P r o g r a m GREEN ECONOMIC DEVELOPMENT / ZELENI ... · PDF file(PVC prozori i portali), fasaderski, molersko-farbarski, radovi na gromobranskim i elektro ... radovi na vodovodu i

P r o g r a m GREEN ECONOMIC DEVELOPMENT /

ZELENI EKONOMSKI RAZVOJ

“EFEKTI MJERA ENERGETSKE EFIKASNOSTI”

Pilot projekti (inicijalno podizanje svijesti šire

javnosti)

2009 – 2012.

Institucionalizacija (Sistemski pristup

upravljanjem potrošnjom energije)

2013 – 2018.

Samoodrživost EE/OIE mehanizama

(ambijent za ulaganje u EE / OIE)

od kraja 2016.


• Švedska međunarodna razvojna agencija - SIDA (partner na GED projektu od 2015.) RS • Ministarstvo za prostorno uređene, građevinarstvo i ekologiju RS • Fond za zaštitu životne sredine i energetsku efikasnost RS • Ministarstvo obrazovanja i kulture RS • Ministarstvo zdravlja i socijalne zaštite RS FBiH • Fond za zaštitu okoliša Federacije BiH • Tuzlanski kanton/županija • Unsko – sanski kanton/županija • Srednjobosanski kanton/županija • Kanton 10 • Zapadno-hercegovacki kanton/županija • Kanton Sarajevo (novi partner, kraj 2015.) • Bosansko-podrinjski kanton/županija (novi partner, kraj 2015.)

ZELENI EKONOMSKI RAZVOJ – PARTNERI NA PROJEKTU

Kreiranje ambijenta povoljnog za investiranje u

povećanje energetske

efikasnosti u FBiH

INFRASTRUKTURNE MJERE (PK4)

INSTITUCIONALIZACIJA ENERGETSKOG UPRAVLJANJA

(PK2)

JAČANJE KAPACITETA (PK1)

LEGISLATIVNI OKVIR – finsnsijski mehanizmi &

EE legislativa (PK3)

PODIZANJE SVIJESTI (PK5)

Ostvarivanje novčanih

ušteda budžetskih korisnika

Zapošljavanje domaće

radne snage

Reinvestiranje u lokalne

prioritete & infrastrukturu

ZELENI EKONOMSKI RAZVOJ – KOMPONENTE I CILJEVI

• GED = Sistemski pristup upravljanju potrošnje energije i donošenju odluka o investiranju • „Institucionalizacija praćenja potrošnje energije“ u 2013/2014


ZELENI EKONOMSKI RAZVOJ – PROJEKTA KOMPONENTA 1 (JAČANJE KAPACITETA)

• Jačanje kapaciteta Fonda za zaštitu okoliša FBiH

• Jačanje kapaciteta Fonda za zaštitu životne sredine i energetsku efikasnost RS

• Jačanje kapaciteta energetskih profesionalaca / Obuka profesionalnog razvoja inženjera

• Izrada detaljnih energetskih audita

• Analiza, evaluacija i donošenje odluke na osnovu tehno-ekonomskih parametara (energetski, okolinski, ekonomski, finansijski i društveni), u cilju izbora objekata za finansiranje mjera EE

• EMIS - baza podataka

1. Sektor javnih objekata (do 2018. godine pokriti sve javne objekte u BiH); do sada 2.300 objekata

2. Javna rasvjeta (2017 – 2018.)

ZELENI EKONOMSKI RAZVOJ – PROJEKTA KOMPONENTA 1 (JAČANJE KAPACITETA)

ZELENI EKONOMSKI RAZVOJ – PROJEKTNA KOMPONENTA 2 (INSTITUCIONALIZACIJA ENERGETSKOG UPRAVLJANJA)

• Uvođenje software-skog paketa EMIS u javnim objektima (obrazovanje, zdravstvo, admin, itd.) , oko 900 godišnje

• Edukacija krajnjih korisnika za rad u software-skom paketu EMIS (oko 900 godišnje)

• Kreiranje mehanizama za praćenje i izvještavanje o potrošnji energije

• Uvođenje obaveznog praćenja potrošnje energije i izvještavanja (Uredba – kantoni FBiH)

Samo na ovaj način možemo očekivati finansiranje – ZAŠTO? Kako bi sve strane involvirane u investiciju ili neki projekat jasno i precizno znale koliko je

energije ušteđeno, koliko je novčanih sredstva ušteđeno, koliko je tona CO2 smanjeno, itd... (da znamo gdje investirati i koji su efekti investicije)

ZELENI EKONOMSKI RAZVOJ – PROJEKTA KOMPONENTA 3 (LEGISLATIVNI OKVIR/FIN. MEHNIZMI)

• Podrška FzZO FBiH i FzZŽSiEE RS za unaprjeđenje finansijskih mehanizama i oblasti EE (i okoliša)

2014.

2015.

2016.

2017 – 2018.

• Studija unapređenja finansijskih mehanizama u FzZo FBiH u oblasti EE

• Tehnička asistencija uspostavljanja EE Revolving Fonda - izrada metodologije, internih akata (Pravilnika), Projektnog zadatka za izbor strateškog partnera za izdavanje komisionih kredita

• Studija o unapređenju finansijskih mehanizama u FzZo FBiH u oblasti okoliša (tretman otpadnih voda i otpad)

• Tehnička asistencija uspostavljanja EE RF - operativnost EE RF

• Nastavak aktivnosti uspostavljanja EE Revolving Fonda za sektor okoliša

• Finansijski mehanizmi za projekte prelaska sa fosilnih goriva na biomasu

• Javna rasvjeta

• Performance-based-granting

ZELENI EKONOMSKI RAZVOJ – PROJEKTNA KOMPONENTA 4 (INFRASTRUKTURNE MJERE)

• Izrađeno preko 160 Detaljnih energetskih pregleda

• U periodu 2013-2016 ukupno 86 javnih objekata (od kojih 44 u toku) obuhvaćeno projektom (sprovedene mjere povećanja energetske efikasnosti)

• Ukupno investirano oko 16,700,000 BAM u javne objekte u BiH

• Postignute godišnje uštede u visini od oko 4,175,000 BAM

• Jednostavan period povrata investicije - 4 godine


KOJE JOŠ REZULTATE POSTIŽEMO INVESTIRANJEM U ENERGETSKU EFIKASNOST?


1. UŠTEDE TOKOM UKUPNOG VREMENA EKSPLOATACIJ MATERIJALA I OPREME

2. ZAPOŠLJAVANJE


1. UŠTEDE TOKOM UKUPNOG VREMENA EKSPLOATACIJ MATERIJALA I OPREME • Ukupno investirano oko 16,700,000 BAM u javne objekte u BiH

• Postignute godišnje uštede u visini od oko 4,175,000 BAM

• Jednostavan period povrata investicije - 4 godine

• Period eksploatacije materijala i opreme – 30 godina

30 x 4,175,000 BAM = 125,250,000 BAM !!!


2. ZAPOŠLJAVANJE • Za potrebe ocjene efekata direktnog zapošljavanj, kroz projekte povećanja EE u javnom

sektoru, UNDP je izradio Studiju/analizu podataka o provedenim mjerama EE na 34 javna objekta

• Ukupno grijana površina – 77,147 m2 (raspoređena na području cijele BiH) • Obuhvaćeni radovi: pripremni radovi, zidarski i izolaterski, krovopokrivački i limarksi, stolarski

(PVC prozori i portali), fasaderski, molersko-farbarski, radovi na gromobranskim i elektro instalaijama, radovi na vodovodu i kanalizaciji te značajna grupa mašinskih radova.

• Ukupno utrošena finansijska sredstva za sve objekte – 6,555,636 BAM, odnosno prosječno ulaganje po m2 grijane površine iznosi cca 85 BAM


2. ZAPOŠLJAVANJE • Na osnovu važećih građevinskih normi za utrošak vremena po vrstama radova, za sve

predmetne objekte neophodan je radni angažman od 727,019 radnih sati.

• Na bazi 2,257 radnih sati godišnje, koji su karakteristični za oblasto građevinarstva, prema ekvivalentu punog radnog vremena, broj radnih mjesta iznosi 322, odnosno radni angažman 322 čovjeka puno radno vrijeme za godinu dana.


2. ZAPOŠLJAVANJE • Podjela prema stručnoj spremi:

NKV 1 PKV 117 KV 169 VKV 18 VSS 17 Ukupno: 322


2. ZAPOŠLJAVANJE • Ključna informacija, putem koje se vrši poređenje investiranja i efekata u različite privredne

oblasti, je broj radnih mjesta kao EPRV na milion BAM ulaganja/investicije. • Prema proračunu, za jedan milion BAM investicije u mjere EE OIE generiše se 49 EPRV. Dakle,

moguće je zaposliti 49 osoba na puno radno vrijeme godinu dana. • Struktura tih 49 novih radnih mjesta uključuje najviše KV radnika, približno 26, potom oko 18

PKV radnika, oko 3 VKV radnika, oko 3 radnika sa VSS i 0,2 NKV radnika. • Ukoliko mjerimo mogućnost ostvarivanja radnih mjesta po m2 grijane površine, koji je predmet

provođenja mjera EE OIE, prema proračunu na 1 m2 grijane površine formira se 0,0042 EPRV. • Uzumajući u obzir prosječne mjesečne plate, za realizaciju pomenuta 34 projekta, isplaćeno je

3,205,333 BAM, odnosno 49% od ukupno izdvojenih sredstava za sprovođenje mjera EE OIE (6,555,636 BAM)


2. ZAPOŠLJAVANJE Osnovni rezultati i nalazi ove analize ističu da je na 1 milion KM investicije u poboljšanje

energetske efikasnosti objekata u BiH moguće:

• ostvariti neto plate za sve kategorije radnika u iznosu od 288.492 KM ili 28,84%

ukupne investicije,

• ostvariti poreze i doprinose vezane za plaćanje radne snage u iznosu od 200.451 KM

ili 20,04% ukupne investicije,

• izdvojiti ukupne troškove za plaćanje radne snage u iznosu od 488.943 KM ili 49%

ukupne investicije te 511.057 KM ili 51% za druge projektne troškove (materijali, oprema, alati is l.),



2. ZAPOŠLJAVANJE • Akcioni plan energetske efikasnosti (NEEAP), jedan od najvažnijih dokumenata koje BiH mora

kreirati u okviru ispunjavanja obaveza Ugovora o Energetskoj zajednici • Ciljani period 2010 – 2018 • Procjena neophodnog iznosa namijenjenog za mjere EE u zgradarstvu – 341 milion EUR,

odnosno 667,485,662 BAM. • Prema formuli kreiranja radnih mjesta u ovom sektoru, kroz implementaciju NEEAP-a

potencijalno bi se zaposlilo 32,865 radnika na puno radno vrijeme godinu dana. • Kako je NEEAP planiran za 9 godina, za period 2010 -2018, linearno to bi bilo 3,652 radnika

godišnje, primarno građevinske struke. • Potencijal za ostvarivanje plata i za njih vezanih poreza i doprinosa iznosi 326 miliona KM, i ovaj

iznos se sastoji od 192,5 miliona KM neto plata i 133,8 miliona KM poreza i doprinosa.

ZELENI EKONOMSKI RAZVOJ – PROJEKTNA KOMPONENTA 5 (PODIZANJE SVIJESTI)

HVALA NA PAŽNJI!

Siniša Rodić Menadžer projekta

Zeleni ekonomski razvoj, UNDP

Documents

P r o g r a m GREEN ECONOMIC DEVELOPMENT / ZELENI ... · PDF file(PVC prozori i portali), fasaderski, molersko-farbarski, radovi na gromobranskim i elektro ... radovi na vodovodu i