Persia. Daniel 11:1-2

Grecia. Daniel 11:3-4

Mga Ptolemy ug Seleucid. Daniel 11:5-14

Imperiong Roma. Daniel 11:15-28

Papadong Roma. Daniel 11:29-39

Ang Panahon sa Kataposan. Daniel 11:40-45

Unang panan-awon

Ika-2 panan-awon

Ika-3 panan-awon

Media-Persia 7:5 8:3-4 11:2

Grecia (Aleander Daku)7:6

8:5-7 11:3

Grecia nabahin 8:8 11:4-14

Imperiong Roma 7:7 8:9-11 11:15-28

Papadong Roma 7:8 8:12 11:29-39

Ang Panahon sa Kataposan 7:13-14 8:13-14 11:40-45

Ang Ikaduhang Pag-anhi 7:27 8:25 12:1-3

Si Daniel gipakitaanog tulo ka mga panan-awon tali sa unangtuig ni Belsasar ug saikatulong tuig ni Ciro.

Ang matag panan-awon mas detalyekaysa sa nangagi. Kininagasaysay sakasinatian sakatawhan sa Dios diha sa matag gutlosa kasaysayan.

Masabtan nato ang latid sa kasaysayan diha sa Daniel 11 kontun-an nato giunsa sa tulo ka mga panan-awon sapagkadugtong sa usag usa.

Gipadayag ni Gabriel kang Daniel giunsa sa Dios pagkontrolar niana nga makasaysayong gutlo (10:13, 20; 11:1). Unya, iyang gisaysay unsay sunod nga mahitabo.

Ang tulo ka mga Persianhong hari human kang Ciroug kang Cambises, Smerdis ug Dario. Ang ikaupatmao si Xerxes (Hari Ahasuero diha sa mga libro saEsdars ug Ester).

Misulay pagsulong si Dario sa Grecia, apan siyanapildi didto sa Maraton. Si Xerxes miadto sa Athens, apan siya usab napildi.

Ang paagi kadtong mga hari pagpailaila maoymagkabuyon sa mga tagna ni Amos. Niana nga tagna, ang Dios nagpasaylo sa tulo ka mga sala sa usa kagingharian, apan kini gisentensyahan tungod sa ika-upat nga sala.

Cambises

Xerxes

Dario Smerdis

Ang mga Helenismong estado nanagtigum sa ilangpuersa sa pakigharong ni Xerxes. Ang Grecia nahimongusa ka kusgang nasud nga nagpildi sa Persia 150 ka tuighuman niadto.

Si Felipe sa Macedonia maoy nagtigum sa Grecia ugMacedonia. Ang iyang anak—si Aleander Daku—nagsugod sa pagpanakop sa Persia niadtong 334 BC. Nasakop na niya ang tibuok Persianhong Impiro sadihang namatay siya niadtong 323 BC.

Ang iyang impiro nabahin sa upat ka mga dagkunggingharian: ang Seleucid Impiro, ang Ptolemaic nga Gingharian, ang Greco-Bactrian nga Gingharian(Cassander) ug ang Indo-Greek nga Gingharian(Lysimachus)

Ang Dios maoy nagkontrol sa kasaysayan. Iyang gitag-an kini ginatus ka tuig adisir pa kini nahitabo.

CassanderLysimachus

SeleucusPtolemy

Ang hari sa amihanan ug ang hari sa kasadpan nagarepresentar sa nagkalain-laing mga hari ug gingharian hangtud ang Panahon sa Kataposan. Busa, ang ilangkailhanan nagkalainlain sigon sa mga panghitabo nga gibuklad.

Una, ang hari sa habagatan mao ang dinastiya sa mgaPtolemaic nga hari (Egipto), ug ang hari sa amihananmao ang dinastiya sa mga Seluecid nga hari (Siria). AngPalestina—ang yutang saad alang sa mga Judio—nahimutang tali sa duha ka mga gingharian.

Si Antiochus IV Epiphanesmisulay sa pag-Helenismo saIsrael. Ang mga Macabeonagrebelde batok niini, ug angIsrael ug Roma nagpirmahay ogusa ka kasabutan sapagtabangay sa usag usa. Antiochus IV

Seleucida nga Impiro

Ptolemaico nga Impiro

Palestinia

“Ug ang madaugon nga kasundalohan pagadag-on gikan saiyang atubangan, ug bungkagon; oo, ingon man ang

principe sa tugon.” (Daniel 11:22)

Pipilang katawhan ug mga panghitabo sa Romanhong Impiro sa panahon ni Jesus ang nasambit:

“ang usa nga nag-imposar og mga buwis” (b. 20). Cesar Agustus:

Ang iyang senso nagpalihok ni Jose

ngadto sa Betlehem.

“usa ka daotang tawo”

(b. 21). Tiberiu: Si

Jesus gilansang sa krus atol sa iyang paghari.

“sila pagadag-on gikan sa iyang

atubangan... ingon man ang principe sa tugon.” (b. 22). Ang Israel dili na usa ka

nasud sukad niadtong AD 70.

Ang Daniel 11:27-28 nagahulagway sa pagtubo sa Iglesia gunad sa paghari ni Constantino. Pero, ang transisyon gikan sa Paganong Roma ngadto sa Papadong Roma wala mahitabohangtud AD 538, “kay ang katapusan anha pa man sa panahon nga gitudlo.”

PA PA D O N G RO M A

Ang kinaiyahan sa hari sa amihanan usab-usab. Karon kininagarepresentar na og usa ka politikanhon-relihiyosonggahum: ang “gamay nga sungay” buot ilugon ang posisyon saDios (11:36; 7:25; 8:12).

Ang Sanctuaryo giyatak-yatakan, ang inadlawnga mga halad-halad giwagtang ug angmalaglagon nga pasipala moabut (11:31; 8:11). Tanan kini gituman pinaagi saImperiong Roma ug ang pag-ataki batok saLangitnong Sanctuaryo sa Papadong Roma (Mateo 24:3, 15; Lucas 21:7, 20).

Ang pag-ataki batok sa katawhan saDios “sa gitudlong panahon” (b. 35) mao ang paglutos nga milungtadsulod sa 3 ug tunga sa tuig taliniadtong 538 Ad ug 1798 AD. Pipila samga Cristiano ang gipamatay (b.33) ug ang uban nangaluwas (b. 34).

(Daniel 11:32)

Ang panahon sa kataposan (b. 40) nagsugod niadtong 1798 AD. Ang Francia nag-ataki sa Papado pinaagi sa paglangkat kanila sailang politikanhong gahum sa hinanali. Sa Pinadayag 11:8, angFrancia girepresentahan sa Egipto, usa ka gahum nga di-motuoog Dios.

Makausa ang iyang sama naayo (Pin. 12:17; 13:3), ang hari saamihanan nagaataki sa Salin nga girepresentahan sa “angMahimayaong Yuta” (b. 41), Sion (Pin. 14:1).

Daghan ang moapil sa Salin (Edom, Moab, Ammon, b. 41) atol sa pagwali sa tulo kamensahe (Pin. 14:6-12).

Unya, ang hari sa amihanan motipon sa iyang mgakaaway diha sa usa ka treple nga alyansa (b. 43; Pin. 16:13). Sila motigum og daghang katawhan (dagat) sapag-ataki sa Salin. Pero, sila pagalaglagon panahon saIkaduhang Pagbalik ni Jesus (b. 45; Pin. 16:15-21).

“Tanan nga aduna ang Dios diha sa matagnaong

kasaysayan gitino nga matuman diha sa lumalabay

natinuod, ug tanan nga umalabut diha sa hanay

niini mangatuman puhon. Si Daniel, ang profeta sa

Dios, nagatindog sa iyang dapit. Si Juan

nagatingod sa iyang dapit. Diha sa Pinadayag ang

Leon sa tribo sa Juda nag-abli ngadto sa mga

magtutuon sa tagna sa libro sa Daniel, ug busa si

Daniel nagatindog diha sa iyang dapit. Siya

nagadala sa iyang pamatuod, nga gipadayag sa

Ginoo kaniya diha sa panan-awon sa daku ug

solemne nga mga panghitabo diin kita

kinahanglan manghibalo samtang kita magtindog

sa labing bakanan sa katumanan niini.”

E.G.W. (Selected Messages, vol. 2, cp. 12, p. 109)