Slide 1– Priblino 50% svih kolapsa mostovskih konstrukcija se desilo tokom izvoenja • Tokom eksploatacije Naješi uzroci kolapsa tokom izvoenja (165) • Kolapsi skela (60) • Nepoznat (12) • Nepoznat ili neprepoznat fenomen (3) • Podcjenjivanje uticaja vjetra (2) • Neprepoznati rizik, generalno (2) • Greške u projektu ili dimenzionisanju (23) • Preoptereenje (20) • Propusti u odravanju (13) • Zanemarenje dinamikog efekta (7) • Problemi sa fundamentima (5) Preglede mostovskih konstrukcija, a šire posmatrano i problematiku redovnog odravanja mostova, kod nas reguliše "Pravilnik o tehnikim normativima za eksploataciju i redovno odravanje mostova" (Sl. list SRJ br. 20/1992). Prema tom pravilniku definisani su sledei pregledi mostova: - kontrolni, - redovni, - glavni i -vanredni, pri emu su u njemu precizirana vremena vršenja svakog od navedenih pregleda, kao i predmeti pregleda. Pregledi prema „Pravilniku o tehnikim normativima za eksploataciju i redovno odravanje mostova" zahtijeva obavlja). Vanredni • Izraditi skice cijle mostovske konstrukcije i pojedinih djelova prema potrebi • Oznaiti na skicama orjentaciju mosta (dio putne mree i strane svijeta). • Po mogunosti prikupiti podatke o mostu (projektant, izvoa, zapisnici prethodnih pregleda i sanacija). Tokom pregleda • Ne dovesti u pitanje sopstvenu sigurnost (što manje izlaziti na kolovoz, nedostupnim djelovima ne prilaziti bez odgovarajue opreme). • Identifikovati most -vrsta objekta: MO-most, VI-vijadukt, PR-propust, PV-podvonjak, NV-nadvonjak, PP-podputnjak, NP-nadputnjak, - tip konstrukcije: AB –armiranobetonska, PB-prethodnonapregnuta, E-elina, SP-spregnuta, DR-drvena, KA-kamena - statiki sistem: PG-prosta greda, KN-kontinulani nosa, GN-gerberov noisa, RN-ramovski nosa, LU-luk, SV-svod, VK-visea konstrukcija, KK-kosi kablovi - tip poprenog presjeka: P-ploast, G-gredni, R-rešetka, S-sanduast -klasa mosta: raspon u m visina stubova u m (-m) i (m) temeljenje direktno, šipovi, bunari, .... prepreka opis • Pregled raspoloive dokumentacije • Napraviti spisak djelova koje treba pregledati kao i dostupnu opremu Fotodokumentacija • Fotografija sa oznakom-imenom mosta • Fotografija prilazu mosta • Fotografija cijelog mosta • Fotografija kolovoza i opreme mosta • Fotografija nasipa, oporaca, stubova i leišta • Fotografija podruja ispod mosta • Fotografija, ako je to mogue, glavnih i poprenih nosaa Kolovoz • Pregledati: - asfaltni zastor (kolotrazi, rupe..) i oznaiti ošteenja na skici osnove mosta – slivnike, ivinjake, bitumenske spojnice Dilatacije • Stanje same dilatacije (ravnost, elemenata, istoa, korozija, ...) • Uoiti eventualne promjene na elementu mosta na kojem su ugraene • Provjeriti da li se osjea potres pri prolazu vozila • k mogue provjeriti dilataciju sa donje strane, provjeriti da li procuruje Pješake staze, odbojne ograde, vijence i ogradu • Pregledati ivinjake, odbojne ograde, montane ploe pješakih staza (ako ih ima), vijence i ogradu mosta • O svemu napraviti fotodokumentaciju Oporci i krilni zidovi • Stanje krilnih zidova i oporaca • Okolni teren • Geometrija zida • Eventualna ošteenja Stubovi Stanje stubova, eventualna ošteenja Okolni teren (nasip u rijeci, isplivali temelji i sl.) Geometrija Leišta - Tip i vrsta leišta - Stanje leišta, eventualna ošteenja (promjena oblika, korozija) Glavni nosai kolovozne konstrukcije • Po mogunosti pregledati nosae odozdo • Posebno pregledati mjesta oslanjanja i eventualne zglobove • Naznaiti ošteenja na skici • Registrovati ve sanirana ošteenja Kolovozna ploa • Pregledati spojeve i dilatacije po mogunosti odozgo • Pregledati elemente za odvodnjavanje, slivnike, koji prolaze kroz plou • Opisati sva uoena ošteenja, naroito tragove procurivanja, vidljivu armaturu i koroziju. Rejting R1, R2, R3 i R4 su parcijanlni karakteristini brojevi Rejting Tip Stanje objekta Opis mjera R>1130 6 Prijeti rušenje Neodlona sanacija ili rekonstrukcija 600-1130 5 Vrlo ošteen Specijalni pregled i planiranje sanacije 350-700 4 Ošteen Vanredni pregled i investiciono odravanje 200-500 3 Manja ošteenja Intezivno redovno odravanje 150-300 2 Zanemaren Redovna kontrola i redovno odravanje 120-200 1 Ispravan Redovna kontrola Parcijalni karakteristini broj konstruktivnih elemenata mosta (temelji stubova krajnjih, temelji srednjih stubova, krajnji stubovi (sa krilima u sastavu), srednji stubovi, leišta, glavni nosai, popreni nosai, spregovi, ploa i konzola, pojava korozije armature ili elinih konstrukcija). dopunskih elemenata za rangiranje Mosta deo koji se vezuje za konstrukciju (hidroizolacija, dilatacione sprave, vodotok, ili podruje ispod mosta, istorijski podaci - opšti utisak-procjena preostalog vijeka mosta, sistem za odvodnjavanje). funkcionalnih elemenata mosta, (kolovoz, klinovi, prelazne ploe, kegle ili propušten nasip, ograde, ivinjaci, pešake staze, instalacije, signalizacija). elemenata za rangiranje mosta prema saobraaju: poloaj mosta u mrei, geometrija mosta, saobraajno optereenje Armirano betonski nadvonjak ’’Lasta’’ - beograd • Funkcionalna drumska infrastruktura je od vitalnog znaaja za prosperitet drave. • Usled propadanja, nosivost i upotrebljivost mostovskih konstrukcija je ugroena. • Za odravanje konstrukcija u prvobitnom stanju potrebna su znaajna sredstva koja ni kratkorono, ni dugorono nisu dostupna ni u ekonomski najrazvijenijim zemljama. • Svrsishodno je sainiti plan odravanja, u skladu sa oekivanim propadanjem mostovskih konstrukcija. • Sistem upravljanja mostovima ima za cilj da se mostovi odre u prihvatljivom stanju za svoju namenu uz minimalne troškove. Sistem upravljanja mostovima (Bridge Management Systems – BMS) • Popis mostova • Odreivanje nosivosti mostova • Procena troškova razliitih opcija odravanja • Izbor ekonomski najisplativije strategije odravanja Zadaci sistema upravljanja mostovima
