29
คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน ขององค์การบริหารส่วนตาบลพิปูน อาเภอพิปูน จังหวัดนครศรีธรรมราช

คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

  • Upload
    others

  • View
    16

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

คมอการปฏบตงาน เพอปองกนผลประโยชนทบซอน

ขององคการบรหารสวนต าบลพปน อ าเภอพปน จงหวดนครศรธรรมราช

Page 2: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

โทรศพท/โทรสาร 0-7546-6348

เวปไซต : www.pipun.go.th

ค าน า

องคกรปกครองสวนทองถนในฐานะเปนผใชอ านาจรฐในการปกครองและบรหารจดการในเขตพนท

รบผดชอบ เปนหนวยงานทมหนาทในการใหบรการสาธารณะดานตางๆ ซงด าเนนการแกไขปญหาตางๆท

เกดขนใหแกคนในทองถนเปนองคกรทมความใกลชดกบประชาชน และมความเขาใจในสภาพและรบรถง

สาเหตของปญหาทเกดขนภายในทองถนดกวาหนวยงานราชการสวนกลาง ในการปฏบตงานและด าเนนการ

ขององคกรปกครองสวนทองถนยอมอาจสงผลกระทบตอชมชนและประเทศชาต ซงอาจมสาเหตมาจากการ

ปฏบตหนาทหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบ หรอไดใชอ านาจในต าแหนงหนาทเพอแสวงหาผลประโยชน

ทมควรไดโดยชอบดวยกฎหมาย รวมทงปญหาการทจรตคอรปชนอนเปนปญหาของสงคมไทยทเกดข นมาเปน

เวลานาน ทงในเชงขนาดและความสลบซบซอนของปญหาทจรต ซงทางคณะรกษาความสงบแหงชาต หรอ

คสช. ไดมค าสงท ๖๙/๒๕๕๗ เรอง มาตรการปองกนและแกไขปญหาการทจรตประพฤตมชอบ โดยทกสวน

ราชการและหนวยงานภาครฐ ก าหนดมาตรการหรอแนวทางแกไขปญหาการทจรตประพฤตมชอบ โดยมงเนน

การสรางธรรมาภบาลในการบรหารงาน และสงเสรมการมสวนรวมจากทกสวนในการตรวจสอบ เฝาระวง เพอ

สกดกนเพอมใหเกดการทจรตได

องคการบรหารสวนต าบลพปน ไดตระหนกถงความส าคญในการปฏบตงานและการด าเนนการของ

องคกรปกครองสวนทองถน การปฏบตหนาทหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบ หรอไดใชอ านาจใน

ต าแหนงหนาทเพอแสวงหาผลประโยชนทมควรไดโดยชอบดวยกฎหมาย จงด าเนนการจดท าคมอการพฒนา

สงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ขององคการบรหารสวนต าบลพปน เพอเปนแนวทาง

ในการปฏบตงานตอไป

องคการบรหารสวนต าบลพปน

Page 3: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

สารบญ

หนา

บทน า - คานยมหลก ๑๒ ประการ 1 - หลกธรรมาภบาล 2 - หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 2 - ประมวลจรยธรรมองคการบรหารสวนต าบลพปน 3 - ขอบงคบองคการบรหารสวนต าบลพปน 4 วาดวยจรรยาขาราชการองคการบรหารสวนต าบลพปน - มาตรฐานทางคณธรรมจรยธรรม พนกงานสวนต าบลและพนกงานจาง 5 ขององคการบรหารสวนต าบลพปน - ประกาศเจตนารมณองคการบรหารสวนต าบลพปน เปนหนวยงานในการตอตาน 6 การทจรตคอรปชน - ความหมายผลประโยชนทบซอน 7 บทท ๑ การบรหารจดการผลประโยชนทบซอน 8

- นยามศพทและแนวคดส าคญ 9 - หลก ๔ ประการส าหรบการจดการผลประโยชนทบซอน 10 - แนวทางการจดการผลประโยชนทบซอน 11

บทท ๒ การเปดเผยผลประโยชนสาธารณะ 14 - การเปดเผยผลประโยชนสาธารณะ 14

บทท ๓ การให-การรบของขวญและผลประโยชน 19 - แนวพจารณาในการปฏบต 21

- บทสรป 24

Page 4: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

-1-

บทน า

การมผลประโยชนทบซอน ถอเปนการทจรตคอรรปชนประเภทหนง เพระเปนการแสวงหาประโยชนสวนบคคลโดยการละเมดตอกฎหมายหรอจรยธรรม ดวยการใชอ านาจในต าแหนงหนาทไปแทรกแซงการใชดลพนจในกระบวนการตดสนใจของเจาหนาทของรฐ จนท าใหเกดการละทงคณธรรมในการปฏบตหนาทสาธารณะ ขาดความเปนอสระ ความเปนกลาง และความเปนธรรม จนสงผลกระทบตอประโยชนสาธารณะของสวนรวมและท าใหผลประโยชนหลกขององคกร หนวยงาน สถาบนและสงคมตองสญเสยไป โดยผลประโยชนสญเสยไปอาจอยในรปของผลประโยชนทางการเงน คณภาพใหบรการ ความเปนธรรมในสงคม รวมถงคณคาอนๆ ตลอดจนโอกาสในอนาคตตงแตระดบองคกรจนถงระดบสงคม ตวอยางเชน การทเจาหนาทของรฐเรยกรบเงนหรอผลประโยชนอนใดจากผประกอบการ เพอแลกเปลยนกบการอนมต การออกใบอนญาตประกอบกจการใด ๆ หรอแลกเปลยนกบการละเวน การยกเวน หรอการจดการประมลทรพยสนของรฐเพอประโยชนของเจาหนาทของรฐและพวกพอง ฯลฯ เปนตน อยางไรกตาม ทามกลางผจงใจกระท าความผดยงพบผกระท าความผดโดยไมเจตนา หรอไมมความรในเรองดงกลาวอกเปนจ านวนมาก จนน าไปสการถกกลาวหารองเรยนเรองการทจรตหรอถกลงโทษทางอาญา ผลประโยชนทบซอน หรอความขดแยงกนระหวางผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสวนรวม (Conflic of interest : COI) เปนประเดนปญหาทางการบรหารภาครฐในปจจบนทเปนบอเกดของปญหาการทจรตประพฤตมชอบในระดบทรนแรงขน และยงสะทอนปญหาการขาดหลกธรรมาภบาลและเปนอปสรรคตอการพฒนาประเทศ องคการบรหารสวนต าบลพปน ไดตระหนกถงความส าคญการมผลประโยชนทบซอนในการปฏบตราชการ จงไดน านโยบายของรฐบาลมาใชเปนแนวทางในการด าเนนงานดงน

คานยมหลก ๑๒ ประการ การสรางคานยมหลกของคนไทย ตามนโยบายของคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) เพอสรางสรรคประเทศไทยใหเขมแขง โดยตองสรางคนในชาตใหมคานยมไทย ๑๒ ประการ

๑. มความรกชาต ศาสนา พระมหากษตรย ๒. ซอสตย เสยสละ อดทน ๓. กตญญตอพอแม ผปกครอง ครบาอาจารย

Page 5: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

๔. ใฝหาความร หมนศกษาเลาเรยนทงทางตรงและทางออม ๕. รกษาวฒนธรรมประเพณไทย ๖. มศลธรรม รกษาความสตย ๗. เขาใจเรยนรการเปนประชาธปไตย ๘. มระเบยบ วนย เคารพกฎหมาย ผนอยรจกการเคารพผใหญ ๙. มสตรตว รคด รท า ๑๐. รจกด ารงตนอยโดยใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ๑๑. มความเขมแขงทงรางกายและจตใจ ไมยอมแพตออ านาจฝายต า ๑๒. ค านงถงผลประโยชนของสวนรวมมากกวาผลประโยชนสวนตน

-2- หลกธรรมาภบาล

“หลกธรรมาภบาล” หรออาจเรยกไดวา “การบรหารกจการบานเมองทด หลกธรรมรฐ และบรรษทภบาล ฯลฯ” ซงเรารจกกนในนาม “Good Governance” ทหมายถง การปกครองทเปนธรรม นนไมใชแนวความคดใหมทเกดขนในสงคม แตเปนการสะสมความรทเปนวฒนธรรมในการอยรวมกนเปนสงคมของมวลมนษยเปนพนๆป ซงเปนหลกการเพอการอยรวมกนในบานเมองและสงคมอยางมความสงบสขสามารถประสานประโยชนและคลคลายปญหาขอขดแยงโดยสนตวธและพฒนาสงคมใหมความยงยน

องคประกอบของหลกธรรมาภบาล หลกธรรมาภบาลมองคประกอบทส าคญ ๖ ประการดงน ๑. หลกนตธรรม คอ การตรากฎหมาย กฎ ระเบยบขอบงคบและกตกาตางๆ ใหทนสมยและ

เปนธรรม ตลอดจนเปนทยอมรบของสงคมและสมาชก โดยมการยนยอมพรอมใจและถอปฏบตรวมกนอยางเสมอภาคและเปนธรรม

๒. หลกคณธรรม คอ การยดถอและเชอมนในความถกตองดงาม โดยการรณรงคเพอสรางคานยมทดงามใหผปฏบตงานในองคการหรอสมาชกของสงคมถอปฏบต ไดแก ความซอสตยสจรต ความเสยสละ ความอดทนขยนหมนเพยร ความมระเบยบวนย เปนตน

๓. หลกความโปรงใส คอ การท าใหสงคมไทยเปนสงคมทเปดเผยขอมลขาวสารอยางตรงไปตรงมาและสามารถตรวจสอบความถกตองได โดยการปรบปรงระบบและกลไกการท างานขององคกรใหมความโปรงใส มการเปดเผยขอมลขาวสารหรอเปดใหประชาชนสามารถเขาถ งขอมลขาวสารไดสะดวกตลอดจนมระบบหรอกระบวนการตรวจสอบและประเมนผลทมประสทธภาพ ซงจะเปนการสรางความไววางใจซงกนและกน และชวยใหการท างานของภาครฐและภาคเอกชนปลอดจากการทจรตคอรปชน

๔. หลกความมสวนรวม คอ การท าใหสงคมไทยเปนสงคมทประชาชนมสวนรวมรบร และรวมเสนอความเหนในการตดสนใจส าคญๆของสงคม โดยเปดโอกาสใหประชาชนมชองทางในการเขามามสวนรวมไดแก การแจงความเหน การไตสวนสาธารณะ การประชาพจารณ การแสดงประชามตหรออนๆ และขจดการผกขาดทงโดยภาครฐหรอโดยภาคธรกจเอกชน ซงจะชวยให เกดความสามคคและความรวมมอกนระหวางภาครฐและภาคธรกจเอกชน

๕. หลกความรบผดชอบ ผบรหาร พนกงานและลกจางตองตงใจปฏบตภารกจตามหนาทอยางดยง โดยมงใหบรการแกผมารบบรการ เพออ านวยความสะดวกตางๆ มความรบผดชอบตอความบกพรองในหนาทการงานทตนรบผดชอบอย และพรอมทจะปรบปรงแกไขไดทนทวงท

Page 6: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

๖. หลกความคมคา ผบรหารตองตระหนกวามทรพยากรคอนขางจ ากด ดงนนในการบรหารจดการจ าเปนจะตองยดหลกความประหยดและความคมคา ซงจ าเปนจะตองตงจดมงหมายไปทผรบบรการหรอประชาชนดวย

หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง “เศรษฐกจพอเพยง” เปนปรชญาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงมพระราชด ารสชแนะแนวทางการด าเนนชวตแก พสกนกรชาวไทยมาโดยตลอดนานกวา ๒๕ ป ตงแตกอนวกฤตการณทางเศรษฐกจ และเมอภายหลงไดทรงเนนย าแนวทางการแกไขเพอใหรอดพน และสามารถด ารงอยไดอยางมนคงและยงยนภายใตกระแสโลกาภวตน และความเปลยนแปลงตาง ๆ

ความพอประมาณ หมายถง ความพอดทไมนอยเกนไปและไมมากเกน โดยไมเบยดเบยนตนเองและผอน เชน การผลตและการบรโภคทอยในระดบพอประมาณ

-3-

ความมเหตผล หมายถง การตดสนใจเกยวกบระดบของความพอเพยงนน จะตองเปนไปอยางมเหตผล โดยพจารณาจากปจจยทเกยวของ ตลอดจนค านงถงผลทคาดวาจะเกดขนจากการกระท านน ๆ อยางรอบคอบ การมภมคมกนทดในตว หมายถง การเตรยมตวใหพรอมรบผลกระทบและการเปลยนแปลงดานตาง ๆ ทคาดวาจะเกดขนในอนาคตทงใกลและไกล

เงอนไข การตดสนใจและการด าเนนกจกรรมตาง ๆ ใหอยในระดบพอเพยง ตองอาศย ท งความรและคณธรรมเปนพนฐาน เงอนไขความร ประกอบดวย ความร เกยวกบวชาการตางๆ ทเกยวของ อยางรอบดาน ความรอบคอบทจะน าความรเหลานนมาพจารณา ใหเชอมโยงกน เพอประกอบการวางแผนและความระมดระวงในขนปฏบต

เงอนไขคณธรรม ทจะตองเสรมสราง ประกอบดวยมความตระหนก ในคณธรรม มความซอสตยสจรต และมความอดทน มความเพยร ใชสต ปญญาในการ ด าเนนชวต

ประมวลจรยธรรมขององคการบรหารสวนต าบลพปน จงไดก าหนดมาตรฐานจรยธรรมอนเปนคานยมหลก ดงเชน ๑. ประมวลจรยธรรมของขาราชการการเมองทองถนฝายบรหาร องคการบรหารสวนต าบลพปน ขอ ๕ ขาราชการการเมองทองถน มหนาทด าเนนการใหเปนไปตามกฎหมาย เพอรกษาประโยชนสวนรวม เปนกลางทางการเมอง อ านวยความสะดวกและใหบรการประชาชนตามหลกธรรมมาภบาล โดยจะตองยดมนในมาตรฐานทางจรยธรรมอนเปนคานยมหลก ๙ ประการ ดงน

๑) ยดมนในคณธรรมและจรยธรรม ๒) การมจตส านกทด ซอสตย และรบผดชอบ ๓) การยดถอประโยชนของประเทศชาต เหนอกวาประโยชนสวนตน และไมมผลประโยชนทบซอน ๔) การยนหยดท าในสงทถกตอง เปนธรรม และถกกฎหมาย ๕) การใหบรการแกประชาชนดวยความรวดเรว มอธยาศย และไมเลอกปฏบต

Page 7: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

๖) การใหขอมลขาวสารแกประชาชนอยางครบถวน ถกตอง และไมบดเบอนขอเทจจรง ๗) การมงผลสมฤทธของงาน รกษามาตรฐาน มคณภาพ โปรงใส และตรวจสอบได ๘) การยดมนในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ๙) การยดมนในหลกจรรยาวชาชพขององคการ

๒. ประมวลจรยธรรมของขาราชการการเมองทองถนฝายสภาทองถน องคการบรหารสวนต าบลพปน ขอ ๕ ขาราชการการเมองทองถนมหนาทด าเนนการใหเปนไปตามกฎหมาย เพอรกษาประโยชนสวนรวม เปนกลางทางการเมอง อ านวยความสะดวกและใหบรการประชาชนตามหลกธรรมาภบาล โดยจะตองยดมนในมาตรฐานทางจรยธรรมอนเปนคานยมหลก ๙ ประการ ดงน

๑) ยดมนในคณธรรมและจรยธรรม ๒) การมจตส านกทด ซอสตย และรบผดชอบ

-4-

๓) การยดถอประโยชนของประเทศชาต เหนอกวาประโยชนสวนตน และไมมผลประโยชน ทบซอน ๔) การยนหยดท าในสงทถกตอง เปนธรรม และถกกฎหมาย ๕) การใหบรการแกประชาชนดวยความรวดเรว มอธยาศย และไมเลอกปฏบต ๖) การใหขอมลขาวสารแกประชาชนอยางครบถวน ถกตอง และไมบดเบอนขอเทจจรง ๗) การมงผลสมฤทธของงาน รกษามาตรฐาน มคณภาพ โปรงใส และตรวจสอบได ๘) การยดมนในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ๙) การยดมนในหลกจรรยาวชาชพขององคการ

๓. ประมวลจรยธรรมของขาราชการ องคการบรหารสวนต าบลพปน ขอ ๓ ขาราชการขององคการบรหารสวนต าบลพปน ทกคน มหนาทด าเนนการใหเปนไปตาม

กฎหมาย เพอรกษาประโยชนสวนรวม เปนกลางทางการเมอง อ านวยความสะดวกและใหบรการแกประชาชนตามหลกธรรมาภบาล โดยจะตองยดมนในคานยมหลก ๑o ประการดงน

๑) การยดมนในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ๒) ยดมนในคณธรรมและจรยธรรม ๓) การมจตส านกทด ซอสตย และรบผดชอบ ๔) การยดถอประโยชนของประเทศชาต เหนอกวาประโยชนสวนตน และไมมผลประโยชน ทบซอน ๕) การยนหยดท าในสงทถกตอง เปนธรรม และถกกฎหมาย ๖) การใหบรการแกประชาชนดวยความรวดเรว มอธยาศย และไมเลอกปฏบต ๗) การใหขอมลขาวสารแกประชาชนอยางครบถวน ถกตอง และไมบดเบอนขอเทจจรง ๘) การมงผลสมฤทธของงาน รกษามาตรฐาน มคณภาพ โปรงใส และตรวจสอบได ๙) การยดมนในหลกจรรยาวชาชพขององคกร ๑o) การสรางจตส านกใหประชาชนในทองถนประพฤตตนเปนพลเมองทด รวมกน พฒนาชมชนใหนาอยคคณธรรมและดแลสภาพสงแวดลอมใหสอดคลองรฐธรรมนญฉบบปจจบน

ขอบงคบองคการบรหารสวนต าบลพปน วาดวยจรรยาขาราชการองคการบรหารสวนต าบลพปน

Page 8: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

องคการบรหารสวนต าบลพปน ในฐานะเปนองคกรทใกลชดกบประชาชนมากทสดโดยมหนาทในการจดท าแผนพฒนาทองถนการด าเนนการดานการเงน การคลง งบประมาณ การพสด การจดเกบรายได การพฒนาระบบขอมลสารสนเทศเพอการบรหาร งานพฒนาโครงสรางพนฐานของชมชน วางมาตรฐานการด าเนนงานจดการบรการสาธารณะ การศกษาของทองถน การบรหารงานบคคล และพฒนาบคลากรรวมทงสงเสรมใหประชาชนไดมสวนรวมในการบรหารงานและตรวจสอบการด าเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถน ฉะนนเพอเปนการสรางจตส านกของขาราชการใหสามารถปฏบตหนาทอยางมประสทธภาพ ประสทธผลมความโปรงใสและเปนธรรมจงสมควรใหมขอบงคบวาดวยจรรยาขาราชการองคการบรหารสวนต าบลพปน

องคการบรหารสวนต าบลพปน จงไดก าหนดขอบงคบจรรยาขาราชการองคการบรหารสวนต าบลพปน เพอเปนกรอบมาตรฐานในการประพฤตปฏบตตนของขาราชการลกจางและพนกงานจางใหมความรบผดชอบในการปฏบตหนาทดวยความเปนธรรม ธ ารงไวซงศกดศรและเกยรตภมของขาราชการอนจะท าใหไดรบการยอมรบเชอถอและศรทธาจากประชาชนทวไปไวดงน

-5-

ขอ ๑ ความซอสตยและรบผดชอบ ๑.๑ ปฏบตหนาทดวยความซอสตยสจรต ๑.๒ ใชทรพยากรขององคกรอยางประหยดและโปรงใสเพอใหเกดประโยชนสงสดแกราชการ ๑.๓ ปฏบตหนาทอยางเตมก าลงความรความสามารถโดยค านงถงประโยชนของทางราชการ

เปนส าคญ ๑.๔ รบผดชอบตอผลการกระท าของตนเองและมงมนแกไขเมอเกดขอผดพลาด ขอ ๒ การมจตส านกมงบรการและใหค าปรกษา ๒.๑ ใหบรการแกสวนราชการองคกรปกครองสวนทองถนและประชาชนอยางเทาเทยมกน

ดวยความเตมใจ ๒.๒ ใหค าปรกษาแนะน าแกองคกรปกครองสวนทองถนไดอยางถกตองรวดเรวและครบถวน ขอ ๓ การมงผลสมฤทธของงาน ๓.๑ ปฏบตหนาทโดยมงประสทธภาพ ประสทธผลของงานเพอใหเกดผลดและเปนประโยชน

ตอสวนรวม ๓.๒ ขยนอทศตนและมงมนในการปฏบตหนาทใหส าเรจตามเปาหมาย ๓.๓ ปฏบตหนาทดวยความสามคคมน าใจเพอใหบรรลภารกจของหนวยงาน ๓.๔ พฒนาตนเองอยางตอเนอง ขอ ๔ การปฏบตหนาทอยางเปนธรรม ๔.๑ ตดสนใจบนหลกการขอเทจจรงเหตผลเพอความยตธรรม ๔.๒ ไมมอคตในการปฏบตหนาท ขอ ๕ การด ารงชวตตามหลกเศรษฐกจพอเพยง ๕.๑ วางแผนการด ารงชวตอยางมเปาหมายพรอมทจะเผชญตอการเปลยนแปลง ๕.๒ ใชจายอยางคมคามเหตผลและไมฟมเฟอยเกนฐานะของตนเอง ๕.๓ ปฏบตตามหลกศาสนารจกพงตนเองและลดละเลกอบายมข ขอ ๖ การยดมนและยนหยดในสงทถกตอง ๖.๑ ยดมนในผลประโยชนสวนรวมเหนอผลประโยชนสวนตน ๖.๒ กลาหาญและยนหยดในสงทถกตอง

Page 9: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

๖.๓ ปฏบตตนตามหลกคณธรรมจรยธรรมเพอเปนแบบอยางทดแกเพอนขาราชการ ขอ ๗ ความโปรงใสและสามารถตรวจสอบได ๗.๑ เปดเผยขอมลขาวสารภายในขอบเขตของกฎหมาย ๗.๒ พรอมรบการตรวจสอบและรบผดชอบตอผลของการตรวจสอบ

มาตรฐานทางคณธรรมจรยธรรม พนกงานสวนต าบลและพนกงานจางขององคการบรหารสวนต าบลพปน อนสนธสญญาทางคณะกรรมการมาตรฐานการบรหารงานบคคลสวนทองถน (ก.ถ.) ไดก าหนดมาตรฐานทางคณธรรมจรยธรรมของขาราชการ พนกงานสวนต าบล และพนกงานจางขององคกรปกครองสวนทองถน ซงไดประมวลขนจากขอเสนอแนะของผบรหารทองถน สมาชกสภาทองถน ขาราชการหรอพนกงานสวนทองถน โดยมวตถประสงคเพอใชเปนหลกการและแนวทางปฏบตใหขาราชการหรอพนกงานสวนทองถน โดยทวไปใชยดถอปฏบตเปนเครองก ากบความประพฤต ดงน

-6-

๑. พงด ารงตนใหตงมนอยในศลธรรม ปฏบตหนาทดวยความซอสตย สจรต เสยสละ และมความรบผดชอบ

๒. พงปฏบตหนาทอยางเปดเผย โปรงใส พรอมใหตรวจสอบ ๓. พงใหบรการดวยความเสมอภาค สะดวก รวดเรว มอธยาศยไมตร โดยยดประโยชนของ

ประชาชนเปนหลก ๔. พงปฏบตหนาทโดยยดผลสมฤทธของงานอยางคมคา ๕. พงพฒนาทกษะ ความร ความสามารถ และตนเองใหทนสมยอยเสมอ ๖. พงมจรรยาบรรณตอตนเอง ๗. พงมจรรยาบรรณตอหนวยงาน ๘. พงมจรรยาบรรณตอผบงคบบญชา ผอยใตบงคบบญชาและผรวมงาน ๙. พงมจรรยาบรรณตอประชาชนและสงคม

ประกาศเจตนารมณองคการบรหารสวนต าบลพปน เปนหนวยงานในการตอตานการทจรตคอรปชน เนองดวยองคการบรหารสวนต าบลพปน เปนหนวยงานทรบใชและใหบรการประชาชนอยางใกลชด ซงในการด าเนนงานขององคการบรหารสวนต าบลพปน ไดค านงถงความตองการและประโยชนสงสดของประชาชนเปนหลก องคการบรหารสวนต าบลพปน ไดเลงเหนความส าคญของปญหาทจรตคอรปชนซงเปนปญหาทท าใหเกดผลกระทบและความเสยหายตอพนองประชาชนทงทางตรงและทางออม ท าใหผลประโยชนไมตกถงมอประชาชนอยางแทจรง องคการบรหารสวนต าบลพปน จงมเจตนารมณรวมกนในการด าเนนงานใหเกดความโปรงใส เปนธรรม และสามารถตรวจสอบไดเพอใหองคกรเปนหนวยงานในการตานการทจรตคอรปชน โดยใหเจาหนาททกคนถอปฏบต ดงน

๑. ไมยกยอก เบยดบงเวลา และทรพยสนราชการ ๒. ไมเรยก ไมรบ ไมเสนอสงใดเพอประโยชนมชอบ ๓. ไมใชอ านาจหนาทเพอประโยชนตนหรอพวกพอง ๔. ปฏบตหนาทดวยความโปรงใส เสมอภาค ๕. กลายนหยดในสงทถกตอง

Page 10: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

๖. เปดเผยตอสาธารณะเมอพบเหตคอรรปชน ๗. รวมปกปอง คมครอง ผตอตานคอรรปชน ๘. พรอมรบการตรวจสอบจากทกภาคสวน

ในคมอเลมน จะสะทอนหลกการและแนวคดทเปนสากลพรอมขอเสนอแนะทางการประยกตใชเพอการปองกนเรองผลประโยชนทบซอน โดยมสาระส าคญเปน ๓ บท ไดแก

๑. บทท ๑ การบรหารจดการผลประโยชนทบซอน ๒. บทท ๒ การเปดเผยผลประโยชนสาธารณะ ๓. บทท ๓ การให – รบของขวญและประโยชนอนใด

-7-

ความหมายผลประโยชนทบซอน ค าวา Conflict of Interests มการใชค าภาษาไทยไวหลายค า เชน “ผลประโยชนทบซอน” “ผลประโยชนขดกน” “ผลประโยชนขดแยง” หรอ “การขดกนแหงผลประโยชน” ถอยค าเหลานถอเปนรปแบบหนงของการแสวงหาประโยชนโดยมชอบ อนเปนการกระท าทขดตอหลกคณธรรม จรยธรรม และหลกการบรหารกจการบานเมองทด (Governance) โดยทวไปเรองผลประโยชนทบซอน จงหมายถงความทบซอนระหวางผลประโยชนสวนตน และผลประโยชนสาธารณะทมผลตอการปฏบตหนาทของเจาหนาทของรฐ กลาวทงเปนสถานการณทเจาหนาทของรฐมผลประโยชนสวนตนอยและไดใชอทธพลตามอ านาจหนาทและความรบผดชอบเพอใหเกดประโยชนสวนตว โดยกอใหเกดผลเสยตอผลประโยชนสวนรวม มหลากหลายรปแบบไมจ ากดอยในรปแบบของตวเงนหรอทรพยสนเทานน แตรวมถงผลประโยชนอนๆ ทไมใชในรปตวเงนหรอทรพยสนมลกษณะ ๗ ประการ ดงน ๑. หาผลประโยชนใหตนเอง คอ การใชอ านาจหนาทเพอตนเอง เชน ขาราชการใชอ านาจหนาทใหบรษทตวเองไดงานรบเหมาจากรฐ หรอฝากลกหลานเขาท างาน เปนตน ๒. รบผลประโยชน คอ การรบสนบนหรอรบของขวญ เชน เปนเจาพนกงานสรรพากรแลวรบเงนจากผมาเสยภาษ หรอเปนเจาหนาทจดซอแลวรบไมกอลฟเปนของก านลจากรานคา เปนตน ๓. ใชอทธพล เปนการเรยกผลตอบแทนในการใชอทธพลในต าแหนงหนาท สงผลทเปนคณแกฝายใดฝายหนงอยางไมเปนธรรม ๔. ใชทรพยสนของทางราชการเพอประโยชนสวนตน เชน การใชรถยนต หรอคอมพวเตอรราชการท างานสวนตว เปนตน ๕. ใชขอมลลบของทางราชการ เชน รวาราชการจะตดถนน จงรบไปซอทดนในบรเวณดงกลาวดกหนาไวกอน เปนตน ๖. รบงานนอก ไดแก การเปดบรษทท าธรกจซอนกบหนวยงานทตนเองท างานอย เชน เปนนกบญช แตรบงานสวนตวจนไมมเวลาท างานบญชในหนาทใหกบหนวยงาน เปนตน ๗. ท างานหลงออกจากต าแหนง คอการไปท างานใหกบผอนหลงออกจากทท างานเดม โดยใชความรหรออทธพลจากทเดมมาชงงาน หรอเอาประโยชนโดยไมเปนธรรม เชน เอาความรในนโยบายและแผนของธนาคารประเทศไทยไปชวยธนาคารเอกชนอน ๆ หลงจากเกษยณ เปนตน

Page 11: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

-8-

บทท ๑ การบรหารจดการผลประโยชนทบซอน

การบรหารจดการผลประโยชนทบซอน

ผลประโยชนทบซอนหรอความขดแยงกนระหวางผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสวนรวม (Conflic of interest : COI) เปนประเดนปญหาทางการบรหารภาครฐในปจจบนทเปนบอเกดของปญหาการทจรตประพฤตมชอบในระดบทรนแรงขนและยงสะทอนปญหาการขาดหลกธรรมาภบาลและเปนอปสรรคตอการพฒนาประเทศ

ประมวลจรยธรรมในการปองกนหาผลประโยชนทบซอนในการปฏบตราชการหลายประการ ดงปรากฏในประมวลจรยธรรมของขาราชการการเมองทองถนฝายบรหาร พ.ศ.๒๕๕๓ ไดก าหนดมาตรฐานจรยธรรม หมวด ๒ มาตรฐานจรยธรรม สวนท ๑ มาตรฐานจรยธรรมอนเปนคานยมหลก ขอ ๕ ประมวลจรยธรรมของขาราชการการเมองทองถนฝายสภาทองถน พ.ศ. ๒๕๕๓ ไดก าหนดมาตรฐานจรยธรรม หมวด ๒ มาตรฐานจรยธรรม สวนท ๑ มาตรฐานจรยธรรมอนเปนคานยมหลก ขอ ๕ และประมวลจรยธรรมของขาราชการองคการบรหารสวนต าบลพปน ไดก าหนดมาตรฐานทางจรยธรรมของขาราชการ หมวด ๒ มาตรฐานจรยธรรม สวนท ๑ มาตรฐานจรยธรรมอนเปนคานยมหลก ขอ ๓

ส าหรบในบทน ไดสะทอนหลกการและแนวคดทเปนสากลพรอมขอเสนอแนะแนวทางการประยกตใชเพอการบรหารจดการผลประโยชนทบซอนโดยมสาระส าคญเปน ๓ หวขอใหญ คอ

๑. การบรหารจดการผลประโยชนทบซอน ๒. การเปดเผยผลประโยชนสาธารณะ ๓. การให-รบของขวญและผลประโยชน

การบรหารผลประโยชนทบซอน หลกส าคญของการจดการผลประโยชนทบซอนมดงน • ชมชนคาดหวงใหเจาหนาทปฏบตงานอยางเปนธรรมโดยใหผลประโยชนสาธารณะม

ความส าคญอนดบตน

หลกส าคญของการจดการผลประโยชนทบซอน

ชมชนคาดหวงใหเจาหนาทปฏบตงานอยางเปนธรรม โดยใหผลประโยชนของสาธารณะมความส าคญในอนดบตน ความซอตรงตอหนาทของเจาหนาทยงเปนรากฐานของหลกนตธรรม (ประชาชนทกคนเสมอภาคภายใตกฎหมายและตองไดรบการปฏบตอยางเปนธรรม)

Page 12: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

• ความซอตรงตอหนาทของเจาหนาทยงเปนรากฐานของหลกนตธรรม (ประชาชนทกคนเสมอภาคภายใตกฎหมายและตองไดรบการปฏบตทเปนธรรม)

• ถาไมจดการผลประโยชนทบซอนอยางมประสทธภาพ เจาหนาทกจะละเลยประโยชนสาธารณะและใหความส าคญกบประโยชนสวนตน หรอของคนบางกลมแทนซงจะมผลตอการปฏบตงานและอาจน าไปสการประพฤตมชอบในทสด

• ผลประโยชนทบซอนไมไดผดในตวมนเองเนองจากเจาหนาทกมชวตสวนตนมบางครงทผลประโยชนสวนตนจะมาขดแยงกบการท าหนาท แตประเดนคอ ตองเปดเผยผลประโยชนทบซอนทม

• หนวยงานภาครฐตองจดการผลประโยชนทบซอนอยางโปรงใส และพรอมรบผดชอบ มฉะนนจะบนทอนความเชอมนของประชาชนตอการปฏบตหนาทของหนวยงาน

• ปจจบนขอบเขตของผลประโยชนทบซอนขยายมากกวาเดม เนองจากมการรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนรวมถงระหวางหนวยงานภาครฐ ท าใหมความสมพนธซบซอน/ซอนทบมากขน

• หนวยงานควรตระหนกวาผลประโยชนทบซอนจะเกดขนในการท างาน และตองพฒนา วฒนธรรมองคกรทสงเสรมการระบและเปดเผยผลประโยชนทบซอน

-9-

• หนวยงานตองขจดความเขาใจผด ทวาผลประโยชนทบซอนเปนเรองผดในตวมนเอง มฉะนนคนกจะพยายามปกปด

• ผลประโยชนทบซอนจะเปนสงผดกตอเมอมอทธพลตอการท างาน หรอการตดสนใจกรณนเรยกวามการใชหนาทในทางมชอบหรอแมแตการฉอราษฎรบงหลวง

• การจดการผลประโยชนทบซอนสรางประโยชนมากมายแกหนวยงานเนองจาก - ลดการทจรตประพฤตมชอบ - สามารถแกขอกลาวหาเรองความล าเอยงไดงาย - แสดงความยดมนในหลกธรรมมาภบาล - ประชาชนเชอมนวาหนวยงานปฏบตหนาทอยางเปนธรรมและไมมผลประโยชนแอบแฝง

นยามศพทและแนวคดส าคญ • ผลประโยชนสวนตน (private interest) – “ผลประโยชน” คอสงใดๆทมผลตอบคคล/กลมไมวาในทางบวกหรอลบ “ผลประโยชนสวน

ตน” ไมไดครอบคลมเพยงผลประโยชนดานการงานหรอธรกจของเจาหนาทแตรวมถงคนทตดตอสมพนธดวย เชน เพอน ญาต คแขง ศตร เมอใดเจาหนาทประสงคจะใหคนเหลานไดหรอเสยประโยชน เมอนนกถอวามเรองผลประโยชนสวนตนมาเกยวของ

ผลประโยชนสวนตน ม ๒ ประเภท คอ ทเกยวกบเงน (pecuniary) และทไมเกยวกบเงน (non-pecuniary)

- ผลประโยชนสวนตนทเกยวกบเงน ไมไดเกยวกบการไดมาซงเงนทองเทานน แตยงเกยวกบการเพมพนประโยชนหรอปกปองการสญเสยของสงทมอยแลว เชน ทดน หน ต าแหนงในบรษท ทรบงานจากหนวยงาน รวมถงการไดมาซงผลประโยชนอนๆ ทไมไดอยในรปตวเงน เชน สมปทาน สวนลด ของขวญ หรอของทแสดงน าใจไมตรอนๆ

- ผลประโยชนทไมเกยวกบเงน เกดจากความสมพนธระหวางบคคลครอบครว หรอกจกรรมทางสงคมวฒนธรรมอนๆ เชน สถาบนการศกษา สมาคม ลทธ แนวคดมกอยในรปความล าเอยง/อคต/เลอกทรกมกทชง และมขอสงเกตวาแมแตความเชอ/ความคดเหนสวนตวกจดอยในประเภทน

• หนาทสาธารณะ (public duty)

Page 13: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

– หนาทสาธารณะของผทท างานใหภาครฐคอการใหความส าคญอนดบตนแกประโยชนสาธารณะ (public interest) คนเหลานไมจ ากดเฉพาะเจาหนาทของรฐทงระดบทองถนและระดบประเทศเทานนแตยงรวมถงคนอนๆทท างานใหภาครฐเชนทปรกษาอาสาสมคร

• ผลประโยชนสาธารณะ คอ ประโยชนของชมชนโดยรวม ไมใชผลรวมของผลประโยชนของปจเจกบคคล และไมใชผลประโยชนของกลมคน การระบผลประโยชนสาธารณะไมใชเรองงายแตในเบองตนเจาหนาทภาครฐสามารถใหความส าคญอนดบตนแกสงนโดย

- ท างานตามหนาทอยางเตมทและมประสทธภาพ - ท างานตามหนาทตามกรอบและมาตรฐานทางจรยธรรม - ระบผลประโยชนทบซอนทตนเองม หรออาจจะมและจดการอยางมประสทธภาพ - ใหความส าคญอนดบตนแกผลประโยชนสาธารณะ มความคาดหวงวาเจาหนาท ตองจ ากดขอบเขตทประโยชนสวนตน จะมามผลตอความเปนกลางในการท าหนาท - หลกเลยงการตดสนใจหรอการท าหนาททมผลประโยชนทบซอน - หลกเลยงการกระท า/กจกรรมสวนตนทอาจท าใหคนเหนวาไดประโยชนจากขอมลภายใน

-10-

- หลกเลยงการใชต าแหนงหนาทหรอทรพยากรของหนวยงานเพอประโยชนสวนตน - ปองกนขอครหาวาไดรบผลประโยชนทไมสมควรจากการใชอ านาจหนาท - ไมใชประโยชนจากต าแหนงหรอขอมลภายในทไดขณะอยในต าแหนงขณะทไปหา ต าแหนงงานใหม • ผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interests) องคกรสากลคอ Organization for

Economic Cooperation and Development (OECD) นยามวา เปนความทบซอนระหวางผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสาธารณะทมผลตอการปฏบตหนาทของเจาหนาทภาครฐ ดงน

ผลประโยชนทบซอนม ๓ ประเภท คอ - ผลประโยชนทบซอนทเกดขนจรง (actual) มความทบซอนระหวางผลประโยชนสวนตน

และสาธารณะเกดขน - ผลประโยชนทบซอนทเหน (perceived & apparent) เปนผลประโยชนทบซอนทคนเหน

วาม แตจรงๆ อาจไมมกได ถาจดการผลประโยชนทบซอนประเภทนอยางขาดประสทธภาพ กอาจน ามาซงผลเสยไมนอยกวาการจดการผลประโยชนทบซอนทเกดขนจรง ขอนแสดงวาเจาหนาทไมเพยงแตจะตองประพฤตตนอยางมจรยธรรมเทานน แตตองท าใหคนอนๆรบร และเหนดวยวาไมไดรบประโยชนเชนนนจรง

- ผลประโยชนทบซอนทเปนไปได (potential) ผลประโยชนสวนตนทมในปจจบนอาจจะทบซอนกบผลประโยชนสาธารณะไดในอนาคต

• หนาททบซอน (conflict of duty) หรอผลประโยชนเบยดซอนกน (competing interests) ม ๒ ประเภท

- ประเภทแรก เกดจากการทเจาหนาทมบทบาทหนาทมากกวาหนง เชน เปนเจาหนาทในหนวยงานและเปนคณะกรรมการดานระเบยบวนยประจ าหนวยงานดวย ปญหาจะเกดเมอไมสามารถแยกแยะบทบาทหนาททงสองออกจากกนได อาจท าใหท างานไมมประสทธภาพหรอแมกระทงเกดความผดพลาดหรอผดกฎหมาย ปกตหนวยงานมกมกลไกปองกนปญหานโดยแยกแยะบทบาทหนาทตางๆใหชดเจน แตกยงมปญหาไดโดยเฉพาะอยางยงในหนวยงานทมก าลงคนนอย หรอมเจาหนาทบางคนเทานนทสามารถท างานบางอยางทคนอนๆท าไมได คนสวนใหญไมคอยหวงปญหานกนเพราะดเหมอนไมมเรองผลประโยชนสวนตนมาเกยวของ

Page 14: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

- ประเภททสอง เกดจากการทเจาหนาทมบทบาทหนาทมากกวาหนงบทบาท และการท าบทบาทหนาทในหนวยงานหนงนนท าใหไดขอมลภายในบางอยางทอาจน ามาใชเปนประโยชนแกการท าบทบาทหนาทใหแกอกหนวยงานหนงได ผลเสย คอ ถาน าขอมลมาใชกอาจเกดการประพฤตมชอบหรอความล าเอยง/อคตตอคนบางกลม ควรถอวาหนาททบซอนเปนปญหาผลประโยชนทบซอนดวยเพราะวามหลกการจดการแบบเดยวกน นนคอการตดสนใจท าหนาทตองเปนกลางและกลไกการจดการผลประโยชนทบซอนกสามารถน ามาจดการกบหนาททบซอนได

หลกการ ๔ ประการส าหรบการจดการผลประโยชนทบซอน • ปกปองผลประโยชนสาธารณะ : การท าเพอผลประโยชนของสาธารณะเปนหนาทหลก

เจาหนาทตองตดสนใจและใหค าแนะน าภายในกรอบกฎหมาย และนโยบายจะตองท างานในขอบเขตหนาทพจารณาความถกผดไปตามเนอผา ไมใหผลประโยชนสวนตนมาแทรกแซงรวมถงความเหนหรอทศนคตสวนบคคลปฏบตตอแตละบคคลอยางเปนกลาง ไมมอคต ล าเอยง ดวยเรองศาสนา อาชพ จดยน ทางการเมองเผาพนธ วงศตระกลฯลฯ ทงนเจาหนาทไมเพยงปฏบตตามกฎหมายเทานนแตตองมจรยธรรมดวย

-11-

• สนบสนนความโปรงใสและพรอมรบผด : การจดการผลประโยชนทบซอนตองอาศยกระบวนการแสวงหา เปดเผย และจดการทโปรงใส นนคอเปดโอกาสใหตรวจสอบและมความพรอมรบผด มวธการตางๆ เชน จดทะเบยนผลประโยชน โยกยายเจาหนาทจากต าแหนงทเกยวของกบผลประโยชนทบซอนการเปดเผยผลประโยชนสวนตนหรอความสมพนธทอาจมผลตอการปฏบตหนาท ถอเปนขนตอนแรกของการจดการผลประโยชนทบซอนการ ใชกระบวนการอยางเปดเผยทวหนาจะท าใหเจาหนาทร วมมอและสรางความเชอมนแกประชาชนผรบบรการและผมสวนไดเสย

• สงเสรมความรบผดชอบสวนบคคลและปฏบตตนเปนแบบอยาง : การแกปญหาหรอจดการผลประโยชนทบซอน จะสะทอนถงความยดหลกคณธรรมและความเปนมออาชพของเจาหนาทและองคกร การจดการตองอาศยขอมลน าเขาจากทกระดบในองคกร ฝายบรหารตองรบผดชอบเรองการสรางระบบและนโยบาย และเจาหนาทกมความรบผดชอบตองระบผลประโยชนทบซอนทตนม เจาหนาทตองจดการกบเรองสวนตนเพอหลกเลยงผลประโยชนทบซอนมากทสดเทาทท าได และผบรหารกตองเปนแบบอยางดวย

• สรางวฒนธรรมองคกร : ผบรหารตองสรางสภาพแวดลอมเชงนโยบายทชวยสนบสนนการตดสนใจในเวลาทมประเดนผลประโยชนทบซอนเกดขน และการสรางวฒนธรรมแหงความซอตรงตอหนาทซงตองอาศยวธการดงน

- ใหขอแนะน าและการฝกอบรมเจาหนาท เพอสงเสรมความเขาใจเกยวกบกฎเกณฑและการปฏบต รวมถงการใชกฎเกณฑทมในสภาพแวดลอมการท างาน

- สงเสรมใหมการสอสารอยางเปดเผยและมการเสวนาแลกเปลยน เพอใหเจาหนาทสบายใจในการเปดเผยและหารอเกยวกบผลประโยชนทบซอนในทท างาน

- ปองกนไมใหขอมลเกยวกบผลประโยชนทบซอนทเจาหนาทเปดเผย เพอมใหมผน าไปใชในทางทผด

- ใหเจาหนาทมสวนรวมในการพฒนาและปรบปรงนโยบาย และกระบวนการจดการผลประโยชนทบซอน เพอใหรสกเปนเจาของและปฏบตตามในเวลาเดยวกนกตองสรางระบบโดยการพฒนาในเรองตอไปน

- มาตรฐานในการสงเสรมความซอตรงตอหนาทโดยรวมไวในขอก าหนดทางจรยธรรม - กระบวนการระบความเสยงและจดการผลประโยชนทบซอน

Page 15: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

- กลไกความพรอมรบผดทงภายในและภายนอก - วธการจดการ (รวมถงการลงโทษ) ทท าใหเจาหนาทถอวาเปนความรบผดชอบของ

ตนเองทจะตองท าตามกฎระเบยบและมาตรฐาน

แนวทางการจดการผลประโยชนทบซอน • กรอบการท างาน เปนวธการกวางๆไมจ ากดอยกบรายละเอยดขอกฎหมายทเกยวของ

สามารถน าไปพฒนาเปนรปแบบการจดการตามบรบทขององคกรและกฎหมายได ม ๖ ขนตอน ส าหรบการพฒนาและการปฏบตตามนโยบายการจดการผลประโยชนทบซอน

๑) ระบวามผลประโยชนทบซอนแบบใดบางทมกเกดขนในองคกร ๒) พฒนานโยบายทเหมาะสมรวมถงกลยทธการจดการและแกไขปญหา ๓) ใหการศกษาแกเจาหนาทและผบรหารระดบตางๆรวมถงเผยแพรนโยบายการจดการ

ผลประโยชนทบซอนใหทวถงในองคกร ๔) ด าเนนการเปนแบบอยาง

-12-

๕) สอสารใหผมสวนไดเสย ผรบบรการ ผสนบสนนองคกร และชมชนทราบถงความมงมนในการจดการผลประโยชนทบซอน

๖) บงคบใชนโยบายและทบทวนนโยบายสม าเสมอ

• รายละเอยดแตละขนตอน ๑) การระบผลประโยชนทบซอน - ขนตอนแรกนคอ การระบวาในการท างานของหนวยงาน มจดใดบางทเสยงตอการเกด

ผลประโยชนทบซอนและผลประโยชนทบซอนทจะเกดขนไดนนมประเภทใดบาง - เปาหมายส าคญคอ องคกรตองรวาอะไรคอผลประโยชนทบซอนทเปนไปได เพอปองกน

ไมใหเกดผลประโยชนทบซอนทเกดขนจรงและทเหน - การมสวนรวมของเจาหนาทมสวนส าคญ เพราะจะท าใหระบจดเสยงไดครอบคลมและท าให

เจาหนาทรสกเปนเจาของและรวมมอกบนโยบาย - ตวอยางของผลประโยชนสวนตน เชน ผลประโยชนทางการเงน/เศรษฐกจ (เชนหน) ธรกจ

สวนตว/ครอบครวความสมพนธสวนตว (ครอบครวชมชนชาตพนธศาสนาฯลฯ) ความสมพนธกบองคกรอน (เอนจโอสหภาพการคาพรรคการเมองฯลฯ) การท างานเสรมความเปนอร/การแขงขนกบคนอน/ กลมอน

- ตวอยางของจดเสยง เชน การปฏสมพนธกบภาคเอกชน การท าสญญาจดซอจดจาง การตรวจตราเพอควบคมคณภาพมาตรฐานของการท างาน หรออปกรณในภาคธรกจ การออกใบอนญาต การใหบรการทอปสงคมากกวาอปทาน การกระจายงบราชการ การปรบการลงโทษ การใหเงน/สงของสนบสนนชวยเหลอผเดอดรอน การตดสนขอพพาท ฯลฯ ทงน รวมถงงานทสาธารณะหรอสอมวลชนใหความสนใจเปนพเศษ

- การระบผลประโยชนทบซอนนตองพจารณา นยาม และขอก าหนดทางกฎหมายทเกยวของประกอบดวย

๒) พฒนากลยทธและตอบสนองอยางเหมาะสม - องคประกอบประการหนงในการจดการผลประโยชนทบซอนกคอ ความตระหนกของ

ผบรหารและเจาหนาทเกยวกบวธการจดการผลประโยชนทบซอน รวมถงความรบผดชอบของแตละคน ดงนน

Page 16: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

กฎเกณฑเกยวกบการจดการตองแยกใหชดระหวางความรบผดชอบขององคกรและความรบผดชอบของสมาชกในองคกรและยงตองท าใหผบรหารและเจาหนาทสามารถ

- รไดวาเมอใดมผลประโยชนทบซอนเกดขนและในแบบใด (แบบเกดขนจรงแบบทเหนหรอแบบเปนไปได)

- เปดเผยผลประโยชนทบซอนและบนทกกลยทธตางๆทใชเพอการจดการ - ตดตามประสทธภาพของกลยทธทใช ๓) ใหความรแกเจาหนาทและหวหนางานระดบสง - เพอใหการจดการผลประโยชนทบซอนมประสทธภาพ ตองมการใหความรอยางตอเนอง

ตงแตเจาหนาทในองคกร เอกชนทมาท าสญญา อาสาสมครหวหนางานระดบสง และกรรมการบรหาร การใหความรจะเรมตงแตการปฐมนเทศ และมอยางตอเนองในระหวางท างาน เจาหนาททกคนควรสามารถเขาถงนโยบายและขอมลทจะชวยใหพวกเขาสามารถระบและเปดเผยผลประโยชนทบซอน สวนตวผบรหารเองกตองรวธจดการผลประโยชนทบซอน

-13-

- ขนตอนแรกของการใหความร คอ สรางความเขาใจวาอะไรคอผลประโยชนทบซอนผลประโยชนทบซอนใดเกดขนบอยในองคกร อะไรคอจดเสยงทระบในนโยบาย รวมถงความแตกตางของความรบผดชอบในการปฏบตตามนโยบายของผมต าแหนงหนาทตางกน ควรใหเอกสารบรรยายพรอมตวอยางทชดเจนส าหรบการระบและจดการผลประโยชนทบซอนโดยเนนตรงทเปนจดเสยงมากๆ เชน การตดตอ การรวมท างานกบภาคเอกชน การแลกเปลยนบคลากรกบภาคเอกชน การแปรรปการลดขนตอนและกระจายอ านาจความสมพนธกบเอนจโอ และกจกรรมทางการเมอง เปนตน

- นอกจากการใหความรแลว ความตนตวและเอาใจใสของผบรหาร รวมถงกลยทธการจดการทมประสทธภาพจะมสวนอยางส าคญในการชวยใหเจาหนาทปฏบตตาม การสรางความตนตวและความเอาใจใสจะชวยในการแสวงหาจดเสยงและพฒนาวธการปองกนปญหาทจะเกดขนตอไป

๔) ด าเนนการเปนแบบอยาง - การจดการผลประโยชนทบซอนทมประสทธภาพ จ าเปนตองอาศยความทมเทของผทอยใน

ต าแหนงระดบบรหาร ซงตองแสดงภาวะผน า สนบสนนนโยบายและกระบวนการอยางแขงขนสนบสนนใหเจาหนาทเปดเผยผลประโยชนทบซอน และใหความชวยเหลอแกไข ผบรหารมความส าคญเนองจากเจาหนาทมกจะค านงถงสงทผบรหารใหความสนใจ

- ผบรหารตอง (๑) พจารณาวามขอมลเพยงพอ ทจะชวาหนวยงานมปญหาผลประโยชนทบซอนหรอไม (๒) ชงน าหนกประโยชนขององคกร ประโยชนสวนบคคล และประโยชนสาธารณะ และพจารณาวาอะไรคอวธทดทสดในการจดการหรอแกไขผลประโยชนทบซอน และ (๓) พจารณาปจจยอนๆ รวมถงระดบและลกษณะของต าแหนงหนาทของเจาหนาททเกยวของ รวมถงลกษณะของผลประโยชนทบซอน

๕) สอสารกบผมสวนไดเสย - ประเดนส าคญคอ ภาพลกษณขององคกรในการรบรของผมสวนไดเสย เนองจากไมวาจะ

สามารถจดการกบผลประโยชนทบซอนไดดเพยงใด ถาผมสวนไดเสยรบรเปนตรงกนขามผลเสยทเกด ขนกเลวรายไมแพกน

- การท างานกบองคกรภายนอกไมวาเปนเอนจโอหรอภาคธรกจ องคกรตองระบจดเสยงของผลประโยชนทบซอนกอน และพฒนาวธปองกน ไมวาเปนเรองขอมลภายใน หรอโอกาสการใชอ านาจหนาท

Page 17: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

เพอผลประโยชน และตองแจงแกองคกรภายนอกใหทราบนโยบายการจดการผลประโยชนทบซอนและผลทตามมาหากไมปฏบตตามนโยบาย เชน ยกเลกสญญา หรอด าเนนการตามกฎหมายบางองคกรภาครฐจะอาศยจรยธรรมธรกจเพอสอสารเกยวกบหนาทและความพรอมรบผดทผท าธรกจมกบหนสวนและผท าสญญาดวย

- นอกจากน ควรสอสารแบบสองทางกบองคกรภายนอก อาจใชวธตางๆ เชน ใหมสวนรวมในการระบจดเสยงและรวมกนพฒนากลไกปองกนแกไขปญหา ขอรบฟงความเหนตอรางนโยบายการจดการผลประโยชนทบซอน รวมทบทวนและปรบปรงกลไกการแสวงหาและแกไขผลประโยชนทบซอน วธเหลานจะท าใหไดนโยบายทสอดคลองความคาดหวงสาธารณะและไดรบความรวมมอจากผมสวนไดเสย ทงนในการรวมกนจดการผลประโยชนทบซอนกบผมสวนไดเสยน องคกรภาครฐตองท าใหการตดสนใจทกขนตอน โปรงใสและตรวจสอบได

๖) การบงคบใชและทบทวนนโยบาย - ระบบจดการผลประโยชนทบซอนตองไดรบการทบทวนประสทธภาพสม าเสมอ โดย

สอบถามขอมลจากผใชระบบ และผมสวนไดเสยอนๆ เพอใหระบบใชไดจรง และตอบสนองตอสภาพการท างาน รวมถงสภาพสงคม เศรษฐกจทเปลยนแปลง อกทงยงสรางความรสกเปนเจาของและความรวมมอนอกจากนยงอาจเรยนรจากองคกรอนๆ การแสวงหาการเรยนรเชนนยงเปนการสอสารวาองคกรมความมงมน

-14-

ในการจดการผลประโยชนทบซอนอกดวย การทบทวนควรครอบคลมจดเสยงและมาตรการและผลการทบทวนหรอมการเปลยนแปลงตองสอสารใหแกเจาหนาทผปฏบตใหเขาใจ และปรบเปลยนการท างานใหสอดคลองกน โดยอาจพฒนาระบบสนบสนนเพอชวยพฒนาทกษะและการใหค าปรกษาแกเจาหนาทการเปดเผยและรายงานขอสงสยเกยวกบการประพฤตมชอบและการบรหารทบกพรอง/อคตของภาครฐ เปนรากฐานของความถกตองเปนธรรม (integrity) และการยดมน ยนหยดท าในสงทถกตอง

• ผเปดเผยผลประโยชน : ผเปดเผยเปนผทรายงานขอมลทเปนจรงเกยวกบพฤตกรรมทมชอบทรายแรงของเจาหนาทภาครฐ ทกระท าโดยมใชเพอผลประโยชนสาธารณะหลายหนวยงานขาดการสนบสนนผเปดเผยการกระท าผดของเจาหนาท โดยแทนทจะยกยองชมเชยเจาหนาททเปดเผยการประพฤตมชอบ คดโกง ทจรต หรอพฤตกรรมอาชญากรรมกลบวพากษวจารณทางลบ ท าใหสญเสยความกาวหนาในอาชพและแมแตสญเสยงานหลก (core) ของการปกปองคมครองพยาน (whistlblowing) ใชหลกแหงความรบผดชอบและการแสดงออกซงความพรอมรบผดใหแกสาธารณชน การเปดเผยทเหมาะสม คอ เมอเกดการท าผดทรายแรงหรอเปนปญหาความเสยงสาธารณะ การรายงานการกระท าผดภายในองคกรหรอภายนอกองคกรตอสาธารณชนเปนทางเลอกทดทสดโดยเฉพาะ เมอชองทางภายในและกระบวนการบรหารภายในใชการไมได หรอขาดประสทธภาพ

• ท าไมการเปดเผยจงท าไดยาก : การศกษาวจยพบวา แมจะมการสนบสนน มชองทาง วธการผลกดนเจาหนาทของรฐในการสบเสาะ การคดโกงและการกระท าผด แตมหลายองคประกอบทท าใหการเปดเผยการกระท าผดเปนเรองยากส าหรบเจาหนาทปญหาส าคญคอ การขดแยงกนระหวางความเทยงตรง (Integrity) ของบคคลกบพนธะสญญาทมตอสวนรวม และกบความภกดตอเพอนหรอองคกรซงเปนวฒนธรรมขององคกรภาครฐ

Page 18: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

-14-

บทท ๒ การเปดเผยผลประโยชนสาธารณะ

การเปดเผยผลประโยชนสาธารณะ

• ผเปดเผยผลประโยชน : ผเปดเผยเปนผทรายงานขอมลทเปนจรงเกยวกบพฤตกรรมทมชอบทรายแรงของเจาหนาทภาครฐ ทกระท าโดยมใชเพอผลประโยชนสาธารณะหลายหนวยงานขาดการสนบสนนผเปดเผยการกระท าผดของเจาหนาท โดยแทนทจะยกยองชมเชยเจาหนาททเปดเผยการประพฤตมชอบ คดโกง ทจรต หรอพฤตกรรมอาชญากรรมกลบวพากษวจารณทางลบ ท าใหสญเสยความกาวหนาในอาชพและแมแตสญเสยงานหลก (core) ของการปกปองคมครองพยาน (whistlblowing) ใชหลกแหงความรบผดชอบและการแสดงออกซงความพรอมรบผดใหแกสาธารณชน การเปดเผยทเหมาะสม คอ เมอเกดการท าผดทรายแรงหรอเปนปญหาความเสยงสาธารณะ การรายงานการกระท าผดภายในองคกรหรอภายนอกองคกรตอสาธารณชนเปนทางเลอกทดทสด โดยเฉพาะเมอชองทางภายในและกระบวนการบรหารภายในใชการไมไดหรอขาดประสทธภาพ

• ท าไมการเปดเผยจงท าไดยาก : การศกษาวจยพบวา แมจะมการสนบสนนมชองทางวธการผลกดนเจาหนาทของรฐในการสบเสาะ การคดโกงและการกระท าผด แตมหลายองคประกอบทท าใหการเปดเผยการกระท าผดเปนเรองยากส าหรบเจาหนาทปญหาส าคญคอ การขดแยงกนระหวางความเทยงตรง (Integrity) ของบคคลกบพนธะสญญาทมตอสวนรวม และกบความภกดตอเพอนหรอองคกรซงเปนวฒนธรรมขององคกรภาครฐ

การยดมนในสงถกตองและเปนธรรม ความเทยงตรงสวนบคคลเปนคานยมทเปนหลกคณธรรมในมาตรฐานทางจรยธรรม (Code of Conduct) แตในทางตรงกนขามความจงรกภกดเปนสญญาทมตอกลมคนและสงคมทใหความส าคญวา บคคลจะผดสญญาหรอทรยศตอเพอนไมไดในยามจ าเปนปจจยส าคญอกประการทท าใหบคคลไมกลารายงานการกระท าผดคอ ขอมลทเปดเผยและผเปดเผยจะตองเปนขอมลทเปนความลบไดรบการปกปอง แตในทางปฏบตผเปดเผยขอมลการกระท าผดมกไดรบการปฏบตในทางตรงกนขาม

Page 19: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

การตดสนใจทจะเปดเผยควรจะเปนเรองพนฐานงายๆ หลกคอจะตองปฏบตอยางโปรงใส มการเปดเผยการกระท าผดพรอมทงการปกปองขอมลทรายงานใหเกดความเชอมนและไววางใจได

• ผเปดเผยผลประโยชน : ผเปดเผยเปนผทรายงานขอมลทเปนจรงเกยวกบพฤตกรรมทมชอบทรายแรงของเจาหนาทภาครฐ ทกระท าโดยมใชเพอผลประโยชนสาธารณะหลายหนวยงานขาดการสนบสนนผเปดเผยการกระท าผดของเจาหนาท โดยแทนทจะยกยองชมเชยเจาหนาททเปดเผยการประพฤตมชอบ คดโกง ทจรต หรอพฤตกรรมอาชญากรรมกลบวพากษวจารณทางลบ ท าใหสญเสยความกาวหนาในอาชพและแมแตสญเสยงานหลก (core) ของการปกปองคมครองพยาน (whistlblowing) ใชหลกแหงความรบผดชอบและการแสดงออกซงความพรอมรบผดใหแกสาธารณชน การเปดเผยทเหมาะสมคอเมอเกดการท าผดทรายแรงหรอเปนปญหาความเสยงสาธารณะการรายงานการกระท าผดภายในองคกรหรอภายนอกองคกรตอสาธารณชนเปนทางเลอกทดทสดโดยเฉพาะเมอชองทางภายในและกระบวนการบรหารภายในใชการไมไดหรอขาดประสทธภาพ

• ท าไมการเปดเผยจงท าไดยาก : การศกษาวจยพบวา แมจะมการสนบสนน มชองทาง วธการผลกดนเจาหนาทของรฐในการสบเสาะ การคดโกงและการกระท าผด แตมหลายองคประกอบทท าใหการเปดเผยการกระท าผดเปนเรองยากส าหรบเจาหนาท ปญหาส าคญคอ การขดแยงกนระหวางความ

-15-

เทยงตรง (Integrity) ของบคคลกบพนธะสญญาทมตอสวนรวม และกบความภกดตอเพอนหรอองคกรซงเปนวฒนธรรมขององคกรภาครฐ

• การสงสาสนขององคกร : องคกรจะตองขบเคลอน/ผลกดนใหเจาหนาทของรฐเปดเผยพฤตกรรมทผดจรยธรรมและคดโกงวา เปนสงทภาครฐตองการและขอมลของผเปดเผยจะตองไดรบความเชอมนวาถกปกปด ตองมค าแนะน าแกเจาหนาทวาจะบรหารขาวสารขอมลอยางไร และจะจดการอยางไร เมอเผชญกบกรณเกยวกบจรยธรรมทมแนวโนมจะท าใหเกดการกระท าผด

• กฎหมาย ระเบยบ และนโยบาย : รากฐานของการเปดเผยการกระท าผดมาจากกรอบกฎหมาย มาตรฐานทางจรยธรรมรวมทงนโยบายขององคกร ในมาตรฐานทางจรยธรรมจะก าหนดพฤตกรรมทเปนมาตรฐานและขอแนะน าพฤตกรรมทยอมรบใหปฏบตและไมยอมรบใหปฏบต รวมทงตองมการรายงานการกระท าทเบยงเบนจากมาตรฐานดวย

การเปดเผยการกระท าผดเพอปองกนการละเมดหลกคณธรรม ตองมกลไกการรายงานและการตรวจสอบทเปนอสระ การเปดเผยการกระท าผดภายใตกฎหมายตางๆ นนตองอธบายไดดวยวาจะมการด าเนนการอยางไร และองคกรตองแนใจวาการเปดเผยจะตองไดรบการคมครองพยานอยางเตมท

• องคกรควรจะท าอยางไร : วธทดทสด หนวยงานตองมนโยบายทชดเจนเกยวกบการเปดเผยการกระท าผด จดชองทางอ านวยความสะดวก สนบสนน และคมครองผเปดเผยการกระท าผด รวมทงคนอนๆทจะไดรบผลกระทบ

วตถประสงคของการปกปองผเปดเผยการกระท าผดและการคมครองพยาน คอ - สนบสนนใหบคคลเปดเผยการกระท าผด - เพอใหแนใจวาการเปดเผยจะไดรบการจดการอยางเหมาะสม - เพอใหแนใจวาจะตองมการปกปองคมครองพยานทเหมาะสมในทกกรณ ปกตการรายงานหรอเปดเผยการประพฤตมชอบ จะใชการรายงานตามกระบวนการทางการ

บรหารซงเปนชองทางปกต โดยสามารถรายงานใหกบกลมบคคลตางๆ เชน หวหนา ผอ านวยการเจาหนาทผรบผดชอบ (เชน กลมงานคมครองจรยธรรม) ผบรหารระดบสง คณะกรรมการจรยธรรมหรอองคกรจรยธรรมภายนอก การรายงานหรอเปดเผยการประพฤตมชอบนน ขอมลทเปดเผย ควรประกอบดวย

Page 20: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

- การประพฤตมชอบในหนาทของเจาหนาท - การบรหารทเปนอคต หรอ (ลมเหลว) - การละเวน ละเลย เพกเฉย เลนเลอ หรอการบรการทไมเหมาะสม ท าใหสญเสยเงนของ แผนดน - การกระท าทเปนเหตใหเปนอนตรายตออนามยสาธารณะ ความปลอดภย หรออนตรายตอ สงแวดลอม สวนกระบวนการจะแยกตางหากจากกระบวนการรองทกขหรอรองเรยน เชน ในกรณการข

คกคามหรอการดหมนเหยยดหยามกนในทท างาน องคกรควรก าหนดกระบวนการเปดเผยผลประโยชนสาธารณะและประกาศใชอยางชดเจน

ประโยชนของกระบวนการ คอ บคคลจะทราบวาเมอมความจ าเปนตองรายงาน /เปดเผยจะตองท าอยางไร เพอใหแนใจวาหนวยงานจะสนบสนนและปกปอง กลไกจะตองเปนกลไกเชงรกตอบสนองตอการเปดเผยการกระท าผดในกรอบของหนวยงานในทางปฏบต ตวอยางเชน ทกคนจะตองรบรโดยทนท (อยางเปนสญชาตญาณ) วาเมอเกดขอสงสยวาเกดการคดโกง ประพฤตผด ควรตองรายงานทนทตอหวหนาผบงคบบญชาหรอผไดรบมอบหมาย และผบรหารระดบสง หรอคณะกรรมการจรยธรรมขององคกร

-16-

การเปดเผยการกระท าผดเปนสงส าคญ และผรบรายงานควรใหค าแนะน าผเปดเผยถงการตรวจสอบและสงทหนวยงานจะสนบสนนและคมครอง

เจาหนาทของรฐสามารถเปดเผยการกระท าผดใน ๔ กลม คอ ๑) การประพฤตมชอบของเจาหนาทตามกฎหมาย ปปช. ๒) การบรการทผดพลาดโดยกระทบกบผลประโยชนของผอน ๓) การละเวนการปฏบตหนาทหรอบรหารโดยมชอบโดยเจาหนาทของรฐ องคกรของรฐ หรอ

ผรบจางจากรฐเปนผลใหงบประมาณถกใชสญเปลา ๔) การกระท าของบคคลเปนผลใหเกดอนตรายตอสขภาพ ความปลอดภยกบสาธารณะหรอ

กระทบตอสงแวดลอม การเปดเผยการกระท าผดบางประเภทอาจจะไมไดรบการคมครอง เชน การเปดเผยตอ

สอมวลชนการเปดเผยทกอใหเกดค าถามตอความเปนธรรมของรฐบาล การเปดเผยนโยบายของหนวยงานหรอการเปดเผยเพอหลกเลยงการถกลงโทษทางวนย

นโยบายและกระบวนการในการเปดเผยจะตองครอบคลม - เนอหาในการเปดเผย - การเปดเผยจะท าไดทไหน เมอไร และอยางไร - ใครบางทจะเปนผเปดเผย - เปดเผยตอใคร - เครองมอทดสอบและการตรวจสอบการเปดเผย - กลไกในการสนบสนนและปกปอง - กระบวนการตรวจสอบ - บทบาทในการบรหารและความรบผดชอบ • การใหความส าคญกบการรายงานและวธการรายงานทยดหยน มาตรฐานทางจรยธรรมตองก าหนดใหเจาหนาททกคนเปดเผยขอสงสยเกยวกบการคดโกง

หรอการใหบรการทไมเปนธรรมการจดการเกยวกบการรายงานควรยดหยน เชน การรายงานตอผบงคบบญชา

Page 21: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

หรอเจาหนาทผรบผดชอบ หรอคณะกรรมการจรยธรรม ทสามารถไปพบปะหรอรายงานไดนอกสถานท หรอรายงานตอองคกรอสระ เชน ปปช. ปปท. ผตรวจการแผนดน

• การผลกดนใหเปนรปธรรมในทางปฏบต หนวยงานตองรบผดชอบในทางปฏบตใหการเปดเผยผลประโยชนสาธารณะไดรบการ

คมครองอยางเชอมนไดและขอมลบคคลตองเกบเปนความลบ ปกตหนวยงานตองพฒนานโยบาย/กระบวนการในการใหค าแนะน าตอผบรหารใหตระหนกในความส าคญ สนบสนนและปกปองคมครองพยาน และควรมการอบรมพเศษแกหวหนาและผบงคบบญชา

• เบองหลงความส าเรจ ประสทธภาพในการเปดเผยการกระท าผดทดทสดคอ วฒนธรรมการยดถอความถกตองของ

องคกร องคกรทมพฤตกรรมจรยธรรมและความรบผดชอบ รวมทงใหความส าคญกบการปองกนปราบปรามการประพฤตมชอบทชดเจน จะท าใหเกดบรรยากาศจรยธรรมเชงบวก วฒนธรรมเกดจากการเสรมสรางการเปดเผยผลประโยชนสาธารณะ การปกปองพยานและภาวะผน าตอความส าคญในการเปดเผยการกระท าผดของเจาหนาท และผลกดนการเปดเผยอยางแขงแกรง

-17-

การปกปองสทธของบคคลใดๆ ทเกยวของกบการเปดเผยเปนเรองทส าคญมากหนวยงานจะตองพสจนใหไดวาจะใหการดแลอยางเหมาะสม มการบรหารกระบวนการอยางเทาเทยมซงจะท าใหเจาหนาทเกดความเชอมนและพฒนาความรบผดชอบในการรายงาน

• ดชนวดความส าเรจ พจารณาไดจาก - มเจาหนาทผรบผดชอบโดยตรงหรอมเครอขายสนบสนน - มโปรแกรมเฉพาะส าหรบการสนบสนนภายในองคกรและการปกปองคมครอง - ใหการฝกอบรมการตรวจสอบสบสวนแกเจาหนาทผรบผดชอบ - การใหค าปรกษาแนะน าหรอการสนบสนนทางจตใจ/อารมณแกผเปดเผยผลประโยชน สาธารณะ - มเครอขายสนบสนนอยางไมเปนทางการผานการพบปะ สนทนากบผเปดเผยคนอนๆ และหวหนาสายงาน •บทบาทส าคญของการบรหาร ผบรหารระดบลางมบทบาทส าคญตอกระบวนการเปดเผยขอมลสาธารณะ (Public

Information Disclose : PID) ชวยใหเกดความตระหนกรขององคกร และใหเหนวาไมเปนอปสรรคในการรายงานของผเปดเผย ผอ านวยการจะเปนผไดรบขอมลและจดการกบการรองเรยนทเกยวของกบผลการตรวจสอบ และรบผดชอบโดยตรงตอผลทจะเกดตอทมงาน บทบาทส าคญทสดทไดจากการวจย คอการปรบเปลยนทศนคตของขาราชการตอการรายงาน

สมพนธภาพระหวางเจาหนาท หลงจากรายงานการกระท าผดและภาวะผน าเปนเรองส าคญมากในการสรางบรรยากาศในทท างาน ผบรหารจะตองสามารถคาดการณการตอบสนองของขาราชการและผลทเกดขนจากการตรวจสอบตางๆ

ผอ านวยการและเจาหนาทตองไมคกคามหรอท าใหผเปดเผยผลประโยชนสาธารณะกลายเปนเหยอ เจาหนาทผรบผดชอบตองปกปองและรกษาความเชอมนใหแกบคคลทเปดเผย หรอผตองสงสยในการเปดเผย ใหความเชอมนวาขอมลทไดจะเปนความลบซงเปนปจจยทส าคญตอการลดแรงต อตาน หากสงท

Page 22: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

เปดเผยบางสวนหรอทงหมดรวไหลออกไปเปนสงส าคญทตองเขาไปจดการโดยเรว เพอลดปฏกรยาทางลบและปองกนผตอตานเทาทจะท าได

บทบาทอนๆคอ - ลดความเครยดของผเปดเผยและสนบสนนในทางทเหมาะสมแกผเปดเผย - ปรบกลยทธการบรหารความเสยงเพอจดการกบสงทจะเกดจากการเปดเผย - พฒนาโครงสรางผน าแกลกนองทท างาน ขณะมการตรวจสอบ - ท างานอยางใกลชดรวมกบเจาหนาททรบผดชอบหรอกลมงานคมครองจรยธรรมเพอใหแนใจวาไดรบการสนบสนนและปองกนพยานทด - ปกปองขอมลทเกยวของกบการเปดเผยทเปนหลกฐาน - ใหเวลาและขอมลทยอนกลบตอทกฝายทเกยวของ ผบรหารจะตองสามารถจดการกบบคคลทตอตานการเปดเผย และเจาหนาทโดยใหค าปรกษา

แนะน าลกนองไมใหท าผดและตนตวตอการรบรตอการกระท าผด การคดโกงและทจรตทอาจเกดขน และตรวจสอบขอมลอยางระมดระวง ตองแสดงบทบาทอยางยตธรรม เปนกลาง ไมเขาไปมสวนไดสวนเสยและตรงไปตรงมาไมวาจะยากเพยงไร

-18-

ผบรหารตองท าใหผเปดเผยมนใจตงแตแรกในขณะรายงานวาจะไดรบการปฏบตอยาง เปนความลบ เชอมนในกระบวนการเปดเผยและผลทเกดจากการเปดเผยขอมลทไดรบจากผเปดเผยจะตองเปนเอกสารทสมบรณ หากมการรายงานดวยวาจาจะตองสรปรายละเอยดเปนเอกสารผบรหารจะตองระงบไมใหการกระท าใดๆ ของตนเขาไปกาวกาย มอทธพลตอการตรวจสอบ หรอท าใหผอนรบรไดวาท าเพอประโยชนสวนตนหรอท าใหรบรไดวา มอทธพลตอการตรวจสอบ

• การพฒนาการตระหนกรและทกษะการสนบสนน จดโปรแกรมการพฒนาขาราชการ เพอใหตระหนกในความส าคญและผลกดนใหเกดทศนคต

ทางบวกตอการเปดเผยขอมล โดยอธบายวา ท าไม ตองเปดเผย และ อะไร จะเกดขนเมอขาราชการเปดเผยการกระท าผด จดใหมการฝกอบรม/พฒนา การตดสนใจเชงจรยธรรม (ethical decision making) แกขาราชการ หรอเมอขาราชการไดเลอนต าแหนงเปนหวหนา/ผบรหาร รวมทงตองไดรบการฝกอบรมทกษะเฉพาะในการรบขอรองเรยน การรายงานการเปดเผย และจดการกบการเปดเผยขอมลรวมทงทกษะในการสนบสนนและปกปองคมครองพยาน

• เปาหมายเพอการบรหารจดการทด (Best- practice target) - หนวยงานควรสรางกลไกในการสนบสนนและปกปองคมครองผเปดเผยขอมลมนโยบายและ

กระบวนการเพอลดกฎเกณฑทมากเกนไป และสงเสรมใหคนกลาเปดเผยและรายงานขอสงสยเกยวกบการบรหารทไมเปนธรรมหรอการคดโกงและการทจรต

- จดกลไกสนบสนน (robust support) เพอลดการรายงานและการรบรทผดพลาดใหค าปรกษาการเปดเผยพฤตกรรมการกระท าผดทเหมาะสม และปกปองการตอตานทจะมตอผเปดเผย

- โครงสรางการรายงาน หรอเปดเผยผลประโยชนสาธารณะ ควรเหมาะสมกบโครงสรางธรรมชาตและขนาดขององคกร

- นโยบาย โครงสรางและกระบวนการเปดเผยขอมลสาธารณะ ตองไดรบทราบโดยทวกน - มหลกสตรการฝกอบรมเพอใหแนใจวาการเปดเผยขอมลสาธารณะจะไดรบการปฏบตอยาง

เหมาะสมกบผบรหาร ผบงคบบญชา ขาราชการทวไป เพอใหปฏบตหนาทเปนไปอยางมประสทธภาพ

Page 23: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

-19-

บทท ๓ การให - การรบของขวญและผลประโยชน

การให - การรบของขวญและผลประโยชน

หลกการและแนวคดนสามารถประยกตใชประกอบการด าเนนการตามนโยบายการใหและรบ ของขวญและผลประโยชนของขาราชการพลเรอนและเจาหนาทภาครฐ ในประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน ขอบงคบวาดวยจรรยาขาราชการของสวนราชการตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ และประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต เรองหลกเกณฑการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยาของเจาหนาทของรฐ พ.ศ. ๒๕๔๓

• เจตนารมณ เนองจากความเชอถอไววางใจของประชาชนตอการปฏบตงานของขาราชการและเจาหนาท

ภาครฐวา จะตองตดสนใจและกระท าหนาทโดยยดผลประโยชนสาธารณะเปนหลก ปราศจากผลประโยชนสวนบคคล หากขาราชการและเจาหนาทภาครฐคนใดรบของขวญและผลประโยชนทท าใหมอทธพลตอการตดสนใจและการกระท าหนาทถอวาเปนการประพฤตมชอบ ยอมท าลายความเชอถอไววางใจของประชาชนกระทบตอความถกตองชอบธรรมทองคกรภาครฐยดถอในการบรหารราชการรวมทงกระทบตอกระบวนการปกครองในระบอบประชาธปไตย

• อะไรคอของขวญและประโยชนอนใดทใชในความหมายน ของขวญและประโยชนอนใด หมายถง สงใดๆ หรอบรการใดๆ (เงน ทรพยสน สงของ

บรการหรออนๆ ทมมลคา) ทขาราชการและเจาหนาทภาครฐใหและหรอไดรบทนอกเหนอจากเงนเดอน รายไดและผลประโยชนจากการจางงานในราชการปกต

ของขวญและผลประโยชนอนใด สามารถตคาตราคาเปนเงน หรออาจไมสามารถตคาตราคาได

Page 24: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

ของขวญทสามารถคดราคาได (Tangible gifts) หมายรวมถง สนคาบรโภคความบนเทงการตอนรบใหทพกการเดนทางอปกรณเครองใชเชนตวอยางสนคาบตรของขวญเครองใชสวนตวบตรก านลบตรลดราคาสนคาหรอบรการและเงนเปนตน

ของขวญและประโยชนอนใดทคดเปนราคาไมได (Intangible gifts and benefits)หมายถง สงใดๆหรอบรการใดๆทไมสามารถคดเปนราคาทจะซอขายได อาทเชน การใหบรการสวนตวการปฏบตดวยความชอบสวนตน การเขาถงประโยชนหรอการสญญาวาจะให หรอการสญญาวาจะไดรบประโยชนมากกวาคนอนๆ

รายละเอยดตอจากนเปนขอเสนอแนะในการพจารณาเกยวกบการให-รบของขวญและหรอ ผลประโยชนอนใดในทางปฏบต

• เราจะจดการอยางไร การจะรบของขวญและหรอผลประโยชนใดๆ ม ๓ ค าถาม ทใชในการตดสนใจวาจะรบ

หรอไมรบของขวญและหรอผลประโยชน คอ ๑) เราควรรบหรอไม ๒) เราควรรายงานการรบหรอไม ๓) เราสามารถเกบไวเปนของตนเองไดหรอไม

-20-

๑. เราควรรบหรอไม ตามหลกการทางจรยธรรมแมวาเราจะไมควรรบ แตมหลายโอกาสทเราไมสามารถปฏเสธไดหรอเปน

การรบในโอกาสทเหมาะสมตามขนบธรรมเนยมประเพณ วฒนธรรมหรอใหกนตามมารยาททปฏบตกนในสงคม อยางไรกตามมหลายโอกาสทไมเปนการเหมาะสมอยางยงทจะรบ

๑) ถาเปนการใหเงน ทานจะตองปฏเสธ ไมวาจะเปนโอกาสใดๆ การรบเงนสดหรอสงใดๆทสามารถเปลยนกลบมาเปนเงน เชน ลอตเตอร หน พนธบตร เปนการฝาฝนประมวลจรยธรรมและอาจเขาขายการรบสนบน

การถกเสนอสงใดๆนอกเหนอจากเงนนนสงทควรน ามาเปนเหตผลในการตดสนใจ คอ - ท าไมเขาจงเสนอให เชน ใหแทนค าขอบคณการเสนอใหมผลตอการตดสนใจในการปฏบต

ตนหรอไม - ความประทบใจของทานตอของขวญและหรอผลประโยชนทจะสงผลตอการท างานใน

อนาคต ถาทานท างานอยในกลมเสยง ออนไหว หรออยในขายทตองไดรบความไววางใจเปนพเศษ

เชน งานตรวจสอบภายใน และงานตรวจคณภาพตางๆ การจดซอจดจาง การออกใบอนญาตหรอการอนมต /อนญาตตางๆ ฯลฯ ทานจะตองปฏบตตามนโยบายและหลกจรยธรรมเรองน มากกวาบคคลกลมอน

๒) การรบกอใหเกดการขดแยงระหวางผลประโยชนสวนตนและสวนรวมหรอไม หากการ รบกอใหเกดความขดแยงระหวางผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสาธารณะ แลวผลประโยชนสวนตน ทไดรบกลายเปนมอทธพลตอการปฏบตหนาทราชการ หรอกอใหเกดขอสงสยตอสาธารณชนวาเปนการ ประพฤตโดยมชอบ

ไมวาของขวญและหรอผลประโยชนนนจะมคาเพยงเลกนอยกไมควรรบ เพราะกอใหเกดความรสกผกพนหรอพนธะกบผให และอาจกอใหเกดความเสอมศรทธาตอประชาชน

Page 25: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

การขดแยงระหวางผลประโยชนสวนตนและสวนรวม เปนตวกระตนใหเกดการประพฤตมชอบและการทจรตคอรรปชน ในแตละสวนราชการควรก าหนดนโยบายการรบของขวญและผลประโยชนของตนเอง โดยสวนราชการทอยในกลมปฏบตหนาททเสยงตอการประพฤต มชอบ ควรก าหนดนโยบายดานนอยางเครงครดมากกวาหนวยงานอนๆ

หลกการปฏบตงานในภาครฐอยบนพนฐานทวา “การกระท าและการตดสนใจใดๆจะตองกระท าดวยความเปนกลาง ปราศจากการมสวนไดสวนเสยในการใหบรการ และปกปองผลประโยชนของสงคมไทยโดยรวม”

ดงนน องคกรหรอบคคลใดๆ ไมควรใชของขวญหรอผลประโยชนมาแสวงหาความชอบผลประโยชนใหกบองคกรของตนหรอตนเอง เหนอองคกรหรอบคคลอน ท าใหเกดความสนคลอนความเชอถอไววางใจทประชาสงคมมตอภาครฐ และท าใหเกดความไมเปนธรรมในสงคมประการส าคญ สมาชกทงหมดในสงคมตองไดรบการปฏบตอยางเปนธรรม ภายใตระบอบประชาธปไตย ขาราชการและเจาหนาทภาครฐมพนธะผกพนทจะตองปฏบตงานอยางเปนธรรมโดยกระท าและแสดงออกโดยยดมาตรฐานความโปรงใส ความพรอมรบผดชอบและแสดงพฤตกรรมทถกตอง เทยงธรรม ตลอดเวลาทมอาชพรบขาราชการ

-21-

๒. เราตองรายงานหรอไม การรายงานการรบของขวญและหรอผลประโยชนตดสนจากหลกการตอไปน

๑) ธรรมชาตของผให : พจารณาตามกฎหมาย กฎระเบยบทเกยวของ เชน ประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต รวมทงนโยบายของหนวยงาน เชน การหามรบของขวญหรอประโยชนจากคสญญา/องคกรหรอบคคลทก าลงจะมาท าการคา การสญญาวาจะให-รบกบองคกรหรอบคคลทจะขอท าใบอนญาตหรอรบการตรวจสอบดานตางๆ ฯลฯ

หนวยงานควรก าหนดนโยบายดานนใหเครงครดและมกระบวนการทชวยใหขาราชการและเจาหนาทภาครฐสามารถจดการเรองนไดอยางเหมาะสม การรายงานการรบของขวญและหรอผลประโยชนใดๆตองมการลงทะเบยนรบอยางเปนทางการ

๒) บทบาทหนาทของทานในองคกร : ถาขาราชการนนๆ ท างานในขอบขายทออนไหวและตองการความเชอถอไววางใจเปนพเศษ และหรอกลมทเกยวกบการไดประโยชนหรอเสยประโยชนทงจากระดบองคกร และระดบบคคล อาทเชน งานตรวจสอบ งานจดซอจดจาง การใหใบอนญาต/ยดใบอนญาต ฯลฯ ควรใหแนใจทสดวาตวทานและองคกรมความเทยงธรรมและจะไมถกตงขอสงสย แมวา

หนวยงานของทานมไดก าหนดนโยบายเกยวกบการหามรบของขวญหรอผลประโยชนใดๆและมไดก าหนดใหรายงานการรบของขวญและผลประโยชน ทานควรด ารงความถกตองดวยการรายงานหรอปฏเสธทจะรบของขวญและหรอผลประโยชนนนๆ

หลกการ การก าหนดวาของขวญและผลประโยชนอนใดควรตองรายงานหรอไม ควรจะตองใหองคกรเกบรกษาไวหรอไม หรอควรตกเปนของขาราชการ ใหเทยบกบคาตามราคาตลาดโดยตองมคานอยกวา ๓,๐๐๐ บาท ทงน ใหปฏบตตามประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตเรองหลกเกณฑการรบทรพยสนหรอประโยชน อนใดโดยธรรมจรรยาของเจาหนาทของรฐ พ .ศ . ๒๕๔๓ (ภาคผนวก ๑) แนวพจารณาในการปฏบต

Page 26: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

ของขวญทงหมดทมคาทางวฒนธรรมหรอประวตศาสตร เชน งานศลปะพระพทธรปเครองประดบโบราณ ฯลฯ แมจะมขนาดเลกหรอเปนเรองเลกนอย ของขวญนนๆ ยอมเปนทรพยสนขององคกรไมวาจะมคาราคาเทาใด

ของขวญหรอผลประโยชนทไดรบเมอเทยบกบราคาตลาด มคานอยกวา ๓,๐๐๐ บาท ไมตองรายงานและอาจเกบเปนของตนเองได

ของขวญหรอผลประโยชนใดๆ เมอเทยบกบราคาตลาดมคาเกน ๓,๐๐๐ บาท ตองรายงานหนวยงานและลงทะเบยนไว

ถาของขวญหรอผลประโยชนทมคาทางการตลาดระหวาง ๓,๐๐๐ - ๑๕,๐๐๐บาท และเจาหนาทมความจ าเปนตองรบใหองคกรโดยหวหนาสวนราชการตดสนวา สมควรใหขาราชการหรอเจาหนาทของรฐคนนนๆ รบทรพยสนดงกลาวหรอไม

ถาของขวญหรอผลประโยชนทมคาทางการตลาดมากกวา ๑๕,๐๐๐ บาท ใหสงมอบเปนทรพยสนขององคกร เพอใชประโยชนสาธารณะและหรอตามความเหมาะสม องคกรอาจพจารณาอนญาตใหขาราชการหรอเจาหนาทของรฐผนนเกบรกษาของไวเปนกรณไป เชน ของขวญในการยายหนวยงานในขณะด ารงต าแหนงเดม ของขวญในโอกาสเกษยณอายราชการหรอลาออกจากงานของขวญหรอผลประโยชนทเพอนรวมงานใหเมอเจบปวยฯลฯ

-22-

ถาในปงบประมาณใดๆคณคารวมของขวญและหรอผลประโยชนทไดรบจากผใหคนเดยวกนกลมเดยวกนหรอผใหมความสมพนธกนหลายๆครง เมอรวมกนทงปมคามากกวา ๓,๐๐๐ บาท ตองรายงานของขวญหรอผลประโยชนแตละอยางทไดรบ

ถาในปงบประมาณใดๆ ไดของขวญและหรอผลประโยชนจากผรบบรการ แมจะตางคนตางกลมเพอเปนการขอบคณในการใหบรการทด แตเมอรวมกนแลวมคามากกวา ๓,๐๐๐ บาท ตองรายงานของขวญหรอผลประโยชนแตละอยางนน

ของขวญและหรอผลประโยชนใดๆ ท ไดรบเ พอเปนการขอบคณจากผรบบรการ (ประชาชนองคกรเอกชน) ทไดอยางสม าเสมอ บอยครงอาจท าใหเกดขอสงสยจากประชาชนวามอทธพลบดเบอนกอใหเกดอคตในการใหบรการของขาราชการหรอเจาหนาทภาครฐ หรออาจกอใหเกดความรสกชอบและคาดหวงวาจะไดรบของขวญและหรอผลประโยชนเมอมผมารบบรการควรปฏเสธการรบ

เงนสดหรอสงใดๆทสามารถเปลยนเปนเงนได (ตวอยางเชน หน พนธบตร ลอตเตอร) ตองปฏเสธไมรบไมวาจะอยในสถานการณใดๆ)

๓. เราจะเกบรกษาไวเองไดหรอไม ๑) ปกตสามารถเกบรกษาไวเองหากมคาไมเกน ๓,๐๐๐ บาท ๒) หากมราคาทางการตลาดระหวาง ๓,๐๐๐ – ๑๕,๐๐๐ บาท สวนราชการตองพจารณา

ตดสนวาขาราชการหรอเจาหนาทภาครฐนนๆ จะเกบไวเองไดหรอไม ๓) หากราคามากกวา ๑๕,๐๐๐ บาท จะตองใหเปนทรพยสนของสวนราชการและสวน

ราชการพจารณาตดสนวาจะใชประโยชนอยางไร

๔. การฝาฝนกฎนมโทษอยางไร การฝาฝนนโยบายวาดวยการรบของขวญหรอผลประโยชนนน และพรอมฝาฝนการปฏบตตาม

ประมวลจรยธรรมอาจถกลงโทษตกเตอน ตดเงนเดอน จนกระทงถงไลออก ขนกบความรายแรงของการฝาฝน

Page 27: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

นอกจากนนหากการรบของขวญหรอผลประโยชนนนๆ เขาขายการรบสนบน ฉอฉล ทจรต และสามารถพสจนไดวา ขาราชการและหรอเจาหนาทภาครฐนนๆรบของขวญหรอผลประโยชนซง มผลตอความเปนธรรมกอใหเกดผลประโยชนแกผใหโดยมชอบ หากถกตดสนวาผดจรงผมสวนเกยวของ ทกคนอาจมสวนรวมในการรบโทษทางอาญาดวย

• การรบของขวญและผลประโยชน: กญแจแหงความเสยง การรบของขวญและผลประโยชนใดๆเปนสาเหตใหสาธารณชนรบรวามการปฏบตอยางมอคต

มอทธพลตอการตดสนใจในการปฏบตหนาทราชการ กอใหเกดการท าลายความเชอถอศรทธาของประชาชนตอภาครฐและตอขาราชการ

กญแจแหงความเสยง ๒ ประการทส าคญ คอ ๑. ความพยายามทจะหลบเลยงกฎเกณฑ โดยตคาราคาของขวญและหรอผลประโยชนนอย

กวาความเปนจรง การตคาราคาต ากวาความเปนจรงนน บคคลอาจจงใจตนเองหรอจงใจผอนใหคดวาของขวญและหรอผลประโยชนนนๆ มคาต ากวาทเปนจรง เพอหลกเลยงการรายงานการกระท าดงกลาว นบวาเปนการคดโกงและหลอกลวงซงเขาขายฝาฝนประมวลจรยธรรม

๒. การเพกเฉยมองขามความผดและละเลยตอผลทเกดขน การรบของขวญและหรอผลประโยชนใดๆ อาจท าใหตดเปนนสยอยางรวดเรวและ

กอใหเกดความคาดหวงเสมอวาจะไดรบของขวญและหรอผลประโยชนใดๆ ในการปฏบตหนาทราชการท าให -23-

เกดความรสกชอบหรออยากปฏบตตอผรบบรการ หรอผรบงาน-รบจาง-รบเหมาฯลฯ ทเปนผใหของขวญและหรอผลประโยชนโดยอทธพลของความชอบหรอประโยชนตอบแทนทไดรบท าใหมการปฏบตตอบแทนเกนกวามาตรฐานทก าหนด

ในสถานการณเชนน ผรบจาง ผรบเหมา และหรอผรบจดซออาจรบรผดพลาดและเขาใจวาการรบจางตางๆ ไมตองท าในระดบมาตรฐานหรอลดคณคาการบรการ

นอกจากนนหากเกดการปฏบตเปนวฒนธรรมการท างานขององคกรขาราชการและหรอเจาหนาทของรฐจะมพฤตกรรมเคยชนกบ “การรบรางวล” จากการปฏบตหนาทและละเวนการปฏบตหนาทโดยความรบผดชอบซงจดไดวาเปน การรบสนบน

การแสวงหาเหตผลเพอบดเบอนความจรง มแนวโนมทเปนไปไดมากทเราจะรบของขวญและผลประโยชนโดยเฉพาะสงทถกใจเรา บคคลอาจสงสยวาการรบของขวญและหรอผลประโยชนใดๆ ถอไดวาเปนความผดแตผรบมกจะหาเหตผลเขาขางตนเองดงน

“ฉนรวาไมควรรบของดงกลาว แตดวยมารยาทจงไมกลาจะปฏเสธน าใจ หรอหากไมรบจะเปนการท าลายสมพนธภาพระหวางผใหกบองคกรหรอกบตนเอง”

“คนอนๆกท าเชนน ท าไมฉนจะท าบางไมได” “ดซ ฉนอทศเวลานอกเวลาราชการท างาน ดงนน มนเปนการยตธรรมทเราจะไดรางวล

ผลประโยชนพเศษบาง” “เพราะฉนเปนคนพเศษจรงๆ ดงนนผบงคบบญชาจงชมฉน และเปนเรองธรรมดาทฉนมกเปน

คนแรกเสมอทไดรบโอกาสใหไปฝกอบรม/สมมนา” “มนเปนแคตวอยางฟรใหทดลองใช และฉนกไมคดวาหนวยงานของฉนจะส งสนคาชนดน

แมวาฉนจะใหค าแนะน ากตาม” “ฉนไมเหนมกฎ ระเบยบใดๆ เกยวกบการใหของขวญ ดงนนฉนกไมไดฝาฝนกฎเกณฑใดๆ”

Page 28: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

ทานตองระลกอยเสมอวาเหตผลททานใชกลาวอางเชนนไมสามารถปกปองทานจากการถกด าเนนการทางวนย หากการกระท าของทานเปนการกระท าทมชอบ

-24-

-24-

โมเดลส าหรบการตดสนใจ

ประเดนการตดสนใจ เจตนารมณ : อะไรเปนเจตนาของการใหของขวญและหรอผลประโยชน กฎระเบยบ : มกฎระเบยบหรอนโยบายอะไรทเกยวกบการใหของขวญและหรอ

ผลประโยชน ความเปดเผย : มการเปดเผยตอสาธารณชนเพยงใด คณคา : ของขวญและหรอผลประโยชนมคาราคาเทาใด หลกจรยธรรม : มหลกจรยธรรมทเกยวกบการรบของขวญหรอไมและมอะไรบาง อตลกษณ : ผใหมอตลกษณเพออะไร เวลาและโอกาส : เวลาและโอกาสในการใหคออะไร

• บทสรป

ความเชอถอไววางใจ และจรยธรรมเปนรากฐานของการบรหารภาครฐทด เมอทานเปนขาราชการและหรอเจาหนาทภาครฐไมวาจะสงกดหนวยงานใด ทานถกคาดหวงใหปฏบตหนาทและตดสนใจโดยปราศจากอคต ทานถกคาดหวงไมใหแสวงหารางวลหรอผลประโยชนในรปแบบใดๆ นอกเหนอจากเงนเดอนและผลประโยชนทรฐจดให แมวานโยบายของหนวยงานหลายแหงจะอนญาตใหรบของขวญได ซงถอวาเปนของทระลกในโอกาสทเหมาะสม แตอยางไรกตามควรมขอบเขตในการรบเสมอ การฝาฝนขอบเขตดวยการรบของขวญหรอผลประโยชนทไมเหมาะสม จะน าไปสความเสยงตอการทจรต และท าลายชอเสยงของทานรวมทง องคกรของทานเอง

สถานการณตวอยาง หนวยงานภาครฐหนง สงนกทรพยากรบคคลทท าหนาทจดซอจดจาง (HR procurement)

ใหเขารวมสมมนาดานทรพยากรบคคล เจาหนาทผนนไดรบรางวลมลคา ๗,๐๐๐ บาท จากการเปนผเขารวมสมมนาทมบคลกเปน personnel planner ซงบรจาคโดยโรงงานผลตสนคาทเปนคคากบหนวยงาน เจาหนาทไดเกบของรางวลนนไวโดยไมไดรายงานหนวยงานเนองจากคดวาเปนรางวลทตนชนะจากการเขารวมกจกรรมการสมมนา

ผบงคบบญชาตระหนกถงความหมายทอาจแอบแฝงมาจากการให และตดสนใจวาจะตองมการรายงานของรางวลนนและลงทะเบยนเปนของหนวยงาน โดยใหเหตผลวาการปรากฏตวของเขาในการเขารวมสมมนาเปนเพราะไดรบการสนบสนนจากหนวยงาน ดงนนเปนความชอบธรรมของหนวยงานทจะตดสนใจวาจะจดการอยางไรกบรางวลชนน

เนองจากราคาของรางวลและบทบาทในหนาทมความเสยงในเรองผลประโยชน ในทสดเจาหนาทจงถกขอรองใหสละรางวลแกหนวยงานเพอประโยชนตามความเหมาะสม

Page 29: คู่มือการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน · -ค่านิยมหลัก

.........................................................................................