12
GIODO po nowemu Inwestycje na nowych zasadach. Założenia projektu ustawy o zasadach wspierania nowych inwestycji. Czy czynności bankowe wykonywane przez nieuprawniony podmiot są ważne? Zmiany na rynku usług turystycznych Nowości w prawie KPMG Legal Newsletter Styczeń 2018

Legal Newsletter - Styczeń 2018 · Newsletter Styczeń 2018 ... Najwyższego z dnia 10 marca 2017 r. (III CZP 109/16). Sąd Najwyższy stanął w niej na stanowisku, że cywilnoprawne

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

GIODO po nowemu

Inwestycje na nowych zasadach. Założenia projektu ustawy o zasadach wspierania nowych inwestycji.

Czy czynności bankowe wykonywane przez nieuprawniony podmiot są ważne?

Zmiany na rynku usług turystycznych

Nowości w prawie

KPMG

Legal Newsletter

Styczeń 2018

© 2018 D.Dobkowski spółka komandytowa jest kancelarią prawniczą stowarzyszoną z KPMG w Polsce.Nazwa i logo KPMG są zastrzeżonymi znakami towarowymi bądź znakami towarowymi KPMG International.

LEGAL NEWSLETTER | 2

W kwietniu 2016 roku zostało uchwalone Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego Rady (UE) 2016/679 sprawie ochrony osób fizycznych związku przetwarzaniem danych osobowych (czyli ogólne rozporządzenia ochronie danych, tzw. GDPR), które co prawda formalnie weszło już życie, ale będzie pełni stosowane od 25 maja 2018 roku.

Przepisy GDPR wprowadzają szereg wymogów kierowanych do państw członkowskich, m.in. zobowiązują do ustanowienia niezależnego organu nadzorczego, sprawującego kontrolę nad przetwarzaniem danych osobowych, powoływanego przez parlament, rząd, głowę państwa lub niezależny organ, uprawniony do powoływania członków organu nadzorczego na podstawie prawa państwa członkowskiego.

Polsce, dotychczasowym stanie prawnym, funkcję organu nadzorczego (organu ochrony danych osobowych) pełni Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych (GIODO), powoływany przez Sejm za zgodą Senatu, na czteroletnią kadencję.

Projekt krajowych przepisów wdrażających GDPR (dalej „Projekt”), przewiduje zmianę nazwy organu nadzorczego, który od będzie funkcjonował jako Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych (dalej „Prezes UODO”). Okres jego kadencji pozostanie bez zmian (4 lata), natomiast Prezes UODO będzie powołany przez Sejm na wniosek Prezesa Rady Ministrów (procedurze nie będzie zatem udziału Senatu).

Zgodnie postanowieniami GDPR (których uszczegółowienie jest zawarte Projekcie) organ nadzorczy będzie wyposażony szereg kompetencji umożliwiających mu wykonywanie swojej funkcji. Podkreślenia wymaga, że część uprawnień Prezesa UODO, przewidzianych GDPR Projekcie, ma charakter zupełnie nowy; nie były one przewidziane przepisach dotychczasowych (ustawa ochronie danych osobowych dnia 29 sierpnia 1997 roku, dalej „u.o.d.o.”).

szczególności, należy wskazać na rolę Prezesa UODO mechanizmach certyfikacji, których mowa GDPR. Uzyskanie formalnego certyfikatu, przyznawanego po przejściu procesu certyfikacji, ma stanowić potwierdzenie przestrzegania przez administratorów lub podmioty przetwarzające dane osobowe przepisów GDPR. Zgodnie Projektem, opracowanie kryteriów certyfikacji oraz dokonywanie ewentualne cofnięcie certyfikacji ma należeć właśnie do obowiązków Prezesa UODO.

Kolejnym nowym uprawnieniem Prezesa UODO,

GIODO po nowemu

LEGAL NEWSLETTER | 3

© 2018 D.Dobkowski spółka komandytowa jest kancelarią prawniczą stowarzyszoną z KPMG w Polsce.Nazwa i logo KPMG są zastrzeżonymi znakami towarowymi bądź znakami towarowymi KPMG International.

przewidzianym GDPR, jest akredytacja podmiotów, które będą zajmowały się monitorowaniem przestrzegania przez administratorów/przetwarzających dane osobowe tzw. kodeksów postępowania, stanowiących zasady postępowania zakresie ochrony danych osobowych, opracowywane przez zrzeszenia/inne podmioty reprezentujące kategorie administratorów (szczególności poszczególne branże/sektory przemysłu). Wykaz podmiotów, które uzyskały akredytację Prezesa UODO, będzie umieszczany na stronie podmiotowej BIP przypisanej Prezesowi UODO.

Projekt przewiduje również, że Prezes UODO będzie opracowywał publikował BIP rekomendacje określające środki techniczne organizacyjne stosowane celu zapewnienia bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych. Takie rekomendacje będą istotne ze względu na fakt, że planowane jest uchylenie dotychczasowego Rozporządzenia dnia 29 kwietnia 2004 r. sprawie dokumentacji przetwarzania

danych osobowych oraz warunków technicznych organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych. Rekomendacje Prezesa UODO mogą zatem dopomóc administratorom podmiotom przetwarzającym zapewnieniu zgodności stosowanych środków technicznych organizacyjnych (polityki, instrukcje bezpieczeństwa IT, itp.) przepisami GDPR.

Do nowych uprawnień Prezesa UODO, bardzo istotnych punktu widzenia administratorów podmiotów przetwarzających będzie należało również nakładanie wysokich kar pieniężnych za nieprzestrzeganie przepisów ochronie danych osobowych (takiego uprawnienia nie przewiduje dotychczasowa u.o.d.o.). Zgodnie GDPR, wysokość kar, zależności od rodzaju naruszenia, może wynieść nawet 20 mln EUR lub (przypadku przedsiębiorców) 4% rocznego obrotu. Natomiast Projekcie zaproponowano ograniczenie wysokości kar pieniężnych nakładanych na podmioty publiczne - do kwoty 100 000 złotych.

celu minimalizacji ryzyka poniesienia tak wysokich kar, warto aby administratorzy podmioty przetwarzające dane osobowe już dziś podjęli kroki zmierzające dostosowanie ich działalności, tym procesów przetwarzania danych osobowych posiadanej dokumentacji, do przepisów GDPR. Tym bardziej, że do okresu pełnego stosowania GDPR pozostaje już coraz mniej czasu, pełne dostosowanie działalności do wymogów GDPR może okazać się pracochłonne

Magdalena BęzaRadca prawny

E: [email protected]

Autorzy:

© 2018 D.Dobkowski spółka komandytowa jest kancelarią prawniczą stowarzyszoną z KPMG w Polsce.Nazwa i logo KPMG są zastrzeżonymi znakami towarowymi bądź znakami towarowymi KPMG International.

LEGAL NEWSLETTER | 4

Inwestycje na nowych zasadach. Założenia projektu ustawy o zasadach wspierania nowych inwestycji.W październiku br. do konsultacji publicznych trafił opublikowany przez Ministerstwo Rozwoju projekt ustawy o zasadach wspierania nowych inwestycji („Projekt”).

Projekt zakłada wsparcie przedsiębiorców na obszarze całego państwa, znosząc tym samym dotychczasowe ograniczenia terytorialne dotyczące możliwości uzyskania wsparcia w formie zwolnienia od podatku dochodowego wyłącznie w wyznaczonym terenie specjalnych stref ekonomicznych („SSE”). Nowe mechanizmy wsparcia przewidziane w Projekcie, mają docelowo zastąpić wsparcie dotychczas funkcjonujące w ramach ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych1.

Pomoc, w postaci zwolnień podatkowych bądź usług świadczonych przez zarządzających obszarami, dostępna ma być dla przedsiębiorców planujących dokonanie na terenie kraju nowych inwestycji, które obejmować będą utworzenie nowego zakładu produkcyjnego oraz reinwestycje.

Nowe inwestycje - inwestycje w rzeczowe aktywa trwałe lub wartości niematerialne i prawne związane z:

• założeniem nowego zakładu,

• ze zwiększeniem zdolności produkcyjnej istniejącego zakładu,

• dywersyfikacją produkcji zakładu poprzez wprowadzenie produktów uprzednio nieprodukowanych w zakładzie lub zasadniczą zmianą dotyczącą procesu produkcyjnego istniejącego zakładu

Intencją autorów Projektu jest dostosowanie zasad i trybu wspierania nowych inwestycji do zmieniających się realiów społeczno-gospodarczych, a także skorelowanie mechanizmu wsparcia ze Strategią na rzecz Odpowiedzialnego rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.)

Zgodnie z założeniami Projektu, pomoc udzielana będzie na podstawie decyzji o wsparciu wydawanych przez ministra właściwego do spraw gospodarki, na wniosek, którego wzór (zawierający w szczególności określenie przedsiębiorcy, charakter planowanej inwestycji, lokalizację inwestycji oraz wykaz kosztów kwalifikowanych) zostanie określony w przepisach wykonawczych. Korzystanie ze wsparcia możliwe będzie przez okres obowiązywania wydanej na rzecz przedsiębiorcy decyzji. Zgodnie

z Projektem decyzje o wsparciu wydawane będą na czas oznaczony nie krótszy niż 10 i nie dłuższy niż 15 lat (im wyższa intensywność pomocy publicznej w regionie dozwolona przez Unię Europejską, tym dłuższy okres zwolnienia), przy czym jeżeli w dniu wydania decyzji o wsparciu teren na którym ma być zlokalizowana nowa inwestycja, będzie położony w granicach SSE to decyzja zostanie wydana na 15 lat.

Istotne zmiany:

• całkowite odejście od ograniczeń terytorialnych – projektowana ustawa znajdzie zastosowanie do wsparcia udzielanego dla nowych inwestycji realizowanych na terytorium RP

• ustalenie okresu korzystania ze zwolnienia podatkowego – terminowe decyzje o udzieleniu pomocy (od 10 do 15 lat)

Zgodnie z Projektem decyzja o wsparciu poza okresem jej obowiązywania określać będzie także przedmiot działalności gospodarczej oraz warunki, które przedsiębiorca obowiązany jest spełnić. Warunki te dotyczyć mogą w szczególności:

• zatrudnienia przez przedsiębiorcę w związku z nową inwestycją, przez określony czas, określonej liczby pracowników;

• poniesienia przez przedsiębiorcę w określonym terminie kosztów kwalifikowanych inwestycji;

• terminu zakończenia realizacji inwestycji, po upływie którego koszty inwestycji poniesione przez przedsiębiorcę nie mogą być uznane jako koszty kwalifikowane;

• wymagań stawianych nowych inwestycjom ubiegającym się o wsparcie;

• maksymalnej wysokości nakładów inwestycyjnych i dwuletnich kosztów pracy, jakie mogą być uwzględnione przy określeniu maksymalnej wysokości pomocy publicznej;

• terenu, na którym inwestycja zostanie zrealizowana, z uwzględnieniem danych ewidencyjnych nieruchomości.

1 Ustawa z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1010)

LEGAL NEWSLETTER | 5

© 2018 D.Dobkowski spółka komandytowa jest kancelarią prawniczą stowarzyszoną z KPMG w Polsce.Nazwa i logo KPMG są zastrzeżonymi znakami towarowymi bądź znakami towarowymi KPMG International.

Wsparcie może zostać udzielone w odniesieniu do nowej inwestycji, w ramach której zostaną poniesione koszty kwalifikowane inwestycji w określonej wysokości2 oraz która spełnia kryteria jakościowe, które określać ma rozporządzeniu wydanym przez Radę Ministrów.

Kluczowe zatem będzie dla przedsiębiorców wyżej wymienione rozporządzenie, które określać będzie kryteria jakościowe warunkujące przyznanie pomocy. Niestety na chwilę obecną z uwagi na brak projektu rozporządzenia nie są znane kryteria, których spełnienie determinować będzie przyznanie wsparcia. Rozporządzenie poza wskazaniem na kryteria jakościowe oraz ilościowe uwzględniające stopę bezrobocia w powiecie właściwym dla miejsca realizacji nowej inwestycji, określać będzie również rodzaje działalności gospodarczej, na które nie będzie wydawana decyzja o wsparciu, sposób weryfikacji spełniania wymagań, warunki udzielania pomocy w formie zwolnienia podatkowego, maksymalną dopuszczalną wielkość pomocy publicznej, sposoby ustalania terminu obowiązywania decyzji o wsparciu dla danej inwestycji, koszty kwalifikujące się do objęcia pomocą publiczną z tytułu nowej inwestycji, sposób dyskontowania kosztów inwestycji i wielkości pomocy publicznej na dzień wydania decyzji o wsparciu, sposób ustalania wielkości dopuszczalnej pomocy publicznej w przypadku prowadzenia działalności na podstawie więcej niż jednej decyzji o wsparciu, a także sposób wydzielenia organizacyjnego działalności objętej decyzją o wsparciu oraz prowadzenia rozliczeń w przypadku

prowadzenia przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej nieobjętej decyzją o wsparciu.

Nowe przepisy przewidują ponadto wzmocnienie roli podmiotów zarządzających, które świadczyć będą na rzecz przedsiębiorców nieodpłatnie usługi w zakresie szkoleń oraz doradztwa, a także będą głównym punktem kontaktu w regionie w ramach systemu obsługi inwestora one stop shop oraz regionalnym koordynatorem udzielania pomocy publicznej w obszarze instrumentu zwolnień podatkowych i dotacji rządowej. Zgodnie z założeniem pomysłodawców Projektu spółki zarządzające staną się centrum wiedzy dla przedsiębiorców o wszystkich aspektach działalności gospodarczej w regionie, a także będą kontynuowały specjalizację w branżach i sektorach, w których mają przewagi kompetencyjne. Do zadań spółek zarządzających należeć będzie podejmowanie działań zmierzających do powstawania nowych inwestycji i ich rozwoju na terenie obszaru, który został mu przypisany, a także obowiązek sporządzenia planu rozwoju inwestycji.

Projekt zakłada ponadto utworzenie Ewidencji Wsparcia Inwestycji będącej centralnym rejestrem prowadzonym w systemie teleinformatycznym, który służyć ma wspieranie polityki gospodarczej oraz polityki regionalnej przez zarządzających obszarem, a także ma być pomocny w uzyskaniu pełnego obrazu podmiotów inwestujących lub planujących inwestycje w Polsce.

W uzasadnieniu projektu wskazano, iż przedsiębiorcy posiadający zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej wydane na gruncie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych będą działali w reżimie prawnym tej ustawy do końca 2026 roku. Wszystkie zaś prawa nabyte przez przedsiębiorców realizujących inwestycje na terenie SSE zostaną przez nich zachowane.

Projekt jest obecnie na wczesnym etapie prac, w związku z czym ostateczny kształt proponowanych rozwiązań może ulec zmianie.

Autor:

Natalia KotłowskaRadca prawny E: [email protected]

2 Wysokość ta zostanie określona w rozporządzeniu wydanym na podstawie projektowanej ustawy

© 2018 D.Dobkowski spółka komandytowa jest kancelarią prawniczą stowarzyszoną z KPMG w Polsce.Nazwa i logo KPMG są zastrzeżonymi znakami towarowymi bądź znakami towarowymi KPMG International.

LEGAL NEWSLETTER | 6

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe („Prawo bankowe”) zawiera katalog czynności, nazywanych „czynnościami bankowymi”. Część z nich może być, co do zasady, wykonywana w ramach działalności gospodarczej wyłącznie przez banki. Inne jednostki organizacyjne mogą wykonywać takie czynności, jeżeli przepisy odrębnych ustaw uprawniają je do tego. Do ww. czynności, zastrzeżonych zasadniczo dla banków, należy m. in. przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów, prowadzenie innych rachunków bankowych, udzielanie kredytów, udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw.

Zgodnie z art. 170 Prawa bankowego wykonywanie czynności bankowych bez zezwolenia nie stanowi podstawy do pobierania oprocentowania, prowizji, opłat ani innego wynagrodzenia, zaś podmiot, który otrzymał oprocentowanie, prowizję, opłaty lub inne wynagrodzenie za ww. czynności, jest zobowiązany do ich zwrotu.

W literaturze przedmiotu prowadzono rozważania na temat tego, czy w świetle art. 170 Prawa bankowego czynności bankowe wykonywane bez wymaganego prawem zezwolenia mogą być uznane za ważne.

Zagadnieniu temu została poświęcona uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 2017 r. (III CZP 109/16). Sąd Najwyższy stanął w niej na stanowisku, że cywilnoprawne sankcje związane z wykonywaniem czynności bankowych przez podmioty nieuprawnione, tj. nieposiadające wymaganego prawem zezwolenia, ograniczają się

do treści art. 170 Prawa bankowego. Oznacza to, że czynnościom takim nie można przypisać sankcji nieważności.

Sąd Najwyższy wydał ww. orzeczenie na tle stanu faktycznego obejmującego sytuację, w której dwa podmioty zawarły tzw. „umowę inwestycyjną”. W oparciu o jej postanowienia, jedna ze stron przyjęła od drugiej strony wkład pieniężny oraz zobowiązała się do określonych świadczeń pieniężnych wobec podmiotu trzeciego. Rachunek, na który dokonano ww. wpłaty, służył również do rozliczeń między stronami umowy. Sądy rozpoznające sprawę uznały, że mamy tu do czynienia z – zastrzeżoną zasadniczo dla banków - czynnością bankową, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 Prawa bankowego, tj. z przyjmowaniem wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzeniem rachunków tych wkładów (w przedmiotowej sprawie czynność ta była wykonywana przez nieuprawiony podmiot). Z poglądem tym zgodził się Sąd Najwyższy.

Analizując zagadnienie, o którym mowa w niniejszym artykule, Sąd Najwyższy zauważył, że ratio legis sankcji wskazanych w art. 170 Prawa bankowego może być rozumiane dwojako.

Z jednej strony, wynikający z Prawa bankowego bezwzględny zakaz dokonywania czynności bankowych przez podmioty nieuprawnione może prowadzić do wniosku, że celem ustawodawcy jest wyeliminowanie z obrotu prawnego takich czynności. Konstatacja taka wydaje się tym bardziej uprawniona, że w art. 171 Prawa

Czy czynności bankowe wykonywane przez nieuprawniony podmiot są ważne?

LEGAL NEWSLETTER | 7

© 2018 D.Dobkowski spółka komandytowa jest kancelarią prawniczą stowarzyszoną z KPMG w Polsce.Nazwa i logo KPMG są zastrzeżonymi znakami towarowymi bądź znakami towarowymi KPMG International.

bankowego przewidziane zostały dotkliwe sankcje karne za prowadzenie bez zezwolenia działalności polegającej na gromadzeniu środków pieniężnych innych osób w celu udzielania kredytów, pożyczek pieniężnych lub obciążania ryzykiem tych środków w inny sposób. Działania takie są zagrożone sankcją grzywny do 10.000.000 zł i karą pozbawienia wolności do lat 5. Sąd Najwyższy zwraca w tym kontekście uwagę na zagrożenia, które mogą wynikać z obracania pieniądzem i z lokowania środków pieniężnych przez podmioty niespełniające standardów wynikających z regulacji krajowych i europejskich.

Z drugiej strony, jak zauważa Sąd Najwyższy, ustawodawca nie zastrzegł wprost sankcji nieważności czynności bankowych wykonywanych z naruszeniem przepisów Prawa bankowego, tj. przez podmiot niemający stosownego zezwolenia. W ocenie Sądu Najwyższego, zabieg taki mógł zostać dokonany przez (racjonalnego) ustawodawcę celowo. Brak sankcji nieważności może bowiem wynikać z faktu, iż nieważność taka niekoniecznie leżałaby w interesie kontrahenta podmiotu wykonującego czynności bankowe bez zezwolenia. Nieważność takich czynności mogłaby skutkować pozbawieniem takiego kontrahenta możliwości skutecznego dochodzenia roszczeń przysługujących mu na podstawie ważnie zawartej umowy. Sąd Najwyższy wskazuje przy tym, że sankcje karne przewidziane w art. 171 Prawa bankowego, w połączeniu z sankcjami cywilnoprawnymi, o których mowa w art. 170 Prawa bankowego, są wystarczająco surowe i dolegliwe. Powinny one skutecznie zapobiegać wykonywaniu czynności bankowych przez podmioty nielegitymujące się odpowiednim zezwoleniem.

Sąd Najwyższy, po rozważeniu powyższych argumentów, doszedł do wniosku, że umowy obejmujące wykonywanie przez nieuprawnione podmioty czynności bankowych w rozumieniu Prawa bankowego są ważne. Takie stanowisko znalazło wcześniej potwierdzenie w doktrynie (większość jej przedstawicieli wysuwa argumenty zbieżne z tymi, które sformułował Sąd Najwyższy w przywołanej uchwale), a także we wcześniejszym orzecznictwie Sądu Najwyższego (uchwała z dnia 20 lutego 1997 r., III ZP 5/97).

dr Anna Jóźwicka

Radca prawny

E: [email protected]

Autor:

LEGAL NEWSLETTER | 8

© 2018 D.Dobkowski spółka komandytowa jest kancelarią prawniczą stowarzyszoną z KPMG w Polsce.Nazwa i logo KPMG są zastrzeżonymi znakami towarowymi bądź znakami towarowymi KPMG International.

Zmiany na rynku usług turystycznychW dniu 24 listopada 2017 r. Parlament uchwalił ustawę o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (dalej „Ustawa”), która z dniem 1 lipca 2018 r. wprowadzi zasadnicze zmiany w zakresie oferowania i sprzedaży usług turystycznych. Ustawa wdraża do polskiego porządku prawnego Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2302 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych. Nowe regulacje są reakcją na dynamiczne zmiany zachodzące na rynku usług turystycznych (między innymi korzystanie z ofert internetowych), a także indywidualizację imprez turystycznych i łączenie różnych usług turystycznych. Celem zmian jest przede wszystkim poprawa rozwiązań w zakresie zabezpieczeń podróżnych przed skutkami niewypłacalności organizatorów turystyki i przedsiębiorców pośredniczących w nabywaniu usług turystycznych.

W dniu 24 listopada 2017 r. Parlament uchwalił ustawę o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (dalej „Ustawa”), która z dniem 1 lipca 2018 r. wprowadzi zasadnicze zmiany w zakresie oferowania i sprzedaży usług turystycznych. Ustawa wdraża do polskiego porządku prawnego Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2302 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych. Nowe regulacje są reakcją na dynamiczne zmiany zachodzące na rynku usług turystycznych (między innymi korzystanie z ofert internetowych), a także indywidualizację imprez turystycznych i łączenie różnych usług turystycznych.

Celem zmian jest przede wszystkim poprawa rozwiązań w zakresie zabezpieczeń podróżnych przed skutkami niewypłacalności organizatorów turystyki i przedsiębiorców pośredniczących w nabywaniu usług turystycznych.

Z racji tego, że materia regulowana Dyrektywą transponowaną do polskiego prawa stanowi w wielu aspektach nowe zagadnienia (np. powiązane usługi turystyczne czy też ułatwianie nabywania takich usług), nie było możliwe wprowadzenie tych nowych instytucji prawnych do dotychczas obowiązującej ustawy o usługach turystycznych. Stąd też uchwalona została zupełnie nowa ustawa, a dotychczasowa ustawa o usługach turystycznych po zmianie nazwy będzie odnosiła się jedynie do usług hotelarskich oraz usług pilotów wycieczek i przewodników turystycznych.

Wskazana wyżej Dyrektywa przewiduje obowiązek maksymalnej harmonizacji przepisów. Tym samym uniemożliwiła one dowolne kształtowanie polskich przepisów, gdyż jej celem było stworzenie spójnych i jednolitych rozwiązań prawnych dla wszystkich podmiotów funkcjonujących na rynku usług turystycznych w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Ustawa oprócz wprowadzenia nowych pojęć, między innymi pojęcia „powiązanych usług turystycznych”, „punktu sprzedaży” czy też „niezgodności”, zdefiniowała również nowe grupy podmiotów, które będą objęte nowymi regulacjami, tj. „przedsiębiorców turystycznych” i „przedsiębiorców ułatwiających nabywanie powiązanych usług turystycznych”.

W rozumieniu Ustawy powiązanymi usługami turystycznymi jest połączenie co najmniej dwóch różnych rodzajów usług turystycznych (usługę przewozu pasażerów albo zakwaterowania w celach innych niż pobytowe albo wynajmu pojazdów albo inną usługę świadczoną podróżnym), nabytych na potrzeby tej samej podróży lub wakacji, objęte różnymi umowami z dostawcami, lecz niestanowiących imprezy turystycznej. Z kolei imprezą turystyczną jest połączenie co najmniej dwóch rożnych rodzajów usług turystycznych na potrzeby tej samej podróży lub wakacji, spełniających warunki wskazane w Ustawie.

Ustawa usprawniła system zabezpieczeń finansowych na wypadek niewypłacalności organizatora turystyki lub przedsiębiorcy ułatwiającego nabywanie powiązanych usług turystycznych. Podmioty te obowiązane są spełniać szereg warunków, w tym przede wszystkim zapewnić podróżnym na wypadek swojej niewypłacalności: (i) pokrycie kosztów kontynuacji imprezy lub kosztów powrotu do kraju, gdy

LEGAL NEWSLETTER | 9

© 2018 D.Dobkowski spółka komandytowa jest kancelarią prawniczą stowarzyszoną z KPMG w Polsce.Nazwa i logo KPMG są zastrzeżonymi znakami towarowymi bądź znakami towarowymi KPMG International.

wbrew obowiązkowi nie zapewniają tej kontynuacji lub powrotu, (ii) zwrot wpłat wniesionych tytułem zapłaty za imprezę lub usługę, w sytuacji gdy z przyczyn dotyczących organizatora turystyki lub przedsiębiorcy ułatwiającego nabywanie powiązanych usług turystycznych impreza lub jakakolwiek opłacona usługa nie została lub nie zostanie zrealizowana. Obowiązki te realizowane są poprzez zawarcie przez organizatora turystyki lub przedsiębiorcy ułatwiającego nabywanie powiązanych usług turystycznych gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej lub zawarcie umowy ubezpieczenia, lub umowy o turystyczny rachunek powierniczy, a także dokonywanie wpłat składek na Turystyczny Fundusz Gwarancyjny.

W odniesieniu do turystycznego rachunku powierniczego Ustawa doprecyzowała zasady jego funkcjonowania; bowiem dotychczas istniały tylko ogólne uregulowania.

Rozszerzone zostały również znacząco obowiązki informacyjne organizatorów turystyki, przedsiębiorców ułatwiających nabywanie powiązanych usług turystycznych a także agentów turystycznych wobec podróżnych. Na wzór przepisów chroniących konsumentów w branży finansowej (przy kredycie konsumenckim, czy kredytach hipotecznych), i tu wprowadzono standardowe formularze informacyjne, które powyższe podmioty są obowiązane przekazywać klientom.

W myśl przepisów Dyrektywy w Ustawie zawarta została szczegółowa regulacja dotycząca umowy o udział w imprezie turystycznej (w szczególności precyzyjnie określono jakie postanowienia powinny znaleźć się w jej treści, a także jakie informacje otrzymane przed zawarciem umowy powinny stanowić jej integralny element), a także dokumenty i informacje, które podróżny musi otrzymać przed rozpoczęciem imprezy turystycznej. Ponadto, organizatorzy turystyki i agenci turystyczni zostali zobowiązani do bezzwłocznego udostępnienia podróżnym na trwałym nośniku kopii umowy lub potwierdzenia jej zawarcia.

Ustawa wyłącza spod zakresu stosowania przepisów wycieczki tzw. jednodniowe - trwające krócej niż 24 godziny (chyba, że obejmują one nocleg). Przepisy nie będą też obejmowały imprez oferowanych, zamawianych i realizowanych okazjonalnie na zasadach niezarobkowych i wyłącznie o ograniczonej grupie podróżnych, a także podróży służbowych.

Ustawodawca szacuje, że liczba przedsiębiorców, do których będą miały zastosowanie nowe przepisy wrośnie o ponad półtora tysiąca w stosunku do podmiotów objętych dotychczasową ustawa o turystyce, gdyż obejmą dodatkowe podmioty, które oferują klientom tzw. pakiety dynamiczne (zindywidualizowane imprezy turystyczne składające się z różnych usług zakupionych u różnych podmiotów).

Autor:

Renata KulpaRadca prawny E: [email protected]

© 2018 D.Dobkowski spółka komandytowa jest kancelarią prawniczą stowarzyszoną z KPMG w Polsce.Nazwa i logo KPMG są zastrzeżonymi znakami towarowymi bądź znakami towarowymi KPMG International.

LEGAL NEWSLETTER | 10

Nowości w prawie

Ustawa o jawności życia publicznego

W Rządowym Centrum Legislacji trwa opiniowanie projektu nowej Ustawy o jawności życia publicznego. Stanowi ona próbę ujęcia w jednym akcie prawnym zasad jawności życia publicznego dotychczas rozproszonych w wielu aktach. Regulacja ma zastąpić m.in. Ustawę o dostępie do informacji publicznej. Jako naczelną zasadę projekt przyjmuje prawo każdej osoby do żądania udzielenia informacji publicznej, bez konieczności wykazywania w tym interesu prawnego lub faktycznego. Prawo uzyskiwania informacji publicznej obejmie nie tylko informację publiczną (w tym informację przetworzoną), ale też wgląd do dokumentów urzędowych oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z wyborów powszechnych. Projekt wprowadza m.in. do polskiego porządku prawnego instytucję sygnalisty, tj. osoby, która informując wymiar sprawiedliwości o możliwości popełnienia przestępstwa przez jego pracodawcę lub inny podmiot związany z nim stosunkiem umownym, naraża się przez to na ujemne konsekwencje zawodowe i materialne. Projekt przewiduje również rozszerzenie katalogu osób zobowiązanych do składania oświadczeń majątkowych. Będą musieli je składać m.in. prezesi i członkowie zarządów oraz rad nadzorczych spółek z ponad 10 proc udziałem Skarbu Państwa lub samorządów, osoby uczestniczące w procesie udzielania zamówień publicznych, uczestniczące w procesach prywatyzacyjnych. Co więcej jednostki sektora publicznego oraz średni i więksi przedsiębiorcy będą zobowiązani do przygotowania i stosowania wewnętrznych procedur antykorupcyjnych, tzw. kodeksów antykorupcyjnych. Ustawa ma, zgodnie z założeniami, zwiększyć jawność zamówień publicznych.

VAT i „split payment” – nowe regulacje

10 listopada 2017 r. przekazano do Senatu projekt Ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz

niektórych innych ustaw, który wprowadza do Ustawy o podatku od towarów i usług mechanizm tzw. podzielonej płatności podatku od towarów i usług. Nowelizacja zakłada, by w przypadku rozliczeń między przedsiębiorcami (B2B) płatność za nabyty towar lub usługę była dokonywana na dwa rachunki: na jeden trafiałaby należność netto, a na rachunek VAT – kwota należnego podatku. Wdrożenie tego rozwiązania ma zapewnić większą stabilność wpływów z podatku VAT oraz zapobiegać unikaniu jego płacenia. Mechanizm zawarty w projekcie ma przeciwdziałać nadużyciom i oszustwom podatkowym, w tym wyprowadzaniu pieniędzy za granicę. Mechanizm podzielonej płatności ma wejść w życie 1 kwietnia 2018 r.

Publikacja danych podatkowych największych podmiotów

24 listopada 2017 r. odbyło się III czytanie rządowego projektu nowelizacji Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z nim podstawowe dane podatkowe największych firm – podatników CIT, będą publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej. Projekt dotyczy podatników, u których wartość przychodu uzyskana w roku podatkowym przekroczyła kwotę odpowiadającą równowartości 50 mln euro. Zgodnie z uzasadnieniem, takich firm jest około 2.000. Projektowana nowelizacja obejmie także podatkowe grupy kapitałowe (bez względu na wysokość osiągniętych przychodów) – rząd szacuje, że jest ich około 60. Ustawa weszła w życie 1 stycznia 2018 r.

Zniesienie limitu wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe

Od 1 stycznia 2018 r. składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe są odprowadzane bez limitów. Poprzednio roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym roku kalendarzowym nie mogła być wyższa od kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce

© 2018 D.Dobkowski spółka komandytowa jest kancelarią prawniczą stowarzyszoną z KPMG w Polsce.Nazwa i logo KPMG są zastrzeżonymi znakami towarowymi bądź znakami towarowymi KPMG International.

LEGAL NEWSLETTER | 11

narodowej na dany rok kalendarzowy. 24 listopada 2017 r. odbyło się III czytanie projektu o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. Prezydent skierował ustawę do Trybunału Konstytucyjnego.

Zakaz handlu w niedzielę

1 marca 2018 r. planowane jest wejście w życie Ustawy o ograniczeniu handlu w niedzielę. Zgodnie z projektem ustawy od marca 2018 r. zakaz nie będzie obejmował dwóch niedziel handlowych (pierwszej i ostatniej), w 2019 r. – jednej, ostatniej, niedzieli miesiąca, a od 2020 r. zakaz handlu obowiązywał będzie już we wszystkie niedziele (z pewnymi odstępstwami). Ustawa 11 stycznia 2018 r. została przekazana Prezydentowi do podpisu.

Podatki

27 listopada 2017 r. w Dzienniku Ustaw opublikowano Ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U.2017.2175.). Nowela weszła w życie 1 stycznia 2018 r. wprowadzając kilka istotnych zmian, w tym m.in.:

1. Podwyższoną kwotę wolną od podatku z 6600 zł do 8000 zł.

2. Wprowadzenie tzw. podatku od centrów handlowych – czyli minimalnego podatku dochodowego dla właścicieli nieruchomości komercyjnych o wartości przekraczającej 10 mln zł. Podatek będzie naliczany od podstawy opodatkowania stanowiącej przychód ustalany na podstawie wartości nieruchomości, wynikającej z prowadzonej przez podatnika ewidencji. Od tak ustalonej podstawy opodatkowania pobierany będzie miesięczny podatek w wysokości 0,035 proc.

3. Przeciwdziałanie optymalizacji podatkowej – wprowadzono kilka regulacji mających na celu „uszczelnienie” systemu podatku dochodowego od osób prawnych poprzez przeciwdziałanie przenoszeniu zysku do innych krajów w celu korzystniejszego opodatkowania.

4. Likwidację podwójnego ewidencjonowania rezerw/odpisów w bankach – zmniejszenie obowiązków dokumentacyjnych. Chodzi o dostosowanie przepisów ustawy podatkowej do zmieniających się standardów rachunkowości. Według nowych przepisów banki stosujące MSR nie będą musiały prowadzić podwójnej rachunkowości (do celów rachunkowych i podatkowych).

5. Podwyższenie z 3500 do 10.000 zł limitu wartości środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, umożliwiającego jednorazowe zaliczenie wydatków na nabycie tych środków lub wartości do kosztów uzyskania przychodów.

6. Dostosowanie do nowej Klasyfikacji Środków Trwałych ustaw PIT i CIT. Chodzi o przyporządkowanie nowych symboli i nazw grup KŚT 2016 – bez merytorycznej zmiany przepisów podatkowych. Umożliwi to prawidłowe stosowanie przez podatników rocznych stawek amortyzacyjnych.

Maria Pazio-WitkowskaPrawnik E: [email protected]

Autor:

kpmglegal.pl

Kontakt:Elżbieta Dobrzyńska-Bajger E: [email protected]

D.Dobkowski sp.k. ul. Inflancka 4A 00-189 Warszawa

T: +48 (22) 528 13 00 E: [email protected]

© 2018 D.Dobkowski spółka komandytowa jest kancelarią prawniczą stowarzyszoną z KPMG w Polsce.Nazwa i logo KPMG są zastrzeżonymi znakami towarowymi bądź znakami towarowymi KPMG International.

Znajdź nas:kpmg.plyoutube.com/kpmgpolandfacebook.com/kpmgpolandtwitter.com/kpmgpolandlinkedin.com/company/kpmg_polandinstagram.com/kpmgpolandpinterest.com/kpmgpolandkpmg.com/pl/appitunes.com/apps/KPMGThoughtLeadershipitunes.com/apps/KPMGGlobalTaxitunes.com/apps/KPMGPolandCareer