ANG MGA DINASTIYA SA KOREA

KABIHASNAN SA SILANGANG ASYA

KOREA

• Matatagpuan sa Silangang Asya, sa Peninsula o Tangway na nakadikit sa Hilagang Silangan ng China.

Ang Kasaysayan ng Korea ay nagsimula sa alamat ni Dangun o Tangun, anak ng diyos ng kalangitan na si Prinsipe Hwanung

DANGUN/ TANGUN

• Siya ang pinaniniwalaang nagtatag ng Lumang Kaharian ng JOSEON o GOJOSEON, ang Unang Kaharian ng Korea na nagsimula noong 2333 BCE.

• Siya ang kinikilalang “AMA NG KOREA”

GOJOSEON

Ang Lumang Joseon2333 BCE – 108 BCE

GOJOSEON

• Isa sa mga hiwa-hiwalay na Estadong pamayanan sa Korea na lumitaw noong Panahon ng Bronse (3000 BCE- 300 BC)

• Ito ang pinakamalakas na Estado sa lahat ng hiwa-hiwalay na Kaharian. Itinatag ito ni DANGUN. Mula sa isang maliit na estado, ito ay naging isang kaharian.

• Sinalakay ng Han ang Korea noong 109 BCE at nasakop ang Gojoseon, Matapos mapasailalim ay naglagay ang China ng apat na Commandery sa Korea at pinamahalaan ito hanggang noong 108 BCE na nagtagal hanggang 313 AD.

• NANATILING HAWAK NG HAN ANG HILAGANG TERITORYO NG KOREA HANGGANG NOONG 313 CE MALIBAN SA TIMOG NA BAHAGI NITO.

• NANATILING MALAYA ANG TIMOG NG KOREA MULA SA CHINA AT MULA RITO AY LUMITAW NG PAUNTI- UNTI ANG TATLONG KAHARIAN NA NAGBIGAY –DAAN SA PAGPASOK NG PANAHON NG TATLONG KAHARIAN

PANAHON NG TATLONG KAHARIAN

313- 668 AD

PANAHON NG TATLONG KAHARIAN

• NAGANAP SA KATIMUGANG KOREA NA NANATILING MALAYA SA KONTROL NG HAN.

ANG TATLONG KAHARIANG NABUO DITO AY MULA SA TATLONG PAMAYANANG AGRIKULTURAL NA UNTI UNTING NABUO AT NAGING MGA KAHARIAN .

ANG TATLONG KAHARIAN

• 1. GOGURYEO ( KOGURYO)- Lumaganap mula 37 BCE- 668 CE)

2. BAEKJE ( PAEKCHE)- Lumaganap mula 18 BCE- 663 CE

3. SILLA- Namayani mula 57- 668 CE

1. GOGURYEO / KOGURYO

• Unang nabuo sa tatlong kaharian noong 37 BCE

• Lumawak sa hilaga dahil sa matatapang na mandirigma at magagaling na hari.

• Tinalo ang hukbong Tsino at pinatalsik sa Korea

• Umabot ang teritoryo hanggang sa Manchuria

Si JUMONG, ang nagtatag ng KOGURYO

Dahilan ng Pagbagsak at paghina ng Koguryo

• Lokasyon ng Koguryo

- Nasa bukana ito ng tangway ng Korea sa Hilaga

- Ang walang tigil na pakikipaglaban sa mga hukbong Tsino at Mongol sa Hilagang teritoryo ang tuluyang nagpahina sa Goguryeo.

2. BAEKJE/PAEKCHE

• NABUO ANG KAHARIAN NA ITO SA TIMOG- KANLURAN NG KOREA

• MAS MAPAYAPA AT MALAPIT ANG PAKIKIPAG UGNAYAN NITO SA CHINA AT JAPAN

• DAGAT ANG NAGING DAAN NG INTERAKSYON NITO SA JAPAN AT CHINA

3. SILLA

• ITO AY ANG KAHARIANG NATATAG SA TIMOG SILANGAN NG KOREA. ITO ANG PINAKAHULING NATATAG SA TATLO AT SA UNA’Y SIYANG PINAKAMAHINA

DULOT NG PAKIKIPAG-ALYANSA NITO SA T’ANG NG CHINA, NAGAWA NIYANG MATALO ANG GOGURYEO AT BAEKJE AT NAPAG ISA HALOS ANG BUONG KOREA MULA 668-935 BCE

REYNA SEON-DOK, ISA SA MGA BABAENG PINUNO NG KAHARIANG SILLA

QUEEN SEON-DOK NG SILLA

TEMPLONG BUDISTA NA BULGUKSA NA ITINAYO SA KOREA SA PANAHON NG SILLA

ANG KORONA NG SILLA

PINAG ISANG SILLA ( 668-935 BCE)

• DAHIL SA MGA SIGALOT NA NARANASAN SA MGA KAHARIANG BAEKJE AT KOGURYO, NATALO SILA NG SILLA AT NAPASAMA SA KAHARIAN NITO. UNANG BUMAGSAK ANG BAEKJE AT SINUNDAN NG KOGURYO

• MATAPOS MAPAGKAISA ANG TATLONG KAHARIAN, HINARAP NAMAN NG SILLA ANG TANG NG CHINA AT MATAPOS ANG 7 TAONG DIGMAAN AY NAPATALSIK ANG MGA ITO SA KOREA

• SA PANAHON NG PAMAMAHALA NG SILLA, NAKARANAS MULI NG KASAGANAAN AT KAPAYAPAAN ANG KOREA. IPINALAGANAP ANG

• 1. CIVIL SERVICE EXAMINATION ( ARISTOKRATA LANG ANG MAAARING KUMUHA)

• 2. NATAYO ANG MARAMING TEMPLONG BUDDHIST SA KAHARIAN

KATANGIAN NG KULTURA AT LIPUNAN NG TATLONG KAHARIAN

• HINIRAM MULA SA MGA TSINO ANG KANILANG KULTURA AT KANILA ITONG PINAGYAMAN BUNSOD NG ANGKING KAKAYAHAN.

• BAGAMAT HIWA-HIWALAY , MAGKAKAUGNAY SA WIKA AT PANGKAT-ETNIKO ANG TATLONG KAHARIAN

KATANGIAN NG LIPUNAN AT KULTURA NG TATLONG KAHARIAN

• PINAMUMUNUAN ANG TATLONG KAHARIANG ITO NG MGA ARISTOKRATIKONG MANDIRIGMA

• KINOPYA NG TATLONG KAHARIAN MULA SA MGA CHINESE ANG

• 1. SISTEMA NG PAMAHALAAN NG MGA HAN• 2. RELIHIYONG BUDISMO• 3. PARAAN NG PAGSUSULAT

BALHAE ( 698- 926 BCE)

• ITO AY ITINATAG NI DAE JOYEONG, ISANG DATING HENERAL NG KOGURYO.

• SILA AY MGA TAKAS NA AYAW SUMUKO SA SILLA

• NATATAG ANG KANILANG KAHARIAN SA HILAGA NG KOREA. ANG KANILANG KULTURA AY HANGO MULA SA PINAGSANIB NA KULTURANG TANG AT KOGURYO.

• SINAKOP ANG KAHARIANG BALHAE NG MGA KHITAN , ISANG NOMADIKONG PANGKAT MULA HILAGA NOONG IKA- 10 SIGLO

ANG KAHARIAN NG GORYEO O KORYO ( 918- 1392 BCE)

• ANG KAHARIANG ITO AY ITINATAG NI WANG GEON, ISANG HENERAL NG REBELDENG PRINSIPE NG SILLA

• MULA SA PANGALAN NG KAHARIANG ITO HINANGO ANG PANGALANG “KOREA” NG KANILANG BANSA.

WANG GEON / TAE JO, TAGAPAGTATAG NG DINASTIYANG GORYEO

MGA NAGAWA NG KAHARIANG GORYEO

• 1. NALIPAT ANG KAPITAL NG KOREA MULA GEUMSEONG TUNGO SA KAESONG NA MALAPIT SA KASALUKUYANG SEOUL

• 2. PINAG ISA ANG BUONG PENINSULA NG KOREA SA ILALIM NG IISANG KAHARIAN

MGA PAG UNLAD SA PANAHON NG GORYEO

• 1.PATULOY NA NAMAYANI ANG BUDISMO AT CONFUCIANISMO BILANG PILOSOPIYANG PANGRELIHIYON AT PAMPULITIKA

• 2. NAKALIKHA NG SARILING ISTILO NG PORSELANA NA CELADON, ITO AY PORSELANANG MAKINTAB NA KULAY BUGHAW AT BERDE

CELADON

MGA PAG UNLAD SA PANAHON NG GORYEO

• 3. PINAUNLAD ANG TEKNOLOHIYA NG PAGLILIMBAG SA PAMAMAGITAN NG PAGKAIMBENTO NG PINAKAUNANG MOVABLE METAL TYPE NA PALIMBAGAN NOONG 1234 AD.

MGA NALIMBAG SA KOREA DULOT NG PAGKAIMBENTO NG METAL MOVABLE TYPE PRINTING PRESS

• 1. JIKJI SHIMCHE YOJEOL – Pinakamatandang natitirang dokumento na nalimbag gamit ang movable metal type typing printing

• 2. TRIPITAKA KOREANA- Banal na kasulatang Budista ng gawa mula sa 300,000 blokeng kahoy

JIKJI SHIMCHE JEYEOL

TRIPITAKA KOREANA WOODBLOCKS

DAHILAN NG PAGBAGSAK NG GORYEO

• 1.PAGHARAP SA MGA BANTA NG PANANAKOP MULA SA HILAGA NG KHITAN, JURCHEN AT MONGOL

• 2. PAGSALAKAY NG MGA MONGOL SIMULA NOONG 1231, DAHILAN UPANG TULUYAN ITONG MASAKOP NG MGA MONGOLIAN

KAHARIANG JOSEON (1392-1910 AD)

• ITO ANG PINAKAHULI AT PINAKAMAHABANG DINASTIYA NG KOREA

• ITINATAG ITO NI YI- SEONG- GYE

• INILIPAT NIYA SA SEOUL ( DATING HANSEONG) ANG KAPITAL NG KOREA

YI-SEONG- GYE, FOUNDER NG JOSEON

YI- SEONG- GYE

MGA HARI AT PINUNO NG JOSEON

• 1. HARING SEJONG ANG DAKILA

• - Sa Panahon niya naabot ng Joseon ang tugatog ng pag-unlad. Siya ay apo ni Yi-seong-Gye

KING SEJONG OF JOSEON

MGA NAGAWA NI HARING SEJONG

• 1. ISINULONG ANG TEKNOLOHIYA, AGRIKULTURA AT ASTRONOMIYA NG BANSA.

• 2. IPINAG UTOS ANG PAGBUBUO NG “HANGUL” O “HUNMIN JEONGEUM” ANG KASALUKUYANG ALPABETONG KOREAN .PINALITAN NITO ANG PAGSUSULAT NA INTSIK AT NATUTUHAN NG KARANIWANG KOREAN.

MGA NAGAWA NI HARING SEJONG

• DAHIL SA HANGUL, NAPATINGKAD NG MGA KOREAN ANG KANILANG PAGKAKAKILANLAN SAPAGKAT KINATAWAN NG HANGUL ANG ANG TUNOG KOREAN NA DI KAYANG GAMPANAN NG PAGSUSULAT NA TSINO. NAKATULONG ITO UPANG LALONG DUMAMI ANG MGA KOREAN NA MARUNONG MAGBASA AT MAGSULAT.

ILAN PANG PINUNO NG JOSEON

• 1. ADMIRAL YI SUNSIN

• SA TULONG NIYA, NAGAWANG MAGWAGI NG KOREA SA MGA LABAN SA DAGAT LABAN SA MGA HAPON DAHIL SA PAGKAIMBENTO NIYA NG “GEOBUKSEON” O TURTLE SHIP NA NABABALUTAN NG BAKAL

MGA SULIRANING KINAHARAP NG JOSEON

• 1. PAGSALAKAY NG MGA HAPONES

- NAGANAP ITO NOONG IKA-16 AT IKA 17 SIGLO. SA TULONG NG CHINA, HINDI NAGTAGUMPAY ANG MGA HAPONES NA MAGAPI ANG KOREA SA DIGMAAN

- NAKATULONG DIN ANG GEOBUKSEON PARA MAPIGILAN NG KOREA ANG PAGPASOK NG JAPAN SA KANILANG KAHARIAN

MGA SULIRANING KINAHARAP NG JOSEON

• 2. PAGSALAKAY NG MGA MANCHU NOONG 1627 AT 1623

• Hindi pa rin nagtagumpay na mapabagsak ang Joseon at nanatili itong matatag

ANG LIPUNANG KOREA

• SA PANAHON NG JOSEON, BINUO ANG KAHARIAN NG KOREA NG APAT NA URI NG PANGKAT.

• 1) YANGBAN- Ibig sabihin ay “dalawang grupo”- sibil at militar. Isa itong grupong dugong bughaw na pinagmumulan ng mga opisyal ng kaharian at hukbo

• Sila rin ang may-ari ng malalawak na lupa

ANG LIPUNANG KOREAN

• 2. CHUNG-IN- Sila ang mga middle class o Gitnang Uri.Sila ay ang mga pangkat na kinabibilangan ng mga naninilbihan sa kaharian tulad ng tagasalin o tagasulat

ANG LIPUNANG KOREAN

• 3. YANGMIN – Sila ang bumubuo sa karamihan ng Populasyon sa Lipunang Joseon. Sila ang mga “ordinaryong Tao” na kinabibilangan ng mga magsasaka

ANG LIPUNANG KOREAN

• 4. CHONMIN- Sila ang pinakamababang pangkat sa lipunang Korean noon. Kinabibilangan sila ng mga alipin, minero, mangangatay ng hayop, mangungulti ng balat ng hayop o tanner at “kisaeng” o babaing tagapag-aliw

YANG BAN

CHUNG IN

YANGMIN

CHONMIN

ANG LIPUNANG KOREA SA PANAHON NG JOSEON DYNASTY

YANGBAN ( MATAAS NA URI)

CHUNG- IN ( GITNANG URI)

YANGMIN ( ORDINARYONG TAO)

CHONMIN ( MABABANG TAO)

SALAMAT