· Web viewบทท 4 ผลการศ กษา ในป พ.ศ. 2561 พบว า ว สาหก จช มชนในประเทศไทยม ท งหมด 9,003

บทท 4

ผลการศกษา

ในป พ.ศ. 2561 พบวา วสาหกจชมชนในประเทศไทยมทงหมด 9,003 แหง และจำานวนสมาชกวสาหกจชมชนทงหมด 151,784 ราย ลดลงจากป พ.ศ. 2560 รอยละ 0.31 สำาหรบวสาหกจชมชนในภาคเหนอมทงหมด 1,308 แหง และจำานวนสมาชกวสาหกจชมชนทงหมด 19,284 ราย ลดลงจากป พ.ศ.2560 รอยละ 0.46 โดยในจงหวดเชยงใหมมวสาหกจชมชนทจดทะเบยนทงหมด 2,688 แหง โดยมจำานวนสมาชกวสาหกจชมชนทงหมด 39,582 ราย ดงแสดงในตารางท 4.1

ตารางท 4.1 จำานวนและสมาชกวสาหกจชมชนทจดทะเบยนในจงหวดเชยงใหม

ลำาดบท

อำาเภอ วสาหกจชมชนจำานวน (แหง)

สมาชก (ราย)

1 กลยาณวฒนา 34 3832 จอมทอง 120 2,1843 เชยงดาว 71 1,0334 ไชยปราการ 12 2075 ดอยเตา 62 9366 ดอยสะเกด 106 1,4867 ดอยหลอ 76 1,0748 ฝาง 218 3,6579 พราว 73 915

40

10 เมองเชยงใหม 84 1,24811 แมแจม 249 4,47012 แมแตง 81 1,41313 แมรม 118 1,73714 แมวาง 85 1,20315 แมออน 55 61016 แมอาย 89 1,12417 เวยงแหง 62 78718 สะเมง 87 1,26519 สนกำาแพง 197 2,365

ตารางท 4.1 จำานวนและสมาชกวสาหกจชมชนทจดทะเบยนในในจงหวดเชยงใหม (ตอ)

สำาดบท

อำาเภอ วสาหกจชมชนจำานวน (แหง)


20 สนทราย 105 1,46021 สนปาตอง 183 3,18222 สารภ 195 2,46823 หางดง 89 1,45624 อมกอย 190 2,25325 ฮอด 47 666

รวมทงหมด 2,688 39,582ทมา : กรมสงเสรมการเกษตร, 2561

สำาหรบอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม มการจดทะเบยนวสาหกจชมชนในป พ.ศ. 2560 ทงหมด 118 แหง และมจำานวนสมาชกทงหมด 1,737 ราย ประกอบดวยการประกอบกจการ 2 ประเภท

41

ประกอบดวยการผลตสนคา จำานวน 169 และการใหบรการ จำานวน 29 ราย ดงแสดงในตารางท 4.2 และ 4.3

ตารางท 4.2 จำานวนและสมาชกวสาหกจชมชนทจดทะเบยนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

ลำาดบท

ตำาบล วสาหกจชมชนจำานวน (แหง)


1 ขเหลก 13 2452 ดอนแกว 11 1683 โปงแยง 14 2044 แมแรม 4 425 แมสา 5 596 รมใต 5 1197 รมเหนอ 9 1188 สะลวง 18 2829 สนโปง 14 14310 หวยทราย 15 22411 เหมองแกว 10 133

รวมทงหมด 118 1,737ทมา : กรมสงเสรมการเกษตร, 2561

ตารางท 4.3 จำานวนและสมาชกวสาหกจชมชนจดทะเบยนในอำาเภอแมรมจำาแนกตามประเภทกจการ

ลำาดบท

ประเภทกจการ จำานวนวสาหกจชมชน

(แหง)

http://smce.doae.go.th/smce1/report/report_smce_list.php?area_id=11&amphur_id=07&province_id=50&statusLevel=4&typeSmce=1&typeDate=C&date_start=&date_end=&form_file=report_smce_type











42

การผลตสนคา1 การผลตพช 432 การผลตปศสตว 103 การผลตประมง 24 การแปรรปและผลตภณฑอาหาร 305 ผลตภณฑผาทอ/เสอผา 186 เครองจกสาน 67 ดอกไมประดษฐ 28 ของชำารวย / ของทระลก 69 ผลตภณฑสมนไพร 710 เครองดม 1111 เครองไม/เฟอรนเจอร 312 การผลตปจจยการผลต 1813 เครองป น 114 การผลตสนคาอนๆ 12

การใหบรการ1 รานคาชมชน 12 ออมทรพยชมชน 23 ทองเทยว 114 สขภาพ 45 บรการอนๆ 11

ทมา : กรมสงเสรมการเกษตร, 2561

สถานการณทางการตลาดของวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

จากการสมภาษณผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม พบวา ชองทางการจำาหนายสนคาในปจจบน พบวา สวนใหญจำาหนายสนคาผานตลาดภายในจงหวด จำานวน 100 แหง

http://smce.doae.go.th/smce1/report/report_smce_list.php?area_id=&amphur_id=07&province_id=50&statusLevel=4&typeSmce=1&business_type_id=24&typeDate=C&date_start=&date_end=



















กลมวสาหกจชมชนใน อำาเภอแมรมจงหวด

เชยงใหม

ตลาดระหวางจงหวด57.63 %

ตลาดภายในจงหวด100 %

รานคาตามสถานทแหลงทองเทยว

รานคาของตนเอง

รานคาขายของฝาก

ขายผานสอโซเชยล

ตวแทนจำาหนาย

พอคาคนกลางรบซอ

การออกงานแสดงสนคา

ขายผานสอโซเชยล

43

คดเปนรอยละ 62.50 ของจำานวนวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหมทงหมด เนองจากจงหวดเชยงใหมเปนเมองแหงการทองเทยวตลอดทงป โดยเฉพาะอยางยงชวงฤดหนาวนกทองเทยวตองการมาเทยวและซอของฝากของทระลกเปนผลตภณฑสนคาชมชนของจงหวดเชยงใหม ดงนนกลมผผลตจงจำาหนายในจงหวดเปนสวนใหญ โดยสวนใหญจำาหนายผานรานคาขายของฝาก เชน ศนยจำาหนายสนคาโอทอปจงหวดเชยงใหม การจดงานจำาหนายผลตภณฑทองถนตามหางสรรพสนคาตางๆ ในจงหวดเชยงใหม จำาหนายผานศนยแสดงผลตภณฑของแตละวสาหกจ และจำาหนายผานหนารานคาตามสถานทแหลงทองเทยว ผลตภณฑของวสาหกจชมชนสวนหนงจำาหนายผานตลาดระหวางจงหวด จำานวน 68 คน คดเปนรอยละ 57.63 ของจำานวนวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหมทงหมด ดงแสดงตามภาพท 4.1 โดยกลมทมการจำาหนายตางจงหวดสวนมากขายผานพอคาคนกลางรบซอเพมนำาไปผลตตอหรอรบไปจำาหนายตอยงตวแทนจำาหนาย ขายผานเวบไซตสอออนไลน รวมถงการสงเสรมจากหนวยงานภาครฐในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม เชน การออกงานแสดงสนคา และทงตลาดภายในจงหวดและตลาดระหวางจงหวด แสดงดงภาพท 4.2

44

ภาพท 4.1 ชองทางการจดจำาหนายของกลมวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

ทมา: จากการสมภาษณกลมวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

ภาพท 4.2 ชองทางการจำาหนายสนคาของวสาหกจชมชนใน

อำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

เมอพจารณาแหลงจำาหนายตามประเภทสนคา พบวา กลมทมแหลงจำาหนายหลกของสนคาตลาดภายในจงหวดมากทสดคอ อาหาร และกลมทมแหลงจำาหนายหลกของสนคาตลาดระหวางจงหวดมากทสดคอ ผลตภณฑผาและเครองแตงกาย ยาสมนไพร ของตกแตง เครองสำาอาง

1.ขอมลทวไปของวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหมพจารณาขอมลทวไปของกลมตวอยางทเปนสมาชกวสาหกจ

ชมชนทขนทะเบยนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม ประกอบดวย

45

ขอมลดานอาย อาชพ ระดบการศกษา รายไดเฉลยตอเดอน เปนตน โดยผลการศกษามรายละเอยดดงน

1.1 อายของสมาชกผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหมจากการผลการวเคราะหอายโดยภาพรวมของผประกอบ

การวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม พบวา ผประกอบการสวนใหญมอายระหวาง 46-60 ป จำานวน 143 คน คดเปนสดสวนรอยละ 44.40 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมาคออาย มากกวา 60 ป อาย 31-45 ป และ 16-30 ป คดเปนรอยละ 26.70 22.20 และ 6.70 ของจำานวนผประกอบการทงหมด ตามลำาดบ แสดงดงตารางท 4.4

ตารางท 4.4 อายของผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

อายผประกอบการ

คาทางสถตจำานวน รอยละ

16 - 30 ป 23 6.70 Std. deviation

0.87Variance

0.76

31 - 45 ป 72 22.2046 - 60 ป 143 44.40มากกวา 60 ป 88 26.70

รวม 326 100.00

ทมา: จากการวเคราะห

1.2 อาชพของผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

46

สำาหรบอาชพของผประกอบการผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหมพบวา โดยสวนใหญผประกอบการประกอบอาชพเปนธรกจสวนตว จำานวน 144 คน คดเปนรอยละ 44.40 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมาคอ คาขาย อาชพอนๆ เกษตรกร ขาราชการ คดเปนรอยละ 26.70 17.80 6.70 และ 4.40 ของจำานวนผประกอบการทงหมด แสดงดงตารางท 4.5

ตารางท 4.5 อาชพของผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

อาชพผประกอบการ


เกษตรกร 22 6.70Std.

deviation 1.25

Variance 1.56

คาขาย 87 26.70ขาราชการ 15 4.40ธรกจสวนตว 144 44.40อน ๆ 58 17.80

รวม 326 100.00

ทมา: จากการวเคราะห.

1.3 ระดบการศกษาของผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

จากการสมภาษณผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม พบวา โดยภาพรวมผประกอบการสวนใหญมการศกษาในระดบปรญญาตร จำานวน 159 คน คดเปนสดสวนรอยละ 48.90 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมา คอ ระดบ

47

อนปรญญา/ปวส. จำานวน 44 คน ระดบชนประถมศกษา จำานวน 36 คน ระดบชนมธยมศกษาตอนตน จำานวน 36 คน ระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย/ปวช. จำานวน 36 คน และสงกวาปรญญาตร จำานวน 15 คน โดยคดเปนรอยละ 13.30 11.10 11.10 11.10 และ 4.40 ของจำานวนผประกอบการทงหมด ตามลำาดบ แสดงดงตารางท 4.6

ตารางท 4.6 ระดบการศกษาของผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

ระดบการศกษาผประกอบการ


ชนประถมศกษา 36 11.10

Std. deviation

5.91Variance

2.26

ชนมธยมศกษาตอนตน 36 11.10

ชนมธยมศกษาตอนปลาย/ปวช. 36 11.10

อนปรญญา/ปวส. 44 13.30ปรญญาตร 159 48.90สงกวาปรญญาตร 15 4.40รวม 326 100.00


1.4 รายไดเฉลยตอเดอนของผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

สำาหรบรายไดเฉลยตอเดอนของผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหมโดยรวม พบวา โดยสวนใหญผประกอบการมรายไดเฉลย มากกวา 20,000 บาทตอเดอน จำานวน

48

159 คน คดเปนรอยละ 48.90 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมาคอรายได 5,001 – 10,000 บาท รายได 15,001 – 20,000 บาท รายได 10,001 – 15,000 บาท และรายไดตำากวา 5,000 บาท คดเปนรอยละ 24.40 11.10 8.90 และ 6.70 ของจำานวนผประกอบการทงหมด ตามลำาดบ แสดงดงตารางท 4.7

ตารางท 4.7 รายไดเฉลยตอเดอนของผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

รายไดเฉลยตอเดอน

ผประกอบการคาทางสถต

จำานวน รอยละตำากวา 5,000 บาท 22 6.70

Std. deviation

1.45Variance

2.11

5,001 – 10,000 บาท 80 24.4010,001 – 15,000 บาท 29 8.9015,001 – 20,000 บาท 36 11.10มากกวา 20,000 บาท 159 48.90

รวม 326 100.00


2.ขอมลการประเมนความเปนผประกอบการและการประเมนความสามารถทางการตลาดเทยบคแขงในธรกจเดยวกน

2.1 การประเมนความเปนผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

2.1.1 สถานภาพในกจการ

49

จากการสมภาษณผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม พบวา โดยภาพรวมผประกอบการสวนใหญเปนเจาของกจการ จำานวน 210 คน คดเปนสดสวนรอยละ 64.40 ของจำานวนผประกอบการทงหมด โดยมประสบการณดำาเนนกจการเฉลย 10.25 ป สวนผทเปนสมาชกกลมม จำานวน 116 คน คดเปนสดสวนรอยละ 35.60 ของจำานวนผประกอบการทงหมด มประสบการณเฉลย 6.49 ป ทงน สาเหตทมาเขารวมกลม คอ เพอนำาผลผผลตของชมชนมาแปรรปและสรางรายไดใหกบครอบครว ตองการหาตลาดใหใหม รวมถงมโอกาสไดรบการสนบสนนจากหนวยงานอนๆ มากขน แสดงดงตารางท 4.8 และ ตารางท 4.9

ตารางท 4.8 สถานภาพของผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

สถานภาพผประกอบการ


เจาของกจการ 210 64.40 Std. deviation

0.48Variance

0.23

สมาชกกลม 116 35.60

รวม 326 100.00


ตารางท 4.9 ประสบการณดำาเนนกจการ

สถานภาพประสบการณ (ป)

เฉลย สงสด ตำาสดเจาของกจการ 10.25 20 1สมาชกกลม 6.49 12 3

50


2.1.2 ลกษณะของกจการจากการสมภาษณผประกอบการ พบวา โดยภาพ

รวมผประกอบการสวนใหญเปนกลมการผลตสนคา จำานวน 290 คน คดเปนสดสวนรอยละ 88.90 ของจำานวนผประกอบการทงหมด และเปนกลมการใหบรการ จำานวน 36 คน คดเปนสดสวนรอยละ 11.10 ของจำานวนผประกอบการทงหมด แสดงดงตารางท 4.10

ตารางท 4.10 ลกษณะของกจการของผประกอบการ

ลกษณะของกจการผประกอบการ


กลมการผลตสนคา 290 88.90 Std. deviation

0.31Variance

0.10

กลมการใหบรการ 36 11.10

รวม 326 100.00

ทมา: จากการวเคราะห.2.1.3 การปรบปรงผลตภณฑของวสาหกจชมชนใน

อำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหมจากการสมภาษณผประกอบการวสาหกจชมชนใน

อำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหมในการการปรบปรงผลตภณฑ พบวา สวนใหญผลตภณฑไดรบปรบปรงในดานบรรจภณฑมากทสด จำานวน 174 คน คดเปนรอยละ 35.29 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมาคอ ปรบปรงดานตวสนคา สตกเกอรหรอโลโกสนคา ปายประชาสมพนธ ตราสนคา และนามบตร จำานวน 146 73 67 22 และ 11 คน คดเปนรอยละ 29.61 14.81 13.59 4.46 และ 2.23 ของจำานวนผประกอบการทงหมด ตามลำาดบ แสดงดงตารางท 4.11 และภาพท 4.3

51

ตารางท 4.11 การปรบปรงผลตภณฑ

การปรบปรงผลตภณฑ จำานวน รอยละ

ดานตวสนคา 146 29.61ดานบรรจภณฑ 174 35.29ตราสนคา 22 4.46ปายประชาสมพนธ 67 13.59นามบตร 11 2.23สตกเกอรหรอโลโกสนคา 73

14.81


ภาพท 4.3 การปรบปรงผลตภณฑของวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม


2.1.4 ความสามารถตดสนใจของผประกอบดำาเนนกจการและการกำาหนดปรมาณการผลตและการขายสนคา

ดานตวสนคา, 146 คน, 29.61%

ดานบรรจภณฑ, 174 คน, 35.29%

ตราสนคา, 22 คน, 4.46%

ปายประชาสมพนธ,

67 คน, 13.59%

นามบตร , 11 คน, 2.23%

สตกเกอรหรอโลโกสนคา, 73 คน, 14.81%

52

จากการวเคราะหการตดสนใจของผประกอบวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหมในสวนของการทำาธรกจกรณมความไมแนนอนของราคา พบวา เมอเกดเหตการณความไมแนนอนในกรณราคาวตถดบ ผประกอบการสวนใหญเลอกทำาธรกจแนนอน คดเปนสดสวนรอยละ 88.90 ของจำานวนผประกอบการทงหมด เชนเดยวกบกรณราคาขายผลตภณฑไมแนนอนผประกอบสวนใหญเลอกตดสนใจทำาธรกจตอแนนอน คดเปนสดสวนรอยละ 91.10 ของจำานวนผประกอบการทงหมด สำาหรบการตดสนใจของผประกอบในการกำาหนดปรมาณการผลตและการขาย พบวา การกำาหนดปรมาณการผลตและการขายสนคาของผประกอบการสวนใหญตดสนใจดวยตนเอง คดเปนสดสวนรอยละ 82.20 และ 77.80 ของจำานวนผประกอบการทงหมด ตามลำาดบ แสดงดงตารางท 4.12 และ ตารางท 4.13

ตารางท 4.12 การเปลยนแปลงของราคาวตถดบทมผลตอการตดสนใจของผประกอบการวสาหกจชมชนอำาเภอแมรม

ดานราคาวตถดบและราคาสนคา

การตดสนใจ

ทำาตอแนนอน

ไมแนใจ

ไมทำาตอ

แนๆรวม

ถาราคาวตถดบทใชในการผลตในปนไมแนนอน

จำานวน 290 36 0 32

6รอยละ 88.90 11.1

0 0.00100.00

ถาราคาขายผลตภณฑในปนไมแนนอน

จำานวน 297 29 0 32

6รอย 91.10 8.90 0.00 10

0.0

53

ละ 0ทมา: จากการวเคราะห.

ตารางท 4.13 การตดสนใจตอการกำาหนดราคาวตถดบของผประกอบการวสาหกจชมชนอำาเภอแมรม

การตดสนใจตดสนใจดวยตนเอง

ทกครงบางครง

ไมไดตดสน

รวม

การกำาหนดวตถดบ/ปรมาณการผลตในแตละป

จำานวน 268 51 7 45

รอยละ 82.21 15.64 2.15

100.00

การตดสนใจการขายผลตภณฑ

จำานวน 254 58 14 45

รอยละ 77.91 17.79 4.30

100.00


2.1.5 ความสามารถในการการวางแผนการผลตของผประกอบการวสาหกจชมชน

จากการผลการวเคราะหภาพรวมการวางแผนการผลตของผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหมสวนใหญ พบวา ผประกอบการมการวางแผนการผลต จำานวน 283 คน คดเปนสดสวนรอยละ 86.70 ของจำานวนผประกอบการทงหมด และไมมการวางแผนการผลต จำานวน 43 คน คดเปนสดสวนรอยละ 13.30 ของจำานวนผประกอบการทงหมด แสดงดงตารางท 4.14

54

ตารางท 4.14 การวางแผนการผลตของผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

วางแผนการผลตผประกอบการ


มการวางแผนการผลต 283 86.70 Std. deviation

0.34Variance

0.11

ไมมการวางแผนการผลต 43 13.30

รวม 326 100.00ทมา: จากการวเคราะห.

2.1.6 ความสามารถในการตงเปาหมายดำาเนนการผลตของผประกอบการวสาหกจชมชน

สำาหรบการตงเปาหมายดำาเนนการผลตของผประกอบการ พบวา โดยภาพรวมผประกอบการสวนใหญตงเปาหมายทกป จำานวน 225 คน คดเปนสดสวนรอยละ 69.02 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมา คอ ตงเปาหมายบางป จำานวน 80 คน และไมเคยตงเปาหมาย จำานวน 21 คน คดเปนสดสวนรอยละ 24.54 และ 6.44 ของจำานวนผประกอบการทงหมด ตามลำาดบ แสดงดงตารางท 4.15

ตารางท 4.15 การตงเปาหมายดำาเนนการผลตของผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

วางแผนการผลตผประกอบการ


ตงเปาหมายทกป 225 69.02 Std. deviation

0.61ตงเปาหมายบางป 80 24.54ไมเคยตงเปาหมาย 21 6.44

55

Variance รวม 45 100.00ทมา: จากการวเคราะห.

2.1.7 ความสามารถในการพฒนาผลตภณฑใหมของผประกอบการ

จากผลการวเคราะหความสามารถในการพฒนาผลตภณฑใหมๆ และการพฒนาผลตภณฑใหมในอนาคต พบวา ปจจบนผประกอบการสวนใหญมความสามารถในการพฒนาผลตภณฑใหมๆ คดเปนสดสวนรอยละ 71.10 ของจำานวนผประกอบการทงหมด และทเหลอรอยละ 28.90 ของจำานวนผประกอบการทงหมด ไมมการพฒนาผลตภณฑใหมๆ สำาหรบการพฒนาผลตภณฑใหมในอนาคตของผประกอบการสวนใหญเลอกทจะพฒนาผลตภณฑใหมในอนาคตแนนอน คดเปนสดสวนรอยละ 88.90 ของจำานวนผประกอบการทงหมด และรอยละ 11.10 ยงไมแนใจทจะพฒนาผลตภณฑใหมในอนาคต แสดงดงตารางท 4.16 และตารางท 4.17

ตารางท 4.16 การพฒนาผลตภณฑใหมของผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

การพฒนาผลตภณฑใหมผประกอบการ


มการพฒนาผลตภณฑใหมๆ 232 71.10 Std. deviation

0.45Variance

0.21

ไมมการพฒนาผลตภณฑใหมๆ 94 28.90

รวม 326 100.00


56

ตารางท 4.17 การพฒนาผลตภณฑใหมในอนาคตของผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

การพฒนาผลตภณฑใหมในอนาคต

ผประกอบการคาทางสถต

จำานวน รอยละจะพฒนาผลตภณฑใหมในอนาคตแนนอน 290 88.90

Std. deviation

0.31Variance

0.10

ไมแนใจ 36 11.10ไมพฒนาผลตภณฑใหมแนนอน 0 0.00

รวม 326 100.00


2.1.8 ระดบความรของผประกอบการจากผลการวเคราะหความรในแตละดานของผ

ประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม พบวา ปจจบนผประกอบการมดานความรโดยภาพรวมในระดบมาก มคาเฉลย 3.817 โดยผประกอบการมความรแตละดานตาง ๆ เรยงลำาดบดงน ดานการควบคมคณภาพผลผลตและวตถดบ ดานการบรหารจดการ ดานการวางแผนการผลต ดานการตลาด และดานเทคโนโลยการผลต มคาเฉลย 4.022 3.955 3.911 3.622 และ 3.577 ตามลำาดบ แสดงดงตารางท 4.18

ตารางท 4.18 ระดบความรของผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

ความร ระดบการประเมนตนเองของทาน คาเฉลย

แปล

สวนเบยง

มากทสด

มาก ปานกลา

นอย นอยทสด

57

งผล

เบน

1) ด า นก า รค ว บ ค มค ณ ภ า พวตถดบ

จำานวน 94 167 43 22 0

4.022

มาก

0.899รอย

ละ(28.90)

(511.0)

(13.30)

(6.70)

(0.00)

2) ด า นก า รบ ร ห า รจดการ

จำานวน 72 196 29 29 0

3.955

มาก

0.824รอย

ละ(22.20)

(60.00)

(8.90)

(8.90)

(0.00)

3) ด า นก า รว า ง แ ผ นการผลต

จำานวน 65 188 51 22 0

3.911

มาก

0.792รอย

ละ(20.00)

(57.80)

(15.60)

(6.70)

(0.00)

4) ด า นการตลาด

จำานวน 43 145 109 29 0

3.622

มาก

0.833รอย

ละ(13.30)

(44.40)

(33.30)

(8.90)

(0.00)

5) ด า นเทคโนโลยการผลต

จำานวน 36 130 145 15 0

3.577

มาก

0.753รอย

ละ(11.10)

(40.00)

(44.40)

(4.40)

(0.00)

คาเฉลย 3.817

มาก

0.834


2.2 ประเมนความสามารถทางการตลาดเทยบคแขงในธรกจเดยวกนของวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

58

จากการสมภาษณผประกอบการ พบวา ผประกอบการมความสามารถทางการตลาดเทยบคแขงในธรกจเดยวกนอยในระดบปานกลาง มคาเฉลย 3.351 โดยผประกอบการมความสามารถทางการตลาดเทยบคแขงในธรกจเดยวกนในประเดนตาง ๆ เรยงลำาดบดงน การพฒนาผลตภณฑ ดานราคา การขาย การวางแผนดานการตลาด การจดการชองทางการตลาด การทำาใหเกดผลดานการตลาด และการจดการขอมลขาวสารดานการตลาด มคาเฉลย 3.622, 3.488, 3.377, 3.355, 3.311, 3.222 และ 3.088 ตามลำาดบ แสดงดงตารางท 4.19

ตารางท 4.19 ความสามารถทางการตลาดเทยบคแขงในธรกจเดยวกนของผประกอบการวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

ความสามารถของทางการตลาด

ระดบความสามารถทางการตลาดเทยบกบคแขงขน

คาเฉลย

แปลผล

สวนเบยงเบน

ดกวามาก

ดกวา

พอๆ

กน

แยกวา

แยกวามาก

1) การพฒนาผลตภณฑ

จำานวน 51 43 145 87 0

3.622

มาก

0.911รอย

ละ

(15.60)

(13.30)

(44.40)

(26.70)

(0.00)

2) ดานราคา

จำานวน 7

174 116 29 03.488

ปาน

กลาง

0.694รอย

ละ(2.20)

(53.30)

(35.60)

(8.90)

(0.00)

3) การขาย

จำานวน

22 123 138 43 0 3.377

ปาน

0.80

59

กลาง 5รอย

ละ(6.70)

(37.80)

(42.20)

(13.30)

(0.00)

4) การวางแผนดานการตลาด

จำานวน 14 145 109 88 0

3.355

ปาน

กลาง

0.829รอย

ละ(4.40)

(44.40)

(33.30)

(17.80)

(0.00)

5) การจดการชองทางการตลาด

จำานวน 36 102 116 72 0

3.311

ปาน

กลาง

0.949รอย

ละ

(11.10)

(31.10)

(35.60)

(22.20)

(0.00)

6) การทำาใหเกดผลดานการตลาด

จำานวน 145 130 29 22 0

3.222

ปาน

กลาง

0.876รอย

ละ

(44.40)

(40.00)

(8.90)

(6.70)

(0.00)

7) การจดการขอมลขาวสารดานการตลาด

จำานวน 123 130 51 22 0

3.088

ปาน

กลาง

0.900รอย

ละ

(37.80)

(40.00)

(15.60)

(6.70)

(0.00)

คาเฉลย 3.351

ปาน

กลาง


2.2.1การดำาเนนงานกลมวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

ในการดำาเนนงานกลมวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม พจารณาจาก 5 ดาน ประกอบดวย ดานการผลต

60

ดานการพฒนาผลตภณฑ ดานการตลาด ดานคณภาพสนคา และดานการเงน โดยมผลการวเคราะหดงน

1) ดานการผลตจากการสมภาษณการดำาเนนงานกลมวสาหกจ

ชมชนดานการผลตของผประกอบการ (ตารางท 4.20) พบวา แหลงทมาของวตถดบโดยสวนใหญใชวตถดบภายในชมชนทงหมด จำานวน 174 คน คดเปนรอยละ 53.30 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมาคอ ใชวตถดบภายในชมชนรอยละ 50 ขนไป จำานวน 87 คน คดเปนรอยละ 26.70 ของจำานวนผประกอบการทงหมด และใชวตถดบภายในชมชนนอยกวารอยละ 50 จำานวน 65 คน คดเปนรอยละ 20.00 ของจำานวนผประกอบการทงหมด สวนการขยายปจจยการผลต พบวา ผบระกอบการมการขยายปจจยการผลตมากกวารอยละ 20 ขนไป เปนสวนใหญ จำานวน 203 คน คดเปนรอยละ 62.20 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมาคอ มการขยายปจจยการผลตนอยกวารอยละ 94 คน จำานวน 13 คดเปนรอยละ 28.90 ของจำานวนผประกอบการทงหมด และไมมการขยายปจจยการผลต จำานวน 29 คน คดเปนรอยละ 8.90 ของจำานวนผประกอบการทงหมด

ในการรกษาสงแวดลอมในกระบวนการผลตของกลมวสาหกจชมชน พบวา รอยละ 71.10 การผลตไมมผลกระทบตอสงแวดลอม รองลงมาคอ การผลตมผลกระทบตอสงแวดลอมแตมการดำาเนนการแกไข จำานวน 58 คน คดเปนรอยละ 17.80 ของจำานวนผประกอบการทงหมด และไมมการขยายปจจยการผลต จำานวน 36 คน คดเปนรอยละ 11.10 ของจำานวนผประกอบการทงหมด สำาหรบศกยภาพการผลตจำานวนมากเพอจำาหนาย พบวา สวนมากสามารถผลตซำาไดในปรมาณและคณภาพคงเดม จำานวน 246 คน คดเปนรอยละ 75.60 ของจำานวนผประกอบการทงหมดรองลงมาคอ สามารถผลตซำาไดในปรมาณและคณภาพใกลเคยงของ

61

เดม จำานวน 65 คน คดเปนรอยละ 20.00 ของจำานวนผประกอบการทงหมด และไมสามารถผลตซำาไดในปรมาณ และคณภาพเดม จำานวน 15 คน คดเปนรอยละ 4.40 ของจำานวนผประกอบการทงหมด

ตารางท 4.20 การดำาเนนงานกลมวสาหกจชมชนดานการผลต

ดานการผลตจำานวน

รอยละ

1) แหลงทมาของวตถดบ

ใชวตถดบภายในชมชนนอยกวารอยละ 50 65 20.

00ใชวตถดบภายในชมชนรอยละ 50 ขนไป 87 26.

70ใชวตถดบภายในชมชนทงหมด 174 53.

30รวม 32

6100.00

2) การขยายปจจยการผลต

ไมมการขยายปจจยการผลต 29 8.90

มการขยายปจจยการผลตนอยกวารอยละ 20 94 28.

90มการขยายปจจยการผลตมากกวารอยละ 20 ขนไป 203 62.

20รวม 32

6100.00

3) การรกษาสงแวดลอมในกระบวนการผลต

ไมมการคำานงถงผลกระทบตอสงแวดลอม 36 11.

10การผลตมผลกระทบตอสงแวดลอมแตมการดำาเนนการแกไข 58 17.

80การผลตไมมผลกระทบตอสงแวดลอม 232 71.

10รวม 32

6100.00

4) ศกยภา ไมสามารถผลตซำาไดในปรมาณ และ 15 4.4

62

พการผลตจำานวนมากเพอจำาหนาย

คณภาพเดม 0สามารถผลตซำาไดในปรมาณและคณภาพใกลเคยงของเดม 65 20.

00สามารถผลตซำาไดในปรมาณและคณภาพคงเดม 246 75.

60รวม 32

6100.00

2) ดานการพฒนาผลตภณฑจากการสมภาษณการดำาเนนงานกลมวสาหกจ

ชมชนดานการพฒนาผลตภณฑของผประกอบการ (ตารางท 4.21) พบวา ในรอบ 1 ป ทมการพฒนารปแบบผลตภณฑ สวนใหญการพฒนาตามแนวคดของกลมและตามความตองการของลกคา จำานวน 196 คน คดเปนรอยละ 60.00 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมาคอ พฒนาจากแนวคดของกลม จำานวน 94 คน คดเปนรอยละ 28.90 ของจำานวนผประกอบการทงหมด และพฒนาจากผผลตรายอน ๆ เลกนอย จำานวน 36 คน คดเปนรอยละ 11.10 ของจำานวนผประกอบการทงหมด

สำาหรบการพฒนาบรรจภณฑ พบวาผประกอบการไดพฒนาอยางตอเนองและสมำาเสมอ จำานวน 174 คน คดเปนรอยละ 53.30 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมาคอ มการพฒนาแตไมสมำาเสมอ จำานวน 123 คน คดเปนรอยละ 37.80 ของจำานวนผประกอบการทงหมด และเปนแบบดงเดมไมมการพฒนา จำานวน 29 คน คดเปนรอยละ 8.90 ของจำานวนผประกอบการทงหมด

สวนรปแบบของบรรจภณฑของกลมวสาหกจชมชน พบวา รปแบบบรรจภณฑสวนใหญมการบงบอกเอกลกษณตอผลตภณฑและตามมาตรฐานสากลเชงการคา จำานวน 232 คน คดเปนรอยละ 57.30 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมาคอ มรปแบบบรรจภณฑ เชน กลอง การบรรจสามารถรกษาคณภาพ

63

ไดระยะหนง แตไมมรายละเอยดทตองระบมาตรฐานบนบรรจภณฑ จำานวน 58 คน คดเปนรอยละ 33.30 ของจำานวนผประกอบการทงหมด และผลตภณฑไมมการบรรจภณฑหรอมบรรจภณฑเบองตน เชน กระดาษ/ถง/ขวด มบรรจแบบธรรมดา จำานวน 36 คดเปนรอยละ 8.90 ของจำานวนผประกอบการทงหมด

ตารางท 4.21 การดำาเนนงานกลมวสาหกจชมชนดานการพฒนาผลตภณฑ

ดานการพฒนาผลตภณฑจำานวน

รอยละ

1) การพฒนารปแบบผลตภณฑในรอบ 1 ปทผานมา

พฒนาจากผผลตรายอนๆเลกนอย 36 11.10

พฒนาจากแนวคดของกลม 94 28.90

พฒนาตามแนวคดของกลมและตามความตองการของลกคา 196 60.

00รวม 32

6100.00

2) การพฒนาบรรจภณฑ

เปนแบบดงเดมไมมการพฒนา 29 8.90

มการพฒนาแตไมสมำาเสมอ 123 37.80

มการพฒนาอยางตอเนองและสมำาเสมอ 174 53.30

รวม 326

100.00

3) รปแบบของบรรจภณฑ

ไมมการบรรจภณฑหรอมบรรจภณฑเบองตน เชน กระดาษ/ถง/ขวด บรรจแบบธรรมดา

36 11.10

มบรรจภณฑ เชน กลอง การบรรจสามารถรกษาคณภาพได

58 17.80

64

ระยะหนง แตไมมรายละเอยดทตองระบมาตรฐานบนบรรจภณฑมบรรจภณฑทบงบอกเอกลกษณตอผลตภณฑและตามมาตรฐานสากลเชงการคา

232 71.10

รวม 326

100.00

3) ดานการตลาดจากการสมภาษณการดำาเนนงานกลมวสาหกจ

ชมชนดานการดานตลาดของผประกอบการ (ตารางท 4.22) พบวา แหลงจำาหนายหลกของสนคาสวนใหญขายในตลาดระหวางจงหวด จำานวน 188 คน คดเปนรอยละ 57.80 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมาคอ ตลาดภายในจงหวด จำานวน 123 คดเปนรอยละ 37.80 ของจำานวนผประกอบการทงหมด และตลาดภายชมชนกนเองหรอในอำาเภอ จำานวน 15 คน คดเปนรอยละ 4.40 ของจำานวนผประกอบการทงหมด

สวนรายไดในการจดจำาหนายสนคาเมอเทยบกบปทผานมา พบวา รายไดเพมขนไมเกนรอยละ 25 จำานวน 159 คน คดเปนรอยละ 48.90 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมาคอ เพมขนรอยละ 25 – 50 จำานวน 152 คน คดเปนรอยละ 37.80 ของจำานวนผประกอบการทงหมด ทงน มผประกอบการจำานวน 15 คนทมรายไดเพมขนรอยละ 51 ขนไป คดเปนรอยละ 4.40 ของจำานวนผประกอบการทงหมด

สำาหรบความตอเนองของตลาด พบวา สวนใหญในการขายผลตภณฑจะมทงลกคาเกาและลกคาใหมทมการสงซออยางสมำาเสมอ จำานวน 217 คน คดเปนรอยละ 66.70 ของจำานวนผประกอบการทงหมด และมลกคาเกาแตไมมการสงซออยาง

65

สมำาเสมอ จำานวน 109 คน คดเปนรอยละ 33.30 ของจำานวนผประกอบการทงหมด แสดงดงตารางท 2.34

ตารางท 4.22 การดำาเนนงานกลมวสาหกจชมชนดานการตลาด

ดานตลาดจำานวน

รอยละ

1) แหลงจำาหนายหลกของสนคา

ตลาดภายชมชนกนเองหรอในอำาเภอ 15 4.40

ตลาดภายในจงหวด 123 37.80

ตลาดระหวางจงหวด 188 57.80

รวม 326 100.00

2) รายไดในการจดจำาหนายสนคา เทยบกบปทผานมา

เพมขนไมเกนรอยละ 25 159 48.90

เพมขนรอยละ 25 – 50 152 46.70

เพมขนรอยละ 51 ขนไป 15 4.40

รวม 326 100.00

3) ความตอเนองของตลาด

มเฉพาะลกคาใหม 0 0.00

มลกคาเกาแตไมมการสงซออยางสมำาเสมอ 109 33.

30มลกคาเกาและลกคาใหมและมการสงซออยางสมำาเสมอ 217 66.

70รวม 326 100

.00

4) ดานคณภาพสนคาจากการสมภาษณการดำาเนนงานกลมวสาหกจ

ชมชนดานคณภาพสนคา แสดงดงตารางท 4.23 พบวา ความ

66

ประณต เรยบรอยในการผลตของกลมวสาหกจชมชน พบวา สนคาสวนใหญมความประณตจนสามารถขายในหางใหญในประเทศหรอสงออกได จำานวน 166 คน คดเปนรอยละ 51.10 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมาคอ สนคามความประณต เรยบรอยปานกลาง/ สามารถขายในชมชน/รานคาได จำานวน 145 คน คดเปนรอยละ 44.40 ของจำานวนผประกอบการทงหมด และสนคาผลตไมเรยบรอย ไมประณต ไมสามารถขายได จำานวน 15 คน คดเปนรอยละ 4.40 ของจำานวนผประกอบการทงหมด

สำาหรบคณภาพของวสด/วตถดบทผประกอบการใช พบวา ผลตภณฑทผลตสวนใหญใชคณภาพของวสด/วตถดบทใชดมาก ทำาใหสนคาดดมราคา และสามารถสงออกได จำานวน 167 คน คดเปนรอยละ 51.10 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมาคอ วสด/วตถดบทใชมคณภาพปานกลางขายในทองตลาดทวไปได จำานวน 152 คน คดเปนรอยละ 46.70 ของจำานวนผประกอบการทงหมดและวสด/วตถดบทใชมคณภาพไมด เปนพษ หรอทำาลายทรพยากรทมจำากด หรอทำาให สนคาไมสามารถขายในตลาดได จำานวน 7 คน คดเปนรอยละ 2.20 ของจำานวนผประกอบการทงหมด

สวนความสมำาเสมอของการควบคม/ตรวจสอบคณภาพสนคา (QC) พบวา ผประกอบการสวนใหญมการควบคม/ตรวจสอบคณภาพสนคาอยางเปนระบบ จำานวน 188 คน คดเปนรอยละ 57.30 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมาคอ มการควบคม/ตรวจสอบคณภาพสนคาแตไมเปนระบบ จำานวน 123 คน คดเปนรอยละ 46.70 ของจำานวนผประกอบการทงหมด ทเหลอไมมการควบคมตางคนตางทำา จำานวน 15 คน คดเปนรอยละ 4.40

ตารางท 4.23 การดำาเนนงานกลมวสาหกจชมชนดานคณภาพสนคา

67

ดานคณภาพสนคาจำานวน

รอยละ

1) ความปราณต เรยบรอยในการผลต

สนคาผลตไมเรยบรอย ไมปราณต ไมสามารถขายได 15 4.4

0สนคามความปราณต เรยบรอยปานกลาง / สามารถขายในชมชน / รานคาได

145 44.40

สนคามความปราณตจนสามารถขายในหางใหญในประเทศหรอสงออกได 166 51.

10รวม 326 100

.002) คณภาพ

ของวสด/วตถดบทใช

วสด/วตถดบทใชมคณภาพไมด เปนพษหรอทำาลายทรพยากรทมจำากด หรอทำาใหสนคาขายไมไดในตลาดได

7 2.20

วสด/วตถดบทใชมคณภาพปานกลางขายในทองตลาดทวไป 152 46.

70คณภาพของวสด / วตถดบทใชดมาก ทำาใหสนคาดดมราคา และสามารถสงออกได

167 51.10

รวม 326 100.00

3) ความสมำาเสมอของการควบคม / ตรวจสอบคณภาพสนคา (QC)

ไมมการควบคมตางคนตางทำา 15 4.40

มการควบคม / ตรวจสอบคณภาพสนคาแตไมเปนระบบ 123 37.

80มการควบคม / ตรวจสอบคณภาพสนคาอยางเปนระบบ 188 57.

30รวม 326 100

.00

5) ดานการเงน

68

สำาหรบการดำาเนนงานกลมวสาหกจชมชนดานการเงนของผประกอบการ (ตารางท 4.24) พบวา ดานเงนทนหมนเวยนตอเดอนสำาหรบดำาเนนการผลตและการบรหารงานภายในกลมพบวาสวนใหญใชทนหมนเวยน 50,000–100,000 บาท จำานวน 174 คน คดเปนรอยละ 53.30 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมาคอ ใชทนหมนเวยนนอยกวา 50,000 บาท จำานวน 94 คน คดเปนรอยละ 28.90 ของจำานวนผประกอบการทงหมด มากกวา 200,000 บาท จำานวน 36 คน คดเปนรอยละ 11.10 ของจำานวนผประกอบการทงหมด และใชทนหมนเวยน 100,001–150,000 บาท จำานวน 22 คดเปนรอยละ 6.70 ของจำานวนผประกอบการทงหมด

สวนยอดการจำาหนายสนคาตอเดอนของกลม พบวา สวนใหญมยอดขายนอยกวา 50,000 บาท จำานวน 102 คน คดเปนรอยละ 31.10 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมาเปนยอดขายระหวาง 100,001–150,000 บาท จำานวน 78 คน คดเปนรอยละ 24.40 ของจำานวนผประกอบการทงหมด ยอดขาย 50,000–100,000 บาท จำานวน 73 คน คดเปนรอยละ 22.20 ของจำานวนผประกอบการทงหมด และทเหลอมยอดขายมากกวา 200,000 บาท

ในสวนการจดทำาระบบบญชภายในกลมวสาหกจชมชน พบวา ผประกอบการสวนใหญมการบนทกตามหลกการบญชทวไป จำานวน 130 คน คดเปนรอยละ 40.00 ของจำานวนผประกอบการทงหมด รองลงมาคอ การจดทำาแบบฟอรมขนใชเอง การนำาเทคโนโลยมาชวยในการบนทก และไมมการบนทกเลย จำานวน 116, 51 และ 29 คน คดเปนรอยละ 35.60, 15.60 และ 8.90 ของจำานวนผประกอบการทงหมด

ตารางท 4.24 การดำาเนนงานกลมวสาหกจชมชนดานการเงน

69

ดานการเงนจำานว

นรอยละ

1) เงนทนหมนเวยน ตอเดอน

นอยกวา 50,000 บาท 94 28.9050,000 – 100,000 บาท 174 53.30100,001 – 150,000 บาท 22 6.70150,001 – 200,000 บาท 0 0.00มากกวา 200,000 บาท 36 11.10

รวม 326 100.00

2) ยอดการจำาหนายสนคาตอเดอน

นอยกวา 50,000 บาท 102 31.1050,000 – 100,000 บาท 73 22.20100,001 – 150,000 บาท 78 24.40150,001 – 200,000 บาท 22 6.70มากกวา 200,000 บาท 51 15.60

รวม 326 100.00

3) การจดทำาระบบบญช

จดทำาแบบฟอรมขนใชเอง 116 35.60บนทกตามหลกการบญชทวไป 130 40.00นำาเทคโนโลยมาชวยในการบนทก 51 15.60ไมมการบนทกเลย 29 8.90

รวม 326 100.00

สรปผลการวเคราะหความสามารถของวสาหกจชมชนจงหวดเชยงใหมโดยภาพรวม โดยพจารณาจากปจจย 5 ดาน ประกอบดวย ดานการผลต พบวา แหลงทมาของวตถดบโดยสวนใหญใชวตถดบภายในชมชน ดานการพฒนาผลตภณฑ พบวา มการพฒนารปแบบผลตภณฑ สวนใหญการพฒนาตามแนวคดของกลมและตามความตองการของลกคา ดานการตลาดพบวา แหลงจำาหนายหลกของสนคาสวนใหญขายในตลาดระหวางจงหวด และขายผลตภณฑจะมทงลกคาเกา ดานคณภาพสนคา พบวา สนคาสวนใหญ

70

มความประณตจนสามารถขายในหางใหญในประเทศหรอสงออกได ผลตภณฑทผลตสวนใหญใชคณภาพของวสด/วตถดบทใชดมาก และดานการเงน พบวา ดานเงนทนหมนเวยนตอเดอนสำาหรบดำาเนนการผลตและการบรหารงานภายในกลมพบวาสวนใหญใชทนหมนเวยน 50,000–100,000 บาท

ผลการวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกของวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

การวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอก (PEST Analysis) ของวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม ทนำามาใชในการวเคราะห ประกอบดวย 4 ดาน ไดแก ดานทางการเมองและนโยบายของรฐ ดานเศรษฐกจ ดานสงคม และดานเทคโนโลย โดยวเคราะหขอมลจากรายงานและงานวจยทเกยวของ และผลการประชมระดมความคดในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม รวมกบหนวยงานเปาหมาย ไดแก ตวแทนจากสำานกงานเกษตรอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม หนวยงานปกครองสวนทองถน สถาบนการศกษา ผประกอบการและกลมวสาหกจชมชนจงหวดเชยงใหม และกลมเครอขายโอทอปจงหวดเชยงใหม (ภาพท 4.4) โดยผลการวเคราะหโดยสรปแตละประเดน

71

ภาพท 4.4 การจดประชมกลมเพอการวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกของกลมวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

ทมา: จากการประชมระดมความคดในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม.

1.มตดานทางการเมองและนโยบายของรฐ (Political Component: P)

การวเคราะหองคประกอบดานการเมองและนโยบายรฐทมผลตอการยกระดบสนคาชมชนอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม เพอใหมความสอดคลองและเปนไปในทศทางเดยวกนกบแนวนโยบายการบรหารและพฒนาพนท แสดงดงตารางท 4.25

ตารางท 4.25 นโยบายรฐทมผลตอการยกระดบสนคาชมชนอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

นโยบาย/แผนงาน ยทธศาสตร/กลยทธ/เปาประสงคยทธศาสตรชาต 20 ป การสรางความสามารถในการแขงขน

การพฒนาและเสรมสรางศกยภาพคนแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12

ประเดนท 3 การสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและแขงขนไดอยางยงยน

นโยบายรฐบาล การเพมศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศแผนพฒนาภาคเหนอ พฒนาสนคาชมชนดวยการสนบสนน

72

ภมปญญาทองถน การทองเทยวและบรการเชงสรางสรรค ฐานการผลตเกษตรอนทรยและเกษตร

ปลอดภย เชอมโยงสอตสาหกรรมเกษตรแปรรป

ยทธศาสตรกลมจงหวด

ประเดนยทธศาสตรท 1 สรางคณคาและความโดดเดนดานอตสาหกรรมการทองเทยวและบรการ

แผนพฒนาจงหวดเชยงใหม 4 ป (พ.ศ.2561 – 2564) (ฉบบทบทวนป พ.ศ. 2562)

ประเดนการพฒนาท 2 : การสงเสรมการเกษตร การผลตสนคาชมชน การคา การลงทน สสากลวตถประสงค1. ยกระดบการผลตสนคาและบรการใหมมลคาเพมสงขน2. สรางรายไดจากการจาหนายสนคาและบรการในตลาดทเหมาะสม

2.มตดานเศรษฐกจ (Economic Component: E)การวเคราะหองคประกอบดานเศรษฐกจ ประกอบดวย แนว

โนมอตสาหกรรมและขนาดตลาดของธรกจอาหาร ความเชอมโยงกนระหวางเศรษฐกจและสงแวดลอม การรวมกลมเศรษฐกจในภมภาค และโมเดลการพฒนาส ประเทศไทย “ 4.0” ซงสามารถสรปประเดนสาคญทเชอมโยงกบการยกระดบสนคาชมชนอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม ดงน

2.1แนวโนมอตสาหกรรมและขนาดตลาดของธรกจอาหารจากการกระแสการบรโภคอาหารในปจจบนทเนนคณภาพ

และเปนผลตภณฑทดตอสขภาพ รวมถงเปนมตรตอสงแวดลอม การผลตและแปรรปอาหารมความสำาคญตอเศรษฐกจไทยเปนอยางมาก โดยมลคาการผลตอาหารของไทยมสดสวนสงสดใน

73

ภาคการผลต ซงสถานประกอบการอตสาหกรรมอาหารสวนใหญจะเปนโรงงานขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) สำาหรบประเภทโรงงานอตสาหกรรมอาหารทมจำานวนมาก ไดแก การแปรรปสตวนำาและผลตภณฑ การผลตนำามนพช การผลตเครองปรงรส การแปรรปเนอสตวและผลตภณฑ การแปรรปผลไมและผก ตามลำาดบ ในปจจบนแนวโนมพฤตกรรมผบรโภคทเปลยนแปลงไปจากเดม โดยผบรโภคหนมาหวงใยสขภาพ และความปลอดภยไดรบความนยมขนอยางตอเนอง เหนไดจากความนยมในอาหารประเภทออแกนกส หรอคลนฟด (อาหารทผานกระบวนการปรงแตงนอยทสด) ซงกระแสอาหารสขภาพไมไดจำากดเฉพาะผสงอายหรอคนวยทำางานเทานน แตครอบคลมขยายไปถงกลมคนรนใหมทแมวาอายยงนอย และไมมปญหาสขภาพแตหวงลดคาใชจายดานสาธารณสขในอนาคต แนวโนมการเลอกบรโภคอาหารเพอสขภาพไดแก อาหารทมไขมนตำา อาหารทมไขมนอมตว อาหารทรสชาตออน และอาหารทใหพลงงานตำา นอกจากนนวตกรรมใหมๆ ดานการผลตอาหาร เชน ผลตภณฑสำาหรบผทตองการควบคมไขมน หรอนำาตาล ผลตภณฑสำาหรบความงาม ดานผวพรรณ และผลตภณฑบำารงสมอง หวใจ เปนตน ทถกพฒนาใหมความหลากหลายและตอบโจทยผบรโภคไดเฉพาะกลมมากขน รวมไปถงการออกแบบบรรจภณฑใหเหมาะกบรปแบบการใชชวตของคนเมองในปจจบน และมการแสดงขอมลคณคาทางโภชนาการ ลวนแลวแตเปนปจจยสงเสรมใหอาหารเพอสขภาพเตบโตขนอยางตอเนอง (กรมสงเสรมอตสาหกรรม, 2560)

2.2ความเชอมโยงระหวางเศรษฐกจและสงแวดลอมการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทตองพงพาการเพมขน

ของการผลตสนคาและบรการ รวมถงการสงออกสนคาไปยงตางประเทศทงประเทศทพฒนาแลวทกำาหนดมาตรฐานสนคาทเปนมตรกบสงแวดลอม และมาตรฐานสนคาทไดรบการรบรองฉลากสงแวดลอม (Eco-labelling) และตลาดเกดใหมซงยงไมมการ

74

กำาหนดมาตรฐานสนคาทสงผลกระทบตอสงแวดลอมเขมงวดมากนก สวนความรวมมอดานการคาระหวางประเทศภายใตสมาชกขององคการการคาโลกไดสงเสรมการคาเสรระหวางประเทศ ลดอปสรรคทางการคาทงทเปนภาษ และไมใชภาษ และสงเสรมการรกษาสงแวดลอมเพอนำาไปสการพฒนาทยงยน ทอาจนำามาตรการดานสงแวดลอมมาเปนขออางในการกดกนทางการคาได จงมความชดเจนวาประเดนทางเศรษฐกจมความเชอมโยงกบสงแวดลอมมากยงขนในอนาคต ดงนน จงควรใหความสำาคญกบการกำาหนดมาตรฐานดานสงแวดลอม สนบสนนการผลตสนคาและบรการทเปนมตรกบสงแวดลอม เพอสรางโอกาสในการรกษาสงแวดลอมและเพมขดความสามารถในการแขงขนดานการคาและการลงทนระหวางประเทศ รวมถงเรงบรณาการกรอบความรวมมอในระดบทวภาคและพหภาคดานการคาและการลงทน สงเสรมใหธรกจมความรบผดชอบตอทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอม และสงคม (Corporate Social Responsibility) รวมถงสรางสรรคคณคาเพมรวมกนใหกบสงคม (Creating Shared Value) โดยเปนสวนหนงของธรกจในอนาคต

3.มตดานสงคม (Socio-cultural Component: S)

เปนการวเคราะหองคประกอบทางสงคมและวฒนธรรมทมผลตอการยกระดบสนคาชมชนจงหวดเชยงใหม ประกอบดวย การเปลยนแปลงของประชากรและการเขาสสงคมผสงอาย การสอสารการตลาดผานสอสงคมออนไลน และการเปลยนแปลงไปสสงคมเมอง สามารถสรปประเดนสำาคญ ดงน

3.1 การเปลยนแปลงของประชากรและการเขาสสงคมผสงอาย

การเปลยนแปลงโครงสรางประชากรของไทยในการเขาสสงคมผสงอายจะมผลกระทบตอเศรษฐกจในหลายๆ ดาน ทงการ

75

บรโภค การออมและการลงทน การคลงของประเทศ ไปจนถงภาคการผลตทไดรบผลโดยตรงจากการลดลงของกำาลงแรงงานและการเปลยนแปลงองคประกอบของอปสงคในประเทศ โดยทางดานอปสงค ในสงคมไทยผสงอายจำานวนมากมรายไดไมเพยงพอตอการยงชพและมฐานะยากจน การบรโภคของประเทศในอนาคตกมโอกาสทจะชะลอตวลงได ในเรองของการบรโภค ซงสภาพสงคมทมผสงอายอยเปนจำานวนมากยงมอทธพลตอองคประกอบของการบรโภคโดยรวมใหเปลยนแปลงไป เนองจากรปแบบของการใชจายของกลมผสงอายมความแตกตางจากรปแบบการใชจายของกลมผบรโภควยอน ทเหนไดชดคอ การอปโภคบรโภคสนคาและบรการทมความเกยวของกบการเขาสงคมและการทำางาน เชน การรบประทานอาหารนอกบาน เสอผารองเทา มแนวโนมทจะลดลงในกลมครวเรอนผสงอาย ในขณะทการใชจายภายในบานและรายจายเกยวกบสขภาพและการรกษาพยาบาลมแนวโนมเพมขน ซงอปสงคตอสนคาและบรการทเปลยนแปลงตามสภาวะสงคมสงวยนจะสงผลตอไปถงรปแบบการผลตและการคาของประเทศอกดวย ตวอยางเชน รายจายดานสขภาพทมแนวโนมเพมขนอาจทำาใหไทยตองนำาเขาเวชภณฑจากตางประเทศมากขนในอนาคต เปนตน อยางไรกตาม ใน 5 ปทผานมา จากขอมลรายงานของนลเสน พบวา กลมผสงอายมอำานาจในการซอของเขาบานเพมมากขน ซงสะทอนใหเหนวา ผสงอายตอนตนสวนใหญในไทยสามารถทจะพงพาตวเองได ดงนนการผลตสนคาและการทำาตลาดในประเทศจงตองมการปรบตว ไดแก 1)นวตกรรม สนคาตองมนวตกรรมใหมๆ ออกมาเพอตอบโจทยกลมผสงอายโดยตรง 2) บรรจภณฑตองตอบโจทยการใชงาน อำานวยความสะดวก เชน ขวดทเปดงาย มตวหนงสอบนฉลากทใหญ หรอแพกไซสทเลกลงสำาหรบทานคนเดยว ไปจนถงการออกแบบสอตางๆ ตองตวอกษรใหญ ใชสทเหมาะสม 3) โปรโมชน เพอเปนการดงดดในการซอขาย 4) บรการสงของ เปนสงสำาคญทงออนไลนและออฟไลน เพราะวาผ

76

สงอายมการซอสนคาทงออนไลนและออฟไลนมากขน แตอาจจะไมมกำาลงในการขนของ ตองมบรการจดสงใหถงบาน และ 5) จด Rest Spot เปนจดพกผอน ในปจจบนอาจจะมเลานจสำาหรบลกคาพรเมยม แตในอนาคตอาจจะตองมจดพกผอนสำาหรบผสงอายเพมเตม

3.2 การสอสารการตลาดผานสอสงคมออนไลน (Social Media Marketing)

สอออนไลนทคนไทยนยมใชมากทสด คอ การใชเฟซบค (Facebook) จำานวน 41 ลานคน คดเปนเปอรเซนตคดเปนรอยละ 60 ของจำานวนประชากรในประเทศ สวนทวตเตอรมการใชปจจบน 5.3 ลานราย มยอดการใชงานเตบโตขน 1.2 ลานคน หรอคดเปนรอยละ 18 ของการเตบโต ขณะทอนสตาแกรมมจำานวนใชงาน 7.8 ลานคน สวนไลนมจำานวน 33 ลานคน อยางไรกตามประเทศไทยถอเปนประเทศทมใชงานเฟซบกมากเปนอนดบ 8 ของโลก และเปนอนดบ 3 ของโซนเอเชยตะวนออกเฉยงใต (จดาภา ทดหอม, 2558) ซงสะทอนใหเกดการเคลอนไหวขยายชองทางการตลาดเพอพงเปาถงตวผบรโภคโดยตรง นอกจากนการสำารวจของสำานกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกสยงชใหเหนวาคนไทยมไลฟสไตลดจทลมากขนเรอย ๆ โดยเปลยนวธทำากจกรรมตาง ๆ ทเคยทำาในแบบออฟไลนมาเปนออนไลนมากขน เชน การจองและซอตวโดยสาร การจองหองพกโรงแรม การฟงเพลง การดภาพยนตร และการบรการรบสงเอกสาร เปนตน โดยพฤตกรรมการใชสอสงคมออนไลนของคนไทยสวนใหญนยมเฟซบคเปนจำานวนมาก เนองจากการพฒนาของเฟซบคมกนำาเสนอความแตกตางและสรางจดเดน อกทงเออตอการดำาเนนธรกจของเจาของธรกจซงกลายเปนเครองมอทสำาคญของกลมพอคาแมคาในยคปจจบน นอกจากนขอมลทสอดคลองตอการเปนตวชวยในการดำาเนนธรกจนน กคอ จากสถตกลาววา มผใชอนเทอรเนตจำานวนรอยละ 59.0 จากจำานวนทงหมดใชบรการซอสนคาและ

77

บรการผานทางชองออนไลน นอกจากจำานวนความนยมในการใชเครองมอสอสงคมออนไลนของประชาชนชาวไทยจะเพมมากขนเรอยๆ กจกรรมหลกทเปนทนยมในการใชเครองมอสอออนไลนเพอการซอขายสนคา โดยจากสถตรายงานผลสำารวจกจกรรมการใชงานรปแบบตางๆ ของประชาชนชาวไทย พบวา รอยละ 56.0 มกจกรรมการใชงานผานอนเทอรเนตและสอออนไลนเพอซอขายสนคาและบรการ (สำานกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส, 2560) ทงนการเจรญเตบโตของการตลาดออนไลนหรอการพาณชยอเลกทรอนกส (E-Commerce) มเพมมากขนเรอยๆ รวมไปถงจากรายงานมลคายอดขายสนคาผานการพาณชยอเลกทรอนกส ภายในประเทศ ซงป 2557 มมลคา 69,444 ลานบาท และป 2558 มมลคา 83,520 ลานบาท ซงทง 2 ปนนการเพมขนของมลคายอดขายสนคาออนไลนเปนรอยละ 20 ทงนแสดงใหเหนวาความเจรญรงเรองของการคาขายสนคาออนไลนนนมการพฒนา และสรางอำานาจตอทงผผลตและผบรโภคเปนอยางมาก

3.3 การเปลยนแปลงไปสสงคมเมอง สถานการณการขยายความเปนเมองทเพมขน ตาม

ทศทางการพฒนาเศรษฐกจของประเทศและการเตบโตของประชากร ซงหากขาดการวางแผนและควบคมทดแลว อาจสงผลใหการพฒนาชมชนเมองขยายตวไปยงพนททควรสงวนรกษาไวเพอเปนพนทสเขยวของเมอง หรอพนทรบนำา หรออาจขยายไปยงพนทชนบทเพมขน รวมถงการขยายตวของเมองเปนการสรางแรงกดดนตอปรมาณความตองการดานการบรการสาธารณปโภค สาธารณปการเพมขน รวมถงการจดการปญหาตางๆ ทเกดขน เชน การจดการมลพษ การจดการทรพยากรนำา การคมนาคม การจราจรตดขด และพนทสเขยว ฯลฯ ขณะเดยวกนอาจสรางปญหาภมทศนจากสภาพความแออดของผมรายไดนอยทอาศยอยในเมอง ซงมความเสยงทจะไดรบผลกระทบ

78

ดานสงแวดลอมและสขภาพ รวมถงแหลงทองเทยวตามธรรมชาตทจะไดรบผลกระทบดงกลาว

4.มตดานเทคโนโลย (Technological Component: T)

การวเคราะหองคประกอบดานเทคโนโลยทมผลตอการยกระดบสนคาชมชนจงหวดเชยงใหม ไดแก แนวโนมเทคโนโลยทผลกดนกระบวนการแปรรปอาหารสมยใหม และนวตกรรมสความเปน ศนย ซงเทคโนโลยมสวนสำาคญตอยกระดบทงดานการผลตและ“ ”

ดานการตลาด ดงน4.1 เทคโนโลยทผลกดนกระบวนการแปรรปอาหารสมย

ใหม นวตกรรมและเทคโนโลยสมยใหมทตอบโจทยการผลตและกลมลกคา ซงโรงงานผลตหรอแปรรปอาหารโดยมากมกจดการกบปญหาทกอใหเกดการสญเสยของตนทน ดงนน เทคโนโลยทจะสนบสนนศกยภาพการทำางานของโรงงานแปรรปใหมประสทธภาพ ม 5 ชนด ไดแก 1) Robotics (หนยนต) ทมบทบาทสำาคญสำาหรบการทดแทนแรงงาน ซงสามารถชวยในการควบคมงบประมาณไดเปนอยางด เพมความแมนยำาของการทำางาน โดยเฉพาะงานทมความอนตรายสงปจจบนหนยนตไดมการพฒนาใหสามารถทำางานทดแทนมนษยไดในหลากหลายตำาแหนง 2) Product Innovation เพอตอบสนองตอความตองการของลกคาและตลาด ธรกจอตสาหกรรมแปรรปอาหารนนจำาเปนตองใช PLM หรอ Product Life Cycle ซงเปนเครองมอทชวยในการระบความซบซอนทเกดขนของอตสาหกรรม แปรรปอาหาร พฒนาและเปดตวสนคาใหมสตลาด ทงธรกจแบบ B2B หรอ B2C ซงตองการนวตกรรมเขามาชวยในการผลต สวนหนงเปนผลมาจากเทคโนโลยทกาวหนา การประยกตใชเทคโนโลย อยางเชน 3D Printing เขากบทรพยากรทม เชน การสรางบรรจภณฑตนแบบจะสรางเอกลกษณและจดขายทสำาคญเพมศกยภาพการแขงขน 3) Closed Loop Quality Control

79

โรงงานแปรรปอาหารทใชการควบคมคณภาพแบบระบบอตโนมตเพอประมวลขอมลทได การสรางระบบทมเซนเซอรตรวจจบอยางใกลชดและละเอยดในทกขนตอน 4) Planning and Scheduling เมอลกคามความตองการสนคา MTS หรอ Make-to-Stock มากขน ผผลตอาหารแปรรปมความจำาเปนทจะตองวางแผนและจดการลวงหนา เพอเตรยมตวรบงานทมความทาทาย โดยเฉพาะสนคาทมอายจดวางขายตำา การใชเครองมออจฉรยะจะสามารถชวยในการจดการทรพยากรทตองใชไดอยางเหมาะสม โดยเฉพาะความตอเนองลนไหลของวตถดบในการแปรรปเปนสนคา ดวยการประเมนทรพยากรเปนประจำาจะทำาใหสามารถพยากรณและเตรยมพรอมวตถดบไดตลอดทงหวงโซแหงคณคา 5) IoT-Aided Logistics หรอ Supply Chain Management IoT สามารถประยกตไดกบหวงโซมลคาทงหมด ไมวาจะเปนโลจสตกส การตรวจสอบสนคาในคลงสนคา เปนตน

4.2 นวตกรรมสความเปน ศนย เปนนวตกรรมทมแนว“ ”โนมจะเกดขนในโลก ซงมงผลตผลตภณฑอยางสรางสรรคและใชเทคโนโลยเพอการจดการสงแวดลอมใหเปน ศนย ในชวตประจำา“ ”วน เชน การปลอยมลพษจากยานพาหนะเทากบศนย (Zero emissions vehicle) การจดการขยะเหลอศนย (Zero waste management) เมองทมการปลอยคารบอนเปนศนย (Zero carbon cities) และสงพมพคารบอนเปนศนย เปนตน ดงนน แนวโนมเทคโนโลยและนวตกรรมดงกลาวจะสงผลดตอรปแบบการพฒนาเศรษฐกจและสงคมในอนาคต รวมทงเปนโอกาสของประเทศไทยในการปรบเปลยนหรอพฒนาสนคาและบรการทเปนมตรกบสงแวดลอมเพมมากขน

ผลการวเคราะหสภาพแวดลอมภายในของวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหมโดยภาพรวม

80

การวเคราะหสภาพแวดลอมภายใน (SWOT Analysis) ของวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม ทนำามาใชในการวเคราะห ประกอบดวย 12 ดาน ไดแก ดานเศรษฐกจ ดานการผลต ดานการตลาด ดานการบรหาร ดานการเงน ดานการวจยและพฒนา ดานเทคโนโลย ดานสงคม ดานการแขงขน ดานผประกอบการ ดานการคาชายแดน และดานกฎหมาย ในการวเคราะหสภาพแวดลอมไดดำาเนนรวบรวมขอมลและการจดประชมกลมเพอการสอบถามและลงความเหนถงสภาพแวดลอมตางๆ ทเกดขนในปจจบนของกลมวสาหกจชมชน (ภาพท 4.5) โดยผลการวเคราะหโดยสรปแตละประเดน แสดงไดดงตารางท 4.26

ภาพท 4.5 การจดประชมกลมเพอการวเคราะหสภาพ

แวดลอมภายในของกลมวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

ตารางท 4.26 สภาพแวดลอมภายในของวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

81

ประเดน ภาพรวมวสาหกจชมชน1) ดาน

เศรษฐกจ- โครงสรางพนฐานยงไมเออตอการผลตและการตลาด

ของวสาหกจชมชนฯ รวมถงเสนทางเขาสแหลงทองเทยวไมสะดวก ขาดสงอำานวยความสะดวกรองรบ นกทองเทยว

- บางวสาหกจชมชนฯ อยหางไกล การสญจรลำาบาก โดยเฉพาะในหนาฝน ทำาใหเปนอปสรรคในการสอสารและการขนสง

- ปญหาเศรษฐกจในปจจบนสงผลตอกาลงซอของประชาชน และยงสงผลตอรายไดของทางกลมวสาหกจชมชนดวย

- สมาชกกลมวสาหกจชมชนฯ สวนใหญประกอบอาชพเกษตรกรรมเปนหลก โดยพนททำาการเกษตรบางสวนไมมเอกสารสทธ

- ทรพยากรดนและพนธกรรมของพชในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม ยงไมไดรบการทำาลายมากนก ยงคงรกษาการผลตแบบดงเดม

- แนวโนมของกลมวสาหกจชมชนฯ ลดลง เนองจากบางชมชนไมสามารถรวมกลมกนได เนองจากความไมโปรงใสในการกระจายผลประโยชนสสมาชก

- แนวโนมกจการประเภทกลมการผลตสนคาและกลมการใหบรการทวสาหกจชมชนฯทำาเพมขน

- จงหวดเชยงใหมมแหลงทองเทยวทางธรมมชาต วฒนธรรม และประวตศาสตรทหลากหลาย กระจายอยทกอำาเภอ และมชอเสยง รวมถงมโครงการพฒนาตามพระราชดำารจำานวนมาก ดงนน การผลตสนคาของวสาหกจชมชนฯจงสามารถสรางรายไดใหกนคนในชมชนได

2) ดานการ - การรวมกลมของวสาหกจชมชนฯ เปนการชวยเหลอ

82

ผลต สมาชกในการรบซอวตถดบจากสมาชกในราคาทสงกวาราคาตลาด แตการรวมกลมของผประกอบการวสาหกจชมชนยงขาดความเขมแขง

- การดำาเนนงานของวสาหกจชมชนยงมงเนนการผลตสนคาตามความเคยชน ความถนด และไมคำานงถงความตองการของตลาด

- ผลตภณฑวสาหกจชมชนมความหลากหลาย แตกตาง และมเอกลกษณเฉพาะ โดดเดน จากภมปญญาและศลปวฒนธรรมทองถนในแตละพนท

- มาตรฐานการผลตวสาหกจชมชนฯ ทไดรบในปจจบน ไดแก มาตรฐานผลตภณฑชมชน มาตรฐาน อย. มาตรฐานอาหารฮาลาล มาตรฐาน HACCP และมาตรฐานอนทรย และไดรบการคดสรรตามมาตรฐานสนคา OTOP 3 - 4 ดาว ทงน วสาหกจชมชนฯ บางสวนยงขาดความรในดานการผลตใหไดมาตรฐาน

- มกระบวนการการผลตของวสาหกจชมชนฯสวนใหญมความเปนมตรตอสงแวดลอม

- กลมไมสามารถพฒนาดานการผลตเองได ตองอาศยภาครฐเปนหลก

- ทางกลมวสาหกจชมชนฯมความพรอมในการปรบตวและพฒนาทงดานการผลตและดานวตถดบ

ตารางท 4.26 สภาพแวดลอมภายในของวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม (ตอ)

ประเดน ภาพรวมวสาหกจชมชน2) ดานการผลต

- ไมสามารถผลตไดทนกรณลกคาสงซอจำานวนมาก เนองจากสนคาของบางกลมมหลากหลายรปแบบ ซงแตละแบบนนคนททำามความเชยวชาญไมเทากน รวมถงมเครองจกรอปกรณไมเพยงพอจะผลตในปรมาณ

83

มากได- วสาหกจชมชนสวนใหญมการปรบปรงผลตภณฑ

โดยเฉพาะบรรจภณฑบงบอกเอกลกษณตอผลตภณฑและตามมาตรฐานสากลเชงการคา ทงนบรรจภณฑยงขาดความทนสมยและตรงกบความตองการของผซอ

- การพฒนาสนคาของวสาหกจชมชนฯ สวนใหญมาจากการทใชเครองผลตในลกษณะของการใชภมปญญาทองถน มาจากแนวคดภายในสมาชกรวมกน ซงเปนกรรมวธการผลตทไมเหมอนใคร

- วสาหกจชมชนฯ มการใชภมปญญาชมชนผสานความรจากการอบรม การดงานและความรจากสถาบนคดคนปรบปรงพฒนาผลตภณฑ

- วตถดบทใชในการผลตของวสาหกจชมชนฯ สวนใหญมาจากแหลงผลตในชมชนและชมชนใกลเคยง ทำาใหประหยดตนทนการผลต

- การผลตสนคาของวสาหกจชมชนฯ หลายชมชนกำาลงประสบปญหาขาดคนสบทอดภมปญญา ผผลตสวนใหญเปนผสงอาย

- วตดบบางอยางทใชในการผลตสนคาหายากทำาใหไมสามารถผลตในปรมาณมากได

- สมาชกกลมวสาหกจชมชนฯ ไมมเวลาในการผลตสนคา ขาดแรงจงใจในการผลต เนองจากไมมแหลงขายทชดเจน

- คณภาพสนคาทผลตออกมามคณภาพแตกตางกน ไมไดมาตรฐานเดยวกน สงผลกระทบตอความเชอมนในผลตภณฑของผบรโภค

- บางวสาหกจชมชนฯ ขาดการกำาหนดมาตรฐานราคาสนคา เกดการขายตดราคาในชมชน

84

- วสาหกจชมชนสวนใหญไดรบผลกระทบจากนโยบายการขนคาจางแรงงานวนละ 300 บาท ทำาใหผผลตสนคาชมชนสวนใหญหนมาจางแรงงานโดยจายคาจางตอชนงานมากขน เปนการลดปญหาคาจางแรงงานสงไดอกทางหนง

- สถานทประกอบการของกลมวสาหกจชมชนบางสวนยงไมไดมาตรฐาน ในการขอรบเครองหมาย อย. สวนใหญสถานทผลตใชบานของสมาชกเปนทดำาเนนการ

- กระบวนการผลตหรอรปแบบสนคาของวสาหกจชมชนฯ สามารถลอกเลยนแบบไดงายเพราะเปนงานทใชทกษะไมยากมาก

- สถานทผลตอยหางไกลจากเมองใหญหรอตลาด การขนสงมตนทนสงเนองจากพนทจงหวดเชยงใหมมเสนทางในการเดนทางและการขนสงยากลำาบาก

- สนคาเปนงานหตถกรรมของวสาหกจชมชนฯ เปนงานประณตททำาจากงานฝมอมกมความลาชา ประกอบกบบางฤดกาลไมสามารถผลตสนคาได เพราะตดกจกรรมทางการเกษตร และอากาศไมเอออำานวยในการยอมผา

85


ประเดน ภาพรวมวสาหกจชมชน3) ดานการ

ตลาด- สนคาของวสาหกจชมชนฯ ยงไมเปนทรจกของ

ตลาดมากนก- วสาหกจชมชนฯ เนนการขาย ผลตภณฑใหควบคไป

กบการทองเทยว- ขาดการโฆษณาประชาสมพนธและทำาตลาดเชงรก- สนคาจะเหมอนกนแตจะมจดขายเปนของตวเอง

โดยดจากการตลาด กลมเปาหมายทมแตกตางกน- ขาดความรทางดานการตลาด- ขาดการออกแบบผลตภณฑทตรงตามความ

ตองการของลกคา- ความเชอมโยงทางการตลาดระหวางวสาหกจชมชนฯ

กบลกคายงไมเขมแขง- สนคาของวสาหกจชมชนมแหลงขายในตลาดระหวาง

จงหวดมากขน ทงนวสาหกจชมชนยงอาศยการขายสนคาในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหมเปนหลก

- มหนวยงานภาครฐเขามาสงเสรมการออกงานแสดงสนคาทำาใหกลมวสาหกจชมชนฯมโอกาสพบลกคามากขน

- มลกคาประจำาจำานวนไมมาก และขาดฐานลกคาทชดเจน

4) ดานการบรหาร

- วสาหกจชมชนฯขาดการบรหารจดการสนคาทดจงทำาใหมตนทนในการเกบสตอกสนคาสง เนองจากบางสนคาจำาเปนตองเกบรกษาสนคาอยางด เพราะมความออนไหวกบสภาพอากาศ

- การระบบบรหารกลมยงไมเปนระบบทำาใหเกดความ

86

ผดพลาดขนบอย- หนวยงานภายในจงหวดมการประสานการทำางานและ

บรณาการรวมกน- ขาดการบรหารจดการดานแหลงเรยนร ขอมลตาง ๆ- การบรหารจดการของภาครฐไมสะดวกและคลองตว

การสอสารระหวางภาครฐกบชมชนยงขาดประสทธภาพ

- การบรณาการองคความร/ฐานขอมลหรอนำามาประยกตใชมนอย

5) ดานการเงน

- ระบบบญชของกลมวสาหกจชมชนฯไดนำาการบนทกตามหลกบญชทวไปเขามาใช ทงน บางกลมยงมการใชแบบฟอรมทจดขนเอง

- เงนทนหมนเวยนทใชในการผลตมาจากการระดมเงนในสมาชกกลม

- มเงนทนไมเพยงพอกรณทตองผลตสนคาจำานวนมาก

- มหนวยงานและสถาบนการเงนเขามาสนบสนนเงนก แตการกเงนมเงอนไขมากบางโครงการตองเปนหางหนสวนหรอบรษท ซงทางกลมเปนกลมวสาหกจชมชน ทำาใหไมสามารถกได

- ขาดความรในการบรหารจดการการเงนของตน6) ดานการ

วจยและพฒนา

- กลมวสาหกจชมชนฯไดมสวนรวมกบสถาบนการศกษาและหนวยงานภาครฐการการวจยและพฒนา

- มสถาบนการศกษาเขามาชวยในการพฒนาสนคา เชน มหาวทยาลยราชภฎเชยงใหมเปนศนยกลางเพอการตรวจคณภาพ

87


ประเดน ภาพรวมวสาหกจชมชน7) ดาน

เทคโนโลย- ขาดเครองมอ เครองจกร และอปกรณทใชใน

กระบวนการผลตททนสมย- ปจจบนวสาหกจชมชนฯ บางกลมมการนำาเทคโนโลย

เขาใชในการผลต ทงน สมาชกยงขาดความรในการใชใหเกดประสทธภาพ

- กระบวนการผลตของวสาหกจชมชนฯยงใชกรรมวธแบบดงเดมเพราะมความชำานาญในวธการผลตแบบดงเดมมากกวาการนำาเทคนคใหมเขาไปประยกตใช

- เทคโนโลยการสอสารตาง ๆ กาวหนาทำาใหการตดตอกบลกคาไดงายขน

8) ดานสงคม

- การผลตสนคาของวสาหกจชมชนฯ มความเชอและประเพณพนทเขามสวนเกยวของ

- กลมวสาหกจชมชนฯมหลายหลายชนเผา แตละกลมมเอกลกษณเฉพาะตว

9) ดานการแขงขน

- สนคามคณภาพตำากวามาตรฐานเมอเปรยบเทยบกบผผลตรายอน ๆ ทำาใหสนคาราคาสงสคแขงไมได

- วสาหกจชมชนฯมการแขงขนกนภายในจงหวดกนเอง ไมมการรวมกลมกนเปนเครอขาย

- ความสามารถทางการตลาดเมอเทยบกบคแขงทง ดานราคา การพฒนาผลตภณฑ การจดการชองทางการตลาด การ การจดการขอมลขาวสารการตลาด การวางแผนดานการตลาด โดยภาพรวมเมอเทยบกบกบคแขงกลมวสาหกจชมชนฯ อยในระดบปานกลาง

- มความเสยเปรยบหากสนคาของกลมวสาหกจชมชนฯมลกษณะใกลเคยงกบคแขง

88

10) ดานผประกอบการ

- ผประกอบการหรอหวหนาวสาหกจชมชนมความเปนผนำาและพรอมในการพฒนากลม

- หวหนาวสาหกจชมชนมความสามารถในการตดสนใจและการวางแผนการผลตกลมไดด แตยงขาดความร ดานการวางแผนเชงกลยทธทางการตลาดและสรางมลคาเพมใหผลตภณฑ

- หวหนาวสาหกจชมชนมความรดานการตลาด ดานเทคโนโลยการผลต ดานการควบคมคณภาพวตถดบ และดานการบรหารจดการในระดบมาก ทงน ยงขาดความคดสรางสรรคในการพฒนาสนคาใหมๆ และการประยกตเทคโนโลยและความทนสมยของสนคากลม

- ขาดความรในการเจรจาตอรองกบลกคา รวมถงความรในดานการสงออกระหวางประเทศ

11) ดานการคาชายแดน

- ชองทางการคาจงหวดเชยงใหมมชองทางเชอมตอกบสาธารณรฐแหงสหภาพพมาแตยงไมมจดผานแดนถาวร

- เสนทางคมนาคมขนสงสนคาทเชอมโยงฝงไทย ไปยงจดผอนปรนทางการคาทงหมดมสภาพชำารด ทรดโทรม ซงเปนขอจากดสำาคญตอการคมนาคมและขนสงสนคาระหวางจงหวดเชยงใหมกบเมองใหญของพมา

- การนำาเขาและสงออกสนคา ในเขตจงหวดเชยงใหม ตองปฏบตตามกฎหมาย


ประเดน ภาพรวมวสาหกจชมชน12) ดานการคา หลายฉบบ นอกจากจะตองปฏบตตามระเบยบ

89

ชายแดน การนำาเขา สงออกสนคาแลวยงตองปฏบตตาม–ระเบยบราชการอน ๆ

- ปญหาการใชพนทในการพฒนาจดผานแดน เนองจากพนทบรเวณจดผานแดนตาง ๆ บางสวนอยในเขตปาสงวนแหงชาต หรอเขตรกษาพนธสตวปา ทำาใหการพฒนาพนทเพอรองรบการขยายตวของการคาชายแดนไมสามารถดำาเนนการไดอยางเตมท

- การคาตามแนวชายแดนไมมระบบการชำาระเงนทเปนมาตรฐานสากลและไมมเสถยรภาพ

13) ดานกฎหมาย

- การตงถนฐานของชมชนกระจดกระจายหางไกล และสวนใหญอยในพนทปาตามกฎหมาย ทำาใหการพฒนาและบรการตาง ๆ ยากดวยขอจำากดดานกฎหมายและความหางไกลทรกนดาร

- กฎหมายการกอตงโรงงานมเงอนไขและขอจำากดมาก


เมอทราบถงสภาพแวดลอมภายในของวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหมในแตละประเดน จะสามารถนำามาวเคราะห SWOT โดยผลการวเคราะหสามารถแสดงรายละเอยดไดดงภาพท 4.6 และ 4.7

90

ภาพท 4.6 ผลการวเคราะห SWOT ดานการผลตของวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

68

อปสรรค1) ไมสามารถผลตไดทนตอความตองการเนองจากสนคาของ

บางกลมมหลากหลายรปแบบมาก ซงแตละแบบนนคนททำามความเชยวชาญและถนดไมเทากน รวมถงมเครองจกรอปกรณไมเพยงพอทจะผลตในปรมาณมากได

2) วตถดบบางอยางทใชในการผลตสนคาหายากทำาใหไมสามารถผลตในปรมาณมากได

3) สมาชกกลมวสาหกจชมชนฯ ไมมเวลาในการผลตสนคา ขาดแรงจงใจในการผลต เนองจากไมมแหลงขายทชดเจน

4) บางวสาหกจชมชนฯ ขาดการกำาหนดมาตรฐานราคาสนคา เกด

โอกาส1) มหนวยงาน/สถาบนการศกษาสนบสนนงานวจย R&D มากขน2) มนโยบายภาครฐผลกดนการพฒนาความสามารถในการ

แขงขนมากขน3) มกลมนกทองเทยวมาเทยวในจงหวดเชยงใหมมากขน4) มเทคโนโลยสมยใหมเขามาใชจดการบรหารดานทรพยาการ

มากขน

จดออน1) การดำาเนนงานของวสาหกจชมชนยงมงเนนการผลตสนคา

ตามความเคยชน ความถนด และไมคำานงถงความตองการของตลาด

2) การพฒนาดานการผลตของกลมไมสามารถพฒนาเองได ตองอาศยภาครฐเปนหลก

3) วสาหกจชมชนสวนใหญมการปรบปรงผลตภณฑ โดยเฉพาะบรรจภณฑบงบอกเอกลกษณตอผลตภณฑและตามมาตรฐานสากลเชงการคา ทงนบรรจภณฑยงขาดความทนสมยและตรงกบความตองการของผซอ

4) การผลตสนคาของวสาหกจชมชนฯ หลายชมชนกำาลงประสบปญหาขาดคนสบทอดภมปญญา ผผลตสวนใหญ

จดแขง1) ผลตภณฑวสาหกจชมชนมความหลากหลาย แตกตาง และม

เอกลกษณเฉพาะ โดดเดน จากภมปญญาและศลปวฒนธรรมทองถนในแตละพนท

2) กระบวนการการผลตของวสาหกจชมชนฯสวนใหญมความเปนมตรตอสงแวดลอม

3) ทางกลมวสาหกจชมชนฯมความพรอมในการปรบตวและพฒนาทงดานการผลตและดานวตถดบ

4) วตถดบทใชในการผลตของวสาหกจชมชนฯ สวนใหญมาจากแหลงผลตในชมชนและชมชนใกลเคยง ทำาใหประหยดตนทน

91

92

ภาพท 4.7 ผลการวเคราะห SWOT ดานการตลาดของวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

69

93

การยอมรบและความยนดซอผลตภณฑชมชนจงหวดเชยงใหมของผบรโภค

ผวจยไดสำารวจผบรโภคเพอศกษาพฤตกรรมและปจจยในการเลอกซอผลตภณฑจากกลมวสาหกจชมชนอำาเภอแมรมของผบรโภค โดยเปนการเกบขอมลจากกลมตวอยาง 246 ตวอยางสำาหรบการนำาเสนอผลการวเคราะหขอมลไดแยกผลการวเคราะหออกเปน 3 ตอนดงตอไปน

ตอนท 1 ขอมลดานลกษณะของผซอตอนท 2 พฤตกรรมในการเลอกซอผลตภณฑ ตอนท 3 ปจจยทมผลตอการซอผลตภณฑของกลมวสาหกจ

ชมชนอำาเภอแมรม

ตอนท 1 ขอมลลกษณะของตวอยางผบรโภคกลมตวอยางทไดรบการสมภาษณ สวนใหญเปนเพศหญง

มอายระหวาง 36-40 ป และมสถานภาพสมรส ระดบการศกษาสงสดอยในระดบการศกษาตำากวาปรญญาตรมากกวาครง มสถานภาพในครอบครวเปนแมบาน อาชพคอนขางหลากหลายซงสวนมากเปนผประกอบธรกจสวนตวและขาราชการ สำาหรบรายไดเฉลยผทซอผลตภณฑสวนใหญจะมรายไดอยท 10,001 – 20,000 บาท ดงแสดงใน ตารางท 4.27

ตารางท 4.27 ลกษณะตวอยางของผบรโภคจำาแนกตามขอมลพนฐาน

ลกษณะพนฐาน จำานวน รอยละเพศ (ชาย:หญง) 43 : 203 17.5 : 82.5อาย

ตำากวา 25 ป25-30 ป

283048

11.712.520.0

94

31-35 ป36-40 ป41-45 ป46-50 ป51 ปขนไป

*ไมตอบ 6 คน

61233218

25.49.6

13.37.5

สถานภาพสมรสโสดหมายหยาราง


146561814

62.423.97.76.0

ระดบการศกษา ตำากวาปรญญาตร ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร

1667010

67.428.54.1

ตารางท 4.27 ลกษณะตวอยางของผบรโภคจำาแนกตามขอมลพนฐาน (ตอ)

ลกษณะพนฐาน จำานวน รอยละสถานะในครอบครว

หวหนาครอบครวแมบานสมาชกครอบครว


279896

12.344.343.4

95

อาชพประกอบอาชพสวนตวขาราชการคาขายพนกงานบรษทเอกชนนกเรยน/นกศกษาพนกงานรฐวสาหกจเกษตรกร


104413123231210

42.616.812.79.49.44.94.1

รายไดเฉลยตอเดอนไมเกน 10,000 บาท10,001-15,000 บาท15,001-20,000 บาทมากกวา 20,000 บาท

63757434

25.630.530.113.8

ตอนท 2 พฤตกรรมผบรโภคทมตอการเลอกซอผลตภณฑของกลมวสาหกจชมชนอำาเภอแมรม

ตารางท 4.28 อตราสวนรอยของกลมลกคาจำาแนกตามแหลงในการซอผลตภณฑ

แหลงผลตภณฑหตถกรรมทนยมซอ

จำานวน รอยละ

96

รานจำาหนายสนคาชมชนงานแสดงสนคารานคาทวไปทจำาหนายสนคาหตถกรรมหางสรรพสนคาตลาดนด

163134363128

66.354.514.612.611.4

หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ รอยละในทนคอ รอยละของจำานวนตวอยางรวม 246 ราย

จากการศกษา พบวา ผบรโภคสวนใหญจะซอผลตภณฑจากรานจำาหนายสนคาชมชน รอยละ 66.3 ซงเปนแหลงจำาหนายผลตภณฑตดเยบทผบรโภคนยมไปเลอกซอเกนครง รองลงมาคอ งานแสดงสนคาตาง ๆ จำานวนถงรอยละ 54.5 รานคาจำาหนายสนคาหตถกรรมทวไปคดเปนรอยละ 14.6 หางสรรพสนคา คดเปนรอยละ 12.6 สวนมผบรโภคนยมเลอกซอทตลาดนด คดเปนรอยละ 11.4 และ ตามลำาดบ ดงตารางท 4.28

ตารางท 4.29 อตราสวนรอยของกลมลกคาจำาแนกตามเหตผลในการซอ

เหตผลในการซอ จำานวน รอยละสงเสรมธรกจของชมชนอนรกษภมปญญาทองถนราคาถกกวาผลตภณฑจากทอนหาซอไดสะดวกมผลดตอสขภาพคนในครอบครวใชเปนประจำาผลตภณฑแปลกใหม

1631528945383333272215

66.361.836.218.315.413.413.411.08.96.1

97

คณภาพเชอถอไดตามกระแสนยมมผลตภณฑใหเลอกหลากหลาย


จากการศกษา พบวา ผบรโภคสวนใหญจะซอผลตภณฑของกลมวสาหกจชมชนอำาเภอแมรมดวยเหตผลตองการสงเสรมการใชทรพยากรของชมชน คดเปนรอยละ 66.3 รองลงมาไดแก อนรกษภมปญญาทองถน คดเปนรอยละ 61.8 ราคาถกกวาผลตภณฑจากทอน คดเปนรอยละ 36.2 หาซอไดสะดวก คดเปนรอยละ 18.3 มผลดตอสขภาพ คดเปนรอยละ 15.4 คนในครอบครวใชเปนประจำาและผลตภณฑแปลกใหม เทากน คดเปนรอยละ 13.4 คณภาพเชอถอได คดเปนรอยละ 11.0 ตามกระแสนยม คดเปนรอยละ 8.9 และมผลตภณฑใหเลอกหลากหลาย คดเปนรอยละ 6.1 ตามลำาดบ ดงตารางท 4.29

ตารางท 4.30 อตราสวนรอยของกลมลกคาจำาแนกตามหลกเกณฑในการเลอกซอผลตภณฑ

หลกเกณฑในการเลอกผลตภณฑ


ความนาเชอถอในผจำาหนายมแหลงทมาชดเจน/มตราสนคามบรรจภณฑหอหมพจารณาจากลกษณะภายนอก เชน การตกแตงรานมตรารบรองจากหนวยงาน

140111474429

57.945.919.418.212.0

98

ราชการหมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ รอยละในทนคอ รอยละของ

จำานวนตวอยางรวม 246 รายหลกเกณฑทผบรโภคใชในการเลอกซอผลตภณฑของกลมสวน

ใหญ พบวา ความนาเชอถอในผจำาหนาย เปนหลกเกณฑทใชในการเลอกมากทสด คดเปนรอยละ 57.9 การมแหลงทมาชดเจน/มตราสนคา คดเปนรอยละ 45.9 การมบรรจภณฑหอหมจำานวนรอยละ 19.4 การพจารณาจากลกษณะภาย นอกมจำานวนรอยละ 18.2 และการมตรารบรองจากหนวยงานราชการรอยละ 12.0 และ ดงตารางท 4.30

ตารางท 4.31 อตราสวนรอยของกลมลกคาจำาแนกตามการเจาะจงซอผลตภณฑชมชน

การเจาะจงเลอกซอ จำานวน รอยละไมเจาะจงชมดชนดอนกอนเมอพอใจแลวจงขอซอเจาะจงซอผลตภณฑชนดทตองการเพยงอยางเดยว

15390

63.037.0

รวม 243 100.0*ไมตอบเทากบ 3 คน

ผบรโภคทมาเลอกซอผลตภณฑชมชนสวนใหญจะเจาะจงซอผลตภณฑทตองการเพยงอยางเดยวมากกวาครง คดเปนรอยละ 63.0 และไมไดเจาะจงซอแตจะเลอกซอผลตภณฑชนดอนๆ ไปเรอย ๆ เมอพบเหนสงทพอใจจงซอคดเปนรอยละ 37.0 ดงตารางท 4.31

ตารางท 4.32 อตราสวนรอยในการเลอกซอผลตภณฑแตละประเภทของกลมลกคา

99

ประเภทผลตภณฑทนยม จำานวน รอยละของใชภายในบานของใชสวนตวของประดบบาน

1228636

58.741.318.3


จากการศกษาพบวา ประเภทของผลตภณฑสวนใหญทผบรโภคนยมซอเปนของใชภายในบาน คดเปนรอยละ 63.0 รองลงมาไดแกของใชสวนตว คดเปนรอยละ 58.7 สวนของประดบบานคดเปนรอยละ 3.9 ตามลำาดบ ดงแสดงในตารางท 4.32

ตารางท 4.33 อตราสวนรอยในพฤตกรรมการเลอกซอผลตภณฑแตละประเภทของกลมลกคา

สถานการในการซอ จำานวน รอยละซอเมอพบเหนถานาสนใจกซอซอเมอตองการกจะไปหาซอถาตองการกฝากคนอนไปซอซอเมอสนคานน ๆ ลดราคา

13666329

56.027.113.23.7

รวม 243 100.0*ไมตอบเทากบ 3 คนจากการศกษาพบวา พฤตกรรมการเลอกซอผลตภณฑจาก

กลมของลกคาสวนใหญ ไดแก ซอเมอพบเหนถานาสนใจกซอ คดเปนรอยละ 56.0 รองลงมาไดแก ซอเมอตองการกจะไปหาซอ คดเปนรอยละ 27.1 ถาตองการกฝากคนอนไปซอ คดเปนรอยละ 13.2 และซอเมอสนคานน ๆ ลดราคา คดเปนรอยละ 3.7 ตามลำาดบ ดงตารางท 4.33

100

ตารางท 4.34 อตราสวนรอยของลกคาจำาแนกตามความคดเหนตอราคาผลตภณฑของกลม

ความคดเหนตอราคาผลตภณฑของกลม


ราคาเหมาะสมราคาถกราคาแพง

140959

57.438.93.7


จากการศกษา พบวา ผบรโภคสวนใหญคดวาผลตภณฑมราคาเหมาะสมรอยละ 57.4 มากกวาครงของกลมตวอยาง รองลงมาไดแกสำาหรบผบรโภคทคดวาผลตภณฑมราคาถก รอยละ 38.9 และ ราคาของผลตภณฑแพง คดเปนรอยละ 3.7 ดงตารางท 4.34

ตารางท 4.35 อตราสวนรอยจำาแนกตามขอคดเหนเกยวกบผทมสวนในการกำาหนดราคา

ผกำาหนดราคาผลตภณฑ จำานวน รอยละผขายเปนผกำาหนดราคาตอรองราคาระหวางผซอกบผขายผซอเปนผกำาหนดราคา

1595037

64.620.315.0

รวม 246 100.0

สำาหรบผกำาหนดราคาผบรโภครอยละ 64.6 คดวาผขายเปนผกำาหนดราคาผลตภณฑ ซงเกนครงของกลมตวอยางทงหมด และผบรโภคทรสกวาสามารถตอรองราคาระหวางผซอกบผขายไดคดเปน

101

รอยละ 20.3 และคดวาตวผซอเปนผกำาหนดราคา มเพยงรอยละ 15.0 ดงตารางท 4.35

ตารางท 4.36 อตราสวนรอยของกลมลกคาจำาแนกตามมลคาในการซอผลตภณฑของกลม

จำานวนเงนโดยเฉลยทซอผลตภณฑ


ไมเกน 100 บาท100-500 บาท500-1,000 บาทมากกวา 1,000 บาท

421124346

17.346.117.718.9


จากการศกษาพบวา ลกคามคาใชจายโดยเฉลยทซอผลตภณฑของกลมสวนใหญจะอยทประมาณ 100-500 บาท คดเปนรอยละ 46.1 รองลงมาจะซอโดยเฉลยมากกวา 1,000 บาท มเพยงรอยละ 18.9 ซอโดยเฉลย 500-1,000 บาท คดเปนรอยละ 17.7 และนอยทสด ซอโดยเฉลย ไมเกน 100 บาท คดเปนรอยละ 17.3 ดงตารางท 4.36

ตารางท 4.37 อตราสวนรอยของกลมลกคาจำาแนกตามจดประสงคในการซอผลตภณฑของกลม

จดประสงคในการซอผลตภณฑ


ซอไปเพอใชเองซอไปเปนของฝากจากการทองเทยว

12833282730

52.013.411.411.012.2

102

ซอไปเปนของฝากใหผใหญซอไปเปนของขวญในโอกาสพเศษตาง ๆซอไปดวยเหตผลอน ๆ


จากการศกษา พบวา ผบรโภคสวนใหญจะซอผลตภณฑของกลมไปเพอใชเอง คดเปนรอยละ 52.0 รองลงมาไดแก ซอไปเปนของฝากจากการทองเทยว คดเปนรอยละ 13.4 ผบรโภคซอไปเพอเปนของฝากใหผใหญ คดเปนรอยละ 11.4 ซอผลตภณฑไปเพอเปนของขวญในโอกาสตาง ๆ คดเปนรอยละ 11.0 และซอไปดวยเหตผลอน ๆ คดเปนรอยละ 12.2 ดงตารางท 4.37

ตารางท 4.38 อตราสวนรอยของกลมลกคาจำาแนกตามสอทรบขาวสารเกยวกบผลตภณฑ

สอทรบขาวสารเกยวกบกลมวสาหกจชมชนอำาเภอแมรม


เพอนแนะนำาสมาชกในครอบครวโทรทศนวทยวารสารหนงสอสงพมพพนกงานขาย

139693736211514

58.429.015.515.18.86.35.9


103

จากการศกษาพบวา กลมผบรโภคสวนใหญรบรขอมลขาวสารเกยวกบกลมวสาหกจชมชนอำาเภอแมรมจากเพอนแนะนำา ถงรอยละ 58.4 รองลงมาไดแก สมาชกในครอบครว คดเปนรอยละ 29.0 โทรทศน คดเปนรอยละ 15.5 สอทางวทย คดเปนรอยละ 15.1 วารสาร คดเปนรอยละ 8.8 สอทางหนงสอพมพ คดเปนรอยละ 6.3 และพนกงานขาย คดเปน 5.9 ตามลำาดบ ดงตารางท 4.38

ตารางท 4.39 อตราสวนรอยของกลมลกคาจำาแนกตามปญหาในการเลอกซอผลตภณฑ

ปญหาในการเลอกซอผลตภณฑ


มขนาดใหเลอกนอยมปรมาณไมเพยงพอตอความตองการคณภาพไมตรงตามทคาดหวงไวมผจำาหนายจำานวนนอยราคาเปลยนแปลงเรวเกบรกษาไวไดไมนานการบรรจหบหอไมนาสนใจการคดเกรดของผลผลตความเชอมนวามาจากกลมชมชนจรง

15313347463434322512

62.754.519.318.913.913.913.110.24.9


สำาหรบปญหาในการเลอกซอผลตภณฑของกลมวสาหกจชมชนอำาเภอแมรม พบวา ลกคาสวนใหญเหนวาปญหาดานการมขนาดของ

104

สนคาใหเลอกนอย คดเปนรอยละ 62.7 รองลงมาไดแก ปญหาทมสนคาไมเพยงพอตอความตองการ คดเปนรอยละ 54.5 คณภาพไมตรงตามทคาดหวงไว คดเปนรอยละ 19.3 ปญหาดานมผจำาหนายจำานวนนอย รอยละ 18.9 ปญหาดานราคาเปลยนแปลงเรวเทากนกบการเกบรกษาไวไดไมนาน คดเปนรอยละ 13.9 การมบรรจหบหอไมนาสนใจ คดเปนรอยละ 13.1 ปญหาดานการคดเกรดของผลผลตไมดเทาทควร คดเปนรอยละ 10.2 และปญหาดานความเชอมนวามาจากกลมชมชนจรง คดเปนรอยละ 4.9 ตามลำาดบ ดงตารางท 4.39

ตารางท 4.40 อตราสวนรอยของกลมลกคาจำาแนกตามผมอทธพลในการตดสนใจซอ

ผมอทธพลในการตดสนใจซอ จำานวน รอยละตวทานเอง(คดวาเหมาะสมกซอ)เพอนทมาดวยกนพอแมเปนผตดสนใจพนกงานขาย

175663617

72.627.414.97.1


ผบรโภคทตอบแบบสอบถามเกอบทงหมดคดวาตวเองเปนผตดสนใจเลอกซอผลตภณฑของกลม คดเปนรอยละ 72.6 รองลงมาไดแก เพอนทมาดวยมสวนในการเลอกซอผลตภณฑ คดเปนรอยละ 27.4 สำาหรบพอแมเปนผตดสนใจคดเปนรอยละ 14.9 และพนกงานขายมสวนในการตดสนใจซอ คดเปนรอยละ 7.1 ตามลำาดบ ดงตารางท 4.40

105

สวนท 3 ปจจยทมผลตอการซอผลตภณฑจากกลมวสาหกจชมชนอำาเภอแมรม

ตารางท 4.41 คะแนนเฉลยของปจจยดานผลตภณฑทมผลตอการตดสนใจซอของผบรโภค

ปจจยดานผลตภณฑคา

เฉลย(x)

คาเบยงเบน

มาตรฐาน

(S.D.)

ระดบความสำาคญ

1. แหลงผลตไดมาตรฐาน (ม มผช.)

3.68 0.65 มาก

2. มความคงทนใชไดในระยะยาว 3.62 0.92 มาก3. ตรายหอมชอเสยงนาเชอถอ 3.60 0.72 มาก4. มความสวยงามปราณต 3.54 0.76 มาก5. ผลตจากวสดทมคณภาพ 3.42 0.80 มาก6. บรรจภณฑมความสวยงามนาซอ 3.14 0.92 ปาน

กลาง7. มความหลากหลายใหเลอก 3.13 1.04 ปาน

กลาง8. มใหเลอกหลายขนาด 3.10 1.01 ปาน

กลาง9. ใชเทคโนโลยผลตททนสมย 2.93 1.01 ปาน

กลางรวม 3.36 0.68 ปาน

กลาง

106

หมายเหต : ชวงคะแนน 1.0-1.8 นอยทสด 1.81-2.6 นอย 2.61-3.4 ปานกลาง 3.41-4.2 มาก 4.21-5.0 มากทสด

จากการศกษาพบวา ผบรโภคใหความสำาคญกบปจจยทางดานผลตภณฑ โดยรวมอยในระดบปานกลาง (x = 3.36)

โดยการใหความสำาคญในปจจยยอยในระดบความสำาคญมาก ไดแก แหลงผลตไดมาตรฐาน (ม มผช.) เปนอนดบท 1 (x = 3.68) รองลงมาคอมความคงทนใชไดในระยะยาว (x = 3.62) ตรายหอมชอเสยงนาเชอถอ (x = 3.60) มความสวยงาม (x = 3.54) ผลตจากวสดทมคณภาพ (x = 3.42)

การใหความสำาคญในปจจยยอยดานผลตภณฑในระดบปานกลาง ไดแก บรรจภณฑมความสวยงามนาซอ (x = 3.14) มความหลากหลายใหเลอก (x = 3.13) มใหเลอกหลายขนาด (x = 3.10) และลำาดบสดทายคอ การใชเทคโนโลยผลตททนสมย (x = 2.93) ตามลำาดบ ดงแสดงในตารางท 4.41

4.42 คะแนนเฉลยของปจจยดานราคาทมผลตอการตดสนใจซอของกลมผบรโภค

ปจจยดานราคา คาเฉลย(x)

สวนเบยงเบนมาตรฐา

น(S.D.)


1. ราคาเหมาะสมกบปรมาณและ 3.53 0.74 มาก

107

คณภาพ2. ระบราคาชดเจน 3.47 0.78 มาก3. ราคาคงทไมคอยเปลยนแปลง 3.35 0.89 ปาน

กลาง4. มการลดกำาหนดราคาตามปรมาณทซอ

3.21 1.02 ปานกลาง

รวม 3.40 0.75 ปานกลาง


จากการศกษาปจจยการตลาดดานราคานนผบรโภคใหความสำาคญกบปจจยทางดานราคา โดยรวมอยในระดบปานกลาง (x = 3.40) โดยใหความสำาคญในปจจยยอยอยในระดบมาก ไดแก การตงราคาเหมาะสมกบปรมาณและคณภาพ(x = 3.53) การระบราคาทชดเจน (x = 3.47)

การใหความสำาคญในปจจยยอยดานราคาในระดบปานกลาง ไดแก การกำาหนดราคาคงทไมคอยเปลยนแปลง (x = 3.35) และมการลดกำาหนดราคาตามปรมาณทซอ (x = 3.21) ตามลำาดบ ดงแสดงในตารางท 4.42

ตารางท 4.43 คะแนนเฉลยของปจจยดานการจดจำาหนายทมผลตอการตดสนใจซอของกลมผบรโภค

ปจจยดานการจดจำาหนาย (ความสะดวกซอ)

คาเฉลย(x)

คาเบยงเบน

มาตรฐาน

(S.D.)


1. สถานทจำาหนายสะดวกในการหา 3.90 0.73 มาก

108

ซอผลตภณฑ2. สถานทวางขายมระเบยบเรยบรอย


3. การจดหมวดหมและการวางสะดวกแกการเลอกซอ


4. พนทภายในสถานทจำาหนายกวางขวางและสะอาด




จากการศกษาปจจยดานการจดจำาหนายถอวาเปนอกปจจยทสำาคญในการสรางความสะดวกในการซอใหแกผบรโภค พบวา ผบรโภคสวนใหญใหความสำาคญกบปจจยการจดจำาหนายโดยรวม ในระดบปานกลาง (x = 3.33) สวนการใหความสำาคญในปจจยยอยในระดบมากมเพยงดานเดยว ไดแก สถานทจำาหนายสะดวกในการหาซอผลตภณฑ (x = 3.90)

สวนการใหความสำาคญดานการจดจำาหนายอยในระดบปานกลางไดแก สถานทวางขายมระเบยบเรยบรอย (x = 3.18) ดานการจดหมวดหมและการวางสะดวกแกการเลอกซอ (x = 3.12) ปจจยดานพนทภายในสถานทจำาหนายกวางขวางและสะอาด (x = 3.10) ตามลำาดบ ดงแสดงในตารางท 4.43ตารางท 4.44 คะแนนเฉลยของปจจยดานการสงเสรมการตลาดทมผลตอการตดสนใจซอของกลมผบรโภค

ปจจยดานการสงเสรมการตลาด คาเฉลย(x)



109

น(S.D.)

1. ใหความรวมมอทางสงคม เชน การตงเปนศนยเรยนรดานการสงเสรมอาชพ

3.80 0.63 มาก

2. พนกงานขายสามารถใหคำาแนะนำาผลตภณฑได


3. แสดงบทความคณประโยชนตาง ๆ จากผลตภณฑ


4. ไดรบสวนลดจากการซอ 2.85 0.97 ปานกลาง

5. ลดราคาในบางโอกาส 2.74 0.97 ปานกลาง

6. มปายโฆษณาเกยวกบกลมธรกจชมชนในสถานทจำาหนาย




จากผลการศกษาในตารางจะแสดงใหเหนวา ผบรโภคใหความสำาคญในปจจยดานการสงเสรมการตลาดโดยรวมอยในระดบ ปานกลาง (x = 3.13) โดยผบรโภคใหความสำาคญกบปจจยยอยดานการสงเสรมการตลาด ในระดบมากมเพยงดานเดยวคอ ไดแก การใหความรวมมอทางสงคม เชน การตงเปนศนยเรยนรดานการสงเสรมอาชพ (x = 3.80)

สวนการใหความสำาคญดานการสงเสรมการตลาดในระดบปานกลางไดแก พนกงานขายสามารถใหคำาแนะนำาผลตภณฑได (x = 3.36) การแสดงบทความคณประโยชนตางๆ จากผลตภณฑ (x =

110

3.33) การไดรบสวนลดจากการซอ (x = 2.85) การลดราคาในบางโอกาส (x = 2.74) และปจจยดานการมปายโฆษณาเกยวกบกลมธรกจชมชนในสถานทจำาหนาย (x = 2.63) ดงแสดงในตารางท 4.44

ตารางท 4.45 แสดงจำานวนและคารอยละของผทกำาหนดราคาผลตภณฑจากธรกจชมชนจำาแนกตามสถานภาพสวนบคคลดานเพศ

วตถประสงคของการมารวมงาน

เพศชาย เพศหญงจำานวน รอยละ จำานวน รอยละ

มการตอรองราคาระหวางผซ อกบผขาย

17 39.5 33 16.3

ผขายเปนผกำาหนด 15 34.9 144 70.9ผบรโภคเปนผกำาหนดราคา 11 25.6 26 12.8

รวม 43 100.0 203 100.0จากตารางท 4.45 แสดงความเหนเกยวกบผทกำาหนดราคา

ผลตภณฑจากธรกจชมชน เมอจำาแนกตามสถานภาพสวนบคคลดานเพศ ปรากฏผลดงน

ผซอสนคาเพศชาย พบวา การเปนผทกำาหนดราคาผลตภณฑจากธรกจชมชน สวนใหญผขายเปนผกำาหนดคดเปนรอยละ 34.9 รองลงมาคอ ผซอสนคาสนคาสวนใหญมการตอรองราคาระหวางผซอกบผขาย คดเปนรอยละ 39.5 สวนนอยผซอสนคาคดวาผบรโภคเปนผกำาหนดราคา คดเปนรอยละ 25.6

ผซอสนคาเพศหญง พบวา การเปนผทกำาหนดราคาผลตภณฑจากธรกจชมชน สวนใหญผซอสนคาสนคาสวนใหญมการตอรองราคาระหวางผซอกบผขาย คดเปนรอยละ 70.9 รองลงมาคอผขายเปนผกำาหนดคดเปนรอยละ 16.3 สวนนอยผซอสนคาคดวาผบรโภคเปนผกำาหนดราคา คดเปนรอยละ 12.8

111

ตารางท 4.46 แสดงคาไคสแควรของความสมพนธระหวางผทกำาหนดราคาผลตภณฑจากธรกจชมชน กบ สถานภาพสวนบคคลดานเพศ

ความตองการของผบรโภคทมาซอผลตภณฑของกลมในหางสรรพสนคา

P-Value

วตถประสงคของการมารวมงาน 0.000*มนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตารางท 4.46 พบวา ความสมพนธระหวางผทกำาหนดราคาผลตภณฑจากธรกจชมชนกบสถานะภาพสวนบคคลดานเพศ มนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.05 แสดงใหเหนวาเพศตางกนมผลตอความแตกตางในความคดดานการเปนผทกำาหนดราคาผลตภณฑจากธรกจชมชน

ตารางท 4.47 แสดงจำานวนและคารอยละของจดประสงคในการซอผลตภณฑชมชนจำาแนกตามสถานภาพสวนบคคลดานเพศ

จดประสงคในการซอผลตภณฑชมชน

เพศชาย เพศหญงจำานวน รอยละ จำานวน รอยละ

ซอไปเพอใชเอง 21 48.8 107 52.7ซอไปเปนของฝากใหผใหญ 7 16.3 26 12.8ซอไปเปนของฝากจากการทองเทยว

5 11.6 23 11.3

ซ อไปเป นของขวญในโอกาสพเศษตาง ๆ

10 23.3 17 8.4

ซอไปดวยเหตผลอน 0 0.0 30 14.8รวม 43 100.0 203 100.0

112

จากตารางท 4.47 แสดงจดประสงคในการซอผลตภณฑชมชน เมอจำาแนกตามสถานภาพสวนบคคลดานเพศ ปรากฏผลดงน

ผซอสนคาเพศชาย พบวา จดประสงคในการซอผลตภณฑชมชน สวนใหญซอไปเพอใชเอง คดเปนรอยละ 48.8 รองลงมาคอซอไปเปนของขวญในโอกาสพเศษตาง ๆ คดเปนรอยละ 23.3 ซอไปเปนของฝากใหผใหญ คดเปนรอยละ 16.3 สวนนอยซอไปเปนของฝากจากการทองเทยว คดเปนรอยละ 11.6

ผซอสนคาเพศหญง พบวา จดประสงคในการซอผลตภณฑชมชน สวนใหญซอไปเพอใชเอง คดเปนรอยละ 48.8 รองลงมาคอซอไปดวยเหตผลอน คดเปนรอยละ 16.3 ซอไปเปนของฝากใหผใหญ คดเปนรอยละ 12.8 ซอไปเปนของฝากจากการทองเทยว คดเปนรอยละ 11.3 สวนนอยซอไปเปนของขวญในโอกาสพเศษตาง ๆ คดเปนรอยละ 8.4

ตารางท 4.48 แสดงคาไคสแควรของความสมพนธระหวางจดประสงคในการซอผลตภณฑชมชน กบ สถานภาพสวนบคคลดานเพศ

ความตองการของผบรโภคทมาซอผลตภณฑของกลมในหางสรรพสนคา

P-Value

วตถประสงคของการมารวมงาน 0.007*มนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตารางท 4.48 พบวา ความสมพนธระหวางจดประสงคในการซอผลตภณฑชมชนกบสถานะภาพสวนบคคลดานเพศ มนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.05 แสดงใหเหนวาเพศตางกนมผลตอความแตกตางในจดประสงคในการซอผลตภณฑชมชน

113

ตารางท 4.49 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยดานผลตภณฑ ทมผลตอการเลอกซอสนคาชมชนของผซอสนคาจำาแนกตามเพศ

ปจจยดานผลตภณฑ เพศชาย เพศหญงx S.D. x S.D.

ปจจยดานผลตภณฑ 3.76 0.695

3.27 0.656

1. มความคงทนใชไดในระยะยาว 4.30 0.822

3.49 0.886

2. มความสวยงาม ประณต 3.97 0.861

3.46 0.721

3. มความหลากหลายในเลอก 3.97 0.961

2.96 0.976

4. ใชเทคโนโลยผลตททนสมย 3.65 0.938

2.78 0.966

5. แหลงผลตไดมาตรฐาน (ม มผช.)

3.60 0.666

3.70 0.657

6. ตรายหอมชอเสยงนาเชอถอ 3.58 0.948

3.61 0.678

7. บรรจภณฑมความสวยงามนาซอ

3.57 0.902

3.05 0.908

8. มใหเลอกหลายขนาด 3.60 1.045

3.00 0.977

9. ผลตจากวสดทมคณภาพ 3.73 0.922

3.36 0.761


จากตารางท 4.49 พบวา เพศชายใหความสำาคญในปจจยดานผลตภณฑโดยรวมอยในระดบ มาก (x = 3.76) โดยปจจยยอย

114

ดานความคงทนใชไดในระยะยาวอยในระดบมากทสด (x = 4.30) ปจจยยอยดานอนอยในระดบมาก แสดงไดดงน

ปจจยดานมความสวยงาม ประณต (x = 3.97) มความหลากหลายในเลอก (x = 3.97) ผลตจากวสดทมคณภาพ (x = 3.73) ใชเทคโนโลยผลตททนสมย (x = 3.65) แหลงผลตไดมาตรฐาน (ม มผช.) (x = 3.60) มใหเลอกหลายขนาด (x = 3.60) ตรายหอมชอเสยงนาเชอถอ (x = 3.58) และบรรจภณฑมความสวยงามนาซอ (x = 3.57) ตามลำาดบ

เพศหญง ใหความสำาคญในปจจยดานผลตภณฑโดยรวมอยในระดบ ปานกลาง (x = 3.27) โดยปจจยยอยทอยในระดบมากไดแก แหลงผลตไดมาตรฐาน (ม มผช.) (x = 3.70) ตรายหอมชอเสยงนาเชอถอ (x = 3.61) มความคงทนใชไดในระยะยาว (x = 3.49) และมความสวยงาม ประณต (x = 3.46) ตามลำาดบ

ปจจยดานการผลตจากวสดทมคณภาพ (x = 3.36) บรรจภณฑมความสวยงามนาซอ (x = 3.05) มใหเลอกหลายขนาด (x = 3.00) มความหลากหลายในเลอก (x = 2.96) และใชเทคโนโลยผลตททนสมย (x = 2.78) ตามลำาดบ

ตารางท 4.50 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยดานราคา ทมผลตอการเลอกซอสนคาชมชนของผซอสนคาจำาแนกตามเพศ

ปจจยดานราคา เพศชาย เพศหญงx S.D. x S.D.

ปจจยดานราคา 3.83 0.660

3.31 0.747

1. ระบราคาชดเจน 3.85 0.654

3.40 0.789

2. ราคาเหมาะสมกบปรมาณและคณภาพ

3.78 0.758

3.48 0.736

115

3. ราคาคงทไมคอยเปลยนแปลง 3.90 0.777

3.25 0.874

4. มการลดกำาหนดราคาตามปรมาณทซอ

3.82 1.093

3.09 0.967


จากตารางท 4.50 พบวา เพศชายใหความสำาคญในปจจยดานราคาโดยรวมอยในระดบ มาก (x = 3.83) โดยปจจยยอยทกดานอยในระดบมาก ไดแก ดานราคาคงทไมคอยเปลยนแปลง (x = 3.90) การระบราคาชดเจน (x = 3.85) มการลดกำาหนดราคาตามปรมาณทซอ (x = 3.82) และราคาเหมาะสมกบปรมาณและคณภาพ (x = 3.78) ตามลำาดบ

เพศหญง ใหความสำาคญในปจจยดานราคาโดยรวมอยในระดบ ปานกลาง (x = 3.31) โดยมเพยงปจจยยอยดานราคาเหมาะสมกบปรมาณและคณภาพ (x = 3.48) ทอยในระดบมาก สวนปจจยยอยดานอนอยในระดบปานกลาง ไดแก การระบราคาชดเจน (x = 3.40) ราคาคงทไมคอยเปลยนแปลง (x = 3.25) และมการลดกำาหนดราคาตามปรมาณทซอ (x = 3.09) ตามลำาดบตารางท 4.51 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยดานการจดจำาหนาย ทมผลตอการเลอกซอสนคาชมชนของผซอสนคาจำาแนกตามเพศ

ปจจยดานการจดจำาหนาย (ความสะดวกซอ)

เพศชาย เพศหญงx S.D. x S.D.

ปจจยดานการจดจำาหนาย 3.87 1.162

3.22 0.811

1. สถานทจำาหนายสะดวกในการหาซอสนคา

3.95 1.160

3.89 0.611

2. สถานทวางขายมระเบยบ 3.75 1.26 3.06 1.04

116

เรยบรอย 0 73. การจดหมวดหมและการวางสะดวกแกการเลอกซอ

3.85 1.295

2.98 1.065

4. พนทภายในสถานทจำาหนายกวางขวางและสะอาด

3.92 1.292

2.94 1.080


จากตารางท 4.51 พบวา เพศชายใหความสำาคญในปจจยดานการจดจำาหนายโดยรวมอยในระดบ มาก (x = 3.87) โดยปจจยยอยทกดานอยในระดบมาก ไดแก ดานสถานทจำาหนายสะดวกในการหาซอสนคา (x = 3.95) พนทภายในสถานทจำาหนายกวางขวางและสะอาด (x = 3.92) มการจดหมวดหมและการวางสะดวกแกการเลอกซอ (x = 3.85) และสถานทวางขายมระเบยบเรยบรอย (x = 3.75) ตามลำาดบ

เพศหญง ใหความสำาคญในปจจยดานการจดจำาหนายโดยรวมอยในระดบ ปานกลาง (x = 3.22) โดยมเพยงปจจยยอยดานสถานทจำาหนายสะดวกในการหาซอสนคา (x = 3.89) ทอยในระดบมาก สวนปจจยยอยดานอนอยในระดบปานกลาง ไดแก สถานทวางขายมระเบยบเรยบรอย (x = 3.06) การจดหมวดหมและการวางสะดวกแกการเลอกซอ (x = 2.98) และพนทภายในสถานทจำาหนายกวางขวางและสะอาด (x = 2.94) ตามลำาดบ

ตารางท 4.52 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยดานการสงเสรมการตลาด ทมผลตอการเลอกซอสนคาชมชนของผซอสนคาจำาแนกตามเพศ

ปจจยดานการสงเสรมการตลาด เพศชาย เพศหญงx S.D. x S.D.

ปจจยดานการสงเสรมการตลาด 3.61 0.750

3.04 0.705

117

1. มปายโฆษณาเกยวกบกลมธรกจชมชนในสถานทจำาหนาย

3.34 1.211

2.50 1.094

2. ลดราคาในบางโอกาส 3.48 1.039

2.60 0.899

3. ใหความรวมมอทางสงคม 4.05 0.683

3.75 0.613

4. พนกงานขายสามารถใหคำาแนะนำาสนคาได

3.82 0.833

3.28 0.694

5. แสดงบทความคณประโยชนตาง ๆ จากผลตภณฑ

3.76 0.780

3.26 0.751

6. ไดรบสวนลดจากการซอ 3.20 1.066

2.79 0942


จากตารางท 4.52 พบวา เพศชายใหความสำาคญในปจจยดานการสงเสรมการตลาดโดยรวมอยในระดบ มาก (x = 3.61) โดยปจจยยอยอยในระดบมาก ไดแก ดานการใหความรวมมอทางสงคม (x = 4.05) พนกงานขายสามารถใหคำาแนะนำาสนคาได (x = 3.82) แสดงบทความคณประโยชนตาง ๆ จากผลตภณฑ (x = 3.76) และลดราคาในบางโอกาส (x = 3.48) ตามลำาดบ

เพศหญง ใหความสำาคญในปจจยดานการจดจำาหนายโดยรวมอยในระดบ ปานกลาง (x = 3.04) โดยมเพยงปจจยยอยดานใหความรวมมอทางสงคม (x = 3.75) ทอยในระดบมาก สวนปจจยยอยดานอนอยในระดบปานกลาง ไดแก พนกงานขายสามารถใหคำาแนะนำาสนคาได (x = 3.28) แสดงบทความคณประโยชนตาง ๆ จากผลตภณฑ (x = 3.26) ไดรบสวนลดจากการซอ (x = 2.79)ตามลำาดบ สวนปจจยทมความสำาคญในระดบนอยไดแกปจจยดานการลดราคาในบางโอกาส (x = 2.60) มปายโฆษณาเกยวกบกลมธรกจชมชนในสถานทจำาหนาย (x = 2.50) ตามลำาดบ

118

ตารางท 4.53 แสดงคาสถตทใชในการเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยระดบความสำาคญของระดบปจจยทมผลตอการเลอกซอ จำาแนกตามสถานภาพสวนบคคลดานเพศ

ปจจยทมผลตอการเลอกซอ t-value

P-value

1. ปจจยดานผลตภณฑ 0.079 0.7781.1 มความคงทนใชไดในระยะยาว 1.642 0.2011.2 มความสวยงาม ประณต 0.034 0.8541.3 มความหลากหลายในเลอก 0.485 0.4871.4 ใชเทคโนโลยผลตททนสมย 1.524 0.2181.5 แหลงผลตไดมาตรฐาน (ม มผช.) 0.261 0.6101.6 ตรายหอมชอเสยงนาเชอถอ 9.612 0.002

*1.7 บรรจภณฑมความสวยงามนาซอ 0.026 0.8721.8 มใหเลอกหลายขนาด 1.663 0.1981.9 ผลตจากวสดทมคณภาพ 4.997 0.026

*2. ปจจยดานราคา 1.904 0.1692.1 ระบราคาชดเจน 4.775 0.030

*2.2 ราคาเหมาะสมกบปรมาณและคณภาพ 0.099 0.7532.3 ราคาคงทไมคอยเปลยนแปลง 1.685 0.1962.4 มการลดกำาหนดราคาตามปรมาณทซอ 2.953 0.0873. ปจจยดานการจดจำาหนาย (ความสะดวกซอ)

1.467 0.227

3.1 สถานทจำาหนายสะดวกในการหาซอสนคา 13.295

0.000*

3.2 สถานทวางขายมระเบยบเรยบรอย 0.138 0.7113.3 การจดหมวดหมและการวางสะดวกแกการ 0.233 0.629

119

เลอกซอ3.4 พนทภายในสถานทจำาหนายกวางขวางและสะอาด

0.034 0.853

ตารางท 4.53 แสดงคาสถตทใชในการเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยระดบความสำาคญของระดบปจจยทมผลตอการเลอกซอ จำาแนกตามสถานภาพสวนบคคลดานเพศ (ตอ)

ปจจยทมผลตอการเลอกซอ t-value

P-value

4. ปจจยดานการสงเสรมการตลาด 0.797 0.3734.1 มปายโฆษณาเกยวกบกลมธรกจ

ชมชนในสถานทจำาหนาย2.330 0.128

4.2 ลดราคาในบางโอกาส 2.394 0.1234.3 ใหความรวมมอทางสงคม 0.107 0.7444.4 พนกงานขายสามารถใหคำาแนะนำาสนคาได

3.162 0.077

4.5 แสดงบทความคณประโยชนตาง ๆ จากผลตภณฑ

0.729 0.394

4.6 ไดรบสวนลดจากการซอ 1.326 0.251

จากตารางท 4.53 ผลการวเคราะหคาสถตทใชในการเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยระดบความสำาคญในปจจยทมผลตอการเลอกซอ จำาแนกตามสถานภาพสวนบคคลดานเพศ พบวา การเปรยบเทยบเปนรายดานของปจจยหลก ไดแก ปจจยดานผลตภณฑ ปจจยดานราคา ปจจยดานการจดจำาหนาย และปจจยดานการสงเสรมการตลาด ไมมความแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.05 สวนการเปรยบเทยบปจจยยอยในแตละดาน พบวา การมตรายหอมชอเสยงนาเชอถอ การผลตจากวสดทมคณภาพ การระบ

120

ราคาชดเจนและสถานทจำาหนายสะดวกในการหาซอสนคามความแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.05

ตารางท 4.54 คะแนนเฉลยของปจจยดานแนวทางการพฒนาผลตภณฑวสาหกจชมชน

แนวทางการพฒนาผลตภณฑวสาหกจชมชน

คาเฉลย

(x)


น(S.D.)


1. ควรมการสนบสนนดานการวจยและพฒนาผลตภณฑอยางตอเนอง

4.45

0.281 มากทสด

2. ควรมการอบรมใหความรแกผผลตเกยวกบการพฒนาผลตภณฑ

4.34


3. ควรมการสนบสนนกอใหเกดคานยมการใชผลตภณฑชมชนในสงคม

4.26


4. ควรไดรบการสนบสนนจากหนวยงานทเกยวของ

4.14

0.452 มาก

5. ควรไดรบการสนบสนนดานการโฆษณาประชาสมพนธอยางตอเนอง

4.02

0.298 มาก

6. ควรมการเสรมสรางนวตกรรมของผลตภณฑชมชน

3.89

0.856 มาก

รวม 4.18

0.689 มาก


จากตารางท 4.54 ไดทำาการสอบถามแนวทางการพฒนาผลตภณฑวสาหกจชมชนผบรโภคมความเหนวาควรมการพฒนาผลตภณฑวสาหกจชมชนโดยรวมอยในระดบมาก (x = 4.18) ซง

121

ลกคาวสาหกจชมชนเหนวาวสาหกจชมชนควรไดรบการสนบสนนอยในระดบมากทสด ไดแก การสนบสนนดานการวจยและพฒนา (x = 4.45) การอบรมใหความรแกผผลตเกยวกบการพฒนาผลตภณฑ (x = 4.34) และการสนบสนนกอใหเกดคานยมการใชผลตภณฑชมชนในสงคม (x = 4.26)

ความเหนตอแนวทางการพฒนาผลตภณฑวสาหกจชมชนระดบมาก ไดแก ควรไดรบการสนบสนนจากหนวยงานทเกยวของ (x = 4.14) ควรไดรบการสนบสนนดานการโฆษณาประชาสมพนธอยางตอเนอง (x = 4.02) และควรมการเสรมสรางนวตกรรมของผลตภณฑชมชน (x = 3.89)

3. ขอเสนอแนะของผบรโภคจากการสมภาษณผบรโภคในการพฒนาผลตภณฑชมชน

จงหวดเชยงใหม พบวา ขอเสนอแนะทผบรโภคใหประกอบดวย 2 ดานหลก ไดแก ดานผลตภณฑและดานการตลาด โดยมรายละอยดขอเสนอแนะของสนคาประเภทหตถกรรมและอาหาร แสดงดงตารางท 4.55

ตารางท 4.55 ขอเสนอแนะของผบรโภคในการพฒนาผลตภณฑชมชนจงหวดเชยงใหม

ผลตภณฑชมชน

ขอเสนอแนะดานผลตภณฑ

ขอเสนอแนะดานการตลาด

ประเภทหตกรรม

1) ผลตภณฑควรมรปแบบทหลากหลายและการออกแบบใหมความทนสมย

2) ผลตภณฑควรมแบรนดทมความเปน

1)ควรมชองทางการจดจำาหนายมากขน เชน ชองทางอนเตอรเนตและสอตางๆ สถานทงานแสดงสนคา สถานท

122

เอกลกษณของตวเอง ทองเทยวในชมชนประเภทอาหาร 1) ผลตภณฑควรมรป

แบบบรรจภณฑหลายขนาดเพอใหผบรโภคสามารถเลอกซอตามความตองการมากขน

2) รปแบบสนคาควรสามารถเกบรกษาสนคาไดนานและสะดวกในการพกพา

3) ผลตภณฑควรมแบรนดทมความเปนเอกลกษณของตวเอง

4) ควรมรายละเอยดเกยวกบผลตภณฑและมาตรฐาน สนคาทสรางความมนใจใหกบผบรโภค

1) ควรมชองทางการจดจำาหนายทหลากหลาย เชน ชองทางอนเตอรเนตและสอออนไลนตางๆ สถานทงานแสดงสนคา สถานททองเทยวในชมชน

2) ควรมการทดลองตลาดวางขายในกลมเปาหมาย


การวเคราะหจดทำาโมเดลธรกจ (Business model) เพอพฒนาศกยภาพการบรหารวสาหกจชมชน ในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

ผลการวเคราะหสถานภาพศกยภาพการผลตและการตลาดในปจจบนของสนคาเกษตรแปรรปในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม โดยมกลมเปาหมายทเปนตวแทนเขารวมโครงการจำานวน 7 กลม ไดแก กลมแมบานเกษตรกรบานโปงแยงนอก ศนยขาวชมชนตำาบลขเหลก กลมขาวฮางงอกครบวงจร กลมสมนไพร 9 อย กลมเศรษฐ

123

เรอทองเกษตรอนทรย กลมเพยงพอด และกลมแปรรปสมนไพรบานวงปอง แสดงดงตารางท 4.56 จากสงเคราะหกลมเปาหมาย สามารถวเคราะหศกยภาพการผลตและการตลาดสนคาเกษตรแปรรปของกลมวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม โดยประกอบดวย จดแขง จดออน โอกาส และอปสรรคในแตละดาน และจดทำา Business model ทเหมาะสมสำาหรบวสาหกจชมชนโดยมรายละเอยดตอไปน

124

ตารางท 4.56 วสาหกจชมชนทสำานกงานเกษตรอำาเภอคดเลอกเปนตวแทนเขารวมโครงการ

ลำาดบท

รหสทะเบยน ชอวสาหกจชมชน ทตง จำานวน

สมาชก

ผมอำานาจแทนฯ กจกรรม

1 6-50-07-08/1-0011

กลมแมบานเกษตรกรบานโปงแยงนอก

35/4 หม 2 ต.โปงแยง อ.แมรม จ.เชยงใหม โทรศพท 0861980821

10 นางอด สขใจนางทบทม ดวงอาย

แปรรปสตรอเบอร/ไมผลเมองหนาว

2 6-50-07-04/1-0030

ศนยขาวชมชน ตำาบลขเหลก

10/2 หม 2 ต.ขเหลก อ.แมรม จ.เชยงใหม โทรศพท 0871892182

23 นายปรญญา สวนด

เมลดพนธขาว/ขาวสำาเรจรป/แปรรปขาว

3 6-50-07-02/1-0019

กลมขาวฮางงอกครบวงจร

162 หม 5 ต.รมเหนอ อ.แมรม จ.เชยงใหม โทรศพท 0810351143

17 นางอำาพร เปงละวนนางสใบทพย อปคำา

แปรรปขาวฮางงอก(ขาวกลอง)/นำาขาวฮางงอก

4 6-50-07-02/1-0007

สมนไพร 9 อย 298 หม 1 ต.รมเหนอ 8 นางสนนทา คำาภระ ยาดม ยา

88125

อ.แมรม จ.เชยงใหม โทรศพท 053297730

นางจตธนา ชยเลศ

หมองสมนไพร//ขนมทองมวน/ทองพบ

5 6-50-07-05/1-0030

เศรษฐเรอทองเกษตรอนทรย

220/56 หม 3 ต.สะลวง อ.แมรม จ.เชยงใหม โทรศพท 0846154353

8 นางรชดาวลย กนธามลนางสราญชล โกมลเสน

ชาสมนไพรพรอมชง เชยงดา เจยวกหลาน

6 6-50-07-10/1-0007

กลมเพยงพอด 173/1 หม 10 ต.ดอนแกว อ.แมรม จ.เชยงใหม โทรศพท 053122030

7 นางสาวธนชา ธนะสารนางสาวปยวรรณ เปงมล

สบรงผง ครมอาบนำา

7 6-50-07-11/1-0002

กลมแปรรปสมนไพรบานวงปอง

14 หม 6 ต.เหมองแกว อ.แมรม จ.เชยงใหม โทรศพท 053379289

17 นางธญญา สกลวรศลปนางดา ชยขาว

ชาสมนไพร ขง/กระชายดำา

ทมา : เกษตรอำาเภอแมรม, 2560

126

1.การจดทำาโมเดลธรกจ วสาหกจชมชนกลมแมบานเกษตรกรบานโปงแยงนอก

1.1 การวเคราะหสภาพการแขงขนของอตสาหกรรม (Five Force Model)

1) สภาพการแขงขนในปจจบน (Industry Competitors) : High

มจำานวนคแขงในอตสาหกรรมเดยวกนคอนขางมาก เนองจากเปนสนคาประเภทอบแหงและมผผลตสนคาเพอจำาหนายเปนจำานวนมาก

2) อปสรรคในการเขาสธรกจ (Barrier to Entry) : High

ตองใชตนทนในการผลตสงเนองจากกลมลกคานยมรบประทานสตอเบอรสดมากกวาสตอเบอรอบแหงตองใชประสบการณหรอความชำานาญในการผลต

3) ภยคกคามจากสนคาทดแทน (Threat of substitutes) : High

มแรงผลกดนจากสนคาทดแทนสง เนองจากเปนสนคาประเภทอบแหง ผบรโภคสามารถเลอกรบประทานสนคาชนดอนได เชน ลำาไยอบแหง มะมวงอบแหง ลกพรนอบแหง มะเขอเทศอบแหง ฯลฯ

4) อำานาจตอรองจากผขายปจจยการผลต (Supplier power) : Low

ผขายวตถดบชนดเดยวกนมหลายในทองตลาดมจำานวนมากทำาใหมอำานาจการตอรองจากผจำาหนายปจจยการผลตสง

5) อำานาจตอรองจากผซอ (Buyer power) : High เนองจากสตอเบอรอบแหงมผผลตคอนขางเยอะ

ทำาใหลกคาสามารถเลอกซอสนคาไดจากผผลตรายอน ทำาใหผซอสนคามอำานาจในการตอรองสง

127

1.2 การวเคราะหความสมพนธของปจจยภายในธรกจ 7S McKinsey Framework

1)กลยทธ (Strategy)- ใชวธการเขาถงลกคาโดยใชสนคาจรงมบรการลกคา

ชมจากสนคาจรง- แนะนำาสนคาใหรายละเอยดเกยวกบผปลตภณฑให

แกลกคา- โฆษณาสนคาผานทาง Facebook- ออกบทตามงาน Otop,งานแสดงสนคา, ของด

จงหวด- ออกแบบผลตภทณใหมความดงดดหนาสนใจ

2) โครงสรางองคกร (Structure)สมาชกกลมแมบานเกษตกร,กลมสนคา otop ต. โปงแยง อ.แมรม จ. เชยงใหม

3)สไตล (Style)การทำางานกนเปนกลม โดยแบงหนาทในการทำางาน

4)ระบบ (System)ลกสามารถซอสนคาไดท ถนนคนเดนทาแพ,ทางขนมอนแจม , ทาง Line

5) บคลากร (Staff)มความเชยวชาญในการผลตสนคา

6) ทกษะ (Skill)มความชำานาญเฉพาะดานในการทำาสตอเบอรอบแหง

7) คานยม (Shared Value)มการปรกษากนภายในกลมและยงมการแบงหนาทกนภายในกลม

128

1.3 การวเคราะหจดแขง จดออน โอกาสและอปสรรค/ภยคกคาม (SWOT Analysis)การวเคราะหสภาพแวดลอมภายในธรกจ (Internal Environment)จดแขง (Strength)

- ผลตภณฑสามารถเกบไดนาน- ผลตสนคาเองโดยทไมตองรบสนคามาจากพอคาคนกลาง- มเครองจกรในการผลตครบถวน สามารถลดตนทนในการผลต

จดออน (Weakness)- มกำาลงในการผลตสนคานอย วตถดบมจำานวนจำากด - บรรจภณฑไมมความดงดดหนาสนใจ

การวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกธรกจ (External Environment)โอกาส (Opportunity)

- สามารถผลกดนสนคาเขาสหางสรรพสนคา ขยายชองทางการจดจำาหนาย

- การจดจำาหนาย ผานสอออนไลน- ไดเงนทนสนบสนนจากมหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม ในการ

พฒนาสนคา อปสรรค (Threat)

- มปญหาเรองวตถดบหลกในการนำามาผลตสนคา- วตถดบตามฤดกาล- สภาพดานเศรษฐกจ

1.4 การกำาหนดทศทางขององคกรวสยทศน (Vision)ผนำาในการผลตภณฑผลไมสตอเบอรสดและแปรรป

พนธกจ (Mission)

129

- สรางคณภาพ เพมมลคาใหกบสนคา- มองเหนศกยภาพและโอกาส สรางผลตภณฑใหมเพอตอย

อดใหธรกจ- มวสยทศน ดานการสรางสรรค และการลงทน- มการประสานงาน กบหนวยงานตางๆ เพอจดจำาหนาย

เปาหมายของธรกจ (Business goal)เปนผนำาของรฐวสาหกจชมชน จำาหนายสนคา OTOP (ผลไมส

ตอเบอร ผลไมอากาศหนาว) ในอำาเภอแมรม จ. เชยงใหม

ปจจยสความสำาเรจของธรกจ (Key success factors)1. เปนสนคาทนำามาแปรรปขายไดทกฤดกาล2. มการจำาหนายเปนผานชองทางตางๆ เชน ขายผานหนาราน

ทางขนมอนแจม ต.โปงแยง อ.แมรม จ. เชยงใหม เปนตน3. มการใชประโยชนสตอเบอรไดยางคมคานำามาแปรรปเปน

สนคา

กลมเปาหมายของธรกจ (STP Marketing)1. Segmentation (การแบงสวนตลาด) โดยใชหลก

ประชากรศาสตร โดยแบงชวงจากอายประมาณ 20 – 35 ป ทงเพศชายและเพศหญง กลมนกทองเทยว ทมรายไดเฉลยประมาณ 6,000 บาทตอเดอน

2. Targeting (การเลอกกลมเปาหมาย) กลมเปาสวนใหญคอ กลมผชอบบรโภคผลไมอบแหง ซงอายประมาณ 20 – 35 ป ทงเพศชายและเพศหญง โดยมรายไดเฉลยประมาณ 20 – 35 ปPositioning (ตำาแหนงหรอจดยนของสนคา) สนคามจดเดนทแตกตางจากคแขงในตลาดคอ เปน สตอเบอรอบแหงทไมใสนำาตาลและใสนำาตาล สตอเบอรอบแหงทไมใสนำาตาลเหมาะกบคนทรก

130

สขภาพหรอไมชอบบรโภคของหวาน สวนสตอเบอรทใสนำาตาลเหมาะกบผบรโภคทวไป

การผลต (Production)1. กระบวนการจดซอ

คำาสงซอ

2. ทตง / โกดงทางขนมอนแจม ต.โปงแยง อ.แมรม จ. เชยงใหม

3. กระบวนการผลต

กลยทธธรกจ (Business strategy) มการใชกลยทธโดยการแปรรปสนคา โดยใชทรพยากรของผลตภณฑสตอเบอรไดอยางคมคา ไมมการตดทอนลดหรอเสยไปโดยนำาไปแปรรปหลายอยาง เชน อบแหง แยม ลกอม โดยนำาสตอเบอรแตละประเภทมานำาคดแยก ลกไหนดก นำาไปขายสดได และสวนลกทไมสวยไมสมบรณ หรอใกลเสยกนำามาแปรรป ทำาใหเกดผลตภทฑ

Input-สตอเบอรร

Process-คดแยกสตอเบอร-นำาสวนทขายสดไมไดมาแปรรป-แพคลงบรรจผลตภณฑ-ตดสตกเกอร

ผประกอบการ ลกคา

Output-นำาผลตภณฑสตอเบอรร ออกจำาหนาย

131

สนคาหลายอยาง ทำาใหเปนอกหลายทางเลอกของผบรโภคในการเลอกซอสนคาสตอเบอร

ภาพท 4.8 กระบวนการพฒนาวสาหกจชมชนกลมแมบานเกษตรกรบานโปงแยงนอก

132

โมเดลธรกจของวสาหกจชมชนกลมแมบานเกษตรกรบานโปงแยงนอก

เขาใจปญหาหรอความตองการของลกคา (Problem: P) รปแบบสนคามความสะดวกตอการบรโภคและสามารถทานไดทกเวลา

ทางเลอกในการแกปญหาหรอตอบสนองความตองการของลกคา(Solution: S)การออกแบบสนคาในขนาดทเหมาะสมสามารถพกพาไดสะดวก และเกบรกษาไดนาน

คณประโยชน/คณคาทโดดเดนของสนคา (Unique Value Proposition: VP)- เกบไดนานทงป สามารถขายไดทงป มปรมาณทเยอะกวาคแขง

ความไดเปรยบทโดดเดน (Unfair Advantage: UA)ลกสวนประจำาทนำาสตอเบอรมาสง(ไมไดเปนคแขงกน)สรางความสมพนธ โดยการตดตอกบลกคาอยางสมำาเสมอ

การแบงสวนตลาดหรอกำาหนดกลมตลาดของลกคา (Customer Segmentation: CS)กลมนกทองเทยวทงคนไทยและชาวตางชาต- กลมคนทชอบบรโภคสตอเบอร

ตวชวดความสำาเรจของกจกรรม (Key Metrics: KM)มลกคาประจำาทสงสนคาเปนประจำาทกป

ชองทางการตดตอสอสารกบลกคา (Channels: CH)- ทางขนดอยมอนแจม- ถนนคนเดนววลาย

93133

มเครอขายพนธมตรทงเกษตรกร และลกคา

โครงสรางตนทนในการสงคณคาทงหมด (Cost Structure: CS) ตนทนหลก ประกอบดวย วตถดบ คดเปนรอยละ 35 คาแรงงาน คดเปนรอยละ 20 คาเครองจกรและอปกรณ คดเปนรอยละ 30 และคาเกบรกษา รอยละ 15 และคาขนสงรอยละ 5

รายไดหลก (Revenue Streams : RS)มรายไดหลกมาจากรานคาทสงประจำารอยละ 80รายไดจากการออกแสดงสนคา รอยละ 20

134

2. การจดทำาโมเดลธรกจ วสาหกจชมชนกลมขาวรวมใจขเหลก

2.1 การวเคราะหสภาพการแขงขนของอตสาหกรรม (Five Forced Model)


อปสรรค มจำานวนคแขงในอตสาหกรรมเดยวกนจำานวนมาก เนองจากเปนสนคาเพอสขภาพและ มผผลตสนคาเพอนจำาหนายจำานวนมาก โดยอาจจะสงผลใหมการแขงขนทรนแรง


อปสรรค : - เนองจากกลมลกคาเปาหมายหลกเปนกลมลกคา

เฉพาะกลม จงตองมการวางจำาหนายสนคาในสถานททเหมาะสม- ตองใชประสบการณ หรอความชำานาญในการผลต

ระบบภายในชมชน จงยงไมสามารถแขงขนกบแบรนดทมอยได และยงตองใชเวลาในการสะสมชอเสยงพอสมควร


อปสรรค : สนคาทใชทดแทนมอยเปนจำานวนมาก เนองจากขาวลานนาจดอยในประเภทอาหารหลก อาจทำาใหลกคามสนคาทดแทนมากมายเพราะขาวทวไปมมากมาย ผบรโภคอกกลมหนงจงอาจ อยากทจะเลอกทานขาวธรรมดาทมขายทวไป


อปสรรค: จำานวนผขายวตถดบในทองตลาดมจำานวนมาก ทำาใหมอำานาจตอรองจากผจำาหนายสง

5) อำานาจตอรองจากผซอ (Buyer power) : High

135

โอกาส : เนองจากปจจบนมการผลตสนคาประเภทขาวเพอสขภาพจำานวนมาก ทำาใหลกคาสามารเลอก รบประทานตามความพอใจ

อปสรรค : แตผบรโภคมทางเลอกทหลากหลายในการเลอก ฉะนนอำานาจตองรองของผชอจงสง

2.2 การวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกทวไป PEST Analysis

1) ปจจยทางการเมอง (Political) โอกาส : - เปนสนคาทสามารถสงออกไปยงประเทศเพอนบาน

ได- เปนสนคาทสามาถนำาไปขอมาตรฐาน Thailand

Standards for Riceอปสรรค : -ผผลตยงขาดความรดานการสงออก

2) ปจจยทางเศรษฐกจ (Economic)โอกาส: - ในปจจบนคนไทยหนมารกสขภาพมากขน- เปนทนยมของกลมคนรกสขภาพ- เปนทมการผลตมากในพนท

อปสรรค : - ราคาทสงไป- ทวางจำาหนายมนอย- เปนสนคาเฉพาะกลม

3) ปจจยทางสงคม (Social)โอกาส : - เปนสนคาทไมมสารเคม- เปนสนคาทอยในชมชนทาขเหลก

136

- เปนสนคาทสงเสรมรายไดของคนในชมชนอปสรรค : - ในแตละรอบของการสขาวแตละรอบจะไดปรมาณท

ไมเทากนไมเปนมาตรฐาน- คนในพนทสวนใหญนนเปนคนทองถนดงนนคา

นยมในการเลอกทานขาวแตละชนดไมเหมอนกน- เปนสนคาทคนภายนอกยงไมรวาในพนทนนมการ

ผลตขาวชนดนนๆ4) ปจจยทางเทคโนโลย (Technology)

โอกาส : - เปนสนคาทมการผานการตรวจสอบมาตรฐานระบบ

GAP จากกรมการขาวอปสรรค : - ไมมการทำาตลาดออนไลนมากนก- เปนสนคาทมคนรจกเฉพาะกลมเนองจากไมคอย

ประชาสมพนธผานทางชองทางตางๆ

2.3 การวเคราะหโซแหงคณคา (Value chain)1) ดานบรหาร

จดแขง: กลมขาวขเหลก มโครงสรางองคกร โดยมผนำาเพอกระจายงานโดยตรงใหแกสมาชกในกลม

จดออน: เนองจากสมาชก เปนคนในชมชน จงความเขาใจเกยวกบการพฒนาประสทธภาพขององคกร

2) ดานเทคโนโลยและระบบสารสนเทศจดออน: เครองจกรทนำามาใชภายในองคกร ไมเพยง

พอตอการผลต3) ดานทรพยากรมนษย

137

จดแขง: รายไดทไดจากการขายขาวนน จะนำาไปเขาในกลมเพอพฒนาชมชน ใหมความเจรญในดานตางๆทำาใหชาวบานทกคนมขวญและกำาลงใจในการทำางาน มการใหความรวมมอเปนอยางดและมการนดหมายกอนทกครงในการทำางาน

จดออน: ชาวบานบางคนไมวางมาชวยงานไดทกครงเพราะมธระจำาเปนทตองทำา เลยทำาใหอตราการเขาออกการทำางานของชาวบานไมเปนไปตามทวางแผนไว

4) ดานวจยและพฒนาจดแขง: ขาวขเหลก ไดผานการตรวจสอบ มาตรฐาน

ระบบ GAP โดยมคณคาทางอาหารสงทานแลวมประโยชนตอสขภาพรางกาย มบรรจภณฑทชวยยดอายการเกบรกษาผลตภณฑใหอยไดนาน ผานกระบวนการผลตหลายขนตอนทมคณภาพกอนทจะสงไปถงมอของผบรโภค

จดออน: เนองจากขาวขเหลกเปนผลตภณฑ ทเกดจากการรวมกลมของคนในชมชน จงขนชอวาเปนสนคา Hand made เพราะเกดจากการรวมกลมของคนในชมชนทมาชวยกนผลต ในสวนนอาจจะทำาใหผบรโภคไมคอยไววางใจในกระบวนการผลตของสนคา ถงแมวาจะไดรบมาตรฐาน GAP แลวกตาม

5) ดานการผลตจดแขง: - มการผลตสนคาตามรายการสงสนคา ทสงมา

แบบ Just in time.- มเครองจกรททำาบรรจภณฑไดเอง - ผลผลตทไดมประสทธภาพเพราะ กำาลงการผลต

เปนคนในชมชนสามารถควบคมดแลไดงาย- เนองจากมการคดสรรเมลดขาวอยางพถพถนจง

ทำาใหสามารถผลตไดจำานวนไมมาก

138

จดออน: - ผลตสนคาได ไมเพยงพอตอการขาย - เครองจกรมแคเครองบรรจสญญากาศ จงไม

สามารถควบคมการผลตไดทงหมด- ไมสามารถผลตไดทกฤดกาล เพราะถาปลกตลอดป

จะทำาใหเมลดขาวไมสมบรณ - มกำาลงการผลต ทไมเพยงพอในแตละครง

เนองจากคนในชมชนกมอาชพหลกของตนเอง- ผลตไดครงละ 200 กโลกรมเทานน

6) ดานการตลาดจดแขง: - ราคา เปนราคาทลกคาทกระดบสามารถเขาถงได- ผลตภณฑ ขาวมทงหมด 3 ชนดทกชนดผานการ

ตรวจสอบรบรองคณภาพขาว GAPจดออน: - การสงเสรมทางการตลาด : การเจรญเตบโตของ

ยอดขายไมคอยดเนองจากยงขายคนเดนตลาดสมาชกในกลมยงไมเขาใจในเรองของการแบงสวนตลาด กลมลกคาเปาหมายจงยงไมชดเจน

- ชองทางการจดจำาหนาย : สนคายงไมเปนทรจกมากนก เนองไมมการขายออนไลน

7) ดานการเงนจดแขง: มการวางแผนการเงน และจดสรรการใชเงน

ทน ประมาณเงนทน โครงสรางเงนทน สภาพคลอง และความเสยง


1) โครงสรางองคกร (Structure)

139

จดแขง : เนองจากเปนธรกจชมชนทเกดจากการรวมกลมของคนในชมชน ทำาใหมการประสานงานกนไดเปนอยางด เพราะสมาชกในกลมสามารถเขาถงกนและดแลกนไดงายจดออน : สมาชกทงหมดมาจากคนในชมชน จงทำาใหไมมความคดรเรมสรางสรรคทแปลกใหม สกเทาไหร

2) กลยทธ (Strategy)จดแขง : ขาวขเหลกเปนธรกจของคนในชมชน โดยจะ

นำาผลผลตของแตละคนมาแปรรป เพอเปนการสรางรายไดใหแกคนในชมชน แลวทำาใหผลตภณฑ มหลากหลายรปแบบ เหมาะกบการแขงขนในตลาดปจจบนทตองการความหลากหลายความแตกตาง

3) ระบบ (System)จดแขง : เนองจากกลมขาวขเหลกมการแกนนำา คอย

ดแลเรองการรบ order สนคา ดงนนการบรหารงานในเรองระบบขอมลระบบงบประมาณ ระบบบญช จงมอยแลว

จดออน : แกนนำาอาจจะไมมความชำานาญโดยตรง เพราะเปนคนในชมชน ทไมไดมประสบการณในการบรหารดแลมากอน

4) สไตล (Style)จดแขง : มการบรหารงานแบบมหวหนา หรอผนำาคน

เดยว และกระจายงานโดยตรงสสมาชก จงทำาใหดำาเนนการไดการอยางรวดเรว และเกดความผดพลาดนอย

5) บคลากร (Staff)จดออน : สมาชกในกลม มอาชพเกษตรกร เปนสวน

ใหญ จงทำาให การพฒนาของธรกจไมสามารถเตบโตไดอยางรวดเรว6) ทกษะ (Skill)

จดแขง : สมาชกในกลม 98% ประกอบอาชพหลกเปนเกษตรกร ดงนนจงมทำาใหมทกษะ ความชำานาญดานเกษตร และการปลกขาวเปนอยางด

140

จดออน : ผนำาของกลมยงขาดทกษะดานการบรหารงาน ทำาใหองคกรขาดการวางแผนเชงกลยทธ จงเตบโต และสรางความแตกตางไดลาชา

7) คานยม (Shared Value)จดแขง : คนทจะเขามาเปนสมาชกในกลม ตองผาน

การอบรมเบองตนตามขนตอน และรบรตามขอตกลง กฎกตกาของกลม และในแตละครง จะมการนดรวมกลมกอนการทำางานเสมอ

2.5 การกำาหนดทศทางขององคกรวสยทศน (Vision)เปนผนำาธรกจ ขาวแปรรปของประเทศไทย ทไดรบความไว

วางใจ และเปนทชนชอบของกลมคนรกสขภาพ

พนธกจ (Mission) 1. ผลตผลตภณฑทมคณภาพ และปลอดภยใหแกผบรโภค 2. นำานวตกรรมมาใชในธรกจ การผลตทรวดเรวและผลตทน

เวลา3. สงเสรมรายไดใหกบเกษตรกรในชมชนขาวขเหลก และ

ชมชนใกลเคยง4. เรงกระจายสนคาเพอเขาถงกลมคนรกสขภาพ

ปจจยสความสำาเรจของธรกจ (Key success factors)1. เปนขาวแปรรปทมคณภาพไดมาตรฐาน GAP การปลกพช

ปลอดภย ของกรมการขาว2. มการประชาสมพนธสนคาเพอใหเขา กลมลกคา โดยการเปด

ซมจดแสดงสนคา

141

ตามกจกรรมกลมลกคาเปาหมาย เชน งานวงเพอการกศลทำาสอโฆษณา ตามฟตเนสตางๆ

3. รกษาระดบคณภาพของผลตภณฑใหมนคง 4. มการพฒนาคณภาพของผลตภณฑอยางตอเนอง

กลมเปาหมายของธรกจ (STP Marketing)1. Segmentation (การแบงสวนตลาด) โดยใชหลก

ประชากรศาสตร โดยแบงอายคอชวงอายประมาณ 40-65 ป ทงเพศชายและหญง

2. Targeting (การเลอกกลมเปาหมาย) กลมเปาหมายสวนใหญ คอกลมคนรกสขภาพ ชวงอายประมาณ 49-65 ป ทงเพศชายและหญง โดยมรายไดเฉลยประมาณ 9000 บาท/เดอน

3. Positioning (ตำาแหนงหรอจดยนของสนคา) สนคามจดเดนทแตกตางจากคแขงในตลาดคอเปนขาวเพอสขภาพทมสารอาหารและคณคาทางโภชนาการสง และมประปรมาณสารกาบาในเมลดสงกวาขาวสาร 10 เทา และยงมแกมมาออรซานอล วตตามนอ สารฟโนลค ไลซน เปนตน ซงแตกตางจากสนคาเพอสขภาพทวไปในตลาด

กลยทธธรกจ (Business strategy)ใชกลยทธสรางความแตกตางของผลตภณฑ ขาวขเหลกม

ผลตภณฑ 3 รปแบบ คอ ขาวหอมนล(ไรซเบอร) ขาวหอมมะล ขาวกลอง ซงมประโยชน มคณคาทดตอรางกายเชน มสารตอตานอนมลอสระอดมไปดวยโฟเลต ในปรมาณทสง และยงอดมไปดวยสารอาหารอนๆทมประโยชนตอรางกาย หลายชนดเปนขาวเกษตรสนเองไมสามารถ ปลกไดตลอดป โดยมระยะเวลาจำากดในการปลก เพอทจะไดผลผลตทสมบรณไดเมลดขาวทโต เตมไปดวยคณนะประโยชน ขาว 3 ชนดเปนขาวจาวทอยในตระกล ขาวกลองจงมประโยชนมากกวาขาวขาวธรรมดา

142

โครงสรางองคกร

การผลต (Production)

ปลก คนในชมชน

ขาว เปลอก

ขาวสาร บรรจจำาหนาย

หวหนากลมขาวขเหลก

ฝายผลต ฝายแปรรป ฝายขาย

ผควบคมการผลต

Output - ขาวขเหลก 3 ชนด พรอมจดจำาหนายถงมอผบรโภค

Process- นำาขาวเปลอก 3 ชนดมาแชนำา - นำาไปนงกอนนำามาส เพอทจะไดขาวหอมนล ขาวหอมมะล ขาวกลอง นำาไปใสบรรจภณฑ ปดปากถงดวยเครองบรรจสญญากาศ

Input- ขาวเปลอก 3 ชนด

143

โรงส/สหกรณ ฝายแปรรป ตลาด/พอคา

การวเคราะหงาน Job Analysis-JAJob Description (JD)ชองาน : พนกงานขายรหสงาน : SE.4114ชอสงกด : พนกงานขายเงนเดอน : 9,000-15,000 บาท/เดอนความสมพนธกบแผนกอน : ฝายการผลต ฝายการขายผบงคบบญชา : ผจดการดานฝายการขายลกษณะงานโดยยอ : เสนอขายสนคาใหแกลกคา และเชคสนคา

คงเหลอในคลง การปฏบตงาน : 1. เสนอขายสนคาใหแกลกคา2. เชคสนคาคงเหลอในคลง3. ดแลลกคาหลงการการ4. ตองมเวลาและไมมพนธะใดๆ

Job Specification (JS)ตำาแหนง : พนกงานขายเพศ : ชาย/หญง อาย : 25-35 ปประสบการณ : ทำางานอยางนอย 2-4 ป มความรเกยวกบดาน

การขายสถานภาพ : พนกงานประจำาคณสมบตรอนๆ : 1. มทศนคตทดตองานขายสนคาและลกคา2. มความสามารถในการขายตามขนตอนของการขาย การเปด

การขาย การเสนอขาย การขจดขอโตแยง การปดการขาย

144

3. ทำางานอยางทมเท เพราะงานขายเปนงานทตองใชความสามารถของตวคณเองลวน ๆ

4. งานขายเปนงานทคณจะอยนงไมได ตองมความกระตอรอรนในการขายตลอดเวลา

5. รจกควบคมจตใจ และอารมณใหได เพราะแตละวนคณตองเจอลกคาตาง ๆ มากมาย

6. มอปนสยทคนชอบ นนคอนสยทคนอยากอยใกล เปนกนเอง ราเรง สนกสนาน หรอมนำาใจ

2.6 การจดทำาโมเดลธรกจกลมลกคา Cs- กลมคนรกสขภาพ- กลมททานขาวเปนศลปะ(ชอบถายรปอาหาร)- กลมผปวย ทไมตองการใหสารเคมจากการเกษตรเขา

รางกาย

คณคาสนคา / บรการ VP- บำารงสมอง- ทำาใหกระดกและฟนแขงแรง- ปองกนมะเรงลำาไส,โรคปากนกกระจอก,โรคเหนบ

ชา,ตะครว,มสารตานอนมลอสระ- ไดมาตรฐาน GAP (การปฏบตในการผลตพชเพอให

ผลผลตไดมาตรฐานปลอดภย ปลอดศตรพช และมคณภาพด หรอกคอคามาตรฐานผลผลต ซงเปนคามาตรฐานทออกโดยกรมวชาการเกษตรและกรมการขาว)

ความสมพนธลกคา CR- สรางความประทบตอสนคาจนตองกลบมาชอใหม- แนะนำา และใหความรเกยวกบผลตภณฑ เพอใหลกคา

ทราบถงคณประโยชนของผลตภณฑ

145

- การบอกตอ แบบปากตอปากของผบรโภค

ชองทางเขาถงลกคา DC- Rustic market Chiang mai- ชองทางออนไลน สรางเพจทาง Facebook- เปดซมจดแสดงสนคา ทเมองทองธาน- เปดซมจดแสดงสนคา และใหความรตามงานกฬา

ตางๆ

รายไดหลก RS- ทางตรงจากขาวแปรรป 100%

พนธมตร KP- ศนยขอมลตลาดขาวเฉพาะ (Niche Market) ม

วตถประสงคเพอเปนแหลงอางองสำาคญในการซอขายขาวตลาดเฉพาะและเปนแหลงขอมลสำาหรบผบรโภคไดเขาใจเรองพนธขาว ประกอบการตดสนใจ สำาหรบการจายเพมขนเพอซอขาวตลาดเฉพาะ ซงครอบคลมผลตภณฑขาวใน 4 ลกษณะคอขาวอนทรย

1) ขาวทมสงบงชทางภมศาสตร 2) ขาวทมคณคาทางโภชนาการสง 3) ผลตภณฑแปรรปจากขาว - สถาบนสงเสรมสนคาเกษตรนวตกรรม กรมการคา

ตางประเทศ1) ทำาหนาทเปนสอระหวางรฐบาลกบพอคา เพอใหพอคา

ไดรวมมอกบรฐบาลดำาเนนการอยางหนงอยางใดทจะเปนประโยชนในดานการคากบตางประเทศ

2) ทำาหนาทใหความร และเรองราวขาวสารในทางการคากบตางประเทศแกบรรดาพอคาทงปวง

- กองพฒนาผลตภณฑขาว กรมการขาว

146

เปนหนวยงานระดบกรม ในสงกดกระทรวงเกษตรและสหกรณของไทย มหนาทศกษาวจยสำาหรบขาวใน ประเทศไทย มหนวยงานสวนภมภาค คอ ศนยเมลดพนธขาว 23 แหง และ สำานกวจยและพฒนาขาว มศนยวจยขาวอก 27 แหง รวมแลวมศนยฯ สวนภมภาคตามจงหวดตาง รวม 50 ศนย โครงการสงเสรมการ ผลตขาวตลาดเฉพาะ

- กลมเกษตรในชมชนขาวขเหลกและชมชนใกลเคยง

กจกรรมหลก KA- แปรรปขาว - ปลกขาว- ขนสงขาว

ทรพยากรหลก KR- เครองจกร - แรงงาน- งบประมาณในการสนบสนนเครองจกรและหองบรรจ

ภณฑ- วตถดบเพยงพอ (วางแผนในการผลต)

โครงสรางตนทน CS- คาขนสง แลวแตระยะทางเรมตน 200 บาท- คาแรง 7% ตอการขาย 1 ถง- คาบรรจภณฑ (2 บาท ตอ 1 กโลกรม)- คาเมลดขาว 1 ไรตอ 10 กโลกรม (ขาวหอมนล 1

กก. 40 บาท) (ขาวหอมมะล 1 กก. 20 บาท)

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A7

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C

147

ภาพท 4.9 กระบวนการพฒนาวสาหกจชมชนกลมขาวรวมใจขเหลก

148

โมเดลธรกจของวสาหกจชมชนกลมขาวรวมใจขเหลก2. คณภาพของสนคา/บรการ VP- บำารงสมอง- ทำาใหกระดกและฟนแขงแรง- ปองกนมะเรงลำาไส- มสารตานอนมลอสระ- ไดมาตรฐาน GAP

4. ชองทางเขาถงลกคา DC- Rustic market Chiang mai- ชองทางออนไลน สรางเพจทาง Facebook- งานเกษตรแมโจ- เปดซมจดแสดงสนคา ทเมองทองธาน- เปดซมจดแสดงสนคา

และใหความรตามงานกฬาตางๆ

3. ความสมพนธลกคา CR- กลบมาชอใหม- แนะนำาและใหความรเกยวกบผลตภณฑ- การบอกตอ

9. โครงสรางตนทน CS- คาขนสงแลวแตระยะทางเรมตน 200 บาท- คาแรง 7% ตอ 1 ถง- คาบรรจภณฑ(2 บาท ตอ 1 กโลกรม)- คาเมลดขาว 1 ไรตอ 10 กโลกรม (ขาวหอมนล 1 กก. 40 บาท) (ขาวหอมมะล 1 กก. 20 บาท)

1. กลมลกคา Csหลก : กลมคนรกสขภาพรอง : - กลมททานขาวเปนศลปะ(ชอบถายรปอาหาร)- กลมผปวย ทไมตองการใหสารเคมจากการเกษตรเขารางกาย

8. ทรพยากรหลก 5. รายไดหลก

149

KR-แรงงาน-เครองจกร-เงนทน

RS- ทางตรงจากขาวแปรรป 100%

7. กจกรรมหลก KA- แปรรปขาว- ปลกขาว- ขนสงขาว

6. พนธมตร KP- ศนยขอมลตลาดขาวเฉพาะ (Niche Market) - สถาบนสงเสรมสนคาเกษตรนวตกรรม กรมการคาตางประเทศ- กองพฒนาผลตภณฑขาว กรมการขาว- กลมเกษตรในชมชนขาวขเหลกและชมชนใกลเคยง

150

3. การจดทำาโมเดลธรกจ วสาหกจชมชนกลมขาวฮางงอกครบวงจร



มจำานวนคแขงในอตสาหกรรมเดยวกนจำานวนมาก เนองจากเปนสนคาเพอสขภาพและมผผลตสนคาเพอนจำาหนายจำานวนมาก โดยอาจจะสงผลใหมการแขงขนทรนแรง


ตองใชทนในการผลตสง เนองจากกลมลกคาเปาหมายหลกเปนกลมลกคาเฉพาะกลม จงตองมการวางจำาหนายสนคาในสถานททเหมาะสม และตองใชประสบการณ หรอความชำานาญในการผลต


มแรงผลกดนจากสนคาทดแทนสง เนองจากเปนสนคาเพอสขภาพ ผบรโภคสามารถเลอกรบประทานสนคาชนดอนทดแทนได เชน ขาวกลอง ขาวไรซเบอรร เปนตน

4) อำานาจตอรองจากผขายปจจยการผลต (Supplier power) : High

จำานวนผขายขาวอนทรยในทองตลาดมจำานวนนอย ทำาใหมอำานาจตอรองจาก ผขายปจจยการผลตสง

5) อำานาจตอรองจากผซอ (Buyer power) : Lowเนองจากปจจบนมการผลตสนคาประเภทขาวฮางงอก

เพอสขภาพจำานวนนอย ทำาใหลกคาทำาใหผซอมอำานาจตอรองตำา


151

1)กลยทธ (Strategy)ชม บอกผล ตดตาม Facebook ลกคา การพดคย

แนะนำาสนคา2) โครงสรางองคกร (Structure)

กลมรฐวสาหกจ,กลมสนคา OTOP ขาวฮางงอก อ.แมรม จ.เชยงใหม ชมชน3)สไตล (Style)

การทำางานเปนกลม โดยมการแบงหนาทแตละฝายในการทำางาน4)ระบบ (System)

สงซอสนคาไดทาง Line, Facebook 5) บคคลากร (Staff)

บคคลากร,มความรความเชยวชาญในการผลตสนคาเพอจำาหนาย6) ทกษะ (Skill)

มความรความเชยวชาญเฉพาะดานในเรองการผลต ขาวฮางงอก7) คานยม (Shared Value)

มการทำางานรวมกนเปนกลมในการผลตสนคาและการใหคำาปรกษาหารอกนในการดำาเนนการตาง ๆ

3.3 การวเคราะหโซแหงคณคา (Value chain)1)กจกรรมหลก (Primary Activities)

- แปรรปขาว- ทำาสบจากขาวฮางงอก- จำาหนายท ปตท.แมรม, ตลาดประชารฐ, เกษตร

อำาเภอ, จงหวดเชยงใหม

152

- การชม, บอกผล, ตดตาม Feedback ลกคา, การจดบธ

- พดคยแนะนำาสนคา

2)กจกรรมสนบสนน (Support Activities)- การรวมกลมของรฐวสาหกจชมชนขาวฮางงอก

อ.แมรม จ.เชยงใหม- ซอเครองซลสญญากาศ เอาไวปดปากถงใหเกบขาว

ไดนาน 6-8 เดอน- การจดซอวตถดบตาง ๆ

3.4 การวเคราะหจดแขง จดออน โอกาสและอปสรรค/ภยคกคาม (SWOT Analysis)

การวเคราะหสภาพแวดลอมภายในธรกจ (Internal Environment)จดแขง (Strength)

- มสารอาหารมากกวาขาวกลอง ขาวสาร- มปรมาณสารกาบาในเมลดมากขนเปน 10 เทา และยงม

แกมมาออรซานอล วตามนอ สาร ฟโนลกไลซน เปนตน- มสารตานอนมลอสระ- ลำาไสยอยงาย มกากไฟเบอร- มสารอาหารทมประโยชนตอรางกายมากกวาขาวเพอ

สขภาพประเภทอนหลายเทา

จดออน (Weakness)- เครองจกร (มกำาลงการผลตนอย)- ไมมเวลา ในการผลตสบใหแกลกคา- บรรจภณฑไมสวยงาม- กำาลงคนยงไมเพยงพอตอความตองการในการผลต

สนคา

153

- ปญหาทเกดกบทรพยากรหลก (วตถดบ,คณภาพของวตถดบ)


- มเครอขายทางธรกจ- วางจำาหนายทเกษตรอำาเภอ,จงหวดเชยงใหม,บรษท BPF- มการออกบธเกยวกบสนคา OTOP เพอสขภาพ- มหนวยงานตาง ๆในการจดจำาหนายสนคา เชน

ปตท.แมรม, ตลาดประชารฐ เปนตน

อปสรรค (Threat)- เนองจากสภาพเศรษฐกจในปจจบนทำาใหราคาสนคาม

ความผกผนสง- สนคายงไมเปนทรจกของลกคาในวงกวาง

3.5 การกำาหนดทศทางขององคกรวสยทศน (Vision)ผนำาในดานการผลตขาวฮางงอกเพอสขภาพของอำาเภอแมรม

จ.เชยงใหม

พนธกจ (Mission) 1. สรางคณคา เพมมลคาใหกบวตถดบ เพอสขภาพ 2. มองเหนศกยภาพและโอกาส สรางผลตภณฑใหมเพอ

ตอยอดใหธรกจ 3. มวสยทศนดานการสรางสรรคและการลงทน 4. มการประสานงานกบหนอยงานตาง ๆ เพอจำาหนาย

สนคา

154

เปาหมายของธรกจ (Business goal) เปนผนำากลมรฐวสาหกจชมชน จำาหนายสนคา OTOP

(ขาวฮางงอก) ในอำาเภอแมรม จ.เชยงใหม และ เปนทรจกในระดบประเทศ

ปจจยสความสำาเรจของธรกจ (Key success factors) 1. เปนขาวเพอสขภาพ มสารอาหารและคณคาทางโภชนาการ

สง2. มการจดจำาหนายหลายชองทางทง Online และ Offline

ทาง Online ผานทาง Line, Facebook และ Offline ผานทางหนารานทวางจำาหนายไดแก ป มปตท. แมรม , ตลาดประชารฐ, เกษตรอำาเภอ, จงหวด เปนตน

3. มการตดตาม Facebook ลกคาหลงการขาย4. มการนำาเทคโนโลยใหมๆ เขามาใชในการผลต เชน เครองช

ลสญญากาศ เอาไวปดปากถงใหเกบขาวไดนาน 6-8 เดอน เปนตน

กลยทธธรกจ (Business strategy)มการใชกลยทธสรางความแตกตางในการผลตสนคาคอ ขาวฮา

งงอกเปนขาวทเพาะงอกจากขาวเปลอกมไฟเบอร วตามน แรธาตตาง ๆ จากเปลอกมาเคลอบในเมลดขาวเพมขน จงทำาใหมสารอาหารมากกวาขาวกลองงอก ขาวฮางงอก เปนขาวนำานมทมระยะแกเกนกวาจะทำาขาวเมาแตยงไมสกพอในระยะเกบเกยว โดยนำาขาวเปลอกมาแชนำาและนำาไปนงกอนนำามาสเปนขาวกลอง ซงทำาไดทง ขางเหนยวและขาวเจา จงทำาใหแตกตางจากการทำาขาวกลอง

การทำาขาวฮางงอก เปนการเอาเปลอกหรอแกลบอแกโดยทจมกขาวและ เยอหมเมลดไมหก ทำาใหโปรตน แรธาตสารอาหารตาง ๆอยครบถวน เมอหงสกเมลดกไปเกดการแตกราว เมอนำาไปสจงทำาใหมสเหลองซงการนำาขาวไปแชนำาเพอกระตนใหเกดการงอกน ทำาใหม

155

ปรมาณสารกาบาในเมลดมากขนเปน 10 เทา ของขาวสารและยงทแกมมาออรซานอล วตามนอ สารฟโนลค ไลซน เปนตน


กลมเปาหมายของธรกจ (STP Marketing)

1)Segmentation (การแบงสวนตลาด) โดยใชหลกประชากรศาสตร โดยแบงอายคอชวงอายประมาณ 40-65 ป ทงเพศชายและหญง

2)Targeting (การเลอกกลมเปาหมาย) กลมเปาหมายสวนใหญ คอกลมคนรกสขภาพ ชวงอายประมาณ 49-65 ป ทงเพศชายและหญง โดยมรายไดเฉลยประมาณ 9000 บาท/เดอน

3)Positioning (ตำาแหนงหรอจดยนของสนคา) สนคามจดเดนทแตกตางจากคแขงในตลาดคอเปนขาวเพอสขภาพทมสารอาหารและคณคาทางโภชนาการสง และมประปรมาณสารกาบาในเมลดสงกวาขาวสาร 10 เทา และยงมแกมมาออรซานอล วตตามนอ สารฟโนลค ไลซน เปนตน ซงแตกตางจากสนคาเพอสขภาพทวไปในตลาด

การวเคราะหงาน (Job Analysis – JA)Job Description

Input- ขาวเปลอก

Process- เอาขาวเปลอกมาแช- นำาไปนงกอนนำามาสเปนขาวกลอง- นำาใสถงและปดปากถง ดวยเครองซลสญญากาศ- ตดสตกเกอร

Out put - ขาวฮางงอก เพอสขภาพพรอมจำาหนาย

156

1. ผชวยดานการผลตชองาน : ผชวยดานการผลตเงนเดอน : 9000 บาท/เดอนความสมพนธแผนกอน ๆ : ทกฝายลกษณะงานโดยยอ : ดแลจดการ ดำาเนนการตาง ๆในการผลต

สนคาการปฏบตงาน : 1. ดแลเรองการบวนการผลต 2. ควบคมและจดการตามหนาททไดรบผด

ชอบ

Job specification ตำาแหนง : ผชวยดานการผลตเพศ : ชาย/หญง อาย 25 ปขนไป การศกษา : ปวส.ประสบการณการทำางาน : ไมมประสบการณกสามารถทำาไดคณสมบตอน 1. มวนย มความรบผดชอบ 2. มความอดทน ขยน 3. มวสยทศนทดตองานการผลต (Production)1. กระบวนการจดซอ

ผประกอบการ คำาสงซอ ลกคา

Check Stock สนคา แจงเลขพสด

157

จดเตรยมสนคา จดสงสนคา

2. ทตง/โกดงรฐวสาหกจชมชน ขาวฮางงอก อ.แมรม จ.เชยงใหม

3. การคำานวณตนทนการผลตสนคา- วตถดบ ขาวเปลอกตนทน 15 บาท- คาถง 3 บาท , คาสตกเกอร 3 บาท- คาแรง 10%/ถง- ขายถงละ 80 บาท กำาไร 48 บาท/ถง

2.6 การจดทำาโมเดลธรกจ (Business Model)กลมลกคา Cs- ลกคาสขภาพ- พอคา, แมคาในตลาด- กลมลกคาทวไป

คณคาสนคา / บรการ VP- ขาว- สารตานอนมลอสระ- ลำาไส ยอยงาย กากไฟเบอร- ขาวสารไมโดนความรอน- เครองกรอกแกะเปลอก แกะสไมทำาใหจมกขาวหก ขาว

ขาว เหลอแตแปงและนำาตาล

ความสมพนธลกคา CR- ชม, บอกผล- ตดตาม- พดคยแนะนำาสนคาชองทางเขาถงลกคา DC

158

- ปตท. แมรม- ตลาดประชารฐ- ทาง Line, Facebook, QCรายไดหลก RS- ขาวแปรรป 100%พนธมตร KP- ปลกเอง GAP- เครอขาย- เกษตรจงหวด อำาเภอ- บรษท BPF - สมาชกในและนอกพนทปลกขาวปลอดภย

กจกรรมหลก KA- แปรรปขาว

ทรพยากรหลก KR- เครองจกร (มกำาลงการผลตนอย)- แรงงาน (เพยงพอ)- งบประมาณในการสนบสนนเครองจกรและหองบรรจ

ภณฑ- วตถดบเพยงพอ (วางแผนในการผลต)โครงสรางตนทน CS- วตถดบ ขาวเปลอกตนทน 15 บาท ขาวสาร 64 กก.

ขาย 80 บาท- ถง 3 บาท สตกเกอร 3 บาท- คาแรง 10% /ถง- กำาไร 44 บาท /ถง

159

ภาพท 4.10 กระบวนการพฒนาวสาหกจชมชนกลมขาวฮางงอกครบวงจร

160

โมเดลธรกจของ วสาหกจชมชนกลมขาวฮางงอกครบวงจร2. คณภาพของสนคา/บรการ VP- ขาว- สารตานอนมล

อสระ- ลำาไส ยอยงาย

กากไฟเบอร- ขาวสารไมโดน

ความรอน- เครองกรอกแกะ

เปลอก แกะสไมทำาใหจมกขาวหก ขาวขาว เหลอแตแปงและนำาตาล

4. ชองทางเขาถงลกคา DC- ปตท. แมรม- ตลาดประชารฐ- ทาง Line, Facebook, QC

3. ความสมพนธลกคา CR- ชม, บอกผล- ตดตาม- พดคยแนะนำา

สนคา

9. โครงสรางตนทน CS-วตถดบ ขาวเปลอก

ตนทน 15 บาท ขาวสาร 64 กก. ขาย 80 บาท- ถง 3 บาท สตกเกอร 3 บาท

- คาแรง 10% /ถง- กำาไร 44 บาท /ถง

1. กลมลกคา Cs

- ลกคาสขภาพ- พอคา, แมคาในตลาด- กลมลกคาทวไป

8. ทรพยากรหลก KR- เครองจกร (มกำาลงการผลตนอย)- แรงงาน (เพยงพอ)- งบประมาณในการสนบสนนเครองจกรและ

5. รายไดหลก RS- ขาวแปรรป 100%

161

หองบรรจภณฑ- วตถดบเพยงพอ (วางแผนในการผลต)

7. กจกรรมหลก KA- แปรรปขาว

6. พนธมตร KP- ปลกเอง GAP- เครอขาย- เกษตรจงหวด อำาเภอ- บรษท BPF- สมาชกในและนอกพนทปลกขาวปลอดภย

162

4. การจดทำาโมเดลธรกจ วสาหกจชมชนกลมสมนไพร ๙ อย



มจำานวนคแขงขนในอตสาหกรรมเดยวกนจำานวนมาก เนองจากเปนสนคาเพอสขภาพและมผผลตสนคาเพอจำาหนายจำานวนมาก อาจจะสงผลใหการแขงขนทรนแรง

2) อปสรรคในการเขาสธรกจ (Barrier to Entry) : Low

ตองใชตนทนในการผลตสง เนองจากกลมลกคาเปาหมายหลกเปนกลมลกคาเฉพาะกลมจงตองมการจำาหนายสนคาทเหมาะสม และตองใชประสบการณ หรอความชำานาญในการผลต


มแรงผลกดนจากสนคาทดแทนสง เนองจากเปนสนคาเพอสขภาพ ผบรโภคสามารถเลอกใชสนคาชนดอนๆ แทนได เชน ยาหมองตราโปยเซยน, ยาหมองนำาตราถวยทอง, แผนนวดหลง


จำานวนวตถดบในทองตลาดมจำานวนไมมาก ทำาใหมอำานาจตอรองจากผจำาหนายปจจยการผลตสง

5) อำานาจตอรองจากผซอ (Buyer power) : Highเนองจากปจจบนมการผลตสนคาประเภทสมนไพร ยา

หมอง การบรหรอพมเสนมจำานวนมากทำาใหลกคาสามารถเลอกซอไดงายทำาใหผซอมอำานาจตอรองสง


163

1) กลยทธ (Strategy)- ใชวธการเขาถงลกคาโดยผานการฝากขายหนาราน

ทสวนพฤกษศาสตร โดยมการเนนจำาหนายใหนกทองเทยวทมาเทยวสวนพฤกษศาสตร

- ตดตาม feedback ลกคาเพอตดตามความพงพอใจในตวผลตภณฑสมนไพร 9 อย

- แนะนำาสนคาผานชองทางตางๆ โดยสวนมากใชวธการบอกปากตอปากจากตวลกคาทซอสมนไพร 9 อยไปใช

2) โครงสรางองคกร (Structure)มการจดกลมรฐวสาหกจชมชน, กลมสนคา OTOP

สมนไพร 9 อย อ.แมรม จ.เชยงใหม โดยมการจดโครงสรางองคกร โดยมประธานหรอหวหนากลมดแลและมสมาชกกลมในชมชนเปนสมาชกกลม หนาทหลกของสมาชกมหนาททำาการผลตสนคา

3) รปแบบ (Style)การทำางานเปนกลม โดยมการแบงหนาทแตละฝายใน

การทำางาน มขนตอนการผลตและแบงหนาทงานตางๆ ตามขนตอนของกระบวนการผลต

4) ระบบ (System)มระบบการบรหารของกลม มประธานกลมในการ

บรหารงาน มการผลตสงซอสนคาผานหนาราน และทางโทรศพท5) บคลากร (Staff)

การเขารวมกลมโดยมการรวมกลมดวยความสมครใจของสมาชกแตละคน มจดการสมาชกกลมทำางานตามขนตอนตางๆ ตามความถนดของแตละบคคล มการแบงงานออกตามความถนด ซงทำาใหกระบวนการผลตเกดประสทธภาพ

6) ทกษะ (Skill)เนองจากมความรความชำานาญเฉพาะดานในเรองการ

ผลตสมนไพร 9 อย มการนำาหญาเอนยดมาแปรรปใชในการผลต

164

สมาชกทกคนในกลมตางรสรรพคณของหญาเอนยดเปนอยางด มความรความชำานาญเฉพาะดานในเรองการผลตสมนไพร 9 อย

7) คานยม (Shared Value)มการทำางานรวมกนเปนกลมในการผลตสนคา มการ

ปรกษากนในการดำาเนนงานตางๆ โดยการแบงหนาทงานกนตามทไดรบมอบหมาย โดยใชความรความสามารถในการผลตสมนไพร 9 อย เพอใหไดผลตภณฑทมคณภาพ

4.3 การวเคราะหโซแหงคณคา (Value chain)1) Primary Activities (กจกรรมหลก)

- แปรรปสมนไพรพนบาน- ทำาจากหญาเอนยด- จำาหนายทสวนพฤกษศาสตร, ตลาดรมเหนอ แมรม

จงหวด เชยงใหม- การทดลองใช บอกผล ตดตาม Feedback ลกคา- มการพดคยแนะนำาสนคา

2) Support Activities- การรวมกลมของรฐวสาหกจชมชนสมนไพร 9 อย

อ.แมรม จ. เชยงใหม- ซอเครองอบสมนไพรใชอบสมนไพรแหงแปรรปเพอ

เกบสมนไพรไดนานขน- จดซอวตถดบตางๆ


165

1) สมาชกในกลมมความรและทกษะในการทำาผลตภณฑเกยวกบสมนไพร และหญาเอนยดเปนอยางดและมความเปนเอกลกษณของแบรนด

2) มการผลตโดยใชสมนไพรแท 100% 3) สมาชกในกลมมความทมเท ทมแรงกาย ความรและความ

สามารถเพอใชในการผลตสนคาสมนไพร 9 อย

จดออน (Weakness)1) มกำาลงการผลตทไมเพยงพอ เนองจากสมาชกในกลมม

นอยจงทำาใหเกดการผลตสนคาไมทนในกรณทลกคามการสงสนคาในทละจำานวนมาก

2) แพคเกจไมนาดงดด เนองจากตวแพคเกจทใสบรรจภณฑมความธรรมดาเกนไป เลยทำาใหตวสนคาไมเกดความนาดงดดในการซอ

3) ไมมสถานทจดจำาหนายสนคาโดยตรง เนองจากไมมหนารานในการจดจำาหนายสนคาสมนไพร 9 อยโดยเฉพาะ ซงมการกระจายสนคาโดยการฝากหนารานขายสงผลใหเกดตนทนเพมขน


1) มเครอขายธรกจ มการตอยอดธรกจรฐวสาหกจ โดยไดรบเงนสนบสนนเปนเงนทน 10,000 บาท ในการสงเสรมธรกจสมนไพร 9 อย จากมหาวทยาลยราชภฎเชยงใหม

2) มการจดฝกอบรมโดยไดรบความรวมมอในการพฒนาธรกจจากมหาวทยาลยราชภฎเชยงใหม

3) มการวางจำาหนายทสวนพฤกษศาสตร และตลาดรมเหนอซงเปนอกชองทางหนงททำาใหเกดรายไดเพมขน

อปสรรค (Threat)

166

มปญหาทเกดจากทรพยากรหลก (คณภาพ, อปกรณในการทำา, โรงเรอนการผลต) เนองจากยงไมไดรบการรบรองมาตราฐานผาน อย. ซงอาจทำาใหลกคาบางรายไมเกดความมนใจในเรองของความปลอดภยในตวสนคาผลตภณฑสมนไพร 9 อย

4.5 การกำาหนดทศทางขององคกรวสยทศน (Vision)จะผนำาในการผลตสมนไพร 9 อย ของจงหวดเชยงใหม

พนธกจ (Mission)- สรางคณภาพ เพมมลคาใหกบสนคา- มองเหนศกยภาพและโอกาส สรางผลตภณฑใหมเพอตอยอดใหธรกจ- มวสยทศน ดานการสรางสรรค และการลงทน- มการประสานงาน กบหนวยงานตางๆ เพอจดจำาหนาย

เปาหมายของธรกจ (Business goal)จะเปนผนำาของรฐวสาหกจชมชน จำาหนายสนคา OTOP

(สมนไพร 9 อย) ใน อ. แมรม จ. เชยงใหม

ปจจยสความสำาเรจของธรกจ (Key success factors)1) เปนสมนไพรเพอสขภาพ ใชสมนไพรแท 100%2) มการจำาหนายเปนผานชองทางตางๆ เชน ขายผานหนา

ราน ตลาดรมเหนอ หรอ สวนพฤกษศาสตร เปนตน

3) มการกดตดตาม Feedback ลกคาหลงการขาย4) มการนำาหญาเอนยดเขามาใช และมการนำาเทคโนโลย เขา

มาชวยในการผลต เชน ตอบสมนไพร เพอใหสนคาใชงานไดนานขนและไมเสยงาย

167

กลมเปาหมายของธรกจ (STP Marketing)1) Segmentation (การแบงสวนตลาด) โดยใชหลก

ประชากรศาสตร โดยแบงจากอายคอชวงอาย ประมาณ 40-60 ป ทงเพศหญงและชาย โดยมรายไดเฉลยประมาณ 5,000 บาท/เดอน

2) Targeting (การเลอกกลมเปาหมาย) กลมเปาหมายสวนใหญคอ กลมคนชอบใชสมนไพรเพอสขภาพ และนกทองเทยวตางชาต

3) Positioning (ตำาแหนงหรอจดยนของสนคา) สนคามจดเดนทแตกตางจากคแขงในตลาดคอ เปนสมนไพรเพอสขภาพ ทมสมนไพรแท 100 % และหญาเอนยดทเปนตวสำาคญในการผลตซงแตกตางจากสนคาสมนไพรจากตลาดทวไป

กลยทธธรกจ (Business strategy)มการใชกลยทธสรางความแตกตางในการผลตสนคา คอ

สมนไพร 9 อย เปนสมนไพรแท 100 % มหญาเอนยดเปนสวนผสมหลกในการทำาสมนไพรลกประคบ จงทำาใหเปนประโยชนแกผใช และไมเปนอนตรายตอรางกาย สมนไพร 9 อย มการผลตสนคาโดยใชสมนไพรตาง ๆ มาผลต เชน ปาลมทาปาก พมเสน สมนไพรลกประคบ ทงหมดจะใชสมนไพรแททำา จงทำาใหแตกตางจากการทำาพมเสนทวไป ซงทำาใหหอมนานกวาพมเสนทวไป

การทำาสมนไพร 9 อย เปนการนำาเอาสมนไพรมาอบแหงกอนการจะผลตเพอรกษาสมนไพรไวไดในระยะเวลาทนานวน เมอนำามาอบแหงเสรจแลว นำาเอามาวางไวเพอรอใหมนเยนกอน ถงจะนำามาบรรจภณฑเพอจำาหนาย เปนตน


Process- นำาหญาเอนยดมาอบแหง- นำาหญาเอนยดมากางใหเยนกอน- นำาไปแพคใสถงใน

Output- สมนไพรลกประคบเพอสขภาพ พรอม

168

การผลต (Production)1. กระบวนการจดซอ

สงซอสนคา

Check stock แนะนำาวธการใชสนคา

2. ทตง / โกดงตลาดรมเหนอ อ.แมรม จ.เชยงใหม

3. การคำานวณตนทนการผลต- วตถดบ- คาตลบใส 5 บาท ,คาถง 1 บาท , คาสตกเกอร 3 บาท - คาแรง เปนเงนปนผล แบงใหคนละเทาๆกนจากยอด

ขายทไดทงหมดในรายป

Input- หญาเอนยด

ผประกอบการ ลกคา

จดเตรยมสนคา ขายสนคา

Process- นำาหญาเอนยดมาอบแหง- นำาหญาเอนยดมากางใหเยนกอน- นำาไปแพคใสถงใน

Output- สมนไพรลกประคบเพอสขภาพ พรอม

169

- ขายพมเสนขนาดใหญ 30 บาท / เลก 15 บาท- บาลมทาปาก 15 บาท- สมนไพรลกประคบ 40 บาท

4.6 การจดทำาโมเดลธรกจ (Business Model) 1) กลมลกคา Cs

- กลมคนในชมชน- นกทองเทยว- กลมผสงอาย

2) คณคาสนคา / บรการ VP- สนคาคณภาพดสมนไพรแท 100%- มการผลตใหมอยตลอดเวลา

3) ความสมพนธลกคา CR- สวนใหญเปนลกคาประจำาและลกคาในชมชนจงใช

ความคนเคยในการสรางสมพนธกบลกคา

4) ชองทางเขาถงลกคา DC- สวนพฤกษศาสตร- รานคาในชมชน- ศนยแสดงสนคาในชมชน

5) รายไดหลก RS- จากการจำาหนายผลตภณฑสมนไพรทไดจากทองถน

เปนหลก

6) พนธมตร KP- เครอขายสรไพรทองถนในชมชนใกลเคยง- เครอขายจำาหนายในศนยจำาหนายผลตภณฑวสาหกจ

ชมชนในอำาเภอแมรม

170

7) กจกรรมหลก KA- การผลตสนคาจากสมนไพรในทองถนเปนวตถดบ

หลก- ออกแบบ Packetging ใหม

8) ทรพยากรหลก KR- หญาเอนยด

9) โครงสรางตนทน CS- ตนทนวตถดบ- ตนทนผนแปร- ตนทนในการดำาเนนงาน

171

ภาพท 4.11 กระบวนการพฒนาวสาหกจชมชนกลมสมนไพร ๙ อย

172

โมเดลธรกจของวสาหกจชมชนกลมสมนไพร ๙ อย2. คณภาพของสนคา/บรการ VP- สนคาคณภาพดสมนไพรแท 100%- มการผลตใหมอยตลอดเวลา

4. ชองทางเขาถงลกคา DC- สวนพฤกษศาสตร- รานคาในชมชน- ศนยแสดงสนคาในชมชน

3. ความสมพนธลกคา CR- สวนใหญเปนลกคาประจำาและลกคาในชมชนจงใชความคนเคยในการสรางสมพนธกบลกคา

9. โครงสรางตนทน CS

- ตนทนวตถดบ- ตนทนผนแปร- ตนทนในการ

ดำาเนนงาน

1. กลมลกคา Cs

- - กลมคนในชมชน

- - นกทองเทยว- กลมผสงอาย

8. ทรพยากรหลก KR- หญาเอนยด

5. รายไดหลก RS- จากการจำาหนายผลตภณฑสมนไพรทไดจากทองถนเปนหลก

7. กจกรรมหลก KA- การผลตสนคาจากสมนไพรในทองถนเปนวตถดบ

6. พนธมตร KP- เครอขายสรไพรทองถนในชมชนใกลเคยง

117173

หลก- ออกแบบ Packetging ใหม

- เครอขายจำาหนายในศนยจำาหนายผลตภณฑวสาหกจชมชนในอำาเภอแมรม

174

5. การจดทำาโมเดลธรกจ วสาหกจชมชนกลมเศรษฐเรอทองเกษตรอนทรย



มจำานวนคแขงในอสาหกรรมเดยวกนจำานวนมาก เนองจากเปนสนคาเพอสขภาพ อาจจะสงผลใหมการแขงขนสงในอสากรรม


มตนทนการผลตทสงเนองการสวนผสมในการผลต และไมคอยมผลตภณฑประเภท ดาวอนคา ผกเชยงดา เพอสขภาพมากนก จงสามารถตงราคาได จากตนทนในการผลต การผลตตองใชประสบการณความรในการผลตผลตภณฑ เพอใหได ผลตภณฑเพอสขภาพทดทสดไปสลกคา


มจำานวนคแขงในอตสาหกรรมประเภทเดยวกนจำานวนมาก เนองจากเปนสนคาเพอสขภาพ และมผผลตสนคาเพอสขภาพชนดอนมาก โดยผบรโภคสามารถหา สนคาประเภทอน ยหออนมาใชทนแทนได


จำานวนของผขายสวนผสมในผลตภณฑมนอย ทำาใหอำานาจการตอรองจาก supplier มสง

5) อำานาจตอรองจากผซอ (Buyer power) : Highผผลตผลตภณฑเพอสขภาพชนดเดยวกนมนอยใน

ตลาด จงไมเปนผลกระทบตอการตงราคาสนคา

175


1)กลยทธ (Strategy)- ใหชมจากผลตภณฑจรง- ออกบทตามงาน Otop,งานแสดงสนคา ,ของด

จงหวด- พดคยกบลกคา,แนะนำาสนคา

2) โครงสรางองคกร (Structure )กลมสนคา OTOP ,ชมชนกลมวสาหกจชมชม กลมชา

เชยงดา เศรษฐเรอทอง จ.เชยงใหม3)สไตล ( Style )

การทำางานเปนทม โดยปลกเองและรบซอวตถดบจากลกไร4)ระบบ (System )

- สงซอสนคาทาง โทรศพท Line, face book, fan page

- การออกบท, งานแสดงสนคา, นทรรศการ5) บคคลากร (Staff )

- นางรชดาวลย กนธามล- นายไกร กนธามล- ลกไรกลมเศรษฐเรอทอง

6) ทกษะ (Skill )มความร ความเชยวชาญเฉพาะดาน ในเรองการปลก

การผลตผกเชยงดา ดาวอนคา7) คานยม (Shared Value )

- มการทำางานกนเปนทม ในการผลตผลตภณฑ- มวทยากรเขามาใหความรในเรองการปลกผลผลต- มการหารอในการดำาเนนงาน

176

5.3 การวเคราะหโซแหงคณคา (Value chain)1)กจกรรมหลก (Primary Activities)

- แปรรปผกเชยงดา ขง ดาวอนคา- ผลตชาชงขงผสมหญาหวาน ชาเหดหลนจอ เครอง

ดมผกเชยงดา - จำาหนายท ทอปซปเปอรมาเกต รมปง

ซปเปอรมารเกต บทแสดงสนคาตามนทรรศการ- การใหชมจากผลตภณฑจรง บอกผล ตดตามคำาต

ชม- พดคยแนะนำาสนคา

2)กจกรรมสนบสนน (Support Activities)- การจดตงกลม เศรษฐเรอทอง อ.แมรม จ.เชยงใหม- มการพฒนาบรรจภณฑ วธพฒนาผลผลต - การจดซอวตถดบ


1) เปนสมนไพรทปลอดสารพษ2)มสรรพคณจำานวนมาก ทชวยลดเบาหวาน ลดไขมน ลด

ความดน เปนตน3)ผลตภณฑเปนทรจกเพมขน

จดออน (Weakness)1)Package ทรปแบบเดม ยงไมมการเปลยนเเปลง2) ไมสามารถรบออเดอรจำานวนมากได เพราะโรงอาบเเหงมไม

เพยงพอ

177

3) โรงอาบเเหงยงไมไดมาตารฐาน


1)การออกบท, งานแสดงสนคา, นทรรศการ มการตอบรบทด

2)มการวางจำาหนายในหาง เชน Big C ,Top Market3)มการสงซอสนคาทาง โทรศพท Line, face book, fan

page

อปสรรค (Threat)1)วตถดบทตามฤดกาล2)สถานภาพทางเศรษฐกจ

5.5 การกำาหนดทศทางขององคกรวสยทศน (Vision)ผนำารายใหญในการผลตผลตภณฑ ดอกดาวอนคา ผลตภณฑ

ผกเชยงดาแคปซล ใน อ.แมรม จ.เชยงใหม

พนธกจ (Mission) 1)สรางคณคา เพมมลคาใหแกวตถดบเพอสขภาพ2) เหนศกยภาพและโอกาส สรางผลตภณฑใหมเพอตอยอด

จากผลตภณฑเดม3)มการประสานงานในการนำาเสนอสนคา แสดงสนคา จด

จำาหนายสนคาในหางสรรพสนคาใหญมวสยทศนดานการสรางสรรคและการลงทน

เปาหมายของธรกจ (Business goal) เปาหมายธรกจ คอ เปนผนำาทางดาน ชาเชยงดาชาดาวอนคา

และเปนทรจกและโดงดงทงในและตางประเทศ

178

ปจจยสความสำาเรจของธรกจ (Key success factors) 1)มกระบวนการผลตเอง ผลตดวยใจใสใจทกขนตอนสะอาด

ปลอดสารพษและรบประกนความปลอดภย 2)มการจำาหนายหลายชองทางทง Facebook ทางขวง

Otop สนกำาแพง และการออกบตทวประเทศซงทำาใหผคนรจกแพรหลาย

3) เปนเครองดมเพอสขภาพลดความดน เบาหวานและรกษาโรคไขมนไดอกดวย

กลมเปาหมายของธรกจ (STP Marketing)1)Segmentation (การแบงสวนตลาด) โดยใชหลก

ประชากรศาสตร โดยแบงอายคอชวงอายประมาณ 40-50 ป ขบไป ทงเพศชายและหญง

2)Targeting (การเลอกกลมเปาหมาย) กลมเปาหมายสวนใหญ คอกลมคนรกสขภาพ ชวงอายประมาณ 40-50 ป ขบไป ทงเพศชายและหญง โดยมรายไดเฉลยประมาณ 10000 บาท/เดอน

3)Positioning (ตำาแหนงหรอจดยนของสนคา) สนคามจดเดนทแตกตางจากคแขงในตลาดคอ สนคาเศรษฐเรอทองทกชน มกระบวนการผลตใสใจทกขนตอน สะอาด และปลอดสารพษ เปนชาสมนไพรทมสรรพคณมากมาย ไมวาจะเปนลดความดนสง เบาหวาน ไขมน เปนตน ซงเปนทยอมรบในเรองของเครองดมเพอสขภาพทมคณประโยนชมาก


Out putสนคา เศรษฐเรอทอง พรอมจำาหนาย- ชาเชยงดา- ชาอหลง

Input- ผกเชยงดา- ขงสด

Process- วตถดบปลกเองผก

เชยงดา,ดาวอนคา และรบซอขง,หญาหวาน- คดเลอกวตถดบทม

179

ทตง/โกดง202/56 ม.3 ต.สะลวง อ.เเมรม จ.เชยงใหม

รายชอแหลงของผทสงสนคาใหจำาหนาย1)รานจำาหนายของฝากวนสนน2)ซะปะสมนไพร 2 สาขา3)Top Market 3 สาขา4) ตางจงหวด

กลยทธธรกจ (Business strategy)มการใชกลยทธเพอสรางความแตกตางในการผลตสนคาคอ ใช

"หญาหวาน" แทนการใชนำาตาลเพอความหวานความพเศษของหญาหวาน คอ สวนของใบใหความหวานมากกวานำาตาลถง 10-15 เทา แตความหวานนไมกอใหเกดพลงงานแตอยางไร (0 แคลอร/กรม) ซงทำาใหไมอวนอกดวย

5.6 การจดทำาโมเดลธรกจ (Business Model)1) Customer Segment (CS)

- ลกคาทนยมเครองดมเพอสขภาพ- กลมคนรกสขภาพ- กลมลกคาทเดนชมบทในงานนทรรศการ- กลมลกคาตามหางสรรพสนคา top

supermarket- รมปงซปเปอรมาเกต - กลมอายระหวาง 40-50 ป ขนไป- กลมทมโรคประจำาตว

2) (P)Problem- กลมลกไรเศรษฐเรอทอง มสมาชก ปาเปง,ปาน,ปา

สะอง,คณสมบรณ

Out putสนคา เศรษฐเรอทอง พรอมจำาหนาย- ชาเชยงดา- ชาอหลง

Process- วตถดบปลกเองผก

เชยงดา,ดาวอนคา และรบซอขง,หญาหวาน- คดเลอกวตถดบทม

180

- ขวงโอทอปสนกำาแพง เปนสถานททนำาสนคา Otop ในจงหวดไปขายทนน

- กลมรฐวสาหกจ อ.แมรม

3) (UVP)Unique Value Proposition- ชวยลดอาการทองอด- ปองกนการอกเสบโรคกระดก- ปองกนเสนเลอดในสมองแตก- บำารงหวใจ- ใหความสดชน

4) (S)Solution- ชาเชยงดา- ชาดาวอนคา- ผกเชยงดาสกดแคปซล- ขงชงผสมหญาหวาน

5) (CH)Channels- ประชาสมพนธ- การออกบท ตลาดประชารฐ- หางสรรพสนคาชนนำา

6) (Rs)Revenue Streams- การออกบท งานแสดงสนคา ตามจงหวดตางๆ 45

%- วางจำาหนายตามหางสรรพสนคาชนนำา 55 %

7) (Cs)Cost Structure- ตนทนการผลต-มาจากเจาของโดยตรง - ตนทนการผลต 75% ตนทนการตลาด 28%

8) (KM)Key Metrics- สนคาเปนทรจกมากขน- มการบอกตอโดยลกคา

181

- มการตอบรบทดอยางตอเนอง โดยการสงซอเพมขน

9) (UA)Unfair Advantage- การแจกนามบตร- มบรการจดสงทางไปรษณย- บทแสดงสนคา นทรรศการโดยการนำาเสนอสนคา

แนะนำาสรรพคณและชม- มการโปรโมททาง Facebook,Line

182

ภาพท 4.12 กระบวนการพฒนาวสาหกจชมชนกลมเศรษฐเรอทองเกษตรอนทรย

183

โมเดลธรกจของวสาหกจชมชนกลมเศรษฐเรอทองเกษตรอนทรย2. (P)Problem- กลมลกไรเศรษฐเรอทอง ปาเปง,ปาน,ปาสะอง,คณสมบรณ- ขวงโอทอปสนกำาแพง ปาศรเปนคนดแล เปนสถานททนำาสนคา otop ในจงหวดไปขายทนน- กลมรฐวสาหกจ อ.แมรม

4. (S)Solution- ชาเชยงดา- ชาดาวอนคา- ผกเชยงดาสกดแคปซล- ขงชงผสมหญาหวาน

3. (UVP)Unique Value Proposition- ชวยลดอาการทองอด- ปองกนการอกเสบโรคกระดก- ปองกนเสนเลอดในสมองแตก- บำารงหวใจ- ใหความสดชน

9. (UA)Unfair Advantage- การแจกนามบตร- มบรการจดสงทางไปรษณย- บทแสดงสนคา นทรรศการ โดยการนำาเสนอสนคาแนะนำาสรรพคณและชวนชม- มการโปรโมททาง Facebook, Line

1. (CS)Customer Segment- ลกคาทนยมเครองดมเพอสขภาพ- กลมคนรกสขภาพ- กลมลกคาทเดนชมบทในงานนทรรศการ- กลมลกคาตามหางสรรพสนคา top supermarketรมปงซปเปอรมาเกต

8. (KM)Key Metrics- สนคาเปนทรจกมากขน- มการบอกตอโดย

5. (CH)Channels- ประชาสมพนธ- การออกบท ตลาดประชารฐ

184

ลกคา- มการตอบรบทดอยางตอเนอง โดยการสงซอเพมขน

- หางสรรพสนคาชนนำา

- กลมอายระหวาง 40-50 ป ขนไป- กลมทมโรคประจำาตว

7. (Cs)Cost Structure ตนทนการผลต-มาจากเจาของโดยตรง ตนทนการผลต 75% ตนทนการตลาด 28%

6. (Rs)Revenue Streams- การออกบท งานแสดงสนคา ตามจงหวดตางๆ 45 %- วางจำาหนายตามหางสรรพสนคาชนนำา 55 %

185

6. การจดทำาโมเดลธรกจ วสาหกจชมชนกลมเพยงพอด6.1 การวเคราะหสภาพการแขงขนของอตสาหกรรม

(Five Force Model)1) สภาพการแขงขนในปจจบน (Industry

Competitors) : Low ผลตภณฑนำาพรกตาแดงกลมเพยงพอดกยงได

เปรยบกกวา คอ มพนททไมตองเชา สามารถขยายโรงงานใหไดมาตรฐานในอนาคตได มชอเสยงมาเปนเวลานานจากการขายอาหาร และแหลงเพาะปลกวตถดบอยชมชนเปนหลกทำาใหชาวบานสนในชมชนมอาชพและมความอยรอดจงทำาใหลดตนทนการผลตและประหยดเวลาไดมากทสด

การแขงขนภายในอตสาหกรรมอยในระดบปานกลาง เพราะจากการสำารวจธรกจนำาพรกตาแดงในบรเวณพนทใกลเคยงมคแขงขนหลกอยประมาณ 2 รายซงแตละรายนนจะมกลมเปาหมายทแตกตางกนและมลกคาประจำาอยแลว จงทำาใหไดเปรยบอยบาง


ธรกจนำาพรกตาแดงเปนธรกจทไมตองใชเงนลงทนสงมากนก ดงนนคแขงขนรายใหมจงเกดขนไดงาย

กลมเพยงพอดไมไดทำาเปนอตสาหกรรมหรอเปนกจการของใครคนใดคนหนง แตเปนระบบภายในชมชน จงยงไมสามารถแขงขนกบแบรนดทมอยได และยงตองใชเวลาในการสะสมชอเสยงพอสมควร


สนคาทใชทดแทนนำาพรกแดงมอยเปนจำานวนมาก เนองจากนำาพรกตาแดงจดอยในประเภทเครองปรงอาหาร อาจทำาใหลกคามสนคาทดแทนมากมายเพราะเครองปรงอาหารมมากมาย บางครงนำาพรกตาแดงอาจจะเหมนตดมอ ผบรโภคอกกลมหนงกจะเลอก

186

สนคาทดแทนเปนเครองแกง นำาพรกกอน นำาพรกผงเหมอนรสดทวๆไป


วตถดบทนำามาใชผลตนำาพรกตาแดงไดมาจากคนทปลกในชมชน หลายครวเรอน ดงนนอำานาจการตอรองผขายปจจยการผลตจงมไมมากนกนอกจากนการใชวตถดบเปนจำานวนมากทำาใหมอำานาจตอรองกบ Supplier ทงเรองของคณภาพวตถดบและการชำาระเงนและทำาใหความอยรอของคนในชมชนมรายไดตอครวเรอนไดมาก

5) อำานาจตอรองจากผซอ (Buyer power) : High ผบรโภคมทางเลอกทหลากหลาย เนองจากมผผลต

นำาพรกตาแดงอยในอตสาหกรรมเปนจำานวนมาก ผบรโภคสามารถเปลยนไปซอนำาตาแดงจากผผลตรายอนได โดยไมมตนทนในการเปลยนยหอ


การวเคราะหสภาพแวดลอมภายในธรกจ (Internal Environment)

1)การวเคราะหปจจยภายในตามหนาท1.1) ดานบรหาร

จดแขง: กลมเพยงพอดมการวางแผนงาน การดำาเนนงาน การแกไขปญหา วฒนธรรมองคกร จรรยาบรรณของผนำาและสมาชกในกลม

1.2) ดานเทคโนโลยและระบบสารสนเทศจดแขง: นำาพรกตาแดงกลมเพยงพอด ใชระบบ

สารสนเทศและการสอสารทสรางความไดเปรยบในการแขงขน

187

จดออน: นำาพรกตาแดงกลมเพยงพอด ไมไดใชตนทนทางเทคโนโลยมาใชในการผลต เพอเพมผลผลตและการเพมประสทธภาพในการผลต

1.3) ดานทรพยากรมนษยจดแขง: กลมเพยงพอดมการใหความรวมมอกบการ

ทำางาน ปญหาจากการทำางานรวมกน

1.4) ดานวจยและพฒนาจดแขง: มการพฒนาสนคาใหมนวตกรรมขน

1.5) ดานการผลตจดแขง: มการผลตตามออเดอรตามความตองการของ

ลกคาจดออน: การผลตไมทน เพราะถาหากมออเดอรจำานวน

มาก เพราะสนคาไมไดสตอกไว

1.6) ดานการตลาดจดแขง: - ราคา : เปนราคาทลกคาทกระดบสามารถเขาถงได- การสงเสรมทางการตลาด : สนคามเพจทางเฟสบค

แตยงมการเขาถงกลมลกคาทนอยจดออน: - ผลตภณฑ : ยงไมม Packaging ทดทสด / แบรนด

ยงไมเปนทตดตลาด- ชองทางการจดจำาหนาย : สนคายงไมสามารถไปไมได

ไกล เพราะยงเปนทรจกของ คนสวนใหญ

1.7) ดานการเงนจดแขง: มการวางแผนการเงน และจดสรรการใชเงน

ทน ประมาณเงนทน โครงสรางเงนทน สภาพคลอง และความเสยง

188

2) การวเคราะหโดยใชสายโซแหงคณคา (7-S)2.1) โครงสราง (Structure)

จดแขง: มสมาชกทเปนผผลตหลกใหกบกลม2.2) กลยทธ (Strategy)

จดแขง:มการใชวตถดบในชมชนเปนวตถดบหลกในการผลต เพอรายไดทหมนเวยนในชมชน

2.3) ระบบ (System)จดแขง: กลมเพยงพอดมระบบทเปนไปดวยความ

สะดวกเรยบรอย ทงระบบบญช ระบบขอมลลกคา และระบบงบประมาณ

2.4) สไตล (Style)จดแขง: ผนำามการวางแผนงานตามออเดอรลกคา

2.5) บคลากร (Staff)จดออน: กลมเพยงพอดมสมาชก 33 ครวเรอน ซง

ทำาใหลกษณะของโครงสรางองคกรและงานทตองปฎบตอาจไมคอยสมบรณ

2.6) ทกษะ (Skill)จดแขง: การใชความรของผนำาชมชน และความ

เชยวชาญของสมาชกในกลมทเปนจดเดน หรอขอไดเปรยบในการแขงขน หรอเปนสงททำาใหกลมเพยงพอดมลกษณะแตกตางจากธรกจอน

2.7) คานยมรวม (Shared Value)จดแขง: กลมเพยงพอดมกฎทสมาชกทกคนตองปฎบต

ตาม

การวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกธรกจ (External Environment)

1) การวเคราะหสภาพแวดลอมทวไป PEST Analysis

189

1.1) ปจจยทางการเมอง (Political) โอกาส: นโยบายตางๆของภาครฐทสนบสนนชมชน

1.2) ปจจยทางเศรษฐกจ (Economic) โอกาส: ปญหาเศรษฐกจของประเทศทชะลอตว ทำาใหผ

บรโภค บรโภคอาหารทราคาไมสงเกนไปอปสรรค: ราคาพชผลทางการเกษตรตกตำา ทำาใหผ

บรโภคมทางเลอกทมากกวา1.3) ปจจยทางสงคม (Social)

โอกาส: พฤตกรรมคนมการเดนทางทองเทยวในประเทศสงขน

1.4) ปจจยทางเทคโนโลย (Technology) โอกาส: การพฒนาของเทคโนโลยตางๆ เชน ระบบการ

ขนสง, การสอสาร และ Social Network ทำาใหสามารถเขาถงลกคาไดมาก

6.3 การกำาหนดทศทางขององคกรวสยทศน (Vision)“เปนตนตำารบนำาพรกตาแดง ทตองมไวทกครวเรอน”

พนธกจ (Mission)1) มงมนนำาเสนอสนคาทมคณภาพ เพอสรางโอกาสความ

กาวหนาและสงเสรมอาชพใหกบคนชมชน2) พฒนาสนคาจากวตถดบของชมชน เพอสรางรายไดให

ชมชน

วตถประสงคของกลมรฐวสาหกจชมชน กลมเพยงพอด1) เพอพฒนาและสงเสรมความเขมแขงของชมชน มสวนใน

การจดการ การใชประโยชนจากทรพยากรทมในชมชนอยางยงยน2) เพอพฒนาสนคาทองถนอยางยงยน

190

3) เพอเสรมสรางความรความเขาใจในคณคา และความภมใจในชมชน

4) เพอสรางโอกาสและอาชพใหกบชมชน

เปาหมายของธรกจ (Business goal)“เมอพดถงนำาพรกตาแดงเพยงพอด จะตองรวาเปนนำาพรก

ตาแดงของหมบานพระเจานงโกน ตำาบลดอนแกว อำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม”

ปจจยสความสำาเรจของธรกจ (Key success factors)“การสรางแบรนดใหลกคาจดจำา”

กลมเปาหมายของธรกจ (STP Marketing)1) การแบงสวนตลาด (Segmentation)

ใชหลกประชากรศาสตร โดยแบงอายคอชวงอายประมาณ 23-65 ป ดวยประมาณทงเพศชายและเพศหญง

2. การเลอกกลมเปาหมาย (Targeting) กลมเปาหมายสวนใหญคอกลมนกทองเทยว ทมาเทยว

อำาเภอแมรมและในจงหวดเชยงใหม ชวงอายประมาณ 23-65 ป ทงเพศชายและเพศหญง โดยมรายไดเฉลยตอเดอนประมาณ 9000 บาทตอเดอน

3. ตำาแหนงหรอจดยนของสนคา (Positioning)สนคามจดเดนทแตกตางจากคแขง ในตลาดโดยทวๆไปคอ

เปนนำาพรกตาแดงทไมไดทำาทงไว แตจะทำาตามออเดอรเทานน และไมใชสานกนบด เปนนำาพรกออแกรนกททำาใหนำาพรกตาแดงของเรา มประสทธภาพทสงกวาคแขงในตลาด


191

กลยทธธรกจ (Business strategy)ระดบองคกร Corporate Strategyกลยทธทเลอกใชในธรกจนำาพรกตาแดง คอ กลยทธการขยาย

ตวในแนวตงโดยการทำาธรกจทเกยวของกบธรกจเดม เพอแยงชงสวนแบงการตลาดมากขน หรอ จบกลมลกคาทกำาลงจะเตบโตในอตสาหกรรมนโดย

- มงตลาดเฉพาะสวนและหากลยทธในการเจาะตลาดใหมากขน เพมยอดขายจากลกคาเดม คอ กลมแมบาน วยทำางาน นกทองเทยว

- รกษาลกคากลมเดมและขยายฐานลกคาใหม- ขยายตวโดยสรางพนธมตรทางการคา เพอเพมชองทางการ

จดจำาหนาย- สรางความแตกตางของสนคาหรอผลตภณฑใหเกดเปน

กลยทธในการแขงขน โดยสามารถตอบโจทยความตองการของผบรโภคไดในรปแบบทคแขงไมสามารถทำาได

ระดบหนวยธรกจ Business Strategy Formulationนำาพรกตาแดงเพยงพอด เลอกใชกลยทธผนำาดานตนทน

Cost Leadership Strategy เนองจากนำาพรกตาแดงเพยง

ปลกเกบเกยว

(วตถดบหลก)(วตถดบรอง)

รบซอจากคนในชมชน

คดเลอกคณภาพแปรรป

บรรจ วางจำาหนาย

192

พอดทมรตนทนการผลตทคอนขางตำามาก เมอเทยบกบคแขง โดยกลยทธทจะนำามาใชคอ

- ปรบปรงและการควบคมกระบวนการผลตการดำาเนนงาน โดยกลยทธทจะนำามาใช คอ รวมทงทำาใหสามารถผลตสนคาไดมากขนดวยตนทนตำา เพอใหเกด Economy of Scale ในอนาคต

- พฒนาแพคเกจใหมไมเหมอนใครเปนทสะดดตานองผบรโภค สรางขอไดเปรยบทางการแขงขน เนองจากปจจบนสภาพการแขงขน มมากประกอบกบการเขาสตลาดคแขงรายยอยอนเปนไปไดงาย หากสามารถรขนตอนและกระบวนการผลต ซงจะตองไปจดลขสทธตราสนคาของเราไว

- ความแตกตางนำาพรกตาแดงเพยงพอด ไมไดใสผงกนบดไปในตำาสนคาและไมไดทำาสตอกสนคาเอาไว จะทำาเฉพาะมออเดอรเขามาเทานน

โครงสรางองคกร

ประธานกลมเพยงพอด

ฝายจดซอ/จดหาวตถดบ ฝายแปรรป ฝายบรรจ

ภณฑ ฝายขาย

ผรบออเดอร

193

ภาพท 4.13 กระบวนการพฒนาวสาหกจชมชนกลมเพยงพอด

194

โมเดลธรกจของวสาหกจชมชนกลมเพยงพอด

2. Problem แพคเกจไมโดนเดนและไมเปนทจดจำา

4. Sotution- ทำาแพคเกจใหมกจกรรมหลก- แปรรปนำาพรกตาแดง

3. Onique Value Pruposition- ผลตตามออเดอร ทลกคาสงสนคาและไมมสนคาทสตอกไว- วตถดบเปนออแกรนก- ไมใชสารกนบด

9. Unfaiv Advatage - ใชวตถดบของชมชน

1. Customer Segments- หลก: นกทองเทยว- รอง: คนในชมชน

8. Key Metrics- แบรนดเปนทรจก/มการบอกตอ/ตดตลาด- ลกคามการซอซำา

5. Channels- ตามออเดอรผานเพจทาง facebook- ฝากขายตามรานคาในชมชนหรอตลาดในตำาบล- รานขายของฝาก

6. Cost Stracture- วตถดบของชมชนทรพยกรหลก- แรงงาน- เงนทน

7. Revenue Streams- หลก: ฝากขายตามรานในชมชน- รอง: ตามออเดอร

195

196

7. การจดทำาโมเดลธรกจ วสาหกจชมชนกลมแปรรปสมนไพรบานวงปอง



การแขงขนในอตสาหกรรมเดยวกนนน ปจจบนนนการเขามาของผแขงขนคอนขางงาย ซงวตถดบหรอกระบวนการผลตนนเปนภมปญญาทองถน จะทำาใหเกดผแขงขนรายใหมมากขน อกทงยงมการสงเสรมธรกจชมชนจากภาครฐมากมายมอบเงนทนสนบสนนการทำาธรกจชมชนมากขน จงสงผลใหการแขงขนในอตสาหกรรมเดยวกนคอนขางรนแรง


การเขามาของคแขงรายใหมนนสามารถเขามาไดงายเพราะการทำาผลตภณฑสมนไพรนนมการสงเสรมอยาแพรหลายในพนทตางๆ จงทำาใหมการแยงลกคากนเกดขนและเปนภยคกครามทรายแรงเพราะจำาทำาใหแบงสวนทางการตลาดของธรกจลดลง


สนคาทดแทนผลตภณฑสมนไพร มมากมายซงผบรโภคสามารถเลอกบรโภคยาสมนไพรมากมาย ตามความตองการหรอความเหมาะสมกบวตถประสงคในการใชของแตละคนไดแก ชาตม ยารกษาโรค


การตอรองกบผจำาหนายปจจยการผลต นนคอนขางตำา เพราะมผผลตวตถดบ ขง โสม หรอกระชายดำานนคอนขางหาอยากพอสมควร โดยเฉพาะกระชายดำานน เปนวตถดบทหาไดยาก ซง

197

ผจำาหนายปจจยการผลตมกจะขายในราคาทสง และสงผลใหการตอลองกบผจำาหนายปจจยการผลตมคอยขางสง

5) อำานาจตอรองจากผซอ (Buyer power) : Highการตอรองกบลกคานนตำามาก เพราะตวผลตภณฑ

สมนไพรนนมอยอยางแพรหลายในแตละพนทจงทำาใหลกคาเลอกซอไดหลายชองทาง


1) กลยทธ (Strategy) ใชวธการเขาถงลกคาโดยผานการจดบธแสดงสนคา

ตามงานอาหารงานสนคาโอทอปตางๆเพอการเขาถงลกคากลมเปาหมายใหมากทสด

มการขายผานตวแทนรานขายยาตางๆเพอเปนชองทางการจดจำาหนายเพอเขาถงกลมเปาหมายใหมากทสด

การทำาการตลาดผานเฟสบค เพอเปนการโปรโมทสนคาอกทางหนงเพอเขาถงกลมลกคาหลายใหม และการเขาถงกลมลกคากลมใหม

2) โครงสรางองคกร (Structure)มการจดตงกลมรฐวสาหกจชมชน ในชอสมนไพรวง

ปอง มการจดสรางโครงสรางองคกร โดยมประธานกลมเปนผดแล และมสมาชกในชมชนเปนสมาชกในกลมสมนไพร หนาทหลกของสมาชกมหนาทจดทำาการผลตสนคา

3) ระบบ (System)ระบบการบรหารของกลมมประธานกลมในการบรหาร

จดการเปนหลกควบคมการจดซอวตถดบตางเขามาสกระบวนการผลต

198

4) สไตล (Style)สมาชกทกคนมทกษะ มความรความเชยวชาญเกยว

กบสมนไพร กระชาดำา ขง และโสม เปนอยางด มขนตอนการผลตทซบซอน จงทำาใหมการแบงงานตางๆตามขนตอนตามกระบวนการผลต

5) บคลากร (Staff)ในการจดการบคคลนน เปนทรกนวาเปนกลม

รฐวสาหกจ การเขารวมกลมผานการสมครใจเขารวมกลมของสมาชกแตละคน มการจดสมาชกกลมทำางานตามขนตอนตางๆตามความถนดของแตละบคคลซงในกระบวนการผลตมขนตอนทซบซอนแลวใชเวลานานในการผลตจงมการแบงงานออกตามความถนด ซงจะทำาใหกระบวนการผลตมประสทธภาพสงสด

เนองจากสมนไพรวงปองนนเปนกลมรฐวสาหกจจงมการฝกอบรมสมาชกในเรองตางๆเกยวกบธรกจ การพฒนาผลตภณฑ ความรเกยวกบกระบวนการผลตทใชเทคโนโลย

6) ทกษะ (Skill)เนองดวยสมนไพรวงปองแตเดมในชมชนมการใช

สมนไพร กระชาดำา ขง และโสม มากอนหนาทจะนำามาแปรรปเปนสมนไพรวงปอง สมาชกทกคนตางรถงสรรพคณในสมนไพรเปนอยางด และมกระบวนการผลตทด

7) คานยม (Shared Value)การทำางานเปนกลมโดยทกคนตางทำางานตามหนาท

ของตวเองทไดรบหมอบหมายโดยใชความรความสามารถในการทมเทใหกบใหกบการผลตเพอทจะไดมาซงผลตภณฑทมคณภาพ เพอบงบอกถงผลตภณฑทมคณภาพ

199


การวเคราะหสภาพแวดลอมภายในธรกจ (Internal Environment)

จดแขง (Strength)1) สมาชกทกคนมความรทกษะเกยวกบสมนไพร กระชาดำา

ขง และโสม เปนอยางดและมกระบวนการผลตทเปนเอกลกษณเฉพาะกลม

2) มชองทางการจดจำาหนายทจะเขาถงลกคากลมเปาหมายมากทสด

3) สมาชกในกลมตางทมเท แรงกาย ความรความสามารถเพอใชในการผลตสนคาสมนไพรวงปอง

จดออน (Weakness)1) การบรหารจดการเพยงแคประธานกลมคนเดยวกนอาจ

ทำาใหการประสานงานในกลมอาจจะผดพลาดไปได ซงการจดการเพยงคนเดยวอาจสงผลตอการตดสนใจในบางกรณ ในการบรหารงาน

2) ไมมสถานทจดจำาหนายสนคาสมนไพรโดยตรง คอการไมมรานทจดจำาหนายเฉพาะสนคาสมนไพรวงปองโดยตรง ซงการกระจายสนคาโดยการฝากรานขายของสมนไพรอนฝากขายนนสงผลใหกำาไรจากการขายทนอยลงเนองจากมการแบงเปอรเซนตใหกบทางรานทนำาสนคาสมนไพรวงปองไปจำาหนายอกดวย

การวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกธรกจ (External Environment)

โอกาส (Opportunity)1) มการเขามาสงเสรมการพฒนาธรกจดานการตอยอดธรกจ

รฐวสาหกจใหเปนสนคา โอทอปจากวทยากรจากมหาวทยาลยราชภฎเชยงใหม

200

2) มการสนบสนนเงนทน 10,000 บาท ในการสงเสรมธรกจสมนไพรวงปองจากมหาวทยาลยราชภฎเชยงใหม

3) มการรวมมอจดฝกอบรมการพฒนาธรกจไปสสนคาโอทอปจากมหาวทยาลยราชภฎเชยงใหม

อปสรรค (Threat)วตถดบหลายอยางทเปนวตถดบหลกทใชในการผลตสมนไพร

วงปอง นนไมเพยงพอตอการผลต เนองจากหาไดยาก และหาไดแคปละครงเทานน

7.4 การกำาหนดทศทางขององคกรวสยทศน (Vision)จะเปนกลมวสาหกจทผลตสมนไพรคณภาพเปนอนดบตนๆ

ของจงหวดเชยงใหม

พนธกจ (Mission)1) เรมวางระบบการผลต การจดการใหมระบบมากขน2) พฒนาผลตภณฑใหมคณภาพและปรบรสชาตใหทานงาย

ขน

เปาหมายของธรกจ (Business goal)ในป2562 จะตองเพมยอดขายขนรอยละ 10

ปจจยสความสำาเรจของธรกจ (Key success factors)1)การนำาเทคโนโลยเขามามบทบาทในการผลตมากขน2)กระชายดำา โสม ขงเปนทรจกโดยสวนมากอยแลวคนจงไม

หวงเรองเปนอนตรายตอรางกาย3)การตดตามผลการเปลยนแปลงของสขภาพผรบประทาน

กลมเปาหมายของธรกจ (STP Marketing)1) การแบงสวนตลาด (Segmentation )

- เกณฑประชากรศาสตร

201

เพศชาย เพศหญง อาย 25 – 45 ป รายได 9,000 – 15,000 บาท ใชสมนไพรเพอการบำารงรางกาย หรอปองกนการเกดโรคตางๆ

เพศชาย เพศหญง อาย 45 ปขนไป รายได 15,000 บาทขนไป มอาการเจบปวย ซงตองการยาสมนไพรเพอใชในการกษา หรอบำารงรางกาย

- เกณฑพฤตกรรมเพศชาย เพศหญง อาย 25 – 45 ป รายได 9,000 –

15,000 บาท มการทำางานทเสยงตอการเกดโรค หรอเปนผทตะหนกถงการดแลตวเองโดยการใชสมนไพรเพอความปลอดภยตอรางกาย ซงลกษณะการใชยาสมนไพรนนจะใชเปนประจำาซงยาสมนไพรนนไมสงผลอนตรายตอรางกาย

เพศชาย เพศหญง อาย 45 ปขนไป รายได 15,000 บาทขนไป เปนผทใชยาสมนไพรเพอการรกษา ซงพฤตกรรมของผทใชยาสมนไพรรกษานนจะใชยาสมนไพรเปนประจำา และใชในปรมาณทมากพอสมควร

2) การเลอกตลาดเปาหมาย (Targeting)เพศชาย เพศหญง อาย 45 ปขนไป รายได 15,000 บาท

ขนไป ทใชสมนไพรเปนประจำาและมวตถประสงคในการใชเพอรกษาโรคตางๆ

3) การกำาหนดตำาแหนงทางการตลาด (Positioning)ตำาแหนงของผลตภณฑสมนไพรวงปองปจจบนเปน ผตาม

ดานการตลาด หรอ The Follower สนคาทมสวนแบงตลาดเปนรองจากผนำาและผทาชงซงสวนใหญจะมสวนแบงตลาดไมมากนก ยงไมพรอมทจะตอสกบผนำาและผทาชง จงจำาเปนทจะตองรกษาสถานะดานยอดขายและสวนแบงตลาดทมอย

Process- ลางนำาสะอาดแลวแยกใสหมอ(4 กโลกรม)- ป นแลวคนเอาแตนำา- พกไว 2 ชวโมง- ตงหมอเคยว กรอง ใสนำาตาล 4 ชวโมง- พกไว 4 ชวโมง พรอมนำาบรรจ*มความเสยงในการเคยวมาก ถาไหมคอไมสามารถใชไดทงหมอ

202


กลยทธธรกจ (Business strategy)ใชการอพเกรดสนคาขนใหมความ พรเมยมมากขนเพราะการ

ผลตคอนขางยาก ทำาใหมการผลตตอครงนอยมาก จงคดวาควรจะใชจดนเปนประโยชนตอธรกจได เมอสรางอปสงคใหมากๆแตมอปาทานอยอยางจำากดจงเกดการแยงหรอความตองการทจะซอเพมขนไปดวย แตกลยทธนตองปรบเปลยนตวสนคาใหมมาตรฐานคณภาพใหคงทและมระบบการผลต การจดการเพมดวย

ซงสมนไพรทใชคอ กระชายดำา ขง โสม เปนสมนไพรทคนสวนใหญรจกอยแลว จงเขาหาผคนไดงายมากกวาสมนไพรตวอนทคนไมคอยรจกเพราะผกนกจะระแวงไปดวย เราจงตองใชการรบรนใหเกดประโยชนตอธรกจใหมากทสด

กลยทธการตลาด (Marketing Mix)1)ผลตภณฑ (Product)

สมนไพรวงปองเปนผลตภณฑสมนไพรแท 100% โดยในกลมสมนไพรวงปองจะมผลตภณฑทงหมด 2 ตว ทงหมดเปนผลตภณฑทมกระบวนการผลตทใชวธการผลตแบบเดยวกบทงสน ไดแก

Input- กระชายดำา- ขง- โสม

Output ผลตภณฑสมนไพรวงปอง

203

1.1) ผลตภณฑชาโสมรอยละ 100 (Ginseng Tea) คณสมบต บำารงสายตา บำารงสมอง ลดความเครยด ลดไขมนในเลอด

1.2) ขงพรอมชง (Ginger) สรรพคณ ขบลม แกทองอดทองเฟอ กระตนประสาท ทำาใหกระชมกระชวย บำารงกำาลง และเปนยาอายวฒนะ ชะลอความแก

2)ราคา (Price)ราคาจะแบงเปน 2 ผลตภณฑคอ2.1) ผลตภณฑชาโสม 100% (Ginseng Tea) ราคา

ขายจะขายในราคา 100 บาท ในปรมาณ 100 กรม2.2) ขงพรอมชง (Ginger) ราคาขายจะขายในราคา 80

บาท ในปรมาณ 100 กรม

3)ชองทางการจดจำาหนาย (Place)ชองทางการจดจำาหนายจะมการขายแบบ 2 ลกษณะดงน3.1) ฝากขายตามรานขายยาทวไปภายในจงหวดเชยงใหม

โดยการขายสงในราคาท 80 บาท แตกำาหนดไมใหขายเกนราคา 120 บาท

3.2) จะเปนการขายโดยการออกงานอเวนตางๆ โดยเลอกงานใหเหมาะสมกบผลตภณฑโดยจะเลอกงานทเกยวกบสขภาพ งานเกยวกบการโชวผลตภณฑจากทองถนเปนหลกเพอทจะใหเขาถงกลมลกคามากขน

4)การสงเสรมการขาย (Promotion)การประชาสมพนธและการเผยแพรขาว (public

relations and publicity) ใชการประชาสมพนธและการเผยแพรขาวสารผานสถานวทยทองถนชมชน หรอสถานวทยตางๆในเชยงใหมเพอเปนการเผยแพรผลตภณฑสกลมลกคาและสรางการรจกผลตภณฑ

204

การสงเสรมการขาย (sales promotion) การสงเสรมการขายอาจจะเปนการจดคอนเทนสโดยหากสงซอผลตภณฑผานรายการวทยชมชนหรอสถานวทยภายในเชยงใหมจะมการจดโปรโมชนซอ 4 แถม 1 หรอหากเปนการซอโดยนำาไปขายตอโดยการสงขนตำา 10 ชนโดยจะไดราคาสงท ชนละ 80 บาท พรอมปายโฆษณาแถมใหฟร

ภาพท 4.14 กระบวนการพฒนาวสาหกจชมชนกลมแปรรป

สมนไพรบานวงปอง

2. (P)Problem- กลมเครอขายเกษตรกรผปลกสมนไพรไมสามารถสง

4. (S)Solution- ผลตภณฑชาโสม- ขงพรอมชง

3. (UVP)Unique Value Proposition- บำารงสายตา- บำารง

9. (UA)Unfair Advantage- การแจกนามบตร- มบรการจดสงทาง

1. (CS)Customer Segment- กลมคนรกสขภาพ- กลมลกคาทนยมสนคา

205

สมนไพรไดตามความตองการในบางครง

สมอง- ลดความเครยด- ลดไขมนในเลอด- กระตนประสาท ทำาใหกระชมกระชวย- บำารงกำาลง และเปนยาอายวฒนะ

ไปรษณย- บทแสดงสนคา นทรรศการ โดยการนำาเสนอสนคาแนะนำาสรรพคณและชวนชม

ชมชน- กลมอายระหวาง 40-50 ป ขนไป- กลมทมโรคประจำาตว

8. (KM)Key Metrics- สนคาเปนทรจกมากขน- มการบอกตอโดยลกคา โดยการสงซอเพมขน

5. (CH)Channels- ประชาสมพนธ- การออกบท ตลาดประชารฐ- หางสรรพสนคาชนนำา

7. (Cs)Cost Structure - ตนทนการผลต-มาจากเจาของโดยตรง - ตนทนการผลต 75% ตนทนการตลาด 28%

6. (Rs)Revenue Streams- การออกบท งานแสดงสนคา ตามงานทจงหวดและอำาเภอแมรมจด 45 %

โมเดลธรกจของวสาหกจชมชนกลมแปรรปสมนไพรบานวงปอง

Documents

· Web viewบทท 4 ผลการศ กษา ในป พ.ศ. 2561 พบว า ว สาหก จช มชนในประเทศไทยม ท งหมด 9,003