22
1 บทที่ 1 บทนา รายงานข้อมูลวิสาหกิจชุมชน จังหวัดหนองบัวลาภู วัตถุประสงค์ในการจัดทารายงาน 1) เพื่อรวบรวมข้อมูลการส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนของจังหวัด 2) เพื่อศึกษาศักยภาพการส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนของจังหวัด 3) เพื่อนาเสนอแนวทางการพัฒนาวิสาหกิจชุมชนของจังหวัด 1 เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบงานวิสาหกิจชุมชน - เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบงานวิสาหกิจชุมชน ระดับจังหวัด ชื่อ-สกุลนายสุริยะ อุดมทรัพย์ ตาแหน่ง.นักวิชาการส่งเสริมการเกษตรชานาญการ เบอร์โทรศัพท์มือถือ 08-5739-9176 - เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบงานวิสาหกิจชุมชน ระดับอาเภอ อาเภอ ชื่อ-สกุล ตาแหน่ง เบอร์โทรศัพท์มือถือ 1.เมือง นางวัชนีย์ ปรีสมบูรณ์ นักวิชาการส่งเสริม การเกษตรชานาญการ 08-9942-7218 2.โนนสัง นางกรรณิการ์ เล่ห์ภูเขียว นักวิชาการส่งเสริม การเกษตรชานาญการ 08-5659-9096 3.นากลาง นางนงรักษ์ ภักดี เจ้าพนักงานเคหกิจเกษตร ชานาญงาน 0828433641 4.ศรีบุญเรือง นางสาวศุภลักษณ์ มูลตรีศรี นักวิชาการส่งเสริม การเกษตรชานาญการ 08-1058-8476 5..สุวรรณคูหา นายทองอินทร์ กินรียศ นักวิชาการส่งเสริม การเกษตรชานาญการ 08-9575-0942 6. สุวรรณคูหา นายพงษ์สวัสดิ์ พลประเสริฐ นักวิชาการส่งเสริม การเกษตรชานาญการ 08-7634-9929

บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

1

บทท 1 บทน า รายงานขอมลวสาหกจชมชน จงหวดหนองบวล าภ

วตถประสงคในการจดท ารายงาน 1) เพอรวบรวมขอมลการสงเสรมวสาหกจชมชนของจงหวด 2) เพอศกษาศกยภาพการสงเสรมวสาหกจชมชนของจงหวด 3) เพอน าเสนอแนวทางการพฒนาวสาหกจชมชนของจงหวด

1 เจาหนาทผรบผดชอบงานวสาหกจชมชน

- เจาหนาทผรบผดชอบงานวสาหกจชมชน ระดบจงหวด ชอ-สกลนายสรยะ อดมทรพย ต าแหนง.นกวชาการสงเสรมการเกษตรช านาญการ เบอรโทรศพทมอถอ 08-5739-9176 - เจาหนาทผรบผดชอบงานวสาหกจชมชน ระดบอ าเภอ

อ าเภอ ชอ-สกล ต าแหนง เบอรโทรศพทมอถอ

1.เมอง นางวชนย ปรสมบรณ นกวชาการสงเสรมการเกษตรช านาญการ

08-9942-7218

2.โนนสง นางกรรณการ เลหภเขยว นกวชาการสงเสรมการเกษตรช านาญการ

08-5659-9096

3.นากลาง นางนงรกษ ภกด เจาพนกงานเคหกจเกษตร ช านาญงาน

0828433641

4.ศรบญเรอง นางสาวศภลกษณ มลตรศร นกวชาการสงเสรมการเกษตรช านาญการ

08-1058-8476

5..สวรรณคหา นายทองอนทร กนรยศ นกวชาการสงเสรมการเกษตรช านาญการ

08-9575-0942

6. สวรรณคหา นายพงษสวสด พลประเสรฐ นกวชาการสงเสรมการเกษตรช านาญการ

08-7634-9929

Page 2: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

2

บทท 2 ขอมลทวไปเกยวกบสถานการณวสาหกจชมชนจงหวดหนองบวล าภ

ค าขวญของจงหวดหนองบวล าภ “ ศาลสมเดจพระนเรศวรมหาราช อทยานแหงชาตภเกา-ภพานค า แผนดนธรรมหลวงปขาว เดนสกาวถ าเอราวณ นครเขอนขนธกาบแกวบวบาน ” ประวตความเปนมา ยคกอนประวตศาสตร จงหวดหนองบวล าภเปนดนแดนทอยอาศยของมนษยมาตงแตยคกอนประวตศาสตร ปรากฏ หลกฐานตามโครงกระดกมนษยและสตว เศษภาชนะดนเผา ทงแบบผวเรยบและแบบตกแตงผวดวย การเขยนสและลวดลายตางๆ เชน หนดนเผา หนบดเผา เครองมอเหลก เครองประดบส ารด อาย ประมาณ 2,500 ปมาแลว มหลกฐานทปรากฏเดนชด ไดแก - แหลงโบราณคด โนนพราว บานกดคอเมย ต.กดด อ.โนนสง - แหลงโบราณคดโนนดอนกลาง บานกดกวางสรอย ต.บานถน อ.โนนสง เปนตน ยคประวตศาสตร - สมยทราวด มนษยเรมมการประดษฐตวอกษรขน มหลกฐานทเหนไดชด คอ ใบเสมาหนทราย ทวดพระธาตเมองพณ อ.นากลาง และวดปาโนนค าวเวก อ.สวรรณคหา เปนตน - สมยพระไชยเชษฐาธราช ประมาณป พ.ศ. 2106 พระไชยเชษฐาธราช แหงกรงศรสตนาคนหต (เวยงจนทร)ไดอพยพผคนมาอยอาศย ณ ทแหงน ไดสรางพระพทธรปและศลาจารกไวทถ าสวรรณคหา อ.สวรรณคหา และน าไพรพลมาบรณะสรางบานแปงเมองหนองบวลมภขนใหมทรมหนองบว ซงเปนเมองเกา มาแตสมยขอมเรองอ านาจ ไดสรางพระพทธรปวหาร ขดบอน าในบรเวณวดในหรอวดศรคณเมอง และยกฐานะขนเปนเมอง “จ าปานครกาบแกวบวบาน” หรอเมอง “หนองบวลมภ” - สมยกรงศรอยธยา ประมาณป พ.ศ. 2117 ชวงสยกรงศรอยธยาใหพมาครงท 1 สมเดจพระนเรศวรไดตามเสดจพระมหาธรรมราชาพระราชบดายกทพเขารบกบกรงศรสตตนาคนหต(เวยงจนทร) และไดน ากองทพเสดจประทบพกแรมทรมหนองบวแตทรงพระประชวรดวยไขทรพษเสยกอน จ าตองเลก ทพเสดจกลบกรงศรอยธยา ตอมาประมาณป พ.ศ. 2302 สมยพระเจาเอกทศน กษตรยองคสดทายแหงกรงศรอยธยา พระวอ พระตา ซงเปนเสนาบดของเจากรงเวยงจนทรไดอพยพหนขามล าน าโขง มาตงภมล าเนาบรณะสราง บานแปงเมอง “จ าปานครกาบแกวบวบาน” ขนใหมและตงชอวา “ นครเขอนขนธกาบแกวบวบาน” แตภายหลงประมาณป พ.ศ. 2310 ถกกองทพของพระเจาสรบญสาร โอรสเจาเมองเวยงจนทรตแตก ในเวลาตอมา - สมยกรงธนบร-กรงรตนโกสนทร ประมาณป พ.ศ. 2321 พระเจากรงธนบรไดโปรดใหพระยาจกรยกกองทพมาปราบพระเจาสรบญสารจนไดรบชยชนะในทสด และน าพระแกวมรกตและพระพทธรปปางตางๆ กลบมาถวายพระเจาตากสนแหงกรงธนบรและไดรบการปนบ าเหนจเปน “เจาพระยามหากษตรยศก”เมองนครเขอนขนธกาบแกว บวบาน จงไดขนกบราชอาณาจกรไทยตงแตนนมา - สมยกรงรตนโกสนทร พ.ศ. 2369-2406 ในรชกาลท 3 เจาอนวงษแหงเวยงจนทรเปนกบฏยกทพมายดเมองนครราชสมา จงสงกองทพไทยมาปราบ เจาอนวงษไดถอยทพกลบมาตงรบอยทหนองบวลมภ ฝายไทยตดตามขบไลตามจบเจาอนวงษไดทเวยงจนทร แลวน าตวกลบไปพจารณาโทษทกรงเทพฯ

Page 3: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

3

พ.ศ. 2433 สมยรชกาลท 4 ไดจดระเบยบการปกครองบานเมองทางลมน าโขงใหมโดยใหขาหลวงเมองหนองคายบงคบบญชาเมองหนองบวลมภขนกบเมองหนองคาย ตอมาสงกดอยกบ หวเมองลาวพวน พระปทมเทวาภบาล เจาเมองหนองคายไดแตงตงพระวชโยดมกมทเขต มาครองนคร เขอนขนธกาบแกวบวบาน และเปลยนชอเมองใหมวา “กมทธาสย”พ.ศ. 2449 ไดโปรดเกลาฯใหเปลยนชอเมองกมทธาสยเปน “ เมองหนองบวลมภ”ขนอยบรเวณหมากแขงพ.ศ. 2450 ไดโปรดเกลาฯใหกระทรวงมหาดไทยรวมเมองตางๆ ในบรเวณบานหมากแขง ตงเปนเมองจตวา เรยกวา เมองอดรธาน สวนเมองในสงกดบรเวณใหมฐานะเปนอ าเภอ เมองหนองบวล าภ จงกลายเปน “อ าเภอหนองบวล าภ” ขนกบจงหวดอดรธาน โดยม พระวจารณกมทธกจเปนนายอ าเภอคนแรก พ.ศ. 2536 รฐบาลมการกระจายอ านาจมายงสวนภมภาค เพอประโยชนดานการปกครอง การใหบรการของรฐ การอ านวยความสะดวกแกประชาชน การสงเสรมใหทองถนเจรญยงขนคณะรฐมนตรและรฐสภา จงไดอนมตรางพระราชบญญตจดตงจงหวดหนองบวล าภตามรางเสนอของนายเฉลมพล สนทวงศชยและคณะ และไดรบการประกาศจดตงเปนจงหวดหนองบวล าภตงแตวนท 1 ธนวาคม 2536 โดยประกาศในหนงสอราชกจจานเบกษา ฉบบพเศษ เลมท 110ตอนท 125 ลงวนท 2 กนยายน พ.ศ. 2536 เปนตนมาถงปจจบน ขอมลทวไป ขนาดและทตง จงหวดหนองบวล าภ ตงอยระหวางเสนรงท 17 องศาเหนอ และเสนแวงท 102 องศา ตะวนออก อยทางทศตะวนออกเฉยงเหนอของประเทศไทย หางจากกรงเทพมหานคร ตามทาง หลวงแผนดนหมายเลข 210 (กรงเทพฯ – นครราชสมา – ขอนแกน – อดรธาน - หนองบวล าภ) เปนระยะทางประมาณ 608 กโลเมตร โดยหางจากจงหวดอดรธาน – หนองบวล าภ ตามเสนทาง หลวงหมายเลข 210 (อดรธาน - เลย) ประมาณ 46 กโลเมตรหรอตามทางหลวงแผนดนหมายเลข 228 (กรงเทพ – สคว – ชยภม – ชมแพ – ศรบญเรอง -หนองบวล าภ) ประมาณ 518 กโลเมตร มขนาดพนท รวมทงจงหวด 3,859.1 ตารางกโลเมตร หรอประมาณ 2,411,937.5 ไร คดเปนรอยละ 2.27 ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และรอยละ 0.75 ของประเทศ (พนทประเทศ 513,029 ตารางกโลเมตร หรอ 320,696,898,125 ไร) อาณาเขต ทศเหนอ ตดตอกบ อ. น าโสม อ. บานผอ จ.อดรธาน ทศใต ตดตอกบ อ. สชมพ อ.หนองนาค า จ.ขอนแกน ทศตะวนตก ตดตอกบ อ. ภกระดง อ. วงสะพง อ. ผาขาว และ อ.เอราวณ จ.เลย ทศตะวนออก ตดตอกบ อ. บานผอ อ. กดจบ อ. หนองววซอ จ.อดรธาน การแบงเขตการปกครอง จงหวดหนองบวล าภ แบงการปกครองออกเปน 6 อ าเภอ 59 ต าบล 687 หมบาน 33 ชมชน 1 เทศบาลเมอง , 23 เทศบาลต าบล, 1 อบจ. , และ 43 อบต. สมาชกสภาผแทนราษฎร 3 คน สมาชกวฒสภา 1 คน ประชากร จงหวดหนองบวล าภ ป 2553 (มถนายน 2553) มประชากรทงสน 501,581 คน เปนชาย

Page 4: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

4

252,496 คน คดเปนรอยละ 50.34 ของประชากรทงหมด หญง 249,085 คน คดเปนรอยละ 49.66 จ านวนครวเรอน 218,214 ครวเรอน การแบงสวนราชการ จงหวดหนองบวล าภมสวนราชการบรหารสวนภมภาค จ านวน 32 แหง และสวนราชการท สงกดสวนกลางและสงกดอสระ จ านวน 40 แหง รวมสวนราชการทงสน 72 แหง สนทรพยทางธรรมชาต ลกษณะภมประเทศ สภาพพนทสวนใหญของจงหวดหนองบวล าภ เปนทราบสง บางสวนเปนพนทลกคลนลอนตนถงลอนลก มความสงเฉลยจากระดบน าทะเลปานกลางประมาณ 200 เมตร ทางดานทศเหนอและตะวนออกเฉยงเหนอของจงหวดเปนภเขาตดตอกบอ าเภอน าโสม จงหวดอดรธาน อ าเภอนาดวง และอ าเภอวงสะพง จงหวดเลย พนทมลกษณะลาดลงไปทางทศใตและตะวนออกของจงหวด ซงเปนทราบลมน าล าพะเนยง ดนสวนใหญเปนดนปนทรายและลกรงไมสามารถเกบน าหรออมน า ทางดานะวนออกของจงหวดเปนแนวเทอกเขาภพานกนเขตแดน กบจงหวดอดรธานตลอดแนวจากเหนอลงใต และตดตอกบภเขาในอ าเภอโนนสง สวนตอนใตของจงหวดตดกบอางเกบน าเขอนอบลรตน ลกษณะภมอากาศ ลกษณะภมอากาศ แบงออกเปน 3 ฤด เชนเดยวกบจงหวดอนๆ ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ไดแก ฤดรอน ฤดฝน ฤดหนาว สภาพอากาศโดยทวไปขนอยกบมรสมทพดผานประจ าป จดอยในประเภทภมอากาศแบบพนเมองรอนเฉพาะฤด กลาวคอจะมฝนตกเฉพาะฤดฝน สลบกบชวงแหงแลงในฤดหนาวและรอน ทรพยากรปาไม จากการแปลภาพถายดาวเทยม Landsat-5 ป พ.ศ. 2546 - 2547 มาตราสวน 1:50,000 พบวาจงหวดหนองบวล าภ มเนอทรวมทงจงหวด 3,859.1 ตารางกโลเมตร หรอ 2,411,937.5 ไร ซงเมอมการจ าแนกการใชประโยชนทดนเปนรายต าบล พบวา • มพนทปาไมคงเหลอ 566.51 ตารางกโลเมตร หรอ 354,063 ไร คดเปนรอยละ 14.68 ของพนทจงหวด • มพนทแหลงน า 133.70 ตารางกโลเมตร หรอ 83,562.5 ไร คดเปนรอยละ 3.46 ของพนทจงหวด • พนทอนๆ 3,394.91 ตารางกโลเมตร หรอ 2,121,818.7 ไร คดเปนรอยละ 87.97 ของพนทจงหวด ทมา : ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (20 ก.พ. 49)

แหลงน าธรรมชาต จงหวดหนองบวล าภขาดแคลนแหลงน าธรรมชาตขนาดใหญและขนาดกลาง เนองจากม สภาพพนทเปนทราบสง มแหลงน าในพนทตนน าทส าคญในเขตอ าเภอนาดวง จงหวดเลย ไดแก - ล าพะเนยง ตนน าเกดจากภเขาในเขต อ.นาดวง จ.เลย ความยาวประมาณ 314 กม. เปนลมน าทมความส าคญตอการด ารงชพของราษฎรทองถนท อ.นาวง อ.ศรบญเรอง อ.เมองฯ อ.นากลาง และ อ.โนนสง ครอบคลมพนทเกษตรกรรมรวมเนอท 1,195,000 ไร ไหลผานพนท

Page 5: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

5

ชมชน 29 ต าบล 195 หมบาน 31,443 ครวเรอน ประชาชนในพนทลมน า จ านวน 249,888 คน - ล าน าโมง ตนน าเกดจากภเขาเขต อ.นาดวง จ.เลย บรเวณภซางใหญและภเขาเขต อ.สวรรณคหา และอ.นากลาง ความยาวประมาณ 113 กม. เปนลมน าทมความส าคญตอการด ารงชพ ของราษฎรทองถน อ.นากลาง อ.สวรรณคหา อ.นาวง และ อ.เมองหนองบวล าภ ครอบคลมพนท เกษตรกรรม รวมเนอท 1,685,789 ไร ไหลผานพนทชมชน 51 ต าบล ประชาชนในพนทลมน า 59,937 ครวเรอน 270,303 คน นอกจากนยงมแหลงน าขนาดเลกทส าคญ ไดแก ล าหวยมอ ยาวประมาณ 22 กม. ล าน าพวย ยาวประมาณ 30 กม. ล าหวยโซม ยาวประมาณ 21 กม. ล าหวยโคโล ยาวประมาณ 30 กม. เปนตน โดยสภาพแหลงน าจะมลกษณะเปนแหลงน าขนาดเลก หวยตน น าไมขงตลอดทงป กอใหเกดภยแลง ซ าซากเปนประจ าทกป ทมา : ส านกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดหนองบวล าภ อางถงในรายงานผลการปฏบตราชการ ประจ าป 2548 จงหวดหนองบวล าภ

ทรพยากรแร แหลงแรทพบ คอ * แรแกรนต แรถานหน พบทอ าเภอนากลางและอ าเภอสวรณคหา * แรแบไรต พบทอ าเภอสวรรณคหา * ภเขาหนปน ซงเหมาะสมส าหรบอตสาหกรรมระเบดยอยหน พบทอ าเภอนากลาง อ าเภอ นาวง อ าเภอสวรรณคหาและอ าเภอศรบญเรอง ทมา : ส านกงานอตสาหกรรมจงหวดหนองบวล าภ ทรพยากรดน จงหวดหนองบวล าภ ประกอบดวยชดดนโคราช / โพนพสย รอยเอด / โคราช ทายาง ศรเชยงใหม พมาย ราชบร ศรสงคราม บรบอ เพญ เลย นครพนม เขายอย สนปาตอง เพย ปากชอง และทาลดนสวนใหญในจงหวดหนองบวล าภ ดนชนบนเปนดนรวนปนทรายหนาดนคอนขางตนชนลางยงคงเปนดนเหนยว ดนลกรง มการระบายน าคอนขางเรวสวนใหญอยในเขตอ าเภอ ศรบญเรอง อ าเภอโนนสงและอ าเภอเมอง สวนดนเหนยวปนทรายชนลางเปนดนลกรงอยในเขต อ าเภอสวรรณคหา อากาศ จงหวดหนองบวล าภ จดเปนจงหวดทมอากาศบรสทธอยทวไป เนองจากไมมโรงงาน อตสาหกรรมทกอมลพษ และไมมปญหาการจราจร บรรยากาศเหมาะส าหรบการพกผอนทงระยะสน และระยะยาว

สนทรพยทางเศรษฐกจ พชเศรษฐกจทส าคญ ไดแก ขาวเหนยว ขาวจาว ออยโรงงาน มนส าปะหลง ขาวโพด- เลยงสตว ถวเหลอง ผลไม โดยมยางพาราเปนพชเศรษฐกจตวใหม สตวเศรษฐกจทส าคญ คอ โคเนอ สกร และไกเนอ ประมงน าจด พนทท าการประมงทส าคญอยบรเวณอ าเภอโนนสง ซงมอาณาเขตตดตอกบ เขอนอบลรตน จงหวดขอนแกน สตวน าจดทจบได ไดแก ปลา และกงกามกราม ดานอตสาหกรรม

Page 6: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

6

โดยสวนใหญเปนอตสาหกรรมการเกษตร (แปรรปผลผลตดานการเกษตร) รอยละ 88.94 รองลงมาเปนอตสาหกรรมอโลหะ สดสวนรอยละ 3.66 ไดแก ผลตภณฑคอนกรต ผลตอฐมอญ อตสาหกรรมขนสง รอยละ 1.14 และอตสาหกรรมอนๆ รอยละ 6.26 ทมา : สนง.อตสาหกรรมจงหวดหนองบวล าภ อางถงใน รายงานสถตจงหวดหนองบวล าภ พ.ศ. 2552 การลงทนในภาคอตสาหกรรมเหมองแรและการยอยหน จงหวดหนองบวล าภ เปนจงหวดหนงทมศกยภาพในดานการอตสาหกรรมเหมองแร และการยอยหน โดยเฉพาะอยางยงธรกจโรงโมหนใน พนทอ าเภอนากลางและอ าเภอนาวง มตลาดรองรบสวนใหญอยในพนทจงหวดใกลเคยง ไดแก จงหวดอดรธาน จงหวดขอนแกน จงหวดหนองคาย และจงหวดเลย ทมา: ส านกงานอตสาหกรรมจงหวดหนองบวล าภ

ผลตภณฑมวลรวมจงหวดหนองบวล าภ (Gross Provincial Product : GPP) ผลตภณฑมวลรวมจงหวดหนองบวล าภ ป พ.ศ.2551 มลคาเพม ณ ราคาประจ าป มมลคา 16,369 ลานบาท ขยายตวจากป พ.ศ.2550 รอยละ 6.48 สาขาการผลตทมมลคาการผลตสงทสดคอ สาขาการเกษตรฯ มสวนแบงรอยละ 29.04 ของมลคาการผลตทงจงหวด อนดบทสอง คอ สาขา การศกษา รอยละ 14.84 อนดบทสาม คอ สาขาอตสาหกรรม มสวนแบง รอยละ 13.89 รายไดเฉลยตอหวประชากร ในป พ.ศ. 2551 จงหวดหนองบวล าภ มมลคาผลตภณฑเฉลยตอหวตอป (ขอมลเบองตน) (Gpp Per cappita) 30,918 บาท และล าดบท 75 ของประเทศ และเมอพจารณาจากขอมลยอนหลงพบวา มแนวโนมเพมขน ทมา : ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต อางถงใน รายงานสถตจงหวด พ.ศ. 2552

ยทธศาสตรการพฒนาจงหวด (คดเฉพาะทเกยวของกบ วสช.) 1. ผประกอบการ อตสาหกรรม(SMEs)และวสาหกจชมชนมความเขมแขง

1.1 โครงการสงเสรมการลงทนและจดหาแหลงทน kpi รอยละ 4 ของผประกอบการ 1.2 พฒนาและรบรองมาตรฐานผลตภณฑ kpi รอยละ 20 ของผประกอบการ 1.3 สรางตราสญลกษณและตราสนคา kpi รอยละ 20 ของผประกอบการ 1.4 เพมชองทางการตลาดและจ าหนายผลตภณฑกลม kpi รอยละ 20 ของผประกอบการ

2. โครงการทไดรบอนมตจากงบพฒนาจงหวดป 2554 โดยส านกงานเกษตรจงหวด ด าเนนการ 2.1 โครงการสงเสรมและพฒนาการท าขาวฮาง ในกลมวสาหกจชมชน 29 กลม งบประมาณ

2,660,000 บาท 2.2 โครงการเพมศกยภาพกลมวสาหกจชมชนน ารอง 6 กลม งบประมาณ 3,180,000 บาท

Page 7: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

7

ขอมลเกยวกบวสาหกจชมชนของจงหวดหนองบวล าภ

1) ขอมลเกยวกบวสาหกจชมชนโดยภาพกวางๆ ของจงหวดและอ าเภอ

เอกสาร วสาหกจชมชน เครอขายวสาหกจ

รวม

สวช.01 1,150 3 1,153

สวช.02 0 0 0

สวช.03 2,410 5 2,415

สวช.04 145 0 145

สวช.06 1 0 1

สวช.07 96 0 96

รวม 3,802 8 3,810

รวมท งหมด 3,810

2.รายงานสรปชนดการผลตสนคา/บรการ รายงานกลม/ประเภทกจกรรมวสาหกจชมชน/เครอขายวสาหกจชมชน

คนหาจาก:สถานทยนเอกสาร จงหวดหนองบวล าภทงหมด ตดยอดขอมล วนท 31 สงหาคม 2554 เวลา 13.06 น.

กลม/ประเภทกจกรรม วสาหกจชมชน (แหง) เครอขายวสาหกจชมชน (แหง)

อนมต ไมอนมต รอพจารณา อนมต ไมอนมต รอพจารณา ผลตสนคา 1. การผลตพช 428 0 0 1 0 0 2. การผลตปศสตว 220 0 0 1 0 0 3. การผลตประมง 49 0 0 0 0 0 4. การแปรรปและผลตภณฑอาหาร 104 0 0 0 0 0 5. ผลตภณฑผาทอ/เสอผา 252 0 0 1 0 0 6. เครองจกสาน 49 0 0 0 0 0 7. ดอกไมประดษฐ 15 0 0 0 0 0 8. เครองจกรกล 1 0 0 0 0 0 9. ของช ารวย / ของทระลก 8 0 0 0 0 0

Page 8: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

8

10. ผลตภณฑสมนไพร 22 0 0 0 0 0 11. เครองดม 7 0 0 0 0 0 12. เครองประดบ/อญมณ 3 0 0 0 0 0 13. เครองไม/เฟอรนเจอร 17 0 0 0 0 0 14. เครองหนง 0 0 0 0 0 0 15. การผลตปจจยการผลต 116 1 0 1 0 0 16. เครองปน 4 0 0 0 0 0 17. สงประดษฐจากโลหะ 1 0 0 0 0 0 18. การผลตสนคาอนๆ 91 0 0 0 0 0 บรการ 1. รานคาชมชน 13 0 0 1 0 0 2. ออมทรพยชมชน 32 0 0 0 0 0 3. ทองเทยว 1 0 0 0 0 0 4. สขภาพ 4 0 0 0 0 0 5. ซอมเครองจกรกล 0 0 0 0 0 0 6. บรการอนๆ 41 0 0 1 0 0

รวม 1,478 1 0 6 0 0

3 ขอมลการจดทะเบยนวสาหกจชมชนและเครอขายวสาหกจชมชน ทมการประกอบกจการจรง (ตดยอด 1 สงหาคม 2554)

อ าเภอ ขอมลจากระบบสารสนเทศ จ านวนทประกอบการจรง วสาหกจชมชน เครอขายวสาหกจ

ชมชน วสาหกจชมชน เครอขายวสาหกจชมชน

วสช. สมาชก เครอขาย สมาชก วสช. สมาชก เครอขาย สมาชก 1.เมอง ๒๓๖ ๓,๗๓๗ - - ๒๓๖ ๓,๗๓๗ - - 2.โนนสง 118 2254 - - 118 225 - -

3.นากลาง 239 4308 - - 2 4308 - -

4.ศรบญเรอง 284 4600 2 264 266 4600 2 264

5..สวรรณคหา 202 2900 1 80 202 2900 1 80

6. นาวง 67 1565 - - 67 1565 - - รวม 1149 19255 3 344 1149 19255 3 344

Page 9: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

9

4 ขอมลการประเมนศกยภาพ (ตดยอด 1 สงหาคม 2554)

อนมตทะเบยน 1,149 กลม ประเมนศกยภาพแลว ....1,094....แหง คดเปนรอยละ 95.21

ระดบด 243 แหงคดเปน 22.21 %

ปานกลาง 463 แหงคดเปน 43.32 %

ปรบปรง 388 กลมแหงคดเปน 36.00 % แยกเปน

4.1 อ าเภอเมอง ประเมนศกยภาพแลว 236 แหง คดเปนรอยละ 100 (ของจ านวนทจดทะเบยน) โดยแยกเปน ระดบด 29 แหง คดเปนรอยละ 12.29 (ของจ านวนทประเมนฯ) ระดบปานกลาง 75 แหง คดเปนรอยละ 31.78 (ของจ านวนทประเมนฯ) ระดบปรบปรง. 132 แหง คดเปนรอยละ 55.93 (ของจ านวนทประเมนฯ)

4.2 อ าเภอศรบญเรอง ประเมนศกยภาพแลว 286 แหง คดเปนรอยละ 100 (ของจ านวนทจดทะเบยน) โดยแยกเปน ระดบด 35 แหง คดเปนรอยละ 12.23 (ของจ านวนทประเมนฯ) ระดบปานกลาง 169 แหง คดเปนรอยละ 59.09 (ของจ านวนทประเมนฯ) ระดบปรบปรง. 82 แหง คดเปนรอยละ 29.00 (ของจ านวนทประเมนฯ)

4.3 อ าเภอโนนสง ประเมนศกยภาพแลว 117 แหง คดเปนรอยละ 99.15 (ของจ านวนทจดทะเบยน) โดยแยกเปน ระดบด 25 แหง คดเปนรอยละ 21.37 (ของจ านวนทประเมนฯ) ระดบปานกลาง 52 แหง คดเปนรอยละ 44.44 (ของจ านวนทประเมนฯ) ระดบปรบปรง. 40 แหง คดเปนรอยละ 34.19 (ของจ านวนทประเมนฯ)

4.4 อ าเภอนากลาง ประเมนศกยภาพแลว 239 แหง คดเปนรอยละ 100 (ของจ านวนทจดทะเบยน) โดยแยกเปน ระดบด 120 แหง คดเปนรอยละ 50.20 (ของจ านวนทประเมนฯ) ระดบปานกลาง 100 แหง คดเปนรอยละ 41.84 (ของจ านวนทประเมนฯ) ระดบปรบปรง. 19 แหง คดเปนรอยละ 7.94 (ของจ านวนทประเมนฯ)

4.5 อ าเภอสวรรณคหา ประเมนศกยภาพแลว 170 แหง คดเปนรอยละ 84.16 (ของจ านวนทจดทะเบยน) โดยแยกเปน ระดบด 23 แหง คดเปนรอยละ 13.53 (ของจ านวนทประเมนฯ) ระดบปานกลาง 55 แหง คดเปนรอยละ 32.35 (ของจ านวนทประเมนฯ) ระดบปรบปรง. 92 แหง คดเปนรอยละ 54.12 (ของจ านวนทประเมนฯ)

Page 10: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

10

4.6 อ าเภอนาวง ประเมนศกยภาพแลว 46 แหง คดเปนรอยละ 68.66 (ของจ านวนทจดทะเบยน) โดยแยกเปน ระดบด 11 แหง คดเปนรอยละ 23.91 (ของจ านวนทประเมนฯ) ระดบปานกลาง 12 แหง คดเปนรอยละ 26.09 (ของจ านวนทประเมนฯ) ระดบปรบปรง. 23 แหง คดเปนรอยละ 50.00 (ของจ านวนทประเมนฯ)

ขอมลโดยรวมของจงหวด 1,149 กลม ประเมนศกยภาพแลว ....1,094....แหง คดเปนรอยละ 95.21 (ของจ านวนทจดทะเบยน) โดยแยกเปน ระดบด 243 แหงคดเปน 22.21 % (ของจ านวนทประเมนฯ) ปานกลาง 463 แหงคดเปน 43.32 % (ของจ านวนทประเมนฯ) ปรบปรง 388 กลมแหงคดเปน 36.00 % (ของจ านวนทประเมนฯ)

5 สรปขอมลการสนบสนนวสาหกจชมชนของหนวยงานภาค จากระบบสารสนเทศวสาหกจชมชน (ตดยอด 1 สงหาคม 2554)

ป หนวยงาน การสนบสนน

รหสทะเบยน

ชอวสาหกจชมชน

อ าเภอ ประเดนสนบสนน

รายละเอยด งบประมาณ

2553 มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 4-39-01-02/1-0001

วสาหกจชมชนกลมแมบานเกษตรกรบานหนองภยศนย

เมอง ความร

2553 มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 4-39-01-02/1-0018

วสาหกจชมชนกลมเลยงโคบานโนนหวาย

ความร

2553 กรมการขาว 4-39-03-05/1-0006

วสาหกจชมชนศนยขาวชมชนต าบลบานคอ

โนนสง ความร

2553 ธนาคารออมสน 4-39-02-13/1-0007

วสาหกจชมชนกลมอาชพสตรทอผาขดไหม ต าบลกดแห

นากลาง ความร 700

2553 ธนาคารออมสน 4-39-03-05/1-0001

วสาหกจชมชนแปรรปอาหารบานทาศลา

โนนสง ความร 700

2553 ธนาคารออมสน 4-39-01-06/1-0001

วสาหกจชมชนแปรรป

เมอง ความร 700

Page 11: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

11

ขนมทองมวนอบสมนไพร

2553 อตสาหกรรม 4-39-04-02/1-0002

วสาหกจชมชนกลมแมบานเกษตรกรทอผาบานหวยหวา

ศรบญเรอง

ความร 50,000

2550 กรมสงเสรมการเกษตร 59กลม ทกอ าเภอ การจดเวทเรยนร

47,200

2551 กรมสงเสรมการเกษตร 78กลม ทกอ าเภอ การจดเวทเรยนร

90,200

2553 กรมสงเสรมการเกษตร 12 กลม ทกอ าเภอ การจดเวทเรยนร

12,000

2553 กรมสงเสรมการเกษตร 12 กลม ทกอ าเภอ การจดเวทเรยนร

12,000

2553 สนง.ปฏรปทดน เพาะเหดเกากลอย

นากลาง การแปรรป 300,000

6 ขอมลวสาหกจชมชนเดนของจงหวดเปนรายอ าเภอ อยางนอยอ าเภอละ 1 แหง 6.1 ชอวสาหกจชมชน.แปรรปทองมวนอบสมนไพรบานดอนนาด รหสทะเบยน 4-39-01-06/1-0001.ทอย.113 หมท 7 ต าบลบานขาม อ าเภอเมอง จงหวดหนองบวล าภ .เบอรโทรศพท08-9274-9066 ประเภทกจการ/กจกรรม แปรรปอาหาร ผลผลตเกษตร เศรษฐกจพอเพยง กจกรรม หรอคณสมบตทดเดน การผลตขาวกลองงอก ขนมทองมวนสมนไพร น าปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใชในสมาชก และการบรหากลม มการออมทรพย มการจดสวสดการณสมาชก 6.2 ชอวสาหกจชมชนวสาหกจชมชนกลมไมผลมะมวงนอกฤดบานหวยหวา รหสทะเบยน. 4390402/10009.ทอยทตงกลม เลขท 69 บานหวยหวา ม.3 ต.ศรบญเรองเบอรโทรศพท081-7086020 ประเภทกจการ/กจกรรมไมผลมะมวงนอกฤด. กจกรรม หรอคณสมบตทดเดน.ผลผลต ในฤด 165 ตน นอกฤด 141 ตน การตลาด มการรวบรวมผลผลตสมาชกจ าหนายใหผรบซอโดยตรง 6.3 ชอวสาหกจชมชน เกษตรธรรมชาต รหสทะเบยน 4390202/10005 ทอย 88 หม 4 ต าบลดานชาง อ าเภอนากลาง จงหวดหนองบวล าภ เบอรโทรศพท 082-8433641 ประเภทกจการ/กจกรรม ผลตปยอนทรย , ปลกผกปลอดสารพษ , เพาะเหด กจกรรมหรอคณสมบตทดเดน ออมทรพย การจดสวสดการสมาชก มรายไดเพม , ลดรายจาย , มรายไดตลอดป 6.4 ชอวสาหกจชมชนผลตขาวฮางงอกนาแก ทะเบยน 4390602/10039 ทอย 146/1 หม 7 ต าบลนาแก อ าเภอนาวง โทรศพท 08 – 1729 – 8741 ประเภทกจการ/กจกรรม ผลตแปรรปขาวฮางงอก โจกขาวฮางงอก จมกขาวฮางงอก กจกรรมหรอคณสมบตทดเดน ขาวมสารกาบา ผลตไดตามความตองการ มรายไดเพม , ลดรายจาย , มรายไดตลอดป

Page 12: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

12

6.5 ชอวสาหกจชมชน วสาหกจชมชนกลมขาวหอมทองบานโคกสะอาด ทะเบยนกลม 4390309/10006 โทร.087223158732 หม 5 ต าบลนคมพฒนา อ าเภอโนนสง ประเภทกจการ/กจกรรม ผลตแปรรปขาวฮางงอก โจกขาวฮางงอก จมกขาวฮางงอก กจกรรมหรอคณสมบตทดเดน ขาวมสารกาบา ผลตไดตามความตองการ มรายไดเพม , ลดรายจาย , มรายไดตลอดป

6.6 ชอวสาหกจชมชน พฒนาสวนยางพาราต าบลบญทน ทะเบยน 4390507/10001

ทอย 234หมท 5 ต าบลบญทน อ าเภอสวรรณคหา โทรศพท 08-7112-1292 ประเภทกจการ/กจกรรม ปลกยางพารา ด าเนนการดานการตลาดโดยการประมลยางแผน กจกรรมหรอคณสมบตทดเดน รวบรวมผลผลต และจดประมลราคายางทกเดอน , มรายไดตลอดป

บทท 3 การวเคราะหขอมล

แนวโนมการพฒนาวสาหกจชมชนของจงหวด

Page 13: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

13

1. สรปผลการวเคราะหขอมลวสาหกจชมชนของจงหวดหนองบวล าภ 1.๑. การวเคราะหเปรยบเทยบความสอดคลองนโยบายสงเสรมและพฒนาวสาหกจชมชนกบยทธศาสตรจงหวด โอกาสและอปสรรคในการพฒนาวสาหกจชมชนของจงหวด ตามยทธศสตรจงหวดหนองบวล าภ “ ชาญฉลาดท ากน ”กลมวสาหกจชมชน ไดมการประชมปรกษาหารอตวแทนสมาชกกลมวสาหกจชมชนมการวเคราะห โดยใชขบวนการการมสวนรวมของสมาชกทกคน หรอ SWOT จดเวทเพอเสนอขอคดเหนจนสรปผลไดวา ผลตภณฑจากขาว ซงเปนผลผลตทางการเกษตรททกกลมมการปลกขาวเปนสวนมาก และน าภมปญญาชาวบานเมอสมยกอนไดแปรรปขาวฮางซงเกบรกษาไวกนไดนานๆ ยามศกสงคราม จงไดท าเปนผลตภณฑขาวฮางมาจ าหนายและสามารถเปนของฝากจากจงหวดหนองบวล าภไดเปนอยางด นอกจากนยงท าเปนขาวฮางงอก เพอเพมคณคาทางโภชนาการสง และเปนทนยมของผทรกสขภาพ 1.๒. การสงเสรมและสนบสนนวสาหกจชมชน (ใชขอมลจากประเดนท ๕และ๗) มความสอดคลองกบความตองการของวสาหกจชมชน การครอบคลมจ านวนและประเภทกจการวสาหกจชมชนของอ าเภอ ขอจ ากดและโอกาสของวสาหกจชมชน.ในการเขาถงและไดรบการสงเสรมจากหนวยงานภาค ส าหรบงบประมาณของทองถน สวนมากจะตรงกบความตองการของกลม แตขนอยกบกลมวาจะสามารถเขาถงทองถนนนหรอไม และการด าเนนกจกรรมจะมใหเหนอยางตอเนองหรอไม 1.3 กลมวสาหกจชมชนในจงหวด ไดมการสรางเครอขายวสาหกจชมชน เพอใหกลมผผลตกบกลมแปรรปอาหารมการประสานเชอมกน เชน ขาวฮาง ตวแทนกลมผท านาขาวอนทรย จะตองมาสญญาการซอขายขาวอนทรยกบกลมผท าขาวฮาง เพอเปนการตดพอคาคนกลาง ราคาขาวจะไดราคาทถกลงและปลอดภยจากสารพษและสงปนเปอน กลมวสาหกจชมชนไดมการเขยนโครงการจากงบพฒนาจงหวด เปนวสดอปกรณ เครองสขาว เครองคดแยกเมลดขาว เครองผนกถงแบบสญญากาศ เปนเงน 5,840,000 บาท 1.4. จากการสงเสรมวสาหกจชมชนทผานมาสงผลตอเศรษฐกจของชมชนอยางไรและกอใหเกดรายไดจากการประกอบกจการวสาหกจชมชนในภาพรวมของจงหวดโดยประมาณการเทาไร สมาชกกลมวสาหกจชมชน มรายไดเพมและสรางงานในชมชน ท าใหชมชนเขมแขงขน รายไดเฉลย ๔,๐๐๐ - ๖,๐๐๐ บาทตอคนตอเดอน ภาพรวม ป 2554 กลมวสาหกจชมมรายได ประมาณ เดอนกรกฎาคม 2554 มรายได ทงจงหวด 29,708,121 บาท (ขอมลจากรายงานของพฒนาชมชนจงหวดหนองบวล าภ) 1..5 การวเคราะหสถานการณการประกอบการของวสาหกจชมชนและแนวโนมทศทางการพฒนาวสาหกจชมชนของจงหวด 1.เนนการสรางเครอขาย 2.พฒนากลมวสาหกจชมชนจดทะเบยนเปนสหกรณรวมกบหนวยงานทเกยวของ เพอรวมกนซอและรวมกนขาย และมอ านาจตอรองกบพอคาคนกลาง ซงก าลงด าเนนการ ทศทางและแนวโนมการพฒนาเพอจ าหนายทงในและตางประเทศ 3. ตงเปา 1 ต าบล 1 วสาหกจชมชน 4. มงจดเวทเรยนรการจดท าแผนพฒนากจการผานอนกรรมการระดบอ าเภอ เพอตงค าของบประมาณ ตามระบบการบรหารกรมจงหวด

1.6 จงหวดไดใหการสนบสนนงบประมาณ งบพฒนาจงหวด ป 2554 โครงการสงเสรมและพฒนาการท าขาวฮาง ในกลมวสาหกจชมชน 29 กลม งบประมาณ 2,660,000 บาท และโครงการเพม

Page 14: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

14

ศกยภาพกลมวสาหกจชมชนน ารอง 6 กลม งบประมาณ 3,180,000 บาท รวม 2 โครงการ 5,840,000 บาท

2. ปญหา อปสรรคและขอเสนอแนะในการสงเสรมวสาหกจชมชนของจงหวด

2.1 อนกรรมการทกระดบไมไดรบการใหความส าคญ ไมมงบประมาณขบเคลอน การประชม อยางนอยควรมทก 4 เดอน ทกระดบ

2.2 ไมมงบประมาณสนบสนนใหกลมด าเนนกจการใหกาวหนาโดยเฉพาะ ขอเสนอแนะ ควรมงบประมาณมาสนบสนนกลมมากขน 2.3. ดานเจาหนาทและระบบท างานสงเสรมวสาหกจชมชน ระดบจงหวด รบผดชอบหนาทหลายบทบาท ขบเคลอนไดชา ไมมบคลากรดานธรการ ขาดเครองมอบรหาร ระดบอ าเภอ ไมมคาใชจายในการออกประเมนศกยภาพกลมแกคณะอนกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชนระดบอ าเภอและระดบต าบล ควรตงกลมวสาหกจระดบจงหวดและระดบอ าเภอ 2.4 การบรณาการงบประมาณสนบสนน สวนมากแลวภาคจะสนบสนนตามภารกจ ควรมการบรณาการโครงการตางๆลงในกลมวสาหกจชมชนเปนอนดบแรก ควรมการจดการอบรมเจาหนาททกระดบใหเหนความส าคญของกลมวสาหกจชมชนใหมากขน ระบบสารสนเทศควรปรบปรงใหเรวขนกวาเดม 2.5 การบนทกผลการสงเสรมสนบสนนของหนวยงานภาค เปนเรองทควรพจารณาเพราะหนวยภาคไมมสวนไดเสยกบกจกรรมน (ขอเสนอแนะจากภาคสวนใหญ) 2.6 กลมวสาหกจชมชนสวนมากจดตงขนเพอมวตถประสงคในการขอรบการสนบสนนเงนงบประมาณจากรฐบาล/สถาบนการเงนตาง ๆ ซงไมยงยน เมอใชเงนหมดแลวกจะเลกด าเนนกจกรรมและปตอไปกจะขอใหมแบบนเรอยไป

วาดวยเรองขาวฮาง

หลวงตาทาว กลยาโน ซงมรณภาพแลว(ส านกสงฆวชรกลยา จงหวดนครสวรรค) ไดเลาใหพอแกว แมนาง ปหลน และพอใหญทหารตา บญประคม ขณะทก าลงรกษาลกสาว(แมละเอยด ปหลน) ทบาน โคกมวง ต าบลนากอก อ าเภอศรบญเรอง จงหวดอดรธาน และเปนจงหวดหนองบวในปจจบนน ความวาตงแตโบราณนานมา มชาวนาผวเมยคหนง ภรรยาเปนคนขอาย ชายเปนคนขเหร แตทงสองกเปนคนด มเมตตาตอพนอง ชาวบาน มนสยชวยเหลอเผอแผ ท าบญกศลเปนทรกใครของชาวบานชาวเมอง ถงแมจะเปนชาวนาทหากนตามดน นงและนอนตามหญากตาม ชาวนาคนนบถอผบรรพบรษ ไดแกผพอ ผแม ผนา ผตาแฮก เทพาอารกษ เทวดา และสงศกดสทธ เทพเทวาเปนปรกษามาตลอด ถงฤดท านาภรรยากจดตกแตงอาหาร คาวหวาน ขอพรใหสงศกดสทธ ชวยใหท านาไรปญหา เหมอนทเคยท าทก ๆ ป จนอายไดครงคน การขอพรปนสงศกดสทธ ไดพจารณาจบตาดเปนพเศษ จงใหผเกเรไปชวยท านา ทกวนตอนกลางคน สามภรรยามความสงสยวาใครมาท างานชวย จงไดพดคยกนกบภรรยา ภรรยาจงบอกวา ฉนเปนคนไปขอพรเทวดา คงเปนสงศกดสทธประทานให สามจงสาธ ท าใหผขเหรซงอยแถวนนพอใจ ทชาวนายกยองตนเองวาเปนสงศกดสทธ จงไดขยนงานท านา ชวยอยางแขงขนงานทท านอย ๆ แตกไดมาก ขาวในนาจนลนเหลอ ทงกนทงทาน ทงแจกจาย กไมหมด ยงใหกยงได เพมขน ๆ ร ารวย เปลยนขาวเปนชางมา วว ควาย เปด ไก ไรนามากมาย บานกหลงใหญโต เปน รอย ๆ หลง ขาวในยงฉาง กมมากเปนรอย ๆ ยง (เปน

Page 15: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

15

เศรษฐ นายฮอย มชางมาววควาย เปดไก บรวาร เขากะฮอยเหลอลนองฉาง) สงศกดสทธ เหนผขเหรขยนท างานจงปลอยใหพนโทษเปนผด ชาวนาคนยงคงเปนคนขยนมนเพยรท าบญท าทาน เหมอนเดมไมลมก าเนดตน

สงศกดสทธจงอยากทดลองวา “ เปนเศรษฐแลวซลมชาตเกาบอนอ” ประสบกบสองผวเมยมกรรมเกาตงแตคราวกลงขอนไมทบผวเมยง คหนงใหทนทกขทรมาน ปางตาย เปนสจจะธรรมวา “ คนเราท าสงใดกยอมไดรบผลกรรมตอบสนอง จะชาหรอเรวเทานน”

รจก"ขาวฮาง" อาหารสขภาพ

ปจจบน คนไทยจ านวนมากหนมาใสใจอาหารการกนเพอสขภาพกนมากขน ไมวาจะเปน ขาวกลอง ผกหรอผลไมปลอดสารพษ หรอ "ขาวกลองงอก" ทก าลงฮตลาสดกม "ขาวฮาง" ทเรมเปนทรจกมากขน และหนมาบรโภคกนไมนอย ทบานสวนสวรรค ต.หนนางาม อ.ศรบญเรอง จ.หนองบวล าภ เปนหมบานตวอยาง ทมชอเสยงในเรองการท า "ขาวฮาง" ปลอดสารพษ โดย ใชขาวเหนยวพนธพนเมอง หรอ ขาวกล า หมายถง ขาวเหนยวด า ทปลกดวยปยอนทรยปลอดสารเคม น ามาผลตเปนขาวฮาง ดวยกรรมวธภมปญญาทองถนของคนอสาน วากนวามมาตงแตสมยโบราณสบตอกนมากวา 200 ป กรรมวธการ ท าขาวฮาง เรมจากน าขาวเปลอกทเปยกน าแลวขนเปนหนอเล กคลายๆ กบขาวกลองงอก โดยน าไปนงจนเมดขาวแตก กอนน าไปผงแดดใหแหง แลวจงน าไปส หรอต าในครกกระเดอง กจะไดเมลดขาวฮางทมสน าตาลแตกตางจากขาวกลอง ทส าคญมประ โยชนตอรางกายไมนอยไปกวาขาวกลองอกดวย แต ดวยกรรมวธทยงยาก จงท าใหขาวฮางมราคาคอนขางสง โดยจ าหนายกโลกรมละ 80 บาท เพราะตองผานกรรมวธตางๆ มากมายหลายขนตอน รวมระยะเวลาประมาณ 5 วน ตอการผลต 1 รอบ นาง ละเอยด ปหลน อาย 51 ป หวหนากลมบานสวนสวรรค ผผลตขาวฮาง ซงไดรบการถายทอดภมปญญานมาจากพอทเปนหมอ ยาโบราณ เลาทมาขาวฮางวา สมยกอนขาวเปลอกทอยในยงฉางเปยกน า และขนเปนหนอเลกๆ ชาวบานตองการเกบรกษาขาวไมใหเสย จงน าไปนงแลวน าไปตากแดดใหแหง จากนนน ามาหงกน พบวามความอรอย นมเหนยวเหมอนขาวโพด นนคอจดเรมตนของขาวฮาง สวนค าวา "ฮาง" หมายถงการนง ในสมยกอนพอเลาใหฟงวา ขาวฮางจะหงในหมอดนส าหรบคนปวย หรอบางทกหลามใสในบองไมไผ ถาคนปวยไมมฟน กจะน ามาเคยวใหเปนน านมขาว ส าหรบคนทมฟนกใหเคยวนานๆ ประมาณ 200 ครงขนไป พบวามอาการดขน กระบวนการการท าขาวฮางบานสวนสวรรค ยงไดรบการรบรองจาก ผศ.พนมกร ขวาของ อาจารยประจ าคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน พรอมคณะในโครง การบรการวชาการแกธรกจอตสาหกรรม ทเดนทางมาพบจาก นนสอบถามถงวธการผลตขาวฮาง และแนะน าใหผลตขาวฮางในรปแบบ

Page 16: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

16

ตางๆ หลายวธ เพอน าไปวจย ใชระยะเวลาเกอบ 1 ป ผลการวจยพบวา ขาวฮางทกลมแมบานทนผลตขนมประโยชนตอส ขภาพ คลายกบขาวกาบาของญปน ดวยการน าขาวเปลอกมาแชน าใหเกดการงอก จะท าใหเกดการเปลยนแปลงทางชวเคมในเมลดขาวจากกรรมวธผลต ขาวฮาง ยงท าใหไดขาวเตมเมลดทมจมกขาวและร าขาว ซงเปนสวนทอดมไปดวยแรธาต และวตามนตางๆ รวมกวา 20 ชนด อกทงขาวฮางมเสนใย อาหารปรมาณสง ชวยการท างานของระบบขบถาย ความโดดเดนของขาวฮาง คอ มสารอาหารตางๆ สงมาก โดยเฉพาะสาร GABA (Gamma Amino Butyric Acid) ทชวยลดความดนโลหตและปรมาณคอเลสเตอรอล มสวนชวยในการควบคมน าหนก และลดความเสยงจากการเปนโรคอลไซเมอร หรอความจ าเสอม ลมชก และโรคเครยด นอกจากน ยงมธาตแมงกานสในปรมาณสง จะชวยตอตานอนมลอสระ อนเปนสาเหตของโรคมะเรงอกดวย อกทงขาวฮางมคาการเปลยนเปนน าตาลในกระแสเลอ ดต า ดงนน จงเหมาะส าหรบผปวยโรคเบาหวาน ทส าคญ จดเดนของขาวฮางทผานกระบวนการตางๆ แลว จะมลกษณะพเศษนมอรอยใกลเคยงขาวขาว สามารถหงไดเหมอนกบขาวขาวทวไป มกลนหอมออนๆ ของเปลอกขาว ขณะทสารอาหารตางๆ สงกวาขาวกลองทวไป นางละเอยด เลาวา ปจจบนชกชวนกลมแมบานโนนงาม และบานโคกมวง ต.นากอก อ.ศรบญเรอง สวนใหญมอาชพท านา มาท าขาวฮางขายในนามกลมสหกรณการเกษตรโอทอปศรบญ เรอง จ ากด และแปรรปขาวฮางในรปแบบตางๆ เชน แปงจมกขาวฮาง ดวยวธการชงในน ารอนคลายๆ กบน าขาว หรอ สบลางหนาผสมน าผง เปนตน ขาวฮางไมไดแคใหประโยชนตอรางกายเทานน แตยงเปนการน าเอาภมปญญาทองถน มาใชใหเกดประโยชนตอสงคมอกดวย

Page 17: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

17

ภาคผนวก

รปถายผลตภณฑของกลม

Page 18: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

18

มะมวงนอกฤด

จกสานจากคลา ขาวฮาง (กลองงอก) มสารกาบา

Page 19: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

19

เขมประดบปกแมลงทบ แปรรปปลาชนะเลศ

ผาเยบมอ ผาไหมมดหม ท 1

รายงานขอมลวสาหกจชมชนจงหวดหนองบวล าภ

Page 20: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

20

โดย

นายสรยะ อดมทรพย นกวชาการสงเสรมการเกษตรช านาญการ

ส านกงานเลขานการคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชนจงหวดหนองบวล าภ ส านกงานเกษตรจงหวดหนองบวล าภ กรมสงเสรมการเกษตร

2554

ค าน า

รายงานขอมลวสาหกจชมชนจงหวดหนองบวล าภเลมน เปนการรวบรวมขอมลวสาหกจชมชนของจงหวด ผลการใหการสนบสนนสงเสรมวสาหกจชมชนของหนวยงานภาค และหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ ปญหาอปสรรค ตงแตป 2550 - 2553 โดยมวตถประสงคหลกเพอใหทราบถงขอมลในการสนบสนนสงเสรมวสาหกจชมชน และการศกษาถงศกยภาพในการสงเสรมสนบสนนของหนวยงานภาคและหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ และน าเสนอแนวทางในการทจะพฒนาวสาหกจชมชนของจงหวดหนองบวล าภ โดยการศกษา

Page 21: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

21

ขอมลจากรายงานการประชมคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชนจงหวด ป 2550 – 2553 และระบบสารสนเทศวสาหกจชมชน ตลอดจนเวบไซด อน ๆ ทเกยวของ ผจดทาหวงวา รายงานขอมลวสาหกจชมชนจงหวดหนองบวล าภ จะเปนประโยชนตอหนวยงานตาง ๆ และผทเกยวของ ทจะนาขอมลไปใชเปนแนวทางในการวเคราะห และวางแผนในการใหการสนบสนนสงเสรมวสาหกจชมชน ตลอดจนหาแนวทางการพฒนาวสาหกจชมชนและเครอขายในจงหวดหนองบวล าภไดอยางเหมาะสม และมประสทธภาพ

นายสรยะ อดมทรพย ผจดท ารายงาน

สารบญ

หนา บทท 1 บทน า 1 บทท 2 ขอมลทวไปของจงหวดหนองบวล าภ 2 ขอมลทวไปวสาหกจชมชนของจงหวดหนองบวล าภ 7 บทท 3 การวเคราะหขอมล 13 วาดวยเรองขาวฮาง 14

Page 22: บทที่ 1 บทน า รายงานข้อมูล ......1 บทท 1 บทน า รายงานข อม ลว สาหก จช มชน จ งหว

22

ภาคผนวค 18