28
บทนํา การวิจัยเชิงบรรยาย หรือ การวิจัยเชิงพรรณนา (Descriptive Research) เปนการวิจัย ที่มุงเนนการคนหาคําตอบหรือคําอธิบายของขอเท็จจริง เกี่ยวกับสภาพการณ ปรากฏการณ หรือ เรื่องราวตาง ที่เกิดขึ้นในสภาพปจจุบัน โดยทําการศึกษาเพื่อบงชี้ใหเห็นวาสภาพการณเหลานั้น เปนอยางไร การวิจัยประเภทนี้อาจเปนการศึกษาเชิงสํารวจหรือการหาความสัมพันธระหวาง ตัวแปรตาง ที่เกี่ยวของ แตผลจากการวิจัยสวนใหญมักจะเปนการตอบคําถามเกี่ยวกับ สภาพการณที่เปนขอเท็จจริง การวิจัยประเภทนี้มักจะพบเห็นทั่วไปที่เกี่ยวกับการสํารวจหรือ การศึกษาเจตคติหรือการศึกษาความคิดเห็นของบุคคลตอองคกรหรือตอสิ่งตาง ที่เกิดขึ้นและมี ผลกระทบตอสังคมโดยรวม เชน ปญหาการเลือกตั้ง ความคิดเห็นของชุมชน เปนตน ซึ่งขอมูลทีศึกษาสวนมากจะเกิดจากการเก็บขอมูลโดยใชวิธีการสอบถาม การสํารวจ การสัมภาษณ และการ สังเกต สําหรับแนวทางที่เหมาะสําหรับการวิจัยเชิงบรรยายมีดังนี1. ขอเท็จจริง ปรากฏการณ และสภาพการณปจจุบัน รวมทั้งความสัมพันธของสิ่งตาง ที่เปนอยูในปจจุบัน 2. ภารกิจ กระบวนการตาง ที่กําลังดําเนินอยูในปจจุบัน หรือสิ่งที่ปฏิบัติอยูเปนประจํา 3. เจตคติ แนวความคิด ความคิดเห็น หรือความเชื่อตอสิ่งตาง 4. การทํานาย หรือการคาดหมายลักษณะของผลหรือปรากฏการณตาง ที่จะเกิดขึ้น 5. แนวโนมหรือความเปลี่ยนแปลงของสิ่งตาง ที่คาดวาจะเกิดขึ้นหรือเปลี่ยนแปลงไป ลักษณะของการวิจัยเชิงบรรยาย มีดังนี1. เปนการศึกษารวบรวมขอมูลตาง ที่เกิดขึ ้นในสภาพปจจุบัน เพื่อคนหาขอเท็จจริง ตาง ของเหตุการณที่เปนอยูในปจจุบัน หรือเหตุการณที่เกิดขึ ้นผานมาแลวและสงผลถึงปจจุบัน 2. ในกระบวนการวิจัยเชิงบรรยาย จะไมมีการสรางสถานการณใด ขึ้นมา แตจะเปน การศึกษาสภาพตาง ที่เปนขอเท็จจริง 3. สวนใหญจะไมมีการกําหนดตัวแปรอิสระและตัวแปรตามแตอยางใด แตอาจมีการ กําหนดสมมติฐานขึ้นเพื ่อใชเปนแนวทางในการศึกษาวิจัย 4 Descriptive Research การวิจัยเชิงบรรยาย

4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

บทนา การวจยเชงบรรยาย หรอ การวจยเชงพรรณนา (Descriptive Research) เปนการวจยทมงเนนการคนหาคาตอบหรอคาอธบายของขอเทจจรง เกยวกบสภาพการณ ปรากฏการณ หรอเรองราวตาง ๆ ทเกดขนในสภาพปจจบน โดยทาการศกษาเพอบงชใหเหนวาสภาพการณเหลานนเปนอยางไร การวจยประเภทนอาจเปนการศกษาเชงสารวจหรอการหาความสมพนธระหวางตวแปรตาง ๆ ทเกยวของ แตผลจากการวจยสวนใหญมกจะเปนการตอบคาถามเกยวกบสภาพการณทเปนขอเทจจรง การวจยประเภทนมกจะพบเหนทวไปทเกยวกบการสารวจหรอการศกษาเจตคตหรอการศกษาความคดเหนของบคคลตอองคกรหรอตอสงตาง ๆ ทเกดขนและมผลกระทบตอสงคมโดยรวม เชน ปญหาการเลอกตง ความคดเหนของชมชน เปนตน ซงขอมลทศกษาสวนมากจะเกดจากการเกบขอมลโดยใชวธการสอบถาม การสารวจ การสมภาษณ และการสงเกต สาหรบแนวทางทเหมาะสาหรบการวจยเชงบรรยายมดงน 1. ขอเทจจรง ปรากฏการณ และสภาพการณปจจบน รวมทงความสมพนธของสงตาง ๆ ทเปนอยในปจจบน 2. ภารกจ กระบวนการตาง ๆ ทกาลงดาเนนอยในปจจบน หรอสงทปฏบตอยเปนประจา 3. เจตคต แนวความคด ความคดเหน หรอความเชอตอสงตาง ๆ 4. การทานาย หรอการคาดหมายลกษณะของผลหรอปรากฏการณตาง ๆ ทจะเกดขน 5. แนวโนมหรอความเปลยนแปลงของสงตาง ๆ ทคาดวาจะเกดขนหรอเปลยนแปลงไป ลกษณะของการวจยเชงบรรยาย มดงน 1. เปนการศกษารวบรวมขอมลตาง ๆ ทเกดขนในสภาพปจจบน เพอคนหาขอเทจจรงตาง ๆ ของเหตการณทเปนอยในปจจบน หรอเหตการณทเกดขนผานมาแลวและสงผลถงปจจบน 2. ในกระบวนการวจยเชงบรรยาย จะไมมการสรางสถานการณใด ๆ ขนมา แตจะเปนการศกษาสภาพตาง ๆ ทเปนขอเทจจรง 3. สวนใหญจะไมมการกาหนดตวแปรอสระและตวแปรตามแตอยางใด แตอาจมการกาหนดสมมตฐานขนเพอใชเปนแนวทางในการศกษาวจย

4 Descriptive Research การวจยเชงบรรยาย

Page 2: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

78 สถตและวธการวจยทางเทคโนโลยสารสนเทศ

ประเภทของการวจยเชงบรรยาย การวจยเชงบรรยาย แบงตามลกษณะของการวจยได 3 ประเภท ไดแก 1. การวจยเชงสารวจ (Survey Research หรอ Exploratory Studies) แบงออกเปน 1.1 การสารวจองคกร (Organization Survey) 1.2 การวเคราะหงาน (Job Analysis) 1.3 การวเคราะหเอกสาร (Documentary or Content Analysis) 1.4 การสารวจประชามต (Public Opinion Survey) 1.5 การสารวจชมชน (Community Survey) 2. การวจยเชงความสมพนธ (Interrelationship Research)

2.1 การศกษารายกรณ (Case Studying) 2.2 การวจยเปรยบเทยบผลเพอศกษาสาเหต (Casual Comparative Studies) 2.3 การวจยเชงสหสมพนธ (Correlation Research) 3. การวจยเชงพฒนาการ (Developmental Research) 3.1 การศกษาความเจรญเตบโต (Growth Studies) 3.2 การศกษาแนวโนม (Trend Studies) การวจยเชงสารวจ (Survey Research) การวจยเชงสารวจ (Survey Research หรอ Exploratory Studies) เปนการวจยเพอศกษาปญหาอยางกวาง ๆ โดยการสารวจขอมลเกยวกบสภาพความเปนจรงหรอลกษณะทว ๆ ไป ซงจดอยในประเภทของงานวจยขนตนหรอการวจยพนฐาน เพอศกษาขอมล ขอเทจจรง หรอรายละเอยดของเหตการณบางอยาง เนองมาจากไมมขอมลเบองตนเกยวกบเรองหรอเหตการณนนอยกอนหนาหรอมจานวนนอย ไมเพยงพอทจะทาความเขาใจเหตการณนน ๆ หรออาจจะยงไมเคยมผทาการศกษาวจยในประเดนดงกลาวมากอน โดยทไมอาจอธบายไดจากความรและขอมลทมอยเดม จงตองทาการศกษาวจยขน งานวจยประเภทนจงเปนแนวทางทจะหาความจรงบางประการ ซงอาจจะใชเปนขอมลสนบสนนสาหรบการวจยประเภททสงขน เชน การวจยเชงวเคราะห และการวจยเชงทดลอง เปนตน โดยการใชผลการวจยเชงสารวจเปนพนฐานในการกาหนดสมมตฐานของการวจยหรอเพอการคนหาความเปนมาของปญหา ในการทจะทาการศกษาวจยเรองอน ๆ ตอไป รวมทงอาจจะเปนการหาขอมลสนบสนนในการอภปรายผลการวจยกไดเชนกน การวจยเชงสารวจ (Survey Research) จาแนกได 5 ประเภท ดงน 1. การสารวจองคกร (Organization Survey) การสารวจองคกร (Organization Survey) เปนการวจยเพอสารวจสภาพทวไปขององคกร เชน สถานศกษา และองคกรตาง ๆ ทางดานการบรหารและการจดการ บคลากร การเรยนการ

Page 3: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

การวจยเชงบรรยาย 79

สอน การวางแผน การวดและประเมนผล การเงน อาคาร สถานท สภาพแวดลอม หรอการใชคอมพวเตอรในองคกร เปนตน โดยศกษาวาภายในองคกรดงกลาวมการใชงานเกยวกบประเดนตาง ๆ เหมาะสมเพยงใด ซงอาจนาไปเปรยบเทยบกบองคกรอน ๆ ทไดมาตรฐาน เพอนาขอมลไปใชพจารณาเปนแนวทางในการปรบปรงองคกรใหมประสทธภาพตอไป สาหรบเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลในการสารวจองคกร ไดแก แบบสอบถาม แบบสมภาษณ หรอแบบสงเกต โดยเกบรวบรวมขอมลจากประชากรภายในองคกรโดยตรง ไดแก บคลากรทเกยวของทงระดบบรหารและระดบปฏบตการ องคกรทมการสารวจเพอการศกษาวจยมากทสดกคอ สถานศกษา ประเดนของการวจยเชงสารวจในสถานศกษา ไดแก หลกสตร การเรยนการสอน นกศกษา คณาจารย ระบบบรหารการจดการ อาคาร สถานท หองเรยน หองสมด และอน ๆ ซงจาแนกออกได 4 ดาน ดงน 1. การสารวจดานสงแวดลอมในการเรยนการสอน ไดแก สภาพแวดลอมทางกายภาพ สภาพแวดลอมทางสงคม อาคาร สถานท หองเรยน หองสมด สาธารณปโภค ระบบคอมพวเตอร และวสดอปกรณ เปนตน 2. การสารวจดานคณลกษณะของผเรยน ไดแก จานวนผเรยน สตปญญา ความถนด ทกษะ ความรพนฐานของผเรยน พฤตกรรมในชนเรยน ปญหาทางการเรยน ความตองการทางดานการเรยนการสอน และโอกาสทางการเรยนร เปนตน 3. การสารวจดานคณลกษณะของบคลากรในสถานศกษา ไดแก ผบรหาร คณาจารย เจาหนาท และพนกงาน เกยวกบระดบการศกษา รายได สถานทอย เจตคต การบรหาร การจดการ ปญหา และความตองการ เปนตน 4. การสารวจดานการเรยนการสอน ไดแก หลกสตรทเปดสอน สาขาวชา ระดบการศกษา กจกรรมการเรยนการสอน สอการเรยนการสอน การพฒนาหลกสตร การวดและประเมนผล การประกนคณภาพการศกษา การบรการ คาใชจาย และโครงการตาง ๆ เปนตน วตถประสงคของการสารวจสถานศกษา มดงน 1. เพอศกษาสภาพขอเทจจรงของสถานศกษาในสภาพปจจบน เชน สถานภาพ ปญหา ความตองการ และขอมลตาง ๆ เกยวกบการเรยนการสอน 2. เพอเปรยบเทยบสภาพตาง ๆ ของสถานศกษากบเกณฑมาตรฐานทกาหนดไวตามกฎ ระเบยบ และขอบงคบตาง ๆ 3. เพอศกษาหาแนวทางปรบปรงสถานศกษา รวมทงการวางแผนการจดการศกษาและการบรหารใหมประสทธภาพยงขน ลกษณะสาคญของการสารวจสถานศกษา จะเปนการวจยเพอรวบรวมขอมลพนฐานจากประชากรทเกยวของโดยใชเครองมอตาง ๆ ในการวจย หลงจากนนจงนาขอมลไปวเคราะหและแปลความ เพอใชประกอบการตดสนใจ การแกปญหา หรอการวางแผน รวมทงประเมนผลการบรหารจดการของสถานศกษาเปรยบเทยบกบอดตทผานมา ตลอดจนนาไปใชในการกาหนด

Page 4: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

80 สถตและวธการวจยทางเทคโนโลยสารสนเทศ

ปรชญา นโยบาย วสยทศน และพนธกจของสถานศกษา ใหสอดคลองกบสภาพปจจบนและความตองการในอนาคต ตวอยางของการสารวจองคกร ò การศกษาเจตคตของบคลากรภายในองคกรเกยวกบการตดสนใจของผบรหารใน การดาเนนธรกรรม ò การสารวจความคดเหนของพนกงานระดบปฏบตการเกยวกบผลกระทบของการ ปรบเปลยนโครงสรางการบรหารงานใหม ò การสารวจความคดเหนของนกศกษา คณาจารย และเจาหนาท ในการใชอาคาร สถานท ò ความตองการใชเครอขายอนเทอรเนตเพอการเรยนการสอนสาหรบนกศกษาระดบ บณฑตศกษา ò ปญหาการใชสอคอมพวเตอรประกอบการเรยนการสอน สาหรบการเรยนการสอน สาขาชางอตสาหกรรม ระดบปรญญาตร 2. การวเคราะหงาน (Job Analysis) การวเคราะหงาน (Job Analysis) เปนการวจยทมงเนนการสารวจสภาพการทางาน ความรบผดชอบ และประสทธภาพของบคลากรในการทางาน โดยทาการศกษา รวบรวม จาแนก แยกแยะ ประเมนผล และจดกระทาขอมลเกยวกบงานอยางเปนระบบ เพอกาหนดทกษะ ความร และความสามารถทเหมาะสมกบงานแตละชนด อนจะนามาซงประโยชนในการบรหารงานบคคลในการจดระบบงานและการกาหนดคาตอบแทนใหกบบคลากร เพอชวยปรบปรงหรอจดงานใหเปนระบบ รวมทงการจดวางตวบคลากรใหเหมาะสมกบบทบาทและตาแหนง เพอชวยใหองคกรสามารถจดบคลากรใหเหมาะสมกบงานในแตละตาแหนง การวเคราะหงานจงเปนปจจยทสาคญของการบรหารทรพยากรมนษยและเปนเครองมอทจาเปน ทสามารถนาไปใชในกระบวน การบรหารและการแกปญหางานได โดยการคนควาหารายละเอยดของงานแตละตาแหนง เพอใหทราบวางานลกษณะใดตองอาศยความรและประสบการณระดบใด ใชอปกรณใดบางในการทางาน ขอมลทไดรบจากการวเคราะหงาน จะสามารถนาไปใชประโยชนในงานบรหารบคลากรภายในองคกรไดอยางมประสทธภาพ วตถประสงคของการวเคราะหงาน มดงน 1. เพอสารวจขอบกพรองหรอจดออนตาง ๆ อนเปนสาเหตใหการทางานงานขาดความตอเนองและไมมประสทธภาพ เชน การจดบคลากรไมเหมาะสมกบตาแหนงงาน 2. เพอกาหนดคาตอบแทนใหเหมาะสมกบตาแหนงงานทรบผดชอบในระดบตาง ๆ 3. เพอใชเปนเกณฑในการคดเลอกบคลากรเขาทางานในตาแหนงตาง ๆ ขององคกร 4. เพอใชสรางหลกเกณฑในการพจารณาความดความชอบประจาป สาหรบบคลากรในองคกร

Page 5: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

การวจยเชงบรรยาย 81

5. เพอใชกาหนดแนวทางพฒนาบคลากรและระบบงานใหมประสทธภาพ 6. เพอชวยในการกาหนดโครงการพฒนาบคลากรทกระดบทงระยะสนและระยะยาว ใหสามารถปฏบตงานในตาแหนงตาง ๆ ไดอยางมประสทธภาพ 7. เพอศกษาความเหมาะสมของสถานททางานขององคกร 8. เพอใชเปนขอมลประกอบการตดสนใจในการยาย สบเปลยน หรอเลอนตาแหนงหนาทการงานของบคลากรในองคกร ตวอยางของการวเคราะหงาน ò การศกษาลาดบขนตอนของการทางาน สภาพการทางาน และเจตคตตอการทางาน ของบคลากรภายในองคกร ò การศกษาอานาจหนาทของหวหนางานและผปฏบตงานทางดานสายการผลต ในโรงงานประกอบรถยนต ò การศกษาความซาซอนของงานดานการเงน : กรณศกษาในบรษทประกนภย โรงงานอตสาหกรรม ò การวเคราะหระบบการจดซอสนคาประเภทสนคาทจบตองได ภายใตโครงการ พาณชยอเลกทรอนกส ò การศกษาปญหาของระบบงานทเกดขนจากการผนวกฝายจดซอและฝายการเงน เขาดวยกน : กรณศกษาในโรงงานอตสาหกรรมขนาดกลาง 3. การวเคราะหเอกสาร (Documentary or Content Analysis) การวเคราะหเอกสาร (Documentary or Content Analysis) เปนการวจยเพอสารวจและศกษาสภาพความเปนจรงของเหตการณทงในอดตและปจจบน จากตารา เอกสาร บทความหรอสงพมพตาง ๆ รวมทงจากฐานขอมลเอกสารอเลกทรอนกสทปรากฏเปนหลกฐานและมการเผยแพรอยในปจจบน โดยเปนการวจยทมงเนนการสารวจขอบกพรองของเนอหา กจกรรม โครงสราง ระบบ บทเรยน หลกสตร กฎหมาย ระเบยบราชการ และคาสงตาง ๆ เปนตน เพอชวยในการปรบปรงประเดนตาง ๆ ทางเอกสารใหเหมาะสมกบสถานการณตอไป รวมทงยงทาใหทราบแนวโนมทจะเกดขนอกดวย เพอประโยชนตอการเตรยมการในอนาคต การวเคราะหเอกสารจงมงเนนการศกษาจากสงพมพตาง ๆ โดยไมตองใชวธการสอบถามหรอการสมภาษณแตอยางใด วตถประสงคของการวเคราะหเอกสาร มดงน 1. เพอศกษาขอเทจจรงเกยวกบเหตการณทงในอดตและปจจบน โดยอาศยขอมลจากเอกสารและสงพมพตาง ๆ เปนหลก 2. เพอศกษาลกษณะหรอแนวโนมของเนอหาสาระในเอกสาร ในประเดนทตองการศกษา 3. เพอวเคราะหเนอหาสาระของหนงสอ ตารา หรอแบบเรยนตาง ๆ วาสอดคลองกบจดมงหมายหรอไม รวมทงพจารณาวามความเหมาะสมกบการเรยนการสอนในระดบนนเพยงใด

Page 6: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

82 สถตและวธการวจยทางเทคโนโลยสารสนเทศ

4. เพอประเมนผลเอกสาร โดยการเปรยบเทยบกบเกณฑมาตรฐานทมการกาหนดไวหรอเปรยบเทยบกบเอกสารอน ๆ 5. เพอพจารณาความยากงายของหนงสอ ตารา แบบเรยน หรอสงพมพตาง ๆ 6. เพอศกษาความสมพนธของเนอหาในเอกสารหรอสงพมพตาง ๆ 7. เพอพจารณาเนอหาของหนงสอ ตารา แบบเรยน หรอสงพมพตาง ๆ ทมผแตงหลายคน วามความสอดคลองกนหรอแตกตางกนเพยงใด ประโยชนของการวเคราะหเอกสาร มดงน 1. ทาใหทราบขอเทจจรงในแนวลกของเนอหาสาระทปรากฏในเอกสารตาง ๆ ททาการ ศกษาวเคราะห 2. ทาใหทราบขอบกพรองและจดเดนของหนงสอ ตารา และแบบเรยนตาง ๆ ทใชอยในสถานศกษา 3. ทาใหทราบถงความสมพนธระหวางหนงสอ ตารา แบบเรยน หรอสงพมพตาง ๆ กบการเรยนการสอนตามหลกสตรในสถานศกษา 4. ทาใหทราบถงลกษณะของกจกรรมการเรยนการสอน และแนวความคดในการนาเสนอเนอหาสาระของเอกสารตาง ๆ 5. ทาใหสามารถประเมนไดวา เนอหาสาระททาการวเคราะหนนมความสอดคลองกบวตถ ประสงคหรอสอดคลองตามหลกสตรตามเกณฑมาตรฐานหรอไม ตวอยางของการวเคราะหเอกสาร ò การวเคราะหวรรณคดไทยเรองขนชางขนแผน ò การวเคราะหความซาซอนของวชาระบบสารสนเทศเพอชวต กบวชาความรเบองตน เกยวกบคอมพวเตอร ระดบปรญญาตร หลกสตรกระทรวงศกษาธการ ò การศกษาแนวโนมของหลกสตรวชาระบบเครอขายคอมพวเตอร เพอจดใหกบผเรยน ระดบมธยมศกษาตอนตน ò การศกษาเปรยบเทยบรายละเอยดของวชาระบบปฏบตการ ระหวางหลกสตรของ กระทรวงศกษาธการ กบหลกสตรของมหาวทยาลยตางประเทศ จานวน 5 แหง ò การประเมนผลขอบงคบและเงอนไขของ EDI โดยบรษทเทรดสยาม แหงประเทศไทย เมอเปรยบเทยบกบขอบงคบและเงอนไขของ EDI ของประเทศญปน 4. การสารวจประชามต (Public Opinion Survey) การสารวจประชามต (Public Opinion Survey) เปนการวจยเพอสารวจความคดเหนและความนยมของประชากรเกยวกบปญหาหรอประเดนทนาสนใจตาง ๆ สวนใหญจะเปนการสารวจทางดานสงคมศาสตรหรอเปนเรองราวใกลตวของประชากรสวนใหญ เชน การเมอง การตลาดและ ธรกจตาง ๆ เพอสารวจความคดเหนหรอหาขอยตบางประการ การสารวจประชามตจะมความหมายใกลเคยงกบคาวา การทาโพล (Poll) ซงการทาโพล หมายถง การสารวจทครอบคลม

Page 7: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

การวจยเชงบรรยาย 83

ทงการสารวจความคดเหน เจตคต ความเชอ และพฤตกรรมของประชาชนตอปรากฏการณทางสงคมทงทเกดขนแลวหรออาจจะยงไมเกดขนกได นอกจากนการทาโพลยงหมายรวมไปถงการสารวจขอเทจจรงทางสงคมไดอกดวย (Available on : www.abacpoll.com) สาหรบเครองมอทนยมใชในการสารวจประชามตกคอ แบบสอบถาม และแบบสมภาษณ เนองจากการสารวจประชามตอาจมผลกระทบตอประชากรโดยสวนใหญ การศกษาวจยประเภทนจงตองระมดระวงเกยวกบการเลอกกลมตวอยาง วธการสมตวอยาง และขนาดของกลมตวอยาง วตถประสงคของการสารวจประชามต มดงน 1. เพอสารวจความตองการและปญหาของชมชน อนจะเปนแนวทางในการดาเนนภารกจใหสอดคลองกบความตองการของชมชนนน ๆ 2. เพอศกษาความคดเหนของประชากรตอสภาพสงคม การเมอง เศรษฐกจ หรอนโยบาย เพอนาขอมลไปพจารณากาหนดเปนนโยบายในการบรหารการจดการ 3. เพอศกษาความคดเหนของบคคลทว ๆ ไปเกยวกบประเดนตาง ๆ ตามความตองการ 4. เพอหาขอยตโดยการสารวจประชามตในประเดนตาง ๆ ทไมสามารถหาขอสรปได ประโยชนของการสารวจประชามต มดงน 1. สามารถนาไปใชแกปญหาเฉพาะหนาเกยวกบประเดนตาง ๆ ทศกษา 2. ใชเปนแนวทางในการวางแผนและกาหนดนโยบายตาง ๆ 3. สามารถนาไปใชเพอจดรปแบบการปกครอง หรอจดการศกษาใหสอดคลองกบขอสรปทเปนประชามตตามความตองการของประชากร ตวอยางของการสารวจประชามต ò การสารวจประชามตเกยวกบการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรแบบแบงเขต กบแบบรวมเขต ò การสารวจความนยมของประชากรตอพรรคการเมองทมหวหนาพรรคเปนสภาพสตร ò การสารวจความตองการจดการเรยนการสอนออนไลนผานเครอขายอนเทอรเนต ในวชาบงคบ หลกสตรปรญญาตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ ò การสารวจความคดเหนของนกศกษาทมตอวธคดคาหนวยกตจากระบบคดเปน รายวชาเปนวธเหมาจาย ò ความตองการฝกอบรมบคลกภาพเพอเตรยมตวเขาสอาชพทดของมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศ 5. การสารวจชมชน (Community Survey) การสารวจชมชน (Community Survey) เปนการวจยเพอสารวจประชากรเกยวกบชวตความเปนอยในดานตาง ๆ รวมทงเจตคตและสงแวดลอม เชน อาชพ เชอชาต ศาสนา ครอบครว ขนบธรรมเนยม ประเพณและวฒนธรรม สขภาพ การเกด การตาย ทอยอาศย การศกษา ความเชอ ความคดเหน การปกครอง และกฎหมาย เปนตน การวจยประเภทนมงเนนการศกษาและ

Page 8: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

84 สถตและวธการวจยทางเทคโนโลยสารสนเทศ

นาขอเทจจรงทคนพบ ไปใชประกอบการตดสนใจในการพจารณาแกปญหาภายในชมชนใหเกดความยงยนและเกดพฒนาการอยางตอเนอง การสารวจชมชนกบการสารวจประชามตมความใกลเคยงกนมาก แตกตางกนทการสารวจชมชนเปนการวจยทศกษาหลายประเดนในขณะเดยวกน สวนการสารวจประชามตสวนใหญ จะเปนการศกษาเฉพาะความคดเหนหรอเจตคตของประชากรเพยงประเดนเดยวเทานน วตถประสงคของการสารวจชมชน มดงน 1. เพอศกษาพฒนาการของชมชนจากอดตจนถงปจจบน 2. เพอศกษาสภาพทางภมศาสตรและสภาพเศรษฐกจของชมชน เชน ประชากร อาชพ การคมนาคม การยายถนฐาน ลกษณะการกระจายของชมชน และระดบการศกษา เปนตน 3. เพอศกษาประเพณและวฒนธรรม เชน การนบถอศาสนา ความเชอ ครอบครว การเลยงด และประเพณตาง ๆ เปนตน 4. เพอศกษาดานการปกครองของชมชน เชน ระเบยบ กฎหมาย และขอบงคบ เปนตน ประโยชนของการสารวจชมชน มดงน 1. เพอนาขอมลทไดไปใชในการจดรปแบบของชมชนใหมระบบ และสามารถขบเคลอนไปไดอยางมประสทธภาพ 2. เพอนาขอมลไปใชในการพฒนาสถาบนหรอองคกรตาง ๆ ภายในชมชนใหสอดคลองกบความตองการของชมชน 3. เพอนาไปใชในการสงเสรมงานอาชพและพฒนาความเปนอยของชมชน ใหเกดความยงยน 4. เพอนาไปใชในการปรบปรงระเบยบและขอบงคบของชมชน ใหสามารถอยรวมกนไดอยางสวสดภาพ ตวอยางของการสารวจชมชน ò การสารวจประชากรในชมชนทสามารถสอสารและใชภาษาองกฤษได ò การสารวจประชากรทมตอความเชอดานสงลลบตอการดาเนนชวตประจาวน ò การสารวจความตองการมระบบไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยเพอใชเปนพลงงาน ทดแทนในชมชนบานทาขาม อาเภอเมอง จงหวดเพชรบร ò ความตองการใชอนเทอรเนตตาบลเพอการเรยนการสอนและการพาณชย : กรณ ศกษาชมชนบานประเดด อาเภอประทาย จงหวดบรรมย ò ความตองการใชระบบเวบเซอรวสของนกศกษา คณาจารย และเจาหนาทของ มหาวทยาลยนอรทธนบร

Page 9: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

การวจยเชงบรรยาย 85

การวจยเชงความสมพนธ (Interrelationship Research) การวจยเชงความสมพนธ (Interrelationship Research) เปนการวจยเพอศกษาความ สมพนธระหวางขอเทจจรงหรอตวแปรตาง ๆ วามความสมพนธกนหรอไม และมความสมพนธกนอยางไร การวจยประเภทนจะทาใหไดรบความรในเชงลกและสามารถวนจฉยไดถกตองขนเกยวกบตวแปรทศกษา เพอนาผลการวจยไปพยากรณการเปลยนแปลงของอกตวแปรหนง หากทราบความสมพนธของทงสองตวแปร การวจยเชงความสมพนธ จาแนกได 3 ประเภท ดงน 1. การศกษารายกรณ (Case Studying) การศกษารายกรณ (Case Studying) การศกษาแบบนมงเนนการศกษากรณเฉพาะเรอง เพอตองการใหไดองคความรเชงลกเฉพาะดาน ไมวาจะเปนปญหาหรอความตองการใด ๆ โดยตวอยางทศกษานนจะเปนเพยงหนวยเดยว เชน บคคลคนเดยว สถาบนเดยว หนวยงานเดยว องคกรเดยว หรอครอบครวเดยว เปนตน วตถประสงคกเพอทจะวนจฉยและคาดการณสาเหตตาง ๆ ของปญหา ความตองการ หรอปรากฏการณทเกดขนในแตละกรณใหชดเจน โดยวเคราะหเหตและผลของกรณภายใตขอบขายของสงแวดลอมทกรณนนปรากฏอย แหลงขอมลทศกษา ไดแก เอกสาร สงพมพตาง ๆ ขอมลจากบคคลทเกยวของ และขอมลจากองคกร รวมทงขอมลสวนตว เชน บนทกตาง ๆ ทงในอดตหรอปจจบน เปนตน ผลการศกษารายกรณจะเปนขอเทจจรงเพอใชเปนแนวทางในการเสนอแนะ การปองกน และการแกไขในประเดนตาง ๆ ทเกยวของ แตอยางไรกตาม ผลทไดจากการศกษารายกรณจะสรปอางองไปยงประชากรทงหมดไดไมดนก เนองจากเปนการศกษาเฉพาะหนวยใดหนวยหนงเทานน ไมไดศกษากบประชากรสวนใหญ วตถประสงคของการศกษารายกรณ มดงน 1. เพอศกษาเชงลกโดยพจารณาในรายละเอยดเกยวกบประเดนตาง ๆ ทสนใจ เกยวกบหนวยใดหนวยหนง เชน บคคล องคกร ครอบครว สถาบน หรอชมชน 2. เพอศกษาปฏสมพนธระหวางตวประกอบตาง ๆ ทกอใหเกดการเปลยนแปลงภายใตสภาพการณทปรากฏอยในขณะนน 3. เพอนาผลจากการศกษารายกรณไปใชในการแกปญหาตาง ๆ ทอาจจะเกดขน ลาดบขนของการศกษารายกรณ มดงน 1. กาหนดวตถประสงคของการศกษา โดยกาหนดวาจะศกษาในประเดนใด และกลม ตวอยางเปนใคร และเหตผลใดจงตองศกษา 2. เกบรวบรวมขอมล เพอใหไดขอเทจจรงทจะนามาสรปผล การเกบรวบรวมขอมลในการศกษารายกรณจงมเทคนคตาง ๆ ทใชดงน 2.1 การสงเกต เปนการศกษาพฤตกรรมและสภาพแวดลอมทว ๆ ไป 2.2 การสมภาษณ โดยการสนทนาและซกถามเพอใหไดขอเทจจรงตามทตองการ

Page 10: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

86 สถตและวธการวจยทางเทคโนโลยสารสนเทศ

2.3 การใชแบบทดสอบ ไดแก แบบทดสอบวดทางดานสตปญญา วดความถนด หรอ แบบทดสอบวดผลสมฤทธ 2.4 การใชแบบสอบถาม เชน แบบสอบถามวดเจตคต บคลกภาพ หรอการใชแบบสารวจ เพอสอบถามขอมลในประเดนทตองการ 3. การวเคราะหขอมล โดยนาขอมลทไดจากการเกบรวบรวมมาวนจฉยเพอสรปผลหรอทดสอบสมมตฐานตามประเดนทศกษา 4. การหาแนวทางในการแกไข ผลจากการวเคราะหขอมลจะทาใหทราบขอมลเชงลกของประเดนทศกษา หากพบวามปญหากจะตองหาแนวทางในการแกไขปญหาตาง ๆ เหลานนไดอยางตรงจด 5. การตดตามผล เปนขนตอนทสาคญของการศกษารายกรณ โดยการตดตามผลเปนระยะ ๆ เพอศกษาและประเมนผลแนวทางทเลอกใชในการแกปญหาดงกลาว ประโยชนของการศกษารายกรณ มดงน 1. ทาใหทราบสาเหตทแทจรงของปญหา เนองจากเปนการศกษาปญหาในเชงลกจากกลมตวอยางทเกยวของ ทาใหไดขอมลทเปนขอเทจจรง 2. ทาใหไดแนวทางในการแกปญหาทสอดคลองกบกระเดนทศกษา 3. สามารถนามาใชประกอบการเรยนการสอนได เพอศกษาสาเหตของปญหาและแนวทางในการแกปญหา 4. ทาใหทราบรปแบบทแทจรงขององคกร ครอบครว สถานศกษา หรอชมชนตาง ๆ ในลกษณะแตกตางกน 5. ผลทไดจากการศกษารายกรณของปญหาเดยวกน เมอมจานวนมากขนสามารถนาไปกาหนดเปนสมมตฐาน หลกการ หรอสรางทฤษฎใหม ๆ ได ตวอยางของการศกษารายกรณ ò ปจจยเสยงททาใหเยาวชนในวยเรยนตดยาเสพตด : กรณศกษาชมชนหมบานทาเรอ อาเภอเมอง จงหวดอานาจเจรญ ò การศกษาเกยวกบการดาเนนงานประกนคณภาพในสถานศกษา : กรณศกษา มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม ò การศกษาระบบการบรหารหองสมดแบบ One Stop Service : กรณศกษาหองสมด ของมหาวทยาลยปทมธาน ò ความพงพอใจในการใชบรการระบบสารสนเทศเพอการจดการในองคกร : กรณศกษา การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย ò แนวทางการใชงานเครอขายคอมพวเตอรเพอการบรหารจดการองคกร : กรณศกษา สานกงานปลดกระทรวง กระทรวงสาธารณสข 2. การวจยเปรยบเทยบผลเพอศกษาสาเหต (Casual Comparative Studies)

Page 11: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

การวจยเชงบรรยาย 87

การวจยเปรยบเทยบผลเพอศกษาสาเหต (Casual Comparative Studies) เปนการวจยทมงเนนการศกษาสาเหตททาใหเหตการณหรอปรากฏการณตาง ๆ เกดขน หรอทาการศกษาวามสงใดททาใหเกดปรากฏการณนน ซงเปนการวจยหลงจากเกดเหตการณนนแลว โดยทสาเหตของการทาใหเกดเหตการณนนขน อาจมดวยกนหลายประการและเปนสงทควบคมตวแปรอสระหรอตวแปรตนไดยาก แนวทางการวจยจงเปลยนไปเปนการศกษาเชงเปรยบเทยบความแตกตางระหวางเหตการณหรอปรากฏการณทเกดขนพรอม ๆ กน เพอคนหาสาเหตททาใหเกดปรากฏ การณนน ๆ ในการวจยประเภทนจงตองพยายามตงสมมตฐานใหมากทสดเทาทจะเปนไปได แลวดาเนนการทดสอบสมมตฐาน วเคราะหขอมล และสรปผล ลกษณะของการวจยเปรยบเทยบผลเพอศกษาเหต มดงน 1. เปนการศกษาผลทเกดขน เพอคนหาไปยงสาเหตททาใหเกดผลหรอพฤตกรรมตาง ๆ ดงกลาว 2. เปนการศกษาผลทเกดขนของตวแปรตาม ซงเปนปรากฏการณหรอสภาพการณทเกด ขนกอนหนานนแลว โดยไมไดควบคมตวแปรอสระหรอตวแปรตน รวมทงยงไมสามารถควบคมตวแปรแทรกซอนไดเชนกน 3. กลมตวอยางทใชในการวจยแบบน มกจะแบงออกเปน 2 กลม เพอนามาเปรยบเทยบกน เพอศกษาผลทเกดขน ประโยชนของการวจยเปรยบเทยบผลเพอศกษาสาเหต มดงน 1. เหมาะสาหรบการศกษาวจยเกยวกบปรากฏการณทางสงคมศาสตรทมลกษณะซบซอน ซงไมสามารถทาการวจยเชงทดลองได 2. เปนการวจยทศกษาถงสาเหต จงสามารถใชปองกนการเกดปรากฏการณตาง ๆ ในลกษณะเดยวกนนนในภายหลงได ตวอยางของการวจยการเปรยบเทยบผลเพอศกษาสาเหต ò การศกษาสาเหตททาใหผลการเรยนวชาการโปรแกรมของนกศกษาหญงตากวา นกศกษาชาย

ò การศกษาสาเหตททาใหนกศกษาออกกลางคน ในระหวางป 2543-2548 ของโรงเรยน ระดบประถมศกษา สงกดกรงเทพมหานคร

ò การศกษาสาเหตททาใหระบบเครอขายคอมพวเตอรเกดปญหาไวรส ò การศกษาสาเหตททาใหระบบกาลงไฟฟาสารองเกดกระแสไฟฟาไหลเกนพกด (Over Voltage) ò การศกษาสาเหตททาใหการใชระบบการจดการฐานขอมลบคลากรเกดความลมเหลว 3. การวจยเชงสหสมพนธ (Correlation Research) การวจยเชงสหสมพนธ (Correlation Research) เปนการวจยทมงเนนศกษาความสมพนธของปรากฏการณหรอผลของตวแปรอสระหรอตวแปรตนทเกดขนกบตวแปรตาม เนองจากม

Page 12: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

88 สถตและวธการวจยทางเทคโนโลยสารสนเทศ

ความเปนไปไดวาในปรากฏการณทเกดขนอยางหนงนน อาจมเหตการณมากกวาหนงเหตการณเกดขนดวยและอาจมความสมพนธกน ถาทราบความสมพนธดงกลาวกจะชวยใหสามารถทานายการเกดของอกเหตการณหนงได ทงนขนอยกบผลของการวเคราะหขอมลวาจะมความแมนยาเพยงใดในการทานายเหตการณทอาจจะเกดขน การทานายหรอการพยากรณจะไดผลแมนยาและเชอถอไดมากนอยเพยงใดนน ยอมขนอยกบผลการวเคราะหขอมลจากการหาความสมพนธ การวจยประเภทนจงเปนการคนหาระดบความสมพนธระหวางตวแปรตงแต 2 ตวขนไป เพอใชประกอบการตดสนใจในการพยากรณตวแปรตาง ๆ ประเภทของการวจยเชงสหสมพนธ มดงน 3.1 สหสมพนธอยางงาย (Simple Correlation) เปนการวจยเพอศกษาความ สมพนธระหวางตวแปร 2 ตววามความสมพนธกนไปในทศทางเดยวกนหรอตรงขามกน ซงไดแก ตวแปรอสระหรอตวแปรตนกบตวแปรตามอยางละ 1 ตว 3.2 สหสมพนธแบบพหคณ (Multiple Correlation) เปนการวจยเพอศกษาความ สมพนธระหวางตวแปรมากกวา 2 ตวขนไปวามความสมพนธกนอยางไร ซงไดแก ตวแปรอสระหรอตวแปรตนทใชเปนตวพยากรณทมจานวนมากกวา 1 ตวกบตวแปรตามทใชเปนเกณฑจานวน 1 ตว 3.3 สหสมพนธคาโนนคอล (Canonical Correlation) เปนการวจยเพอศกษาความสมพนธระหวางตวแปรมากกวา 2 ตวขนไปวามความสมพนธกนอยางไร ซงไดแก ตวแปรอสระหรอตวแปรตนทมจานวนมากกวา 1 ตว กบตวแปรตามทมจานวนมากกวา 1 ตวเชนกน ลกษณะของการวจยเชงสหสมพนธ มดงน 1. เปนการหาความสมพนธระหวางตวแปรอสระหรอตวแปรตนและตวแปรตาม วามความสมพนธกนหรอไม หรอมความสมพนธกนอยางไร โดยยดหลกของการเกดรวมกนและหลกของการแปรผกผนกน 2. สถตทใชในการวเคราะหขอมลจะเปนสหสมพนธแบบตาง ๆ ขนอยกบลกษณะของขอมล และประเดนของการศกษาความสมพนธ 3. การหาความสมพนธอาจทาการทดลองเพอหาเหตผล หรออาจทาการวจยเพอหาความ สมพนธของเหตการณตาง ๆ กได ประโยชนของการวจยเชงสหสมพนธ มดงน 1. ใชในการพยากรณเหตการณตาง ๆ ทอาจจะเกดขน อนเนองมาจากสาเหตของตวแปรอสระหรอตวแปรตนทสงผลตอตวแปรตาม ถาสามารถพสจนไดวาตวแปรทงสองมความสมพนธกนจรง 2. ใชกาหนดทฤษฎหรอองคความรใหม ๆ อนเปนผลมาจากความสมพนธขององคประกอบตาง ๆ ทไดจากการศกษาความสมพนธ 3. ใชเปนแนวทางในการปรบปรงกจกรรมบางอยางได เมอทราบความสมพนธระหวางขอบกพรองในการปฏบตกบตวแปรทเปนสาเหตของความบกพรองดงกลาว

Page 13: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

การวจยเชงบรรยาย 89

ตวอยางของการวจยเชงสหสมพนธ ò การศกษาความสมพนธระหวางทกษะการใชแปนพมพแบบพมพสมผสของผเรยน กบผลสมฤทธทางการเรยนวชาการโปรแกรม ò การศกษาความสมพนธระหวางคะแนนสอบคดเลอกเขาศกษาในมหาวทยาลย กบโอกาสสาเรจการศกษาภายในระยะเวลาทกาหนดตามหลกสตร ò องคประกอบของความสาเรจในการประกอบอาชพดานคอมพวเตอร กบเกรดเฉลย ของบณฑตทจบการศกษาสาขาวชาวศวกรรมคอมพวเตอร ò การศกษาความสมพนธระหวางประสทธภาพการทางานของคอมพวเตอร กบ หนวยความจา Cache และ Bus ภายใน ระหวางคอมพวเตอรทใช Pentium IV 2.8E กบคอมพวเตอรทใช AMD Athlon 64-3200 ò ความสมพนธของตวแปรทมผลตอความเรวในการประมวลผลขอมลระหวาง เวบเซอรวสทใหบรการทางดานการคานวณ กบเวบเซอรวสทใหบรการทางดาน ขอความ (Text) การวจยเชงพฒนาการ (Developmental Research) การวจยเชงพฒนาการ (Developmental Research) เปนการวจยทมงเนนการตดตามลกษณะการเปลยนแปลงของปรากฏการณหรอสภาพการณใด ๆ เมอเวลาลวงเลยไปในชวงระยะ เวลาหนง เพอศกษาพฒนาการหรอการเปลยนแปลงทเกดขนของสงตาง ๆ ทตองการศกษาวามการเปลยนแปลงหรอมพฒนาการอยางไร ผลสรปจากการตดตามลกษณะการเปลยนแปลง จะนา ไปใชในการวางแผนการดาเนนการตอไป การวจยเชงพฒนาการ จาแนกได 2 ประเภท ดงน 1. การศกษาความเจรญเตบโต (Growth Studies) การศกษาความเจรญเตบโต (Growth Studies) เปนการวจยทมงเนนการเฝาตดตามความเจรญเตบโตของสงตาง ๆ ทเปลยนแปลงไปทงทางดานกายภาพและพฤตกรรม ตลอดจนการควบคมสงตาง ๆ เหลานนใหเปนไปตามความตองการ การเปลยนแปลงทเกดขนถาเปนบคคลจะหมายถง บคลกภาพ เจตคต และความเชอ ตลอดจนคณลกษณะดานตาง ๆ ทางรางกาย ซงอาจแปรเปลยนไปตามระยะเวลาและสงแวดลอม แตถาหากเปนเครองจกรกล อาจหมายถงลกษณะทางกายภาพและระบบภายในทแปรเปลยนไปตามระยะเวลาเชนกน การศกษาความเจรญเตบโตสามารถทาได 2 วธ ไดแก 1.1 การศกษาแบบตดตามผลระยะสน (Cross-sectional Technique) เปนการศกษา ความเจรญเตบโตโดยเลอกศกษากบกลมตวอยางหลาย ๆ กลมทมลกษณะแตกตางกน เชน อายหรอระดบชน ภายในชวงระยะเวลาหนงกจะสามารถศกษาลกษณะความเจรญเตบโตได ทาให

Page 14: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

90 สถตและวธการวจยทางเทคโนโลยสารสนเทศ

ประหยดเวลาและคาใชจาย แตการแปลผลอาจเชอถอไดไมด และจะตองมความรอบคอบในการคดเลอกกลมตวอยางเพอใหเปนตวแทนทดของประชากร 1.2 การศกษาแบบตดตามผลระยะยาว (Longitudinal Technique) เปนการศกษาความเจรญเตบโตโดยเลอกศกษากบกลมตวอยางเพยงกลมเดยว แลวเฝาตดตามการเจรญเตบโตไปตลอดระยะเวลาเทาทตองการ การศกษาแบบนจงมขอยงยากในการตดตามผลและใชเวลามาก แตผลการศกษากเชอถอไดมากกวาการตดตามผลระยะสน ประโยชนของการวจยเชงพฒนาการ มดงน 1. เพอศกษาความเจรญเตบโตของสงตาง ๆ ทเปลยนแปลงไป ทงระยะสนและระยะยาว 2. เพอตดตามความกาวหนาของสงตาง ๆ ทงทางดานกายภาพและพฤตกรรมตาง ๆ ซงสามารถนาผลทไดไปใชในการวางแผนการดาเนนการตาง ๆ ตวอยางของการศกษาความเจรญเตบโต ò การเปลยนแปลงทางพฤตกรรมสวนตวของนกศกษาระดบมธยมศกษาทมตอ สอโทรทศน ตงแตชนมธยมศกษาปท 1 ถงปท 3 ò การตดตามผลการทางานของมหาบณฑตสาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศ

ทจบการศกษา ระหวางป 2543 - 2548 ò การตดตามผลการใชหลกสตรการฝกอบรมของ CISCO ของโปรแกรมเมอร ทสอบไดประกาศนยบตรระดบ CCNA ระหวางป 2545 - 2548 ò การตดตามผลการทางานของรถยนตเบนซนขนาดไมเกน 1800 CC. ทใชแกสโซฮอลล ตงแตเรมใชจนถง 100,000 กโลเมตร ò การศกษาเปรยบเทยบประสทธภาพการทางานระหวางคอมพวเตอร 2 รน : ประกอบ นอก กบประกอบในประเทศ ในชวงอายการใชงานตงแตเรมใชงานจนถงปท 5 2. การศกษาแนวโนม (Trend Studies) การศกษาแนวโนม (Trend Studies) เปนการวจยทมงเนนการศกษาลกษณะเดยวกนกบการศกษาความเจรญเตบโต โดยศกษาถงเหตการณตาง ๆ ทผานมาในอดตจนถงปจจบน เพอนาขอมลไปใชในการทานายเหตการณหรอสงตาง ๆ ทจะเกดขนในอนาคต เปนการศกษาแนวโนมทอาจจะเกดขนภายใตความเปนไปไดจากขอมลทงอดตและปจจบน แตอยางไรกตามการทานายแนวโนมอาจจะคลาดเคลอนไดถามเหตการณผดปกตแทรกซอน ประโยชนของการศกษาแนวโนม จะสามารถนาไปใชในการวางแผนกาหนดนโยบายทจะดาเนนกจกรรม เพอเตรยมความพรอมสาหรบอนาคตทงทางดานธรกจหรอดานการศกษา การวจยประเภทนจงมบทบาทมากทงในวงการธรกจ อตสาหกรรม การศกษา การเมอง และวงการอน ๆ ประโยชนของการศกษาแนวโนม มดงน 1. ใชในการศกษาเหตการณหรอปรากฏการณตาง ๆ ตงแตอดตจนถงปจจบน เพอนาผลสรปทไดไปใชในการวางแผนการบรหารและการจดการตาง ๆ ทจะเกดขนในอนาคต

Page 15: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

การวจยเชงบรรยาย 91

2. ใชเพอการทานายหรอคาดคะเนแนวโนมของสภาพการณ หรอการเปลยนแปลงตาง ๆ ทจะเกดขน เพอใชในการเตรยมความพรอมในการตดสนใจหรอแกไขปญหาตาง ๆ 3. ใชเปนขอมลในการกาหนดนโยบายการดาเนนกจกรรมตาง ๆ ของหนวยงาน จากผลการศกษาแนวโนมทจะเกดขน 4. ใชเปนขอมลในการจดเตรยมบคลากร เพอรองรบการเปลยนแปลงทคาดวาจะเกดขนในอนาคต ใหสามารถขบเคลอนองคกรไปได โดยไมเสยเวลาเตรยมการพฒนาบคลากร ตวอยางของการศกษาแนวโนม ò การศกษาแนวโนมของการเปลยนแปลงระบบบรหารมหาวทยาลยของรฐ ในการออกไป สมหาวทยาลยในกากบ ò แนวโนมความตองการกาลงคนดานเทคโนโลยสารสนเทศ เพอตลาดอตสาหกรรม ซอฟทแวรของประเทศไทย ในป พ.ศ. 2550 ò แนวโนมของการใชระบบเงนสดดจตอล (Digital Cash) เพอการพาณชยอเลกทรอนกส ระดบ B2C ในประเทศไทย ò การศกษาแนวโนมทางดานเทคโนโลยทใชการบบอดขอมลสาหรบภาพเคลอนไหว ò แนวโนมของการเปลยนแปลงการจดการ Domain Name จาก IPv4 ไปเปน IPv6 ของ Internet Service Provider ในประเทศไทย

ภาพท 4-1 ประเภทของการวจยเชงบรรยาย

การศกษาความเจรญเตบโต (Growth Studies) การศกษาแนวโนม (Trend Studies)

การวจยเชงบรรยาย (Descriptive Research)

การวจยเชงความสมพนธ (Interrelationship Research)

การวจยเชงสารวจ (Survey Research)

การวจยเชงพฒนาการ (Developmental Research)

การสารวจองคกร (Organization Research) การวเคราะหงาน (Job Analysis) การวเคราะหเอกสาร (Documentary Analysis) การสารวจประชามต (Public Opinion Survey) การสารวจชมชน (Community Survey)

การศกษารายกรณ (Case Studying) การวจยเปรยบเทยบผลเพอ ศกษาสาเหต (Casual

การวจยเชงสหสมพนธ (Correlation Research)

Comparative Studies)

Page 16: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

92 สถตและวธการวจยทางเทคโนโลยสารสนเทศ

ขนตอนในการวจยเชงบรรยาย ขนตอนในการวจยเชงบรรยาย มดงน 1. การเลอกปญหาในการวจย ปญหาในการวจยเชงบรรยาย สวนใหญไดมาจากผลการวจยทผานมาแลวหรอปรากฏการณตาง ๆ ทเกดขนในปจจบน ซงผวจยตองการศกษาวาปรากฏการณทเกดขนนน เกดจากสาเหตใดหรอเกดขนไดอยางไร ในบางกรณอาจจะเปนการศกษาหรอการสารวจความตองการสงตาง ๆ ตามกระแสของการเปลยนแปลง หรอตองการศกษาความสมพนธของตวแปรตาง ๆ ทเกยวของกบเหตการณทเกดขนในปจจบน ซงจะตองมการเกบรวบรวมขอมลทเปนขอเทจจรงหรอสภาพจรงจากประชากรทเกยวของ ประเดนปญหาของการวจยเชงบรรยายจงเกยวของกบเรองตาง ๆ ไดแก การศกษาความคดเหน การศกษาแนวโนม การศกษาความสมพนธ การศกษาองคประกอบ การศกษาปญหา การสารวจความตองการ และการตดตามผล เปนตน 2. การนยามคาจากดความของปญหาการวจย การเลอกปญหาการวจยทด จะทาใหการนยามคาจากดความของปญหามความชดเจนและสามารถดาเนนการวจยตอไปไดสาเรจลลวง การนยามคาจากดความของปญหาจะกลาวถงทมาของปญหา ความสาคญของปญหา วตถประสงคของการวจย ขอบเขตของการวจย นยามศพทเฉพาะทเกยวของกบการวจย สมมตฐานในการวจย ขอตกลงเบองตนในการวจย และกาหนดแหลงขอมลของงานวจยทเกยวของ เชน หนงสอ ตารา บทความ งานวจย ฐานขอมลซดรอม และแหลงขอมลบนเครอขายอนเทอรเนตทจะศกษาเพมเตมและใชอางองในการวจย สวนนจะตองสอดคลองกบประเดนปญหาของการวจย โดยเฉพาะวตถประสงคของการวจยจะตองมความชดเจนถงเปาประสงคทจะตองคนหาคาตอบ เพอตอบปญหาของการวจยใหครอบคลมประเดนทงหมด โดยมขอบเขตของการศกษาครอบคลมประเดนปญหาของการวจยในสาระสาคญจานวน 3 ประเดน ไดแก เนอหาสาระ กรอบพนท และระยะเวลา 3. การวางแผนการดาเนนการวจย เนองจากการวจยเชงบรรยาย สวนใหญเปนการเกบรวบรวมขอมลจากประชากรทเกยวของ โดยใชเครองมอการวจย การวางแผนการวจยในขนตอนนจงเกยวของกบประเดนสาคญ ดงน 3.1 การกาหนดประชากรและการคดเลอกกลมตวอยาง ผวจยตองวางแผนการกาหนดขนาดของกลมตวอยางและวธการคดเลอกกลมตวอยางเพอใหกลมตวอยางเปนตวแทนทดของประชากร เนองจากการวจยเชงบรรยายสวนใหญจะเปนการกระทากบประชากรจานวนมาก กวาการวจยประเภทอน ๆ ดงนน การกาหนดประชากรและการคดเลอกกลมตวอยาง จงเปนเรองสาคญทจะตองพจารณาอยางรอบคอบ 3.2 การสรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก แบบสอบถาม แบบ ทดสอบ แบบสมภาษณ หรอแบบสงเกต โดยการสรางขนใหมหรอปรบเปลยนเครองมอทมอยเดม หลงจากนนจะตองนาเครองมอดงกลาวไปทดสอบหาคณภาพกอนทจะนาไปใชงาน โดยการหา

Page 17: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

การวจยเชงบรรยาย 93

ความเชอมน ความเทยงตรง ความยากงาย คาอานาจจาแนก และความเปนปรนย รวมทงผานการปรกษาผเชยวชาญ เพอใหไดเครองมอทมคณภาพ 3.3 การวางแผนการเกบรวบรวมขอมล โดยพจารณาวธการศกษาหรอการเกบขอมลจากกลมตวอยางวาจะดาเนนการอยางไร เพอใหไดขอมลไดตรงตามขอเทจจรงมากทสด ทาใหผลการวจยมความเชอถอได เชน เลอกแหลงขอมลเพอศกษาขอมล เกบขอมลดวยตนเอง และเกบขอมลผานเวบไซต เปนตน 3.4 การวางแผนการเลอกใชสถตใหสอดคลองกบขอมลและสมมตฐาน โดยศกษาจากขนตอนทผานมาถงวตถประสงค สมมตฐานการวจย ขอบเขต และตวแปร เพอเลอกใชสถตในการวเคราะหขอมลไดอยางเหมาะสม สามารถตอบปญหาของการวจยไดตรงประเดน 4. การวเคราะหขอมลและแปลผล ภายหลงการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางทเกยวของ โดยใชเครองมอทสรางขนหรอดดแปลงเครองมอทมอยแลว ขนตอนตอไปจะเปนการวเคราะหขอมลและแปลผลตามวตถประสงคของการวจย รวมทงการทดสอบสมมตฐานทกาหนดไวโดยใชสถตสอดคลองกน ผลการวเคราะหขอมลและการแปลผลจะใชตอบประเดนปญหาของการวจย เพอใหเกดองคความรใหม ๆ ขน 5. การสรปและอภปรายผลการวจย การสรปและอภปรายผลการวจย เปนขนตอนตอเนองจากการวเคราะหขอมลและแปลผล โดยเขยนสรปขอคนพบจากการวจยและอางองสถตทใช เพอชใหเหนถงความสมพนธของตวแปรตาง ๆ ททาการศกษาตามประเดนของปญหาและวตถประสงคของการวจย พรอมทงอภปรายผลการวจยโดยอางองกบผลการศกษาทมการวจยกอนหนานน เพอเพมความเชอถอของขอคนพบใหมจากการวจย 6. การเขยนรายงานและเผยแพรผลการวจย ภายหลงจากไดขอสรปจากการวจยแลว ขนตอไปเปนการเขยนรายงานการวจยตามรปแบบมาตรฐานของรายงานการวจย พรอมทงอางองแหลงขอมลตาง ๆ ทใชในการวจย ผลการวจยจะขาดความสมบรณ ถาไมไดมการเผยแพรใหสสาธารณะผานชองทางตาง ๆ ไดแก ตพมพเผยแพรในวารสารทางวชาการ นาเสนอในการประชมทางวชาการ นาเสนอผานเวบไซต และเผยแพรทางเอกสารสงพมพอน ๆ เปนตน

Page 18: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

94 สถตและวธการวจยทางเทคโนโลยสารสนเทศ

ภาพท 4-2 ขนตอนในการวจยเชงบรรยาย ขอบกพรองของการวจยเชงบรรยาย ขอบกพรองของการวจยเชงบรรยาย มดงน 1. การคดเลอกกลมตวอยางไมเปนตวแทนทดของประชากร ทงขนาดและคณลกษณะของกลมตวอยาง ทาใหผลการวจยขาดความสมบรณและขาดความนาเชอถอ และไมสามารถสรปผลอางองไปยงประชากรได 2. การนยามปญหาของการวจยไมชดเจนและมความหมายไมตรงกน สงผลใหกระบวน การวจยคลมเครอ ซงอาจทาใหผลการวจยไมมคณภาพ

เรม

การเลอกปญหา ในการวจย

การนยามคาจากดความ ของปญหาการวจย

การวางแผนการดาเนน การวจย

การวเคราะหขอมล และแปลผล

การสรปและอภปรายผล การวจย

การเขยนรายงานและ เผยแพรผลงานวจย

สนสด

ò วธการดาเนนการ

ò แบบประเมนผล

ò ประเดนปญหา

ò วตถประสงคและขอบเขต

ò สมมตฐานการวจย

ò เครองมอทดลอง ò แบบสอบถาม แบบทดสอบ

ò สถตทใช

ò สรปผลการวจย

ò รายงานผลการวจย ò การเผยแพรผลงานวจย

Page 19: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

การวจยเชงบรรยาย 95

3. การวจยเชงบรรยายสวนใหญจะไดขอมลจากแหลงขอมลชนทตยภม ซงมความเชอถอนอยกวาขอมลการเกบจากแหลงขอมลชนปฐมภม ทาใหผลการวจยขาดความสมบรณหรอไดขอมลทคลาดเคลอนจากขอเทจจรง 4. เครองมอทใชในการวจยขาดคณภาพ ไดแก ขาดความเทยงตรง ขาดความเชอมน หรอไมมอานาจจาแนกเพยงพอ ทาใหการเกบรวบรวมขอมลไมตรงกบสภาพทเปนจรง 5. เลอกใชสถตในการวเคราะหขอมลไมสอดคลองกบลกษณะของขอมล รวมทงไมเหมาะสมกบวตถประสงค และสมมตฐานในการวจย ทาใหผลการวจยขาดความสมบรณ 6. การสรปผลการวจยจากดอยในวงแคบ เนองจากการวจยเชงบรรยายเปนการวจยเพอศกษาขอเทจจรงในสภาพปจจบน ในขณะทสภาพความเปนจรงของสงคมมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา การรายงานผลการวจยจงเปนขอสรปในขณะทเกบรวบรวมขอมลในชวงระยะเวลาขณะนน ซงอาจจะไมเปนจรงในสภาพปจจบนหรออาจจะไมเปนจรงเชนนนตลอดไป บางครงจงไมสามารถนาผลการวจยไปอางองได ประโยชนของการวจยเชงบรรยาย การวจยเชงบรรยาย มประโยชนดงน 1. ทาใหมความร ความเขาใจ ตอสงตาง ๆ รวมทงสภาพการณ ปรากฏการณ และปญหาไดชดเจนและถกตองมากขน 2. ทาใหทราบขอเทจจรงตาง ๆ ในสภาพปจจบนของสภาพการณและตวแปร ซงจะชวยในการตดสนใจ สามารถนาไปใชกาหนดนโยบายหรอวางแผนใหไปสเปาหมายทตองการได รวมทงยงชวยใหสามารถทานายแนวโนมของเหตการณตาง ๆ ทจะเกดขนในอนาคตไดอกดวย 3. ทาใหทราบความสมพนธของสภาพการณหรอตวแปรทเกยวของ สามารถนาไปใชในการดาเนนงานและแกไขระบบตาง ๆ ใหดยงขน 4. เหมาะสาหรบการวจยทางดานสงคมศาสตร เนองจากเปนการศกษารายละเอยดในประเดนทเกยวกบประชากรสวนใหญทมสวนเกยวของโดยตรงกบผลของการวจย 5. เปนประโยชนโดยตรงสาหรบการคนหาขอเทจจรงตาง ๆ เพอนาไปใชเปนขอมลพนฐานในการกาหนดประเดนปญหาหรอกาหนดทมาของปญหาของการวจยเชงทดลอง 6. เมอเปรยบเทยบกบการวจยประเภทอน ๆ เชน การวจยเชงทดลอง หรอการวจยเชงเปรยบเทยบ การวจยเชงบรรยายสามารถทาไดงาย แตมประโยชนกบสงคมสวนใหญ เนองจากเปนการวจยทางดานสงคมศาสตรทมผลกระทบกบประชากรสวนใหญ เชน ปญหาทางดานสงคม ชมชน และครอบครว เปนตน

Page 20: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

96 สถตและวธการวจยทางเทคโนโลยสารสนเทศ

ตวอยางของการวจยเชงบรรยาย ò หวขอเรองการวจย : การศกษาปจจยทมตอแรงจงใจในการตดสนใจซอสนคาและ บรการผานระบบเครอขายอนเทอรเนต สถานศกษา : สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ ประเภทของการวจย : การวจยเชงสารวจ ชอผวจย : อารย มยงพงษ บทคดยอ : การวจยครงน มวตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมในการใชบรการอนเทอรเนตและปจจยทมผลตอแรงจงใจ ในการตดสนใจซอสนคาและบรการผานระบบเครอขายอนเทอรเนต ประชากรทใชในการวจย ไดแก ผใชบรการอนเทอรเนตในประเทศไทย จานวน 600,000 คน คดเลอกเปนกลมตวอยางของการวจย จานวนทงสน 400 คน โดยเกบรวบรวมขอมลจากแบบ สอบถามผานทางระบบเครอขายอนเทอรเนต วเคราะหขอมลโดยใชสถตรอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และทดสอบสมมตฐานโดยการหาคา z-Test ผลการวจย พบวา ผใชบรการอนเทอรเนตสวนใหญปจจบนอาศยอยในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล (75.5%) อายระหวาง 20 - 30 ป (49.5%) วฒการศกษาชนสงสดระดบปรญญาตร (58.3%) และรายไดตอเดอนอยระหวาง 5,001 - 10,000 บาท (24.8%) โดยมวตถประสงคทสาคญ สวนใหญใชอนเทอรเนตเพอการดขอมลขาวสาร (23.3%) และสวนใหญยงไมเคยซอสนคาและบรการผานอนเทอรเนตมากอน (80.0%) มเพยงสวนนอยเทานนทเคยซอ (20.0%) ผใชบรการผานเครอขายอนเทอรเนต มความคดเหนตอปจจยทมผลตอแรงจงใจในการตดสนใจซอสนคาและบรการผานระบบเครอขายอนเทอรเนตในระดบมาก 2 ดาน คอ ดานปจจยจาเปนของผบรโภคและดานอรรถประโยชนของผบรโภค สวนดานภาพลกษณของสนคาและบรการ พบวากลมทเคยซอสนคาและบรการมความคดเหนอยในระดบมาก ในขณะเดยวกนกลมทไมเคยซอสนคาและบรการ มความคดเหนในดานนอยในระดบปานกลาง เมอเปรยบเทยบความคดเหนทมตอปจจยทง 3 ดาน ของผใชบรการอนเทอรเนตระหวางกลมทเคยซอสนคาและบรการกบกลมทไมเคยซอ พบวา มความคดเหนไมแตกตางกนอย 2 ดาน ไดแก ดานปจจยจาเปนของผบรโภคและดานอรรถ ประโยชนของผบรโภค โดยมความคดเหนแตกตางกนในดานภาพลกษณของสนคาและบรการ ทระดบนยสาคญ .05 ò หวขอเรองการวจย : การศกษาคณลกษณะของนกศกษานอกโรงเรยน สถานศกษา : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร ประเภทของการวจย : การวจยเชงสารวจ ชอผวจย : วรวรรณ เบญจนรตน

Page 21: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

การวจยเชงบรรยาย 97

บทคดยอ : วตถประสงคของการวจยครงน เพอศกษาคณลกษณะของการเปนนกศกษาการศกษานอกโรงเรยน ระดบมธยมศกษาตอนตน ทเรยนโดยวธเรยนทางไกลและวธเรยนแบบชนเรยน โดยวธวเคราะหองคประกอบ กลมตวอยางทใชในการศกษาคนควาครงนเปนนกศกษาการศกษานอกโรงเรยน ระดบมธยมศกษาตอนตน ทเรยนโดยวธเรยนทางไกลและวธเรยนแบบชนเรยน ในเขตกรงเทพมหานคร โดยการสมแบบหลายขนตอน (Multistage Random Sampling) จานวน 1,000 คน (นกศกษาทางไกลจานวน 500 คน นกศกษาวธเรยนแบบชนเรยน จานวน 500 คน) เครองมอทใชในการศกษาครงน ไดแก แบบทดสอบวดคณลกษณะของนกศกษาการศกษานอกโรงเรยน ระดบมธยมศกษาตอนตน เปนแบบมาตราสวนประมาณคา 4 ระดบ คอ มากทสด มาก นอย และนอยทสด แบบทดสอบทสรางขน ครอบคลมคณลกษณะของนกศกษาการศกษานอกโรงเรยน 7 ดาน รวม 67 ขอ มคาความเชอมนเทากบ .8554 ผวจยไดดาเนนการเกบขอมลดวยตนเองแลวนาผลมาวเคราะหโดยใชโปรแกรมสาเรจรป SPSS ไดผลการวจย ดงน 1. คณลกษณะของนกศกษาการศกษานอกโรงเรยน ระดบมธยมศกษาตอนตน ทเรยนโดยวธเรยนทางไกลม 5 องคประกอบ ไดแก การทางานรวมกบผอน ความรความคด การแสวงหาความร จตสานกสาธารณะและการแกปญหา โดยมความแปรปรวนสะสมเทากบ 42.7 ของความแปรปรวนทงหมด 2. คณลกษณะของนกศกษาการศกษานอกโรงเรยน ทเรยนโดยวธเรยนแบบชนเรยน ม 6 องคประกอบ คอ ความรบผดชอบ การแกปญหา การแสวงหาความร ความคดสรางสรรค ความเสยสละ และดานอน ๆ โดยมความแปรปรวนสะสมเทากบ 56.264 ของความแปรปรวนทงหมด 3. คณลกษณะของนกศกษาการศกษานอกโรงเรยนโดยรวมม 6 องคประกอบ คอ การทางานกลม การแกปญหา ความรบผดชอบ การแสวงหาความร ความคดสรางสรรค และการทาเพอสวนรวม โดยมความแปรปรวนสะสมเทากบ 42.879 ของความแปรปรวนทงหมด ò หวขอเรองการวจย : แนวโนมของการใชสอสาหรบการฝกอบรมในโรงงาน อตสาหกรรม ชวงป พ.ศ. 2545 - 2550 สถานศกษา : มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ประเภทของการวจย : การศกษาแนวโนม ชอผวจย : เยาวนารถ มาตลอย บทคดยอ : วตถประสงคของการวจยน เพอศกษาแนวโนมของการใชสอสาหรบการฝกอบรมในโรงงานอตสาหกรรมชวงป พ.ศ. 2545 – 2550 ดวยเทคนคเดลฟาย (Delphi Technique) กลมตวอยางการวจยเปนการเลอกแบบเฉพาะเจาะจง ประกอบดวย ผเชยวชาญจานวน 18 คน ซงเปน

Page 22: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

98 สถตและวธการวจยทางเทคโนโลยสารสนเทศ

อาจารยสาขาวชาเทคโนโลยการศกษาจานวน 7 คน และผบรหารหรอหวหนางานของภาครฐและเอกชนจานวน 11 คน เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล ประกอบดวย แบบสมภาษณอยางม โครงสราง และแบบสอบแบบถามมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คามธยฐาน คาฐานนยม คาพสยระหวางควอไทล และคาความแตกตางระหวางมธยฐานกบฐานนยม ผลการศกษาแนวโนมในการใชสอสาหรบการฝกอบรมของโรงงานอตสาหกรรม ชวงป พ.ศ. 2545 - 2550 ทงในดานทฤษฎและปฏบต สามารถสรปไดดงน 1. เนอหาทใชในการฝกอบรม ดานทฤษฎจะเนนความเขาใจและการเหนคณคา สวน ดานปฏบตจะเนนการทาใหเกดความชานาญ และการใหความสนใจ 2. วธการทใชในการฝกอบรม ดานทฤษฎ จะใชการบรรยาย สวนดานปฏบตจะใชการปฏบตงานในโรงงาน และการระดมสมอง 3. ระบบการประเมนผล ประกอบดวยการประเมนกอนฝกอบรม จะใชการทดสอบปากเปลาหรอขอเขยน และหรอใชวธการคดเลอกโดยใชความพงพอใจจากกลมผอภปราย ระหวางการฝกอบรม เชน การทากจกรรม/งาน/แบบฝกหดและหลงการฝกอบรม เชน การทดสอบความรหลงการฝกอบรม ซงกระบวนการทงหมดของระบบการประเมนผลจะอาศยวเคราะหขอมลเปนสาคญ การวจยเชงประวตศาสตร (Historical Research) การวจยเชงประวตศาสตร (Historical Research) เปนการศกษา คนควา บนทก วเคราะห และแปลความจากเหตการณหรอปรากฏการณทเกดขนในอดต โดยอาศยวธการทางวทยาศาสตรเพอใหการสบคนขอเทจจรงและสรปผลเปนไปอยางถกตอง สามารถนาผลทไดมาใชในการอธบายสภาพความเปนจรงในอดต เพอเสรมสรางความเขาใจในเหตการณทผานมา ซงอาจจะชวยคาดการณเกยวกบเหตการณบางอยางทจะเกดขนในอนาคตไดบาง แตจะเหนไดวาการวจยเชงประวตศาสตรนนผวจยจะไมสามารถควบคมตวแปรใด ๆ ไดเลย เนองจากเปนเหตการณทผานมาแลว วตถประสงคทวไปของการวจยเชงประวตศาสตรมดงน 1. เพอศกษาสภาพความเปนจรงทผานมา รวมทงการเปลยนแปลงของเหตการณหรอปรากฏการณในอดต 2. เพอคนหารากฐานหรอจดกาเนดของสงตาง ๆ ทตองการวจย 3. เพอเสรมสรางความเขาใจเกยวกบเหตการณตาง ๆ ในปจจบน ซงอาจจะมสาเหตมาจากเหตการณในอดต ทาใหสามารถพฒนาภารกจในปจจบนใหมความสมบรณมากยงขน รวมทงการใชเหตการณในอดตทผานมา เปนตวบงชเหตการณทมแนวโนมวาจะเกดขนในปจจบนหรอในอนาคตทมลกษณะคลายคลงกน

Page 23: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

การวจยเชงบรรยาย 99

4. เพอคนหาขอสมมตฐานทกาหนดขนบนรากฐานของความรและประสบการณในอดต ทจะสามารถนาไปประยกตใชในอนาคตได 5. เพอศกษาความเปนมาของทฤษฎตาง ๆ อนจะทาใหเกดความชดเจนเกยวกบทฤษฎ กฎ หรอเรองราวสาคญ ๆ ทปรากฏอยในปจจบน 6. เพอเสรมสรางความรใหมากยงขน เปนการตอบสนองความอยากรอยากเหนของบคคลทมตอเหตการณในอดต ทาใหเกดความรสกซาบซงในเหตการณสาคญทางประวตศาสตร ชวยใหเกดความรสกทดตอเหตการณตาง ๆ ทงในอดตและปจจบน 7. เพอเปรยบเทยบขอดขอเสยของเหตการณตาง ๆ ทงในอดตและปจจบน ซงสามารถนาผลการเปรยบเทยบไปกาหนดเปนเกณฑตาง ๆ ได ลกษณะของการวจยเชงประวตศาสตร มดงน (Available on : www.watpon.com) 1. เปนการวจยทเนนการศกษาคนควาเหตการณในอดตทผานมา หรอเปนการตรวจสอบผลงานทผอนทาไวแลวในลกษณะการสารวจเอกสารและขอมลตาง ๆ ทเกยวของ 2. แหลงขอมลทใชในการวจยมทงขอมลชนปฐมภมและขอมลชนทตยภม ซงเปนขอมลในอดตทผานมาแลวทงสน 3. วธการรวบรวมขอมล ทาไดโดยการศกษา คนควา สารวจ รวบรวม บนทก คดลอก และสรปผลจากแหลงขอมลทเกยวของ 4. การวเคราะหขอมล จะเปนการพจารณาคณคาของเอกสารหลกฐานตาง ๆ ทปรากฏ แลวหาขอสรป เพอรายงานผลการวจย 5. การนาเสนอผลการวจย เนนการใชภาษามากกวาใชสถต ขนตอนการวจยเชงประวตศาสตร ขนตอนการวจยเชงประวตศาสตร มดงน 1. การกาหนดปญหาในการวจย ปญหาในการวจยเชงประวตศาสตรสวนมากจะกาหนดเปนปญหาอยางกวาง ๆ กอนแลวจงแยกออกเปนประเดนยอย ๆ เพอตดปญหาสวนทไมเกยวของออกไป จนไดหวขอเรองทมความชดเจน หลงจากนนจงตรวจสอบแหลงขอมลทจะใชตอบประเดนปญหาวาจะใชแหลงขอมลใดจงจะไดคาตอบถกตอง ขนตอนแรกนยงรวมถงการพจารณาขอบเขตของการวจยและวธการดาเนน การวจยอกดวย ซงอาจจะกาหนดขอบเขตใหอยในยคใดยคหนงหรอเหตการณใดเหตการณหนงหรออาจเปรยบเทยบเหตการณทเกดในตางยคกนกได ขนอยกบวตถประสงคของการวจย 2. การรวบรวมแหลงขอมล ขนตอนการรวบรวมแหลงขอมล กลาวไดวา เปนขนตอนทยงยากทสดของการวจยเชงประวตศาสตร เนองจากผวจยอาจจะไมไดอยในเหตการณหรออยในชวงเวลาทตองการศกษา ดงนนจงตองอาศยหลกฐานหรอขออางองตาง ๆ หรอใชขอมลจากประสบการณหรอเหตการณท

Page 24: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

100 สถตและวธการวจยทางเทคโนโลยสารสนเทศ

ผอนบนทกไวมาทาการศกษาและวเคราะหอยางมเหตผล ปญหาทประการสาคญกคอ ขอมลทไดบางสวนจะเปนขอมลชนทตยภม กลาวคอ ไมไดเปนขอมลโดยตรงจากผทอยในเหตการณดงกลาว จงตองมกระบวนการตรวจสอบขอมลชนรองวามความเชอถอมากนอยเพยงใด สาหรบแหลงขอมลชนปฐมภม ทใชเปนแหลงขอมลการวจยเชงประวตศาสตรไดด มอย 3 ประเภทใหญ ๆ ไดแก 2.1 เอกสาร (Documents) เปนบนทกทรายงานโดยผอยในเหตการณหรอเปนพยานของเหตการณ ไดแก เอกสารหรอบนทกของทางราชการ ประกาศนยบตร คาพพากษา บทความ ใบอนญาต ใบรบรอง จดหมาย จดหมายเหต พนยกรรม หนงสอ จลสาร หนงสอพมพ นตยสารหรอสงพมพตาง ๆ รวมทงภาพถาย ภาพยนตร แผนท ภาพถาย และเทปบนทกเสยง เปนตน 2.2 ซากโบราณวตถ (Remains or Relics) ไดแก ซากพช ซากสตว โครงกระดก เครองมอ เครองใช ภาชนะ อาวธ พาหนะ เครองประดบ เครองตกแตง เสอผา เหรยญ อาคาร อนสาวรย เปนตน 3.3 หลกฐานทางคาพด (Oral Testimony) ไดแก คาใหการ หรอเรองราวตาง ๆ จากพยานหรอผทรวมในเหตการณนน ๆ ขอมลดงกลาวน จะตองถกกลนกรองอยางมระบบเพอเลอกขอมลทด เชอถอได และสามารถตอบประเดนของการศกษาวจยไดตรงตามวตถประสงค

3. การกาหนดสมมตฐาน การวจยเชงประวตศาสตร สามารถกาหนดสมมตฐานไดเชนเดยวกนกบการวจยประเภทอน ๆ เพอใชเปนกรอบแนวความคดในการศกษาในการอธบายเกยวกบปรากฏการณหรอสงทเกดขนผานมาแลวตามทตองการศกษา อยางไรกตามผวจยบางคนอาจจะไมกาหนดสมมตฐานในการวจยกได หากเหนวาการวจยมกรอบแนวความคดทชดเจนอยแลว 4. การวเคราะหขอมล ขนตอนท 4 เปนการวเคราะหขอมลในการวจยเชงประวตศาสตร โดยการศกษาจากแหลงขอมลตามกระบวนการวจย สาหรบการวเคราะหขอมลในการวจยเชงประวตศาสตรสามารถ ทาได 2 วธ ดงน 4.1 การวเคราะหโดยการศกษาจากลกษณะภายนอก ไดแก รปราง ขนาด นาหนก หรอลกษณะทางกายภาพอน ๆ ทสามารถมองเหนได รวมทงกระบวนการทดสอบตาง ๆ เพอพสจนความเปนมาของขอมลนน ๆ เชน การทดสอบเนอโลหะ การทดสอบโดยใชสารเคม การคานวณอาย และการทดสอบลายมอ เปนตน 4.2 การวเคราะหโดยการศกษาจากลกษณะภายใน เปนการวเคราะหทกระทาตอเนองจากการวเคราะหลกษณะภายนอก เชน การวเคราะหเนอหาของขอมลทเปนเอกสาร การวเคราะหรายละเอยดของวสดในเนอโลหะ เปนตน โดยทวไปการวเคราะหจากลกษณะภายในจะตดสนใจไดยากกวาวเคราะหจากลกษณะภายนอก ซงสามารถมองเหนไดหรอสมผสได

Page 25: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

การวจยเชงบรรยาย 101

5. การแปลผลและรายงานผลการวจย หลงจากเสรจสนการศกษาขอมลอยางละเอยดแลว จะตองเขยนรายงานการวจยโดยแปลผลตามเหตการณหรอหลกฐานตาง ๆ ทไดจากการศกษาคนควา อาจกลาวถงเหตการณหรอหลกฐานทสาคญทสดกอนแลวจงกลาวถงเหตการณทสาคญรองลงมาตามลาดบ เพอลาดบความเปนมาของขอมลและรายงานไปยงกลมเปาหมาย ขอบกพรองของการวจยเชงประวตศาสตร ขอบกพรองของการวจยเชงประวตศาสตร มดงน 1. หวขอเรองการวจยสวนใหญเปนเรองทกวางมาก จงใชประโยชนไดคอนขางจากด 2. การเกบรวบรวมขอมลสวนใหญไดจากขอมลชนทตยภมมากกวาขอมลชนปฐมภม จงอาจจะทาใหผลการวจยเกดความคลาดเคลอนได 3. หาขอมลไดยากกวาการวจยประเภทอน ๆ เนองจากเปนการศกษาเหตการณทเกดขนในอดตทผานมา 4. ยากตอการคดเลอกขอมลใหถกตอง ถาผวจยไมอยในเหตการณและขาดประสบการณ ทาใหขอมลทไดไมนาเชอถอและไมสอดคลองตามวตถประสงค 5. การวเคราะหขอมลและการสรปผลการวจยอาจเกดความคลาดเคลอนได ดงน 5.1 สรปผลการวจยดวยเหตผลทงายเกนไป ทงทมขอมลสนบสนนไมเพยงพอทจะสรปผลเชนนน 5.2 ผวจยมอคตหรอเหตผลสวนตวในการสรปผลการวจย เนองจากไมสามารถหาขอมลทดได 5.3 แปลความหมายของเรองราวตาง ๆ ในขอมลผดไปจากขอเทจจรง 5.4 การขยายความจากผลการวจยกวางเกนไป ทงทมขอมลสนบสนนไมเพยงพอ 5.5 การสรปผลการวจย ไมสามารถแยกแยะประเดนสาคญ ๆ ของขอเทจจรงได 6. รายงานผลการวจยเกดความคลาดเคลอนไดงายกวาการวจยประเภทอน ๆ ถาผวจยมอคตหรอมความคดเหนไมเปนกลาง โดยเฉพาะการชอบ-ไมชอบเหตการณทเกดขนในอดต 7. ขาดขอมลสนบสนนทมคณภาพเพยงพอในการเขยนรายงานการวจย ประโยชนของการวจยเชงประวตศาสตร ประโยชนของการวจยเชงประวตศาสตร มดงน 1. ทาใหทราบเหตการณตาง ๆ ทเกดขนในอดตทผานมา 2. ผลการวจยสามารถนาไปประยกตใชแกปญหาตาง ๆ ทประสบอยในปจจบนได ทงนเนองจากผลการวจยในอดตทผานมาจะพบขอบกพรองตาง ๆ ซงสามารถนามาแกไขขอบกพรองของสงตาง ๆ ในปจจบนได

Page 26: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

102 สถตและวธการวจยทางเทคโนโลยสารสนเทศ

3. เปนแนวทางในการปรบปรงแกไขสงตาง ๆ ใหเหมาะสมกบเหตการณปจจบน เนอง จากความเปนมาในอดตมกเปนรากฐานของความเปนไปในปจจบนเสมอ นอกจากนยงจะสงผลตอไปในอนาคตอกดวย 4. เพอใชเปนพนฐานองคความรของการปฏบตงานในปจจบน รวมทงเปนพนฐานทางการศกษาสาหรบผทจะทาการวจยตอ ๆ ไป ตวอยางของการวจยเชงประวตศาสตร ò การศกษาผลการใชแผงวงจรภาษาไทย (Thai Card) บนเครองไมโครคอมพวเตอร ในระหวางป พ.ศ. 2525 - 2530 ò การศกษาปญหาการใชระบบปฏบตการ Windows 3.1 Thai Edition กบเครอง ไมโครคอมพวเตอรแบบเทยบเคยง IBM-PC Compatible ò การศกษาความคดเหนของผเรยนระดบปรญญาตรทมตอการพฒนาโปรแกรม ประยกต โดยใชภาษา FORTRAN 4 ò การศกษาเพอเปรยบเทยบสมรรถนะของระบบฐานขอมลบคลากรภายในองคกร ทใช Foxbase กบ Foxpro ò แนวโนมของการใชประโยชนจากอนเทอรเนตเพอการเรยนการสอน ในระหวาง ป พ.ศ. 2530 - 2535 บทสรป การวจยเชงบรรยาย หรอการวจยเชงพรรณนา (Descriptive Research) เปนวธวจยทนยมมากในการวจยทางดานสงคมศาสตร พฤตกรรมศาสตร และดานการศกษา โดยเฉพาะอยางยงการวจยทางการศกษาทวไป เนองจากไมตองมการพฒนาเครองมอหรออปกรณใด ๆ ขนมาใชในกระบวนการวจย เพยงแตพฒนาเครองมอในการวจย ไดแก แบบสอบถาม แบบทดสอบ แบบสงเกต หรอแบบประเมนผล เปนตน แลวนาไปหาคณภาพของเครองมอกอนทจะนาไปเกบขอมลกบกลมตวอยางทผานการคดเลอกทเปนตวแทนทดของประชากร นาผลทไดมาวเคราะหขอมลตามหลกสถต สรปและอภปรายผล กระบวนการวจยสนสดทนาเสนอผลการวจยตอองคกรหรอผทเกยวของ การวจยเชงบรรยายจงเปนวธการวจยทมผทาวจยมากทสด เนองจากมขนตอนไมซบซอนเหมอนการวจยประเภทอน ๆ ปญหาประการหนงของการวจยเชงบรรยายกคอ การจาแนกประเภทของการวจย ซงมการจาแนกแตกตางกนตามความเหนของนกวจย อยางไรกตามนยามของการวจยเชงบรรยายจะไมแตกตางกนเกยวกบประเดนหลกของการวจยเชงบรรยาย ซงหมายถง การศกษาขอเทจจรงทเปนสภาพการณปจจบน เพอคนหาคาตอบทเปนปญหาหรอเปนการศกษาความตองการใด ๆ จากกลมตวอยาง

Page 27: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

การวจยเชงบรรยาย 103

การวจยเชงบรรยาย จาแนกออกได 3 ประเภทใหญ ๆ ไดแก 1) การวจยเชงสารวจ 2) การวจยเชงความสมพนธ และ 3) การวจยเชงพฒนาการ แตละประเภทสามารถจาแนกยอย ๆ ไดอก เชน การสารวจองคกร การวเคราะหงาน การวเคราะหเอกสาร การสารวจประชามต และการสารวจชมชน จดวาเปนกระเภทของการวจยเชงสารวจ สวนการศกษารายกรณ การวจยเปรยบเทยบผลเพอศกษาสาเหต และการวจยเชงสหสมพนธ จดวาเปนประเภทของการวจยเชงความสมพนธ สวนการศกษาความเจรญเตบโต และการศกษาแนวโนม จดวาเปนการวจยเชงพฒนาการ สาหรบขนตอนในการวจยเชงบรรยาย มอย 6 ขนตอน ไดแก 1) การเลอกปญหาในการวจย 2) การนยามคาจากดความของปญหาการวจย 3) การวางแผนการดาเนนการวจย 4) การวเคราะหขอมลและแปลผล 5) การสรปและอภปรายผลการวจย และ 6) การเขยนรายงานและการเผยแพรผลการวจย การวจยเชงประวตศาสตร เปนการศกษาเหตการณตาง ๆ ทเกดขนในอดตทผานมา เพอใหทราบขอสรปทเกดขนซงอาจจะมผลตอเนองมาถงปจจบน เพอใชในการแกปญหาตาง ๆ ทอาจจะเกดขนอกได การวจยเชงประวตศาสตรจดวาเปนการวจยเชงบรรยายประเภทหนง ซงมงเนนการ ศกษาทางดานสงคมศาสตรมากกวาดานอน สาหรบทางดานเทคโนโลยสารสนเทศมการวจยเชงประวตศาสตรเปนจานวนนอยกวาทางดานสงคมศาสตร แบบฝกหดทายบท จงตอบคาถามตอไปน 1. ลกษณะของการวจยเชงบรรยาย เปนอยางไร 2. การวจยเชงสารวจ เหมาะสาหรบประเดนปญหาอยางไร 3. การวเคราะหเอกสาร มประโยชนอยางไร 4. การวเคราะหงาน มประโยชนตอการบรหารงานในองคกรอยางไร 5. การสารวจประชามตกบการสารวจชมชน แตกตางกนอยางไร 6. การวจยเชงพฒนาการ เปนอยางไร 7. การศกษาความเจรญเตบโตกบการศกษาแนวโนม แตกตางกนอยางไร 8. ขอบกพรองของการวจยเชงบรรยาย มอะไรบาง 9. จงอธบายขนตอนในการวจยเชงบรรยาย วาประกอบไปดวยขนตอนอะไรบาง 10. ขอมลชนปฐมภมกบขอมลชนทตยภม แตกตางกนอยางไร 11. การวจยเชงประวตศาสตร เหมาะสาหรบการวจยดานใด 12. จงอธบายขนตอนในการวจยเชงประวตศาสตร วาประกอบไปดวยขนตอนอะไรบาง 13. เพราะเหตใด รายงานผลการวจยเชงประวตศาสตรจงเกดความคลาดเคลอนไดงายกวาการวจยประเภทอน ๆ 14. จงยกตวอยางหวขอการวจยเชงประวตศาสตรทางดานเทคโนโลยสารสนเทศมา 1 เรอง

Page 28: 4escr iptive Research - dsd.go.thhome.dsd.go.th/kamphaengphet/km/information/RESECARCH/04...1.2 การว เคราะห งาน (Job Analysis) 1.3 การว เคราะห

104 สถตและวธการวจยทางเทคโนโลยสารสนเทศ

15. ใหศกษาการวจยเชงบรรยายทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ทมการเผยแพรในเครอขายอนเทอรเนต และใหรายงานในหวขอตอไปน 15.1 หวขอเรอง 15.2 วตถประสงค 15.3 สมมตฐานการวจย 15.4 ประชากรและการคดเลอกกลมตวอยาง 15.5 ขอบเขตของการวจย 15.6 ขอตกลงเบองตนในการวจย 15.7 ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย 15.8 สถตทใชในการวเคราะหขอมล