Author
jean-mae-soriano
View
1.697
Download
12
Embed Size (px)
Nominal at Ang Pagpapalawak Nito
Pang-uri at Ang Pagpapalawak Nito
Nominal at Ang Pagpapalawak Nito
Nominal?Nangangahulugang pangngalan o anumang salitang pangngalan.
Pangngalan?-sa ingles “noun”-mga salitang tumutukoy sa ngalan ng tao, bagay, pook, hayop at mga
pangyayari.
Uri ng Pangngalan
Pantangi
Pambalana
Uri ng Pangngalan•Pantangi
-pangngalang tumutukoy sa tiyak at tanging ngalan ng tao, bagay, lugar, hayop, gawain at pangyayari. Ito ay nagsisimula sa malaking titik.
DimpleSamsun
g
Marikina
NHALogan
•Pambalana- balana o pangkaraniwang ngalan ng mga bagay, tao, pook, hayop at pangyayari. Ito ay pangkalahatan, walang tinutukoy na tiyak o tangi.
punobansa
lalakimesa
buhok
Uri ng Pangngalan
Uri ng Pangngalan ayon sa konsepto
Tahas
Basal
Uri ng Pangngalan ayon sa konsepto•Tahas
- mga pangkaraniwang pangngalang nakikita, nahahawakan, naririnig at naaamoy.
pansitpantalo
n
bulaklak
karne
gitara
•Basal- mga pangngalang nadarama, naiisip, nagugunita o napapangarap.
pag-ibig
kahirapan
katapatan pagkakais
a
lungkot
Uri ng Pangngalan ayon sa konsepto
Kasarian ng Pangngalan
PanlalakiDi-tiyak
Pambabae
Walang kasarian
Kasarian ng Pangngalan•Panlalaki
- tumutukoy sa tao o hayop na lalaki.
ginoo
pari
tatay
hari
barako
•Pambabae- tumutukoy sa tao o hayop na babae.
libay
madrereyna
binibini
inahin
Kasarian ng Pangngalan
•Di-tiyak- maaaring tumutukoy sa lalaki o babae man.
pulis kabayo
magkaibigan
guro magulang
Kasarian ng Pangngalan
•Walang kasarian- tumutukoy sa mga bagay, pook, pangyayari, at iba pang walang kasarian.
papel
teleponosapatos
panukat
libro
Kasarian ng Pangngalan
Kailanan ng Pangngalan
Isahan
Maramihan
Dalawahan
Kailanan ng Pangngalan•Isahan
- tumutukoy sa isang tao, bagay, hayop o lugar lamang. Maaaring may SI, ANG, KAY sa unahan.
kay Tutoy
Ang bata
Si Nena
•Dalawahan- tumutukoy sa dalawang tao, bagay, hayop o lugar.
magkapatid
magkaibigan
magkasintahan
Kailanan ng Pangngalan
•Maramihan - tumutukoy sa higit sa dalawang tao, bagay, hayop o lugar. Maaring may SINA, ANG MGA, NG MGA, KINA sa unahan.Kina Leah, Jobert at Calvin
magkakagrupo sila
Kailanan ng Pangngalan
Gamit ng Pangngalan
Layon ng Pang-ukol
Simuno
Kaganapang Pansimuno
Pangngalang PamunoLayon ng Pandiwa
Pantawag
Gamit ng Pangngalan•Simuno
- ang pangngalang pinag-uusapan sa pangungusap.
Si Jona ay masipag na mag-aaral.
Ang bata ay masayang naglalaro.
•Pantawag-ipinantatawag sa pangungusap.
Rosie, wag mong kalimutan ang iyong baon.
Anak, mag-aral ka na ng iyong leksyon.
Gamit ng Pangngalan
•Kaganapang Pansimuno- ito ay nasa bahaging panaguri at ginagamit sa pagpapakilala ng simuno. May AY sa unahan.
Ang magkapatid ay mga estudyante ng Colegio Sto.
Domingo.Si G. Reyes ay tagapayo ng
Presidente.
Gamit ng Pangngalan
•Pangngalang Pamuno- ginagamit na tulong upang higit na mabigyang-diin ang simuno. Ito ay bahagi pa rin ng simuno.
Sina Raymee at Raymond, mga kaibigan ko, ay mapagkakatiwalaan.
Si Raquel, ang kapatid ko, ay nasa Espanya.
Gamit ng Pangngalan
•Layon ng Pandiwa- ginagamit na layon ng salitang kilos sa pangungusap. May NG o NG MGA sa unahan.
Naglinis ng kwarto si ate kanina.
Nagluto ng turon si nanay para sa meryenda.
Gamit ng Pangngalan
•Layon ng Pang-ukol- ginagamit na layon ng pang-ukol sa pangungusap. May salitang SA sa unahan.
Mula sa Mayor ang tulong na natanggap nang aming baranggay.
Para sa magkakapatid ang pasalubong ng tatay.
Gamit ng Pangngalan
Kaukulan ng Pangngalan
Palayon
Palagyo
Paari
Kaukulan ng Pangngalan•Palagyo
- kung ang pangngalan ay ginagamit na Simuno, Pantawag, Kaganapang Pansimuno, Pangngalang Pamuno
Ang panahon ngayon ay pabagu-bago.
Ama at Ina, salamat po sa pagpapa-aral sa amin.
•Palayon - kung ang pangngalan ay ginagamit na Layon ng Pandiwa at Layon ng Pang-ukol.
Magdadala ako ng ulam bukas.Ang pagsisikap ni Gemmo ay para sa
kanyang mga magulang.
Kaukulan ng Pangngalan
•Paari - may dalawang pangngalang magkasunod at ang pangalawang ay nagsasaad ng pagmamay-ari.
Ang pagpapatawad ni ama ang sanhi ng aking pagbabago.
Anak ni Reynaldo si Romel.
Kaukulan ng Pangngalan
Pang-uri at Ang Pagpapalawak Nito
-sa ingles “adjective”-naglalarawan o nagbibigay turing sa pangngalan
Pang-uri?
3 Uri ng Pang-uri
Panlarawan
Pantangi
Pamilang
Panlarawan-nagpapakilala ng hugis, anyo, uri,
laki, at kabagayan ng mga pangngalan at panghalip.
Maylapi
Tambalan
Inuulit
Payak
Payak-salitang ugat na naglalarawan
dumi
ganda
bilog
tamis
taasbait
Maylapi- mga salitang naglalarawan na
binubuo ng salitang-ugat at panlapiUnlapi Halimbawa
/ka-/ kabati, kagalit, kasundo, kasayaw /kay-/ kayganda, kaysaya /ma-/ masaya, mabait, maganda /mala-/ malaanghel, malarosas /maka-/
makabayan, makakalikasan, makatao
Inuulit- binubuo ng mga salitang inuulit
Ganap Di-Ganap
sira-sira,matatamis, magaganda, maliliit, masasaya, madudumi, mabibilog
Tambalan- salitang naglalarawan na binubuo
ng dalawang pinagsamang salita
balikbayan
bukas-palad
balat-sibuyas
Pamilang- nagpapakilala ng bilang o
pagkasunud-sunod ng pangngalan at panghalip.
panunuranpalansak
pamahagipahalaga
patakaran/kardinal
Panunuran- una, ikalawa, ikatlo..
Si Andong ay ikatlo sa kanilang magkakapatid.
Pamahagi- kalahati, kapat (1/4)..
Isang dosenang itlog ang pinabili ni Kim.
Patakaran/kardinal- isa, dalawa, tatlo..
Sampung kandidato ang tumakbo bilang pangulo noong 2010.
Palansak- isa-isa, dala-dalawa, tatlo-tatlo..
Isa-isang nagsidatingan ang mga bisita ni Abril.
Pahalaga- piso, dalawang piso, limang libo,
limpak-limpak, libu-libo..
Nanalo siya ng limpak-limpak na salapi.
Pantangi-mga pangngalang pambalana
ang ginagamit upang ilarawan ang pangngalan o panghalip.
May kaibigan akong lalaking Italiano.
Ang mamamayanang Pilipino ay masisipag.
Antas ng Pang-uri
lantay
pasukdol
pahambing
Lantay-isang pangngalan o panghalip
lamang ang nilalarawan
Ang presidente ay magaling.
Pahambing- pagkukumpara ng dalawa o higit
pang pangnglan o panghalip ang ginagawa ng pahambing na pang-uri. Ito ay nahahati sa dalawa: Magkaiba at Makatulad. Sa paghahambing kalimitang ginagamit ang mga salitang: "kapwa" "magkasing-" "kasing-"
"tulad" "katulad" "mas-kaysa"
Magkaiba Magkatulad
Mas mabait ako kaysa sa iyo.
Kapwa sila magalang.
Magkasinghusay sila.
Si Josephine ay kasing bait ni Bertha.
Ang kabaitan ni Jose ay tulad ng kay Sandra.
Pasukdol- nagpapahayag ng matindi o di-
mapantayang katangian ng pangngalan o panghalip. Kalimitan itong ginagamitan ng mga salitang:
"napaka-", "pinaka-", "ubod ng", "walang-kasing"