I Akademia Grniczo-Hutnicza
Akademii Grniczo- Hutniczej
Duma AGH ludzie i wynalazki
W czasie niemal 100-letniej historii Uczelni pracowao i stu-diowao na niej wielu ludzi, ktrzy wsawili si niekoniecznie w dziedzinach naukowych, ale czsto w swoich pasjach, zaintere-sowaniach. Studenci, pracownicy Uczelni, nierzadko we wsppracy z innymi instytucjami, konstruuj nowatorskie maszyny, roboty oraz tworz metody, ktre by moe przyczyni si do rozwoju medy-cyny, biotechnologii, grnictwa itp. Z drugiej strony, wykorzystanie wynalazkw sprzecznie z zasa-dami etycznymi moe obrci si przeciwko czowiekowi.
S to powody do dumy z naszej Uczelni, ktra ksztaci wybit-nych ludzi, a jej dziaalno nie ogranicza si jedynie do pracy naukowej, ale jest widoczna na zewntrz i przynosi korzyci. Przedstawimy poniej sylwetki kilku osb oraz par wynalazkw.
Karolina Pluta
Z AGH do opery Wiesaw Ochman
W 1960 r. dyplom inyniera-ce-
ramika uzyska Wiesaw Ochman
wiatowej sawy piewak operowy
(tenor liryczny). Urodzi si w 1937 r.
w Warszawie. W trakcie studiw za-
cz pobiera lekcje piewu: najpierw
w Krakowie, potem w Bytomiu, gdzie
zaraz po obronie dyplomu zosta za-
trudniony w Operze lskiej. Midzy-
narodowa droga kariery rozpocza si
od scen Berlina, Monachium, Ham-
burga. Na dugiej licie scen i estrad,
na ktrych wystpowa, znalazy si
te najwiksze i najsynniejsze: nowo-
jorska Metropolitan Opera, medio-
laska La Scala, sceny w Barcelonie,
Madrycie, Moskwie, Rzymie, Sewilli,
Wiedniu. Na swoim koncie ma wyst-
py z najwikszymi gwiazdami opero-
wymi oraz zespoami np. Wiener Phil-
harmoniker i Berliner Philharmoniker.
Ochman wystawia opery, nagra
wiele pyt, m.in. z polskimi ariami
operowymi i ariami operetkowymi.
Kolejn dziedzin, ktr si zajmuje,
jest malarstwo, gwnie plenery, ktre
pokazywane byy na wielu wystawach
autorskich.
Wiesaw Ochman powica swj
czas rwnie na zbieranie funduszy na
wspieranie kultury i stypendia: w tym
celu co roku organizuje w polskim
konsulacie w Nowym Jorku aukcje ob-
razw.
Zosta odznaczony Krzyem Ko-
mandorskim z Gwiazd Orderu Od-
rodzenia Polski, Orderem Umiechu,
a w 2008 r. zosta Honorowym Dokto-
rem Honoris Causa AGH.
Wystarczy widzie cel Mar-cin Ryszka
Student I roku zarzdzania AGH
przywiz z Turcji sze medali: trzy
zote, srebrny i dwa brzowe. Marcin
Ryszka zdoby je na Mistrzostwach
wiata w pywaniu dla osb niewido-
mych i sabo widzcych. Ju teraz za-
powiada, e jeszcze bardziej walczy
bdzie na przyszorocznej paraolim-
piadzie w Londynie. Wczeniej czeka-
fot.
Arc
hiw
um T
ryb
w
II TRYBY nr 6/2011Akademia Grniczo-Hutnicza
T R Y B Y A G H
j go jednak intensywne treningi przed
lipcowymi Mistrzostwami Europy.
W yciu i w sporcie Marcin musi
radzi sobie zupenie bez wzroku: nie
widzi nic, nawet wiata. Jako dziec-
ko zachorowa na zoliwy nowotwr
oczu retinoblastomi. Chocia od po-
cztku nauki w krakowskiej szkole dla
niewidomych mia zajcia na basenie,
pasj stay si dopiero mniej wicej
w czwartej klasie. Od trzech lat jego
trenerem jest Kazimierz Wonicki
z AGH. Jak sam mwi, uczenie osoby
niewidomej, a zwaszcza doskonale-
nie technicznej poprawnoci wymaga
wikszego wysiku: trzeba wszystko
bardzo obrazowo tumaczy, sygnali-
zowa zblianie si do brzegu. Przy-
gotowujc si do zawodw, Marcin
dwa razy dziennie chodzi na treningi,
po zawodach ju tylko raz dziennie.
Chocia czasem nie chce si wiczy,
wie, e zaniedbanie ich moe odbi si
na wystpie w czasie zawodw. Wtedy
myli sobie jak stoi na podium i graj
Mazurka Dbrowskiego.
Marcin otoczony jest pomocny-
mi ludmi zarwno na uczelni, gdzie
ma indywidualny tok nauczania, jak
i w internacie przyjaciele odprowa-
dzali go na przystanek autobusowy,
eby dojecha na basen.
rdo: http://www.gazetakrakowska.pl/fakty24/392555,niewidomy-student-agh-zdobywa-medale-na-mistrzostwach-swiata,id,t.html
Wzek sterowany mimik twa-rzy
Do tej pory wynaleziono wzki
inwalidzkie sterowane np. poprzez
wydychanie powietrza, oparte o czyn-
nik fal mzgowych. Dwch studentw
AGH zaprojektowao wzek, ktrym
sterowa mona naprajc minie
twarzy.
Uytkownik ma zaoon na gow
opask z czujnikami fal mzgowych.
Zacinicie zbw powoduje powsta-
nie sygnau EMG, pochodzcego od
mini mimicznych i wprawia pojazd
w ruch.
Prace nad wynalazkiem trway
niemal 3 lata i trwaj nadal. By moe
uda si opracowa zastosowanie sy-
gnau EOG, pochodzcego od ruchu
gaek ocznych, ktry miaby suy do
skrcania w prawo i w lewo.
Studenci chcieli opracowa projekt
nie tylko interesujcy pod wzgldem
naukowym, ale rwnie poyteczny.
Taki wynalazek jest nadziej dla nie-
penosprawnych od szyi w d. Nad-
zorujcy prace profesor AGH Mariusz
Giergiel uwaa, e w przyszoci pro-
jekt wzka zostanie wprowadzony do
produkcji.
Na podstawie: http://www.mmkrakow.pl/367682/2011/4/15/rewelacja-na-agh-wozek-sterowany-mimika-twarzy?category=news
Robot wyrczy geologaRobot-geolog zosta skonstruowa-
ny przez zesp naukowcw z Katedry
Robotyki i Mechatroniki AGH oraz
Politechniki Rzeszowskiej. Prace nad
prototypem trway dwa lata.
Opis urzdzenia przytoczy
Dziennik Polski, a take PAP Nauka
w Polsce: www.naukawpolsce.pap.pl
Robot jest bezprzewodowy, a we-
wntrz otworw i dziur porusza si ru-
chem rubowym. Zawdzicza to trzem
koom, zamontowanym pod ktem 10
stopni. Wyposaony jest w specjalne
czujki. Moe dotyka napotykane na
drodze przeszkody, sprawdza swoj
pozycj, a za pomoc kamery oglda
otoczenie. Kierujcy robotem ma nad
nim pen kontrol.
Urzdzenie wyrnia sposb po-
ruszania si. Robot zosta tak skon-
struowany, e moe przemieszcza si
wewntrz rur, na przykad kanaliza-
cyjnych i wodocigowych, opierajc
si na jego cianach. Takie rozwiza-
nie bdzie bardzo przydatne geolo-
gom. Dziki niemu bdzie mona ba-
da grunt, penetrowa skay, dry
tunele, prowadzi bardziej precyzyjne
roboty grnicze, sprawdza stan otwo-
rw wiertniczych oraz struktur i wn-
trze ziemi.
Mikrouszkodzenia nie do ukry-cia
Zesp naukowcw z AGH zapro-
jektowa urzdzenie do wibrotermo-
graficznej detekcji uszkodze mate-
riaw. Obecnie powstaa ju wersja
finalna urzdzenia, ktra pomylnie
przesza testy w Polskich Zakadach
Lotniczych w Mielcu.
Metoda ta bazuje na pomiarze tem-
peratury na powierzchni badanego
obiektu przez wysokiej klasy kamer
termowizyjn. Do badanej struktury
dostarcza si energi w postaci sygna-
u ultradwikowego. Jeeli w pew-
nym miejscu materia jest uszkodzony,
to zachodzi zjawisko tarcia, ktre wy-
twarza ciepo, rejestrowane nastpnie
przez bardzo czu kamer termowi-
zyjn. Seri obrazw analizuje opro-
gramowanie komputerowe.
Metoda ta jest tak samo dokadna
jak inne, dostpne do takich bada.
Technologia ta opracowana zostaa
w Polsce po raz pierwszy, podobne
rozwizania stosowane s przez firmy
niemieckie i amerykaskie. Gwny-
mi jej zaletami s: bardzo krtki czas
pomiaru oraz moliwo badania ca-
ych konstrukcji bez ich demontau na
mniejsze prbki.
Zesp opracowa dwa typy tego
urzdzenia: stacjonarne do uytku w
warunkach laboratoryjnych i mobilne
do badania duych konstrukcji, np. sa-
molotw.
Wedug twrcw, metoda ta znaj-
dzie zastosowanie w wielu gaziach
przemysu, wszdzie tam, gdzie wy-
stpuj m.in. materiay metaliczne
i kompozytowe. Coraz wicej kon-
strukcji wykorzystuje kompozyty,
czego najlepszym przykadem s no-
woczesne samoloty. Trzeba je regu-
larnie bada pod ktem wystpienia
mikrouszkodze, co uziemia je na co
najmniej kilkanacie godzin. W me-
todzie wibrotermograficznej pomiar
trwa nieporwnanie krcej podkre-
li prof. Uhl.
Na podstawie: PAP Nauka w Polsce www.naukawpolsce.pap.pl
