Kayarian Ng Pang-uri - Payak, Maylapi, Inuulit, Tambalan

7/22/2019 Kayarian Ng Pang-uri - Payak, Maylapi, Inuulit, Tambalan

1/13

FILIPINO VI

Magandang

Umaga!!!


2/13


3/13

Mahiwaga ang balong iyan, wika ni Eddie. Iyan daw ay nagbibigay ng

magagandang kapalaran sa mga humihiling.

Siyanga? Paano ang paghiling? Maaari rin ba kaming humiling? usisa ni

Charito.

Aba, siyempre naman. sagot ni Eddie. Kumuha kayo ng tigatlong maliliit na

bato. Pumikit kayo, ihulog ang maliliit na bato kasabay ng inyong paghiling.Nagsikuha sila ng maliliit na bato.

Ako ang unang hihiling, sabi ni Annie.

Balong mahiwaga! Balong malalim! Pakinggan mo aking hiling;

Sana sa paglaki ko, maging doktorang ubod-galing upang lahat ng may sakit ay

gumaling.

Palakpakan ang magkakaibigan.

Ako naman ang hihiling, sabi ni Edward.

Balong mahiwaga! Balong malalim! Pakinggan din sana ang aking hiling;

Sana magkaroon din ako ng ganitong looban. Malawak, luntian, at sagana sa

halaman.

Natanaw ni Eddie ang lola niya. Dala na ang kanilang tanghalian.

Matagal pang mangyari ang mga hiling ninyo.

Ako naman ang inyong pakinggan,sabi ni Eddie. Balong malalim, tubig namalinaw!

Ang aking hiling ay iyong pakinggan;

Sana kamiy pakalooban ng mainit-init at masarap na masarap na

pananghalian.

At narinig nila si lola. O, mga bata, halina kayo, anyaya ni lola sa mga bata.

Nakita na ninyo. Ibinigay agad ang hiling ko, natatawag sabi ni Eddie.Masayang nagsalusalo ang lahat sa payak ngunit masarap na pagkain.


4/13

Pansinin ang mga salitang ginamit sa usapan. Paano binuoang mga salita?sagana mahiwagapayak malalim

mainit-init hugis-puso

ubod-galing masarap na masarap

Ang mga salitang ito ay naglalarawan din. Basahin ang mga parirala naginamit ang mga salitang naglalarawansagana sa halaman

payak na pagkain

mainit

init na pagkainmasarap na masarap na pagkain

mahiwagang balon

malalim na balon

hugis-pusong balon

ubod

galing na doktor


5/13

Ano ang napansin mo sa pagkakabuo ng mga salita? Narito ang iba

pang halimbawa.

Ang mga salita sa hanay A ay nabibilang sa mga pang-uringpayak. Ito ay binubuo lamang ng salitang-ugat.

A B C D

hinog

likas

berde

bihira

sariwa

makatao

luntian

mahirap

palatawa

kaysaya

manipis-nipis

maliit-liit

tuwang-tuwa

putol-putol

tambak-tambak

hubog-kandila

lakad-pagong

ngiting-aso

boses-ipis

batang-lansangan

Ang mga salita sa hanay B ay maylapi. Binubuo ang mga ito ngsalitang-ugat at panlapi.Halimbawa:maka tao lunti an


6/13

Ano ang napansin mo sa pagkakabuo ng mga salita? Narito ang iba

pang halimbawa.

Ang mga salita sa hanay C binubuo sa pamamagitan ng pag-uulitng salitang-ugat o buong salita. Ang mga ito ay pang-uringinuulit.Halimbawa: malayu-layo ang buti-buti

A B C D

hinog

likas

berde

bihira

sariwa

makatao

luntian

mahirap

palatawa

kaysaya

manipis-nipis

maliit-liit

tuwang-tuwa

putol-putol

tambak-tambak

hubog-kandila

lakad-pagong

ngiting-aso

boses-ipis

batang-lansangan

Ang mga salita sa hanay ay binubuo ng pinagsamang dalawangsalita. Ang mga ito ay pang-uring tambalan.Halimbawa: halikHudas dilang-anghelpatay-gutom buong-puso


7/13


8/13

Gawin:

Tingnan ang sumusunod na mga salitang naglalarawan. Sabihinkung ano ang kayarian ng mga ito. Pagkatapos ay gamitin sapangungusap ang mga salita.

Halimbawamalawak maylapiSi Gng. Fuentabella ay may malawak na hardin.1.mayaman2.payapa3.masarap sarap4.luntian5.sagana

6.kawali wili7.sirang plaka8.hinog9.sariwang sariwa10.napakarami


9/13

B. Basahin ang talata. Itala ang mga pang uri ayon sa kayarian.Nangunguna ang Palawan sa mga lalawigan sa bansa

sa pagkakaroon ng pinakamalaking hayop sa Pilipinas.

Sa Palawan matatagpuan ang ibong tabon. Napakalaki

ng itlog nito na mahuhukay sa mga dalampasigan. Higit

na malaki ito sa itlog ng manok at pato. Dito rin

makikita ang mga hayop na walang katulad gaya ng

pilandok, tapiloc, at tandikan.C. Bumuo ng mga pang uring maylapi o inuulit mula sa mgasalitang ugat.1. laki2. puno3. isa4. itim5. payat

6. sobra7. linis8. bilog9. lungkot10. iba


10/13

A. Isulat sa sagutang papel ang kayarian ng pang-

uring nakasaungguhit sa pangungusap.

______________ 1. Masisipag ang kabataan sa kabilang

ngayon .

______________ 2. Madami-dami din ang dumalo sa

aking kaarawan.

______________ 3. Sagana sa pagkain ang mga bukirin .

______________ 4. Nagkalat ang mga batang-lansangansa kalye ngayon.

______________ 5. Payapang pamumuhay ang nais ko.

______________ 6. Usad-pagong ang sasakyan dahil sa

masikip na daloy ng trapiko.______________ 7. Isang masarap na tanghalian ang

iniluto ni Nanay.

______________ 8. Tuwang tuwa ang mga bata.

______________ 9. Busog silang lahat.

______________ 10. Masaya silang lahat.

Paunlarin

Maylapi

Inuulit

Payak

Tambalan

Payak

Tambalan

Maylapi

Inuulit

Payak

Maylapi


11/13

B. Gamitin sa pangungusap ang sumusunod na mga pang uri :

C. Isalaysay ang isang pangyayari o naging karanasan mo na maykaugnayan sa sumusunod. Gamitin ang mga pang uri

1.malusog2.malaki laki3.tulog manok4.sari sari5.buong puso

6.buong buo7.puti8.sagana9.sama sama10.napakarami

1.pagkaligaw sa isang lugar2.pagsakay sa eroplano o tren

3.pagkawala ng bag o gamit

4.pagkakita sa isang aksidente sa daan

5.pagkapahiya sa isang handaan


12/13

Takdang-Aralin

Sumulat ng 5 pang-uring

magkasingkahulugan at 5 pang-uring magkasalungat


13/13

Salamat po

Documents

Kayarian Ng Pang-uri - Payak, Maylapi, Inuulit, Tambalan