Osobine i karakteristike graevinskih materijalaPredavanje, 15.03.2012.
Parametri stanja i strukturne karakteristike Fizike osobine Fiziko-mehanike osobine Konstrukcione osobine Reoloke osobine Tehnoloke osobine Hemijske osobine Eksploatacione osobine
Struktura materijala: Ultramikrostruktura Mikrostruktura Makrostruktura (konglomeratna, elijasta, porozna,vlaknasta, slojevita i rastresita)
Sastav materijala: Hemijski Mineroloki Fazni (vrsto, teno, gasovito)
Parametri materijala: Specifina masa Zapreminska masa Strukturne karakteristike: Poroznost Rastresitost
Strukturne karakteristike:
Poroznost
Tipovi pora
Rastresitost
Fizike osobine materijalaHidrofizike osobine:
Higroskopnost Upijanje Vlanost Vodopropusnost Vodonepropusnost
Termotehnike osobine:
Vodljivost toplote Termika stabilnost Otpornost na dejstvo poara
Ostale vanije fizike osobine:
Vodljivost zvuka (akustine osobine) Viskozitet Propustljivost gasova i para Postojanost na mraz
Fizike osobine materijala
Hidrofizike osobine materijala: Higroskopnost
Upijanjeu= mov m o 100(% ) mo
uvol
=u sw
Fizike osobine materijala
Hidrofizike osobine materijala: VlanostHr =m Ha = v m o 100
m ov m o 100 m ov
(% )
(%)
Hr =
mo Ha Ha = m ov 1+ 0.01H a
Vodopropusnost Vodonepropusnost
Fizike osobine materijala
Termotehnike osobine: Vodljivost toploteKoeficijent provodljivosti toplote () Koeficijent prolaza toplote (k)
Prolaz toplote kroz materijal
Fizike osobine materijala
Termotenike osobine: Vodljivost toplote
Toplotne osobine nekih materijala
Fizike osobine materijala
Termotehnike osobine: Vodljivost toplote1 =R= kj = i ,1,1,... n ,e
Rj =
1
i
+
1 1 + (m 2 C ) / W e
[
]
t j =
Ti Te R j ( j = i, 1, 2,...n, e) R
T1 = Ti t iT2 = T1 t1 T3 = T2 t 2 ..................... Tn +1 = Tn t n Te = Tn +1 t e
Prolaz toplote kroz vieslojnu pregradu
Fizike osobine materijalaTermotehnike osobine:Termiki koeficijent linearnog irenja materijala T(1/C)Aluminijum Cementni malter Beton elik Drvo Granit 23,8x10-6 10-12x10-6 8-12x10-6 10-13x10-6 6x10-6 8,1x10-6 Krenjak Mermer Opeka Pear Staklo Skriljac 9-10x10-6 5-10x10-6 4,5x10-6 12,4x10-6 8,5-9x10-6 10,1x10-6
Termika stabilnost Otpornost na dejstvo poara
Ostale fizike osobine materijalaVodljivost zvuka (akustine osobine):Faktor izolacije (omjer inteziteta ulaznog i proputenog zvuka) Koeficijent apsorpcije (omjer apsorbirane i upadne zvuneenergije)
Ostale fizike osobine materijala
Vodljivost zvuka :
Ostale fizike osobine materijalaViskozitet
Propustljivost gasova i para
Postojanost na mraz
Fiziko-mehanike osobine materijala
vrstoa materijala na: pritisakp =Pgr A0
zatezanjez =Pgr A0
Fiziko-mehanike osobine materijala
savijanje
smicanje
Fiziko-mehanike osobine materijala
torziju
Fiziko-mehanike osobine materijalaZamor materijala
Wohlerova kriva zamora elika
Fiziko-mehanike osobine materijalailavost materijala:
Statiko ispitivanje
Dinamiko ispitivanje
Konstrukcione osobine materijalaTvrdoa materijala (puzanje, utiskivanje, odskok) Otpornost na habanje (habanje, struganje) Koeficijent konstrukcione povoljnosti(odnos vrstoe materijala i zapreminske mase)
Reoloke osobine materijalaSkupljanje i bubrenje Teenje
Reoloke osobine materijalaRelaksacija napona
Tehnoloke osobine(kod metala: savijanje, uvijanje izvlaenje zavarljivost, i sl.; kod betona: konzistencija)
Hemijske osobine (CaCO3CaO + CO2) Eksploatacione: trajnost
Ispitivanje materijala bez razaranjaMetoda ultrazvuka Metoda gama zraenja Metoda neutronskog zraenja Metoda mjerenja povrinske tvrdoe Magnetna metoda Vibraciona metoda
Ispitivanje materijala bez razaranja
Prednosti: Ouvanje cjeline elementa Veliki broj mjernih mjesta Viekratno ponavljanje mjerenja Skrauje vrijeme mjerenja Mjerenje i na standardnim uzorcima materijala Nedostaci: indirektni rezultati ispitivanja
HVALA NA PANJI
Graevinski kamenPredavanje, 22.03.2012.
Prirodan kamen se najee koristi:1)
Vei ili manji komadi razliitog stepena obrade(za zidanje, oblaganje zidova, poploavanje, izradu gornjih slojeva kolovoza)
2)
Prirodno ili vjetaki usitnjen materijal(za nasipanje,za zastore na eljeznikim prugama, za izradu kolovoznih konstrukcija, za spravljanje betona)
Karakteristine osobine graevinskog kamena:vrstoa Tvrdoa Trajnost Obradljivost Boja
Vaniji minerali koji grade stijene
Oksidi:Kvarc (SiO2) Kasiterit (SnO2) Magnetit (Fe3O4) Hematit (Fe2O3) Korund (Al2O3)
KarbonatiKalcit (CaCO3) Magnezit (MgCO3) Dolomit (CaCO3xMgCO3)
SulfatiAnhidrit (CaSO4) Gips (CaSO4x2H2O)
Sulfidi:Sfalerit (ZnS) Pirit (FeS2) Halkopirit (CuFeS2) Galenit (PbS) Cinabarit (HgS)
SilikatiLiskuni Feldspati Kaolin (Al2O3 SiO2x2H2O)
HidroksidiOpal (SiO2xnH2O) Boksit (Al2O3xnH2O) Limonit (Fe2O3xnH2O)
Vrste stijena
Magmatske stijene:Granit (liskun:kvarc:feldspat=1:1,75:2,25) Sijenit (feldspat, biotit, manji sadraj kvarca) Gabro:
Porfiri Lava Vulkanski tufovi Pucolani
Vrste stijenaa) b) c) d) e)
Sedimentne stijene:PjeariGlinoviti pjear Krenjaki pjear Gvoeviti pjear Zeleni pjear Kvarcni pjear
a) b) c)
Konglomerati i breeKrenjaki konglomerat Krenjake bree Konglomerat kvarca
a) b) c) d) e)
KrenjaciJedri krenjak Olitski krenjak Glinoviti krenjak Krenjaki tuf i travertin Bitumenski krenjaci
Dolomiti Glinovite stijene
Vrste stijena
Karakteristike olitskog krenjaka:
Vrste stijena
Metamorfne stijene:Gnajs (granit, sijenit) Mermeri (krenjak, dolomot)
Mermer u kamenolomu
Mermer u primjeni
Priblina ocjena upotrebljivosti kamena
Osobine kamena i postupci ispitivanjaMineroloko-petrografska ispitivanja:Boja kamena Struktura kamena (kristalna, staklasta, klastina, porfirska) Tekstura kamena (masivna, paralelna, mjehurasta, fluidna, i sl.)
Fiziko-mehanika ispitivanja:Parametri stanja i strukturne karakteristike Upijanje vode Otpornost na dejstvo mraza Ponaanje pod optereenjem Otpornost na habanje
Naroita ispitivanja:Utvivanje hemijskog sastava kamena Ispitivanje adhezije kamen-malter, kamena i nekog veziva Ispitivanje postojanosti kamena pod uticajem atmosferilija (CO2, HCl, SO2)
Osobine kamena i postupci ispitivanja
Parametri stanja i strukturne karakteristikeZapreminska masa=m0 V
Specifina masa (postupkom usitnjavanja u prah)s =m0 V0
Poroznost kamena
Osobine kamena i postupci ispitivanjaFiziko-mehanika ispitivanjaVrsta stijene Upijanje vode (%) 0,1-0,5 0,1-1,0 0,1-0,5 0,1-0,5 0,5-4,0 0,5-4,0 0,5-4,0 0,1-0,5 0,1-0,5
Upijanje vode:upijanje pri postupnom potapanju (u) upijanje u kljualoj vodi (u1) upijanje pod pritiskom (up)
Granit Gabro Andezit Bazalt Krenjak Dolomit Pjear Kvarcit
mov m o 100(% ) u= mo
u1 > u
u p > u1 > uku 0,92 ku 0,80
u ku = 1 up
Mermer
Otpornost na dejstvo mraza (25 ciklusa)teorijski za praksu
Osobine kamena i postupci ispitivanjaPonaanje pod optereenjem:vrstoa pri pritisku vrstoa pri zatezanju vrstoa pri savijanju vrstoa pri smicanju
Otpornost na habanje (Bemeova maina)
Osobine kamena i postupci ispitivanja
Fiziko-mehanike karakteristike nekih vrsta graevinskog kamena
Primjena kamenaLomljen kamenLomljen kamen za zidanje:
Obian kamen (bez ikakve obrade) Ploast (dvije ravne povrine) Dotjeran (dvije ravne povrine, a vidna dotjerana djetlom ili picem)
Obian lomljen kamen(veliine vee od 15cm, mase vee od 30kg)
Primjena kamenaObraen kamenPolutesan kamen Tesan kamen (tesanik) Naroito obraen kamen Kocke i prizme Ploe i ploice
Svodovi od tesanog kamena
Tradicionalni pokrov od kamene ploe
Fasada od obraenog kamena
Primjena kamenaDrobljen i mljeven kamenTucanik (30,0-60,0 mm) Grus (1,0-30,0 mm) Mljeveni kamen
Fina kamena sitne (1,0-1,5 mm) Fini pijesak (0,09-1,0 mm) Kameno brano (0,0-0,09 mm)Kamenolom sa postrojenjem za drobljenje i separaciju
Obrada kamenaTesanje Rezanje(eki, krampa, pica i sl.) (testere prave i krune, sa zubcima, bez zubaca, vodeni mlaz pod visokim pritiskom i sl.)
Povrinska obrada kamena
Udarni postupci: Bunjasta obrada Obrada picanjem Ozrnjavanje Brazdanje Abrazivni postupci: Bruenje Glaanje Poliranje
Obrada kamenaUdarni postupcia) b)
Obrada picanjem (picasto dijetlo)
Bunjasta obrada (dijetlo ili sjeka)
Obrada kamenac)
Ozrnjavanje (nazubljeni eki)
d)
Brazdanje (nazubljeno dijetlo)
Obrada kamenaAbrazivni postupci
Bruenje Glaanje:Pjeari Kvarcni pijesak Korun migl i sl.
Poliranje:migl Korund Kamen plovuac Oksidi gvoa Oksidi kalaja Talk Kreda i td.
Poliran kamen
HVALA NA PANJI
AgregatPredavanje, 26.04.2012.
ematski prikaz agregata
Prirodni agregat
Prirodno nevezane stijeneDrobina: raspadnuti stijenski materijal sa nezaobljenim i uglastimzrnima homogenog sastava
ljunak: nevezani sediment sa manje ili vie zaobljenimzrnima heterogenog sastava, krupnoe od 4 do125mm
Pijesak: stepen usitnjenosti znatno vei, zrna krupnoe do 4mm Standardni pijesak: 96% SiO2 i 0,5% muljevitih sastojaka-fina frakcija 0,09/0,5mm 33% -srednja frakcija 0,5-1,0mm 34% -krupna frakcija 1,0-2,0mm
