โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรม และธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

โดย

สถาบนวศวกรรมพลงงาน

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

เสนอ

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทน

ประเภทกาซชวภาพ

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

กตตกรรมประกาศ ขอขอบคณกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน ทใหการสนบสนนงบประมาณในการด าเนนการศกษา "โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน" ขอขอบคณหนวยงานราชการ รฐวสาหกจ และเอกชน ทใหความรวมมอ และอนเคราะหสนบสนนดานขอมล ขอขอบคณผแทนจากหนวยงานราชการ รฐวสาหกจ และเอกชนทรวมใหความเหนและแลกเปลยนขอมลในการประชมเชงปฏบตการ และการประชมสมมนา ทายสดน ขอขอบคณคณะท างานก ากบโครงการ คณะกรรมการประสานงานโครงการจากหนวยงานตาง ๆ คณะท างานของกองแผนงาน กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน รวมทงเจาหนาททกทานทเกยวของ ทสนบสนนการท างาน ทงทางดานขอมล การอ านวยความสะดวก และการใหค าชแนะทมคา อนเปนประโยชนอยางยง เพอใหโครงการศกษาและรายงานฉบบนสมบรณ

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

สารบญ

หนา บทท 1 บทน า 1 บทท 2 ขอมลประกอบการจดท าแผนยทธศาสตร 3 2.1 ขอมลพนฐานประเทศสมาชกอาเซยน

2.2 ขอมลดานพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ 4 26

บทท 3 ผลการศกษาเชงยทธศาสตรในการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน 34 3.1 ศกยภาพและความพรอมในเชงรกและเชงรบ

3.1.1 ตารางวเคราะหศกยภาพและความพรอม 3.1.2 แผนภมสรปศกยภาพและความพรอม 3.1.3 ผลการวเคราะหศกยภาพและความพรอม

3.2 การวเคราะหเชงกลยทธ 3.2.1 SWOT Analysis 3.2.2 TOWS Matrix 3.2.3 Gap Analysis 3.3 แผนยทธศาสตร 3.3.1 แผนทยทธศาสตร 3.3.2 แผนยทธศาสตร 3.3.3 แผนทน าทาง (Roadmap)

3.3.4 แผนงานเตรยมความพรอมภาคธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ

34 35 36 37 38 39 44 45 47 47 49 50 51

บทท 4 สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ 52 4.1 สรปผลการศกษา

4.2 ขอเสนอแนะ 52 53

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

บทท 1 บทน า

การจดตงประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) เปนเปาหมายททาทายทประเทศสมาชกอาเซยนจ าตองด าเนนการเตรยมความพรอมและเรงปรบตวเพอรองรบตอการเปลยนแปลงทจะเกดขนใน ป พ.ศ. 2558 โดยมประชาคมเศรษฐกจอาเซยนเปนเสาหลกทส าคญเสาหนงทจะท าใหการเปนประชาคมอาเซยนประสบความส าเรจตามเปาหมายทวางไว นนคอ การสรางอาเซยนใหเปนตลาดและฐานการผลตเดยว โดยก าหนดใหมการเคลอนยายของสนคา บรการ การลงทน เงนทน และแรงงานฝมอ อยางสะดวกและเสรมากขน รวมทงการสรางขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจ โดยมจดมงหมายส าคญ คอ การท าใหอาเซยนเปนภมภาคทมอ านาจในการแขงขนกบตลาดโลกมากขน

ในการน แตละภาคสวนจ าเปนจะตองเตรยมความพรอมและปรบตวอยางเหมาะสมทงดานนโยบาย กฎและระเบยบ แผนงาน และกจกรรม เพอใหมศกยภาพในการแขงขนอยางเสรทางดานการคาและการลงทนกบประเทศอาเซยน รวมทงนอกอาเซยน ซงธรกจสาขาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน ถอไดวาเปนสาขาหนงทจะไดรบผลกระทบทงทางบวกและทางลบ ดงนน เพอใหภารกจขององคกร ดานการสงเสรมการพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานใหประสบความส าเรจตามเปาหมายของแผนพฒนาพลงงานทดแทน 10 ป (2555-2564) ซงไดก าหนดใหเพมสดสวนการใชพลงงานทดแทนใหเปนรอยละ 25 ของการใชพลงงานขนสดทายของประเทศในป พ.ศ. 2564 และการสงเสรมแผนอนรกษพลงงาน 20 ป (2555-2573) ซงไดก าหนดใหลดความเขมการใชพลงงาน (Energy Intensity) ลงรอยละ 25 เมอเทยบกบ ป พ.ศ. 2548 โดยการพฒนาขดความสามารถของภาคธรกจไทยใหมความรความเขาใจและตระหนกถงการปรบเปลยนทจะเกดขนในอนาคตจงเปนสงส าคญอยางยง โดยเฉพาะอยางยง การพฒนาศกยภาพของบคลากรในเรองการสรางมาตรฐานอปกรณประสทธภาพพลงงานและเทคโนโลยพลงงานทดแทน หรอแมแตการสรางมาตรการปกปองสนคาภายในประเทศดวยการน าเรอง Local Content หรอ มาตรการอนๆ มาใชนน จะตองด าเนนการอยางไรและลดผลกระทบทจะเกดขนอยางไร เพอใหสอดคลองกบการปรบตวและการแขงขนในภมภาค โดยการขยายโอกาสของภาคเอกชนในกา รสงออกไปยงประเทศสมาชกใหมากยงขน ทงน ภาครฐจงควรเตรยมการรองรบในการใหความรและการสงเสรมการเตรยมความพรอมของภาคธรกจเพอเปนการรองรบการเปลยนแปลงทเกดขน

ในการนกระทรวงพลงงานจงไดมการจดท าแผนยทธศาสตรเพอเตรยมความพรอมใหแกภาคอตสาหกรรมและธรกจดานพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน 10 กลมธรกจ (กลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทเอทานอล กลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทไบโอดเซล กลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทชวมวล กลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ กลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทพลงงานแสงอาทตย กลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทพลงงานลม กลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทพลงน า กลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทผลตพลงงานจากขยะ กลมธรกจใหบรการดานการอนรกษพลงงาน และกลม

2

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ธรกจคาขายวสดอปกรณอนรกษพลงงาน) ทงในเชงรกและเชงรบ โดยค านงถงปจจย ความพรอม และศกยภาพการแขงขนเพอเขาสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนและใหแนวทางและมาตรการ ในการเตรยมความพรอมรวมทงรบทราบผลกระทบทมตอ การคาการลงทนดานพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานในภมภาคอาเซยนและภายนอกอาเซยน ของนกธรกจ/ผประกอบการไทย และผมสวนไดสวนเสย ในการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน สาขาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน โดยรายงานฉบบนเปนรายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

บทท 2 ขอมลประกอบการจดท าแผนยทธศาสตร

ไดมการศกษารวบรวมขอมลทตยภมเพอประกอบการจดท าแผนยทธศาสตร จากการ เอกสารท

เกยวของ การเผยแพร หรอฐานขอมลงานวจย รวมถงจากแบบสอบถามผประกอบการ จากการสมภาษณผมสวนเกยวของ จากการประชมกลมยอยผประกอบการ จากการประชมกลมยอยหนวยงานภายใน พพ. และขอขอมลจากหนวยงานทเกยวของในแตละประเทศ โดยศกษาทงขอมลพนฐานประเทศสมาชกอาเซยน ซงประกอบดวย ภมศาสตร (ท าเลทตง/ภมประเทศ/ภมอากาศ) เศรษฐศาสตร (เศรษฐกจ/การเงนการลงทน/ราคาพลงงาน) สงคม (ประชากร/คานยม/พฤตกรรมการใชพลงงาน) การเมอง/นโยบาย แรงงาน โครงสรางพนฐาน และขอมลดานพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ ประกอบดวย สภาวะตลาด (การผลต/การบรโภค/ทศทางแนวโนม) ศกยภาพ (เทคโนโลย/วตถดบ/แหลงพลงงาน/หวงโซอปาทาน) ขอก าหนด/กฎหมาย (เชงบวก/เชงลบ) สามารถสรปไดดงน

4

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

2.1 ขอมลพนฐานประเทศสมาชกอาเซยน ประเดน สรปขอมล

1. ภมศาสตร (ท าเลทตง/ ภมประเทศ/ ภมอากาศ)

ไทย มขนาดพนท 513,115 ตร.กม. ลกษณะภมประเทศไทย เปนลกษณะภมประเทศทหลากหลาย ภาคเหนอเปนพนทภเขาสงสลบซบซอนปกคลมดวยปาไมอนเปนตนน าทส าคญของประเทศ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอสวนใหญเปนพนทของทราบสงโคราช สภาพของดนคอนขางแหงแลงและไมคอยเออตอการเพาะปลก ภาคกลางเปนทราบลมแมน าทมความอดมสมบรณ ภาคใตเปนสวนหนงของคาบสมทรไทย-มาเลยขนาบดวยทะเลทงสองดาน อยในต าแหนงทถอไดวาเปนศนยกลางของอาเซยน ซงสะดวกในการขนสงสนคาและบรการไปยงประเทศเพอนบาน อกทงมสภาพอากาศทคอนขางสบายไมคอยประสบภยธรรมชาต

บรไน มขนาดพนท 5,770 ตร.กม. ลกษณะภมประเทศประกอบดวยทราบชายฝงทะเลและทราบหบเขา ซงเปนดนตะกอนทแมน าพดมาทบถม บรเวณทอยหางจากชายฝงเขาไปภายในเกาะสวนใหญเปนเนนเขา จงท าใหมพนทเพาะปลกและมพชผลทางเกษตรกรรมนอย มเพยงขาวและผลไม ประเทศบรไนแมจะเปนดนแดนเลกๆแตกร ารวยทสดแหงหนงในทวปเอเชย เนองจากมทรพยากรน ามนอยมาก อยหางไกลจากประเทศไทย มพรมแดนเชอมตอกบมาเลเซยเพยงประเทศเดยว มสภาพอากาศทไมเอออ านวยตอการเพาะปลก

กมพชา มขนาดพนท 181,035 ตร.กม. ลกษณะภมประเทศสวนใหญเปนทราบ ประกอบดวยทราบรอบทะเลสาบเขมร และทราบลมแมน าโขง มทวเขาลอมรอบทางเหนอ ประเทศกมพชาเปนประเทศทมปาไมอดมสมบรณมากทสดหากเปรยบเทยบกบประเทศเพอนบาน มพรมแดนและเสนทางการขนสงเชอมโยงกบหลายประเทศรวมถงประเทศไทย และมพนทตดทะเลซงสามารถใชการขนสงทางน าไดและมสภาพอากาศทใกลเคยงกบไทย

อนโดนเซย มขนาดพนท 1,904,569 ตร.กม. ลกษณะภมประเทศสวนใหญเปนเกาะ และเปนหมเกาะทใหญทสดในโลก ประกอบดวยเกาะใหญนอยกวา 17,500 เกาะ แตมประชากรอาศยอยเพยง 3,000 เกาะ อยระหวางมหาสมทรแปซฟกกบมหาสมทรอนเดยและระหวางทวปเอเชยกบออสเตรเลย เปนประเทศทมทรพยากรทางธรรมชาต เชน น ามน กาซธรรมชาต ถานหน รวมถงปาไมทอดมสมบรณ แตประเทศอนโดนเซยยงมสวนทเปนเขตหนใหมทเปลอกโลกยงไมมนคง ท าใหมภเขาไฟทยงทรงพลงอยอกหลายลก และเปนเขตทประสบภยธรรมชาตเกดแผนดนไหวอยเสมอ ฟลปปนส มขนาดพนท 300,000 ตร.กม. ลกษณะภมประเทศเปนทราบสง มภเขาและภเขาไฟจ านวนมาก ซงประกอบดวยเกาะขนาดตางๆ 7,107 เกาะ มชายฝงทะเลยาวประมาณ 36,289 กโลเมตร ถอวาคอนขางหางไกลจากประเทศสมาชกอนในอาเซยน เนองจากมสภาพเปนหมเกาะและจากสภาพอากาศรอนชนท าใหสามารถเพาะปลกพชไดหลายชนด แตกประสบปญหาพายและภยธรรมชาตคอนขางบอยครง ลาว มขนาดพนท 236,880 ตร.กม. ลกษณะภมประเทศสวนใหญเปนเขตภเขาสงและเขตทราบสงมารวมกน สปป. ลาวมแมน าสายส าคญอยหลายสาย โดยแมน าซงเปนสายหวใจหลกของประเทศ คอ แมน าโขง สภาพภมอากาศคลายกบประเทศไทย มทรพยากรธรรมชาตหลากหลายและอดมสมบรณโดยเฉพาะน าและปาไม มพรมแดนและเสนทางการขนสงเชอมโยงกบหลายประเทศรวมถงประเทศไทย แตไมมพนทตดทะเล

5

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล มาเลเซย มขนาดพนท 329,847 ตร.กม. ลกษณะภมประเทศแบงเปน 2 สวน โดยมทะเลจนใตกน สวนแรกคอ คาบสมทรมลาย (มาเลเซยตะวนตก) เปนหนองบงตามชายฝงและพนดนจะสงขนเปนล าดบ จนกลายเปนแนวเขาดานในของประเทศ โดยมพนทราบอยระหวางแมน าสายตางๆ พนดนไม คอยอดมสมบรณนก แตเหมาะส าหรบปลกยางพาราและตนปาลม สวนดานในของประเทศเปนบรเวณปาดงดบจะมพชพนธไมนานาชนดขน มพรมแดนและเสนทางการขนส งเชอมโยงกบภาคใตของไทยและสงคโปร และมพนทชายฝงคอนขางกวางท าใหมความส าคญในการขนสงทงทางบกและทางทะเล ถอไดวาเปนประตสอาเซยนตอนใต สวนทสองคอเกาะบอรเนยว (มาเลเซยตะวนออก) เปนพนทราบตามชายฝงและมภเขาเรยงรายอยดานใน ทางตอนเหนอของเกาะเปนแหลงน ามนและกาซธรรมชาตส าคญ แตลกษณะพนทซงถกแบงออกจากกนเปน 2 สวนนบเปนอปสรรคตอการบรหารจดการภายในประเทศพอสมควร

เมยนมาร มขนาดพนท 676, 578 ตร.กม. ลกษณะภมประเทศ ประมาณครงหนงของพนดนจะเปนภเขาปกคลมดวยปาไม สวนพนทราบจะอยตอนกลางประเทศ บรเวณลมน าและแนวชายฝงทะเลจะอยทางดานตะวนตกถงดานใต มพนทชายฝงทยาว จากลกษณะภมประเทศ สงผลใหประเทศเมยนมารยงคงมทรพยากรธรรมชาตจ านวนมาก มแมน าหลายสาย มแหลงปโตรเลยม กาซธรรมชาต เปนประเทศทตงอยระหวางอาเซยนและประเทศจนซงเป นคคารายใหญทมความส าคญตออาเซยน และประเทศเมยนมารมพรมแดนตดกบประเทศไทย

สงคโปร มขนาดพนท 697 ตร.กม. ลกษณะภมประเทศของประเทศสงคโปรเปนเกาะอยทางตอนใตของมาเลยเซย ภาคตะวนตกเปนเนนเขา และภาคตะวนออกเปนทราบต า ทตงของสงคโปรเปนเสนทางระหวางทวปยโรป และเอเซยตะวนตกกบภาคพนตะวนออกไกล รวมทงภาคพนแปซฟค ท าใหสงคโปรเปนชมทางของเสนทางเดนเรอ มทาเรอน าลกเหมาะในการจอดเรอสงสนคา และเปนชมทางสายการบนระหวางประเทศ เปนแหลงชมนมการคาขาย ในประเทศสงคโปรมการเพาะปลก ยางพารา มะพราว ผก ผลไมแตเพาะปลกในพนททจ ากด เพราะมพนทนอยตองมการถมทะเล จงเปนสาเหตใหไมมทรพยากรทางธรรมชาต

เวยดนาม มขนาดพนท 331, 689 ตร.กม. ลกษณะภมประเทศ เวยดนามเปนประเทศทมลกษณะเปนแนวยาว และมภมประเทศเปนภเขาสงกนระหวางทราบลมแมน าทอดมสมบรณทางตอนเหนอและใต แตมภเขาทมปาหนาทบแค 20% มทราบลมแมน าขนาดใหญ 2 ตอน คอตอนเหนอเปนทราบลมแมน าแดงและตอนใตเปนทราบลมแมน าโขง มทราบสงตอนเหนอของประเทศและฝงทศใต ทศตะวนออกเฉยงใตเปนหมเกาะตางๆอกนบพนเกาะเรยงตงแตอาวตงเกยไปจนถงอาวไทย ตงอยระหวางอาเซยนหลายประเทศและประเทศจน ซงจนเปนคคารายใหญทมความส าคญตออาเซยน อกทงมพนทชายฝงยาวมาก แตไมมพรมแดนตดกบประเทศไทย และประสบปญหาดานมรสมบอยครง

2. เศรษฐศาสตร (เศรษฐกจ/ การเงนการลงทน/ ราคาพลงงาน)

ไทย มขนาดเศรษฐกจทใหญเปนอนดบ 2 ของอาเซยน รองจากประเทศอนโดนเซย โดยประเทศไทยถอวามความพรอมดานการลงทนในโครงการดานพลงงานทดแทนและการอนรกษพลงงานทงขนาดเลกไปจนถงขนาดใหญ โดยสามารถจดหาแหลงเงนลงทนทงจากสถาบนการเงน หนวยงานภาครฐ เชน กอ งทนเพอการอนรกษพลงงาน รฐวสาหกจ เชน การไฟฟาฝายผลต หรอ บรษทผลตไฟฟาจ ากด (มหาชน) รวมไปถงภาคเอกชนเนองจากมประสบการณดาน การลงทนในธรกจพลงงานทดแทนและการอนรกษพลงงานในประเทศมาอยางตอเนอง โดยประเทศไทยเปนประเทศผน าเขาพลงงานถงรอยละ 70 ท าใหราคาพลงงานในประเทศคอนขางสงและยงมแนวโนมทจะสงขนอยางตอเนอง โดยราคาของแหลงพลงงานหลกทใชในประเทศไทย (ป ค.ศ.2013) มดงน น ามนเบนซนประมาณ 40 บาท/ลตร

6

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล น ามนดเซลประมาณ 30 บาท/ลตร น ามนเตาประมาณ 15 บาท/ลตร LPG ประมาณ 18 บาท/กโลกรม และไฟฟาประมาณ 4 บาท/kWh ถอวาคอนขางสงท าใหการลงทนดานพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานมความคมคาในระดบหนง

บรไน มขนาดเศรษฐกจ เปนอนดบ 8 ของอาเซยน มความพรอมในดานการลงทนโดยการอดหนนจากภาครฐเปนหลก เนองจากเศรษฐกจของประเทศเปนระบบรฐสวสดการ (รฐน าเงนจากการขายน ามนมาอดหนนประชาชน) และเนองจากเปนประเทศผสงออกน ามนและกาซธรรมชาตท าใหราคาพลงงานในประเทศคอนขางถก น ามนเบนซนประมาณ 14.8 บาท/ลตร (0.37 ยโร/ลตร) น ามนดเซลประมาณ 9.2 บาท/ลตร (0.23 ยโร/ลตร) และอตราคาไฟฟาจะแตกตางกนในแตละภาคสวนเนองจากภาษ (Tariff) จ าแนกเปน 3 กรณ 1. ราคาไฟฟาบานเรอน

1.1 ตงแต 0001 KWh ถง 0600 KWh: 0.25 บาท (B$ 0.01 CENTS) 1.2 ตงแต 0601 KWh ถง 2000 KWH: 2.00 บาท (B$ 0.08 CENTS) 1.3 ตงแต 2,001 KWh ถง 4000 KWH: 2.50 บาท (B$ 0.10 CENTS) 1.4 ตงแต 4,001 KWh และมากกวา: 3.00 บาท (B$ 0.12 CENTS)

2. ราคาไฟฟาอาคาร ธรกจ 2.1 ตงแต 10 หนวยแรก x kVA x 5.00 บาท/หนวย (B$0.20 cent per unit) 2.2 100 หนวยตอไป x kVA x 1.75 บาท/หนวย (B$0.07 cent per unit) 2.3 อก 100 หนวยตอไป x kVA x 1.50 บาท/หนวย (B$0.06 cent per unit) 2.4 หนวยทเหลอ x 1.25 บาท/หนวย (B$0.05 cent per unit)

3. ราคาไฟฟาส าหรบโรงงานอตสาหกรรม 3.1 ตงแต 10 หนวยแรก x kVA x 5.00 บาท/หนวย (B$0.20 cent per nit) 3.2 ตงแต 100 หนวยตอไป x kVA x 1.75 บาท/หนวย (B$0.07 cent per unit) 3.3 อก 100 หนวยตอไป x kVA x 1.50 บาท/หนวย (B$0.06 cent per unit) 3.4 หนวยทเหลอ x 1.25 บาท/หนวย (B$0.05 cent per unit)

กมพชา มขนาดเศรษฐกจเปนอนดบ 9 ของอาเซยน ขาดความพรอมในดานเงนลงทนทงจากภาครฐทยงตองอาศยการกยมเพอพฒนาโครงสรางหลกของประเทศและภาคเอกชนทระบบสถาบนการเงนยงไมเขาแขงนก โดยราคาพลงงานของประเทศกมพชาคอนขางสงกวาไทย ซงในป ค.ศ. 2011 ราคาคาไฟฟาอยในชวง 6-10 บาท/kWh (600 – 1,000 เรยล/kWh) ขนอยกบปรมาณการใชและพนท สวนราคาน ามนเชอเพลงในป ค.ศ. 2011 (เฉพาะภาคขนสง) น ามนเบนซนเฉลย ราคา 53

7

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล บาท/ลตร (5,300 เรยล/ลตร) และน ามนดเซล 48.5 บาท/ลตร (4,850 เรยล/ลตร) และอตราคาไฟฟาจะแตกตางกนในแตละภาคสวนเนองจากภาษ (Tariff) จ าแนกเปน 2 กรณ 1. ราคาไฟฟาบานเรอน

1.1 ตงแต 0 ถง 50 kWh/Month 3.08 บาท/ kWh (390 Riels/kWh) 1.2 ตงแต 51 ถง 100 kWh/Month 4.82 บาท/ kWh (610 Riels/kWh) 1.3 มากกวา 100 kWh/Month 5.69 บาท/ kWh (720 Riels/kWh)

2. ราคาไฟฟาอาคาร ธรกจ และโรงงานอตสาหกรรม 2.1 ธรกจขนาดเลก คดจากคาเฉลยไฟฟาในเดอนกอน + 1.12 บาท/ kWh (3.6 US Cents/kWh) 2.2 ธรกจขนาดกลาง คดจากคาเฉลยไฟฟาในเดอนกอน + 0.87 บาท/ kWh (2.8 US Cents/kWh) 2.3 ธรกจขนาดใหญ คดจากคาเฉลยไฟฟาในเดอนกอน + 0.744 บาท/ kWh (2.4 US Cents/kWh) 2.4 ธรกจทเชอมกบ MV โดยตรง คดจากคาเฉลยไฟฟาในเดอนกอน + 0.62 บาท/ kWh (2 US Cents/kWh)

อนโดนเซย มขนาดเศรษฐกจทใหญเปนอนดบ 1 ของอาเซยน มศกยภาพในการลงทนใกลเคยงกบไทยและเปนประเทศผสงออกพลงงาน จงมราคาพลงงานในประเทศคอนขางถก อนโดนเซยไดรบทนจากรฐบาลของประเทศเนเธอรแลนดซงไดมการจดสรรงบประมาณ 500 ลานยโร หรอประมาณ 763 ลานดอลลาร ส าหรบสนบสนนสงเสรมพลงงานทดแทนในประเทศก าลงพฒนา ซงวตถประสงคของทนงบประมาณน เพอสนบสนนใหประเทศทยากจนเขาถงพลงงาน ทดแทนซงเปนพลงงานสะอาดและไมมผลตอสภาพภมอากาศของโลก ราคาพลงงาน น ามนเบนซนประมาณ 28.38 บาท/ลตร (10,400 รเปยห/ลตร) น ามนดเซล 32.75 บาท/ลตร (12,000 รเปยห/ลตร) ซงมราคาถกกวาประเทศไทยเลกนอย และอตราคาไฟฟาจะแตกตางกนในแตละภาคสวนเนองจากภาษ (Tariff) จ าแนกเปน 3 กรณ 1. ราคาไฟฟาบานเรอน

1.1 ถานอยกวา 450 VA: 1.14 บาท/ kWh (Rp. 415/kWh) 1.2 จ านวนเทากบ 900 VA: 1.67 บาท/ kWh (Rp. 605/kWh) 1.3 จ านวนเทากบ 1,300 VA: 2.18 บาท/ kWh (Rp. 790/kWh) 1.4 จ านวนเทากบ 2,200 VA: 2.19 บาท/ kWh (Rp. 795/kWh) 1.5 ระหวาง 3,500 – 5,500 VA: 2.45 บาท/ kWh (Rp. 890/kWh) 1.6 ถามากกวา 6,600 VA: 3.67 บาท/ kWh (Rp.1,330/kWh)

8

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล 2. ราคาไฟฟาอาคาร ธรกจ

2.1 ถานอยกวา 450 VA: 1.47 บาท/ kWh (Rp. 535/kWh) 2.2 จ านวนเทากบ 900 VA: 2.48 บาท/ kWh (Rp. 900/kWh) 2.3 จ านวนเทากบ 1,300 VA: 2.19 บาท/ kWh (Rp. 795/kWh) 2.4 ระหวาง 2,200 – 5,500 VA: 2.49 บาท/ kWh (Rp. 905/kWh) 2.5 ถามากกวา 6,600 VA: 3.03 บาท/ kWh (Rp.1,100/kWh)

3. ราคาไฟฟาส าหรบโรงงานอตสาหกรรม 3.1 ถานอยกวา 450 VA: 1.34 บาท/ kWh (Rp. 485/kWh) 3.2 จ านวนเทากบ 900 VA: 1.65 บาท/ kWh (Rp. 600/kWh) 3.3 จ านวนเทากบ 1,300 VA: 2.11 บาท/ kWh (Rp. 765/kWh) 3.4 ระหวาง 2,200 VA: 2.18 บาท/ kWh (Rp. 790/kWh) 3.5 ถามากกวา 3,500 VA – 14kVA: 2.52 บาท/ kWh (Rp.915/kWh)

ฟลปปนส แมจะมขนาดเศรษฐกจเปนอนดบ 5 ของอาเซยน แตสวนมากยงคงอาศยการลงทนจากนกลงทนตางชาต เชน เกาหลใต และไทย การลงทนโครงการผลตพลงงานเพอรองรบความตองการภายในประเทศ โดยจากขอจ ากดดานภมศาสตรท าใหราคาพลงงานในฟลปปนสคอนขางสง โดยมราคาน ามนเบนซนป ระมาณ 37.92 บาท/ลตร (52.35 เปโซ/ลตร) น ามนดเซล 31.52 บาท/ลตร (43.52 เปโซ/ลตร) และอตราคาไฟฟาจะแตกตางตามพนทและคดอตราคาไฟฟา TOU ตามชวงเวลา ซงแบงออก 3 พนทดงน

1. พนท Luzon ราคาอยในชวง 5.80 – 8.71 บาท/kWh (8 - 12 เปโซ/kWh) 2. พนท Visayas ราคาอยในชวง 5.08 – 7.98 บาท/kWh (7 - 11 เปโซ/kWh) 3. พนท Mindanao ราคาอยในชวง 4.18 – 4.53 บาท/kWh (5.76 – 6.25 เปโซ/kWh)

ซงจากราคาคาไฟฟาในประเทศฟลปปนสจะเหนวามราคาสงทสดในประเทศอาเซยน

ลาว มขนาดเศรษฐกจเปนอนดบ 10 ของอาเซยน ยงไมมเงนตราตางประเทศเพยงพอทจะท าการคาดวยระบบเงนตราไดอยางเตมท ท าใหขาดแหลงเงนในการลงทนจากในประเทศ จ าเปนตองพงพงการลงทนจากตางประเทศ ราคาน ามนเบนซน 40 บาท/ลตร (10,049 กบ/ลตร) ราคาน ามนดเซล 35.68 บาท/ลตร (8,920 กบ/ลตร) และอตราคาไฟฟาจะแตกตางกนในแตละภาคสวนเนองจากภาษ (Tariff) จ าแนกเปน 3 กรณ

9

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล 1. ราคาไฟฟาบานเรอน

1.1 ตงแต 0 – 25 kWh: 1.07 บาท/kWh (269 กบ/kWh) 1.2 ระหวาง 26 – 150 kWh: 1.28 บาท/kWh (320 กบ/kWh) 1.3 มากกวา 150 kWh: 3.08 บาท/kWh (773 กบ/kWh)

2. ราคาไฟฟาอาคาร ธรกจ 2.1 ท 0.4 kV: 3.33 บาท/kWh (835 กบ/kWh) 2.2 ท 22 kV: 2.83 บาท/kWh (709 กบ/kWh)

3. ราคาไฟฟาส าหรบโรงงานอตสาหกรรม 3.1 ท 0.4 kV: 2.36 บาท/kWh (591 กบ/kWh) 3.2 ท 22kV: 2 บาท/kWh (502 กบ/kWh)

มาเลเซย มขนาดเศรษฐกจทใหญเปนอนดบ 3 ของอาเซยน มความพรอมดานการลงทนไมนอยกวาไทย น ามนเบนซนประมาณ 25.6 บาท/ลตร (0.64 ยโร/ลตร) น ามนดเซลประมาณ 21.2 บาท/ลตร (0.53 ยโร/ลตร) ซงราคาน ามนเชอเพลงถกกวาไทยอยมาก สวนใหญใชน ามนดบ ถานหน และแกสธรรมชาตเปนแหลงเชอเพลง และอตราคาไฟฟาใน Peninsula Malaysia ราคาจะแตกตางกนในแตละภาคสวนเนองจากภาษ (Tariff) จ าแนกเปน 3 กรณ 1. ราคาไฟฟาบานเรอน

1.1 ระหวาง 1- 200 kWh ราคา 2.15 บาท/kWh (21.8 cent/kWh) 1.2 ระหวาง 201 - 300 kWh ราคา 3.30 บาท/kWh (33.4 cent/kWh) 1.3 ระหวาง 301 - 300 kWh ราคา 3.95 บาท/kWh (40.0 cent/kWh) 1.4 ระหวาง 401 - 500 kWh ราคา 3.97 บาท/kWh (40.2 cent/kWh) 1.5 ระหวาง 501 - 600 kWh ราคา 4.11 บาท/kWh (41.6 cent/kWh) 1.6 ระหวาง 601 - 700 kWh ราคา 4.21 บาท/kWh (42.6 cent/kWh) 1.7 ระหวาง 701 - 800 kWh ราคา 4.32 บาท/kWh (43.7 cent/kWh) 1.8 ระหวาง 801 - 900 kWh ราคา 4.47 บาท/kWh (45.3 cent/kWh) 1.9 ตงแต 901 kWh ขนไป ราคา 4.48 บาท/kWh (45.4 cent/kWh)

10

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล 2. ราคาไฟฟาอาคาร ธรกจ

2.1 low voltage: 2.1.1 ระหวาง 0-200 kWh/month ราคา 3.88 บาท/kWh (39.3 Cent/kWh) 2.1.2 ถามากกวา 200 kWh/month ราคา 4.25 บาท/kWh (43.0 Cent/kWh )

2.2 medium voltage general: kW ทสงทสดจะราคา 256.00 บาท/kW (25.9 RM/kW) และท kWh อนๆราคา 3.00 บาท/kWh (31.2 Cent/kWh) 2.3 Medium Voltage Peak/Off-Peak: kW ทสงทสด (peak period) จะราคา 381.19 บาท/kW (38.60 RM/kW), และ ทกๆ kWh (peak period) อนๆ

ราคา 3.08 บาท/kWh (31.2 Cent/kWh), ทกๆ kWh (off-peak period) อนๆราคา 1.90 บาท/kWh (19.2 Cent/kWh) 3. ราคาไฟฟาส าหรบโรงงานอตสาหกรรม

3.1 Low Voltage Industrial: 3.1.1 ระหวาง 0-200 kWh/month ราคา 3.41 บาท/kWh (34.5 Cent/kWh), 3.1.2 ถามากกวา 200 kWh/month ราคา 3.72 บาท/kWh (37.7 Cent/kWh )

3.2 medium voltage general: kW ทสงทสดจะราคา 249.84 บาท/kW (25.3 RM/kW) และท kWh อนๆราคา 2.84 บาท/kWh (28.8 Cent/kWh) 3.3 Medium Voltage Peak/Off-Peak: kW ทสงทสด (peak period) จะราคา 313.05 บาท/kW (31.70 RM/kW), และ ทกๆ kWh (peak period)

อนๆราคา 3.00 บาท/kWh (30.4 Cent/kWh), ทกๆ kWh (off-peak period) อนๆราคา 1.85 บาท/kWh (18.7 cent/kWh) 3.4 High Voltage Peak/Off-Peak: kW ทสงทสด (peak period) จะราคา 300.21 บาท/kW (30.40 RM/kW), และ ทกๆ kWh (peak period) อนๆ

ราคา 2.84 บาท/kWh (28.8 Cent/kWh), ทกๆ kWh (off-peak period) อนๆราคา 1.71 บาท/kWh (17.3 cent/kWh)

เมยนมาร มขนาดเศรษฐกจเปนอนดบ 7 ของอาเซยน ขาดแหลงเงนลงทนในประเทศจ าเปนตองพงพงแหลงการทนจากตางประเทศ อยางไรกดแมวาระบบการธนาคารในเมยนมารยงอยในขนเรมตน แตการถายโอนเงนจากประเทศไทยเขาสเมยนมารถอวาท าไดคอนขางสะดวก โดยสามารถรบบรก ารจากธนาคารไทยทมส านกงานผแทนในเมยนมารได (เชน ธนาคารกรงไทย ธนาคารกสกรไทย ธนาคารกรงเทพ และธนาคารไทยพาณชย) รวมถงการโอนเงนทนจดทะเบยน (initial capital) และการเพมทน กสามารถตดตอกบธนาคารเพอด าเนนธรกรรมตามขนตอนตงแตขออนญาตจดตงบรษทจาก Myanmar Investment Commission (MIC) และจดทะเบยนบรษทกบ Directorate of Investment and Company Administration (DICA) สวนการโอนเงนจากเมยนมารไปยงตางประเทศ (Outward Remittance) ถกควบคมโดยธนาคารกลางเมยนมาร และ MIC ราคาน ามนเชอเพลงในประเทศ น ามนเบนซนประมาณ 27 บาท/ลตร(814 จาด/ลตร) น ามนดเซลประมาณ 29 บาท/ลตร (860 จาดตอลตร) ซงมราคาถกกวาไทย ราคาไฟฟาของเมยนมาร แบงออกเปน 3 กรณคอ

1. ภาคบานเรอน 0.81 บาท/kWh (25 จาด/kWh) 2. ภาคธรกจ 1.62 บาท/kWh (50 จาด/kWh)

11

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล 3. ภาคอตสาหกรรม 1.62 บาท/kWh (50 จาด/kWh)

คาไฟฟาขางตนเปนอตราทถก แตเมยนมารยงคงมพนทๆ ยงไมมไฟฟาใชถงรอยละ 78 ของพน

สงคโปร มขนาดเศรษฐกจทใหญเปนอนดบ 4 ของอาเซยน มความพรอมดานการคาขายและการลงทนในระดบสงสดเนองจากเปนประเทศทประกอบธรกจดานการเงนเปนหลก ประมาณ 80% ของไฟฟาทผลตในสงคโปรจะผลตจากกาซธรรมชาต โดยสงคโปรตองน าเขาพลงงานทงหมดเนองจากไมมแหลงพลงงานภายในประเทศ ราคาพลงงานจงอยในระดบสง ดงน ราคาน ามนเบนซนประมาณ 52 บาท/ลตร (1.3 ยโร/ลตร) น ามนดเซลประมาณ 39 บาท/ลตร (0.98 ยโร/ลตร) และอตราคาไฟฟาจะแตกตางกนในแตละภาคสวนเนองจากภาษ (Tariff) จ าแนกเปน 2 กรณ

1. ราคาไฟฟาบานเรอน (25.79 ¢/kWh) 2. ราคาไฟฟาภาคธรกจและราคาไฟฟาภาคอตสาหกรรม

2.1 High Tension Small (HTS) Supplies ท Peak period: ราคา 5.97 บาท/kWh (23.56 ¢/kWh) , Off-peak period: ราคา 3.67 บาท/kWh (14.48 ¢/kWh) 2.2 High Tension Large (HTL) Supplies ท Peak period: ราคา 5.92 บาท/kWh (23.40 ¢/kWh), Off-peak period: ราคา3.66 บาท/kWh (14.47 ¢/kWh) 2.3 Extra High Tension (EHT) Supplies ท Peak period: ราคา 5.65 บาท/kWh (22.33 ¢/kWh), Off-peak period: ราคา 3.62 บาท/kWh (14.29 ¢/kWh)

เวยดนาม มขนาดเศรษฐกจเปนอนดบ 6 ของอาเซยน แมวาสภาพเศรษฐกจจะมความแขงแรงมากขนแตกยงคงมงเนนการระดมเงนลงทนจากตางประเทศ โดยมโครงการเพมศกยภาพการลงทน เชน The Vietnam Energy Efficiency and Cleaner Production (EECP) Financing Program โดยรวมมอกบธนาคารทผานการคดเลอกหรอ Vietnam Renewable energy development project (REDP) ซงใหสนเชอดอกเบยต าส าหรบการสรางโรงไฟฟาพลงงานหมนเวยน ราคาน ามนเบนซนประมาณ 35.6บาท/ลตร (0.89 ยโร/ลตร) น ามนดเซลประมาณ 31 บาท/ลตร (0.77 ยโร/ลตร) และอตราคาไฟฟาจะแตกตางกนในแตละภาคสวน เนองจากภาษ (Tariff) จ าแนกเปน 2 กรณ 1. ราคาไฟฟาทวไป

1.1 ระหวาง 1- 50 kWh ราคา 0.90 บาท/kWh ( 600 ดอง/kWh) 1.2 ระหวาง 51 - 100 kWh ราคา 1.50 บาท/kWh ( 1,004 ดอง/kWh) 1.3 ระหวาง 101 - 150 kWh ราคา 1.82 บาท/kWh ( 1,214 ดอง/kWh) 1.4 ระหวาง 151 - 200 kWh ราคา 2.39 บาท/kWh ( 1,594 ดอง/kWh) 1.5 ระหวาง 201 - 300 kWh ราคา 2.58 บาท/kWh ( 1,722 ดอง/kWh)

12

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล 2. ส าหรบอตสาหกรรม

2.1 ท 110 kV ชวง Peak Demand Hour 1,690 ดอง/kWh, ชวงปกต 835 ดอง/kWh, ชวง Low Demand Hour 455 ดอง/kWh 2.2 ท 22 kV หรอนอยกวา 110 kV ชวง Peak Demand Hour 1,755 ดอง/kWh, ชวงปกต 870 ดอง/kWh, ชวง Low Demand Hour 475 ดอง/kWh

3. สงคม (ประชากร/ คานยม/พฤตกรรมการใชพลงงาน)

ไทย จ านวนประชากรทงหมด ประมาณ 64 ลานคน ซงประชากรสวนใหญนบถอศาสนาพทธ ใชภาษาไทยเปนภาษาราชการ แมจะเปนประเทศเกษตรกรรมแตมการบรโภคพลงงานอยางมากและมพลงงานไฟฟาใชทวถงในทกภมภาคทงในภาคอตสาหกรรมและภาคครวเรอนซงเอออ านวยตอการผลตพลงงานใชในชมชน

บรไน จ านวนประชากรทงหมด ประมาณ 4 แสนคน ซงประชากรสวนใหญนบถอศาสนาอสลาม เปนกลมชนพนเมองมาเลย ภาษาทใชเปนภาษามลายเปนภาษาราชการ รองลงมาคอภาษาองกฤษ มแหลงทรพยากรเชอเพลงจ าพวกน ามนและกาซธรรมชาตปรมาณมากเมอเทยบตอจ านวนประชากร ท าใหประชาชนบรไนมคณภาพชวตคอนขางดและไมคอยมความสนใจดานพลงงานทดแทนมากนก ปจจบนการใชไฟฟามแนวโนมเพมขนอยางตอเนอง แตจากทมการคาดการณแลววาน ามนในประเทศบรไนจะมการหมดลงในราวป ค.ศ. 2015 สงผลใหบรไนมพฤตกรรมเปลยนจากการพงพาน ามนไปสเศรษฐกจทมความหลากหลายมากขน และอาจหนมาพงพาพลงงานทดแทน กมพชา จ านวนประชากรทงหมด ประมาณ 15 ลานคน ซงประชากรสวนใหญนบถอศาสนาพทธ ภาษาราชการเปนภาษาเขมร แตมการใชภาษาองกฤษในการใชงานดวย แมในระยะหลงจะมปญหาตามแนวชายแดนกบไทยบางแตกถอไดวากมพชามความใกลชดกบไทยในเชงสงคมและวฒนธรรมเปนอยางมาก ปจจบนสภาพสงคมของกมพชายงมการบรโภคพลงงานไมมากและไมทวถง ประกอบกบประชากรสวนใหญอาศยอยพนทชนบทและท าเกษตรกรรม ดงนนพลงงานหลกทใชจะเปน เชอเพลงไมและของเสยจากเกษตรกรรม รองลงมา คอ ถานหน ปาไม เชอเพลงฟอสซล น ามน และกาซธรรมชาต

อนโดนเซย จ านวนประชากรทงหมด ประมาณ 248 ลานคน ประชากรสวนใหญนบถอศาสนาอสลาม ภาษาทใชเปนภาษาทดดแปลงจากภาษามลายซงเปนภาษาราชการ ปจจบนสภาพสงคมของอนโดนเซยมการใชไฟฟาเพยง 73% ของประชากรทงหมด แตเปนประเทศทมการใชพลงงานเปนล าดบท 13 ของโลก โดยสวนใหญพงพาน ามนดบ ถานหน และกาซธรรมชาตมาก แตจากทมการคาดการณแลววาน ามนดบและกาซธรรมชาตในประเทศอนโดนเซยจะหมดลงภายในอก 23 ปและ 52 ปตามล าดบ จงไดเรมใหความสนใจเรองพลงงานทดแทนมากขน

ฟลปปนส จ านวนประชากรทงหมด ประมาณ 100 ลานคน ประชากรสวนใหญนบถอศาสนาครสตนกายโรมนคาทอลก มภาษาองกฤษและภาษาตากาลอกเปนภาษาราชการ เนองจากเคยไดรบการปกครองโดยสหรฐอเมรกาท าใหชาวฟลปปนสมพนฐานระบบการศกษาและทกษะการใชภาษาองกฤษทคอนขางด แตฟลปปนสเคยประสบปญหาขาดแคลนพลงงานไฟฟามาเปนระยะเวลานานเอกชนรายยอยจงขาดความเชอมนในระบบการจายไฟฟาของภาครฐและหนมานยมซอเครองปนไฟใชในกจการดวยตนเอง โดยเฉพาะอยางยงเครองปนไฟฟาจากพลงงานชวมวล

ลาว จ านวนประชากรทงหมด ประมาณ 6.58 ลานคน ประชากรสวนใหญนบถอศาสนาพทธ ภาษาราชการคอภาษาลาว และมภาษาไทย ภาษาองกฤษ และภาษาฝรงเศส เปนภาษาตดตอธรกจ มความใกลชดกบไทยในเชงสงคมและวฒนธรรมเปนอยางมาก อกทงยงมภาษาทใกลเคยงกนสามารถเรยนรและสอสารกนไดโดยงาย

13

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล ซงปจจบนสภาพสงคมของลาวมการบรโภคพลงงานไมมากและไมทวถง ประชากรสวนใหญใชฟนทหาไดตามปาไมรอบๆหมบานมาใชท าอาหาร แตลาวกลบมงเนนการผลตพลงงานไฟฟาเพอสงออก พลงงานทใชผลตไฟฟาเพอสงออกมาจากพลงงานน า

มาเลเซย จ านวนประชากรทงหมด ประมาณ 27.47 ลานคน ประชากรสวนใหญนบถอศาสนาอสลาม ภาษาราชการคอภาษามลาย มความใกลชดกบเฉพาะภาคใตสวนลางของไทยโดยเฉพาะชาวมสลมในจงหวดชายแดนภาคใตซงสามารถใชภาษามาลายได ซงแตกตางกบสภาพสงคมพนฐานของไทยพอสมควร โดยสงคมมาเลเซยมความกาวหนาไมนอยกวาไทยท าใหมการบรโภคสนคาและบรการ ท าใหมการใชพลงงานปรมาณอยางมาก แตยงขาดความตระหนกถ งความส าคญของพลงงานทดแทน (เนองจากมแหลงพลงงานน ามนดบ กาซธรรมชาต ท าใหราคาพลงงานถก) ท าใหไมคอยเตมใจทจะมการเปลยนแปลงในดานพลงงานทดแทน เมยนมาร จ านวนประชากรทงหมด ประมาณ 50 ลานคน ประชากรสวนใหญนบถอศาสนาพทธ ภาษาราชการคอภาษาพมา มการปดประเทศเปนระยะเวลานานท าใหสภาพสงคมมลกษณะเปนแบบดงเดม อกทงมความหลากหลายของชนเผาและภาษาท าใหการปกครองและการผลกดนนโยบายไมงายนก โดยสภาพสงคมดงกลาวท าใหประชาชนเมยนมารยงมการบรโภคพลงงานคอนขางนอย ประชากรสวนใหญใชฟน ถานหนและชวมวลในการด ารงชพ

สงคโปร จ านวนประชากรทงหมด ประมาณ 5.5 ลานคน ประชากรสวนใหญนบถอศาสนาพทธ ครสต ภาษาราชการมทงภาษาองกฤษ ภาษาจนกลาง และภาษามลาย เปนประเทศทประชากรมรายไดสงทสด เนองจากมฐานะทางเศรษฐกจดและไมมทรพยากรธรรมชาตมากเหมอนประเทศอน จงน าเขาพลงงานแทบทงหมด เวยดนาม จ านวนประชากรทงหมด ประมาณ 90 ลานคน ภาษาราชการคอภาษาเวยดนาม จากขอมลของสถานกงสลใหญ ณ นครโฮจมนห มองความสมพนธไทย-เวยดนามในปจจบนอยในระดบทดมาก โดยสงคมเวยดนามไดรบอทธพลจากจนคอนขางมากอกทงมความสมพนธกบกมพชาและลาวในระดบทใกลชดไมนอยกวาไทย พลงงานทใชในเวยดนามสวนใหญมาจากถานหนและสงกาซเขามาใชภายในประเทศ

4. การเมอง/นโยบาย ไทย - มแผนพฒนาพลงงานทางเลอก 10 ป (ค.ศ. 2012 - 2021) มเปาหมายเพมสดสวนการใชพลงงานทดแทนถงรอยละ 25 และแผนอนรกษพลงงาน 20 ป (ค.ศ.2010-2030) มเปาหมายจะลดคาความเขมขนการใชพลงงานตอ GDP (Energy Intensity, EI) ลงรอยละ 25 เปนแผนหลกดานพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานของประเทศ

- มการจดตงกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงานเปนแหลงเครองมอทางการเงนสนบสนนการด าเนนการดานการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนในเชงของการวจยและพฒนา รวมถงสาธต ตอยอดขยายผล ท าใหมโครงการสงเสรมการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนออกมาอยางตอเนอง

- มมาตรการสนบสนนการผลตไฟฟาดวยพลงงานทดแทนโดยก าหนดอตราการรบซอไฟฟาเพม (Adder) จากการผลตไฟฟาดวยพลงแสงอาทตย พลงน า พลงลม ขยะ ชวมวล และกาซชวภาพ ดงน

14

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล 1.อตราสวนเพมราคารบซอไฟฟา (สวนเพมฯ) ส าหรบผผลตไฟฟาขนาดเลกมากจากพลงงานหมนเวยนแยกตามประเภทเทคโนโลยและเชอเพลง

เชอเพลง สวนเพมฯ (บาท/กโลวตต-ชวโมง)

สวนเพมฯ พเศษส าหรบ 3 จงหวดชายแดนภาคใต1

(บาท/กโลวตต-ชวโมง)

รวมสวนเพมฯ พเศษส าหรบ 3 จงหวดชายแดนภาคใต (บาท/กโลวตต-ชวโมง)

ระยะเวลาสนบสนนนบจากวนCOD (ป)

1. ชวมวล (1) ก าลงการผลตตดตง ≤ 1 MW 0.50 1.00 1.50 7 (2) ก าลงการผลตตดตง 1 MW 0.30 1.00 1.30 7 2. กาซชวภาพ (1) ก าลงการผลตตดตง ≤ 1 MW .50 1.00 1.50 7 (2) ก าลงการผลตตดตง > 1 MW 0.30 1.00 1.30 7 3. ขยะ2 (1) ระบบหมกหรอหลมฝงกลบขยะ 2.50 1.00 3.50 7 (2) พลงงานความรอน (Therm l Process) 3.50 1.00 4.50 7 4. พลงงานลม (1) ก าลงการผลตตดตง ≤ 50 kW 4.50 1.50 6.00 10 (2) ก าลงการผลตตดตง > 50 kW 3.50 1.50 5.00 10 5. พลงน าขนาดเลก (1) 50 kW≤ก าลงการผลตผลตตง < 200 kW

0.80 1.00 1.80 7

(2) ก าลงการผลตตดตง < 50 kW 1.50 1.00 2.50 7 6. พลงงานแสงอาทตย 8.00 1.50 9.50 10

หมายเหต: 1 หมายถง จงหวดชายแดนภาคใต ไดแก จงหวดยะลา ปตตาน และนราธวาส 2 หมายถง ขยะชมชน และขยะอตสาหกรรมทไมใชขยะอนตราย และไมเปนขยะทเปนอนทรยวตถ

15

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล 2. อตราสวนเพมฯ พเศษเพมเตม ส าหรบโครงการททดแทนการใชน ามนดเซล ในพนททมการผลตไฟฟาจากน ามนดเซลของ กฟภ. 2.1 พนททมการผลตไฟฟาจากน ามนดเซลของ กฟภ. จ านวน 15 พนท ประกอบดวย

ประเภทโรงไฟฟา พนท 1. ดเซลจายไฟอสระ(12 แหง)

1. อมผาง จ.ตาก 2. เกาะสชง จ.ชลบร 3. เกาะลาน จ.ชลบร 4. เกาะสกร จ.ตรง 5. เกาะลบง จ.ตรง 6. เกาะมกต จ.ตรง 7. เกาะกด จ.ตราด 8. เกาะหมาก จ.ตราด 9. เกาะเตา จ.สราษฎรธาน 10. เกาะนกตะเภา จ.สราษฎรธาน 11.เกาะปย จ.สตล 12. บานหวยเตา จ.อตรดตถ

2. ส ารองจาย (3 แหง) 1. แมสะเรยง จ.แมฮองสอน 2. ทาสองยาง จ.ตาก 3. เกาะพะงน จ.สราษฎรธาน

16

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล 2.2 อตราสวนเพมฯ พเศษเพมเตม

เชอเพลง สวนเพมพเศษฯ เพมเตม (บาท/กโลวตต-ชวโมง)

1. ชวมวล (1) ก าลงการผลตตดตง ≤ 1 MW 1.00 (2) ก าลงการผลตตดตง > 1 MW 1.00

2. กาซชวภาพ (1) ก าลงการผลตตดตง ≤ 1 MW 1.00 (2) ก าลงการผลตตดตง > 1 MW 1.00

3. ขยะ1/ (1) ระบบหมกหรอหลมฝงกลบขยะ 1.00 (2) พลงงานความรอน (Thermal Process) 1.00

4. พลงงานลม (1) ก าลงผลตตดตง ≤ 50 kW 1.50 (2) ก าลงผลตตดตง > 50 kW 1.50

5. พลงน าขนาดเลก (1) 50 kW≤ก าลงการผลตผลตตง< 200 kW 1.00 (2) ก าลงการผลตตดตง < 50 kW 1.00

6. พลงงานแสงอาทตย 1.00 หมายเหต: 1 หมายถง ขยะชมชน และขยะอตสาหกรรมทไมใชขยะอนตราย และไมเปนขยะทเปนอนทรยวตถ

17

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล - มแผนทจะพฒนารปแบบการสนบสนนราคารบซอไฟฟาแบบ Feed in Tariff เพอใหสะทอนตนทนจรงและเขาถงผผลตไฟฟารายยอยไดมากขน - การกระจายอ านาจหนาทของหนวยงานภาครฐกลายเปนอปสรรคของการพฒนาพลงงานทดแทน เชน การขออนญาตผลตพลงงานควบคมโดยกระทรวงพลงงานหนวยงานหนง แตการขอรบการสนบสนนอาจควบคมโดยอกหนวยงานหนง หรอการขออนญาตจดตงโรงงาน (ระบบผลตพลงงานทดแทน) ถกควบคมโดยกระทรวงอตสาหกรรม และการขออนญาตเชอมตอระบบสงจายไฟฟาควบคมโดยการไฟฟานครหลวงและการไฟฟาภมภาค เปนตน ใบอนญาตทจะตองขอในการจดตงโรงไฟฟาพลงงานทดแทนมดงน

1. ใบตรวจสอบใชประโยชนทดน 2. ใบอนญาตปลกสรางอาคารในทดน 3. ใบอนญาตประกอบกจการโรงงาน (รง.4) 4. ใบแจงผลการพจารณารบซอไฟฟา 5. สญญาซอขายไฟฟา 6. ใบอนญาตขนานเครองก าเนดไฟฟา 7. ใบอนญาตผลตพลงงานควบคม ขนาดตงแต 200-1,000 kVA ให พพ.พจารณา แตในกรณทขนาดมากกวา 1,000 kVA สกพ. เปนผตรวจสอบและสงให พพ. เปนผเหนชอบ 8. ใบอนญาตผลตไฟฟา 9. ผลรบรองตรวจสอบคณภาพไฟฟา (PQ) 10. ใบจดการซอขายไฟฟาเปนครงแรก (COD)

และบางโครงการจะตองท าการประเมนผลกระทบตอสงแวดลอม (EIA) โดยสงรายงานการวเคราะหผลกระทบดานสงแวดลอมใหส านกนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (สผ.) ตรวจสอบ ประเทศไทยยงคงมปญหาความขดแยงภายในประเทศซงสงผลตอความเชอมนของสงคมประเทศอาเซยนตอประเทศไทย ทงในทางการเมอง เศรษฐกจ และสงคม

บรไน - มนโยบายสนบสนนการวจยในดานพลงงานชวภาพ โดยเปลยนจาก nature gas power เปน combined-cycle เทคโนโลย - มนโยบายเพมการใชพลงงานแสงอาทตย เปน 10 MW ในป ค.ศ. 2030 - มการก าหนดแผนระยะยาวโดยตงเปาหมายลดการใชพลงงานลงใหได 25% ในป ค.ศ. 2030 เทยบกบป ค.ศ. 2005 - มแผนวสยทศนบรไน ป ค.ศ. 2035 (Wawasan 2035 – Vision Brunei 2035) มเนอหากลาวถงการสงเสรมพลงงานทางเลอก - มความตองการทจะปรบโครงสรางเศรษฐกจใหพงพาการสงออกน ามนและกาซธรรมชาตนอยลง จงมนโยบายกระตนการลงทน เชน ใหสทธ พเศษแกนกลงทน

18

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล ตางชาตโดยไมเกบภาษเงนไดบคคลธรรมดาและหางหนสวน จ ากด (ภาษนตบคคลเกบเฉพาะจากในรปของบรษทเทานน), ไมมการเกบภาษสงออก ภาษขาย ภาษการผลต ,อนญาตใหชาวตางชาตสามารถถอหนได 100% ในกจการเกอบทกสาขา (ยกเวนภาคพลงงานฟอสซล)

กมพชา - สวนใหญนโยบายไมชดเจนเนองจากขาดความหนกแนนของโครงสรางหนวยงานดานพลงงาน - มนโยบายผลตไฟฟาจากพลงงานทดแทนใหได 15 % ภายในป ค.ศ. 2015 ซงมงเนนพลงงานแสงอาทตยส าหรบบานเรอนและ พลงงานน าขนาดเลกและขนาดกลาง - มนโยบายเพมการขยายการเชอมโยงไฟฟา เปน 70% ของพนทภายในป ค.ศ. 2030 - มนโยบายลดการใชพลงงานรวมทงประเทศลง 10% ภายในป ค.ศ. 2030 - การเมองกมพชาปจจบนมความขดแยงจากการประทวงผลการเลอกตงโดยฝายคาน

อนโดนเซย - มรางแผนพฒนาพลงงานแหงชาตป ค.ศ. 2016-2025 มเปาหมายลดการใชน ามนลงนอยกวา 25% และลดการใชแกสธรรมชาตเหลอเพยง 22% และเพมการใชพลงงานทดแทน 23% ภายในป ค.ศ. 2025

- เพมสดสวนการเขาถงการใชไฟฟาของประชาชนเปน 99% ภายในป ค.ศ. 2020 - สนบสนน Feed in Tariff ส าหรบพลงงานทดแทน ดงน 1. สนบสนน Feed in tariff ส าหรบพลงงานหมนเวยนดานพลงงานชวมวลทก าลงการผลตนอยกวา 10 MW โดยการใหราคาขนกบชนดของวตถดบ

1.1 พลงงานกาซชวภาพและพลงงานชวมวล ราคาส าหรบ medium voltage ราคา 975 Rp/kWh , ราคาส าหรบ low voltage ราคา 1,325 Rp/kWh

1.2 ขยะชมชน (โดยใชเทคโนโลย zero waste) ราคาส าหรบ medium voltage ราคา 1,050 Rp/kWh , ราคาส าหรบ low voltage ราคา 1,398 Rp/kWh

1.3 ขยะชมชน (โดยใชเทคโนโลยฝงกลบ) ส าหรบ medium voltage ราคา 850 Rp/kWh , ราคาส าหรบ low voltage ราคา 1,198 Rp/kWh 2. สนบสนน Feed in tariff ส าหรบพลงงานหมนเวยนดานพลงน าทก าลงการผลตนอยกวา 10 MW

1. ราคาส าหรบ medium voltage ราคา 656 Rp/kWh 2. ราคาส าหรบ low voltage ราคา 1,004 Rp/kWh

19

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล 3. สนบสนน Feed in tariff ส าหรบพลงงานหมนเวยนดานพลงงานใตพภพ

1. ราคาส าหรบ hight voltage ราคา 9.7 USD/kWh 4. สนบสนน Feed in tariff ส าหรบพลงงานหมนเวยนดานพลงงานแสงอาทตยและพลงงานลมก าลงอยในกระบวนการกลนกรองราคา

มโครงการในระยะสน (Fast tract program) โดยมเปาหมายในจป ค.ศ.2014 จะผลตไฟฟาจาก ถานหน รอยละ 40 พลงงานใตพภพรอยละ 34 พลงน ารอยละ 11 และแกสธรรมชาตรอยละ 15 แตทงนปจจบนไดยกเลกแผนการสรางโรงไฟฟาจากแกสธรรมชาต ประกอบกบการสรางโรงไฟฟาจากพลงงานใตพภพเกดความลาชา ดงนนจงตองเพมสดสวนของโรงไฟฟาถานหนใหมากขนเพอใหเพยงพอตอการบรโภคภายในประเทศ

ฟลปปนส - การเมองไมนง มปญหาทางดานการเมอง ความโปรงใส ความปลอดภยในชวตและทรพยสน สงผลตอการเขาไปลงทนพฒนาพลงงานทดแทน - มกฏหมายสงเสรมพลงงานทดแทน (Renewable Energy Act 2008-RA 9513) เพอลดการพงพาการใชน ามนและเพมความสามารถในการพงพาตนเองดานพลงงาน ซงไดก าหนดมาตรการและสทธพเศษตางๆ ในการสงเสรมอตสาหกรรมพลงงานทดแทนในฟลปปนส

- เพมก าลงการผลตไฟฟาและขยายการเชอมโยงไฟฟาไปยงเกาะตางๆ โดยมแผนเพมก าลงการผลตจากจาก 16 GW เปน 29 GW ภายในป ค.ศ. 2030 - เพมก าลงการผลตไฟฟาจากพลงงานทดแทนเปน 15 MW ภายในป ค.ศ. 2030 โดยอาศยพลงงานใตพภพและพลงน า - ขยายการเชอมโยงไฟฟา จากรอยละ 70 ของพนทขยายเปนรอยละ 90 ของพนทภายในป ค.ศ. 2017 - มการเพมสดสวนของเอทานอลในน ามนแบนซนเปน 20% ภายในป ค.ศ. 2020 และเพมสดสวนของไบโอดเซลในน ามนดเซลเปนรอยละ 5 ในป ค.ศ. 2015 และเปนรอยละ 20 ในป ค.ศ. 2025

ลาว - มนโยบายทสงเสรมใหตางชาตเขามาลงทน - มแผน National Strategy on Renewable Energy (ค.ศ. 2011) ซงประกอบดวยการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ การอนรกษพลงงาน การสงเสรมการปลกพชพลงงานส าหรบท าใชเปนเชอเพลง มเปาหมายการใชพลงงานทดแทนรอยละ 30 ของปรมาณการใชพลงงานทงหมดภายในป ค.ศ.2025 และมการใชเชอเพลงชวภาพในภาคขนสงรอยละ 10 คอ 51 MW หรอ 178 ktoe , โดยมการใชชวมวล 58 MW หรอ 113 ktoe

- มนโยบายขยายการเชอมโยงไฟฟาใหเขาถงชมชน 80% ในป ค.ศ. 2015 และ 90% ในป ค.ศ. 2020 - มนโยบายเพมการผลตไฟฟาส าหรบตลาดภายในประเทศและตลาดสงออก โดยอาศยแหลงพลงน าแหลงใหม 5GW และถานหน 1.9 GW ในป ค.ศ. 2015 - มนโยบายพฒนาการเชอมโยงระบบสงจายไฟฟาในภาคเหนอ ภาคกลาง และภาคใตของลาวกบไทยและเวยดนาม - มเงอนไขในการสงเสรมนกลงทนตางชาต คอ ตองไมรวมธรกจทมผลกระทบตอความมนคงของชาต , ไมเกดผลกระทบตอสงแวดลอมทงในระยะสนและยาว, ไมเกดผลกระทบดานสขภาพ และไมเกดผลกระทบตอประเพณวฒนธรรมของชาต ท าใหนกลงทนตางชาตตองมส านกงานตวแทนภายในประเทศลาว เพอท าการ

20

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล รวบรวมขอมล ศกษาความเปนไปไดในการลงทน และประสานงานสงทตองท าในการด าเนนการตามจดประสงคของการลงทน

- มปญหาเกยวกบขอตกลงขนสงสนคาผานแดนไทย-ลาว เนองจากสนคาจาก ลาว ผานไทยไปประเทศทสามจะไมมการเกบคาธรรมเนยม แตในทางกลบกน สนคาจากไทย ผาน ลาว ไปยงประเทศทสามยงถกเกบคาธรรมเนยม และการน าเขาสนคาทกประเภทตองเสยคาธรรมเนยมการน าเขา ( Administrative Fee on Imports) ประมาณ 5% ของมลคาทแจงตอกรมศลกากร

มาเลเซย - มเปาหมายในการตดตงพลงงานหมนเวยน 985 MW ภายในป ค.ศ. 2015 - ตงเปาการเพมขนาดผลตไฟฟาอก 3.1GW ภายในป ค.ศ. 2020 - มความสนใจทจะผลตไฟฟาจากนวเคลยร

เมยนมาร - มเปาหมายลดการใชพลงงานทใชอยลงรอยละ 5 ในป ค.ศ. 2020 และ8% ในป ค.ศ. 2030 และเพมสดสวนการใชพลงงานทดแทนรอยละ 15 – 18 ในป ค.ศ. 2020

- มนโยบายเปดรบการลงทนจากตางชาตโดยไดมการพฒนากฎหมายรองรบการลงทนจากตางประเทศอยางตอเนอง (ลาสดฉบบ ค.ศ. 2012) ซงใหสทธประโยชนทส าคญส าหรบนกลงทนหลายประการไดแก

- ปกปองจากการโดนเวนคนทดนอยางแนนอน - ผลงทนสามารถเชาทดนได 50 ป (ขยายได 20 ป) สามารถใชสทธส าหรบโครงการทตงอยชนบท - ขยายการยกเวนภาษอก 5 ป - ยกเวนภาษในก าไรทกลบมาลงทน - เรงคาเสอมราคาสนทรพยทน - ผอนคลายภาษก าไรจากการสงออกสงสดรอยละ 50 - ไมเกบภาษจากการ R&D - ยกเวนภาษน าเขาในสนคาทนในชวงการกอสราง - ยกเวนภาษน าเขาวตถดบชวง 3 ปแรก - เกบภาษเงนเดอนคนตางดาวในอตราปกต - ลดหยอนภาษศลกากรส าหรบในการขยายธรกจ

21

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล - ยกเวนภาษการคาส าหรบการสงออก อยางไรกดกฎหมายดงกลาวมขอก าหนดเกยวกบดานการจางงาน ดงน - 2 ปแรกของการลงทนจากตางประเทศ ตองมคนเมยนมารท างานอยางนอยรอยละ 25 ของจ านวนแรงงาน - อก 2 ปถดมาของการลงทนจากตางประเทศ จะตองมคนเมยนมารท างานอยางนอยรอยละ 50 ของจ านวนแรงงาน - อก 2 ปตอมาของการลงทนจากตางประเทศ จะตองมคนเมยนมารท างานอยางนอยรอยละ 75 ของจ านวนแรงงาน รวมถงมบางอตสาหกรรมหามคนตางชาตลงทน โดยหากตองการจะลงทนคณะกรรมการการลงทนของเมยนมารจะตองสงเรองใหรฐบาลเหนชอบในการยกเวนกฎดงกลาวกอน ไดแก อตสาหกรรมขดเจาะน ามนและกาซลกถง 1,000 ฟต อตสากรรมผลตเหมองแรขนาดกลางและขนาดเลก อตสาหกรรมผลตไฟฟาทต ากวา 10 MW การท าฟารมขนาดเลก การท าปศสตว และการตกปลา

มความขดแยงภายในประเทศเรองการปกครอง การพฒนาระบอบประชาธปไตย จะยงคงยดเยอยากล าบากอยตอไปอกนาน ทงนเนองมาจากสาเ หตหลกๆทางดานประชาชาต ทมอยหลายเผาชาตพนธในพมา และการแทรกแซงกจการภายในจากชาตมหาอ านาจ

สงคโปร - มนโยบายและทนสนบสนนการวจยและพฒนา (R&D) รวมถงดานพลงงานทดแทน เฉพาะในป ค.ศ. 2011-2015 ก าหนดวงเงนสนบสนนไวถง 16.1 พนลานเหรยญสงคโปร และมการจดตงหนวยงานเพอศกษาเกยวกบ Clean Energy โดยเฉพาะใชชอวา ERI@N(Energy Research Institute @ Nanyang Technological University (NTU)เพอศกษาวจยในภาคทสงเสรมเศรษฐกจและรกษาธรรมชาตและสงแวดลอม ทงนรวมถงการลงทนดานพลงงานของในประเทศตางๆ เชน บราซล สหรฐ อนเดย

- มเปาหมายทจะเพมประสทธภาพการใชพลงงานรอยละ 35 และอตราการน าของเสยกลบมาใชรอยละ 70 ในป ค.ศ. 2030 - เพม 5% จากพลงงานทดแทนในการผลตไฟฟาในป ค.ศ. 2020

เวยดนาม - โครงการ The Vietnam Energy Efficiency and Cleaner Production (EECP) Financing Program ชวยเพมชองทางดานการเงนเพอลงทนดานการเพมประสทธภาพการใชพลงงานและพลงงานหมนเวยนโดยรวมมอกบเครอขายธนาคารทไดรบคดเลอก

- Avoid Cost Tariff (ACT) Regulation ใหสทธประโยชนแกผพฒนาพลงงานทดแทน โดยไมเกบคาธรรมเนยมตนทนคาสายสง จากโรงไฟฟาพลงงานทดแทนขนาดเลก (ไมเกน 30 MW และตองใชเชอเพลงหมนเวยนในการผลตเทานน)

- กฎหมายการลงทนจากตางประเทศของเวยดนามใหการรบประกนวาจะใหการปฏบตอยางเปนธรรม และเทาเทยมกนตอนกลงทนตางชาตทลงทนในเวยดนามในดานตางๆ ซงโครงการในดานการใชเทคโนโลยชวภาพ และโครงการการสรางและการพฒนาสาธารณปโภค อยในขายกจการทรฐบาลเวยดนามสงเสรม

22

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล - มนโยบาย VIETNAM’S RENEWABLE ENERGY LEGAL ENVIRONMENT ซงสงเสรมการด าเนนธรกจทางดานพลงงานหมนเวยน ดงน

o ภาษเงนไดอตราพเศษรอยละ 10 ระยะเวลา 15 ป ส าหรบการลงทนกอสรางโรงไฟฟาใหม ซงสามารถขยายไดถง 30 ป ถาเปนโครงการขนาดใหญและใชเทคโนโลยสมยใหมหรอเทคโนโลยระดบสง

o ยกเวนภาษน าเขาอปกรณและเครองจกรเพอเปนสนทรพยในโครงการดานพลงงานหมนเวยน o ไดรบสทธพเศษในการยกเวนหรอลดหยอนคาเชาทดน (ขนอยกบพนทของโครงการ) o ระยะเวลาของสญญาการขายไฟฟายาวถง 20 ป o ไดรบงบประมาณสนบสนนจากโครงการ Clean Development Mechanism (CDM) ซงจะใหการสนบสนนงบประมาณในการด าเนนการหากตนทน

การผลตมากกวาราคาซอขายไฟฟาทตกลงไว โดยยนเรองผาน Environment Project Fund of Vietnam - อยางไรกดคมอการคาและการลงทนของเวยดนาม แจงวา กฎหมายและระเบยบตางๆ ยงมการเปลยนแปลงไดเสมอตองตดตามตลอดเวลา - ปญหาอนๆ ทมผลกระทบ คอ นกลงทนตางชาตไดเปนเจาของทดนยาก คณภาพการใหบรการมขนตอนยงยาก และมอปสรรคดานภาษ - ตงเปาเพมพลงงานไฟฟาเปน 75 GW ในป ค.ศ. 2020 และ 150 GW ในป ค.ศ. 2030 - มสดสวนพลงงานไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนรอยละ 5 ภายในป ค.ศ. 2020 - มแผนจะผลตไฟฟาจากพลงงานนวเครยร 12 GW ในป ค.ศ. 2030

5. แรงงาน ไทย มแรงงานส าหรบทงภาคการเกษตร (ตนน า) การขนสงและแปรรป (กลางน า) รวมถงการผลตพลงงาน (ปลายน า) อยางพอเพยงแตคาจางคอนขางสงและขาดทกษะดานภาษาของประเทศเพอนบาน รวมถงประสบปญหาการเกยงงาน แรงงานยงขาดทกษะในการพดภาษาองกฤษ โดยคาแรงงานขนต า 300 บาท/วน

บรไน ขาดแคลนแรงงานอยางมากทงในภาคการเกษตรและอตสาหกรรม ตองจางแรงงานจากอนโดนเซย ฟลปปนส มาเลเซยและไทย อกยงมอตราคาจางในประเทศทสง โดยคาจางแรงงานชนลางเฉลย 500 บาท/วน ( 20 เหรยญบรไน/วน)

กมพชา มแรงงานในภาคการเกษตรและแรงงานทพรอมเขาสการจางงานประมาณ 8.6 ลานคน หรอรอยละ 58.8 ของจ านวนประชากร รวมทงประเทศ (รอยละ 59.8 ในป ค.ศ.2010) และมอตราคาจางทต า แตขาดแคลนแรงงานทมฝมอ

อนโดนเซย ถอเปนตลาดแรงงานขนาดใหญ ประชากรครงหนงอยในวยแรงงาน และขาดทกษะ คาแรงเฉลยขนต า 270 บาท/วน ซงเปนอตราคาแรงเฉลยทใกลเคยงกบไทยมาก

ฟลปปนส จ านวนแรงงานมากเปนอนดบตนๆในอาเซยนและมแนวโนมเพมสงขน แรงงานเปนคแขงทสามารถทดแทนหรอสามารถแยงงานแรงงานไทยได มปญหาการวางงาน แตแรงงานเปนแรงงานทมทกษะ มความร สามารถสอสารภาษาองกฤษได สหภาพแรงงานมบทบาทมาก มการประทวงคาแรงอยเรอยๆ คาแรงเฉลยขนต า 288 บาท/วน

23

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล ลาว มประชากรนอยมาก (ประมาณ 7 ลานคน) เมอเทยบกบทรพยากรทมอยท าใหคอนขางขาดแคลนแรงงานโดยเฉพาะแรงงานมฝมอ แรงงานขาดทกษะ โดยคาจางแรงงานขนต า 90-110 บาท/วน ซงคาแรงถกกวาไทย

มาเลเซย รฐบาลพยายามยกระดบศกยภาพแรงงานในประเทศเพอความไดเปรยบดานการแขงขนและเพอกาวเขาสแรงงานผเชยวชาญภายใน 5 ป โดยมาเลเซยไดเรมมการก าหนดคาแรงขนต าครงแรกในตนป ค.ศ. 2013 ราคาใกลเคยงกบไทย คอ 300 บาท/วน

เมยนมาร แรงงานของเมยนมารมแมจะมความอดทนและคาจางถกสวนใหญ แตยงขาดวนยและสวนใหญเปนแรงงานไรฝมอซงเหมาะส าหรบการเกษตร (ตนน า) และการผลตขนตน (กลางน า) เทานน คาแรงขนต าถกทสดในประเทศอาเซยนคอ 16 บาท/วน สงคโปร แรงงานเปนแรงงานมทกษะ การศกษาด ขาดแคลนแรงงานในภาคการเกษตร การขนสงและแปรรป และมอตราคาจางในระดบสง คาแรงขนต า 1,500 -1,700 บาท/วน เวยดนาม มการพฒนาดานการศกษาอยางรวดเรวและตอเนองแตกยงคงประสบปญหาขาดแคลนแรงงานมฝมอและขาดผบรหารระดบกลางทมประสบการณในการด าเนนธรกจ โดยคาจางแรงงานขนต า 90-110 บาท/วน ซงคาแรงถกกวาไทย

6. โครงสรางพนฐาน ไทย ไทยมโครงสรางพนฐานทคอนขางดในหลายดาน เชน ระบบไฟฟา น าประปา ถนน สนามบน และระบบโทรคมนาคม แตยงคอนขางลาหลงในดานการขนสงทางราง รวมถงทาเรอทยงไมทนสมยนก ท าใหการขนสงชวมวล (ทางรถยนต) ยงมตนทนสง ในดานอนเทอรเนตจากการจดล าดบประเทศไทยอยในล าดบท 3 ของอาเซยนทมความพรอมและความเรวของอนเทอรเนต มความเรวในการดาวนโหลด 11.34 Mbps

บรไน เนองจากประเทศมขนาดเลกมากท าใหสามารถพฒนาโครงสรางพนฐานไดอยางทวถง โดยการขนสงสวนใหญจะพงพาทางน าเปนหลก มทาเร อ 6 แหง รองลงมา คอ ทางอากาศ ซงมทงระหวางประเทศและภายในประเทศ โดยมแนวโนมเพมสงขนอยางตอเนอง และสดทาย คอการขนสงท างบกใชภายในประเทศเทานน ซงมราคาคอนขางถก ในดานอนเทอรเนตจากการจดล าดบประเทศบรไนอยในล าดบท 4 ของอาเซยนทมความพรอมและความเรวของอนเทอรเนต มความเรวในการดาวนโหลด 5.18 Mbps

กมพชา มประสทธภาพการอ านวยความสะดวกขนพนฐานอยล าดบท 101 จากการจดอนดบโดย World Bank แตการขนสงจากไทยตองมการเปลยนหวรถลาก หรอท าการขนถายสนคาเพอเปลยนเปนรถทมพวงมาลยซายเมอขามฝงกมพชา และมความพรอมรองรบการขนสงทางอากาศ (มเสนทางสนามบนสวรรณภม-สนามบนนานาชาตกรงพนมเปญ และเสนทางสนามบนสวรรณภม-สนามบนนานาชาตเสยมเรยบ สวนสนามบนนานาชาตกางเกง (จงหวดพระสหน) ก าลงท าการปรบปรงเพอใชเปนสายการบนระหวางประเทศ และยงมสนามบนกรงเลยง จงหวดกมปงชะนง สนามบนเกาะกง ทอยในระหวางการปรบปรงใชเปนสนามบนขนสงสนคา) ในดานอนเทอรเนตจากการจดล าดบประเทศกมพชาอยในล าดบท 7 ของอาเซยนทมความพรอมและความเรวของอนเทอรเนต มความเรวในการดาวนโหลด 3.87 Mbps

24

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล อนโดนเซย โครงสรางพนฐานยงไมพรอมเทาทควรทงทางเรอ ทางอากาศ ถนน รถไฟ รวมถงระบบสาธารณปโภค มทาเรอจ านวนมากแตสวนใหญสรางมานานและมขนาดเลก ถนนเปนถนนลาดยางและไมไดลาดยางในสดสวนทเทากน ทางอากาศมสนามบนนานาชาต 7 แหง

ฟลปปนส มโครงสรางพนฐานดานโครงขายการจายกระแสไฟฟาทยงไมสมบรณนก ประกอบกบสภาพภมประเทศทเปนเกาะแกงท าใหโรงงานผลตกระแสไฟฟาในฟลปปนสมลกษณะเปนโรงงานขนาดเลกกระจายอยตามเกาะ การคมนาคมทางเรอเปนเสนทางทส าคญทสด รองลงมาคอทางรถแตไมสะดวกเทาทควรซงสวนใหญเปนถนนไมลาดยางและมใชเพอเชอมตอภายในประเทศเทานน มสนามบนจ านวนมากเพอใชเดนทางระหวางกาะตางๆและมสนามบนนานาชาต ในดานอนเทอรเนตจากการจดล าดบประเทศฟลปปนสอยในล าดบท 10 ทมความพรอมและความเรวของอนเทอรเนต มความเรวในการดาวนโหลด 2.48 Mbps

ลาว มประสทธภาพการอ านวยความสะดวกขนพนฐานอยล าดบท 109 จากการจดอนดบโดย World Bank โดยเสนทางการคาทส าคญในลาวคอการคมนาคมทางรถยนต แตกมอปสรรคทระบบจราจรทแตกตางกนของไทยกบลาวและบางเสนทางยงคอนขางทรกนดาร ตองใชเวลานานและสนคามโอกาสไดรบความเสยหายงาย สวนเสนทางคมนาคมทางอากาศระหวางไทยกบ ลาว ในปจจบนมเพยง 2 เสนทางคอ กรงเทพฯ – กรงเวยงจนทน และเชยงใหม – กรงเวยงจนทน ซงยงคงใชการคมนาคมทางบกในการขนสงอกตอ สวนระบบรางนนมทางรถไฟเชอมตอทสะพานมตรภาพไทย – ลาว 1 (นครหลวงเวยงจนทน – จงหวดหนองคาย) และมแผนจะสรางรถไฟความเรวสง ลาว – จน จากชายแดนจน (บอหาร – บอเตน) มายงนครหลวงเวยงจนทน ซงจะเปนเสนทางรถไฟสายอาเซยน เชอมตอสงคโปรไปถงเมองคนหมงของจน รวมทงมแผนการสรางเสนทางรถไฟระหวางลาวไปยงเวยดนาม ในดานอนเทอรเนตจากการจดล าดบประเทศลาวอยในล าดบท 6 ของอาเซยนทมความพรอมและความเรวของอนเทอรเนต มความเรวในการดาวนโหลด 3.98 Mbps

มาเลเซย มประสทธภาพการอ านวยความสะดวกขนพนฐานอยล าดบท 29 จากการจดอนดบโดย World Bank ในสวนของระบบโลจสตกสและการขนสง นบวาไดวาเปนหนงในประเทศทมระบบสาธารณปโภคทดทสดของอาเซยน สรปไดดงน โดยมาเลเซยเปนประเทศทมระบบโครงขายถนนทสมบรณและกาวหนาทสดในมทางหลวงจากเหนอจรดใตจากชายแดนไทยถงสงคโปร โดยภาพรวมถนนในมาเลเซยตะวนตกจะมความสมบรณกวามาเลเซยตะวนออก เชนเดยวกบการขนสงโดยระบบรางซงจะครอบคลมทกรฐในมาเลเซยตะวนตกแตมาเลเซยตะวนออกจะมเฉพาะในรฐซาบาหและเปนทางรถไฟสายเดยวในเกาะบอเนยว สวนการคมนาคมทางเรอปจจบนมทาเรอนานาชาตถง 7 แหงไดแก PorKlang, Port of TanjungPelepas, Kuantan Port, Penanag Port, Johor Port, Kemaman Port และBintulu Port และไดมการพฒนาทาเรอเพอเพมประสทธภาพการขนสงทางทะเลใหสามารถรองรบการขนสงสนคาทางเรอไดมากถง 280 ลานตนตงแตป ค.ศ. 2000 และยงคงมการพฒนาอยางตอเนอง ดานการคมนาคมทางอากาศมาเลเซยมทาอากาศยานนานาชาตทงหมด 5 แหง โดยทาอากาศยาน Kuala Lumpur International Airport เปนทาอากาศยานทใหญทสดของมเปาหมายในการขนสงผโดยสารปละ 60 ลานคนและสนคา 3 ลานตนในป ค.ศ. 2020 และมแผนทจะขยายการขนสงผโดยสารเปนปละ 100 ลานคนและสนคาได 6 ลานตนในอนาคตอนใกล ในดานอนเทอรเนตจากการจดล าดบประเทศมาเลเซยอยในล าดบท 5 ของอาเซยนทมความพรอมและความเรวของอนเทอรเนต มความเรวในการดาวนโหลด 4.42 Mbps เมยนมาร มประสทธภาพการอ านวยความสะดวกขนพนฐานอยล าดบท 129 จากการจดอนดบโดย World Bank ในดานระบบโลจสตกสและการขนสง โดยมชองทางหลง 2 ชองทาง คอ ทางถนนซงยงไมครอบคลมทวถงนกเสนทางสวนมากยงคงทรกนดาร และทางน าซงปจจบนมการขนสงผานทางเสนทางทาเรอจงหวด

25

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน สรปขอมล ตรง-ทาเรอยางกง โดยทาเรอยางกงใชรองรบการขนสงทางน าประมาณรอยละ 60 ของพมา รองรบเรอบรรทกสนคาไดไมเกน 4,000 ตน ความยาวไมเกน 167 เมตร อยางไรกตาม ปจจบนเมยนมารโครงการสรางทาเรอน าลกทวายในป ค.ศ. 2015 เพอรองรบการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจและการเขาส AEC ในดานอนเทอรเนตจากการจดล าดบประเทศเมยนมารอยในล าดบท 9 ทมความพรอมและความเรวของอนเทอรเนต มความเรวในการดาวนโหลด 3.07 Mbps

สงคโปร ปจจบนสงคโปร มทาเรอทใหญเปนอนดบสองของเอเซย รองจากโยโกฮามาของญปน และเปนทาเรอทมการขนสงสนคามาก เปนอนดบ 3 ของโลก การขนสงทางบกถอวาอยในเกณฑดมาก การขนสงทางอากาศปจจบนสงคโปรมทาอากาศยานนานานชาต ทจดสงทนสมยมากคอ ทาอากาศยานนานาชาตชางง มขดความสามารถในการรบเครองบนโดยสารขนาดใหญ และการใหบรการพรอม ๆ กนถง 45 เครอง มการสรางทางวงทสองบนพนท ทไดจา กการถมทะเล ในดานอนเทอรเนตจากการจดล าดบประเทศสงคโปรอยในล าดบท 1 ทมความพรอมและความเรวของอนเทอรเนต มความเรวในการดาวนโหลด 30.35 Mbps

เวยดนาม โดยภาพรวมแลวโครงสรางพนฐานและสาธารณปโภคของเวยดนามยงพฒนาไดไมทนตอการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจโดยมประสทธภาพการอ านวยความสะดวกขนพนฐานอยล าดบท 53 จากการจดอนดบโดย World Bank ในสวนของระบบโลจสตกส ส าหรบการขนสงทางบกก าลงอยในระหวางการพฒนาอยางเรงดวนทงกอสรางเสนทางใหมและปรบปรงเสนทางเดมใหไดมาตรฐาน โดยเวยดนามมถนนเชอมตอกบไทยไดถง 5 เสนทาง ในขณะทระบบรางของเวยดนามกยงคงเปนแบบรางเดยวทงหมดแตมความยาวถง 2,600 กโลเมตรและเชอมตอถงประเทศจน สวนการขนสงทางน าเวยดนามมทาเรอพาณชยทงหมด 17 ทา รอบรบสนคาไดประมาณ 15 ลานตนตอวน สามารถรองรบเรอระวางบรรทกสงสดไดถง 1 หมนตน การขนสงทางเรอ จากทาเรอกรงเทพฯ ไปยงเวยดนาม มทาเรอฮานอย (ทาเรอไฮฟอง) ทาเรอดานง และทาเรอไซงอน สวนการขนสงทางอากาศนนเวยดนามมสนามบนนานาชาต 3 แหง ในดานอนเทอรเนตจากการจดล าดบประเทศเวยดนามอยในล าดบท 2 ของอาเซยนทมความพรอมและความเรวของอนเทอรเนต มความเรวในการดาวนโหลด 11.95 Mbps

26

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

2.2 ขอมลดานพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ

ประเดน ประเดนยอย สรปขอมล สภาวะตลาด 1. การผลต ไทย ขอมล ป ค.ศ. 2012 ประเทศไทยมก าลงการผลตตดตงส าหรบผลตไฟฟาจากกาซชวภาพเทากบ 138 MW และผลตความรอนจาก

พลงงานกาซชวภาพรวม 379 ktoe

บรไน เนองมาจากบรไนเปนประเทศทไมมแหลงวตถดบดานพลงงานกาซชวภาพจงถอไดวาบรไนไมมศกยภาพในเรองกาซชวภาพ

กมพชา มการผลตพลงงานกาซชวภาพทเดนชดเพยง 70 kW แตเนองจากกมพชาเปนประเทศเกษตรกรรมและมการเลยงสตวมากจงคาดวามการผลตมากแตอยในระดบชมชน ซงพลงงานกาซชวภาพมความส าคญตอเศรษฐกจ สงคมในยานชนบท โดยใชของเสยจากมลสตวในการผลตกาซเพอใชในการประกอบอาหาร

อนโดนเซย มโรงงานกาซชวภาพ 6,131 แหง และมศกยภาพผลตได 520 MW โดยกระจายไปในแตละจงหวด

ฟลปปนส ขอมลป ค.ศ. 2007 ม 653 แหลง มก าลงการผลต 172 MW (ทงนเปนตวเลขทรวมพลงงานจากขยะดวย)

ลาว ประสทธภาพของการผลตกาซชวภาพใน ประเทศลาว ผลตไฟฟาเทากบ 313 MWและในการผลตพลงงานความรอน 444 ktoe ศกยภาพผลตกาซชวภาพจากมลสตว 7324.65 TJ/ป แตไมมขอมลวาผลตจรงเทาใด

มาเลเซย สวนใหญผลตจากน าเสยโรงงานปาลม ขอมลป ค.ศ. 2009 ศกยภาพในการผลตพลงงานกาซชวภาพ 274 MW

เมยนมาร ป ค.ศ. 2011 เมยนมารมโรงงานผลตกาซชวภาพ 867 แหง มการผลตกาซชวภาพมากกวา 1,5993 MW

สงคโปร ไมมการผลตพลงงานกาซชวภาพ

เวยดนาม ขอมล ค.ศ. 2012 ประเทศเวยดนามมปรมาณการผลตพลงงานกาซชวภาพท 0.5 MW (เปนพลงงานความรอน 80 ktoe), ในสวนจ านวนโรงงานกาซชวภาพในครวเรอนถงปค.ศ. 2012 มโรงงานผลตกาซชวภาพในครวเรอนทมการสรางแลว 140,000 แหง ทวประเทศ (ซงเกดจากโครงการ Biogas Program for the Livestock Husbandry Sector in Vietnam) สวนใหญผลตจากฟารมปศสตว และเปนโรงงานขนาดเลก

27

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน ประเดนยอย สรปขอมล 2. การบรโภค ไทย ปรมาณการผลตกาซชวภาพในประเทศไทยในชวงกอนป ค.ศ. 2011 มปรมาณการผลตกาซชวภาพจากน าเสยประมาณ 356.92 ลาน

ลบ.ม/ป การผลตกาซชวภาพจากฟารมปศสตวประมาณ 173.80 ลานลบ.ม/ป รวมจาก 2 แหลงมการผลตกาซชวภาพได 530.72 ลานลบ.ม/ป ศกยภาพของเสยทสามารถใชผลตกาซชวภาพในประเทศไทย พบวา ล าดบท 1 รอยละ 40 มาจากมลโค 822 Mm3 ผลตพลงงานกาซชวภาพได 410 ktoe ล าดบท2 รอยละ 19 กากมนส าปะหลง 388 Mm3 ผลตพลงงานกาซชวภาพได 192 ktoe, ล าดบท3 รอยละ 17 น าเสยจากโรงงานแปงมนส าปะหลง 344 Mm3 ผลตพลงงานกาซชวภาพได 167 ktoe

บรไน เนองมาจากบรไนเปนประเทศทไมมแหลงวตถดบดานพลงงานกาซชวภาพจงถอไดวาบรไนไมมศกยภาพในเรองกาซชวภาพ

กมพชา ยงไมพบขอมลการบรโภคทเดนชดแตมการประมาณการใชปรมาณมลสตวถง 1068 TJ ในป ค.ศ. 2030 และมความตองการในระดบชมชน

อนโดนเซย อนโดนเซยมความตองการในระดบชมชน และระดบอตสาหกรรม (ขอมลจากการประชม Focus Group)

ฟลปปนส ยงไมพบขอมลการบรโภคทเดนชด

ลาว ยงไมพบขอมลการบรโภคทเดนชดแตมความตองการในระดบชมชน

มาเลเซย ยงไมพบขอมลการบรโภคทเดนชด

เมยนมาร ยงไมพบขอมลการบรโภคทเดนชดแตมความตองการในระดบชมชน

สงคโปร ไมมการผลตพลงงานกาซชวภาพ

เวยดนาม เวยดนามมการใชกาซชวภาพภายในบานเรอน (ขอมลจากการประชม Focus Group) 3. ทศทางแนวโนม ไทย เปาหมายก าลงการผลตไฟฟาจากพลงงานชวภาพประเทศไทยในป ค.ศ. 2021 คอ 3,600 MW และการผลตความรอนจากพลงงาน

ชวภาพ คอ 1,000 ktoe

บรไน มความเปนไปไดนอยทบรไนจะสนใจพลงงานจากกาซชวภาพเนองจากไมมแหลงวตถดบ รวมถงบรไนมทรพยากรเชอเพลงฟอสซลเกนกวาความตองการใชคอนขางมากจงไมใหความส าคญกบพลงงานทดแทนมากนก

กมพชา มขอมลสนบสนนใชพลงงานหมนเวยนแตไมมขอมลในการสนบสนนพลงงานกาซชวภาพอยางเดนชด แตมการพฒนาเทคโนโลยการผลตพลงงานกาซชวภาพผนวกเขากบพลงงานแสงอาทตยเพอใหสามารถเกบไฟไวใชได

28

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน ประเดนยอย สรปขอมล อนโดนเซย มขอมลสนบสนนใชพลงงานหมนเวยนแตไมมขอมลในการสนบสนนพลงงานกาซชวภาพอยางเดนชด

ฟลปปนส มขอมลสนบสนนใชพลงงานหมนเวยนแตไมมขอมลในการสนบสนนพลงงานกาซชวภาพอยางเดนชด

ลาว แผน National Strategy on Renewable Energy ก าหนดวาภายในป ค.ศ. 2025 มเปาหมายการใชกาซชวภาพ 51 MW หรอ 178 ktoe

มาเลเซย มขอมลสนบสนนใชพลงงานหมนเวยนแตไมมขอมลในการสนบสนนพลงงานกาซชวภาพอยางเดนชด

เมยนมาร มขอมลสนบสนนใชพลงงานหมนเวยนแตไมมขอมลในการสนบสนนพลงงานกาซชวภาพอยางเดนชด

สงคโปร ไมมการผลตพลงงานกาซชวภาพและมแนวโนมความเปนไปไดเปนศนย

เวยดนาม มแนวโนมเพมการใชพลงงานกาซชวภาพโดยมเปาหมายก าลงการผลตป ค.ศ. 2020 จ านวน 34 MW, ป ค.ศ. 2025 จ านวน 49 MW และป ค.ศ. 2030 จ านวน 99 MW

ศกยภาพ 1. เทคโนโลย ไทย ใชระบบ UASB, AFF, CSTR, AC, ABR, ACL, AFB, ถงไอซ, ปลกโฟว, ถงหมกแบบโดมคงท ซงไทยมทงเทคโนโลยทน าเขาและประยกตท าใชเองในประเทศ โดยมนกวจยทมความเชยวชาญในดานการผลตและออกแบบระบบกาซชวภาพจากมหาวทยาลยหลายแหง เชน มหาวทยาลยเชยงใหม เปนตน รวมถงมผประกอบการภาคเอกชนอกดวย ประเทศไทยเปนประเทศเศรษฐกจเกษตรทมปรมาณเศษอาหารอนดบ 1 ในภมภาคอาเซยน และมความพรอม ดานความร ดานวศวกรรมดานบคลากร อกทงมศกยภาพ ดานการออกแบบ กอสรางตดตงระบบ และ การปฎบตงาน (ขอมลจากการประชม Focus Group) ปจจบนประเทศไทยใชเทคโนโลยกาซชวภาพขนาดใหญจากประเทศมาเลเซยและสงคโปร และเทคโนโลยกาซชวภาพภาคครวเรอนจากประเทศจน ซงปจจบนไทยไดรบการสนบสนนระบบกาซชวภาพในครวเรอนจ านวน 300 ระบบจากประเทศจน (ขอมลจากการประชม Focus Group)

บรไน ยงไมมการพฒนาเทคโนโลยดานการผลตพลงงานกาซชวภาพมากนก

กมพชา สวนใหญกมพชาพงพาเทคโนโลยจากตางประเทศ

อนโดนเซย เทคโนโลยแบบ Plastic Bag Digesters, แบบ Fixed Dome, แบบ Floating Drum คาดวาเปนเทคโนโลยขนพนฐาน ไมไดใชเทคโนโลยขนสง ซงไมมขอมลบงชวาน าเขาเทคโนโลยหรอประยกตใชเทคโนโลยเองภายในประเทศแตมผวจยและผเชยวชาญดา นกาซชวภาพภายในประเทศ

29

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน ประเดนยอย สรปขอมล ฟลปปนส ยงไมมการพฒนาเทคโนโลยดานการผลตพลงงานกาซชวภาพมากนกแตมศนยพฒนาพลงงาน Biomass และ Biogas และไดรบความชวยเหลอจากสถาบนวจยและพฒนาพลงงานนครพงค ประเทศไทย ลาว สวนใหญลาวพงพาเทคโนโลยจากตางประเทศ

มาเลเซย มความรและมความกาวหนาดานเทคโนโลยกาซชวภาพขนาดใหญ (ขอมลจากการประชม Focus Group)

เมยนมาร มการใชกาซชวภาพจากมลวว โดยใชโรงงานแบบ Prefabricated Biogas Digesters และ Ceramic Dome Type Biogas Digesters มนกวจยผเชยวชาญดานพลงงานกาซชวภาพภายในประเทศ เชน นกวจยจากมหาวทยาลยยางกงท าการสรางโรงไฟฟาจากพลงงานกาซชวภาพโดยใชวตถดบภายในประเทศ สงคโปร มความรและมความกาวหนาดานเทคโนโลยกาซชวภาพขนาดใหญ (ขอมลจากการประชม Focus Group) เวยดนาม กาซชวภาพในเวยดนามสวนใหญมการผลตโดยใชวธฝงกลบ ระบบทใชในโรงงานเบยรใชเทคโนโลย UASB, โรงงานผลตแอลกอฮอลจากออยไดใชเทคโนโลยของประเทศอนเดยและโรงงานผลตแกสจากผลผลตทางเกษตรกรรมและอาหาร โดยมประเทศไทยเปนทปรกษาใชระบบ UASB

2. วตถดบ/ แหลงพลงงาน

ไทย ป ค.ศ. 2007 ประเทศไทยมแหลงชวมวลทน ามาผลตเปนพลงงานกาซชวภาพไดราว 2,100 ลาน ลบ.ม./ป (เทยบเทา 1,100 ktoe) น ามาใชประโยชนแลวประมาณ 18% ผานระบบผลตกาซชวภาพแบบตางๆ กวา 2,300 แหง ผลตกาซไดประมาณ 380 ลาน ลบ.ม.จากแหลงชวมวลหลก คอ น าเสยจากการผลตแปงมนส าปะหลง (53%) มลสกร (39%) และอนๆ (8%) ระบบกาซชวภาพทใชในประเทศไทย ม 3 แหลง คอ

1.ระบบกาซชวภาพจากอตสาหกรรมการเกษตร 2.ระบบกาซชวภาพจากฟารมเลยงสตว 3.ระบบกาซชวภาพจากขยะมลฝอย โดยทศกยภาพกาซชวภาพของประเทศไทย หากรวมกาซชวภาพจากน าเสยและกาซชวภาพจากฟารมปศสตว จะมศกยภาพอยท 2,200

ลาน ลบ.ม./ป และมกาซชวภาพทยงไมมระบบผลตกาซชวภาพ 726 ลานลบ.ม./ป ดานอปกรณทตองการความปลอดภยสง เชน มอเตอร กนระเบด (Explosion Proof Motor) ผาใบคลมบอทมความปลอดภยสง Gas-Engine ใบกวน และระบบคอนโทรล ตองน าเขาจากประเทศสงคโปร มาเลเซย (ขอมลจากการประชม Focus Group)

บรไน มศกยภาพดานวตถดบกาซชวภาพในระดบต ามากเนองจากไมมแหลงวตถดบ

30

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน ประเดนยอย สรปขอมล กมพชา มขอมลจากงานวจยกลาวถงศกยภาพพลงงานไบโอแกสวาป ค.ศ. 2009 จาก 1,261 ครอบครวพบวา ปรมาณมลสตวและฟางขาวสามารถผลตไฟฟาในพนทชนบทโดยมศกยภาพ 25.5 PJ /ป

อนโดนเซย จากแหลงเกษตรกรรม เลยงสตวโดยเฉพาะโคเนอ กระบอ และโคนม ซงสามารถด าเนนการไปเปนศกยภาพการผลตกาซชวภาพได โดยมปรมาณการเลยงโดยรวมทงประเทศ ป ค.ศ. 2007 กระบอจ านวน 2 ลานตว และ วว 378,000 ตว

ฟลปปนส มาจากพชทางการเกษตร ชานออย แกลบ กากมะพราว กะลามะพราว และของเสยทางเกษตร ฟารมปศสตวทเกยวกบฟารมหมบาน ฟารมแกะ ฟารมควายและวว โรงกลนแอลกอฮอล และโรงแปงมนส าปะหลง

ลาว ลาวมการใชปยคอกจากสตวเปนวตถดบในการผลตกาซชวภาพเพอใชในการหงตมและใหแสงสวาง มปรมาณมลสดทงสน 31,084.4 ตนตอวน และมน าเสยจากโรงงานมนส าปะหลง

มาเลเซย วตถดบสวนใหญผลตจากน าเสยโรงงานปาลม

เมยนมาร มาจากฟนและปศสตว 103 ลานตว (รวมสตวทกชนดทท าการปศสตว) ทสามารถน ามลสตวมาท ากาซชวภาพได

สงคโปร ไมมแหลงวตถดบ

เวยดนาม มวว 8 ลานตว, สกร 27 ลานตว มมลสตว 78.5 ลานตน/ป สามารถผลตไบโอแกสได 2,500 ลานm3/ป 3. หวงโซอปทาน ไทย แหลงวตถดบส าหรบผลตกาซชวภาพจากน าเสยจากโรงงานอตสาหกรรมเกษตรและการแปรรป ในดานการเกบรวบรวมและขนสง

วตถดบส าหรบผลตกาซชวภาพ แบงเปน 2 กรณ 1.กรณน าเสยจากโรงงานอตสาหกรรมขนาดใหญ ระบบผลตกาซชวภาพเหลานมกจะตดตงขนในบรเวณเดยวกบแหลงก าเนดของเสย ซงโดยสวนใหญใชระบบทอในการล าเลยง ซงสามารถน าแกสทไดไปใชงานไดโดยตรง 2.กรณน าเสยขนาดเลก หรอฟารมทไมมพนท ปจจบนยงไมไดมรปแบบการจดการทแนนอน ตลาดสวนใหญน าไปเปนเชอเพลงทดแทนหรอใชในการผลตไฟฟาของโรงงานน าเสยนนๆ ประเทศไทยยงไมมระบบมาตรฐานความปลอดภยของพลงงานกาซชวภาพทชดเจนมแตในภาพรวม ไมสามารถน ามาใชไดโดยตรง (ขอมลจากการประชม Focus Group)

บรไน มศกยภาพดานวตถดบกาซชวภาพในระดบต ามากเนองจากไมมแหลง

กมพชา แหลงพลงงานสวนใหญมาจากมลสตวและฟางขาว การเกบรวบรวมและขนสงเปนการเกบและท าภายในครวเรอนทไมมแบบแผน ไมเปนการพาณชย การผลตกาซชวภาพกเปนเทคโนโลยพนฐานไมไดใชเทคโนโลยขนสง และมการผลตเพอใชภายในครวเรอน

31

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน ประเดนยอย สรปขอมล อนโดนเซย แหลงพลงงานสวนใหญไดมาจากฟารมปศสตว พวกฟารมวว ควาย และสวนใหญอยในพนทเลกในชนบท ดงนนจงคาดวาการเกบรวบรวมและขนสงเปนการเกบและท าภายในครวเรอนทไมมแบบแผน ไมเปนการพาณชย การผลตกาซชวภาพกเปนเทคโนโลยพนฐานไมไดใชเทคโนโลยขนสง และมการผลตเพอใชภายในครวเรอน ฟลปปนส แหลงพลงงานมาจากพชผลทางการเกษตร ไมพบขอมลอน

ลาว แหลงพลงงานมาจากมลสตวการเกบรวบรวมและขนสงเปนการเกบและท าภายในครวเรอนทไมมแบบแผน ไมเปนการพาณชย การผลตกาซชวภาพกเปนเทคโนโลยพนฐานไมไดใชเทคโนโลยขนสง และมการผลตเพอใชภายในครวเรอน

มาเลเซย แหลงพลงงานสวนใหญผลตจากน าเสยโรงงานปาลม ไมพบขอมลอน

เมยนมาร แหลงพลงงานมาจากมลสตวการเกบรวบรวมและขนสงเปนการเกบและท าภายในครวเรอนทไมมแบบแผน ไมเปนการพาณชย การผลตกาซชวภาพกเปนเทคโนโลยพนฐานไมไดใชเทคโนโลยขนสง และมการผลตเพอใชภายในครวเรอน

สงคโปร ไมมการผลตพลงงานกาซชวภาพ

เวยดนาม ไมมขอมล ขอก าหนด/กฎหมาย (เฉพาะดาน)

1. เชงบวก ไทย มาตรการสนบสนนดวย Adder และ Feed in Tariff ใหการสนบสนนครอบคลมถงการผลตไฟฟาจากกาซชวภาพดวย (อตรา 0.30-0.50 บาท/หนวย) บรไน ยงไมพบขอกฎหมายทมผลในเชงบวกตอการด าเนนธรกจดานพลงงานกาซชวภาพโดยเฉพาะ

กมพชา ยงไมพบขอกฎหมายทมผลในเชงบวกตอการด าเนนธรกจดานพลงงานกาซชวภาพโดยเฉพาะ

อนโดนเซย ยงไมพบขอกฎหมายทมผลในเชงบวกตอการด าเนนธรกจดานพลงงานกาซชวภาพโดยเฉพาะ

ฟลปปนส ยงไมพบขอกฎหมายทมผลในเชงบวกตอการด าเนนธรกจดานพลงงานกาซชวภาพโดยเฉพาะ

ลาว ยงไมพบขอกฎหมายทมผลในเชงบวกตอการด าเนนธรกจดานพลงงานกาซชวภาพโดยเฉพาะ

มาเลเซย ยงไมพบขอกฎหมายทมผลในเชงบวกตอการด าเนนธรกจดานพลงงานกาซชวภาพโดยเฉพาะ

เมยนมาร ยงไมพบขอกฎหมายทมผลในเชงบวกตอการด าเนนธรกจดานพลงงานกาซชวภาพโดยเฉพาะ

32

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน ประเดนยอย สรปขอมล สงคโปร ไมมขอกฎหมายทมผลในเชงบวกตอการด าเนนธรกจดานพลงงานกาซชวภาพโดยเฉพาะ

เวยดนาม ยงไมพบขอกฎหมายทมผลในเชงบวกตอการด าเนนธรกจดานพลงงานกาซชวภาพโดยเฉพาะ 2. เชงลบ ไทย ประเทศไทยมขนตอนในการขออนญาตตดตงโรงไฟฟาพลงงานกาซชวภาพหลายขนตอน ซงถอเปนอปสรรคในการด าเนนธรกจ โดย

จะตองไดรบใบอนญาตดงน 1. ใบตรวจสอบใชประโยชนทดน 2. ใบอนญาตปลกสรางอาคารในทดน 3. ใบอนญาตประกอบกจการโรงงาน (รง.4) 4. ใบแจงผลการพจารณารบซอไฟฟา 5. สญญาซอขายไฟฟา 6. ใบอนญาตขนานเครองก าเนดไฟฟา 7. ใบอนญาตผลตพลงงานควบคม ขนาดตงแต 200-1,000 kVA ให พพ.พจารณา แตในกรณทขนาดมากกวา 1,000 kVA สกพ. เปนผ

ตรวจสอบและสงให พพ. เปนผเหนชอบ 8. ใบอนญาตผลตไฟฟา 9. ผลรบรองตรวจสอบคณภาพไฟฟา (PQ) 10. ใบจดการซอขายไฟฟาเปนครงแรก (COD) และบางโครงการจะตองท าการประเมนผลกระทบตอสงแวดลอม (EIA) โดยสงรายงานการวเคราะหผลกระทบดานสงแวดลอมใหส านกนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (สผ.) ตรวจสอบ

บรไน ยงไมพบขอกฎหมายทมผลในเชงลบตอการด าเนนธรกจดานพลงงานกาซชวภาพโดยเฉพาะ

กมพชา ยงไมพบขอกฎหมายทมผลในเชงลบตอการด าเนนธรกจดานพลงงานกาซชวภาพโดยเฉพาะ

อนโดนเซย ยงไมพบขอกฎหมายทมผลในเชงลบตอการด าเนนธรกจดานพลงงานกาซชวภาพโดยเฉพาะ

ฟลปปนส ยงไมพบขอกฎหมายทมผลในเชงลบตอการด าเนนธรกจดานพลงงานกาซชวภาพโดยเฉพาะ

ลาว ยงไมพบขอกฎหมายทมผลในเชงลบตอการด าเนนธรกจดานพลงงานกาซชวภาพโดยเฉพาะ

มาเลเซย ยงไมพบขอกฎหมายทมผลในเชงลบตอการด าเนนธรกจดานพลงงานกาซชวภาพโดยเฉพาะ

เมยนมาร ยงไมพบขอกฎหมายทมผลในเชงลบตอการด าเนนธรกจดานพลงงานกาซชวภาพโดยเฉพาะ

33

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดน ประเดนยอย สรปขอมล สงคโปร ไมมขอกฎหมายทมผลในเชงลบตอการด าเนนธรกจดานพลงงานกาซชวภาพโดยเฉพาะเพราะไมมแนวโนมในการผลต

เวยดนาม ยงไมพบขอกฎหมายทมผลในเชงลบตอการด าเนนธรกจดานพลงงานกาซชวภาพโดยเฉพาะ

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

บทท 3 ผลการศกษาเชงยทธศาสตรในการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

จากการน าขอมลทไดจากการศกษาในบททผานมา ท าการวเคราะหเชงกลยทธ ประกอบดวย

ศกยภาพและความพรอมในเชงรกและเชงรบ การวเคราะหเชงกลยทธ (การวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค (S W O T Analysis) การก าหนดกลยทธ (Gap Analysis & TOWS Matrix) รวมถงการออกแบบแนวทางในการด าเนนการ เพอจดท าแผนยทธศาสตรและมาตรการเตรยมความพรอมทงในเชงรกและเชงรบใหกบภาคอตสาหกรรมและธรกจดานพลงงานทดแทนและการอนรกษพลงงานของไทยในการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน มผลดงน

3.1 ศกยภาพและความพรอมในเชงรกและเชงรบ

จากผลการศกษารวบรวมขอมลทงจากแหลงปฐมภมและแหลงทตยภม รวมถงการประชมกลมยอยรวมกบผมสวนไดสวนเสยทงในสวนของภาครฐ รฐวสาหกจ และภาคเอกชน ทเกยวของ น ามาสการประเมนระดบศกยภาพใน 3 มตไดแก “ปจจยเกอหนน” ซงแสดงถงระดบความเหมาะสมหรอเปนไปไดในการด าเนนธรกจในแตละประเทศ และ “ความสามารถ” ซงแสดงถงระดบความพรอมในการเขาแขงขนในการด าเนนธรกจของแตละประเทศ รวมถง “ขนาด” ซงแสดงถงปรมาณแหลงวตถดบหรอตลาดในแตละประเทศ เกยวกบธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ ไดผลดงปรากฎในรปตารางและแผนภมตอไปน

35

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

3.1.1 ตารางวเคราะหศกยภาพและความพรอม ตารางท 1 ศกยภาพและความพรอมส าหรบธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ

ค าอธบาย ปจจยเกอหนน = ความเหมาะสมหรอความเปนไปไดในการด าเนนธรกจในประเทศนน -

คณภาพ = พจารณาจากคณภาพของวตถดบ หรอ แหลงพลงงานทดแทน หรอ ศกยภาพในการอนรกษพลงงาน - ความคมคา = พจารณาจากราคาพลงงาน เมอเทยบกบตนทนในการผลตพลงงานทดแทน - ปจจยประกอบ = พจารณาจากปจจยอนๆทมผลเออตอธรกจนนๆเชน โครงสรางพนฐาน และหวงโซอปทานทจ าเปน

รวมถงความปลอดภยในการท าธรกจ - นโยบาย/กฎหมาย = พจารณาจากกฎหมาย ระเบยบ นโยบาย แผนงาน มาตรการ โครงการทชวยสงเสรมหรอเปน อปสรรคตอการท าธรกจ

ความสามารถ = ความสามารถในการด าเนนธรกจของประเทศนน - ความเชยวชาญ = พจารณาจากความพรอมเชงเทคโนโลย และบคลากร (ผเชยวชาญ) - การคา/การลงทน = พจารณาจากปจจยทางเศรษฐศาสตร ความพรอมดานการเงน และประสบการณของผประกอบการ

ขนาด = ปรมาณของวตถดบ หรอ ปรมาณแหลงพลงงานทดแทน หรอ ขนาดตลาดของกลมเปาหมายทมอย

คณภาพ/

ศกยภาพ

ความคมคา นโยบาย/

กฎหมาย

ปจจย

ประกอบ

เฉลย ความ

เชยวชาญ

การคา/ลงทน เฉลย

ไทย TH 4 3 4 5 4.0 4 4 4.0 4.5

บรไน BN 1 1 3 2 1.8 1 2 1.5 0.5

เมยนมาร MM 3 2 3 2 2.5 2 1 1.5 1.0

อนโดนเซย ID 5 3 4 3 3.8 2 3 2.5 4.0

ลาว LA 2 2 2 3 2.3 1 1 1.0 1.0

กมพชา KH 2 4 3 2 2.8 1 1 1.0 1.0

มาเลเซย MY 5 3 4 5 4.1 3 4 3.5 5.0

ฟลปปนส PH 3 4 4 3 3.5 2 3 2.5 3.0

เวยดนาม VN 3 3 3 3 3.0 2 3 2.5 3.5

สงคโปร SG 1 3 3 2 2.3 3 3 3.0 0.5

2.9 2.8 3.3 3.0 3.0 2.1 2.5 2.3 2.4

ประเทศ

ปจจยเกอหนน ความสามารถ ขนาด

(ปรมาณ)

ภาพรวม ASEAN

36

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

3.1.2 แผนภมสรปศกยภาพและความพรอม

รปท 1 แผนภมภาพรวมศกยภาพการด าเนนธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพในกลมประเทศ ASEAN

หลกการพจารณาแผนภม Bubble ส าหรบการวเคราะหเปรยบเทยบศกยภาพและคแขงขนในตลาด 1. ปจจยเกอหนนในการด าเนนธรกจ (X-axis) ระดบคะแนนเพมสงขนจากซายไปขวา ต าแหนงดานขวาของแผนภม

จงเปนพนททมแนวโนมทวาเหมาะสมตอการประกอบธรกจ 2. ความสามารถในการด าเนนธรกจ (Y-axis) ระดบคะแนนเพมขนจากลางขนบน ต าแหนงดานบนของแผนภมจงม

แนวโนมวาจะไดเปรยบในการแขงขนประกอบธรกจ 3. ขนาด (Bubble Size) ขนาดของลกโปงทใหญกวาหมายถงปรมาณของแหลงวตถดบมากกวาหรอขนาดของตลาด

ใหญกวา 4. เสนสมมาตร (Balance line) เสนทลากจากมมซายลางไปยงมมขวาบนของแผนภม แสดงต าแหนงสมดลระหวาง

“ปจจยเกอหนนในการด าเนนธรกจ” กบ “ความสามารถในการด าเนนธรกจ” ซงแบงการอธบายออกเปน 2 กรณไดแก 1. ต าแหนงเหนอเสนสมมาตรมแนวโนมทจะเปนผรกตลาด (Proactive Player) เนองจากมความสามารถในการด าเนนธรกจสงกวาปจจยเกอหนนในการด าเนนธรกจของตนเอง 2. ต าแหนงใตเสนสมมาตรจะมแนวโนมทจะเปนผรบการเขามาท าตลาด (Passive Player) หรอเหมาะทจะเปดรบการลงทนจากตางชาตมากกวาด าเนนธรกจดวยตวเอง เนองจากมปจจยเกอหนนในการด าเนนธรกจสงกวาความสามารถในการด าเนนธรกจดวยตนเอง

TH

BN MM

ID

LA KH

MY

PHVN

SG

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

3.5

4.0

4.5

5.0

5.5

0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5 4.0 4.5 5.0 5.5

ความ

สามา

รถใน

การด

าเนน

ธรกจ

ปจจยเกอหนนในการด าเนนธรกจ (ในแตละประเทศ)

ASEAN

37

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

3.1.3 ผลการวเคราะหศกยภาพและความพรอม ตารางท 2 วเคราะหผลการศกษาธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ

หวขอ เนอหา สถานการณ ของไทย

จากแผนภมแสดงใหเหนวาประเทศไทยมความสามารถในการด าเนนธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพทโดดเดนเนองจากไทยไมขาดวตถดบในการผลตกาซเชอเพลงชวภาพเพราะสวนใหญวตถดบจะมาจากของเสยจากโรงงาน เชน น าทงจากโรงงานแปงมน น าทงจากโรงงานสรา หรอมาจากฟารมปศสตว และประสบความส าเรจในการสงเสรมการใชงานภายในประเทศมาอยางตอเนองท าใหผประกอบการมทงประสบการณและความเชยวชาญในการด าเนนธรกจ แมวาวสดอปกรณบางสวนโดยเฉพาะทเกยวของกบมาตรฐานความปลอดภย (ปองกนการตดไฟ) ยงตองน าเขาจากตางประเทศ โดยหากพจารณาเปรยบเทยบกบปจจยเกอหนนภายในประเทศแลวจะพบวาปจจบนประเทศไทยถอวาไดมการด าเนนธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพจนถงระดบทคอนขางอมตวตามปจจยเกอหนนทมอยแลว จงควรทจะเรมวางบทบาทไปสผด าเนนธรกจในเชงรก (Proactive Player) ในการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน เพออาศยปจจยเกอหนนจากประเทศในอาเซยนมาเพมศกยภาพการด าเนนธรกจของผประกอบการไทยโดยเฉพาะในดานการใหบรการออกแบบและตดตงระบบการผลตพลงงานจากกาซชวภาพ

โอกาส ใน ASEAN

เมอพจารณาในกลมประเทศอาเซยนพบวามหลายประเทศทมความเหมาะสมในการเขาด าเนนธรกจการออกแบบและตดตงระบบผลตพลงงานจากกาซชวภาพ ไดแกประเทศ มาเลเซย อนโดนเซย ฟลปปนส เวยดนาม กมพชา ลาว และเมยนมาร โดยเฉพาะประเทศมาเลเซย อนโดนเซย ฟลปปนส และเวยดนาม ซงเปนตลาดขนาดใหญ และมอตสาหกรรมทเหมาะกบประยกตใชระบบผลตกาซชวภาพจากน าเสย รวมถงฟารมเกษตรขนาดใหญพอทจะท าใหการประยกตใชระบบผลตพลงงานจากกาซชวภาพมความคมคา ซงแมวาประเทศเหลานจะมประสบการณและความเชยวชาญในการประยกตใชดวยตนเองอยพอสมควรแตกยงนาจะมศกยภาพเหลอใหเขาไปด าเนนการไดอกมาก ในขณะทประเทศกมพชา ลาว และเมยนมาร จะมงเนนไปทการใชพลงงานชวมวลขนาดเลกตงแตระดบครวเรอน ชมชน และอตสาหกรรมขนาดเลก เนองจากมพนทหางไกลทขาดแคลนแหลงพลงงานโดยเฉพาะพลงงานไฟฟาอกมากจงเปนตลาดทมขนาดเลกและมความคมคานอย

คแขงขน ใน ASEAN

ประเทศทมความเปนไปไดทจะมาเปนคแขงขนในการประกอบธรกจรบออกแบบและตดตงระบบกาซชวภาพในอาเซยนนนมไมมากนกโดยทคาดวาจะเปนไปไดคอประเทศ สงคโปร เนองจากมความสามารถในการด าเนนธรกจทโดดเดนในดานการคาขายและการลงทน แมวาจะยงไมมความเชยวชาญในดานกาซชวภาพมากแตกเปนตวแทนจ าหนายระบบและอปกรณ ประกอบกบบรบทของสงคโปรมปจจยเกอหนนในการด าเนนธรกจพลงงานทดแทนภายในประเทศในระดบต าเนองจากขาดทรพยากรท าใหจ าเปนตองมงเนนการรกไปลงทนเพอใชแหลงทรพยากรในตางประเทศ นอกจากนอาจมประเทศมาเลเซยซงไดมการสงเสรมการผลตพลงงานจากกาซชวภาพในธรกจน ามนปาลมเชนกน ท าใหมประสบการณและความเชยวชาญอยพอสมควร

38

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

3.2 การวเคราะหเชงกลยทธ การวเคราะหเชงกลยทธ เปนขนตอนส าคญทสดทจะน าไปสการจดวางกลยทธและแผนยทธศาสตร

ทถกตอง โดยเครองมอส าหรบการวเคราะหเชงกลยทธ ประกอบดวย SWOT Analysis เปนการวเคราะหสภาพแวดลอม ซงประกอบดวย สภาพแวดลอม

ภายนอกทเปนโอกาส (Opportunities) หรออปสรรค (Threats) และสภาพแวดลอมภายในทเปนจดแขง (Strengths) หรอจดออน (Weaknesses)

TOWS Matrix ใชในการคนหาวตถประสงคเชงกลยทธเพอน าไปใชก าหนดกลยทธและแนวทางการด าเนนการทเหมาะสมส าหรบการเตรยมความพรอม โดยคดเลอกขอมลจากการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค (SWOT Analysis) เฉพาะประเดนทพจารณาวามความส าคญหรอมผลกระทบตอการด าเนนธรกจของผประกอบการไทยในภมภาคอาเซยน ซงผลของการวเคราะหความสมพนธในขอมลจะท าใหเกดกลยทธทสามารถแบงออกได 4 ประเภท ไดแก

กลยทธเชงรก (SO Strategy) ไดมาจากการน าขอมลการประเมนสภาพแวดลอมทเปนจดแขงและโอกาสมาพจารณารวมกน

กลยทธเชงปองกน (ST Strategy) ไดมาจากการน าขอมลการประเมนสภาพแวดลอมทเปนจดแขงและขอจ ากดมาพจารณารวมกน

กลยทธเชงแกไข (WO Strategy) ไดมาจากการน าขอมลการประเมนสภาพแวดลอมทเปนจดออนและโอกาสมาพจารณารวมกน

กลยทธเชงรบ (WT Strategy) ไดมาจากการน าขอมลการประเมนสภาพแวดลอมทเปนทงจดออนและขอจ ากดมาพจารณารวมกน

Gap Analysis เปนการเปรยบเทยบประสทธภาพ ณ ปจจบนกบสงทตองการหรอทควรจะเปน เพอทบทวนความถกตองสมบรณของสงทตองด าเนนการภายใตแผนเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจดานพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานในการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในเปนรายกลมธรกจ โดยใชขอมลจากการด าเนนการทงหมดดงตอไปน

การสบคนขอมลทตยภมในแตละกลมธรกจ การรวบรวมขอคดเหนจากผประกอบการในแตละกลมธรกจโดยใชแบบสอบถาม การสมภาษณผบรหารและผรบผดชอบเกยวกบแตละกลมธรกจภายใน พพ. การประชมกลมยอยผประกอบการในแตละกลมธรกจ

ซงมผลการวเคราะหเชงกลยทธ ดงตอไปน

39

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

3.2.1 SWOT Analysis ตารางท 3 ผลการวเคราะหจดแขง (Strengths : S) ธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ ประเดนการวเคราะห ประเดนทเปนจดแขง เหตผล

ดานนโยบาย และโครงสรางองคกร (Structure&Policy)

ไทยมหนวยงานสนบสนนธรกจดานพลงงานทดแทนและการอนรกษพลงงานทชดเจน

ประเทศไทยมกรมพฒนาพลงงานทดแทนและการอนรกษพลงงานภายใตกระทรวงพลงงาน ซงมภารกจทงก ากบดแล สงเสรม และสนบสนน การด าเนนการดานพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานทงในประเทศและตางประเทศ

ไทยมนโยบายทสงเสรมการใชพลงงานกาซชวภาพในประเทศอยางชดเจน

ประเทศไทยมแผนพฒนาพลงงานทดแทนหรอพลงงานทางเลอก (AEDP) ซงก าหนดเปาหมายการใชพลงงานกาซชวภาพทชดเจน และมการใหราคารบซอสวนเพมส าหรบการผลตไฟฟาดวยพลงงานกาซชวภาพ 0.30-0.50 บาท/kWh (ขอมลป ค.ศ. 2014)

ดานผลผลตและผลลพธ (Services)

ไทยมตวอยางผลการประยกตใชพลงงานกาซชวภาพในประเทศทประสบผลส าเรจเปนทนาเชอถอ

ประเทศไทยมโครงการวจยและพฒนาพลงงานกาซชวภาพทประสบความส าเรจทงในประเทศและตางประเทศ ทงในภาคอตสาหกรรมและภาคการผลตไฟฟา

ดานแรงงาน/บคลากร (Manpower)

ไทยมความพรอมดานผเชยวชาญการออกแบบ ตดตง และประยกตใชพลงงานกาซชวภาพในระดบแนวหนาของอาเซยน

ประเทศไทยมทงนกวจยและผประกอบการซงมประสบการณเชยวชาญในดานการผลตและแปรรปพลงงานกาซชวภาพโดยมตวอยางจากโครงการทไดรบการสนนสนนจากกองทนเพอการอนรกษพลงงานซงด าเนนการโดยนกวจยจากมหาวทยาลยหลายแหงเชน มหาวทยาลยเชยงใหม มหาวทยาลยเกษตรศาสตร มหาวทยาลยมหาสารคาม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร เปนตน อกทงมบรษททปรกษาไทยซงรบออกแบบและจดตงโรงไฟฟาพลงงานกาซชวภาพอกหลายแหง

ไทยมผประกอบการทมประสบการณสงในธรกจดานพลงงานกาซชวภาพ

โรงงานหลายแหงในประเทศไทยไดมการใชพลงงานจากกาซชวภาพมากกวา 5 ปและประสบความส าเรจในการลงทน เชน บรษทสงวนวงษอตสาหกรรม บรษท ยนวานชน ามนปาลม จ ากด เปนตน

ดานการเงน(Money) - - ดานวสด/อปกรณ

Materials ไทยสามารถหาวสดอปกรณสวนใหญในการสรางระบบพลงงานกาซชวภาพได

วสดทใชในการสรางระบบสามารถจดหาและผลตไดภายในประเทศ เชน คอนกรต ผาใบพวซ ปม ใบกวน เปนตน

ไทยมสถานประกอบการทม ศกยภาพในการผลตพลงงานจากกาซชวภาพอยางแพรหลายและตอเนอง

ประเทศไทยมวตถดบในการผลตกาซเชอเพลงชวภาพเพราะสวนใหญวตถดบจะมาจากของเสยจากโรงงาน เชน น าทงจากโรงงานแปงมน น าทงจากโรงงานสรา หรอมาจากฟารมปศสตวซงไทยมการเลยงโคกระบออยมาก

ระบบ/กระบวนการ (Management)

ไทยมเครอขายความรวมมอซงไดเคยรวมด าเนนการดานพลงงานกาซชวภาพกบสมาชกอาเซยน ไดแก ฟลปปนส และเวยดนาม

สถาบนวจยและพฒนาพลงงานนครพงค ประเทศไทยไดรวมมอกบบ Alternaverde Corp. ประเทศฟลปปนสเขาไปส ารวจ ออกแบบ และคอยตรวจสอบความถกตองของการกอสรางพรอมตดตงระบบกาซชวภาพ รวมถงมการอบรมการปฏบตงานเกยวกบระบบกาซชวภาพ และประเทศไทยเปนทปรกษาในการใชระบบ UASB ใหกบประเทศเวยดนาม

40

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ตารางท 4 ผลการวเคราะหจดออน (Weaknesses : W) ธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ ประเดนการวเคราะห ประเดนทเปนจดออน เหตผล

ดานนโยบาย และโครงสรางองคกร (Structure&Policy)

การจดตงระบบผลตพลงงานทดแทนในไทยมขนตอนทยงยากซบซอน

การกระจายอ านาจหนาทของหนวยงานภาครฐกลายเปนอปสรรคของการพฒนาพลงงานทดแทน เชน การขออนญาตผลตพลงงานควบคมโดยกระทรวงพลงงาน แตการขอรบการสนบสนนอาจควบคมโดยหนวยงานอน หรอการขออนญาตจดตงโรงงาน (ระบบผลตพลงงานทดแทน) ถกควบคมโดยกระทรวงอตสาหกรรม และการขออนญาตเชอมตอระบบสงจายไฟฟาควบคมโดยการไฟฟานครหลวงและการไฟฟาภมภาค เปนตน

ปญหาความขดแยงดานการเมองภายในประเทศท าใหตางประเทศขาดความเชอมน

ประเทศไทยยงคงมปญหาความขดแยงภายในประเทศและยงไมไดรบการแกไข ซงสงผลตอความเชอมนของสงคมประเทศอาเซยนตอประเทศไทย ทงในทางการเมอง เศรษฐกจ และสงคม

ดานผลผลตและผลลพธ

(Services)

- -

ดานแรงงาน/บคลากร (Manpower)

ประเทศไทยมตนทนดานแรงงานสง แรงงานไทยคาแรงคอนขางสงและประสบปญหาอปนสยของแรงงานชาวไทยทมกเกยงงาน แรงงานไทยขาดทกษะดานภาษาตางประเทศโดยเฉพาะภาษาของประเทศเพอนบานในอาเซยน

แรงงานไทยยงขาดทกษะในการพดภาษาองกฤษและภาษาของประเทศเพอนบาน เพราะประเทศไทยใชภาษาไทยในการสอสารเปนหลกจงท าใหประชากรสอสารภาษาอนไดไมคลองนก

ดานการเงน (Money)

- -

ดานวสด/อปกรณ Materials

อปกรณบางชนดยงไมสามารถผลตไดเอง มการพงพาการน าเขาวสดอปกรรจากตางประเทศ เชน ระบบแกส Engine ทตองน าเขาจากประเทศจนและเยอรมนและเทคโนโลยถง ไอซ ตองน าเขาทงระบบ

ระบบ/กระบวนการ (Management)

- -

41

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ตารางท 5 ผลการวเคราะหโอกาส (Opportunities : O) ธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ ประเดนการวเคราะห ประเดนทเปนโอกาส เหตผล

ลกคา (ตลาด) หลายประเทศในอาเซยนยงคงมความตองการพลงงานโดยเฉพาะพลงงานไฟฟาซงยงไม ทวถง (เมยนมาร กมพชา ลาว ลาวอนโดนเซย และฟลปปนส)

นโยบายของประเทศในอาเซยน เชน ประเทศเมยนมาร กมพชา ลาว อนโดนเซย และฟลปปนส มแนวโนมทจะเพมปรมาณการเขาถงไฟฟาของประชากร

แนวโนมในอนาคตหลายประเทศจะใหความส าคญกบพลงงานทดแทนมากขน (เอาประเทศทมนโยบายดานพลงงานกาซชวภาพ)

ประเทศลาว และเวยดนามมนโยบายสงเสรมการใชพลงงานกาซชวภาพอยางชดเจน ลาว ม National Strategy on Renewable Energy (ค.ศ. 2011) ซงประกอบดวยการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ การอนรกษพลงงาน การสงเสรมการปลกพชพลงงานส าหรบท าใชเปนเชอเพลง มเปาหมายการใชพลงงานทดแทนรอยละ 30 ของปรมาณการใชพลงงานทงหมดภายในป ค.ศ. 2025 และมการใชเชอเพลงชวภาพในภาคขนสงรอยละ 10 คอ 51 MW หรอ 178Ktoe เวยดนาม ตงเปาหมายก าลงการผลตป ค.ศ. 2020 จ านวน 34 MW, ป ค.ศ. 2025 จ านวน 49 MW และป ค.ศ. 2030 จ านวน 99 MW

การเมอง/นโยบาย ความรวมมอของอาเซยนโดยเฉพาะขอตกลง AEC ท าใหการเขาไปลงทนในประเทศเปาหมายท าไดงายขน

จากความตองการเปนรากฐานการผลตเดยวกนปนยทธศาสตรส าคญของการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ซงจะท าใหอาเซยนมความสามารถในการแขงขนสงขนดงนนหลงจากเขารวม ท าใหการเคลอนยายสนคาเสร การเคลอนยายบรการเสรการเคลอนยายการลงทนเสร การเคลอนยายเงนทนเสร และการเคลอนยายแรงงานฝมอเสรขน

เศรษฐกจ ราคาพลงงานในบางประเทศอาเซยนคอนขางสง (สงคโปร กมพชา ฟลปปนส ลาว และเวยดนาม)

สงคโปร น ามนเบนซนประมาณ 52บาท/ลตรน ามนดเซลประมาณ 39 บาท/ลตร กมพชาน ามนเบนซนเฉลย ราคา 53 บาท/ลตร และน ามนดเซล 48.5 บาท/ลตร ฟลปปนสน ามนเบนซนประมาณ 37.92 บาท/ลตร น ามนดเซลประมาณ หรอ 31.52 บาท/ลตร ลาวราคาน ามนเบนซน 40 บาท/ลตร ราคาน ามนดเซล 35.68 บาท/ลตร เวยดนามน ามนเบนซนประมาณ 35.6บาท/ลตร น ามนดเซลประมาณ 31 บาท/ลตร

สภาพแวดลอม เกอบทกประเทศใน ASEAN มศกยภาพดานวตถดบพลงงานกาซชวภาพในระดบสง (เมยนมาร กมพชา ลาว เวยดนาม มาเลเซย อนโดนเซย และฟลปปนส)

กมพชา มขอมลจากงานวจยกลาวถง ศกยภาพพลงงานชวภาพวา จากการเกบขอมลครวเรอนจ านวน 1,261 ครอบครวในป ค.ศ. 2009 พบวา ปรมาณมลสตวและฟางขาวสามารถผลตไฟฟาในพนทชนบทโดยมศกยภาพ 25.5 PJ /ป ลาว ลาวมการใชปยคอกจากสตวเปนวตถดบในการผลตกาซชวภาพเพอใชในการหงตมและใหแสงสวาง มปรมาณมลสดทงสน 31,084.4 ตนตอวน และมน าเสยจากโรงงานมนส าปะหลงเปนวตถดบ อนโดนเซย ของเหลอจากเศษวสดเหลอใชจากภาคเกษตรกรรมและปศสตว สามารถใชเปนแหลงวตถดบในการผลตกาซชวภาพได โดยมปรมาณการเลยงปศสตวโดยรวมทงประเทศ ป ค.ศ. 2007 มกระบอจ านวน 2 ลานตว และโค 378,000 ตว

42

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประเดนการวเคราะห ประเดนทเปนโอกาส เหตผล ฟลปปนส มาจากพชทางการเกษตร ชานออย แกลบ กากมะพราวและกะลามะพราวและของเสยทางเกษตร ฟารม ปศสตว เชน ฟารมหมบาน ฟารมแกะ ฟารมกระบอและโค และของเสจากภาคอตสาหกรรม เชน โรงกลนแอลกอฮอล และโรงแปงมนส าปะหลง มาเลเซย สวนใหญผลตกาซชวภาพจากน าเสยโรงงานปาลม เมยนมาร มศกยภาพการผลตกาซชวภาพจากฟนและปศสตวจ านวนประมาณ 103 ลานตว เวยดนาม เวยดนามมโค 8 ลานตว, สกร 27 ลานตว มมลสตว 78.5 ลานตน/ป สามารถผลตไบโอแกสได 2,500 ลานm3/ป

สงคม บางประเทศในอาเซยน ยงใชการพงพาวตถดบจากแหลงชมชน ในหมบาน เชน ฟารมสตวตางๆ (เมยนมาร กมพชา ลาว)

ประเทศเมยนมาร กมพชา ลาวเปนประเทศทประชาชนยงพงพงวตถดบจากฟารมสตว และมแหลงวตถดบจ านวนมาก

เทคโนโลย บางประเทศในอาเซยน มความสามารถในการประยกตใชพลงงานกาซชวภาพในระดบเบองตนเทานน (กมพชา ลาว) และบางประเทศอยในระหวางการเรยนร (เวยดนาม มาเลเซย อนโดนเซย ฟลปปนส เมยนมาร)

โดยจากขอมลทพบ ประเทศอนโดนเซยฟลปปนสและเมยนมาร มผ เชยวชาญ และนกวจยทท าการศกษาภายในประเทศ สวนประเทศลาวและกมพชานน ยงเปนการผลตและใชพลงงานกาซชวภาพในระดบครวเรอนเทานน

43

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ตารางท 6 ผลการวเคราะหอปสรรคหรอภยคกคาม (Threats : T) ธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ ประเดนการวเคราะห ประเดนทเปนอปสรรคหรอภยคกคาม เหตผล

ลกคา (ตลาด) - - การเมอง/นโยบาย หลายประเทศอาเซยนทระบบการเมองยงไมมนคงท าให

นกลงทนขาดความเช อมน ( เมยนมาร ฟลปปนส กมพชา)

ประเทศเมยนมาร ฟลปปนส กมพชา ยงมปญหาความขดแยงภายในประเทศท าใหนกลงทนขาดความเชอมนในการเขาไปลงทน ดงน กมพชา เกดความขดแยงระหวางนายกรฐมนตรและฝายตรงขามทมการประทวงถงการไดรบการเลอกตงทไมโปรงใสของรฐบาล เมยนมาร มความขดแยงภายในประเทศเรองการเมองการปกครองภายในประเทศทมความยดเยอ ทงนเนองมาจากสาเหตหลกๆทางดานความหลากหลายของชาตพนธ ในเมยนมาร และมการแทรกแซงกจการภายในจากชาตมหาอ านาจ ฟลปปนส มขบวนการตอตานอ านาจของรฐเกดขนอยางมาก โดยรฐขาดประสทธภาพในการบรหารจดการ มกลมอทธพลทางการเมองนอกระบบอ านาจรฐจ านวนมากทเขามาแทรกแซงทางการเมองทงทางตรงและทางออม เกยวพนกบผลประโยชนและนโยบายสาธารณะจนเกดปรากฏการณการคอรปชนระดบชาต

ประเทศในอาเซยน สวนใหญยงไมใหความส าคญถงระดบใหการอดหนนพลงงานทดแทนซงมกจะไมคมคาหรอคมคานอย

อนโดนเซย-สนบสนน Feed in tariff ในพลงงานหมนเวยนดานพลงงานชวมวลทก าลงการผลตนอยกวา 10 MW โดยการใหราคาขนกบชนดของวตถดบวตถดบจากพลงงานกาซชวภาพและพลงงานชวมวล ราคาส าหรบ Medium Voltage ราคา 975 Rp/kWh , ราคาส าหรบ Low Voltage ราคา 1,325 Rp/kWh

เศรษฐกจ บางประเทศในอาเซยน มตนทนพลงงานต าท าใหการลง ทนด านพล ง ง านทดแทนไม คม คา (มา เล เ ซย อนโดนเซย บรไน)

มาเลเซย น ามนเบนซนประมาณ 25.6 บาท/ลตรน ามนดเซลประมาณ 21.2 บาท/ลตร อนโดนเซย น ามนเบนซนประมาณ 28.38 บาท/ลตร น ามนดเซล 32 75บาท/ลตร บรไน น ามนเบนซนประมาณ 14.8 บาท/ลตร น ามนดเซลประมาณ 9.2 บาท/ลตร

สภาพแวดลอม บางประเทศในอาเซยน ขาดโครงสรางพนฐานรองรบระบบผลตไฟฟา (เมยนมาร กมพชา ลาว)

ประเทศเมยนมาร กมพชา ลาว ยงขาดการเชอมตอระบบไฟฟา โดยปจจบนประชากรสวนใหญในประเทศอยในเขตพนททไฟฟายงเขาไมถง

สงคม ทศนคตประเทศในอาเซยน สวนใหญยงไมใหความส าคญกบพลงงานทดแทนมากนก (ตองการแคมใชในราคาถก)

ประเทศ ลาว กมพชา และเมยนมารยงคงเปนสงคม วฒนธรรม ทใชฟนใชเชอเพลงในระบบดงเดม ซงหาวตถดบบรเวณใกลบาน ชมชนสวนใหญยงไมเขาถงพลงงาน จงค านงถงการมพลงงานใชเปนสงส าคญ

เทคโนโลย - -

44

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

3.2.2 TOWS Matrix ปจจยแวดลอม

ภายใน (IFAS)

ปจจยแวดลอม ภายนอก (EFAS)

1. ไทยมนโยบายและแผนสงเสรมการใชพลงงานจากกาซชวภาพภายในประเทศ

2. ไทยมหนวยงานสนบสนนธรกจดานพลงงานทดแทนและการอนรกษพลงงานทชดเจน

3. ไทยมกรณตวอยางการประยกตใชพลงงานจากกาซชวภาพภายในประเทศทประสบผลส าเรจจนเปนทนาเชอถอ

4. ไทยมความเชยวชาญในการประยกตใชพลงงานจากกาซชวภาพในระดบแนวหนาของอาเซยน

1. การจดตงระบบผลตพลงงานทดแทนในไทยมขนตอนทยงยาก 2. ปญหาผลกระทบดานความปลอดภยใหสงคมขาดความเชอมนตอเทคโนโลยการผลต

พลงงานจากกาซชวภาพ 3. การผลตพลงงานจากกาซชภาพยงไมคมทนหากไมไดรบ การสนบสนนหรอคด

รวมตนทนก าจดของเสย 4. อปกรณทใชประกอบการแปรรปพลงงานจากกาซชวภาพบางชนดยงไมสามารถผลต

ไดเอง เชน เครองยนต เครองปนไฟฟา และอปกรณทมความปลอดภยระดบสง (ผาใบ-มอเตอร-คอนโทรล;กนระเบด)

1. การเขาส AEC จะสงเสรมการคาการลงทนในประเทศสมาชกอาเซยน 2. แนวโนมในอนาคตแทบทกประเทศจะใหความส าคญกบพลงงานทดแทนมาก

ขน 3. หลายประเทศในอาเซยนยงคงมความตองการแหลงพลงงานในทองถน

โดยเฉพาะไฟฟา เนองจากระบบสงจายพลงงานยงไมทวถง (เมยนมาร กมพชา ลาว อนโดนเซย)

4. เกอบทกประเทศในอาเซยนมศกยภาพในการผลตพลงงานจากกาซชวภาพ 5. ราคาพลงงานในประเทศสมาชกอาเซยนบางประเทศสงกวาไทย (สงคโปร

กมพชา ฟลปปนส )

1. ขยายงานออกแบบและตดตงระบบผลตพลงงานจาก กาซชวภาพไปยงประเทศในอาเซยน

1. ปรบปรงแนวทางการขออนมตจดตงระบบผลตพลงงานจากพลงงานทดแทนภายในประเทศ

2. พฒนาเทคโนโลยและอปกรณดานกาซชวภาพของไทย

1. ประเทศในอาเซยน สวนใหญยงไมมนโยบายใหการอดหนนพลงงานทดแทนอยางเปนรปธรรม

2. ทศนคตของประชาชนในประเทศอาเซยนสวนใหญยงไมใหความส าคญกบพลงงานทดแทนมากนก

3. บางประเทศในอาเซยนยงขาดความปลอดภยในการท าธรกจท าใหการลงทนมความเสยง (เมยนมาร ฟลปปนส กมพชา)

4. ประเทศทมศกยภาพดานกาซชวภาพสงมกมเศรษฐกจไมดนกท าใหขาดศกยภาพในการด าเนนธรกจ (เมยนมาร ลาว กมพชา)

1. สรางความรวมมอในกลมประเทศอาเซยน (ผลกดนนโยบายสงเสรม มาตรฐาน และใหความชวยเหลอดานเทคนค/การเงน)

2. ลดความเสยงผประกอบการในการเขาท าธรกจในกลมประเทศอาเซยน (ศกยภาพ ขอก าหนด และการรบรอง)

3. กดกนการใหการอดหนน (Adder) ในกรณด าเนนธรกจโดยตางชาต

45

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

3.2.3 Gap Analysis ตารางท 7 ผลการวเคราะหความตาง (Gap Analysis) ธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ

กลมยอย เปาหมาย สถานการณปจจบน

มตมมมอง สภาพปจจบน เปาหมายการพฒนา ประเดนในการปรบปรง

ผลตกาซชวภาพในโรงงาน/ฟารม

ผน าในการประยกตใชในภมภาคอาเซยน

(ออกแบบและตดตง)

ประสบความส าเรจในการประยกตใชภายในประเทศ

ลกคา(ตลาด) - ในอาเซยนมหลายประเทศทมศกยภาพสง เชน มาเลเซย (โรงงานน ามนปาลม) อนโดนเซย และเวยดนาม แตยงขาดมาตรการอดหนน และตองคดรวมตนทนการก าจดของเสยจงมความคมคา

- ขยายการประยกตใชไปยงประเทศในอาเซยน (ออกแบบและตดตง)

- สรางเครอขายดานธรกจกาซชวภาพในอาเซยน

- ชกจงใหประเทศในอาเซยนสงเสรม การผลตพลงงานจากกาซชวภาพ

คแขงขน - สงคโปร และมาเลเซย มความสามารถในการแขงขน

- ไทยเปนผน าในอาเซยน - สรางภาพลกษณความเปนผน าในอาเซยน

ผประกอบการ - สวนมากมความเชยวชาญการด าเนนธรกจเฉพาะภายในประเทศ

- มความเชยวชาญการด าเนนธรกจในประเทศอาเซยน

- ศกษาศกยภาพประเทศในอาเซยน - ศกษาขอก าหนดในการด าเนนธรกจ - กาซชวภาพในประเทศอาเซยน - ภาครฐมสวนรวมในการเปดโอกาส

ปจจยการผลต - พงพงเครองจกร/อปกรณน าเขาเปนสวนใหญเนองจากมาตรฐานดานความปลอดภย

- ใชวสดอปกรณในประเทศมากขน - สงเสรมการผลตวสดอปกรณประกอบเทคโนโลยกาซชวภาพของไทย

ปจจยประกอบ - การขออนญาตผลตพลงงานทดแทนมขนตอนยงยาก

- มาตรฐานดานความปลอดภยต า - การจ าหนายของเสยทเปนของเหลว (ปยน า) ไม

สามารถท าได

- ขออนญาตผลตพลงงานทดแทนไดอยางสะดวก

- สรางความเชอมนดานความปลอดภย - ส า ม า ร ถ น า ข อ ง เ ส ย ท เ ห ล อ จ า ก

กระบวนการมาสรางรายไดเพมความคมคา

- ปรบปรงขอก าหนดการขออนญาตผลตพลงงานทดแทนในประเทศ

- ก าหนดมาตรฐานดานความปลอดภยทชดเจน

- พฒนาแนวทางการเพมมลคาของเสยจากระบบ

46

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

กลมยอย เปาหมาย สถานการณปจจบน มตมมมอง สภาพปจจบน เปาหมายการพฒนา ประเดนในการปรบปรง

ผลตไฟฟาขายแบบครบวงจร (หญาเนเปยร)

ผน าในการประยกตใชใน

ภมภาคอาเซยน (เจาของโครงการหรอรวมลงทน)

เพงผานขนตอนการศกษาวจยก าลงอยในระหวางการขยายผล

ภายในประเทศ

ลกคา(ตลาด) - ในประเทศคาดวาจะมความคมคาแตตองอาศยการสงเสรมแบบครบวงจร

- ในอาเซยนคาดวาหลายประเทศนาจะมศกยภาพแตตองมมาตรการอดหนน

- ขยายการประยกต ใชไปยงประเทศในอาเซยน (ออกแบบและตดตง)

- สรางเครอขายดานธรกจกาซชวภาพในอาเซยน

- ชกจงใหประเทศในอาเซยนสงเสรม การผลตพลงงานจากกาซชวภาพ

คแขงขน - บางประเทศทมความพรอมดานการลงทนอาจสนใจเขามาแขงขน เชน สงคโปร

- ปกปองตลาดภายในประเทศ - กดกนการใหการอดหนน (Adder) กบนกลงทนตางชาต

ผประกอบการ - อยในชวงเรมตนเขาสธรกจ - มความเชยวชาญการด า เนนธ รกจในประเทศอาเซยน

- ศกษาศกยภาพประเทศในอาเซยน - ศกษาขอก าหนดในการด าเนนธรกจ - กาซชวภาพในประเทศอาเซยน - ภาครฐมสวนรวมในการเปดโอกาส

ปจจยการผลต - อปกรณทตองการความปลอดภยสง เชน มอเตอร กนระเบด (EXPLOSION PROOF MOTOR) ผาใบคลมบอทมความปลอดภยสง Gas-engine ใบกวน และระบบคอนโทรล ตองน าเขาจากประเทศสงคโปร มาเลเซย เนองจากประเทศดงกลาวมเทคโนโลยทดกวา

- ใชวสดอปกรณในประเทศมากขน - สงเสรมการผลตวสดอปกรณประกอบเทคโนโลยกาซชวภาพของไทย

ปจจยประกอบ

- การขออนญาตผลตพลงงานทดแทนมขนตอนยงยาก - มกมปญหาดานมาตรฐานความปลอดภย - การจ าหนายของเสยท เ ปนของเหลว ( ปยน า ) ไม

สามารถท าได

- ขออนญาตผลตพลงงานทดแทนไดอยางสะดวก

- สรางความเชอมนดานความปลอดภย - ส า ม า ร ถ น า ข อ ง เ ส ย ท เ ห ล อ จ า ก

กระบวนการมาสรางรายไดเพมความคมคา

- ปรบปรงขอก าหนดการขออนญาตผลตพลงงานทดแทนในประเทศ

- ก าหนดมาตรฐานดานความปลอดภยทชดเจน

- พฒนาแนวทางการเพมมลคาของเสยจากระบบ

47

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

3.3 แผนยทธศาสตร จากการศกษาวสยทศนและเปาหมายของผมสวนไดสวนเสยรวมกบการวเคราะหดวย

เครองมอทางยทธศาสตรไดแก S.W.O.T Analysis TOWS Analysis และ Gap Analysis ท าใหสามารถก าหนดสงทสมควรด าเนนการเตรยมความพรอมส าหรบผประกอบการในธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพเพอน าไปสวสยทศนคอการใชโอกาสและลดภยคกคามตอภาคธรกจทเกดขนจากการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ควบคไปกบการพฒนาการใชพลงงานทดแทนและสงเสรมการอนรกษพลงงานภายในประเทศไดดงน

3.3.1 แผนทยทธศาสตร

รปท 2 แผนทยทธศาสตรส าหรบกลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ

ใชโอกาสและลดภยคกคามจากการเขาส AEC

สงเสรมการผลตวสดและอปกรณ

สนบสนนการขยายธรกจไปยงประเทศ ASEAN

กระชบความสมพนธและชกจงดานนโยบาย

สรางผผลตวสดและอปกรณประกอบระบบกาซชวภาพ

โครงการในประเทศคมคามากขนและพงพงการน าเขานอยลง

พฒนาความรความสามารถจากงานออกแบบและตดตงในตางประเทศ

เสรมศกยภาพของตลาดASEAN

เปาหมายภายในประเทศ(แผน AEDP)

ผน าการผลตพลงงานจากกาซชวภาพใน ASEAN(ยกระดบการออกแบบ ตดตง และพงพงตนเองดานวสดอปกรณกาซชวภาพ )

โอกาสในการสงออกวสดอปกรณในระบบกาซชวภาพ

สรางโอกาสในการเขาถงตลาดASEAN

48

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

โดยสรปประเดนทสมควรด าเนนการไดดงน 1. การสงเสรมการผลตวสดอปกรณ แมวาผประกอบการไทยจะมความรความเชยวชาญในการ

ออกแบบและตดตงระบบผลตพลงงานจากกาซชวภาพเปนอยางดแตพบวาวสดอปกรณทใชประกอบระบบแทบทงหมด (นอกจากงานโยธา) ยงตองพงพงการน าเขาเปนส าคญ โดยทผานมาพบวาแมจะไดมการสงเสรมใหมการผลตวสดอปกรณเพอใชประกอบระบบอยางตอเนอง แตตลาดในประเทศเพยงอยางเดยวยงมขนาดเลกเกนไปไมนาจะคมคาตอการลงทนท าใหไมมผสนใจลงทนผลตวสดอปกรณดงกลาวมากนก แตในอนาคตหากไทยมงสงเสรมใหเปนผน าดานกาซชวภาพในอาเซยนแลวจะเกดการเตบโตของธรกจดานการออกแบบและตดตง รวมถงการผลตวสดอปกรณทใชประกอบระบบออกไปอกหลายเทา ดงนนจงควรสงเสรมใหมผผลตวสดอปกรณดงกลาวในประเทศไทยมากยงขนเนองจากมองเหนโอกาสและความเปนไปไดของการท าธรกจดานน โดยอาจจ าเพาะเจาะจงใหการสงเสรมในระดบทเขมขนมากขนกบวสดอปกรณบางประเภททประเมนวาไทยมความพรอมและมนยส าคญตอการลงทนในโครงการ

2. การกระชบความสมพนธและชกจงเชงนโยบาย โดยเฉพาะกบกลมประเทศเปาหมายไดแก ประเทศมาเลเซย อนโดนเซย ฟลปปนส เวยดนาม รวมถงกมพชา ลาว และเมยนมาร โดยเรมจากการสรางเครอขายผมสวนเกยวของทงภาครฐและภาคเอกชนทมสวนเกยวของกบธรกจกาซชวภาพ แลวสงเสรมใหเกดการแลกเปลยนเรยนรเพอกระชบความสมพนธรวมทงสรางทศนคตทดในการใชประโยชนจากพลงงานจากกาซชวภาพจากนนจงชกจงใหเกดมาตรการสงเสรมการใชกาซชวภาพในแตละประเทศ รวมถงการสงเสรมใหมมาตรฐานความปลอดภยในการออกแบบและตดตงระบบกาซชวภาพในอาเซยน ซงจะเปนการขยายตลาดการใหบรการออกแบบและตดตงระบบผลตพลงงานจากกาซชวภาพของผประกอบการไทย รวมถงโอกาสในการคาขายวสดอปกรณประกอบระบบบางชนดทไทยสามารถผลตไดตามเปาประสงค

3. การสนบสนนการขยายธรกจไปยงอาเซยน ประกอบดวยการสนบสนนดานขอมล เชน การจดตงศนยขอมลการคาการลงทนดานกาซชวภาพในภมภาคอาเซยนเพอรวบรวมขอมลศกยภาพและขอก าหนดกฎหมายเกยวกบการออกแบบและตดตงระบบผลตพลงงานจากกาซชวภาพในแตละประเทศ และการเขามามสวนรวมกบภาคเอกชนในการบกเบกตลาดการออกแบบและตดตงระบบผลตพลงงานจากกาซชวภาพในตางประเทศ ทงนเพอสรางความสนใจและความเชอมนใหกบผประกอบการไทยเกยวกบโอกาสทางการตลาดส าหรบการน าประสบการณและความเชยวชาญไปใชออกแบบและตดตงระบบผลตพลงงานจากกาซชวภาพในภมภาคอาเซยน อนจะน าไปสการพฒนาศกยภาพของผประกอบการจากประสบการณในตางประเทศตามเปาประสงค รวมถงอาจเกดการลงทนผลตพลงงานทดแทนจากกาซชวภาพในตางประเทศซงแมวาจะไมไดตอบสนองตอเปาประสงคโดยตรงแตกถอเปนการใชโอกาสในการเขาส AEC ไดอยางคมคา

49

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

3.3.2 แผนยทธศาสตร ตารางท 8 แผนยทธศาสตรการเตรยมส AEC ธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ

เปาประสงคหลก เปาหมาย (ยอย)

ประเดนยทธศาสตร (วตถประสงคเชงกลยทธ)

กลยทธ กลมเปาหมาย มาตรการ

ผน าการผลตพลงงานจากกาซชวภาพ ในภมภาคอาเซยน

- ผน าการออกแบบและตดตงระบบผลตพลงงานจากกาซชวภาพในภมภาคอาเซยน

- ตนแบบการท าโครงการผลตไฟฟาจากกาซชวภาพ (หญาเนเปยร) ในภมภาคอาเซยน

ขยายการด าเนนธรกจไปยงอาเซยน

การรวมเปนพนธมตรในอาเซยน (รวมเปนพนธมตรธรกจ)

SG, PH, ID, MY, VN, KH, LA, MM

- สรางและเชอมโยงเครอขายความรวมมอ - แลกเปลยนเรยนรและกระชบความสมพนธ - ผลกดนนโยบายสงเสรมการใชกาซชวภาพในประเทศอาเซยน

การสนบสนนใหเตบโตในตลาดอาเซยน

PH, ID, MY, VN - การศกษาตลาดอาเซยน ศกยภาพแหลงผลตกาซชวภาพในประเทศอาเซยน ขอกฎหมายทมผลกระทบตอธรกจตดตงกาซชวภาพใน

อาเซยน - การมสวนรวมดานการตลาดของภาครฐในอาเซยน

สรางความไดเปรยบของผประกอบการไทย

การสรางความเปนผน า (พฒนาตลาดภายในประเทศ)

TH - ขยายการผลตพลงงานจากกาซชวภาพในประเทศอยางตอเนอง

- ปรบปรงขอก าหนดการขออนญาตผลตพลงงานทดแทน - การก าหนดมาตรฐานความปลอดภยในการใชกาซชวภาพ

การพฒนาศกยภาพดานเทคนค

TH - สงเสรมการวจยและพฒนาเทคโนโลย แนวทางการเพมมลคาของเสยจากระบบผลตกาซชวภาพ

การเพมศกยภาพการด าเนนธรกจในอาเซยน

TH - สงเสรมการผลตวสดอปกรณส าหรบระบบกาซชวภาพ

หมายเหต 1) TH = การด าเนนการภายในประเทศไทย, SG = สงคโปร, PH = ฟลปปนส, ID = อนโดนเซย, MY=มาเลเซย, VN=เวยดนาม, BN=บรไน, KH = กมพชา, LA=ลาว, VN=เมยนมาร 2) ตวอกษรสด า = โครงการทควรด าเนนการเพมเตมเพอเตรยมเขาส AEC, ตวอกษรสเทา = โครงการทด าเนนการอยแลวหรอควรด าเนนการเพอพฒนาตามแผน AEDP

50

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

3.3.3 แผนทน าทาง (Roadmap)

51

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

3.3.4 แผนงานเตรยมความพรอมภาคธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ กลยทธ โครงการ ปทด าเนนการ หนวยงาน

รบผดชอบ(1) หนวยงานทเกยวของ(2) 2557 2558 2559 2560 2561

ก.การรวมเปนพนธมตรในอาเซยน

ก.1 สรางเครอขายและกระชบความสมพนธในอาเซยน กผ., สวค. สป.พน.,สนพ.พน., ก.2 ชกจงใหเกดนโยบายสงเสรมทเปนรปธรรมในประเทศอาเซยน กผ., สวค. สป.พน.,สนพ.พน.,

ก.3 ผลกดนมาตรฐานเชอเพลง/สนคา/วชาชพ/ความปลอดภยในอาเซยน กผ., สวค. สป.พน.,สนพ.พน.,

ข.การเสรมศกยภาพภายในเพอรองรบการด าเนนธรกจในอาเซยน

ข.1 สงเสรมการผลตวสดอปกรณภายในประเทศ สวค. สนพ.พน.,BOI

ค.การสนบสนนผประกอบการในการขยายธรกจไปยงตลาดอาเซยน

ค.1 ศกษาขอมลศกยภาพและขอก าหนด/กฎหมายของประเทศเปาหมายในอาเซยน กผ.,สวค.

กต.

ค.2 รวมบกเบกตลาดอาเซยน กผ.,สวค. กต.,พณ.,สบง.

สรางความเปนผน าโดยพฒนาตลาดภายในประเทศ

1. ปรบปรงขอก าหนดเพอเสรมศกยภาพการด าเนนการภายในประเทศ สวค. สกพ.พน.,สนพ.พน.

2. ขยายการประยกตใชภายในประเทศอยางตอเนอง สวค. สกพ.พน.,สนพ.พน.

พฒนาศกยภาพดานเทคนค

1. สงเสรมการวจยและพฒนาในหวขอทตรงกบความตองการผประกอบการ สวค. สนพ.พน.

หมายเหต (1) สพช.=ส านกพฒนาเชอเพลงชวภาพ สพพ.= ส านกพฒนาพลงงานทดแทน สพส.=ส านกพฒนาพลงงานแสงอาทตย สวค.=ส านกวจยและคนควาพลงงาน สกอ.=ส านกก ากบและอนรกษพลงงาน สสอ.= ส านกสงเสรมการอนรกษพลงงาน สพบ.=ส านกพฒนาทพยากรบคคลดานพลงงาน กผ.=กองแผนงาน

(2) สป.พน.= ส านกงานปลด กระทรวงพลงงาน สนพ.พน.=ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน ธพ.พน.=กรมธรกจพลงงานกระทรวงพลงงาน สกพ.พน.=ส านกก ากบกจการพลงงาน กระทรวงพลงงาน กต.=กระทรวงการตางประเทศ พณ.=กระทรวงพาณชย BOI=ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (สกท.) สมอ.=ส านกงานมาตรฐานอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม สบง.=สถาบนการเงน, TPQI = สถาบนคณวฒวชาชพ (หนวยงานมหาชน) คค.=กระทรวงคมนาคม

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

บทท 4 สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ

4.1 สรปผลการศกษา ระดบความสามารถในการด าเนนธรกจพลงงานทดแทนประเภท กาซชวภาพของ

ผประกอบการไทยถอวาสงกวาทกประเทศในกลมอาเซยน และควรวางเปาหมายการด าเนนธรกจในเชงรก

การเพมการผลตกาซชวภาพส าหรบตลาดภายในประเทศของไทยถอวามปจจยเกอหนนคอนขางดและประสบความส าเรจในระดบสง จงเปนตลาดทนาสนใจส าหรบประเทศสมาชกอาเซยน แตดวยผลการด าเนนการในปจจบนทมการใชปจจยเกอหนนภายในประเทศอยางเตมศกยภาพอยแลว ประกอบกบความเชยวชาญและประสบการณของผประกอบการไทยในการด าเนนธรกจกาซชวภาพทไมเปนรองใครในอาเซยน จงไมตองกงวลเกยวกบการถกรกตลาดภายในประเทศมากนก

การใชโอกาสในการเขาส AEC คอการขยายการใหบรการออกแบบและตดตงระบบผลตพลงงานจากกาซชวภาพ โดยเฉพาะมาเลเซย อนโดนเซย ฟลปปนส และเวยดนาม ซงเปนตลาดขนาดใหญ และมอตสาหกรรมทเหมาะกบประยกตใชระบบผลตกาซชวภาพจากน าเสย รวมถงฟารมเกษตรขนาดใหญพอทจะท าใหการประยกตใชระบบผลตพลงงานจากกาซชวภาพมความคมคา ในขณะทกมพชา ลาว และเมยนมาร นนมศกยภาพรองรบระบบผลตพลงงานจากกาซชวภาพขนาดเลกในพนทหางไกลทขาดแคลนแหลงพลงงานแตอาจจะยงไมมความคมคามากนก

ไมมคแขงทชดเจนส าหรบผประกอบธรกจชวมวลไทยในการเขาส AEC แตกควรจบตามองประเทศสงคโปรเนองจากมความสามารถในดานการคาและการลงทนทโดดเดน ประกอบกบเปนตวแทนจ าหนายเทคโนโลยดานกาซชวภาพรายใหญในอาเซยนและมปจจยเกอหนนการด าเนนธรกจพลงงานทดแทนภายในประเทศในระดบต าท าใหจ าเปนตองมงเนนการรกไปยงแหลงทรพยากรในตางประเทศ นอกจากนยงมประเทศมาเลเซยซงไดมการสงเสรมการผลตพลงงานจากกาซชวภาพในธรกจน ามนปาลมเชนกน ท าใหมประสบการณและความเชยวชาญอยพอสมควร

53

รายงานผลการศกษากลมธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพ โครงการเตรยมความพรอมภาคอตสาหกรรมและธรกจกบการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนเพอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

4.2 ขอเสนอแนะ

จากการศกษาของโครงการสรปสงทสมควรด าเนนการตามล าดบดงตอไปน 1. จดกจกรรมแลกเปลยนเรยนรในลกษณะของการจดสมมนาหรอศกษาดงานรวมกบประเทศใน

สมาชกอาเซยน โดยมงเนนการแลกเปลยนความรและประสบการณกบหนวยงานภาครฐและภาคเอกชนของประเทศสมาชกอาเซยน โดยเฉพาะประเทศ ฟลปปนส เวยดนาม มาเลเซย และอนโดนเซย โดยพยายามแสดงใหเหนถงประโยชนของการประยกตใชพลงงานจากกาซชวภาพทประเทศไทยไดรบทงตอระบบเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม ทงในระดบชมชนและในระดบมหภาค เพอเปนการสรางเครอขาย กระชบความสมพนธ และชกจงเชงนโยบายตอไป

2. ทบทวนมาตรการสงเสรมการผลตวสดอปกรณประกอบระบบผลตพลงงานจากกาซชวภาพ โดยท าการศกษาเพอจดล าดบความส าคญของวสดอปกรณหลกในระบบผลตพลงงานจากกาซชวภาพทควรด าเนนการสงเสรมใหมการผลตขนในประเทศไทยโดยพจารณาจากขนาดของตลาดและความสามารถเชงเทคโนโลยและหวงโซอปทานภายในประเทศ ประกอบกบการศกษาผลส าเรจและความลมเหลวของมาตรการสงเสรมการผลตวสดอปกรณทใชในระบบผลตพลงงานทดแทนทผานมาเพอ เพมระดบความเขมขนในการสงเสรมการผลตวสดอปกรณดานพลงงานทดแทนภายในประเทศรองรบการขยายตลาดการตดตงใชงานภายในประเทศและตลาดอาเซยนหลงเขาส AEC

3. จดตงศนยสนบสนนการประกอบธรกจพลงงานทดแทนและการอนรกษพลงงานในภมภาคอาเซยน โดยเปนแหลงรวบรวมขอมลเกยวกบศกยภาพและกฎเกณฑเกยวกบการคาและการลงทนส าหรบธรกจดานพลงงานทดแทนและการอนรกษพลงงานตงแตตนน าไปจนถงปลายน า ซงส าหรบธรกจ กาซชวภาพควรแบงการด าเนนการเปน 2 ระดบ ไดแกตลาดทมความนาสนใจส าหรบการด าเนนการ เชงธรกจ ไดแก เวยดนาม ฟลปปนส มาเลเซย และอนโดนเซย กบตลาดทใชเปนมาตรการความชวยเหลอไดแก กมพชา ลาว และเมยนมาร ทงนการด าเนนงานอาจรวมถงการชวยเหลอผประกอบการในการเปดตลาดอาเซยน เชน การประสานความรวมมอผานหนวยงานภาครฐ การจดกจกรรม Road Show หรอการจบคธรกจ (Business Matching) เพอสนบสนนผประกอบการไทยใหใชโอกาสในการเขาส AEC ในการขยายศกยภาพการคาการลงทนเกยวกบธรกจพลงงานทดแทนประเภทกาซชวภาพในอาเซยน

กองแผนงาน กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน

โทรศพท 0 2223 0021-9 ตอ 1276