TRNG I HC KINH T QUC DNKHOA NGN HNG TI CHNH
BI THO LUN PHN TCH TN DNG
Nhm 5-Lp NHTM-3 Ging vin:Ths. Hoi Linh Lp chuyn ngnh:Ti chnh
doanh nghip
H Ni,thng 4,nm 2010
NHM 5 LP NHTM-3CH : PHN TCH TN DNG
STTH V TNMSSV
TCDN 50C
1L Hng ChinCQ 500324
2ng c HnhCQ 500789
3Trn Mnh HngCQ 501209
4Hong Trung LaiCQ 501395
5Nguyn Th LinCQ 503362
6on Th PhngCQ 502057
7L Minh TrangCQ 502738
8Nguyn Thu TrangCQ 502773
TCDN 50A
9Qung Hng TrangCQ 503929
10Ng Th Hi YnCQ 503680
TCDN 49B
11Nguyn Quc HuyCQ 493455
CH : PHN TCH TN DNGLi m u
Tr thnh thnh vin chnh thc ca t chc thng mi th gii WTO, Vit nam c
nhiu c hi pht trin, m rng cnh ca cho n cc nh u t trn khp th gii ,y
nhanh con ng tip cn khoa hc cng ngh tin tin, to cho nhng bc chy thm
vng chc. Song bn cnh , tnh cnh tranh, vn l ci tt yu trong cuc vn ng
pht trin, t cnh tranh gia cc doanh nghip trong nc nay li nng thm mt
bc cao hn l cc doanh nghip trong nc s cnh tranh cng bng vi cc doanh
nghip nc ngoi vi tim lc ti chnh mnh m, kinh nghim phong ph. Chnh iu
ny t ra cho cc doanh nghip trong nc nhng thi c v thch thc mi. Vn
lun c t ra trc nht i vi tt c cc nh u t khi quyt nh thc thi mt d n
mi l tm ngun ti tr. gii quyt vn ny, cc khon cp tn dng ca ngn hng
lun l la chn c u tin hng u v y lun l mt ngun ti tr tt. Vi vai tr l
trung gian chuyn vn gia ngi c vn tm thi nhn ri sang ngi thiu vn u
t, ngay t ban u hot ng ca ngn hng tp trung ch yu vo nghip v nhn tin
gi v cho vay p ng nhu cu thiu ht v vn ca cc doanh nghip, t chc kinh
t trong qu trnh sn xut kinh doanh hoc nhu cu tiu dng c nhn. Ngy
nay, cng vi qu trnh pht trin, hot ng ca ngn hng pht trin mnh m vi
nhiu hot ng a dng, phong ph nhng tn dng vn lun l hot ng c bn chim t
trng ln trong ton b cc hot ng ca ngn hng thng mi. C th trong giai
on hin nay, li nhun thu c t hot ng cho vay chim khong 90% li nhun
cho thy tn dng l hot ng quan trng nht ca ngn hng thng mi. Trong
giai on cnh tranh quyt lit nh hin nay, cc ngn hng thng mi ni chung
phi khng ngng hon thin, nng cao cht lng hot ng tn dng ca mnh. Gii
php tt nht t c iu khng g khc hn l thc hin hiu qu cc hot ng v c bit
l hot ng tn dng ca ngn hng. Do nhng yu cu cp thit , chng ti xin tm
hiu v hot ng phn tch tn dng ca cc ngn hng thng mi v thc trng ca hot
ng ti cc NHTM Vit Nam. Ngoi ra, chng ti cng c gng tm ra nhng kh
khn, vng mc m cc ngn hng gp phi. T ra nhng gii php c th khc phc
nhng im yu km, ng thi pht huy nhng th mnh ca ngn hng, nhn nh c cc
tim nng ra cc chin lc kinh doanh ph hp vi xu hng kinh t th trng ngy
cng hi nhp a dng nh hin nay
Mc lcA-TNG QUAN V PHN TCH TN DNGI. Tm quan trng v mc tiu ca phn
tch tn dng 1. Tn dng 2. Phn tch tn dngII. Ni dung ca phn tch tn
dng: 1. Da theo quy trnh phn tch tn dng:1.1. Phn tch trc khi cp tn
dng1.2. Phn tch trong khi cp tn dng1.3. Phn tch sau khi cp tn dng2.
Da theo nhm phn tch trong phn tch tn dng:2.1. Phn tch phi ti
chnh2.2. Phn tch ti chnhB- THC TRNG V GII PHP I VI HOT NG PHN TCH
TN DNG TI VIT NAMI.Quy trnh v thc trng phn tch tn dng ti cc NHTM
Vit Nam1.Phn tch tn dng ti NHTM1.1. Phn tch tn dng2.Quy trnh phn
tch tn dng cc NHTM Vit Nam2.1. M t h thng chm im tn dng2.2.Quy trnh
xp hng tn dngII.H thng xp hng tn dng ca Vietcombank1.Chnh sch tn
dng ca Vietcombank2.Nguyn tc chm im tn dng3.S dng kt qu tnh im xp
hng tn dng4.M hnh tnh im xp hng tn dng ca Vietcombank4.1.Xp hng tn
dng c nhn4.2.Xp hng tn dng doanh nghip4.2.1.M hnh chm im xp hng tn
dng doanh nghip ti chi nhnh ca VietcombankIII.Thc trng phn tch tn
dng chung ca cc NHTM Vit Nam1.Thc trng2.Hn ch, vng mc v hng gii
quyt2.1.Hn ch vng mc2.2.Mt s gii phpC-TNH HUNG PHN TCH TN DNG TI
NGN HNG SB-H NII.Gii thiu khch hng1.S lc v khch hng2.Gii thiu d
nII.Phn tch nh gi tnh hnh ti chnh v kinh doanh ca khch hng1.Tnh hnh
ti chnh2.Tnh hnh kinh doanhIII.Phn tch hiu qu ti chnh ca d n u
t1.Cc c s tnh ton hiu qu ca d n2.Hiu qu ti chnh ca d n u t3.Ti sn
bo m4.nh gi v ri ro ca khon vayA- TNG QUAN V PHN TCH TN DNG:I. TM
QUAN TRNG V MC TIU CA PHN TCH TN DNG:
1. Tn dng:
a) Khi nim:- Tin dung (Gredittum - tc la tin tng, tin nhim) c
hiu la s vay mn, bao gm c cho vay v i vay. Nhng khi gn vi mt ch th
nht nh nh ngn hng thng mi hay cc t chc trung gian ti chnh (VD: tn
dng ngn hng) th tn dng ch c hiu l vic m cc ngn hng hay t chc cho
vay.- Theo chc nng hot ng ca ngn hng th tn dng c hiu c th nh sau:
Tn dng l mt giao dch v ti sn ( tin hoc hng ha) gia bn cho vay (ngn
hng v cc nh ch ti chnh khc) v bn i vay ( c nhn, doanh nghip v cc ch
th khc), trong bn cho vay chuyn giao ti sn cho bn i vay s dng trong
mt thi hn nht nh theo tha thun, bn i vay c trch nhim hon tr v iu
kin vn gc v li cho bn cho vay khi n hn thanh ton.
b) Cc nguyn tc tn dng: Khch hng phi cam kt hon tr vn ( gc) v li
vi thi gian xc nh. Khch hng phi cam kt s dng tn dng theo mc ch c
tha thun vi ngn hng, khng tri vi cc quy nh ca php lut v cc quy nh
khc ca ngn hng cp trn. Ngn hng ti tr da trn phng n ( hoc d n) c hiu
qu.
2. Phn tch tn dng:
a) Khi nim: - Tn dng l hot ng ti tr ca ngn hng cho khch hng ( cn
c gi l tn dng ngn hng ), phn tch khch hng trong quan h ny chnh l
phn tch tn dng. Phn tch tn dng cng bao hm vic a ra v p dng cc chnh
sch tn dng ca ngn hng i vi khch hng. - Tn dng l hot ng sinh li ln
nht song ri ro cao nht cho NHTM. Ri ro ny c nhiu nguyn nhn, u c th
gy ra tn tht, lm gim thu nhp ca ngn hng. C nhiu khon ti tr m tn tht
c th chim phn ln vn ca ch, y ngn hng n ph sn. Do vy cc ngn hng phi
cn nhc k lng, c lng kh nng ri ro v sinh li khi quyt nh ti tr. chnh
l qu trnh phn tch tn dng trc v trong khi ti tr. Phn tch tn dng bao
gm vic thm tra trc, trong v sau khi cho vay, chit khu, cho thu v bo
lnh.- Phn tch tn dng l phn tch kh nng hin ti v tim tng ca khch hng
v s dng vn tn dng, kh nng hon tr v kh nng thu hi vn vay c gc v li.
Phn tch tn dng NHTM vi trng tm l xc nh kh nng v mun ca ngi nhn tn
dng trong vic hon tr ng hn.
***Tm li: Phn tch tn dng l vic ngn hng xem xt mt cch ton din ngh
vay vn c th ca khch hng nhm nh gi kh nng thu n v li (nu ngn hng ng
ti tr) a ra quyt nh c cp tn dng hay khng.
b)Tm quan trng v mc tiu:* Tm quan trng: phn tch tn dng: Gip ngn
hng c c thng tin tng i chnh xc v y v khch hng, nh gi c mc tin cy ca
phng n sn xut hoc d n u t m khch hng lp v np khi lm th tc vay vn. T
, ngn hng nh gi c mc tin cy ca khch hng, mc ri ro ca khon ti tr, lm
c s a ra quyt nh cho hp ng tn dng ca ngn hng i vi khch hng. Ni cch
khc phn tch tn dng to c s ngn hng a ra cc chnh sch tn dng p dng i
vi khch hng. Gip cho cn b tn dng v lnh o ngn hng c th mnh dn cho
vay v gim c xc sut hai loi sai lm trong quyt nh cho vay: chp nhn
cho vay mt d n ti v t chi cho vay mt d n tt. Kt qu ca qu trnh phn
tch tn dng cng to nn h thng cc thng tin phn tch tng hp v th trng
khch hng, v cc ngnh ngh ca khch hng, cc qui lut v c im ring c ca
tng lnh vc l mt trong nhng cn c ngn hng to th mnh, tm kim th trng
mc tiu v c cc chin lc pht trin hot ng ca mnh mt cch ph hp trong mi
trng cnh tranh a dng.
* Mc tiu ca phn tch tn dng : Mc tiu quan trng nht l xc nh ri ro
v cc bin php hn ch ri ro. C th l: tm kim nhng tnh hung c th dn n ri
ro cho ngn hng, tin lng kh nng kim sot nhng loi ri ro ; d kin cc
bin php phng nga v hn ch thit hi c th xy ra, gp phn: hn ch ri ro
cho vay, c bit l hn ch ri ro o c trong kinh doanh ngn hng. nng cao
cht lng v hiu qu kinh doanh ca ngn hng n nh th trng ti chnh ni
chung. Mt khc, phn tch tn dng cng quan tm n vic kim tra tnh chn thc
ca h s vay vn m khch hng cung cp, t nhn nh v thi tr n ca khch hng
lm c s quyt nh cho vay. iu ny hn ch c tnh trng thng tin khng cn
xng. Ni dung thu thp v phn tch thng tin trong phn tch tn dng nhm xc
nh uy tn , t cch php l, sc mnh ti chnh v kh nng thanh ton ca ngi
vay, trong qu kh, hin ti v tng lai, hiu qu ca d n,T ngn hng nh gi c
chnh xc nhu cu vay vn ca khch hng.
II. NI DUNG PHN TCH TN DNG: Thc t c rt nhiu cch tip cn vi ni
dung ca phn tch ti chnh. Qua tm hiu, nhm em xin a ra mt s cch tip
cn ni dung ny nh sau:
1. Da theo qui trnh phn tch tn dng: Phn tch tn dng gm 4 ni dung
sau:1.1. Phn tch trc khi cp tn dng: y l bc quan trng nht, quyt nh
cht lng ca phn tch tn dng. Ni dung ch yu: thu thp v x l thng tin
lin quan n khch hng: - nng lc s dng vn vay & uy tn- kh nng to
ra li nhun v ngun ngn qu- quyn s hu cc ti sn- cc iu kin kinh t khc
c lin quan n ngi vay. Phng php ch yu:- phng vn trc tip khch hng-
mua hoc tm kim thng tin qua cc trung gian- phn tch cc bo co m khch
hng cung cp theo yu cu ca ngn hng. Trn c s kt qu phn tch ny m ngn
hng a ra quyt nh cng nh ni dung c th trong hp ng tn dng vi khch
hng.
1.2. Phn tch trong khi cp tn dng: y l hot ng gii ngn v kim sot
khch hng. Ngn hng cng cn kim sot cht ch cc hot ng v tnh hnh ti chnh
ca khch hng thng qua cc phn tch theo di thng xuyn phng v ngn chn cc
khon tn dng xu.
1.3. Phn tch sau khi cp tn dng: y l hot ng thu n v a ra phn quyt
tn dng mi. Ngn hng sau khi cp tn dng xong cng cn tip tc c nhng phn
tch nht nh c phng n thu n kp thi, m bo an ton cho khon tn dng v c
phng n mi cho khon tn dng .
*** Trong qu trnh phn tch tn dng, ngn hng lun c cc bc c bn thc
hin mt chu trnh phn tch: Bc1: tm kim v thu thp thng tin v khch hng.
Bc 2: phn tch thng tin thu thp c (bao gm c phn tch ti chnh v phn
tch phi ti chnh). Bc 3: lu tr thng tin s dng trong tng lai.
2. Da theo lnh vc (nhm) phn tch trong phn tch tn dng: Hin nay cc
NHTM thng phn chia vic phn tch tn dng thnh cc nhm ch tiu, xy dng
thnh cc tiu chun trong phn tch tn dng: tiu chun CAMPARI ; tiu chun
5C.
* Tiu chun CAMPARI: Character (t cch ca khch hng) Ability (nng
lc ca khch hng) Margin (li cho vay i vi khch hng) Purpose (mc ch
vay ca khch hng) Amount (lng tin khch hng yu cu vay) Repayment (kh
nng hon tr ca khch hng) Insurance (cc khon m bo cho tn dng)
* Tiu chun 5C: Character Capacity (nng lc php l ca khch hng)
Capital (Cashflow) (kh nng ti chnh ca khch hng) Collateral (ti sn m
bo ca khon tn dng) Conditions (iu kin mi trng: mi trng kinh doanh,
mi trng php l (Control)).
C 2 kiu tiu chun phn tch tn dng trn u bao gm 2 mng ln l: Phn tch
phi ti chnh v phn tch ti chnh:
2.1. Phn tch phi ti chnh: Phn tch phi ti chnh l phn tch cc yu t
t hoc khng lin quan trc tip n vn ti chnh ca khch hng. Phn tch phi
ti chnh bao gm rt nhiu vn nh, phn tch:- tnh php l ca khch hng- khon
tn dng ngh cp- tnh cch ca khch hng, uy tn ca h trong cuc sng, kinh
doanh- tnh hnh qun tr doanh nghip, kh nng & uy tn ca Hi ng Qun
tr, Ban iu hnh, Ch tch Hi ng qun tr, gim c iu hnh, v nhng ngi c nh
hng ln n kh nng ti chnh ca khch hng cng nh ca cng ty- trin vng
& v th ca khch hng trn th trng- sn phm & chin lc pht trin
trong tng lai ca khch hng- cc chnh sch c lin quan n khch hng Vi tiu
chun 5C th phn tch phi ti chnh th hin 3 tiu ch: Character C IM:
Quan h vay tr qua Kinh nghim ca cc Ngn hng khc i vi khch hng ny Mc
ch khon vay Kh nng phn tch, d bo v hot ng kinh doanh ca ch doanh
nghip Phn loi tn dng, mc tn chp ca khon vay C ngi bo lnh cho khon
vay hay khng.
Capacity - NNG LC: Nng lc hnh vi dn s ca khch hng v ca ngi bo
lnh Nhng h s php l chng minh nng lc php l ca khch hng M t qu trnh
hot ng ca doanh nghip n thi im hin ti, c cu s hu, ch s hu, tnh cht
hot ng, sn phm, khch hng chnh, nh cung cp chnh ca doanh nghip.
Conditions (Control)- IU KIN (BAO GM C KIM SOT): a v cnh tranh
hin ti ca khch hng trong ngnh cng nghip v th phn d kin Kt qu hot ng
ca khch hng so vi cc i th cnh tranh khc trong ngnh Tnh hnh cnh
tranh ca sn phm Mc nhy cm ca khch hng i vi chu k kinh doanh v nhng
thay i v cng ngh iu kin/tnh trng th trng lao ng trong ngnh hay
trong khu vc th trng m khch hng ang hot ng nh hng ca lm pht i vi
bng cn i k ton v vi CF ca khch hng Tng lai ca ngnh Cc yu t chnh tr,
php l, x hi, cng ngh, mi trng nh hng n hot ng kinh doanh, ngnh ngh
ca khch hng.KIM SOT: Cc lut, qui nh, qui ch hin hnh lin quan n khon
tn dng ang c xem xt h s giy t phc v cho cng vic kim sot H s giy t
cho vay, gii ngn phi c y v phi c k bi cc bn Mc ph hp ca khon vay i
vi qui ch, qui nh ca Ngn hng kin ca cc chuyn gi kinh t, k thut v mi
trng ca ngnh, v sn phm, v cc yu t khc c th nh hng n khon vay.
Phn tch phi ti chnh ny rt c ngha i vi ngn hng v l b phn quan
trng trong phn tch tn dng. Kt qu ca phn tch phi ti chnh s tng thm c
s chc chn cho cc quyt nh ti tr ca ngn hng. Tuy nhin, phn tch phi ti
chnh l mt cng vic rt phc tp, i hi cn b tn dng phi nhy bn, sc so v
linh hot th mi c c kt qu phn tch ng tin cy. Xt trn phng din no th
phn tch phi ti chnh mi l ci m ngn hng quan tm hn, bi n l ci khng
hin hu v kh pht hin hn so vi cc ch tiu phn tch ti chnh.
2.2. Phn tch ti chnh: Phn tch ti chnh l phn tch hin trng ti chnh
v d bo v ti chnh trong tng lai ca khch hng nhm tm kim v tin lng
nhng trng hp xu c th xy ra lm gim kh nng tr n ca khch hng, lm c s
cho cc quyt nh cp tn dng ca ngn hng. Phn tch ti chnh bao gm cc cng
vic ca ngn hng i vi khch hng nh:- nh gi khi qut v ti sn, vn cng nh
hot ng sn xut kinh doanh.- phn tch h s ti chnh- phn tch lu chuyn
tin t- phn tch d bo ti chnh Phn tch ti chnh y chnh l phn tch nng lc
ti chnh ca khch hng. Do , cn b tn dng cn phi phn tch k ton ca khch
hng. Phn tch k ton khch hng da vo h thng k ton. Trong h thng k ton
th hin h thng thng tin trong doanh nghip c bit cc BCTC l c s phn
tch ti chnh. Cht lng h thng k ton th hin hiu qu v tnh chuyn nghip
trong qun tr ca cng ty. Ngoi ra cc BCTC ca cng ty c th tim n ri ro
kim sot trong qu trnh kim ton, c th c vn quan trng trong thm nh tn
dng nhng li khng l trng yu trong kim ton. V vy cn phi phn tch k ton
to thng tin cho phn tch ti chnh. Phn tch k ton khch hng cho thy
phng php hch ton ca doanh nghip l thn trng hay thong. Th hin qua tr
li cc cu hi: Nhng d ton, c tnh k ton c chnh xc? Hnh thc bo co trong
cc giai on c nht qun? Thng tin b sung c cung cp hnh nh y hp l v
nhng cn nhc ch quan ca cng ty v mt ti chnh? Nhng du hiu cnh bo
trong phn tch k ton: Nhng thay i quan trng trong t l chi ph vi
doanh thu Nhng nhn xt bt thng trong bo co kim ton Nhng thay i trong
th tc k ton v d ton Hng trong kho v khon phi thu tng Ko di thi hn
nhng khon phi tr Thu nhp bt thng tng T sut li nhun gim Thay i bt
thng trong d tr Ph thuc vo ngun thu nhp khng pht sinh t hot ng kinh
doanh chnh ca cng ty D phng tn tht trong tng lai Tng bt thng trong
thu nhp khng phi l do doanh thu
Vi tiu chun 5C th phn tch ti chnh th hin 2 tiu ch: Capital ( hay
Cashflow ) - TI CHNH: Thu nhp qua, tnh hnh phn chia c tc, doanh thu
bn hng Cashflow hin ti v d kin Tnh thanh khon ca ti sn lu ng Vng
quay n phi thu, phi tr v tn kho C cu ngun vn, tnh trng vay n Kim
sot chi ph Cc t l v kh nng tr li Kh nng v cht lng qun l Nhng thay i
gn y trong phng php hch ton k ton
Collateral - TI SN M BO: C cc ti sn g? Kh nng b li thi, mt gi ca
ti sn Gi tr ti sn Mc chuyn bit ca ti sn Tnh trng b cm c, th chp ca
ti sn, cc hn ch khc Tnh trng bo him c dng bo lnh cho ngi khc V th
ca Ngn hng i vi vic i cm c/th chp i vi ti sn Nhu cu vay vn trong
tng lai
Nh vy khi phn tch ti chnh khch hng, ngn hng s quan tm n cc vn
:a) nh gi TS ca khch hng:- Cc thng tin v TS cho thy qui m, cht lng
TS; kh nng qun l TS ca khch hng rt quan trng i vi quyt nh cho vay.-
Hn na, mt phn TS ca khch hng lun c coi l vt m bo cho khon vay, to
kh nng thu n khi khch hng mt kh nng sinh li. Nhng TS ca khch hng m
ngn hng quan tm nh: ngn qu, cc chng khon c gi, hng ho trong kho,
TSC (tham kho gio trnh QTNHTM trang 90)
b) nh gi cc khon n ca khch hng:Ngn hng quan tm:- cc khon n n hn
trong nm v cc khon n phi tr trong cc nm sau; c nhng khon n qu hn
cng vi nguyn nhn ca chng.- cc ch n ca khch hngLin quan n vic nh gi
TS v n ca khch hng, ngn hng s phn tch cc ch s hot ng i vi khch
hng:* Ch s vng quay cc khon phi thu S ngy trong hn cc khon phi thu
hiu qu qun l cc khon phi thu.* Ch s vng quay hng tn kho S ngy lu
kho bnh qun hiu qu qun l hng tn kho* Ch s vng quay cc khon phi tr S
ngy trong hn ca cc khon phi tr quan h vi nh cung cp* Ch s vng quay
TSC kh nng thay th cc TSC khu hao ht khi chng n hn.* T l: CF ut
TSC/Khuhao Tui th TB ca TS khu hao ca doanh nghip .* T l: CF gc t
ai, nh xng, thit b / Khuhao tch ly => Qua nh gi c hiu qu qun l
vn lu ng v TSC ca khch hng.
c) Phn tch v nh gi kh nng sinh li ca khch hng : Kh nng sinh li
ca khch hng quyt nh kh nng hon tr vn v li cho ngn hng. Khi phn tch
kh nng sinh li, ngn hng s ch ti nhm t l sinh li:* T l hon vn (ROI
Return on Investment): o lng kh nng to ra li nhun trn mt ng vn u t.
nh gi s ng gp ca khch hng trong vic s dng vn to ra li nhun:
Li nhun trc thu v li vay ROI =
------------------------------------- Tng vn bnh qun
* T sut sinh li trn TS (ROA Return on Asset): o lng kh nng to ra
li nhun trn mt ng ti sn s dng nh gi hiu qu hot ng u t ca cng
ty:
LN rng + CP khu tr li vay ROA =
----------------------------------------- Tng ti sn
* T sut sinh li trn vn ch s hu (ROE Return On Equity): o lng mt
ng vn u t ca ch s hu em li bao nhiu ng li nhun. ROE L ch tiu tng hp
phn nh hiu qu s dng vn ca ch s hu di tc ng ca n by ti chnh (FL
Financial leverage):
Li nhun rngROE = ------------------- Vn ch s hu
d) Phn tch v nh gi kh nng thanh ton ca khch hng:Kh nng thanh ton
ngn hn c o lng bng kh nng chuyn ho thnh tin ca TSNH thanh ton cho
cc khon n ngn hn
* H s kh nng thanh ton hin hnh (Current Ratio):
Ti sn ngn hnKttHH = --------------------- N ngn hn
* H s kh nng thanh ton nhanh:
Tin+ u t ti chnh ngn hn+ khon phi thuKtt nhanh =
----------------------------------------------------------- N ngn
hn
* H s kh nng thanh ton bng tin:
TinKtt bng tin = --------------- N ngn hn
* nh gi kh nng vay v thanh ton n: So snh EBIT v li vay phi tr So
snh dng tin t HDSXKD v n di hn n hn (li +gc) So snh dng tin t
HDSXKD v li vay
* Phn tch lu chuyn tin t:Vic tr n ngn hng lin quan cht ch n ngn
qu ca ngi vay. T l dng tin / tng cc khon n l ch tiu quan trng nht i
vi vic d on cc vn tn dng trong tng lai. Cc lung tin c bn m ngn hng
quan tm khi phn tch: - Lung tin t hot ng kinh doanh - Lung tin t
hot ng u t - Lung tin t hot ng ti chnh
Lung tin v vng i cng ty: mi giai on ca vng i, cng ty c nhng ri
ro, thch thc khc nhau; c kh nng to tin v nhu cu v cc lung tin khc
nhau. nh gi cc lung tin c th cho thy doanh nghip ang giai on no v
cch thc qun l cc ri ro ang i mt ca cng ty c hiu qu v an ton
khng.
Lung tin v qun l vn lu ng:+ Vn lu ng (tng) = Ti sn c nh Vn Lu ng
(rng) = TSC N ngn hn+ Qun l tt vn lu ng -> nng cao hiu qu s dng
vn, tng hiu qu sn xut kinh doanh. Nhu cu VL lin quan chtch vi nhu
cu lung tin. Mc yu cu v VL ph thuc vo m hnh lung tin.C th:- Thi
gian thu c cc khon phi thu so vi thi gian hon tr cc khon phi tr- S
ngy phi thu+ S ngy lu kho S ngy phi tr = s ngy yu cu ti tr VL.
e) Phn tch v nh gi phng n, d n u t: Thm nh d n u t l qu trnh kim
tra, nh gi li d n (khch hng son tho) mt cch k lng trn nhiu phng din
bng cc k thut phn tch da trn nhiu cn c, d liu, chun mc i n cc quyt
nh, la chon u t, chp nhn ti tr vn cho u t d n. Thm nh d n nhm xc nh
kh nng chc chn ca vic thu hi n, hng li t dng tin mang li t d n m ch
u t vi t cch l ngi i vay chng minh v cam kt. iu ny nh hng trc tip n
cht lng trong hot ng tn dng ca ngn hng.
g) Phn tch v nh gi Ti sn m bo ca khon tn dng: Ti sn m bo c coi
nh ngun hon tr tn dng th hai khi ngi i vay khng c kh nng hon tr tn
dng bng ngun hon th nht. Thm nh ti sn m bo nhm d ton gi tr ca TS ,
quyt nh xem m bo cho khon vay trong trng hp xy ra v n hay cha. nh
gi TSB cn phi d dt, thn trng tnh ti c trng hp buc phi bn. Cng vic
ny cn c cp nht thng xuyn trong sut thi gian thc hin hp ng tn dng m
bo xc nh st thc nht v hp l nht gi tr ti sn b p khi pht sinh tn
tht.
Thng qua phn tch ti chnh, ngn hng xc nh c nhu cu vay vn hp l ca
khch hng cng vi thi hn vay & k hn tr n hp l (da vo tnh cht lun
chuyn vn ca phng n sn xut kinh doanh & phng n ti chnh hoc chu k
ngn qu ca khch hng). Ngoi ra, phn tch ti chnh cng tin lng c nhng ri
ro c th xy ra vi khon tn dng s cp.
Kt lun: Phn tch ti chnh c vai tr cc k quan trng trong vic thm nh
k kt hp ng tn dng trong ngn hng. y l mng phn tch quan trng trong bc
phn tch tn dng trc khi cp tn dng. Bi kt qu ca n l nhng thng s lng
ho thng tin v khch hng. T , ngn hng c th da trn kinh nghim hay chun
so snh (nu c) nh gi v tnh hnh hin ti v tim n ca khch hng. Tuy nhin,
c nhng thng tin v ch tiu cn nh gi m ngn hng khng th lng ho c th vn
cn phi c cng c phn tch phi ti chnh thm nh.
Trong qu trnh phn tch tn dng, ngn hng lun phi kt hp phn tch nh
gi khch hng c 2 mt Ti chnh v Phi ti chnh. ng thi qu trnh phn tch tn
dng phi c duy tr thng xuyn, st sao theo nhng hot ng ca khch hng ch
khng ch da vo phn tch thi k ban u. Nh th, ngn hng mi c c nhng hp ng
tn dng an ton, tng kh nng m rng qui m cng nh cht lng hot ng tn
dng.
B- THC TRNG V GII PHP I VI HOT NG PHN TCH TN DNG TI VIT NAM:I.
Quy trnh v thc trng phn tch tn dng ti NHTM1. Phn tch tn dng ti
NHTM.1.1. Phn tch tn dng. Tn dng l hot ng ti tr ca ngn hng cho khch
hng ( cn c gi l tn dng ngn hng ), phn tch khch hng trong quan h ny
chnh l phn tch tn dng. Phn tch tn dng cng bao hm vic a ra v p dng
cc chnh sch tn dng ca ngn hng i vi khch hng. Tn dng l hot ng sinh
li ln nht song ri ro cao nht cho NHTM. Ri ro ny c nhiu nguyn nhn, u
c th gy ra tn tht, lm gim thu nhp ca ngn hng. C nhiu khon ti tr m
tn tht c th chim phn ln vn ca ch, y ngn hng n ph sn. Do vy cc ngn
hng phi cn nhc k lng, c lng kh nng ri ro v sinh li khi quyt nh ti
tr. chnh l qu trnh phn tch tn dng trc v trong khi ti tr Phn tch tn
dng l phn tch kh nng hin ti v tim tng ca khch hng v s dng vn tn
dng, kh nng hon tr v kh nng thu hi vn vay c gc v li. Phn tch tn dng
bao gm vic thm tra trc, trong v sau khi cho vay, chit khu, cho thu
v bo lnh.1.2. Quy trnh phn tch tn dng cc NHTM Vit NamTi Vit Nam, cc
ngn hng ch yu a ra cc mc xp hng tn nhim cho cc khch hng ca mnh.
1.2.1 M t h thng chm im tn dng:H thng tnh im tn dng l mt phng php
lng ha mc ri ro tn dng ca khch hng thng qua qu trnh nh gi bng thang
im. Cc ch tiu v thang im c p dng khc nhau i vi cc loi khch hng khc
nhau. Cc ngn hng thng mi thng phn loi tng i tng khch hng vi nhng
thang im chm tn dng khc nhau. Nhng quan trng nht gm hai i tng l :
Doanh nghip v c nhn.1.2.2 Quy trnh xp hng tn dng:
Cn c vo chnh sch tn dng v cc quy nh c lin quan ca tng ngnhng nhm
xc lp quy trnh XHTD. Mt quy trnh XHTD bao gm cc bc c bn nh sau :(1)
Thu thp thng tin lin quan n cc ch tiu s dng trong phn tch nh gi,
thng tin xp hng ca cc t chc tn nhim khc lin quan n i tng xp hng.
Trong qu trnh thu thp thng tin, ngoi nhng thng tin do chnh khch hng
cung cp,cn b thm nh phi s dng nhiu ngun thng tin khc t cc phng tin
thng tin i chng, thng tin t trung tm tn dng ca VCB, thng tin t
CIC(2) Phn tch bng m hnh kt lun v mc xp hng. S dng ng thi ch tiu ti
chnh v ch tiu phi ti chnh. c bit i vi nhng ch tiu phi ti chnh phi c
s dng ht sc linh hot, khch quan, ph hp vi tng loi hnh doanh nghip,
tng mt hng kinh doanh. Mc xp hng cui cng c quyt nh sau khi tham kho
kin Hi ng xp hng. Trong XHTD ca cc NHTM th kt qu xp hng khng c cng
b rng ri.(3) Theo di tnh trng tn dng ca i tng c xp hng iu chnh mc
xp hng. cc thng tin iu chnh c lu gi. Tng hp kt qu xp hng so snh vi
thc t ri ro xy ra, v da trn tn sut phi iu chnh mc xp hng thc hin i
vi khch hng xem xt iu chnh m hnh xp hng.II. H THNG XP HNG TN DNG CA
VIETCOMBANK
Ngn hng TMCP Ngoi thng Vit nam (Vietcombank) xy dng v trin khai
ng dng XHTD khch hng t nm 2003 theo hng dn ca NHNN v t vn ca cc
chuyn gia ti chnh thuc Ngn hng Th gii (WorldBank), n nay, h thng xp
hng ni b ny c chnh sa nhiu ln nhm ph hp hn vi iu kin kinh t x hi
thay i v cc hip c quc t m Vit nam cam kt. Hin ti, NHNN ang yu cu cc
NHTM phi thng xuyn r sot iu chnh h thng XHTD ni b c th p dng phn
loi n theo iu 7 ca Quyt nh493/2005/Q-NHNN, mt trong s cc yu cu i vi
h thng XHTD ca
NHTM bao gm :
a) H thng XHTD ni b ph hp vi hot ng kinh doanh, i tng khch hng,
tnh cht ri ro ca khon n ca t chc tn dng.
b) Chnh sch qun l ri ro tn dng, m hnh gim st ri ro tn dng, phng
php xc nh v o lng ri ro tn dng c hiu qu, trong bao gm cch thc nh gi
v kh nng tr n ca khch hng, hp ng tn dng, cc ti sn bo m, kh nng thu
hi n v qun l n ca t chc tn dng.
c) Hng nm, t chc tn dng phi nh gi li h thng XHTD ni b v chnh sch
d phng ri ro cho ph hp vi tnh hnh thc t v cc quy nh ca php lut.
Nh vy, nhm c th p ng theo yu cu ca NHNN v phn loi n, v nng cao
hn na hiu qu qun tr ri ro th Vietcombank phi thng xuyn xem
xt iu chnh h thng XHTD ca mnh c th sng lc v phn loi khch hng
chnh xc hn.
1. Chnh sch tn dng ca Vietcombank.
Vietcombank xy dng chnh sch tn dng theo hng m bo tnh ch ng v
linh hot trong hot ng thc t nhm nm bt tt nht cc c hi pht trin u t
tn dng theo mc tiu nh hng kinh doanh tng thi k, m bo mc tiu qun tr
ri ro theo hng khng tp trung qu cao cho mt nhm khch hng, nhng lnh
vc ngnh ngh c lin quan vi nhau hay i vi mt loi tin t.
Chnh sch tn dng ch trng tun th cc quy nh ca lut php c lin quan,
quan im bnh ng hng ti khch hng, khng phn bit thnh phn kinh t hay
hnh thc s hu, cc u i tn dng ch p dng cn c vo nng lc ti chnh v mc ri
ro cng nh thin ch tr n ca tng khch hng. Chnh sch tn dng cng ch trng
cao trch nhim c nhn nhm nng cao tnh minh bch v cht lng trong hot ng
tn dng.
2. Nguyn tc chm im tn dng.
H thng XHTD l cng c quan trng tng cng tnh khch quan, nng cao cht
lng v hiu qa hot ng tn dng. M hnh tnh im tn dng l phng php lng ha
mc ri ro thng qua nh gi thang im, cc ch tiu nh gi trong nhng m hnh
chm im c p dng khc nhau i vi tng loi khch hng.
Vietcombank s dng m hnh chm im tn dng khc nhau p dng ring i vi t
chc ti chnh, doanh nghip v c nhn. ti nghin cu ny ch cp n cc m hnh
XHTD cho doanh nghip v c nhn.
Nguyn tc trong chm im XHTD ca Vietcombank l tnh im ban u ca mi
ch tiu nh gi theo im ng vi mc ch tiu gn nht m thc t khchhng t c. Nu
mc ch tiu t c ca khch hng nm gia hai mc ch tiu hng dn th im ban u l
mc ch tiu cao hn. im dng tng hp XHTD l tch s gia im ban u v trng s
ca tng ch tiu, trng s ca tng nhm ch tiu.
3. S dng kt qu tnh im xp hng tn dng.
Kt qu XHTD c s dng cho cc mc ch xc nh gii hn tn dng; quyt nh t
chi hay ng cp tn dng, mc li sut vay v xc nh yu cu v ti sn m bo; nh
gi hin trng khch hng trong qu trnh theo di vn vay; Qun l danh mc tn
dng v trch d phng ri ro. Mc tiu ca Vietcombank l xy dng mt h thng
XHTD linh hot nhm m bo tnh thc t cao. Do , vic nh gi v hiu chnh h
thng s c tin hnh nh k. Cc kt qu chm im XHTD c lu gi y cng h s tn
dng ca khch hng.
4. M hnh tnh im xp hng tn dng ca Vietcombank.
M hnh tnh im tn dng trong xp hng tn nhim khch hng ca Vietcombank
ang s dng l m hnh mt bin s s dng cc ch tiu ti chnh theo phn tch nh
lng v phi ti chnh theo phn tch nh tnh nh gi nhm b sung cho nhng hn
ch v s liu thng k ca phng php nh lng. Vietcombank ch mi p dng m hnh
chm im XHTD cho khch hng, cha p dng m hnh chm im xp hng cho khon
vay. i vi khon vay mi th xp hng theo phn tch truyn thng da trn mc
ch s dng vn, ti sn m bo, d kin hiu qu s dng vn vay. i vi khon vay c
th xp hng theo quyt nh 493/2005/Q-NHNN ngy 22/4/2005 phn loi n,
trch lp v s dng d phng x l ri ro tn dng.
4.1. Xp hng tn dng c nhn.
Vic chm im XHTD c nhn c thc hin theo hai nhm ch tiu vnhn thn v
quan h vi ngn hng nh trnh by trong Bng 2.0. Nhng khch hng c tng im
60 tui
5152010
2Trnh hcvnTrn i hci hc/CaongTrung hcDi trunghc
20155-5
3Ngh nghipChuynmnTh kKinh doanhNgh hu
251550
4Thi giancng tc5 nm
5101520
5Thi gian lmcng vic hinti5 nm
5101520
6Tnh trng cTrCh/T muaThuVi gia nhKhc
301250
7C cu gianhHt nhnSng vi chamSng vi 1 gianh khcSng vi >1gia nh
khc
2050-5
8S ngi nTheoc thn5 ngi
0105-5
9Thu nhp cnhn/nm>120 triung36120 triung1236 triung240
triung72240 triung2472 triung500 triung100-500 triung20-100
triung< 20 triung
4025100
(Ngun : Ngn hng TMCP Ngoi thng Vit nam)
Bng 2.02 : H thng k hiu XHTD c nhn ca Vietcombank
imXp loiMc ri ro
>=400A+ThpCp tn dng mc ti a
351-400AThpCp tn dng mc ti a
301-350A-ThpCp tn dng mc ti a
251-300B+ThpCp tn dng theo phng nm bo tin vay
201-250BTrung bnhC th cp tn dng vi vic xemxt hiu qu phng n vay
vn v m bo tin vay
151-200B-Trung bnhTp trung thu hi n
101-150C+Trung bnhT chi cp tn dng
51-100CCaoT chi cp tn dng
01-50C-CaoT chi cp tn dng
