Kolokvij hemija

Jaki elektroliti?

HCl,HNO3,HclO4,H2SO4,NaOH,BaOH2.

Slabi elektroliti?

CH3COOH,HF,HNO2,NH3,H2O.

Neelektroliti?

(NH2)2CO,CH3OH,C2H5OH,C6H1206,C12H22O11.

AVOGADROV BROJ: NA(malo)=N/n, N-broj atoma molekule ; n-kolicina tvari NA=6.02 x 10 na 23 mol(malo -1)

Elektronska konf. 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p6 5s2 4d10 5p6 6s2 4f14 5d10 6p6 7s 2 5f14 7p6

Molarna veličina: M=m/n ; M= Mr , m-masa, n-mol

Procenat: W=Ar/Mr x 100

Jonske reakcije: Ag: Ag+Cl-->AgCl ; Ag+Br-->AgBr ; Ag+I-->AgI ; Ag+S-->Ag2S ; 2Ag+OH-->AgOH-->Ag2O+H2= ; 2Ag+CrO4-->Ag2CrO4 ; 2Ag+Cr2O7-->Ag2Cr2O7 ; 4Ag+Cr2O7+H2O-->2Ag2CrO4+aH

As: As2O3+3H2O-->2H3AsO3 ; As2O3+6OH-->2AsO3+ 3H2O ; As2O3+6HCl-->2AsCl3+3H2O ; 2H3AsO3+3H2S-->As2S3+6H2O ; AsO3+3Ag-->Ag3AsO3 ; 2As+3Sn-->2As+3Sn ;

Ba: Ba+CO3-->BaCO3 ; Ba+SO4-->BaSO4 ; BaSO4+H2SO4-->Ba(HSO4)2 ; Ba+ C2O4-->BaC2O4 ; Ba+CrO4-->BaCrO4

Ca: Ca+CO3-->CaCo3 ; Ca+SO4+CaSO4 ; Ca+HPO4-->CaHPO4 , Ca+C2O4-->CaC2O4

Co: Co+Cl+OH-->Co(OH)Cl ; Co+Cl+Nh3 + H2O-->Co(OH)Cl+NH4 ; Co+H2S+2CH3COO-->CoS+2CH3COOH ; Co+S-->CoS ; Co+4SCN-->Co(SCN)4

Cu: Cu+H2S-->CuS+2H ; Cu+2OH-->Cu(OH)2-->CuO+H2O ; 2Cu+So4+2NH3+2H2O >Cu2SO4(OH)2+2NH4 ; Cu2So4(OH)2+6NH3+2NH4-->2Cu(NH3)4+SO4+2H2O ; Cu+5I-->CuI+I3 ; 2Cu+Fe(CN)6-->Cu2(Fe(CN)6)

Fe: Fe+3NH+3H2O-->Fe(OH)3+3NH4 ; 3Fe+6CH3COO+2H2O-->Fe3(OH)2(CHCOO)6+2H ; Fe+HPO4-->FePO4+H ; Fe+H2S-->Fe+S+2H ; Fe+3SCN--Fe(SCN)3 ; 4Fe+3Fe(CN)6-->Fe4(Fe(CN)6)3

Hg: 3HgCl+2H2S-->H3S2+4Cl+4H ; Hg2+2OH-->Hg(OH)2-->HgO+H2O ; Hg+2I-->HgI ; HgI+2I-->HgL4 ; 2Hg2+2Cl+Sn2+-->Hg2Cl2+Sn4+ ; Hg2Cl2+An-->2Hg+2Cl+Sn

K: K+ClO4-->KClO4 ;K+ HC4H4O8-->KHC4H4O8 ; 2K+Na+Co(NO2)6-->K2Na(Co(NO2)6

Mg: Mg+2NH3+2H2O-->Mg(OH)2+2NH4 ; Mg+2OH-->Mg(OH)2 ; Mg+HPO4+NH3-->NH4MgPO4

Mn: Mn+2OH-->Mn(OH)2 ; Mn+2NH+2H2O-->Mn(OH)2+2NH4 ; Mn+S-->MnS ; 3Mn+2HPO4-->Mn2(PO4)2+2H ; 2Mn+5Pb+4H-->2MNO4+5Pb+2H2O

NH4: NH4+OH-->NH3+H2O ; NH3+2HgI+3OH-->(Hg2N)xH2O+7I+2H2O ; NH4+ HC4H4O6-->NH4HC4H4O6

NiS: Ni+2OH-->Ni(OH)2 ; Ni+2NH+2H2O-->Ni(OH)+2NH4 ; Mi+H2S+2CH3COO-->NiS+2CH3COOH ; Ni+S—NIS

Pb: Pb+2Cl-->PbCl2 ; Pb+2I-->PbI ; Pb+ S-->PbS ; Pb+SO4-->PbSO4 ; Pb+2OH-->Pb(OH)2 ; Pb(OH)2+2OH-->Pb(OH)4 ; Pb+CrO4-->PbCrO4 ; 2Pb+CrO7+H2O-->2PbCrO4+2H

Sn: Sn+H20+Cl--->Sn(OH)Cl+H ; Sn+2OH-->Sn(OH)2 ;Sn+H2S--->SnS+2H ; Sn2++2Hg+2Cl-->HgCl2+Cn

Sr: Sr+CO3-->SrCO3 ; Sr+SO4-->SrSO4 ; Sr+ HPO4-->SrHPO4 ; 3Sr+2HPO4+2NH-->Sr3(PO4)2+ 2NH4 ; Sr+C2O4-->SrC2O4

Zn: Zn+2OH-->Zn(OH)2 ; Zn+2NH3+2H2O-->Zn(OH)2+2NH4 ; Zn+H2S-->ZnS+2H ; 2Zn+ Fe-->Zn2(Fe(CN)6)

Posudje volurimetrija: Bireta sa stalkom, erlenmajerica,laboratorijska casa,odmjerni sud

Vakuum: Vakum pumpa + posuðe iz volumetrijske

Prva grupa kationa: Ag+, Pb(2+), Hb2(2+)

Druga grupa: Hg(2+), Cu(2+), Bi(3+); Pb(2+), Cd (2+), As(3+), As(5+), Sb(3+), Sb(5+), Sn(2+), sn(4+)

Treca grupa: Grupni reagens je NH4OH Fe(3+), Al(3+), Cr(3+), Fe(2+)

Četvrta grupa: grupni reagens (NH4)2S Mn(2+), Ni(2+), Co(2+), Zn (2+)

Peta grupa: Grupni reagens je (NH4)2CO3 Ba(2+), Sr(2+), Ca(2+)

Šesta grupa: Mg(2+), K(+), Na(+), NH4(+)

Aciditet: je opci parametar koji pokazuje sposobnost vode da neutralizira jaku bazu do odredjene vrijednosti pH

Alaun izraz za dobijanje: 2Al+2KOH+4H2SO4+22H2O--><--2Kal(SO4)2 x 12H2O+3H2.

Alauni su su jedinjenja oznacena kao "dvojne soli". To su ionska jedinjenja koja kristaliziraju iz rastvora koji sadrze sulfatne anione, trovalentni kation (Al3+, Cr3+ ili Fe3+) i jednovalentni kation (K+, Na+, NH4). Iz dovoljno zasicenih rastvora ovi se ioni kombinuju u obliku jedinstvene kristalne resetke zajedno sa molekulama vode i taloze. Vecina se alauna kristalizira u formi oktaedra ili kocke. Sest od dvanaest

molekula vode po jedinicnoj formulskoj masi cvrsto je vezano za trovalentni kation. Ostalih sest je lagano vezano za sulfatni anion i jednovaletni kation.

Alaun plin: Reakcijom Al i baze izdvajaju se mjehurici gasovitog vodika

Alaun sastav: Iz rastvora koji sadrze sulfatne anione, trovalentni kation (Al+3,Cr+3 ili Fe+3), i jednovalentne katione (K+,Na+,NH4+).

Alkalitet: je opci parametar koji za razliku od aciditeta pokazuje sumu svih titrirajucih bata, tj. pokazuje sposobnost da neutralizira jake kiseline do odredjene vrijednosti pH.

Amfoterna supstanca Kiselina i kao baza

Ba jon reakcija: Ba(2*)+ Cs(+)-->BaCs2

Ba(2+) + Li(+)--->BaLi2

Bireta je odmjerni sud koji se koristi prilikom raznih titracija u volumetriji. Pipeta je odmjerni sud koji se koristi za odmjeravanje ukupnog volumena tekucine u rasponu volumena tekucine ili pipete.

Boja plamena: Ca-crvena ; K-lila ; Sr-karmin crvena ; Ba -zuto zelena ; Cr - plava ; Rb - crvena ; Na - narandjasto crvena . Dva su osnovna efekta koja doprinose razlicitom obojenju plamena:Broj elektrona u valentnoj ljusci i ukupan br. elektrona. Ako se interna platinska zica uroni u koncentriran rastvor soli ovih metala i unese u plamen, plamen dobiva karakteristicnu boju.

Boja plamena deff, Kada cestica apsorbuje svjetlost ili neki drugi oblik energije postaje pobudjena, to znaci ako supstancu zagrijemo,osvjetlimo ili joj dovedemo energiju mehanicki, udarom, njen sadrzaj energije postaje visi. Prelazom elektrona na visi energetski nivo elektron ce zauzeti jednu od cetiri raspolozive orbitale koje karakterisu taj energetski nivo.

Ca2+ jon reakcija: Ca(malo2+) + CO3 (malo2-) -->CaCO3

Ca(2+) + HPO4(2-) --- > CaHPO4

Ca(2+)+C2O4(2-)--->CaC2O4

Ca(2+)+ 2HPO4+2NH3--->Ca(PO4)2+2NH4

Cs OH je slab elektrolit jer je slabo topiv

Da li je supstanca koja se talozi u vodi dobar elektrolit: ili je slab elektrolit ili nije elektrolit

Poliprotonske kiseline koje razmjenjuju vise protona

Djelovanje jakih kiselina i baza n a AL: Aluminij je amfoterni metal, reagira i s kiselinama i s bazama. Jake kiseline i baze djeluju na Al2O3 a nakon razbijanja zastitnog sloja na sam Al.

Ekvivalentna tacka titracije je dostignuto stanje titracije u kojoj je kolicina dodatnog titranta hem. ekvivalentna kolicina analizirane supstance u rastvoru.

Elektrolit: je supstanca ciji rastvor u vodi provodi elektricnu stuju , dok neelektrolit u vodi ne provodi struju. jaki elektroliti su supstance koje u vodenom rastvoru daju visoke koncentracije iona.

Greška titracije: Razlika u zapremini dodanog titranta izmedju tacke ekvivalencije i zavrsne tacke titracije.e.

Grupni reagensi za II i III grupu kationa: Grupni reagens je supstanca koja reaguje sa svim ionima jedne aliticke grupe II-H2S ; III-NH4OH

IV i V: IV - (NH4)2 S V (NH4)2CO3

V grupa kationa (NH4)2CO3 je grupni reagens. U V grupu spadaju Ba(malo 2+), Sr (malo 2+) i Ca(malo 2+) u VI grupu spadaju Mg (2+),K+, Na+, NH4+

Hidratacije je : proces u kojem je ion okruzen molekulama vode uredjenim na specifican nacin

Homogena smjesa: znaci da je velicina rastvorenih cestica tako mala da se ne uocava razlika izmedju rastvorene supstance i vode.

Indikator: Supstanca koja se dodaje u analizirani rastvor da bi se uocila zavrsna tacka titracije.

Ion tetrahidroksialuminat je stabilan u baznoj sredini

Ioni posmatraci: su ioni koji nisu ucestvovali u hemijskoj promjeni

izraz za ukupnu hem romjenu kod dobijanja alauna.2Al+2KOH+4H2SO4+2H2--> <-- 2KA(So4)2 x 12H2O + 3H2

Kakav je odnos koncentracija produkata i reaktanata u stanju hemijske ravnoteze.-Najcesce reakcija se zavrsava dostizanjem stanja hemijske ravnoteze u kojem je odnosu koncentracija reaktanata i produkata stalan. Izraz koji predstavlja ovakav odnos je algebarska jednacina.Za reakciju opceg tipa: aA+bB:cC+dD.

Kako dijelimo supstance prema rastvorljivosti.Rastvorljive,slabo rastvorljive i nerastvorljive.

kako se mjeri pH.pH se mjeri pogodno izabranim kiselinsko-baznim indikatorima, pH univerzalnim trakama, pH metrima(u rastvor stavimo staklenu elektrodu i pomocu te elektrode na skali pH-metra vidimo da li je rijec o kiselini, bazi ili neutralnoj supstanci )

kako smanjiti razliku izmedju ekvivalentnei zavrsne tacke titracije.Greska titracije-razlika u volumenu dodatnog titranta itmedju tackeekvivalencije i zavrsne tacke titracije. Odabirom odg.indikatora kako bi se sto vise uocila promjena.

Kationi su pozitivno nabijene cestice a anioni negativno

Kiseline: Arrenius - kiseline imaju kiseo okus, boje lakmus papir u crveno , s bazom daju soli i provode struju. Baze imaju gorak i bljutav okus, boje lakmus papir u plavo, sa kiselinama daju soli. Kiseline u vodenim rastvorima disociraju na H+ ione i anionski ostatak, a baze na OH- ione metala. Branstedt:kiseline su supstance koje daju H+ ione, a baze supstance koje primaju H+ ione. Lewis : supstanca koja daje kovalentan(sparen) elektronski par ponasa se kao baza, a supstanca koja prima kov.elektrone ponasa se kao kiselina

Kiselinsko bazni indikatori. Primjenjuju se za zavrsnu tacku titracije a to su organski spojevi cesto vrslo slozenog sastava, a imaju svojstvo da mijenaju boju ovisno o kiselosti sredine.

Koja se supstanca smatra elektrolitom.Elektrolit je ona supstanca ciji rastvor u vodi provodi elektricnu struju, generalno elektroliti su kiseline, baze i soli dobro topive u vodi

Ksp- je ravnotezna konstanta za hemijsku ravnotezu stvaranja tesko otopivog ionskog jedinjenja. Kao i bilo koja druga konstanta ovisi o temperaturi,, stim da za odredjenu temp ima konstantnu vrijednost.

Kvalitativna hemijska analiza predstavlja sistematicnu proceduru kojom utvrdjujemo prisustvo (ili odsustvo) neke supstance. Obicno iona. Ona nam pokazuje i o kojoj se supstanci radi. Kvantitativna o kojoj kolicini ,sto znaci da kvalitativna mora predhoditi kvantitativnoj.

Kw predstavlja jonski proizvod vode.

Menzura To je odmjerno posudje za mjerenje volumena, koristi se za grubo odmjeravanje volumena tekucine.

Mjera jakosti kiseline ili baze.Kolicine H3O+ i OH-

mjerenje pH - pH metrom.ovi uredjaji podrazumjevaju odredjivanje pH rastvora iz razlike elektricnog potencijala uspostavljenog izmedju dvije elektrode uronjene u rastvor. Mjerenje se uglavnom ukazuje na skali ili ekranu mjernog instrumenta.

monitoring.dugovremena standardizovana posmatranja i mjerenja kako bi se definirao kvalitet vode i trendovi promjene njenog kvaliteta

Najjaca baza u vodenoj otopini.OH-

najjaca vodena kiselina u vodenom rastvoru.H30+

najveci broj reakcija u hemiji.nikada ne rezultira potpunim prelaskom reaktanata u produkte.

Od cega zavisi da li ce supstanca biti elektrolit.Supstanca mora sadrzavati cestice, nosioce elektriciteta.

Odnos koncentracija produkata i reaktanata u stanju ravnoteze.Ako je K=1 onda je odnos koncentracija izjednacen. Ako je K>1 onda je koncentracija produkta veca od reaktanta. Ako je K<1 onda je koncentracija reaktanta veca od produkta.

Odredjivanje kalij permanganata sa oksalnom kiselinom.3H2C2O4+2KMnO4+3H2SO4-->10Co2+H2O+K2SO4+2MnSO4

Kisela sredina je neophodna za uravnotezenje kisika, istovremeno kao anion slabe kiseline u uslovima povecane koncetracije. protona oksalat stvara oksalnu kiselinu koja je stvarni ucenik reakcije

odredjivanje pH pH metrom bolje od lakmus papira.pH metri osiguravaju najtacnija mjerenja pH rastvora

Oksidacija je proces otpustanja elektrona . Oni su nosioci negativnog naboja i oksidacioni broj se povecava.

Oksidacijsko stanje. je ustvari hipotetska promjena koju atom ili molekula prolaze u procesu ionizacije otpustanja elektrona i vrsi se prema:1. Suma oksidiranih brojeva koji izgradjuju jedinjenje mora iznositi 0.2. Apsolutni i pomocni standard odredjuje naboj partnerskog atoma imajuci u vidu da je moekul neutralna cestica.

Oksidans je supstanca koja izaziva oksidaciju- od partnera oduzima i oksiduje ga pri cemu se sama redukuje.

Reduktant je supstanca koja izaziva redukciju-ona daje elektrone partneru i redukuje ga pri cemu se sama supstanca oksiduje S(+6) + 2e (-) = S(+4)

Osobine baza: Bljutav okus, slipav opip, lakmus papir boje u plavo

Osobine elementarnog Al: Srebrenasto bijeli metal, male gustine, visoke tacke topljenja i kljucanja, vrlo reaktivan. Na zraku i u vodi vrlo brzo reaguje sa kisikom.

Osobine kiselina: u sebi uvijek sadrze hidronijum H+ ion i kiselinski ostatak,Kiseline dobijaju naziv po nemetalu iz kiselinskog ostatka, npr. H2S - sumporovodicna.Kiseline su najèešæe tekuèine kiselog okusa. Laknus papir boje u crveno. U vodenom rastvoru sve kiseline se disociraju na pozitivne ione vodika (H+) i negativni kiselinski ostatak.

Osobine primarnog volumetrijskog standarda. to je spoj ili otopina visoke cvrstoce koji sluzi kao referentni materijali u svim volumetrijskim odredjivanjima.

pH vrijednost je mjera aktivnosti vodonikovih H+ jona u rastvoru i na taj nacin odredjuje da li je dati rastvor kiselog ili baznog karaktera, pH vrijednost je bezdiomenzionalna velicina, i za poredjenje koristi se pH skala koja obuhvata od 0 do 14. za kisele rastvore pH vrijednost je manja od 7 a za bazne veca od 7. Za neutralan rastvor je pH 7. Mjera analogna ovoj za koncentraciju H+ jona u rastvoru je pOH

pH elektroda.Mjerenje se obicno iskazuje na skali ili ekranu mjernog instrumenta. Koristi se za vrlo tacna mjerenja ph u intervalu ph od 1 do 9, a sa manjom tacnoscu i u vecim intervalima.

pH metar i lakmus papir pH metar daje tacne rezultate u odnosu na lakmus papir pomocu kojeg mozemo saznati samo da li se radi o kiselini , bazi ili neutralnoj supstanci.

Poliprotonske kiseline su kiseline koje disociraju u više stupnjeva. H2SO4 ›‹ HSO4(-) + H+

HSO4- ›‹ SO4(2-) + H+

Primarni volumetrijski standard-osobine.Jedinjenje ili rastvor visoke cistoce i stabilnosti koji sluzi kao referentni materijal u svim volumetrijskim odredjivanjima. Kalij hidrogen ftalat,KC6H5C2O4 je postojana supstanca koja se komercijalno dobija vrlo cista. Dovoljno je da se 1h susi na 105 stepeni Celzijusa kako bi se uklonila eventualno vezana higroskopska vlaga, ohladi i onda koristi kao primarni standard.

Procjena kvaliteta voda.je proces u kome se priocjenjue fizicka ,hemijska i bioloska priroda vode, kako bi se provjerilo da li voda odgovara potrebama njene namjene,

Produkt topivosti -Konstanta ravnoteze koja se uspostavlja izmedju nerastvorljive soli i njenih iona u zasicenom rastvoru naziva se PRODUKTOM TOPIVOSTI

Proizvod rastvorljivosti- kontanta ravnoteze koja se uspostavlja izmedju nerastvorljive soli i njenih iona u zasicenom rastvoru naziva se proizvod rastvorljivosti

Puferi- su supstance koje sprjecavaju veliku promjenu pH vrijednosti rastvora

Puferski kapacitet- je broj molova jake kiseline(ili baze) potreban da 1 litru pufera promjeni pH za jednu pH jedinicu.

Rastvor- je homogena smjesa dvije ili vise supstanci

Reakcija neutralizacija- Predstavljaju reakciju kiseline i baze i podrazumjeva reakciju dva konjugirana kiselinskobazna para npr.u reakciji HCl i NaOH dva konjugirana kiselinskobazna para su HCl/Cl- oznacen kao par 1 i Na+/NaOH oznacen kao par 2.

HCl+NaOH--->Na(H2O)+ +Cl-

Redukcija: je primanje elektrona kako bi se postikla stabilna elektronska konfiguracija

Samoionizacija vode.Voda je kao i niz drugih supstanci amforterna, reagira kao kiselina i kao baza. U cistoj vodi jedna molekula predaje svoj proton drugoj: H2O+H2O---> H3O+OH

Sastav alauna: Iz rastvora koji sadrze sulfatne anijone, trovalentni kationi (Al3+, Cr 3+. ili Fe 3+) i jednovaletnih kationa (K+, Na+, NH4+)

Soli i u koje spadaju alauni: Soli su ciste tvari gradjene od kationa i aniona.Alauni su dvojne soli.

Oksidans je supstanca koja izaziva oksidaciju-od partnera oduzme e- i oksiduje ga,pri cemu se sama redukuje.Analogno reducent je supstanca koja izaziva redukciju-ona daje e partneru i reducira ga, price mu se sama supstanca oksiduje.

Rastvorena supstanca- Rastvorena supstanca je supstanca koja je prisutna u manjoj kolicini a rastvarac je supstanca pisutna u vecoj kolicini

Sta kazemo za sitem u kojem je konstanta hemijske ravnoteze k=1. polozaj ravnoteze je na sredini - izmedju reaktanta i produkta

Standardni rastvor: to je rastvor poznate koncentracije. Rastvor poznate koncentracije, koji se koristi za titraciju.Hcl, KMno4,Jod,Cink sulfat ZnSO4

Supstanca talozne reakcije topiva nije topiva u vodi.

Svaka kiselina sadrzava H+ ion- tacna tvrdnja.

Ako se u reakciji koja nastaje mjesanjem dva vodena rastvora pojavi talog govorimo o taloznim reakcijama Pb(NO3)2+NaI---> PbI2+2NaNO3

Polagano dodavanje standardnog rastvora iz birete ili druge mjerne posude u rastvor supstance koja se analizira, sve dok prema licnoj procjeni analizatora reakcija nije zavrsena.

titrant je rastvor kojim se vrsi titracija

Volumetrijsko hemijska analiza-to je kvantitativna hem.metoda kojom se mjerenjem zapremine odredjuje kolicina prisutne supstance.Volumetrija je analiza u rastvorima najcesce vodenim u kojima se mjeri zapremina rastvora poznate koncentracije, potrebna za potpunu reakciju analizirane supstance.

Zasto je aluminij inertna supstanca- Al na zraku i u H2O vrlo brzo reagira sa kisikom pri cemu nastaje tanak, cvrsto vezan za povrsinu, proziran, visoke gustoce i cvrst sloj Al2O3 koji ga cini inertnim, otpornim na djelovanje slabih kiselina i baza.

Završna tačka titracije- Ekvivalentna tacka titracije je teorijska tacka koja se eksperimentalno ne moze odrediti, ona se moze procjeniti uocavanjem neke fizicke promjene vezane za uvjete ekvivalentnosti i ta promjena se naziva zavrsna tacka titracije.