KAKTUS

KAKTUS

SZKOLNA GAZETKA SZKOLNA GAZETKA

listopad/grudzień 2019

„Kaktus – zawsze można po nim oczekiwać jakiejś niespodzianki”

Zofia Nałkowska

2

Polska odzyskała niepodległość

11 listopada 1918 roku. Dla upamiętnienia

tamtych wydarzeń co roku obchodzimy

Narodowe Święto Niepodległości, a w całej

Polsce organizowane są różne inicjatywy jak

Marsz Niepodległości czy Bieg Niepodległości.

Oto kilka ciekawostek z historii tego dnia.

Dzień 11 listopada to umowna data. Polska odzyskiwała niepodległość

stopniowo, a sam wybór tego konkretnego dnia jest wynikiem arbitralnej

decyzji. Być może padło akurat na tę datę, bo wtedy miało też miejsce

zakończenie w 1918 roku I wojny światowej za sprawą kapitulacji Niemiec

na zachodnim froncie.

Polska zaczęła odzyskiwać niepodległość 2 lata wcześniej.

Dokładnie 5 listopada 1916 roku doszło do wydania aktu gwarantującego

powstanie Królestwa Polskiego z inicjatywy Niemiec i Austro-Węgier,

choć granice nie były jeszcze wtedy ustalone.

Najpierw świętowano dzień niepodległości 7 listopada.

Wtedy został utworzony Rząd Tymczasowy. Polska Partia Socjalistyczna

obchodziła rocznicę odzyskania niepodległości tego właśnie dnia

aż do 1936 roku. W czasie okupacji wojennej świętowanie było zakazane.

Hitlerowskie Niemcy w latach 1939-1944 surowo podchodziły do oficjalnych

i jawnych obchodów dnia niepodległości.

https://pl.wikipedia.org/wiki/I_wojna_%C5%9Bwiatowahttps://pl.wikipedia.org/wiki/Kr%C3%B3lestwo%3cem%3ePolskie%3c/em%3e(1917%E2%80%931918https://pl.wikipedia.org/wiki/Rz%C4%85d_Ignacego_Daszy%C5%84skiegohttps://opinie.wp.pl/polska-partia-socjalistyczna-6148669014550657c

3

Po wojnie świętowano z kolei 22 lipca. W 1945 ustanowiono Narodowe

Święto Odrodzenia Polski na cześć ogłoszenia komunistycznego Manifestu

PKWN. Zniesiono wtedy Święto Niepodległości ustanowione przed wojną.

W czasie PRL wszelkiego rodzaju obchody odzyskania niepodległości

były tłumione. Proces nasilał się szczególnie w okresie stalinowskim

oraz podczas stanu wojennego.

Narodowe Święto Niepodległości jest wolne od pracy.

Ustanowił je takim jeszcze Józef Piłsudski dla podkreślenia wagi święta

i w celu swobodnego obchodzenia rocznicy.

Redakcja

https://pl.wikipedia.org/wiki/Narodowe_%C5%9Awi%C4%99to_Odrodzenia_Polskihttps://pl.wikipedia.org/wiki/Narodowe_%C5%9Awi%C4%99to_Odrodzenia_Polskihttps://opinie.wp.pl/tag/prlhttps://pl.wikipedia.org/wiki/Stan%3cem%3ewojenny%3c/em%3ew%3cem%3ePolsce%3c/em%3e(1981%E2%80%931983https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3zef_Pi%C5%82sudski

4

W naszym kraju 1 listopada to czas zarezer-

wowany na odwiedzanie grobów naszych

bliskich zmarłych. W wielu krajach święto

to jest obchodzone w podobny sposób,

ale nie brak również miejsc, w których

wygląda to nieco inaczej.

Pierwszy listopada to dla nas szczególny moment, w którym możemy

powrócić myślami do chwil spędzonych z tymi, których nie ma już wśród

nas. W tym czasie odwiedzamy groby naszych bliskich, zapalamy znicze

i przynosimy kwiaty. Warto wspomnieć, że dzień Wszystkich Świętych

jest obchodzony w wielu innych krajach.

Niemcy

U naszych zachodnich sąsiadów święto

Wszystkich Świętych jest obchodzone

w tych landach, gdzie dominującą religią

jest rzymski katolicyzm, czyli głównie

na południu kraju. W Niemczech, podobnie

jak i w Polsce, w tym dniu odwiedza

się groby, by pozostawić kwiaty i zapalić

znicze. W innych landach święto to nie jest zbyt popularne.

https://www.rmfmaxxx.pl/news/1-listopada,tag.htmlhttps://www.rmfmaxxx.pl/news/Wszystkich-Swietych,tag.html

5

Bułgaria

Bułgaria to kraj prawosławny, więc nie

obchodzi się tu Wszystkich Świętych.

Zaduszki Archanielskie są obchodzone

w sobotę poprzedzającą 8 listopada,

a w tym czasie głównie czci się pamięć

żołnierzy poległych w walce. Wtedy

wspomina się też wszystkich tych,

którzy odeszli, a na ich grobach zostawia się czereśnie

(stąd druga nazwa: Zaduszki Czereśniowe). Niezwykle ciekawym jest

też zwyczaj polewania grobów winem, co ma symbolizować krew Chrystusa.

Francja

We Francji w czasie Wszystkich Świętych

na grobach nie zobaczymy zniczy, a jedynie

kwiaty, gdyż właśnie w taki sposób Francuzi

oddają hołd zmarłym. Nie jest to również

dzień wolny od pracy, jednak mimo

to na francuskich cmentarzach można

spotkać wiele osób. Jednym z najbardziej

znanych tamtejszych nekropolii jest paryski Père-Lachaise; to miejsce

pochówku m.in.: Fryderyka Chopina, Édith Piaf oraz Jima Morrisona.

https://www.rmfmaxxx.pl/news/Wszystkich-Swietych,tag.html

6

Meksyk

W Meksyku czas święto zmarłych przypada

na koniec października i pierwsze dni

listopada. Pierwsza część „Dia de los

Muertos” odbywa się 31 października,

a jest to czas wspominania zmarłych

dzieci, które określane są „aniołkami”.

Druga część natomiast – poświęcona

już dorosłym – przypada na 1 i 2 listopada. Mieszkańcy Meksyku

odpowiednio przygotowują i przystrajają swoje mieszkania rozmaitymi

dodatkami i figurkami, by godnie powitać dusze zmarłych. Następnie rodziny

spotykają się przy grobach, gdzie jedzą i biesiadują zazwyczaj przez

całą noc. Na grobach najmłodszych zostawia się zabawki.

Filipiny

Na Filipinach 1 listopada jest dniem

wolnym, a w tym czasie rodziny udają się

na cmentarze. Niektórzy przystrajają

groby najbliższych kolorowymi ozdobami,

a niemal wszyscy spędzają na cmentarzach

całą noc, by wspólnie biesiadować.

W wielu regionach tworzą się również

specjalne grupy (tzw. pangangaluluwa), wędrujące i śpiewające w imieniu

tych, którzy odeszli.

7

Hiszpania

W Hiszpanii obowiązkowym kolorem dla osób odwiedzających groby

najbliższych 1 listopada jest czerń. Co ciekawe, na cmentarzach próżno

szukać palących się zniczy – w ich miejsce Hiszpanie zostawiają ich

elektroniczne wersje. Same nekropolie różnią się od tych spotykanych

w Polsce – przeważają na nich piętrowe grobowce. Z Dniem Wszystkich

Świętych w Hiszpanii powiązane są niektóre święta obchodzone lokalnie.

Japonia

Wprawdzie w Japonii zmarłych

wspomina się w połowie lipca

lub sierpnia, bo właśnie na ten okres

(w zależności od regionu) przypada

święto „Bon”, ale odbywa się to w dosyć

oryginalny sposób. Według

Japończyków w tym czasie dusze tych, którzy odeszli, powracają na Ziemię,

dlatego – aby ich godnie przywitać – na progach domów ustawia

się „mukaebi”, czyli „ognie powitalne”. Dodatkowo tworzy się specjalne

ołtarze, a na ulicach można podziwiać rytualne tańce Bon-Odori.

Chociaż w Kraju Kwitnącej Wiśni nie są to dni wolne od pracy, to wiele osób

bierze wówczas urlop, by udać się w rodzinne strony.

Redakcja

8

Zaduszki są współczesnym

odpowiednikiem pogańskiego święta

Dziadów. Dzień Zaduszny przypada na

2 listopada, następnego dnia po

Wszystkich Świętych. Z tej okazji,

ludzie wspominają wszystkich,

którzy odeszli ze świata żywych, modlą

się za ich dusze, które, według katolickiej wiary, przebywają w czyśćcu.

Zaduszki i ich historia

Tradycja obchodów święta sięga czasów biblijnych. Już w Piśmie

Świętym Starego Testamentu można odnaleźć pierwsze wzmianki o zwyczaju

zapisywania w specjalnych księgach imion osób zmarłych.

W XIII wieku tradycja zaduszkowa obowiązywała w całym kościele

katolickim. W XIV wieku zaczęto urządzać procesje na nekropolie,

do czterech stacji. Należy zaznaczyć, że przy każdej stacji modlono

się za tych, których już nie było wśród żywych, a także śpiewano pieśni

żałobne. Piąta stacja odbywała się w kościele, po powrocie procesji

z cmentarza.

Początki tradycji Dnia Zadusznego w

Polsce datuje się na wiek XII. W wieku

XV Zaduszki były znane już w całym

kraju. O ile w Dniu Wszystkich

Świętych czci się wszystkich, którzy

po śmierci dostąpili zbawienia, o tyle

obchodzony 2 listopada Dzień Zadusz-

ny poświęcony jest modlitwom

za osoby zmarłe, oczekujące na ostateczne pojednanie się z Bogiem. Genezą

Zaduszek były uroczystości pogańskich Słowian, które obchodzono cztery

razy w roku.

9

Z tradycją Zaduszek związanych było

wiele ludowych zwyczajów i wierzeń:

porządkowano nie tylko groby, ale także

domy, bo wierzono, że dusze zmarłych

wracają tego dnia w miejsca, gdzie spędziły

całe doczesne życie. Zostawiano otwarte

furtki i drzwi, aby dusze mogły wejść

do domów, gdzie zostawiano dla nich

pieczone pierogi, chleby, bób,

kaszę i to, co jadło się na kolację. Wieszano

też czysty ręcznik, obok stawiano wodę

i mydło, aby duszemogły się obmyć.

Przekazywano sobie opowieści o spotkaniach z duszami zmarłych,

błąkającymi się po lasach, a od zmierzchu po cmentarzach i w pobliżu

kościołów. Bardzo niebezpieczne były dusze potępionych, które straszyły

przy mostach, młynach, na rozstajach dróg. Zwyczaj zakazywał również

tego dnia wykonywania niektórych czynności, aby nie skaleczyć,

nie rozgnieść czy w inny sposób nie znieważyć odwiedzającej dom duszy.

Zakazane było: klepanie masła, deptanie kapusty, maglowanie, przędzenie

i tkanie, cięcie sieczki, wylewanie pomyj i spluwanie.

Redakcja

10

Dziady są obrzędem ludowym Słowian oraz Bałtów,

wywodzącym się z przedchrześcijańskiej tradycji

słowiańskiej. Jest to jedno ze świąt, które jest

związane z przywoływaniem duchów zmarłych.

„Dziady to święto szczególne - w ten magiczny czas,

gdy świat żywych i martwych dzieli szczególnie

cienka granica, staramy się zapewnić duchom

przodków strawę i napitek, a przede wszystkim ciepło

ognisk w zamian zjednując ich sobie. Co więcej,

podczas tej wyjątkowej nocy, to właśnie żywi oddać

mogą największą przysługę zagubionym duszom -

wskazać drogę do Nawii (mitycznej krainy zmarłych bliskiej wyobrażeniom

o raju). Przypomina nam to jedno z ważniejszych przesłań naszej rodzimej

wiary - nie tylko duchy mogą oddać przysługę żywym, ale i żywi duchom... „

W dzień Dziadów, dbano także o to,

aby wędrujące dusze mogły spędzić tę szczególną

noc w domu, wśród bliskich. W tym celu oświetlano

im drogę do domu za pomocą rozpalonych

na rozstajach dróg ognisk. Dodatkowo,

przy rozpalonych stosach, zmarli mogli się ogrzać.

Na przełomie XVI i XVII wieku ogniska zaczęto

rozpalać na terenie cmentarzy – stąd wywodzą

się współczesne zapalanie zniczy na grobach naszych

bliskich.

11

Warto podkreślić, że w dniu święta

wykonywanie niektórych czynności było

zakazane. Jedną z nich było wylewanie wody

przez okno, po umyciu naczyń, aby nie oblać

zbłąkanej duszy. Również palenie w piecu

było tego dnia zabronione, ponieważ bywało,

że właśnie tą drogą dusze dostawały się

do domu.

Z czasem tradycje słowiańskie zaczęły mieszać się z chrześcijańskimi.

Świętowanie Dziadów zostało zakazane przez kościół, jednak mimo

to w wielu domach obchodzone były nadal. Dziady od tego czasu miały

charakter religijny, modlono się za zmarłych, a duszom pomagano przejść

do boskiego nieba.

Współcześnie, na terenach wschodniej Polski tradycja Dziadów zanikła,

ale na Białorusi, Ukrainie oraz części Rosji wciąż kultywowane jest

wynoszenie posiłku w symbolicznych dwójniakach na groby zmarłych.

Większość współczesnych słowiańskich ruchów neopogańskich świętuje

tradycję Dziadów – pod nazwą Święta Przodków.

Redakcja

12

Najbardziej znanym zwyczajem

andrzejkowym jest wróżenie. Kiedyś,

w dzień świętego Andrzeja, wróżyły sobie

jedynie niezamężne dziewczęta.

Wróżby traktowano poważnie, wierzono,

że jeśli są dobrze wykonane na pewno się spełnią.

Dziś to tylko przyjemny dodatek

do andrzejkowej imprezy. Nie są zarezerwowane

też jedynie dla dziewcząt – 29 listopada wróżą sobie również chłopcy.

Trochę historii

Przypuszcza się, że wróżby

andrzejkowe wywodzą się

ze starożytnej Grecji lub wierzeń

starogermańskich, które związane

były z kultem boga miłości, płodności

i bogactwa. W Polsce to również

stara tradycja, pierwsza literacka wzmian-

ka pochodzi z szesnastego wieku. Trzeba zaznaczyć, że były to przede

wszystkim miłosne wróżby andrzejkowe. Oto staropolskie zwyczaje

andrzejkowe:

jeżeli dziewczyna w wigilię św. Andrzeja nic nie jadła, we śnie miał się

jej ukazać przyszły mąż;

jeśli ucięta w andrzejki gałązka wiśni zakwitła w wigilię Bożego

Narodzenia, wtedy panna mogła liczyć na szybkie zamążpójście;

strona, z której w andrzejki szczekał pies, miała byś tą, z której

przyjdzie narzeczony;

popularne było również wiązanie gąsiorowi oczu i wpuszczanie go do kręgu dziewcząt, którą dziewczynę uszczypnął jako pierwszą, ta najszybciej miała wyjść za mąż. Wszystkie te wróżby andrzejkowe traktowane były niezwykle

poważnie.

13

Andrzejki dzisiaj

Dzisiaj również organizuje się zabawy, których miłym akcentem są

wróżby. Co prawda nikt już nie wierzy, że w ten konkretny wieczór pozna

swoją drugą połówkę, jednak wróżby na andrzejki są punktem

kulminacyjnym każdej imprezy. Podpowiemy jakie zwyczaje

andrzejkowe są popularne i o czym nie można zapomnieć, organizując

andrzejkowy wieczór.

Najbardziej popularnym zwyczajem

andrzejkowym jest lanie wosku na wodę.

Jeśli zapomnimy o tej wróżbie, nie możemy

uznać andrzejek za ważne. Gorący wosk

koniecznie trzeba przelać przez otwór

w kluczu. Powstały w ten sposób kształt

każdy interpretuje indywidualnie. Od tego

co zobaczymy będzie zależeć nasza przyszłość.

Inną znaną wróżbą andrzejkową, która nie wymaga wielu przygoto-

wań, jest wróżba z butami. Ustawia się je rzędem, czyj but pierwszy

przejdzie przez próg, ta osoba w następnym roku może spodziewać

się ślubu.

Kolejny zwyczaj andrzejkowy, do którego potrzebna jest para,

to puszczanie na wodę łupin orzecha. Jeżeli łupiny zatoną oznacza,

że osób nie połączy miłość. Jeżeli natomiast łupiny się spotkają,

wtedy na pewno się pobiorą.

14

Jak widać, najłatwiej znaleźć miłosne wróżby

andrzejkowe. Nic dziwnego, przecież

każdy z nas poszukuje właśnie miłości.

Dzisiaj andrzejki nie są już tylko domeną kobiecą.

Dlatego pojawiło się wiele zabaw, które angażują

również pary.

Andrzejki dla dzieci

Zabawa andrzejkowa nie jest zarezerwowana tylko dla dorosłych.

Wróżby na andrzejki dla dzieci też powinniśmy przygotować

starannie. W ten wieczór również nasze pociechy mogą bawić się tak

samo dobrze jak my. Oto kilka propozycji andrzejkowych zabaw dla dzieci:

przekłuwanie szpilką serduszek, na których odwrotnej stronie wypisane

są imiona - „trafione” imię będzie imieniem przyszłego małżonka;

do miski z wodą delikatnie wrzucamy kolorowe patyczki – właściciele

tych, które się połączą na zawsze zostaną przyjaciółmi;

obieramy jabłko, skórkę dajemy dziecku, by rzuciło ją za siebie, z jej zakrętów próbujecie zgadnąć pierwszą literę imienia przyszłego męża lub żony.

Redakcja

15

Po upalnym lecie, podczas którego

całe dnie można spędzać poza domem,

na piknikach czy nad wodą, krótkie

jesienne dni wydają się mdłe i nudne,

zwłaszcza jeśli jest szaro i pada

właściwie bez przerwy. Często

chodzimy wtedy z kąta w kąt,

bo przecież nikomu nie chce się wyjść

z domu. Jednym słowem: nuda! Czy jednak jesień musi być nudna?

Warto ją sobie umilać. Spędzanie większej ilości czasu w domu może mieć

swoje zalety. Co robić jesienią? Podpowiadamy!

Rozwiń pasję jesienią!

Jesienne długie wieczory, które

zazwyczaj spędzamy w domu, to ideal-

ny czas, aby rozwinąć swoje zaintereso-

wania. Usiądź więc wygodnie

i odpowiedz sobie na pytanie, co tak

naprawdę jest twoją pasją. Możesz na

przykład zapisać na kartce, jakie tematy

cię szczególnie interesują. Dodatkowo stwórz listę książek, które zawsze

chciałeś przeczytać, filmów, którymi jesteś zainteresowany czy dyskografii

wartych poznania. Wykreślanie kolejnych punktów z listy da ci

z pewnością ogromną satysfakcję.

Jesień to równie dobra pora na zadbanie o sylwetkę, jak wiosna

czy lato. Zapisz się na siłownię lub ćwicz w domu. Aktywność fizyczna

może zmniejszyć ryzyko wystąpienia jesiennej chandry. Poza tym

w zdrowym ciele zdrowy duch, pamiętaj o tym!

16

Jesień nie tylko w domu

Wybierz się na długi spacer, wykorzystaj ostatnie dni wysokich temperatur

i zabierz bliskich na piknik, podziwiaj piękno przyrody, wybierz

się na przejażdżkę rowerem. Korzystaj z pogody, dopóki masz taką

możliwość.

A jeżeli chcesz jesienne wieczory

spędzać w domu…

Aby poprawić nastrój, wprowadź

do domu jesienne dekoracje. Wykorzystaj

dynię, kolorowe liście i świeczki

o słodkich zapachach. Kup wrzosy,

które doskonale dopełnią całość.

Dzięki takim elementom wieczory

w domu będą jeszcze przyjemniejsze.

Kiedy za oknem pada, w domu panuje półmrok, przykryj się ciepłym

kocem i sięgnij po książkę, włącz film lub ulubioną płytę. Zrelaksuj się,

wypij kubek gorącej czekolady i przede wszystkim odpocznij.

Ostatnio bardzo popularną rozrywką i sposobem na stres są…

kolorowanki. To zajęcie niesamowicie uspokaja. Na rynku dostępna jest

szeroka oferta wzorów, wystarczy zakupić kredki czy mazaki i do dzieła!

Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy to rozrywka dla nas – wydrukujemy

kilka stron z Internetu. Uwaga! Ta zabawa bardzo wciąga, ale z pewnością

nie pożałujesz!

Jesień to doskonały czas, by robić wszystko to, na co latem

brakowało nam czasu. Inspiracji jest bardzo dużo, dzięki czemu każdy

odnajdzie coś, co także jemu sprawi przyjemność. Nie dajmy się jesiennej

chandrze i wykorzystajmy tę porę roku tak mocno, jak tylko się da.

Redakcja

17

18

19

20

Redakcja

21

 Podhale: Na scyńście, na zdrowie, Na to Boze Narodzenie, Żeby się rodziło w kumo-rze, Wodziło w oborze, Co dej Panie Boze !

Kaszuby: Czej pierszi gwiôzdë mërgnienié Rozwidni nen s mroczny swiat A strojny danczi pôchniączka Wspòminkã mdze dzecnëch lat Czej kòl kòlãdów spiéwaniô Redosc zamieszkô w Wast7ygdf Pëszné żëczbë Wóm skłôdóm W nen Gòdów swiątëchny czas!

Mazowsze: Z okazji świąt Bożego Narodzenia, Życzymy wszystkim dużo, zdrowia i szczęścia. Spokojnych świąt spędzonych w rodzinnym gronie, Przy wspaniałej wigilii.

22

 Po angielsku :

One shining star to make the world bright, One infant child on that wonderful night, One little prayer for those we hold dear, To bless you at Christmas and all through the year.

Po niemiecku :

Fichten, Lametta, Kugeln und Lichter, Bratäpfelduft und frohe Gesichter, Freude am Schenken – das Herz wird so weit. Ich wünsch allen: Eine fröhliche Weihnachtszeit!

Po hiszpańsku:

Que estas Fiestas de Navidad estén envueltas en papel de felicidad y atadas con cinta de amor para que perduren todo el Año Nuevo

Redakcja

23

Zupa z suszu Zagotowujemy wodę z cukrem, dodajemy suszone owoce (w mniej więcej równych proporcjach jabłka, gruszki oraz śliwki) namoczone najpierw przez kilka minut w zimnej wodzie. Gotujemy mniej więcej 15-20 minut. Podajemy z makaronem.

Groch z kapustą To potrawa, która trafiła nawet do powiedzenia. Przepłukaną kiszoną kapustę gotujemy w jednym garnku, a groch w drugim - oba składniki do miękkości. Następnie część grochu odkładamy i przecieramy przez sitko na gładką masę, a resztę gotujemy dalej razem z kapustą i łyżką masła.

Na koniec dodajemy przyprawy (majeranek, pieprz, odrobina cukru, opcjonalnie przyprawa warzywna) oraz roztarty groch.

Śledzie z ziemniakami Filety ze śledzia lekko słodzimy białym cukrem, a następnie zalewamy octem. Następnie pokrojoną piórka cebulę podsmażamy na smalcu. Do ostudzonej cebuli dodajemy śmietanę 18% i mieszamy razem ze śledziami w zalewie. Gotujemy ziemniak w osolonej wodzie. Gotowe ziemniaki pokrojone na połówki i śledzia przekładamy na talerz

24

Wigilijna kutia Potrzebne będą ziarna pszenicy, mak, miód, migdały, orzechy włoskie, kandyzowane wiśnie, rodzynki, suszone śliwki, skórka pomarańczowa i cytrynowa. Wymoczoną przez całą noc w wodzie pszenicę gotujemy, a po odsączeniu mieszamy z również ugotowanym, dwukrotnie zmielonym makiem. Dodajemy miód i bakalie (w proporcjach zależnych od gustu, możemy oczywiście z czegoś zrezygnować albo dodać inny składnik), przyprawiamy cukrem oraz sokiem cytrynowym. Podajemy z kruchymi ciasteczkami bądź makaronem.

Ciekawe dania staropolskie:

ciurba, ciorba - rodzaj wigilijnej chłopskiej zupy; ciastuchy - wiejskie kluski obwarzane; chamula - potrawa z ziemniaków i kaszy gryczanej; gryczanek - kluski z mąki gryczanej; hopka - zapiekanka z mąki kukurydzianej ; kisiel - postna potrawa staropolska przyrządzona z żuru i mąki owsianej.

Smacznego!

 

25

Mimo tego, że dzisiaj prawie w każdym domu stoi na święta choinka przybrana w najrozmaitsze ozdoby i lampki, mało kto zna jej prawdziwą historię. Tak na prawdę choinka jest najmłodszą ozdobą bożonarodzeniową. Przywędrowała do nas razem z niemieckimi protestantami na przełomie XVIII i XIX wieku, natomiast w Niemczech była już znana w XV wieku. Dobrze, skoro tak, to co zastępowało w Polsce choinkę przed wiekiem XVIII? Mieliśmy wtedy swoją własną choinkę do góry nogami, czyli podłaźniczkę lub jak mówią niektórzy podłaźnik.

Podłaźniczka to czubek jodły, sosny lub świerku powieszony pod sufitem, nad drzwiami lub oknem. Był on ozdabiany piernikami, orzechami, światami czy też ozdobami ze słomy. Zawsze wieszał go gospodarz domu, odmawiając przy tym modlitwę. Podłaźniczka miała przynieść ludziom urodzaj i dobrobyt. Tradycja ta jest zaczerpnięta jeszcze z czasów pogańskich Słowian, ale dzisiaj już prawie całkowicie zaniknęła i podłaźniczki możemy zobaczyć tylko w muzeach lub skansenach.

Redakcja

26

ZIMĄ MOŻNA SPACEROWAĆ!

Codzienny spacer wzmacnia odporność! Wzmaga apetyt! Dotlenia organizm! Wywołuje dobry humor!

ZIMĄ MOŻNA JEŹDZIĆ NA NARTACH LUB SNOWBOARDZIE!

Jazda na nartach lub snowboardzie to niesa-mowita frajda! Wyzwala adrenalinę! Dotlenia organizm! Wzmaga apetyt i wzmacnia odporność! Poprawia kondycję! Można dać upust swojej energii!

ZIMĄ MOŻNA JEŹDZIĆ NA SANKACH!

Jazda na sankach to super zabawa! Wzmaga apetyt i wzmacnia odporność! Dotlenia organizm! Wyzwala emocje! Sanki połączone w kuligu dostarczają wiele uśmiechu

27

ZIMĄ MOŻNA JEŹDZIĆ NA ŁYŻWACH!

Jazda na łyżwach to niesamowita frajda! Wyzwala adrenalinę! Dotlenia organizm! Wzmaga apetyt i wzmacnia odporność! Wzmacnia nogi, ręce i kręgosłup! Podczas jazdy na łyżwach uczymy koordynacji ruchów i gracji!

KAŻDY RUCH NA ŚWIEŻYM POWIETRZU PRZYNOSI KORZYŚCI DLA ORGANIZMU! PAMIĘTAJCIE O CIEPŁYM UBRANIU! NAJLEPIEJ UBIERAĆ SIĘ NA „CEBULKĘ”, CZYLI NAKŁADANIE KILKU WARSTW ODZIEŻY.

Redakcja

 

28

Osoby piszące: Redakcja

Opiekunowie: Katarzyna Drozdowska, Karolina Wojtowicz

Oprawa Graficzna: Tomasz Durawa, Karolina Wojtowicz Skład, opracowanie druku i druk: Tomasz Durawa.

Stopka numeru

Autorem zdjęcia jest Tomasz Durawa