89
คู ่มือการปฏิบัติงาน (Work Manual) เรื่อง การจัดวางระบบควบคุมภายใน ฝ่ายบริหารทั่วไป สานักงานชลประทานที่ 2 กรมชลประทาน กรกฎาคม 2562

คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

คมอการปฏบตงาน (Work Manual)

เรอง การจดวางระบบควบคมภายใน

ฝายบรหารทวไป ส านกงานชลประทานท 2 กรมชลประทาน กรกฎาคม 2562

Page 2: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

คมอการปฏบตงาน (Work Manual)

เรอง การจดวางระบบควบคมภายใน

รหสคมอ สชป.2/บท.10/2562

หนวยงานทจดท า งานการเงนและบญช ฝายบรหารทวไป ส านกงานชลประทานท 2 ทปรกษา หวหนาฝายบรหารทวไป พมพครงท 1 จ านวน 1 เลม เดอน กรกฎาคม พ.ศ. 2562

หมวดหม บรหารทวไป

Page 3: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

~ije~n1-:itl~cU'~-:~1u

(Work Manual)

lli1~hum'i~'i1'laau nttuma.:J.:~1nflru:::vh~1'1.1~'i1.:~aaunttun'ia.:Jtiiiam'itl~m.:J1'1.1 'tl£l.:Jfhun.:J1'1.1'tiatl'i:::vnu~ 2 b~vu~mJ1.uh ~.:Jtimtlufiiimnruallmru .. ..

a1ll1'i(!Liibtlubana1'ibe.JVUVI~Ufl:::Hbtl'l.lu'I.I1'V11.:JL'I.In1'itl~m.:J1'1.1

d

t'I~'11B ....... ~>'-'"""' <

( u1v?tiilll 1'V'jfi~ l ~11.1. 'VI'\J~ tl'i:::51'1.1flt.l.l:::'l11~1tl '1

.. ~,~. <1~'11B ................................................... .

( '1.1Wl1?1'1.11 f\1'i?llJ~ )

~1'VlihihEJ'U~'Vl1'i~111J

.. ..J0, <'l~'IJB ................................................... .

( t~1mnm~n1t~ LviuvJ::illt~ l li1'1 "'VIti~ Rru:::v'h~1'1.1bb<'l:::L<'l'll1'4fl1'i'1

Page 4: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

คมอการปฏบตงาน (Work Manual)

เรอง การจดวางระบบควบคมภายใน

จดท าโดย

ชอ-สกล นางสาวพชรญา กลสวสด ต าแหนง หวหนางานการเงนและบญช สงกด ฝายบรหารทวไป

สามารถตดตอสอบถามรายละเอยด/ขอมลเพมเตมไดท ทอย ส านกงานชลประทานท 2 ถนนบญวาทย ต าบลสวนดอก อ าเภอเมอง จงหวดล าปาง

เบอรโทรศพท 0-5422-5022

Page 5: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

ค าน า ตามทพระราชบญญตวนยทางการเงนการคลงของรฐ พ.ศ. 2561 มผลบงคบใชเมอวนท 20 เมษายน 2561 หมวด 4 การบญช การรายงาน และการตรวจสอบ โดยมาตรา 79 บญญตใหหนวยงานของรฐจดใหมการตรวจสอบภายใน การควบคมภายในและการบรหารจดการความเสยง โดยใหถอปฏบต ตามมาตรฐานและหลกเกณฑทกระทรวงการคลงก าหนด ซงการควบคมภายในถอเปนปจจยส าคญทจะชวยใหการดาเนนงานตามภารกจมประสทธผล ประสทธภาพ ประหยด และชวยปองกนหรอลดความเสยงจากการผดพลาด ความเสยหาย ความสนเปลอง ความสญเปลาของการใชทรพยสน หรอการกระทาอนเปนการทจรต

กรมชลประทานเปนสวนราชการระดบกรม ทตองจดใหมระบบการควบคมทเปนไปตามบทบญญตแหงพระราชบญญตวนยการเงนการคลงของรฐ พ.ศ. 2561 และเปนไปตามการก าหนดหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในสาหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561

คมอเลมนอางองแนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ.2562 เหมาะส าหรบผปฏบตงานระดบส านกงานชลประทานและระดบโครงการ เพอใหผทรบผดชอบในการจดวางระบบควบคมภายใน ใชเปนแนวทางในการปฏบตใหกบหนวยงานของรฐใหเปนไปในทศทางเดยวกน

คณะผจดท า ฝายบรหารทวไป ส านกงานชลประทานท 2

กรมชลประทาน

Page 6: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

สารบญ หนา วตถประสงค 1

ขอบเขต 1

ค าจ ากดความ 1

หนาทความรบผดชอบ 2

Work Flow 4

ขนตอนการปฏบตงาน 10

ระบบตดตามประเมนผล 15

เอกสารอางอง 17

แบบฟอรมทใช 17

ภาคผนวก 18

1) แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายใน,ส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ.2562 2) หลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายใน ส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 3) แบบ ปค. 4 รายงานการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน 4) แบบ ปค. 5 รายงานการประเมนผลการควบคมภายใน 5) แบบตดตาม ปค. 5 รายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายใน ของงวดกอน

Page 7: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

1. วตถประสงค 1.1 เพอใหสวนราชการมการจดท าคมอการปฏบตงานทชดเจน อยางเปนลายลกษณอกษร ทแสดงถง

รายละเอยดขนตอนการปฏบตงานของกระบวนการจดวางระบบควบคมภายใน ไวใชเปนมาตรฐานในการปฏบตงาน

1.2 เพอเปนแนวทางใหผปฏบตงานทเกยวของกบการจดวางระบบควบคมภายใน ของส านกงานชลประทาน มความรความเขาใจหลกการ ขนตอนการด าเนนงาน สามารถปฏบตงานในการจดวางระบบควบคมและตดตามประเมนผลการควบคมภายในอยางตอเนอง เพอลดโอกาสและผลกระทบทางลบทจะเกดขนกบหนวยงาน

2. ขอบเขต

คมอฉบบนอางองแนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ.2562 คลอบคลมตงแตกรอบแนวคด องคประกอบของมาตรฐานการควบคมภายใน การวางระบบการควบคมภายใน การตดตามและการประเมนผล ไปจนถงการจดท ารายงานการควบคมภายใน ใหเปนไปตามพระราชบญญตวนยทางการเงนการคลงของรฐ พ.ศ.2561

3. ค าจ ากดความ การควบคมภายใน หมายถง กระบวนการปฏบตงานทผก ากบดแล หวหนาหนวยงานของรฐ ฝายบรหาร

และบคลากรของหนวยงานของรฐจดใหมขน เพอสรางความมนใจอยางสมเหตสมผลวาการด าเนนงานของหนวยงานของรฐจะบรรลวตถประสงคดานการด าเนนงาน ดานการรายงาน และดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบ

วตถประสงคของการควบคมภายใน ดานการด าเนนงาน (Operation Objectives : O) เปนวตถประสงคเกยวกบความมประสทธภาพและ

ประสทธผลของการด าเนนงาน รวมทงการบรรลเปาหมายดานการด าเนนงาน ดานการเงน ตลอดจนการใชทรพยากร การดแลรกษาทรพยสน การปองกนหรอลดความผดพลาดของหนวยงานของรฐ ตลอดจนความเสยหายการรวไหล การสนเปลอง หรอการทจรตในหนวยงานของรฐ

ดานการรายงาน (Reporting Objectives : R) เปนวตถประสงคเกยวกบการรายงานทางการเงนและไมใชการเงน ทใชภายในและภายนอกหนวยงานของรฐ รวมถงการรายงานทเชอถอไดทนเวลา โปรงใส หรอก าหนดอนของทางราชการ

ดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบและขอบงคบ (Compliance Objectives : C) เปนวตถประสงคเกยวกบการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบหรอมตคณะรฐมนตรทเกยวของกบการด าเนนงาน รวมทงขอก าหนดอนของทางราชการ

การจดวางระบบควบคมภายใน หมายถง การก าหนดหรอออกแบบวธการควบคมและน ามาใชเพอใหเกดความมนใจวาการปฏบตงานเปนไปอยางมระเบยบและมประสทธภาพ

โครงสรางการควบคมภายใน หมายถง การออกแบบการควบคมโดยพจารณาจากความสมพนธของทรพยากรตางๆกระบวนการท างาน กระบวนการบรหารภายในองคกร

คมอการปฏบตงาน การจดวางระบบควบคมภายใน

Page 8: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

องคประกอบของการควบคมภายใน ประกอบดวย สภาพแวดลอมการควบคม (Control Environment) เปนปจจยพนฐานในการด าเนนงานทสงผลใหม

การน าการควบคมภายในมาปฏบตทวทงหนวยงานของรฐ การประเมนความเสยง (Risk Assessment) เปนกระบวนการทด าเนนการอยางตอเนองและเปนประจ า

เพอระบและวเคราะหความเสยงทมผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคของหนวยงานของรฐ กจกรรมการควบคม (Control Activities) หมายถง การปฏบตทก าหนดไวในนโยบายและกระบวนการ

ด าเนนงาน เพอใหมนใจวาการปฏบตตามการสงการของฝายบรหารจะลดหรอควบคมความเสยงใหสามารถบรรลวตถประสงค

สารสนเทศและการสอสาร (Information and Communication) เปนสงจ าเปนส าหรบหนวยงานของรฐ จะชวยใหมการด าเนนการตามการควบคมภายในทก าหนด เพอสนบสนนใหบรรลวตถประสงคของหนวยงาน ของรฐ

กจกรรมการตดตามผล (Monitoring Activities) เปนการประเมนผลระหวางการปฏบตงานการประเมนผลเปนรายครง หรอเปนการประเมนผลทงสองวธรวมกน เพอใหเกดความมนใจวาไดมการปฏบตตามหลกการในแตละองคประกอบของการควบคมภายในทง 5 องคประกอบ

หนวยรบตรวจ หมายถง กรมชลประทาน สวนงานยอย หมายถง สวนงานยอยภายใตหนวยรบตรวจ ไดแกส านก/กอง หรอหนวยงานเทยบเทา

กองทงในสวนกลางและสวนภมภาคตามโครงสรางการบรหารงานของกรมชลประทาน หวหนาหนวยรบตรวจ หมายถง อธบดกรมชลประทาน หวหนาสวนงานยอย หมายถง ต าแหนงสงสดของสวนงานยอย ทท าหนาทบรหารหรอควบคม

หนวยงานยอยไดแก ผอ านวยการส านก/กอง หรอหนวยงานเทยบเทากอง ทงในสวนกลางและสวนภมภาค ความเสยง หมายถง ความเปนไปไดทเหตการณใดเหตการณหนงอาจจะเกดขนและเปนอปสรรคตอการ

บรรลวตถประสงค

4. หนาทความรบผดชอบ ผอ านวยการส านกงานชลประทานท 2 มหนาทแตงตงคณะท างานควบคมภายใน ส านกงาน

ชลประทานเพอจดใหมการควบคมภายใน ประเมนประสทธผล ปรบปรงเปลยนแปลงใหมความรดกม สอบทานใหมการปฏบตตามระบบ และมาตรการควบคมภายในทใชในหนวยงาน รวมถงการปลกฝงใหผใตบงคบบญชามวนยและจตส านกทดในสวนทเกยวกบการควบคมภายใน

ผอ านวยการสวน/โครงการ จดวางระบบการควบคมภายในของหนวยงาน ควบคม ตดตาม และประเมนผลการควบคมภายใน และพจารณาปรบปรงแกไขเพอจดออนทพบ

สวน/โครงการ/ฝาย มหนาทความรบผดชอบจดท ารายงานการควบคมภายใน โดยศกษาใหทราบวา มาตรการและระบบการควบคมภายในทตนปฏบตหนาทอยนนมก าหนดไวอยางไรบาง และจะตองเอาใจใสปฏบตตามมาตรการและระบบเหลานน เพอใหการควบคมเกดประสทธผล และหากทราบวาขนตอนการปฏบตงานในขนตอนใดทมจดออนของระบบการควบคมภายใน ควรแจงใหผบงคบบญชาทราบเพอใหพจารณาและสงการแกไขปรบปรงใหเกดความรดกมยงขนตอไป

ฝายยทธศาสตร มหนาทเลขานการคณะท างานควบคมภายใน ส านกงานชลประทาน ตดตามและประเมนประสทธผลการควบคมภายในของหนวยงาน สรปและจดท ารายงานภาพรวมของส านกงาน

Page 9: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

สรปกระบวนการจดวางระบบควบคมภายใน

กระบวนการจดวางระบบควบคมภายใน ประกอบดวยขนตอนส าคญ ดงน

1. ค าสงแตงตงผรบผดชอบการจดวางระบบควบคมภายใน 2. ศกษาการก าหนดขอบเขตและวตถประสงคของการประเมนผลการควบคมภายใน 3. ศกษาและท าความเขาใจโครงสรางการควบคมภายใน 4. แผนการประเมนผลการควบคมภายใน 5. การประเมนผลและจดท ารายงานการควบคมภายใน 6. ตดตามการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายใน และจดท ารายงานผลการ

ปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน 7. การจดสงรายงานการควบคมภายใน

Page 10: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

Work Flow กระบวนการจดวางระบบควบคมภายใน ล าดบท ผงกระบวนการ เวลา 1. 3 วน 2. 5 วน 3. 5 วน 4. 3 วน 5. 15 วน 6. 12 วน 7. 2 วน

รวมเวลาทงหมด 45 วน

ค าสงแตงตงผรบผดชอบ การจดวางระบบควบคมภายใน

ศกษาการก าหนดขอบเขตและวตถประสงค ของการประเมนผลการควบคมภายใน

แผนการประเมนผล การควบคมภายใน

ศกษาและท าความเขาใจ โครงสรางการควบคมภายใน

การประเมนผลและจดท ารายงาน การควบคมภายใน

การจดสงรายงานการควบคมภายใน

ตดตามผลการปฏบตตามแผน การปรบปรงการควบคมภายในและจดท า

รายงานผลการปฏบตตามแผน การปรบปรงการควบคมภายใน

Page 11: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

5. Work Flow ชอกระบวนการ : การจดวางระบบควบคมภายใน ตวชวดผลลพธกระบวนการจดท าคมอการปฏบตงาน : ระดบความส าเรจของการด าเนนการควบคมภายใน

ล าดบ ผงกระบวนการ ระยะเวลา

รายละเอยดงาน มาตรฐานคณภาพงาน ผรบผดชอบ

1.

2.

3 วน 5 วน

ส านกฯ จดท าค าสงแตงตงคณะท างานจดวางระบบการควบคมภายใน เพอด าเนนการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน และตดตามการประเมนผลการ ปรบปรงการควบคมภายใน ศกษาการก าหนดขอบเขตและวตถประสงคของการประเมนผลการควบคมภายใน ซงตามหลกเกณฑก าหนดขอบเขต 2 สวน ดงน 1) ดานภารกจหลก/นโยบายส าคญ 2) ดานภารกจสนบสนน ประกอบดวย 2.1 การควบคมดานงบประมาณ 2.2 การควบคมดานบรหารทรพยากรบคคล 2.3 การควบคมดานการเงนและทรพยสน 2.4 การควบคมดานการปฏบตตามระเบยบขอบงคบ 2.5 การควบคมดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

ก าหนดและแตงตงผรบผดชอบ เพอท าหนาทในการประเมนผลการควบคมภายในอยางชดเจน เปนไปตามหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในสาหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561

-ผอ านวยการส านกงานชลประทาน -คณะท างานฯส านกงานชลประทาน -คณะท างานฯส านกงานชลประทาน

ศกษาการก าหนดขอบเขตและวตถประสงค ของการประเมนผลการควบคมภายใน

ค าสงแตงตงผรบผดชอบ การจดวางระบบควบคมภายใน

Page 12: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

ล าดบ ผงกระบวนการ ระยะเวลา

รายละเอยดงาน มาตรฐานคณภาพงาน ผรบผดชอบ

3.

4.

5 วน

3 วน

คณะกรรมการทท าหนาทในการประเมนผล การควบคมภายใน ด าเนนการศกษาและท าความเขาใจโครงสรางการควบคมภายใน วตถประสงค วธการ และรปแบบของระบบการควบคมภายใน เชน หลกเกณฑ กระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในสาหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561และการบรหารความเสยงตามแนวทางของ COSO โครงสรางและบทบาทภารกจขององคกร ด าเนนการตามแผนการประเมนผลการควบคมภายใน ทกรมก าหนด และก าหนดขนตอนการด าเนนการประเมนผลการควบคมภายใน เพอใหการด าเนนงานเปนไปอยางมระบบ และเปนไปตามแนวทางการจดวางระบบควบคมภายในและการประเมนผลการควบคมภายใน

รวบรวมรายละเอยด ขนตอน และวธการจดวางระบบควบคมภายในกฎ ระเบยบ และแนวทางทเกยวของทใชในการด าเนนการใหครบถวนและเปนปจจบน รายละเอยดของขนตอน และแผนปฏบตการการจดวางระบบควบคมภายใน เปนไปอยางมระบบและสอดคลองกบกรม

-คณะท างานฯส านกงานชลประทาน -คณะท างานฯส านกงานชลประทาน -ทกหนวยงานในสงกด

ศกษาและท าความเขาใจ โครงสรางการควบคมภายใน

แผนการประเมนผล การควบคมภายใน

Page 13: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

ล าดบ ผงกระบวนการ ระยะเวลา

รายละเอยดงาน มาตรฐานคณภาพงาน ผรบผดชอบ

5.

15วน

ประเมนผลกจกรรมตางๆทรบผดชอบและจดท ารายงานการควบคมภายในตามแนวทางการจดวางระบบควบคมภายใน และการป ร ะ เ ม น ผ ล ก า ร ค ว บ ค ม ภ า ย ใ น ข อ งกระทรวงการคลง ดงน (1) รายงานการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (แบบ ปค. 4) (2) รายงานการประเมนผลการควบคมภายใน (แบบ ปค. 5)

- การประเมนตามแบบประเมน องคประกอบของมาตรฐานการควบคมภายในไดอยางถกตอง ครบถวนทง 5 องคประกอบตามมาตรฐานการควบคมภายใน และจดท าแบบประเมนองคประกอบของ การควบคมภายใน รวมถงการ รายงานผลการประเมนองคประกอบ ของการควบคมภายใน ไดอยาง ถกตอง ครบถวน - การก าหนดหรอเสนอแนะแนวทาง การปรบปรงการควบคมภายในของ งาน/กจกรรมทมจดออนหรอความ เสยง เพอปองกนหรอลดความเสยง ไดอยางถกตอง และจดท ารายงาน การประเมนผลการควบคมภายในไดอยางถกตองครบถวน

-คณะท างานฯส านกงานชลประทาน -ทกหนวยงานในสงกด

การประเมนผลและจดท ารายงาน การควบคมภายใน

Page 14: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

ล าดบ ผงกระบวนการ ระยะเวลา

รายละเอยดงาน มาตรฐานคณภาพงาน ผรบผดชอบ

6.

12 วน

ตดตามความกาวหนาของผลการด าเนนงานตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอนส าหรบหนวยงานทมความเสยงทมอยและไมสามารถบรหารจดการเองได และรายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน (แบบตดตาม ปค.5)

การด าเนนการตดตามผลการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน และจดท ารายงานผลการปฏบตฯ ไดอยางถกตอง ครบถวนตามแนวทางการจดวางระบบควบคมภายในและการประเมนผลการควบคมภายใน

-คณะท างานฯส านกงานชลประทาน -ทกหนวยงานในสงกด

ตดตามผลการปฏบตตามแผน การปรบปรงการควบคมภายในและจดท า

รายงานผลการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน

Page 15: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

ล าดบ ผงกระบวนการ ระยะเวลา

รายละเอยดงาน มาตรฐานคณภาพงาน ผรบผดชอบ

7.

2 วน

7. จดสงรายงานการควบคมภายในใหเลขานการคณะท างานฯควบคมภายใน ส านกงานชลประทาน ตามกรอบระยะเวลาทก าหนด ดงน (1) รอบ 6 เดอน (ส าหรบรอบระยะเวลา 1 ตลาคม 25xx ถง 31 มนาคม 25xx) - รายงานผลการตดตามการปฏบต ตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของ งวดกอน (แบบตดตาม ปค.5) (ส าหรบหนวยงานทมความเสยงทจะตองตดตาม) (2) รอบ 12 เดอน (ส าหรบรอบระยะเวลา 1 ตลาคม 25xx ถง 30 กนยายน25xx) - รายงานการประเมนองคประกอบของ การควบคมภายใน (แบบ ปค. 4 ) - รายงานการประเมนผลการควบคม ภายใน (แบบ ปค. 5 ) - รายงานผลการตดตามการปฏบตตาม แผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวด กอน (แบบตดตาม ปค. 5 ) (สาหรบ หนวยงานทมความเสยงทจะตองตดตาม)

จดสงรายงานการควบคมภายใน ครบถวน ภายในระยะเวลาทก าหนด

-คณะท างานฯส านกงานชลประทาน -ทกหนวยงานในสงกด

การจดสงรายงานการควบคมภายใน

Page 16: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

๑๐

6. ขนตอนการปฏบตงาน

รายละเอยดงาน ขนตอนการปฏบตงาน ระเบยบ เอกสาร บนทก แนวทางแบบฟอรมทใช

ผรบผดชอบ เงอนไขการปฏบตงาน

1.ส านกฯ จดท าค าสงแตงตงคณะท างานจดวางระบบการควบคมภายใน เพอด าเนนการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน และตดตามการประเมนผลการ ปรบปรงการควบคมภายใน 2.ศกษาการก าหนดขอบเขต วตถประสงคและองคประกอบของการประเมนผลการควบคมภายใน ซงตามหลกเกณฑก าหนดขอบเขต 2 สวน ดงน 1) ดานภารกจหลก/นโยบายส าคญ 2) ดานภารกจสนบสนน ประกอบดวย 2.1 การควบคมดานงบประมาณ 2.2 การควบคมดานบรหารทรพยากรบคคล 2.3 การควบคมดานการเงนและทรพยสน 2.4 การควบคมดานการปฏบตตามระเบยบขอบงคบ 2.5 การควบคมดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

จดท าค าสงแตงตงคณะท างานจดวางระบบการควบคมภายในระดบ ส านกฯ ให ผส.ชป.ลงนาม ตรวจสอบภารกจทรบผดชอบทสอดคลองกบขอบเขตของการประเมนผลการควบคมภายใน เพอวางแผนในการจดวางระบบควบคมภายในของหนวยงาน

หนงสอค าสงส านกงานฯแตงตงคณะท างาน หลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในสาหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561

-ผอ านวยการส านกงานชลประทาน -ผอ านวยการสวนแผนงาน -คณะท างานฯส านกงานชลประทาน -ทกหนวยงานในสงกด

ระบประธานคณะท างาน ระบคณะท างาน เลขานการ และอ านาจหนาท

Page 17: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

๑๑

รายละเอยดงาน ขนตอนการปฏบตงาน ระเบยบ เอกสาร บนทก แนวทางแบบฟอรมทใช

ผรบผดชอบ เงอนไขการปฏบตงาน

3.คณะกรรมการทท าหนาทในการประเมนผลการควบคมภายใน ด าเนนการศกษาและท าความเขาใจโครงสรางการควบคมภายใน วตถประสงค วธการ และรปแบบของระบบการควบคมภายใน เชน หลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในสาหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561และการบรหารความเสยงตามแนวทางของ COSO โครงสรางและบทบาทภารกจขององคกร 4.ด าเนนการตามแผนการประเมนผลการควบคมภายใน ทกรมก าหนด และก าหนดขนตอนการด าเนนการประเมนผลการควบคมภายใน เพอใหการด าเนนงานเปนไปอยางมระบบ และเปนไปตามแนวทางการจดวางระบบควบคมภายในและการประเมนผลการควบคมภายใน

(1) ศกษาท าความเขาใจโครงสรางการควบคมภายใน รวมทงวตถประสงค วธการและรปแบบของระบบควบคมภายใน และโครงสราง บทบาทภารกจของหนวยงานตนเอง รวมถงภาพรวมขององคกร (2) วเคราะห ประเมนระบบควบคมภายในของหนวยงานทมอย และพจารณาวาการปฏบตงานจรงท าอยางไร 1.คณะท างานฯจดสงแผนการประเมนผลการควบคมภายใน และก าหนดขนตอนการด าเนนการประเมนผลการควบคมภายใน 2.ด าเนนการตามแผนโดยการจดใหมระบบควบคมภายในของหนวยงาน ท าการก าหนดมาตรการในการควบคมการด าเนนงานตามภารกจ ของตนเองทสอดคลองกบองคประกอบ ตามมาตรฐานการควบคมภายใน

หลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในสาหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 หลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในสาหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561

-คณะท างานฯส านกงานชลประทาน -ทกหนวยงานในสงกด -คณะท างานฯส านกงานชลประทาน -ทกหนวยงานในสงกด

Page 18: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

๑๒

รายละเอยดงาน ขนตอนการปฏบตงาน ระเบยบ เอกสาร บนทก แนวทางแบบฟอรมทใช

ผรบผดชอบ เงอนไขการปฏบตงาน

5. ประเมนผลกจกรรมตางๆทรบผดชอบและจดท ารายงานการควบคมภายในตามแนวทางการจดวางระบบควบคมภายใน และการประเมนผลการควบคมภายในของกระทรวงการคลง ดงน (1) รายงานการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (แบบ ปค. 4) (2) รายงานการประเมนผลการควบคมภายใน (แบบ ปค. 5)

1. จดท าแบบ ปค.4 โดยการประเมนมาตรฐานการควบคมภายใน 5 องคประกอบของระดบสวนงานยอยประกอบดวย สภาพแวดลอมการควบคม การประเมนความเสยง กจกรรมควบคม สารสนเทศและการสอสาร และกจกรรมการตดตามผล โดยน าหลกการทง 17 หลกการทอยภายใตองคประกอบ 5 องคประกอบมาวเคราะหและสรปผลการประเมนโดยรวมของทง 5 องคประกอบ ในสวนทายของแบบรายงาน 2. จดท าแบบ ปค.5 เปนการบนทกกระบวนการในการประเมนผลการควบคมภายใน โดยใหระบความเสยง การควบคมทมอย การประเมนผลการควบคมภายใน ความเสยงทยงมอย การปรบปรงการควบคมภายใน และผรบผดชอบ โดยเปนการประเมนการควบคมภายในทมอยของกจกรรมตางๆ ทงหมดทหนวยงานรบผดชอบ เพอวเคราะหความมประสทธภาพและประสทธผลของระบบการควบคมภายใน และเพอประเมนและจ าแนกระดบความเสยง และความเสยงทมอย พรอมทงก าหนดกจกรรมการควบคมภายใน เพอใหบรรลวตถประสงคและเปาหมายทก าหนดไว

แบบ ปค. 4 แบบ ปค. 5

-คณะท างานฯส านกงานชลประทาน -ทกหนวยงานในสงกด

การประเมนผลกจกรรมตางๆ ทสวนงานยอยรบผดชอบ ควรท าบอยครงตามทก าหนดเพอใหหวหนาสวนงานยอยหรอผรบผดชอบในระดบกจกรรมมความมนใจพอควรเกยวกบประสทธผลของการควบคมภายในของกจกรรมทถกประเมนอยางตอเนอง

Page 19: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

๑๓

รายละเอยดงาน ขนตอนการปฏบตงาน ระเบยบ เอกสาร บนทก แนวทางแบบฟอรมทใช

ผรบผดชอบ เงอนไขการปฏบตงาน

6. ตดตามความกาวหนาของผลการด าเนนงานตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอนส าหรบหนวยงานทมความเสยงทมอยและไมสามารถบรหารจดการเองได และรายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน (แบบตดตาม ปค.5)

จดท าแบบตดตาม ปค.5 โดย (1)น าขอมลจากแบบรายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน (แบบ ปค. 5 ) คอลมนท 1, 5, 6 และ 7 ของรายงานการควบคมภายในระดบสวนงานยอย ปงบประมาณทผานมา มาระบลงในคอลมนท 1, 2, 4 และ 5 ของแบบตดตาม ปค. 5 (2)ตดตามและประเมนผลการดาเนนงานใน 2 รอบรายงาน คอ รอบ 6 เดอน และ 12 เดอน และใหระบสถานะการด าเนนการวาอยในสถานะการด าเนนการใดลงในคอลมนท 6 ซงประกอบดวย

(3)ระบรายละเอยดของวธการตดตามและสรปผลการประเมน/ขอคดเหนของการประเมนกจกรรมการควบคมลงในคอลมนท 7 โดยแบงเปน 3 สวน ไดแก วธการตดตาม สรปผลการประเมนและขอคดเหนใหชดเจน ซงจะเปนการอธบายถงวธการทคณะทางานใชในการตดตาม

แบบตดตาม ปค.5

-คณะท างานฯส านกงานชลประทาน -ทกหนวยงานในสงกด

Page 20: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

๑๔

รายละเอยดงาน ขนตอนการปฏบตงาน ระเบยบ เอกสาร บนทก แนวทางแบบฟอรมทใช

ผรบผดชอบ เงอนไขการปฏบตงาน

7. จดสงรายงานการควบคมภายในใหเลขานการคณะท างานฯควบคมภายใน ส านกงานชลประทาน ตามกรอบระยะเวลาทก าหนด ดงน (1) รอบ 6 เดอน (ส าหรบรอบระยะเวลา 1 ตลาคม 25xx ถง 31 มนาคม 25xx) - รายงานผลการตดตามการปฏบต ตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของ งวดกอน (แบบตดตาม ปค.5) (ส าหรบหนวยงานทมความเสยงทจะตองตดตาม) (2) รอบ 12 เดอน (ส าหรบรอบระยะเวลา 1 ตลาคม 25xx ถง 30 กนยายน25xx) - รายงานการประเมนองคประกอบของ การควบคมภายใน (แบบ ปค. 4 ) - รายงานการประเมนผลการควบคม ภายใน (แบบ ปค. 5 ) - รายงานผลการตดตามการปฏบตตาม แผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวด กอน (แบบตดตาม ปค. 5 ) (สาหรบ หนวยงานทมความเสยงทจะตองตดตาม)

ทกหนวยงานจดสงรายงานการควบคมภายในใหเลขานการคณะท างานฯควบคมภายใน ส านกงานชลประทาน เพอสรปภาพรวมของส านกฯ จดสงรายงานใหหนวยรบตรวจ ดงน

1. แบบ ปค.4 2. แบบ ปค.5 3. แบบตดตาม ปค.5

แบบ ปค.4 แบบ ปค.5 แบบตดตาม ปค.5

-คณะท างานฯส านกงานชลประทาน -ทกหนวยงานในสงกด

ระดบสวนงานยอย จะตองน าสงรายงานปละ 2 ครง ดงน 1.รอบระยะเวลา 6 เดอน (วนท 1 เดอนตลาคม 25xx ถงวนท 31 เดอนมนาคม พ.ศ.25xx) น าสงประมาณเดอนเมษายน ของทกป 2.รอบระยะเวลา 12 เดอน (วนท 1 เดอนตลาคม 25xx ถงวนท 30 เดอนกนยายน พ.ศ.25xx) น าสงประมาณเดอนตลาคม ของทกป

Page 21: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

๑๕

7. ระบบตดตามประเมนผล

กระบวนการ มาตรฐาน/คณภาพงาน วธการตดตามประเมนผล ผตดตาม/ ประเมนผล

ขอเสนอแนะ

1. ค าสงแตงตงผรบผดชอบการจดวางระบบควบคมภายใน

2. ศกษาการก าหนดขอบเขตและวตถประสงคของการประเมนผลการควบคมภายใน

3. ศกษาและท าความเขาใจโครงสรางการควบคมภายใน

4. แผนการประเมนผลการควบคมภายใน

ก าหนดและแตงตงผรบผดชอบเพอท าหนาทในการประเมนผลการควบคมภายในอยางชดเจน เปนไปตามหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในสาหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 รวบรวมรายละเอยด ขนตอน และวธการจดวางระบบควบคมภายในกฎ ระเบยบ และแนวทางทเกยวของทใชในการด าเนนการใหครบถวนและเปนปจจบน รายละเอยดของขนตอน และแผนปฏบตการการจดวางระบบควบคมภายใน เปนไปอยางมระบบและสอดคลองกบกรม

ตดตามการลงนามแตงตงคณะท างานจดวางระบบการควบคมภายใน ประเมนผลจากการจดท ารายงานไดถกตองครบถวนและจดสงภายในก าหนดเวลา ประเมนผลจากการจดท ารายงานไดถกตองครบถวนและจดสงภายในก าหนดเวลา ประเมนผลจากการจดท ารายงานไดถกตองครบถวนและจดสงภายในก าหนดเวลา

คณะท างานฯส านกงานชลประทาน คณะท างานฯส านกงานชลประทาน คณะท างานฯส านกงานชลประทาน คณะท างานฯส านกงานชลประทาน

Page 22: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

๑๖

กระบวนการ มาตรฐาน/คณภาพงาน วธการตดตามประเมนผล ผตดตาม/ ประเมนผล

ขอเสนอแนะ

5. การประเมนผลและจดท ารายงานการควบคมภายใน

6. ตดตามการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายใน และจดท ารายงานผลการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน

7. การจดสงรายงานการควบคมภายใน

- การประเมนตามแบบประเมนองคประกอบของมาตรฐานการควบคมภายในไดอยางถกตอง ครบถวนทง 5 องคประกอบตามมาตรฐานการควบคมภายใน และจดท าแบบประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน รวมถงการ รายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน ไดอยางถกตอง ครบถวน - การก าหนดหรอเสนอแนะแนวทางการปรบปรงการควบคมภายในของงาน/กจกรรมทมจดออนหรอความเสยง เพอปองกนหรอลดความเสยงไดอยางถกตอง และจดท ารายงาน การประเมนผลการควบคมภายในไดอยางถกตองครบถวน การด าเนนการตดตามผลการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน และจดท ารายงานผลการปฏบตฯ ไดอยางถกตอง ครบถวนตามแนวทางการจดวางระบบควบคมภายในและการประเมนผลการควบคมภายใน จดสงรายงานการควบคมภายในครบถวนภายในระยะเวลาทก าหนด

ประเมนผลจากการจดท ารายงานไดถกตองครบถวนและจดสงภายในก าหนดเวลา ประเมนผลจากการจดท ารายงานไดถกตองครบถวนและจดสงภายในก าหนดเวลา ประเมนผลจากการจดท ารายงานไดถกตองครบถวนและจดสงภายในก าหนดเวลา

คณะท างานฯส านกงานชลประทาน คณะท างานฯส านกงานชลประทาน คณะท างานฯส านกงานชลประทาน

Page 23: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

๑๗

8. เอกสารอางอง แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายใน,ส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ.2562 หลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561

รายละเอยดตามเอกสารภาคผนวกทแนบ

9. แบบฟอรมทใช 9.1 แบบ ปค. 4 รายงานการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน 9.2 แบบ ปค. 5 รายงานการประเมนผลการควบคมภายใน 9.3 แบบตดตาม ปค. 5 รายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน

รายละเอยดตามเอกสารภาคผนวกทแนบ

Page 24: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

๑๘

ภาคผนวก

Page 25: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทาง

Page 26: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

ค ำน ำ

ตามทพระราชบญญตวนยทางการเงนการคลงของรฐ พ.ศ. 2561 มผลบงคบใชเมอวนท 20 เมษายน 2561 หมวด 4 การบญช การรายงาน และการตรวจสอบ โดยมาตรา 79 บญญตใหหนวยงานของรฐจดใหมการตรวจสอบภายใน การควบคมภายในและการบรหารจดการความเสยง โดยใหถอปฏบตตามมาตรฐานและหลกเกณฑทกระทรวงการคลงก าหนด ซงการควบคมภายในถอเปนปจจยส าคญทจะชวยใหการด าเนนงานตามภารกจมประสทธผล ประสทธภาพ ประหยด และชวยปองกนหรอลดความเสยงจากการผดพลาด ความเสยหาย ความสนเปลอง ความสญเปลาของการใชทรพยสน หรอการกระท าอนเปนการทจรต

ดงนน เพอใหหนวยงานของรฐสามารถจดใหมระบบการควบคมทเปนไปตามบทบญญตแหงพระราชบญญตวนยการเงนการคลงของรฐ พ.ศ. 2561 จงไดมการก าหนดหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 ส าหรบเปนแนวทางใน การปฏบตใหกบหนวยงานของรฐใหเปนไปในทศทางเดยวกน โดยหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 ขอ 9 ก าหนดใหคณะกรรมการของหนวยงานของรฐ (สวนราชการ) เสนอรายงานการประเมนผลการควบคมภายในระดบหนวยงานของรฐตอหวหนาหนวยงานของรฐเพอพจารณาลงนาม และจดสงใหผก ากบดแลและกระทรวงเจาสงกด ภายใน 90 วน นบแต วนสนปงบประมาณหรอสนปปฏทน แลวแตกรณ ทงน กรณทมผก ากบดแลเปนบคคลเดยวกบกระทรวงเจาสงกด ใหถอวากระทรวงเจาสงกดไดรบทราบรายงานนนแลว

ส าหรบการด าเนนงานของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 ไดมการทบทวนและปรบปรงแนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณขนใหม เพอใหเกดความชดเจนในวธการด าเนนงานมากขน และสอดคลองกบบรบทสภาพแวดลอมทมเปลยนแปลงไป โดยหวงเปนอยางยงวา แนวทางเลมนจะชวยใหหนวยงานภายในสงกดส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ มความเขาใจในการจดท ารายงานการควบคมภายในทถกตอง และใชเปนแนวทางในการจดท ารายงานการควบคมภายในในระดบหนวยงานยอย (ส านก/กอง) และระดบหนวยงานของรฐ ใหสามารถด าเนนงานไดถกตอง ครบถวนตามหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561

ส านกพฒนาระบบบรหาร เมษายน 2562

Page 27: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

สำรบญ หนำ ค ำน ำ

สำรบญ

บทน ำ 1

นยำมศพทเฉพำะ 2

สวนท 1 กรอบแนวคด ควำมหมำย วตถประสงค และองคประกอบของมำตรฐำนกำรควบคมภำยใน 3 1. แนวคดของการควบคมภายใน 3 2. ความหมายของการควบคมภายใน 3 3. วตถประสงคของการควบคมภายใน 3 4. องคประกอบของมาตรฐานการควบคมภายใน 4

สวนท 2 กำรวำงระบบกำรควบคมภำยในของส ำนกงำนปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ 7 1. ขอมลพนฐานของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ 7 2. การจดวางระบบการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ 9 3. การประเมนผลการควบคมภายใน 9

สวนท 3 กำรจดท ำรำยงำนกำรควบคมภำยในของส ำนกงำนปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ 13 1. การประเมนผลการจดท ารายงานการควบคมภายใน 13 1.1 การประเมนผลระดบสวนงานยอย 13 1.2 การประเมนผลระดบหนวยงานของรฐ 17 2. กรอบระยะเวลาการสงรายงาน 20 3. แผนการด าเนนงานการควบคมภายในของปงบประมาณ พ.ศ. 2562 21

เอกสำรอำงอง 23 ภำคผนวก 24

ค าสงคณะท างานพฒนาระบบการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน 25 ของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ส าเนาบนทกขอความเหนชอบแนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายใน 27

ของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 หลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายใน 29

ส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 แบบฟอรมรายงานการควบคมภายในระดบหนวยงานของรฐ 41 แบบฟอรมรายงานการควบคมภายในระดบสวนงานยอย 48

Page 28: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

ค ำน ำ

ตามทพระราชบญญตวนยทางการเงนการคลงของรฐ พ.ศ. 2561 มผลบงคบใชเมอวนท 20 เมษายน 2561 หมวด 4 การบญช การรายงาน และการตรวจสอบ โดยมาตรา 79 บญญตใหหนวยงานของรฐจดใหมการตรวจสอบภายใน การควบคมภายในและการบรหารจดการความเสยง โดยใหถอปฏบตตามมาตรฐานและหลกเกณฑทกระทรวงการคลงก าหนด ซงการควบคมภายในถอเปนปจจยส าคญทจะชวยใหการด าเนนงานตามภารกจมประสทธผล ประสทธภาพ ประหยด และชวยปองกนหรอลดความเสยงจากการผดพลาด ความเสยหาย ความสนเปลอง ความสญเปลาของการใชทรพยสน หรอการกระท าอนเปนการทจรต

ดงนน เพอใหหนวยงานของรฐสามารถจดใหมระบบการควบคมทเปนไปตามบทบญญตแหงพระราชบญญตวนยการเงนการคลงของรฐ พ.ศ. 2561 จงไดมการก าหนดหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 ส าหรบเปนแนวทางใน การปฏบตใหกบหนวยงานของรฐใหเปนไปในทศทางเดยวกน โดยหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 ขอ 9 ก าหนดใหคณะกรรมการของหนวยงานของรฐ (สวนราชการ) เสนอรายงานการประเมนผลการควบคมภายในระดบหนวยงานของรฐตอหวหนาหนวยงานของรฐเพอพจารณาลงนาม และจดสงใหผก ากบดแลและกระทรวงเจาสงกด ภายใน 90 วน นบแต วนสนปงบประมาณหรอสนปปฏทน แลวแตกรณ ทงน กรณทมผก ากบดแลเปนบคคลเดยวกบกระทรวงเจาสงกด ใหถอวากระทรวงเจาสงกดไดรบทราบรายงานนนแลว

ส าหรบการด าเนนงานของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ในปงบประมาณ พ.ศ. 2562 ไดมการทบทวนและปรบปรงแนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณขนใหม เพอใหเกดความชดเจนในวธการด าเนนงานมากขน และสอดคลองกบบรบทสภาพแวดลอมทมเปลยนแปลงไป โดยหวงเปนอยางยงวา แนวทางเลมนจะชวยใหหนวยงานภายในสงกดส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ มความเขาใจในการจดท ารายงานการควบคมภายในทถกตอง และใชเปนแนวทางในการจดท ารายงานการควบคมภายในในระดบหนวยงานยอย (ส านก/กอง) และระดบหนวยงานของรฐ ใหสามารถด าเนนงานไดถกตอง ครบถวนตามหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561

ส านกพฒนาระบบบรหาร เมษายน 2562

Page 29: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

สำรบญ หนำ ค ำน ำ

สำรบญ

บทน ำ 1

นยำมศพทเฉพำะ 2

สวนท 1 กรอบแนวคด ควำมหมำย วตถประสงค และองคประกอบของมำตรฐำนกำรควบคมภำยใน 3 1. แนวคดของการควบคมภายใน 3 2. ความหมายของการควบคมภายใน 3 3. วตถประสงคของการควบคมภายใน 3 4. องคประกอบของมาตรฐานการควบคมภายใน 4

สวนท 2 กำรวำงระบบกำรควบคมภำยในของส ำนกงำนปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ 7 1. ขอมลพนฐานของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ 7 2. การจดวางระบบการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ 9 3. การประเมนผลการควบคมภายใน 9

สวนท 3 กำรจดท ำรำยงำนกำรควบคมภำยในของส ำนกงำนปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ 13 1. การประเมนผลการจดท ารายงานการควบคมภายใน 13 1.1 การประเมนผลระดบสวนงานยอย 13 1.2 การประเมนผลระดบหนวยงานของรฐ 17 2. กรอบระยะเวลาการสงรายงาน 20 3. แผนการด าเนนงานการควบคมภายในของปงบประมาณ พ.ศ. 2562 21

เอกสำรอำงอง 23 ภำคผนวก 24

ค าสงคณะท างานพฒนาระบบการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน 25 ของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ส าเนาบนทกขอความเหนชอบแนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายใน 27

ของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 หลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายใน 29

ส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 แบบฟอรมรายงานการควบคมภายในระดบหนวยงานของรฐ 41 แบบฟอรมรายงานการควบคมภายในระดบสวนงานยอย 48

Page 30: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 1

บทน ำ

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดจดท าขนเพอใชเปนแนวทางในการจดท ารายงานการควบคมภายในระดบหนวยงานยอย (ส านก/กอง) และระดบหนวยงานของรฐใหสามารถด าเนนงานไดถกตอง ครบถวน และเปนมาตรฐานเดยวกน ซงไดมการปรบปรงเนอหาใหมความชดเจน ถกตอง และสอดคลองกบหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 โดยแนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณเลมนไดแบงเนอหาออกเปน 3 สวน ประกอบดวย

สวนท 1 กรอบแนวคด ความหมาย วตถประสงค และองคประกอบของมาตรฐานการควบคมภายใน สวนท 2 การวางระบบการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ สวนท 3 การจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ

Page 31: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 2

นยำมศพทเฉพำะ

หนวยงำนของรฐ หมายถง ส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ระดบสวนงำนยอย หมายถง กอง/ส านก/ศนย/สถาบน/หวหนาศนยปฏบตการตอตาน

การทจรต/หวหนาส านกงานเลขานการคณะกรรมการสงเสรมและพฒนาระบบเกษตรพนธสญญา/หวหนาส านกงานรฐมนตร ในสงกดส านกงานปลดกระรวงเกษตรและสหกรณ อกทงยงรวมถงส านกงานทปรกษาการตางประเทศ ฝายการเกษตรประจ าสถานเอกอครราชทต และฝายการเกษตรประจ าสถานกงสลใหญ

กำรควบคมภำยใน หมายถง กระบวนการปฏบตงานทผก ากบดแล หวหนาหนวยงาน

ของรฐ ฝายบรหาร และบคลากรของหนวยงานของรฐจดใหมขน เพอสรางความมนใจอยางสมเหตสมผลวาการด าเนนงานของหนวยงานของรฐจะบรรลวตถประสงคดานการด าเนนงาน ดานการรายงาน และดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบ

หวหนำหนวยงำนของรฐ หมายถง ผบรหารสงสดของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและ

สหกรณ ควำมเสยง หมายถง ความเปนไปไดทเหตการณใดเหตการณหนงอาจจะเกดขน

และเปนอปสรรคตอการบรรลวตถประสงค

Page 32: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 3

สวนท 1 กรอบแนวคด ควำมหมำย วตถประสงค และองคประกอบของมำตรฐำนกำรควบคมภำยใน

1. แนวคดของกำรควบคมภำยใน 1.1 กำรควบคมภำยในเปนกระบวนกำรทรวมไวหรอเปนสวนหนงในกำรปฏบตงำนตำมปกต ทม การปฏบตอยางตอเนอง ซงก าหนดไวในกระบวนการปฏบตงาน (Built in) ประจ าวนตามปกตของหนวยงานของรฐ ดงนน ฝายบรหารจงควรน าการควบคมภายในมาใชโดยรวมเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารงาน ซงไดแก การวางแผน การด าเนนการ และการตดตามผล 1.2 กำรควบคมภำยในเกดขนไดโดยบคลำกรของหนวยงำนของรฐ บคลากรทกระดบเปนผมบทบาทส าคญในการใหความสนบสนนระบบการควบคมภายในของหนวยงานของรฐใหมประสทธผล ผบรหารเปนผรบผดชอบ ในการก าหนด สวนบคลากรอนของหนวยรบตรวจมหนาทรบผดชอบโดยการปฏบตตามระบบการควบคมภายในทฝายบรหารก าหนดขน 1.3 กำรควบคมภำยในใหควำมมนใจอยำงสมเหตสมผลวำกำรปฏบตงำนจะบรรลผลส ำเรจตำมวตถประสงคทก ำหนด ถงแมวาการควบคมภายในจะออกแบบไวใหมประสทธผลเพยงใดกตามกไมสามารถใหความมนใจวาจะท าใหการด าเนนงานบรรลผลส าเรจตามวตถประสงคไดอยางสมบรณตามทตงใจไว ทงนเพราะ การควบคมภายในมขอจ ากด เชน โอกาสทจะเกดขอผดพลาดจากบคลากร เนองจากความไมระมดระวง ไมเขาใจค าสง หรอการใชดลยพนจผดพลาด การสมรรวมคดกน การปฏบตผดกฎหมายระเบยบและกฎเกณฑทก าหนดไวทส าคญทสด คอ การทผบรหารหลกเลยงขนตอนของระบบการควบคมภายในหรอใชอ านาจในทางทผด นอกจากน การวางระบบการควบคมภายในจะตองค านงถงตนทนและผลประโยชนทเกยวของกนวาผลประโยชนทไดรบจากการควบคมภายในจะคมคากบตนทนทเกดขน 2. ควำมหมำยของกำรควบคมภำยใน การควบคมภายใน หมายถง กระบวนการปฏบตงานทผก ากบดแล หวหนาหนวยงานของรฐ ฝายบรหาร และบคลากรของหนวยงานของรฐจดใหมขน เพอสรางความมนใจอยางสมเหตสมผลวาการด าเนนงานของหนวยงานของรฐจะบรรลวตถประสงคดานการด าเนนงาน ดานการรายงาน และดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบ 3. วตถประสงคของกำรควบคมภำยใน 3.1 ดำนกำรด ำเนนงำน (Operation Objectives : O) เปนวตถประสงคเกยวกบความมประสทธภาพและประสทธผลของการด าเนนงาน รวมทงการบรรลเปาหมายดานการด าเนนงาน ดานการเงน ตลอดจนการใชทรพยากร การดแลรกษาทรพยสน การปองกนหรอลดความผดพลาดของหนวยงานของรฐ ตลอดจนความเสยหาย การรวไหล การสนเปลอง หรอการทจรตในหนวยงานของรฐ 3.2 ดำนกำรรำยงำน (Reporting Objectives : R) เปนวตถประสงคเกยวกบการรายงานทางการเงนและไมใชการเงน ทใชภายในและภายนอกหนวยงานของรฐ รวมถงการรายงานทเชอถอไดทนเวลา โปรงใส หรอก าหนดอนของทางราชการ 2.3 ดำนกำรปฏบตตำมกฎหมำย ระเบยบและขอบงคบ (Compliance Objectives : C) เปนวตถประสงคเกยวกบการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบหรอมตคณะรฐมนตรทเกยวของกบการด าเนนงาน รวมทงขอก าหนดอนของทางราชการ

Page 33: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 4

4. องคประกอบของมำตรฐำนกำรควบคมภำยใน หนวยงานของรฐไดก าหนด วสยทศน พนธกจ ยทธศาสตร วตถประสงค ซงมความแตกตางกนในแตละหนวยงาน การควบคมภายในจะเปนเครองมอสนบสนนใหหนวยงานของรฐสามารถขบเคลอนการปฏบตงานใหบรรลวตถประสงคทก าหนด โดยการควบคมภายในจะประกอบดวย 5 องคประกอบ 17 หลกการ ดงน 4.1 สภำพแวดลอมกำรควบคม (Control Environment) เปนปจจยพนฐานในการด าเนนงานทสงผลใหมการน าการควบคมภายในมาปฏบตทวทงหนวยงานของรฐ ทงน ผก ากบดแลและฝายบรหารจะตองสรางบรรยากาศใหทกระดบตระหนกถงความส าคญของการควบคมภายใน รวมทงการด าเนนงานทคาดหวงของ ผก ากบดแลและฝายบรหาร โดยสภาพแวดลอมการควบคมดงกลาวเปนพนฐานส าคญทจะสงผลกระทบตอองคประกอบของการควบคมภายในอนๆ ซงสภาพแวดลอมการควบคม ประกอบดวย 5 หลกการ ดงน

1) หนวยงานของรฐแสดงใหเหนถงการยดมนในคณคาของความซอตรงและจรยธรรม 2) ผก ากบดแลของหนวยงานของรฐ แสดงใหเหนถงความเปนอสระจากฝายบรหารและมหนาท

ก ากบดแลใหมการพฒนาหรอปรบปรงการควบคมภายใน รวมถงการด าเนนการเกยวกบการควบคมภายใน 3) หวหนาหนวยงานของรฐจดใหมโครงสรางองคกร สายการบงคบบญชา อ านาจหนาทและ

ความรบผดชอบทเหมาะสมในการบรรลวตถประสงคของหนวยงานของรฐภายใตการก ากบดแลของผก ากบดแล 4) หนวยงานของรฐแสดงใหเหนถงความมงมนในการสรางแรงจงใจ พฒนาและรกษาบคลากรท

มความรความสามารถทสอดคลองกบวตถประสงคของหนวยงานของรฐ 5) หนวยงานของรฐก าหนดใหบคลากรมหนาทและความรบผดชอบตอการปฏบตงานตามระบบ

การควบคมภายใน เพอใหบรรลวตถประสงคของหนวยงานของรฐ 4.2 กำรประเมนควำมเสยง (Risk Assessment) เปนกระบวนการทด าเนนการอยางตอเนองและเปนประจ า เพอระบและวเคราะหความเสยงทมผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคของหนวยงานของรฐ รวมถงก าหนดวธการจดการความเสยงนน ฝายบรหารควรค านงถงการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอก และภารกจภายในทงหมดทมผลตอการบรรลวตถประสงคของหนวยงานรฐ ซงการประเมนความเสยง ประกอบดวย 4 หลกการ ดงน

6) หนวยงานของรฐระบวตถประสงคการควบคมภายในของการปฏบตงานใหสอดคลองกบวตถประสงคขององคกรไวอยางชดเจนและเพยงพอทจะสามารถระบ และประเมนความเสยงทเกยวของกบวตถประสงค

7) หนวยงานของรฐระบความเสยงทมผลตอการบรรลวตถประสงคการควบคมภายในอยางครอบคลมทงหนวยงานของรฐ และวเคราะหความเสยงเพอก าหนดวธการจดการความเสยงนน

8) หนวยงานของรฐพจารณาโอกาสทอาจเกดการทจรต เพอประกอบการประเมนความเสยงทสงผลตอการบรรลวตถประสงค

9) หนวยงานของรฐระบและประเมนการเปลยนแปลงทอาจมผลกระทบอยางมนยส าคญตอระบบการควบคมภายใน การประเมนความเสยง ประกอบดวย การระบปจจยเสยง และวเคราะหความเสยงอยางเปนระบบ ในการตดสนใจ รวมถงการจดล าดบความส าคญวาเหตการณใดหรอเงอนไขอยางใดทจะมผลกระทบตอการไมบรรลวตถประสงคของหนวยงาน โดยการวเคราะหระดบความเสยงจากการประเมนโอกาสทจะเกดขนและผลกระทบทไดรบ และก าหนดวธการจดการความเสยง

ประเภทของควำมเสยง แบงออกเปน 4 ประเภท คอ ความเสยงดานกลยทธ (Strategic Risk) ความเสยงในการด าเนนงาน (Operational Risk) ความเสยงดานการเงน (Financial Risk)

Page 34: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 5

ความเสยงดานการปฏบตตามกฎระเบยบ ขอบงคบ (Compliance Risk) กำรจดกำรควำมเสยง การปองกนหรอลดความเสยงสามารถจดการไดโดย

การหลกเลยง (Avoiding) คอ การหยดการด าเนนการหรอหลกเลยงการด าเนนการหรอหลกเลยงเหตการณทกอใหเกดความเสยง

การแบงความรบผดชอบ (Sharing) คอ การแบงความรบผดชอบใหผอนมามสวนชวยจดการกบความเสยง เชน การท าประกน การใชบรการจากภายนอก (Outsourcing)

การลด (Reducing) คอ การควบคมเพอลดโอกาสทจะเกดความเสยงหรอลดผลกระทบ จากความเสยง

การยอมรบ (Accepting) คอ การยอมรบความเสยงนน โดยอาจจะเนองจากไดลด ความเสยงลงจนเปนทนาพอใจแลว หรอคาใชจายในการลดความเสยงไมคมคาทจะด าเนนการ

4.3 กจกรรมกำรควบคม (Control Activities) หมายถง การปฏบตทก าหนดไวในนโยบายและกระบวนการด าเนนงาน เพอใหมนใจวาการปฏบตตามการสงการของฝายบรหารจะลดหรอควบคมความเสยงใหสามารถบรรลวตถประสงคกจกรรมการควบคมควรไดรบการน าไปปฏบตทวทกระดบของหนวยงานของรฐ ในกระบวนการปฏบตงานขนตอนการด าเนนงานตาง ๆ รวมถงการน าเทคโนโลยมาใชในการด าเนน งาน ซงกจกรรมการควบคม ประกอบดวย 3 หลกการ ดงน

10) หนวยงานของรฐระบและพฒนากจกรรมการควบคม เพอลดความเสยงในการบรรลวตถประสงคใหอยในระดบทยอมรบได

11) หนวยงานของรฐระบและพฒนากจกรรมการควบคมทวไปดานเทคโนโลย เพอสนบสนน การบรรลวตถประสงค

12) หนวยงานของรฐจดใหมกจกรรมการควบคม โดยก าหนดไวในนโยบาย ประกอบดวยผลส าเรจทคาดหวงและขนตอนการปฏบตงานเพอน านโยบายไปสการปฏบตจรง 4.4 สำรสนเทศและกำรสอสำร (Information and Communication) เปนสงจ าเปนส าหรบหนวยงานของรฐ จะชวยใหมการด าเนนการตามการควบคมภายในทก าหนด เพอสนบสนนใหบรรลวตถประสงคของหนวยงานของรฐ การสอสารเกดขนไดทงจากภายในและภายนอก และเปนชองทางเพอใหทราบถงสารสนเทศทส าคญใน การควบคมการด าเนนงานของหนวยงานของรฐ การสอสารจะชวยใหบคลากรในหนวยงานมความเขาใจถง ความรบผดชอบและความส าคญของการควบคมภายในทมตอการบรรลวตถประสงค ซงสารสนเทศและการสอสาร ประกอบดวย 3 หลกการ ดงน

13) หนวยงานของรฐจดท าหรอจดหาและใชสารสนเทศทเกยวของและมคณภาพ เพอสนบสนนใหมการปฏบตตามการควบคมภายในทก าหนด

14) หนวยงานของรฐมการสอสารภายในเกยวกบสารสนเทศ รวมถงวตถประสงคและความรบผดชอบทมตองการควบคมภายในซงมความจ าเปนในการสนบสนนใหมการปฏบตตามการควบคมภายในทก าหนด

15) หนวยงานของรฐมการสอสารกบบคคลภายนอกเกยวกบเรองทมผลกระทบตอการปฏบตตามการควบคมภายในทก าหนด 4.5 กจกรรมกำรตดตำมผล (Monitoring Activities) เปนการประเมนผลระหวางการปฏบตงาน การประเมนผลเปนรายครง หรอเปนการประเมนผลทงสองวธรวมกน เพอใหเกดความมนใจวาไดมการปฏบตตามหลกการในแตละองคประกอบของการควบคมภายในทง 5 องคประกอบ กรณทผลการประเมนการควบคมภายในจะกอใหเกดความเสยหายตอหนวยงานของรฐ ใหรายงานตอฝายบรหาร และผก ากบดแล อยางทนเวลา ซงกจกรรมการตดตามผล ประกอบดวย 2 หลกการ ดงน

Page 35: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 6

16) หนวยงานของรฐระบ พฒนา และด าเนนการประเมนผลระหวางการปฏบตงาน และ/หรอการประเมนผลเปนรายครงตามทก าหนด เพอใหเกดความมนใจวาไดมการปฏบตตามองคประกอบของการควบคมภายใน

17) หนวยงานของรฐประเมนผลและสอสารขอบกพรอง หรอจดออนของการควบคมภายในอยางทนเวลาตอฝายบรหารและผก ากบ เพอใหผรบผดชอบสามารถสงการแกไขไดอยางเหมาะสม

Page 36: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 7

สวนท 2 กำรวำงระบบกำรควบคมภำยในของส ำนกงำนปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ

1. ขอมลพนฐำนของส ำนกงำนปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ

1.1 วสยทศน “ศนยกลางการขบเคลอนนโยบายและยทธศาสตรดานการเกษตรและสหกรณของประเทศภายในป พ.ศ. 2579” 1.2 พนธกจ

1) ผลกดนและขบเคลอนนโยบายและยทธศาสตรของกระทรวงสการปฏบตในทกระดบใหเกด ผลสมฤทธ

2) สงเสรม สนบสนนการพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐของกระทรวง 1.3 เปำประสงค

1) เกษตรกรในจงหวดชายแดนภาคใตไดรบการพฒนาและสงเสรมอาชพดานการเกษตร 2) เกษตรกรสามารถพงพาตนเองได 3) เกษตรกรและผยากจนทไดรบการแกไขปญหาหนสน 4) ศกยภาพในการผลตภาคการเกษตรเพมขน

1.4 วฒนธรรมองคการ มคณธรรม รบผดชอบรวมกน พรอมรบการเปลยนแปลง สรางสรรค 1.5 ภำรกจของส ำนกงำนปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ (สป.กษ.) เปนสวนราชการระดบกรมในสงกดกระทรวงเกษตรและสหกรณ มภารกจเกยวกบการพฒนายทธศาสตร แปลงนโยบายของกระทรวงเปนแผนการปฏบตงาน จดสรรทรพยากรและบรหารราชการทวไปของกระทรวงทมไดก าหนดใหเปนหนาทของสวนราชการใดในสงกดกระทรวงโดยเฉพาะ รวมทงก ากบและเรงรดตรวจสอบ และตดตามการปฏบตราชการของสวนราชการในสงกดใหบรรลเปาหมายและเกดผลสมฤทธตามภารกจของกระทรวง โดยมอ านาจหนาทตามกฎกระทรวงแบง สวนราชการ1 ดงน

1) ศกษา วเคราะห และจดท าขอมลเพอเสนอแนะรฐมนตร ส าหรบใชในการก าหนดนโยบาย เปาหมาย และผลสมฤทธของกระทรวง

2) พฒนายทธศาสตรการบรหารของกระทรวง 3) แปลงนโยบายเปนแนวทางและแผนการปฏบตราชการ โครงการ และโครงการพเศษ 4) ด าเนนการและประสานงานกบองคการหรอหนวยงานเกยวกบกจการดานการเกษตรตางประเทศ 5) ด าเนนการเกยวกบการตรวจสอบและประเมนผลการปฏบตราชการของสวนราชการ

ในสงกดกระทรวง 6) ก าหนดยทธศาสตรการพฒนา และพฒนาบคลากรของกระทรวง

1 กฎกระทรวงแบงสวนราชการส านกงานปลดกระทรวง กระทรวงเกษตรและสหกรณ พ.ศ. 2552 (ในราชกจจานเบกษา เลม 126 ตอนท 6 ก ลงวนท 27 มกราคม 2552) แกไขเพมเตม ฉบบท 2 พ.ศ. 2552 (ในราชกจจานเบกษา เลม 126 ตอนท 98 ก ลงวนท 28 ธนวาคม 2552) แกไขเพมเตม ฉบบท 3 พ.ศ. 2556 (ในราชกจจานเบกษา เลม 130 ตอนท 40 ก ลงวนท 9 พฤษภาคม 2556) และทแกไขเพมเตมฉบบท 4 พ.ศ. 2556 (ในราชกจจานเบกษา เลม 130 ตอนท 60 ก ลงวนท 5 กรกฎาคม 2556)

Page 37: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 8

7) ด าเนนการเกยวกบกฎหมายและระเบยบทอยในความรบผดชอบของกระทรวง และกฎหมายอนทเกยวของ

8) พฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพอใชในการบรหารงานและการบรการ รวมทงประชาสมพนธและเผยแพรขอมลสารนเทศดานการเกษตร

9) ด าเนนการบรหารกองทนเพอชวยเหลอเกษตรกรและรบเรองรองเรยน 10) ปฏบตการอนใดตามทกฎหมายก าหนดใหเปนอ านาจหนาทของส านกงานปลดกระทรวงหรอ

ตามทกระทรวงหรอคณะรฐมนตรมอบหมาย 1.6 กำรแบงสวนรำชกำร

การแบงสวนราชการของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ประกอบดวย รำชกำรบรหำรสวนกลำง 1) กองกลาง 2) กองการเจาหนาท 3) กองเกษตรสารนเทศ 4) กองคลง 5) กองนโยบายเทคโนโลยสารสนเทศเพอการเกษตรและเกษตรกรรมยงยน 6) ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 7) สถาบนเกษตราธการ 8) ส านกกฎหมาย 9) ส านกการเกษตรตางประเทศ 10) ส านกงานทปรกษาการเกษตรตางประเทศ 11) ส านกตรวจราชการ 12) ส านกตรวจสอบภายใน 13) ส านกบรหารกองทนเพอชวยเหลอเกษตรกรและรบเรองรองเรยน 14) ส านกแผนงานและโครงการพเศษ 15) ส านกพฒนาระบบบรหาร 16) ศนยปฏบตการตอตานการทจรต กองทจดตงตำมค ำสงกระทรวงเกษตรและสหกรณ 2 17) กองบรหารงานกองทนสงเคราะหเกษตรกร 18) กองประสานงานโครงการพระราชด าร 19) ส านกงานเลขานการคณะกรรมการสงเสรมและพฒนาระบบเกษตรพนธสญญา รำชกำรบรหำรสวนสวนภมภำค

ส านกงานเกษตรและสหกรณจงหวด จ านวน 76 จงหวด

2ค าสงท 622/2556 ลงวนท 30 สงหาคม 2556 ค าสงท 1024/2557 ลงวนท 29 ตลาคม 2557 และค าสงท 212/2560 ลงวนท 2 มถนายน 2560

Page 38: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 9

2. กำรจดวำงระบบกำรควบคมภำยในของส ำนกงำนปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ การจดวางระบบการควบคมภายใน มการพจารณาใหเหมาะสมกบลกษณะ ขนาดของหนวยงานใน ความรบผดชอบ และสอดคลองกบหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 ซงหนวยงานภายในสงกดส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณในปจจบนมการด าเนนการในเรองของการควบคมภายในอยแลว 2.1 กำรก ำหนดหรอออกแบบระบบกำรควบคมภำยในทมประสทธผล

1) ก าหนดวตถประสงค 2) คนหาความเสยงทมนยส าคญ 3) พจารณากจกรรมการควบคมทมอยแลว วาสามารถทจะปองกนหรอลดความเสยงไดในระดบใด 4) ระบกจกรรมการควบคมใหมเพอปองกนความเสยงหรอลดความเสยงทเหลอใหอยในระดบ

ทยอมรบได 5) ประมาณการตนทนทตองใชของการด าเนนกจกรรมซงตองไมสงกวาประโยชนทไดรบ 6) จดท าแผนการด าเนนกจกรรมควบคม 7) ด าเนนกจกรรมควบคมและตดตามผล

2.2 แนวทำงกำรก ำหนดหรอออกแบบระบบกำรควบคมภำยใน หนวยงานของรฐตองท าความเขาใจโครงสรางองคกร ภาระหนาทและวตถประสงคของสวนงานยอยตามโครงสรางองคกร แลวจงก าหนดงานในความรบผดชอบออกเปนกจกรรม โดยพจารณาจากกระบวนงาน ทปฏบตอยในแตละสวนงานยอย โดยมวธในการออกแบบระบบการควบคมภายใน จาก 2 วธ

1) วธทวไป โดยเปนการควบคมส าหรบงาน/กจกรรมทวไป เชน การบรหารงานนโยบาย การแบงแยกหนาทความรบผดชอบ ซงสามารถเลอกจากรายการควบคมทวไป เชน แบบสอบถามการควบคมภายใน เปนตน

2) วธเฉพาะ โดยเปนการควบคมจากการออกแบบโดยเฉพาะส าหรบงาน/กจกรรมทแตกตางจากงาน/กจกรรมทวไป โดยทง 2 วธ ตองเขาใจกระบวนงานของกจกรรมนนเปนอยางด โดยจดท าแผนผงกระบวนงาน แลวพจารณาวาการควบคมภายในทดมอะไรบางทสามารถปองกนหรอลดความเสยงในแตละขนตอนตาม แผนผงกระบวนงาน เพอใหการด าเนนงานตามกจกรรมนนบรรลวตถประสงค 3. กำรประเมนผลกำรควบคมภำยใน 3.1 ขนตอนกำรประเมนผลกำรควบคมภำยใน ตามหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 ไดก าหนดใหหนวยงานของรฐจดใหมคณะกรรมการคณะหนง โดยมหนาท ดงน

1) อ านวยการในการประเมนผลการควบคมภายใน 2) ก าหนดแนวทางการประเมนผลการควบคมภายในในภาพรวมของหนวยงานของรฐ 3) รวบรวม พจารณากลนกรอง และสรปผลการประเมนการควบคมภายในในภาพรวมของ

หนวยงานของรฐ 4) ประสานงานการประเมนผลการควบคมภายในกบหนวยงานในสงกดทเกยวของ 5) จดท ารายงานการประเมนผลการควบคมภายในระดบหนวยงานของรฐ

โดยในระดบสวนงานยอย (ส านก/กอง) ท าหนาทในการประเมนผลการควบคมภายในระดบ สวนงานยอย และใหผตรวจสอบภายในท าหนาทสอบทานการประเมนของฝายบรหารวา ระบบการควบคมภายในของหนวยงานของรฐมความเพยงพอและมประสทธผลหรอไม

Page 39: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 10

ส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณมการก าหนดผรบผดชอบในการประเมนผลแตละระดบ เพอเปนกลไกสนบสนนการด าเนนงานการควบคมภายในและการจดท ารายงาน ดงน 1) ระดบหนวยงำนของรฐ มการแตงตงคณะท างานพฒนาระบบการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ตามค าสงส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ท 103/2561 ลงวนท 26 มกราคม พ.ศ. 2561 โดยมผอ านวยการส านกพฒนาระบบบรหารเปนประธาน ผอ านวยการส านกแผนงานและโครงการพเศษเปนรองประธาน ผแทนหนวยงานในสงกดส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณเปนคณะท างาน เจาหนาทส านกพฒนาระบบบรหารเปนเลขานการ และเจาหนาทส านกแผนงานและโครงการพเศษเปนผชวยเลขานการ โดยมอ านาจหนาทก าหนดแนวทาง และทบทวน/ปรบปรงการด าเนนงานเกยวกบระบบ การบรหารความเสยงและการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ อ านวยการและประสานการประเมนความเสยง เพอจดท าแผนการปฏบตงานในการจดท าแผนบรหารความเสยงและการควบคมภายในระดบหนวยงานของรฐ วเคราะหและประเมนความเสยงขององคกรทสวนงานยอยไมสามารถควบคมได หรอความเสยงทเกดขนในภาพรวมของหนวยงานของรฐ และเลอกหรอคนหาวธการควบคมทเหมาะสมเพอเสนอฝายบรหารพจารณาสงการ จดท าแผนบรหารความเสยงและรายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณเสนอตอปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ และหนวยงานทเกยวของ และตดตามและจดท ารายงานผลการด าเนนงานตามแผนบรหารความเสยงและรายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ 2) ระดบสวนงำนยอย แบงออกเปน 2 สวน ดงน

ส ำนก/กอง มกลไกในการขบเคลอน โดยใหหนวยงานแตงตงคณะท างานบรหารความเสยงและ การควบคมภายในระดบกอง/ส านก เปนผรบผดชอบเกยวกบการวเคราะห ประเมนความเสยง ระบปจจยเสยง และจดล าดบความส าคญของปจจยเสยง เสนอมาตรการบรหารจดการความเสยง ตดตามและประเมนผลและจดท ารายงานผลการบรหารความเสยง รวมทงด าเนนการเกยวกบการควบคมภายใน

ส ำนกงำนทปรกษำกำรเกษตรตำงประเทศ รบผดชอบโดยอครราชทต/กงสลฝายการเกษตรและเจาหนาททไดรบมอบหมายท าหนาทวเคราะห และประเมนความเสยง พรอมทงจดท ารายงานการควบคมภายใน

3.2 ก ำหนดขอบเขตและวตถประสงคของกำรประเมน หลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 ไดก าหนดขอบเขตการควบคมภายใน ไว 2 สวน ดงน 1) ดำนภำรกจหลก/นโยบำยส ำคญ เปนการด าเนนการเกยวของกบการวางแผนและการด าเนนงานตามแผนงาน/โครงการ การจดองคกรเพอรองรบภารกจ การก ากบและควบคมงาน โดยเปนการควบคมกระบวนการส าคญทท าใหงานภารกจหลกของสวนราชการในบทบาทระดบกระทรวงสามารถด าเนนงานและบรหารจดการงาน เพอตอบสนองภารกจของกระทรวงเกษตรและสหกรณ โดยมวตถประสงค คอ

เพอใหมการก าหนดนโยบาย เปาหมาย วตถประสงค และภารกจของหนวยงานทก าหนดไว มการปฏบตตามโดยการวางแผนด าเนนงานทเหมาะสม เพอใหมการปฏบตงานเปนไปตามแผนงานทวางไว และบรรลวตถประสงคขององคกร เพอใหมการจดโครงสรางภายในองคกรเหมาะสมกบภารกจ

Page 40: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 11

2) ดำนภำรกจสนบสนน เปนงานทชวยสนบสนนใหภารกจหลกใหแกหนวยงาน บคคล และ การปฏบตงานประจ าวน ซงงานดานภารกจสนบสนน ประกอบดวย

การควบคมดานงบประมาณ การควบคมดานบรหารทรพยากรบคคล การควบคมดานการเงนและทรพยสน การควบคมดานการปฏบตตามระเบยบขอบงคบ การควบคมดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

3.3 ศกษำและท ำควำมเขำใจโครงสรำงกำรควบคมภำยใน คณะท างานทกระดบทท าหนาทในการประเมนผลการควบคมภายใน ศกษาและท าความเขาใจโครงสรางการควบคมภายใน วตถประสงค วธการ และรปแบบของระบบการควบคมภายใน เชน หลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 และการบรหารความเสยงตามแนวทางของ COSO โครงสรางและบทบาทภารกจขององคกร เปนตน 3.4 จดท ำแผนกำรประเมนผลกำรควบคมภำยใน จดท ารายละเอยดขนตอนการด าเนนการประเมนผลการควบคมภายใน เพอใหการด าเนนงานเปนไปอยางมระบบ ประกอบดวยขนตอนดงน

1) ก าหนดผรบผดชอบในการประเมนผลการควบคมภายในแตละระดบ 2) ศกษาและท าความเขาใจหลกเกณฑ ฯ แนวทางการด าเนนงานของระบบการควบคมภายใน 3) คณะท างานพฒนาระบบการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของส านกงาน

ปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ประชมชแจงสรางความเขาใจแนวทางการด าเนนงาน ก าหนดขอบเขตและวตถประสงคการประเมน รวมทงระบบการตดตามประเมนผลและการรายงานผลการควบคมภายใน

4) หนวยงานระดบส านก/กอง ประเมนผล และจดท ารายงานการควบคมภายในระดบสวนงานยอย (ส านก/กอง)

4.1) คณะท างานในระดบส านก/กอง ประชมชแจงแนวทางการด าเนนงานของส านกงานปลด กระทรวงเกษตรและสหกรณ และก าหนดระบบการประเมนผลการควบคมภายใน ระบบการตดตามผลการด าเนนงานและการจดท ารายงานการควบคมภายในระดบสวนงานยอย (ส านก/กอง) โดยมงเนนการสรางความรความเขาใจใหกบบคลากรภายในส านก/กอง

4.2) บคลากรทกคนในหนวยงานประเมนผลการควบคมภายในตามแนวทางและแบบฟอรมทก าหนด

4.3) คณะท างานในระดบส านก/กอง ตดตาม รวบรวมรายงาน วเคราะหประมวลขอมลและประเมนผลตามแนวทางเพอจดท ารางรายงานการควบคมภายในระดบสวนงานยอย (ส านก/กอง)

4.4) คณะท างานในระดบส านก/กอง จดท ารายงานผลการควบคมภายในระดบสวนงานยอยเสนอหวหนาหนวยงานระดบสวนงานยอย (ส านก/กอง) พจารณาลงนาม และจดสงใหส านกพฒนาระบบบรหาร ในฐานะฝายเลขานการคณะท างานพฒนาระบบการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ และส านกตรวจสอบภายในเพอสอบทานระบบการควบคมภายใน 5) ส านกพฒนาระบบบรหารจดกจกรรมเพอสนบสนนและผลกดนใหการจดท ารายงานการควบคมภายในของสวนงานยอย (ส านก/กอง) และหนวยงานของรฐ (สวนราชการ) เปนไปตามหลกเกณฑกระทรวงการคลง วาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 6) ส านกพฒนาระบบบรหาร ตดตาม รวบรวมรายงาน วเคราะหประมวลขอมล และประเมนผลการควบคมภายในตามแนวทาง เพอจดท ารางรายงานการควบคมภายในระดบหนวยงานของรฐเสนอคณะท างาน

Page 41: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 12

พฒนาระบบการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ พจารณา และจดสงใหส านกตรวจสอบภายในเพอสอบทานระบบการควบคมภายใน 7) ส านกตรวจสอบภายในจดท ารายงานผลการสอบทานการประเมนผลของผตรวจสอบภายใน (แบบ ปค. 6) เสนอหวหนาหนวยงานของรฐ 8) ส านกพฒนาระบบบรหารเสนอรายงานผลการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณตอหวหนาหนวยงานของรฐ เพอพจารณาลงนามรายงาน และจดสงใหผก ากบดแล และกระทรวงเจาสงกด ภายใน 90 วน นบแตวนสนปงบประมาณหรอสนปปฏทน แลวแตกรณ

Page 42: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 13

สวนท 3 กำรจดท ำรำยงำนกำรควบคมภำยในของส ำนกงำนปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ

1. กำรประเมนผลกำรจดท ำรำยงำนกำรควบคมภำยใน 1.1 กำรประเมนผลระดบสวนงำนยอย เปนการประเมนผลกจกรรมตางๆ ทสวนงานยอยรบผดชอบ ควรท าบอยครงตามทก าหนด เพอใหมความมนใจพอควรเกยวกบประสทธผลของการควบคมภายในของกจกรรมทถกประเมนอยางตอเนอง โดยส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณไดแบงสวนงานยอยออกเปน 2 สวน คอ 1) หนวยงำนสวนกลำง (ยกเวนส ำนกงำนทปรกษำกำรเกษตรตำงประเทศ)

การด าเนนการประเมนผลการควบคมภายในส าหรบหนวยงานในสวนกลาง ประกอบดวย แบบรายงานการประเมนผลการควบคมภายใน ดงน

(1) รำยงำนกำรประเมนองคประกอบของกำรควบคมภำยใน (แบบ ปค. 4 ยอย) เปนการประเมนมาตรฐานการควบคมภายใน 5 องคประกอบของระดบสวนงานยอย

(ส านก/กอง) ประกอบดวย สภาพแวดลอมการควบคม การประเมนความเสยง กจกรรมควบคม สารสนเทศและการสอสาร กจกรรมการตดตามผล โดยน าหลกการทง 17 หลกการทอยภายใตองคประกอบ 5 องคประกอบ มาวเคราะหและสรปผลการประเมนโดยรวมของทง 5 องคประกอบ ในสวนทายของแบบรายงาน

(2) รำยงำนกำรประเมนผลกำรควบคมภำยใน (แบบ ปค. 5 ยอย) เปนการบนทกกระบวนการในการประเมนผลการควบคมภายใน โดยใหระบ ความเสยง การควบคมทมอย การประเมนผลการควบคมภายใน ความเสยงทยงมอย การปรบปรงการควบคมภายใน และผรบผดชอบ โดยเปนการประเมนการควบคมภายในทมอยของกจกรรมตางๆ ทงหมดทหนวยงานรบผดชอบ เพอวเคราะหความมประสทธภาพและประสทธผลของระบบการควบคมภายใน และเพอประเมนและจ าแนกระดบความเสยง และความเสยงทมอย พรอมทงก าหนดกจกรรมการควบคมภายใน เพอใหบรรลวตถประสงคและเปาหมายทก าหนดไว โดยคณะท างานบรหารความเสยงของส านก/กอง ด าเนนการดงน

คณะท างานบรหารความเสยงของส านก/กอง รวมกนประเมนการควบคมทมอยของกจกรรม/กระบวนการปฏบตงานทงหมดทหนวยงานรบผดชอบ ซงในทนก าหนดใหจ าแนกขอบเขตการประเมนเปน 2 ดาน ไดแก ดานภารกจหลก/นโยบายส าคญ และดานภารกจสนบสนน โดย - กรณภารกจหนาทตามกฎหมายใหทกส านก/กอง น าขอมลดงกลาวมาระบในคอลมนท 1 และน าขอมลขนตอนการปฏบตงานของกระบวนงานของส านก/กอง (กระบวนงานหลก และกระบวนงานสนบสนน ) ทอยภายใตภารกจหนาทตามกฎหมายในแตละขอมาระบลงในคอลมนท 1 ของ (แบบ ปค. 5 ยอย) โดยใหกระบวนงานหลกของส านก/กอง ใหระบภายใตดานท 1 (ไดแก ดานภารกจหลก/นโยบายส าคญ) ซงเปนกระบวนงานทสงผลใหเกดผลผลตในระดบกรม และกระบวนงานสนบสนนของส านก/กอง ใหระบภายใตดานท 2 (ดานภารกจสนบสนน) ซงเปนกระบวนงานทสนบสนนการด าเนนงานในภารกจหลกของส านก/กอง - กรณภารกจอนทไดรบมอบหมายใหทกส านก/กองน ากจกรรมของภารกจนน มาวเคราะหความเสยงเพมเตมโดยระบในดานท 1 (ไดแก ดานภารกจหลก/นโยบายส าคญ) ซงจะเปนภารกจทไดรบมอบหมายเปนรายกรณ/รายป

โดยในทง 2 กรณ ใหระบขนตอนการด าเนนงานภายใตกระบวนงาน/ภารกจ และใหระบวตถประสงค

ของการควบคมความเสยงในแตละขนตอนการด าเนนงานดวย ใหระบความเสยงจากการด าเนนตามภารกจหนาทตามกฎหมาย มาบรรจในคอลมนท 2

Page 43: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 14

กจกรรมทแสดงการควบคมภายในทมอยลงในคอลมนท 3 ในแตละขนตอน ของการด าเนนงานของคอลมนท 1 โดยเปนการวเคราะหวาไดมการด าเนนกจกรรมทมอยเดมเพอเปนการควบคม ความเสยงของขนตอนใหสามารถด าเนนงานไดบรรลตามวตถประสงค อาจระบในลกษณะสรปขนตอน/วธปฏบตงาน/นโยบาย/กฎเกณฑทใชปฏบตอย

ประเมนผลการควบคมภายในวา การควบคมทไดก าหนดไวแลวนน ไดมการน ามาปฏบตดวยหรอไมและไดผลเปนอยางไร โดยประเมนภายใต 4 ประเดนหลก ประกอบดวย ความพอเพยงของการควบคม ความเปนทางการของกจกรรม การปฏบตตามกจกรรมควบคม และการบรรลวตถประสงค เพอประเมนวา มความเพยงพอ เหมาะสมตามวตถประสงคหรอไมและสามารถควบคมความเสยงไดหรอไม เพราะเหตใด ลงในคอลมนท 4

หากการควบคมทมอยไมเหมาะสมเพยงพอตามประเดนการประเมนทง 4 ประเดนหลก ตองวเคราะหและระบไดวามความเสยงทเหลออยอะไรบางลงในคอลมนท 5 ซงการระบความเสยงทยง มอย ใหพจารณาวเคราะหเพมเตมจากอก 3 แหลง คอ

- รายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน - รายงานผลการตดตามการปฏบตงานตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของ

งวดกอน (แบบตดตาม ปค. 5 ยอย) โดยใหทกหนวยงานวเคราะหความเสยงจากผลการด าเนนงานตามแผน โดยตดยอด ณ วนสนงวด ในปงบประมาณทผานมา

- ขอตรวจพบและขอเสนอแนะของผตรวจสอบภายใน ความเสยงทวเคราะหได ควรมการพจารณาวา มโอกาสทจะเกดและมผลกระทบตอ

การบรรลวตถประสงคแตละภารกจมากนอยเพยงใด เพอเปนการจดระดบความเสยงและจ าแนกความเสยงเปนความเสยงทสามารถบรหารจดการภายในกอง/ส านกได (ใหผอ านวยการพจารณาสงการและบรหารจดการภายใน) และความเสยงทหนวยงานไมสามารถบรหารจดการเองภายในไดใหรายงานมาทระดบหนวยงานของรฐ โดยอาจใชเกณฑการประเมนความเสยงเดยวกบคมอการบรหารความเสยงทวทงองคกรส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2557 กได

การก าหนดการปรบปรงการควบคมภายในทเหมาะสมและชดเจนลงในคอลมนท 6 โดยเปนการระบกจกรรมปรบปรงทจะใชด าเนนการควบคมความเสยงของคอลมนท 5

การก าหนดเสรจและผรบผดชอบ ใหทกหนวยงานระบระยะเวลาแลวเสรจและผรบผดชอบของแตละกจกรรมปรบปรง ลงในคอลมนท 7 โดยใหค านงถงความเหมาะสม และความสอดคลองกนระหวางลกษณะของกจกรรมปรบปรงกบระยะเวลาแลวเสรจของกจกรรม เพอใหการด าเนนการควบคมภายในเปนไปอยางมประสทธภาพ สามารถบรรลตามวตถประสงคทตงไว

ผอ านวยการส านก/กอง หรอผรกษาราชการแทน พจารณาและลงนามในรายงานการประเมนผลการควบคมภายใน (แบบ ปค. 5 ยอย)

(3) รำยงำนผลกำรตดตำมกำรปฏบตตำมแผนกำรปรบปรงกำรควบคมภำยในของงวดกอน (แบบตดตำม ปค. 5 ยอย)

เปนการตดตามความกาวหนาของผลการด าเนนงานตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอนส าหรบหนวยงานทมความเสยงทมอยและไมสามารถบรหารจดการเองได โดยมรายละเอยด ดงน

น าขอมลจากแบบรายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน (แบบ ปค. 5 ยอย) คอลมนท 1, 5, 6 และ 7 ของรายงานการควบคมภายในระดบสวนงานยอย ปงบประมาณ ทผานมา มาระบลงในคอลมนท 1, 2, 4 และ 5 ของแบบตดตาม ปค. 5 ยอย

Page 44: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 15

ตดตามและประเมนผลการด าเนนงานใน 2 รอบรายงาน คอ รอบ 6 เดอน และ 12 เดอน โดยตดตามจากกลม/ฝาย/ผรบผดชอบกจกรรม และใหระบสถานะการด าเนนการวาอยในสถานะ การด าเนนการใดลงในคอลมนท 6 ซงประกอบดวย

= ด าเนนการแลวเสรจ = ด าเนนการแลวเสรจแตลาชากวาก าหนด = อยระหวางด าเนนการ = ยงไมไดด าเนนการ

ระบรายละเอยดของวธการตดตามและสรปผลการประเมน/ขอคดเหนของ การประเมนกจกรรมการควบคมลงในคอลมนท 7 โดยแบงเปน 3 สวน ไดแก วธการตดตาม สรปผลการประเมนและขอคดเหนใหชดเจน ซงจะเปนการอธบายถงวธการทคณะท างานใชในการตดตาม เชน สอบถามจากเจาหนาททรบผดชอบ ตรวจสอบจากเอกสารหลกฐาน เปนตน และประเมนผลการด าเนนกจกรรมควบคมโดยสรป พรอมทงใหขอคดเหนและขอเสนอแนะเพอการปรบปรงแกไขกจกรรม ซงจะน าไปใชเปนแนวทางในการก าหนดกจกรรมการควบคมของความเสยงทยงเหลออยในปงบประมาณตอไปได

เสนอผอ านวยการส านก/กอง หรอผรกษาราชการแทนพจารณาและลงนาม ในแบบตดตาม ปค. 5 ยอย 2) หนวยงำนทมสถำนทปฏบตงำน ณ ตำงประเทศ (ส ำนกงำนทปรกษำกำรเกษตรตำงประเทศ) การด าเนนการประเมนผลการควบคมภายในส าหรบหนวยงานทมสถานทปฏบตงาน ณ ตางประเทศ (ส านกงานทปรกษาการเกษตรตางประเทศ) มรายละเอยดขนตอนการด าเนนการประเมนผล การควบคมภายใน เพอใหการด าเนนงานควบคมภายในเปนไปอยางมระบบ ประกอบดวย

- ก าหนดผรบผดชอบในการประเมนผลและการจดท ารายงานการควบคมภายใน - ศกษาและท าความเขาใจหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑ

ปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 - ประเมนผลการควบคมภายในตามแนวทางและแบบฟอรมทก าหนด ภายใตขอบเขต

อ านาจหนาท/บทบาทภารกจ/งานทไดรบมอบหมาย หรอตามกระบวนงานของส านกงานทปรกษาการเกษตรตางประเทศ (ถาม) เพอจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานทปรกษาการเกษตรตางประเทศ

- อครราชทต/กงสล ฝายการเกษตร พจารณาและลงนามในแบบรายงาน - ส านกงานทปรกษาการเกษตรตางประเทศจดสงรายงานการควบคมภายในของส านกงาน

ทปรกษาการเกษตรตางประเทศใหส านกการเกษตรตางประเทศภายในเวลาทก าหนด - ส านกการเกษตรตางประเทศประมวลผลรายงานการควบคมภายในภาพรวมของส านกงานท

ปรกษาการเกษตรตางประเทศ ทง 11 แหง และสงใหส านกพฒนาระบบบรหารและส านกตรวจสอบภายใน (1) รำยงำนกำรประเมนองคประกอบของกำรควบคมภำยใน (แบบ ปค. 4 ยอย)

เปนการประเมนมาตรฐานการควบคมภายใน 5 องคประกอบของระดบสวนงานยอย ประกอบดวย สภาพแวดลอมการควบคม การประเมนความเสยง การก าหนดกจกรรมควบคม สารสนเทศ และการสอสาร การตดตามและประเมนผล

(2) รำยงำนกำรประเมนผลกำรควบคมภำยใน (แบบ ปค. 5 ยอย) เพอเปนการบนทกกระบวนการในการประเมนผลการควบคมภายใน โดยใหระบ

ความเสยง การควบคมทมอย การประเมนผลการควบคมภายใน ความเสยงทยงมอย การปรบปรงการควบคมภายใน และผรบผดชอบ โดยด าเนนการ ดงน

Page 45: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 16

(2.1) หวขอกจกรรมของงำนตำมภำรกจหนำททรบผดชอบของส ำนกงำนทปรกษำกำรเกษตรตำงประเทศ ซงไดสรปมาจากการประมวลอ านาจหนาทของส านกงานทปรกษาการเกษตรตางประเทศ ตามกฎกระทรวงเกษตรและสหกรณ ประกอบดวย

ศกษา วเคราะห และจดท าแผนงานตามนโยบายดานการเกษตรตางประเทศ ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ

ศกษา วเคราะห และตดตามนโยบาย มาตรการ และภาวะความเคลอนไหว ทางการเกษตรในประเทศ

การเจรจาเพอแกไขปญหาอปสรรคทางดานมาตรการทมใชภาษของสนคาเกษตร รวมมอและใหความชวยดานการเกษตรระหวางประเทศ เขารวมประชมเจรจาในองคการหรอหนวยงานตางประเทศและระหวาง

ประเทศเกยวกบการเกษตร เสรมสรางความสมพนธระหวางรฐบาลกบองคการหรอหนวยงานตางประเทศ

และระหวางประเทศ เผยแพรขอมลขาวสารดานการเกษตรของไทย

โดยใหน าหวขอขางตนมาใชเปนหวขอหลกในการก าหนดกจกรรมเพอใชในการประเมน ความเสยง และสามารถปรบลด หรอเพมเตมหวขอตามหนาท/ภารกจทไดรบมอบหมาย/บรบทของแตละประเทศ (2.2) กำรประเมนผลและกำรปรบปรงกำรควบคมภำยใน ประกอบดวย

กระบวนกำรปฏบตงำน/โครงกำร/กจกรรม/ดำนของงำนทประเมนและวตถประสงคของกำรควบคม โดยใหระบขนตอนทงหมดของการปฏบตงานและระบวตถประสงคของแตละขนตอน ประกอบดวย

กำรควบคมภำยในทมอย ระบวธการปฏบตงาน (ควบคมเพอปองกน/ลดความเสยง) ทงหมด ซงก าหนดไวเปนกฎระเบยบขอบงคบใหถอปฏบต โดยวเคราะหวาไดมการด าเนนกจกรรมทมอยเดมเพอเปนการควบคมความเสยงของขนตอนใหสามารถด าเนนงานไดบรรลตามวตถประสงค อาจระบในลกษณะสรปขนตอน/วธปฏบตงาน/นโยบาย/กฎเกณฑทใชปฏบตอย

กำรประเมนผลกำรควบคมภำยใน เปนการประเมนวา การควบคมทไดก าหนดไวแลวนน ไดมการน ามาปฏบตดวยหรอไมและไดผลเปนอยางไร โดยประเมนภายใต 4 ประเดนหลก ประกอบดวย ความพอเพยงของการควบคม ความเปนทางการของกจกรรม การปฏบตตามกจกรรมควบคม และการบรรลวตถประสงค

ควำมเสยงทยงมอย โดยระบปจจยเสยงทยงท าใหเกดความเสยงทไดมาจาก ผลการประเมนผลการควบคมภายใน (ในกรณทการควบคมภายในทมอย และการประเมนผลการควบคมภายในทมอยไมเหมาะสมเพยงพอตามประเดนการประเมนทง 4 ประเดน ประกอบดวย ความพอเพยงของการควบคมความเปนทางการของกจกรรม การปฏบตตามกจกรรมควบคม และการบรรลวตถประสงค เพอประเมนวา มความเพยงพอ เหมาะสมตามวตถประสงคหรอไมและสามารถควบคมความเสยงไดหรอไม เพราะเหตใด ลงในคอลมนท 4 ซงการระบความเสยงทยงมอย ใหพจารณาวเคราะหเพมเตมจากอก 3 แหลง คอ

- รายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน - รายงานผลการตดตามการปฏบตงานตามแผนการปรบปรงการควบคม

ภายในของงวดกอน (แบบตดตาม ปค. 5 ยอย) โดยใหทกหนวยงานวเคราะหความเสยงจากผลการด าเนนงานตามแผน โดยตดยอด ณ วนสนงวด ในปงบประมาณทผานมา

- ขอตรวจพบและขอเสนอแนะของผตรวจสอบภายใน

Page 46: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 17

กำรปรบปรงกำรควบคมภำยใน ทเหมาะสมและชดเจนลงในคอลมนท 6 โดยเปนการระบกจกรรมปรบปรงทจะใชด าเนนการควบคมความเสยงของคอลมนท 5

กำรก ำหนดเสรจ/ผรบผดชอบ ใหทกหนวยงานระบระยะเวลาแลวเสรจและผรบผดชอบของแตละกจกรรมปรบปรง ลงในคอลมนท 7 โดยใหค านงถงความเหมาะสม และความสอดคลองกนระหวางลกษณะของกจกรรมปรบปรงกบระยะเวลาแลวเสรจของกจกรรม เพอใหการด าเนนการควบคมภายในเปนไปอยางมประสทธภาพ สามารถบรรลตามวตถประสงคทตงไว

อครรำชทต/กงสล (ฝำยกำรเกษตร) หรอผรกษาราชการแทน พจารณาและลงนามในรายงานการประเมนผลการควบคมภายใน (แบบ ปค. 5 ยอย)

(3) รำยงำนผลกำรตดตำมกำรปฏบตตำมแผนกำรปรบปรงกำรควบคมภำยในของงวดกอน (แบบตดตำม ปค. 5 ยอย) (รอบ 6 เดอน และ 12 เดอน)

เปนการตดตามความกาวหนาของผลการด าเนนงานตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอนส าหรบหนวยงานทมความเสยงทมอยและไมสามารถบรหารจดการเองได โดยมรายละเอยด ดงน

น าขอมลจากแบบรายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน (แบบ ปค. 5 ยอย) คอลมนท 1, 5, 6 และ 7 ของรายงานการควบคมภายในระดบสวนงานยอย ปงบประมาณ ทผานมา มาระบลงในคอลมนท 1, 2, 4 และ 5 ของแบบตดตาม ปค. 5 ยอย

ตดตามและประเมนผลการด าเนนงานใน 2 รอบรายงาน คอ รอบ 6 เดอน และ 12 เดอน โดยตดตามจากกลม/ฝาย/ผรบผดชอบกจกรรม และใหระบสถานะการด าเนนการวาอยในสถานะ การด าเนนการใดลงในคอลมนท 6 ซงประกอบดวย

= ด าเนนการแลวเสรจ = ด าเนนการแลวเสรจแตลาชากวาก าหนด = อยระหวางด าเนนการ = ยงไมไดด าเนนการ

การก าหนดเสรจและผรบผดชอบ ใหทกหนวยงานระบระยะเวลาแลวเสรจและผรบผดชอบของแตละกจกรรมปรบปรง ลงในคอลมนท 7 โดยใหค านงถงความเหมาะสม และความสอดคลองกนระหวางลกษณะของกจกรรมปรบปรงกบระยะเวลาแลวเสรจของกจกรรม เพอใหการด าเนนการควบคมภายในเปนไปอยางมประสทธภาพ สามารถบรรลตามวตถประสงคทตงไว

เสนออครราชทต/กงสล ฝายการเกษตร หรอผรกษาราชการแทนพจารณาและ ลงนาม ในรายงานการประเมนผลการควบคมภายใน (แบบตดตาม ปค. 5 ยอย)

1.2 กำรประเมนผลระดบหนวยงำนของรฐ เปนขอสรปโดยรวมตอฝายบรหารวา การควบคมภายในของหนวยงานใหความมนใจอยางสมเหต

สมผลวา มมาตรการทจะท าใหหนวยงานของรฐสามารถบรรลวตถประสงคของหนวยงานและบรรลวตถประสงคของ การควบคมภายใน โดยใชผลการประเมนระดบสวนงานยอยในการสรปเปนรายงานการควบคมภายในระดบ หนวยงานของรฐ โดยมรายงาน 5 แบบ คอ

(1) หนงสอรบรองกำรประเมนผลกำรควบคมภำยใน (ระดบหนวยงำนของรฐ) (แบบ ปค. 1) เปนการรบรองการควบคมภายใน เพอใหความเหนวาระบบการควบคมภายในทใชอยวา

มประสทธภาพ และมความเพยงพอทจะสนบสนนการด าเนนงานใหบรรลผลส าเรจตามวตถประสงคหรอไมเพยงใด มการปฏบตตามอยางตอเนอง และเปนไปตามหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 ภายใตการก ากบดแลของปลดกระทรวงเกษตรและ

Page 47: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 18

สหกรณ ซงกรณทมความเสยงทมนยส าคญ ใหคณะท างานพฒนาระบบการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ระบประเดนความเสยง และเสนอแนวทางการปรบปรงการควบคมภายใน และเสนอหวหนาหนวยงานของรฐเพอพจารณาใหความเหนชอบ และลงนามในหนงสอรบรองการประเมนผลการควบคมภายใน (ระดบหนวยงานของรฐ) (แบบ ปค. 1) โดยในการพจารณาใหความเหนชอบของหวหนาหนวยงานของรฐจะพจารณารวมกบแบบรายงานการสอบทานการประเมนผลการควบคมภายในของ ผตรวจสอบภายใน (แบบ ปค. 6)

(2) รำยงำนกำรประเมนองคประกอบของกำรควบคมภำยใน (แบบ ปค. 4) เปนการประเมนมาตรฐานการควบคมภายใน 5 องคประกอบของระดบหนวยงานของรฐ

ประกอบดวย สภาพแวดลอมการควบคม การประเมนความเสยง กจกรรมควบคม สารสนเทศและการสอสาร และกจกรรมการตดตามผล โดยด าเนนการดงน

น าเอาหลกการทง 17 หลกการทอยภายใตของแตละองคประกอบมาประมวลสรปภายใตสภาพบรบทสภาพแวดลอมของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ มาระบลงในคอลมนท 1 ของรายงานการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (แบบ ปค. 4) ประกอบกบการประมวลสรปมาจากรายงานการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (แบบ ปค. 4 ยอย) ของแตละสวนงานยอย

ระบผลการประเมน/ขอสรปของแตละองคประกอบลงในคอลมนท 2 พรอมจดออนหรอความเสยงทยงมอย

สรปผลการประเมนโดยรวมของ 5 องคประกอบ ลงในตอนทายของแบบรายงาน โดยขอมลความเสยงทประเมนได

เสนอหวหนาหนวยงานของรฐใหความเหนชอบและลงนามในแบบรายงานการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (แบบ ปค. 4) (3) รำยงำนกำรประเมนผลกำรควบคมภำยใน (แบบ ปค. 5)

เปนการน าเสนอจดออนของระบบการควบคมภายใน หรอความเสยงทมอย พรอมแผน การปรบปรงระบบการควบคมภายใน โดยจดท ารายงานเฉพาะความเสยงทรายแรงทระบบการควบคมภายใน ไมสามารถลดความเสยงจากขอผดพลาดหรอความเสยหายในระดบทยอมรบได และฝายบรหารไมสามารถตรวจพบไดทนกบสถานการณ โดยคณะท างานพฒนาระบบการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ด าเนนการดงน

ประมวลสรปขอมลมาจาก 3 แหลง คอ - รายงานการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (แบบ ปค. 4 ยอย) - รายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน

(แบบตดตาม ปค. 5) ของปงบประมาณทผานมา - รายงานการประเมนผลการควบคมภายใน (แบบ ปค. 5 ยอย)

โดยพจารณาจ าแนกความเส ยงใหสอดคลองกบขอบเขตการควบคมภายใน ทก าหนดไว 2 ดาน ดานภารกจหลก/นโยบายส าคญ และดานภารกจสนบสนน

การระบความเสยงทยงมอย จากรายงานการประเมนผลการควบคมภายใน (แบบ ปค. 5 ยอย) ของแตละสวนงานยอย ใหประมวลความเสยงโดยประเมนจาก 2 กรณ คอ

- ความถของความเสยงท เกดขนของสวนงานยอย โดยใหจดกลมความเสยง ทมลกษณะเดยวกนไวดวยกน และเลอกกลมความเสยงทมความถสง และประมวลเปนความเสยงขององคกร

- ระดบความรนแรง/ผลกระทบ/ความเสยหายของความเสยงทมตอองคกร โดยการพจารณาวาเปนความเสยงทสงผลตอวตถประสงคของงานภารกจหลกขององคกร

Page 48: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 19

การปรบปรงการควบคมภายใน ในคอลมนท 6 ใหประมวลการปรบปรงการควบคมของแตละสวนงานยอย โดยตองเปนกจกรรมทสงผลใหเกดการเพมหรอปรบปรงขนตอนการด าเนนงานหรอกระบวนงานหรอวธปฏบตหรอกฎระเบยบหรอออกกฎระเบยบใหมทเปนลายลกษณอกษร โดยใหใชกลไกคณะท างานพฒนาระบบการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ

การก าหนดระยะและผรบผดชอบ ใหระบระยะเวลาแลวเสรจและผรบผดชอบของแตละกจกรรมลงในคอลมนท 7

เสนอหวหนาหนวยงานของรฐ ใหความเหนชอบและลงนามในแบบรายงาน การประเมนผลการควบคมภายใน (แบบ ปค. 5)

นอกจากนการก าหนดหวขอ/ประเดนทวเคราะหความเสยงใหพจารณาจากโครงการส าคญของกระทรวง/กระบวนการปฏบตงาน (งานตามบทบาท ภารกจ/พนธกจ/อ านาจหนาท) ของกระทรวงทถายทอดมายงส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ โดยใหหนวยงาน (ส านก/กอง) ทรบผดชอบโครงการดงกลาว วเคราะห ประเมน และระบความเสยงทพบในแตละขนตอน พรอมทงก าหนดการปรบปรงการควบคมภายใน และคณะท างานฯ รวมกนพจารณาความเหมาะสมของประเดนความเสยง และการปรบปรงการควบคมภายในดงกลาวดวย เพอระบลงในแบบรายงาน

(4) รำยงำนผลกำรตดตำมกำรปฏบตตำมแผนกำรปรบปรงกำรควบคมภำยในของงวดกอน (แบบตดตำม ปค. 5)

เปนการตดตามความกาวหนาของผลการด าเนนงานตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน (ตามแผนทจดท ารอบสนปงบประมาณทผานมา) โดยคณะท างานพฒนาระบบการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ด าเนนการดงน

น าขอมลจากแบบรายงานการประเมนผลการควบคมภายใน (แบบ ปค. 5) คอลมนท 1, 5, 6 และ 7 มาระบลงในคอลมนท 1, 2, 5 และ 6 ของแบบตดตาม ปค. 5

ตดตามและประเมนผลการด าเนนงานใน 2 รอบรายงาน คอ รอบ 6 เดอน และ 12 เดอน โดยตดตามจากรายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของปทผานมาของระดบสวนงานยอย (แบบตดตาม ปค. 5 ยอย) และใหระบสถานะการด าเนนการวาอยในสถานะการด าเนนการใดลงในคอลมนท 6 ซงประกอบดวย

= ด าเนนการแลวเสรจ = ด าเนนการแลวเสรจแตลาชากวาก าหนด = อยระหวางด าเนนการ = ยงไมไดด าเนนการ

ระบรายละเอยดของวธการตดตามและสรปผลการประเมน/ขอคดเหนของ การประเมนกจกรรมการควบคมลงในคอลมนท 7 โดยแบงเปน 3 สวน ไดแก วธการตดตาม สรปผลการประเมนและขอคดเหนใหชดเจน ซงจะเปนการอธบายถงวธการทคณะท างานใชในการตดตาม เชน สอบถามจากเจาหนาท ทรบผดชอบ ตรวจสอบจากเอกสารหลกฐาน เปนตน และประเมนผลการด าเนนกจกรรมควบคมโดยสรป พรอมทงใหขอคดเหนและขอเสนอแนะเพอการปรบปรงแกไขกจกรรม ซงจะน าไปใชเปนแนวทางในการก าหนดกจกรรมการควบคมของความเสยงทยงเหลออยในปงบประมาณตอไปได

เสนอหวหนาหนวยงานของรฐพจารณาและลงนามในแบบตดตาม ปค. 5

Page 49: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 20

2. กรอบระยะเวลำกำรสงรำยงำน 2.1 ระดบสวนงำนยอย

ทกส านก/กอง จดสงรายงานการควบคมภายในระดบสวนงานยอยใหส านกพฒนาระบบบรหาร ภายในวนท 10 ตลาคมของทกป ในรปเอกสารและจดหมายอเลกทรอนกส (E – mail) ดงน

แบบรำยงำน กำรจดสง 1. รอบ 6 เดอน - รายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผน

การปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอนระดบสวนงานยอย (แบบตดตาม ปค. 5 ยอย) (ส าหรบหนวยงานทมความเสยงทจะตองตดตาม)

จดสงใหส านกพฒนาระบบบรหาร ภำยในวนท 10 เมษำยนของทกป กรณส านกงานทปรกษาการเกษตร ตางประเทศทกแหงจดสงใหส านกการเกษตรตางประเทศ เพอรวบรวม และประมวลสรปเปนภาพรวมของส านกงานทปรกษาการเกษตร ตางประเทศ ตามทกรอบระยะเวลาทส านกการเกษตรตางประเทศก าหนด

2. รอบ 12 เดอน - รายงานการควบคมภายในของระดบ สวนงานยอย

1) รายงานการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน (แบบ ปค. 4 ยอย)

2) รายงานการประเมนผลการควบคมภายใน (แบบ ปค. 5 ยอย)

3) รายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน (แบบตดตาม ปค. 5 ยอย) (ส าหรบหนวยงานทมความเสยงทจะตองตดตาม)

จดสงใหส านกพฒนาระบบบรหาร ภำยในวนท 10 ตลำคมของทกป กรณส านกงานทปรกษาการเกษตร ตางประเทศทกแหงจดสงใหส านกการเกษตรตางประเทศ เพอรวบรวม และประมวลสรปเปนภาพรวมของส านกงานทปรกษาการเกษตร ตางประเทศ ตามทกรอบระยะเวลาทส านกการเกษตรตางประเทศก าหนด

2.2 ระดบหนวยงำนของรฐ ส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ จดสงรายงานการควบคมภายในใหผก ากบดแล และ

กระทรวงเจาสงกด ภายใน 90 วน นบแตวนสนปงบประมาณหรอสนปปฏทน แลวแตกรณ ทงน กรณทผก ากบดแลเปนบคคลเดยวกบกระทรวงเจาสงกด ใหถอวากระทรวงเจาสงกดไดรบทราบรายงานนนแลว

แบบรำยงำน กำรจดสง 1. รอบ 6 เดอน - รายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผน

การปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอนระดบหนวยงานของรฐ (แบบตดตาม ปค. 5)

จดสงใหส านกพฒนาพฒนาระบบบรหาร ภำยในวนท 30 เมษำยน ของทกป

2. รอบ 12 เดอน - หนงสอรบรองการประเมนผลการควบคมภายใน (ระดบหนวยงานของรฐ) (แบบ ปค. 1) - รายงานการประเมนองคประกอบของ

การควบคมภายใน (แบบ ปค. 4) - รายงานการประเมนผลการควบคมภายใน

(แบบ ปค. 5) - รายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผน

จดสงใหส านกพฒนาพฒนาระบบบรหาร ภำยในวนท 30 ธนวำคม ของทกป

Page 50: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 21

แบบรำยงำน กำรจดสง การปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอนระดบหนวยงานของรฐ (แบบตดตาม ปค. 5)

3. แผนกำรด ำเนนงำนกำรควบคมภำยในของปงบประมำณ พ.ศ. 2562

กจกรรม ระยะเวลำ หนวยงำน

รบผดชอบ/เกยวของ 1. ศกษาและท าความเขาใจหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐาน

และหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561

ต.ค. 61 – ม.ค. 62 คณะท างานฯ สป.กษ./สพบ.

2. ก าหนดผรบผดชอบ (ปรบปรงค าสงคณะกรรมการ) (ถาม) ก.พ. 62 สพบ. และ ส านก/กอง

3. ชแจงแนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ป พ.ศ. 2562

ม.ค. 62 คณะท างานฯ สป.กษ.

4. ตดตามการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของระดบสวนงานยอย ป พ.ศ. 2561 รอบ 6 เดอน

ม.ค. - เม.ย. 62 คณะท างานฯ ระดบส านก/กอง

5. ตดตาม รวบรวมรายงานระดบสวนงานยอย รอบ 6 เดอน 5.1 สวนงานยอย (ส านก/กอง) จดสงรายงานใหส านกพฒนาระบบ

บรหาร 5.2 ส านกงานทปรกษาการเกษตรตางประเทศจดสงรายงานให

ส านกการเกษตรตางประเทศเพอประมวลขอมลสงส านกพฒนาระบบบรหาร

(ส ำหรบหนวยงำนทมควำมเสยงทจะตองตดตำม)

ภายใน 10 เม.ย. 62

สพบ.

6. แจงเวยน รางรายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ (รอบ 6 เดอน) ใหคณะท างานฯ พจารณาใหเหนชอบ

เม.ย. 62 คณะท างานฯ สป.กษ.

7. จดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ (รอบ 6 เดอน) และเสนอหวหนาสวนราชการพจารณาใหความเหนชอบ และลงนาม

ภายใน 30 เม.ย. 62

สพบ.

8. ตดตาม รวบรวมรายงานระดบสวนงานยอย รอบ 12 เดอน 8.1 สวนงานยอย (ส านก/กอง) จดสงรายงานใหส านกพฒนาระบบ

บรหาร 8.2 ส านกงานทปรกษาการเกษตรตางประเทศจดสงรายงานให

ส านกการเกษตรตางประเทศเพอประมวลขอมลสงส านกพฒนาระบบบรหาร

10 ต.ค. 62 สพบ.

9. ด าเนนการวเคราะห ประมวลขอมล และจดท ารางรายงาน การควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ป พ.ศ. 2562 รอบ 12 เดอน จ านวน 4 แบบฟอรม ประกอบดวย 9.1 รางหนงสอรบรองการประเมนผลการควบคมภายใน (ระดบ

หนวยงานของรฐ) (แบบ ปค. 1) 9.2 รางรายงานการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน

(แบบ ปค. 4)

ต.ค. – พ.ย. 62 สพบ.

Page 51: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 22

กจกรรม ระยะเวลำ หนวยงำน

รบผดชอบ/เกยวของ 9.3 รางรายงานการประเมนผลการควบคมภายใน

(แบบ ปค. 5) 9.4 รางรายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผนการปรบปรง

การควบคมภายในของงวดกอนระดบหนวยงานของรฐ (แบบตดตาม ปค. 5)

10. ประชมคณะท างานฯ เพอพจารณารางรายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ป พ.ศ. 2562

พ.ย. 62 คณะท างานฯ สป.กษ.

11. จดสงรางรายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ป พ.ศ. 2562 ใหส านกตรวจสอบภายใน เพอน าขอมลไปประกอบจดท ารายงานการสอบทานการประเมนผล การควบคมภายในของผตรวจสอบภายใน (แบบ ปค.6)

พ.ย. 62 สพบ.

12. จดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ป พ.ศ. 2562 เสนอหวหนาหนวยงานของรฐพจารณาใหความเหนชอบ และลงนาม

พ.ย. 62 สพบ.

13. สงรายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ใหผรบผดชอบการจดท ารายงานการควบคมภายใน ในระดบกระทรวง

ภายใน 30 ธ.ค. 62 สพบ.

Page 52: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 23

เอกสำรอำงอง

กรมสงเสรมการปกครองทองถน. คมอกำรจดท ำรำยงำนเกยวกบกำรควบคมภำยในของกรมสงเสรม

กำรปกครองทองถน. กรงเทพฯ : หนวยตรวจสอบภายในและส านกพฒนาและสงเสรมการบรหารงานทองถน, 2551

กรมบญชกลาง. หลกเกณฑกระทรวงกำรคลงวำดวยมำตรฐำนและหลกเกณฑปฏบตกำรควบคมภำยใน

ส ำหรบหนวยงำนของรฐ พ.ศ. 2561. กรงเทพฯ : 2561 ส านกงานการตรวจเงนแผนดน. ระเบยบคณะกรรมกำรตรวจเงนแผนดนวำดวยกำรก ำหนดมำตรฐำน

กำรควบคมภำยใน พ.ศ. 2544. กรงเทพฯ : 2544. ส านกงานการตรวจเงนแผนดน. แนวทำง : กำรจดวำงระบบกำรควบคมภำยในและกำรประเมนผลกำร

ควบคมภำยใน. กรงเทพฯ : บรษท ซสเตม โฟร กราฟฟคส จ ากด, 2552. ส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ. คมอกำรบรหำรควำมเสยงทวทงองคกร. กรงเทพฯ : ส านก

แผนงานและโครงการพเศษ, 2556. ส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ. แนวทำงกำรจดท ำรำยงำนกำรควบคมภำยในของส ำนกงำน

ปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมำณ พ.ศ. 2561. กรงเทพฯ : ส านกพฒนาระบบบรหาร

Page 53: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 24

ภำคผนวก

ค ำสงแตงตงคณะท ำงำนพฒนำระบบกำรบรหำรควำมเสยงและกำรควบคมภำยในของ

ส ำนกงำนปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ

ส ำเนำบนทกขอควำมเหนชอบแนวทำงกำรจดท ำรำยงำนกำรควบคมภำยในของส ำนกงำนปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมำณ พ.ศ. 2562

หลกเกณฑกระทรวงกำรคลงวำดวยมำตรฐำนและหลกเกณฑปฏบตกำรควบคมภำยใน

ส ำหรบหนวยงำนของรฐ พ.ศ. 2561

แบบฟอรมรำยงำนกำรควบคมภำยใน ระดบหนวยงานของรฐ ระดบสวนงานยอย

Page 54: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 25

Page 55: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 26

Page 56: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 27

Page 57: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 28

Page 58: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 29

หลกเกณฑกระทรวงกำรคลง วำดวยมำตรฐำนและหลกเกณฑปฏบตกำรควบคมภำยใน

ส ำหรบหนวยงำนของรฐ พ.ศ. 2561

Page 59: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 30

Page 60: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 31

Page 61: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 32

Page 62: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 33

Page 63: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 34

Page 64: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 35

Page 65: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 36

Page 66: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 37

Page 67: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 38

Page 68: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 39

Page 69: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 40

Page 70: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 41

แบบฟอรมรำยงำนกำรควบคมภำยใน ระดบหนวยงำนของรฐ

Page 71: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 42

แบบ ปค. 1

หนงสอรบรองกำรประเมนผลกำรควบคมภำยใน

(ระดบหนวยงำนของรฐ) เรยน ปลดกระทรวงกระทรวงเกษตรและสหกรณ

ส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณไดประเมนผลการควบคมภายในของหนวยงาน ส าหรบปสนสดวนท 30 กนยายน พ.ศ. 25XX ดวยวธการทหนวยงานก าหนดซงเปนไปตามหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561โดยมวตถประสงคเพอใหความมนใจอยางสมเหตสมผลวาภารกจของหนวยงานจะบรรลวตถประสงคของ การควบคมภายในดานด าเนนงานทมประสทธผล ประสทธภาพ ดานการรายงานทเกยวของกบการเงน และไมใชการเงนทเชอได ทนเวลา และโปรงใส รวมทงดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบทเกยวของกบการด าเนนงาน

จากผลการประเมนดงกลาวส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ เหนวาการควบคมภายในของหนวยงานมความเพยงพอ ปฏบตตามอยางตอเนอง และเปนไปตามหลกเกณฑกระทรวงการคลง วาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 ภายใตการก ากบดแลของปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ

กรณมควำมเสยงส ำคญ และก ำหนดจะด ำเนนกำรปรบปรงกำรควบคมภำยในส ำหรบควำมเสยงดงกลำวในปงบประมำณ/ปปฏทนถดไป ใหอธบำยเพมเตมในวรรค ดงน

อยางไรกด มความเสยงและไดก าหนดปรบปรงการควบคมภายใน ในปงบประมาณหรอปฏทนถดไป สรปไดดงน

1. ความเสยงทมอยทตองก าหนดปรบปรงการควบคมภายใน 1.1 ......................................................................................................................... .................. 1.2 ........................................................................................................................................... 2. การปรบปรงการควบคมภายใน 2.1 .................................................................................. ......................................................... 2.2 ......................................................................................................................... ..................

ลำยมอชอ ...............................................................

( ) ต ำแหนง ..............................................................

วนท …….. เดอน ................. พ.ศ. ...........

Page 72: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 43

แบบ ปค. 4

ชอ ส ำนกงำนปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ รำยงำนผลกำรประเมนองคประกอบของกำรควบคมภำยใน

ณ วนท ..30... เดอน ...กนยำยน.... พ.ศ. ...25XX...

องคประกอบของกำรควบคมภำยใน (1)

ผลกำรประเมน/ขอสรป (2)

1. สภำพแวดลอมกำรควบคม

2. กำรประเมนควำมเสยง

3. กจกรรมกำรควบคม

4. สำรสนเทศและกำรสอสำร

5. กจกรรมกำรตดตำมผล

ผลกำรประเมนโดยรวม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลำยมอชอ ...............................................................

( ) ต ำแหนง ..............................................................

วนท …….. เดอน ................. พ.ศ. ...........

Page 73: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 44

Page 74: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 45

Page 75: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 46

Page 76: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 47

แบบ ปค. 6 รำยงำนกำรสอบทำนกำรประเมนผลกำรควบคมภำยในของผตรวจสอบภำยใน

เรยน ปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ

ผตรวจสอบภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดสอบทานการประเมนผลการควบคมภายในของหนวยงาน ส าหรบปสนสด 30 เดอน กนยายน พ.ศ. 25 XX ดวยวธการสอบทานตามหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 โดยมวตถประสงคเพอใหความมนใจอยางสมเหตสมผลวา ภารกจของหนวยงานจะบรรลวตถประสงคของการควบคมภายในดานการด าเนนงานทมประสทธผล ประสทธภาพ ดานการรายงานทเกยวกบการเงน และไมใชการเงนทเชอถอได ทนเวลา และโปรงใสรวมทงดานการปฏบตตามกฎหมายระเบยบ และขอบงคบทเกยวของกบการด าเนนงาน

จากผลสอบทานดงกลาว ผตรวจสอบภายในเหนวา การควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ มความเพยงพอ ปฏบตตามอยางตอเนอง และเปนไปตามหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561

กรณไดสอบทำนกำรประเมนกำรประเมนผลกำรควบคมภำยใน มขอตรวจพบหรอขอสงเกตเกยวกบควำมเสยง และกำรควบคมภำยในหรอกำรปรบปรงกำรควบคมภำยในส ำหรบควำมเสยงดงกลำวใหรำยงำนขอตรวจพบหรอขอสงเกตดงกลำวในวรรคสำม ดงน

อยางไรกด มขอตรวจพบและหรอขอสงเกตเกยวกบความเสยง การควบคมภายในและหรอการปรบปรงการควบคมภายใน สรปไดดงน

1. ความเสยงทมอยทตองก าหนดปรบปรงการควบคมภายใน 1.1 ......................................................................................................................... .................. 1.2 ........................................................................................................................................... 2. การปรบปรงการควบคมภายใน 2.1 .................................................................................. ......................................................... 2.2 ......................................................................................................................... ..................

ลำยมอชอ ...............................................................

( ) ต ำแหนง ..............................................................

วนท …….. เดอน ................. พ.ศ. ...........

Page 77: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 48

แบบฟอรมรำยงำนกำรควบคมภำยใน ระดบสวนงำนยอย

Page 78: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 49

แบบ ปค. 4 ยอย ชอ .................... (ส ำนก/กอง) ....................

รำยงำนผลกำรประเมนองคประกอบของกำรควบคมภำยใน ณ วนท ...30... เดอน ...กนยำยน.... พ.ศ. ...25XX...

องคประกอบของกำรควบคมภำยใน

(1) ผลกำรประเมน/ขอสรป

(2) 1. สภำพแวดลอมกำรควบคม

2. กำรประเมนควำมเสยง

3. กจกรรมกำรควบคม

4. สำรสนเทศและกำรสอสำร

5. กำรตดตำมประเมนผล

ผลกำรประเมนโดยรวม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลำยมอชอ ...............................................................

( ) ต ำแหนง ..............................................................

วนท …….. เดอน ................. พ.ศ. ...........

Page 79: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 50

Page 80: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 51

Page 81: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 52

Page 82: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 53

Page 83: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แนวทางการจดท ารายงานการควบคมภายในของส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 54

ผจดท ำ ผตรวจ : 1. นายวฒพงศ เนยมหอม ผอ านวยการส านกพฒนาระบบบรหาร 2. นางสาววลรตน นามปญญา นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการพเศษ

ผเรยบเรยง: 1. นางสาวชนนกานต ชขจร นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ 2. นายพทธพล ชะโกทอง เจาหนาทวเคราะหนโยบายและแผน

Page 84: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

ส ำนกพฒนำระบบบรหำรส ำนกงำนปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณเลขท 3 ถนนรำชด ำเนนนอก แขวงบำนพำนถมเขตพระนคร กรงเทพฯ 10200โทรศพท 0-2629-9654โทรสำร 0-2629-9653

Page 85: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

แบบ ปค. 4

ชอ ................... (ส ำนก/กอง) ........................ รำยงำนผลกำรประเมนองคประกอบของกำรควบคมภำยใน

ณ วนท .......... เดอน ..................... พ.ศ. .............

องคประกอบของกำรควบคมภำยใน (1)

ผลกำรประเมน/ขอสรป (2)

1. สภำพแวดลอมกำรควบคม

2. กำรประเมนควำมเสยง

3. กจกรรมกำรควบคม

4. สำรสนเทศและกำรสอสำร

5. กจกรรมกำรตดตำมผล

ผลกำรประเมนโดยรวม ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

ลำยมอชอ...............................................................

( .......................................................... ))

ต ำแหนง ........................................................)

วนท .......... เดอน ..................... พ.ศ. .............

Page 86: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

ชอหนวยงาน ...................(ส านก/กอง)........................ รายงานการประเมนผลการควบคมภายใน

ส าหรบระยะเวลาการด าเนนงานสนสด...........................................................................

ภารกจตามกฎหมายทจดตงหนวยงานของรฐ หรอภารกจตามแผนการด าเนนการหรอภารกจอนๆ ทส าคญของหนวยงานรฐ/กระบวนงาน/วตถประสงค

(1)

ความเสยง

(2)

การควบคมภายในทมอย

(3)

กระประเมนผล การควบคมภายใน

(4)

ความเสยงทยงมอย

(5)

การปรบปรง การควบคมภายใน

(6)

ระยะเวลา/หนวยงานทรบผดชอบ

(7) งานดานภารกจหลก/นโยบายส าคญ

1. อ านาจหนาทของส านก/กอง

1) ชอกระบวนงาน วตถประสงค............................................................................................ ขนตอนของกระบวนงาน 1........................................... 2...........................................

ดานภารกจสนบสนน

1. ดานงบประมาณ 1) ชอกระบวนงาน วตถประสงค............................................................................................ ขนตอนของกระบวนงาน 1........................................... 2...........................................

2. ดานบรหารทรพยากรบคคล 1) ชอกระบวนงาน วตถประสงค............................................................................................ ขนตอนของกระบวนงาน 1........................................... 2...........................................

แบบ ปค. 5

Page 87: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

ภารกจตามกฎหมายทจดตงหนวยงานของรฐ หรอภารกจตามแผนการด าเนนการหรอภารกจอนๆ ทส าคญของหนวยงานรฐ/กระบวนงาน/วตถประสงค

(1)

ความเสยง

(2)

การควบคมภายในทมอย

(3)

กระประเมนผล การควบคมภายใน

(4)

ความเสยงทยงมอย

(5)

การปรบปรง การควบคมภายใน

(6)

ระยะเวลา/หนวยงานทรบผดชอบ

(7) 3. ดานการเงนและทรพยสน 1) ชอกระบวนงาน

วตถประสงค............................................................................................ ขนตอนของกระบวนงาน 1........................................... 2...........................................

4. ดานการปฏบตตามระเบยบ ขอบงคบ

1) ชอกระบวนงาน วตถประสงค............................................................................................ ขนตอนของกระบวนงาน 1........................................... 2...........................................

5. ดานเทคโนโลยสารสนเทศ

1) ชอกระบวนงาน วตถประสงค............................................................................................ ขนตอนของกระบวนงาน 1........................................... 2...........................................

ลายมอชอ......…………...............................……….. (.......................................................)

ต าแหนง..................................................................

วนท ........ เดอน ................. พ.ศ. .............

Page 88: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

ชอหนวยงาน ........................(ส านก/กอง)............................. รายงานผลการตดตามการปฏบตตามแผนการปรบปรงการควบคมภายในของงวดกอน

ส าหรบงวดตงแตวนท .......... เดอน .................... พ.ศ. ............ ถงวนท .......... เดอน .................... พ.ศ. ............

ภารกจตามกฎหมายทจดตงหนวยงานของรฐหรอภารกจตามแผนการ

ด าเนนการหรอภารกจอนๆ ทส าคญของหนวยงานรฐ/กระบวนงาน/วตถประสงค

(1)

จดออนของการควบคม หรอความเสยงทยงมอย

(2)

งวด/เวลาทพบจดออน

(3)

การปรบปรงการควบคมภายใน

(4)

ก าหนดเสรจ/ ผรบผดชอบ

(5)

สถานะการด าเนนการ*

(6)

วธการตดตาม และสรปผลการประเมน/ขอคดเหน

(7)

1. ดานภารกจหลก

วธการตดตาม : สรปผลการประเมน : ขอคดเหน :

2. ดานภารกจสนบสนน

1. ดานงบประมาณ

วธการตดตาม : สรปผลการประเมน : ขอคดเหน :

2. ดานการบรหารทรพยากรบคคล

วธการตดตาม : สรปผลการประเมน : ขอคดเหน :

3. ดานการเงนและทรพยสน วธการตดตาม : สรปผลการประเมน : ขอคดเหน :

แบบตดตาม ปค. 5 pjvp

Page 89: คู่มือการปฏิบัติงาน Work Manual) · พิมพ์ครั้งที่ 1 จ านวน 1 เล่ม เดือน กรกฎาคม

ภารกจตามกฎหมายทจดตงหนวยงานของรฐหรอภารกจตามแผนการ

ด าเนนการหรอภารกจอนๆ ทส าคญของหนวยงานรฐ/กระบวนงาน/วตถประสงค

(1)

จดออนของการควบคม หรอความเสยงทยงมอย

(2)

งวด/เวลาทพบจดออน

(3)

การปรบปรงการควบคมภายใน

(4)

ก าหนดเสรจ/ ผรบผดชอบ

(5)

สถานะการด าเนนการ*

(6)

วธการตดตาม และสรปผลการประเมน/ขอคดเหน

(7) 4. ดานการปฏบตตามระเบยบ ขอบงคบ

วธการตดตาม : สรปผลการประเมน : ขอคดเหน :

5. ดานเทคโนโลยสารสนเทศ วธการตดตาม : สรปผลการประเมน : ขอคดเหน :

* สถานะการด าเนนการ : = ด าเนนการแลว เสรจตามก าหนด

= ด าเนนการแลว เสรจลาชากวาก าหนด

X = ยงไมด าเนนการ O = อยระหวางด าเนนการ

ชอผรายงาน.....………...................................……….. (.........................................................)

ต าแหนง..................................................................

วนท ........ เดอน ................. พ.ศ. .............