Azken koplak - barren.eus - barren.eus · 2018-02-01 · Tiroidearen gaixotasunak eta trata - menduak: Bi arazo mota egon dai-tezke: ... bihotz-taupaden maiztasun eta indarra - ren

ELG

OIB

AR

- 106

3. z

enb.

XXV

urt

ea -

2018

-02-

02

Azken koplak

1063 azala:Maquetación 1 01/02/18 12:19 Página 1

AROZTEGIAK

PINTURA

ELEKTRIZITATEA IGELTSERITZAITURGINTZA

LEIHOAK

GremioengidaAroztegiak

ElektrizitateaIgeltseritzaIturgintzaLeihoakPintura

Gremioen gida Gremioen gida


AITORSASIAINEkonomialaria39 urte

MANUCONDEElektrizista 62 urte

IZASKUNBELATEGIJubilatua72 urte

Eta zure ustez?. Hori zen herritarren usteak edo iritziak kaleanlabur jasotzeko erabiltzen genuen atala. Elgoibartarrek jakinnahi izaten zuten bizilagunek gai batzuei buruz zer pentsatzen

zuten, baina guretzat ez zen batere erraza izaten inkestako galderaerantzuteko prest zeuden herritarrak topatzea. Jendeari “BARRENe-rako galdera bat erantzungo diguzu?” galdetu orduko baziren eze-tza eman edo beste aldera begiratzen zutenak, eta baita, jakina,kazetariak gerturatzen ikusi orduko ihesi kontrako espaloira pasatzenzirenak. Zenbat laguni ez ote genien galdetzen, sei iritzi batzeko!

Horregatik, nekez ahazten ditugu baietza eman ziguten askorenaurpegiak. Hura lasaitua hartzen genuena norbaitek birritan saiatubeharrik gabe eta kasik-kasik erreguka hasi beharrik gabe baietzaematen zigunean. Eta hura tristura gero hasierako baietza ezetzabihurtzen zenean. Izan ere, iritzia emateak baino gehiago botatzenzituen atzera herritar asko argazkia atera beharrak. Erreparo handiadio jendeak argazkitan agertzeari, bai lehen eta bai orain ere.

Baina iritzia eta argazkia lotzeak ere ez zuen esan nahi lanaamaitua zenik. Garai hartan errebelatzera eramaten genituen ar-gazkiak, eta izaten genituen sorpresak ere. Begiak itxita agertu zi-rela edo eurena ez zen keinu batekin bistatu zirela eta segi berrirokalera, elkarrizketatu gehiagoren bila. Denbora luzez ibiltzenginen kalean atzera-aurrera, gure ondotik jendea ihesi genuela.Horregatik oso eskertua gaude gurean agertu diren herritar guz-tiei. Hona hemen lehen kale-inkestako hiru protagonista.

3

Kaleko protagonistak

Gogoan dau-kat, bai, le-

henengo KaleInkesta hartan atera nintzela, eta gogoandaukat baita ere egin zidaten galderaere. 13 urte nituen orduan, eta ez zidanaskorik inporta izan erantzutea. Gaineragaiak oso konprometituak izaten ez zire-nez, erraz erantzuten genuen kalean uste-kabean harrapatuta ere. OrainBARRENekoek kalean galdetuz gero ezdakit erantzungo nukeen, badakidalakoherritar askok irakurtzen zutela atal hori.

Gogoratzendut, bai.

Ez nekien lehe-nengoa izan zenik, baina kalean gal-detu zidatela, bai. Galdera eta emannuen erantzuna ere gogoan dauzkat.‘Olentzero ala erregeak?’ izan zen gal-dera eta nik esan nien gurean erregeakizaten zirela, ordura arte ez baitzenOlentzero ospakizunik apenas egiten.Nik ez dut sekula erreparorik izan BARRE-Nen irteteko. Beste elkarrizketa bat ereegin zidaten odol-emaile izateagatik.

Ez daukat go-goan kalean

galdera egin zi-dateneko hura, baina gaia zein izan zenjakinda badakit gai horrekin herrian jen-dea bueltaka ibili zela. Garai bateanOlentzerorik ez zen izaten kalean eta niorduan horren aldeko nintzen. Horregatik,ez nuen erantzuteko zalantzarik izan. Ka-lean egunkari edo telebistaren baterakonorbait galdezka etorriz gero, ihes egitensaiatzen naiz ni beti, baina BARRENerakoizanda nola esan bada ezetz.

1063 alea:Maquetación 1 01/02/18 12:16 Página 3

IRITZIA

Kalebarren plaza, 2 - 20870 ELGOIBAR943 744 112

Publizitatea: 943 743 704 [email protected]

[email protected]

BARRENek bere gain hartzen du espazio arazoengatik iragar-kiak lekuz aldatzeko eskubidea. BARRENek ez du bere gainhartzen Iritzia, Hitz eta klik eta eskutitzak ataletan adierazita-koen erantzukizunik. KOORDINATZAILEA Ainhoa Andonegi KAZE-TARIAK Ainhoa Andonegi, Asier Orbea, Ainara Argoitia, IratiAgirreazaldegi HIZKUNTZA ARDURADUNA Ainara Argoitia PUBLI-ZITATEA Leire Rubio MAKETATZAILEA Zaloa Arnaiz ATARI DIGITALEKOARLO TEKNIKOAREN ARDURADUNA Aitor Lauzirika ADMINISTRARIAKAmaia Arrizabalaga, Nerea Osoro KOLABORATZAILEAK IbonSerrano, Ana Alberdi, Eire Vila, Manu Sanchez, Unai Villena,Iosu Juaristi, Ainhoa Lendinez, Iñigo Lamelas, Jose Luis Azpi-llaga, Julen Ansola, Edurne Izagirre, Alain Ulazia, PaulaHeras, Enetz Ezenarro, Jesus Jimenez, Mikel Artola, IñakiOdriozola, Ander Soraluze, Arantza Etxeberria, Irati Agirrea-zaldegi, Jone Olaizola INPRIMATEGIA Gertu Koop.E. TIRADA4.885 ale LEGE GORDAILUA SS-1.038/92 ISSN 1138-1855

ARGITARATZAILEA:

LAGUNTZAILEAK:

(Hezkuntza Politikarako Sailburuordetzak) diruz lagundua

BABESLEA:

Tiroidea lepoan dagoen tximeletaformako guruin bat da, klabikula-ren gainean dagoena. Tiroide

hormonak gorputzeko aktibitate gehie-nen erritmoak kontrolatzen ditu. Baitaerretako kalorien abiadura eta bihotza-ren taupaden abiadura ere.

Tiroideak hormona metaboliko biekoizten ditu: tiroxina (T4) eta triiodoti-ronina (T3). Guruinean bertan ditu gor-deta, behar denean odoleraaskatzeko. Hau horrela izanik ere,efektua ez da momentuan gertatzen:orduak edo asteak pasatu daitezke hor-mona isurtzen denetik bere eragina

gertatu arte. Eta horregatik, tra-tamenduen erantzunak luzaroraigartzen dira.Iodoak duen papera: Oso ga-

rrantzitsua da, berari esker sortzenbaitira hormonak tiroidean. Egunean150 mikrogramo baino gehiago ez dagomendagarria.

Tiroidearen gaixotasunak eta trata-menduak: Bi arazo mota egon dai-tezke: hormona larregi ekoiztea(hipertiroidismoa) edo gutxiegi (hipoti-roidismoa).

Hipertiroidismoa: Bere jatorria ez daargia, baina itxura guztien arabera,

gehienetan, prozesu autoinmune batekinlotuta egoten da.

Hipertiroidismoaren ezaugarriak: ti-roidearen handitasuna, exoftalmia (be-giak irtenda), bero jasan ezina, izerdiasko, pisua galtzea, beherakoa, ahule-zia, urduritasuna, insomnioa eta eskue-tako dardara.

Hipotiroidismoa: Kasu honetan ere ti-roideko zelulak autoinmunitatearen bikti-mak izan daitezke, kontrako efektuarekinbaina: estimulatu beharrean zelula ekoiz-leak suntsituta. Iodo falta (elikaduran)edo iodoa transformatzeko entzimekinarazoak izaten dira.

Hipotiroidismoaren ezaugarriak: tiroi-dea inflamatuta edo hipertrofia, logurehandia, gorputz eta buruko alferkeria,bihotz-taupaden maiztasun eta indarra-ren jaitsiera, odol kantitatea gutxitzea,pisua irabaztea, edema orokorra (likidozpuztuta egotea), idorreria, trofismo ara-zoak (ilea gutxi hazi, azal lehorra…).

Tiroidearen gaixotasunak

AINHOA ETXEBERRIA

“Tiroide hormonak

gorputzeko aktibitate

gehienen erritmoak

kontrolatzen ditu”

Nutrizionista

4


GUTUNAK 5

u MAITASUN KEINUAK Zahartzen baldin banaiz, eta beti-

koa ez baldin banaiz, izan pazientziaeta ulertu. Alkandoraren gainean jana-ria botatzen badut, eta ahazten baldinbadut oinetakoak lotzen, gogoratu zen-bat ordu eman nituen zurekin gauzabera egiten.

Zurekin berba egiten dudanean, etazuk ezagutzen duzun istorioa behin etaberriro esaten badut, ez moztu eta en-tzun: umea zinenean loak hartzekoneuk ere behin eta berriro kontatu beharizan ohi nizun ipuin berbera zure begi-txoak itxi arte. Besteen aurrean nire be-harrak egiten baditut ez lotsarazi; ezdut horren errurik, ezin dut kontrolatu.Pentsatu zenbat aldiz lagundu nizunumetan txiza egiten irria ahoan.

Ez egin errietarik bainatzerik ezbadut nahi; gogoan izan zer-nolako tri-kimailuak asmatzen nituen zure garbi-keta atseginagoa izateko. Onartu etabarkatu: umea orain neu bainaiz.

Batzuetan ezjakin eta baldar ikustenbanauzu, ez egin nire lepotik barre, zukikasitako gauza asko neuk erakutsi diz-kizut-eta. Zangoek huts egiten badidatenekatuta nagoelako, eman zure eskusamurra eusteko neuk egiten nuen be-zala zu oinez hasi zinenean.

Ez egon triste honela ikusteagatik,eman zure bihotza eta ulertu. Zure ibil-bidearen hasieran lagundu nizun be-zala lagundu neurea bukatzen.

(Eskerrik asko, San Lazaro erresiden-tziako langileei Juanitaren izenean,ahaztu gabe bertako egoiliar guztiak)

Juan Luis Mugertza Unanue

u INBIDIA SANOA SENTITU NUENAzaroaren 9an Untzagako Erretira-

tuen Egoitzara joan nintzen bilera ba-tera. Eibarko Udal ordezkariak etaherriko erdiguneko bizilagunak elkartuziren bertan, izan ere, Eibarren bilerak

egiten dituzte auzo edo guneetako herri-tarrekin orain dela hainbat urtetik hona.Bigarren urtez joan eta inbidia sanoasentitu nuen, berriz ere, ikusita gure he-rriko agintariak ez bezala (beren luba-kian babesten baitira) Eibarko alkateak,hainbat zinegotzik (tartean Hirigintza etaZerbitzuetakoa), Udal teknikariek etaUdaltzainburuak aurpegia eman eta he-rritarren iradokizun, kritika eta kexei eran-tzuten zietela.

Noiz edo noiz proposatu izan dutgure herrian ere horrelako ekintzak egi-tea, baina gaur arte ez da egin. AneBeitiari idatzi eta iazko maiatzaren26an BARRENen argitaratutako gutunbatean esan nuen ulertzen dudala Udalagintarien jarrera. Beharbada uste duteparte-hartze eredu hau arriskutsua izandaitekeela beraientzat, irabaztekogutxi eta galtzeko asko izan baiteza-kete, beren alderdi politikoak gehiengoabsolutua baitu Udalean. Beraz, horibaliatu dezakete beraientzat ezerosoakdiren galderei ez erantzuteko. Esate-rako, Hirigintza zinegotzi Josu Arraiziinformazio panelei buruz BARRENenazaroaren 17an argitaratutakoa. Halaere, uste dut, jarrera honekin kaltetue-nak Elgoibarko herritarrak eta herriabera direla. Hortaz, espero dut egunenbatean gauzak aldatzea eta auzo edoguneetako bilerak gure herrian ere egi-tea. Bitartean zera baino ezin dezaketesan: azaroaren 9an inbidia sanoasentitu nuen.

Juan Angel Garcia Calleja

u LANGABEZIA DATUAK DIRELA ETAGALDERAK

Elgoibarko Langabezia datua%10,3koa da (551 pertsona). Bainahori al da errealitatea?

Ez. Kontatzeko moduan ez da kon-tuan hartzen derrigorrez nahi baino ordugutxiago lan egiten duen jende guztia-

ren ordu kopurua. Langabezia datu erre-ala altuagoa da: EAEn kontratuen %40lanaldi partzialak izan dira lehengo ur-tean.

Baina zer dela eta dago hainbestelangabezia, soldatak oso baxuak baldinbadira, eta lan erreformaren ostean lan-gileak kontratatzeko baldintzak sekulabaino egokiagoak direnean enpresa-rientzat? Batetik, gaurko lan egiteko mo-duan inbertsioak kalifikazio handikosektore eta enpresetara bideratzen dire-lako, eta horietan lanpostu kopuru oro-korra mugatua delako: Elgoibarren,kasurako, industriak, balio gehien sor-tzen duen sektoreak, aberastasun guztia-ren %58 sortzen du, baina lanpostuen%38. Bestaldetik, hazkunde ekonomiko-aren hobekuntza etengabe errepikatzenden arren, eta egia izanda ere, sortzenden aberastasunaren banaketa oso de-siguala da. Ondorioz, gero eta jendegehiagok gero eta diru gutxiagorekinegin behar dio hileroko gastuari aurre.Ondorioz, guztion artean egiten dugungastua urteekin gutxituz doa. Egunerokozerbitzuetan gero eta gutxiago gasta-tzera behartzen gaitu horrek. Ondorioz,leku horietan lanpostu beharra gero etatxikiagoa da. Elgoibarren kasurako, zer-bitzuen arloak aberastasunaren %37 sor-tzen du, baina lana ematen diolangileen %56ri. Guztiok gutxiago gas-tatzerakoan nabarmen igartzen da zer-bitzu batzuetan.

Bukatzeko, joera hauekin, soldataketa lan baldintzak okertuta ere ez da lor-tzen lana egotea guztientzat, hazkundeekonomikoa izanda ere, eta hori egon-kortzen ari da: jende askok ezin dio hi-leroko gastuari aurre egin. EAEn %16daude pobrezi arriskuan eta %5 pobrezigorrian. RGI sistemak laguntzen du kasuhorietan: Elgoibarren 261 kasu bideratuziren lehengo urtean.

Mendi

BARRENek ez du bere gain hartzen IRITZIA eta ESKUTITZAK ataletan adierazitakoen erantzukizunik. Eskutitzak ondo identifikatuta egonbehar dute. Ez ahaztu izen-abizenak, NANa eta telefonoa jartzea. Bidali helbide honetara: [email protected]


MOTZEAN6

Gazteek egindako galdetegiaren araberahobetu behar asko ditu liburutegiak

Elgoibarren zaborren-tasabakarra izango da herriko

etxe guztientzat

Elgoibarko Udalak zaborren-tasaegokitzea adostu du edukiontzi grisa ja-rriko dutela-eta. Hemendik aurrera etxe-bizitza bakoitzeko 193,87 euroko tarifaordaindu beharko da. Azken aldakete-tan adostu zen edukiontzi marroia erabil-tzen zutenek 183,88 euro ordaintzeaeta sistema horrekin bat egin ez zutenek,berriz, 220,66 euro. Orain, ordea,edukiontzi marroi eta grisa erabiltzekotxartela derrigorrezkoa izango denez,denek kopuru bera ordainduko dute. Or-dainketari dagokionez ere izango da al-daketarik. Izan ere, orain arte, urtean bialdiz egiten ziren, baina aurten hiru hi-labeteko bi - lehenengoa ordenantza za-harraren arabera, eta bigarrenhiruhilekoa ordenantza berriaren ara-bera-, eta sei hilabeteko bat egingo dira.

Edukiontzien erabilera ez da muga-tua egongo. Grisa, marroia bezala, era-biltzailea identifikatuko duen txipduntxartel bidez irekiko da. Atzo hastekoakziren edukiontzi berde guztiak kentzeneta oraindik txartelik ez daukatenekdoan eskuratu ahal izango dituzte KulturEtxean.

Zabor bilketaren harira Debabarre-nako Mankomunitateak 2017ko aza-roko birziklapen tasen berri eman du.Elgoibarren, zabor mota guztiak kontu-tan hartuz, %49,61 birziklatu da. Deba-barrena osatzen duten beste 8 udalerrienbatez bestekoa baino puntu batgehiago. Urtez urte birziklapen mailaigotzen ari da; 2016an %44koa izanzen eta 2015ean, %43koa. Espainiazein Europan mailan jarritako birziklapentasetara heltzeko, Udalak ezinbesteko-tzat jo du gizartearen sentsibilizazioa etainplikazioa eta sistema aldaketa datorre-nez, Udalak kontzientziazio eta informa-zio kanpaina jarriko du abian.

Herriko gazteek liburutegiari buruz duten iritzia jasotzeko galdetegiaegin du Jaiki gazte taldeak. 166 lagunen erantzunak jaso eta aztertuondoren daturik esanguratsuenak zabaldu dituzte. Ordutegia eta egu-

tegia, ikasteko erosotasuna, isiltasuna eta baliabideak (ordenagailuak, libu-ruak…) izan dira landu dituzten gaietako batzuk.

%85,2arentzat ordutegia desegokia edo oso desegokia da. Gehienek es-katu dute eguerdian irekita egotea edo itxiera tartea murriztea, arratsaldeetanberanduago ixtea eta azterketa garaian ordutegiak luzatzea. Egutegiarekinere %83,5 ez dago konforme eta azterketa garaian egutegia zabaltzea, as-teburuetan zabalik egotea (gutxienez larunbatetan) eta opor garaian molda-tzea da egin dituzten eskaerak. Bestalde, erantzun dutenen %89,6arentzatliburutegiak ez ditu baldintza egokiak eskaintzen eroso ikasi ahal izateko.Hori konpontzeko argiztapena hobetu, ikasteko gunea handitu eta isiltasunaeta intsonorizazioa hobetu beharko liratekeela diote. Isiltasunaren arazoariirtenbidea emateko hainbat proposamen aipatu dituzte: intsonorizazioa ho-betzea, adin eta funtzio desberdinetarako eremuak hobeto bereiztea edoikasketa gunea hobeto banatzea, adibidez.

Zapatuan bilera gaztetxeanLiburutegiko baliabideen ataleko balorazioa izan da positiboena, eta hala

ere, desegoki edo oso desegokitzat jo dute erantzun dutenen 10etik 8k. Or-denagailu “gehiago eta hobeak”, liburuen “ordena hobea”, entxufe gehiagoeta sare hobea behar direla uste dute. Espazioaren banaketaren hutsuneariaurre egiteko, berriz, talde lanetarako gelak gehitzea, haurren gunea bereiz-tea, harrera bereiztea edo ekintzetarako (hitzaldiak, tailerrak…) gune propioaegitea proposatu dituzte.

Galdetegia bete duten herritarrei eskerrak eman dizkie Jaikik eta otsailaren3an, 12:00etan, datuak elkarrekin aztertzeko, gaztetxean egingo duten bi-leran parte hartzera animatu ditu. Asmoa da aldarrikapen zerrenda bateratubat adostea epe motzerako aldaketekin, baita epe ertainera eraikiko den li-burutegi berrirako eskaerekin ere.


MOTZEAN 7

Erabilera anitzeko etxeari buruz kontsultapublikoa jarri du abian Elgoibarko Udalak

Elgoibarko erabilera anitzeko etxebizitza 2004an sortu zuten eta Deba Kostaazpieskualdeari (Mutriku, Deba, Mendaro eta Elgoibar) gaur egun erantzunegokia emateko, ezinbestekoa irizten diote etxebizitza horren funtzionamen-

duari buruzko helburuak eta arauak aldatzea. Deba Kostako gainontzeko herriekElgoibarkoa baliatuko dute. Araudiaren helburu nagusia da etxearen onuradunaetxera sartzeko prozedura eta erabiltzeko dituen baldintzak zehaztea.

Larrialdi egoeretan (gizarteratze arazoak dituen jendeak) aldi baterako ha-rrera egiteko erabili nahi da etxebizitza hori. Aurreko araudia egin zenetik etxe-bizitza horretan sartu daitekeen jende mota “gero eta anitzagoa eta bereziagoa”izanik ezinbestekoa zaie moldatu eta eguneratzea.

Araudi aldaketaren inguruko ekarpenak otsailaren 15era arte egin daitezke.Hainbat bide daude horretarako: [email protected] helbidera idatziz,Herritarren Arreta Zerbitzuan dagoen Elgoibarko Udalaren Erregistro Orokorrean(Kalebarren plaza, 3) edo Udaleko webgunetik (www.elgoibar.eus).

Giza kate luzea egingo duGure Esku Dagok ekainaren 10ean

Gure Esku Dago plataformak EuskalHerrian inoiz egin den giza katerik han-diena ( 201,9 kilometro) iragarri du ekai-naren 10erako. Donostiatik abiatu,Bilbotik pasa, eta Gasteizen amaitukoda. Giza-katea osatzeko 100.000 per-tsona beharko direla aurreikusi dute an-tolatzaileek. Anjel Oiarbide GEDrenbozeramaileak azaldu duenez,"bost ur-tean egin, ikasi eta lortu dugun guztiarenemaitza izango da ekainaren 10a, etaherritarron erabakitzeko arrazoiak era-kundeetara bideratuko ditugu", azaldudu.

Elgoibarri 2 kilometro osatzea egoki-tuko zaio eta horretarako 1.000 herritaringuru beharko direla aurreikusi dute.Mendarok, berriz, kilometro bat osatu be-harko du 500 lagunekin. Datozen hila-beteetan emango dituzte. Bestalde, gizakateaz gain, datozen bost hilabeteetanerabakitzeko eskubidearen aldeko 2019arrazoi bilduko dituzte herriz herri.

Mozorro tailerra eta festa egingo dituzte Elgoibarko ludotekan

Inauteriak gerturatzen ari dira eta jendeahasi da mozorroak prestatzen. Elgoibarko lu-dotekako bazkideei ere hainbat mozorroeredu eman dizkiete eta aukeratu ondoren, ba-koitzak berea egingo du, beti ere, hezkidetzabaloreak kontuan hartuta. Mozorro tailerrakotsailaren 6, 7 eta 8an izango dira 17:00eta-tik 19:00etara bitartean.

Mozorroak prestatuta, ostiralean, otsaila-ren 9an, mozorro festa egingo dute 17:00eta-tik 19:30era. Photocallean argazkiak ateraeta merienda jan ondoren lehiaketaren txandaizango da. Guztira lau mozorro sarituko di-tuzte: etxeko mozorrorik landuena; genero es-tereotipoekin bat ez datorrena; orijinalena etabertaratzen direnek aukeratutakoa.

16.000 ikusletik gora iaz Herriko Antzokian Zinema, ikuskizun, Udal Musika Bandaren kontzertu eta aurrez grabatutako ema-

naldiak ikustera, guztira, 16.381 pertsona pasatu ziren iaz Elgoibarko Herriko Antzo-kitik. Udaleko Kultura Sailak emaitzen balantze oso positiboa egin du. Zine Bonuakizan duen harrera ona ere nabarmendu du, guztira 933 erabili dira-eta. Emanaldirikjendetsuenak honakoak izan dira: Go!azen antzerki musikala (790 ikusle), Pirritx, Po-rrotx eta Marimototsen Tipi-Tapa korrika (628 ikusle) eta Handia filma (566 ikusle).


ELKARRIZKETA8

Santa Ageda bezpera dugu... kantuak en-tzungo dira bihar Elgoibarko kaleetan. Etxe-giñak eta haren lagunek irekitako bidearijarraituz makina bat herritar arituko dakopla kantari Kepa Urain koplari eta gidaridutela. Etxegiñari hartu zion lekukoa Uraineketa ari agindu bezala ahal izan duen arteanjarraitu du mendaroarrak bere bertsotarakodohaiak kanporatuz, herritarrak gozarazizeta behartsuei lagunduz. Agur esango duenarren, bere bidetik jarraituko duen norbaitegongo ote den kezka txiki hori dauka orain-dik barruan.

w Koplari hasi zinela bete dituzu 38 urteeta aurten agur esango diozu jardunari.Baina aurrez ere ibiltzen zinen SantaAgeda eskeko taldean, ezta?

1960. urtean gainontzekoekin atera-tzen nintzen kantura, soldadutzara joanaurretik. Gure aita zenak, ez dakit zerga-tik, baina hitzetik hitzera dena errimaz egi-ten zuen. Nik orduan ez nion garrantzirikematen, baina gero erreparatzen hasitaohartu nintzen hortaz, ez bainintzen ezikastolan ezta bertso eskolan ibili. w Taldean bertsoak gustuko zenituelakohasi zinen, baina nola hartu zenuenEtxegiñaren lekua?

1972an ezkondu eta Arrasatera joannintzen. Han bertsolaritza jarraitzen nuenplazarik plaza eta txapelketetan. Aubixanegin zen behin jaialdi bat eta hara joannintzen. Antxon Haranburu ikastolako ira-kaslearekin kantatu nuen mezatan, gerobazkaria izan zen eta bazkalostean ber-tso saioa. Han ari ginela Santi Kortaba-rriak ez zidan begirik kentzen etabanekien zergatik zen. Etxegiña zaharra-rekin hilero egoten nintzen Elgoibarren etaSanta Ageda eskea izaten genuen berbe-

tarako gai. Santi Kortabarria etorri zitzai-dan esanez Etxeginak ezin zuela koplarisegi eta nik nola esan ezetz? AbenduanGerman Uriguen Etxegiña bere makilare-kin etorri zitzaidan eta negarrez hasi zen,ez penaz, kezkatuta zegoelako bereordez zeinek jardungo zuen. Esan nuenurte hartakoa beteko nuela, baina bestebaten bila hasteko, baina orduan hasi nin-tzen eta 38 urte joan dira. Germani esannion jubilatu arte egingo nuela eta 19 urtedira lanetik erretiroa hartu nuela.w Zer da zuretzat Santa Ageda eskea?

Niretzat bi arrazoi dauzka kopla kan-tari ibiltzeak. Batetik, 1969an nire anaiazena hil zen eta nire koinata alargun gel-ditu zen bi alaba biki eta mutiko txiki ba-tekin. Garai hartan Santa Ageda eskeanjasotako dirua ez zen Caritasera erama-ten, herrian beharrean zegoen norbaitiematen zitzaion (diru faltan, alargun,

gaixo...). Urte hartan nire koinatari emanzioten eta nik nola esan bada ezetz. Bes-talde, ni beti izan naiz bertsolaria etaSanta Ageda eskea bertsolaria lotu duenadar bat da.w Bertsolaritzarekin beti izan duzu lo-tura, beraz.

Nik lehen aldiz Mendaroko txapelke-tan parte hartu nuen 26 urterekin, sekulanire eskutatik liburu bat bera ere pasagabe, dena entzutetik jasota. Imanol Laz-kano bertsolariak behin esan zidan: “Zuekbertsoa ez duzue entzuten, bertsoa janegiten duzue”. Mendaron hiru edo laualdiz kantatu nuen txapelketan eta Elgoi-barren ere; Arrasaten eta Leintz bailaran,bost aldiz. Bestalde, Euskal Herriko Ber-tsolari Txapelketa Nagusian hartu nuenparte 1982an, Lesakan. Antonio Mari Loi-disaletxe, Joxe Lizaso, Jon Azpillaga, JonMugartegi, Xabier Amuriza, Manuel La-

- IRATI AGIRREAZALDEGI -

u KEPAURAIN

SANTA AGEDA ESKEKOETXEGIÑA TALDEKO KOPLARIA

“Beti izan dut maitea euskara,eta bertsoaren bitartez

jolasten naiz euskararekin”


ELKARRIZKETA 9

sarte eta beste hainbatekin kantatutakoanaiz. Beti izan dut maitea euskara eta eus-kararekin bertsoaren bitartez jolasten naiz.w Koplari hasi zinenean bat-batean alaprestatutako koplekin aritzen zinen?

Lehenengo lau urteetan nik bat-bateanegin nuen. Baina abadea konturatzen denbezala zein ari den meza entzuten etazein ez, nik ere banekien zein zegoenkanturako gogoz eta zein ez. Garai har-tan gero eta jende gutxiago ateratzen zenkantura eta euskaldunak oso gutxi, beraz,inprobisatutakoa jasotzeko eta errepika-tzeko ahalmenik ez zuten. Beraz, koplabatzuk idatzi eta handik aurrera paperetikkantatzen ditugu, baina nik egindakoakdira, zenbakiak jarrita dituzte eta horrenarabera esaten diet zein kantatu. w Zeri buruzkoak dira koplak?

Askotarikoak izaten dira gaiak. Iaz-koak esaterako bortxakeriari eta tratu txa-rrei buruzkoak ziren. Horrek, gainera,badu nolabaiteko harremana Santa Age-darekin. Hura bortxatu egin zuten eta bu-larrak moztu zizkioten. w Zu bakarrik aritzen zara koplari?

Bi taldetan banatzen gara auzoetanbarrena joateko eta gero kalean denokbatera. Taldeetako batean ni joaten naiz,eta bestean, nik idatzitakoak kantatuzbeste bat. Aurten nik agur esango dut etalekukoa hartuko dute, baina koplariakbaino gehiago kopla kantariak izangodira. Izan ere, koplari izateko bertsolariizan beharra dago.

w Herritarrek nola hartzen zaituztete? Zoragarri. Elgoibar beti ondo portatu

izan da. Gainera, segituan konturatu izannaiz. Oraindik ere batzutan nirekin pape-retik kantuan ari direnei esaten diet pape-rarekin ahazteko. Hainbat leku bereziakdira eta han bat-batean kantatzen dut, ba-tzutan burura etorritakoa botatzea erraza-goa ere bada. Gogoan dut, adibidez,Errosario kaleko taberna bateko jabeakanpotarra izan arren herrian ezagunazena, tabernara gerturatu orduko ardo bo-tilarekin eta mila pezetako biletearekin ate-ratzen zela, ez poltseroarengana,koplariarengana baizik. Nik ez nuenbeste inor ezagutzen horrelako bileterikematen zuenik. Kantuan hasten nintze-nean, ulertu ez arren, sekulako malkoakateratzen zitzaizkion Elgoibarren nola ba-loratu zuten gogoratuz-edo. Horrela har-tzen gintuela ikusita behin kopla baterderaz bota nion berak ulertzeko: A losartistas nos recibis con aplausos y pitos/yo tengo que seguir cantando y tu vete aservir txikitos.w Urte hauetan guztietan beste pasadi-zorik ere izango duzu.

Urte batean pneumonia harrapatunuen eta sendagileak ohetik ez altxatzekoesan zidan. Azken orduan Santi Kortaba-rriak Markinatik ekarri zuen mutil gaztebat.w Santa Eskean momentu berezirik iza-ten duzu?

Idatzitakoari batzutan ihes egiten diot

norbait edo toki bereziren bat ikusizgero, bat-batean kantatzeko. Dendariedo tabernariak, nire arreba eta ilobaileapaindegian lanean zeudenean, etaErrosario kalean urte batean, apurtu edobota egin zutelako, amabirjina, koplatuizan ditut.w Aurten utziko diozu koplari izateari,baina segidarik izango al duzu?

79 urte ditut bizkarrean. Urteek askopisatzen dute. Gazteek segida emanezgero, mantenduko da, baina Etxegiñakgarai hartan zuen kezka bera daukatorain nik ere: ea koplatan jarduteko nor-bait egongo ote den. Hura azken urtee-tan kostata ibili zen, eta nik ere esatenjardun dut urte batzuetan lagatzeko as-motan nintzela eta azkenean utziko dutaurten.w Modu berezian egingo al duzu agu-rra?

Agurra, nola ez, kopla kantuan. Ba-tzuk prest dauzkat jadanik eta hona horie-tako bat:

Elgoibar eta santa-eskeanik maite zaitut bihotzez.Azkeneraino iritsi nahi ta,heldu da eguna tamalez.Orain artean, santa-eskean

ibili naiz oso errez.Itxura ona eduki arren,sendo ez nago indarrez.Betidanikan maite dudana,agur eta gehiago ez.


ELKARRIZKETA10

`Hamaika litera’ egitasmoak ‘Linbotarrenitzalak ate ostean’ ikuskizun musiko-litera-rioa dakar gaur Elgoibarrera (Herriko Antzo-kian, 20:30ean). Asier Serrano idazlearen‘Ate osteko itzalak’ eta ‘Linbotarrak poemaliburuetan oinarritutako emanaldia da, etaSerrano beraz gain, Antxon Sarasua etaMiren Fernandez musikariak arituko diraoholtzan, hitzei ahotsa jartzen.

w ‘Linbotarren itzalak ate ostean’ ikus-kizunarekin zatoz gaur. Zer izango da?

Bidaia bat da, barne-sentimenduetanarakatzeko gonbidapena. Istorio bat kon-tatzen dugu guk, baina istorio horretatikberea eraikiko du entzuleak. Nik beti diot,poesian, %30 dela idazleak ulertzeraematen duena eta %70 iradokitako horriirakurleak edo entzuleak erantzuten diona. w Lehen ere ez duzu zapaldu gabeaoholtza, baina poetaren intimo horreta-tik berriro zatoz jende aurrera. Nola-koa ari zaizu egiten? Eta erantzuna?

2005ean kaleratu nuen azkeneko dis-koa eta orduan ulertu nuen artista izatekoez nuela balio, baina egia esan, baneu-kan berriro nire ahotsarekin eta gitarrare-kin adiskidetzeko gogoa. Beti esan izandut bi maitale izan ditudala, musika eta li-teratura, eta beti ibili naizela batetik bes-tera saltoka. Bada, ikuskizun honek biakbatzen ditu. Egin duguna da nire musika-gile ibilbideko hamar abesti hartu, birmol-datu, eta abesti horiek erabili aitzakiatzatLinbotarrak eta Ate osteko itzalak liburue-tako poemak sartzeko eta bidaia biribil-tzeko. Orain dela urte t’erdi hasi ginen,eta gustura nabil. Seguru sentitzen naiz,Antxon Sarasua betiko lagunarekin-eta.

Akaso jendea pixkat beldurtuta etor-tzen da ikuskizunera, poesia ulertuko ezduelakoan-edo, baina esango nieke ez

kezkatzeko. Ez dut uste poesia ulertu ereegin behar denik. Nik adibidez gauerobonboitxo bat jan beharrean poema batirakurtzen dut, eta bilatzen dudana dapoema hori irakurtzen ematen dudan den-bora baino tarte luzeagoz iraun dezalapoemak utzitako zaporeak. Poesiaren in-guruko aurreiritziak baztertu behar ditugu.Hezkuntzan dihardut nik, eta iruditzen zaitbekatu handia egin dugula ikasleak testu-iruzkinak egitera behartzen. Lorca hor non-bait dago lurperatuta, baina beratopatzeko egin behar dena da justu esko-lan bere obrarekin egin behar izan du-guna: forentse lana. Haren testuak aletzenjardun gara, zer esan nahi izan ote zuenjakiteko. Ikusiko bagintu lanketa horretan,kolpetik irtengo litzateke lurpetik. w Bi maitaleri eustea ez da erraza. Nolaegin duzu biekin hain ongi moldatzeko?

Zortea izan dut. Nire ibilbidea pro-zesu natural bati zor diot. Lorelei garaianere ez nuen nire burua kantari ikusten,baina aritu nintzen. Kasualitatez edo kau-salitatez, zorte handia izan dut. Nik osoerraz izan ditut gauzak, akaso oso-oso

gazte hasi nintzelako idazten eta LubakiBandaren garai hartan bagenituelako ba-tzuk begira. Beti diot lehenengo izenaizan nintzela eta gero izan naizela izana.Erraz izan dut lanak argitaratzeko, nahizgero bidea neuk zaildu diodan askotanneure buruari, oso burugogorra izan nai-zelako eta sarri ez dudalako bat egin eus-kal kultura honen sistemarekin. w Lubaki Banda aitatu duzu. Zeukesana da poeta izateko lehenengo askobizi behar dela. Gaurko begiz nola ikus-ten duzu hain gazte zinetela eginikoa?

Horretan arrazoi guztia daukazu.Gaztetan bizinahia izan behar da batezere, eta uste dut sasoi hartan abenturazaleinkontziente batzuk ginela, eta batez ereni. Baneukan lotsagabekeria hori. Egoaoso puztua neukan eta banitate puztu ho-rrek gidatu ninduen gauzak egitera. Ekin-tzaileagoa ere banintzen etakolektiboetan ere sinisten nuen. Baina bai,idazleak lehenengo eta behin egin beharduena da ondo dokumentatu, asko bizieta gero kontsekuente izan bere ametsekineta kontraesanak onartzen jakin. Urteak

- AINARA ARGOITIA -

u ASIER SERRANO IDAZLEA

“Baneukan berriro nire ahotsarekin eta gitarrarekin

adiskidetzeko gogoa”


ELKARRIZKETA 11

pasatu ditut pentsatzen Lubaki Banda pufbat izan zela. Oso kritikoa izan naiz;Operación Triunfo kutre baten antza har-tzen nion, baina gero, bizitzak edo ibilbi-deak erakutsi dit Lubaki Banda ez zelaizan gazteen literatur talde bat bakarrik,beste esparru batzuk ere ukitu zituelako.Hitzak edo komunikazio-nahiak lotu gin-tuen. w Poetak begiratzen jakin behar du. Gi-zarte hau, baina, azkarregi doa, etasarri bizitzari erreparatzeko astirik ereez dugu hartzen. Norbere minak denonminak direla jabetzeko ere ez.

Ziurrenik naizen belaunaldikoa izatea-gatik libratu naiz beste ardura batzuk har-tzetik eta zorteduna izan naiz guzti honilotutako ogibidea dudalako. Hezkuntzaeta hizkuntza izan dira nire munduak, etabatak besterako balio izan dit beti.Esango nuke garai batean euskal kulturanlekua bilatzen nuela niretzat, Asier Serra-norentzat, eta uste dut orain baretu naizelapixkat eta bilatzen dudana gehiago delaeuskal kulturarentzat leku bat Euskal Herrihonetan, abiada bizian doan gizarte ho-netan. Zeuk esan duzu: gaur egun bizigara milaka errainu batera jasotzen ditu-gun unean eta uste dut jakin egin behardela aukeratzen eta lehentasunezkotzat di-tuzun gauzetan zentratzen. w Literaturan, poesia da gehien landuduzuna, genero minorizatuena, eta betieuskaraz. Bazterrekoekin enpatizatzekolagungarri izango da ba!

Hautu pertsonala izan da eta osoeroso sentitu naiz hor. Garai batean, Lo-releiren garaian edo gehiengo batek erra-zago irensten zituen kontuetan aritunintzenean, ez nintzen batere eroso senti-tzen. Ohitu naiz nire mezua letra txikizidaztera. Ez daukat diskurtso pertsonalhandirik jendeari eskaintzeko, baina niretxiki hori konpartituta, ni neu pozik.w Esan izan duzu poesiak minorizatuaeta minoritarioa izan behar duela, etabaita poesia jendearengana gertura-tzeko nahi batek eraman zintuela musi-kara. Ez al da kontraesankorra pixkat?

Bai. Poesia nire barne-laberintoetatiksortzen den zerbait da, oso kontu intimoak

izaten dira, baina gero topo egiten dutebeste Asier kontraesankor horrekin, bestebatzuengana gerturatzea bilatzen duenhorrekin, gureak ez direnen oihartzuna en-tzun nahi duen horrekin. Baina oso era na-turalean eta haserretu gabe bizi dut.

w Ez zenuen zeuretzat lekurik bilatzen,baina bistan da topatu duzula. Sorkun-tza bolada onean egoteaz gain, zurelanek aipamen ugari jaso dituzte azke-naldian. Halakoak beti dira bultzadabeste erronka bati heltzeko. Zeri?

Bizitzari heltzeko. Garbi daukat horbeste hautu bat egin nuela eta nolabaitekoprostituzio intelektualari eskaini dizkiodalanire lanak azken urteetan. Lehiaketetarakoaurkeztea 2011n hartutako hautu pertso-nala izan zelako. Sariak beti iruditu izanzaizkit literatura munduan beste esfera ba-tean gelditzen ziren kontuak, ziurrenik ar-gitaratzeko arazorik ez dudalako izan,baina 2011n diruz larri nenbilen eta era-baki nuen lantxoren bat epaimahaikidebatzuen esku lagatzea. Eta zortea izannuen. Sariekin konturatu nintzen idaztekodenbora erosteko modua ere bazegoelaeta lehiaketarako aurkeztea bazela labo-rategian probatxoak egitea moduko zer-bait. Neu aurkeztu nintzen Irun Saria etaXabier Lete III. poesia lehiaketetarako.Beste kontu bat izan da Euskadi Literaturasaria. Handiegia egin zait, hein bateanorain hamar urte, nire burua musikaritzatneukanean, manifestu bat sinatu nuelakoEuskadi Sarien kontra egiten, lagun taldebatek hala eskatuta. Nik beti esan izandut nire sinadura egon zela nolabaitekoirregulartasunak egon ziren puntuan.Orain, hamar urte geroago, Bingen Zupi-

riak deitu zidanean esanez neu saritu nin-dutela eta poesia lan batekin gainera,broma zela ere pentsatu nuen. Ezin nuensinetsi, ez nekielako ezta finalisten arteannengoenik ere. Baina polita izan da, etahunkitu nau, iruditu zaidalako kulturgile etasortzaileen adierazpenak oso benetakoakizan direla. Uste dut zahartzen ari naizela.w Hasier Rekondok hau zioen zuri buruzBERRIAn: “Surrealismoaren sarerik ga-beko bidezidor epatantea zeharkatu du,poesiak berak jaurti itzulerako kolperikjasotzeko beldurrik gabe, idazle adore-tsuek egin ohi duten gisara’. Adoretsua,dio. Nola ikusten duzu zuk zure burua?

Ausarta baino gehiago oso inkontzien-tea izan naiz, eta lehen, gainera, disfru-tatu egiten nuen nire inkontzientziaksortutako albo-ondorioekin. Kakati batbihurtu naiz, baina. Garai batean, orainbat hogei urte, Euskadi Irratirako enkarguzegin behar izaten nuen ipuina hamabostminutuan idazten nuen. Gaur egun, egu-nak edo asteak behar izaten ditut. Saia-tzen naiz hitz eta esaldi egokienakaukeratzen, eta hor ibiltzen naiz bueltaka. w Irakasle zara. Irakurzaletasunaapaldu delako kezkatuta daude asko.Nola eman buelta horri?

Horrenbeste kezkatzen bagaitu gurehaurren literaturarako zaletasun ezak hardezagun helduok besapean liburu bana.Geu ikusi behar gaituzte irakurtzen. Denaden, ez da ezer gertatzen umeek ez ba-dute irakurtzen. Irakurtzera behartu bainogehiago ikasleei aukera eman behardiegu idazteko. Irakurtzen badakigu, herrialfabetatua gara; falta zaiguna da erabi-lera eta motibazioa lantzea. w Zer bidali beharko genuke linbora ho-beto funtzionatzeko?

Linboa kontraesanen mundu hori da.Kontraesanak izatea oso gizatiarra da,baina ez dena gizatiarra eta ezta justuaere da kontraesan horiek ez onartzea. Gi-zabanako ez perfektu hori gizarte perfektubatean ezkutatu nahia da linboa. Horre-gatik gero eta gutxiago sinisten dut kolek-tiboetan. Gaur egun askatasunhandiagoa behar dugu diskurtso pertso-nalak garatzeko.

“Horrenbeste kezkatzen

bagaitu haurren irakurzaletasun ezakhar dezagun helduok

liburu bana besapean”


ELKARRIZKETA12

“Dirua pertsonen bizi-kalitatea hobetzean inbertitzeko eskatzen dugu”

Joan zen eguenean aurkeztu zuten Elgoibarren Duintasuna elkartea, Gipuzkoako pentsiodunen eta jubilatuen elkartea. Jubilatu eta pentsiodunenbeharrei erantzuteko sortu zuten elkartea 2012an, baina azkeneko mobilizazioen ondotik, pentsioen gaian jarri zuten arreta aurkezpen ekitaldian.Pentsioak apaltzen doazela salatu zuten, eta Espainiako Gobernuak onartu duen %0,25eko igoera “miseria bat” dela gehitu. Duintasunak ohar-tarazi du pentsiodunek sei urte daramatzatela erosteko ahalmena galtzen eta etxe askotan gorriak ikusten ari direla. Hala, gutxieneko pentsioa1.080 eurokoa izatea eta Espainiako Gobernuak Gizarte Segurantzako eskuduntza guztiak Jaurlaritzari transferitzea eskatzen dute. Jose JavierArregi eta Marian Esnaola elkartekideek eman dizkigute azalpenak.

w Espainiako Gobernuak onartu duenpentsioen %0,25eko igoera salatu duteegunotan dozenaka jubilatuk eta pen-tsiodunek. Duintasuna taldekoek ere bategin duzue, baina zehaztu duzue zueneskaerak ez direla horra mugatzen.Zein da zuen egitekoa?Marian:Hori da. Pentsioak handitzeko es-kaera betikoa dugu, baina gure borrokazabalagoa da. Bi arlo lantzen ditugu be-reziki: Batetik, pentsioak eta bizi-kalitatea,eta bestetik, menpekotasunaren gaia.Menpekotasunaren gaiaren barruan, zer-bitzuak eta prestazioak aztertzen ditugu.

Zerbitzuen barruan, zahar etxeen eta egu-neko zentroen funtzionamendua aztertzendugu, ikusteko zeintzuk diren erabiltzai-leen eta langileen beharrak. Prestazioenkontuan zer zuzendu asko dago. Begira,1.080 eurotik beherako pentsioa duenakjasotzen baldin baditu 800-900 eurokolaguntza mendekotasun handiagatik, guz-tira, 2.000 euroko diru-sarrera izango du,baina, hala ere, beste mila bat euro fal-tako ditu nagusien egoitzan sartzeko. Na-gusien egoitza publikoetako plazak,gainera, gutxitu egin dituzte aurreko lege-gintzalditik, plaza batzuk kontzertatu egin

dituztelako. EHBilduren agintaldian500ekoa zen nagusien egoitzan sartzekoitxaron-zerrenda, eta orain, 800 inguru-koa. Nora doa beraz gure dirua? Plazakkontzertatzeak badu bere zera, ez dugu-lako ahaztu behar egoitza kontzertatuetaneraikina publikoa dela, Foru Aldundia-rena, baina kudeaketa pribatua dela eta,hala ere, Aldundiaren diru-laguntza jaso-tzen dutela. Beraz, dirua enpresa priba-tuetara doa beste behin, eta joera horida.w Bizi-itxaropena luzatzen ari da, eska-ria eskaintza baino handiagoa da na-

u JOSE JAVIER ARREGI eta MARIAN ESNAOLA DUINTASUNA ELKARTEKOAK

- AINARA ARGOITIA -

uuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuu

uuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuu


ELKARRIZKETA 13

gusien egoitzetan, eta pentsioak apal-duz doaz. Jubilatu eta pentsionistakdeitu dituzte mobilizatzera, baina nagohonen eragina gehiagok ere jasangodugula. Marian: Hori garbi. Bizi-itxaropena geroeta luzeagoa da, baina bistan da urteekinlaguntasun handiagoa behar izaten du-gula denok ere eta duin bizitzeko dirurikere ez baldin badaukagu, nola ordain-duko dugu zaintza zerbitzuagatik? Zeinekegin behar du gure kargu, familiak? Inorkez du karga izan nahi senideentzat. Ezdezagun ahaztu, gainera, familiak ereasko aldatu direla. Gero eta senide gu-txiagoko familiak dira gureak, historikokizaintzaren ardura bere gain hartu beharizan duenak [emakumeak] etxetik kanporaere egiten du lan orain, lan-baldintzak de-nontzako okertu dira, soldatak txikiagoakdira... Arazo handi bat daukagu menpe-kotasunaren gai honetan eta oso kezka-tuta gaude, pentsioen gaian bezainbat.Ikusten ari gara jendea nola bizi den.2013tik 2017ra, erosahalmena %3,5 gu-txitu zaigu eta aurreikuspenek diote2027rako %20 jaitsiko dela. 2013an,1.500 euro irabazten zuenak 2027an1.148 euro irabaziko ditu, eta duela lauurte 900 euroko pentsioa zuenak 689 eu-rokoa jasoko du hamar urte barru. Joanzaitez jubilatuen egoitza batera eta iku-siko duzu zenbat emakume dauden. Zer-gatik? Han dauden denboran ez dutelakoberogailua piztu beharrik etxean. Eta ema-kumeena apropos diot, zigortuenak dire-lako. w Jubilatuen egoitzen inguruan ere go-goeta egitea ezinbesteko ikusten duzue.Zer da zuzendu beharrekoa?Marian: Nagusien ohituretan aldaketabatzuk izan dira, baina jubilatuen egoitze-tako eskaintza betikoa da; gehienetan ja-rraitzen dute bingoan jokatzen, etajubilatu askok ez dugu gure burua horikusten. Horrekin ez dut esan nahi bingoakendu behar denik, baina bai eskaintzazabaldu. w Azkeneko egunetan sare sozialenbidez zabaldu diren elkarretaratzeetakodeien atzean mezu nagusi bat egon da,

pentsioena, eta oso adierazgarria izanda zenbat jendek bat egin duen deialdihorrekin, deitzailea anonimoa izanarren. Jose Javier: Bai, pentsioen kontuak sumin-duta irten da jendea kalera batez ere,%0,25eko igoera horren kontra. Normalada. Poltsikoa ukitzen digutenean, azka-rrago mugitzen gara.w Dirutan zenbat da % 0,25eko igoera?Marian: 2,5 euro dira hilean nik bestekopentsioa dutenentzat, eta nik 1.080 eurobaino gehiagoko pentsioa dut. Horrekinzenbat ogi erosten dituzu? Jose Javier: 2.000 euroko pentsioa duenbatentzat ere, igoera horrek hilean 5 eurogehiago jasotzea suposatzen du. Miseriabat. Aipatu behar da, gainera, %0,25ekoigoera ezarri duten hauek zunda-globoakbotatzen dituztela eta zurrumurru bat ba-dabilela esaten duena aurten ez bada da-torren urtean aparteko bi pagetako batkenduko digutela. Ez daukagu erraza ho-riei kontra egiten. Horregatik garrantzihandia dauka jendea ahalduntzeak etaboteretzeak eta azken egunotan sortu denmugimendu honi jarraipena emateak etaindarrak metatzeak.

w 1.080 euroko gutxieneko pentsioa es-katzen duzue. Nondik irteten da kopuruhori?Marian: Hiru kontzeptu daude hemenkontuan hartzekoak eta kalkulu batenemaitza dira hirurak. Gipuzkoa, Arabaeta Bizkaiko 2016ko datu ofizialak hartuditugu guk, kalkulua egiteko. Horien ara-bera, batez besteko soldata 28.000 eu-rokoa da urtean (2.000 euroko hamalaupaga). Urteko batez besteko soldata ho-rren %60a hartzen da gero gutxieneko sol-

data kalkulatzeko: 1.200 euro hilean ha-malau pagatan. Eta gutxieneko pentsioakalkulatzeko gutxieneko soldataren %90akalkulatzen da: 1.080 euroko pentsioa.Beste zifra batzuk ere entzungo dituzuebeharbada han-hemen, batez besteko sol-data aldatu ahala besteak ere aldatzendirelako, baina gu 1.080 euroko zifrahori ari gara erabiltzen jendea ez marea-tzeko. Hori bai, Jaurlaritzarekin negozia-tzen hasten garen egunean, kalkulu horrenmomentuko emaitza hori izango da gu-txieneko pentsiotzat eskatuko duguna. Eu-ropako Mahai Sozialak dioena betetzeabesterik ez dugu eskatzen. Gaur, pentsio-dunen asko eta askok diru sarrera berma-tzeko errentari esker lortzen dutegutxieneko duintasuna, eta 1.080 eurokopentsioa jasoko balute egoera ezberdinaizango zen.

1.080 euroan legoke beraz hemenEuropak pobreziaren-muga deitzenduena. Estatuan kopuru hori txikiagoa da,800 bat eurokoa, batez besteko soldataere txikiagoa dutelako. Horregatik eska-tzen dugu guk Hego Euskal Herriko pen-tsio sistema kudeatuko lukeen gizartesegurantza propioa eratzea.w Guztientzat diozu. Zeintzuk dira guz-tiak?Marian: Gizarte Segurantzatik pentsioajasotzen duten guztientzako eskatzendugu kopuru hori, bai ordaindutakoarenaraberako pentsioak dituztenentzat etabaita kotizazio gabeko pentsioa dutenen-tzat ere. Bakarren batzuk galdetu izan di-gute nolatan ari garen kotizatu ezdutenentzat eskatzen, baina guk beha-rrezko ikusten dugu, besteak beste askoemakumeak direlako. Dena den, pentsioajasotzen dutenen talde horretatik kanpojende talde handia gelditzen da, eta ustedugu horientzat guztientzat oinarrizkoerrenta bat egon beharko litzatekeela. Ezdugu zehaztuta zenbatekoa izan beharkolukeen, baina guk egiten dugun guztia po-breziaren kontrako kanpainaren barruanegiten dugu, eta hor garbi daukagu zerden bermatu behar dena: soldata duin batlangileentzat (1.200 euroan dago egun),gutxieneko pentsioa 1.080 eurokoa izan

“2013tik 2017ra%3,5 egin du behera

jubilatuen etapentsiodunen

erosahalmenak”



ELKARRIZKETA14

dadila pentsiodun guztientzat eta gutxie-neko diru-sarrera bat gainerako guztien-tzat. Gizartea era horretan antolatu beharda, dirua, egon, badagoelako. Begira,Eusko Jaurlaritzak 2018rako egin dituenaurrekontuak aurreko urteetakoak bainoaskoz hobeak izan dira, eta gainera,esan berri dute 300.000 euro dituztelaitxuraz non gastatu ez dakitenak. Eta gukesaten dieguna da pertsonen bizi-kalita-tean inbertitu behar dutela diru hori. w Zein da Gipuzkoako argazkia?Marian: Gipuzkoan 184.000 pentsio-dun bizi gara eta hortik 100.000 bat la-gunek 1.080 euro baino gutxiagojasotzen dituzte, eta horietatik hamarretikzazpi emakumeak dira.w Pobreziak emakume aurpegia du. Marian: Bai, eta larria da, baina ez daharritzekoa. Beti izan da hala. Ondo biziden bikote batean ere emakumea pobre-agoa izaten da. Emakume adineko askooso pentsio baxuarekin bizi dira, edogabe, 500 euro arteko laguntzarekin.Beste asko senarraren pentsioari esker bizidira, menpekotasun egoera betean.w Haiei galdetu beharko genieke, bainanola bizi daiteke gaur eta hemen pen-tsio apal horiekin?Marian: Bizi? Galdera ona, estatu espai-nolak 786 euroan dauka gutxieneko pen-tsioa, gu 1.080 eurokoa eskatzen aribagara ere. Bizi daitekeen? Bada bai,bizi dira, baina miseria gorrian.w Esan duzue ez zaudetela amore ema-teko, baina era berean aitortu duzuezuen aldarrikapenek hutsaren hurren-goko erantzuna izan dutela. Haserrea-ren haserrez, abstentziorako deiaegiten ere entzun izan ditugu batzuk,alargunak kasu. Eskubide horri uko egi-tea al da benetan aukera bakarra?Marian: Ez. Kontrakoa. Botoa ematekoeskatuko genuke guk, baina kapitala le-henesten dutenei eman beharrean botoaeman diezaiotela pertsonak lehenesten di-tuztenei. Begira, duela bi urte 72.000 si-nadura aurkeztu genituen EuskoLegebiltzarrean, besteak beste, gutxie-neko pentsioa 1.080 eurokoa izan zedilaeskatzeko eta Hego Euskal Herriko pen-

tsio sistema kudeatuko lukeen gizarte se-gurantza propioa eratzea eskatzeko,baina EAJk, PPk eta PSE-EEk ez zuten ba-bestu legegai hura. Baina ez gaude etsi-tzeko. Indarra egin behar dugu gauzaklortzeko. Botiken ordainketa partekatuarengaian lortu genuen, esaterako. Anbulategiatarietan sinadurak batzen hasi ginen, etaegun gutxira, Jaurlaritzak atzera eginzuen eta esan zuen urtean 18.000 euroedo gutxiago kobratzen zutenei ez zielaaplikatuko (Ordainketa partekatuko siste-mak zenbait errenta-tramu ezartzen ditueta norberak bere errentaren arabera or-daindu behar du botika, gehiago edo gu-txiago).

w Nola mobilizatu etsita dauden horiek?Jose Javier: Adin handiko jendea mugi-tzea zaila da, baina jubilatuak asko garaeta mobilizazioetan parte hartu dugunokasko izan bagara ere, etxean gelditu di-renak gehiago izan dira. Lan handiadugu egiteko. Baina, bai, zuk esaten du-zuna ere bada. Hau denon arazoa da.Gaur gai honek kezkatzen ez bazaituzteere, kontuan izan behar duzue zuen na-gusiak bizitzeko gorriak ikusten ari badirazuek ere sentituko duzuela karga hori. Etagehiago ere bada: gure adinekoen ego-era hau bada, gaur egungo errealitateabeltza bada, atera kontuak nolako etorki-zuna dagokizuen. Begira: pentsioakgehienez 2.500 euro ingurukoak dira.Diru hori ez da urteetan mugitu. Gaur, 50urte dauzkan batek eta kotizatzen segi-tzen duenak garbi izan dezala ez duela2.000 euro baino gehiagoko pentsioaizango. Ni duela bi urte jubilatu nintzen,baina 2013an jubilatu zirenek nik baino

gehiago irabazten zuten. Pobretze eten-gabea da hau. Ezin dut ulertu nola 40-50urteko batek ez duen hau ikusten. Marian: Agintzen daudenek baduteeuren plana: pentsio pribatuak eta EPSVaksustatzen ari dira. Eta kontuz, pentsio pri-batuek ez dute dirurik ematen. Zuk aur-keztu duzun diru kopuru bera jasokoduzu, ez gehiago, eta bitartean, finantza-erakundeak ari dira euren poltsa gizen-tzen. Lagun batek esaten zidan bezala,hori baino hobea da etxebizitza bat eros-tea eta zahartzaroan saltzea edo hipo-teka alderantzizkoa eskatzea.Menpekotasunaren gaian horixe da gureagintariek duten irtenbidea: hipoteka al-derantzizkoa.w Zer da hori?Marian:Norbere etxea ematea. Jo deza-gun pentsioarekin eta diru-laguntzarekinez naizela gai bizitzeko eta neu zaintzekonorbait hartzeko eta gainera nagusienegoitzan ez daukadala lekurik. Bada,banketxeari edo Udalari ematen diot nireetxea -badaudelako Hego Euskal Herrianhori egiten duten Udalak-, eta hark hilerodiru bat ematen dit gastuei aurre egiteko.Baina, jakina, denborarekin, etxea gal-tzen dut, eta luze bizi banaiz, zer egingodut gero?. w Zuen bilkuretan zeintzuk izaten diranagusien kezka nagusiak? Jose Javier: Diruari lotutakoak bereziki,baina, kezkatzen ditu herriaren arkitek-turak edo antolamenduak ere. Kaleak la-banak dira, aldapa handiak ditugu,irisgarritasuna ez da beti ona... Guztihoriek kontuan hartu behar dira, ez du-gulako ahaztu behar Elgoibarren herrita-rren %22 garela 65 urtez gorakoak,2016ko datuen arabera, eta horri ezin-tasunen bat dutenen kopurua gehituzgero, zifra hori pare bat puntu igotzendela. Kopuruz, 0tik 17 urte bitartekoakbaino gehiago gara 65 urtez gorakoak.Eguraldi oneko egun batean joaten ba-zara plazara, ez duzu eserlekurik topa-tuko. Terrazaren batean topatu beharkoduzu lekua trago baten truke, eta horiahal ere ezin dute adineko askok. Pen-tsatu behar dugu horren inguruan ere.

“Gipuzkoan 184.000pentsiodun bizi garaeta 100.000 batekjasotzen dute 1.080euro baino gutxiago”



KULTURA 15

Barixakutik domekara bitartean egingo dituzte Santa Ageda eskeak Elgoibarren eta Mendaron

Santa Ageda Eguna otsailaren 5eanizanik, eskerako egunak dira gu-rean. Hala, bai Elgoibarren eta

baita Mendaron ere, kopla kantuan ibilikodira hainbat talde gaur, bihar eta etzi. Lerro hauek idazteko unerako hainbatdeialdi genituen jasoak, baina deitzailegehienak eguraldi-iragarpenak zeresango zain zeuden, batez ere ikastetxe-etakoak. Berez Mendaro ikastolakoumeak dira gaur kantura irteteko lehenen-goak. Eguraldiak lagunduz gero,10:00etan hastekoa dute ibilbidea ospi-taleko atarian LH5 eta 6 mailetako neska-mutilek. Herri osoan barrena ibiltzekoakdira kantuan. Hainbat geldialdi egingo di-tuzte kanturako herrian eta geldialdi horie-tan gaztetxoagoak batuko zaizkie.Bukaeran, 12:00ak aldera, denak bateraariko dira kantuan, Mendarozabalen.

Elgoibarren, Ikastolako 15:15etik16:30era ibiliko dira Elgoibar Ikastolakoumeak kantuan, kalez kale.

Baserrietan eta kaleanZapatuan, otsailaren 3an, 8:30ean ir-

tengo dira kopla kantari Mendaroko tal-deak eta Etxegiñakoak Elgoibarren. Etxe-giña taldekoak San Bartolome elizaaurrean elkartuko dira eta kalez kale ibi-liko dira, 14:30ak aldera Errosario ka-lean Salbea abestu bitartean. Aurten, urteluzetan koplari aritu den Kepa Urainekagur esango dio jardunari eta berarekinbatera arituko dira Inazio Mugerza etaIñigo Legorburu koplari.

Mendaron, baserri auzoak eta kalea

koplatuko dituzte eskekoek, hiru taldetanbanatuta. Sahatsu mendin Mañukorta etaAitor Salegik abestuko dituzte koplak;Mendarozabalen, Beñat Lizasok eta AsierLazarobaster Agarrek, eta Aran Errekan,Aitzol Urain Bidaburuk eta Beñat Ugarte-txeak.

Elgoibarko Izarrakoak egunean bertanirtengo dira kantura, 10:00etan, eta ba-serriz baserri ibiliko dira, bi taldetan ba-natuta.


Iazko komunikazio proiektu onenei Argia Sariak eman ziz-kieten joan zen astean. Ikus-entzunezkoen saria Uxue Alberdielgoibartarrak jaso zuen, Aitzol Barandiaranekin batera, EuskalHerriko Bertsolari Txalpelketa Nagusiari ETBn egindako jarrai-penagatik. Sari emaileek azpimarratu zuten erretransmisio hutsaegitetik harago, iruzkin aberatsak egin zituztela, “artista erres-petatuz, baina gakoak emanez ikusten eta entzuten ari ginenabaloratzeko. Busti egin dira iruzkinetan. Ados egon ala ez, es-kertzen du hori ikusleak”.

Uxuek, saria jaso zuenean, Aitzol Barandiarani eskertu ziz-kion “emandako zaintza, lanarekiko ardura eta umore ona”.”Uste dut saiatu garela bertsoaren ezaugarri formal edo gakobatzuk identifikatzen ikus-entzuleek gehiago gozatuko eta pre-ziatuko zutelakoan, baina jakinik bertso onaren zirrara ezindela esplikatu. Paradoja horretatik aritu gara horixe egiten,

saiatuz transmititzen maite dugun honekiko entusiasmo handia,ezagutza gutxi batzuk eta maitasuna”, gaineratu zuen.

Uxue Alberdik ikus-entzunezkoen Argia Saria jaso du Euskal Herriko Bertsolari Txapelketari telebistarako egindako jarraipenagatik

Arg.: Dani Blanco


KIROLA

w Ligako lehen itzulia laugarren postuan amaitu duzue, 31punturekin (9 partida irabazi, 4 berdindu eta 5 galdu). AloñaMendi liderrak 37 puntu ditu eta Eibar Urkok 36. Egiguzu orainartekoaren balorazioa.

Ez ginen espero genuen bezain ondo hasi, bi berdinketa etaporrot batekin hasi genuelako liga. Egoerari buelta eman eta laupartida jarraian irabazi bagenituen ere, txakalaldia izan genueneta bi partida galdu genituen. Bolada onean gaude orain, azkenlau partidak errenkadan irabazita, azkena Azkoitian Lagun Ona-ken aurka. Orain artean bolada on eta txarrak tartekatu badituguere, espero dut aurrerantzean garaipenak bakarrik pilatzea.w Denboraldi hasieran maila igoera lortzeko faboritoak izate-aren presioa nabaritu zenuten?

Hori baino gehiago, iazko denboraldiko dinamikari bueltaematea izan zen zailena. Partida gutxi irabazi genituen mailagaldu genuen urtean eta zaila da joera hori iraultzea. Gainera,entrenatzaile eta jokalari berriak etorri ziren taldera, eta denborabehar genuen denok elkar ezagutzeko. Faborito izatearenagehiago da kanpotik jendeak uste duena talde barruan sentitzenduguna baino. Maila galdu duen taldeak ez dauka zertan igoeraberehala lortu, zuhurrak izatea komeni da. Gure buruari presioajartzeak ez du ezertan laguntzen. w Lehen sailkatuekiko aldea murrizteko partida garrantzitsuajokatuko duzue zapatuan Mintxetan, Eibar Urkoren aurka.Demaseko gogoa daukagu partida hori jokatzeko, arrazoi asko-rengatik: Eibarren jokatu genuen Ligako lehen partidan 2 eta 0irabazi zigutelako, bost puntuko aldea ateratzen digun aurkarizuzen bati abantaila murrizteko aukera ematen digulako... Bene-tako derbia izango da.

w Hortaz, Elgoibar eta Eibarren arteko norgehiagoka nabarida oraindik ere?

Bai, badago pike sano hori. Debabarreneko taldeen aurkakopartidetan igartzen da lehia. Harmailetan ere ohi baino jendegehiago batzen da. Ziur zapatuan ere jendea etorriko dela Eibar-tik.w Nolakoa da Haundik egiten duen futbola?

Fisikoan oinarritutako futbola egiten dugu. Korrika asko egitendugu, gazteak garelako eta anbizio handia dugulako. Igoeragatiklehiatzeko gosez dagoen taldea gara. Nik 26 urte ditut, eta be-teranoetarikoa naiz. Batez beste 23 bat urteko taldea gara.w Jokalari elgoibartarren aldeko apostua egin du zuzendari-tzak.

Erabat ados nago filosofia horrekin. Une honetan 13 edo 14jokalari elgoibartar gaude taldean. Beti kritikatu izan dugu Haun-din ez zegoela Elgoibarko jenderik eta horregatik ez zela ikuslerikjoaten. Urteetan errepikatu den leloa izan da hori. Beste talde ba-tzuk, Mutrikuk, Lagun Onakek, Anaitasunak edo Eibarrek eginduten moduan, herriko jokalarien aldeko apostua egin da eta pa-zientzia pixka batekin funtzionatuko du. Gainera, harrobiko joka-larientzat pizgarria da lehen taldera ailegatu daitezkeela ikustea.Zaleekin ere beste lotura bat sortzen da, eta jokalarien lagunekinbakarrik bete egiten dira harmailak. Aurten, denboraldi hasieratikizan dugu zaleen babesa. Guk gurea egiten badugu, lan egineta gogoa jarri, zaleak hor izango ditugu.w Zer eman dizue entrenatzaile berriak, Omar Aizpuruk?

Jokalariokin daukan tratua nabarmenduko nuke. Oso da ger-tukoa eta taldea bat eginda egoten laguntzen du bere izaerak.Gogo eta konpromiso handia nabari zaizkio.

“Igoeragatik lehiatzeko gosez

dagoen taldea gara”

Sorbaldan min hartuta badago ere, Haundiko kapitain Alex Rui-zek (Elgoibar, 1991) ez dauka zapatuan Mintxetan jokatukoduten partida galtzeko inongo asmorik, Eibar Urko taldearen aur-kako derbia delako eta auzokoak sailkapeneko bigarren postuandaudelako. Bolada onean dago Haundi. Lau partida jarraian ira-bazita, sailkapeneko laugarren postuan dago.

u ALEX RUIZ HAUNDIKO KAPITAINA

- ASIER ORBEA -

16


KIROLA 17

EmaitzakFUTBOLA

Lagun Onak 0 – Haundi 1 Elgoibar 6 – Ikasberri 0 (1. erreg.)Elgoibar 1 – Ostadar 1 (Oho. jub.)Urki 1 – Elgoibar 3 (Jub. 1. maila)Urki 1 – Elgoibar 3 (Oho. kad.)Elgoibar 1 – Aretxabaleta A 1 (Kad 1. maila)Elgoibar 4 – Ilintxa 1 (Oho. inf.)Kostkas 8 – Elgoibar 0 (Inf. Txiki)SASKIBALOIA

Viento Sur Elgoibar 72 – Alkideba Ointxe 77 ESKUBALOIA

Bera Bera 27 – Lauko Elgoibar 21 (Senior emak.)Maristas Zaragoza 26 – Alcorta F.G. 21 (Senior giz.)Arrasate 22 – Salento Elg. 31 (Sen. giz.)Arilan Elg. 27 – Zarautz 16 (Kad. nesk.)Barakaldo 19 – Urkunde Elg. 35 (Kad. mut.)Hondarribia 30 – Bankoa Elg. 29 (Kad. mut.)Bidasoa Irun 33 – Bacalaos Alkorta 19 (Inf. nesk.)Modeltek Elg. 19 – Bera Bera 17 (Inf. nesk.)Hotel Txarriduna 17 – Zarautz 23 (Inf. mut.)Zubacor Elg. 19 – Leizaran 17 (Inf. mut.)

AgendaFUTBOLA (Mintxetan)Zapatua, 312:00 Elgoibar – Amaikak Bat (Oho. kad.)16:30 Haundi – Eibar Urki Domeka, 409:15 Elgoibar – Lagun Onak (Benj.)11:30 Elgoibar – Lagun Onak (Benj.)13:30 Elgoibar – Urki (Inf. Txiki)16:30 Elgoibar – Ikasberri A (Jub. 1. maila)ESKUBALOIA (Olaizaga Kiroldegian)Zapatua, 310:00 Pneumax Elg. – Ereintza (Inf. nesk.)11:15 Bacalaos Alkorta – Zarautz (Inf. nesk.)12:45 Cometel Elg. – Tolosa (Kad. nesk.)16:00 Tecnifuelle – Kukullaga (Jub. nesk.)17:45 Lauko – Berango (Senior emak.)19:30 Alcorta F.G. – Trapaga (Senior giz.)Domeka, 4 (IMHn)10:00 Urkunde – Zarautz (Kad. mut.)11:30 Salento – Saieko (Senior giz.)13:00 Astigarraga G.Y.S. – Egia (Jub. nesk.)

Euskal Herriko arku tiratzaile onenak batuko dira domekan Elgoibarren

Euskadiko Aretoko Arku Tradizionaleko eta Arku Biluziko VIII. Txapelketa joka-tuko da domeka honetan, otsailaren 4an, Olaizaga kiroldegian. ElgoibarkoZarta arkulari taldeak eta Gipuzkoako arku tiraketa federazioak antolatu

duten txapelketan 50 arkularitik gora arituko dira lehian. Donostiako Diarco tal-deak izango ditu ordezkari gehien, hamar guztira. Bizkaiko bi taldek, Abanto Ge-zaleriak eta Arco Santurtzik, zazpina ordezkari aurkeztuko dituzte. Etxeko taldeak,Zartak, lau ordezkari izango ditu: Andoni Campo, Rafael Segui, Hugo Sierra etaJavier Varona. 9:00etan hasiko da txapelketa Olaizaga kiroldegiko kantxan eta14:30ak ingururako amaitzea aurreikusten dute antolatzaileek.

Juan Muguerza Nazioarteko Krosaren historia jasotzen duenGazelen Hatsa liburua aurkeztuko dute gaur, otsailak 2, Elgoi-barko Kultur Etxean, 19:00etan. Mintxeta Atletismo Taldeak eta75. Urteurreneko Batzordeak aurkeztuko dute liburua. Era berean,libururako erabili dituzten hainbat argazkirekin eta dokumenturekinerakusketa bat osatu dute. Otsailaren 2tik 25era bitartean egongoda ikusgai Kultur Etxeko erakusketa gelan.

Mugertza krosaren historia jasotzen duen liburua eta erakusketa aurkeztuko dituzte

Idien arteko dema apustua, gaur gauean

Ainhoa Gabirondo eta Be-rriatuako Karmelo Bikandirenidi pareen arteko desafioa jo-katuko da gaur (otsailak 2) El-goibarko Sigma probalekuan,22:00etatik aurrera. 1.775 ki-loko harria mugitu beharkodute idiek orduerdiko lanean.Sigmako Probaleku Elkarteakantolatu du dema.


MERKATU TXIKIA18

LANA...................................EskaerakAdinekoak zainduko nituzke. Orduka.Gauez eta ospitalean ere bai. ( 602 490 595------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak zaintzeko prest nago. Ordu-tegi malgua. ( 632 729 261------------------------------------------------------------------------------------------Emakume euskalduna etxeko lanak egi-teko prest. Goizez. ( 687 114 707------------------------------------------------------------------------------------------Umeak edo nagusiak zaintzeko edogarbiketan lan egiteko prest nago. Goi-zez, arratsaldez zein orduka. ( 675 965 130------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak eta umeak zaintzeko prest,egunez edo gauez. Ikasketak eta espe-rientzia. ( 671 989 434------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak eta umeak zaintzeko eta gar-biketa lanak egiteko prest. Interna mo-duan ere. Esperientziarekin. ( 689 571 882------------------------------------------------------------------------------------------Dendetako saltzaile, bulego edo etxegarbitzaile zein ume edo adinekoenzaintzaile lanetan aritzeko prest nago. ( 629 903 512 ------------------------------------------------------------------------------------------Emakumea adinekoak zaintzeko prest.( 685 263 228 -----------------------------------------------------------------------------------------

Adinekoak zaintzeko eta garbiketalanak egiteko prest. Orduka.( 638 338 816------------------------------------------------------------------------------------------Esperientzia eta erreferentziadun neskalanerako prest. Adinekoak zaintzeko etagarbiketa lanak egiteko prest. ( 688 712 075------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak zaintzeko edota kalera ateraeta paseatzen laguntzeko prest. (699 535 728------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak edo umeak zaintzaile, su-kalde laguntzaile edota garbitzaile ari-tzeko prest. ( 602 047 812------------------------------------------------------------------------------------------Nagusiak zaintzen, eta garbitzaile edoile-apaintzaile lanetan aritzeko prest. Or-duka edo interna. ( 632 839 617------------------------------------------------------------------------------------------Garbiketa lanak egiteko eta umeak edonagusiak zaintzeko prest. ( 651 479 142------------------------------------------------------------------------------------------Edozein motako lanetan hasteko prest.( 632 918 379------------------------------------------------------------------------------------------Edozein motako lanetan hasteko prest.( 631 381 772------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak zein umeak zaintzeko etaportalak, tabernak... garbitzeko eta su-kaldari laguntzaile moduan aritzekoprest. ( 642 249 818------------------------------------------------------------------------------------------

Neska gaztea lanerako prest. Adine-koak zaintzen edo garbiketan. Erreferen-tzia asko. ( 688 712 075------------------------------------------------------------------------------------------Neska lanerako prest. Adinekoak edoumeak zaintzeko zein etxebizitza etaportalak garbitzeko prest. Ordutegi mal-gua. ( 658 273 486------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak zaintzeko edota garbiketalanak egiteko prest, orduka eta internamoduan. ( 617 810 065------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak zaintzeko prest nago. Internamoduan ere bai. ( 662 201 935------------------------------------------------------------------------------------------Adinekoak zaintzeko prest nago. Internamoduan ere bai.( 612 265 747------------------------------------------------------------------------------------------Etxeko lanak egiteko, pertsona nagusiakedo umeak zaintzeko prest. Erreferen-tziak ditut. Interna aritzeko prestutasuna. ( 664 182 488 ------------------------------------------------------------------------------------------Umeak edo adinekoak zaintzeko prest.Interna edo orduka aritzeko gertu. ( 602 123 942------------------------------------------------------------------------------------------Umeak edo adinekoak zaintzeko prest.Interna edo orduka aritzeko gertu. ( 634 709 366------------------------------------------------------------------------------------------

ETXEBIZITZAK.....................Trastelekua duen etxebizitza alokairuanhartuko nuke Elgoibarren. ( 602 490 595------------------------------------------------------------------------------------------ Bi edo hiru logelako etxebizitza behardut alokagai Elgoibarren urgente.( 638 338 816------------------------------------------------------------------------------------------Etxea hartuko nuke alokairuan Elgoiba-rren. ( 677 259 560

GARAJEAK..........................Garaje itxia alokagai Ikastola ondoan.( 943 531 648

BESTELAKOAK.....................Orain dela pare bat hilabete, familia ar-gazki zahar bat topatu nuen Maala ta-bernan. Galdu duenak estimu handianizango duela pentsatzen dut eta gordetadaukat etxean. Berreskuratu nahi duenakdeitu. ( 647 134 925------------------------------------------------------------------------------------------1988an jaiotakoen kinto bazkaria. Aur-ten 30 urte betetzen ditugun elgoibarta-rrok kinto-bazkaria egingo dugumaiatzaren 19an. E-mail bat bidalidugu azken egunetan informazio gehia-gorekin. Mezu horren berri izan ez ba-duzu, jarri gurekin [email protected] helbideraidatzita. Anima zaitez!

Etxaldeen Administraziorako-Gradu ikasketen ardu-raduna Alcala de Henareseko Unibertsitatean, eta Gi-puzkoa, Bizkai eta Arabako, Errioxako etaKantabriako ikastetxeetan. Zuzenbidean lizentzia-tua. Kolegiatu zenbakia: 749

660 969 679 [email protected]

Estatutuek debekatu dezakete animaliak edukitzea?

Jabe orok ditu bakoitzaren etxeari dagozkion eskubide berezi eta

esklusiboak. Beraz, norbere etxeko mugen baitan nahi dituen ekintzak

egin ditzake, baldin eta gainontzeko bizilagunen interes komuneko es-

kubideak urratzen ez baditu.

Etxeko animalia baten jabeak bere animaliaz gozatzeko eskubidea

du eta legeak ezarritako mugak baino ez ditu bete behar. Beti ere lege-

dia zentzuz bete eta etxeko bizigarritasunean zein elkarbizitza bake-

tsuan eragiten ez badu.

Irizpide hauen harira eztabaidagarria da eraikineko elementu priba-

tuetan etxeko animaliak edukitzeari buruz estatutuetan debekuak ego-

tea. Izan ere, horrelako debekuak jabetza pribatuetan muturra sartzea

lirateke. Bestalde, eraikinaren elementu edo instalazio komunen zein

bizilagunen komunitatearen adostasun edo erabakien bidez ezarritako

barne araudi batek ezingo luke oztopatu animaliak edukitzea.

Ondorioak: kasu zehatz bakoitza aztertuz gero, etxebizitza

zein animaliaren gozamenak izan ditzake mugak. Horietako ba-

tzuk honakoak dira: etengabe edo orokorrean trabak sortzea,

animalien jabetzak araudiak ezarritako arriskuak eragitea edo

bizilagunei kalte egitea utzikeriak zein osasunaren kalterako

baldintzek.

ROSA Mª PINTADO

Enpresa kolaboratzailea: P. M. Urruzuno kalea, 6 - Elgoibar


ZORIONAK 19

Argazkiak eguazten eguerdia (12:00ak) baino lehen ekarri behar dira BARRENeko bulegora, edo [email protected] e-postara bidali.

Zorionak, Bittor,atzo 5 urte betez e n i t u e l a k o .Etxeko guztien par-tez muxu handibat.

Zorionak, gureprintzesa! 6 urtehandi bete dituzu-lako, osaba-izeba, aitatxo,Ander eta fami-liako gainerakoenpartez.

Zorionak, June,neska handi! Esku-bete urte! Muxuhandi bat, gura-soen, neba Enai-tzen eta lagunenpartez.

Bihar lau kandelajarriko ditugu SanBlas gainean. Zubai neska handia!Zorionak eta ma-rrubizko patxobat, Lur.

Zorionak, Danel.Gaur, ostirala, 4urte. Patxo handibat etxeko guztienpartez.

Zorionak, Ane eta Eneko. Gaur 7urte! Ondo pasa zuen urtebetetze egu-nean. Muxu potoloak etxeko guztionpartez!

Erretratu bakarreko agurra: 4’50€. Argazki bikoitza: 7€.

Hirukoitza: 9€. Hiru lagunetik gorako taldeak:15€

ELGOIBARKO IZARRAKO BAZKIDEENTZAKO PREZIOAK Erretratu bakarreko agurra: 3’50€.

Argazki bikoitza: 6€. Hirukoitza: 8€.

Hiru lagunetik gorako taldeak: 12€

Argazkiak eguazten eguerdia (12:00etarako) baino lehen ekarri behar dira BARRENeko bulegora,edo

[email protected] e-postara bidali.


AGENDA20

2 BARIXAKUA10:00 Eguraldia lagun bada, Men-daro Ikastolako umeak santa eskean ir-tengo dira: 12:00ak alderaMendarozabalen kantatuko dute denekelkarrekin.15:15 Santa Agedako kalejira. Ikasto-lako haurrak kantari kalez kale (euriaeginez gero, Ikastolan). 19:00 Liburu aurkezpena. Gazelenhatsa (Eduardo Arrillaga). Kultur Etxekohitzaldi gelan. Otsailaren 2tik 24ra ar-gazki erakusketa. Astelehenetik zapatura18:30etik 20:30era. Kultur Etxeko era-kusketa aretoan. Antolatzailea: Juan Mu-gertza 75. urteurreneko batzordea. 20:30 Kontzertua: Linbotarren itzalakate ostean ikuskizun musiko-literarioa:Asier Serrano, Antxon Sarasua eta MirenFernandez. Antolatzailea: Hamaika li-tera. Doan. Herriko Antzokian. 22:00 Idi-dema. Ainhoa Gabirondo-Bi-kandi (Berriatua). Sigmako probalekuan.

3 ZAPATUA8:30 Santa Ageda eskea Mendaron.Hiru taldetan banatuta herri eta baserri-auzoak koplatuko dituzte. Udaletxe ata-rian elkartuko dira goizean. Sahatsumendi (Mañukorta eta Aitor Salegi),Mendarozabal (Beñat Lizaso eta AsierLazarobaster Agarre) eta Aran Erreka (Ai-tzol Urain Bidaburu eta Beñat Ugarte-txea).9:00 Santa Ageda eskea Elgoibarkokale eta auzoetan. Hitzordua: Bolato-kiko parkean. Koplariak: Kepa Urain,Inazio Mugerza eta Iñigo Legorburu. An-tolatzailea: Etxegina taldea.11:00 Ateak irekitzeko eguna: Herri Es-kola. Tailerrak, dantzak, bazkaria, per-kusio-festa eta txokolatea.

4 DOMEKA10:00 Santa Ageda eskea Elgoibarrenbaserriz baserri. Hitzordua: Kalegoenplazan. Antolatzailea: Elgoibarko Izarra.9:00-14:30 Euskadiko arku tradizio-nal eta biluzi txapelketa. Olaizaga Kirol-degian. Antolatzailea: Zarta.

5 ASTELEHENA18:30 Minbiziaren aurkako egunekopertsonez osatutako mosaikoa. Kale-goen plazan. Izena ematea: 943 202494 /[email protected]

6 MARTITZENA17:00-19:00 Mozorro hezkidetzailetailerra, Elgoibarko Ludotekan.

7 EGUAZTENA17:00-19:00 Mozorro hezkidetzailetailerra, Elgoibarko Ludotekan.

8 EGUENA17:00-19:00 Mozorro hezkidetzailetailerra, Elgoibarko Ludotekan.22:00 Hitzaldia: Elkar entzuteko guneasortzen etxean: liburuak eta kontutxoaklagun. Hizlaria: Pello Añorga. 0 eta 4urteko haurren gurasoentzat. Udal liburu-tegian.

9 BARIXAKUA15:15-16:30 Ikastolako Euskal Inau-teriak. Kalejira ikastolatik eta dantzasaioa Kalegoen plazan (eguraldi txarrabada, Ikastolan izango da). 17:00-19:30 Ludotekako X. mozorrofesta. Merienda, mozorro lehiaketa etadantzaldia. Ludotekan.18:30-20:30 Odol-ematea. Elgoi-barko Odol Emaileen Elkartean (OsasunZentro ondoan).20:30 Opera (aurrez grabatuta): Rigo-letto. Herriko Antzokian. Sarreren sal-menta: Kutxabanken, edo larunbatero,19:15etik 21:45era, eta egunean ber-tan, leihatilan.20:30 Kontzertua: Sinüoseren inauterie-tako kontzertua. Kultur Etxeko sotoan.

I. URTEURRENA

Manuela Larrañaga Loyola2017ko otsailaren 2an hil zen, 90 urte zituela. Haren oroimenez I. urteurreneko meza izango da, zapatuan, otsailak 3, 19:00etan

Elgoibarko Bartolome Deunaren eliz-parrokian.Joango zaretenoi aldez aurretik eskerrak.


AGENDA 21

Botika ordutegiak 09:00 - 13:00 / 16:00 - 20:00GUARDIAK Egunez: 09:00-20:00 Iluntzean: 20:00-22:00 Larunbatak: 9:00-14:00 (*)

Urte guztian, gauez: 22:00-09:00La Fuente - Sostoa kalea,10 (Eibar)

943 254 410

2 BARIXAKUA 3 ZAPATUA 4 DOMEKA 5 ASTELEHENA 6 MARTITZENA 7 EGUAZTENA 8 EGUENA 9 BARIXAKUA

Egunez

* FernandezEgunezYudego

Egunez Yudego

Egunez

* OruesagastiEgunez

BarrenetxeaEgunez

* IbañezEgunez

GaritaonandiaEgunez

Etxeberria

Iluntzean Barrenetxea

IluntzeanYudego

IluntzeanYudego

Iluntzean Garitaonandia

IluntzeanBarrenetxea

IluntzeanEtxeberria

Iluntzean Garitaonandia

IluntzeanEtxeberria

* Fernandez: Herriko enparantza 4, Garagartza (Mendaro)

943 756 142

* Ibañez:Rekalde, 1 (Soraluze)

943 751 638

* Oruesagasti: Kalebarren, 9 (Soraluze)

943 751 384

Zinea (Herriko antzokian)

‘Que baje dios y lo vea’3 zapatua, 19:00/22:154 domeka, 19:00/22:15

5 astelehena, 21:30

Zuz.: Curro Velazquez. Espainia, 2017. 95 min.Komedia. Aktoreak: Karra Elejalde, Alain Her-nandez, Macarena Garcia, Tito Valverde eta JoelBosqued. Behea jo du monasterioak eta zulotik ateratzekomodu bakarra Champions Clerum, erlijiosoen Europako futboltxapelketa, irabaztea da. Kongregazioan ez du inork futboleanjokatzen eta taldeak artzapezpikuaren bedeinkazioa bainogehiago behar du.

‘Oihaneko kuadrilla’4 domeka, 16:30

Zuz.: David Alaux. Frantzia, 2017. 97 min.Animazioa, komedia eta abentura. Maurice pin-guinoak tigre bat du barruan! Tigre batek hezita, pingui-noa, itsas hegazti izatetik kung-fu maisu izatera pasatuda. Aurrerantzean, bere lagunekin, oihanean bakea etajustizia nagusitu daitezen saiatuko da. Baina Igorrek,koala gaiztoak, bere jarraitzaileekin, oihana suntsitzekoasmoa du.

IV. URTEURRENA

Luis Izagirre Arrizabalaga"Lizundia"

2014ko urtarrilaren 29an hil zen, 69 urte zituela. Haren oroimenez IV. urteurreneko meza izango da, zapatuan, otsailaren 3an, 19:00etan ElgoibarkoBartolome Deunaren Eliz-parrokian. Joango zaretenoi aldez aurretik eskerrak. Etxekoak


HITZ ETA KLIK22

“Oraindik garaiz zabiltza gaur Herriko Antzokira hurbildu eta aulki huts bat betetzeko”

Unai Villena

Manu Sanchez

Chavela Vargas, Nick Cave, Nacho Vegas edota Anariren ahotsetan poesia eztiki mingarri ederrenak gor-puztu zitzaketen drama biluzi haiek, zure ahotsetik entzunda, gitarra zahar haren sokak hatz-kolpe bortitzeta harramazka traketsekin zigortzen zenituela, txarki kantatutako pena-kontatze patetiko hutsak ziren, bes-

terik ez . Ez, ez, ez, eman zenituen zorigaiztoko kontzertu bi haietako publikoko pertsonak ez ginen hotzak: zukantzeztutako ikuskizun penagarriak utzi gintuen izoztuta.

P.D: Hitzok otsailaren 2an irakurtzen badituzu arratsaldeko zortzi eta erdiak baino lehen, oraindik garaiz zabiltzaHerriko Antzokira hurbildu eta aulki huts bat betetzeko. Han ez da hotzik ez izotzik izango: giro goxo eta epelean bilduko gara lagungutxi batzuk ostiraleroko errutinari ordubeteko parentesia egitera. Kanpoan poteo zaratatsuak aurrera egin bitartean, barruan musikazeta poesiaz hordituko gara. Ezin kexatu, bada: aisialdirako eta mozkortzeko aukerak, gurean, esku-eskura eta nahierara!


IV. URTEURRENA

Idoia Laka Lizaso2014ko otsailaren 3an hil zen, 38 urte zituela. Haren oroimenez IV. urteurreneko meza izango da, zapatuan, otsailaren 3an, 19:00etan Elgoibarko Bartolome Deunaren Eliz-parrokian.

Joango zareteneoi aldez aurretik eskerrak.

Laster arte ezpainetan,utzi gaituzu penetan,orain gure ametsetan,bizirik zaude benetan,

zeruko izarretan.

Zure familia

IV. URTEURRENA

Idoia Laka Lizaso2014ko otsailaren 3an hil zen, 38 urte zituela.

Behar dugunetan ezin gara babestu zure besoetan,baina badakigu hor zaudela ezkutatuta gure bihotzetan.

Zure irribarrea gogoan, ezin ahaztu eta ezin ikutu.Zergatik ez zauden gurekin, ezin dugu jasan, ezin dugu ulertu.

Maite zaitugu

Azkoiti-Elgoibarko lagunak

Mari Tere Unzueta Etxaniz

2018ko urtarrilaren 29an hil zen, 91 urte zituela.Sendiak bihotzez eskertzen ditu jasotako doluminak,

bai eta hileta elizkizunetara agertu izana ere.

Zure irribarre goxoa eta maitasuna betirako izango dira gure artean.



Documents

Azken koplak - barren.eus - barren.eus · 2018-02-01 · Tiroidearen gaixotasunak eta trata - menduak: Bi arazo mota egon dai-tezke: ... bihotz-taupaden maiztasun eta indarra - ren