แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด

ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

Intro_ok.indd 1 10/8/2561 3:22:46

978-616-333-063-5

Intro_ok.indd 2 10/8/2561 3:22:46

Intro_ok.indd 3 10/8/2561 3:22:47

สารบญ หนา บทสรปส ำหรบผบรหำร (ก)

๑.

แนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครอง

๒

หรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำรโดยไมชอบดวยกฎหมำยตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๑) ๑.๑ กรณทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำรโดยไมม

อ ำนำจ หรอนอกเหนออ ำนำจหนำท หรอไมถกตองตำมกฎหมำย ๒

(๑) กำรพจำรณำค ำขอออกใบอนญำตประกอบวชำชพ ๒ (๒) กำรประเมนผลกำรปฏบตงำนของพนกงำนสวนทองถน ๗

(๓) กำรพจำรณำค ำขออนญำตประกอบกจกำร ๑๑ (๔) กำรพจำรณำค ำขอเบกคำเชำบำนขำรำชกำร ๑๔ (๕) กำรแตงตงคณะกรรมกำรประเมนผลงำนทำงวชำกำร ๑๗ ๑.๒ กรณทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐไมด ำเนนกำรตำม ๑๙ ขนตอนตำมทกฎหมำยก ำหนด (๑) กำรเสนอญตตตอสภำทองถน ๑๙ (๒) กำรใหโอกำสคกรณโตแยงแสดงพยำนหลกฐำน ๒๓ ๑.๓ กรณทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐใชดลพนจ ๒๖ โดยไมชอบดวยกฎหมำย (๑) กำรพจำรณำค ำขอเขำท ำประโยชนในเขตปฏรปทดน ๒๖

(๒) กำรพจำรณำแตงตงโยกยำยขำรำชกำร ๒๙ (๓) กำรพจำรณำคดเลอกผเสนอรำคำ ๓๒

๑.๔ กรณวนจฉยวำหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำร ๓๕ โดยชอบดวยกฎหมำย

หนา (๑) กำรพจำรณำปรบอตรำคำผำนทำงพเศษ ๓๕ (๒) กำรพจำรณำก ำหนดเสนทำงเดนรถโดยสำรประจ ำทำง ๓๙

๒. แนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครอง ๔๓

หรอเจำหนำทของรฐละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตหรอ ปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควรตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๒) ๒.๑ กรณวนจฉยวำหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐละเลย ๔๓ ตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต (๑) กำรดแลรกษำถนนสำธำรณะ ๔๓ (๒) กำรประกำศผลกำรคดเลอกพนกงำนเทศบำล ๔๘ (๓) กำรระงบเหตเดอดรอนร ำคำญ ๕๐ ๒.๒ กรณวนจฉยวำหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐมไดละเลย ๕๕ ตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต กำรพจำรณำค ำขอทดสอบอปกรณประหยดพลงงำน ๕๕

๓. แนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรกระท ำละเมดหรอ ๕๗ ควำมรบผดอยำงอนของหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๓) ๓.๑ กำรกระท ำละเมด ๕๘ ๓.๑.๑ กรณละเมดอนเกดจำกกำรใชอ ำนำจตำมกฎหมำย หรอจำกกฎ ๕๘ ค ำสงทำงปกครอง หรอค ำสงอน (๑) กำรพจำรณำค ำขอกลบเขำรบรำชกำร ๕๘ (๒) กำรรบฟงขอเทจจรงกอนออกค ำสงใหออกจำกรำชกำร ๖๐ (๓) กำรขอใชบญชผสอบแขงขนไดเพอบรรจเขำรบรำชกำร ๖๓

Intro_ok.indd 4 10/8/2561 3:22:47

สารบญ หนา บทสรปส ำหรบผบรหำร (ก)

๑.

แนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครอง

๒

หรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำรโดยไมชอบดวยกฎหมำยตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๑) ๑.๑ กรณทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำรโดยไมม

อ ำนำจ หรอนอกเหนออ ำนำจหนำท หรอไมถกตองตำมกฎหมำย ๒

(๑) กำรพจำรณำค ำขอออกใบอนญำตประกอบวชำชพ ๒ (๒) กำรประเมนผลกำรปฏบตงำนของพนกงำนสวนทองถน ๗

(๓) กำรพจำรณำค ำขออนญำตประกอบกจกำร ๑๑ (๔) กำรพจำรณำค ำขอเบกคำเชำบำนขำรำชกำร ๑๔ (๕) กำรแตงตงคณะกรรมกำรประเมนผลงำนทำงวชำกำร ๑๗ ๑.๒ กรณทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐไมด ำเนนกำรตำม ๑๙ ขนตอนตำมทกฎหมำยก ำหนด (๑) กำรเสนอญตตตอสภำทองถน ๑๙ (๒) กำรใหโอกำสคกรณโตแยงแสดงพยำนหลกฐำน ๒๓ ๑.๓ กรณทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐใชดลพนจ ๒๖ โดยไมชอบดวยกฎหมำย (๑) กำรพจำรณำค ำขอเขำท ำประโยชนในเขตปฏรปทดน ๒๖

(๒) กำรพจำรณำแตงตงโยกยำยขำรำชกำร ๒๙ (๓) กำรพจำรณำคดเลอกผเสนอรำคำ ๓๒

๑.๔ กรณวนจฉยวำหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำร ๓๕ โดยชอบดวยกฎหมำย

หนา (๑) กำรพจำรณำปรบอตรำคำผำนทำงพเศษ ๓๕ (๒) กำรพจำรณำก ำหนดเสนทำงเดนรถโดยสำรประจ ำทำง ๓๙

๒. แนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครอง ๔๓

หรอเจำหนำทของรฐละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตหรอ ปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควรตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๒) ๒.๑ กรณวนจฉยวำหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐละเลย ๔๓ ตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต (๑) กำรดแลรกษำถนนสำธำรณะ ๔๓ (๒) กำรประกำศผลกำรคดเลอกพนกงำนเทศบำล ๔๘ (๓) กำรระงบเหตเดอดรอนร ำคำญ ๕๐ ๒.๒ กรณวนจฉยวำหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐมไดละเลย ๕๕ ตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต กำรพจำรณำค ำขอทดสอบอปกรณประหยดพลงงำน ๕๕

๓. แนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรกระท ำละเมดหรอ ๕๗ ควำมรบผดอยำงอนของหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๓) ๓.๑ กำรกระท ำละเมด ๕๘ ๓.๑.๑ กรณละเมดอนเกดจำกกำรใชอ ำนำจตำมกฎหมำย หรอจำกกฎ ๕๘ ค ำสงทำงปกครอง หรอค ำสงอน (๑) กำรพจำรณำค ำขอกลบเขำรบรำชกำร ๕๘ (๒) กำรรบฟงขอเทจจรงกอนออกค ำสงใหออกจำกรำชกำร ๖๐ (๓) กำรขอใชบญชผสอบแขงขนไดเพอบรรจเขำรบรำชกำร ๖๓

Intro_ok.indd 5 10/8/2561 3:22:47

หนา (๔) กำรพจำรณำค ำขอเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำร ๖๔ ๓.๑.๒ กรณละเมดอนเกดจำกกำรละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนด ๖๘ ใหตองปฏบต กำรดแลบ ำรงรกษำถนนทำงหลวงชนบท ๖๘ ๓.๑.๓ กรณละเมดอนเกดจำกกำรปฏบตหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนด ๗๒ ใหตองปฏบตลำชำเกนสมควร กำรดแลเกบรกษำของกลำง ๗๒ ๓.๒ กรณไมเปนกำรกระท ำละเมด ๗๕ กำรแจงมตคณะรฐมนตรลำชำ ๗๕ ๓.๓ ควำมรบผดอยำงอน ๗๗ (๑) กำรก ำหนดคำทดแทนกำรใชทดนของเอกชนเพอกำรกอสรำงอำงเกบน ำ ๗๗ (๒) กำรเรยกคนเงนเลอนขนคำจำงในฐำนลำภมควรได ๘๐

๔. แนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบสญญำทำงปกครอง ๘๓ ตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๔) (๑) กำรเรยกคำปรบจำกผรบจำงทท ำงำนไมแลวเสรจตำมสญญำ ๘๓ (๒) กำรจำยคำตอบแทนใหกบเอกชนทเขำรวมหรอสนบสนนกำรจดท ำ ๘๖ บรกำรสำธำรณะ

(ก)

บทสรปส ำหรบผบรหำร

ส ำนกงำนศำลปกครองไดคดเลอกค ำวนจฉยของศำลปกครองสงสดมำจดท ำสรปเพอเปนแนวทำงกำรปฏบตรำชกำรจำกค ำวนจฉยของศำลปกครองสงสด ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๖๐ ฉบบน โดยมสำระส ำคญดงน

๑. แนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำรโดยไมชอบดวยกฎหมำยตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๑)

ศำลปกครองสงสดไดวำงแนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำรโดยไมชอบดวยกฎหมำย ดงตอไปน

๑.๑ กรณทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำรโดยไมมอ ำนำจ หรอนอกเหนออ ำนำจหนำท หรอไมถกตองตำมกฎหมำย

(๑) กำรพจำรณำค ำขอออกใบอนญำตประกอบวชำชพ

กำรทสภำวศวกรมมตก ำหนดหลกเกณฑกำรขอรบใบอนญำต ระดบภำควศวกร โดยมไดออกเปนขอบงคบสภำวศวกร หรอระเบยบสภำวศวกร มตทก ำหนดหลกเกณฑดงกลำว จงเปนกำรก ำหนดหลกเกณฑกำรขอรบใบอนญำตระดบภำควศวกรขนใหม ใหแตกตำงจำกขอบงคบ ก.ว. วำดวยกำรรบรองหลกสตรกำรศกษำและสถำนศกษำ และกำรเทยบปรญญำ หรอประกำศนยบตรวชำชพกำรชำงเปนคณวฒในวชำชพวศวกรรม และขอบงคบ ก.ว. วำดวยหลกเกณฑกำรออกใบอนญำตเปนผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม ประเภทภำควศวกร โดยไมมกฎหมำยบญญตใหมอ ำนำจกระท ำได จงเปนมตทไมชอบดวยกฎหมำย ดงนน กำรออกประกำศสภำวศวกรท เกยวของกบหลกเกณฑทก ำหนดดงกลำว โดยอำศยมตท ไมชอบดวยกฎหมำย จงไมชอบดวยกฎหมำยเชนเดยวกน (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๑๖๙/๒๕๖๐)

(๒) กำรประเมนผลกำรปฏบตงำนของพนกงำนสวนทองถน กำรทผบ งคบบญชำซง เปนคกรณ ไดประเมนผลกำรปฏบตงำนในสวน ของผ ใตบ งคบบญชำทม ควำมขดแยงในกำรท ำงำนรวมกนจนเปนเหตใหตองแตงต ง

Intro_ok.indd 6 10/8/2561 3:22:48

หนา (๔) กำรพจำรณำค ำขอเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำร ๖๔ ๓.๑.๒ กรณละเมดอนเกดจำกกำรละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนด ๖๘ ใหตองปฏบต กำรดแลบ ำรงรกษำถนนทำงหลวงชนบท ๖๘ ๓.๑.๓ กรณละเมดอนเกดจำกกำรปฏบตหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนด ๗๒ ใหตองปฏบตลำชำเกนสมควร กำรดแลเกบรกษำของกลำง ๗๒ ๓.๒ กรณไมเปนกำรกระท ำละเมด ๗๕ กำรแจงมตคณะรฐมนตรลำชำ ๗๕ ๓.๓ ควำมรบผดอยำงอน ๗๗ (๑) กำรก ำหนดคำทดแทนกำรใชทดนของเอกชนเพอกำรกอสรำงอำงเกบน ำ ๗๗ (๒) กำรเรยกคนเงนเลอนขนคำจำงในฐำนลำภมควรได ๘๐

๔. แนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบสญญำทำงปกครอง ๘๓ ตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๔) (๑) กำรเรยกคำปรบจำกผรบจำงทท ำงำนไมแลวเสรจตำมสญญำ ๘๓ (๒) กำรจำยคำตอบแทนใหกบเอกชนทเขำรวมหรอสนบสนนกำรจดท ำ ๘๖ บรกำรสำธำรณะ

(ก)

บทสรปส ำหรบผบรหำร

ส ำนกงำนศำลปกครองไดคดเลอกค ำวนจฉยของศำลปกครองสงสดมำจดท ำสรปเพอเปนแนวทำงกำรปฏบตรำชกำรจำกค ำวนจฉยของศำลปกครองสงสด ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๖๐ ฉบบน โดยมสำระส ำคญดงน

๑. แนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำรโดยไมชอบดวยกฎหมำยตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๑)

ศำลปกครองสงสดไดวำงแนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำรโดยไมชอบดวยกฎหมำย ดงตอไปน

๑.๑ กรณทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำรโดยไมมอ ำนำจ หรอนอกเหนออ ำนำจหนำท หรอไมถกตองตำมกฎหมำย

(๑) กำรพจำรณำค ำขอออกใบอนญำตประกอบวชำชพ

กำรทสภำวศวกรมมตก ำหนดหลกเกณฑกำรขอรบใบอนญำต ระดบภำควศวกร โดยมไดออกเปนขอบงคบสภำวศวกร หรอระเบยบสภำวศวกร มตทก ำหนดหลกเกณฑดงกลำว จงเปนกำรก ำหนดหลกเกณฑกำรขอรบใบอนญำตระดบภำควศวกรขนใหม ใหแตกตำงจำกขอบงคบ ก.ว. วำดวยกำรรบรองหลกสตรกำรศกษำและสถำนศกษำ และกำรเทยบปรญญำ หรอประกำศนยบตรวชำชพกำรชำงเปนคณวฒในวชำชพวศวกรรม และขอบงคบ ก.ว. วำดวยหลกเกณฑกำรออกใบอนญำตเปนผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม ประเภทภำควศวกร โดยไมมกฎหมำยบญญตใหมอ ำนำจกระท ำได จงเปนมตทไมชอบดวยกฎหมำย ดงนน กำรออกประกำศสภำวศวกรท เกยวของกบหลกเกณฑทก ำหนดดงกลำว โดยอำศยมตท ไมชอบดวยกฎหมำย จงไมชอบดวยกฎหมำยเชนเดยวกน (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๑๖๙/๒๕๖๐)

(๒) กำรประเมนผลกำรปฏบตงำนของพนกงำนสวนทองถน กำรทผบ งคบบญชำซง เปนคกรณ ไดประเมนผลกำรปฏบตงำนในสวน ของผ ใตบ งคบบญชำทม ควำมขดแยงในกำรท ำงำนรวมกนจนเปนเหตใหตองแตงต ง

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

Intro_ok.indd 7 10/8/2561 3:22:48

(ข)

คณะอนกรรมกำรตรวจสอบขอเทจจรงเพอแกไขปญหำควำมขดแยงของคกรณดงกลำว กำรใชอ ำนำจพจำรณำทำงปกครองของผบงคบบญชำในกำรประเมนผลกำรปฏบตงำนของผใตบงคบบญชำทมควำมขดแยงยอมมพฤตกำรณสภำพรำยแรงทชวนใหเกดควำมเคลอบแคลงสงสยไดวำอำจท ำกำรพจำรณำทำงปกครองโดยไมเปนกลำง ผบงคบบญชำทเปนคกรณ จงมอำจ ท ำกำรประเมนประสทธภำพและประสทธผลกำรปฏบตงำนในสวนของผใตบงคบบญชำดงกลำวได และเมอไมปรำกฏวำภำยหลงกำรประเมนผลกำรปฏบตงำนไดเปดโอกำสใหผใตบงคบบญชำทเปนคกรณไดชแจง ใหควำมเหน หรอขอค ำปรกษำเกยวกบกำรประเมนและผลกำรประเมน ซงไมอยในขำยไดรบกำรพจำรณำเลอนขนเงนเดอน และไมไดมกำรชแจงใหทรำบถงเหตผลกำรไมไดเลอนขนเงนเดอน อนเปนขนตอนทเปนสำระส ำคญในกำรพจำรณำเลอนขนเงนเดอน ดงนน ค ำสงทไมเลอนขนเงนเดอนในสวนของผใตบงคบบญชำพพำท จงเปนค ำสงทไมชอบดวยกฎหมำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๒๗/๒๕๖๐)

(๓) กำรพจำรณำค ำขออนญำตประกอบกจกำร

เมอปรำกฏขอเทจจรงวำกำรประกอบกจกำรโรงงำนของผประกอบกำร อำจกอใหเกดมลพษและอำจสงผลกระทบตอสขภำพอนำมย หรอคณภำพชวตของประชำชน ทอยอำศยในละแวกใกลเคยง ซงขอเทจจรงดงกลำวถอเปนสำระส ำคญทตองประกำศ ใหประชำชนไดรบทรำบ และไดมโอกำสโตแยงคดคำนหรอแสดงควำมคดเหน เพอประกอบกำรพจำรณำออกใบอนญำตประกอบกจกำรโรงงำน แตเมอมไดมกำรรบฟงควำมคดเหนของประชำชน ทงๆ ท ไดก ำหนดหลกเกณฑในเรองดงกลำวไวเปนขนตอนของกำรพจำรณำ กอนทจะออกค ำสงพพำท ดงนน ค ำสงทอนญำตใหผประกอบกำร ประกอบกจกำรโรงงำนพพำท จงเปนค ำสงทไมชอบดวยกฎหมำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อส.๑/๒๕๖๐)

(๔) กำรพจำรณำค ำขอเบกคำเชำบำนขำรำชกำร เมอเจำหนำททขอใชสทธเบกคำเชำบำนมสทธไดรบคำเชำบำนตำมกฎหมำย กำรทหนวยงำนทำงปกครองออกค ำสงใหเจำหนำททขอใชสทธดงกลำวเขำอยอำศยในทพกทไดจดไว และมค ำสงใหงดเบกคำเชำซอทอยอำศย ยอมเปนกำรสรำงภำระและสรำงควำมเดอดรอนใหแกเจำหนำททขอใชสทธเบกคำเชำบำนจนเกนสมควร และไมอำจถอไดวำเปนกำรจดสรรทพกใหแกขำรำชกำรผไดรบควำมเดอดรอนในเรองทอยอำศยตำมหลกเกณฑและวธปฏบตในกำรจด

(ค)

ขำรำชกำรเขำพกอำศยในทพกของทำงรำชกำร กำรทเจำหนำททขอใชสทธขอเบกคำเชำบำนพพำท ไดปฏเสธทจะเขำพกอำศยในทพกของทำงรำชกำรทจดใหอยอำศย จงไมมผลใหสทธ ในกำรน ำหลกฐำนกำรช ำระคำเชำซอหรอคำผอนช ำระเงนกเพอช ำระรำคำบำนมำเบกคำเชำบำนขำรำชกำรสนสดลง ดงนน ค ำสงทใหเจำหนำททขอใชสทธดงกลำวเขำพกอำศยในบำนพกรำชกำร และทใหงดเบกคำเชำซอบำน จงเปนค ำสงทไมชอบดวยกฎหมำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๖๗/๒๕๖๐)

(๕) กำรแตงตงคณะกรรมกำรประเมนผลงำนทำงวชำกำร เมอหนวยงำนทำงปกครองไดก ำหนดหลกเกณฑและวธกำรพจำรณำแตงตงบคคล

ใหด ำรงต ำแหนงผชวยศำสตรำจำรย รองศำสตรำจำรย และศำสตรำจำรย ก ำหนดใหองคประกอบ ของคณะกรรมกำรผทรงคณวฒทจะท ำหนำทประเมนผลงำนทำงวชำกำรพพำท ประกอบดวย ประธำนกรรมกำร จ ำนวน ๑ คน และกรรมกำรผทรงคณวฒ จ ำนวน ๓ - ๕ คน กำรทคณะกรรมกำรตรวจประเมนผลงำนทำงวชำกำรจะเรมตนพจำรณำประเมนผลงำนทำงวชำกำรพพำท อนเปนกำรใชอ ำนำจในกำรพจำรณำทำงปกครองได กตอเมอมกำรแตงต งประธำนและกรรมกำรครบจ ำนวนตำมทกฎหมำยก ำหนดไวแลว แตเมอกำรแตงตงคณะกรรมกำรประเมน ผลงำนทำงวชำกำร มกรรมกำรไมครบองคประกอบของคณะกรรมกำรตำมหลกเกณฑทไดก ำหนด กำรประเมนผลงำนทำงวชำกำรพพำท จงเปนกำรกระท ำทไมชอบดวยกฎหมำย ดงนน มตท ไมอนมตใหผขอรบกำรประเมนด ำรงต ำแหนงรองศำสตรำจำรย ตำมควำมเหนของคณะกรรมกำรพจำรณำต ำแหนงทำงวชำกำรดงกลำว จงไมชอบดวยกฎหมำยเชนกน (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๒๓๒/๒๕๖๐)

๑.๒ กรณทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐไมด ำเนนกำรตำมขนตอนตำมทกฎหมำยก ำหนด

(๑) กำรเสนอญตตตอสภำทองถน

แมจะมไดมกฎหมำยก ำหนดไวโดยเฉพำะใหกำรบรรจวำระขออนมตเบกจำยเงนสะสมขององคกรปกครองสวนทองถนทเสนอตอสภำทองถนตองท ำเปนหนงสอ แตกำรเสนอ

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

Intro_ok.indd 8 10/8/2561 3:22:48

(ข)

คณะอนกรรมกำรตรวจสอบขอเทจจรงเพอแกไขปญหำควำมขดแยงของคกรณดงกลำว กำรใชอ ำนำจพจำรณำทำงปกครองของผบงคบบญชำในกำรประเมนผลกำรปฏบตงำนของผใตบงคบบญชำทมควำมขดแยงยอมมพฤตกำรณสภำพรำยแรงทชวนใหเกดควำมเคลอบแคลงสงสยไดวำอำจท ำกำรพจำรณำทำงปกครองโดยไมเปนกลำง ผบงคบบญชำทเปนคกรณ จงมอำจ ท ำกำรประเมนประสทธภำพและประสทธผลกำรปฏบตงำนในสวนของผใตบงคบบญชำดงกลำวได และเมอไมปรำกฏวำภำยหลงกำรประเมนผลกำรปฏบตงำนไดเปดโอกำสใหผใตบงคบบญชำทเปนคกรณไดชแจง ใหควำมเหน หรอขอค ำปรกษำเกยวกบกำรประเมนและผลกำรประเมน ซงไมอยในขำยไดรบกำรพจำรณำเลอนขนเงนเดอน และไมไดมกำรชแจงใหทรำบถงเหตผลกำรไมไดเลอนขนเงนเดอน อนเปนขนตอนทเปนสำระส ำคญในกำรพจำรณำเลอนขนเงนเดอน ดงนน ค ำสงทไมเลอนขนเงนเดอนในสวนของผใตบงคบบญชำพพำท จงเปนค ำสงทไมชอบดวยกฎหมำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๒๗/๒๕๖๐)

(๓) กำรพจำรณำค ำขออนญำตประกอบกจกำร

เมอปรำกฏขอเทจจรงวำกำรประกอบกจกำรโรงงำนของผประกอบกำร อำจกอใหเกดมลพษและอำจสงผลกระทบตอสขภำพอนำมย หรอคณภำพชวตของประชำชน ทอยอำศยในละแวกใกลเคยง ซงขอเทจจรงดงกลำวถอเปนสำระส ำคญทตองประกำศ ใหประชำชนไดรบทรำบ และไดมโอกำสโตแยงคดคำนหรอแสดงควำมคดเหน เพอประกอบกำรพจำรณำออกใบอนญำตประกอบกจกำรโรงงำน แตเมอมไดมกำรรบฟงควำมคดเหนของประชำชน ทงๆ ท ไดก ำหนดหลกเกณฑในเรองดงกลำวไวเปนขนตอนของกำรพจำรณำ กอนทจะออกค ำสงพพำท ดงนน ค ำสงทอนญำตใหผประกอบกำร ประกอบกจกำรโรงงำนพพำท จงเปนค ำสงทไมชอบดวยกฎหมำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อส.๑/๒๕๖๐)

(๔) กำรพจำรณำค ำขอเบกคำเชำบำนขำรำชกำร เมอเจำหนำททขอใชสทธเบกคำเชำบำนมสทธไดรบคำเชำบำนตำมกฎหมำย กำรทหนวยงำนทำงปกครองออกค ำสงใหเจำหนำททขอใชสทธดงกลำวเขำอยอำศยในทพกทไดจดไว และมค ำสงใหงดเบกคำเชำซอทอยอำศย ยอมเปนกำรสรำงภำระและสรำงควำมเดอดรอนใหแกเจำหนำททขอใชสทธเบกคำเชำบำนจนเกนสมควร และไมอำจถอไดวำเปนกำรจดสรรทพกใหแกขำรำชกำรผไดรบควำมเดอดรอนในเรองทอยอำศยตำมหลกเกณฑและวธปฏบตในกำรจด

(ค)

ขำรำชกำรเขำพกอำศยในทพกของทำงรำชกำร กำรทเจำหนำททขอใชสทธขอเบกคำเชำบำนพพำท ไดปฏเสธทจะเขำพกอำศยในทพกของทำงรำชกำรทจดใหอยอำศย จงไมมผลใหสทธ ในกำรน ำหลกฐำนกำรช ำระคำเชำซอหรอคำผอนช ำระเงนกเพอช ำระรำคำบำนมำเบกคำเชำบำนขำรำชกำรสนสดลง ดงนน ค ำสงทใหเจำหนำททขอใชสทธดงกลำวเขำพกอำศยในบำนพกรำชกำร และทใหงดเบกคำเชำซอบำน จงเปนค ำสงทไมชอบดวยกฎหมำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๖๗/๒๕๖๐)

(๕) กำรแตงตงคณะกรรมกำรประเมนผลงำนทำงวชำกำร เมอหนวยงำนทำงปกครองไดก ำหนดหลกเกณฑและวธกำรพจำรณำแตงตงบคคล

ใหด ำรงต ำแหนงผชวยศำสตรำจำรย รองศำสตรำจำรย และศำสตรำจำรย ก ำหนดใหองคประกอบ ของคณะกรรมกำรผทรงคณวฒทจะท ำหนำทประเมนผลงำนทำงวชำกำรพพำท ประกอบดวย ประธำนกรรมกำร จ ำนวน ๑ คน และกรรมกำรผทรงคณวฒ จ ำนวน ๓ - ๕ คน กำรทคณะกรรมกำรตรวจประเมนผลงำนทำงวชำกำรจะเรมตนพจำรณำประเมนผลงำนทำงวชำกำรพพำท อนเปนกำรใชอ ำนำจในกำรพจำรณำทำงปกครองได กตอเมอมกำรแตงต งประธำนและกรรมกำรครบจ ำนวนตำมทกฎหมำยก ำหนดไวแลว แตเมอกำรแตงตงคณะกรรมกำรประเมน ผลงำนทำงวชำกำร มกรรมกำรไมครบองคประกอบของคณะกรรมกำรตำมหลกเกณฑทไดก ำหนด กำรประเมนผลงำนทำงวชำกำรพพำท จงเปนกำรกระท ำทไมชอบดวยกฎหมำย ดงนน มตท ไมอนมตใหผขอรบกำรประเมนด ำรงต ำแหนงรองศำสตรำจำรย ตำมควำมเหนของคณะกรรมกำรพจำรณำต ำแหนงทำงวชำกำรดงกลำว จงไมชอบดวยกฎหมำยเชนกน (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๒๓๒/๒๕๖๐)

๑.๒ กรณทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐไมด ำเนนกำรตำมขนตอนตำมทกฎหมำยก ำหนด

(๑) กำรเสนอญตตตอสภำทองถน

แมจะมไดมกฎหมำยก ำหนดไวโดยเฉพำะใหกำรบรรจวำระขออนมตเบกจำยเงนสะสมขององคกรปกครองสวนทองถนทเสนอตอสภำทองถนตองท ำเปนหนงสอ แตกำรเสนอ

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

Intro_ok.indd 9 10/8/2561 3:22:48

(ง)

ญตตขออนมตเบกจำยเงนสะสมดวยวำจำในทประชมสภำทองถน ประธำนสภำทองถนจะเหนควรอนญำตใหเสนอดวยวำจำไดตองค ำนงถงประโยชนสำธำรณะหรอสวนรวมทมควำมจ ำเปนเรงดวน ซงไมสำมำรถเสนอญตตลวงหนำเปนหนงสอไดเทำนน กำรทประธำนสภำทองถนบรรจญตตดวยวำจำขออนมตใหใชจำยเงนสะสมดงกลำว เมอไมใชเรองทมควำมจ ำเปนเรงดวนเขำในระเบยบวำระกำรประชม จงเปนกำรไมปฏบตตำมขนตอนหรอวธกำรอนเปนสำระส ำคญ ทกฎหมำยก ำหนดไวส ำหรบกำรเสนอญตตตอทประชมสภำทองถน ยอมเปนกำรกระท ำท ไมชอบดวยกฎหมำย ดงนน มตทอนมตใหใชจำยเงนสะสมทพพำท จงเปนมตทไมชอบดวยกฎหมำยเชนกน (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๒๐๙/๒๕๖๐)

(๒) กำรใหโอกำสคกรณโตแยงแสดงพยำนหลกฐำน เม อไมปรำกฏวำคณะกรรมกำรพ จำรณำควำมรบผดทำงแพง หรอกระทรวง กำรคลง หรอหนวยงำนทำงปกครองทไดรบควำมเสยหำยไดแจงขอเทจจรงอนเปนควำมรบผด ของเจำหนำทเพอใหเจำหนำทไดรบทรำบและใหโอกำสไดชแจงโตแยงแสดงพยำนหลกฐำน กอนทจะมค ำสงเรยกใหเจำหนำทชดใชเงนใหแกหนวยงำนทำงปกครอง และถงแมเจำหนำทดงกลำวจะไดเคยใหถอยค ำตอคณะกรรมกำรสบสวนขอเทจจรงควำมรบผดทำงละเมดมำกอน กเปนเพยงกำรชแจงขอเทจจรง เมอมไดใหโอกำสเจำหนำทใหถอยค ำในเรองทจะตองรบผดเพอใหมโอกำสชแจงขอเทจจรงและโตแยงแสดงพยำนหลกฐำน ดงนน กระบวนกำรพจำรณำกอนมค ำสงใหเจำหนำทชดใชคำเสยหำยพพำท จงมกำรปฏบตทไมเปนตำมรปแบบและขนตอน อนเปนสำระส ำคญทกฎหมำยก ำหนด จงเปนกำรกระท ำทไมชอบดวยกฎหมำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๓๐๙/๒๕๖๐) ๑ .๓ กรณ ท หน วยงำนทำงปกครองหร อเจ ำหน ำท ของร ฐใช ด ลพ น จ โดยไมชอบดวยกฎหมำย

(๑) กำรพจำรณำค ำขอเขำท ำประโยชนในเขตปฏรปทดน กำรทผรองยนค ำรองขอเขำท ำประโยชนในทดนพพำท โดยอำงวำเปนเกษตรกรผถอครองทดนและไดท ำกนในทดนดงกลำว ทงๆ ท ขอเทจจรงเกยวกบสภำพกำร

(จ)

ครอบครองและท ำประโยชน ปรำกฏวำมไดเปนผถอครองและท ำกนในทดนของรฐในเขตปฏรปทดน ถงแมหนวยงำนทำงปกครองจะไดรบฟงขอเทจจรงทไดจำกกำรตรวจพสจน สอบสวนสทธกำรถอครองและท ำประโยชนในทดนพพำทจำกเจำหนำท ส.ป.ก. และคณะอนกรรมกำรปฏรปทดนระดบอ ำเภอ กรณจงถอไมไดวำผรองเปนเกษตรกรผถอครองทดนของรฐและเปนผท ำกนในทดนในเขตปฏรปทดน ในอนทจะมสทธยนค ำรองขอเขำท ำประโยชนในทดนพพำท ดงนน มตทอนญำตใหผรองเขำท ำประโยชนในทดนในเขตปฏรปทดนพพำท จงเปนกำรออกค ำสงไปโดยปรำศจำกเหตผลทเพยงพอ ซงเปนกำรใชดลพนจโดยมชอบ อนเปนกำรกระท ำทไมชอบดวยกฎหมำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๒๓๐/๒๕๖๐)

(๒) กำรพจำรณำแตงตงโยกยำยขำรำชกำร

เมอไมปรำกฏขอเทจจรงวำผทไดรบกำรแตงตงใหไปด ำรงต ำแหนงสำรวตร ฝำยอ ำนวยกำร ต ำรวจภธรจงหวดรำชบร มควำมบกพรองในกำรปฏบตหนำทจนอำจจะท ำให เกดควำมเสยหำยตอทำงรำชกำร และถงแมผทไดรบกำรแตงตงใหด ำรงต ำแหนงดงกลำว จะมประสบกำรณในงำนดำนอ ำนวยกำรพอสมควร แต เมอลกษณะของงำนดำนอ ำนวยกำร เปนงำนในลกษณะงำนบรหำรทวไป และเปนงำนประจ ำ แม ขำรำชกำรต ำรวจทไมเคย มประสบกำรณสำมำรถเรยนรและปฏบตงำนได ซงเปนงำนทไมมควำมจ ำเปนทจะตองอำศย ผมประสบกำรณเฉพำะดำน และกอนทจะมค ำสงดงกลำว กมผด ำรงต ำแหนงอยแลว จงยงไมมเหตผลควำมจ ำเปนเพยงพอ ดงนน ค ำสงทใหผทไดรบกำรแตงตงไปด ำรงต ำแหนงพพำท จงเปนกำรใชดลพนจทไมชอบดวยกฎหมำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๒๕/๒๕๖๐)

(๓) กำรพจำรณำคดเลอกผเสนอรำคำ กำรทคณะกรรมกำรเปดซองสอบรำคำไดพจำรณำถงรำยละเอยดของผลก ำไรของผเสนอรำคำต ำสดทคำดวำจะไดรบ รวมทงคำใชจำยในกำรด ำเนนงำน ทงทเอกสำรสอบรำคำไมไดมกำรก ำหนดใหน ำเอำรำยละเอยดผลก ำไรและคำใชจำยในกำรด ำเนนกำรเปนหลกเกณฑในกำรพจำรณำ คณะกรรมกำรเปดซองสอบรำคำดงกลำว จงไมอำจอำงเรองผลก ำไรและประสทธภำพในกำรท ำงำนของผเสนอรำคำต ำสดมำเปนเหตผลในกำรไมคดเลอกเปนผสอบรำคำได เมอผเสนอรำคำต ำสดเปนผเสนอรำคำทถกตองตำมเงอนไขในเอกสำรสอบรำคำทมคณภำพและคณสมบตเปนประโยชนตอทำงรำชกำรตำมระเบยบวำดวยกำรพสด ดงนน ค ำสง

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

Intro_ok.indd 10 10/8/2561 3:22:48

(ง)

ญตตขออนมตเบกจำยเงนสะสมดวยวำจำในทประชมสภำทองถน ประธำนสภำทองถนจะเหนควรอนญำตใหเสนอดวยวำจำไดตองค ำนงถงประโยชนสำธำรณะหรอสวนรวมทมควำมจ ำเปนเรงดวน ซงไมสำมำรถเสนอญตตลวงหนำเปนหนงสอไดเทำนน กำรทประธำนสภำทองถนบรรจญตตดวยวำจำขออนมตใหใชจำยเงนสะสมดงกลำว เมอไมใชเรองทมควำมจ ำเปนเรงดวนเขำในระเบยบวำระกำรประชม จงเปนกำรไมปฏบตตำมขนตอนหรอวธกำรอนเปนสำระส ำคญ ทกฎหมำยก ำหนดไวส ำหรบกำรเสนอญตตตอทประชมสภำทองถน ยอมเปนกำรกระท ำท ไมชอบดวยกฎหมำย ดงนน มตทอนมตใหใชจำยเงนสะสมทพพำท จงเปนมตทไมชอบดวยกฎหมำยเชนกน (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๒๐๙/๒๕๖๐)

(๒) กำรใหโอกำสคกรณโตแยงแสดงพยำนหลกฐำน เม อไมปรำกฏวำคณะกรรมกำรพ จำรณำควำมรบผดทำงแพง หรอกระทรวง กำรคลง หรอหนวยงำนทำงปกครองทไดรบควำมเสยหำยไดแจงขอเทจจรงอนเปนควำมรบผด ของเจำหนำทเพอใหเจำหนำทไดรบทรำบและใหโอกำสไดชแจงโตแยงแสดงพยำนหลกฐำน กอนทจะมค ำสงเรยกใหเจำหนำทชดใชเงนใหแกหนวยงำนทำงปกครอง และถงแมเจำหนำทดงกลำวจะไดเคยใหถอยค ำตอคณะกรรมกำรสบสวนขอเทจจรงควำมรบผดทำงละเมดมำกอน กเปนเพยงกำรชแจงขอเทจจรง เมอมไดใหโอกำสเจำหนำทใหถอยค ำในเรองทจะตองรบผดเพอใหมโอกำสชแจงขอเทจจรงและโตแยงแสดงพยำนหลกฐำน ดงนน กระบวนกำรพจำรณำกอนมค ำสงใหเจำหนำทชดใชคำเสยหำยพพำท จงมกำรปฏบตทไมเปนตำมรปแบบและขนตอน อนเปนสำระส ำคญทกฎหมำยก ำหนด จงเปนกำรกระท ำทไมชอบดวยกฎหมำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๓๐๙/๒๕๖๐) ๑ .๓ กรณ ท หน วยงำนทำงปกครองหร อเจ ำหน ำท ของร ฐใช ด ลพ น จ โดยไมชอบดวยกฎหมำย

(๑) กำรพจำรณำค ำขอเขำท ำประโยชนในเขตปฏรปทดน กำรทผรองยนค ำรองขอเขำท ำประโยชนในทดนพพำท โดยอำงวำเปนเกษตรกรผถอครองทดนและไดท ำกนในทดนดงกลำว ทงๆ ท ขอเทจจรงเกยวกบสภำพกำร

(จ)

ครอบครองและท ำประโยชน ปรำกฏวำมไดเปนผถอครองและท ำกนในทดนของรฐในเขตปฏรปทดน ถงแมหนวยงำนทำงปกครองจะไดรบฟงขอเทจจรงทไดจำกกำรตรวจพสจน สอบสวนสทธกำรถอครองและท ำประโยชนในทดนพพำทจำกเจำหนำท ส.ป.ก. และคณะอนกรรมกำรปฏรปทดนระดบอ ำเภอ กรณจงถอไมไดวำผรองเปนเกษตรกรผถอครองทดนของรฐและเปนผท ำกนในทดนในเขตปฏรปทดน ในอนทจะมสทธยนค ำรองขอเขำท ำประโยชนในทดนพพำท ดงนน มตทอนญำตใหผรองเขำท ำประโยชนในทดนในเขตปฏรปทดนพพำท จงเปนกำรออกค ำสงไปโดยปรำศจำกเหตผลทเพยงพอ ซงเปนกำรใชดลพนจโดยมชอบ อนเปนกำรกระท ำทไมชอบดวยกฎหมำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๒๓๐/๒๕๖๐)

(๒) กำรพจำรณำแตงตงโยกยำยขำรำชกำร

เมอไมปรำกฏขอเทจจรงวำผทไดรบกำรแตงตงใหไปด ำรงต ำแหนงสำรวตร ฝำยอ ำนวยกำร ต ำรวจภธรจงหวดรำชบร มควำมบกพรองในกำรปฏบตหนำทจนอำจจะท ำให เกดควำมเสยหำยตอทำงรำชกำร และถงแมผทไดรบกำรแตงตงใหด ำรงต ำแหนงดงกลำว จะมประสบกำรณในงำนดำนอ ำนวยกำรพอสมควร แต เมอลกษณะของงำนดำนอ ำนวยกำร เปนงำนในลกษณะงำนบรหำรทวไป และเปนงำนประจ ำ แม ขำรำชกำรต ำรวจทไมเคย มประสบกำรณสำมำรถเรยนรและปฏบตงำนได ซงเปนงำนทไมมควำมจ ำเปนทจะตองอำศย ผมประสบกำรณเฉพำะดำน และกอนทจะมค ำสงดงกลำว กมผด ำรงต ำแหนงอยแลว จงยงไมมเหตผลควำมจ ำเปนเพยงพอ ดงนน ค ำสงทใหผทไดรบกำรแตงตงไปด ำรงต ำแหนงพพำท จงเปนกำรใชดลพนจทไมชอบดวยกฎหมำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๒๕/๒๕๖๐)

(๓) กำรพจำรณำคดเลอกผเสนอรำคำ กำรทคณะกรรมกำรเปดซองสอบรำคำไดพจำรณำถงรำยละเอยดของผลก ำไรของผเสนอรำคำต ำสดทคำดวำจะไดรบ รวมทงคำใชจำยในกำรด ำเนนงำน ทงทเอกสำรสอบรำคำไมไดมกำรก ำหนดใหน ำเอำรำยละเอยดผลก ำไรและคำใชจำยในกำรด ำเนนกำรเปนหลกเกณฑในกำรพจำรณำ คณะกรรมกำรเปดซองสอบรำคำดงกลำว จงไมอำจอำงเรองผลก ำไรและประสทธภำพในกำรท ำงำนของผเสนอรำคำต ำสดมำเปนเหตผลในกำรไมคดเลอกเปนผสอบรำคำได เมอผเสนอรำคำต ำสดเปนผเสนอรำคำทถกตองตำมเงอนไขในเอกสำรสอบรำคำทมคณภำพและคณสมบตเปนประโยชนตอทำงรำชกำรตำมระเบยบวำดวยกำรพสด ดงนน ค ำสง

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

Intro_ok.indd 11 10/8/2561 3:22:48

(ฉ)

ทอนมตจำงผ เสนอรำคำต ำสดอนดบท ๒ ใหเปนคสญญำกบหนวยงำนทำงปกครองตำมควำมเหนของคณะกรรมกำรเปดซองสอบรำคำ ยอมเปนกำรใชดลพนจโดยมชอบ จงเปนค ำสงทำงปกครองทไมชอบดวยกฎหมำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๓๐๖/๒๕๖๐) ๑.๔ กรณวนจฉยวำหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำร โดยชอบดวยกฎหมำย (๑) กำรพจำรณำปรบอตรำคำผำนทำงพเศษ เมอกำรปรบอตรำคำผำนทำงพเศษตำมขอสญญำไมเปดโอกำสใหคสญญำ ฝำยหนงฝำยใดปรบอตรำคำผำนทำงพเศษไดเองตำมอ ำเภอใจ และกำรปรบอตรำคำผำนทำงพเศษแตละครงตองผำนขนตอนกำรพจำรณำและเหนชอบจำกคณะอนกรรมกำรพจำรณำ คำผำนทำงพเศษและหนวยงำนทำงปกครองทรบผดชอบ กอนทกำรทำงพเศษแหงประเทศไทยจะไดด ำเนนกำรจดท ำรำงประกำศก ำหนดอตรำคำผำนทำงพเศษเสนอรฐมนตรวำกระทรวงคมนำคม พจำรณำออกประกำศเพอใชบงคบ กำรทหนวยงำนทำงปกครองไดพจำรณำปรบอตรำคำผำนทำงพพำท เมอไดด ำเนนกำรตำมหลกเกณฑทกฎหมำย และเงอนไขทก ำหนดในสญญำ รวมทงไดก ำหนดแนวกำรปฏบตสอดคลองกบแนวนโยบำยแหงรฐ ซงก ำหนดไวในรฐธรรมนญ ดงนน กำรพจำรณำปรบอตรำคำผำนทำงพเศษพพำท จงเปนไปโดยชอบดวยกฎหมำยแลว (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๓๔๘/๒๕๖๐)

(๒) กำรพจำรณำก ำหนดเสนทำงเดนรถโดยสำรประจ ำทำง เมอกำรก ำหนดเสนทำงเดนรถโดยสำรประจ ำทำงในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ พพำท มวตถประสงคเพอสงเสรมกำรทองเทยวชำยแดนไทย – ลำว ซงมควำมจ ำเปนตองก ำหนดเสนทำงเดนรถทบซอนกบผประกอบกำรรำยอน แมจะท ำใหจ ำนวนผโดยสำรลดลงอนเนองมำจำกกำรก ำหนดเสนทำงเดนรถดงกลำว กเปนผลกระทบเพยงเลกนอยทเกดขนกบผประกอบกำร แตเมอพจำรณำตำมหลกแหงควำมไดสดสวนโดยเปรยบเทยบกบประโยชนทประชำชนในจงหวดและนกทองเทยวทงชำวไทยและชำวตำงประเทศทไดรบบรกำรกำรเดนทำงดวยรถโดยสำรทสะดวก รวดเรว อนเปนกำรสงเสรมกำรทองเทยว ตลอดจนรำยได

(ช)

ทจะเกดขนกบจงหวดและรำยไดของประชำชนในทองถน กบควำมเสยหำยทผ ประกอบกำรไดรบแลว กำรใชดลพนจในกำรก ำหนดเสนทำงกำรเดนรถโดยสำรประจ ำทำงดงกลำว จงมควำมเหมำะสมแลว ดงนน มตของคณะกรรมกำรควบคมกำรขนสงทำงบกกลำง ทอนมตก ำหนดเสนทำงเดนรถโดยสำรประจ ำทำงสำยพพำท จงชอบดวยกฎหมำยแลว (ค ำพพำกษำ ศำลปกครองสงสดท อ.๑/๒๕๖๐)

๒. แนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครอง

หรอเจำหนำทของรฐละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควรตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๒)

ศำลปกครองสงสดไดวำงแนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควร ดงตอไปน ๒.๑ กรณวนจฉยวำหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐละเลย ตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต

(๑) กำรดแลรกษำถนนสำธำรณะ เมอหนวยงำนทำงปกครอง มหนำทโดยตรงทจะตองดแลรกษำถนนในพนทใหมควำมมนคงแขงแรงและมควำมสะดวกปลอดภยแกผใชถนนในกำรเดนทำงสญจร แตกลบ ปลอยปละละเลย มไดเขำไปควบคมดแลกำรขดถนนเพอวำงทอระบำยน ำ ทงมไดมกำรจดท ำปำยแสดงขอแนะน ำหรอค ำเตอนกำรใชเสนทำงหรอขอหำมกำรใชเสนทำงพพำท จนเปนเหตใหเกดควำมเสยหำยขนกบผใชเสนทำงดงกลำว จงถอวำกระท ำละเมดอนเกดจำกกำรละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต แตเมอควำมเสยหำยทเกดขนเปนผลมำจำก ควำมประมำทเลนเลออยำงรำยแรงของผ ใช เสนทำงดวยสวนหนง ผ ใช เสนทำงท ไดรบ ควำมเสยหำย จงตองรบผดชดใชคำสนไหมทดแทนในควำมเสยหำยรวมดวย ตำมสดสวนท แตละฝำยไดมสวนในกำรกระท ำผดและกอใหเกดควำมเสยหำยขน (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๘๖/๒๕๖๐)

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

Intro_ok.indd 12 10/8/2561 3:22:48

(ฉ)

ทอนมตจำงผ เสนอรำคำต ำสดอนดบท ๒ ใหเปนคสญญำกบหนวยงำนทำงปกครองตำมควำมเหนของคณะกรรมกำรเปดซองสอบรำคำ ยอมเปนกำรใชดลพนจโดยมชอบ จงเปนค ำสงทำงปกครองทไมชอบดวยกฎหมำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๓๐๖/๒๕๖๐) ๑.๔ กรณวนจฉยวำหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำร โดยชอบดวยกฎหมำย (๑) กำรพจำรณำปรบอตรำคำผำนทำงพเศษ เมอกำรปรบอตรำคำผำนทำงพเศษตำมขอสญญำไมเปดโอกำสใหคสญญำ ฝำยหนงฝำยใดปรบอตรำคำผำนทำงพเศษไดเองตำมอ ำเภอใจ และกำรปรบอตรำคำผำนทำงพเศษแตละครงตองผำนขนตอนกำรพจำรณำและเหนชอบจำกคณะอนกรรมกำรพจำรณำ คำผำนทำงพเศษและหนวยงำนทำงปกครองทรบผดชอบ กอนทกำรทำงพเศษแหงประเทศไทยจะไดด ำเนนกำรจดท ำรำงประกำศก ำหนดอตรำคำผำนทำงพเศษเสนอรฐมนตรวำกระทรวงคมนำคม พจำรณำออกประกำศเพอใชบงคบ กำรทหนวยงำนทำงปกครองไดพจำรณำปรบอตรำคำผำนทำงพพำท เมอไดด ำเนนกำรตำมหลกเกณฑทกฎหมำย และเงอนไขทก ำหนดในสญญำ รวมทงไดก ำหนดแนวกำรปฏบตสอดคลองกบแนวนโยบำยแหงรฐ ซงก ำหนดไวในรฐธรรมนญ ดงนน กำรพจำรณำปรบอตรำคำผำนทำงพเศษพพำท จงเปนไปโดยชอบดวยกฎหมำยแลว (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๓๔๘/๒๕๖๐)

(๒) กำรพจำรณำก ำหนดเสนทำงเดนรถโดยสำรประจ ำทำง เมอกำรก ำหนดเสนทำงเดนรถโดยสำรประจ ำทำงในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ พพำท มวตถประสงคเพอสงเสรมกำรทองเทยวชำยแดนไทย – ลำว ซงมควำมจ ำเปนตองก ำหนดเสนทำงเดนรถทบซอนกบผประกอบกำรรำยอน แมจะท ำใหจ ำนวนผโดยสำรลดลงอนเนองมำจำกกำรก ำหนดเสนทำงเดนรถดงกลำว กเปนผลกระทบเพยงเลกนอยทเกดขนกบผประกอบกำร แตเมอพจำรณำตำมหลกแหงควำมไดสดสวนโดยเปรยบเทยบกบประโยชนทประชำชนในจงหวดและนกทองเทยวทงชำวไทยและชำวตำงประเทศทไดรบบรกำรกำรเดนทำงดวยรถโดยสำรทสะดวก รวดเรว อนเปนกำรสงเสรมกำรทองเทยว ตลอดจนรำยได

(ช)

ทจะเกดขนกบจงหวดและรำยไดของประชำชนในทองถน กบควำมเสยหำยทผ ประกอบกำรไดรบแลว กำรใชดลพนจในกำรก ำหนดเสนทำงกำรเดนรถโดยสำรประจ ำทำงดงกลำว จงมควำมเหมำะสมแลว ดงนน มตของคณะกรรมกำรควบคมกำรขนสงทำงบกกลำง ทอนมตก ำหนดเสนทำงเดนรถโดยสำรประจ ำทำงสำยพพำท จงชอบดวยกฎหมำยแลว (ค ำพพำกษำ ศำลปกครองสงสดท อ.๑/๒๕๖๐)

๒. แนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครอง

หรอเจำหนำทของรฐละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควรตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๒)

ศำลปกครองสงสดไดวำงแนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควร ดงตอไปน ๒.๑ กรณวนจฉยวำหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐละเลย ตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต

(๑) กำรดแลรกษำถนนสำธำรณะ เมอหนวยงำนทำงปกครอง มหนำทโดยตรงทจะตองดแลรกษำถนนในพนทใหมควำมมนคงแขงแรงและมควำมสะดวกปลอดภยแกผใชถนนในกำรเดนทำงสญจร แตกลบ ปลอยปละละเลย มไดเขำไปควบคมดแลกำรขดถนนเพอวำงทอระบำยน ำ ทงมไดมกำรจดท ำปำยแสดงขอแนะน ำหรอค ำเตอนกำรใชเสนทำงหรอขอหำมกำรใชเสนทำงพพำท จนเปนเหตใหเกดควำมเสยหำยขนกบผใชเสนทำงดงกลำว จงถอวำกระท ำละเมดอนเกดจำกกำรละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต แตเมอควำมเสยหำยทเกดขนเปนผลมำจำก ควำมประมำทเลนเลออยำงรำยแรงของผ ใช เสนทำงดวยสวนหนง ผ ใช เสนทำงท ไดรบ ควำมเสยหำย จงตองรบผดชดใชคำสนไหมทดแทนในควำมเสยหำยรวมดวย ตำมสดสวนท แตละฝำยไดมสวนในกำรกระท ำผดและกอใหเกดควำมเสยหำยขน (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๘๖/๒๕๖๐)

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

Intro_ok.indd 13 10/8/2561 3:22:48

(ซ)

(๒) กำรประกำศผลกำรคดเลอกพนกงำนเทศบำล เมอหนวยงำนทำงปกครองไดก ำหนดหลกเกณฑกำรคดเลอกพนกงำนเทศบำลเพอแต งต งให ด ำรงต ำแหน งในระดบท ส งขนส ำหรบต ำแหน งปลดเทศบำล (น กบรหำร เทศบำล ๘) ก ำหนดใหมกำรประกำศผลกำรคดเลอกในวนท ๓ มถนำยน ๒๕๕๖ แตเมอกำร คดเลอกแลวเสรจ กลบไมสำมำรถประกำศผลกำรคดเลอก เนองจำกมกรรมกำรบำงคนได ใหคะแนนตำงจำกชวงกำรใหคะแนนทก ำหนดไว ทงๆ ท มอ ำนำจหนำทและดลพนจวนจฉยไดวำกำรก ำหนดชวงคะแนนดงกลำวนน ขดตอหลกเกณฑและเงอนไขทก ำหนดไวหรอไม และกรรมกำรทใหคะแนนตำงจำกชวงคะแนนทก ำหนดไวยอมน ำหลกเกณฑทใกลเคยงกนมำใชบงคบโดยอนโลม เพอใหกำรประกำศผลกำรคดเลอกด ำเนนกำรตำมทไดประกำศไว ดงนน กำรทไมประกำศผลกำรคดเลอกต ำแหนงพพำท ภำยในระยะเวลำทก ำหนด จงเปนกำรละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๕๘๓/๒๕๖๐)

(๓) กำรระงบเหตเดอดรอนร ำคำญ

เมอเจำพนกงำนทองถนมหนำทตำมกฎหมำยจะตองตรวจสอบสถำนทม ผรองเรยนวำมผถมดนท ำใหไดรบควำมเดอดรอน แตมไดสงกำรใหเจำหนำททเกยวของไปตรวจสอบสถำนทพพำท กลบปลอยเวลำลวงเลยไปจนกำรถมดนแลวเสรจ และเพงเขำไปตรวจสอบในภำยหลง แมจะพบวำกำรถมดนดงกลำวไมจ ำตองขออนญำตตอเจำพนกงำนทองถนกตำม แตเมอเจำพนกงำนทองถนยงคงมหนำททจะตองควบคมดแลใหกำรถมดนด ำเนนกำรใหเปนไปตำมหลกเกณฑทกฎหมำยก ำหนด เมอมไดปฏบตหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตอยำงถกตองครบถวน กรณจงถอไดวำเปนกำรละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควร (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๓๕/๒๕๖๐)

(ฌ)

๒.๒ กรณวนจฉยวำหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐมไดละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต

กำรพจำรณำค ำขอทดสอบอปกรณประหยดพลงงำน

กำรทผยนค ำขอประสงคจะใหมกำรทดสอบอปกรณประหยดพลงงำนและ ลดมลพษของผยนค ำขอซงมกำรจ ำหนำยและมกำรจดทะเบยนสทธบตรกำรประดษฐ ไวแลว อนเปนไปในลกษณะเพอเปนกำรประกนคณภำพสนคำใหแกผยนค ำขอ แตเมอกำรทดสอบอปกรณของผยนค ำขอดงกลำว มใชกำรสงเสรม สนบสนน และกำรก ำกบกำรอนรกษพลงงำน ตำมอ ำนำจหนำทของหนวยงำนทำงปกครอง ดงนน กำรทหนวยงำนทำงปกครองไมท ำกำรทดสอบอปกรณดงกลำว กรณจงมใชหนำทโดยตรงทจะผกพนและจะตองทดสอบผลตภณฑตำมค ำขอพพำท จงไมละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต แตอยำงใด (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๖๕๓/๒๕๖๐)

๓. แนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรกระท ำละเมดหรอควำมรบผดอยำงอน

ของหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๓)

ศำลปกครองสงสดไดวำงแนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรกระท ำละเมดหรอควำมรบผดอยำงอนของหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐ ดงตอไปน

๓.๑ กำรกระท ำละเมด ๓.๑.๑ กรณละเมดอนเกดจำกกำรใชอ ำนำจตำมกฎหมำย หรอจำกกฎ ค ำสงทำงปกครอง หรอค ำสงอน (๑) กำรพจำรณำค ำขอกลบเขำรบรำชกำร เมอผยนค ำรองแสดงควำมประสงคทจะขอบรรจกลบเขำรบรำชกำร หนวยงำนของรฐทรบค ำขอดงกลำวยอมไมสำมำรถอำงเหตทยงไมมกำรก ำหนด หลกเกณฑ

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

Intro_ok.indd 14 10/8/2561 3:22:48

(ซ)

(๒) กำรประกำศผลกำรคดเลอกพนกงำนเทศบำล เมอหนวยงำนทำงปกครองไดก ำหนดหลกเกณฑกำรคดเลอกพนกงำนเทศบำลเพอแต งต งให ด ำรงต ำแหน งในระดบท ส งขนส ำหรบต ำแหน งปลดเทศบำล (น กบรหำร เทศบำล ๘) ก ำหนดใหมกำรประกำศผลกำรคดเลอกในวนท ๓ มถนำยน ๒๕๕๖ แตเมอกำร คดเลอกแลวเสรจ กลบไมสำมำรถประกำศผลกำรคดเลอก เนองจำกมกรรมกำรบำงคนได ใหคะแนนตำงจำกชวงกำรใหคะแนนทก ำหนดไว ทงๆ ท มอ ำนำจหนำทและดลพนจวนจฉยไดวำกำรก ำหนดชวงคะแนนดงกลำวนน ขดตอหลกเกณฑและเงอนไขทก ำหนดไวหรอไม และกรรมกำรทใหคะแนนตำงจำกชวงคะแนนทก ำหนดไวยอมน ำหลกเกณฑทใกลเคยงกนมำใชบงคบโดยอนโลม เพอใหกำรประกำศผลกำรคดเลอกด ำเนนกำรตำมทไดประกำศไว ดงนน กำรทไมประกำศผลกำรคดเลอกต ำแหนงพพำท ภำยในระยะเวลำทก ำหนด จงเปนกำรละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๕๘๓/๒๕๖๐)

(๓) กำรระงบเหตเดอดรอนร ำคำญ

เมอเจำพนกงำนทองถนมหนำทตำมกฎหมำยจะตองตรวจสอบสถำนทม ผรองเรยนวำมผถมดนท ำใหไดรบควำมเดอดรอน แตมไดสงกำรใหเจำหนำททเกยวของไปตรวจสอบสถำนทพพำท กลบปลอยเวลำลวงเลยไปจนกำรถมดนแลวเสรจ และเพงเขำไปตรวจสอบในภำยหลง แมจะพบวำกำรถมดนดงกลำวไมจ ำตองขออนญำตตอเจำพนกงำนทองถนกตำม แตเมอเจำพนกงำนทองถนยงคงมหนำททจะตองควบคมดแลใหกำรถมดนด ำเนนกำรใหเปนไปตำมหลกเกณฑทกฎหมำยก ำหนด เมอมไดปฏบตหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตอยำงถกตองครบถวน กรณจงถอไดวำเปนกำรละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควร (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๓๕/๒๕๖๐)

(ฌ)

๒.๒ กรณวนจฉยวำหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐมไดละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต

กำรพจำรณำค ำขอทดสอบอปกรณประหยดพลงงำน

กำรทผยนค ำขอประสงคจะใหมกำรทดสอบอปกรณประหยดพลงงำนและ ลดมลพษของผยนค ำขอซงมกำรจ ำหนำยและมกำรจดทะเบยนสทธบตรกำรประดษฐ ไวแลว อนเปนไปในลกษณะเพอเปนกำรประกนคณภำพสนคำใหแกผยนค ำขอ แตเมอกำรทดสอบอปกรณของผยนค ำขอดงกลำว มใชกำรสงเสรม สนบสนน และกำรก ำกบกำรอนรกษพลงงำน ตำมอ ำนำจหนำทของหนวยงำนทำงปกครอง ดงนน กำรทหนวยงำนทำงปกครองไมท ำกำรทดสอบอปกรณดงกลำว กรณจงมใชหนำทโดยตรงทจะผกพนและจะตองทดสอบผลตภณฑตำมค ำขอพพำท จงไมละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต แตอยำงใด (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๖๕๓/๒๕๖๐)

๓. แนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรกระท ำละเมดหรอควำมรบผดอยำงอน

ของหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๓)

ศำลปกครองสงสดไดวำงแนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรกระท ำละเมดหรอควำมรบผดอยำงอนของหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐ ดงตอไปน

๓.๑ กำรกระท ำละเมด ๓.๑.๑ กรณละเมดอนเกดจำกกำรใชอ ำนำจตำมกฎหมำย หรอจำกกฎ ค ำสงทำงปกครอง หรอค ำสงอน (๑) กำรพจำรณำค ำขอกลบเขำรบรำชกำร เมอผยนค ำรองแสดงควำมประสงคทจะขอบรรจกลบเขำรบรำชกำร หนวยงำนของรฐทรบค ำขอดงกลำวยอมไมสำมำรถอำงเหตทยงไมมกำรก ำหนด หลกเกณฑ

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

Intro_ok.indd 15 10/8/2561 3:22:48

(ญ)

วธกำร และเงอนไขในกำรขอกลบเขำรบรำชกำรมำเปนเหตปฏเสธไมรบค ำขอพพำท กำรทหนวยงำนของรฐ กลบสมครคดเลอกขำรำชกำรเพอรบโอนมำด ำรงต ำแหนงขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำ ขณะทผยนค ำขอแสดงควำมประสงคทจะขอกลบเขำรบรำชกำร ทง ๆ ท มควำมตองกำรอตรำก ำลงในต ำแหนงเดมของผยนค ำขอ และกำรบรรจผยนค ำขอกลบเขำ รบรำชกำร กไมไดขดตอนโยบำยก ำลงคนภำครฐ และเปนประโยชนตอหนวยงำนของรฐ ค ำสงทปฏเสธไมรบผยนค ำขอกลบเขำรบรำชกำร จงเปนกำรกระท ำโดยไมชอบดวยกฎหมำย เปนเหตใหผยนค ำขอดงกลำวไดรบควำมเสยหำย จงเปนกำรกระท ำละเมด หนวยงำนของรฐจงตองรบผดตอผยนค ำขอพพำท ซงเปนผเสยหำยในผลแหงละเมดทเจำหนำทของหนวยงำนของรฐไดกระท ำในกำรปฏบตหนำท (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๒๖/๒๕๖๐)

(๒) กำรรบฟงขอเทจจรงกอนออกค ำสงใหออกจำกรำชกำร กำรทหนวยงำนของรฐวนจฉยไดน ำของผลกำรวเครำะหขอมลเชงสถต

เบองตนและคำดคะเน มไดคนหำขอเทจจรงในเชงประจกษหรอพยำนแวดลอม กรณทมกำรกลำวหำผถกกลำวหำมำประกอบกำรพจำรณำใหเปนทยตและท ำใหเชอไดวำเปนผมพฤตกรรมตำมทถกกลำวหำจรง กรณจงเปนกำรใชดลพนจวนจฉยขอเทจจรงเพอออกค ำส งให ผถกกลำวหำออกจำกรำชกำรโดยไมชอบดวยกฎหมำย ดงนน ค ำสงทใหผทถกกลำวหำออกจำกรำชกำรพพำท จงเปนค ำสงทไมชอบดวยกฎหมำย และท ำใหเสยหำยตอสทธของผท ถกกลำวหำตองถกใหออกจำกรำชกำร ยอมเปนกำรกระท ำละเมด หนวยงำนของรฐซงเปน สวนรำชกำรตนสงกดจงตองรบผดในผลแหงละเมดท เจำหนำทของตนไดกระท ำในกำรออกค ำสงใหออกจำกรำชกำรดงกลำว (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อบ.๓๖/๒๕๖๐)

(๓) กำรขอใชบญชผสอบแขงขนไดเพอบรรจเขำรบรำชกำร เมอหนวยงำนของรฐไดขอใชบญชผสอบแขงขนไดของหนวยงำนของรฐทมบญช ผสอบผำนแขงขนไดในต ำแหนงเจำหนำททะเบยน ระดบ ๑ และหนวยงำนของรฐเจำของบญช ไมขดของและยนยอมใหใชบญชผสอบผำนแขงขนในต ำแหนงดงกลำว หนวยงำนของรฐทขอใชบญชยอมมหนำทตองด ำเนนกำรบรรจและแตงตงผทสอบผำนแขงขนใหไดด ำรงต ำแหนงตำมทขอใชบญช หรอต ำแหนงอนทเทยบเทำ แตกลบมไดด ำเนนกำร กำรทหนวยงำนของรฐแหงอนขอใชบญชผทผำนกำรสอบแขงขนไดล ำดบถดจำกรำยชอผสอบผำนแขงขนบญชพพำท ท ำใหผสอบ

(ฎ)

แขงขนไดในต ำแหนงดงกลำวไดรบควำมเสยหำยโดยตรงแกสทธทจะไดรบกำรเรยกใหบรรจ และแตงตง จงเปนกำรประมำทเลนเลอท ำตอบคคลอนใหเสยหำยแกสทธ อนเปนกำรกระท ำละเมด หนวยงำนของรฐทขอใชบญชพพำท จงตองรบผดชดใชคำสนไหมทดแทนใหแกผทไดรบควำมเสยหำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๘๑/๒๕๖๐) (๔) กำรพจำรณำค ำขอเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำร เมอเจำหนำทไดยนค ำขอใชสทธในกำรเบกเงนคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำร เนองจำกไดรบค ำสงใหโอนไปรบต ำแหนงใหม และในค ำสงไดระบใหมสทธเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรไดตำมกฎหมำย หนวยงำนของรฐทรบค ำขอยอมมหนำทตำมกฎหมำยทจะตองด ำเนนกำรเบกจำยเงนคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรใหผยนค ำขอตำมสทธ เมอมไดด ำเนนกำร จงเปนกำรละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต และถงแมกำรพจำรณำค ำขอดงกลำว มไดมกฎหมำยก ำหนดระยะเวลำไว กตองพจำรณำใหแลวเสรจภำยในระยะเวลำอนสมควร คอ ไมเกนเกำสบวนนบแตวนไดรบค ำขอ แตกลบมไดด ำเนนกำร กรณจงถอวำเปนกำรปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควร เปนเหตใหเจำหนำททยนค ำขอไดรบควำมเสยหำย ถอเปนกำรท ำละเมด หนวยงำนของรฐทรบค ำขอพพำท จงตองรบผดชดใชคำเสยหำยใหแกเจำหนำททยนค ำขอใชสทธดงกลำว (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๒๔๙/๒๕๖๐) ๓.๑.๒ กรณละเมดอนเกดจำกกำรละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนด ใหตองปฏบต

กำรดแลบ ำรงรกษำถนนทำงหลวงชนบท แมหนวยงำนของรฐทรบผดชอบในกำรดแลบ ำรงรกษำถนนพพำท จะไดน ำถง

ขนำด ๒๐๐ ลตร ทำสแดงสลบขำวมำตดตงไวบรเวณทเกดเหต ขณะทซอมแซมถนนทช ำรดเสยหำย แตเมอมไดตดตงปำยเตอนใหประชำชนผใชถนนทรำบวำ มกำรซอมแซมถนนเพอเตอน ใหผใชเสนทำงลดควำมเรวและเตรยมพรอมกอนทจะถงทเกดเหต ทงๆ ท สำมำรถกระท ำได โดยไมยงยำก หรอพนวสยทจะด ำเนนกำร แตกลบมไดด ำเนนกำร จงเปนกำรละเลยตอหนำทตำมท

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

Intro_ok.indd 16 10/8/2561 3:22:49

(ญ)

วธกำร และเงอนไขในกำรขอกลบเขำรบรำชกำรมำเปนเหตปฏเสธไมรบค ำขอพพำท กำรทหนวยงำนของรฐ กลบสมครคดเลอกขำรำชกำรเพอรบโอนมำด ำรงต ำแหนงขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำ ขณะทผยนค ำขอแสดงควำมประสงคทจะขอกลบเขำรบรำชกำร ทง ๆ ท มควำมตองกำรอตรำก ำลงในต ำแหนงเดมของผยนค ำขอ และกำรบรรจผยนค ำขอกลบเขำ รบรำชกำร กไมไดขดตอนโยบำยก ำลงคนภำครฐ และเปนประโยชนตอหนวยงำนของรฐ ค ำสงทปฏเสธไมรบผยนค ำขอกลบเขำรบรำชกำร จงเปนกำรกระท ำโดยไมชอบดวยกฎหมำย เปนเหตใหผยนค ำขอดงกลำวไดรบควำมเสยหำย จงเปนกำรกระท ำละเมด หนวยงำนของรฐจงตองรบผดตอผยนค ำขอพพำท ซงเปนผเสยหำยในผลแหงละเมดทเจำหนำทของหนวยงำนของรฐไดกระท ำในกำรปฏบตหนำท (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๒๖/๒๕๖๐)

(๒) กำรรบฟงขอเทจจรงกอนออกค ำสงใหออกจำกรำชกำร กำรทหนวยงำนของรฐวนจฉยไดน ำของผลกำรวเครำะหขอมลเชงสถต

เบองตนและคำดคะเน มไดคนหำขอเทจจรงในเชงประจกษหรอพยำนแวดลอม กรณทมกำรกลำวหำผถกกลำวหำมำประกอบกำรพจำรณำใหเปนทยตและท ำใหเชอไดวำเปนผมพฤตกรรมตำมทถกกลำวหำจรง กรณจงเปนกำรใชดลพนจวนจฉยขอเทจจรงเพอออกค ำส งให ผถกกลำวหำออกจำกรำชกำรโดยไมชอบดวยกฎหมำย ดงนน ค ำสงทใหผทถกกลำวหำออกจำกรำชกำรพพำท จงเปนค ำสงทไมชอบดวยกฎหมำย และท ำใหเสยหำยตอสทธของผท ถกกลำวหำตองถกใหออกจำกรำชกำร ยอมเปนกำรกระท ำละเมด หนวยงำนของรฐซงเปน สวนรำชกำรตนสงกดจงตองรบผดในผลแหงละเมดท เจำหนำทของตนไดกระท ำในกำรออกค ำสงใหออกจำกรำชกำรดงกลำว (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อบ.๓๖/๒๕๖๐)

(๓) กำรขอใชบญชผสอบแขงขนไดเพอบรรจเขำรบรำชกำร เมอหนวยงำนของรฐไดขอใชบญชผสอบแขงขนไดของหนวยงำนของรฐทมบญช ผสอบผำนแขงขนไดในต ำแหนงเจำหนำททะเบยน ระดบ ๑ และหนวยงำนของรฐเจำของบญช ไมขดของและยนยอมใหใชบญชผสอบผำนแขงขนในต ำแหนงดงกลำว หนวยงำนของรฐทขอใชบญชยอมมหนำทตองด ำเนนกำรบรรจและแตงตงผทสอบผำนแขงขนใหไดด ำรงต ำแหนงตำมทขอใชบญช หรอต ำแหนงอนทเทยบเทำ แตกลบมไดด ำเนนกำร กำรทหนวยงำนของรฐแหงอนขอใชบญชผทผำนกำรสอบแขงขนไดล ำดบถดจำกรำยชอผสอบผำนแขงขนบญชพพำท ท ำใหผสอบ

(ฎ)

แขงขนไดในต ำแหนงดงกลำวไดรบควำมเสยหำยโดยตรงแกสทธทจะไดรบกำรเรยกใหบรรจ และแตงตง จงเปนกำรประมำทเลนเลอท ำตอบคคลอนใหเสยหำยแกสทธ อนเปนกำรกระท ำละเมด หนวยงำนของรฐทขอใชบญชพพำท จงตองรบผดชดใชคำสนไหมทดแทนใหแกผทไดรบควำมเสยหำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๘๑/๒๕๖๐) (๔) กำรพจำรณำค ำขอเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำร เมอเจำหนำทไดยนค ำขอใชสทธในกำรเบกเงนคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำร เนองจำกไดรบค ำสงใหโอนไปรบต ำแหนงใหม และในค ำสงไดระบใหมสทธเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรไดตำมกฎหมำย หนวยงำนของรฐทรบค ำขอยอมมหนำทตำมกฎหมำยทจะตองด ำเนนกำรเบกจำยเงนคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรใหผยนค ำขอตำมสทธ เมอมไดด ำเนนกำร จงเปนกำรละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต และถงแมกำรพจำรณำค ำขอดงกลำว มไดมกฎหมำยก ำหนดระยะเวลำไว กตองพจำรณำใหแลวเสรจภำยในระยะเวลำอนสมควร คอ ไมเกนเกำสบวนนบแตวนไดรบค ำขอ แตกลบมไดด ำเนนกำร กรณจงถอวำเปนกำรปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควร เปนเหตใหเจำหนำททยนค ำขอไดรบควำมเสยหำย ถอเปนกำรท ำละเมด หนวยงำนของรฐทรบค ำขอพพำท จงตองรบผดชดใชคำเสยหำยใหแกเจำหนำททยนค ำขอใชสทธดงกลำว (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๒๔๙/๒๕๖๐) ๓.๑.๒ กรณละเมดอนเกดจำกกำรละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนด ใหตองปฏบต

กำรดแลบ ำรงรกษำถนนทำงหลวงชนบท แมหนวยงำนของรฐทรบผดชอบในกำรดแลบ ำรงรกษำถนนพพำท จะไดน ำถง

ขนำด ๒๐๐ ลตร ทำสแดงสลบขำวมำตดตงไวบรเวณทเกดเหต ขณะทซอมแซมถนนทช ำรดเสยหำย แตเมอมไดตดตงปำยเตอนใหประชำชนผใชถนนทรำบวำ มกำรซอมแซมถนนเพอเตอน ใหผใชเสนทำงลดควำมเรวและเตรยมพรอมกอนทจะถงทเกดเหต ทงๆ ท สำมำรถกระท ำได โดยไมยงยำก หรอพนวสยทจะด ำเนนกำร แตกลบมไดด ำเนนกำร จงเปนกำรละเลยตอหนำทตำมท

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

Intro_ok.indd 17 10/8/2561 3:22:49

(ฏ)

กฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต ท ำใหผตำยไดรบอนตรำยถงแกชวต อนเปนกำรกระท ำละเมด หนวยงำนของรฐตนสงกดของเจำหนำทท กระท ำละเมดตองรบผดชดใชคำสนไหมทดแทน ใหแกทำยำทโดยธรรมของผตำย แตเมอกำรเสยชวตของผตำยเปนผลมำจำกควำมประมำทของผตำย จงตองหกสวนแหงควำมรบผดดงกลำวออกดวย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๒๙/๒๕๖๐)

๓.๑.๓ กรณละเมดอนเกดจำกกำรปฏบตหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตลำชำเกนสมควร

กำรดแลเกบรกษำของกลำง เมอรถยนตคนพพำทไมมควำมจ ำเปนตองใชเปนหลกฐำนในกำรพจำรณำคด และมใชเปนของผกระท ำผด หนวยงำนของรฐซงเปนผเกบรกษำรถยนตของกลำง จงไมมสทธ ทจะเกบรกษำรถยนตคนดงกลำวไว และมหนำทจะตองด ำเนนกำรคนรถยนตใหแกผเสยหำยภำยในระยะเวลำทกฎหมำยก ำหนด แตกลบใชเวลำด ำเนนกำรคนรถยนตใหแกผเสยหำย เปนเวลำถง ๑ ป ๗ เดอนเศษ กรณจงเปนกำรปฏบตหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตลำชำเกนสมควร และเมอปรำกฏวำกำรเกบรกษำรถยนตคนดงกลำว สภำพภำยนอกของรถยนตทรดโทรมจำกแดดและฝนเปนเวลำเกอบ ๒ ป ท ำใหบรเวณดำนหนำของรถกระบะไดรบควำมเสยหำย อนเปนกำรกระท ำละเมดตอผเสยหำย หนวยงำนของรฐจงตองรบผดในผลแหงละเมดทเจำหนำทของตนไดกระท ำไปในกำรปฏบตหนำทดงกลำว (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๙๒/๒๕๖๐)

๓.๒. กรณไมเปนกำรกระท ำละเมด

กำรแจงมตคณะรฐมนตรลำชำ แมเจำหนำททรบผดชอบในกำรน ำสงหนงสอจะมสวนบกพรองและไมปฏบต

ตำมระเบยบในกำรแจงใหหนวยงำนของรฐทรำบมตคณะรฐมนตรทก ำหนดใหหนวยงำนภำครฐ ตองตอรองรำคำกบผรบจำงตำมมำตรกำรปรบลดรำคำกลำงสงกอสรำงของหนวยงำนภำครฐ แตเมอยงมไดมขอยตวำ หำกหนวยงำนภำครฐไดท ำกำรตอรองรำคำลงแลว ผรบจำงจะตอง

(ฐ)

ยอมปรบลดรำคำกลำงลง เมอผวำจำงเคยตอรองรำคำกบผรบจำงไดยนยอมลดรำคำคำจำง และหลงจำกผวำจำงไดรบทรำบมตคณะรฐมนตรดงกลำวแลว คณะกรรมกำรพจำรณำผล กำรประกวดรำคำไดตอรองรำคำกบผรบจำงยงคงยนยนรำคำเดมทไดท ำสญญำไว แมจะฟงไดวำ กำรแจงมตคณะรฐมนตรลำชำท ำใหหนวยงำนของรฐทจดจำงไดรบควำมเสยหำยกตำม แตเปนควำมเสยหำยทไกลกวำเหต กำรทเจำหนำททรบผดชอบน ำสงหนงสอแจงมตคณะรฐมนตร ในเรองดงกลำวลำชำ จงไมไดกระท ำละเมดตอหนวยงำนของรฐ ดงนน ค ำสงท เรยกใหเจำหนำททรบผดชอบช ำระคำสนไหมทดแทนพพำท จงเปนค ำสงทไมชอบดวยกฎหมำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๓๑/๒๕๖๐)

๓.๒ ควำมรบผดอยำงอน

(๑) กำรก ำหนดคำทดแทนกำรใชทดนของเอกชนเพอกำรกอสรำงอำงเกบน ำ เมอหนวยงำนของรฐทกอสรำงโครงกำรอำงเกบน ำพพำทไดถำยโอนโครงกำร ดงกลำวใหแกหนวยงำนของรฐทรบถำยโอนรบผดชอบในกำรดแลรกษำและใชประโยชนจำก อำงเกบน ำตำมอ ำนำจหนำทตำมกฎหมำย ซงเปนกำรใชอ ำนำจตำมกฎหมำยในกำรดแลรกษำและใชประโยชนจำกอำงเกบน ำตำมอ ำนำจหนำทและภำรกจของหนวยงำนของรฐทรบถำยโอน แตเมอปรำกฏวำกำรขดดนเพอสรำงอำงเกบน ำดงกลำวเปนเหตใหน ำทวมทดนของเอกชนตอเนองมำจนกระทงถงวนทน ำคดมำฟองตอศำล เปนเหตใหเอกชนไดรบควำมเส ยหำย ไมสำมำรถใชประโยชนในทดนไดเตมตำมพนท หนวยงำนของรฐทไดรบกำรถำยโอนภำรกจ ยอมมควำมรบผดอยำงอนภำยหลงจำกทไดรบกำรถำยโอนภำรกจจำกหนวยงำนของรฐ เดม ทรบผดชอบ จงตองรบผดชดใชคำสนไหมทดแทนใหแกผทไดรบควำมเสยหำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๗๑/๒๕๖๐)

(๒) กำรเรยกคนเงนเลอนขนคำจำงในฐำนลำภมควรได

กำรทหนวยงำนของรฐไดแกอตรำคำจำงในกำรปรบเปลยนต ำแหนงของลกจำงประจ ำเขำสต ำแหนงตำมระบบใหมท ำใหลกจำงประจ ำดงกลำวไดรบเงนคำจำงและ เงนรำงวลประจ ำปไปโดยปรำศจำกมลอนจะอำงกฎหมำยได แตเมอลกจำงประจ ำมได

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

Intro_ok.indd 18 10/8/2561 3:22:49

(ฏ)

กฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต ท ำใหผตำยไดรบอนตรำยถงแกชวต อนเปนกำรกระท ำละเมด หนวยงำนของรฐตนสงกดของเจำหนำทท กระท ำละเมดตองรบผดชดใชคำสนไหมทดแทน ใหแกทำยำทโดยธรรมของผตำย แตเมอกำรเสยชวตของผตำยเปนผลมำจำกควำมประมำทของผตำย จงตองหกสวนแหงควำมรบผดดงกลำวออกดวย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๒๙/๒๕๖๐)

๓.๑.๓ กรณละเมดอนเกดจำกกำรปฏบตหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตลำชำเกนสมควร

กำรดแลเกบรกษำของกลำง เมอรถยนตคนพพำทไมมควำมจ ำเปนตองใชเปนหลกฐำนในกำรพจำรณำคด และมใชเปนของผกระท ำผด หนวยงำนของรฐซงเปนผเกบรกษำรถยนตของกลำง จงไมมสทธ ทจะเกบรกษำรถยนตคนดงกลำวไว และมหนำทจะตองด ำเนนกำรคนรถยนตใหแกผเสยหำยภำยในระยะเวลำทกฎหมำยก ำหนด แตกลบใชเวลำด ำเนนกำรคนรถยนตใหแกผเสยหำย เปนเวลำถง ๑ ป ๗ เดอนเศษ กรณจงเปนกำรปฏบตหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตลำชำเกนสมควร และเมอปรำกฏวำกำรเกบรกษำรถยนตคนดงกลำว สภำพภำยนอกของรถยนตทรดโทรมจำกแดดและฝนเปนเวลำเกอบ ๒ ป ท ำใหบรเวณดำนหนำของรถกระบะไดรบควำมเสยหำย อนเปนกำรกระท ำละเมดตอผเสยหำย หนวยงำนของรฐจงตองรบผดในผลแหงละเมดทเจำหนำทของตนไดกระท ำไปในกำรปฏบตหนำทดงกลำว (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๙๒/๒๕๖๐)

๓.๒. กรณไมเปนกำรกระท ำละเมด

กำรแจงมตคณะรฐมนตรลำชำ แมเจำหนำททรบผดชอบในกำรน ำสงหนงสอจะมสวนบกพรองและไมปฏบต

ตำมระเบยบในกำรแจงใหหนวยงำนของรฐทรำบมตคณะรฐมนตรทก ำหนดใหหนวยงำนภำครฐ ตองตอรองรำคำกบผรบจำงตำมมำตรกำรปรบลดรำคำกลำงสงกอสรำงของหนวยงำนภำครฐ แตเมอยงมไดมขอยตวำ หำกหนวยงำนภำครฐไดท ำกำรตอรองรำคำลงแลว ผรบจำงจะตอง

(ฐ)

ยอมปรบลดรำคำกลำงลง เมอผวำจำงเคยตอรองรำคำกบผรบจำงไดยนยอมลดรำคำคำจำง และหลงจำกผวำจำงไดรบทรำบมตคณะรฐมนตรดงกลำวแลว คณะกรรมกำรพจำรณำผล กำรประกวดรำคำไดตอรองรำคำกบผรบจำงยงคงยนยนรำคำเดมทไดท ำสญญำไว แมจะฟงไดวำ กำรแจงมตคณะรฐมนตรลำชำท ำใหหนวยงำนของรฐทจดจำงไดรบควำมเสยหำยกตำม แตเปนควำมเสยหำยทไกลกวำเหต กำรทเจำหนำททรบผดชอบน ำสงหนงสอแจงมตคณะรฐมนตร ในเรองดงกลำวลำชำ จงไมไดกระท ำละเมดตอหนวยงำนของรฐ ดงนน ค ำสงท เรยกใหเจำหนำททรบผดชอบช ำระคำสนไหมทดแทนพพำท จงเปนค ำสงทไมชอบดวยกฎหมำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๓๑/๒๕๖๐)

๓.๒ ควำมรบผดอยำงอน

(๑) กำรก ำหนดคำทดแทนกำรใชทดนของเอกชนเพอกำรกอสรำงอำงเกบน ำ เมอหนวยงำนของรฐทกอสรำงโครงกำรอำงเกบน ำพพำทไดถำยโอนโครงกำร ดงกลำวใหแกหนวยงำนของรฐทรบถำยโอนรบผดชอบในกำรดแลรกษำและใชประโยชนจำก อำงเกบน ำตำมอ ำนำจหนำทตำมกฎหมำย ซงเปนกำรใชอ ำนำจตำมกฎหมำยในกำรดแลรกษำและใชประโยชนจำกอำงเกบน ำตำมอ ำนำจหนำทและภำรกจของหนวยงำนของรฐทรบถำยโอน แตเมอปรำกฏวำกำรขดดนเพอสรำงอำงเกบน ำดงกลำวเปนเหตใหน ำทวมทดนของเอกชนตอเนองมำจนกระทงถงวนทน ำคดมำฟองตอศำล เปนเหตใหเอกชนไดรบควำมเส ยหำย ไมสำมำรถใชประโยชนในทดนไดเตมตำมพนท หนวยงำนของรฐทไดรบกำรถำยโอนภำรกจ ยอมมควำมรบผดอยำงอนภำยหลงจำกทไดรบกำรถำยโอนภำรกจจำกหนวยงำนของรฐ เดม ทรบผดชอบ จงตองรบผดชดใชคำสนไหมทดแทนใหแกผทไดรบควำมเสยหำย (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๗๑/๒๕๖๐)

(๒) กำรเรยกคนเงนเลอนขนคำจำงในฐำนลำภมควรได

กำรทหนวยงำนของรฐไดแกอตรำคำจำงในกำรปรบเปลยนต ำแหนงของลกจำงประจ ำเขำสต ำแหนงตำมระบบใหมท ำใหลกจำงประจ ำดงกลำวไดรบเงนคำจำงและ เงนรำงวลประจ ำปไปโดยปรำศจำกมลอนจะอำงกฎหมำยได แตเมอลกจำงประจ ำมได

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

Intro_ok.indd 19 10/8/2561 3:22:49

(ฑ)

มหนำทโดยตรงเกยวกบกำรพจำรณำเลอนขนคำจำงยอมไมอำจรถงควำมบกพรองในกำรเลอนขนคำจำงและไมอำจรกำรรบเงนคำจำงในสวนทไมมสทธดงกลำว และถงแมภำยหลงจะได มกำรแกไขอตรำคำจำง อนถอไดวำลกจำงประจ ำนนตกอยในฐำนะรบเงนไวโดยไมสจรต แตเมอ เงนคำจำงสวนทลกจำงรบไปโดยไมมสทธเปนเงนทปรบเพมขน ซงเปนเงนคำจำงทมกำรจำย ใหกนเปนรำยเดอนในแตละเดอน จงมจ ำนวนเงนสวนทมสทธไดรบ และไมมสทธไดรบ ปะปนรวมกนอยในขณะทใชจำยเงนดงกลำวยอมไมอำจแยกเงนสวนทมสทธไดรบและไมมสทธ ไดรบออกจำกกนได เมอไดน ำเงนจ ำนวนทงหมดไปใชเปนคำใชจำยในชวตประจ ำวน รวมทง ช ำระหนและภำษแลว จงไมจ ำตองคนเงนคำจำงและเงนรำงวลประจ ำป ส วนทรบไปโดย ไมมสทธ พรอมดอกเบยใหแกหนวยงำนของรฐ (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๑๑๒๙/๒๕๖๐)

๔. แนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบสญญำทำงปกครองตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๔)

ศำลปกครองสงสดไดวำงแนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบสญญำทำงปกครอง ดงตอไปน

(๑) กำรเรยกคำปรบจำกผรบจำงทท ำงำนไมแลวเสรจตำมสญญำ แมผวำจำงไดเรงรดใหผรบจำงกอสรำงงำนใหแลวเสรจตำมสญญำจำง ในขณะทมจ ำนวนเบยปรบใกลเคยงรอยละสบของคำจำงแลวกตำม แตเมอระเบยบวำดวยกำรพสดของหนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถนไดก ำหนดใหผรบจำงตองใหควำมยนยอมในกำรเสยคำปรบโดยไมมเงอนไข เมอผวำจำงมไดด ำเนนกำรตำมระเบยบทก ำหนดดงกลำว กำรทผรบจำงขอลดคำปรบ แตคณะกรรมกำรตรวจกำรจำงมมตไมลดคำปรบยอมแสดงวำ ผรบจำงไมยนยอมทจะเสยคำปรบทสงเกนรอยละสบของคำจำง กำรทผวำจำงจะยงคงใหผรบจำงกอสรำงงำน ตำมสญญำตอไป กควรตองด ำเนนกำรตำมระเบยบพสดดงกลำวเพอปองกนมให เกด ควำมเสยหำย แตกลบมไดด ำเนนกำรปลอยเวลำใหลวงเลย โดยไมปรำกฏวำผรบจำงไดยนยอมเสยคำปรบใหแกผวำจำงโดยไมมเงอนไข กำรกระท ำของผวำจำง จงเปนกำรไมพยำยำมบรรเทำ

(ฒ)

ควำมเสยหำยยอมมสวนผดทเปนเหตใหเบยปรบสงเกนสวน ผวำจำงจงตองคนเงนคำปรบ ในสวนดงกลำวใหแกผรบจำง (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๑๔๖/๒๕๖๐)

(๒) กำรจำยคำตอบแทนใหกบเอกชนทเขำรวมหรอสนบสนนกำรจดท ำบรกำรสำธำรณะ

เมอหนวยงำนทำงปกครองไดมค ำสงใหบคคลใดเขำดแลสถำนททอยในควำมดแลของหนวยงำนทำงปกครองและตกลงทจะจำยคำตอบแทนใหกบบคคลผดแลสถำนทนน แมกำรออกค ำสงดงกลำวจะท ำขนในลกษณะของค ำสงและคำตอบแทนใชค ำวำเบยเลยงกตำม แตเมอค ำสงทใหบคคลทเขำดแลสถำนทพพำท เปนไปเพอประโยชนในกำรปฏบตหนำทอนตำมททำงรำชกำรมอบหมำยของหนวยงำนทำงปกครอง กรณจงเปนสญญำทหนวยงำนทำงปกครองไดใหเอกชนเขำรวมหรอสนบสนนกำรจดท ำบรกำรสำธำรณะตำมอ ำนำจหนำทของหนวยงำนทำงปกครองใหบรรลผล จงมลกษณะเปนสญญำทำงปกครอง หนวยงำนทำงปกครองจงมหนำทตองช ำระเงนคำตอบแทนใหกบผทดแลสถำนทดงกลำว (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๓๖๑/๒๕๖๐)

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

Intro_ok.indd 20 10/8/2561 3:22:49

(ฑ)

มหนำทโดยตรงเกยวกบกำรพจำรณำเลอนขนคำจำงยอมไมอำจรถงควำมบกพรองในกำรเลอนขนคำจำงและไมอำจรกำรรบเงนคำจำงในสวนทไมมสทธดงกลำว และถงแมภำยหลงจะได มกำรแกไขอตรำคำจำง อนถอไดวำลกจำงประจ ำนนตกอยในฐำนะรบเงนไวโดยไมสจรต แตเมอ เงนคำจำงสวนทลกจำงรบไปโดยไมมสทธเปนเงนทปรบเพมขน ซงเปนเงนคำจำงทมกำรจำย ใหกนเปนรำยเดอนในแตละเดอน จงมจ ำนวนเงนสวนทมสทธไดรบ และไมมสทธไดรบ ปะปนรวมกนอยในขณะทใชจำยเงนดงกลำวยอมไมอำจแยกเงนสวนทมสทธไดรบและไมมสทธ ไดรบออกจำกกนได เมอไดน ำเงนจ ำนวนทงหมดไปใชเปนคำใชจำยในชวตประจ ำวน รวมทง ช ำระหนและภำษแลว จงไมจ ำตองคนเงนคำจำงและเงนรำงวลประจ ำป ส วนทรบไปโดย ไมมสทธ พรอมดอกเบยใหแกหนวยงำนของรฐ (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๑๑๒๙/๒๕๖๐)

๔. แนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบสญญำทำงปกครองตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๔)

ศำลปกครองสงสดไดวำงแนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบสญญำทำงปกครอง ดงตอไปน

(๑) กำรเรยกคำปรบจำกผรบจำงทท ำงำนไมแลวเสรจตำมสญญำ แมผวำจำงไดเรงรดใหผรบจำงกอสรำงงำนใหแลวเสรจตำมสญญำจำง ในขณะทมจ ำนวนเบยปรบใกลเคยงรอยละสบของคำจำงแลวกตำม แตเมอระเบยบวำดวยกำรพสดของหนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถนไดก ำหนดใหผรบจำงตองใหควำมยนยอมในกำรเสยคำปรบโดยไมมเงอนไข เมอผวำจำงมไดด ำเนนกำรตำมระเบยบทก ำหนดดงกลำว กำรทผรบจำงขอลดคำปรบ แตคณะกรรมกำรตรวจกำรจำงมมตไมลดคำปรบยอมแสดงวำ ผรบจำงไมยนยอมทจะเสยคำปรบทสงเกนรอยละสบของคำจำง กำรทผวำจำงจะยงคงใหผรบจำงกอสรำงงำน ตำมสญญำตอไป กควรตองด ำเนนกำรตำมระเบยบพสดดงกลำวเพอปองกนมให เกด ควำมเสยหำย แตกลบมไดด ำเนนกำรปลอยเวลำใหลวงเลย โดยไมปรำกฏวำผรบจำงไดยนยอมเสยคำปรบใหแกผวำจำงโดยไมมเงอนไข กำรกระท ำของผวำจำง จงเปนกำรไมพยำยำมบรรเทำ

(ฒ)

ควำมเสยหำยยอมมสวนผดทเปนเหตใหเบยปรบสงเกนสวน ผวำจำงจงตองคนเงนคำปรบ ในสวนดงกลำวใหแกผรบจำง (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๑๔๖/๒๕๖๐)

(๒) กำรจำยคำตอบแทนใหกบเอกชนทเขำรวมหรอสนบสนนกำรจดท ำบรกำรสำธำรณะ

เมอหนวยงำนทำงปกครองไดมค ำสงใหบคคลใดเขำดแลสถำนททอยในควำมดแลของหนวยงำนทำงปกครองและตกลงทจะจำยคำตอบแทนใหกบบคคลผดแลสถำนทนน แมกำรออกค ำสงดงกลำวจะท ำขนในลกษณะของค ำสงและคำตอบแทนใชค ำวำเบยเลยงกตำม แตเมอค ำสงทใหบคคลทเขำดแลสถำนทพพำท เปนไปเพอประโยชนในกำรปฏบตหนำทอนตำมททำงรำชกำรมอบหมำยของหนวยงำนทำงปกครอง กรณจงเปนสญญำทหนวยงำนทำงปกครองไดใหเอกชนเขำรวมหรอสนบสนนกำรจดท ำบรกำรสำธำรณะตำมอ ำนำจหนำทของหนวยงำนทำงปกครองใหบรรลผล จงมลกษณะเปนสญญำทำงปกครอง หนวยงำนทำงปกครองจงมหนำทตองช ำระเงนคำตอบแทนใหกบผทดแลสถำนทดงกลำว (ค ำพพำกษำศำลปกครองสงสดท อ.๓๖๑/๒๕๖๐)

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

Intro_ok.indd 21 10/8/2561 3:22:49

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

Intro_ok.indd 22 10/8/2561 3:22:49

สรปแนวทางการปฏบตราชการจากค าวนจฉย ของศาลปกครองสงสด ประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๐

ส ำนกงำนศำลปกครองไดศกษำวเครำะหค ำวนจฉยของศำลปกครองสงสด

ประจ ำป พ .ศ. ๒๕๖๐ ตำมนยมำตรำ ๗๗ (๕)๑ แหงพระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและ วธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ พบวำ มค ำวนจฉยของศำลปกครองสงสดในหลำยเรองไดวำงแนวทำงกำรปฏบตรำชกำร ซงจะเปนประโยชนตอหนวยงำนของรฐหรอเจำหนำทของรฐไดน ำแนว ค ำวนจฉยของศำลปกครองสงสดดงกลำวน ำมำใชเปนแนวทำงกำรปรบปรงวธปฏบตงำน เพอใหเกดประโยชนตอกำรปฏบตงำนของหนวยงำนหรอเจำหนำท ในกำรปฏบตหนำทรำชกำร แตเนองจำก ค ำวนจฉยของศำลปกครองสงสดทเกยวของกบแนวทำงกำรปฏบตรำชกำรมอยจ ำนวนมำก จงไดคดเลอกแนวค ำวนจฉยของศำลปกครองสงสดเพยงบำงสวนมำจดท ำสรปแนวทำงกำรปฏบตรำชกำรจำก ค ำวนจฉยของศำลปกครองสงสด ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๖๐ ฉบบน โดยไดเรยงล ำดบตำมประเภท คดปกครองตำมมำตรำ ๙๒ แหงพระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ และน ำเสนอในประเดนทเปนคดพพำทตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๑) (๒) (๓) และ (๔) ดงมรำยละเอยดตอไปน

๑ - ๒ พระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ มำตรำ ๗๗ ส ำนกงำนศำลปกครองมอ ำนำจหนำท ดงตอไปน (๑) รบผดชอบในงำนธรกำรของศำลปกครอง

ฯลฯ ฯลฯ (๕) วเครำะหเหตแหงกำรฟองคดปกครองเพอเสนอแนะแนวทำงกำรปรบปรงวธปฏบตรำชกำร

ตอหนวยงำนของรฐทเกยวของ มำตรำ ๙ ศำลปกครองมอ ำนำจพจำรณำพพำกษำหรอมค ำสงในเรองดงตอไปน (๑) คดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำรโดยไมชอบ

ดวยกฎหมำยไมวำจะเปนกำรออกกฎ ค ำสงหรอกำรกระท ำอนใดเนองจำกกระท ำโดยไมมอ ำนำจหรอนอกเหนออ ำนำจหนำทหรอไมถกตองตำมกฎหมำย หรอโดยไมถกตองตำมรปแบบขนตอน หรอวธกำรอนเปนสำระส ำคญ ทก ำหนดไวส ำหรบกำรกระท ำนน หรอโดยไมสจรต หรอมลกษณะเปนกำรเลอกปฏบตทไมเปนธรรม หรอมลกษณะเปนกำรสรำงขนตอนโดยไมจ ำเปนหรอสรำงภำระใหเกดกบประชำชนเกนสมควร หรอเปนกำรใชดลพนจโดยมชอบ

(๒) คดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต หรอปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควร

(๓) คดพพำทเกยวกบกำรกระท ำละเมดหรอควำมรบผดอยำงอนของหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐอนเกดจำกกำรใชอ ำนำจตำมกฎหมำย หรอจำกกฎ ค ำสงทำงปกครอง หรอค ำสงอน หรอจำกกำรละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควร

(๔) คดพพำทเกยวกบสญญำทำงปกครอง ฯลฯ ฯลฯ

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 1 7/8/2561 0:04:18

๒

๑. แนวทางการปฏบตราชการทไดจากคดพพาทเกยวกบการทหนวยงานทางปกครองหรอ เจาหนาทของรฐกระท าการโดยไมชอบดวยกฎหมายตามมาตรา ๙ วรรคหนง (๑)

ศำลปกครองสงสดไดวำงแนวทำงกำรปฏบตรำชกำร กรณคด พพำทเกยวกบ กำรทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำรโดยไมชอบดวยกฎหมำย ดงตอไปน

๑.๑ กรณทหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐกระท าการโดยไมม

อ านาจ หรอนอกเหนออ านาจหนาท หรอไมถกตองตามกฎหมาย (๑) การพจารณาค าขอออกใบอนญาตประกอบวชาชพ

การทสภาวศวกรมมตก าหนดหลกเกณฑการขอรบใบอนญาต ระดบภาควศวกร โดยมไดออกเปนขอบงคบสภาวศวกร หรอระเบยบสภาวศวกร มตทก าหนดหลกเกณฑดงกลาว จงเปนการก าหนดหลกเกณฑการขอรบใบอนญาตระดบภาควศวกรขนใหม ใหแตกตางจากขอบงคบ ก.ว. วาดวยการรบรองหลกสตรการศกษาและสถานศกษา และการเทยบปรญญา หรอประกาศนยบตรวชาชพการชางเปนคณวฒในวชาชพวศวกรรม และขอบงคบ ก.ว. วาดวยหลกเกณฑการออกใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพวศวกรรมควบคม ประเภทภาควศวกร โดยไมมกฎหมายบญญตใหมอ านาจกระท าได จงเปนมตทไมชอบดวยกฎหมาย ดงนน การออกประกาศสภาวศวกรท เกยวของกบหลกเกณฑทก าหนดดงกลาว โดยอาศยมตท ไมชอบดวยกฎหมาย จงไมชอบดวยกฎหมายเชนเดยวกน ผฟองคดทงหนงรอยสบเกำจบกำรศกษำหลกสตรวศวกรรมศำสตรบณฑต สำขำ วศวกรรมชลประทำน ของวทยำลยกำรชลประทำน สถำบนสมทบมหำวทยำลยเกษตรศำสตร โดยหลกสตรกำรศกษำของผฟองคดทงหมดมใชหลกสตรวศวกรรมศำสตรตรง แตเปนหลกสตรเทยบไดในสำขำวศวกรรมโยธำ โดยผฟองคดท ๑ ถงผฟองคดท ๔๓ เขำศกษำในปกำรศกษำ ๒๕๔๑ ส ำเรจกำรศกษำในเดอนมนำคม ๒๕๔๕ สวนผฟองคดท ๔๔ ถงผ ฟองคดท ๑๑๙ เขำศกษำ ในปกำรศกษำ ๒๕๔๒ ส ำเรจกำรศกษำในเดอนมนำคม ๒๕๔๖ ตอมำ ผถกฟองคด (สภำวศวกร โดยคณะกรรมกำรสภำวศวกร) ในกำรประชมครงท ๑๒/๒๕๔๔ เมอวนท ๑๒ พฤศจกำยน ๒๕๔๔ เหนควรมแนวทำงกำรปฏบตวำดวยกำรปรบเปนคณวฒตรง โดยใหปลดค ำวำ “คณวฒเทยบ” ออก ส ำหรบผทเรยนวชำล ำดบท ๑ ถง ๙ ไมครบ ๓๙ หนวยกต และวชำล ำดบ ๑ ถง ๔ ไมครบ ๑๘ หนวยกต จะตองทดสอบควำมรตำมเกณฑ และจะตองเขำอบรมและทดสอบควำมพรอม ตอมำ ผถกฟองคดในกำรประชมครงท ๑/๒๕๔๕ ลงวนท ๑๔ มกรำคม ๒๕๔๕ ยนยนเกณฑตำมมตครงท ๑๒/๔๔ ลงวนท ๑๒ พฤศจกำยน ๒๕๔๔ แตผอนผนใหเรมมผลใชบงคบส ำหรบผยนค ำขอรบใบอนญำตตงแตวนท ๑๕ กมภำพนธ ๒๕๔๕ เปนตนไป ผถกฟองคด จงไดออกประกำศสภำวศวกรท

๓

๔/๒๕๔๕ ลงวนท ๑๕ มกรำคม ๒๕๔๕ ก ำหนดใหผยนค ำขอรบใบอนญำตทเปนไปตำมหลกเกณฑดงกลำวตองทดสอบควำมรกอน โดยใหมผลบงคบใชส ำหรบผยนค ำขอใบอนญำตฯ ระดบภำควศวกร ตงแตวนท ๑๕ กมภำพนธ ๒๕๔๕ เปนตนไป เมอผฟองคดทงหนงรอยสบเกำจบกำรศกษำมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๔ ไมนอยกวำ ๑๘ หนวยกต และมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๙ ไมนอยกวำ ๓๙ หนวยกต จงไดยนค ำขอรบใบอนญำตฯ ระดบภำควศวกร ภำยหลงวนท ๑๕ กมภำพนธ ๒๕๔๕ ยกเวนผฟองคดท ๔๓ ไมไดยนค ำขอรบใบอนญำต แตผถกฟองคดแจงวำ ผฟองคดทงหนงรอยสบเกำตองท ำกำรทดสอบควำมรทำงดำนวศวกรรมกอน จงจะมสทธขอรบใบอนญำตได ตอมำ ผถกฟองคดไดมมตในกำรประชมครงท ๕/๒๕๔๖ เมอวนท ๑๐ มนำคม ๒๕๔๖ และครงท ๗/๒๕๔๖ เมอวนท ๑๙ พฤษภำคม ๒๕๔๖ ก ำหนดใหผส ำเรจกำรศกษำหลกสตรคณวฒเทยบทเขำศกษำในปกำรศกษำ ๒๕๔๑ ถงปกำรศกษำ ๒๕๔๒ จำกสถำบนกำรศกษำทผถกฟองคดใหกำรรบรองแลว และมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๔ ตงแต ๑๘ หนวยกต และมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๙ ตงแต ๓๙ หนวยกต จะตองผำนกำรอบรมทบทวนควำมรระดบภำควศวกร และมสทธสมครเขำรบกำรอบรมเพยงครงเดยว หำกไมผำนกำรอบรมจะตองเขำทดสอบควำมรทำงวศวกรรมหลกเฉพำะสำขำ และผถกฟองคดไดออกประกำศสภำวศวกร ท ๑๒/๒๕๔๖ ลงวนท ๑ เมษำยน ๒๕๔๖ เพออนโลมแกผผำนกำรอบรมดงกลำวใหถอวำไดผำนกำรทดสอบควำมรทำงวศวกรรม ปรำกฏวำ ผฟองคดทงหมดไมผำนกำรอบรมดงกลำว ยกเวนผฟองคดท ๔๕ ผฟองคดท ๔๖ ผฟองคดท ๔๙ ผฟองคดท ๕๔ และผฟองคดท ๖๔ ไมไดเขำอบรม จงตองเขำทดสอบควำมรทำงวศวกรรมหลกเฉพำะสำขำกอนไดรบใบอนญำตฯ ระดบภำควศวกร ผฟองคดเหนวำ กำรกระท ำของผถกฟองคดเปนกำรออกหลกเกณฑยอนหลง จงน ำคด มำฟองตอศำล ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา แมวฒกำรศกษำของผฟองคดทงหมดจะเปนหลกสตรเทยบ ไมใชหลกสตรวศวกรรมศำสตร สำขำวศวกรรมโยธำโดยตรง แตกตองถอวำวฒกำรศกษำ ของผฟองคดทงหนงรอยสบเกำเปนวฒกำรศกษำทไดรบกำรรบรองตำม มำตรำ ๘ (๓)๓ แหง พระรำชบญญตวศวกร พ.ศ. ๒๕๔๒ โดยผถกฟองคดไมมอ านาจปรบคณวฒของผฟองคดทงหนงรอยสบเกาเปนคณวฒตรงแตอยางใด กำรทผถกฟองคดไดมมตในกำรประชมครงท ๑๒/๒๕๔๔ เมอวนท ๑๒ พฤศจกำยน ๒๕๔๔ และครงท ๑/๒๕๔๕ เมอวนท ๑๔ มกรำคม ๒๕๔๕ ก ำหนดหลกเกณฑกำรปรบคณวฒเทยบเปนคณวฒตรงโดยเหนชอบเกณฑกำรพจำรณำหนวยกตของผขอรบใบอนญำต ระดบภำควศวกร ตำม ก.ว. โดยใหปลดค ำวำ “คณวฒเทยบ”ออก ส ำหรบผทเรยนวชำล ำดบ ๑ ถง ๙ ไมครบ ๓๙ หนวยกต และวชำล ำดบ ๑ ถง ๔ ไมครบ ๑๘ หนวยกต จะตองทดสอบ

๓ พระรำชบญญตวศวกร พ.ศ. ๒๕๔๒ มำตรำ ๘ สภำวศวกรมอ ำนำจและหนำท ดงตอไปน

ฯลฯ ฯลฯ (๓) รบรองปรญญำ ประกำศนยบตร หรอวฒบตรในกำรประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม

ฯลฯ ฯลฯ

2

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 2 7/8/2561 0:04:18

๒

๑. แนวทางการปฏบตราชการทไดจากคดพพาทเกยวกบการทหนวยงานทางปกครองหรอ เจาหนาทของรฐกระท าการโดยไมชอบดวยกฎหมายตามมาตรา ๙ วรรคหนง (๑)

ศำลปกครองสงสดไดวำงแนวทำงกำรปฏบตรำชกำร กรณคด พพำทเกยวกบ กำรทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำรโดยไมชอบดวยกฎหมำย ดงตอไปน

๑.๑ กรณทหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐกระท าการโดยไมม

อ านาจ หรอนอกเหนออ านาจหนาท หรอไมถกตองตามกฎหมาย (๑) การพจารณาค าขอออกใบอนญาตประกอบวชาชพ

การทสภาวศวกรมมตก าหนดหลกเกณฑการขอรบใบอนญาต ระดบภาควศวกร โดยมไดออกเปนขอบงคบสภาวศวกร หรอระเบยบสภาวศวกร มตทก าหนดหลกเกณฑดงกลาว จงเปนการก าหนดหลกเกณฑการขอรบใบอนญาตระดบภาควศวกรขนใหม ใหแตกตางจากขอบงคบ ก.ว. วาดวยการรบรองหลกสตรการศกษาและสถานศกษา และการเทยบปรญญา หรอประกาศนยบตรวชาชพการชางเปนคณวฒในวชาชพวศวกรรม และขอบงคบ ก.ว. วาดวยหลกเกณฑการออกใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพวศวกรรมควบคม ประเภทภาควศวกร โดยไมมกฎหมายบญญตใหมอ านาจกระท าได จงเปนมตทไมชอบดวยกฎหมาย ดงนน การออกประกาศสภาวศวกรท เกยวของกบหลกเกณฑทก าหนดดงกลาว โดยอาศยมตท ไมชอบดวยกฎหมาย จงไมชอบดวยกฎหมายเชนเดยวกน ผฟองคดทงหนงรอยสบเกำจบกำรศกษำหลกสตรวศวกรรมศำสตรบณฑต สำขำ วศวกรรมชลประทำน ของวทยำลยกำรชลประทำน สถำบนสมทบมหำวทยำลยเกษตรศำสตร โดยหลกสตรกำรศกษำของผฟองคดทงหมดมใชหลกสตรวศวกรรมศำสตรตรง แตเปนหลกสตรเทยบไดในสำขำวศวกรรมโยธำ โดยผฟองคดท ๑ ถงผฟองคดท ๔๓ เขำศกษำในปกำรศกษำ ๒๕๔๑ ส ำเรจกำรศกษำในเดอนมนำคม ๒๕๔๕ สวนผฟองคดท ๔๔ ถงผ ฟองคดท ๑๑๙ เขำศกษำ ในปกำรศกษำ ๒๕๔๒ ส ำเรจกำรศกษำในเดอนมนำคม ๒๕๔๖ ตอมำ ผถกฟองคด (สภำวศวกร โดยคณะกรรมกำรสภำวศวกร) ในกำรประชมครงท ๑๒/๒๕๔๔ เมอวนท ๑๒ พฤศจกำยน ๒๕๔๔ เหนควรมแนวทำงกำรปฏบตวำดวยกำรปรบเปนคณวฒตรง โดยใหปลดค ำวำ “คณวฒเทยบ” ออก ส ำหรบผทเรยนวชำล ำดบท ๑ ถง ๙ ไมครบ ๓๙ หนวยกต และวชำล ำดบ ๑ ถง ๔ ไมครบ ๑๘ หนวยกต จะตองทดสอบควำมรตำมเกณฑ และจะตองเขำอบรมและทดสอบควำมพรอม ตอมำ ผถกฟองคดในกำรประชมครงท ๑/๒๕๔๕ ลงวนท ๑๔ มกรำคม ๒๕๔๕ ยนยนเกณฑตำมมตครงท ๑๒/๔๔ ลงวนท ๑๒ พฤศจกำยน ๒๕๔๔ แตผอนผนใหเรมมผลใชบงคบส ำหรบผยนค ำขอรบใบอนญำตตงแตวนท ๑๕ กมภำพนธ ๒๕๔๕ เปนตนไป ผถกฟองคด จงไดออกประกำศสภำวศวกรท

๓

๔/๒๕๔๕ ลงวนท ๑๕ มกรำคม ๒๕๔๕ ก ำหนดใหผยนค ำขอรบใบอนญำตทเปนไปตำมหลกเกณฑดงกลำวตองทดสอบควำมรกอน โดยใหมผลบงคบใชส ำหรบผยนค ำขอใบอนญำตฯ ระดบภำควศวกร ตงแตวนท ๑๕ กมภำพนธ ๒๕๔๕ เปนตนไป เมอผฟองคดทงหนงรอยสบเกำจบกำรศกษำมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๔ ไมนอยกวำ ๑๘ หนวยกต และมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๙ ไมนอยกวำ ๓๙ หนวยกต จงไดยนค ำขอรบใบอนญำตฯ ระดบภำควศวกร ภำยหลงวนท ๑๕ กมภำพนธ ๒๕๔๕ ยกเวนผฟองคดท ๔๓ ไมไดยนค ำขอรบใบอนญำต แตผถกฟองคดแจงวำ ผฟองคดทงหนงรอยสบเกำตองท ำกำรทดสอบควำมรทำงดำนวศวกรรมกอน จงจะมสทธขอรบใบอนญำตได ตอมำ ผถกฟองคดไดมมตในกำรประชมครงท ๕/๒๕๔๖ เมอวนท ๑๐ มนำคม ๒๕๔๖ และครงท ๗/๒๕๔๖ เมอวนท ๑๙ พฤษภำคม ๒๕๔๖ ก ำหนดใหผส ำเรจกำรศกษำหลกสตรคณวฒเทยบทเขำศกษำในปกำรศกษำ ๒๕๔๑ ถงปกำรศกษำ ๒๕๔๒ จำกสถำบนกำรศกษำทผถกฟองคดใหกำรรบรองแลว และมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๔ ตงแต ๑๘ หนวยกต และมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๙ ตงแต ๓๙ หนวยกต จะตองผำนกำรอบรมทบทวนควำมรระดบภำควศวกร และมสทธสมครเขำรบกำรอบรมเพยงครงเดยว หำกไมผำนกำรอบรมจะตองเขำทดสอบควำมรทำงวศวกรรมหลกเฉพำะสำขำ และผถกฟองคดไดออกประกำศสภำวศวกร ท ๑๒/๒๕๔๖ ลงวนท ๑ เมษำยน ๒๕๔๖ เพออนโลมแกผผำนกำรอบรมดงกลำวใหถอวำไดผำนกำรทดสอบควำมรทำงวศวกรรม ปรำกฏวำ ผฟองคดทงหมดไมผำนกำรอบรมดงกลำว ยกเวนผฟองคดท ๔๕ ผฟองคดท ๔๖ ผฟองคดท ๔๙ ผฟองคดท ๕๔ และผฟองคดท ๖๔ ไมไดเขำอบรม จงตองเขำทดสอบควำมรทำงวศวกรรมหลกเฉพำะสำขำกอนไดรบใบอนญำตฯ ระดบภำควศวกร ผฟองคดเหนวำ กำรกระท ำของผถกฟองคดเปนกำรออกหลกเกณฑยอนหลง จงน ำคด มำฟองตอศำล ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา แมวฒกำรศกษำของผฟองคดทงหมดจะเปนหลกสตรเทยบ ไมใชหลกสตรวศวกรรมศำสตร สำขำวศวกรรมโยธำโดยตรง แตกตองถอวำวฒกำรศกษำ ของผฟองคดทงหนงรอยสบเกำเปนวฒกำรศกษำทไดรบกำรรบรองตำม มำตรำ ๘ (๓)๓ แหง พระรำชบญญตวศวกร พ.ศ. ๒๕๔๒ โดยผถกฟองคดไมมอ านาจปรบคณวฒของผฟองคดทงหนงรอยสบเกาเปนคณวฒตรงแตอยางใด กำรทผถกฟองคดไดมมตในกำรประชมครงท ๑๒/๒๕๔๔ เมอวนท ๑๒ พฤศจกำยน ๒๕๔๔ และครงท ๑/๒๕๔๕ เมอวนท ๑๔ มกรำคม ๒๕๔๕ ก ำหนดหลกเกณฑกำรปรบคณวฒเทยบเปนคณวฒตรงโดยเหนชอบเกณฑกำรพจำรณำหนวยกตของผขอรบใบอนญำต ระดบภำควศวกร ตำม ก.ว. โดยใหปลดค ำวำ “คณวฒเทยบ”ออก ส ำหรบผทเรยนวชำล ำดบ ๑ ถง ๙ ไมครบ ๓๙ หนวยกต และวชำล ำดบ ๑ ถง ๔ ไมครบ ๑๘ หนวยกต จะตองทดสอบ

๓ พระรำชบญญตวศวกร พ.ศ. ๒๕๔๒ มำตรำ ๘ สภำวศวกรมอ ำนำจและหนำท ดงตอไปน

ฯลฯ ฯลฯ (๓) รบรองปรญญำ ประกำศนยบตร หรอวฒบตรในกำรประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม

ฯลฯ ฯลฯ

3

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 3 7/8/2561 0:04:18

๔

ควำมรตำมเกณฑ ดงน ๑. สำขำอนผทเรยนวชำวศวกรรมหลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๙ ระหวำง ๒๗ ถง ๓๘ หนวยกต และวชำวศวกรรมหลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๔ ระหวำง ๑๒ ถง ๑๗ หนวยกต จะตองผำนกำรทดสอบควำมรวชำวศวกรรมหลกเฉพำะ และ ๒. ส ำหรบผทเรยนวชำวศวกรรม หลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๙ ระหวำง ๒๑ ถง ๒๖ หนวยกต และวชำวศวกรรมหลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๔ ระหวำง ๑๒ ถง ๑๗ หนวยกต จะตองผำนกำรทดสอบควำมรวชำพนฐำนทำงวศวกรรมและ วชำวศวกรรมหลกเฉพำะ โดยใหมผลตงแตวนท ๑๕ กมภำพนธ ๒๕๔๕ เปนตนไป โดยมไดออกเปนขอบงคบสภาวศวกร หรอระเบยบสภาวศวกรแตอยางใด มตของผถกฟองคดในการประชมทงสองครงดงกลาว จงเปนการก าหนดหลกเกณฑการขอรบใบอนญาตระดบภาควศวกรขนใหม ใหแตกตำงไปจำกขอบงคบ ก.ว. วำดวยกำรรบรองหลกสตรกำรศกษำและสถำนศกษำ และกำรเทยบปรญญำหรอประกำศนยบตรวชำชพกำรชำงเปนคณวฒในวชำชพวศวกรรม พ.ศ. ๒๕๔๐ และทแกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๐ และขอบงคบ ก.ว. วำดวยหลกเกณฑกำรออกใบอนญำตเปน ผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม ประเภทภำควศวกร พ.ศ. ๒๕๔๐ โดยไมมกฎหมายบญญต ใหผถกฟองคดมอ านาจกระท าได ดงนน มตของผถกฟองคดในการประชมครงท ๑๒/๒๕๔๔ เมอวนท ๑๒ พฤศจกายน ๒๕๔๔ และครงท ๑/๒๕๔๕ เมอวนท ๑๔ มกราคม ๒๕๔๕ จงไมชอบดวยกฎหมาย และเมอประกำศสภำวศวกร ท ๔/๒๕๔๕ ลงวนท ๑๕ มกรำคม ๒๕๔๕ ออกโดยอำศยมตของผถกฟองคดในกำรประชมครงท ๑/๒๕๔๕ ดงกลำว ประกาศสภาวศวกร ท ๔/๒๕๔๕ จงไมชอบดวยกฎหมายไปดวย สวนมตของผถกฟองคดในกำรประชมครงท ๕/๒๕๔๖ เมอวนท ๑๐ มนำคม ๒๕๔๖ พรอมประกำศสภำวศวกร ท ๑๒/๒๕๔๖ ลงวนท ๑ เมษำยน ๒๕๔๖ เหนวา กำรทผถกฟองคด มมตในกำรประชมครงท ๕/๒๕๔๖ เมอวนท ๑๐ มนำคม ๒๕๔๖ ก ำหนดใหผส ำเรจกำรศกษำหลกสตรคณวฒเทยบทเขำศกษำในปกำรศกษำ ๒๕๔๑ ถงปกำรศกษำ ๒๕๔๒ จำกสถำบนกำรศกษำทผถกฟองคดใหกำรรบรองแลว และมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๔ ตงแต ๑๘ หนวยกต และมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๙ ตงแต ๓๙ หนวยกต จะตองผำนกำรอบรมทบทวนควำมรระดบภำควศวกรกอนไดรบใบอนญำต นน เปนการก าหนดหลกเกณฑการขอรบใบอนญาตฯ ขนใหมแตกตางจากหลกเกณฑทก าหนดไวในขอ ๕๔ และขอ ๖๕

๔ - ๕ ขอบงคบ ก.ว. วำดวยหลกเกณฑกำรออกใบอนญำตเปนผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม ประเภทภำควศวกร พ.ศ. ๒๕๔๐

ขอ ๕ ก.ว. จะพจำรณำออกใบอนญำตเปนผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม ประเภทภำควศวกร ในสำขำวศวกรรมตำงๆ เปนคณวฒทเทยบตำมขอบงคบออกตำมควำมในมำตรำ ๑๓ (๔) ของสำขำหรอสำขำและแขนงทขอรบใบอนญำตใหผขอรบใบอนญำตทมคณวฒระดบปรญญำตรวศวกรรมศำสตร จำกหลกสต รและสถำนศกษำท ก.ว. รบรอง หรอมคณวฒระดบปรญญำตรวศวกรรมศำสตร หรอปรญญำหรอประกำศนยบตร จำกหลกสตรและสถำนศกษำท ก.ว. เทยบปรญญำตำมขอบงคบออกตำมควำมในมำตรำ ๑๓ (๔) ในสำขำ หรอสำขำและแขนงทขอรบใบอนญำต เมอมจ ำนวนหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะตงแตล ำดบท ๑ ถง ๔ ของสำขำ หรอสำขำและแขนงทขอรบใบอนญำตครบถวนทกล ำดบวชำรวมหนวยกตไดไมนอยกวำ ๑๒ หนวยกต และมหนวยกต

(มตอหนำถดไป)

๕

ของขอบงคบ ก.ว. วาดวยหลกเกณฑการออกใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพวศวกรรมควบคม ประเภทภาควศวกร พ.ศ. ๒๕๔๐ โดยมไดออกเปนขอบงคบสภำวศวกร หรอระเบยบสภำวศวกร ดงนน มตของผถกฟองคดในการประชมครงท ๕/๒๕๔๖ เมอวนท ๑๐ มนาคม ๒๕๔๖ จงไมชอบดวยกฎหมาย และเมอประกำศสภำวศวกร ท ๑๒/๒๕๔๖ ลงวนท ๑ เมษำยน ๒๕๔๖ ออกโดยอำศยมตของผถกฟองคดในกำรประชมครงท ๕/๒๕๔๖ เมอวนท ๑๐ มนำคม ๒๕๔๖ ดงกลำว ประกำศสภำวศวกร ท ๑๒/๒๕๔๖ จงไมชอบดวยกฎหมำยไปดวย ส ำหรบกรณผถกฟองคดปฏเสธ ไมออกใบอนญาตฯ ระดบภาควศวกร สาขาวศวกรรมโยธา ใหแกผฟองคดท ๔๕ และผฟองคด ท ๔๖ โดยใหสงสอบ ๑ หมวดวชำ เหนวำ ตำมขอ ๕ และขอ ๖ ของขอบงคบ ก.ว. วำดวยหลกเกณฑกำรออกใบอนญำตเปนผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม ประเภทภำควศวกร พ.ศ. ๒๕๔๐ ก ำหนดวำ ก.ว. จะพจำรณำออกใบอนญำตเปนผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม ประเภทภำควศวกรให ผขอรบใบอนญำตเมอมจ ำนวนหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะตงแตล ำดบท ๑ ถง ๔ ของสำขำ หรอสำขำและแขนงทขอรบใบอนญำตครบถวนทกล ำดบไมนอยกวำ ๑๒ หนวยกต และมหนวยกต ในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะตงแตล ำดบท ๑ ถง ๙ ของสำขำฯ รวมทงสนไมนอยกวำ ๒๗ หนวยกต แตถำมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะตงแตล ำดบท ๑ ถง ๔ ของสำขำฯ รวมกนนอยกวำ ๑๒ หนวยกต และมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะตงแตล ำดบท ๑ ถง ๙ ของสำขำฯ รวมทงสน ไมนอยกวำ ๒๑ หนวยกต จะไดรบใบอนญำตเมอไดสอบผำนกำรทดสอบควำมรจำก ก.ว. แลว และตอมำ ก.ว. มมตครงท ๙/๒๕๔๒ เมอวนท ๑๓ กนยำยน ๒๕๔๒ ก ำหนดใหมกำรทดสอบควำมรทำงวศวกรรมจำกผผำนกำรศกษำในคณวฒเทยบ ส ำหรบผเขำศกษำตงแตปกำรศกษำ ๒๕๔๓ เปนตนไป ดงนน เมอผฟองคดท ๔๕ และผฟองคดท ๔๖ มจ ำนวนหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะตงแตล ำดบท ๑ ถง ๔ ไมนอยกวำ ๑๘ หนวยกต และมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะตงแตล ำดบ

(ตอจำกเชงอรรถท ๔ - ๕) ในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะตงแตล ำดบท ๑ ถง ๙ ของสำขำ หรอสำขำและแขนงเดยวกบทขอรบใบอนญำต รวมทงสนไมนอยกวำ ๒๗ หนวยกต

ขอ ๖ ก.ว. จะพจำรณำออกใบอนญำตเปนผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม ประเภทภำควศวกร ในสำขำวศวกรรมตำงๆ เปนคณวฒทเทยบตำมขอบงคบ ออกตำมควำมในมำตรำ ๑๓ (๔) ของสำขำหรอ สำขำและแขนงทขอรบใบอนญำต ใหผขอรบใบอนญำตทมคณวฒระดบปรญญำตรวศวกรรมศำสตร จำกหลกสตรและสถำนศกษำท ก.ว.รบรอง หรอมคณวฒระดบปรญญำตรวศวกรรมศำสตร หรอปรญญำหรอประกำศนยบตร จำกหลกสตรและสถำนศกษำท ก.ว. เทยบปรญญำตำมขอบงคบออกตำมควำมในมำตรำ ๑๓ (๔) ในสำขำหรอสำขำและแขนงทขอรบใบอนญำตเมอมจ ำนวนหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะตงแตล ำดบท ๑ ถง ๔ ของ สำขำฯ ครบถวนทกล ำดบวชำรวมหนวยกตไดไมนอยกวำ ๑๒ หนวยกต และมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะ ตงแตล ำดบท ๑ ถง ๙ ของสำขำฯ รวมทงสนไมนอยกวำ ๒๑ หนวยกต หรอผขอรบใบอนญำตท ก.ว. มมตใหทดสอบควำมรประเภทภำควศวกร ทงน เมอไดสอบผำนกำรทดสอบควำมรประเภทภำควศวกรจำก ก.ว. แลว

4

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 4 7/8/2561 0:04:18

๔

ควำมรตำมเกณฑ ดงน ๑. สำขำอนผทเรยนวชำวศวกรรมหลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๙ ระหวำง ๒๗ ถง ๓๘ หนวยกต และวชำวศวกรรมหลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๔ ระหวำง ๑๒ ถง ๑๗ หนวยกต จะตองผำนกำรทดสอบควำมรวชำวศวกรรมหลกเฉพำะ และ ๒. ส ำหรบผทเรยนวชำวศวกรรม หลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๙ ระหวำง ๒๑ ถง ๒๖ หนวยกต และวชำวศวกรรมหลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๔ ระหวำง ๑๒ ถง ๑๗ หนวยกต จะตองผำนกำรทดสอบควำมรวชำพนฐำนทำงวศวกรรมและ วชำวศวกรรมหลกเฉพำะ โดยใหมผลตงแตวนท ๑๕ กมภำพนธ ๒๕๔๕ เปนตนไป โดยมไดออกเปนขอบงคบสภาวศวกร หรอระเบยบสภาวศวกรแตอยางใด มตของผถกฟองคดในการประชมทงสองครงดงกลาว จงเปนการก าหนดหลกเกณฑการขอรบใบอนญาตระดบภาควศวกรขนใหม ใหแตกตำงไปจำกขอบงคบ ก.ว. วำดวยกำรรบรองหลกสตรกำรศกษำและสถำนศกษำ และกำรเทยบปรญญำหรอประกำศนยบตรวชำชพกำรชำงเปนคณวฒในวชำชพวศวกรรม พ.ศ. ๒๕๔๐ และทแกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๐ และขอบงคบ ก.ว. วำดวยหลกเกณฑกำรออกใบอนญำตเปน ผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม ประเภทภำควศวกร พ.ศ. ๒๕๔๐ โดยไมมกฎหมายบญญต ใหผถกฟองคดมอ านาจกระท าได ดงนน มตของผถกฟองคดในการประชมครงท ๑๒/๒๕๔๔ เมอวนท ๑๒ พฤศจกายน ๒๕๔๔ และครงท ๑/๒๕๔๕ เมอวนท ๑๔ มกราคม ๒๕๔๕ จงไมชอบดวยกฎหมาย และเมอประกำศสภำวศวกร ท ๔/๒๕๔๕ ลงวนท ๑๕ มกรำคม ๒๕๔๕ ออกโดยอำศยมตของผถกฟองคดในกำรประชมครงท ๑/๒๕๔๕ ดงกลำว ประกาศสภาวศวกร ท ๔/๒๕๔๕ จงไมชอบดวยกฎหมายไปดวย สวนมตของผถกฟองคดในกำรประชมครงท ๕/๒๕๔๖ เมอวนท ๑๐ มนำคม ๒๕๔๖ พรอมประกำศสภำวศวกร ท ๑๒/๒๕๔๖ ลงวนท ๑ เมษำยน ๒๕๔๖ เหนวา กำรทผถกฟองคด มมตในกำรประชมครงท ๕/๒๕๔๖ เมอวนท ๑๐ มนำคม ๒๕๔๖ ก ำหนดใหผส ำเรจกำรศกษำหลกสตรคณวฒเทยบทเขำศกษำในปกำรศกษำ ๒๕๔๑ ถงปกำรศกษำ ๒๕๔๒ จำกสถำบนกำรศกษำทผถกฟองคดใหกำรรบรองแลว และมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๔ ตงแต ๑๘ หนวยกต และมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะล ำดบท ๑ ถง ๙ ตงแต ๓๙ หนวยกต จะตองผำนกำรอบรมทบทวนควำมรระดบภำควศวกรกอนไดรบใบอนญำต นน เปนการก าหนดหลกเกณฑการขอรบใบอนญาตฯ ขนใหมแตกตางจากหลกเกณฑทก าหนดไวในขอ ๕๔ และขอ ๖๕

๔ - ๕ ขอบงคบ ก.ว. วำดวยหลกเกณฑกำรออกใบอนญำตเปนผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม ประเภทภำควศวกร พ.ศ. ๒๕๔๐

ขอ ๕ ก.ว. จะพจำรณำออกใบอนญำตเปนผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม ประเภทภำควศวกร ในสำขำวศวกรรมตำงๆ เปนคณวฒทเทยบตำมขอบงคบออกตำมควำมในมำตรำ ๑๓ (๔) ของสำขำหรอสำขำและแขนงทขอรบใบอนญำตใหผขอรบใบอนญำตทมคณวฒระดบปรญญำตรวศวกรรมศำสตร จำกหลกสต รและสถำนศกษำท ก.ว. รบรอง หรอมคณวฒระดบปรญญำตรวศวกรรมศำสตร หรอปรญญำหรอประกำศนยบตร จำกหลกสตรและสถำนศกษำท ก.ว. เทยบปรญญำตำมขอบงคบออกตำมควำมในมำตรำ ๑๓ (๔) ในสำขำ หรอสำขำและแขนงทขอรบใบอนญำต เมอมจ ำนวนหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะตงแตล ำดบท ๑ ถง ๔ ของสำขำ หรอสำขำและแขนงทขอรบใบอนญำตครบถวนทกล ำดบวชำรวมหนวยกตไดไมนอยกวำ ๑๒ หนวยกต และมหนวยกต

(มตอหนำถดไป)

๕

ของขอบงคบ ก.ว. วาดวยหลกเกณฑการออกใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพวศวกรรมควบคม ประเภทภาควศวกร พ.ศ. ๒๕๔๐ โดยมไดออกเปนขอบงคบสภำวศวกร หรอระเบยบสภำวศวกร ดงนน มตของผถกฟองคดในการประชมครงท ๕/๒๕๔๖ เมอวนท ๑๐ มนาคม ๒๕๔๖ จงไมชอบดวยกฎหมาย และเมอประกำศสภำวศวกร ท ๑๒/๒๕๔๖ ลงวนท ๑ เมษำยน ๒๕๔๖ ออกโดยอำศยมตของผถกฟองคดในกำรประชมครงท ๕/๒๕๔๖ เมอวนท ๑๐ มนำคม ๒๕๔๖ ดงกลำว ประกำศสภำวศวกร ท ๑๒/๒๕๔๖ จงไมชอบดวยกฎหมำยไปดวย ส ำหรบกรณผถกฟองคดปฏเสธ ไมออกใบอนญาตฯ ระดบภาควศวกร สาขาวศวกรรมโยธา ใหแกผฟองคดท ๔๕ และผฟองคด ท ๔๖ โดยใหสงสอบ ๑ หมวดวชำ เหนวำ ตำมขอ ๕ และขอ ๖ ของขอบงคบ ก.ว. วำดวยหลกเกณฑกำรออกใบอนญำตเปนผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม ประเภทภำควศวกร พ.ศ. ๒๕๔๐ ก ำหนดวำ ก.ว. จะพจำรณำออกใบอนญำตเปนผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม ประเภทภำควศวกรให ผขอรบใบอนญำตเมอมจ ำนวนหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะตงแตล ำดบท ๑ ถง ๔ ของสำขำ หรอสำขำและแขนงทขอรบใบอนญำตครบถวนทกล ำดบไมนอยกวำ ๑๒ หนวยกต และมหนวยกต ในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะตงแตล ำดบท ๑ ถง ๙ ของสำขำฯ รวมทงสนไมนอยกวำ ๒๗ หนวยกต แตถำมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะตงแตล ำดบท ๑ ถง ๔ ของสำขำฯ รวมกนนอยกวำ ๑๒ หนวยกต และมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะตงแตล ำดบท ๑ ถง ๙ ของสำขำฯ รวมทงสน ไมนอยกวำ ๒๑ หนวยกต จะไดรบใบอนญำตเมอไดสอบผำนกำรทดสอบควำมรจำก ก.ว. แลว และตอมำ ก.ว. มมตครงท ๙/๒๕๔๒ เมอวนท ๑๓ กนยำยน ๒๕๔๒ ก ำหนดใหมกำรทดสอบควำมรทำงวศวกรรมจำกผผำนกำรศกษำในคณวฒเทยบ ส ำหรบผเขำศกษำตงแตปกำรศกษำ ๒๕๔๓ เปนตนไป ดงนน เมอผฟองคดท ๔๕ และผฟองคดท ๔๖ มจ ำนวนหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะตงแตล ำดบท ๑ ถง ๔ ไมนอยกวำ ๑๘ หนวยกต และมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะตงแตล ำดบ

(ตอจำกเชงอรรถท ๔ - ๕) ในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะตงแตล ำดบท ๑ ถง ๙ ของสำขำ หรอสำขำและแขนงเดยวกบทขอรบใบอนญำต รวมทงสนไมนอยกวำ ๒๗ หนวยกต

ขอ ๖ ก.ว. จะพจำรณำออกใบอนญำตเปนผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม ประเภทภำควศวกร ในสำขำวศวกรรมตำงๆ เปนคณวฒทเทยบตำมขอบงคบ ออกตำมควำมในมำตรำ ๑๓ (๔) ของสำขำหรอ สำขำและแขนงทขอรบใบอนญำต ใหผขอรบใบอนญำตทมคณวฒระดบปรญญำตรวศวกรรมศำสตร จำกหลกสตรและสถำนศกษำท ก.ว.รบรอง หรอมคณวฒระดบปรญญำตรวศวกรรมศำสตร หรอปรญญำหรอประกำศนยบตร จำกหลกสตรและสถำนศกษำท ก.ว. เทยบปรญญำตำมขอบงคบออกตำมควำมในมำตรำ ๑๓ (๔) ในสำขำหรอสำขำและแขนงทขอรบใบอนญำตเมอมจ ำนวนหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะตงแตล ำดบท ๑ ถง ๔ ของ สำขำฯ ครบถวนทกล ำดบวชำรวมหนวยกตไดไมนอยกวำ ๑๒ หนวยกต และมหนวยกตในวชำวศวกรรมหลกเฉพำะ ตงแตล ำดบท ๑ ถง ๙ ของสำขำฯ รวมทงสนไมนอยกวำ ๒๑ หนวยกต หรอผขอรบใบอนญำตท ก.ว. มมตใหทดสอบควำมรประเภทภำควศวกร ทงน เมอไดสอบผำนกำรทดสอบควำมรประเภทภำควศวกรจำก ก.ว. แลว

5

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 5 7/8/2561 0:04:18

๖

ท ๑ ถง ๙ ไมนอยกวำ ๓๙ หนวยกต ผฟองคดทงสองจงมคณสมบตครบถวนตำมทขอบงคบ ก.ว. วำดวยหลกเกณฑกำรออกใบอนญำตเปนผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคมประเภทภำควศวกร พ.ศ. ๒๕๔๐ ก ำหนด ผฟองคดทงสองจงเปนผมสทธไดรบใบอนญำตโดยไมตองทดสอบควำมรกอน การทผถกฟองคดปฏเสธไมออกใบอนญาตฯ ใหกบผฟองคดท ๔๕ และผฟองคดท ๔๖ โดยใหสงสอบ ๑ หมวดวชาโดยอาศยมตและประกาศทไดวนจฉยไวแลววาไมชอบดวยกฎหมาย จงเปนการกระท าทไมชอบดวยกฎหมายเชนกน โดยศำลชอบทจะพพำกษำเพกถอนค ำสงของผถกฟองคดทปฏเสธไมออกใบอนญำตเปนผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม ระดบภำควศวกร สำขำวศวกรรมโยธำ ใหแกผ ฟองคดทงสอง โดยใหมผลยอนหลงไปตงแตวนทผถกฟองคดมมตอนมตใหผ ฟองคดท ๔๕ และผฟองคดท ๔๖ สอบ ๑ หมวดวชำ แตคดนไมใชคดพพำทตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๓)๖ แหง พระรำชบญญตจดตงศำลปกครองฯ ศำลจงไมมอ ำนำจก ำหนดค ำบงคบใหผถกฟองคดกระท ำกำรโดย ใหพจำรณำออกใบอนญำตใหแกผฟองคดท ๔๕ และผฟองคดท ๔๖ ซงเปนค ำบงคบตำมมำตรำ ๗๒ วรรคหนง (๓)๗ แหงพระรำชบญญตดงกลำว กำรทศำลปกครองชนตนพพำกษำให ๑. เพกถอนประกำศ สภำวศวกรท ๔/๒๕๔๕ ลงวนท ๑๕ มกรำคม ๒๕๔๕ ๒. เพกถอนประกำศสภำวศวกร ท ๑๒/๒๕๔๖ ลงวนท ๑ เมษำยน ๒๕๔๖ ๓. เพกถอนค ำสงของผถกฟองคดทปฏเสธไมออกใบอนญำตฯ ระดบภำค วศวกร สำขำวศวกรรมโยธำ ใหแกผฟองคดท ๔๕ และผฟองคดท ๔๖ และใหสงสอบ ๑ หมวดวชำ และ ใหผถกฟองคดพจำรณำออกใบอนญำตฯ สำขำวศวกรรมโยธำ ใหแกผฟองคดท ๔๕ และผฟองคดท ๔๖ โดยไมตองใหสงสอบ ๑ หมวดวชำ ส ำหรบผฟองคดท ๔๕ ใหมผลตงแตวนท ๑๓ มนำคม ๒๕๔๘ สวนผฟองคดท ๔๖ ใหมผลตงแตวนท ๑๑ เมษำยน ๒๕๔๘ ทงน ภำยใน ๓๐ วน นบแตวนทค ำพพำกษำถงทสด และ ๔. ยกค ำขอของผฟองคดทงหนงรอยสบเกำ ทขอใหศำลเพกถอนมตของผถกฟองคดในกำรประชม ครงท ๗/๒๕๔๖ เมอวนท ๑๙ พฤษภำคม ๒๕๔๖ และค ำขอของผฟองคดท ๑ ถงผฟองคดท ๔๔ และ ผฟองคดท ๔๗ ถงผฟองคดท ๑๑๙ ทขอใหศำลเพกถอนค ำสงของผถกฟองคดทไมออกใบอนญำต เปนผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม ระดบภำควศวกร สำขำวศวกรรมโยธำ และใหสงสอบ ๑ หมวดวชำ นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวยบำงสวน พพำกษำแกค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตนในขอท ๓ เปนใหเพกถอนค ำสงของผถกฟองคดทปฏเสธไมออกใบอนญำตฯ สำขำวศวกรรมโยธำ ใหแกผฟองคดท ๔๕

๖ อำงแลวในเชงอรรถท ๑ หนำ ๑ ๗ พระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ มำตรำ ๗๒ วรรคหนง ในกำรพพำกษำคด ศำลปกครองมอ ำนำจก ำหนดค ำบงคบอยำงหนงอยำงใด

ดงตอไปน (๑) สงใหเพกถอนกฎหรอค ำสงหรอสงหำมกำรกระท ำทงหมดหรอบำงสวน ในกรณทมกำรฟองวำ

หนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำรโดยไมชอบดวยกฎหมำยตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๑) ฯลฯ ฯลฯ (๓) สงใหใชเงนหรอสงมอบทรพยสนหรอใหกระท ำกำรหรองดเวนกระท ำกำร โดยจะก ำหนด

ระยะเวลำหรอเงอนไขอน ๆ ไวดวยกได ในกรณทมกำรฟองเกยวกบกำรกระท ำละเมดหรอควำมรบผดของหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐหรอกำรฟองเกยวกบสญญำทำงปกครอง

ฯลฯ ฯลฯ

๗

และผฟองคดท ๔๖ และใหสงสอบ ๑ หมวดวชำโดยใหมผลยอนหลงไปตงแตวนทผถกฟองคดมมต อนมตใหผฟองคดท ๔๕ และผฟองคดท ๔๖ สอบ ๑ หมวดวชำ นอกจำกทแกใหเปนไปตำมค ำพพำกษำ ศำลปกครองชนตน (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๑๖๙/๒๕๖๐) หมายเหต คดนศาลปกครองสงสดไดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการทดส าหรบองคกรวชาชพ ซงเปนหนวยงานทไดรบมอบหมายใหใชอ านาจทางปกครองหรอใหด าเนนกจการ ทางปกครอง กรณท จะก าหนดหลกเกณฑ ใดขนใหมใหแตกตางหลกเกณฑ เดมทก าหนดไว เพอน ามาใชบงคบภายในองคกรวชาชพนน การก าหนดหลกเกณฑในเรองดงกลาว หากไมมกฎหมาย ใหอ านาจทจะกระท าการ หรอกระท าการนอกเหนอจากอ านาจหนาทกฎหมายก าหนด ยอมเปน การใชอ านาจกาวลวงไปกระท าการนอกอ านาจหนาท โดยไมมอ านาจโดยชอบดวยกฎหมาย และอาจมผลท าใหการด าเนนการทเกยวของกบการก าหนดหลกเกณฑดงกลาว เปนการกระท าทไมชอบ ดวยกฎหมายเชนเดยวกน ดงนน องคกรวชาชพทไดรบมอบหมายใหใชอ านาจทางปกครองหรอ ใหด าเนนกจการทางปกครองจะก าหนดหลกเกณฑใดขนน ามาใชบงคบ ควรตองค านงถงกฎหมายทใหอ านาจทจะกระท าการในเรองดงกลาว (๒) การประเมนผลการปฏบตงานของพนกงานสวนทองถน การทผบงคบบญชาซงเปนคกรณ ไดประเมนผลการปฏบตงานในสวนของ ผใตบงคบบญชาทมความขดแยงในการท างานรวมกนจนเปนเหตใหตองแตงตงคณะอนกรรมการตรวจสอบขอเทจจรงเพอแกไขปญหาความขดแยงของคกรณดงกลาว การใชอ านาจพจารณาทางปกครองของผบงคบบญชาในการประเมนผลการปฏบตงานของผใตบงคบบญชาทมความขดแยงยอมมพฤตการณสภาพรายแรงทชวนใหเกดความเคลอบแคลงสงสยไดวาอาจท าการพจารณา ทางปกครองโดยไมเปนกลาง ผบงคบบญชาทเปนคกรณ จงมอาจท าการประเมนประสทธภาพและประสทธผลการปฏบตงานในสวนของผใตบงคบบญชาดงกลาวได และเมอไมปรากฏวาภายหลงการประเมนผลการปฏบตงานไดเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชาทเปนคกรณไดชแจง ใหความเหน หรอขอค าปรกษาเกยวกบการประเมนและผลการประเมน ซงไมอยในขายไดรบ การพจารณาเลอนขนเงนเดอน และไมไดมการชแจงใหทราบถงเหตผลการไมไดเลอนขนเงนเดอน อนเปนขนตอนทเปนสาระส าคญในการพจารณาเลอนขนเงนเดอน ดงนน ค าสงทไมเลอนขนเงนเดอนในสวนของผใตบงคบบญชาพพาท จงเปนค าสงทไมชอบดวยกฎหมาย ผฟองคดด ำรงต ำแหนงปลดองคกำรบรหำรสวนต ำบลงว อ ำเภอปกธงชย จงหวด นครรำชสมำ ไดรบควำมเดอดรอนเสยหำยจำกกำรกระท ำของผถกฟองคดท ๑ (นำย ก. อดตนำยกองคกำรบรหำรสวนต ำบลงว) ในกำรประเมนประสทธภำพและประสทธผลกำรปฏบตงำนของพนกงำนสวนต ำบลเพอเลอนขนเงนเดอนใหแกพนกงำนสวนต ำบล ประจ ำปงบประมำณ ๒๕๕๒

6

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 6 7/8/2561 0:04:19

๖

ท ๑ ถง ๙ ไมนอยกวำ ๓๙ หนวยกต ผฟองคดทงสองจงมคณสมบตครบถวนตำมทขอบงคบ ก.ว. วำดวยหลกเกณฑกำรออกใบอนญำตเปนผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคมประเภทภำควศวกร พ.ศ. ๒๕๔๐ ก ำหนด ผฟองคดทงสองจงเปนผมสทธไดรบใบอนญำตโดยไมตองทดสอบควำมรกอน การทผถกฟองคดปฏเสธไมออกใบอนญาตฯ ใหกบผฟองคดท ๔๕ และผฟองคดท ๔๖ โดยใหสงสอบ ๑ หมวดวชาโดยอาศยมตและประกาศทไดวนจฉยไวแลววาไมชอบดวยกฎหมาย จงเปนการกระท าทไมชอบดวยกฎหมายเชนกน โดยศำลชอบทจะพพำกษำเพกถอนค ำสงของผถกฟองคดทปฏเสธไมออกใบอนญำตเปนผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม ระดบภำควศวกร สำขำวศวกรรมโยธำ ใหแกผ ฟองคดทงสอง โดยใหมผลยอนหลงไปตงแตวนทผถกฟองคดมมตอนมตใหผ ฟองคดท ๔๕ และผฟองคดท ๔๖ สอบ ๑ หมวดวชำ แตคดนไมใชคดพพำทตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๓)๖ แหง พระรำชบญญตจดตงศำลปกครองฯ ศำลจงไมมอ ำนำจก ำหนดค ำบงคบใหผถกฟองคดกระท ำกำรโดย ใหพจำรณำออกใบอนญำตใหแกผฟองคดท ๔๕ และผฟองคดท ๔๖ ซงเปนค ำบงคบตำมมำตรำ ๗๒ วรรคหนง (๓)๗ แหงพระรำชบญญตดงกลำว กำรทศำลปกครองชนตนพพำกษำให ๑. เพกถอนประกำศ สภำวศวกรท ๔/๒๕๔๕ ลงวนท ๑๕ มกรำคม ๒๕๔๕ ๒. เพกถอนประกำศสภำวศวกร ท ๑๒/๒๕๔๖ ลงวนท ๑ เมษำยน ๒๕๔๖ ๓. เพกถอนค ำสงของผถกฟองคดทปฏเสธไมออกใบอนญำตฯ ระดบภำค วศวกร สำขำวศวกรรมโยธำ ใหแกผฟองคดท ๔๕ และผฟองคดท ๔๖ และใหสงสอบ ๑ หมวดวชำ และ ใหผถกฟองคดพจำรณำออกใบอนญำตฯ สำขำวศวกรรมโยธำ ใหแกผฟองคดท ๔๕ และผฟองคดท ๔๖ โดยไมตองใหสงสอบ ๑ หมวดวชำ ส ำหรบผฟองคดท ๔๕ ใหมผลตงแตวนท ๑๓ มนำคม ๒๕๔๘ สวนผฟองคดท ๔๖ ใหมผลตงแตวนท ๑๑ เมษำยน ๒๕๔๘ ทงน ภำยใน ๓๐ วน นบแตวนทค ำพพำกษำถงทสด และ ๔. ยกค ำขอของผฟองคดทงหนงรอยสบเกำ ทขอใหศำลเพกถอนมตของผถกฟองคดในกำรประชม ครงท ๗/๒๕๔๖ เมอวนท ๑๙ พฤษภำคม ๒๕๔๖ และค ำขอของผฟองคดท ๑ ถงผฟองคดท ๔๔ และ ผฟองคดท ๔๗ ถงผฟองคดท ๑๑๙ ทขอใหศำลเพกถอนค ำสงของผถกฟองคดทไมออกใบอนญำต เปนผประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม ระดบภำควศวกร สำขำวศวกรรมโยธำ และใหสงสอบ ๑ หมวดวชำ นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวยบำงสวน พพำกษำแกค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตนในขอท ๓ เปนใหเพกถอนค ำสงของผถกฟองคดทปฏเสธไมออกใบอนญำตฯ สำขำวศวกรรมโยธำ ใหแกผฟองคดท ๔๕

๖ อำงแลวในเชงอรรถท ๑ หนำ ๑ ๗ พระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ มำตรำ ๗๒ วรรคหนง ในกำรพพำกษำคด ศำลปกครองมอ ำนำจก ำหนดค ำบงคบอยำงหนงอยำงใด

ดงตอไปน (๑) สงใหเพกถอนกฎหรอค ำสงหรอสงหำมกำรกระท ำทงหมดหรอบำงสวน ในกรณทมกำรฟองวำ

หนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐกระท ำกำรโดยไมชอบดวยกฎหมำยตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๑) ฯลฯ ฯลฯ (๓) สงใหใชเงนหรอสงมอบทรพยสนหรอใหกระท ำกำรหรองดเวนกระท ำกำร โดยจะก ำหนด

ระยะเวลำหรอเงอนไขอน ๆ ไวดวยกได ในกรณทมกำรฟองเกยวกบกำรกระท ำละเมดหรอควำมรบผดของหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐหรอกำรฟองเกยวกบสญญำทำงปกครอง

ฯลฯ ฯลฯ

๗

และผฟองคดท ๔๖ และใหสงสอบ ๑ หมวดวชำโดยใหมผลยอนหลงไปตงแตวนทผถกฟองคดมมต อนมตใหผฟองคดท ๔๕ และผฟองคดท ๔๖ สอบ ๑ หมวดวชำ นอกจำกทแกใหเปนไปตำมค ำพพำกษำ ศำลปกครองชนตน (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๑๖๙/๒๕๖๐) หมายเหต คดนศาลปกครองสงสดไดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการทดส าหรบองคกรวชาชพ ซงเปนหนวยงานทไดรบมอบหมายใหใชอ านาจทางปกครองหรอใหด าเนนกจการ ทางปกครอง กรณท จะก าหนดหลกเกณฑ ใดขนใหมใหแตกตางหลกเกณฑ เดมทก าหนดไว เพอน ามาใชบงคบภายในองคกรวชาชพนน การก าหนดหลกเกณฑในเรองดงกลาว หากไมมกฎหมาย ใหอ านาจทจะกระท าการ หรอกระท าการนอกเหนอจากอ านาจหนาทกฎหมายก าหนด ยอมเปน การใชอ านาจกาวลวงไปกระท าการนอกอ านาจหนาท โดยไมมอ านาจโดยชอบดวยกฎหมาย และอาจมผลท าใหการด าเนนการทเกยวของกบการก าหนดหลกเกณฑดงกลาว เปนการกระท าทไมชอบ ดวยกฎหมายเชนเดยวกน ดงนน องคกรวชาชพทไดรบมอบหมายใหใชอ านาจทางปกครองหรอ ใหด าเนนกจการทางปกครองจะก าหนดหลกเกณฑใดขนน ามาใชบงคบ ควรตองค านงถงกฎหมายทใหอ านาจทจะกระท าการในเรองดงกลาว (๒) การประเมนผลการปฏบตงานของพนกงานสวนทองถน การทผบงคบบญชาซงเปนคกรณ ไดประเมนผลการปฏบตงานในสวนของ ผใตบงคบบญชาทมความขดแยงในการท างานรวมกนจนเปนเหตใหตองแตงตงคณะอนกรรมการตรวจสอบขอเทจจรงเพอแกไขปญหาความขดแยงของคกรณดงกลาว การใชอ านาจพจารณาทางปกครองของผบงคบบญชาในการประเมนผลการปฏบตงานของผใตบงคบบญชาทมความขดแยงยอมมพฤตการณสภาพรายแรงทชวนใหเกดความเคลอบแคลงสงสยไดวาอาจท าการพจารณา ทางปกครองโดยไมเปนกลาง ผบงคบบญชาทเปนคกรณ จงมอาจท าการประเมนประสทธภาพและประสทธผลการปฏบตงานในสวนของผใตบงคบบญชาดงกลาวได และเมอไมปรากฏวาภายหลงการประเมนผลการปฏบตงานไดเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชาทเปนคกรณไดชแจง ใหความเหน หรอขอค าปรกษาเกยวกบการประเมนและผลการประเมน ซงไมอยในขายไดรบ การพจารณาเลอนขนเงนเดอน และไมไดมการชแจงใหทราบถงเหตผลการไมไดเลอนขนเงนเดอน อนเปนขนตอนทเปนสาระส าคญในการพจารณาเลอนขนเงนเดอน ดงนน ค าสงทไมเลอนขนเงนเดอนในสวนของผใตบงคบบญชาพพาท จงเปนค าสงทไมชอบดวยกฎหมาย ผฟองคดด ำรงต ำแหนงปลดองคกำรบรหำรสวนต ำบลงว อ ำเภอปกธงชย จงหวด นครรำชสมำ ไดรบควำมเดอดรอนเสยหำยจำกกำรกระท ำของผถกฟองคดท ๑ (นำย ก. อดตนำยกองคกำรบรหำรสวนต ำบลงว) ในกำรประเมนประสทธภำพและประสทธผลกำรปฏบตงำนของพนกงำนสวนต ำบลเพอเลอนขนเงนเดอนใหแกพนกงำนสวนต ำบล ประจ ำปงบประมำณ ๒๕๕๒

7

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 7 7/8/2561 0:04:19

๘

ครงท ๑ โดยนำย ส. รองนำยกองคกำรบรหำรสวนต ำบลงว ในฐำนะผบงคบบญชำชนตน ไดท ำกำรประเมนผลกำรปฏบตงำนของผฟองคด ตำมแบบประเมนประสทธภำพและประสทธผลกำรปฏบตงำนของพนกงำนสวนต ำบลต ำแหนงผบรหำร (ระดบหวหนำงำนขนไป) คะแนนเตม ๒๐๐ คะแนน ผฟองคดได ๑๑๙ คะแนน หรอคดเปนรอยละ ๕๙.๕๐ ซงถอวำมผลงำนต ำกวำมำตรฐำนตองปรบปรงกำรท ำงำน ผถกฟองคดท ๑ เหนชอบดวยกบผลกำรประเมนดงกลำว ตอมำ องคกำรบรหำรสวนต ำบลงวไดมค ำสงแตงตงคณะกรรมกำรกลนกรองผลกำรประเมนประสทธภำพและประสทธผล กำรปฏบตงำน คณะกรรมกำรกลนกรองฯ มมตเหนชอบดวยกบผลกำรประเมนของผบงคบบญชำชนตน องคกำรบรหำรสวนต ำบลงวจงไดมประกำศผลกำรประเมนกำรปฏบตงำนของพนกงำนสวนต ำบลและลกจำงประจ ำลงวนท ๑๕ พฤษภำคม ๒๕๕๒ ผฟองคดไมเหนดวย จงมหนงสอลงวนท ๒๑ พฤษภำคม ๒๕๕๒ ขอใหผถกฟองคดท ๑ ทบทวนผลกำรประเมน แตคณะกรรมกำรกลนกรองฯ มมตใหยนตำมคะแนนประเมนทผบงคบบญชำชนตนไดท ำกำรประเมน และในระหวำงนน องคกำรบรหำรสวนต ำบลงวไดมค ำสงตงคณะกรรมกำรพจำรณำเลอนขนเงนเดอนพนกงำนสวนต ำบลและลกจำงประจ ำ ครงท ๑ ประจ ำป ๒๕๕๒ ซงผฟองคดไดรบแตงตงเปนกรรมกำร โดยในกำรประชมคณะกรรมกำรพจำรณำเลอนขนเงนเดอนฯ ผฟองคดไดทกทวงผลกำรประเมนของคณะกรรมกำรกลนกรองฯ ทไมไดชแจงรำยละเอยดใหผฟองคดทรำบวำ คะแนนประเมนขอใดไดคะแนนเทำใด ควรปรบปรงดวยเหตผลใด ไดคะแนนต ำเพรำะเหตใด แตคณะกรรมกำรพจำรณำเลอนขนเงนเดอนฯ ยงคงมมตยนยนตำมผลกำรประเมนดงกลำว ตอมำ องคกำรบรหำรสวนต ำบลงวไดมค ำสง ลงวนท ๙ มถนำยน ๒๕๕๒ เลอนขนเงนเดอนพนกงำนสวนต ำบล (ครงท ๑) ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๕๒ โดยม ผฟองคดเพยงคนเดยวทไมไดรบกำรเลอนขนเงนเดอนในครงน ผฟองคดไดรบแจงค ำสงดงกลำว เมอวนท ๑๒ มถนำยน ๒๕๕๒ จงมหนงสอลงวนท ๑๑ กรกฎำคม ๒๕๕๒ อทธรณค ำสงดงกลำว ผถกฟองคดท ๑ พจำรณำแลวเหนวำ ผฟองคดไมไดยนอทธรณภำยในสำมสบวนนบแตวนทออกค ำสง จงถอวำผฟองคดไมตดใจทจะรองทกขหรออทธรณจงไมมควำมเหนตำมค ำอทธรณ ตอมำ ผฟองคด มหนงสอลงวนท ๒๘ สงหำคม ๒๕๕๒ รองทกขตอประธำนคณะกรรมกำรพนกงำนสวนต ำบล จงหวดนครรำชสมำ จำกกำรไมไดรบควำมเปนธรรมในกำรเลอนขนเงนเดอน ผถกฟองคดท ๒ (คณะกรรมกำรพนกงำนสวนต ำบลจงหวดนครรำชสมำ) พจำรณำกรณดงกลำว แลวมมตใหยกค ำรองทกขของผฟองคด เนองจำกเหนวำไมไดรองทกขภำยในระยะเวลำทก ำหนด และมหนงสอลงวนท ๒๖ พฤศจกำยน ๒๕๕๒ แจงผลกำรพจำรณำเรองรองทกขใหผฟองคดทรำบ ผฟองคดจงมหนงสอลงวนท ๒๙ ธนวำคม ๒๕๕๒ อทธรณค ำสงทไมไดรบกำรเลอนขนเงนเดอนตอผถกฟองคดท ๑ หลงจำกนน ผถกฟองคดท ๑ พจำรณำค ำอทธรณดงกลำวเมอวนท ๒๔ กมภำพนธ ๒๕๕๓ แลวมควำมเหนให ผฟองคดไปใชสทธฟองคดตอศำลปกครอง ผฟองคดจงน ำคดมำฟองตอศำล ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอขอเทจจรงในชวงทมรอบกำรประเมนครงพพำท นำย ก. ซงด ำรงต ำแหนงผถกฟองคดท ๑ ในขณะนนไดมหนงสอลงวนท ๒๖ ธนวำคม ๒๕๕๑ ถงนำยอ ำเภอปกธงชยเพอเสนอ ก.อบต. จงหวดนครรำชสมำ ใหพจำรณำโอน (ยำย) ผฟองคดไปด ำรงต ำแหนงหนำทอน และใหด ำเนนกำร ทำงวนยผ ฟองคด ๑๐ เร อง โดยใหเหตผลวำ เพอลดควำมขดแยงในกำรท ำงำนท งภำยในและ

๙

ภำยนอกเพ อไมใหมผลกระทบในกำรบรหำรงำนขององคกำรบรหำรสวนต ำบลง ว ซ งจงหวดนครรำชสมำไดมค ำสงแตงตงคณะอนกรรมกำรตรวจสอบขอเทจจรงเพอแกไขปญหำควำมขดแยงระหวำงผฟองคดกบผถกฟองคดท ๑ ตอมำ คณะอนกรรมกำรตรวจสอบขอเทจจรงฯ มมตให ผฟองคดปฏบตหนำททองคกำรบรหำรสวนต ำบลตอไป จำกขอเทจจรงดงกลำวเหนไดวำ ผฟองคดกบผ ถ กฟองคดท ๑ เกดควำมขดแยงในกำรท ำงำนรวมกนจนจงหวดนครรำชสมำตองแตงต งคณะอนกรรมกำรตรวจสอบขอเทจจรงเพอแกไขปญหำควำมขดแยงระหวำงผฟองคดกบผถกฟองคด ท ๑ อกทง นาย ส. ผประเมนเปนผด ารงต าแหนงรองนายกองคการบรหารส วนต าบลงว ซงได รบการแตงตงโดยความไววางใจของผถกฟองคดท ๑ ยอมจะตองประเมนผลการปฏบตงาน ผฟองคดไปในทางทสอดคลองกบความเหนของผถกฟองคดท ๑ อยางหลกเลยงไมได ประกอบกบ ผลกำรประเมนดำนผลงำน ผฟองคดได ๘๖ คะแนน จำกคะแนนเตม ๑๔๐ คะแนน คดเปนรอยละ ๖๑.๔๒ สวนดำนคณลกษณะกำรปฏบตงำนได ๓๓ คะแนน จำกคะแนนเตม ๖๐ คะแนน คดเปนรอยละ ๕๕ อย ในระดบตองปรบปรง เม อพจำรณำเหตผลของนำย ส. ผ ประเมนแลว เหนวำ ผลกำรประเมนดำนคณลกษณะกำรปฏบ ตงำนตำมองคประกอบยอย ๘ ดำน สวนใหญเป นค ณล กษณะเฉพำะต วของผ ฟ องคด ควำมไม เหมำะสมในค ณล กษณะของผ ฟ องคด ย อม มขอเทจจรงประกอบกำรพจำรณำ เมอขออำงของผถกฟองคดท ๑ ทขอใหนำยอ ำเภอปกธงชยด ำเนนกำรวนยผฟองคด ๑๐ เรอง ซงผลกำรสอบสวนของคณะอนกรรมกำรตรวจสอบขอเทจจรงเพ อแกไขปญหำควำมขดแยงระหวำงผ ฟองคดกบผ ถ กฟองคดท ๑ ซ งแตงต งโดยค ำส งจงหวดนครรำชสมำ มมตใหผฟองคดปฏบตหนำททองคกำรบรหำรสวนต ำบลงวตอไป ยอมแสดงใหเหนวำ ขออำงของผถกฟองคดท ๑ ไมมน ำหนกใหรบฟงได และไมมกำรด ำเนนกำรทำงวนยกบผฟองคด นำเชอวำผ ฟองคดมควำมเหมำะสมกบต ำแหนงปลดองคกำรบรหำรสวนต ำบลงว ดงน น กำรท ผถกฟองคดท ๑ พจำรณำผลกำรประเมนของผฟองคดแลวเหนดวยกบกำรประเมนของนำย ส. ซงเปนผ บงคบบญชำช นตนของผ ฟองคด กรณจงเหนไดวำ การท าหนาท ของผถกฟองคดท ๑ ซงเปนคกรณกบผฟองคดมพฤตการณซงมสภาพรายแรงทชวนใหเกดความเคลอบแคลงสงสย ไดวาอาจท าการพจารณาทางปกครองโดยไมเปนกลางได ผถกฟองคดท ๑ จงมอำจท ำกำรประเมนประสทธภำพและประสทธผลกำรปฏบ ต งำนของผ ฟ องคดและมค ำส งไม เล อนข นเงนเด อน ผ ฟ องคดไดตำมมำตรำ ๑๖๘ แหงพระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙

๘ พระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ มำตรำ ๑๖ ในกรณมเหตอนใดนอกจำกทบญญตไวในมำตรำ ๑๓ เกยวกบเจำหนำทหรอกรรมกำร

ในคณะกรรมกำรทมอ ำนำจพจำรณำทำงปกครองซงมสภำพรำยแรงอนอำจท ำใหกำรพจำรณำทำงปกครองไมเปนกลำง เจำหนำทหรอกรรมกำรผนนจะท ำกำรพจำรณำทำงปกครองในเรองนนไมได

ในกรณตำมวรรคหนง ใหด ำเนนกำร ดงน (๑) ถำผนนเหนเองวำตนมกรณดงกลำว ใหผนนหยดกำรพจำรณำเรองไวกอนและแจงให

ผบงคบบญชำเหนอตนขนไปชนหนงหรอประธำนกรรมกำรทรำบ แลวแตกรณ (มตอหนำถดไป)

8

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 8 7/8/2561 0:04:19

๘

ครงท ๑ โดยนำย ส. รองนำยกองคกำรบรหำรสวนต ำบลงว ในฐำนะผบงคบบญชำชนตน ไดท ำกำรประเมนผลกำรปฏบตงำนของผฟองคด ตำมแบบประเมนประสทธภำพและประสทธผลกำรปฏบตงำนของพนกงำนสวนต ำบลต ำแหนงผบรหำร (ระดบหวหนำงำนขนไป) คะแนนเตม ๒๐๐ คะแนน ผฟองคดได ๑๑๙ คะแนน หรอคดเปนรอยละ ๕๙.๕๐ ซงถอวำมผลงำนต ำกวำมำตรฐำนตองปรบปรงกำรท ำงำน ผถกฟองคดท ๑ เหนชอบดวยกบผลกำรประเมนดงกลำว ตอมำ องคกำรบรหำรสวนต ำบลงวไดมค ำสงแตงตงคณะกรรมกำรกลนกรองผลกำรประเมนประสทธภำพและประสทธผล กำรปฏบตงำน คณะกรรมกำรกลนกรองฯ มมตเหนชอบดวยกบผลกำรประเมนของผบงคบบญชำชนตน องคกำรบรหำรสวนต ำบลงวจงไดมประกำศผลกำรประเมนกำรปฏบตงำนของพนกงำนสวนต ำบลและลกจำงประจ ำลงวนท ๑๕ พฤษภำคม ๒๕๕๒ ผฟองคดไมเหนดวย จงมหนงสอลงวนท ๒๑ พฤษภำคม ๒๕๕๒ ขอใหผถกฟองคดท ๑ ทบทวนผลกำรประเมน แตคณะกรรมกำรกลนกรองฯ มมตใหยนตำมคะแนนประเมนทผบงคบบญชำชนตนไดท ำกำรประเมน และในระหวำงนน องคกำรบรหำรสวนต ำบลงวไดมค ำสงตงคณะกรรมกำรพจำรณำเลอนขนเงนเดอนพนกงำนสวนต ำบลและลกจำงประจ ำ ครงท ๑ ประจ ำป ๒๕๕๒ ซงผฟองคดไดรบแตงตงเปนกรรมกำร โดยในกำรประชมคณะกรรมกำรพจำรณำเลอนขนเงนเดอนฯ ผฟองคดไดทกทวงผลกำรประเมนของคณะกรรมกำรกลนกรองฯ ทไมไดชแจงรำยละเอยดใหผฟองคดทรำบวำ คะแนนประเมนขอใดไดคะแนนเทำใด ควรปรบปรงดวยเหตผลใด ไดคะแนนต ำเพรำะเหตใด แตคณะกรรมกำรพจำรณำเลอนขนเงนเดอนฯ ยงคงมมตยนยนตำมผลกำรประเมนดงกลำว ตอมำ องคกำรบรหำรสวนต ำบลงวไดมค ำสง ลงวนท ๙ มถนำยน ๒๕๕๒ เลอนขนเงนเดอนพนกงำนสวนต ำบล (ครงท ๑) ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๕๒ โดยม ผฟองคดเพยงคนเดยวทไมไดรบกำรเลอนขนเงนเดอนในครงน ผฟองคดไดรบแจงค ำสงดงกลำว เมอวนท ๑๒ มถนำยน ๒๕๕๒ จงมหนงสอลงวนท ๑๑ กรกฎำคม ๒๕๕๒ อทธรณค ำสงดงกลำว ผถกฟองคดท ๑ พจำรณำแลวเหนวำ ผฟองคดไมไดยนอทธรณภำยในสำมสบวนนบแตวนทออกค ำสง จงถอวำผฟองคดไมตดใจทจะรองทกขหรออทธรณจงไมมควำมเหนตำมค ำอทธรณ ตอมำ ผฟองคด มหนงสอลงวนท ๒๘ สงหำคม ๒๕๕๒ รองทกขตอประธำนคณะกรรมกำรพนกงำนสวนต ำบล จงหวดนครรำชสมำ จำกกำรไมไดรบควำมเปนธรรมในกำรเลอนขนเงนเดอน ผถกฟองคดท ๒ (คณะกรรมกำรพนกงำนสวนต ำบลจงหวดนครรำชสมำ) พจำรณำกรณดงกลำว แลวมมตใหยกค ำรองทกขของผฟองคด เนองจำกเหนวำไมไดรองทกขภำยในระยะเวลำทก ำหนด และมหนงสอลงวนท ๒๖ พฤศจกำยน ๒๕๕๒ แจงผลกำรพจำรณำเรองรองทกขใหผฟองคดทรำบ ผฟองคดจงมหนงสอลงวนท ๒๙ ธนวำคม ๒๕๕๒ อทธรณค ำสงทไมไดรบกำรเลอนขนเงนเดอนตอผถกฟองคดท ๑ หลงจำกนน ผถกฟองคดท ๑ พจำรณำค ำอทธรณดงกลำวเมอวนท ๒๔ กมภำพนธ ๒๕๕๓ แลวมควำมเหนให ผฟองคดไปใชสทธฟองคดตอศำลปกครอง ผฟองคดจงน ำคดมำฟองตอศำล ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอขอเทจจรงในชวงทมรอบกำรประเมนครงพพำท นำย ก. ซงด ำรงต ำแหนงผถกฟองคดท ๑ ในขณะนนไดมหนงสอลงวนท ๒๖ ธนวำคม ๒๕๕๑ ถงนำยอ ำเภอปกธงชยเพอเสนอ ก.อบต. จงหวดนครรำชสมำ ใหพจำรณำโอน (ยำย) ผฟองคดไปด ำรงต ำแหนงหนำทอน และใหด ำเนนกำร ทำงวนยผ ฟองคด ๑๐ เร อง โดยใหเหตผลวำ เพอลดควำมขดแยงในกำรท ำงำนท งภำยในและ

๙

ภำยนอกเพ อไมใหมผลกระทบในกำรบรหำรงำนขององคกำรบรหำรสวนต ำบลง ว ซ งจงหวดนครรำชสมำไดมค ำสงแตงตงคณะอนกรรมกำรตรวจสอบขอเทจจรงเพอแกไขปญหำควำมขดแยงระหวำงผฟองคดกบผถกฟองคดท ๑ ตอมำ คณะอนกรรมกำรตรวจสอบขอเทจจรงฯ มมตให ผฟองคดปฏบตหนำททองคกำรบรหำรสวนต ำบลตอไป จำกขอเทจจรงดงกลำวเหนไดวำ ผฟองคดกบผ ถ กฟองคดท ๑ เกดควำมขดแยงในกำรท ำงำนรวมกนจนจงหวดนครรำชสมำตองแตงต งคณะอนกรรมกำรตรวจสอบขอเทจจรงเพอแกไขปญหำควำมขดแยงระหวำงผฟองคดกบผถกฟองคด ท ๑ อกทง นาย ส. ผประเมนเปนผด ารงต าแหนงรองนายกองคการบรหารส วนต าบลงว ซงได รบการแตงตงโดยความไววางใจของผถกฟองคดท ๑ ยอมจะตองประเมนผลการปฏบตงาน ผฟองคดไปในทางทสอดคลองกบความเหนของผถกฟองคดท ๑ อยางหลกเลยงไมได ประกอบกบ ผลกำรประเมนดำนผลงำน ผฟองคดได ๘๖ คะแนน จำกคะแนนเตม ๑๔๐ คะแนน คดเปนรอยละ ๖๑.๔๒ สวนดำนคณลกษณะกำรปฏบตงำนได ๓๓ คะแนน จำกคะแนนเตม ๖๐ คะแนน คดเปนรอยละ ๕๕ อย ในระดบตองปรบปรง เม อพจำรณำเหตผลของนำย ส. ผ ประเมนแลว เหนวำ ผลกำรประเมนดำนคณลกษณะกำรปฏบ ตงำนตำมองคประกอบยอย ๘ ดำน สวนใหญเป นค ณล กษณะเฉพำะต วของผ ฟ องคด ควำมไม เหมำะสมในค ณล กษณะของผ ฟ องคด ย อม มขอเทจจรงประกอบกำรพจำรณำ เมอขออำงของผถกฟองคดท ๑ ทขอใหนำยอ ำเภอปกธงชยด ำเนนกำรวนยผฟองคด ๑๐ เรอง ซงผลกำรสอบสวนของคณะอนกรรมกำรตรวจสอบขอเทจจรงเพ อแกไขปญหำควำมขดแยงระหวำงผ ฟองคดกบผ ถ กฟองคดท ๑ ซ งแตงต งโดยค ำส งจงหวดนครรำชสมำ มมตใหผฟองคดปฏบตหนำททองคกำรบรหำรสวนต ำบลงวตอไป ยอมแสดงใหเหนวำ ขออำงของผถกฟองคดท ๑ ไมมน ำหนกใหรบฟงได และไมมกำรด ำเนนกำรทำงวนยกบผฟองคด นำเชอวำผ ฟองคดมควำมเหมำะสมกบต ำแหนงปลดองคกำรบรหำรสวนต ำบลงว ดงน น กำรท ผถกฟองคดท ๑ พจำรณำผลกำรประเมนของผฟองคดแลวเหนดวยกบกำรประเมนของนำย ส. ซงเปนผ บงคบบญชำช นตนของผฟองคด กรณจงเหนไดวำ การท าหนาท ของผถกฟองคดท ๑ ซงเปนคกรณกบผฟองคดมพฤตการณซงมสภาพรายแรงทชวนใหเกดความเคลอบแคลงสงสย ไดวาอาจท าการพจารณาทางปกครองโดยไมเปนกลางได ผถกฟองคดท ๑ จงมอำจท ำกำรประเมนประสทธภำพและประสทธผลกำรปฏบ ต งำนของผ ฟ องคดและมค ำส งไม เล อนข นเงนเด อน ผ ฟ องคดไดตำมมำตรำ ๑๖๘ แหงพระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙

๘ พระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ มำตรำ ๑๖ ในกรณมเหตอนใดนอกจำกทบญญตไวในมำตรำ ๑๓ เกยวกบเจำหนำทหรอกรรมกำร

ในคณะกรรมกำรทมอ ำนำจพจำรณำทำงปกครองซงมสภำพรำยแรงอนอำจท ำใหกำรพจำรณำทำงปกครองไมเปนกลำง เจำหนำทหรอกรรมกำรผนนจะท ำกำรพจำรณำทำงปกครองในเรองนนไมได

ในกรณตำมวรรคหนง ใหด ำเนนกำร ดงน (๑) ถำผนนเหนเองวำตนมกรณดงกลำว ใหผนนหยดกำรพจำรณำเรองไวกอนและแจงให

ผบงคบบญชำเหนอตนขนไปชนหนงหรอประธำนกรรมกำรทรำบ แลวแตกรณ (มตอหนำถดไป)

9

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 9 7/8/2561 0:04:19

๑๐

นอกจำกน ภำยหลงทไดท ำกำรประเมนผฟองคดแลว ไมปรำกฏขอเทจจรงวำ ผถกฟองคดท ๑ ไดเปดโอกำสใหผ ฟองคดไดชแจง ใหควำมเหน หรอขอค ำปรกษำเกยวกบกำรประเมนและผล กำรประเมนของผฟองคดซงไมอยในขำยไดรบกำรพจำรณำเลอนขนเงนเดอนไดเขำพบผประเมนในทนททไดรบทรำบผลกำรพจำรณำ และไมไดมกำรชแจงใหผฟองคดทรำบถงเหตผลกำรไมได เลอนขนเงนเดอน กอนทผถกฟองคดท ๑ จะมค ำสงเลอนขนเงนเดอนตำมขอ ๒๐๐ วรรคสอง ของประกำศคณะกรรมกำรพนกงำนสวนต ำบลจงหวดนครรำชสมำ เรอง หลกเกณฑและเงอนไขเกยวกบกำรบรหำรงำนบคคลขององคกำรบรหำรสวนต ำบลจงหวดนครรำชสมำ ลงวนท ๒๔ ตลำคม ๒๕๔๕ ซงเปนขนตอนทเปนสำระส ำคญในกำรพจำรณำเลอนขนเงนเดอนใหแกพนกงำนองคกำรบรหำร สวนต ำบล ดงนน กำรทผถกฟองคดท ๑ มค ำสงลงวนท ๙ มถนำยน ๒๕๕๒ ไมเลอนขนเงนเดอนใหแกผฟองคด จงเปนค ำสงทไมชอบดวยกฎหมำย เฉพำะในสวนของผฟองคด ทศำลปกครองชนตนพพำกษำใหผถกฟองคดท ๑ พจำรณำด ำเนนกำรประเมนประสทธภำพและประสทธผลกำรปฏบตงำนของผฟองคดและมค ำสงเกยวกบกำรเลอนขนเงนเดอนของผฟองคดใหมใหถกตองตำมกฎหมำย โดยใหด ำเนนกำรใหเสรจสนภำยในก ำหนดหกสบวนนบแตวนทคดถงทสด ค ำขออนนอกจำกนใหยก กบใหยกฟองผถกฟองคดท ๒ นน ศำลปกครองสงสดเหนวำ ตำมมำตรำ ๗๒ วรรคหนง (๑)๙ แหง พระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ ก ำหนดใหศำลปกครอง มอ ำนำจก ำหนดค ำบงคบโดยสงใหเพกถอนกฎหรอค ำสงหรอสงหำมกำรกระท ำทงหมดหรอบำงสวนเทำนน แตไมมอ ำนำจก ำหนดค ำบงคบใหผถกฟองคดทงสองกระท ำกำร แตศำลปกครองมอ ำนำจระบไวในค ำพพำกษำเปนขอสงเกตเกยวกบแนวทำงหรอวธกำรด ำเนนกำรใหเปนไปตำมค ำพพำกษำตำมมำตรำ ๖๙ วรรคหนง (๘)๑๐ แหงพระรำชบญญตดงกลำว พพำกษำแกค ำพพำกษำศำลปกครองชนตน (ตอจำกเชงอรรถท ๘)

(๒) ถำมคกรณคดคำนวำผนนมเหตดงกลำว หำกผนนเหนวำตนไมมเหตตำมทคดคำนนน ผนนจะท ำกำรพจำรณำเรองตอไปกไดแตตองแจงใหผบงคบบญชำเหนอตนขนไปชนหนงหรอประธำนกรรมกำรทรำบ แลวแตกรณ (๒) ถำมคกรณคดคำนวำผนนมเหตดงกลำว หำกผนนเหนวำตนไมมเหตตำมทคดคำนนน ผนนจะท ำกำรพจำรณำเรองตอไปกไดแตตองแจงใหผบงคบบญชำเหนอตนขนไปชนหนงหรอประธำนกรรมกำรทรำบ แลวแตกรณ

(๓) ใหผบงคบบญชำของผนนหรอคณะกรรมกำรทมอ ำนำจพจำรณำทำงปกครองซงผนน เปนกรรมกำรอยมค ำสงหรอมมตโดยไมชกชำ แลวแตกรณวำผนนมอ ำนำจในกำรพจำรณำทำงปกครองในเรองนนหรอไม

ใหน ำบทบญญตมำตรำ ๑๔ วรรคสอง และมำตรำ ๑๕ วรรคสอง วรรคสำม และวรรคสมำใชบงคบโดยอนโลม

๙ อำงแลวในเชงอรรถท ๗ หนำ ๖ ๑๐ พระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒

มำตรำ ๖๙ วรรคหนง ค ำพพำกษำหรอค ำสงชขำดคดปกครองของศำลปกครองอยำงนอยตองระบ ฯลฯ ฯลฯ

(๘) ขอสงเกตเกยวกบแนวทำงหรอวธกำรด ำเนนกำรใหเปนไปตำมค ำพพำกษำ ถำม ฯลฯ ฯลฯ

๑๑

เปนใหเพกถอนค ำสงองคกำรบรหำรสวนต ำบลงว ลงวนท ๙ มถนำยน ๒๕๕๒ เฉพำะในสวนท ไมเลอนขนเงนเดอนใหผฟองคด โดยใหมผลนบแตวนทมค ำสงดงกลำว และมขอสงเกตเกยวกบแนวทำงหรอวธกำรด ำเนนกำรใหเปนไปตำมค ำพพำกษำ โดยใหผถกฟองคดท ๑ ด ำเนนกำรประเมนประสทธภำพและประสทธผลกำรปฏบตงำนของผ ฟองคดในระหวำงวนท ๑ ตลำคม ๒๕๕๑ ถงวนท ๓๑ มนำคม ๒๕๕๒ และมค ำสงเกยวกบกำรเลอนขนเงนเดอนของผฟองคดใหมใหถกตอง ตำมกฎหมำย ทงน ใหด ำเนนกำรใหเสรจสนภำยในหกสบวนนบแตวนทคดถงทสด (ค าพพากษา ศาลปกครองสงสดท อ.๒๗/๒๕๖๐) หมายเหต ค าพพากษาศาลปกครองสงสดคดนไดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการ ทดใหกบหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐในการใชอ านาจพจารณาทางปกครอง ออกค าสงทางปกครองในเรองใดๆ ซงอาจมผลกระทบตอสทธหรอหนาทของบคคลใด การพจารณาเรองดงกลาวของฝายปกครอง ควรจะตองค านงถงหลกความเปนกลาง ไมมสวนไดสวนเสย หรอเปนคกรณในกระบวนการพจารณาทางปกครอง เพอมใหเกดเหตความบกพรองในสาระส าคญ อนท าให มสภาพรายแรงทชวนใหเกดความเคลอบแคลงสงสยไดวาอาจพจารณาทางปกครองโดยไมเปนกลาง อกทงยงเปนหลกประกนใหกบคกรณทจะไดรบการพจารณาจากผมอ านาจในเรองนนดวยความ เปนธรรม ปราศจากอคต หรอไมมสวนไดสวนเสย อนเปนหลกการส าคญทหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐ ควรจะตองค านงถงเรองดงกลาวเสมอ

(๓) การพจารณาค าขออนญาตประกอบกจการ เมอปรากฏขอเทจจรงวาการประกอบกจการโรงงานของผประกอบการ อาจกอใหเกดมลพษและอาจสงผลกระทบตอสขภาพอนามย หรอคณภาพชวตของประชาชน ทอยอาศยในละแวกใกลเคยง ซ งขอเทจจรงดงกลาวถอเปนสาระส าคญทตองประกาศ ใหประชาชนไดรบทราบ และไดมโอกาสโตแยงคดคานหรอแสดงความคดเหน เพอประกอบการพจารณาออกใบอนญาตประกอบกจการโรงงาน แตเมอมไดมการรบฟงความคดเหนของประชาชน ทงๆ ท ไดก าหนดหลกเกณฑในเรองดงกลาวไวเปนขนตอนของการพจารณา กอนทจะออกค าสงพพาท ดงนน ค าสงทอนญาตใหผประกอบการ ประกอบกจการโรงงานพพาท จงเปนค าสงทไมชอบดวยกฎหมาย ผฟองคดท ๑ ถงผฟองคดท ๑๓ เปนรำษฎร หมท ๘ ต ำบลน ำพอง อ ำเภอน ำพอง จงหวดขอนแกน ไดรบควำมเดอดรอนหรอเสยหำยจำกกำรทผถกฟองคดท ๒ (อธบดกรมโรงงำนอตสำหกรรม) ออกใบอนญำตประกอบกจกำรโรงงำนผลตแปงมนส ำปะหลงใหแกนำย ท. ในพนท หมท ๘ ต ำบลน ำพอง และผถกฟองคดท ๑ (เทศบำลต ำบลน ำพอง) ไดออกใบอนญำตใหกอสรำงโรงงำนผลตแปงมนส ำปะหลง ซงกำรประกอบกจกำรดงกลำว อำจเกดผลกระทบตอสงแวดลอม

10

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 10 7/8/2561 0:04:19

๑๐

นอกจำกน ภำยหลงทไดท ำกำรประเมนผฟองคดแลว ไมปรำกฏขอเทจจรงวำ ผถกฟองคดท ๑ ไดเปดโอกำสใหผ ฟองคดไดชแจง ใหควำมเหน หรอขอค ำปรกษำเกยวกบกำรประเมนและผล กำรประเมนของผฟองคดซงไมอยในขำยไดรบกำรพจำรณำเลอนขนเงนเดอนไดเขำพบผประเมนในทนททไดรบทรำบผลกำรพจำรณำ และไมไดมกำรชแจงใหผฟองคดทรำบถงเหตผลกำรไมได เลอนขนเงนเดอน กอนทผถกฟองคดท ๑ จะมค ำสงเลอนขนเงนเดอนตำมขอ ๒๐๐ วรรคสอง ของประกำศคณะกรรมกำรพนกงำนสวนต ำบลจงหวดนครรำชสมำ เรอง หลกเกณฑและเงอนไขเกยวกบกำรบรหำรงำนบคคลขององคกำรบรหำรสวนต ำบลจงหวดนครรำชสมำ ลงวนท ๒๔ ตลำคม ๒๕๔๕ ซงเปนขนตอนทเปนสำระส ำคญในกำรพจำรณำเลอนขนเงนเดอนใหแกพนกงำนองคกำรบรหำร สวนต ำบล ดงนน กำรทผถกฟองคดท ๑ มค ำสงลงวนท ๙ มถนำยน ๒๕๕๒ ไมเลอนขนเงนเดอนใหแกผฟองคด จงเปนค ำสงทไมชอบดวยกฎหมำย เฉพำะในสวนของผฟองคด ทศำลปกครองชนตนพพำกษำใหผถกฟองคดท ๑ พจำรณำด ำเนนกำรประเมนประสทธภำพและประสทธผลกำรปฏบตงำนของผฟองคดและมค ำสงเกยวกบกำรเลอนขนเงนเดอนของผฟองคดใหมใหถกตองตำมกฎหมำย โดยใหด ำเนนกำรใหเสรจสนภำยในก ำหนดหกสบวนนบแตวนทคดถงทสด ค ำขออนนอกจำกนใหยก กบใหยกฟองผถกฟองคดท ๒ นน ศำลปกครองสงสดเหนวำ ตำมมำตรำ ๗๒ วรรคหนง (๑)๙ แหง พระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ ก ำหนดใหศำลปกครอง มอ ำนำจก ำหนดค ำบงคบโดยสงใหเพกถอนกฎหรอค ำสงหรอสงหำมกำรกระท ำทงหมดหรอบำงสวนเทำนน แตไมมอ ำนำจก ำหนดค ำบงคบใหผถกฟองคดทงสองกระท ำกำร แตศำลปกครองมอ ำนำจระบไวในค ำพพำกษำเปนขอสงเกตเกยวกบแนวทำงหรอวธกำรด ำเนนกำรใหเปนไปตำมค ำพพำกษำตำมมำตรำ ๖๙ วรรคหนง (๘)๑๐ แหงพระรำชบญญตดงกลำว พพำกษำแกค ำพพำกษำศำลปกครองชนตน (ตอจำกเชงอรรถท ๘)

(๒) ถำมคกรณคดคำนวำผนนมเหตดงกลำว หำกผนนเหนวำตนไมมเหตตำมทคดคำนนน ผนนจะท ำกำรพจำรณำเรองตอไปกไดแตตองแจงใหผบงคบบญชำเหนอตนขนไปชนหนงหรอประธำนกรรมกำรทรำบ แลวแตกรณ (๒) ถำมคกรณคดคำนวำผนนมเหตดงกลำว หำกผนนเหนวำตนไมมเหตตำมทคดคำนนน ผนนจะท ำกำรพจำรณำเรองตอไปกไดแตตองแจงใหผบงคบบญชำเหนอตนขนไปชนหนงหรอประธำนกรรมกำรทรำบ แลวแตกรณ

(๓) ใหผบงคบบญชำของผนนหรอคณะกรรมกำรทมอ ำนำจพจำรณำทำงปกครองซงผนน เปนกรรมกำรอยมค ำสงหรอมมตโดยไมชกชำ แลวแตกรณวำผนนมอ ำนำจในกำรพจำรณำทำงปกครองในเรองนนหรอไม

ใหน ำบทบญญตมำตรำ ๑๔ วรรคสอง และมำตรำ ๑๕ วรรคสอง วรรคสำม และวรรคสมำใชบงคบโดยอนโลม

๙ อำงแลวในเชงอรรถท ๗ หนำ ๖ ๑๐ พระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒

มำตรำ ๖๙ วรรคหนง ค ำพพำกษำหรอค ำสงชขำดคดปกครองของศำลปกครองอยำงนอยตองระบ ฯลฯ ฯลฯ

(๘) ขอสงเกตเกยวกบแนวทำงหรอวธกำรด ำเนนกำรใหเปนไปตำมค ำพพำกษำ ถำม ฯลฯ ฯลฯ

๑๑

เปนใหเพกถอนค ำสงองคกำรบรหำรสวนต ำบลงว ลงวนท ๙ มถนำยน ๒๕๕๒ เฉพำะในสวนท ไมเลอนขนเงนเดอนใหผฟองคด โดยใหมผลนบแตวนทมค ำสงดงกลำว และมขอสงเกตเกยวกบแนวทำงหรอวธกำรด ำเนนกำรใหเปนไปตำมค ำพพำกษำ โดยใหผถกฟองคดท ๑ ด ำเนนกำรประเมนประสทธภำพและประสทธผลกำรปฏบตงำนของผ ฟองคดในระหวำงวนท ๑ ตลำคม ๒๕๕๑ ถงวนท ๓๑ มนำคม ๒๕๕๒ และมค ำสงเกยวกบกำรเลอนขนเงนเดอนของผฟองคดใหมใหถกตอง ตำมกฎหมำย ทงน ใหด ำเนนกำรใหเสรจสนภำยในหกสบวนนบแตวนทคดถงทสด (ค าพพากษา ศาลปกครองสงสดท อ.๒๗/๒๕๖๐) หมายเหต ค าพพากษาศาลปกครองสงสดคดนไดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการ ทดใหกบหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐในการใชอ านาจพจารณาทางปกครอง ออกค าสงทางปกครองในเรองใดๆ ซงอาจมผลกระทบตอสทธหรอหนาทของบคคลใด การพจารณาเรองดงกลาวของฝายปกครอง ควรจะตองค านงถงหลกความเปนกลาง ไมมสวนไดสวนเสย หรอเปนคกรณในกระบวนการพจารณาทางปกครอง เพอมใหเกดเหตความบกพรองในสาระส าคญ อนท าให มสภาพรายแรงทชวนใหเกดความเคลอบแคลงสงสยไดวาอาจพจารณาทางปกครองโดยไมเปนกลาง อกทงยงเปนหลกประกนใหกบคกรณทจะไดรบการพจารณาจากผมอ านาจในเรองนนดวยความ เปนธรรม ปราศจากอคต หรอไมมสวนไดสวนเสย อนเปนหลกการส าคญทหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐ ควรจะตองค านงถงเรองดงกลาวเสมอ

(๓) การพจารณาค าขออนญาตประกอบกจการ เมอปรากฏขอเทจจรงวาการประกอบกจการโรงงานของผประกอบการ อาจกอใหเกดมลพษและอาจสงผลกระทบตอสขภาพอนามย หรอคณภาพชวตของประชาชน ทอยอาศยในละแวกใกลเคยง ซ งขอเทจจรงดงกลาวถอเปนสาระส าคญทตองประกาศ ใหประชาชนไดรบทราบ และไดมโอกาสโตแยงคดคานหรอแสดงความคดเหน เพอประกอบการพจารณาออกใบอนญาตประกอบกจการโรงงาน แตเมอมไดมการรบฟงความคดเหนของประชาชน ทงๆ ท ไดก าหนดหลกเกณฑในเรองดงกลาวไวเปนขนตอนของการพจารณา กอนทจะออกค าสงพพาท ดงนน ค าสงทอนญาตใหผประกอบการ ประกอบกจการโรงงานพพาท จงเปนค าสงทไมชอบดวยกฎหมาย ผฟองคดท ๑ ถงผฟองคดท ๑๓ เปนรำษฎร หมท ๘ ต ำบลน ำพอง อ ำเภอน ำพอง จงหวดขอนแกน ไดรบควำมเดอดรอนหรอเสยหำยจำกกำรทผถกฟองคดท ๒ (อธบดกรมโรงงำนอตสำหกรรม) ออกใบอนญำตประกอบกจกำรโรงงำนผลตแปงมนส ำปะหลงใหแกนำย ท. ในพนท หมท ๘ ต ำบลน ำพอง และผถกฟองคดท ๑ (เทศบำลต ำบลน ำพอง) ไดออกใบอนญำตใหกอสรำงโรงงำนผลตแปงมนส ำปะหลง ซงกำรประกอบกจกำรดงกลำว อำจเกดผลกระทบตอสงแวดลอม

11

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 11 7/8/2561 0:04:19

๑๒

วถชวตชมชนตลอดจนสภำพภมอำกำศทอำจเกดผลเสยหำยตอสขภำพของรำษฎรในต ำบลน ำพอง และต ำบลสะอำด อ ำเภอน ำพอง โดยไมไดมกำรแจงใหผฟองคดท ๑ ถงท ๑๓ ตลอดจนชำวบำนทรำบถงสทธในกำรโตแยงคดคำนและไมไดจดใหมกำรศกษำผลกระทบทจะเกดแกชมชนตำมมำตรำ ๖๖๑๑ และมำตรำ ๖๗๑๒ ของรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย พทธศกรำช ๒๕๕๐ พระรำชบญญตสขภำพแหงชำต พ.ศ. ๒๕๕๐ มำตรำ ๓๐๑๓ แหงพระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง

๑๑ - ๑๒ รฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย พทธศกรำช ๒๕๕๐ มำตรำ ๖๖ บคคลซงรวมกนเปนชมชน ชมชนทองถน หรอชมชนทองถนดงเดม ยอมมสทธ

อนรกษหรอฟนฟจำรตประเพณ ภมปญญำทองถน ศลปวฒนธรรมอนดของทองถนและของชำตและมสวนรวม ในกำรจดกำร กำรบ ำรงรกษำ และกำรใชประโยชนจำกทรพยำกรธรรมชำตสงแวดลอม รวมทงควำมหลำกหลำยทำงชวภำพอยำงสมดลและยงยน

มำตรำ ๖๗ สทธของบคคลทจะมสวนรวมกบรฐและชมชนในกำรอนรกษ บ ำรงรกษำและกำรไดประโยชนจำกทรพยำกรธรรมชำตและควำมหลำกหลำยทำงชวภำพ และในกำรคมครอง สงเสรม และรกษำคณภำพสงแววลอม เพอใหด ำรงชพอยไดอยำงปกตและตอเนองในสงแวดลอมทจะไมกอใหเกดอนตรำยตอสขภำพอนำมย สวสดภำพ หรอคณภำพชวตของตน ยอมไดรบควำมคมครองตำมควำมเหมำะสม

กำรด ำเนนโครงกำรหรอกจกรรมทอำจกอใหเกดผลกระทบตอชมชนอยำงรนแรงทงทำงดำนคณภำพสงแวดลอม ทรพยำกรธรรมชำต และสขภำพ จะกระท ำมได เวนแตจะไดศกษำและประเมนผลกระทบตอคณภำพสงแวดลอมและสขภำพของประชำชนในชมชน และจดใหมกระบวนกำรรบฟงควำมคดเหนของประชำชนและผมสวนไดเสยกอน รวมทงไดใหองคกำรอสระซงประกอบดวยผแทนองคกำรเอกชนดำนสงแวดลอมและสขภำพ และผแทนสถำบนอดมศกษำทจดกำรกำรศกษำดำนสงแวดลอมหรอทรพยำกรธรรมชำตหรอดำนสขภำพ ใหควำมเหนประกอบกอนมกำรด ำเนนกำรดงกลำว

สทธของชมชนทจะฟองหนวยรำชกำร หนวยงำนของรฐ รฐวสำหกจ รำชกำรสวนทองถนหรอองคกรอนของรฐทเปนนตบคคล เพอใหปฏบตหนำทตำมบทบญญตน ยอมไดรบควำมคมครอง

๑๓ พระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ มำตรำ ๓๐ ในกรณทค ำสงทำงปกครองอำจกระทบถงสทธของคกรณ เจำหนำทตองใหคกรณ

มโอกำสทจะไดทรำบขอเทจจรงอยำงเพยงพอและมโอกำสไดโตแยงและแสดงพยำนหลกฐำนของตน ควำมในวรรคหนงมใหน ำมำใชบงคบในกรณดงตอไปน เวนแตเจำหนำทจะเหนสมควรปฏบต

เปนอยำงอน (๑) เมอมควำมจ ำเปนรบดวนหำกปลอยใหเนนชำไปจะกอใหเกดควำมเสยหำยอยำงรำยแรงแก

ผหนงผใดหรอจะกระทบตอประโยชนสำธำรณะ (๒) เมอจะมผลท ำใหระยะเวลำทกฎหมำยหรอกฎก ำหนดไวในกำรท ำค ำสงทำงปกครองตอง

ลำชำออกไป (๓) เมอเปนขอเทจจรงทคกรณนนเองไดใหไวในค ำขอ ค ำใหกำรหรอค ำแถลง (๔) เมอโดยสภำพเหนไดชดในตววำกำรใหโอกำสดงกลำวไมอำจกระท ำได (๕) เมอเปนมำตรกำรบงคบทำงปกครอง (๖) กรณอนตำมทก ำหนดในกฎกระทรวง หำมมใหเจำหนำทใหโอกำสตำมวรรคหนง ถำจะกอใหเกดผลเสยหำยอยำงรำยแรงตอประโยชนสำธำรณะ

๑๓

พ.ศ. ๒๕๓๙ และระเบยบส ำนกนำยกรฐมนตร วำดวยกำรรบฟงควำมคดเหนของประชำชน พ.ศ. ๒๕๔๘ จงน ำคดมำฟองตอศำล ขอใหเพกถอนใบอนญำตประกอบกจกำรโรงงำนผลตแปงมนส ำปะหลงของผถกฟองคดท ๒ และใบอนญำตกอสรำงโรงงำนผลตแปงมนส ำปะหลงของผถกฟองคดท ๑ ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอขอเทจจรงปรำกฏวำ ภำยหลงจำกเจำหนำทของผถกฟองคดท ๒ ไดรบค ำขออนญำตประกอบกจกำรโรงงำนผลตแปงมนส ำปะหลงของนำย ท. เมอวนท ๑๔ มกรำคม ๒๕๕๔ แลว พนกงำนเจำหนำทไดตรวจและพจำรณำกำรขอรบใบอนญำตประกอบกจกำรโรงงำนของนำย ท. ปรำกฏตำมรำยงำนผลกำรตรวจและพจำรณำกำรขอรบใบอนญำตประกอบกจกำรโรงงำน (แบบตรวจ ๐๑) ลงวนท ๘ กมภำพนธ ๒๕๕๔ หวขอท ๕ เกยวกบกำรควบคมกำรปลอยของเสย มลพษสงใดๆ ทจะมผลกระทบตอสงแวดลอม พนกงำนเจำหนำทไดระบวำมน ำทง ทเกดจำกกำรประกอบกจกำรประมำณ ๓,๖๐๐ ลกบำศกเมตร/วน ผขอรบใบอนญำตไดใชระบบบ ำบดน ำทงเปนแบบทอหมกไรอำกำศ (Biogas System) รองรบน ำทงไดสงสด ๒๑๐,๕๓๖ ลกบำศกเมตร/วน ซงพนกงำนเจำหนำทมควำมเหนวำสำมำรถรองรบน ำทงไดเหมำะสมและเพยงพอ และพบวำ มฝนละอองจำกหมอไอน ำ ผรบใบอนญำตใชระบบบ ำบดเปนระบบ Multi Cyclone ซงพนกงำนเจำหนำท เหนวำ มควำมเหมำะสมและเพยงพอตำมรำยงำนผลดงกลำว เหนไดวำ การประกอบกจการโรงงานผลตมนส าปะหลงของนาย ท. อาจกอใหเกดมลพษทางน า ขอปญหำน ำทงจำกกำรประกอบกจกำรและมลพษทำงอำกำศ คอ ปญหำฝนละอองจำกหมอไอน ำ ซงเปนปญหาเกยวกบสงแวดลอม และอาจสงผลกระทบตอสขภาพอนามยหรอคณภาพชวตของประชาชน ทอยอำศยในละแวกใกลเคยงกบทตงโรงงำน และขอเทจจรงดงกลาวถอเปนสาระส าคญทตองประกาศใหประชาชนไดรบทราบ และไดมโอกาสโตแยงคดคานหรอแสดงความคดเหนเพอประกอบการพจารณาออกใบอนญาตประกอบกจการโรงงาน แตปรำกฏวำ ส ำนกงำนอตสำหกรรมจงหวดขอนแกนไดมหนงสอ ลงวนท ๑๙ มกรำคม ๒๕๕๔ ถงนำยอ ำเภอน ำพองและนำยกเทศมนตรต ำบลล ำน ำพอง ขอใหปดประกำศส ำนกงำนอตสำหกรรม จงหวดขอนแกน เรอง กำรขอรบใบอนญำตประกอบกจกำรโรงงำน ลงวนท ๑๙ มกรำคม ๒๕๕๔ โดยประกำศฉบบดงกลำวออกเมอวนท ๑๙ มกรำคม ๒๕๕๔ กอนทพนกงำนเจำหนำทของผถกฟองคดท ๒ จะเขำท ำกำรตรวจและพจำรณำ กำรขอรบใบอนญำตประกอบกจกำรโรงงำน (แบบตรวจ ๐๑) ลงวนท ๘ กมภำพนธ ๒๕๕๔ อกทง ในประกำศดงกลำว มไดระบถงปญหาน าทงจากการประกอบกจการและปญหาฝนละอองจาก หมอไอน า ซงเปนปญหาเกยวกบสงแวดลอม และระบบการบ าบด เปนเหตใหประชาชนทอยอาศยใกลเคยงกบสถานทตงโรงงานและอาจไดรบผลกระทบจากการประกอบกจการโรงงานไมทราบ ถงขอเทจจรงอนเปนสาระส าคญดงกลาว และไมมโอกำสโตแยงแสดงควำมคดเหนเกยวกบปญหำสงแวดลอมทเกดขนจำกกำรประกอบกจกำร ประกำศดงกลำวจงไมเปนไปตำมขนตอน และวธกำร อนเปนสำระส ำคญ ตามทผถกฟองคดท ๒ ก าหนดไวในหนงสอลงวนท ๑๕ กนยายน ๒๕๕๑ ทก าหนดหลกเกณฑการรบฟงความคดเหนของประชาชนกอนการอนญาตจงถอไดวำ ผถกฟองคดท ๒ มไดใหประชำชนทอยในบรเวณใกลเคยงกบกำรกอสรำงโรงงำนผลตแปงมนส ำปะหลง ซงอำจไดรบผลกระทบจำกมลพษทำงน ำและมลพษทำงอำกำศทเกดจำกโรงงำนผลตแปงมนส ำปะหลง

12

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 12 7/8/2561 0:04:19

๑๒

วถชวตชมชนตลอดจนสภำพภมอำกำศทอำจเกดผลเสยหำยตอสขภำพของรำษฎรในต ำบลน ำพอง และต ำบลสะอำด อ ำเภอน ำพอง โดยไมไดมกำรแจงใหผฟองคดท ๑ ถงท ๑๓ ตลอดจนชำวบำนทรำบถงสทธในกำรโตแยงคดคำนและไมไดจดใหมกำรศกษำผลกระทบทจะเกดแกชมชนตำมมำตรำ ๖๖๑๑ และมำตรำ ๖๗๑๒ ของรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย พทธศกรำช ๒๕๕๐ พระรำชบญญตสขภำพแหงชำต พ.ศ. ๒๕๕๐ มำตรำ ๓๐๑๓ แหงพระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง

๑๑ - ๑๒ รฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย พทธศกรำช ๒๕๕๐ มำตรำ ๖๖ บคคลซงรวมกนเปนชมชน ชมชนทองถน หรอชมชนทองถนดงเดม ยอมมสทธ

อนรกษหรอฟนฟจำรตประเพณ ภมปญญำทองถน ศลปวฒนธรรมอนดของทองถนและของชำตและมสวนรวม ในกำรจดกำร กำรบ ำรงรกษำ และกำรใชประโยชนจำกทรพยำกรธรรมชำตสงแวดลอม รวมทงควำมหลำกหลำยทำงชวภำพอยำงสมดลและยงยน

มำตรำ ๖๗ สทธของบคคลทจะมสวนรวมกบรฐและชมชนในกำรอนรกษ บ ำรงรกษำและกำรไดประโยชนจำกทรพยำกรธรรมชำตและควำมหลำกหลำยทำงชวภำพ และในกำรคมครอง สงเสรม และรกษำคณภำพสงแววลอม เพอใหด ำรงชพอยไดอยำงปกตและตอเนองในสงแวดลอมทจะไมกอใหเกดอนตรำยตอสขภำพอนำมย สวสดภำพ หรอคณภำพชวตของตน ยอมไดรบควำมคมครองตำมควำมเหมำะสม

กำรด ำเนนโครงกำรหรอกจกรรมทอำจกอใหเกดผลกระทบตอชมชนอยำงรนแรงทงทำงดำนคณภำพสงแวดลอม ทรพยำกรธรรมชำต และสขภำพ จะกระท ำมได เวนแตจะไดศกษำและประเมนผลกระทบตอคณภำพสงแวดลอมและสขภำพของประชำชนในชมชน และจดใหมกระบวนกำรรบฟงควำมคดเหนของประชำชนและผมสวนไดเสยกอน รวมทงไดใหองคกำรอสระซงประกอบดวยผแทนองคกำรเอกชนดำนสงแวดลอมและสขภำพ และผแทนสถำบนอดมศกษำทจดกำรกำรศกษำดำนสงแวดลอมหรอทรพยำกรธรรมชำตหรอดำนสขภำพ ใหควำมเหนประกอบกอนมกำรด ำเนนกำรดงกลำว

สทธของชมชนทจะฟองหนวยรำชกำร หนวยงำนของรฐ รฐวสำหกจ รำชกำรสวนทองถนหรอองคกรอนของรฐทเปนนตบคคล เพอใหปฏบตหนำทตำมบทบญญตน ยอมไดรบควำมคมครอง

๑๓ พระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ มำตรำ ๓๐ ในกรณทค ำสงทำงปกครองอำจกระทบถงสทธของคกรณ เจำหนำทตองใหคกรณ

มโอกำสทจะไดทรำบขอเทจจรงอยำงเพยงพอและมโอกำสไดโตแยงและแสดงพยำนหลกฐำนของตน ควำมในวรรคหนงมใหน ำมำใชบงคบในกรณดงตอไปน เวนแตเจำหนำทจะเหนสมควรปฏบต

เปนอยำงอน (๑) เมอมควำมจ ำเปนรบดวนหำกปลอยใหเนนชำไปจะกอใหเกดควำมเสยหำยอยำงรำยแรงแก

ผหนงผใดหรอจะกระทบตอประโยชนสำธำรณะ (๒) เมอจะมผลท ำใหระยะเวลำทกฎหมำยหรอกฎก ำหนดไวในกำรท ำค ำสงทำงปกครองตอง

ลำชำออกไป (๓) เมอเปนขอเทจจรงทคกรณนนเองไดใหไวในค ำขอ ค ำใหกำรหรอค ำแถลง (๔) เมอโดยสภำพเหนไดชดในตววำกำรใหโอกำสดงกลำวไมอำจกระท ำได (๕) เมอเปนมำตรกำรบงคบทำงปกครอง (๖) กรณอนตำมทก ำหนดในกฎกระทรวง หำมมใหเจำหนำทใหโอกำสตำมวรรคหนง ถำจะกอใหเกดผลเสยหำยอยำงรำยแรงตอประโยชนสำธำรณะ

๑๓

พ.ศ. ๒๕๓๙ และระเบยบส ำนกนำยกรฐมนตร วำดวยกำรรบฟงควำมคดเหนของประชำชน พ.ศ. ๒๕๔๘ จงน ำคดมำฟองตอศำล ขอใหเพกถอนใบอนญำตประกอบกจกำรโรงงำนผลตแปงมนส ำปะหลงของผถกฟองคดท ๒ และใบอนญำตกอสรำงโรงงำนผลตแปงมนส ำปะหลงของผถกฟองคดท ๑ ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอขอเทจจรงปรำกฏวำ ภำยหลงจำกเจำหนำทของผถกฟองคดท ๒ ไดรบค ำขออนญำตประกอบกจกำรโรงงำนผลตแปงมนส ำปะหลงของนำย ท. เมอวนท ๑๔ มกรำคม ๒๕๕๔ แลว พนกงำนเจำหนำทไดตรวจและพจำรณำกำรขอรบใบอนญำตประกอบกจกำรโรงงำนของนำย ท. ปรำกฏตำมรำยงำนผลกำรตรวจและพจำรณำกำรขอรบใบอนญำตประกอบกจกำรโรงงำน (แบบตรวจ ๐๑) ลงวนท ๘ กมภำพนธ ๒๕๕๔ หวขอท ๕ เกยวกบกำรควบคมกำรปลอยของเสย มลพษสงใดๆ ทจะมผลกระทบตอสงแวดลอม พนกงำนเจำหนำทไดระบวำมน ำทง ทเกดจำกกำรประกอบกจกำรประมำณ ๓,๖๐๐ ลกบำศกเมตร/วน ผขอรบใบอนญำตไดใชระบบบ ำบดน ำทงเปนแบบทอหมกไรอำกำศ (Biogas System) รองรบน ำทงไดสงสด ๒๑๐,๕๓๖ ลกบำศกเมตร/วน ซงพนกงำนเจำหนำทมควำมเหนวำสำมำรถรองรบน ำทงไดเหมำะสมและเพยงพอ และพบวำ มฝนละอองจำกหมอไอน ำ ผรบใบอนญำตใชระบบบ ำบดเปนระบบ Multi Cyclone ซงพนกงำนเจำหนำท เหนวำ มควำมเหมำะสมและเพยงพอตำมรำยงำนผลดงกลำว เหนไดวำ การประกอบกจการโรงงานผลตมนส าปะหลงของนาย ท. อาจกอใหเกดมลพษทางน า ขอปญหำน ำทงจำกกำรประกอบกจกำรและมลพษทำงอำกำศ คอ ปญหำฝนละอองจำกหมอไอน ำ ซงเปนปญหาเกยวกบสงแวดลอม และอาจสงผลกระทบตอสขภาพอนามยหรอคณภาพชวตของประชาชน ทอยอำศยในละแวกใกลเคยงกบทตงโรงงำน และขอเทจจรงดงกลาวถอเปนสาระส าคญทตองประกาศใหประชาชนไดรบทราบ และไดมโอกาสโตแยงคดคานหรอแสดงความคดเหนเพอประกอบการพจารณาออกใบอนญาตประกอบกจการโรงงาน แตปรำกฏวำ ส ำนกงำนอตสำหกรรมจงหวดขอนแกนไดมหนงสอ ลงวนท ๑๙ มกรำคม ๒๕๕๔ ถงนำยอ ำเภอน ำพองและนำยกเทศมนตรต ำบลล ำน ำพอง ขอใหปดประกำศส ำนกงำนอตสำหกรรม จงหวดขอนแกน เรอง กำรขอรบใบอนญำตประกอบกจกำรโรงงำน ลงวนท ๑๙ มกรำคม ๒๕๕๔ โดยประกำศฉบบดงกลำวออกเมอวนท ๑๙ มกรำคม ๒๕๕๔ กอนทพนกงำนเจำหนำทของผถกฟองคดท ๒ จะเขำท ำกำรตรวจและพจำรณำ กำรขอรบใบอนญำตประกอบกจกำรโรงงำน (แบบตรวจ ๐๑) ลงวนท ๘ กมภำพนธ ๒๕๕๔ อกทง ในประกำศดงกลำว มไดระบถงปญหาน าทงจากการประกอบกจการและปญหาฝนละอองจาก หมอไอน า ซงเปนปญหาเกยวกบสงแวดลอม และระบบการบ าบด เปนเหตใหประชาชนทอยอาศยใกลเคยงกบสถานทตงโรงงานและอาจไดรบผลกระทบจากการประกอบกจการโรงงานไมทราบ ถงขอเทจจรงอนเปนสาระส าคญดงกลาว และไมมโอกำสโตแยงแสดงควำมคดเหนเกยวกบปญหำสงแวดลอมทเกดขนจำกกำรประกอบกจกำร ประกำศดงกลำวจงไมเปนไปตำมขนตอน และวธกำร อนเปนสำระส ำคญ ตามทผถกฟองคดท ๒ ก าหนดไวในหนงสอลงวนท ๑๕ กนยายน ๒๕๕๑ ทก าหนดหลกเกณฑการรบฟงความคดเหนของประชาชนกอนการอนญาตจงถอไดวำ ผถกฟองคดท ๒ มไดใหประชำชนทอยในบรเวณใกลเคยงกบกำรกอสรำงโรงงำนผลตแปงมนส ำปะหลง ซงอำจไดรบผลกระทบจำกมลพษทำงน ำและมลพษทำงอำกำศทเกดจำกโรงงำนผลตแปงมนส ำปะหลง

13

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 13 7/8/2561 0:04:19

๑๔

ดงกลำว ไดรบทรำบขอเทจจรงอยำงเพยงพอและใหโอกำสประชำชนดงกลำวไดโตแยงและแสดงพยำนหลกฐำนของตน ตำมมำตรำ ๕๗ วรรคหนง๑๔ ของรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย พทธศกรำช ๒๕๕๐ และมำตรำ ๓๐๑๕ แหงพระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ดงนน กำรทเจำหนำทของผถกฟองคดท ๒ ออกใบอนญำตประกอบกจกำรโรงงำนผลตแปงมนส ำปะหลง ลงวนท ๑๑ กมภำพนธ ๒๕๕๔ ใหแกนำย ท. จงเปนกำรกระท ำทไมชอบดวยกฎหมำย กำรทศำลปกครองชนตนพพำกษำเพกถอนใบอนญำตประกอบกจกำรโรงงำนผลตแปงมนส ำปะหลง ลงวนท ๑๑ กมภำพนธ ๒๕๕๔ ทเจำหนำทของผถกฟองคดท ๒ ออกใหแกนำย ท. นน ชอบแลว (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อส.๑/๒๕๖๐) หมายเหต คดนเปนบรรทดฐานการปฏบตราชการทดส าหรบหนวยงานทางปกครอง หรอเจาหนาทของรฐในการออกค าสงอนญาตในเรองใด ซงอาจมผลกระทบตอสงแวดลอม สขภาพอนามย หรอคณภาพชวตของประชาชน การพจารณาทางปกครองของฝายปกครองกรณดงกลาว ควรค านงถงสทธของประชาชนทจะไดรบทราบขอเทจจรงและมโอกาสโตแยงคดคาน หรอแสดง ความคดเหน และมสวนรวมในการเสนอขอเทจจรง หรอความเหนในเรองทอาจมผลกระทบตอตนเองหรอชมชนทไดอยอาศย อนเปนขนตอนทเปนสาระส าคญของกฎหมายทไดก าหนดไว อกทงยงท าให การตดสนใจของหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐในเรองดงกลาวอยบนพนฐานของขอมล ทรอบดาน ค านงถงผลไดผลเสยทจะไดรบผลกระทบในสวนของผลประโยชนสาธารณะ และผลประโยชนของปจเจกชน

(๔) การพจารณาค าขอเบกคาเชาบานขาราชการ เมอเจาหนาททขอใชสทธเบกคาเชาบานมสทธไดรบคาเชาบานตามกฎหมาย

การทหนวยงานทางปกครองออกค าสงใหเจาหนาททขอใชสทธดงกลาวเขาอยอาศยในทพกทไดจดไว และมค าสงใหงดเบกคาเชาซอทอยอาศย ยอมเปนการสรางภาระและสรางความเดอดรอนใหแกเจาหนาททขอใชสทธเบกคาเชาบานจนเกนสมควร และไมอาจถอไดวาเปนการจดสรรทพกใหแกขาราชการผไดรบความเดอดรอนในเรองทอยอาศยตามหลกเกณฑและวธปฏบตในการจดขาราชการเขาพกอาศยในทพกของทางราชการ การทเจาหนาททขอใชสทธขอเบกคาเชาบานพพาท ไดปฏเสธทจะเขาพกอาศยในทพกของทางราชการทจดใหอยอาศย จงไมมผลใหสทธ

๑๔ รฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย พทธศกรำช ๒๕๕๐ มำตรำ ๕๗ วรรคหนง บคคลยอมมสทธไดรบขอมล ค ำชแจง และเหตผลจำกหนวยรำชกำร

หนวยงำนของรฐ รฐวสำหกจ หรอรำชกำรสวนทองถน กอนกำรอนญำตหรอกำรด ำเนนโครงกำรหรอกจกรรมใดทอำจมผลกระทบตอคณภำพสงแวดลอม สขภำพอนำมย คณภำพชวต หรอสวนไดเสยส ำคญอนใดทเกยวกบตนหรอชมชนทองถน และมสทธแสดงควำมคดเหนของตนตอหนวยงำนทเกยวของเพอน ำไปประกอบกำรพจำรณำในเรองดงกลำว

๑๕ อำงแลวในเชงอรรถท ๑๓ หนำ ๑๒

๑๕

ในการน าหลกฐานการช าระคาเชาซอหรอคาผอนช าระเงนกเพอช าระราคาบานมาเบกคาเชาบานขาราชการสนสดลง ดงน น ค าสงทใหเจาหนาททขอใชสทธดงกลาวเขาพกอาศยในบานพกราชการ และทใหงดเบกคาเชาซอบาน จงเปนค าสงทไมชอบดวยกฎหมาย ผฟองคดบรรจเขำรบรำชกำรครงแรกต ำแหนงอำจำรย ๑ ระดบ ๓ สงกดโรงเรยน บำนเนนกรวด ส ำนกงำนกำรประถมศกษำอ ำเภอปรำณบร จงหวดประจวบครขนธ ตอมำ ไดรบค ำสงใหโอนยำยมำด ำรงต ำแหนงเจำหนำทฝกอบรม ๔ ฝำยเทคโนโลยกำรฝกอบรม สถำบนพฒนำคร คณำจำรย และบคลำกรทำงกำรศกษำ (สถำบนพฒนำผบรหำรกำรศกษำ เดม) ตงแตวนท ๑๖กรกฎำคม ๒๕๓๗ ไมสำมำรถจดหำทพกอำศยใหแกผฟองคดได ผฟองคดจงเชำบำนเลขท ๓๐ เพออยอำศยและไดรบอนมตใหเบกคำเชำบำนไดตงแตวนท ๒๓ มถนำยน ๒๕๓๗ จำกนนเมอวนท ๓๐ มนำคม ๒๕๔๗ ผฟองคดไดท ำสญญำกเงนจำกธนำคำรเพอซอบำนเลขท ๗๗/๓ และไดรบอนมตใหน ำหลกฐำนกำรช ำระเงนกมำเบกคำเชำบำนขำรำชกำรไดตงแตวนท ๑ พฤษภำคม ๒๕๔๗ ตอมำ ผถกฟองคดท ๑ (ผอ ำนวยกำรสถำบนพฒนำคร คณำจำรย และบคลำกรทำงกำรศกษำ) ไดมหนงสอ ลงวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ แจงใหผฟองคดเขำพกอำศยในบำนพกรำชกำรทไดจดสรรไว และขอใหงดเบกคำเชำซอบำนตงแตวนท ๑ เมษำยน ๒๕๕๕ เปนตนไป ผฟองคดจงมหนงสอลงวนท ๕ มนำคม ๒๕๕๕ ขอใหผถกฟองคดท ๑ ทบทวนกำรจดใหเขำพกอำศยในทพกรำชกำรทวำงและยกเลกค ำสงตำมหนงสอลงวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ดงกลำว แตผถกฟองคดท ๑ ไดสงกำรเมอวนท ๑๖ มนำคม ๒๕๕๕ วำ ใหด ำเนนกำรตำมหนงสอลงวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ไปพลำงกอน และมอบกลมอ ำนวยกำรและประสำนรำชกำรท ำหนงสอหำรอตอกระทรวงกำรคลง ผฟองคดไดมหนงสอ ลงวนท ๑ พฤษภำคม ๒๕๕๕ ขออนมตเบกเงนคำเชำบำนขำรำชกำรตำมสทธ แตผถกฟองคดท ๑ สงกำรในหนงสอดงกลำววำ ใหผฟองคดปฏบตตำมหนงสอลงวนท ๑๖ มนำคม ๒๕๕๕ และแจงวำไดมอบหมำยกลมอ ำนวยกำรและประสำนรำชกำรท ำหนงสอหำรอเรองดงกลำวตอกระทรวงกำรคลงแลว ผลเปนประกำรใดจะแจงใหทรำบตอไป ผฟองคดเหนวำ ค ำสงของผถกฟองคดท ๑ ตำมหนงสอลงวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ทใหผฟองคดเขำอยอำศยในบำนพกของทำงรำชกำร และใหผฟองคดงดเบกคำเชำซอบำนตงแตวนท ๑ เมษำยน ๒๕๕๕ ไมชอบดวยกฎหมำย จงน ำคดมำฟองตอศำลขอใหเพกถอนค ำสงของผถกฟองคดท ๑ ตำมหนงสอลงวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา คดนขอเทจจรงรบฟงเปนยตวำ ผฟองคดเรมรบรำชกำรครงแรกต ำแหนงอำจำรย ๑ ระดบ ๓ สงกดโรงเรยนบำนเนนกรวด จงหวดประจวบครขนธ ตอมำ เมอวนท ๑๖ กรกฎำคม ๒๕๓๗ ไดรบค ำสงใหโอนยำยมำด ำรงต ำแหนงเจำหนำทฝกอบรม ๔ ฝำยเทคโนโลยกำรฝกอบรม สถำบนพฒนำคร คณำจำรย และบคลำกรทำงกำรศกษำ (สถำบนพฒนำผบรหำรกำรศกษำ เดม) โดยไมไดจดทพกอำศยให และผฟองคดไมมเคหสถานของตนเองในทองทดงกลาว จงเชาเพออยอาศยในระหวาง

14

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 14 7/8/2561 0:04:19

๑๔

ดงกลำว ไดรบทรำบขอเทจจรงอยำงเพยงพอและใหโอกำสประชำชนดงกลำวไดโตแยงและแสดงพยำนหลกฐำนของตน ตำมมำตรำ ๕๗ วรรคหนง๑๔ ของรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย พทธศกรำช ๒๕๕๐ และมำตรำ ๓๐๑๕ แหงพระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ดงนน กำรทเจำหนำทของผถกฟองคดท ๒ ออกใบอนญำตประกอบกจกำรโรงงำนผลตแปงมนส ำปะหลง ลงวนท ๑๑ กมภำพนธ ๒๕๕๔ ใหแกนำย ท. จงเปนกำรกระท ำทไมชอบดวยกฎหมำย กำรทศำลปกครองชนตนพพำกษำเพกถอนใบอนญำตประกอบกจกำรโรงงำนผลตแปงมนส ำปะหลง ลงวนท ๑๑ กมภำพนธ ๒๕๕๔ ทเจำหนำทของผถกฟองคดท ๒ ออกใหแกนำย ท. นน ชอบแลว (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อส.๑/๒๕๖๐) หมายเหต คดนเปนบรรทดฐานการปฏบตราชการทดส าหรบหนวยงานทางปกครอง หรอเจาหนาทของรฐในการออกค าสงอนญาตในเรองใด ซงอาจมผลกระทบตอสงแวดลอม สขภาพอนามย หรอคณภาพชวตของประชาชน การพจารณาทางปกครองของฝายปกครองกรณดงกลาว ควรค านงถงสทธของประชาชนทจะไดรบทราบขอเทจจรงและมโอกาสโตแยงคดคาน หรอแสดง ความคดเหน และมสวนรวมในการเสนอขอเทจจรง หรอความเหนในเรองทอาจมผลกระทบตอตนเองหรอชมชนทไดอยอาศย อนเปนขนตอนทเปนสาระส าคญของกฎหมายทไดก าหนดไว อกทงยงท าให การตดสนใจของหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐในเรองดงกลาวอยบนพนฐานของขอมล ทรอบดาน ค านงถงผลไดผลเสยทจะไดรบผลกระทบในสวนของผลประโยชนสาธารณะ และผลประโยชนของปจเจกชน

(๔) การพจารณาค าขอเบกคาเชาบานขาราชการ เมอเจาหนาททขอใชสทธเบกคาเชาบานมสทธไดรบคาเชาบานตามกฎหมาย

การทหนวยงานทางปกครองออกค าสงใหเจาหนาททขอใชสทธดงกลาวเขาอยอาศยในทพกทไดจดไว และมค าสงใหงดเบกคาเชาซอทอยอาศย ยอมเปนการสรางภาระและสรางความเดอดรอนใหแกเจาหนาททขอใชสทธเบกคาเชาบานจนเกนสมควร และไมอาจถอไดวาเปนการจดสรรทพกใหแกขาราชการผไดรบความเดอดรอนในเรองทอยอาศยตามหลกเกณฑและวธปฏบตในการจดขาราชการเขาพกอาศยในทพกของทางราชการ การทเจาหนาททขอใชสทธขอเบกคาเชาบานพพาท ไดปฏเสธทจะเขาพกอาศยในทพกของทางราชการทจดใหอยอาศย จงไมมผลใหสทธ

๑๔ รฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย พทธศกรำช ๒๕๕๐ มำตรำ ๕๗ วรรคหนง บคคลยอมมสทธไดรบขอมล ค ำชแจง และเหตผลจำกหนวยรำชกำร

หนวยงำนของรฐ รฐวสำหกจ หรอรำชกำรสวนทองถน กอนกำรอนญำตหรอกำรด ำเนนโครงกำรหรอกจกรรมใดทอำจมผลกระทบตอคณภำพสงแวดลอม สขภำพอนำมย คณภำพชวต หรอสวนไดเสยส ำคญอนใดทเกยวกบตนหรอชมชนทองถน และมสทธแสดงควำมคดเหนของตนตอหนวยงำนทเกยวของเพอน ำไปประกอบกำรพจำรณำในเรองดงกลำว

๑๕ อำงแลวในเชงอรรถท ๑๓ หนำ ๑๒

๑๕

ในการน าหลกฐานการช าระคาเชาซอหรอคาผอนช าระเงนกเพอช าระราคาบานมาเบกคาเชาบานขาราชการสนสดลง ดงน น ค าสงทใหเจาหนาททขอใชสทธดงกลาวเขาพกอาศยในบานพกราชการ และทใหงดเบกคาเชาซอบาน จงเปนค าสงทไมชอบดวยกฎหมาย ผฟองคดบรรจเขำรบรำชกำรครงแรกต ำแหนงอำจำรย ๑ ระดบ ๓ สงกดโรงเรยน บำนเนนกรวด ส ำนกงำนกำรประถมศกษำอ ำเภอปรำณบร จงหวดประจวบครขนธ ตอมำ ไดรบค ำสงใหโอนยำยมำด ำรงต ำแหนงเจำหนำทฝกอบรม ๔ ฝำยเทคโนโลยกำรฝกอบรม สถำบนพฒนำคร คณำจำรย และบคลำกรทำงกำรศกษำ (สถำบนพฒนำผบรหำรกำรศกษำ เดม) ตงแตวนท ๑๖กรกฎำคม ๒๕๓๗ ไมสำมำรถจดหำทพกอำศยใหแกผฟองคดได ผฟองคดจงเชำบำนเลขท ๓๐ เพออยอำศยและไดรบอนมตใหเบกคำเชำบำนไดตงแตวนท ๒๓ มถนำยน ๒๕๓๗ จำกนนเมอวนท ๓๐ มนำคม ๒๕๔๗ ผฟองคดไดท ำสญญำกเงนจำกธนำคำรเพอซอบำนเลขท ๗๗/๓ และไดรบอนมตใหน ำหลกฐำนกำรช ำระเงนกมำเบกคำเชำบำนขำรำชกำรไดตงแตวนท ๑ พฤษภำคม ๒๕๔๗ ตอมำ ผถกฟองคดท ๑ (ผอ ำนวยกำรสถำบนพฒนำคร คณำจำรย และบคลำกรทำงกำรศกษำ) ไดมหนงสอ ลงวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ แจงใหผฟองคดเขำพกอำศยในบำนพกรำชกำรทไดจดสรรไว และขอใหงดเบกคำเชำซอบำนตงแตวนท ๑ เมษำยน ๒๕๕๕ เปนตนไป ผฟองคดจงมหนงสอลงวนท ๕ มนำคม ๒๕๕๕ ขอใหผถกฟองคดท ๑ ทบทวนกำรจดใหเขำพกอำศยในทพกรำชกำรทวำงและยกเลกค ำสงตำมหนงสอลงวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ดงกลำว แตผถกฟองคดท ๑ ไดสงกำรเมอวนท ๑๖ มนำคม ๒๕๕๕ วำ ใหด ำเนนกำรตำมหนงสอลงวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ไปพลำงกอน และมอบกลมอ ำนวยกำรและประสำนรำชกำรท ำหนงสอหำรอตอกระทรวงกำรคลง ผฟองคดไดมหนงสอ ลงวนท ๑ พฤษภำคม ๒๕๕๕ ขออนมตเบกเงนคำเชำบำนขำรำชกำรตำมสทธ แตผถกฟองคดท ๑ สงกำรในหนงสอดงกลำววำ ใหผฟองคดปฏบตตำมหนงสอลงวนท ๑๖ มนำคม ๒๕๕๕ และแจงวำไดมอบหมำยกลมอ ำนวยกำรและประสำนรำชกำรท ำหนงสอหำรอเรองดงกลำวตอกระทรวงกำรคลงแลว ผลเปนประกำรใดจะแจงใหทรำบตอไป ผฟองคดเหนวำ ค ำสงของผถกฟองคดท ๑ ตำมหนงสอลงวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ทใหผฟองคดเขำอยอำศยในบำนพกของทำงรำชกำร และใหผฟองคดงดเบกคำเชำซอบำนตงแตวนท ๑ เมษำยน ๒๕๕๕ ไมชอบดวยกฎหมำย จงน ำคดมำฟองตอศำลขอใหเพกถอนค ำสงของผถกฟองคดท ๑ ตำมหนงสอลงวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา คดนขอเทจจรงรบฟงเปนยตวำ ผฟองคดเรมรบรำชกำรครงแรกต ำแหนงอำจำรย ๑ ระดบ ๓ สงกดโรงเรยนบำนเนนกรวด จงหวดประจวบครขนธ ตอมำ เมอวนท ๑๖ กรกฎำคม ๒๕๓๗ ไดรบค ำสงใหโอนยำยมำด ำรงต ำแหนงเจำหนำทฝกอบรม ๔ ฝำยเทคโนโลยกำรฝกอบรม สถำบนพฒนำคร คณำจำรย และบคลำกรทำงกำรศกษำ (สถำบนพฒนำผบรหำรกำรศกษำ เดม) โดยไมไดจดทพกอำศยให และผฟองคดไมมเคหสถานของตนเองในทองทดงกลาว จงเชาเพออยอาศยในระหวาง

15

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 15 7/8/2561 0:04:20

๑๖

ปฏบตราชการ ผฟองคดจงมสทธไดรบคาเชาบานขาราชการตำมมำตรำ ๗๑๖ แหงพระรำชกฤษฎกำ คำเชำบำนขำรำชกำร พ.ศ. ๒๕๒๗ ตงแตเวลำดงกลำว จำกนนเมอวนท ๓๐ มนำคม ๒๕๔๗ ขณะผฟองคดด ำรงต ำแหนงเจำหนำทฝกอบรม ๖ ว ไดท ำสญญำกเงนกบธนำคำรเพอซอเปนของตนเองในทองทดงกลำว และไดรบอนมตจำกผถกฟองคดท ๑ ใหน ำหลกฐำนกำรช ำระคำเชำซอหรอคำผอน ช ำระเงนกเพอช ำระรำคำบำนมำเบกคำเชำบำนขำรำชกำรไดตงแตวนท ๑ พฤษภำคม ๒๕๔๗ จงเปน กำรใชสทธน ำหลกฐำนกำรช ำระคำเชำซอหรอคำผอนช ำระเงนก เพอช ำระรำคำบำนมำเบก คำเชำบำนขำรำชกำรโดยชอบตำมมำตรำ ๗๑๗ ประกอบกบมำตรำ ๑๖๑๘ แหงพระรำชกฤษฎกำดงกลำว และไดรบกำรรบรองสทธดงกลำวตำมพระรำชกฤษฎกำคำเชำบำนขำรำชกำร พ.ศ. ๒๕๔๗ ตอมำในขณะทผ ฟองคดด ำรงต ำแหนงนกทรพยำกรบคคล ช ำนำญกำรพเศษ ผถกฟองคดท ๑ สำมำรถจดทพกทวำงลงใหแกผฟองคดได จงมค ำสงตำมหนงสอลงวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ใหผฟองคดเขาอยอาศยในทพกดงกลาว และใหผฟองคดงดเบกคาเชาซอบานตงแตวนท ๑

๑๖ - ๑๘ พระรำชกฤษฎกำคำเชำบำนขำรำชกำร พ.ศ. ๒๕๒๗ มำตรำ ๗ ภำยใตบงคบมำตรำ ๑๖ และมำตรำ ๑๗ ขำรำชกำรผใดไดรบค ำสงใหเดนทำงไป

ประจ ำส ำนกงำนในตำงทองท มสทธไดรบคำเชำบำนขำรำชกำรเทำทตองจำยจรงตำมทสมควรแกสภำพแหงบำน แตอยำงสงไมเกนจ ำนวนเงนทก ำหนดไวตำมบญชอตรำคำเชำบำนขำรำชกำรทำยพระรำชกฤษฎกำน ทงน เวนแต ผนน

(๑) ทำงรำชกำรไดจดทพกอำศยใหอยแลว (๒) มเคหสถำนของตนเอง หรอของสำมหรอภรยำทพออำศยอยรวมกนไดในทองททไปประจ ำ

ส ำนกงำนใหม (๓) ไดรบค ำสงใหเดนทำงไปประจ ำส ำนกงำนใหมในทองททเรมรบรำชกำรครงแรก หรอทองทท

กลบเขำรบรำชกำรใหม (๔) ไดรบค ำสงใหเดนทำงไปประจ ำส ำนกงำนใหมตำมค ำรองขอของตนเอง (๕) เปนขำรำชกำรวสำมญ มำตรำ ๑๖ ในกรณทขำรำชกำรซงมสทธไดรบคำเชำบำนขำรำชกำรตำมพระรำชกฤษฎกำน

ไดเชำซอบำนหรอผอนช ำระเงนกเพอช ำระรำคำบำนทคำงช ำระอยในทองททไปประจ ำส ำนกงำนใหม เพอใชเปน ทอยอำศยและไดอำศยอยจรงในบำนนน ใหขำรำชกำรผนนมสทธน ำหลกฐำนกำรช ำระคำเชำซอหรอคำผอนช ำระเงนกดงกลำวมำเบกคำเชำบำนขำรำชกำรไดไมเกนจ ำนวนเงนทก ำหนดไวตำมบญชอตรำคำเชำบำนขำรำชกำรทำย พระรำชกฤษฎกำน ตำมเงอนไขดงตอไปน

(๑) ตนเองและสำมหรอภรยำไดท ำกำรผอนช ำระคำเชำซอหรอผอนช ำระเงนกเพอช ำระรำคำบำนอยเพยงหลงเดยวในทองทนน

(๒) จะตองเปนกำรผอนช ำระคำเชำซอหรอผอนช ำระเงนกกบสถำบนกำรเงน หรอกบรฐวสำหกจหรอสหกรณทด ำเนนกจกำรเกยวกบกำรเคหะ ทงน ตำมทกระทรวงกำรคลงก ำหนด และสญญำเชำซอหรอสญญำเงนกจะตองไดรบควำมเหนชอบตำมระเบยบทกระทรวงกำรคลงก ำหนด

(๓) จะตองไมเคยใชสทธน ำหลกฐำนกำรช ำระคำเชำซอหรอคำผอนช ำระเงนกส ำหรบบำนหลงหนงหลงใดในทองทนนมำแลว เวนแตจะเปนกรณทไดรบแตงตงใหกลบไปรบรำชกำรในทองทนนอก และเปนกำรใชสทธน ำหลกฐำนกำรช ำระคำเชำซอหรอคำผอนช ำระเงนกตำมทไดเคยใชสทธมำแลว

๑๗

เมษำยน ๒๕๕๕ ค าสงดงกลาวยอมเปนการสรางภาระและสรางความเดอดรอนใหแกผฟองคด จนเกนสมควร อนไมใชควำมประสงคของกฎหมำยวำดวยคำเชำบำนขำรำชกำร และไมอำจถอไดวำเปนกำรจดสรรทพกใหแกขำรำชกำรผไดรบควำมเดอดรอนในเรองทอยอำศยตำมหลกเกณฑและวธปฏบตในกำรจดขำรำชกำรเขำพกอำศยในทพกของทำงรำชกำร พ.ศ. ๒๕๕๑ การทผฟองคดปฏเสธเขาพกอาศยในทพกของทางราชการทผถกฟองคดท ๑ จดใหอยอาศยจงไมมผลใหสทธในการน าหลกฐาน การช าระคาเชาซอหรอคาผอนช าระเงนกเพอช าระราคาบานมาเบกคาเชาบานขาราชการของผฟองคดสนสดลง ทศำลปกครองชนตนพพำกษำเพกถอนค ำสงของผถกฟองคดท ๑ ตำมหนงสอลงวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ทใหผฟองคดเขำพกอำศยในบำนพกรำชกำร ตงแตวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ เปนตนไป และทใหผฟองคดงดเบกคำเชำซอบำนตงแตวนท ๑ เมษำยน ๒๕๕๕ เปนตนไป ทงน นบแต วนทมค ำพพำกษำถงทสด นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวย พพำกษำยน (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๖๗/๒๕๖๐)

หมายเหต คดนเปนบรรทดฐานการปฏบตราชการทดส าหรบหนวยงานทางปกครอง

หรอเจาหนาทของรฐในการวนจฉยสทธการเบกคาเชาบานของขาราชการทใชสทธ ในการน าหลกฐานการช าระคาเชาซอหรอคาผอนช าระเงนกเพอช าระราคาบานขอเบกคาเชาบาน ซงเปนสทธทกฎหมายวาดวยคาเชาบานขาราชการบญญตใหมสทธทจะไดรบคาเชาบานดงกลาวได การทหนวยงานทางปกครองก าหนดแนวทางปฏบตหรอมค าสงใหขาราชการทไดใชสทธ เบกคาเชาบานจะตองเขาพกในบานพก ของทางราชการทจดหาใหผมสทธเบกคาเชาบานในภายหลง ยอมมผลเปนการตดสทธทขาราชการ มอยแตเดม อนเปนการกระท าทไมสอดคลองกบเจตนารมณของกฎหมายทประสงคจะผอนผน ใหขาราชการมสทธดงกลาว ดงนน การทหนวยงานทางปกครองจะก าหนดแนวทางปฏบตหรอมค าสง ในเรองใดทจะไปจ ากดสทธของขาราชการนน ควรตองค านงถงเจตนารมณหรอความประสงคของกฎหมายทใหอ านาจทจะกระท าการในเรองดงกลาว

(๕) การแตงตงคณะกรรมการประเมนผลงานทางวชาการ เมอหนวยงานทางปกครองไดก าหนดหลกเกณฑและวธการพจารณาแตงตงบคคล ใหด ารงต าแหนงผชวยศาสตราจารย รองศาสตราจารย และศาสตราจารย ก าหนดใหองคประกอบ ของคณะกรรมการผทรงคณวฒทจะท าหนาทประเมนผลงานทางวชาการพพาท ประกอบดวย ประธานกรรมการ จ านวน ๑ คน และกรรมการผทรงคณวฒ จ านวน ๓ - ๕ คน การทคณะกรรมการตรวจประเมนผลงานทางวชาการจะเรมตนพจารณาประเมนผลงานทางวชาการพพาท อนเปนการใชอ านาจในการพจารณาทางปกครองได กตอเมอมการแตงตงประธานและกรรมการ ครบจ านวนตามทกฎหมายก าหนดไวแลว แตเมอการแตงตงคณะกรรมการประเมนผลงานทางวชาการ มกรรมการไมครบองคประกอบของคณะกรรมการตามหลกเกณฑทไดก าหนด การประเมน

16

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 16 7/8/2561 0:04:20

๑๖

ปฏบตราชการ ผฟองคดจงมสทธไดรบคาเชาบานขาราชการตำมมำตรำ ๗๑๖ แหงพระรำชกฤษฎกำ คำเชำบำนขำรำชกำร พ.ศ. ๒๕๒๗ ตงแตเวลำดงกลำว จำกนนเมอวนท ๓๐ มนำคม ๒๕๔๗ ขณะผฟองคดด ำรงต ำแหนงเจำหนำทฝกอบรม ๖ ว ไดท ำสญญำกเงนกบธนำคำรเพอซอเปนของตนเองในทองทดงกลำว และไดรบอนมตจำกผถกฟองคดท ๑ ใหน ำหลกฐำนกำรช ำระคำเชำซอหรอคำผอน ช ำระเงนกเพอช ำระรำคำบำนมำเบกคำเชำบำนขำรำชกำรไดตงแตวนท ๑ พฤษภำคม ๒๕๔๗ จงเปน กำรใชสทธน ำหลกฐำนกำรช ำระคำเชำซอหรอคำผอนช ำระเงนก เพอช ำระรำคำบำนมำเบก คำเชำบำนขำรำชกำรโดยชอบตำมมำตรำ ๗๑๗ ประกอบกบมำตรำ ๑๖๑๘ แหงพระรำชกฤษฎกำดงกลำว และไดรบกำรรบรองสทธดงกลำวตำมพระรำชกฤษฎกำคำเชำบำนขำรำชกำร พ.ศ. ๒๕๔๗ ตอมำในขณะทผ ฟองคดด ำรงต ำแหนงนกทรพยำกรบคคล ช ำนำญกำรพเศษ ผถกฟองคดท ๑ สำมำรถจดทพกทวำงลงใหแกผฟองคดได จงมค ำสงตำมหนงสอลงวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ใหผฟองคดเขาอยอาศยในทพกดงกลาว และใหผฟองคดงดเบกคาเชาซอบานตงแตวนท ๑

๑๖ - ๑๘ พระรำชกฤษฎกำคำเชำบำนขำรำชกำร พ.ศ. ๒๕๒๗ มำตรำ ๗ ภำยใตบงคบมำตรำ ๑๖ และมำตรำ ๑๗ ขำรำชกำรผใดไดรบค ำสงใหเดนทำงไป

ประจ ำส ำนกงำนในตำงทองท มสทธไดรบคำเชำบำนขำรำชกำรเทำทตองจำยจรงตำมทสมควรแกสภำพแหงบำน แตอยำงสงไมเกนจ ำนวนเงนทก ำหนดไวตำมบญชอตรำคำเชำบำนขำรำชกำรทำยพระรำชกฤษฎกำน ทงน เวนแต ผนน

(๑) ทำงรำชกำรไดจดทพกอำศยใหอยแลว (๒) มเคหสถำนของตนเอง หรอของสำมหรอภรยำทพออำศยอยรวมกนไดในทองททไปประจ ำ

ส ำนกงำนใหม (๓) ไดรบค ำสงใหเดนทำงไปประจ ำส ำนกงำนใหมในทองททเรมรบรำชกำรครงแรก หรอทองทท

กลบเขำรบรำชกำรใหม (๔) ไดรบค ำสงใหเดนทำงไปประจ ำส ำนกงำนใหมตำมค ำรองขอของตนเอง (๕) เปนขำรำชกำรวสำมญ มำตรำ ๑๖ ในกรณทขำรำชกำรซงมสทธไดรบคำเชำบำนขำรำชกำรตำมพระรำชกฤษฎกำน

ไดเชำซอบำนหรอผอนช ำระเงนกเพอช ำระรำคำบำนทคำงช ำระอยในทองททไปประจ ำส ำนกงำนใหม เพอใชเปน ทอยอำศยและไดอำศยอยจรงในบำนนน ใหขำรำชกำรผนนมสทธน ำหลกฐำนกำรช ำระคำเชำซอหรอคำผอนช ำระเงนกดงกลำวมำเบกคำเชำบำนขำรำชกำรไดไมเกนจ ำนวนเงนทก ำหนดไวตำมบญชอตรำคำเชำบำนขำรำชกำรทำย พระรำชกฤษฎกำน ตำมเงอนไขดงตอไปน

(๑) ตนเองและสำมหรอภรยำไดท ำกำรผอนช ำระคำเชำซอหรอผอนช ำระเงนกเพอช ำระรำคำบำนอยเพยงหลงเดยวในทองทนน

(๒) จะตองเปนกำรผอนช ำระคำเชำซอหรอผอนช ำระเงนกกบสถำบนกำรเงน หรอกบรฐวสำหกจหรอสหกรณทด ำเนนกจกำรเกยวกบกำรเคหะ ทงน ตำมทกระทรวงกำรคลงก ำหนด และสญญำเชำซอหรอสญญำเงนกจะตองไดรบควำมเหนชอบตำมระเบยบทกระทรวงกำรคลงก ำหนด

(๓) จะตองไมเคยใชสทธน ำหลกฐำนกำรช ำระคำเชำซอหรอคำผอนช ำระเงนกส ำหรบบำนหลงหนงหลงใดในทองทนนมำแลว เวนแตจะเปนกรณทไดรบแตงตงใหกลบไปรบรำชกำรในทองทนนอก และเปนกำรใชสทธน ำหลกฐำนกำรช ำระคำเชำซอหรอคำผอนช ำระเงนกตำมทไดเคยใชสทธมำแลว

๑๗

เมษำยน ๒๕๕๕ ค าสงดงกลาวยอมเปนการสรางภาระและสรางความเดอดรอนใหแกผฟองคด จนเกนสมควร อนไมใชควำมประสงคของกฎหมำยวำดวยคำเชำบำนขำรำชกำร และไมอำจถอไดวำเปนกำรจดสรรทพกใหแกขำรำชกำรผไดรบควำมเดอดรอนในเรองทอยอำศยตำมหลกเกณฑและวธปฏบตในกำรจดขำรำชกำรเขำพกอำศยในทพกของทำงรำชกำร พ.ศ. ๒๕๕๑ การทผฟองคดปฏเสธเขาพกอาศยในทพกของทางราชการทผถกฟองคดท ๑ จดใหอยอาศยจงไมมผลใหสทธในการน าหลกฐาน การช าระคาเชาซอหรอคาผอนช าระเงนกเพอช าระราคาบานมาเบกคาเชาบานขาราชการของผฟองคดสนสดลง ทศำลปกครองชนตนพพำกษำเพกถอนค ำสงของผถกฟองคดท ๑ ตำมหนงสอลงวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ทใหผฟองคดเขำพกอำศยในบำนพกรำชกำร ตงแตวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ เปนตนไป และทใหผฟองคดงดเบกคำเชำซอบำนตงแตวนท ๑ เมษำยน ๒๕๕๕ เปนตนไป ทงน นบแต วนทมค ำพพำกษำถงทสด นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวย พพำกษำยน (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๖๗/๒๕๖๐)

หมายเหต คดนเปนบรรทดฐานการปฏบตราชการทดส าหรบหนวยงานทางปกครอง

หรอเจาหนาทของรฐในการวนจฉยสทธการเบกคาเชาบานของขาราชการทใชสทธ ในการน าหลกฐานการช าระคาเชาซอหรอคาผอนช าระเงนกเพอช าระราคาบานขอเบกคาเชาบาน ซงเปนสทธทกฎหมายวาดวยคาเชาบานขาราชการบญญตใหมสทธทจะไดรบคาเชาบานดงกลาวได การทหนวยงานทางปกครองก าหนดแนวทางปฏบตหรอมค าสงใหขาราชการทไดใชสทธ เบกคาเชาบานจะตองเขาพกในบานพก ของทางราชการทจดหาใหผมสทธเบกคาเชาบานในภายหลง ยอมมผลเปนการตดสทธทขาราชการ มอยแตเดม อนเปนการกระท าทไมสอดคลองกบเจตนารมณของกฎหมายทประสงคจะผอนผน ใหขาราชการมสทธดงกลาว ดงนน การทหนวยงานทางปกครองจะก าหนดแนวทางปฏบตหรอมค าสง ในเรองใดทจะไปจ ากดสทธของขาราชการนน ควรตองค านงถงเจตนารมณหรอความประสงคของกฎหมายทใหอ านาจทจะกระท าการในเรองดงกลาว

(๕) การแตงตงคณะกรรมการประเมนผลงานทางวชาการ เมอหนวยงานทางปกครองไดก าหนดหลกเกณฑและวธการพจารณาแตงตงบคคล ใหด ารงต าแหนงผชวยศาสตราจารย รองศาสตราจารย และศาสตราจารย ก าหนดใหองคประกอบ ของคณะกรรมการผทรงคณวฒทจะท าหนาทประเมนผลงานทางวชาการพพาท ประกอบดวย ประธานกรรมการ จ านวน ๑ คน และกรรมการผทรงคณวฒ จ านวน ๓ - ๕ คน การทคณะกรรมการตรวจประเมนผลงานทางวชาการจะเรมตนพจารณาประเมนผลงานทางวชาการพพาท อนเปนการใชอ านาจในการพจารณาทางปกครองได กตอเมอมการแตงตงประธานและกรรมการ ครบจ านวนตามทกฎหมายก าหนดไวแลว แตเมอการแตงตงคณะกรรมการประเมนผลงานทางวชาการ มกรรมการไมครบองคประกอบของคณะกรรมการตามหลกเกณฑทไดก าหนด การประเมน

17

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 17 7/8/2561 0:04:20

๑๘

ผลงานทางวชาการพพาท จงเปนการกระท าทไมชอบดวยกฎหมาย ดงนน มตทไมอนมตให ผขอรบการประเมนด ารงต าแหนงรองศาสตราจารย ตามความเหนของคณะกรรมการพจารณา ต าแหนงทางวชาการดงกลาว จงไมชอบดวยกฎหมายเชนกน ผฟองคดเปนขำรำชกำรสงกดผถกฟองคดท ๑ (มหำวทยำลยรำชภฏกำญจนบร) ต ำแหนงผชวยศำสตรำจำรย ระดบ ๘ ผฟองคดยนค ำขอก ำหนดต ำแหนงทำงวชำกำรต ำแหนง รองศำสตรำจำรย ตอผถกฟองคดท ๑ คณะกรรมกำรพจำรณำต ำแหนงทำงวชำกำรมค ำสงท ๐๓๐/๒๕๔๙ ลงวนท ๑๓ พฤศจกำยน ๒๕๔๙ แตงตงคณะกรรมกำรตรวจประเมนผลงำนทำงวชำกำรของ ผฟองคด ประกอบดวย ๑. ศำสตรำจำรย ดร. ส. ประธำนกรรมกำร ๒. รองศำสตรำจำรย ดร. ว. กรรมกำร ๓. รองศำสตรำจำรย ดร. อ. กรรมกำร และ ๔. รองศำสตรำจำรย ศ. เลขำนกำร ตอมำ ผฟองคดไดรบแจงผลกำรพจำรณำจำกผถกฟองคดท ๑ วำ ผถกฟองคดท ๒ (สภำมหำวทยำลย รำชภฏกำญจนบร) มมตไมอนมตแตงตงผฟองคดใหด ำรงต ำแหนงรองศำสตรำจำรย ตำมควำมเหนของคณะกรรมกำรพจำรณำต ำแหนงทำงวชำกำร ผฟองคดเหนวำกำรด ำเนนกำรพจำรณำประเมน ผลงำนทำงวชำกำรของผฟองคดโดยผถกฟองคดทงสองไมชอบด วยกฎหมำย จงน ำคดมำฟอง เพอขอใหศำลมค ำพพำกษำหรอค ำสงเพกถอนมตของผถกฟองคดท ๒ ทไมอนมตแตงตงผฟองคด ใหด ำรงต ำแหนงรองศำสตรำจำรย ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอขอเทจจรงปรำกฏวำ ผฟองคดซงเปนขำรำชกำรต ำแหนงผชวยศำสตรำจำรย ระดบ ๘ ไดยนค ำขอก ำหนดต ำแหนงทำงวชำกำรต ำแหนงรองศำสตรำจำรย ตอผถกฟองคดท ๑ เมอวนท ๒๑ พฤศจกำยน ๒๕๔๘ อนเปนกำรยนเรองกอนวนท ๑ ตลำคม ๒๕๔๙ ดงนน กำรแตงตงคณะกรรมกำรพจำรณำก ำหนดต ำแหนงทำงวชำกำร และกำรด ำเนนกำรพจำรณำผลงำนทำงวชำกำรของผฟองคดจงเปนไปตำมวธกำรทก ำหนดในประกำศ ก.พ.อ. เรอง หลกเกณฑและวธกำรพจำรณำแตงตงบคคลใหด ำรงต ำแหนงผชวยศำสตรำจำรย รองศำสตรำจำรย และศำสตรำจำรย พ.ศ. ๒๕๔๙ ลงวนท ๓๑ มนำคม ๒๕๔๙ ซงขอ ๒.๓.๓ วรรคหนง ของประกำศ ก.พ.อ. ดงกลำว ก าหนดหลกเกณฑใหคณะกรรมการผทรงคณวฒทจะท าหนาทประเมนผลงานทางวชาการของผฟองคดตองประกอบดวยประธานกรรมการ จ านวน ๑ คน และกรรมการผทรงคณวฒ จ านวน ๓ - ๕ คน แตเมอขอเทจจรงปรำกฏวำ ค ำสงคณะกรรมกำร เพอประเมนผลงำนทำงวชำกำรของผฟองคดประกอบดวยประธำนกรรมกำร จ ำนวน ๑ คน และกรรมการผทรงคณวฒ จ านวน ๒ คน เหนวำ การทคณะกรรมการตรวจประเมนผลงานทางวชาการของผฟองคดจะเรมตนพจารณาประเมนผลงานทางวชาการของผฟองคดอนเปนการใชอ านาจในการพจารณาทางปกครองได กตอเมอมการแตงตงประธานและกรรมการครบจ านวนตามทกฎหมายก าหนดไวแลว ดงนน ค ำสงคณะกรรมกำรพจำรณำต ำแหนงทำงวชำกำรท ๐๓๐/๒๕๔๙ ลงวนท ๑๓ พฤศจกำยน ๒๕๔๙ จงมองคประกอบของคณะกรรมการไมครบจ านวน ตำมทขอ ๒.๓.๓ วรรคหนง ของประกำศ ก.พ.อ. ลงวนท ๓๑ มนำคม ๒๕๔๙ ก ำหนดไว จงท ำให การแตงตงคณะกรรมการประเมนผลงานทางวชาการของผฟองคด ไมชอบดวยกฎหมาย และตอมำผถกฟองคดท ๒ ไดมมตไมอนมตใหผฟองคดด ารงต าแหนงรองศาสตราจารยตามความเหน

๑๙

ของคณะกรรมการพจารณาต าแหนงทางวชาการ จงไมชอบดวยกฎหมายเชนกน ทศำลปกครองชนตนพพำกษำเพกถอนมตของผถกฟองคดท ๒ ทไมก ำหนดต ำแหนงรองศำสตรำจำรยตำมค ำขอของผฟองคด โดยใหผถกฟองคดทงสอง ด ำเนนกำรพจำรณำค ำขอก ำหนดต ำแหนงรองศำสตรำจำรยของ ผฟองคดใหเปนไปตำมขอ ๘.๑ ของประกำศ ก.พ.อ. เรอง หลกเกณฑและวธกำรพจำรณำแตงตงบคคลใหด ำรงต ำแหนงผชวยศำสตรำจำรย รองศำสตรำจำรย และศำสตรำจำรย พ.ศ. ๒๕๔๙ ลงวนท ๓๑ มนำคม ๒๕๔๙ โดยด ำเนนกำรใหแลวเสรจภำยใน ๑๒๐ วน นบแตวนทคดถงทสด สวนค ำขออน ใหยก นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวยบำงสวน พพำกษำแกค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน เปนใหเพกถอนมตของผถกฟองคดท ๒ ทไมอนมตใหผฟองคดด ำรงต ำแหนงรองศำสตรำจำรยตำมควำมเหนของคณะกรรมกำรพจำรณำต ำแหนงทำงวชำกำรในกำรประชมครงท ๒/๒๕๕๐ เมอวนท ๒๗ มถนำยน ๒๕๕๐ โดยใหมผลยอนหลงตงแตวนทมมตดงกลำว และมขอสงเกตเกยวกบแนวทำงหรอวธกำรด ำเนนกำรใหเปนไปตำมค ำพพำกษำโดยใหผถกฟองคดทงสองด ำเนนกำรพจำรณำค ำขอก ำหนดต ำแหนงรองศำสตรำจำรยของผ ฟองคดใหมใหถกตอง นอกจำกทแกไขใหเปนไปตำม ค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๒๓๒/๒๕๖๐)

หมายเหต ศาลปกครองสงสดไดพพากษาคดนเปนบรรทดฐานการปฏบตราชการทด ส าหรบหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐ เมอไดก าหนดองคประกอบของคณะกรรมการและคณสมบตของกรรมการทจะมอ านาจพจารณาทางปกครองเรองใด กระบวนการพจารณา ทางปกครองในเรองดงกลาว ควรตองเครงครดตอการด าเนนการในเรองนนใหเปนไปตามขนตอน และวธการ อนเปนสาระส าคญตามทกฎหมายก าหนดใหจะตองด าเนนการในเรองนนๆ หากมไดด าเนนการ หรอไมไดปฏบตตามขนตอนและวธการอนเปนสาระส าคญตามทกฎหมายก าหนด กยอมสงผลท าใหกระบวนการพจารณาทางปกครองหรอการด าเนนการทเกยวของกบเรองทพจารณานน อาจเปนการกระท าทไมชอบดวยกฎหมาย และอาจเปนเหตใหถกเพกถอนกระบวนการพจารณา ทางปกครอง หรอค าสงทเกยวของกบเรองดงกลาว

๑.๒ กรณทหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐไมด าเนนการตามขนตอน

ตามทกฎหมายก าหนด

(๑) การเสนอญตตตอสภาทองถน

แมจะมไดมกฎหมายก าหนดไวโดยเฉพาะใหการบรรจวาระขออนมตเบกจายเงน สะสมขององคกรปกครองสวนทองถนทเสนอตอสภาทองถนตองท าเปนหนงสอ แตการเสนอญตต ขออนมตเบกจายเงนสะสมดวยวาจาในทประชมสภาทองถน ประธานสภาทองถนจะเหนควรอนญาต ใหเสนอดวยวาจาไดตองค านงถงประโยชนสาธารณะหรอสวนรวมท มความจ าเปนเรงดวน ซงไมสามารถเสนอญตตลวงหนาเปนหนงสอไดเทานน การทประธานสภาทองถนบรรจญตต

18

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 18 7/8/2561 0:04:20

๑๘

ผลงานทางวชาการพพาท จงเปนการกระท าทไมชอบดวยกฎหมาย ดงนน มตทไมอนมตให ผขอรบการประเมนด ารงต าแหนงรองศาสตราจารย ตามความเหนของคณะกรรมการพจารณา ต าแหนงทางวชาการดงกลาว จงไมชอบดวยกฎหมายเชนกน ผฟองคดเปนขำรำชกำรสงกดผถกฟองคดท ๑ (มหำวทยำลยรำชภฏกำญจนบร) ต ำแหนงผชวยศำสตรำจำรย ระดบ ๘ ผฟองคดยนค ำขอก ำหนดต ำแหนงทำงวชำกำรต ำแหนง รองศำสตรำจำรย ตอผถกฟองคดท ๑ คณะกรรมกำรพจำรณำต ำแหนงทำงวชำกำรมค ำสงท ๐๓๐/๒๕๔๙ ลงวนท ๑๓ พฤศจกำยน ๒๕๔๙ แตงตงคณะกรรมกำรตรวจประเมนผลงำนทำงวชำกำรของ ผฟองคด ประกอบดวย ๑. ศำสตรำจำรย ดร. ส. ประธำนกรรมกำร ๒. รองศำสตรำจำรย ดร. ว. กรรมกำร ๓. รองศำสตรำจำรย ดร. อ. กรรมกำร และ ๔. รองศำสตรำจำรย ศ. เลขำนกำร ตอมำ ผฟองคดไดรบแจงผลกำรพจำรณำจำกผถกฟองคดท ๑ วำ ผถกฟองคดท ๒ (สภำมหำวทยำลย รำชภฏกำญจนบร) มมตไมอนมตแตงตงผฟองคดใหด ำรงต ำแหนงรองศำสตรำจำรย ตำมควำมเหนของคณะกรรมกำรพจำรณำต ำแหนงทำงวชำกำร ผฟองคดเหนวำกำรด ำเนนกำรพจำรณำประเมน ผลงำนทำงวชำกำรของผฟองคดโดยผถกฟองคดทงสองไมชอบด วยกฎหมำย จงน ำคดมำฟอง เพอขอใหศำลมค ำพพำกษำหรอค ำสงเพกถอนมตของผถกฟองคดท ๒ ทไมอนมตแตงตงผฟองคด ใหด ำรงต ำแหนงรองศำสตรำจำรย ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอขอเทจจรงปรำกฏวำ ผฟองคดซงเปนขำรำชกำรต ำแหนงผชวยศำสตรำจำรย ระดบ ๘ ไดยนค ำขอก ำหนดต ำแหนงทำงวชำกำรต ำแหนงรองศำสตรำจำรย ตอผถกฟองคดท ๑ เมอวนท ๒๑ พฤศจกำยน ๒๕๔๘ อนเปนกำรยนเรองกอนวนท ๑ ตลำคม ๒๕๔๙ ดงนน กำรแตงตงคณะกรรมกำรพจำรณำก ำหนดต ำแหนงทำงวชำกำร และกำรด ำเนนกำรพจำรณำผลงำนทำงวชำกำรของผฟองคดจงเปนไปตำมวธกำรทก ำหนดในประกำศ ก.พ.อ. เรอง หลกเกณฑและวธกำรพจำรณำแตงตงบคคลใหด ำรงต ำแหนงผชวยศำสตรำจำรย รองศำสตรำจำรย และศำสตรำจำรย พ.ศ. ๒๕๔๙ ลงวนท ๓๑ มนำคม ๒๕๔๙ ซงขอ ๒.๓.๓ วรรคหนง ของประกำศ ก.พ.อ. ดงกลำว ก าหนดหลกเกณฑใหคณะกรรมการผทรงคณวฒทจะท าหนาทประเมนผลงานทางวชาการของผฟองคดตองประกอบดวยประธานกรรมการ จ านวน ๑ คน และกรรมการผทรงคณวฒ จ านวน ๓ - ๕ คน แตเมอขอเทจจรงปรำกฏวำ ค ำสงคณะกรรมกำร เพอประเมนผลงำนทำงวชำกำรของผฟองคดประกอบดวยประธำนกรรมกำร จ ำนวน ๑ คน และกรรมการผทรงคณวฒ จ านวน ๒ คน เหนวำ การทคณะกรรมการตรวจประเมนผลงานทางวชาการของผฟองคดจะเรมตนพจารณาประเมนผลงานทางวชาการของผฟองคดอนเปนการใชอ านาจในการพจารณาทางปกครองได กตอเมอมการแตงตงประธานและกรรมการครบจ านวนตามทกฎหมายก าหนดไวแลว ดงนน ค ำสงคณะกรรมกำรพจำรณำต ำแหนงทำงวชำกำรท ๐๓๐/๒๕๔๙ ลงวนท ๑๓ พฤศจกำยน ๒๕๔๙ จงมองคประกอบของคณะกรรมการไมครบจ านวน ตำมทขอ ๒.๓.๓ วรรคหนง ของประกำศ ก.พ.อ. ลงวนท ๓๑ มนำคม ๒๕๔๙ ก ำหนดไว จงท ำให การแตงตงคณะกรรมการประเมนผลงานทางวชาการของผฟองคด ไมชอบดวยกฎหมาย และตอมำผถกฟองคดท ๒ ไดมมตไมอนมตใหผฟองคดด ารงต าแหนงรองศาสตราจารยตามความเหน

๑๙

ของคณะกรรมการพจารณาต าแหนงทางวชาการ จงไมชอบดวยกฎหมายเชนกน ทศำลปกครองชนตนพพำกษำเพกถอนมตของผถกฟองคดท ๒ ทไมก ำหนดต ำแหนงรองศำสตรำจำรยตำมค ำขอของผฟองคด โดยใหผถกฟองคดทงสอง ด ำเนนกำรพจำรณำค ำขอก ำหนดต ำแหนงรองศำสตรำจำรยของ ผฟองคดใหเปนไปตำมขอ ๘.๑ ของประกำศ ก.พ.อ. เรอง หลกเกณฑและวธกำรพจำรณำแตงตงบคคลใหด ำรงต ำแหนงผชวยศำสตรำจำรย รองศำสตรำจำรย และศำสตรำจำรย พ.ศ. ๒๕๔๙ ลงวนท ๓๑ มนำคม ๒๕๔๙ โดยด ำเนนกำรใหแลวเสรจภำยใน ๑๒๐ วน นบแตวนทคดถงทสด สวนค ำขออน ใหยก นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวยบำงสวน พพำกษำแกค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน เปนใหเพกถอนมตของผถกฟองคดท ๒ ทไมอนมตใหผฟองคดด ำรงต ำแหนงรองศำสตรำจำรยตำมควำมเหนของคณะกรรมกำรพจำรณำต ำแหนงทำงวชำกำรในกำรประชมครงท ๒/๒๕๕๐ เมอวนท ๒๗ มถนำยน ๒๕๕๐ โดยใหมผลยอนหลงตงแตวนทมมตดงกลำว และมขอสงเกตเกยวกบแนวทำงหรอวธกำรด ำเนนกำรใหเปนไปตำมค ำพพำกษำโดยใหผถกฟองคดทงสองด ำเนนกำรพจำรณำค ำขอก ำหนดต ำแหนงรองศำสตรำจำรยของผ ฟองคดใหมใหถกตอง นอกจำกทแกไขใหเปนไปตำม ค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๒๓๒/๒๕๖๐)

หมายเหต ศาลปกครองสงสดไดพพากษาคดนเปนบรรทดฐานการปฏบตราชการทด ส าหรบหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐ เมอไดก าหนดองคประกอบของคณะกรรมการและคณสมบตของกรรมการทจะมอ านาจพจารณาทางปกครองเรองใด กระบวนการพจารณา ทางปกครองในเรองดงกลาว ควรตองเครงครดตอการด าเนนการในเรองนนใหเปนไปตามขนตอน และวธการ อนเปนสาระส าคญตามทกฎหมายก าหนดใหจะตองด าเนนการในเรองนนๆ หากมไดด าเนนการ หรอไมไดปฏบตตามขนตอนและวธการอนเปนสาระส าคญตามทกฎหมายก าหนด กยอมสงผลท าใหกระบวนการพจารณาทางปกครองหรอการด าเนนการทเกยวของกบเรองทพจารณานน อาจเปนการกระท าทไมชอบดวยกฎหมาย และอาจเปนเหตใหถกเพกถอนกระบวนการพจารณา ทางปกครอง หรอค าสงทเกยวของกบเรองดงกลาว

๑.๒ กรณทหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐไมด าเนนการตามขนตอน

ตามทกฎหมายก าหนด

(๑) การเสนอญตตตอสภาทองถน

แมจะมไดมกฎหมายก าหนดไวโดยเฉพาะใหการบรรจวาระขออนมตเบกจายเงน สะสมขององคกรปกครองสวนทองถนทเสนอตอสภาทองถนตองท าเปนหนงสอ แตการเสนอญตต ขออนมตเบกจายเงนสะสมดวยวาจาในทประชมสภาทองถน ประธานสภาทองถนจะเหนควรอนญาต ใหเสนอดวยวาจาไดตองค านงถงประโยชนสาธารณะหรอสวนรวมท มความจ าเปนเรงดวน ซงไมสามารถเสนอญตตลวงหนาเปนหนงสอไดเทานน การทประธานสภาทองถนบรรจญตต

19

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 19 7/8/2561 0:04:20

๒๐

ดวยวาจาขออนมตใหใชจายเงนสะสมดงกลาว เมอไมใชเรองทมความจ าเปนเรงดวนเขาในระเบยบวาระการประชม จงเปนการไมปฏบตตามขนตอนหรอวธการอนเปนสาระส าคญทกฎหมายก าหนดไวส าหรบการเสนอญตตตอทประชมสภาทองถน ยอมเปนการกระท าทไมชอบดวยกฎหมาย ดงนน มตทอนมตใหใชจายเงนสะสมทพพาท จงเปนมตทไมชอบดวยกฎหมายเชนกน

ผ ฟองคดฟองวำ ในกำรประชมผถกฟองคดท ๓ (สภำเทศบำลเมองแม ฮองสอน) สมยสำมญ สมยท ๒ ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๔๙ ระเบยบวำระท ๖ เรองอนๆ ผถกฟองคดท ๑ (นำยกเทศมนตรเมองแมฮองสอน) ไดตอบกระทของสมำชกสภำเทศบำลเมองแมฮองสอน เกยวกบกำรจำยขำดเงนสะสมโครงกำรปรบปรงผวจรำจรแอสฟลทตกคอนกรตทผถกฟองคดท ๓ มมตใหควำมเหนชอบไปแลวในครำวประชม สมยสำมญ สมยท ๓ ครงท ๔ ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๔๘ โดยชแจงวำ มผรองเรยนตอผถกฟองคดท ๔ (ผวำรำชกำรจงหวดแมฮองสอน) กลำวหำวำ กำรประชมในครำวนน ผดระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยขอบงคบกำรประชมสภำทองถน พ.ศ. ๒๕๔๗ และผถกฟองคดท ๔ ไดมหนงสอ ตอบขอหำรอวำกำรเสนอญตตใหจำยขำดเงนสะสมดงกลำวไมมผรบรอง ไมสมบรณและไมสำมำรถด ำเนนกำรตอไปได ผถกฟองคดท ๒ (ประธำนสภำเทศบำลเมองแมฮองสอน) ใหทประชมมมตวำจะใหผถกฟองคดท ๑ ด ำเนนกำรใหมโดยเสนอญตตนดวยวำจำหรอไม ผถกฟองคด ท ๓ พจำรณำแลวมมต ๑๑ เสยง ใหน ำญตตขอจำยขำดเงนสะสมเพอโครงกำรดงกลำวเขำมำด ำเนนกำรใหม ผถกฟองคดท ๒ จงไดบรรจญตตดงกลำวเขำระเบยบวำระกำรประชมท ๖ เรองอนๆ และผถกฟองคดท ๑ ไดเสนอญตตดวยวำจำ มนำย ด. และนำย จ. สมำชกสภำเทศบำลเมองแมฮองสอนเปนผรบรองญตต ผถกฟองคดท ๓ พจำรณำแลว มมตเหนชอบอนมตใหจำยขำดเงนสะสมเพอโครงกำรดงกลำว ๑๒ เสยง ไมเหนชอบ ๑ เสยง งดออกเสยง ๔ เสยง ตอมำผฟองคดไดมหนงสอรองเรยนผถกฟองคดท ๔ ขอใหพจำรณำวำ กำรเสนอญตตขอจำยขำดเงนสะสมดวยวำจำดงกลำวเปนโมฆะ ผถกฟองคดท ๔ มหนงสอแจงผฟองคดวำ กำรเสนอญตตดวยวำจำของผถกฟองคดท ๑ ในกำรประชมสมยสำมญ สมยท ๒ ประจ ำป ๒๕๔๙ เปนญตตทถกตองแลว เมอทประชมของ ผถกฟองคดท ๓ มมตเหนชอบใหจำยขำดเงนสะสมได เทศบำลเมองแมฮองสอนกสำมำรถด ำเนนกำรกอหนผกพนใหเสรจสนภำยในระยะเวลำไมเกนหนงปถดไปได ผฟองคดเหนวำ ญตตขอจำยขำดเงนสะสมเปนญตตรำงขอบญญตเกยวดวยกำรเงน ซงผถกฟองคดท ๑ ตองจดท ำเปนหนงสอ เสนอรำงขอบญญตเปนเอกสำรตอผถกฟองคดท ๒ เพอใหผถกฟองคดท ๒ สงส ำเนำแกสมำชกสภำลวงหนำ ไมนอยกวำสำมวนกอนประชม ตำมขอ ๔๓ (๑) และ (๒) ของระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยขอบงคบกำรประชมสภำทองถน พ.ศ. ๒๕๔๗ ไมอำจเสนอญตตดงกลำวดวยวำจำได สวนผถกฟองคดท ๒ น ำญตตทไมชอบเขำทประชมและด ำเนนกำรพจำรณำเปนวำระเดยว เปนกำรไมชอบดวยขอ ๔๕ ของระเบยบกระทรวงมหำดไทยดงกลำว ดงนน ทผถกฟองคดท ๓ มมตเหนชอบใหจำยขำดเงนสะสมเพอโครงกำรดงกลำวจงไมชอบดวยกฎหมำย จงน ำคดมำยนฟองตอศำล ขอใหเพกถอนมตของ ผถกฟองคดท ๓ ในกำรประชมสมยสำมญ สมยท ๒ ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๔๙ ใหเพกถอนค ำวนจฉยของผถกฟองคดท ๔ ตำมหนงสอลงวนท ๒๑ กนยำยน ๒๕๔๙ และใหระงบกำรจำยขำดเงนสะสมเปน

๒๑

กำรชวครำว หรอระงบโครงกำรกอสรำง ซงใชงบประมำณจำกกำรจำยขำดเงนสะสมไวกอนจนกวำศำลจะมค ำสงถงทสด ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา กำรใชจำยเงนสะสม (จำยขำดเงนสะสม) ซงเปนเงนทเหลอจำยจำกเงนรำยรบตำมงบประมำณรำยจำยประจ ำปและหรองบประมำณรำยจำยเพมเตมขององคกรปกครองสวนทองถน เปนวธกำรเบกจำยเงนสะสมขององคกรปกครองสวนทองถนทกฎหมำยก ำหนดใหสำมำรถกระท ำได โดยไดรบอนมตจำกสภำทองถน และเฉพำะแตกจกำรทอยในอ ำนำจหนำทตำมแผนพฒนำขององคกรปกครองสวนทองถนหรอตำมทกฎหมำยก ำหนดเทำนน โดยมไดก ำหนดใหตองจดท ำเปนรปแบบขอบญญตซงทประชมสภำทองถนตองพจำรณำญตตรำงขอบญญตเปนสำมวำระตำมขอ ๔๕๑๙ ของระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยขอบงคบกำรประชมสภำทองถน พ.ศ. ๒๕๔๗ แตอยำงใด ญตตขออนมตใหใชจำยเงนสะสมจงเปนญตตเกยวกบกจกำรของสภำทองถน ตำมขอ ๓๗ (๑)๒๐ ของระเบยบเดยวกน และแมวำญตตขออนมตใหใชจำยเงนสะสมขององคกรปกครองสวนทองถนจะมไดมกฎหมำยก ำหนดไวโดยเฉพำะใหตองท ำเปนหนงสอ แตญตตทอาจเสนอดวยวาจาในทประชมดงกลาวตองเปนญตตขอใหรบรองรายงานการประชม หรอรบรองรายงานอนๆ ของคณะกรรมการ หรอขอใหปรกษาเปนการดวน หรอญตตรางขอบญญตท ทประชมสภาทองถนอนมตใหพจารณาสามวาระรวดเดยวตำมขอ ๔๕๒๑ หรอญตตทก ำหนดไวใน ขอ ๔๐ วรรคหนง๒๒ หรอญตตทประธำนสภำทองถนเหนควรอนญำต โดยเฉพำะกรณญตตทประธำน สภำทองถนเหนควรอนญำตใหเสนอดวยวำจำ การพจารณาอนญาตของประธานสภาทองถนตองค านงถงประโยชนสาธารณะหรอสวนรวมทมความจ าเปนเรงดวนไมสามารถเสนอญตตลวงหนาเปนหนงสอไดเทานน ไมอาจอนญาตใหเสนอญตตดวยวาจาไดตามอ าเภอใจทกกรณ เมอปรำกฏวำ ผถกฟองคดท ๑ ไมไดเสนอญตตขออนมตใหจำยขำดเงนสะสมเพอโครงกำรปรบปรงผวจรำจร แอสฟลทตกคอนกรตทพพำท ลวงหนำเปนหนงสอตอผถกฟองคดท ๒ ทงทสำมำรถเสนอลวงหนำ

๑๙ - ๒๒ ระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยขอบงคบกำรประชมสภำทองถน พ.ศ. ๒๕๔๗ ขอ ๓๗ ญตตม ๒ อยำงคอ (๑) ญตตเกยวกบกจกำรของสภำทองถน

ฯลฯ ฯลฯ ขอ ๔๐ วรรคหนง ใหประธำนสภำทองถนบรรจญตตทเสนอมำ เขำระเบยบวำระกำรประชม

สภำทองถนภำยในก ำหนดเวลำอนสมควรในสมยประชมนน ขอ ๔๕ ญตตรำงขอบญญตทประชมสภำทองถนตองพจำรณำเปนสำมวำระ แตทประชมสภำ

ทองถนจะอนมตใหพจำรณำสำมวำระรวดเดยวกได ในกำรพจำรณำสำมวำระรวดเดยว ผบรหำรทองถนหรอสมำชกสภำทองถนจ ำนวนไมนอยกวำ

หนงในสำมของจ ำนวนผทอยในทประชมจะเปนผเสนอกได เมอทประชมสภำทองถนอนมตใหพจำรณำสำมวำระ รวดเดยวแลว กำรพจำรณำวำระทสองนนใหทประชมสภำทองถนเปนกรรมกำรแปรญตตเตมสภำ โดยใหประธำน ทประชมเปนประธำนคณะกรรมกำรแปรญตต

ญตตรำงขอบญญตงบประมำณจะพจำรณำสำมวำระรวดเดยวไมได และในกำรพจำรณำวำระ ทสอง ใหก ำหนดระยะเวลำเสนอค ำแปรญตตไวไมนอยกวำยสบสชวโมงนบแตสภำทองถนมมตรบหลกกำรแหงรำงขอบญญตงบประมำณนน

20

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 20 7/8/2561 0:04:20

๒๐

ดวยวาจาขออนมตใหใชจายเงนสะสมดงกลาว เมอไมใชเรองทมความจ าเปนเรงดวนเขาในระเบยบวาระการประชม จงเปนการไมปฏบตตามขนตอนหรอวธการอนเปนสาระส าคญทกฎหมายก าหนดไวส าหรบการเสนอญตตตอทประชมสภาทองถน ยอมเปนการกระท าทไมชอบดวยกฎหมาย ดงนน มตทอนมตใหใชจายเงนสะสมทพพาท จงเปนมตทไมชอบดวยกฎหมายเชนกน

ผ ฟองคดฟองวำ ในกำรประชมผถกฟองคดท ๓ (สภำเทศบำลเมองแม ฮองสอน) สมยสำมญ สมยท ๒ ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๔๙ ระเบยบวำระท ๖ เรองอนๆ ผถกฟองคดท ๑ (นำยกเทศมนตรเมองแมฮองสอน) ไดตอบกระทของสมำชกสภำเทศบำลเมองแมฮองสอน เกยวกบกำรจำยขำดเงนสะสมโครงกำรปรบปรงผวจรำจรแอสฟลทตกคอนกรตทผถกฟองคดท ๓ มมตใหควำมเหนชอบไปแลวในครำวประชม สมยสำมญ สมยท ๓ ครงท ๔ ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๔๘ โดยชแจงวำ มผรองเรยนตอผถกฟองคดท ๔ (ผวำรำชกำรจงหวดแมฮองสอน) กลำวหำวำ กำรประชมในครำวนน ผดระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยขอบงคบกำรประชมสภำทองถน พ.ศ. ๒๕๔๗ และผถกฟองคดท ๔ ไดมหนงสอ ตอบขอหำรอวำกำรเสนอญตตใหจำยขำดเงนสะสมดงกลำวไมมผรบรอง ไมสมบรณและไมสำมำรถด ำเนนกำรตอไปได ผถกฟองคดท ๒ (ประธำนสภำเทศบำลเมองแมฮองสอน) ใหทประชมมมตวำจะใหผถกฟองคดท ๑ ด ำเนนกำรใหมโดยเสนอญตตนดวยวำจำหรอไม ผถกฟองคด ท ๓ พจำรณำแลวมมต ๑๑ เสยง ใหน ำญตตขอจำยขำดเงนสะสมเพอโครงกำรดงกลำวเขำมำด ำเนนกำรใหม ผถกฟองคดท ๒ จงไดบรรจญตตดงกลำวเขำระเบยบวำระกำรประชมท ๖ เรองอนๆ และผถกฟองคดท ๑ ไดเสนอญตตดวยวำจำ มนำย ด. และนำย จ. สมำชกสภำเทศบำลเมองแมฮองสอนเปนผรบรองญตต ผถกฟองคดท ๓ พจำรณำแลว มมตเหนชอบอนมตใหจำยขำดเงนสะสมเพอโครงกำรดงกลำว ๑๒ เสยง ไมเหนชอบ ๑ เสยง งดออกเสยง ๔ เสยง ตอมำผฟองคดไดมหนงสอรองเรยนผถกฟองคดท ๔ ขอใหพจำรณำวำ กำรเสนอญตตขอจำยขำดเงนสะสมดวยวำจำดงกลำวเปนโมฆะ ผถกฟองคดท ๔ มหนงสอแจงผฟองคดวำ กำรเสนอญตตดวยวำจำของผถกฟองคดท ๑ ในกำรประชมสมยสำมญ สมยท ๒ ประจ ำป ๒๕๔๙ เปนญตตทถกตองแลว เมอทประชมของ ผถกฟองคดท ๓ มมตเหนชอบใหจำยขำดเงนสะสมได เทศบำลเมองแมฮองสอนกสำมำรถด ำเนนกำรกอหนผกพนใหเสรจสนภำยในระยะเวลำไมเกนหนงปถดไปได ผฟองคดเหนวำ ญตตขอจำยขำดเงนสะสมเปนญตตรำงขอบญญตเกยวดวยกำรเงน ซงผถกฟองคดท ๑ ตองจดท ำเปนหนงสอ เสนอรำงขอบญญตเปนเอกสำรตอผถกฟองคดท ๒ เพอใหผถกฟองคดท ๒ สงส ำเนำแกสมำชกสภำลวงหนำ ไมนอยกวำสำมวนกอนประชม ตำมขอ ๔๓ (๑) และ (๒) ของระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยขอบงคบกำรประชมสภำทองถน พ.ศ. ๒๕๔๗ ไมอำจเสนอญตตดงกลำวดวยวำจำได สวนผถกฟองคดท ๒ น ำญตตทไมชอบเขำทประชมและด ำเนนกำรพจำรณำเปนวำระเดยว เปนกำรไมชอบดวยขอ ๔๕ ของระเบยบกระทรวงมหำดไทยดงกลำว ดงนน ทผถกฟองคดท ๓ มมตเหนชอบใหจำยขำดเงนสะสมเพอโครงกำรดงกลำวจงไมชอบดวยกฎหมำย จงน ำคดมำยนฟองตอศำล ขอใหเพกถอนมตของ ผถกฟองคดท ๓ ในกำรประชมสมยสำมญ สมยท ๒ ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๔๙ ใหเพกถอนค ำวนจฉยของผถกฟองคดท ๔ ตำมหนงสอลงวนท ๒๑ กนยำยน ๒๕๔๙ และใหระงบกำรจำยขำดเงนสะสมเปน

๒๑

กำรชวครำว หรอระงบโครงกำรกอสรำง ซงใชงบประมำณจำกกำรจำยขำดเงนสะสมไวกอนจนกวำศำลจะมค ำสงถงทสด ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา กำรใชจำยเงนสะสม (จำยขำดเงนสะสม) ซงเปนเงนทเหลอจำยจำกเงนรำยรบตำมงบประมำณรำยจำยประจ ำปและหรองบประมำณรำยจำยเพมเตมขององคกรปกครองสวนทองถน เปนวธกำรเบกจำยเงนสะสมขององคกรปกครองสวนทองถนทกฎหมำยก ำหนดใหสำมำรถกระท ำได โดยไดรบอนมตจำกสภำทองถน และเฉพำะแตกจกำรทอยในอ ำนำจหนำทตำมแผนพฒนำขององคกรปกครองสวนทองถนหรอตำมทกฎหมำยก ำหนดเทำนน โดยมไดก ำหนดใหตองจดท ำเปนรปแบบขอบญญตซงทประชมสภำทองถนตองพจำรณำญตตรำงขอบญญตเปนสำมวำระตำมขอ ๔๕๑๙ ของระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยขอบงคบกำรประชมสภำทองถน พ.ศ. ๒๕๔๗ แตอยำงใด ญตตขออนมตใหใชจำยเงนสะสมจงเปนญตตเกยวกบกจกำรของสภำทองถน ตำมขอ ๓๗ (๑)๒๐ ของระเบยบเดยวกน และแมวำญตตขออนมตใหใชจำยเงนสะสมขององคกรปกครองสวนทองถนจะมไดมกฎหมำยก ำหนดไวโดยเฉพำะใหตองท ำเปนหนงสอ แตญตตทอาจเสนอดวยวาจาในทประชมดงกลาวตองเปนญตตขอใหรบรองรายงานการประชม หรอรบรองรายงานอนๆ ของคณะกรรมการ หรอขอใหปรกษาเปนการดวน หรอญตตรางขอบญญตท ทประชมสภาทองถนอนมตใหพจารณาสามวาระรวดเดยวตำมขอ ๔๕๒๑ หรอญตตทก ำหนดไวใน ขอ ๔๐ วรรคหนง๒๒ หรอญตตทประธำนสภำทองถนเหนควรอนญำต โดยเฉพำะกรณญตตทประธำน สภำทองถนเหนควรอนญำตใหเสนอดวยวำจำ การพจารณาอนญาตของประธานสภาทองถนตองค านงถงประโยชนสาธารณะหรอสวนรวมทมความจ าเปนเรงดวนไมสามารถเสนอญตตลวงหนาเปนหนงสอไดเทานน ไมอาจอนญาตใหเสนอญตตดวยวาจาไดตามอ าเภอใจทกกรณ เมอปรำกฏวำ ผถกฟองคดท ๑ ไมไดเสนอญตตขออนมตใหจำยขำดเงนสะสมเพอโครงกำรปรบปรงผวจรำจร แอสฟลทตกคอนกรตทพพำท ลวงหนำเปนหนงสอตอผถกฟองคดท ๒ ทงทสำมำรถเสนอลวงหนำ

๑๙ - ๒๒ ระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยขอบงคบกำรประชมสภำทองถน พ.ศ. ๒๕๔๗ ขอ ๓๗ ญตตม ๒ อยำงคอ (๑) ญตตเกยวกบกจกำรของสภำทองถน

ฯลฯ ฯลฯ ขอ ๔๐ วรรคหนง ใหประธำนสภำทองถนบรรจญตตทเสนอมำ เขำระเบยบวำระกำรประชม

สภำทองถนภำยในก ำหนดเวลำอนสมควรในสมยประชมนน ขอ ๔๕ ญตตรำงขอบญญตทประชมสภำทองถนตองพจำรณำเปนสำมวำระ แตทประชมสภำ

ทองถนจะอนมตใหพจำรณำสำมวำระรวดเดยวกได ในกำรพจำรณำสำมวำระรวดเดยว ผบรหำรทองถนหรอสมำชกสภำทองถนจ ำนวนไมนอยกวำ

หนงในสำมของจ ำนวนผทอยในทประชมจะเปนผเสนอกได เมอทประชมสภำทองถนอนมตใหพจำรณำสำมวำระ รวดเดยวแลว กำรพจำรณำวำระทสองนนใหทประชมสภำทองถนเปนกรรมกำรแปรญตตเตมสภำ โดยใหประธำน ทประชมเปนประธำนคณะกรรมกำรแปรญตต

ญตตรำงขอบญญตงบประมำณจะพจำรณำสำมวำระรวดเดยวไมได และในกำรพจำรณำวำระ ทสอง ใหก ำหนดระยะเวลำเสนอค ำแปรญตตไวไมนอยกวำยสบสชวโมงนบแตสภำทองถนมมตรบหลกกำรแหงรำงขอบญญตงบประมำณนน

21

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 21 7/8/2561 0:04:20

๒๒

เปนหนงสอและใหสมำชกสภำเทศบำลเมองแมฮองสอนรบรองญตตกอนกำรประชมได ประกอบกบ ผถกฟองคดท ๑ เคยเสนอญตตขอจายขาดเงนสะสมเพอโครงการดงกลาวลวงหนาเปนหนงสอตอ ผถกฟองคดท ๒ และผถกฟองคดท ๓ ไดพจำรณำอนมตใหจำยขำดเงนสะสมเพอโครงกำรนแลว ตงแตครำวประชมสมยสำมญ สมยท ๓ ครงท ๔ ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๔๘ แตผถกฟองคดท ๔ มหนงสอตอบขอหำรอเทศบำลเมองแมฮองสอนเกยวกบกำรจำยขำดเงนสะสมเพอโครงกำรดงกลำววำ ญตตขอจำยขำดเงนสะสมของผถกฟองคดท ๑ ไมสมบรณและไมสำมำรถด ำเนนกำรตอไปได และหลงจากท ผถกฟองคดท ๓ มมตอนมตไปแลวกยงมไดด าเนนการเกยวกบการจายขาดเงนสะสมนแตอยำงใด จงไมนำเปนเรองเรงดวนตำมทเทศบำลเมองแมฮองสอนไดอำงถง จงเหนไดวำ ญตตขออนมตใหใชจายเงนสะสมโครงการปรบปรงผวจราจรทพพาทไมใชเรองทมความจ าเปนเรงดวน ซงผถกฟองคดท ๒ อำจอนญำตใหเสนอญตตดวยวำจำในทประชมไดตำมขอ ๓๘ วรรคหำ (๕)๒๓ ของระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยขอบงคบกำรประชมสภำทองถน พ.ศ. ๒๕๔๗ ดงนน กำรทผถกฟองคด ท ๑ เสนอญตตดวยวำจำขออนมตใหจำยขำดเงนสะสมเพอโครงกำรดงกลำวในทประชมผถกฟองคด ท ๓ สมยสำมญ สมยท ๒ ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๔๙ และการทผถกฟองคดท ๒ บรรจญตตดงกลาวเขาในระเบยบวาระท ๖ จงเปนการไมปฏบตตามขนตอนหรอวธการอนเปนสาระส าคญทกฎหมายก าหนดไวส าหรบการเสนอญตตตอทประชมสภาทองถน ไมชอบดวยขอ ๓๘ วรรคหนง๒๔ ของระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยขอบงคบกำรประชมสภำทองถน พ.ศ. ๒๕๔๗ และเมอไดวนจฉยไวแลววำกำรเสนอญตตดวยวำจำของผถกฟองคดท ๑ และการทผถกฟองคดท ๒ บรรจญตตดงกลาวเขาในระเบยบวาระท ๖ เปนการกระท าทไมชอบดวยกฎหมาย ดงนน กำรทผถกฟองคด ท ๓ มมตในกำรประชมสมยสำมญ สมยท ๒ ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๔๙ ระเบยบวำระท ๖ เรองอนๆ อนมตใหใชจำยเงนสะสม (จำยขำดเงนสะสม) จงเปนมตทไมชอบดวยกฎหมำยเชนกน ส ำหรบโครงกำรปรบปรงผวจรำจรแอสฟลทตกคอนกรต ซงผถกฟองคดท ๑ ไดมประกำศเทศบำลเมองแมฮองสอน เรอง ประมลจำงดวยระบบอเลกทรอนกสงำนจำงเหมำปรบปรงผวจรำจรเปนแอสฟลทคอนกรต เมอวนท ๑๐ พฤศจกำยน ๒๕๔๙ โดยก ำหนดใหมกำรประมลรำคำทำงอเลกทรอนกส

๒๓ - ๒๔ ระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยขอบงคบกำรประชมสภำทองถน พ.ศ. ๒๕๔๗ ขอ ๓๘ วรรคหนง ญตตทงหลำยตองเสนอลวงหนำเปนหนงสอยนตอประธำนสภำทองถนและม

สมำชกสภำทองถนรบรองอยำงนอยสองคน แตหำกสภำทองถนนนมสมำชกสภำทองถนเหลออยนอยกวำแปดคนใหมสมำชกสภำทองถนรบรองหนงคน

ฯลฯ ฯลฯ วรรคหำ นอกจำกญตตทกฎหมำยหรอระเบยบนก ำหนดใหท ำเปนหนงสอ ญตตดงตอไปน

อำจเสนอดวยวำจำในทประชมสภำทองถนได โดยตองมสมำชกสภำทองถนรบรองตำมวรรคหนง (๑) ขอใหรบรองรำยงำนกำรประชม ฯลฯ ฯลฯ (๕) ญตตทประธำนสภำทองถนเหนควรอนญำต

๒๓

ในวนท ๔ ธนวำคม ๒๕๔๙ และศำลปกครองชนตนมค ำสงยกค ำขอใหระงบกำรจำยขำดเงนสะสมหรอระงบโครงกำรกอสรำงของเทศบำลเมองแมฮองสอนตำมค ำขอของผฟองคด นน เหนวำ หำกศำลปกครองสงสดก ำหนดค ำบงคบใหกจกำรหรอโครงกำรตำงๆ ทไดด ำเนนกำรไปแลวกลบคนสสภำพเดม ยอมมผลกระทบตอกำรซอมแซมปรบปรงผวจรำจร อนเปนกำรจดท ำบรกำรสำธำรณะทไดด ำเนนกำร ไปแลว ท ำใหรฐตองสญเสยงบประมำณโดยทประชำชนและทองถนไมไดรบประโยชน อกทง กำรกระท ำทไมชอบดวยกฎหมำยทพพำทในคดนยอมเปนหนำทควำมรบผดชอบของรฐมนตรวำกำรกระทรวงมหำดไทยและผวำรำชกำรจงหวดผรบผดชอบในกำรก ำกบดแลองคกรปกครองสวนทองถน ทจะพจำรณำด ำเนนกำรตำมควรแกกรณภำยใตกฎหมำยทเกยวของตอไป ดงนน จงก ำหนดให ค ำบงคบของศำลไมกระทบถงกจกำรหรอโครงกำรตำงๆ ทไดด ำเนนกำรไปแลว พพำกษำกลบ ค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน เปนใหเพกถอนมตในกำรประชมของผถกฟองคดท ๓ สมยสำมญ สมยท ๒ ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๔๙ ระเบยบวำระท ๖ เรองอนๆ ทอนมตใหใชจำยเงนสะสม (จำยขำดเงนสะสม) เพอโครงกำรปรบปรงผวจรำจรแอสฟลทตกคอนกรต โดยใหมผลตงแตวนทมมตดงกลำว แตทงน ค ำบงคบของศำลไมกระทบถงกจกำรหรอโครงกำรตำงๆ ทไดด ำเนนกำรไปแลว ค ำขออน ใหยก (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๒๐๙/๒๕๖๐)

หมายเหต คดนเปนบรรทดฐานการปฏบตราชการทดส าหรบหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐทมอ านาจหนาทในการเสนอเรองใดตอสภาทองถนเพอใหพจารณานน การด าเนนการในเรองดงกลาว ควรจะตองค านงถงขนตอน วธการ เงอนไข หรอรปแบบ อนเปนสาระส าคญของกฎหมายทก าหนดใหอ านาจทจะกระท าการในเรองนนๆ และด าเนนการใหเปนตามขนตอนของกฎหมาย ทงน เพอใหกระบวนการพจารณาทางปกครองในเรองทเสนอพจารณาตอสภาทองถน ไดด าเนนการเปนไปตามขนตอนของกฎหมาย และไมเกดความเสยหายทอาจมผลกระทบท าใหเกดความลาชา หรอสงผลกระทบตอประชาชนหรอชมชนในทองถนในการจดท าบรการสาธารณะของ ฝายปกครองในเรองดงกลาว (๒) การใหโอกาสคกรณโตแยงแสดงพยานหลกฐาน เมอไมปรากฏวาคณะกรรมการพจารณาความรบผดทางแพง หรอกระทรวงการคลง หรอหนวยงานทางปกครองทไดรบความเสยหายไดแจงขอเทจจรงอนเปนความรบผดของเจาหนาทเพอใหเจาหนาทไดรบทราบและใหโอกาสไดชแจงโตแยงแสดงพยานหลกฐาน กอนทจะมค าสงใหเจาหนาทชดใชเงนใหแกหนวยงานทางปกครอง และถงแมเจาหนาทดงกลาวจะไดเคยใหถอยค าตอคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงความรบผดทางละเมดมากอน กเปนเพยงการชแจงขอเทจจรง เมอมไดใหโอกาสเจาหนาทใหถอยค าในเรองทจะตองรบผดเพอใหมโอกาสชแจงขอเทจจรงและโตแยงแสดงพยานหลกฐาน ดงนน กระบวนการพจารณากอนมค าสงใหเจาหนาท

22

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 22 7/8/2561 0:04:21

๒๒

เปนหนงสอและใหสมำชกสภำเทศบำลเมองแมฮองสอนรบรองญตตกอนกำรประชมได ประกอบกบ ผถกฟองคดท ๑ เคยเสนอญตตขอจายขาดเงนสะสมเพอโครงการดงกลาวลวงหนาเปนหนงสอตอ ผถกฟองคดท ๒ และผถกฟองคดท ๓ ไดพจำรณำอนมตใหจำยขำดเงนสะสมเพอโครงกำรนแลว ตงแตครำวประชมสมยสำมญ สมยท ๓ ครงท ๔ ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๔๘ แตผถกฟองคดท ๔ มหนงสอตอบขอหำรอเทศบำลเมองแมฮองสอนเกยวกบกำรจำยขำดเงนสะสมเพอโครงกำรดงกลำววำ ญตตขอจำยขำดเงนสะสมของผถกฟองคดท ๑ ไมสมบรณและไมสำมำรถด ำเนนกำรตอไปได และหลงจากท ผถกฟองคดท ๓ มมตอนมตไปแลวกยงมไดด าเนนการเกยวกบการจายขาดเงนสะสมนแตอยำงใด จงไมนำเปนเรองเรงดวนตำมทเทศบำลเมองแมฮองสอนไดอำงถง จงเหนไดวำ ญตตขออนมตใหใชจายเงนสะสมโครงการปรบปรงผวจราจรทพพาทไมใชเรองทมความจ าเปนเรงดวน ซงผถกฟองคดท ๒ อำจอนญำตใหเสนอญตตดวยวำจำในทประชมไดตำมขอ ๓๘ วรรคหำ (๕)๒๓ ของระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยขอบงคบกำรประชมสภำทองถน พ.ศ. ๒๕๔๗ ดงนน กำรทผถกฟองคด ท ๑ เสนอญตตดวยวำจำขออนมตใหจำยขำดเงนสะสมเพอโครงกำรดงกลำวในทประชมผถกฟองคด ท ๓ สมยสำมญ สมยท ๒ ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๔๙ และการทผถกฟองคดท ๒ บรรจญตตดงกลาวเขาในระเบยบวาระท ๖ จงเปนการไมปฏบตตามขนตอนหรอวธการอนเปนสาระส าคญทกฎหมายก าหนดไวส าหรบการเสนอญตตตอทประชมสภาทองถน ไมชอบดวยขอ ๓๘ วรรคหนง๒๔ ของระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยขอบงคบกำรประชมสภำทองถน พ.ศ. ๒๕๔๗ และเมอไดวนจฉยไวแลววำกำรเสนอญตตดวยวำจำของผถกฟองคดท ๑ และการทผถกฟองคดท ๒ บรรจญตตดงกลาวเขาในระเบยบวาระท ๖ เปนการกระท าทไมชอบดวยกฎหมาย ดงนน กำรทผถกฟองคด ท ๓ มมตในกำรประชมสมยสำมญ สมยท ๒ ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๔๙ ระเบยบวำระท ๖ เรองอนๆ อนมตใหใชจำยเงนสะสม (จำยขำดเงนสะสม) จงเปนมตทไมชอบดวยกฎหมำยเชนกน ส ำหรบโครงกำรปรบปรงผวจรำจรแอสฟลทตกคอนกรต ซงผถกฟองคดท ๑ ไดมประกำศเทศบำลเมองแมฮองสอน เรอง ประมลจำงดวยระบบอเลกทรอนกสงำนจำงเหมำปรบปรงผวจรำจรเปนแอสฟลทคอนกรต เมอวนท ๑๐ พฤศจกำยน ๒๕๔๙ โดยก ำหนดใหมกำรประมลรำคำทำงอเลกทรอนกส

๒๓ - ๒๔ ระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยขอบงคบกำรประชมสภำทองถน พ.ศ. ๒๕๔๗ ขอ ๓๘ วรรคหนง ญตตทงหลำยตองเสนอลวงหนำเปนหนงสอยนตอประธำนสภำทองถนและม

สมำชกสภำทองถนรบรองอยำงนอยสองคน แตหำกสภำทองถนนนมสมำชกสภำทองถนเหลออยนอยกวำแปดคนใหมสมำชกสภำทองถนรบรองหนงคน

ฯลฯ ฯลฯ วรรคหำ นอกจำกญตตทกฎหมำยหรอระเบยบนก ำหนดใหท ำเปนหนงสอ ญตตดงตอไปน

อำจเสนอดวยวำจำในทประชมสภำทองถนได โดยตองมสมำชกสภำทองถนรบรองตำมวรรคหนง (๑) ขอใหรบรองรำยงำนกำรประชม ฯลฯ ฯลฯ (๕) ญตตทประธำนสภำทองถนเหนควรอนญำต

๒๓

ในวนท ๔ ธนวำคม ๒๕๔๙ และศำลปกครองชนตนมค ำสงยกค ำขอใหระงบกำรจำยขำดเงนสะสมหรอระงบโครงกำรกอสรำงของเทศบำลเมองแมฮองสอนตำมค ำขอของผฟองคด นน เหนวำ หำกศำลปกครองสงสดก ำหนดค ำบงคบใหกจกำรหรอโครงกำรตำงๆ ทไดด ำเนนกำรไปแลวกลบคนสสภำพเดม ยอมมผลกระทบตอกำรซอมแซมปรบปรงผวจรำจร อนเปนกำรจดท ำบรกำรสำธำรณะทไดด ำเนนกำร ไปแลว ท ำใหรฐตองสญเสยงบประมำณโดยทประชำชนและทองถนไมไดรบประโยชน อกทง กำรกระท ำทไมชอบดวยกฎหมำยทพพำทในคดนยอมเปนหนำทควำมรบผดชอบของรฐมนตรวำกำรกระทรวงมหำดไทยและผวำรำชกำรจงหวดผรบผดชอบในกำรก ำกบดแลองคกรปกครองสวนทองถน ทจะพจำรณำด ำเนนกำรตำมควรแกกรณภำยใตกฎหมำยทเกยวของตอไป ดงนน จงก ำหนดให ค ำบงคบของศำลไมกระทบถงกจกำรหรอโครงกำรตำงๆ ทไดด ำเนนกำรไปแลว พพำกษำกลบ ค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน เปนใหเพกถอนมตในกำรประชมของผถกฟองคดท ๓ สมยสำมญ สมยท ๒ ประจ ำป พ.ศ. ๒๕๔๙ ระเบยบวำระท ๖ เรองอนๆ ทอนมตใหใชจำยเงนสะสม (จำยขำดเงนสะสม) เพอโครงกำรปรบปรงผวจรำจรแอสฟลทตกคอนกรต โดยใหมผลตงแตวนทมมตดงกลำว แตทงน ค ำบงคบของศำลไมกระทบถงกจกำรหรอโครงกำรตำงๆ ทไดด ำเนนกำรไปแลว ค ำขออน ใหยก (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๒๐๙/๒๕๖๐)

หมายเหต คดนเปนบรรทดฐานการปฏบตราชการทดส าหรบหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐทมอ านาจหนาทในการเสนอเรองใดตอสภาทองถนเพอใหพจารณานน การด าเนนการในเรองดงกลาว ควรจะตองค านงถงขนตอน วธการ เงอนไข หรอรปแบบ อนเปนสาระส าคญของกฎหมายทก าหนดใหอ านาจทจะกระท าการในเรองนนๆ และด าเนนการใหเปนตามขนตอนของกฎหมาย ทงน เพอใหกระบวนการพจารณาทางปกครองในเรองทเสนอพจารณาตอสภาทองถน ไดด าเนนการเปนไปตามขนตอนของกฎหมาย และไมเกดความเสยหายทอาจมผลกระทบท าใหเกดความลาชา หรอสงผลกระทบตอประชาชนหรอชมชนในทองถนในการจดท าบรการสาธารณะของ ฝายปกครองในเรองดงกลาว (๒) การใหโอกาสคกรณโตแยงแสดงพยานหลกฐาน เมอไมปรากฏวาคณะกรรมการพจารณาความรบผดทางแพง หรอกระทรวงการคลง หรอหนวยงานทางปกครองทไดรบความเสยหายไดแจงขอเทจจรงอนเปนความรบผดของเจาหนาทเพอใหเจาหนาทไดรบทราบและใหโอกาสไดชแจงโตแยงแสดงพยานหลกฐาน กอนทจะมค าสงใหเจาหนาทชดใชเงนใหแกหนวยงานทางปกครอง และถงแมเจาหนาทดงกลาวจะไดเคยใหถอยค าตอคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงความรบผดทางละเมดมากอน กเปนเพยงการชแจงขอเทจจรง เมอมไดใหโอกาสเจาหนาทใหถอยค าในเรองทจะตองรบผดเพอใหมโอกาสชแจงขอเทจจรงและโตแยงแสดงพยานหลกฐาน ดงนน กระบวนการพจารณากอนมค าสงใหเจาหนาท

23

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 23 7/8/2561 0:04:21

๒๔

ชดใชคาเสยหายพพาท จงมการปฏบตทไมเปนตามรปแบบและขนตอน อนเปนสาระส าคญทกฎหมายก าหนด จงเปนการกระท าทไมชอบดวยกฎหมาย ผฟองคดเปนขำรำชกำรบ ำนำญและเคยด ำรงต ำแหนงปลดองคกำรบรหำรสวนจงหวด ไดรบควำมเดอดรอนหรอเสยหำยจำกกำรทผถกฟองคด (นำยกองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำร) ไดมค ำสงใหผฟองคดชดใชคำเสยหำยควำมรบผดทำงละเมด กรณองคกำรบรหำร สวนจงหวดสมทรปรำกำรจดซออำคำรชด ๑๐ ชน โครงกำรเคหะชมชนสมทรปรำกำรเพอใชเปนทพกอำศยของขำรำชกำร พนกงำน และลกจำง ขณะทผฟองคดต ำแหนงปลดองคกำรบรหำรสวนจงหวด และนำย อ. ต ำแหนงรองนำยกองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำร ในฐำนะผบงคบบญชำ และสลบกนเปนผรกษำกำรในต ำแหนงนำยกองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำร ตงแตวนท ๑ พฤษภำคม ๒๕๔๖ ถงวนท ๔ มนำคม ๒๕๔๘ มไดสงกำรใหด ำเนนกำรจดใหเจำหนำทเขำพก อำศยในอำคำรดงกลำว ท ำใหมกำรเบกคำเชำบำนของขำรำชกำรตงแตเดอนมถนำยน ๒๕๔๖ ถงเดอนกรกฎำคม ๒๕๔๖ เปนเหตใหองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำรไดรบควำมเสยหำย ผฟองคดไมเหนดวยจงไดยนอทธรณค ำสงดงกลำว ตอมำ ผวำรำชกำรจงหวดสมทรปรำกำร ใหยกอทธรณของผฟองคด ผฟองคดเหนวำ ค ำสงของผถกฟองคดดงกลำวไมชอบดวยกฎหมำย จงน ำคด มำฟองขอใหเพกถอนค ำสงดงกลำว ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา ค ำสงของผถกฟองคดทให ผฟองคดชดใชคำเสยหำยควำมรบผดทำงละเมด มผลกระทบตอสถำนภำพของสทธหรอหนำท ของบคคล จงเปนค ำสงทำงปกครองตำมมำตรำ ๕๒๕ แหงพระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำร ทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ เมอกระทรวงกำรคลงหรอผถกฟองคดเหนวำ ผฟองคดและนำย อ. ในฐำนะ ผรกษำกำรในต ำแหนงนำยกองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำร มไดสงกำรใหด ำเนนกำร จดใหเจำหนำทเขำพกในอำคำรชดดงกลำว จนกระทงในวนท ๑๘ พฤษภำคม ๒๕๔๘ จงไดจดใหขำรำชกำรในสงกดไดเขำพกอำศยในอำคำรชดดงกลำว เปน เหตใหมกำรเบกจำยเงนคำเชำบำนขำรำชกำรตงแตเดอนมถนำยน ๒๕๔๖ ถงเดอนกรกฎำคม ๒๕๔๖ พฤตกำรณถอเปนกำรปฏบตหนำท

๒๕ พระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ มำตรำ ๕ ในพระรำชบญญตน ฯลฯ ฯลฯ “ค ำสงทำงปกครอง” หมำยควำมวำ (๑) กำรใชอ ำนำจตำมกฎหมำยของเจำหนำททมผลเปนกำรสรำงนตสมพนธขนระหวำงบคคล

ในอนทจะกอ เปลยนแปลง โอน สงวน ระงบ หรอมผลกระทบตอสถำนภำพของสทธหรอหนำทของบคคล ไมวำ จะเปนกำรถำวรหรอชวครำว เชน กำรสงกำร กำรอนญำต กำรอนมต กำรวนจฉยอทธรณ กำรรบรอง และกำรรบจดทะเบยน แตไมหมำยควำมรวมถงกำรออกกฎ

(๒) กำรอนทก ำหนดในกฎกระทรวง “กฎ” หมำยควำมวำ พระรำชกฤษฎกำ กฎกระทรวง ประกำศกระทรวง ขอบญญตทองถน

ระเบยบ ขอบงคบ หรอบทบญญตอนทมผลบงคบเปนกำรทวไป โดยไมมงหมำยใหใชบงคบแกกรณใดหรอบคคลใดเปนกำรเฉพำะ

๒๕

ดวยควำมประมำทเลนเลออยำงรำยแรง เปนเหตใหองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำรไดรบควำมเสยหำย ซงควำมเหนดงกลำวเปนขอเทจจรงอนน ำไปสกำรวนจฉยใหผฟองคดตองรบผด ทำงละเมดชดใชคำเสยหำยใหแกองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำร ในสวนทเปนคำเชำบำนของขำรำชกำรระหวำงเดอนมถนำยน ๒๕๔๖ ถงเดอนกรกฎำคม ๒๕๔๖ โดยไมปรากฏวา คณะกรรมการพจารณาความรบผดทางแพงหรอกระทรวงการคลงหรอผถกฟองคดไดแจงขอเทจจรงอนเปนความรบผดดงกลาวใหผฟองคดไดรบทราบและใหโอกาสผฟองคดไดชแจงโตแยงแสดงพยาน หลกฐานของตนกอนทจะมค าสงใหผฟองคดชดใชเงน แมผฟองคดจะไดเคยใหถอยค าตอคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงความรบผดทางละเมดวำ กำรจดซออำคำรชด ๑๐ ชนดงกลำวเปนนโยบำยของนำย ส. นำยกองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำรทจะน ำอำคำรชดดงกลำวไปแลกเปลยนกบกำรขอใชทดนทเปนทตงของศำลจงหวดสมทรปรำกำร และบำนพกของศำลจงหว ดสมทรปรำกำร เพอน ำทดนแปลงนมำจดท ำทำเทยบเรอ สถำนทจอดรถ และตลำดขำยสง สนคำบรเวณถนนศรสมทร เพอแกไขปญหำกำรจรำจรตดขดและจดระเบยบชมชนใหนำอยอำศย ตำมทจงหวดสมทรปรำกำรมอบหมำยนโยบำยใหองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำรกตำม ถอยค าดงกลาวกเปนแตเพยงการชแจงขอเทจจรงเกยวกบสาเหตทองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำรไมน ำอำคำรชด ๑๐ ชน มำใหขำรำชกำร พนกงำน และลกจำงเขำพกอำศยตำมวตถประสงคของกำรจดซอเทำนน โดยไมปรากฏขอเทจจรงวาคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงความรบผดทางละเมดไดใหผฟองคดใหถอยค าในเรองทผฟองคดเปนผรกษาการในต าแหนง นายกองคการบรหารสวนจงหวดสลบกบนำย อ. รองนำยกองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำรในระหวำงวนท ๑ พฤษภำคม ๒๕๔๖ ถงวนท ๔ มนำคม ๒๕๔๘ แตไมไดจดใหขำรำชกำร พนกงำน และลกจำงขององคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำรไดเขำพกอำศยในอำคำรชดดงกลำว ท ำใหองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำรไดรบควำมเสยหำย เพอใหผฟองคดไดมโอกาสชแจงขอเทจจรงและโตแยงแสดงพยานหลกฐานของตนในกรณดงกลาวแตอยำงใด อกทงเมอผฟองคดไดอทธรณค ำสงดงกลำววำ คณะกรรมกำรสบสวนขอเทจจรงควำมรบผดทำงละเมดไมไดชมลควำมรบผดทำงละเมดกบผฟองคด จงไมไดใหผฟองคดไปชแจงขอเทจจรง แตกไมไดรบกำรพจำรณำ กรณจงเหนไดวำกระบวนการพจารณากอนมค าสงใหผฟองคดชดใชคาเสยหายมการปฏบตทไมเปนตามรปแบบและขนตอน อนเปนสาระส าคญทกฎหมายก าหนดไวตำมมำตรำ ๓๐ วรรคหนง๒๖ แหงพระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ และขอ ๑๕๒๗ ของระเบยบส ำนกนำยกรฐมนตร วำดวยหลกเกณฑกำรปฏบตเกยวกบควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ. ๒๕๓๙ ทศำลปกครองชนตนพพำกษำยกฟอง นน ศำลปกครองสงสดไมเหนพองดวย พพำกษำกลบ

๒๖ อำงแลวในเชงอรรถท ๑๓ หนำ ๑๒ ๒๗ ระเบยบส ำนกนำยกรฐมนตร วำดวยหลกเกณฑกำรปฏบตเกยวกบควำมรบผดทำงละเมดของ

เจำหนำท พ.ศ. ๒๕๓๙ ขอ ๑๕ คณะกรรมกำรตองใหโอกำสแกเจำหนำททเกยวของหรอผเสยหำยไดชแจงขอเทจจรง

และโตแยงแสดงพยำนหลกฐำนของตนอยำงเพยงพอและเปนธรรม

24

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 24 7/8/2561 0:04:21

๒๔

ชดใชคาเสยหายพพาท จงมการปฏบตทไมเปนตามรปแบบและขนตอน อนเปนสาระส าคญทกฎหมายก าหนด จงเปนการกระท าทไมชอบดวยกฎหมาย ผฟองคดเปนขำรำชกำรบ ำนำญและเคยด ำรงต ำแหนงปลดองคกำรบรหำรสวนจงหวด ไดรบควำมเดอดรอนหรอเสยหำยจำกกำรทผถกฟองคด (นำยกองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำร) ไดมค ำสงใหผฟองคดชดใชคำเสยหำยควำมรบผดทำงละเมด กรณองคกำรบรหำร สวนจงหวดสมทรปรำกำรจดซออำคำรชด ๑๐ ชน โครงกำรเคหะชมชนสมทรปรำกำรเพอใชเปนทพกอำศยของขำรำชกำร พนกงำน และลกจำง ขณะทผฟองคดต ำแหนงปลดองคกำรบรหำรสวนจงหวด และนำย อ. ต ำแหนงรองนำยกองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำร ในฐำนะผบงคบบญชำ และสลบกนเปนผรกษำกำรในต ำแหนงนำยกองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำร ตงแตวนท ๑ พฤษภำคม ๒๕๔๖ ถงวนท ๔ มนำคม ๒๕๔๘ มไดสงกำรใหด ำเนนกำรจดใหเจำหนำทเขำพก อำศยในอำคำรดงกลำว ท ำใหมกำรเบกคำเชำบำนของขำรำชกำรตงแตเดอนมถนำยน ๒๕๔๖ ถงเดอนกรกฎำคม ๒๕๔๖ เปนเหตใหองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำรไดรบควำมเสยหำย ผฟองคดไมเหนดวยจงไดยนอทธรณค ำสงดงกลำว ตอมำ ผวำรำชกำรจงหวดสมทรปรำกำร ใหยกอทธรณของผฟองคด ผฟองคดเหนวำ ค ำสงของผถกฟองคดดงกลำวไมชอบดวยกฎหมำย จงน ำคด มำฟองขอใหเพกถอนค ำสงดงกลำว ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา ค ำสงของผถกฟองคดทให ผฟองคดชดใชคำเสยหำยควำมรบผดทำงละเมด มผลกระทบตอสถำนภำพของสทธหรอหนำท ของบคคล จงเปนค ำสงทำงปกครองตำมมำตรำ ๕๒๕ แหงพระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำร ทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ เมอกระทรวงกำรคลงหรอผถกฟองคดเหนวำ ผฟองคดและนำย อ. ในฐำนะ ผรกษำกำรในต ำแหนงนำยกองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำร มไดสงกำรใหด ำเนนกำร จดใหเจำหนำทเขำพกในอำคำรชดดงกลำว จนกระทงในวนท ๑๘ พฤษภำคม ๒๕๔๘ จงไดจดใหขำรำชกำรในสงกดไดเขำพกอำศยในอำคำรชดดงกลำว เปน เหตใหมกำรเบกจำยเงนคำเชำบำนขำรำชกำรตงแตเดอนมถนำยน ๒๕๔๖ ถงเดอนกรกฎำคม ๒๕๔๖ พฤตกำรณถอเปนกำรปฏบตหนำท

๒๕ พระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ มำตรำ ๕ ในพระรำชบญญตน ฯลฯ ฯลฯ “ค ำสงทำงปกครอง” หมำยควำมวำ (๑) กำรใชอ ำนำจตำมกฎหมำยของเจำหนำททมผลเปนกำรสรำงนตสมพนธขนระหวำงบคคล

ในอนทจะกอ เปลยนแปลง โอน สงวน ระงบ หรอมผลกระทบตอสถำนภำพของสทธหรอหนำทของบคคล ไมวำ จะเปนกำรถำวรหรอชวครำว เชน กำรสงกำร กำรอนญำต กำรอนมต กำรวนจฉยอทธรณ กำรรบรอง และกำรรบจดทะเบยน แตไมหมำยควำมรวมถงกำรออกกฎ

(๒) กำรอนทก ำหนดในกฎกระทรวง “กฎ” หมำยควำมวำ พระรำชกฤษฎกำ กฎกระทรวง ประกำศกระทรวง ขอบญญตทองถน

ระเบยบ ขอบงคบ หรอบทบญญตอนทมผลบงคบเปนกำรทวไป โดยไมมงหมำยใหใชบงคบแกกรณใดหรอบคคลใดเปนกำรเฉพำะ

๒๕

ดวยควำมประมำทเลนเลออยำงรำยแรง เปนเหตใหองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำรไดรบควำมเสยหำย ซงควำมเหนดงกลำวเปนขอเทจจรงอนน ำไปสกำรวนจฉยใหผฟองคดตองรบผด ทำงละเมดชดใชคำเสยหำยใหแกองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำร ในสวนทเปนคำเชำบำนของขำรำชกำรระหวำงเดอนมถนำยน ๒๕๔๖ ถงเดอนกรกฎำคม ๒๕๔๖ โดยไมปรากฏวา คณะกรรมการพจารณาความรบผดทางแพงหรอกระทรวงการคลงหรอผถกฟองคดไดแจงขอเทจจรงอนเปนความรบผดดงกลาวใหผฟองคดไดรบทราบและใหโอกาสผฟองคดไดชแจงโตแยงแสดงพยาน หลกฐานของตนกอนทจะมค าสงใหผฟองคดชดใชเงน แมผฟองคดจะไดเคยใหถอยค าตอคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงความรบผดทางละเมดวำ กำรจดซออำคำรชด ๑๐ ชนดงกลำวเปนนโยบำยของนำย ส. นำยกองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำรทจะน ำอำคำรชดดงกลำวไปแลกเปลยนกบกำรขอใชทดนทเปนทตงของศำลจงหวดสมทรปรำกำร และบำนพกของศำลจงหว ดสมทรปรำกำร เพอน ำทดนแปลงนมำจดท ำทำเทยบเรอ สถำนทจอดรถ และตลำดขำยสง สนคำบรเวณถนนศรสมทร เพอแกไขปญหำกำรจรำจรตดขดและจดระเบยบชมชนใหนำอยอำศย ตำมทจงหวดสมทรปรำกำรมอบหมำยนโยบำยใหองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำรกตำม ถอยค าดงกลาวกเปนแตเพยงการชแจงขอเทจจรงเกยวกบสาเหตทองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำรไมน ำอำคำรชด ๑๐ ชน มำใหขำรำชกำร พนกงำน และลกจำงเขำพกอำศยตำมวตถประสงคของกำรจดซอเทำนน โดยไมปรากฏขอเทจจรงวาคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงความรบผดทางละเมดไดใหผฟองคดใหถอยค าในเรองทผฟองคดเปนผรกษาการในต าแหนง นายกองคการบรหารสวนจงหวดสลบกบนำย อ. รองนำยกองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำรในระหวำงวนท ๑ พฤษภำคม ๒๕๔๖ ถงวนท ๔ มนำคม ๒๕๔๘ แตไมไดจดใหขำรำชกำร พนกงำน และลกจำงขององคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำรไดเขำพกอำศยในอำคำรชดดงกลำว ท ำใหองคกำรบรหำรสวนจงหวดสมทรปรำกำรไดรบควำมเสยหำย เพอใหผฟองคดไดมโอกาสชแจงขอเทจจรงและโตแยงแสดงพยานหลกฐานของตนในกรณดงกลาวแตอยำงใด อกทงเมอผฟองคดไดอทธรณค ำสงดงกลำววำ คณะกรรมกำรสบสวนขอเทจจรงควำมรบผดทำงละเมดไมไดชมลควำมรบผดทำงละเมดกบผฟองคด จงไมไดใหผฟองคดไปชแจงขอเทจจรง แตกไมไดรบกำรพจำรณำ กรณจงเหนไดวำกระบวนการพจารณากอนมค าสงใหผฟองคดชดใชคาเสยหายมการปฏบตทไมเปนตามรปแบบและขนตอน อนเปนสาระส าคญทกฎหมายก าหนดไวตำมมำตรำ ๓๐ วรรคหนง๒๖ แหงพระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ และขอ ๑๕๒๗ ของระเบยบส ำนกนำยกรฐมนตร วำดวยหลกเกณฑกำรปฏบตเกยวกบควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ. ๒๕๓๙ ทศำลปกครองชนตนพพำกษำยกฟอง นน ศำลปกครองสงสดไมเหนพองดวย พพำกษำกลบ

๒๖ อำงแลวในเชงอรรถท ๑๓ หนำ ๑๒ ๒๗ ระเบยบส ำนกนำยกรฐมนตร วำดวยหลกเกณฑกำรปฏบตเกยวกบควำมรบผดทำงละเมดของ

เจำหนำท พ.ศ. ๒๕๓๙ ขอ ๑๕ คณะกรรมกำรตองใหโอกำสแกเจำหนำททเกยวของหรอผเสยหำยไดชแจงขอเทจจรง

และโตแยงแสดงพยำนหลกฐำนของตนอยำงเพยงพอและเปนธรรม

25

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 25 7/8/2561 0:04:21

๒๖

ค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน เปนใหเพกถอนค ำสงของผถกฟองคด โดยใหมผลยอนหลงนบแตวนทออกค ำสงดงกลำว (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๓๐๙/๒๕๖๐) หมายเหต ค าพพากษาศาลปกครองสงสดคดนไดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการ ทดใหกบหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐในการใชอ านาจพจารณาทางปกครองเรองใด ทอาจกระทบตอสทธของคกรณจะตองใหโอกาสคกรณไดรบทราบขอเทจจรงอยางชดแจงและเพยงพอ และมโอกาสชแจงหรอโตแยงแสดงพยานหลกฐาน อนเปนหลกในการรบฟงความทกฝายทผมอ านาจ การพจารณาทางปกครอง พงตองตระหนกและใหความส าคญ ซงเปนขนตอนทเปนสาระส าคญของกฎหมายทก าหนดใหจะตองด าเนนการในเรองดงกลาว เวนแตเขาขอยกเวนของกฎหมายทไมจ าตองใหโอกาสคกรณไดทราบขอเทจจรงและมโอกาสโตแยงและแสดงพยานหลกฐาน เชน กรณมความจ าเปนเรงดวน หากปลอยใหเนนชาไปจะกอใหเกดความเสยหายอยางรายแรงแกผหนงผใดหรอ จะกระทบตอประโยชนสาธารณะ ฯลฯ

๑.๓ กรณทหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐใชดลพนจโดยไมชอบดวยกฎหมาย (๑) การพจารณาค าขอเขาท าประโยชนในเขตปฏรปทดน การทผรองยนค ารองขอเขาท าประโยชนในทดนพพาท โดยอางวาเปนเกษตรกร ผถอครองทดนและไดท ากนในทดนดงกลาว ทงๆ ท ขอเทจจรงเกยวกบสภาพการครอบครอง และท าประโยชน ปรากฏวามไดเปนผถอครองและท ากนในทดนของรฐในเขตปฏรปทดน ถงแมหนวยงานทางปกครองจะไดรบฟงขอเทจจรงทไดจากการตรวจพสจน สอบสวนสทธการถอครอง และท าประโยชนในทดนพพาทจากเจาหนาท ส.ป.ก. และคณะอนกรรมการปฏรปทดน ระดบอ าเภอ กรณจงถอไมไดวาผรองเปนเกษตรกรผถอครองทดนของรฐและเปนผท ากนในทดนในเขตปฏรปทดน ในอนทจะมสทธยนค ารองขอเขาท าประโยชนในทดนพพาท ดงนน มตทอนญาต ใหผรองเขาท าประโยชนในทดนในเขตปฏรปทดนพพาท จงเปนการออกค าสงไปโดยปราศจากเหตผลทเพยงพอ ซงเปนการใชดลพนจโดยมชอบ อนเปนการกระท าทไมชอบดวยกฎหมาย ผฟองคดทงสำมฟองวำ ผฟองคดทงสำมไมเคยทรำบมำกอนวำทดนพพำททงหำแปลงของผฟองคดทงสำมทำงรำชกำรประกำศใหเปนเขตปฏรปทดน จงมไดยนค ำรองขอเขำ ท ำประโยชนในทดนในเขตปฏรปทดน เมอไดทรำบเรองจำกผใหญบำนวำมบคคลไปแจงเทจต อส ำนกงำนกำรปฏรปทดนจงหวดนครศรธรรมรำช (ส.ป.ก. นครศรธรรมรำช) ผฟองคดท ๑ จงไปยน ค ำรองคดคำนกำรจดทดน ทเปนเหตใหเจำหนำท ส.ป.ก. นครศรธรรมรำช และผถกฟองคดท ๑ (คณะกรรมกำรปฏรปทดนจงหวดนครศรธรรมรำช) หลงเชอและพจำรณำใหบคคลทงหำไดรบสทธ

๒๗

ในทดนพพำท ท ำใหผฟองคดทงสำมไดรบควำมเดอดรอนเสยหำย จงน ำคดมำฟองตอศำล ขอให เพกถอนมตของผถกฟองคดท ๑ ครงท ๓/๒๕๕๒ เมอวนท ๑๕ กนยำยน ๒๕๕๒ ทอนญำตให บคคลทงหำไดรบคดเลอกเขำท ำประโยชนในเขตปฏรปทดน หมท ๕ ต ำบลแมเจำอยหว อ ำเภอ เชยรใหญ จงหวดนครศรธรรมรำช และศำลปกครองชนตนไดมค ำสงเรยกบคคลทงหำเขำมำเปนคกรณโดยก ำหนดใหเปนผถกฟองคดท ๒ (นำย จ.) ท ๓ (นำย ร.) ท ๔ (นำง ว.) ท ๕ (นำงสำว ส.) และ ท ๖ (นำง ส.) ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา โดยทพระรำชบญญตกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๑๘ ซงแกไขเพมเตมโดย พระรำชบญญตกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๓๒ มำตรำ ๔๒๘ และระเบยบคณะกรรมกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม วำดวยหลกเกณฑ วธกำร และเงอนไขในกำรคดเลอกเกษตรกร ซงจะมสทธไดรบทดนจำกกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๓๕ ขอ ๘ วรรคหนง๒๙ ในประเดนปญหำเกยวกบกำรครอบครองท ำประโยชนในทดนของรฐ ในเขตปฏรปทดน ทฝำยผฟองคดทงสำมและผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ ยกขนเปนขออำง ขอเถยงในศำลปกครองชนตนนน ไดยตไปตำมค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน เนองจำกผถกฟองคด ท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ ซงเปนผยนค ำรองขอและไดรบอนญำตจำกผถกฟองคดท ๑ ใหเขำท ำประโยชนในทดนพพำท และเปนผไดรบผลกระทบจำกค ำพพำกษำดงกลำว กมไดยนอทธรณคดคำน ค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน ผลแหงค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตนในสวนทเกยวกบ ผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ จงเปนทสด อกทงประเดนปญหำขอเทจจรงดงกลำวกรบฟง เปนทยตตำมค ำพพำกษำศำลฎกำในคดแพงทมมลควำมแหงคดเกยวของกนกบคดปกครองคดน กำรทผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ น ำสบโดยมผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ นำย จ. นำย ป. นำย ร. จำเอก ว. และนำย ส. เปนพยำนเบกควำมประกอบเอกสำรและภำพถำย

๒๘ พระรำชบญญตกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๑๘ ซงแกไขเพมเตมโดยพระรำชบญญตกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๓๒

มำตรำ ๔ ในพระรำชบญญตน ฯลฯ ฯลฯ “เกษตรกร” หมำยควำมวำ ผประกอบอำชพเกษตรกรรมเปนหลก และใหหมำยควำมรวมถง

บคคลผยำกจนหรอผจบกำรศกษำทำงเกษตรกรรม หรอผเปนบตรของเกษตรกร บรรดำซงไมมทดนเพอเกษตรกรรมเปนของตนเองและประสงคจะประกอบอำชพเกษตรกรรมเปนหลกตำมหลกเกณฑและเงอนไขทก ำหนดในพระรำชกฤษฎกำดวย

๒๙ ระเบยบคณะกรรมกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม วำดวยหลกเกณฑ วธกำร และเงอนไขในกำรคดเลอกเกษตรกร ซงจะมสทธไดรบทดนจำกกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๓๕

ขอ ๘ วรรคหนง เกษตรกรผจะไดรบกำรพจำรณำคดเลอกเขำท ำประโยชนในทดนในเขตปฏรปทดน ไดตองอยในหลกเกณฑขอใดขอหนง ดงตอไปน

(๑) เกษตรกรผถอครองทดนของรฐหรอเกษตรกรผเชำทดนทน ำมำด ำเนนกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม และเปนผท ำกนในทดนนน

(๒) เกษตรกรผไดรบกำรขนทะเบยนขอรบทดนท ำกนจำกกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม (๓) เกษตรกรอนตำมทคณะกรรมกำรปฏรปทดนจงหวดก ำหนด

26

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 26 7/8/2561 0:04:21

๒๖

ค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน เปนใหเพกถอนค ำสงของผถกฟองคด โดยใหมผลยอนหลงนบแตวนทออกค ำสงดงกลำว (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๓๐๙/๒๕๖๐) หมายเหต ค าพพากษาศาลปกครองสงสดคดนไดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการ ทดใหกบหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐในการใชอ านาจพจารณาทางปกครองเรองใด ทอาจกระทบตอสทธของคกรณจะตองใหโอกาสคกรณไดรบทราบขอเทจจรงอยางชดแจงและเพยงพอ และมโอกาสชแจงหรอโตแยงแสดงพยานหลกฐาน อนเปนหลกในการรบฟงความทกฝายทผมอ านาจ การพจารณาทางปกครอง พงตองตระหนกและใหความส าคญ ซงเปนขนตอนทเปนสาระส าคญของกฎหมายทก าหนดใหจะตองด าเนนการในเรองดงกลาว เวนแตเขาขอยกเวนของกฎหมายทไมจ าตองใหโอกาสคกรณไดทราบขอเทจจรงและมโอกาสโตแยงและแสดงพยานหลกฐาน เชน กรณมความจ าเปนเรงดวน หากปลอยใหเนนชาไปจะกอใหเกดความเสยหายอยางรายแรงแกผหนงผใดหรอ จะกระทบตอประโยชนสาธารณะ ฯลฯ

๑.๓ กรณทหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐใชดลพนจโดยไมชอบดวยกฎหมาย (๑) การพจารณาค าขอเขาท าประโยชนในเขตปฏรปทดน การทผรองยนค ารองขอเขาท าประโยชนในทดนพพาท โดยอางวาเปนเกษตรกร ผถอครองทดนและไดท ากนในทดนดงกลาว ทงๆ ท ขอเทจจรงเกยวกบสภาพการครอบครอง และท าประโยชน ปรากฏวามไดเปนผถอครองและท ากนในทดนของรฐในเขตปฏรปทดน ถงแมหนวยงานทางปกครองจะไดรบฟงขอเทจจรงทไดจากการตรวจพสจน สอบสวนสทธการถอครอง และท าประโยชนในทดนพพาทจากเจาหนาท ส.ป.ก. และคณะอนกรรมการปฏรปทดน ระดบอ าเภอ กรณจงถอไมไดวาผรองเปนเกษตรกรผถอครองทดนของรฐและเปนผท ากนในทดนในเขตปฏรปทดน ในอนทจะมสทธยนค ารองขอเขาท าประโยชนในทดนพพาท ดงนน มตทอนญาต ใหผรองเขาท าประโยชนในทดนในเขตปฏรปทดนพพาท จงเปนการออกค าสงไปโดยปราศจากเหตผลทเพยงพอ ซงเปนการใชดลพนจโดยมชอบ อนเปนการกระท าทไมชอบดวยกฎหมาย ผฟองคดทงสำมฟองวำ ผฟองคดทงสำมไมเคยทรำบมำกอนวำทดนพพำททงหำแปลงของผฟองคดทงสำมทำงรำชกำรประกำศใหเปนเขตปฏรปทดน จงมไดยนค ำรองขอเขำ ท ำประโยชนในทดนในเขตปฏรปทดน เมอไดทรำบเรองจำกผใหญบำนวำมบคคลไปแจงเทจต อส ำนกงำนกำรปฏรปทดนจงหวดนครศรธรรมรำช (ส.ป.ก. นครศรธรรมรำช) ผฟองคดท ๑ จงไปยน ค ำรองคดคำนกำรจดทดน ทเปนเหตใหเจำหนำท ส.ป.ก. นครศรธรรมรำช และผถกฟองคดท ๑ (คณะกรรมกำรปฏรปทดนจงหวดนครศรธรรมรำช) หลงเชอและพจำรณำใหบคคลทงหำไดรบสทธ

๒๗

ในทดนพพำท ท ำใหผฟองคดทงสำมไดรบควำมเดอดรอนเสยหำย จงน ำคดมำฟองตอศำล ขอให เพกถอนมตของผถกฟองคดท ๑ ครงท ๓/๒๕๕๒ เมอวนท ๑๕ กนยำยน ๒๕๕๒ ทอนญำตให บคคลทงหำไดรบคดเลอกเขำท ำประโยชนในเขตปฏรปทดน หมท ๕ ต ำบลแมเจำอยหว อ ำเภอ เชยรใหญ จงหวดนครศรธรรมรำช และศำลปกครองชนตนไดมค ำสงเรยกบคคลทงหำเขำมำเปนคกรณโดยก ำหนดใหเปนผถกฟองคดท ๒ (นำย จ.) ท ๓ (นำย ร.) ท ๔ (นำง ว.) ท ๕ (นำงสำว ส.) และ ท ๖ (นำง ส.) ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา โดยทพระรำชบญญตกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๑๘ ซงแกไขเพมเตมโดย พระรำชบญญตกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๓๒ มำตรำ ๔๒๘ และระเบยบคณะกรรมกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม วำดวยหลกเกณฑ วธกำร และเงอนไขในกำรคดเลอกเกษตรกร ซงจะมสทธไดรบทดนจำกกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๓๕ ขอ ๘ วรรคหนง๒๙ ในประเดนปญหำเกยวกบกำรครอบครองท ำประโยชนในทดนของรฐ ในเขตปฏรปทดน ทฝำยผฟองคดทงสำมและผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ ยกขนเปนขออำง ขอเถยงในศำลปกครองชนตนนน ไดยตไปตำมค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน เนองจำกผถกฟองคด ท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ ซงเปนผยนค ำรองขอและไดรบอนญำตจำกผถกฟองคดท ๑ ใหเขำท ำประโยชนในทดนพพำท และเปนผไดรบผลกระทบจำกค ำพพำกษำดงกลำว กมไดยนอทธรณคดคำน ค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน ผลแหงค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตนในสวนทเกยวกบ ผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ จงเปนทสด อกทงประเดนปญหำขอเทจจรงดงกลำวกรบฟง เปนทยตตำมค ำพพำกษำศำลฎกำในคดแพงทมมลควำมแหงคดเกยวของกนกบคดปกครองคดน กำรทผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ น ำสบโดยมผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ นำย จ. นำย ป. นำย ร. จำเอก ว. และนำย ส. เปนพยำนเบกควำมประกอบเอกสำรและภำพถำย

๒๘ พระรำชบญญตกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๑๘ ซงแกไขเพมเตมโดยพระรำชบญญตกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม (ฉบบท ๓) พ.ศ. ๒๕๓๒

มำตรำ ๔ ในพระรำชบญญตน ฯลฯ ฯลฯ “เกษตรกร” หมำยควำมวำ ผประกอบอำชพเกษตรกรรมเปนหลก และใหหมำยควำมรวมถง

บคคลผยำกจนหรอผจบกำรศกษำทำงเกษตรกรรม หรอผเปนบตรของเกษตรกร บรรดำซงไมมทดนเพอเกษตรกรรมเปนของตนเองและประสงคจะประกอบอำชพเกษตรกรรมเปนหลกตำมหลกเกณฑและเงอนไขทก ำหนดในพระรำชกฤษฎกำดวย

๒๙ ระเบยบคณะกรรมกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม วำดวยหลกเกณฑ วธกำร และเงอนไขในกำรคดเลอกเกษตรกร ซงจะมสทธไดรบทดนจำกกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๓๕

ขอ ๘ วรรคหนง เกษตรกรผจะไดรบกำรพจำรณำคดเลอกเขำท ำประโยชนในทดนในเขตปฏรปทดน ไดตองอยในหลกเกณฑขอใดขอหนง ดงตอไปน

(๑) เกษตรกรผถอครองทดนของรฐหรอเกษตรกรผเชำทดนทน ำมำด ำเนนกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม และเปนผท ำกนในทดนนน

(๒) เกษตรกรผไดรบกำรขนทะเบยนขอรบทดนท ำกนจำกกำรปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม (๓) เกษตรกรอนตำมทคณะกรรมกำรปฏรปทดนจงหวดก ำหนด

27

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 27 7/8/2561 0:04:21

๒๘

แตพยำนดงกลำวเบกควำมแตกตำงกนในสำระส ำคญ ซงแตกตำงกนอยำงชดเจน ค ำเบกควำมดงกลำวของผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ จงไมมน ำหนกใหรบฟงได นอกจำกน ยงได ควำมจำกชำงรงวด เบกควำมเปนพยำนวำ พยำนไปรงวดทดนพพำททงสองครง ครงแรกเมอป พ.ศ. ๒๕๔๘ ทดนพพำทยงไมมกำรท ำประโยชนตำมส ำเนำบนทกกำรน ำท ำกำรรงวดและแผนท ตอมำป พ.ศ. ๒๕๕๒ พยำนไปท ำกำรรงวดทดนพพำทเปนครงทสอง มสภำพรำบเรยบเหมอนท งนำ ไมมสภำพเปนรองน ำหรอมกำรยกรอง และยนยนวำไมมกำรปลกตนปำลม ซงขดแยงเปนปรปกษกบขอทพยำนผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ เบกควำมดงกลำวโดยตรง เมอพจำรณำค ำเบกควำมพยำนดงกลำวประกอบภำพถำยจะเหนไดวำ หำกมกำรท ำประโยชนปลกตนปำลมในทดนพพำทจรง กนำจะตองมรองรอยเหลอปรำกฏใหเหนอยบำงไมมำกกนอย เมอการครอบครองท าประโยชนในทดนพพาทของผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ มพรธ ฟงไมไดตำมอำงแลว กำรเสยภำษบ ำรงทองทและกำรมหนงสออนญำตใหท ำประโยชนและอยอำศยภำยในเขตปรบปรงปำสงวนแหงชำต จงไมอาจรบฟงเปนหลกฐานทจะฟงเปนยตวา ผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ ครอบครอง ท าประโยชนในทดนพพาทได เมอผฟองคดท ๑ น ำสบหกลำงวำ ผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคด ท ๖ ไมเคยครอบครองท ำประโยชนในทดนพพำท ซงนอกจำกผฟองคดท ๑ อำงตนเองเบกควำมเปนพยำนแลว ผฟองคดท ๑ ยงมนำย ห. ซงมบำนพกอยอำศยใกลกบทดนพพำท และผใหญบำนหมท ๕ เปนพยำนเบกควำมสนบสนน พยำนหลกฐำนของผ ฟองคดท ๑ มน ำหนกรบฟงมำกกวำพยำนหลกฐำนของผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ กรณจงถอไมไดวาผถกฟองคดท ๒ ถง ผถกฟองคดท ๖ เปนเกษตรกรผถอครองทดนของรฐและเปนผท ากนในทดนนนในเขตปฏรปทดน ในอนทจะมสทธยนค ารองขอเขาท าประโยชนในทดนพพาท กำรทผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ ยนค ำรองขอเขำท ำประโยชนในทดนของรฐในเขตปฏรปทดนโดยอำงวำ ตนเปนเกษตรกรผถอครองทดน และไดท ำกนในทดนนนในเขตปฏรปทดน ทองทหมท ๕ ต ำบลแมเจำอยหว อ ำเภอเชยรใหญ จงหวดนครศรธรรมรำช ทงทขอเทจจรงเกยวกบสภำพกำรครอบครองและท ำประโยชนปรำกฏวำ ผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ มไดเปนผถอครองและท ำกนในทดนของรฐนนในเขตปฏรปทดนดงกลำว ดงนน การทผถกฟองคดท ๑ ไดรบฟงขอเทจจรงทไดจากการตรวจพสจน สอบสวนสทธ การถอครองและท าประโยชน ในท ด นพ พาทจากเจ าหน าท ส.ป.ก. นครศรธรรมราช และคณะอนกรรมการปฏรปทดนระดบอ าเภอเชยรใหญ และไดพจารณามมตในครำวกำรประชมครงท ๓/๒๕๕๒ เมอวนท๑๕ กนยำยน ๒๕๕๒ อนญำตใหผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ เขำท ำประโยชนในทดนในเขตปฏรปทดนดงกลำว จงเปนการออกค าสงไปโดยปราศจากเหตผลทเพยงพอ ซงเปนการใชดลพนจโดยมชอบ อนเปนการกระท าทไมชอบดวยกฎหมาย ทศำลปกครองชนตนม ค ำพพำกษำเพกถอนมตของผถกฟองคดท ๑ ในกำรประชมครงท ๓/๒๕๕๒ เมอวนท ๑๕ กนยำยน ๒๕๕๒ เฉพำะในสวนทอนญำตใหผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ เปนผไดรบอนญำตใหเขำท ำประโยชน ในทดนในเขตปฏรปท ดน หมท ๕ ต ำบลแมเจำอยห ว อ ำเภอเชยรใหญ จงหวดนครศรธรรมรำช โดยใหมผลยอนหลงไปตงแตวนออกค ำสง ยกฟองผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖

๒๙

นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวยในผล พพำกษำยน (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๒๓๐/๒๕๖๐) หมายเหต ค าพพากษาศาลปกครองสงสดคดนไดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการ ทดใหกบหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐในการพจารณารบฟงขอเทจจรงในเรองใด กอนทจะออกค าสงทอาจมผลกระทบตอสทธหรอหนาทของบคคลใดนน ควรจะตองแสวงหาขอเทจจรงในเรองทพจารณาดงกลาวอยบนพนฐานของขอเทจจรงทถกตองครบถวน ประกอบการตดสนใจ ซงอาจแสวงหาขอเทจจรงหรอพยานหลกฐานอนไดตามความเหมาะสม หากเหนวาขอเทจจรงยงไมครบถวนเพยงพอทจะน ามาเปนขอมลประกอบการพจารณา โดยไมจ าตองผกผน อยเพยงแคขอเทจจรงหรอพยานหลกฐานของคกรณ เทานน ทงน เพอใหไดขอเทจจรงทครบถวน หรอรบฟงเปนทยต ประกอบการพจารณาการตดสนใจในการใชดลพนจเรองดงกลาว

(๒) การพจารณาแตงตงโยกยายขาราชการ

เมอไมปรากฏขอเทจจรงวาผทไดรบการแตงตงใหไปด ารงต าแหนงสารวตร ฝายอ านวยการ ต ารวจภธรจงหวดราชบร มความบกพรองในการปฏบตหนาทจนอาจจะท าให เกดความเสยหายตอทางราชการ และถงแมผทไดรบการแตงตงใหด ารงต าแหนงดงกลาวจะมประสบการณในงานดานอ านวยการพอสมควร แต เมอลกษณะของงานดานอ านวยการ เปนงาน ในลกษณะงานบรหารทวไป และเปนงานประจ า แมขาราชการต ารวจทไมเคยมประสบการณสามารถเรยนรและปฏบตงานได ซงเปนงานทไมมความจ าเปนทจะตองอาศยผมประสบการณเฉพาะดาน และกอนทจะมค าสงดงกลาว กมผด ารงต าแหนงอยแลว จงยงไมมเหตผลความจ าเปนเพยงพอ ดงนน ค าสงทใหผทไดรบการแตงตงไปด ารงต าแหนงพพาท จงเปนการใชดลพนจ ทไมชอบดวยกฎหมาย

เดมผฟองคดด ำรงต ำแหนงสำรวตรฝำยอ ำนวยกำร กองบงคบกำรตรวจคนเขำเมอง ทำอำกำศยำนแหงชำต ตำมค ำสงส ำนกงำนตรวจคนเขำเมอง ลงวนท ๖ ธนวำคม ๒๕๕๐ ซงเปนกำรแตงตงใหด ำรงต ำแหนงทสงขนเนองจำกอำวโส ตอมำ ผถกฟองคดท ๑ (ผบญชำกำรต ำรวจภธร ภำค ๗) ไดมค ำสงต ำรวจภธรภำค ๗ ลงวนท ๑๔ พฤศจกำยน ๒๕๕๑ โดยแตงตงใหผฟองคดด ำรงต ำแหนงสำรวตรฝำยอ ำนวยกำร ต ำรวจภธรจงหวดรำชบร ผฟองคดเหนวำ ไมถกตองไมเปนธรรม เนองจำกผฟองคดด ำรงต ำแหนงสำรวตรฝำยอ ำนวยกำร กองบงคบกำรตรวจคนเขำเมอง ทำอำกำศยำนแหงชำต เพยง ๑๑ เดอน ซงยงไมครบ ๒ ป ผฟองคดจงมหนงสอรองทกขกรณถกแตงตงโยกยำยโดยไมเปนธรรมตอประธำนกรรมกำรขำรำชกำรต ำรวจ ตอมำ ส ำนกงำนคณะกรรมกำรขำรำชกำรต ำรวจไดมหนงสอแจงผลกำรพจำรณำเรองรองทกข ลงวนท ๒๓ กนยำยน ๒๕๕๒ มมตเปนเอกฉนทใหยกค ำรองทกข ผฟองคดไมเหนดวยกบค ำวนจฉยอทธรณดงกลำว จงน ำคดมำฟองตอศำล ขอให เพกถอนค ำสงของผถกฟองคดท ๑ ลงวนท ๑๔ พฤศจกำยน ๒๕๕๑ เพอใหผ ฟองคดกลบไป

28

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 28 7/8/2561 0:04:21

๒๘

แตพยำนดงกลำวเบกควำมแตกตำงกนในสำระส ำคญ ซงแตกตำงกนอยำงชดเจน ค ำเบกควำมดงกลำวของผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ จงไมมน ำหนกใหรบฟงได นอกจำกน ยงได ควำมจำกชำงรงวด เบกควำมเปนพยำนวำ พยำนไปรงวดทดนพพำททงสองครง ครงแรกเมอป พ.ศ. ๒๕๔๘ ทดนพพำทยงไมมกำรท ำประโยชนตำมส ำเนำบนทกกำรน ำท ำกำรรงวดและแผนท ตอมำป พ.ศ. ๒๕๕๒ พยำนไปท ำกำรรงวดทดนพพำทเปนครงทสอง มสภำพรำบเรยบเหมอนท งนำ ไมมสภำพเปนรองน ำหรอมกำรยกรอง และยนยนวำไมมกำรปลกตนปำลม ซงขดแยงเปนปรปกษกบขอทพยำนผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ เบกควำมดงกลำวโดยตรง เมอพจำรณำค ำเบกควำมพยำนดงกลำวประกอบภำพถำยจะเหนไดวำ หำกมกำรท ำประโยชนปลกตนปำลมในทดนพพำทจรง กนำจะตองมรองรอยเหลอปรำกฏใหเหนอยบำงไมมำกกนอย เมอการครอบครองท าประโยชนในทดนพพาทของผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ มพรธ ฟงไมไดตำมอำงแลว กำรเสยภำษบ ำรงทองทและกำรมหนงสออนญำตใหท ำประโยชนและอยอำศยภำยในเขตปรบปรงปำสงวนแหงชำต จงไมอาจรบฟงเปนหลกฐานทจะฟงเปนยตวา ผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ ครอบครอง ท าประโยชนในทดนพพาทได เมอผฟองคดท ๑ น ำสบหกลำงวำ ผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคด ท ๖ ไมเคยครอบครองท ำประโยชนในทดนพพำท ซงนอกจำกผฟองคดท ๑ อำงตนเองเบกควำมเปนพยำนแลว ผฟองคดท ๑ ยงมนำย ห. ซงมบำนพกอยอำศยใกลกบทดนพพำท และผใหญบำนหมท ๕ เปนพยำนเบกควำมสนบสนน พยำนหลกฐำนของผ ฟองคดท ๑ มน ำหนกรบฟงมำกกวำพยำนหลกฐำนของผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ กรณจงถอไมไดวาผถกฟองคดท ๒ ถง ผถกฟองคดท ๖ เปนเกษตรกรผถอครองทดนของรฐและเปนผท ากนในทดนนนในเขตปฏรปทดน ในอนทจะมสทธยนค ารองขอเขาท าประโยชนในทดนพพาท กำรทผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ ยนค ำรองขอเขำท ำประโยชนในทดนของรฐในเขตปฏรปทดนโดยอำงวำ ตนเปนเกษตรกรผถอครองทดน และไดท ำกนในทดนนนในเขตปฏรปทดน ทองทหมท ๕ ต ำบลแมเจำอยหว อ ำเภอเชยรใหญ จงหวดนครศรธรรมรำช ทงทขอเทจจรงเกยวกบสภำพกำรครอบครองและท ำประโยชนปรำกฏวำ ผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ มไดเปนผถอครองและท ำกนในทดนของรฐนนในเขตปฏรปทดนดงกลำว ดงนน การทผถกฟองคดท ๑ ไดรบฟงขอเทจจรงทไดจากการตรวจพสจน สอบสวนสทธ การถอครองและท าประโยชน ในท ด นพ พาทจากเจ าหน าท ส.ป.ก. นครศรธรรมราช และคณะอนกรรมการปฏรปทดนระดบอ าเภอเชยรใหญ และไดพจารณามมตในครำวกำรประชมครงท ๓/๒๕๕๒ เมอวนท๑๕ กนยำยน ๒๕๕๒ อนญำตใหผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ เขำท ำประโยชนในทดนในเขตปฏรปทดนดงกลำว จงเปนการออกค าสงไปโดยปราศจากเหตผลทเพยงพอ ซงเปนการใชดลพนจโดยมชอบ อนเปนการกระท าทไมชอบดวยกฎหมาย ทศำลปกครองชนตนม ค ำพพำกษำเพกถอนมตของผถกฟองคดท ๑ ในกำรประชมครงท ๓/๒๕๕๒ เมอวนท ๑๕ กนยำยน ๒๕๕๒ เฉพำะในสวนทอนญำตใหผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖ เปนผไดรบอนญำตใหเขำท ำประโยชน ในทดนในเขตปฏรปท ดน หมท ๕ ต ำบลแมเจำอยห ว อ ำเภอเชยรใหญ จงหวดนครศรธรรมรำช โดยใหมผลยอนหลงไปตงแตวนออกค ำสง ยกฟองผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๖

๒๙

นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวยในผล พพำกษำยน (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๒๓๐/๒๕๖๐) หมายเหต ค าพพากษาศาลปกครองสงสดคดนไดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการ ทดใหกบหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐในการพจารณารบฟงขอเทจจรงในเรองใด กอนทจะออกค าสงทอาจมผลกระทบตอสทธหรอหนาทของบคคลใดนน ควรจะตองแสวงหาขอเทจจรงในเรองทพจารณาดงกลาวอยบนพนฐานของขอเทจจรงทถกตองครบถวน ประกอบการตดสนใจ ซงอาจแสวงหาขอเทจจรงหรอพยานหลกฐานอนไดตามความเหมาะสม หากเหนวาขอเทจจรงยงไมครบถวนเพยงพอทจะน ามาเปนขอมลประกอบการพจารณา โดยไมจ าตองผกผน อยเพยงแคขอเทจจรงหรอพยานหลกฐานของคกรณ เทานน ทงน เพอใหไดขอเทจจรงทครบถวน หรอรบฟงเปนทยต ประกอบการพจารณาการตดสนใจในการใชดลพนจเรองดงกลาว

(๒) การพจารณาแตงตงโยกยายขาราชการ

เมอไมปรากฏขอเทจจรงวาผทไดรบการแตงตงใหไปด ารงต าแหนงสารวตร ฝายอ านวยการ ต ารวจภธรจงหวดราชบร มความบกพรองในการปฏบตหนาทจนอาจจะท าให เกดความเสยหายตอทางราชการ และถงแมผทไดรบการแตงตงใหด ารงต าแหนงดงกลาวจะมประสบการณในงานดานอ านวยการพอสมควร แต เมอลกษณะของงานดานอ านวยการ เปนงาน ในลกษณะงานบรหารทวไป และเปนงานประจ า แมขาราชการต ารวจทไมเคยมประสบการณสามารถเรยนรและปฏบตงานได ซงเปนงานทไมมความจ าเปนทจะตองอาศยผมประสบการณเฉพาะดาน และกอนทจะมค าสงดงกลาว กมผด ารงต าแหนงอยแลว จงยงไมมเหตผลความจ าเปนเพยงพอ ดงนน ค าสงทใหผทไดรบการแตงตงไปด ารงต าแหนงพพาท จงเปนการใชดลพนจ ทไมชอบดวยกฎหมาย

เดมผฟองคดด ำรงต ำแหนงสำรวตรฝำยอ ำนวยกำร กองบงคบกำรตรวจคนเขำเมอง ทำอำกำศยำนแหงชำต ตำมค ำสงส ำนกงำนตรวจคนเขำเมอง ลงวนท ๖ ธนวำคม ๒๕๕๐ ซงเปนกำรแตงตงใหด ำรงต ำแหนงทสงขนเนองจำกอำวโส ตอมำ ผถกฟองคดท ๑ (ผบญชำกำรต ำรวจภธร ภำค ๗) ไดมค ำสงต ำรวจภธรภำค ๗ ลงวนท ๑๔ พฤศจกำยน ๒๕๕๑ โดยแตงตงใหผฟองคดด ำรงต ำแหนงสำรวตรฝำยอ ำนวยกำร ต ำรวจภธรจงหวดรำชบร ผฟองคดเหนวำ ไมถกตองไมเปนธรรม เนองจำกผฟองคดด ำรงต ำแหนงสำรวตรฝำยอ ำนวยกำร กองบงคบกำรตรวจคนเขำเมอง ทำอำกำศยำนแหงชำต เพยง ๑๑ เดอน ซงยงไมครบ ๒ ป ผฟองคดจงมหนงสอรองทกขกรณถกแตงตงโยกยำยโดยไมเปนธรรมตอประธำนกรรมกำรขำรำชกำรต ำรวจ ตอมำ ส ำนกงำนคณะกรรมกำรขำรำชกำรต ำรวจไดมหนงสอแจงผลกำรพจำรณำเรองรองทกข ลงวนท ๒๓ กนยำยน ๒๕๕๒ มมตเปนเอกฉนทใหยกค ำรองทกข ผฟองคดไมเหนดวยกบค ำวนจฉยอทธรณดงกลำว จงน ำคดมำฟองตอศำล ขอให เพกถอนค ำสงของผถกฟองคดท ๑ ลงวนท ๑๔ พฤศจกำยน ๒๕๕๑ เพอใหผ ฟองคดกลบไป

29

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 29 7/8/2561 0:04:22

๓๐

ด ำรงต ำแหนงเดม หรอต ำแหนงไมต ำกวำหรอเทยบเทำในสงกดส ำนกงำนตรวจคนเขำเมองและ ให ไดรบสทธประโยชนท พ งไดรบหำกไม มค ำส งดงกลำว เพกถอนมตของผถกฟองคดท ๒ (คณะกรรมกำรขำรำชกำรต ำรวจ) โดยอนกรรมกำรคณะกรรมกำรขำรำชกำรต ำรวจเกยวกบกำรรองทกขในกำรประชม เมอวนท ๒๕ สงหำคม ๒๕๕๒ และให พจำรณำใหมใหถกตองและชอบ ดวยกฎหมำย ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา ในกำรออกค ำสงแตงตงผฟองคดใหไปด ำรงต ำแหนงสำรวตรฝำยอ ำนวยกำร ต ำรวจภธรจงหวดรำชบร ในสงกดต ำรวจภธรภำค ๗ ผถกฟองคดท ๑ เปน ผมอ ำนำจออกค ำสงดงกลำวตำมกฎหมำย กอนมค ำสงไดมกำรท ำควำมตกลงกนระหวำงผบญชำกำรส ำนกงำนตรวจคนเขำเมองทผฟองคดสงกดอยเดมกบผถกฟองคดท ๑ ซงเปนผออกค ำสงแตงตงแลวตำมนยมำตรำ ๕๕ (๓)๓๐ แหงพระรำชบญญตต ำรวจแหงชำต พ.ศ. ๒๕๔๗ ประกอบกบขอ ๓๖๓๑ ของกฎ ก.ตร. วำดวยหลกเกณฑและวธกำรแตงตงและโยกยำยขำรำชกำรต ำรวจระดบสำรวตร ถง จเรต ำรวจแหงชำตและรองผบญชำกำรต ำรวจแหงชำต พ.ศ. ๒๕๔๙ และเปนกำรแตงตงตำมมตของคณะกรรมกำรคดเลอกระดบต ำรวจภธรภำค ๗ เพอคดเลอกแตงตงขำรำชกำรต ำรวจในสงกดต ำรวจภธรภำค ๗ ตำมนยมำตรำ ๕๗ วรรคสอง๓๒ แหงพระรำชบญญตดงกลำว ประกอบกบ ขอ ๑๔๓๓ ของกฎ ก.ตร. ดงกลำว กระบวนกำรในกำรออกค ำสงต ำรวจภธรภำค ๗ ลงวนท ๑๔

๓๐ พระรำชบญญตต ำรวจแหงชำต พ.ศ. ๒๕๔๗ มำตรำ ๕๕ กำรแตงตงขำรำชกำรต ำรวจใหด ำรงต ำแหนงตงแตมำตรำ ๔๔ (๕) ลงมำจำกสวน

รำชกำรหนงไปอกสวนรำชกำรหนงใหเปนไปตำมหลกเกณฑดงตอไปน ฯลฯ ฯลฯ

(๓) กำรแตงตงขำรำชกำรต ำรวจใหด ำรงต ำแหนงตงแตมำตรำ ๔๔ (๗) ลงมำระหวำงกองบญชำกำร ทมไดสงกดส ำนกงำนผบญชำกำรต ำรวจแหงชำตใหผบญชำกำรทเกยวของท ำควำมตกลงกนและใหผบญชำกำร ทประสงคจะแตงตงขำรำชกำรต ำรวจผนนเปนผสงแตงตง

๓๑ กฎ ก.ตร. วำดวยหลกเกณฑและวธกำรแตงตงและโยกยำยขำรำชกำรต ำรวจระดบสำรวตร ถง จเรต ำรวจแหงชำตและรองผบญชำกำรต ำรวจแหงชำต พ.ศ. ๒๕๔๙

ขอ ๓๖ กำรท ำควำมตกลงในกำรคดเลอกหรอแตงตง ใหเปนกำรตกลงกนจนเปนทยตระหวำงหนวยตนสงกดกบหนวยทประสงคจะคดเลอกหรอแตงตงขำรำชกำรต ำรวจเพอใหด ำรงต ำแหนงจำกหนวยหนงไปยงอกหนวยหนงเทำนน โดยท ำเปนลำยลกษณอกษร และใหกระท ำเทำทจ ำเปนเพอประโยชนแกทำงรำชกำรอยำงยง

๓๒ พระรำชบญญตต ำรวจแหงชำต พ.ศ. ๒๕๔๗ มำตรำ ๕๗ วรรคสอง กำรคดเลอกและกำรแตงตงขำรำชกำรต ำรวจตำมวรรคหนง ใหผมอ ำนำจ

คดเลอกหรอแตงตงพจำรณำจำกขำรำชกำรต ำรวจทคณะกรรมกำรคดเลอกเสนอแนะ ๓๓ - ๓๔ กฎ ก.ตร. วำดวยหลกเกณฑและวธกำรแตงตงและโยกยำยขำรำชกำรต ำรวจระดบสำรวตร

ถงจเรต ำรวจแหงชำตและรองผบญชำกำรต ำรวจแหงชำต พ.ศ. ๒๕๔๙ ขอ ๑๔ กำรแตงตงขำรำชกำรต ำรวจสบเปลยนหมนเวยนในระดบต ำแหนงเทำเดมตงแต ระดบสำรวตร ถง รองผบงคบกำร ใหกระท ำเทำทจ ำเปนเพอประโยชนแกทำงรำชกำรอยำงยง โดยใหแสดงเหตผลควำมจ ำเปนในกำรแตงตงเปนลำยลกษณอกษรและผนนจะตองด ำรงต ำแหนงทไดรบกำรแตงตงครงสดทำยมำแลว ไมนอยกวำสองป เวนแต

(มตอหนำถดไป)

๓๑

พฤศจกำยน ๒๕๕๑ ทแตงตงใหผฟองคดไปด ำรงต ำแหนงสำรวตรฝำยอ ำนวยกำร ต ำรวจภธรจงหวดรำชบร จงชอบดวยกฎหมำยแลว แตอยำงไรกตำม เมอไมปรากฏขอเทจจรงใดทแสดงวาผฟองคดบกพรองในการปฏบตหนาทจนอาจจะท าใหเกดความเสยหายตอทางราชการ แมขอเทจจรง จะปรำกฏวำผฟองคดมประสบกำรณในงำนดำนอ ำนวยกำรพอสมควร แตโดยลกษณะของงานดานอ านวยการซงเปนงานในลกษณะงานบรหารทวไปและเปนงานประจ า โดยทวไปกมกเปนงำนทมแบบแผนหรอแนวปฏบตทคอนขำงชดเจนอยแลว แมขำรำชกำรต ำรวจทไมเคยมประสบกำรณในงำนอ ำนวยกำรมำกอน กนำจะสำมำรถเรยนรและปฏบตงำนได จงเปนงานทไมมความจ าเปนทจะตองอาศยผมประสบการณเฉพาะดาน ประกอบกบต ำแหนงสำรวตรฝำยอ ำนวยกำรเปนเพยงต ำแหนงผบงคบบญชำระดบตน จงมขำรำชกำรต ำรวจระดบบงคบบญชำทเหนอกวำทนำจะสำมำรถก ำกบ ดแลงำนได อกทงขอเทจจรงปรำกฏวำกอนทผถกฟองคดท ๑ จะมค ำสงพพำท มผด ำรงต ำแหนงสำรวตรฝำยอ ำนวยกำร ต ำรวจภธรจงหวดรำชบร อยแลว จงยงไมมเหตผลความจ าเปนเพยงพอและไมเปนไปตามหลกเกณฑตำมนยขอ ๑๔๓๔ ของกฎ ก.ตร. วำดวยหลกเกณฑและวธกำรแตงตงและโยกยำยขำรำชกำรต ำรวจระดบสำรวตร ถง จเรต ำรวจแห งชำตและรองผบญชำกำรต ำรวจแหงชำต พ.ศ. ๒๕๔๙ ส ำหรบเหตผลความจ าเปนของผบญชาการส านกงานตรวจคนเขาเมอง ทระบวา ผฟองคดปฏบตงานยงไมเปนทสนองนโยบายของผบงคบบญชา ซงอำจท ำใหเกด ควำมเสยหำยตอทำงรำชกำร นน พจำรณำแลวเหนวำ เหตผลดงกลาวไมอาจท าใหเขาใจไดวา ผฟองคดมพฤตการณในการปฏบตหนาทซงไมสนองนโยบายของผบงคบบญชาอยางไร หรอหากยงคงใหผฟองคดปฏบตหนาทในต าแหนงเดมตอไปจะกอใหเกดความเสยหายแกทางราชการอยางไร อกทงเหตผลดงกลำวยงขดแยงกบแบบสรปผลกำรประเมนกำรปฏบตรำชกำรในรอบป พ.ศ. ๒๕๕๑ ของผฟองคด การทผบญชาการต ารวจแหงชาตใหความเหนชอบตามการเสนอขอแตงตงโยกยายผฟองคดของผบญชาการส านกงานตรวจคนเขาเมองและผถกฟองคดท ๑ และ การทผถกฟองคดท ๑ มค าสงต ำรวจภธรภำค ๗ ลงวนท ๑๔ พฤศจกำยน ๒๕๕๑ แตงตงผฟองคด ใหด ารงต าแหนงสารวตรฝายอ านวยการ ต ารวจภธรจงหวดราชบร จงเปนการใชดลพนจทไมชอบดวยกฎหมาย ดงนน กำรทผถกฟองคดท ๒ โดยอนกรรมกำรคณะกรรมกำรขำรำชกำรต ำรวจ (ตอจำกเชงอรรถท ๓๓ – ๓๔) (๑) เปนกำรแตงตงเลอนระดบชนของต ำแหนง

(๒) เปนกรณมเหตผลควำมจ ำเปนเพอมใหเกดควำมเสยหำยแกทำงรำชกำร หรอ ขำรำชกำรต ำรวจทจะแตงตงถกลงโทษทำงวนย หรอถกตงกรรมกำรสอบสวนทำงวนยอยำงรำยแรง หรอมเหตผลควำมจ ำเปนเพอประโยชนของทำงรำชกำร โดยไดรบควำมเหนชอบจำกผบญชำกำรต ำรวจแหงชำตกอน

(๓) เปนกำรแตงตงใหพนจำกต ำแหนงเดมทถกยกเลก หรอถกตดโอนไปใหสวนรำชกำร อนๆ

(๔) เปนกำรแตงตงใหด ำรงต ำแหนงนำยเวร ผชวยนำยเวร นำยต ำรวจรำชส ำนกประจ ำ หรอเปนกำรแตงตงนำยเวร ผชวยนำยเวร อนเนองมำจำกผบงคบบญชำไดเปลยนแปลงสถำนภำพ หรอนำยต ำรวจรำชส ำนกประจ ำ ไปด ำรงต ำแหนงอน

30

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 30 7/8/2561 0:04:22

๓๐

ด ำรงต ำแหนงเดม หรอต ำแหนงไมต ำกวำหรอเทยบเทำในสงกดส ำนกงำนตรวจคนเขำเมองและ ให ไดรบสทธประโยชนท พ งไดรบหำกไม มค ำส งดงกลำว เพกถอนมตของผถกฟองคดท ๒ (คณะกรรมกำรขำรำชกำรต ำรวจ) โดยอนกรรมกำรคณะกรรมกำรขำรำชกำรต ำรวจเกยวกบกำรรองทกขในกำรประชม เมอวนท ๒๕ สงหำคม ๒๕๕๒ และให พจำรณำใหมใหถกตองและชอบ ดวยกฎหมำย ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา ในกำรออกค ำสงแตงตงผฟองคดใหไปด ำรงต ำแหนงสำรวตรฝำยอ ำนวยกำร ต ำรวจภธรจงหวดรำชบร ในสงกดต ำรวจภธรภำค ๗ ผถกฟองคดท ๑ เปน ผมอ ำนำจออกค ำสงดงกลำวตำมกฎหมำย กอนมค ำสงไดมกำรท ำควำมตกลงกนระหวำงผบญชำกำรส ำนกงำนตรวจคนเขำเมองทผฟองคดสงกดอยเดมกบผถกฟองคดท ๑ ซงเปนผออกค ำสงแตงตงแลวตำมนยมำตรำ ๕๕ (๓)๓๐ แหงพระรำชบญญตต ำรวจแหงชำต พ.ศ. ๒๕๔๗ ประกอบกบขอ ๓๖๓๑ ของกฎ ก.ตร. วำดวยหลกเกณฑและวธกำรแตงตงและโยกยำยขำรำชกำรต ำรวจระดบสำรวตร ถง จเรต ำรวจแหงชำตและรองผบญชำกำรต ำรวจแหงชำต พ.ศ. ๒๕๔๙ และเปนกำรแตงตงตำมมตของคณะกรรมกำรคดเลอกระดบต ำรวจภธรภำค ๗ เพอคดเลอกแตงตงขำรำชกำรต ำรวจในสงกดต ำรวจภธรภำค ๗ ตำมนยมำตรำ ๕๗ วรรคสอง๓๒ แหงพระรำชบญญตดงกลำว ประกอบกบ ขอ ๑๔๓๓ ของกฎ ก.ตร. ดงกลำว กระบวนกำรในกำรออกค ำสงต ำรวจภธรภำค ๗ ลงวนท ๑๔

๓๐ พระรำชบญญตต ำรวจแหงชำต พ.ศ. ๒๕๔๗ มำตรำ ๕๕ กำรแตงตงขำรำชกำรต ำรวจใหด ำรงต ำแหนงตงแตมำตรำ ๔๔ (๕) ลงมำจำกสวน

รำชกำรหนงไปอกสวนรำชกำรหนงใหเปนไปตำมหลกเกณฑดงตอไปน ฯลฯ ฯลฯ

(๓) กำรแตงตงขำรำชกำรต ำรวจใหด ำรงต ำแหนงตงแตมำตรำ ๔๔ (๗) ลงมำระหวำงกองบญชำกำร ทมไดสงกดส ำนกงำนผบญชำกำรต ำรวจแหงชำตใหผบญชำกำรทเกยวของท ำควำมตกลงกนและใหผบญชำกำร ทประสงคจะแตงตงขำรำชกำรต ำรวจผนนเปนผสงแตงตง

๓๑ กฎ ก.ตร. วำดวยหลกเกณฑและวธกำรแตงตงและโยกยำยขำรำชกำรต ำรวจระดบสำรวตร ถง จเรต ำรวจแหงชำตและรองผบญชำกำรต ำรวจแหงชำต พ.ศ. ๒๕๔๙

ขอ ๓๖ กำรท ำควำมตกลงในกำรคดเลอกหรอแตงตง ใหเปนกำรตกลงกนจนเปนทยตระหวำงหนวยตนสงกดกบหนวยทประสงคจะคดเลอกหรอแตงตงขำรำชกำรต ำรวจเพอใหด ำรงต ำแหนงจำกหนวยหนงไปยงอกหนวยหนงเทำนน โดยท ำเปนลำยลกษณอกษร และใหกระท ำเทำทจ ำเปนเพอประโยชนแกทำงรำชกำรอยำงยง

๓๒ พระรำชบญญตต ำรวจแหงชำต พ.ศ. ๒๕๔๗ มำตรำ ๕๗ วรรคสอง กำรคดเลอกและกำรแตงตงขำรำชกำรต ำรวจตำมวรรคหนง ใหผมอ ำนำจ

คดเลอกหรอแตงตงพจำรณำจำกขำรำชกำรต ำรวจทคณะกรรมกำรคดเลอกเสนอแนะ ๓๓ - ๓๔ กฎ ก.ตร. วำดวยหลกเกณฑและวธกำรแตงตงและโยกยำยขำรำชกำรต ำรวจระดบสำรวตร

ถงจเรต ำรวจแหงชำตและรองผบญชำกำรต ำรวจแหงชำต พ.ศ. ๒๕๔๙ ขอ ๑๔ กำรแตงตงขำรำชกำรต ำรวจสบเปลยนหมนเวยนในระดบต ำแหนงเทำเดมตงแต ระดบสำรวตร ถง รองผบงคบกำร ใหกระท ำเทำทจ ำเปนเพอประโยชนแกทำงรำชกำรอยำงยง โดยใหแสดงเหตผลควำมจ ำเปนในกำรแตงตงเปนลำยลกษณอกษรและผนนจะตองด ำรงต ำแหนงทไดรบกำรแตงตงครงสดทำยมำแลว ไมนอยกวำสองป เวนแต

(มตอหนำถดไป)

๓๑

พฤศจกำยน ๒๕๕๑ ทแตงตงใหผฟองคดไปด ำรงต ำแหนงสำรวตรฝำยอ ำนวยกำร ต ำรวจภธรจงหวดรำชบร จงชอบดวยกฎหมำยแลว แตอยำงไรกตำม เมอไมปรากฏขอเทจจรงใดทแสดงวาผฟองคดบกพรองในการปฏบตหนาทจนอาจจะท าใหเกดความเสยหายตอทางราชการ แมขอเทจจรง จะปรำกฏวำผฟองคดมประสบกำรณในงำนดำนอ ำนวยกำรพอสมควร แตโดยลกษณะของงานดานอ านวยการซงเปนงานในลกษณะงานบรหารทวไปและเปนงานประจ า โดยทวไปกมกเปนงำนทมแบบแผนหรอแนวปฏบตทคอนขำงชดเจนอยแลว แมขำรำชกำรต ำรวจทไมเคยมประสบกำรณในงำนอ ำนวยกำรมำกอน กนำจะสำมำรถเรยนรและปฏบตงำนได จงเปนงานทไมมความจ าเปนทจะตองอาศยผมประสบการณเฉพาะดาน ประกอบกบต ำแหนงสำรวตรฝำยอ ำนวยกำรเปนเพยงต ำแหนงผบงคบบญชำระดบตน จงมขำรำชกำรต ำรวจระดบบงคบบญชำทเหนอกวำทนำจะสำมำรถก ำกบ ดแลงำนได อกทงขอเทจจรงปรำกฏวำกอนทผถกฟองคดท ๑ จะมค ำสงพพำท มผด ำรงต ำแหนงสำรวตรฝำยอ ำนวยกำร ต ำรวจภธรจงหวดรำชบร อยแลว จงยงไมมเหตผลความจ าเปนเพยงพอและไมเปนไปตามหลกเกณฑตำมนยขอ ๑๔๓๔ ของกฎ ก.ตร. วำดวยหลกเกณฑและวธกำรแตงตงและโยกยำยขำรำชกำรต ำรวจระดบสำรวตร ถง จเรต ำรวจแห งชำตและรองผบญชำกำรต ำรวจแหงชำต พ.ศ. ๒๕๔๙ ส ำหรบเหตผลความจ าเปนของผบญชาการส านกงานตรวจคนเขาเมอง ทระบวา ผฟองคดปฏบตงานยงไมเปนทสนองนโยบายของผบงคบบญชา ซงอำจท ำใหเกด ควำมเสยหำยตอทำงรำชกำร นน พจำรณำแลวเหนวำ เหตผลดงกลาวไมอาจท าใหเขาใจไดวา ผฟองคดมพฤตการณในการปฏบตหนาทซงไมสนองนโยบายของผบงคบบญชาอยางไร หรอหากยงคงใหผฟองคดปฏบตหนาทในต าแหนงเดมตอไปจะกอใหเกดความเสยหายแกทางราชการอยางไร อกทงเหตผลดงกลำวยงขดแยงกบแบบสรปผลกำรประเมนกำรปฏบตรำชกำรในรอบป พ.ศ. ๒๕๕๑ ของผฟองคด การทผบญชาการต ารวจแหงชาตใหความเหนชอบตามการเสนอขอแตงตงโยกยายผฟองคดของผบญชาการส านกงานตรวจคนเขาเมองและผถกฟองคดท ๑ และ การทผถกฟองคดท ๑ มค าสงต ำรวจภธรภำค ๗ ลงวนท ๑๔ พฤศจกำยน ๒๕๕๑ แตงตงผฟองคด ใหด ารงต าแหนงสารวตรฝายอ านวยการ ต ารวจภธรจงหวดราชบร จงเปนการใชดลพนจทไมชอบดวยกฎหมาย ดงนน กำรทผถกฟองคดท ๒ โดยอนกรรมกำรคณะกรรมกำรขำรำชกำรต ำรวจ (ตอจำกเชงอรรถท ๓๓ – ๓๔) (๑) เปนกำรแตงตงเลอนระดบชนของต ำแหนง

(๒) เปนกรณมเหตผลควำมจ ำเปนเพอมใหเกดควำมเสยหำยแกทำงรำชกำร หรอ ขำรำชกำรต ำรวจทจะแตงตงถกลงโทษทำงวนย หรอถกตงกรรมกำรสอบสวนทำงวนยอยำงรำยแรง หรอมเหตผลควำมจ ำเปนเพอประโยชนของทำงรำชกำร โดยไดรบควำมเหนชอบจำกผบญชำกำรต ำรวจแหงชำตกอน

(๓) เปนกำรแตงตงใหพนจำกต ำแหนงเดมทถกยกเลก หรอถกตดโอนไปใหสวนรำชกำร อนๆ

(๔) เปนกำรแตงตงใหด ำรงต ำแหนงนำยเวร ผชวยนำยเวร นำยต ำรวจรำชส ำนกประจ ำ หรอเปนกำรแตงตงนำยเวร ผชวยนำยเวร อนเนองมำจำกผบงคบบญชำไดเปลยนแปลงสถำนภำพ หรอนำยต ำรวจรำชส ำนกประจ ำ ไปด ำรงต ำแหนงอน

31

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 31 7/8/2561 0:04:22

๓๒

เกยวกบกำรรองทกขในกำรประชมเมอวนท ๒๕ สงหำคม ๒๕๕๒ มมตใหยกค ำรองทกขของผฟองคด จงเปนกำรออกค ำสงทไมชอบดวยกฎหมำย กำรทศำลปกครองชนตนมค ำพพำกษำใหเพกถอนค ำสงต ำรวจภธรภำค ๗ ท ๑๓๙๗/๒๕๕๑ ลงวนท ๑๔ พฤศจกำยน ๒๕๕๑ เฉพำะทแตงตงผฟองคดใหด ำรงต ำแหนงสำรวตรฝำยอ ำนวยกำร ต ำรวจภธรจงหวดรำชบร และมตอนกรรมกำรคณะกรรมกำรขำรำชกำรต ำรวจเกยวกบกำรรองทกข ท ำกำรแทนผถกฟองคดท ๒ ในกำรประชมครงท ๓๔/๒๕๕๒ เมอวนท ๒๕ สงหำคม ๒๕๕๒ ทใหยกค ำรองทกขของผฟองคด นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวย แตโดยทค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตนดงกลำวยงมไดก ำหนดเงอนเวลำทจะใหค ำพพำกษำ มผลบงคบ จงเหนควรใหแกไขค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตนในสวนดงกลำว พพำกษำแก ค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน เปนใหเพกถอนค ำสงต ำรวจภธรภำค ๗ ท ๑๓๙๗/๒๕๕๑ ลงวนท ๑๔ พฤศจกำยน ๒๕๕๑ เฉพำะทแตงตงผฟองคดใหด ำรงต ำแหนงสำรวตรฝำยอ ำนวยกำร ต ำรวจภธรจงหวดรำชบร ตงแตวนทมค ำสงดงกลำว และเพกถอนมตอนกรรมกำรคณะกรรมกำรขำรำชกำรต ำรวจเกยวกบกำรรองทกข ท ำกำรแทนผถกฟองคดท ๒ ในกำรประชมครงท ๓๔/๒๕๕๒ เมอวนท ๒๕ สงหำคม ๒๕๕๒ ทใหยกค ำรองทกขของผฟองคด ตงแตวนทมมตดงกลำว (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๒๕/๒๕๖๐) หมายเหต ค าพพากษาศาลปกครองสงสดคดนไดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการ ทดใหกบหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐในการใชดลพนจออกค าสงยายขาราชการใหไปปฏบตหนาทแหงใดนน การพจารณาขาราชการทไดรบค าสงใหไปปฏบตหนาทตามทไดมอบหมาย ในเรองดงกลาว ควรจะตองค านงถงความร ความสามารถ ประสบการณ ตลอดจนความประพฤต เพอน ามาใชเปนขอมลประกอบการพจารณากบความเหมาะสมกบหนาทความรบผดชอบและลกษณะของงานในต าแหนงทมอบหมาย รวมทงยงตองค านงถงเหตผลความจ าเปนทจะตองออกค าสง ใหขาราชการผนนไปปฏบตหนาทตามทไดรบมอบหมาย ทงน เพอใหบรรลผลตามเจตนารมณหรอวตถประสงคของกฎหมายและเกดประโยชนตอทางราชการอยางแทจรง (๓) การพจารณาคดเลอกผเสนอราคา

การทคณะกรรมการเปดซองสอบราคาไดพจารณาถงรายละเอยดของผลก าไรของผเสนอราคาต าสดทคาดวาจะไดรบ รวมทงคาใชจายในการด าเนนงาน ทงทเอกสารสอบราคาไมไดมการก าหนดใหน าเอารายละเอยดผลก าไรและคาใชจายในการด าเนนการเปนหลกเกณฑ ในการพจารณา คณะกรรมการเปดซองสอบราคาดงกลาว จงไมอาจอางเรองผลก าไรและประสทธภาพในการท างานของผเสนอราคาต าสดมาเปนเหตผลในการไมคดเลอกเปนผสอบราคาได เมอผเสนอราคาต าสดเปนผเสนอราคาทถกตองตามเงอนไขในเอกสารสอบราคาทมคณภาพ และคณสมบตเปนประโยชนตอทางราชการตามระเบยบวาดวยการพสด ดงนน ค าสงทอนมต จางผเสนอราคาต าสดอนดบท ๒ ใหเปนคสญญากบหนวยงานทางปกครองตามความเหนของ

๓๓

คณะกรรมการเปดซองสอบราคา ยอมเปนการใชดลพนจโดยมชอบ จงเปนค าสงทางปกครอง ทไมชอบดวยกฎหมาย

ผฟองคดฟองวำ ผถกฟองคดท ๑ (ผอ ำนวยกำรศนยพฒนำฝมอแรงงำนจงหวด ศรสะเกษ) ไดมประกำศศนยพฒนำฝมอแรงงำนจงหวดศรสะเกษ สอบรำคำจำงเหมำบรกำร จ ำนวน ๓ รำยกำร มผยนซองเสนอรำคำ ๔ รำย คอ ผฟองคดเสนอรำคำ ๑,๐๓๔,๑๐๐ บำท หำงหนสวนจ ำกด ฟ. เสนอรำคำ ๑,๐๙๓,๔๕๒ บำท หำงหนสวนจ ำกด ช. เสนอรำคำ ๑,๒๓๙,๕๐๓ บำท และบรษท อ. เสนอรำคำ ๑,๑๘๗,๙๐๕.๔๔ บำท ผถกฟองคดท ๒ (นำย ส.) ผถกฟองคดท ๓ (นำย ว.) และผถกฟองคดท ๔ (นำงสำว ร.) ซงเปนคณะกรรมกำรเปดซองสอบรำคำ พจำรณำแลวเหนควรรบรำคำของหำงหนสวนจ ำกด ฟ. ใหเปนผสอบรำคำได ในวงเงน ๑,๐๙๓,๔๕๒ บำท และไดเสนอให ผถกฟองคดท ๑ อนมตวำจำง ผฟองคดจงไดมหนงสอลงวนท ๓๐ กนยำยน ๒๕๔๗ ขอควำมเปนธรรมตอผถกฟองคดท ๑ ซงตอมำ ผถกฟองคดท ๑ ไดมหนงสอลงวนท ๒๑ ตลำคม ๒๕๔๗ ชแจงวำ กำรอนมตจำงหำงหนสวนจ ำกด ฟ. เปนผสอบรำคำไดนน เปนไปโดยชอบแลว ผฟองคดเหนวำ ผถกฟองคดทงสกระท ำกำรโดยไมชอบดวยกฎหมำย มเจตนำชวยเหลอหำงหนสวนจ ำกด ฟ. เปนเหตใหทำงรำชกำรไดรบควำมเสยหำย อกทงเปนกำรจงใจไมปฏบตตำมระเบยบส ำนกนำยกรฐมนตรวำดวยกำรพสด พ.ศ. ๒๕๓๕ และทแกไขเพมเตม จงน ำคดมำฟองขอใหเพกถอนค ำสงของผถกฟองคดท ๑ ทอนมตจำงหำงหนสวนจ ำกด ฟ. ในกำรสอบรำคำดงกลำวของศนยพฒนำฝมอแรงงำนจงหวด ศรสะเกษ และมค ำสงใหผฟองคดเปนผสอบรำคำได ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา ในกำรสอบรำคำครงน ผฟองคดเปนผเสนอรำคำต ำสด โดยเสนอรำคำรวมทงสำมประเภททรำคำ ๑,๐๓๔,๑๐๐ บำท แมวำกำรยนซองสอบรำคำ ผฟองคดไดท ำกำรขดลบ ตอเตม แกไข เปลยนแปลงในสวนของรำคำทเสนอในใบเสนอรำคำ โดยลงลำยมอชอก ำกบแตไมไดประทบตรำหำงฯ ซงคณะกรรมกำรเปดซองสอบรำคำมควำมเหนวำ ผฟองคดอำจจะตองถกตดสทธในกำรพจำรณำตำมขอ ๕.๓ (๔) ของเอกสำรสอบรำคำกตำม แตคณะกรรมกำรกไดใชดลพนจยอมรบรำคำของผฟองคดไวพจำรณำโดยเหนวำเพอควำม เปนธรรมและประโยชนตอศนยพฒนำฝมอแรงงำนจงหวดศรสะเกษ ประกอบกบไมปรำกฏวำ ผฟองคดขำดคณสมบตของกำรเปนผเสนอรำคำในเงอนไขขออนๆ ของเอกสำรสอบรำคำ ผฟองคดจงเปน ผเสนอราคาทมคณสมบตถกตองตามเงอนไขทก าหนดในเอกสารสอบราคาแลว อทธรณของ ผถกฟองคดท ๑ ทอำงวำ จำกประวตกำรท ำงำนทผำนมำ ไมมประสทธภำพในกำรปฏบตงำนตำมสญญำจำงและกอให เกดควำมเสยหำยแกทำงรำชกำรนน กรณดงกลาวเปนการพจารณานอกเหนอจากหลกเกณฑและสทธในการพจารณา ตำมขอ ๕.๑ ของเอกสำรสอบรำคำทก ำหนดใหศนยพฒนำฝมอแรงงำนจงหวดศรสะเกษ พจำรณำตดสนจำกรำคำรวมของทงสำมประเภทเปนหลก การทคณะกรรมการเปดซองสอบราคาไดพจารณาถงรายละเอยดของผลก าไรทผฟองคดคาดวา จะไดรบรวมทงคาใชจายในการด าเนนงานดวยนน จงไมเปนไปตามหลกเกณฑและสทธในการพจารณาตำมขอ ๕.๑ ดงกลำว ประกอบกบ ตำมขอ ๕ ของเอกสำรสอบรำคำไมไดมกำรก ำหนดใหน ำเอำรำยละเอยดผลก ำไรและคำใชจำยในกำรด ำเนนกำรเปนหลกเกณฑและสทธในกำร พจำรณำ

32

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 32 7/8/2561 0:04:22

๓๒

เกยวกบกำรรองทกขในกำรประชมเมอวนท ๒๕ สงหำคม ๒๕๕๒ มมตใหยกค ำรองทกขของผฟองคด จงเปนกำรออกค ำสงทไมชอบดวยกฎหมำย กำรทศำลปกครองชนตนมค ำพพำกษำใหเพกถอนค ำสงต ำรวจภธรภำค ๗ ท ๑๓๙๗/๒๕๕๑ ลงวนท ๑๔ พฤศจกำยน ๒๕๕๑ เฉพำะทแตงตงผฟองคดใหด ำรงต ำแหนงสำรวตรฝำยอ ำนวยกำร ต ำรวจภธรจงหวดรำชบร และมตอนกรรมกำรคณะกรรมกำรขำรำชกำรต ำรวจเกยวกบกำรรองทกข ท ำกำรแทนผถกฟองคดท ๒ ในกำรประชมครงท ๓๔/๒๕๕๒ เมอวนท ๒๕ สงหำคม ๒๕๕๒ ทใหยกค ำรองทกขของผฟองคด นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวย แตโดยทค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตนดงกลำวยงมไดก ำหนดเงอนเวลำทจะใหค ำพพำกษำ มผลบงคบ จงเหนควรใหแกไขค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตนในสวนดงกลำว พพำกษำแก ค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน เปนใหเพกถอนค ำสงต ำรวจภธรภำค ๗ ท ๑๓๙๗/๒๕๕๑ ลงวนท ๑๔ พฤศจกำยน ๒๕๕๑ เฉพำะทแตงตงผฟองคดใหด ำรงต ำแหนงสำรวตรฝำยอ ำนวยกำร ต ำรวจภธรจงหวดรำชบร ตงแตวนทมค ำสงดงกลำว และเพกถอนมตอนกรรมกำรคณะกรรมกำรขำรำชกำรต ำรวจเกยวกบกำรรองทกข ท ำกำรแทนผถกฟองคดท ๒ ในกำรประชมครงท ๓๔/๒๕๕๒ เมอวนท ๒๕ สงหำคม ๒๕๕๒ ทใหยกค ำรองทกขของผฟองคด ตงแตวนทมมตดงกลำว (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๒๕/๒๕๖๐) หมายเหต ค าพพากษาศาลปกครองสงสดคดนไดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการ ทดใหกบหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐในการใชดลพนจออกค าสงยายขาราชการใหไปปฏบตหนาทแหงใดนน การพจารณาขาราชการทไดรบค าสงใหไปปฏบตหนาทตามทไดมอบหมาย ในเรองดงกลาว ควรจะตองค านงถงความร ความสามารถ ประสบการณ ตลอดจนความประพฤต เพอน ามาใชเปนขอมลประกอบการพจารณากบความเหมาะสมกบหนาทความรบผดชอบและลกษณะของงานในต าแหนงทมอบหมาย รวมทงยงตองค านงถงเหตผลความจ าเปนทจะตองออกค าสง ใหขาราชการผนนไปปฏบตหนาทตามทไดรบมอบหมาย ทงน เพอใหบรรลผลตามเจตนารมณหรอวตถประสงคของกฎหมายและเกดประโยชนตอทางราชการอยางแทจรง (๓) การพจารณาคดเลอกผเสนอราคา

การทคณะกรรมการเปดซองสอบราคาไดพจารณาถงรายละเอยดของผลก าไรของผเสนอราคาต าสดทคาดวาจะไดรบ รวมทงคาใชจายในการด าเนนงาน ทงทเอกสารสอบราคาไมไดมการก าหนดใหน าเอารายละเอยดผลก าไรและคาใชจายในการด าเนนการเปนหลกเกณฑ ในการพจารณา คณะกรรมการเปดซองสอบราคาดงกลาว จงไมอาจอางเรองผลก าไรและประสทธภาพในการท างานของผเสนอราคาต าสดมาเปนเหตผลในการไมคดเลอกเปนผสอบราคาได เมอผเสนอราคาต าสดเปนผเสนอราคาทถกตองตามเงอนไขในเอกสารสอบราคาทมคณภาพ และคณสมบตเปนประโยชนตอทางราชการตามระเบยบวาดวยการพสด ดงนน ค าสงทอนมต จางผเสนอราคาต าสดอนดบท ๒ ใหเปนคสญญากบหนวยงานทางปกครองตามความเหนของ

๓๓

คณะกรรมการเปดซองสอบราคา ยอมเปนการใชดลพนจโดยมชอบ จงเปนค าสงทางปกครอง ทไมชอบดวยกฎหมาย

ผฟองคดฟองวำ ผถกฟองคดท ๑ (ผอ ำนวยกำรศนยพฒนำฝมอแรงงำนจงหวด ศรสะเกษ) ไดมประกำศศนยพฒนำฝมอแรงงำนจงหวดศรสะเกษ สอบรำคำจำงเหมำบรกำร จ ำนวน ๓ รำยกำร มผยนซองเสนอรำคำ ๔ รำย คอ ผฟองคดเสนอรำคำ ๑,๐๓๔,๑๐๐ บำท หำงหนสวนจ ำกด ฟ. เสนอรำคำ ๑,๐๙๓,๔๕๒ บำท หำงหนสวนจ ำกด ช. เสนอรำคำ ๑,๒๓๙,๕๐๓ บำท และบรษท อ. เสนอรำคำ ๑,๑๘๗,๙๐๕.๔๔ บำท ผถกฟองคดท ๒ (นำย ส.) ผถกฟองคดท ๓ (นำย ว.) และผถกฟองคดท ๔ (นำงสำว ร.) ซงเปนคณะกรรมกำรเปดซองสอบรำคำ พจำรณำแลวเหนควรรบรำคำของหำงหนสวนจ ำกด ฟ. ใหเปนผสอบรำคำได ในวงเงน ๑,๐๙๓,๔๕๒ บำท และไดเสนอให ผถกฟองคดท ๑ อนมตวำจำง ผฟองคดจงไดมหนงสอลงวนท ๓๐ กนยำยน ๒๕๔๗ ขอควำมเปนธรรมตอผถกฟองคดท ๑ ซงตอมำ ผถกฟองคดท ๑ ไดมหนงสอลงวนท ๒๑ ตลำคม ๒๕๔๗ ชแจงวำ กำรอนมตจำงหำงหนสวนจ ำกด ฟ. เปนผสอบรำคำไดนน เปนไปโดยชอบแลว ผฟองคดเหนวำ ผถกฟองคดทงสกระท ำกำรโดยไมชอบดวยกฎหมำย มเจตนำชวยเหลอหำงหนสวนจ ำกด ฟ. เปนเหตใหทำงรำชกำรไดรบควำมเสยหำย อกทงเปนกำรจงใจไมปฏบตตำมระเบยบส ำนกนำยกรฐมนตรวำดวยกำรพสด พ.ศ. ๒๕๓๕ และทแกไขเพมเตม จงน ำคดมำฟองขอใหเพกถอนค ำสงของผถกฟองคดท ๑ ทอนมตจำงหำงหนสวนจ ำกด ฟ. ในกำรสอบรำคำดงกลำวของศนยพฒนำฝมอแรงงำนจงหวด ศรสะเกษ และมค ำสงใหผฟองคดเปนผสอบรำคำได ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา ในกำรสอบรำคำครงน ผฟองคดเปนผเสนอรำคำต ำสด โดยเสนอรำคำรวมทงสำมประเภททรำคำ ๑,๐๓๔,๑๐๐ บำท แมวำกำรยนซองสอบรำคำ ผฟองคดไดท ำกำรขดลบ ตอเตม แกไข เปลยนแปลงในสวนของรำคำทเสนอในใบเสนอรำคำ โดยลงลำยมอชอก ำกบแตไมไดประทบตรำหำงฯ ซงคณะกรรมกำรเปดซองสอบรำคำมควำมเหนวำ ผฟองคดอำจจะตองถกตดสทธในกำรพจำรณำตำมขอ ๕.๓ (๔) ของเอกสำรสอบรำคำกตำม แตคณะกรรมกำรกไดใชดลพนจยอมรบรำคำของผฟองคดไวพจำรณำโดยเหนวำเพอควำม เปนธรรมและประโยชนตอศนยพฒนำฝมอแรงงำนจงหวดศรสะเกษ ประกอบกบไมปรำกฏวำ ผฟองคดขำดคณสมบตของกำรเปนผเสนอรำคำในเงอนไขขออนๆ ของเอกสำรสอบรำคำ ผฟองคดจงเปน ผเสนอราคาทมคณสมบตถกตองตามเงอนไขทก าหนดในเอกสารสอบราคาแลว อทธรณของ ผถกฟองคดท ๑ ทอำงวำ จำกประวตกำรท ำงำนทผำนมำ ไมมประสทธภำพในกำรปฏบตงำนตำมสญญำจำงและกอให เกดควำมเสยหำยแกทำงรำชกำรนน กรณดงกลาวเปนการพจารณานอกเหนอจากหลกเกณฑและสทธในการพจารณา ตำมขอ ๕.๑ ของเอกสำรสอบรำคำทก ำหนดใหศนยพฒนำฝมอแรงงำนจงหวดศรสะเกษ พจำรณำตดสนจำกรำคำรวมของทงสำมประเภทเปนหลก การทคณะกรรมการเปดซองสอบราคาไดพจารณาถงรายละเอยดของผลก าไรทผฟองคดคาดวา จะไดรบรวมทงคาใชจายในการด าเนนงานดวยนน จงไมเปนไปตามหลกเกณฑและสทธในการพจารณาตำมขอ ๕.๑ ดงกลำว ประกอบกบ ตำมขอ ๕ ของเอกสำรสอบรำคำไมไดมกำรก ำหนดใหน ำเอำรำยละเอยดผลก ำไรและคำใชจำยในกำรด ำเนนกำรเปนหลกเกณฑและสทธในกำร พจำรณำ

33

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 33 7/8/2561 0:04:22

๓๔

แตอยำงใด นอกจำกน กำรทผฟองคดจะมผลก ำไรจำกกำรท ำงำนเปนจ ำนวนมำกนอยเพยงใดนน เปนเรองผฟองคดเอง ซงกรณดงกลาวไมพอทฟงไดวา มผลท าใหเปนอปสรรคในการท างานและอาจเกดขอบกพรอง ไมมประสทธภาพในการท างานดงทคณะกรรมการเปดซองสอบราคาคาดหมาย และหำกผฟองคดท ำสญญำจำงเหมำบรกำรทงสำมประเภทแลว ไมอำจปฏบตตำมสญญำไดอยำงมประสทธภำพ ผถกฟองคดท ๑ ยอมมสทธตำมทก ำหนดในสญญำ เชน สงใหผฟองคดแกไขปรบปรงกำรท ำงำนหรอบอกเลกสญญำไดอยแลว ดงนน คณะกรรมการเปดซองสอบราคาจงไมอาจอางเรองผลก าไรและประสทธภาพในการท างานของผฟองคดดงกลาวมาเปนเหตผลในการ ไมคดเลอกผฟองคดซงเปนผเสนอราคาต าสดเปนผสอบราคาได เมอขอเทจจรงปรำกฏวำ ผฟองคดเปนผเสนอรำคำต ำสดและเปนผเสนอรำคำทถกตองตำมเงอนไขในเอกสำรสอบรำคำทมคณภำพและคณสมบตเปนประโยชนตอทำงรำชกำร ตำมขอ ๔๒ (๒) และ (๓)๓๕ ของระเบยบส ำนกนำยกรฐมนตรวำดวยกำรพสด พ.ศ. ๒๕๓๕ การทคณะกรรมการเปดซองสอบราคาเสนอใหผถกฟองคดท ๑ มค าสงอนมตจางหางหนสวนจ ากด ฟ. ซงเปนผเสนอราคาต าอนดบท ๒ โดยไมเสนอใหมค าสงอนมตจางผฟองคดซงเปนผเสนอราคาต าสด จงไมชอบดวยขอ ๔๒ (๓)๓๖ ของระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. ๒๕๓๕ ท ำใหค ำสงของผถกฟองคดท ๑ ทอนมตจำงหำงหนสวนจ ำกด ฟ. ใหเปนคสญญำกบศนยพฒนำฝมอแรงงำนจงหวดศรสะเกษ ตำมความเหนของคณะกรรมการเปดซองสอบราคา เปนค าสงทางปกครองทไมชอบดวยกฎหมาย เนองจากเปนการใชดลพนจโดยมชอบ ทศำลปกครองชนตนพพำกษำเพกถอนค ำสงของผถกฟองคดท ๑ ทอนมตจำงหำงหนสวนจ ำกด ฟ. ใหเขำท ำสญญำจำงเหมำบรกำรทงสำมประเภท กบศนยพฒนำฝมอแรงงำนจงหวดศรสะเกษ โดยใหมผลยอนหลงถงวนทออกค ำสงดงกลำว ใหยกฟองผถกฟองคดท ๒ ท ๓ และท ๔ โดยมขอสงเกตหรอแนวทำงปฏบตใหเปนไปตำมค ำพพำกษำวำ ผถกฟองคดท ๑ จะตองมค ำสง

๓๕ - ๓๖ ระเบยบส ำนกนำยกรฐมนตร วำดวยกำรพสด พ.ศ. ๒๕๓๕ ขอ ๔๒ คณะกรรมกำรเปดซองสอบรำคำมหนำทดงน

ฯลฯ ฯลฯ (๒) ตรวจสอบคณสมบตของผเสนอรำคำ ใบเสนอรำคำ แคตตำลอก หรอแบบรปและ

รำยกำรละเอยด แลวคดเลอกผเสนอรำคำทถกตองตำมเงอนไขในเอกสำรสอบรำคำ (๓) พจำรณำคดเลอกพสดหรองำนจำงของผเสนอรำคำทถกตองตำม (๒) ทมคณภำพและ

คณสมบตเปนประโยชนตอทำงรำชกำร และเสนอใหซอหรอจำงจำกรำยทคดเลอกไวแลว ซงเสนอรำคำต ำสด ในกรณทผเสนอรำคำต ำสดดงกลำวไมยอมเขำท ำสญญำหรอขอตกลงกบสวนรำชกำรใน

เวลำทก ำหนดตำมเอกสำรสอบรำคำ ใหคณะกรรมกำรพจำรณำจำกผเสนอรำคำต ำรำยถดไปตำมล ำดบ ถำมผเสนอรำคำเทำกนหลำยรำย ใหเรยกผเสนอรำคำดงกลำวมำขอใหเสนอรำคำใหม

พรอมกนดวยวธยนซองเสนอรำคำ ถำปรำกฏวำรำคำของผเสนอรำคำรำยทคณะกรรมกำรเหนสมควรซอหรอจำงสงกวำวงเงน

ทจะซอหรอจำง ใหคณะกรรมกำรเปดซองสอบรำคำด ำเนนกำรตำมขอ ๔๓ ฯลฯ ฯลฯ

๓๕

อนมตจำงผ ฟองคดใหเขำท ำสญญำจำงดงกลำวกบศนยพฒนำฝมอแรงงำนจงหวดศรสะเกษ แตเนองจำกไดมกำรท ำสญญำจำงกบหำงหนสวนจ ำกด ฟ. และสญญำไดสนสดลงแลว จงไมอำจมค ำสงอนมตจำงผฟองคดไดอกนน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวย พพำกษำยน (ค าพพากษา ศาลปกครองสงสดท อ.๓๐๖/๒๕๖๐)

๑.๔ กรณวนจฉยวาหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐกระท าการโดย ชอบดวยกฎหมาย

(๑) การพจารณาปรบอตราคาผานทางพเศษ

เมอการปรบอตราคาผานทางพเศษตามขอสญญาไมเปดโอกาสใหคสญญา ฝายหนงฝายใดปรบอตราคาผานทางพเศษไดเองตามอ าเภอใจ และการปรบอตราคาผานทางพเศษแตละครงตองผานขนตอนการพจารณาและเหนชอบจากคณะอนกรรมการพจารณาคาผานทางพเศษและหนวยงานทางปกครองทรบผดชอบ กอนทการทางพเศษแหงประเทศไทยจะไดด าเนนการจดท ารางประกาศก าหนดอตราคาผานทางพเศษเสนอรฐมนตรวากระทรวงคมนาคม พจารณาออกประกาศเพอใชบงคบ การทหนวยงานทางปกครองไดพจารณาปรบอตราคาผานทางพพาท เมอไดด าเนนการตามหลกเกณฑทกฎหมาย และเงอนไขทก าหนดในสญญา รวมทงได ก าหนดแนวการปฏบตสอดคลองกบแนวนโยบายแหงรฐ ซงก าหนดไวในรฐธรรมนญ ดงนน การพจารณาปรบอตราคาผานทางพเศษพพาท จงเปนไปโดยชอบดวยกฎหมายแลว

ผฟองคดฟองวำ ผถกฟองคดท ๑ (รฐมนตรวำกำรกระทรวงคมนำคม) ไดออกประกำศกระทรวงคมนำคมปรบขนคำผำนทำงพเศษสำยเฉลมมหำนคร และทำงพเศษศรรช เปนกำรสรำงภำระใหกบประชำชนเกนสมควร จงน ำคดมำฟองตอศำล ขอใหผถกฟองคดท ๑ ยกเลกประกำศกระทรวงคมนำคม เรอง กำรขนคำผำนทำงพเศษสำยเฉลมมหำนครและทำงพเศษศรรชทออกมำโดยไมชอบดวยกฎหมำย และใหผถกฟองคดท ๒ (คณะกรรมกำรกำรทำงพเศษแหงประเทศไทย) ด ำเนนกำรตอไป รวมทงให ผถกฟองคดท ๒ ออกประกำศหรอแจงขำวใหประชำชนไดรบทรำบ โดยทวกน ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอกำรทำงพเศษแหงประเทศไทยเปนรฐวสำหกจ ซงอยในกำรก ำกบดแลของผถกฟองคดท ๑ ท ำสญญำโครงกำรระบบทำงดวนขนท ๒ และสญญำ เพอกำรตอขยำยโครงกำรระบบทำงดวนขนท ๒ (สวนด) กบบรษท ท. จ ำกด (มหำชน) ตอมำ บรษท ท. ไดมหนงสอเสนอกำรทำงพเศษแหงประเทศไทยพจำรณำปรบอตรำคำผำนทำง ตำมมำตรำ ๑๙๓๗ แหง

๓๗ - ๓๘ พระรำชบญญตกำรทำงพเศษแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ มำตรำ ๑๙ ใหคณะกรรมกำรมอ ำนำจหนำทวำงนโยบำยและควบคมดแลโดยทวไปซงกจกำร

ของ กทพ. ก ำหนดอตรำคำผำนทำงพเศษโดยไดรบควำมเหนชอบจำกรฐมนตร และอ ำนำจหนำทเชนวำนใหรวมถง กำรออกขอบงคบในเรองดงตอไปน

(มตอหนำถดไป)

34

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 34 7/8/2561 0:04:22

๓๔

แตอยำงใด นอกจำกน กำรทผฟองคดจะมผลก ำไรจำกกำรท ำงำนเปนจ ำนวนมำกนอยเพยงใดนน เปนเรองผฟองคดเอง ซงกรณดงกลาวไมพอทฟงไดวา มผลท าใหเปนอปสรรคในการท างานและอาจเกดขอบกพรอง ไมมประสทธภาพในการท างานดงทคณะกรรมการเปดซองสอบราคาคาดหมาย และหำกผฟองคดท ำสญญำจำงเหมำบรกำรทงสำมประเภทแลว ไมอำจปฏบตตำมสญญำไดอยำงมประสทธภำพ ผถกฟองคดท ๑ ยอมมสทธตำมทก ำหนดในสญญำ เชน สงใหผฟองคดแกไขปรบปรงกำรท ำงำนหรอบอกเลกสญญำไดอยแลว ดงนน คณะกรรมการเปดซองสอบราคาจงไมอาจอางเรองผลก าไรและประสทธภาพในการท างานของผฟองคดดงกลาวมาเปนเหตผลในการ ไมคดเลอกผฟองคดซงเปนผเสนอราคาต าสดเปนผสอบราคาได เมอขอเทจจรงปรำกฏวำ ผฟองคดเปนผเสนอรำคำต ำสดและเปนผเสนอรำคำทถกตองตำมเงอนไขในเอกสำรสอบรำคำทมคณภำพและคณสมบตเปนประโยชนตอทำงรำชกำร ตำมขอ ๔๒ (๒) และ (๓)๓๕ ของระเบยบส ำนกนำยกรฐมนตรวำดวยกำรพสด พ.ศ. ๒๕๓๕ การทคณะกรรมการเปดซองสอบราคาเสนอใหผถกฟองคดท ๑ มค าสงอนมตจางหางหนสวนจ ากด ฟ. ซงเปนผเสนอราคาต าอนดบท ๒ โดยไมเสนอใหมค าสงอนมตจางผฟองคดซงเปนผเสนอราคาต าสด จงไมชอบดวยขอ ๔๒ (๓)๓๖ ของระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. ๒๕๓๕ ท ำใหค ำสงของผถกฟองคดท ๑ ทอนมตจำงหำงหนสวนจ ำกด ฟ. ใหเปนคสญญำกบศนยพฒนำฝมอแรงงำนจงหวดศรสะเกษ ตำมความเหนของคณะกรรมการเปดซองสอบราคา เปนค าสงทางปกครองทไมชอบดวยกฎหมาย เนองจากเปนการใชดลพนจโดยมชอบ ทศำลปกครองชนตนพพำกษำเพกถอนค ำสงของผถกฟองคดท ๑ ทอนมตจำงหำงหนสวนจ ำกด ฟ. ใหเขำท ำสญญำจำงเหมำบรกำรทงสำมประเภท กบศนยพฒนำฝมอแรงงำนจงหวดศรสะเกษ โดยใหมผลยอนหลงถงวนทออกค ำสงดงกลำว ใหยกฟองผถกฟองคดท ๒ ท ๓ และท ๔ โดยมขอสงเกตหรอแนวทำงปฏบตใหเปนไปตำมค ำพพำกษำวำ ผถกฟองคดท ๑ จะตองมค ำสง

๓๕ - ๓๖ ระเบยบส ำนกนำยกรฐมนตร วำดวยกำรพสด พ.ศ. ๒๕๓๕ ขอ ๔๒ คณะกรรมกำรเปดซองสอบรำคำมหนำทดงน

ฯลฯ ฯลฯ (๒) ตรวจสอบคณสมบตของผเสนอรำคำ ใบเสนอรำคำ แคตตำลอก หรอแบบรปและ

รำยกำรละเอยด แลวคดเลอกผเสนอรำคำทถกตองตำมเงอนไขในเอกสำรสอบรำคำ (๓) พจำรณำคดเลอกพสดหรองำนจำงของผเสนอรำคำทถกตองตำม (๒) ทมคณภำพและ

คณสมบตเปนประโยชนตอทำงรำชกำร และเสนอใหซอหรอจำงจำกรำยทคดเลอกไวแลว ซงเสนอรำคำต ำสด ในกรณทผเสนอรำคำต ำสดดงกลำวไมยอมเขำท ำสญญำหรอขอตกลงกบสวนรำชกำรใน

เวลำทก ำหนดตำมเอกสำรสอบรำคำ ใหคณะกรรมกำรพจำรณำจำกผเสนอรำคำต ำรำยถดไปตำมล ำดบ ถำมผเสนอรำคำเทำกนหลำยรำย ใหเรยกผเสนอรำคำดงกลำวมำขอใหเสนอรำคำใหม

พรอมกนดวยวธยนซองเสนอรำคำ ถำปรำกฏวำรำคำของผเสนอรำคำรำยทคณะกรรมกำรเหนสมควรซอหรอจำงสงกวำวงเงน

ทจะซอหรอจำง ใหคณะกรรมกำรเปดซองสอบรำคำด ำเนนกำรตำมขอ ๔๓ ฯลฯ ฯลฯ

๓๕

อนมตจำงผ ฟองคดใหเขำท ำสญญำจำงดงกลำวกบศนยพฒนำฝมอแรงงำนจงหวดศรสะเกษ แตเนองจำกไดมกำรท ำสญญำจำงกบหำงหนสวนจ ำกด ฟ. และสญญำไดสนสดลงแลว จงไมอำจมค ำสงอนมตจำงผฟองคดไดอกนน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวย พพำกษำยน (ค าพพากษา ศาลปกครองสงสดท อ.๓๐๖/๒๕๖๐)

๑.๔ กรณวนจฉยวาหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐกระท าการโดย ชอบดวยกฎหมาย

(๑) การพจารณาปรบอตราคาผานทางพเศษ

เมอการปรบอตราคาผานทางพเศษตามขอสญญาไมเปดโอกาสใหคสญญา ฝายหนงฝายใดปรบอตราคาผานทางพเศษไดเองตามอ าเภอใจ และการปรบอตราคาผานทางพเศษแตละครงตองผานขนตอนการพจารณาและเหนชอบจากคณะอนกรรมการพจารณาคาผานทางพเศษและหนวยงานทางปกครองทรบผดชอบ กอนทการทางพเศษแหงประเทศไทยจะไดด าเนนการจดท ารางประกาศก าหนดอตราคาผานทางพเศษเสนอรฐมนตรวากระทรวงคมนาคม พจารณาออกประกาศเพอใชบงคบ การทหนวยงานทางปกครองไดพจารณาปรบอตราคาผานทางพพาท เมอไดด าเนนการตามหลกเกณฑทกฎหมาย และเงอนไขทก าหนดในสญญา รวมทงได ก าหนดแนวการปฏบตสอดคลองกบแนวนโยบายแหงรฐ ซงก าหนดไวในรฐธรรมนญ ดงนน การพจารณาปรบอตราคาผานทางพเศษพพาท จงเปนไปโดยชอบดวยกฎหมายแลว

ผฟองคดฟองวำ ผถกฟองคดท ๑ (รฐมนตรวำกำรกระทรวงคมนำคม) ไดออกประกำศกระทรวงคมนำคมปรบขนคำผำนทำงพเศษสำยเฉลมมหำนคร และทำงพเศษศรรช เปนกำรสรำงภำระใหกบประชำชนเกนสมควร จงน ำคดมำฟองตอศำล ขอใหผถกฟองคดท ๑ ยกเลกประกำศกระทรวงคมนำคม เรอง กำรขนคำผำนทำงพเศษสำยเฉลมมหำนครและทำงพเศษศรรชทออกมำโดยไมชอบดวยกฎหมำย และใหผถกฟองคดท ๒ (คณะกรรมกำรกำรทำงพเศษแหงประเทศไทย) ด ำเนนกำรตอไป รวมทงให ผถกฟองคดท ๒ ออกประกำศหรอแจงขำวใหประชำชนไดรบทรำบ โดยทวกน ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอกำรทำงพเศษแหงประเทศไทยเปนรฐวสำหกจ ซงอยในกำรก ำกบดแลของผถกฟองคดท ๑ ท ำสญญำโครงกำรระบบทำงดวนขนท ๒ และสญญำ เพอกำรตอขยำยโครงกำรระบบทำงดวนขนท ๒ (สวนด) กบบรษท ท. จ ำกด (มหำชน) ตอมำ บรษท ท. ไดมหนงสอเสนอกำรทำงพเศษแหงประเทศไทยพจำรณำปรบอตรำคำผำนทำง ตำมมำตรำ ๑๙๓๗ แหง

๓๗ - ๓๘ พระรำชบญญตกำรทำงพเศษแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ มำตรำ ๑๙ ใหคณะกรรมกำรมอ ำนำจหนำทวำงนโยบำยและควบคมดแลโดยทวไปซงกจกำร

ของ กทพ. ก ำหนดอตรำคำผำนทำงพเศษโดยไดรบควำมเหนชอบจำกรฐมนตร และอ ำนำจหนำทเชนวำนใหรวมถง กำรออกขอบงคบในเรองดงตอไปน

(มตอหนำถดไป)

35

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 35 7/8/2561 0:04:22

๓๖

พระรำชบญญตกำรทำงพเศษแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ และตำมเงอนไขในสญญำขอ ๑๑.๓ ของสญญำโครงกำรระบบทำงดวนขนท ๒ และขอ ๖ ข ของสญญำเพอกำรตอขยำยโครงกำรระบบทำงดวนขนท ๒ ท ใหสทธคสญญำทงสองฝำยในกำรพจำรณำปรบอตรำคำผำนทำงพเศษได ทกระยะเวลำ ๕ ป โดยอยบนหลกเกณฑกำรค ำนวณอตรำคำผำนทำงบนพนฐำนอตรำเพมของดชนผบรโภคส ำหรบกรงเทพมหำนครทออกโดยกระทรวงพำณชยลำสด ซงผถกฟองคดท ๒ ไดมมตเหนชอบกำรขอปรบอตรำคำผำนทำงใหมดงกลำว ตอมำ ไดมประกำศกระทรวงคมนำคม เรอง ก ำหนดใหทำงพเศษเฉลมมหำนคร และทำงพเศษศรรชเปนทำงตองเสยคำผำนพเศษ ประเภทของ รถทตองเสยหรอยกเวนคำผำนทำงพเศษ และอตรำคำผำนทำงพเศษ พ.ศ. ๒๕๕๑ โดยประกำศ ในรำชกจจำนเบกษำและมผลใชบงคบแลว จงเหนไดวำ ผถกฟองคดทงสองเปนผ มอ านาจ ตามกฎหมายในการออกประกาศทพพาทและไดใชอ านาจในการด าเนนการโดยถกตองตาม มาตรา ๑๙ (๑๓)๓๘ แหงพระราชบญญตดงกลาว สวนกำรพจำรณำปรบอตรำคำผำนทำงพเศษส ำหรบทำงพเศษเฉลมมหำนคร ทำงพเศษศรรช และทำงพเศษศรรช (สวนด) จะเปนไปตำมเงอนไข หลกเกณฑ และระยะเวลำทก ำหนดไวตำมสญญำโครงกำรระบบทำงดวนขนท ๒ และสญญำ เพอกำรตอขยำยฯ และตำมควำมเหนของส ำนกงำนอยกำรสงสด สวนการทจะปรบอตราเพมขนหรอไมตองพจารณาวาดชนผบรโภคเพมขนถงจ านวนเตม ๕ บาท ตามสญญาฯ หรอไม หากดชนผบรโภคเพมขนไมถงจ านวนเตม ๕ บาท การทางพเศษแหงประเทศไทยจะไมปรบอตราคาผาน (ตอจำกเชงอรรถท ๓๗ -๓๘)

(๑) กำรปฏบตกำรใหเปนไปตำมวตถประสงคและอ ำนำจหนำทตำมมำตรำ ๘ และมำตรำ ๑๐ (๒) กำรประชมและกำรด ำเนนกจกำรของคณะกรรมกำรและคณะอนกรรมกำร (๓) กำรบรหำรและกำรควบคมทำงกำรเงน (๔) กำรจดแบงสวนงำนและวธปฏบตงำน (๕) กำรปฏบตงำนของผวำกำร และกำรมอบใหผอนปฏบตงำนแทนผวำกำร (๖) กำรจำยคำพำหนะ เบยเลยงเดนทำง คำเชำทพก คำลวงเวลำ เบยประชม คำตอบแทนและ

กำรจำยเงนอน ๆ (๗) กำรบรหำรงำนบคคล กำรบรรจ แตงตง กำรเลอนขนเงนเดอนหรอคำจำงกำรออกจำก

ต ำแหนง ถอดถอน วนย กำรลงโทษพนกงำนและลกจำง ตลอดจนกำรก ำหนดเงนเดอนและเงนอน (๘) กองทนสงเครำะหหรอกำรสงเครำะหอนเพอสวสดกำรของพนกงำน ลกจำงและครอบครว

โดยไดรบควำมเหนชอบจำกกระทรวงกำรคลง (๙) กำรรองทกขและกำรอทธรณกำรลงโทษของพนกงำนและลกจำง (๑๐) เครองแบบพนกงำนและลกจำง (๑๑) กำรรกษำควำมปลอดภยในกำรใชและรกษำทรพยสนของ กทพ. (๑๒) กำรรกษำควำมสะอำดและควำมเปนระเบยบเรยบรอยภำยในทำงพเศษ (๑๓) กำรจดเกบคำผำนทำงพเศษ ขอบงคบใดทมขอควำมจ ำกดอ ำนำจของผวำกำรในกำรท ำนตกรรมไวประกำรใด เมอไดประกำศ

ในรำชกจจำนเบกษำแลวใหใชบงคบได

๓๗

ทางพเศษ ซงเปนการพจารณาทครอบคลมถงการคมครองผบรโภคอยดวยแลว และกำรทกำรทำงพเศษแหงประเทศไทยซงเปนรฐวสำหกจไดใหเอกชนเขำมำมสวนรวมและลงทนเพอพฒนำระบบ กำรคมนำคมของประเทศ รวมทงขยำยโครงขำยของระบบทำงพเศษ โดยผใชบรกำรจะตองเปนผรบผดชอบคำใชจำยทเพมขนตำมระยะทำงของกำรใชบรกำรและในอตรำตำมทผมอ ำนำจตำมกฎหมำยก ำหนดขนภำยใตกำรก ำกบดแลของรฐบำล เมอพจำรณำมำตรำ ๔๗๓๙ แหงพระรำชบญญตกำรทำงพเศษแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ จะเหนไดวำ กำรทำงพเศษแหงประเทศไทยจดใหม กำรเกบเงนคำผำนทำงพเศษกเพอน ำเงนรำยไดสงคนรฐผอนช ำระเงนทกยมน ำมำลงทนในโครงกำรตำง ๆกำรด ำเนนกำรของกำรทำงพเศษแหงประเทศไทยจงมใชกำรแสวงหำผลประโยชนในทำงธรก จ หำกแตเปนกำรด ำเนนกำรเพอประโยชนสำธำรณะอนเปนกำรแกไขปญหำจรำจรของประเทศ และรำยไดสวนหนงยงจะน ำไปใชในกำรบ ำรงรกษำทำงพเศษใหมสภำพกำรใชงำนไดอยำงปลอดภยตลอดเวลำ รวมถงยงตองน ำไปใชในกำรลงทนกอสรำงโครงกำรใหมๆ กำรจดเกบคำผำนทำงพเศษ จงเปนกำรลดภำระหนสำธำรณะของประเทศ และเปนไปตำมหลกควำมยตธรรมในสงคมทใหผใชทำงเปนผจำย ไมใชน ำเงนภำษของประชำชนทงประเทศมำใชจำยเพอประโยชนของคนกลมหนงทใช ทำงพเศษโดยไดค ำนงถงกำรคมครองผบรโภคอยดวยแลว นอกจำกนน กำรพจำรณำปรบอตรำคำผำนทำงพเศษตำมสญญำฯ แตละครง ตองผำนขนตอนกำรพจำรณำและเหนชอบจำกคณะอนกรรมกำรพจำรณำคำผำนทำงพเศษและผถกฟองคดท ๒ กอนทกำรทำงพเศษแหงประเทศไทยจะไดด ำเนนกำรจดท ำรำงประกำศกระทรวงคมนำคมฯ เพอก ำหนดอตรำคำผำนทำงพเศษเสนอผถกฟองคดท ๑ พจำรณำออกประกำศกระทรวงคมนำคมฯ เพอใชบงคบตอไป ซงตามขอสญญาไมเปดโอกาสใหคสญญาฝายหนงฝายใดปรบอตราคาผานทางพเศษไดเองตามอ าเภอใจ เพอเปนกำรปองกนไมใหอตรำคำผำนทำงพเศษทปรบเพมสงเกนควรอนจะเปนกำรกอภำระใหแกผใชทำงและเพอใหเกด ควำมเปนธรรมและประโยชนสงสดแกผใชทำง แตหำกไมมกำรปรบอตรำคำผำนทำงพเศษตำมสญญำแลว บรษทรวมลงทนอำจใชสทธเรยกรองใหกำรทำงพเศษแหงประเทศไทยชดเชยรำยไดสวนทขำดหำยไป จำกจ ำนวนเงนทควรไดรบ ซงจะเปนภำระตอภำครฐ และอำจจะท ำใหเกดภำวะขำดควำมเชอมนทเอกชนมตอรฐบำลในกำรเขำรวมลงทนในโครงกำรอนๆ ได ดงนน การทผถกฟองคดทงสองด าเนนการปรบอตราคาผานทางพเศษดงกลาวจงจ าเปนตองค านงถงเงอนไขทก าหนดในสญญาโครงการระบบทางดวนขนท ๒ และสญญาเพอการตอขยายโครงการระบบทางดวนขนท ๒ (สวนด) และตองปฏบตตำม

๓๙ พระรำชบญญตกำรทำงพเศษแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ มำตรำ ๔๗ รำยไดท กทพ. ไดรบจำกกำรด ำเนนกำรในปหนง ๆ ใหตกเปนของ กทพ. ส ำหรบเปน

คำใชจำยในกำรด ำเนนงำน และเมอไดหกรำยจำยส ำหรบกำรด ำเนนงำน คำภำระตำง ๆ ทเหมำะสม รวมตลอดถง คำบ ำรงรกษำ คำเสอมรำคำ เงนส ำรองตำมมำตรำ ๑๒ และเงนสมทบกองทนสงเครำะหหรอกำรสงเครำะหอนตำม มำตรำ ๔๕ และเงนลงทนตำมทไดรบควำมเหนชอบจำกคณะรฐมนตรแลว เหลอเทำใดใหน ำสงเปนรำยไดของรฐ

ในกรณทรำยไดไมเพยงพอส ำหรบกรณตำมวรรคหนง นอกจำกเงนส ำรองตำมมำตรำ ๑๒ และ กทพ. ไมสำมำรถหำเงนทอนได รฐพงจำยเงนใหแก กทพ. เทำจ ำนวนทจ ำเปนตอกำรด ำเนนงำนของ กทพ.

36

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 36 7/8/2561 0:04:23

๓๖

พระรำชบญญตกำรทำงพเศษแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ และตำมเงอนไขในสญญำขอ ๑๑.๓ ของสญญำโครงกำรระบบทำงดวนขนท ๒ และขอ ๖ ข ของสญญำเพอกำรตอขยำยโครงกำรระบบทำงดวนขนท ๒ ท ใหสทธคสญญำทงสองฝำยในกำรพจำรณำปรบอตรำคำผำนทำงพเศษได ทกระยะเวลำ ๕ ป โดยอยบนหลกเกณฑกำรค ำนวณอตรำคำผำนทำงบนพนฐำนอตรำเพมของดชนผบรโภคส ำหรบกรงเทพมหำนครทออกโดยกระทรวงพำณชยลำสด ซงผถกฟองคดท ๒ ไดมมตเหนชอบกำรขอปรบอตรำคำผำนทำงใหมดงกลำว ตอมำ ไดมประกำศกระทรวงคมนำคม เรอง ก ำหนดใหทำงพเศษเฉลมมหำนคร และทำงพเศษศรรชเปนทำงตองเสยคำผำนพเศษ ประเภทของ รถทตองเสยหรอยกเวนคำผำนทำงพเศษ และอตรำคำผำนทำงพเศษ พ.ศ. ๒๕๕๑ โดยประกำศ ในรำชกจจำนเบกษำและมผลใชบงคบแลว จงเหนไดวำ ผถกฟองคดทงสองเปนผ มอ านาจ ตามกฎหมายในการออกประกาศทพพาทและไดใชอ านาจในการด าเนนการโดยถกตองตาม มาตรา ๑๙ (๑๓)๓๘ แหงพระราชบญญตดงกลาว สวนกำรพจำรณำปรบอตรำคำผำนทำงพเศษส ำหรบทำงพเศษเฉลมมหำนคร ทำงพเศษศรรช และทำงพเศษศรรช (สวนด) จะเปนไปตำมเงอนไข หลกเกณฑ และระยะเวลำทก ำหนดไวตำมสญญำโครงกำรระบบทำงดวนขนท ๒ และสญญำ เพอกำรตอขยำยฯ และตำมควำมเหนของส ำนกงำนอยกำรสงสด สวนการทจะปรบอตราเพมขนหรอไมตองพจารณาวาดชนผบรโภคเพมขนถงจ านวนเตม ๕ บาท ตามสญญาฯ หรอไม หากดชนผบรโภคเพมขนไมถงจ านวนเตม ๕ บาท การทางพเศษแหงประเทศไทยจะไมปรบอตราคาผาน (ตอจำกเชงอรรถท ๓๗ -๓๘)

(๑) กำรปฏบตกำรใหเปนไปตำมวตถประสงคและอ ำนำจหนำทตำมมำตรำ ๘ และมำตรำ ๑๐ (๒) กำรประชมและกำรด ำเนนกจกำรของคณะกรรมกำรและคณะอนกรรมกำร (๓) กำรบรหำรและกำรควบคมทำงกำรเงน (๔) กำรจดแบงสวนงำนและวธปฏบตงำน (๕) กำรปฏบตงำนของผวำกำร และกำรมอบใหผอนปฏบตงำนแทนผวำกำร (๖) กำรจำยคำพำหนะ เบยเลยงเดนทำง คำเชำทพก คำลวงเวลำ เบยประชม คำตอบแทนและ

กำรจำยเงนอน ๆ (๗) กำรบรหำรงำนบคคล กำรบรรจ แตงตง กำรเลอนขนเงนเดอนหรอคำจำงกำรออกจำก

ต ำแหนง ถอดถอน วนย กำรลงโทษพนกงำนและลกจำง ตลอดจนกำรก ำหนดเงนเดอนและเงนอน (๘) กองทนสงเครำะหหรอกำรสงเครำะหอนเพอสวสดกำรของพนกงำน ลกจำงและครอบครว

โดยไดรบควำมเหนชอบจำกกระทรวงกำรคลง (๙) กำรรองทกขและกำรอทธรณกำรลงโทษของพนกงำนและลกจำง (๑๐) เครองแบบพนกงำนและลกจำง (๑๑) กำรรกษำควำมปลอดภยในกำรใชและรกษำทรพยสนของ กทพ. (๑๒) กำรรกษำควำมสะอำดและควำมเปนระเบยบเรยบรอยภำยในทำงพเศษ (๑๓) กำรจดเกบคำผำนทำงพเศษ ขอบงคบใดทมขอควำมจ ำกดอ ำนำจของผวำกำรในกำรท ำนตกรรมไวประกำรใด เมอไดประกำศ

ในรำชกจจำนเบกษำแลวใหใชบงคบได

๓๗

ทางพเศษ ซงเปนการพจารณาทครอบคลมถงการคมครองผบรโภคอยดวยแลว และกำรทกำรทำงพเศษแหงประเทศไทยซงเปนรฐวสำหกจไดใหเอกชนเขำมำมสวนรวมและลงทนเพอพฒนำระบบ กำรคมนำคมของประเทศ รวมทงขยำยโครงขำยของระบบทำงพเศษ โดยผใชบรกำรจะตองเปนผรบผดชอบคำใชจำยทเพมขนตำมระยะทำงของกำรใชบรกำรและในอตรำตำมทผมอ ำนำจตำมกฎหมำยก ำหนดขนภำยใตกำรก ำกบดแลของรฐบำล เมอพจำรณำมำตรำ ๔๗๓๙ แหงพระรำชบญญตกำรทำงพเศษแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ จะเหนไดวำ กำรทำงพเศษแหงประเทศไทยจดใหม กำรเกบเงนคำผำนทำงพเศษกเพอน ำเงนรำยไดสงคนรฐผอนช ำระเงนทกยมน ำมำลงทนในโครงกำรตำง ๆกำรด ำเนนกำรของกำรทำงพเศษแหงประเทศไทยจงมใชกำรแสวงหำผลประโยชนในทำงธรก จ หำกแตเปนกำรด ำเนนกำรเพอประโยชนสำธำรณะอนเปนกำรแกไขปญหำจรำจรของประเทศ และรำยไดสวนหนงยงจะน ำไปใชในกำรบ ำรงรกษำทำงพเศษใหมสภำพกำรใชงำนไดอยำงปลอดภยตลอดเวลำ รวมถงยงตองน ำไปใชในกำรลงทนกอสรำงโครงกำรใหมๆ กำรจดเกบคำผำนทำงพเศษ จงเปนกำรลดภำระหนสำธำรณะของประเทศ และเปนไปตำมหลกควำมยตธรรมในสงคมทใหผใชทำงเปนผจำย ไมใชน ำเงนภำษของประชำชนทงประเทศมำใชจำยเพอประโยชนของคนกลมหนงทใช ทำงพเศษโดยไดค ำนงถงกำรคมครองผบรโภคอยดวยแลว นอกจำกนน กำรพจำรณำปรบอตรำคำผำนทำงพเศษตำมสญญำฯ แตละครง ตองผำนขนตอนกำรพจำรณำและเหนชอบจำกคณะอนกรรมกำรพจำรณำคำผำนทำงพเศษและผถกฟองคดท ๒ กอนทกำรทำงพเศษแหงประเทศไทยจะไดด ำเนนกำรจดท ำรำงประกำศกระทรวงคมนำคมฯ เพอก ำหนดอตรำคำผำนทำงพเศษเสนอผถกฟองคดท ๑ พจำรณำออกประกำศกระทรวงคมนำคมฯ เพอใชบงคบตอไป ซงตามขอสญญาไมเปดโอกาสใหคสญญาฝายหนงฝายใดปรบอตราคาผานทางพเศษไดเองตามอ าเภอใจ เพอเปนกำรปองกนไมใหอตรำคำผำนทำงพเศษทปรบเพมสงเกนควรอนจะเปนกำรกอภำระใหแกผใชทำงและเพอใหเกด ควำมเปนธรรมและประโยชนสงสดแกผใชทำง แตหำกไมมกำรปรบอตรำคำผำนทำงพเศษตำมสญญำแลว บรษทรวมลงทนอำจใชสทธเรยกรองใหกำรทำงพเศษแหงประเทศไทยชดเชยรำยไดสวนทขำดหำยไป จำกจ ำนวนเงนทควรไดรบ ซงจะเปนภำระตอภำครฐ และอำจจะท ำใหเกดภำวะขำดควำมเชอมนทเอกชนมตอรฐบำลในกำรเขำรวมลงทนในโครงกำรอนๆ ได ดงนน การทผถกฟองคดทงสองด าเนนการปรบอตราคาผานทางพเศษดงกลาวจงจ าเปนตองค านงถงเงอนไขทก าหนดในสญญาโครงการระบบทางดวนขนท ๒ และสญญาเพอการตอขยายโครงการระบบทางดวนขนท ๒ (สวนด) และตองปฏบตตำม

๓๙ พระรำชบญญตกำรทำงพเศษแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ มำตรำ ๔๗ รำยไดท กทพ. ไดรบจำกกำรด ำเนนกำรในปหนง ๆ ใหตกเปนของ กทพ. ส ำหรบเปน

คำใชจำยในกำรด ำเนนงำน และเมอไดหกรำยจำยส ำหรบกำรด ำเนนงำน คำภำระตำง ๆ ทเหมำะสม รวมตลอดถง คำบ ำรงรกษำ คำเสอมรำคำ เงนส ำรองตำมมำตรำ ๑๒ และเงนสมทบกองทนสงเครำะหหรอกำรสงเครำะหอนตำม มำตรำ ๔๕ และเงนลงทนตำมทไดรบควำมเหนชอบจำกคณะรฐมนตรแลว เหลอเทำใดใหน ำสงเปนรำยไดของรฐ

ในกรณทรำยไดไมเพยงพอส ำหรบกรณตำมวรรคหนง นอกจำกเงนส ำรองตำมมำตรำ ๑๒ และ กทพ. ไมสำมำรถหำเงนทอนได รฐพงจำยเงนใหแก กทพ. เทำจ ำนวนทจ ำเปนตอกำรด ำเนนงำนของ กทพ.

37

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 37 7/8/2561 0:04:23

๓๘

มำตรำ ๑๙๔๐ และมำตรำ ๓๙๔๑ แหงพระรำชบญญตกำรทำงพเศษแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ ซงแนวปฏบตของผถกฟองคดทงสองดงกลำวมหลกกำรทสอดคลองกบแนวนโยบำยแหงรฐตำมทก ำหนด ในมำตรำ ๘๓๔๒ และมำตรำ ๘๔๔๓ ของรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย พทธศกรำช ๒๕๕๐ ดวยแลว

๔๐ อำงแลวในเชงอรรถท ๓๗ – ๓๘ หนำ ๓๕ – ๓๖ ๔๑ พระรำชบญญตกำรทำงพเศษแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๐

มำตรำ ๓๙ ใหรฐมนตรประกำศในรำชกจจำนเบกษำก ำหนด (๑) ทำงพเศษสำยใดตลอดทงสำยหรอบำงสวนทตองเสยคำผำนทำงพเศษ

(๒) อตรำคำผำนทำงพเศษตำม (๑) ตำมทคณะกรรมกำรก ำหนด (๓) ประเภทของรถทตองเสยหรอยกเวนคำผำนทำงพเศษตำม (๑)

๔๒ - ๔๓ รฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย พทธศกรำช ๒๕๕๐ มำตรำ ๘๓ รฐตองสงเสรมและสนบสนนใหมกำรด ำเนนกำรตำมแนวปรชญำเศรษฐกจพอเพยง มำตรำ ๘๔ รฐตองด ำเนนกำรตำมแนวนโยบำยดำนเศรษฐกจ ดงตอไปน (๑) สนบสนนระบบเศรษฐกจแบบเสรและเปนธรรมโดยอำศยกลไกตลำด และสนบสนนใหมกำร

พฒนำเศรษฐกจอยำงยงยน โดยตองยกเลกและละเวนกำรตรำกฎหมำยและกฎเกณฑทควบคมธรกจ ซงมบทบญญตทไมสอดคลองกบควำมจ ำเปนทำงเศรษฐกจ และตองไมประกอบกจกำรทมลกษณะเปนกำรแขงขนกบเอกชน เวนแต มควำมจ ำเปนเพอประโยชนในกำรรกษำควำมมนคงของรฐ รกษำผลประโยชนสวนรวม หรอกำรจดใหมสำธำรณปโภค

(๒) สนบสนนใหมกำรใชหลกคณธรรม จรยธรรม และหลกธรรมำภบำล ควบคกบกำรประกอบกจกำร

(๓) ควบคมใหมกำรรกษำวนยกำรเงนกำรคลงเพอสนบสนนเสถยรภำพและควำมมนคงทำงเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ปรบปรงระบบกำรจดเกบภำษอำกรใหมควำมเปนธรรมและสอดคลองกบกำรเปลยนแปลงของสภำพเศรษฐกจและสงคม

(๔) จดใหมกำรออมเพอกำรด ำรงชพในยำมชรำแกประชำชนและเจำหนำทของรฐอยำงทวถง (๕) ก ำกบใหกำรประกอบกจกำรมกำรแขงขนอยำงเสรและเปนธรรม ปองกนกำรผกขำดตดตอน

ไมวำโดยทำงตรงหรอทำงออม และคมครองผบรโภค (๖) ด ำเนนกำรใหมกำรกระจำยรำยไดอยำงเปนธรรม คมครอง สงเสรมและขยำยโอกำสในกำร

ประกอบอำชพของประชำชนเพอกำรพฒนำเศรษฐกจ รวมทงสงเสรมและสนบสนนกำรพฒนำภมปญญำทองถนและภมปญญำไทย เพอใชในกำรผลตสนคำ บรกำร และกำรประกอบอำชพ

(๗) สงเสรมใหประชำกรวยท ำงำนมงำนท ำ คมครองแรงงำนเดกและสตร จดระบบแรงงำนสมพนธและระบบไตรภำคทผท ำงำนมสทธเลอกผแทนของตน จดระบบประกนสงคม รวมทงคมครองใหผท ำงำนทมคณคำ อยำงเดยวกนไดรบคำตอบแทน สทธประโยชน และสวสดกำรทเปนธรรมโดยไมเลอกปฏบต

(๘) คมครองและรกษำผลประโยชนของเกษตรกรในกำรผลตและกำรตลำด สงเสรมใหสนคำเกษตรไดรบผลตอบแทนสงสด รวมทงสงเสรมกำรรวมกลมของเกษตรกรในรปของสภำเกษตรกรเพอวำงแผนกำรเกษตรและรกษำผลประโยชนรวมกนของเกษตรกร

(๙) สงเสรม สนบสนน และคมครองระบบสหกรณใหเปนอสระ และกำรรวมกลมกำรประกอบอำชพหรอวชำชพตลอดทงกำรรวมกลมของประชำชนเพอด ำเนนกจกำรดำนเศรษฐกจ

(มตอหนำถดไป)

๓๙

ประกำศกระทรวงคมนำคม เรอง ก ำหนดใหทำงพเศษเฉลมมหำนคร และทำงพเศษศรรชเปนทำงตองเสยคำผำนทำงพเศษ ประเภทของรถทตองเสยหรอยกเวนคำผำนทำงพเศษ และอตรำคำผำนทำงพเศษ พ.ศ. ๒๕๕๑ จงชอบดวยกฎหมำย (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๓๔๘/๒๕๖๐)

หมายเหต ค าพพากษาศาลปกครองสงสดคดนไดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการ ทดใหกบหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐในการใชอ านาจพจารณาทางปกครองจดท าบรการสาธารณะเรองใด หากฝายปกครองไดด าเนนการใหเปนไปตามเจตนารมณหรอวตถประสงคของกฎหมายทใหอ านาจกระท าการในเรองนนๆ และไดปฏบตใหเปนไปตามขนตอนของกฎหมาย รวมทงขอผกพนตามสญญากบเอกชน อกทงไดก าหนดขนตอนแนวทางปฏบตในเรองทไดด าเนนการใหเปนไปแนวทางเดยวกนสอดคลองกบแนวนโยบายแหงรฐ โดยค านงถงค านงถงสทธ เสรภาพของประชาชน ซงอาจไดรบผลกระทบจากการด าเนนการดงกลาวของฝายปกครอง กยอมเปนแบบอยางทด ในการบรหารงานภาครฐ อนไดค านงความเปนธรรม และประโยชนสวนรวมทประชาชนจะไดรบ ในการจดท าบรการสาธารณะในเรองดงกลาว (๒) การพจารณาก าหนดเสนทางเดนรถโดยสารประจ าทาง เมอการก าหนดเสนทางเดนรถโดยสารประจ าทางในเสนทางหมวด ๔ สายท ๔๖๑๘ พพาท มวตถประสงคเพอสงเสรมการทองเทยวชายแดนไทย – ลาว ซงมความจ าเปนตองก าหนดเสนทางเดนรถทบซอนกบผประกอบการรายอน แมจะท าใหจ านวนผโดยสารลดลง อนเนองมาจากการก าหนดเสนทางเดนรถดงกลาว กเปนผลกระทบเพยงเลกนอยท เกดขนกบผประกอบการ แตเมอพจารณาตามหลกแหงความไดสดสวนโดยเปรยบเทยบกบประโยชน ทประชาชนในจงหวดและนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางประเทศทไดรบบรการการเดนทางดวยรถโดยสารทสะดวก รวดเรว อนเปนการสงเสรมการทองเทยว ตลอดจนรายไดทจะเกดขนกบ

(ตอจำกเชงอรรถท ๔๒ – ๔๓)

(๑๐) จดใหมสำธำรณปโภคขนพนฐำนอนจ ำเปนตอกำรด ำรงชวตของประชำชนเพอประโยชนในกำรรกษำควำมมนคงของรฐในทำงเศรษฐกจ และตองมใหสำธำรณปโภคขนพนฐำนอนจ ำเปนตอกำรด ำรงชวตของประชำชนอยในควำมผกขำดของเอกชนอนอำจกอควำมเสยหำยแกรฐ

(๑๑) กำรด ำเนนกำรใดทเปนเหตใหโครงสรำงหรอโครงขำยขนพนฐำนของกจกำรสำธำรณปโภคขนพนฐำนของรฐอนจ ำเปนตอกำรด ำรงชวตของประชำชน หรอเพอควำมมนคงของรฐ ตกไปเปนกรรมสทธของเอกชน หรอท ำใหรฐเปนเจำของนอยกวำรอยละหำสบเอด จะกระท ำมได

(๑๒) สงเสรมและสนบสนน กจกำรพำณชยนำว กำรขนสงทำงรำง รวมทง กำรด ำเนนกำรตำมระบบบรหำรจดกำรขนสงทงภำยในและระหวำงประเทศ

(๑๓) สงเสรมและสนบสนนองคกรภำคเอกชนทำงเศรษฐกจทงในระดบชำตและระดบทองถนใหมควำมเขมแขง

(๑๔) สงเสรมอตสำหกรรมแปรรปผลผลตทำงกำรเกษตรเพอใหเกดมลคำเพมในทำงเศรษฐกจ

38

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 38 7/8/2561 0:04:23

๓๘

มำตรำ ๑๙๔๐ และมำตรำ ๓๙๔๑ แหงพระรำชบญญตกำรทำงพเศษแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ ซงแนวปฏบตของผถกฟองคดทงสองดงกลำวมหลกกำรทสอดคลองกบแนวนโยบำยแหงรฐตำมทก ำหนด ในมำตรำ ๘๓๔๒ และมำตรำ ๘๔๔๓ ของรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย พทธศกรำช ๒๕๕๐ ดวยแลว

๔๐ อำงแลวในเชงอรรถท ๓๗ – ๓๘ หนำ ๓๕ – ๓๖ ๔๑ พระรำชบญญตกำรทำงพเศษแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๐

มำตรำ ๓๙ ใหรฐมนตรประกำศในรำชกจจำนเบกษำก ำหนด (๑) ทำงพเศษสำยใดตลอดทงสำยหรอบำงสวนทตองเสยคำผำนทำงพเศษ

(๒) อตรำคำผำนทำงพเศษตำม (๑) ตำมทคณะกรรมกำรก ำหนด (๓) ประเภทของรถทตองเสยหรอยกเวนคำผำนทำงพเศษตำม (๑)

๔๒ - ๔๓ รฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย พทธศกรำช ๒๕๕๐ มำตรำ ๘๓ รฐตองสงเสรมและสนบสนนใหมกำรด ำเนนกำรตำมแนวปรชญำเศรษฐกจพอเพยง มำตรำ ๘๔ รฐตองด ำเนนกำรตำมแนวนโยบำยดำนเศรษฐกจ ดงตอไปน (๑) สนบสนนระบบเศรษฐกจแบบเสรและเปนธรรมโดยอำศยกลไกตลำด และสนบสนนใหมกำร

พฒนำเศรษฐกจอยำงยงยน โดยตองยกเลกและละเวนกำรตรำกฎหมำยและกฎเกณฑทควบคมธรกจ ซงมบทบญญตทไมสอดคลองกบควำมจ ำเปนทำงเศรษฐกจ และตองไมประกอบกจกำรทมลกษณะเปนกำรแขงขนกบเอกชน เวนแต มควำมจ ำเปนเพอประโยชนในกำรรกษำควำมมนคงของรฐ รกษำผลประโยชนสวนรวม หรอกำรจดใหมสำธำรณปโภค

(๒) สนบสนนใหมกำรใชหลกคณธรรม จรยธรรม และหลกธรรมำภบำล ควบคกบกำรประกอบกจกำร

(๓) ควบคมใหมกำรรกษำวนยกำรเงนกำรคลงเพอสนบสนนเสถยรภำพและควำมมนคงทำงเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ปรบปรงระบบกำรจดเกบภำษอำกรใหมควำมเปนธรรมและสอดคลองกบกำรเปลยนแปลงของสภำพเศรษฐกจและสงคม

(๔) จดใหมกำรออมเพอกำรด ำรงชพในยำมชรำแกประชำชนและเจำหนำทของรฐอยำงทวถง (๕) ก ำกบใหกำรประกอบกจกำรมกำรแขงขนอยำงเสรและเปนธรรม ปองกนกำรผกขำดตดตอน

ไมวำโดยทำงตรงหรอทำงออม และคมครองผบรโภค (๖) ด ำเนนกำรใหมกำรกระจำยรำยไดอยำงเปนธรรม คมครอง สงเสรมและขยำยโอกำสในกำร

ประกอบอำชพของประชำชนเพอกำรพฒนำเศรษฐกจ รวมทงสงเสรมและสนบสนนกำรพฒนำภมปญญำทองถนและภมปญญำไทย เพอใชในกำรผลตสนคำ บรกำร และกำรประกอบอำชพ

(๗) สงเสรมใหประชำกรวยท ำงำนมงำนท ำ คมครองแรงงำนเดกและสตร จดระบบแรงงำนสมพนธและระบบไตรภำคทผท ำงำนมสทธเลอกผแทนของตน จดระบบประกนสงคม รวมทงคมครองใหผท ำงำนทมคณคำ อยำงเดยวกนไดรบคำตอบแทน สทธประโยชน และสวสดกำรทเปนธรรมโดยไมเลอกปฏบต

(๘) คมครองและรกษำผลประโยชนของเกษตรกรในกำรผลตและกำรตลำด สงเสรมใหสนคำเกษตรไดรบผลตอบแทนสงสด รวมทงสงเสรมกำรรวมกลมของเกษตรกรในรปของสภำเกษตรกรเพอวำงแผนกำรเกษตรและรกษำผลประโยชนรวมกนของเกษตรกร

(๙) สงเสรม สนบสนน และคมครองระบบสหกรณใหเปนอสระ และกำรรวมกลมกำรประกอบอำชพหรอวชำชพตลอดทงกำรรวมกลมของประชำชนเพอด ำเนนกจกำรดำนเศรษฐกจ

(มตอหนำถดไป)

๓๙

ประกำศกระทรวงคมนำคม เรอง ก ำหนดใหทำงพเศษเฉลมมหำนคร และทำงพเศษศรรชเปนทำงตองเสยคำผำนทำงพเศษ ประเภทของรถทตองเสยหรอยกเวนคำผำนทำงพเศษ และอตรำคำผำนทำงพเศษ พ.ศ. ๒๕๕๑ จงชอบดวยกฎหมำย (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๓๔๘/๒๕๖๐)

หมายเหต ค าพพากษาศาลปกครองสงสดคดนไดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการ ทดใหกบหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐในการใชอ านาจพจารณาทางปกครองจดท าบรการสาธารณะเรองใด หากฝายปกครองไดด าเนนการใหเปนไปตามเจตนารมณหรอวตถประสงคของกฎหมายทใหอ านาจกระท าการในเรองนนๆ และไดปฏบตใหเปนไปตามขนตอนของกฎหมาย รวมทงขอผกพนตามสญญากบเอกชน อกทงไดก าหนดขนตอนแนวทางปฏบตในเรองทไดด าเนนการใหเปนไปแนวทางเดยวกนสอดคลองกบแนวนโยบายแหงรฐ โดยค านงถงค านงถงสทธ เสรภาพของประชาชน ซงอาจไดรบผลกระทบจากการด าเนนการดงกลาวของฝายปกครอง กยอมเปนแบบอยางทด ในการบรหารงานภาครฐ อนไดค านงความเปนธรรม และประโยชนสวนรวมทประชาชนจะไดรบ ในการจดท าบรการสาธารณะในเรองดงกลาว (๒) การพจารณาก าหนดเสนทางเดนรถโดยสารประจ าทาง เมอการก าหนดเสนทางเดนรถโดยสารประจ าทางในเสนทางหมวด ๔ สายท ๔๖๑๘ พพาท มวตถประสงคเพอสงเสรมการทองเทยวชายแดนไทย – ลาว ซงมความจ าเปนตองก าหนดเสนทางเดนรถทบซอนกบผประกอบการรายอน แมจะท าใหจ านวนผโดยสารลดลง อนเนองมาจากการก าหนดเสนทางเดนรถดงกลาว กเปนผลกระทบเพยงเลกนอยท เกดขนกบผประกอบการ แตเมอพจารณาตามหลกแหงความไดสดสวนโดยเปรยบเทยบกบประโยชน ทประชาชนในจงหวดและนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางประเทศทไดรบบรการการเดนทางดวยรถโดยสารทสะดวก รวดเรว อนเปนการสงเสรมการทองเทยว ตลอดจนรายไดทจะเกดขนกบ

(ตอจำกเชงอรรถท ๔๒ – ๔๓)

(๑๐) จดใหมสำธำรณปโภคขนพนฐำนอนจ ำเปนตอกำรด ำรงชวตของประชำชนเพอประโยชนในกำรรกษำควำมมนคงของรฐในทำงเศรษฐกจ และตองมใหสำธำรณปโภคขนพนฐำนอนจ ำเปนตอกำรด ำรงชวตของประชำชนอยในควำมผกขำดของเอกชนอนอำจกอควำมเสยหำยแกรฐ

(๑๑) กำรด ำเนนกำรใดทเปนเหตใหโครงสรำงหรอโครงขำยขนพนฐำนของกจกำรสำธำรณปโภคขนพนฐำนของรฐอนจ ำเปนตอกำรด ำรงชวตของประชำชน หรอเพอควำมมนคงของรฐ ตกไปเปนกรรมสทธของเอกชน หรอท ำใหรฐเปนเจำของนอยกวำรอยละหำสบเอด จะกระท ำมได

(๑๒) สงเสรมและสนบสนน กจกำรพำณชยนำว กำรขนสงทำงรำง รวมทง กำรด ำเนนกำรตำมระบบบรหำรจดกำรขนสงทงภำยในและระหวำงประเทศ

(๑๓) สงเสรมและสนบสนนองคกรภำคเอกชนทำงเศรษฐกจทงในระดบชำตและระดบทองถนใหมควำมเขมแขง

(๑๔) สงเสรมอตสำหกรรมแปรรปผลผลตทำงกำรเกษตรเพอใหเกดมลคำเพมในทำงเศรษฐกจ

39

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 39 7/8/2561 0:04:23

๔๐

จงหวดและรายไดของประชาชนในทองถน กบความเสยหายทผประกอบการไดรบแลว การใชดลพนจในการก าหนดเสนทางการเดนรถโดยสารประจ าทางดงกลาว จงมความเหมาะสมแลว ดงนน มตของคณะกรรมการควบคมการขนสงทางบกกลาง ทอนมตก าหนดเสนทางเดนรถ โดยสารประจ าทางสายพพาท จงชอบดวยกฎหมายแลว ผฟองคดเปนผไดรบใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงดวยรถทใชในกำร ขนสงผโดยสำรในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๑๔๖๑ ระหวำงพบลมงสำหำร – บำนชองเมก – บำนพลำญชย ตำมใบอนญำตเลขท อบ. ๐๒/๒๕๔๘ ไดรบควำมเดอดรอนเสยหำยจำกกำรทผถกฟองคด ท ๔ (คณะกรรมกำรควบคมกำรขนสงทำงบกประจ ำจงหวดอบลรำชธำน) ก ำหนดเสนทำงเดนรถโดยสำรประจ ำทำงในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ ระหวำงอบลรำชธำน – พบลมงสำหำร – สถำนขนสงผโดยสำรอ ำเภอสรนธร (ดำนชองเมก) ทบเสนทำงกำรเดนรถของผฟองคดทไดรบใบอนญำต ใหประกอบกำรขนสง และกำรทผถกฟองคดท ๑ (กรมกำรขนสงทำงบก) และท ๒ (อธบดกรมกำรขนสงทำงบก) น ำเรองดงกลำวเสนอผถกฟองคดท ๓ (คณะกรรมกำรควบคมกำรขนสงทำงบกกลำง) เพอพจำรณำอนมตเสนทำงเดนรถโดยสำรประจ ำทำงในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ ระหวำงอบลรำชธำน – พบลมงสำหำร – สถำนขนสงผโดยสำรอ ำเภอสรนธร (ดำนชองเมก) ตำมทผถกฟองคด ท ๔ เสนอ และกำรทผถกฟองคดท ๔ มมตอนมตใหออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงในกำรขนสงผโดยสำรในเสนทำงสำยดงกลำวใหแกบรษท ส. ทงทบรษทดงกลำวไดน ำรถโดยสำรจ ำนวน ๑๗ คน ทมคณสมบตไมเหมำะสมทจะใชท ำกำรขนสงประจ ำเสนทำงดงกลำวได เนองจำกเปนรถโดยสำรประจ ำทำงเสนทำงสำยอนและยงไมไดถอนกำรประกอบกำรในเสนทำงสำยนน ประกอบกบกำรทผถกฟองคดท ๕ (ขนสงจงหวดอบลรำชธำน) ในฐำนะนำยทะเบยนประจ ำจงหวดอบลรำชธำนจดทะเบยนบรรจรถโดยสำรประจ ำทำงในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ เปนกำรกระท ำทไมชอบดวยกฎหมำย ผฟองคดจงน ำคดมำฟองขอใหเพกถอนมตอนมตใหก ำหนดเสนทำงเดนรถโดยสำรประจ ำทำงในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ เพกถอนค ำสงอนมตใหออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงดวยรถทใชในกำรขนสงผโดยสำรในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ ใหแกบรษท ส. และเพกถอนค ำสงจดทะเบยนบรรจรถโดยสำรประจ ำทำง ในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอขอเทจจรงรบฟงไดวำ กำรก ำหนดเสนทำงเดนรถโดยสำรประจ ำทำงในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ ระหวำงอบลรำชธำน – พบลมงสำหำร – สถำนขนสงผโดยสำรอ ำเภอสรนธร (ดำนชองเมก) ทพพำท ไดก ำหนดขนโดยมวตถประสงคเพอสงเสรมกำรทองเทยวชำยแดนไทย – ลำว เปนกำรกระตนเศรษฐกจกำรทองเทยว โดยก ำหนดใหมเวลำกำรเดนรถทแนนอนทงเทยวไปและเทยวกลบ ซงเปนประโยชนอยำงยงส ำหรบประชำชนและนกทองเทยวทจะไดรบ ควำมสะดวกในกำรเดนทำง จงมควำมจ ำเปนตองก ำหนดเสนทำงเดนรถทบซอนเสนทำงเดนรถสำยท ๑๔๖๑ ระหวำงพบลมงสำหำร – บำนชองเมก – บำนพลำญชย และสำยท ๔๓๓๐ ระหวำงพบล มงสำหำร – โขงเจยม ของผฟองคด ซงกำรก ำหนดเสนทำงเดนรถสำยท ๔๖๑๘ ดงกลำวทบซอนเสนทำงเดนรถสำยท ๑๔๖๑ โดยมจดจอดรถรบสงผโดยสำรทบซอนสองสถำน คอ สถำนพบลมงสำหำร

๔๑

และสถำนบำนชองเมก สวนสำยท ๔๓๓๐ มจดจอดรถรบสงผโดยสำรทบซอนเพยงสถำนเดยว คอ สถำนพบลมงสำหำร แมระยะทำงจะทบซอนสำยท ๑๔๖๑ เปนระยะทำง ๔๔ กโลเมตร คดเปนรอยละ ๖๖.๖๖ และทบซอนสำยท ๔๓๓๐ เปนระยะทำง ๓๕ กโลเมตร คดเปนรอยละ ๖๓.๖๓ กตำม แตเมอคดระยะทำงตลอดสำยของเสนทำงเดนรถสำยท ๔๖๑๘ จำกจดเรมตน จงหวดอบลรำชธำน – สถำนขนสงผโดยสำรอ ำเภอสรนธร (ดำนชองเมก) เปนระยะทำง ๘๗ กโลเมตร แลวเหนวำ ทบซอนเสนทำงเดนรถสำยท ๑๔๖๑ ระยะทำงรอยละ ๕๐.๕๗ และทบซอนเสนทำงเดนรถสำยท ๔๓๓๐ ระยะทำงรอยละ ๔๐.๒๓ ซงเปนกำรทบซอนเสนทำงบำงสวน และทบซอนสถำนรบสงผโดยสำรเพยงหนงถงสองจดเทำนน ควำมเสยหำยของผฟองคดทแทจรงคอ กำรสญเสยรำยไดจำกคำโดยสำรทลดลงจำกปกตทผฟองคดเคยไดรบ โดยทผฟองคดมไดแสดงถงความเสยหายจากการขาดรายไดอนเกดจากการก าหนดเสนทางเดนรถทบซอนดงกลาว ซงหำกผฟองคดไดรบควำมเสยหำย กชอบทจะฟองเรยกรองคำเสยหำยชดเชยจำกกำรกระท ำดงกลำวได ประกอบกบผฟองคดเปนผไดรบใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงดวยรถทใชในกำรขนสงผโดยสำรในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๑๔๖๑ และสำยท ๔๓๓๐ ซงผฟองคดกยงคงประกอบกจกำรเดนรถโดยสำรสำยดงกลำวตอเนองตลอดมำ ยอมแสดงใหเหนวำ จ านวนผโดยสารทลดลงอนเนองมาจากการก าหนดเสนทางเดนรถสายท ๔๖๑๘ เปนผลกระทบเพยงเลกนอยทเกดขนกบผฟองคด และเมอพจำรณำตำมหลกแหงความ ไดสดสวนโดยเปรยบเทยบกบประโยชนทประชำชนในจงหวดอบลรำชธำนและนกทองเทยว ทงชำวไทยและชำวตำงประเทศทไดรบบรกำรกำรเดนทำงดวยรถโดยสำรทสะดวก รวดเรว อนเปนกำรสงเสรมกำรทองเทยว ตลอดจนรำยไดทจะเกดขนกบจงหวดอบลรำชธำนและรำยไดของประชำชน ในทองถน กบควำมเสยหำยทผฟองคดไดรบแลวเหนไดวำ การใชดลพนจในการก าหนดเสนทาง การเดนรถโดยสารประจ าทางสายท ๔๖๑๘ มความเหมาะสมแลว ดงนน มตของผถกฟองคดท ๓ ในกำรประชมเมอวนท ๗ มนำคม ๒๕๔๙ ทอนมตก ำหนดเสนทำงเดนรถโดยสำรประจ ำทำงสำยดงกลำว จงชอบดวยกฎหมำยแลว สวนประเดนมตของผถกฟองคดท ๔ ในกำรประชมเมอวนท ๙ พฤษภำคม ๒๕๕๐ ทอนมตใหออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงดวยรถทใชในกำรขนสงผโดยสำรในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ ใหแกบรษท ส. นน เมอในกำรพจำรณำออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงเสนทำงสำยท ๔๖๑๘ มผยนค ำขอใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงเพยง ๒ รำย ไมปรำกฏวำผฟองคดยนค ำขออนญำตประกอบกำรขนสงในเสนทำงสำยน ผถกฟองคด ท ๔ ไดพจำรณำขอมลเปรยบเทยบเกยวกบคณสมบตของผยนค ำขอเสนทำงกำรเดนรถและเงอนไขเกยวกบกำรเดนรถ จ ำนวนรถทระบในค ำขอ ผลกำรตรวจสอบสถำนทเกบซอมและบ ำรงรกษำรถ ประวต เกยวกบกำรประกอบกำรขนสง กำรทบซอนเสนทำงทยนขอของผยนค ำขออนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงทง ๒ รำย แลวเหนวำ บรษท ส. มควำมพรอมเกยวกบรถทจะท ำกำรเดนรถในเสนทำงสำยดงกลำวและมประสบกำรณเกยวกบกำรจดกำรเดนรถอยในเกณฑด สวนบรษท ช. ซงเปนผยนค ำขออกรำยมไดแสดงเอกสำรใหเหนวำมควำมพรอมเกยวกบตวรถทจะท ำกำรเดนรถในเสนทำงสำยดงกลำว และไมเคยมประสบกำรณในกำรไดรบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงดวยรถโดยสำร จงมมตอนมตออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงสำยดงกลำวใหแกบรษท

40

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 40 7/8/2561 0:04:23

๔๐

จงหวดและรายไดของประชาชนในทองถน กบความเสยหายทผประกอบการไดรบแลว การใชดลพนจในการก าหนดเสนทางการเดนรถโดยสารประจ าทางดงกลาว จงมความเหมาะสมแลว ดงนน มตของคณะกรรมการควบคมการขนสงทางบกกลาง ทอนมตก าหนดเสนทางเดนรถ โดยสารประจ าทางสายพพาท จงชอบดวยกฎหมายแลว ผฟองคดเปนผไดรบใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงดวยรถทใชในกำร ขนสงผโดยสำรในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๑๔๖๑ ระหวำงพบลมงสำหำร – บำนชองเมก – บำนพลำญชย ตำมใบอนญำตเลขท อบ. ๐๒/๒๕๔๘ ไดรบควำมเดอดรอนเสยหำยจำกกำรทผถกฟองคด ท ๔ (คณะกรรมกำรควบคมกำรขนสงทำงบกประจ ำจงหวดอบลรำชธำน) ก ำหนดเสนทำงเดนรถโดยสำรประจ ำทำงในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ ระหวำงอบลรำชธำน – พบลมงสำหำร – สถำนขนสงผโดยสำรอ ำเภอสรนธร (ดำนชองเมก) ทบเสนทำงกำรเดนรถของผฟองคดทไดรบใบอนญำต ใหประกอบกำรขนสง และกำรทผถกฟองคดท ๑ (กรมกำรขนสงทำงบก) และท ๒ (อธบดกรมกำรขนสงทำงบก) น ำเรองดงกลำวเสนอผถกฟองคดท ๓ (คณะกรรมกำรควบคมกำรขนสงทำงบกกลำง) เพอพจำรณำอนมตเสนทำงเดนรถโดยสำรประจ ำทำงในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ ระหวำงอบลรำชธำน – พบลมงสำหำร – สถำนขนสงผโดยสำรอ ำเภอสรนธร (ดำนชองเมก) ตำมทผถกฟองคด ท ๔ เสนอ และกำรทผถกฟองคดท ๔ มมตอนมตใหออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงในกำรขนสงผโดยสำรในเสนทำงสำยดงกลำวใหแกบรษท ส. ทงทบรษทดงกลำวไดน ำรถโดยสำรจ ำนวน ๑๗ คน ทมคณสมบตไมเหมำะสมทจะใชท ำกำรขนสงประจ ำเสนทำงดงกลำวได เนองจำกเปนรถโดยสำรประจ ำทำงเสนทำงสำยอนและยงไมไดถอนกำรประกอบกำรในเสนทำงสำยนน ประกอบกบกำรทผถกฟองคดท ๕ (ขนสงจงหวดอบลรำชธำน) ในฐำนะนำยทะเบยนประจ ำจงหวดอบลรำชธำนจดทะเบยนบรรจรถโดยสำรประจ ำทำงในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ เปนกำรกระท ำทไมชอบดวยกฎหมำย ผฟองคดจงน ำคดมำฟองขอใหเพกถอนมตอนมตใหก ำหนดเสนทำงเดนรถโดยสำรประจ ำทำงในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ เพกถอนค ำสงอนมตใหออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงดวยรถทใชในกำรขนสงผโดยสำรในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ ใหแกบรษท ส. และเพกถอนค ำสงจดทะเบยนบรรจรถโดยสำรประจ ำทำง ในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอขอเทจจรงรบฟงไดวำ กำรก ำหนดเสนทำงเดนรถโดยสำรประจ ำทำงในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ ระหวำงอบลรำชธำน – พบลมงสำหำร – สถำนขนสงผโดยสำรอ ำเภอสรนธร (ดำนชองเมก) ทพพำท ไดก ำหนดขนโดยมวตถประสงคเพอสงเสรมกำรทองเทยวชำยแดนไทย – ลำว เปนกำรกระตนเศรษฐกจกำรทองเทยว โดยก ำหนดใหมเวลำกำรเดนรถทแนนอนทงเทยวไปและเทยวกลบ ซงเปนประโยชนอยำงยงส ำหรบประชำชนและนกทองเทยวทจะไดรบ ควำมสะดวกในกำรเดนทำง จงมควำมจ ำเปนตองก ำหนดเสนทำงเดนรถทบซอนเสนทำงเดนรถสำยท ๑๔๖๑ ระหวำงพบลมงสำหำร – บำนชองเมก – บำนพลำญชย และสำยท ๔๓๓๐ ระหวำงพบล มงสำหำร – โขงเจยม ของผฟองคด ซงกำรก ำหนดเสนทำงเดนรถสำยท ๔๖๑๘ ดงกลำวทบซอนเสนทำงเดนรถสำยท ๑๔๖๑ โดยมจดจอดรถรบสงผโดยสำรทบซอนสองสถำน คอ สถำนพบลมงสำหำร

๔๑

และสถำนบำนชองเมก สวนสำยท ๔๓๓๐ มจดจอดรถรบสงผโดยสำรทบซอนเพยงสถำนเดยว คอ สถำนพบลมงสำหำร แมระยะทำงจะทบซอนสำยท ๑๔๖๑ เปนระยะทำง ๔๔ กโลเมตร คดเปนรอยละ ๖๖.๖๖ และทบซอนสำยท ๔๓๓๐ เปนระยะทำง ๓๕ กโลเมตร คดเปนรอยละ ๖๓.๖๓ กตำม แตเมอคดระยะทำงตลอดสำยของเสนทำงเดนรถสำยท ๔๖๑๘ จำกจดเรมตน จงหวดอบลรำชธำน – สถำนขนสงผโดยสำรอ ำเภอสรนธร (ดำนชองเมก) เปนระยะทำง ๘๗ กโลเมตร แลวเหนวำ ทบซอนเสนทำงเดนรถสำยท ๑๔๖๑ ระยะทำงรอยละ ๕๐.๕๗ และทบซอนเสนทำงเดนรถสำยท ๔๓๓๐ ระยะทำงรอยละ ๔๐.๒๓ ซงเปนกำรทบซอนเสนทำงบำงสวน และทบซอนสถำนรบสงผโดยสำรเพยงหนงถงสองจดเทำนน ควำมเสยหำยของผฟองคดทแทจรงคอ กำรสญเสยรำยไดจำกคำโดยสำรทลดลงจำกปกตทผฟองคดเคยไดรบ โดยทผฟองคดมไดแสดงถงความเสยหายจากการขาดรายไดอนเกดจากการก าหนดเสนทางเดนรถทบซอนดงกลาว ซงหำกผฟองคดไดรบควำมเสยหำย กชอบทจะฟองเรยกรองคำเสยหำยชดเชยจำกกำรกระท ำดงกลำวได ประกอบกบผฟองคดเปนผไดรบใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงดวยรถทใชในกำรขนสงผโดยสำรในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๑๔๖๑ และสำยท ๔๓๓๐ ซงผฟองคดกยงคงประกอบกจกำรเดนรถโดยสำรสำยดงกลำวตอเนองตลอดมำ ยอมแสดงใหเหนวำ จ านวนผโดยสารทลดลงอนเนองมาจากการก าหนดเสนทางเดนรถสายท ๔๖๑๘ เปนผลกระทบเพยงเลกนอยทเกดขนกบผฟองคด และเมอพจำรณำตำมหลกแหงความ ไดสดสวนโดยเปรยบเทยบกบประโยชนทประชำชนในจงหวดอบลรำชธำนและนกทองเทยว ทงชำวไทยและชำวตำงประเทศทไดรบบรกำรกำรเดนทำงดวยรถโดยสำรทสะดวก รวดเรว อนเปนกำรสงเสรมกำรทองเทยว ตลอดจนรำยไดทจะเกดขนกบจงหวดอบลรำชธำนและรำยไดของประชำชน ในทองถน กบควำมเสยหำยทผฟองคดไดรบแลวเหนไดวำ การใชดลพนจในการก าหนดเสนทาง การเดนรถโดยสารประจ าทางสายท ๔๖๑๘ มความเหมาะสมแลว ดงนน มตของผถกฟองคดท ๓ ในกำรประชมเมอวนท ๗ มนำคม ๒๕๔๙ ทอนมตก ำหนดเสนทำงเดนรถโดยสำรประจ ำทำงสำยดงกลำว จงชอบดวยกฎหมำยแลว สวนประเดนมตของผถกฟองคดท ๔ ในกำรประชมเมอวนท ๙ พฤษภำคม ๒๕๕๐ ทอนมตใหออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงดวยรถทใชในกำรขนสงผโดยสำรในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ ใหแกบรษท ส. นน เมอในกำรพจำรณำออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงเสนทำงสำยท ๔๖๑๘ มผยนค ำขอใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงเพยง ๒ รำย ไมปรำกฏวำผฟองคดยนค ำขออนญำตประกอบกำรขนสงในเสนทำงสำยน ผถกฟองคด ท ๔ ไดพจำรณำขอมลเปรยบเทยบเกยวกบคณสมบตของผยนค ำขอเสนทำงกำรเดนรถและเงอนไขเกยวกบกำรเดนรถ จ ำนวนรถทระบในค ำขอ ผลกำรตรวจสอบสถำนทเกบซอมและบ ำรงรกษำรถ ประวต เกยวกบกำรประกอบกำรขนสง กำรทบซอนเสนทำงทยนขอของผยนค ำขออนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงทง ๒ รำย แลวเหนวำ บรษท ส. มควำมพรอมเกยวกบรถทจะท ำกำรเดนรถในเสนทำงสำยดงกลำวและมประสบกำรณเกยวกบกำรจดกำรเดนรถอยในเกณฑด สวนบรษท ช. ซงเปนผยนค ำขออกรำยมไดแสดงเอกสำรใหเหนวำมควำมพรอมเกยวกบตวรถทจะท ำกำรเดนรถในเสนทำงสำยดงกลำว และไมเคยมประสบกำรณในกำรไดรบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงดวยรถโดยสำร จงมมตอนมตออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงสำยดงกลำวใหแกบรษท

41

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 41 7/8/2561 0:04:23

๔๒

ส. เมอวนท ๙ พฤษภำคม ๒๕๕๐ จงชอบดวยมำตรำ ๒๓๔๔ ประกอบกบมำตรำ ๓๐๔๕ แหง พระรำชบญญตกำรขนสงทำงบก พ.ศ. ๒๕๒๒ แลว ส ำหรบประเดนวำ บรษท ส. ไดรบใบอนญำตประกอบกำรขนสงผโดยสำรดวยรถลกษณะมำตรฐำน ๓ (รถโดยสำรธรรมดำ) และหรอรถมำตรฐำน ๒ (รถโดยสำรปรบอำกำศ) ตำมมตของผถกฟองคดท ๔ แตผถกฟองคดท ๕ กลบน ำรถมำตรฐำน ๑ ล ำดบท ๙ จ ำนวน ๑ คน ในบญชรำยละเอยดของรถทใชในกำรขนสง (ขส.บ. ๑๑) ลงวนท ๙ พฤษภำคม ๒๕๕๑ จงไมชอบดวยกฎหมำย นน เมอขอเทจจรงรบฟงไดวำ ผถกฟองคดท ๔ ไดมมตในกำรประชมเมอวนท ๙ พฤษภำคม ๒๕๕๐ อนมตใหออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำง ในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ ใหแกบรษท ส. โดยก ำหนดใหผไดรบใบอนญำตประกอบกำรขนสงตองใชรถ ทมลกษณะเปนรถทใชในกำรขนสงผโดยสำรลกษณะมำตรฐำน ๓ (รถโดยสำรธรรมดำ) และหรอรถมำตรฐำน ๒ (รถโดยสำรปรบอำกำศ) จ ำนวน ๗ คน ถง ๑๕ คน เมอไดวนจฉยแลววำมตของผถกฟองคด ท ๔ ดงกลำวเปนมตทชอบดวยกฎหมำย กำรทผถกฟองคดท ๕ ออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงและจดทะเบยนบรรจรถโดยสำรประจ ำทำงในเสนทำงสำยดงกลำวใหแกบรษท ส. โดยกำรบรรจรถลกษณะมำตรฐำน ๓ จ ำนวน ๘ คน รถมำตรฐำน ๒ จ ำนวน ๓ คน จงเปนไปตำมเงอนไขทไดรบอนมตจำกผถกฟองคดท ๔ อนเปนกำรกระท ำทชอบดวยกฎหมำยตำมมำตรำ ๓๑ วรรคหนง (๑) และ (๓)๔๖ แหงพระรำชบญญตกำรขนสงทำงบก พ.ศ. ๒๕๒๒ สวนกำรทผถกฟองคดท ๕ ไดบรรจรถมำตรฐำน ๑ ล ำดบท ๙ จ ำนวน ๑ คน ในบญชรำยละเอยดของรถทใชในกำรขนสง (ขส.บ. ๑๑) ลงวนท ๙ พฤษภำคม ๒๕๕๑ ซงผฟองคดเหนวำไมชอบดวยกฎหมำย นน เมอผถกฟองคดท ๔ ไดมมตในกำรประชมลงวนท ๑๒ มนำคม ๒๕๕๒ อนมตใหผถกฟองคดท ๕ ในฐำนะนำยทะเบยนประจ ำจงหวดอบลรำชธำนปรบปรงเงอนไขเกยวกบลกษณะมำตรฐำนรถจำกเดม (รถโดยสำรปรบอำกำศและหรอรถโดยสำรธรรมดำ) เปนรถลกษณะมำตรฐำน ๒ (รถตโดยสำรปรบอำกำศ) นอกนนใหใชเงอนไขตำมใบอนญำตประกอบกำรขนสงเดมทกประกำร และผถกฟองคดท ๕ ไดด ำเนนกำรบรรจรถเปนรถ

๔๔ - ๔๖ พระรำชบญญตกำรขนสงทำงบก พ.ศ. ๒๕๒๒ มำตรำ ๒๓ หำมมใหผใดประกอบกำรขนสงประจ ำทำง กำรขนสงไมประจ ำทำง กำรขนสงโดยรถ

ขนำดเลก หรอกำรขนสงสวนบคคล เวนแตจะไดรบใบอนญำตจำกนำยทะเบยน กำรขออนญำตและกำรอนญำตใหเปนไปตำมหลกเกณฑและวธกำรทก ำหนดในกฎกระทรวง มำตรำ ๓๐ ใหนำยทะเบยนกลำงเปนผออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงในกรงเทพมหำนคร

กำรขนสงระหวำงจงหวด และกำรขนสงระหวำงประเทศ และใหนำยทะเบยนประจ ำจงหวดเปนผออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงในจงหวดของตน

ในกำรออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงจะตองไดรบอนมตจำกคณะกรรมกำร มำตรำ ๓๑ วรรคหนง ในกำรออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำง ใหนำยทะเบยนโดย

อนมตของคณะกรรมกำรก ำหนดเงอนไขไวในใบอนญำตเกยวกบ (๑) จ ำนวนรถทตองใชในกำรประกอบกำรขนสงตำมเสนทำงทใชในกำรประกอบกำรขนสง

ฯลฯ ฯลฯ (๓) ลกษณะ ชนด ขนำดและสของรถและเครองหมำยของผประกอบกำรขนสงทตองใหปรำกฏ

ประจ ำรถทกคน

๔๓

มำตรฐำน ๒ (รถตโดยสำรปรบอำกำศ) จ ำนวน ๑๒ คน แลว จงไมมเหตทศำลจะเพกถอนค ำสงของ ผถกฟองคดท ๕ ทจดทะเบยนบรรจรถโดยสำรประจ ำทำงสำยท ๔๖๑๘ ในสวนทบรรจรถมำตรฐำน ๑ ในบญชรำยละเอยดของรถทใชในกำรขนสง (ขส.บ. ๑๑) ล ำดบท ๙ ลงวนท ๙ พฤษภำคม ๒๕๕๑ แตอยำงใด ทศำลปกครองชนตนพพำกษำยกฟอง นน ชอบแลว (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๑/๒๕๖๐) หมายเหต ค าพพากษาศาลปกครองสงสดคดนไดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการทดใหกบหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐในการใชดลพนจเรองใด ซงอาจจะไปจ ากด สทธหรอเสรภาพของประชาชน การใชอ านาจของฝายปกครองด าเนนการในเรองดงกลาว กควรตองค านงถงเจตนารมณหรอความมงหมายของกฎหมายทใหอ านาจทจะกระท าการในเรองนนๆ ใหมผลกระทบกระเทอนตอสทธหรอเสรภาพของประชาชนนอยทสด โดยค านงถงสงคมสวนรวมทจะไดรบประโยชนมากกวา แมอาจจะเกดความเสยหายกบปจเจกชนหรอบางกลมอยบางกตาม ทงน เพอให การใชดลพนจของฝายปกครองเปนไปโดยความเหมาะสมหรอความสมเหตสมผล หรอเปนไปตาม หลกแหงความไดสดสวน อนเปนหลกกฎหมายทส าคญ มใหฝายปกครองใชดลพนจทอาจไปจ ากดสทธและเสรภาพของประชาชนจนเกนสมควร ๒. แนวทางการปฏบตราชการทไดจากคดพพาทเกยวกบการทหนวยงานทางปกครองหรอ เจาหนาทของรฐละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนาทดงกลาว ลาชาเกนสมควรตามมาตรา ๙ วรรคหนง (๒)

ศำลปกครองสงสดไดวำงแนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต หรอปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควร ดงตอไปน

๒.๑ กรณวนจฉยวาหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐละเลยตอหนาท

ตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต (๑) การดแลรกษาถนนสาธารณะ เมอหนวยงานทางปกครอง มหนาทโดยตรงทจะตองดแลรกษาถนนในพนทใหม ความมนคงแขงแรงและมความสะดวกปลอดภยแกผใชถนนในการเดนทางสญจร แตกลบ

42

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 42 7/8/2561 0:04:24

๔๒

ส. เมอวนท ๙ พฤษภำคม ๒๕๕๐ จงชอบดวยมำตรำ ๒๓๔๔ ประกอบกบมำตรำ ๓๐๔๕ แหง พระรำชบญญตกำรขนสงทำงบก พ.ศ. ๒๕๒๒ แลว ส ำหรบประเดนวำ บรษท ส. ไดรบใบอนญำตประกอบกำรขนสงผโดยสำรดวยรถลกษณะมำตรฐำน ๓ (รถโดยสำรธรรมดำ) และหรอรถมำตรฐำน ๒ (รถโดยสำรปรบอำกำศ) ตำมมตของผถกฟองคดท ๔ แตผถกฟองคดท ๕ กลบน ำรถมำตรฐำน ๑ ล ำดบท ๙ จ ำนวน ๑ คน ในบญชรำยละเอยดของรถทใชในกำรขนสง (ขส.บ. ๑๑) ลงวนท ๙ พฤษภำคม ๒๕๕๑ จงไมชอบดวยกฎหมำย นน เมอขอเทจจรงรบฟงไดวำ ผถกฟองคดท ๔ ไดมมตในกำรประชมเมอวนท ๙ พฤษภำคม ๒๕๕๐ อนมตใหออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำง ในเสนทำงหมวด ๔ สำยท ๔๖๑๘ ใหแกบรษท ส. โดยก ำหนดใหผไดรบใบอนญำตประกอบกำรขนสงตองใชรถ ทมลกษณะเปนรถทใชในกำรขนสงผโดยสำรลกษณะมำตรฐำน ๓ (รถโดยสำรธรรมดำ) และหรอรถมำตรฐำน ๒ (รถโดยสำรปรบอำกำศ) จ ำนวน ๗ คน ถง ๑๕ คน เมอไดวนจฉยแลววำมตของผถกฟองคด ท ๔ ดงกลำวเปนมตทชอบดวยกฎหมำย กำรทผถกฟองคดท ๕ ออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงและจดทะเบยนบรรจรถโดยสำรประจ ำทำงในเสนทำงสำยดงกลำวใหแกบรษท ส. โดยกำรบรรจรถลกษณะมำตรฐำน ๓ จ ำนวน ๘ คน รถมำตรฐำน ๒ จ ำนวน ๓ คน จงเปนไปตำมเงอนไขทไดรบอนมตจำกผถกฟองคดท ๔ อนเปนกำรกระท ำทชอบดวยกฎหมำยตำมมำตรำ ๓๑ วรรคหนง (๑) และ (๓)๔๖ แหงพระรำชบญญตกำรขนสงทำงบก พ.ศ. ๒๕๒๒ สวนกำรทผถกฟองคดท ๕ ไดบรรจรถมำตรฐำน ๑ ล ำดบท ๙ จ ำนวน ๑ คน ในบญชรำยละเอยดของรถทใชในกำรขนสง (ขส.บ. ๑๑) ลงวนท ๙ พฤษภำคม ๒๕๕๑ ซงผฟองคดเหนวำไมชอบดวยกฎหมำย นน เมอผถกฟองคดท ๔ ไดมมตในกำรประชมลงวนท ๑๒ มนำคม ๒๕๕๒ อนมตใหผถกฟองคดท ๕ ในฐำนะนำยทะเบยนประจ ำจงหวดอบลรำชธำนปรบปรงเงอนไขเกยวกบลกษณะมำตรฐำนรถจำกเดม (รถโดยสำรปรบอำกำศและหรอรถโดยสำรธรรมดำ) เปนรถลกษณะมำตรฐำน ๒ (รถตโดยสำรปรบอำกำศ) นอกนนใหใชเงอนไขตำมใบอนญำตประกอบกำรขนสงเดมทกประกำร และผถกฟองคดท ๕ ไดด ำเนนกำรบรรจรถเปนรถ

๔๔ - ๔๖ พระรำชบญญตกำรขนสงทำงบก พ.ศ. ๒๕๒๒ มำตรำ ๒๓ หำมมใหผใดประกอบกำรขนสงประจ ำทำง กำรขนสงไมประจ ำทำง กำรขนสงโดยรถ

ขนำดเลก หรอกำรขนสงสวนบคคล เวนแตจะไดรบใบอนญำตจำกนำยทะเบยน กำรขออนญำตและกำรอนญำตใหเปนไปตำมหลกเกณฑและวธกำรทก ำหนดในกฎกระทรวง มำตรำ ๓๐ ใหนำยทะเบยนกลำงเปนผออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงในกรงเทพมหำนคร

กำรขนสงระหวำงจงหวด และกำรขนสงระหวำงประเทศ และใหนำยทะเบยนประจ ำจงหวดเปนผออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงในจงหวดของตน

ในกำรออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำงจะตองไดรบอนมตจำกคณะกรรมกำร มำตรำ ๓๑ วรรคหนง ในกำรออกใบอนญำตประกอบกำรขนสงประจ ำทำง ใหนำยทะเบยนโดย

อนมตของคณะกรรมกำรก ำหนดเงอนไขไวในใบอนญำตเกยวกบ (๑) จ ำนวนรถทตองใชในกำรประกอบกำรขนสงตำมเสนทำงทใชในกำรประกอบกำรขนสง

ฯลฯ ฯลฯ (๓) ลกษณะ ชนด ขนำดและสของรถและเครองหมำยของผประกอบกำรขนสงทตองใหปรำกฏ

ประจ ำรถทกคน

๔๓

มำตรฐำน ๒ (รถตโดยสำรปรบอำกำศ) จ ำนวน ๑๒ คน แลว จงไมมเหตทศำลจะเพกถอนค ำสงของ ผถกฟองคดท ๕ ทจดทะเบยนบรรจรถโดยสำรประจ ำทำงสำยท ๔๖๑๘ ในสวนทบรรจรถมำตรฐำน ๑ ในบญชรำยละเอยดของรถทใชในกำรขนสง (ขส.บ. ๑๑) ล ำดบท ๙ ลงวนท ๙ พฤษภำคม ๒๕๕๑ แตอยำงใด ทศำลปกครองชนตนพพำกษำยกฟอง นน ชอบแลว (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๑/๒๕๖๐) หมายเหต ค าพพากษาศาลปกครองสงสดคดนไดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการทดใหกบหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐในการใชดลพนจเรองใด ซงอาจจะไปจ ากด สทธหรอเสรภาพของประชาชน การใชอ านาจของฝายปกครองด าเนนการในเรองดงกลาว กควรตองค านงถงเจตนารมณหรอความมงหมายของกฎหมายทใหอ านาจทจะกระท าการในเรองนนๆ ใหมผลกระทบกระเทอนตอสทธหรอเสรภาพของประชาชนนอยทสด โดยค านงถงสงคมสวนรวมทจะไดรบประโยชนมากกวา แมอาจจะเกดความเสยหายกบปจเจกชนหรอบางกลมอยบางกตาม ทงน เพอให การใชดลพนจของฝายปกครองเปนไปโดยความเหมาะสมหรอความสมเหตสมผล หรอเปนไปตาม หลกแหงความไดสดสวน อนเปนหลกกฎหมายทส าคญ มใหฝายปกครองใชดลพนจทอาจไปจ ากดสทธและเสรภาพของประชาชนจนเกนสมควร ๒. แนวทางการปฏบตราชการทไดจากคดพพาทเกยวกบการทหนวยงานทางปกครองหรอ เจาหนาทของรฐละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนาทดงกลาว ลาชาเกนสมควรตามมาตรา ๙ วรรคหนง (๒)

ศำลปกครองสงสดไดวำงแนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบกำรทหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต หรอปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควร ดงตอไปน

๒.๑ กรณวนจฉยวาหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐละเลยตอหนาท

ตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต (๑) การดแลรกษาถนนสาธารณะ เมอหนวยงานทางปกครอง มหนาทโดยตรงทจะตองดแลรกษาถนนในพนทใหม ความมนคงแขงแรงและมความสะดวกปลอดภยแกผใชถนนในการเดนทางสญจร แตกลบ

43

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 43 7/8/2561 0:04:24

๔๔

ปลอยปละละเลย มไดเขาไปควบคมดแลการขดถนนเพอวางทอระบายน า ทงมไดมการจดท าปายแสดงขอแนะน าหรอค าเตอนการใชเสนทางหรอขอหามการใชเสนทางพพาท จนเปนเหตใหเกดความเสยหายขนกบผใชเสนทางดงกลาว จงถอวากระท าละเมดอนเกดจากการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต แตเมอความเสยหายทเกดขนเปนผลมาจากความประมาทเลนเลออยางรายแรงของผใชเสนทางดวยสวนหนง ผใชเสนทางทไดรบความเสยหาย จงตอง รบผดชดใชคาสนไหมทดแทนในความเสยหายรวมดวย ตามสดสวนทแตละฝายไดมสวน ในการกระท าผดและกอใหเกดความเสยหายขน ผฟองคดเปนเจำของรถบรรทกสวนบคคล (๖ ลอ) หมำยเลขทะเบยน ๘๔ – ๓๙๕๖ ขอนแกน เมอวนท ๑๐ พฤษภำคม ๒๕๕๖ ผฟองคดไดขบรถคนดงกลำวบรรทกออยเพอน ำไปปลก โดยบรรทกน ำหนกในอตรำทไมเกนกวำทกฎหมำยก ำหนด ขบไปตำมเสนทำงระหวำงโรงเรยน บำนวงยำวไปยงเสนทำงโรงโมหนศลำศรบร ต ำบลนำหนองทม อ ำเภอชมแพ จงหวดขอนแกน ซงอยในพนทรบผดชอบหรอควบคมดแลของผถกฟองคด (องคกำรบรหำรสวนต ำบลนำหนองทม) เมอขบมำถงถนนตรงบรเวณขำมคลองสงน ำซงหำงจำกโรงเรยนบำนวงยำวประมำณ ๒ กโลเมตร ปรำกฏวำ ทอสงน ำแตก ถนนจงทรดตวลงท ำใหลอรถบรรทกของผฟองคดดำนหลงทรดตวเปนเหตใหรถบรรทกเสยหลกไดรบควำมเสยหำย ซงเหตทถนนทรดตวเกดจำกมกำรกอสรำงวำงทอปนซเมนตขนำดเสนผำศนยกลำง ๑๐๐ เซนตเมตร เพอสงน ำขำมไปอกฝงหนงของถนน โดยมไดท ำกำรกอสรำงในลกษณะทมนคงแขงแรงเปนไปตำมมำตรฐำนในกำรกอสรำงทอสงน ำเพอปองกนกำรทรดตวของถนน ผ ฟองคดจงน ำคดมำฟองขอใหผถกฟองคดชดใชคำเสยหำยเปนเงนจ ำนวน ๕๓๐ ,๐๐๐ บำท พรอมดอกเบยในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป นบแตวนฟองคดเปนตนไปจนกวำจะช ำระเสรจแกผฟองคด ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา กำรวำงทอปนซเมนตดงกลำว นน รำษฎรในพนทไดมหนงสอตอ ผถกฟองคดขอใหด ำเนนกำรจดหำทอระบำยน ำเพอใชส ำหรบเปดทำงน ำส พนทท ำกำรเกษตร บรเวณฝำยสำธำรณะระหวำงฝำยรองตมกบฝำยกอไผ ซงผถกฟองคดเหนวำจะเปนประโยชน แกรำษฎรสวนใหญทมทดนท ำกนอยบรเวณดงกลำว จงอนมตงบประมำณมอบใหรำษฎรตำม ค ำรองขอ สวนกำรด ำเนนกำรขดดน วำงทอ และฝงกลบไดปลอยใหรำษฎรด ำเนนกำรเอง โดยผถกฟองคดมไดเขำไปด ำเนนกำรใหหรอควบคมดแลแตอยำงใด แตทอระบำยน ำดงกลำว มขนำดใหญเกนกวำทรำษฎรจะด ำเนนกำรขดดน วำงทอ และฝงกลบกนเองได ผถกฟองคดจงได ขอควำมอนเครำะหจำกหำงหนสวนจ ำกด ม. น ำรถแบคโฮมำชวยด ำเนนกำรขดวำงทอและฝงกลบ ทอดงกลำวในถนนบรเวณท เกดเหตพพำทในคดนจนแลวเสรจโดยผถกฟองคด มได เขามา ควบคมดแล ท าใหการด าเนนการไมเปนไปตามมาตรฐานทางวศวกรรม และไมมความมนคงแขงแรงเพยงพอ เปนผลท าใหเกดเหตทพพาทในคดน เมอถนนทพพำทอยในพนทรบผดชอบ และกำรควบคมดแลของผถกฟองคดในฐำนะองคกรปกครองสวนทองถน ตำมมำตรำ ๖๗

๔๕

(๑)๔๗ ประกอบมำตรำ ๖๘ (๓)๔๘ แหงพระรำชบญญตสภำต ำบลและองคกำรบรหำรสวนต ำบล พ.ศ. ๒๕๓๗ ผถกฟองคดจงมหนาทโดยตรงทจะตองดแลรกษาถนนในพนทรบผดชอบของตนเอง ทกสายใหมความมนคงแขงแรงและมความสะดวกปลอดภยแกผใชถนนในการเดนทางสญจร จงเปนหนำทและควำมรบผดชอบโดยตรงของผถกฟองคดทจะตองด ำเนนกำรตรวจตรำ ดแลรกษำทำงน ำ ถนน และทำงระบำยน ำดงกลำวใหอยในสภำพทรำษฎรสำมำรถใชประโยชนไดโดยสะดวกและปลอดภย หนำทดงกลำวยอมหมำยควำมรวมถงกำรทผถกฟองคดจะตองพจารณาจดท าปายแสดงขอแนะน าหรอค าเตอนการใชเสนทาง หรอขอหามการใชเสนทางส าหรบรถยนตบางประเภท ส าหรบถนนบางสายในพนทรบผดชอบตามความจ าเปน เพอเปนมำตรกำรในกำรบ ำรงดแลรกษำถนนใหมควำมมนคงแขงแรงตลอดอำยกำรใชงำนและเพอใหเกดควำมปลอดภยแกประชำชนทจะใชเสนทำง เมอขอเทจจรงปรำกฏวำ ผถกฟองคดปลอยปละละเลยใหรำษฎรด ำเนนกำรขดถนนเพอวำงทอระบำยน ำดงกลำวโดยพลกำร โดยมไดเขำไปควบคมดแลใหมกำรด ำเนนกำรอยำงถกตองตำมทกฎหมำยบญญตใหผถกฟองคดมหนำท รวมทงมไดมกำรจดท ำปำยแสดงขอแนะน ำหรอค ำเตอนกำรใชเสนทำงหรอขอหำมกำรใชเสนทำงส ำหรบรถยนตบำงประเภทตดแสดงไวดำนหนำถนนดงกลำว เพอใหผจะใชถนนเสนนนเหนไดอยำงชดเจนแตอยำงใด จนเปนเหตใหเกดควำมเสยหำยขนกบ ผฟองคด จงถอวำผถกฟองคดกระท าละเมดตอผฟองคดอนเกดจากการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตแลว ตำมนยมำตรำ ๙ วรรคหนง (๓)๔๙ แหงพระรำชบญญตจดตง ศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ .ศ. ๒๕๔๒ ประกอบมำตรำ ๔๒๐๕๐ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย อยำงไรกด เมอสภำพถนนทเกดเหตพพำทเปนถนนดนผสมลกรงตดผำน ไรนำของรำษฎรสภำพถนนมควำมกวำงและระดบของพนถนนไมสม ำเสมอ บำงชวงมลกษณะแคบและ

๔๗ - ๔๘ พระรำชบญญตสภำต ำบลและองคกำรบรหำรสวนต ำบล พ.ศ. ๒๕๓๗

มำตรำ ๖๗ ภำยใตบงคบแหงกฎหมำย องคกำรบรหำรสวนต ำบล มหนำทตองท ำในเขต องคกำรบรหำรสวนต ำบล ดงตอไปน

(๑) จดใหมและบ ำรงรกษำทำงน ำและทำงบก ฯลฯ ฯลฯ

มำตรำ ๖๘ ภำยใตบงคบแหงกฎหมำย องคกำรบรหำรสวนต ำบลอำจจดท ำกจกำรในเขตองคกำรบรหำรสวนต ำบล ดงตอไปน

(๑) ใหมน ำเพอกำรอปโภค บรโภค และกำรเกษตร (๒) ใหมและบ ำรงกำรไฟฟำหรอแสงสวำงโดยวธอน (๓) ใหมและบ ำรงรกษำทำงระบำยน ำ ฯลฯ ฯลฯ ๔๙ อำงแลวในเชงอรรถท ๑ หนำ ๑ ๕๐ ประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย มำตรำ ๔๒๐ ผใดจงใจหรอประมำทเลนเลอ ท ำตอบคคลอนโดยผดกฎหมำยใหเขำเสยหำยถง

แกชวตกด แกรำงกำยกด อนำมยกด เสรภำพกด ทรพยสนหรอสทธอยำงหนงอยำงใดกด ทำนวำผนนท ำละเมดจ ำตองใชคำสนไหมทดแทนเพอกำรนน

44

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 44 7/8/2561 0:04:24

๔๔

ปลอยปละละเลย มไดเขาไปควบคมดแลการขดถนนเพอวางทอระบายน า ทงมไดมการจดท าปายแสดงขอแนะน าหรอค าเตอนการใชเสนทางหรอขอหามการใชเสนทางพพาท จนเปนเหตใหเกดความเสยหายขนกบผใชเสนทางดงกลาว จงถอวากระท าละเมดอนเกดจากการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต แตเมอความเสยหายทเกดขนเปนผลมาจากความประมาทเลนเลออยางรายแรงของผใชเสนทางดวยสวนหนง ผใชเสนทางทไดรบความเสยหาย จงตอง รบผดชดใชคาสนไหมทดแทนในความเสยหายรวมดวย ตามสดสวนทแตละฝายไดมสวน ในการกระท าผดและกอใหเกดความเสยหายขน ผฟองคดเปนเจำของรถบรรทกสวนบคคล (๖ ลอ) หมำยเลขทะเบยน ๘๔ – ๓๙๕๖ ขอนแกน เมอวนท ๑๐ พฤษภำคม ๒๕๕๖ ผฟองคดไดขบรถคนดงกลำวบรรทกออยเพอน ำไปปลก โดยบรรทกน ำหนกในอตรำทไมเกนกวำทกฎหมำยก ำหนด ขบไปตำมเสนทำงระหวำงโรงเรยน บำนวงยำวไปยงเสนทำงโรงโมหนศลำศรบร ต ำบลนำหนองทม อ ำเภอชมแพ จงหวดขอนแกน ซงอยในพนทรบผดชอบหรอควบคมดแลของผถกฟองคด (องคกำรบรหำรสวนต ำบลนำหนองทม) เมอขบมำถงถนนตรงบรเวณขำมคลองสงน ำซงหำงจำกโรงเรยนบำนวงยำวประมำณ ๒ กโลเมตร ปรำกฏวำ ทอสงน ำแตก ถนนจงทรดตวลงท ำใหลอรถบรรทกของผฟองคดดำนหลงทรดตวเปนเหตใหรถบรรทกเสยหลกไดรบควำมเสยหำย ซงเหตทถนนทรดตวเกดจำกมกำรกอสรำงวำงทอปนซเมนตขนำดเสนผำศนยกลำง ๑๐๐ เซนตเมตร เพอสงน ำขำมไปอกฝงหนงของถนน โดยมไดท ำกำรกอสรำงในลกษณะทมนคงแขงแรงเปนไปตำมมำตรฐำนในกำรกอสรำงทอสงน ำเพอปองกนกำรทรดตวของถนน ผ ฟองคดจงน ำคดมำฟองขอใหผถกฟองคดชดใชคำเสยหำยเปนเงนจ ำนวน ๕๓๐ ,๐๐๐ บำท พรอมดอกเบยในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป นบแตวนฟองคดเปนตนไปจนกวำจะช ำระเสรจแกผฟองคด ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา กำรวำงทอปนซเมนตดงกลำว นน รำษฎรในพนทไดมหนงสอตอ ผถกฟองคดขอใหด ำเนนกำรจดหำทอระบำยน ำเพอใชส ำหรบเปดทำงน ำส พนทท ำกำรเกษตร บรเวณฝำยสำธำรณะระหวำงฝำยรองตมกบฝำยกอไผ ซงผถกฟองคดเหนวำจะเปนประโยชน แกรำษฎรสวนใหญทมทดนท ำกนอยบรเวณดงกลำว จงอนมตงบประมำณมอบใหรำษฎรตำม ค ำรองขอ สวนกำรด ำเนนกำรขดดน วำงทอ และฝงกลบไดปลอยใหรำษฎรด ำเนนกำรเอง โดยผถกฟองคดมไดเขำไปด ำเนนกำรใหหรอควบคมดแลแตอยำงใด แตทอระบำยน ำดงกลำว มขนำดใหญเกนกวำทรำษฎรจะด ำเนนกำรขดดน วำงทอ และฝงกลบกนเองได ผถกฟองคดจงได ขอควำมอนเครำะหจำกหำงหนสวนจ ำกด ม. น ำรถแบคโฮมำชวยด ำเนนกำรขดวำงทอและฝงกลบ ทอดงกลำวในถนนบรเวณท เกดเหตพพำทในคดนจนแลวเสรจโดยผถกฟองคด มได เขามา ควบคมดแล ท าใหการด าเนนการไมเปนไปตามมาตรฐานทางวศวกรรม และไมมความมนคงแขงแรงเพยงพอ เปนผลท าใหเกดเหตทพพาทในคดน เมอถนนทพพำทอยในพนทรบผดชอบ และกำรควบคมดแลของผถกฟองคดในฐำนะองคกรปกครองสวนทองถน ตำมมำตรำ ๖๗

๔๕

(๑)๔๗ ประกอบมำตรำ ๖๘ (๓)๔๘ แหงพระรำชบญญตสภำต ำบลและองคกำรบรหำรสวนต ำบล พ.ศ. ๒๕๓๗ ผถกฟองคดจงมหนาทโดยตรงทจะตองดแลรกษาถนนในพนทรบผดชอบของตนเอง ทกสายใหมความมนคงแขงแรงและมความสะดวกปลอดภยแกผใชถนนในการเดนทางสญจร จงเปนหนำทและควำมรบผดชอบโดยตรงของผถกฟองคดทจะตองด ำเนนกำรตรวจตรำ ดแลรกษำทำงน ำ ถนน และทำงระบำยน ำดงกลำวใหอยในสภำพทรำษฎรสำมำรถใชประโยชนไดโดยสะดวกและปลอดภย หนำทดงกลำวยอมหมำยควำมรวมถงกำรทผถกฟองคดจะตองพจารณาจดท าปายแสดงขอแนะน าหรอค าเตอนการใชเสนทาง หรอขอหามการใชเสนทางส าหรบรถยนตบางประเภท ส าหรบถนนบางสายในพนทรบผดชอบตามความจ าเปน เพอเปนมำตรกำรในกำรบ ำรงดแลรกษำถนนใหมควำมมนคงแขงแรงตลอดอำยกำรใชงำนและเพอใหเกดควำมปลอดภยแกประชำชนทจะใชเสนทำง เมอขอเทจจรงปรำกฏวำ ผถกฟองคดปลอยปละละเลยใหรำษฎรด ำเนนกำรขดถนนเพอวำงทอระบำยน ำดงกลำวโดยพลกำร โดยมไดเขำไปควบคมดแลใหมกำรด ำเนนกำรอยำงถกตองตำมทกฎหมำยบญญตใหผถกฟองคดมหนำท รวมทงมไดมกำรจดท ำปำยแสดงขอแนะน ำหรอค ำเตอนกำรใชเสนทำงหรอขอหำมกำรใชเสนทำงส ำหรบรถยนตบำงประเภทตดแสดงไวดำนหนำถนนดงกลำว เพอใหผจะใชถนนเสนนนเหนไดอยำงชดเจนแตอยำงใด จนเปนเหตใหเกดควำมเสยหำยขนกบ ผฟองคด จงถอวำผถกฟองคดกระท าละเมดตอผฟองคดอนเกดจากการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตแลว ตำมนยมำตรำ ๙ วรรคหนง (๓)๔๙ แหงพระรำชบญญตจดตง ศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ .ศ. ๒๕๔๒ ประกอบมำตรำ ๔๒๐๕๐ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย อยำงไรกด เมอสภำพถนนทเกดเหตพพำทเปนถนนดนผสมลกรงตดผำน ไรนำของรำษฎรสภำพถนนมควำมกวำงและระดบของพนถนนไมสม ำเสมอ บำงชวงมลกษณะแคบและ

๔๗ - ๔๘ พระรำชบญญตสภำต ำบลและองคกำรบรหำรสวนต ำบล พ.ศ. ๒๕๓๗

มำตรำ ๖๗ ภำยใตบงคบแหงกฎหมำย องคกำรบรหำรสวนต ำบล มหนำทตองท ำในเขต องคกำรบรหำรสวนต ำบล ดงตอไปน

(๑) จดใหมและบ ำรงรกษำทำงน ำและทำงบก ฯลฯ ฯลฯ

มำตรำ ๖๘ ภำยใตบงคบแหงกฎหมำย องคกำรบรหำรสวนต ำบลอำจจดท ำกจกำรในเขตองคกำรบรหำรสวนต ำบล ดงตอไปน

(๑) ใหมน ำเพอกำรอปโภค บรโภค และกำรเกษตร (๒) ใหมและบ ำรงกำรไฟฟำหรอแสงสวำงโดยวธอน (๓) ใหมและบ ำรงรกษำทำงระบำยน ำ ฯลฯ ฯลฯ ๔๙ อำงแลวในเชงอรรถท ๑ หนำ ๑ ๕๐ ประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย มำตรำ ๔๒๐ ผใดจงใจหรอประมำทเลนเลอ ท ำตอบคคลอนโดยผดกฎหมำยใหเขำเสยหำยถง

แกชวตกด แกรำงกำยกด อนำมยกด เสรภำพกด ทรพยสนหรอสทธอยำงหนงอยำงใดกด ทำนวำผนนท ำละเมดจ ำตองใชคำสนไหมทดแทนเพอกำรนน

45

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 45 7/8/2561 0:04:24

๔๖

ไหลทำงเปนจดลำดชนลงสหนองน ำสำธำรณะ ในชวงฤดฝนถนนจะเปนหลมเปนบอและมน ำทวมขง เปนเสนทำงทรำษฎรในพนทโดยสวนใหญใชส ำหรบเดนทำงไปสไรนำบรเวณดงกลำวและใชส ำหรบขนยำยพชผลทำงกำรเกษตร โดยยำนพำหนะทใชกเปนยำนพำหนะทใชในกำรเกษตร โดยสภำพของถนนจงไมเหมำะกบรถบรรทกขนำดใหญทมกำรบรรทกน ำหนกมำกๆ กำรทผฟองคดไดใชรถบรรทก ๖ ลอขนำดใหญ ซงถอวำมน ำหนกคอนขำงมำก ขบผำนเสนทำงดงกลำวเปนประจ ำ ยอมถอวำผฟองคดสมครใจยอมเสยงภยทรถบรรทกของผฟองคดอาจเกดอบตเหตไดจากสภาพของถนนดงกลาวขำงตน อกทง ผฟองคดไดขบรถบรรทก ๖ ลอขนำดใหญของผฟองคดบรรทกพนธออยจนเตมคนรถ ยอมตองทรำบถงสภำพของถนนดงกลำวแตละจดเปนอยำงด กอนขบรถบรรทกผำนจดเกดเหต ผฟองคดยอมเหนแลววำถนนตรงจดดงกลำวมกำรวำงทอระบำยน ำใตพนถนนขนใหมจำกเดมทเปนถนนดนธรรมดำ กำรหลกเลยงทจะขบรถผำนจดเสยงดงกลำวยอมเปนสงทพงกระท ำ แตผฟองคดกลบมไดใชวจารณญาณดงกลาวอยางเพยงพอ จนเกดอบตเหตขน กรณจงเปนการใชเสนทางสาธารณะ โดยไมไดไตรตรองใหถถวน หรอสนใจทจะปฏบตเพอปองกนหรอแกไขปญหาทอาจจะเกดขน ค ำนงถงแตประโยชนสวนตน ท ำใหทรพยสนทใชเพอประโยชนสำธำรณะเสยหำย ทงๆ ทผฟองคด กสำมำรถเลอกใชวธกำรอนทปลอดภยกวำ จงถอวำผฟองคดไดขบขรถคนดงกลำวโดยปรำศจำก ควำมระมดระวงซงบคคลในภำวะเชนนนจกตองมตำมวสยและพฤตกำรณ และผฟองคดอำจใช ควำมระมดระวงเชนวำนนได แตหำไดใชใหเพยงพอไม จนเปนเหตใหถนนทพพำทและรถบรรทกของ ผฟองคดช ำรดเสยหำย ความเสยหายดงกลาวจงเปนผลมาจากความประมาทเลนเลออยางรายแรงของผฟองคดสวนหนง ตำมมำตรำ ๔๔๒๕๑ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย ดงนน เมอจำกขอเทจจรงและพฤตกำรณทปรำกฏ ควำมเสยหำยทเกดขนกบผฟองคดเปนผลมำจำกกำรละเลยตอหนำทของผถกฟองคดและควำมประมำทเลนเลออยำงรำยแรงของผฟองคดประกอบกนกำรทจะให ผถกฟองคดตองรบผดชดใชคำสนไหมทดแทนเพอควำมเสยหำยทงหมด ยอมจะไมเปนธรรมกบ ผถกฟองคด กรณจงตองใหผฟองคดรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนในความเสยหายดงกลาว รวมดวย ตามสดสวนทแตละฝายไดมสวนในการกระท าผดและกอใหเกดความเสยหายดงกลาวขนตำมมำตรำ ๔๔๒๕๒ ประกอบมำตรำ ๒๒๓ วรรคหนง๕๓ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย ส ำหรบคำเสยหำย นน ในสวนของคำซอมแซมรถบรรทก ปรำกฏพยำนหลกฐำนเปนส ำเนำใบเสรจรบเงน ซงเมอรวมรำยกำรคำซอมทระบในใบเสรจฉบบดงกลำวแลว คดเปนเงนจ ำนวน ๒๘๕,๙๐๐ บำท จงเหนควรก ำหนดคำสนไหมทดแทนควำมเสยหำยในสวนนจ ำนวน ๒๘๕,๙๐๐ บำท

๕๑ - ๕๓ ประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย มำตรำ ๒๒๓ วรรคหนง ถำฝำยผเสยหำยไดมสวนท ำควำมผดอยำงใดอยำงหนงกอใหเกดควำม

เสยหำยดวยไซร ทำนวำหนอนจะตองใชคำสนไหมทดแทนแกฝำยผเสยหำยมำกนอยเพยงใดนน ตองอำศยพฤตกำรณเปนประมำณ ขอส ำคญกคอวำควำมเสยหำยนนไดเกดขนเพรำะฝำยไหนเปนผกอยงหยอนกวำกนเพยงไร มำตรำ ๔๔๒ ถำควำมเสยหำยไดเกดขนเพรำะควำมผดอยำงหนงอยำงใดของผตองเสยหำยประกอบดวยไซร ทำนใหน ำบทบญญตแหงมำตรำ ๒๒๓ มำใชบงคบ โดยอนโลม

๔๗

ส ำหรบคำเสยหำยจำกกำรวำจำงบคคลภำยนอกขนยำยตนออยเพอน ำไปปลกเปนเงนจ ำนวน ๓,๐๐๐ บำท เมอพเครำะหจำกพยำนหลกฐำนภำพถำยรถบรรทกของผฟองคดขณะเกดเหตพพำทซงปรำกฏวำมกำรบรรทกตนออยมำเตมล ำ จงเชอไดวำเปนควำมเสยหำยทเกดขนจรง เหนควรก ำหนดคำสนไหมทดแทน ใหตำมค ำขอเปนเงนจ ำนวน ๓,๐๐๐ บำท รวมคำสนไหมทดแทนควำมเสยหำยทงสองสวนเปนเงนจ ำนวนทงสน ๒๘๘,๙๐๐ บำท สวนคำเสอมรำคำของรถบรรทกเปนเงนจ ำนวน ๒๐๐,๐๐๐ บำท นน เหนวำ รถบรรทกของผฟองคดขณะเกดเหตพพำทมอำยกำรใชงำนมำนำนกวำ ๑๔ ป จงยอมมคำเสอมรำคำของรถยนตจ ำนวนมำกตำมระยะเวลำกำรใชงำนอยแลว โดยทยงมไดพจำรณำปจจยอน จงเปนเรอง ทไมอำจน ำมำพสจนยนยนคำเสอมรำคำของรถบรรทกของผฟองคดได ส ำหรบคำเสยหำยในสวนของคำขำดรำยไดจำกกำรทไมไดรบจำงบรรทกสนคำกำรเกษตรและรบจำงทวไป เปนเงนประมำณวนละ ๑,๐๐๐ บำท นบแตวนท ำละเมดจนถงวนทรถบรรทกของผฟองคดจะใชงำนไดตำมปกต นน เหนวำ ผฟองคดเพยงแตกลำวอำงลอยๆ โดยไมมพยำนหลกฐำนหรอขอพสจนใหเหนไดอยำงชดเจนวำ ผฟองคดมควำมเสยหำยในสวนนจรงตำมขอกลำวอำง อกทง นอกจำกควำมเสยหำยของผฟองคดดงกลำวแลว ในสวนของผถกฟองคดกเกดควำมเสยหำยขนดวยเชนกน จำกกำรททอระบำยน ำคอนกรตแตกหกจ ำนวน ๒ ทอ และผถกฟองคดตองด ำเนนกำรขดรอทอทแตกหกออก จดหำทอใหมมำทดแทนและด ำเนนกำรขดกลบใหมเพอใหประชำชนสำมำรถใชถนนดงกลำวเดนทำงสญจรไดตำมปกต ดงนน เมอผฟองคดมสวนผดรวมดวยและผถกฟองคดกไดรบควำมเสยหำยเชนกน จงถอวำควำมเสยหำยท ผฟองคดไดรบนน สวนหนงเปนผลมำจำกกำรกระท ำโดยประมำทเลนเลออยำงรำยแรงของผฟองคดเอง ผฟองคดจงตองรวมรบผดกบผถกฟองคดในควำมเสยหำยดงกลำว เพรำะหำกผฟองคดมไดกระท ำตำมอ ำเภอใจโดยมงแตประโยชนสวนตนแตฝำยเดยว โดยไมขบรถบรรทกของตนผำนเขำไปในถนนทเกดเหตพพำท เหตละเมดและควำมเสยหำยทเปนขอพพำทในคดนกจะไมเกดขน เมอพจำรณำควำมเสยหำย ทเกดขนซงแยกเปนสองสวน คอ สวนแรก เปนควำมเสยหำยทเกดขนกบถนนสำธำรณะทเกดเหตพพำท ซงผฟองคดในฐำนะผกอใหเกดควำมเสยหำยจะตองเปนผรบผดชอบในควำมเสยหำยทเกดขนกบทรพยสนดงกลำวทงหมด แตในขอเทจจรงผฟองคดมไดแสดงควำมรบผดชอบตอควำมเสยหำย ทเกดขนแตอยำงใด และสวนทสอง เปนควำมเสยหำยทเกดขนกบผฟองคด ซงผฟองคดในฐำนะทมสวนกระท ำผดรวมดวย ในขณะทควำมผดของผถกฟองคดมเพยงกำรละเลยตอหนำทในกำรดแลบ ำรงรกษำถนนทเกดเหตพพำทเทำนน จำกขอเทจจรงและเหตผลดงกลำว กรณจงเหนวำผฟองคดจะตองรบผดชอบในควำมเสยหำยทเกดขนเปนสวนมำกส ำหรบควำมเสยหำยทงหมด ส ำหรบควำมเสยหำยในสวนทสอง เมอหกสวนทผฟองคดตองรบผดชอบตอควำมเสยหำยในสวนแรกและสวนท ผฟองคดตองมสวนรบผดชอบในควำมเสยหำยในสวนทสองแลว เหนวำ ผถกฟองคดพงตองรบผดชอบในควำมเสยหำยสวนทสองอนเปนขอพพำทในคดนเพยงรอยละ ๓๐ ของควำมเสยหำยทงหมดตำมทไดวนจฉยไปแลวนน กลำวคอ ควำมเสยหำยทงหมดทผฟองคดไดรบคดเปนเงนจ ำนวน ๒๘๘,๙๐๐ บำท รอยละ ๓๐ ของควำมเสยหำยดงกลำวคดเปนเงนจ ำนวน ๘๖,๖๗๐ บำท ดงนน คำสนไหมทดแทนควำมเสยหำยทผฟองคดพงไดรบคดเปนเงนจ ำนวน ๘๖,๖๗๐ บำท พรอมดอกเบยในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอปของตนเงนดงกลำวนบแตวนฟองเปนตนไปจนกวำจะช ำระเสรจสน ทศำลปกครองชนตนพพำกษำ

46

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 46 7/8/2561 0:04:24

๔๖

ไหลทำงเปนจดลำดชนลงสหนองน ำสำธำรณะ ในชวงฤดฝนถนนจะเปนหลมเปนบอและมน ำทวมขง เปนเสนทำงทรำษฎรในพนทโดยสวนใหญใชส ำหรบเดนทำงไปสไรนำบรเวณดงกลำวและใชส ำหรบขนยำยพชผลทำงกำรเกษตร โดยยำนพำหนะทใชกเปนยำนพำหนะทใชในกำรเกษตร โดยสภำพของถนนจงไมเหมำะกบรถบรรทกขนำดใหญทมกำรบรรทกน ำหนกมำกๆ กำรทผฟองคดไดใชรถบรรทก ๖ ลอขนำดใหญ ซงถอวำมน ำหนกคอนขำงมำก ขบผำนเสนทำงดงกลำวเปนประจ ำ ยอมถอวำผฟองคดสมครใจยอมเสยงภยทรถบรรทกของผฟองคดอาจเกดอบตเหตไดจากสภาพของถนนดงกลาวขำงตน อกทง ผฟองคดไดขบรถบรรทก ๖ ลอขนำดใหญของผฟองคดบรรทกพนธออยจนเตมคนรถ ยอมตองทรำบถงสภำพของถนนดงกลำวแตละจดเปนอยำงด กอนขบรถบรรทกผำนจดเกดเหต ผฟองคดยอมเหนแลววำถนนตรงจดดงกลำวมกำรวำงทอระบำยน ำใตพนถนนขนใหมจำกเดมทเปนถนนดนธรรมดำ กำรหลกเลยงทจะขบรถผำนจดเสยงดงกลำวยอมเปนสงทพงกระท ำ แตผฟองคดกลบมไดใชวจารณญาณดงกลาวอยางเพยงพอ จนเกดอบตเหตขน กรณจงเปนการใชเสนทางสาธารณะ โดยไมไดไตรตรองใหถถวน หรอสนใจทจะปฏบตเพอปองกนหรอแกไขปญหาทอาจจะเกดขน ค ำนงถงแตประโยชนสวนตน ท ำใหทรพยสนทใชเพอประโยชนสำธำรณะเสยหำย ทงๆ ทผฟองคด กสำมำรถเลอกใชวธกำรอนทปลอดภยกวำ จงถอวำผฟองคดไดขบขรถคนดงกลำวโดยปรำศจำก ควำมระมดระวงซงบคคลในภำวะเชนนนจกตองมตำมวสยและพฤตกำรณ และผฟองคดอำจใช ควำมระมดระวงเชนวำนนได แตหำไดใชใหเพยงพอไม จนเปนเหตใหถนนทพพำทและรถบรรทกของ ผฟองคดช ำรดเสยหำย ความเสยหายดงกลาวจงเปนผลมาจากความประมาทเลนเลออยางรายแรงของผฟองคดสวนหนง ตำมมำตรำ ๔๔๒๕๑ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย ดงนน เมอจำกขอเทจจรงและพฤตกำรณทปรำกฏ ควำมเสยหำยทเกดขนกบผฟองคดเปนผลมำจำกกำรละเลยตอหนำทของผถกฟองคดและควำมประมำทเลนเลออยำงรำยแรงของผฟองคดประกอบกนกำรทจะให ผถกฟองคดตองรบผดชดใชคำสนไหมทดแทนเพอควำมเสยหำยทงหมด ยอมจะไมเปนธรรมกบ ผถกฟองคด กรณจงตองใหผฟองคดรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนในความเสยหายดงกลาว รวมดวย ตามสดสวนทแตละฝายไดมสวนในการกระท าผดและกอใหเกดความเสยหายดงกลาวขนตำมมำตรำ ๔๔๒๕๒ ประกอบมำตรำ ๒๒๓ วรรคหนง๕๓ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย ส ำหรบคำเสยหำย นน ในสวนของคำซอมแซมรถบรรทก ปรำกฏพยำนหลกฐำนเปนส ำเนำใบเสรจรบเงน ซงเมอรวมรำยกำรคำซอมทระบในใบเสรจฉบบดงกลำวแลว คดเปนเงนจ ำนวน ๒๘๕,๙๐๐ บำท จงเหนควรก ำหนดคำสนไหมทดแทนควำมเสยหำยในสวนนจ ำนวน ๒๘๕,๙๐๐ บำท

๕๑ - ๕๓ ประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย มำตรำ ๒๒๓ วรรคหนง ถำฝำยผเสยหำยไดมสวนท ำควำมผดอยำงใดอยำงหนงกอใหเกดควำม

เสยหำยดวยไซร ทำนวำหนอนจะตองใชคำสนไหมทดแทนแกฝำยผเสยหำยมำกนอยเพยงใดนน ตองอำศยพฤตกำรณเปนประมำณ ขอส ำคญกคอวำควำมเสยหำยนนไดเกดขนเพรำะฝำยไหนเปนผกอยงหยอนกวำกนเพยงไร มำตรำ ๔๔๒ ถำควำมเสยหำยไดเกดขนเพรำะควำมผดอยำงหนงอยำงใดของผตองเสยหำยประกอบดวยไซร ทำนใหน ำบทบญญตแหงมำตรำ ๒๒๓ มำใชบงคบ โดยอนโลม

๔๗

ส ำหรบคำเสยหำยจำกกำรวำจำงบคคลภำยนอกขนยำยตนออยเพอน ำไปปลกเปนเงนจ ำนวน ๓,๐๐๐ บำท เมอพเครำะหจำกพยำนหลกฐำนภำพถำยรถบรรทกของผฟองคดขณะเกดเหตพพำทซงปรำกฏวำมกำรบรรทกตนออยมำเตมล ำ จงเชอไดวำเปนควำมเสยหำยทเกดขนจรง เหนควรก ำหนดคำสนไหมทดแทน ใหตำมค ำขอเปนเงนจ ำนวน ๓,๐๐๐ บำท รวมคำสนไหมทดแทนควำมเสยหำยทงสองสวนเปนเงนจ ำนวนทงสน ๒๘๘,๙๐๐ บำท สวนคำเสอมรำคำของรถบรรทกเปนเงนจ ำนวน ๒๐๐,๐๐๐ บำท นน เหนวำ รถบรรทกของผฟองคดขณะเกดเหตพพำทมอำยกำรใชงำนมำนำนกวำ ๑๔ ป จงยอมมคำเสอมรำคำของรถยนตจ ำนวนมำกตำมระยะเวลำกำรใชงำนอยแลว โดยทยงมไดพจำรณำปจจยอน จงเปนเรอง ทไมอำจน ำมำพสจนยนยนคำเสอมรำคำของรถบรรทกของผฟองคดได ส ำหรบคำเสยหำยในสวนของคำขำดรำยไดจำกกำรทไมไดรบจำงบรรทกสนคำกำรเกษตรและรบจำงทวไป เปนเงนประมำณวนละ ๑,๐๐๐ บำท นบแตวนท ำละเมดจนถงวนทรถบรรทกของผฟองคดจะใชงำนไดตำมปกต นน เหนวำ ผฟองคดเพยงแตกลำวอำงลอยๆ โดยไมมพยำนหลกฐำนหรอขอพสจนใหเหนไดอยำงชดเจนวำ ผฟองคดมควำมเสยหำยในสวนนจรงตำมขอกลำวอำง อกทง นอกจำกควำมเสยหำยของผฟองคดดงกลำวแลว ในสวนของผถกฟองคดกเกดควำมเสยหำยขนดวยเชนกน จำกกำรททอระบำยน ำคอนกรตแตกหกจ ำนวน ๒ ทอ และผถกฟองคดตองด ำเนนกำรขดรอทอทแตกหกออก จดหำทอใหมมำทดแทนและด ำเนนกำรขดกลบใหมเพอใหประชำชนสำมำรถใชถนนดงกลำวเดนทำงสญจรไดตำมปกต ดงนน เมอผฟองคดมสวนผดรวมดวยและผถกฟองคดกไดรบควำมเสยหำยเชนกน จงถอวำควำมเสยหำยท ผฟองคดไดรบนน สวนหนงเปนผลมำจำกกำรกระท ำโดยประมำทเลนเลออยำงรำยแรงของผฟองคดเอง ผฟองคดจงตองรวมรบผดกบผถกฟองคดในควำมเสยหำยดงกลำว เพรำะหำกผฟองคดมไดกระท ำตำมอ ำเภอใจโดยมงแตประโยชนสวนตนแตฝำยเดยว โดยไมขบรถบรรทกของตนผำนเขำไปในถนนทเกดเหตพพำท เหตละเมดและควำมเสยหำยทเปนขอพพำทในคดนกจะไมเกดขน เมอพจำรณำควำมเสยหำย ทเกดขนซงแยกเปนสองสวน คอ สวนแรก เปนควำมเสยหำยทเกดขนกบถนนสำธำรณะทเกดเหตพพำท ซงผฟองคดในฐำนะผกอใหเกดควำมเสยหำยจะตองเปนผรบผดชอบในควำมเสยหำยทเกดขนกบทรพยสนดงกลำวทงหมด แตในขอเทจจรงผฟองคดมไดแสดงควำมรบผดชอบตอควำมเสยหำย ทเกดขนแตอยำงใด และสวนทสอง เปนควำมเสยหำยทเกดขนกบผฟองคด ซงผฟองคดในฐำนะทมสวนกระท ำผดรวมดวย ในขณะทควำมผดของผถกฟองคดมเพยงกำรละเลยตอหนำทในกำรดแลบ ำรงรกษำถนนทเกดเหตพพำทเทำนน จำกขอเทจจรงและเหตผลดงกลำว กรณจงเหนวำผฟองคดจะตองรบผดชอบในควำมเสยหำยทเกดขนเปนสวนมำกส ำหรบควำมเสยหำยทงหมด ส ำหรบควำมเสยหำยในสวนทสอง เมอหกสวนทผฟองคดตองรบผดชอบตอควำมเสยหำยในสวนแรกและสวนท ผฟองคดตองมสวนรบผดชอบในควำมเสยหำยในสวนทสองแลว เหนวำ ผถกฟองคดพงตองรบผดชอบในควำมเสยหำยสวนทสองอนเปนขอพพำทในคดนเพยงรอยละ ๓๐ ของควำมเสยหำยทงหมดตำมทไดวนจฉยไปแลวนน กลำวคอ ควำมเสยหำยทงหมดทผฟองคดไดรบคดเปนเงนจ ำนวน ๒๘๘,๙๐๐ บำท รอยละ ๓๐ ของควำมเสยหำยดงกลำวคดเปนเงนจ ำนวน ๘๖,๖๗๐ บำท ดงนน คำสนไหมทดแทนควำมเสยหำยทผฟองคดพงไดรบคดเปนเงนจ ำนวน ๘๖,๖๗๐ บำท พรอมดอกเบยในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอปของตนเงนดงกลำวนบแตวนฟองเปนตนไปจนกวำจะช ำระเสรจสน ทศำลปกครองชนตนพพำกษำ

47

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 47 7/8/2561 0:04:24

๔๘

ใหผถกฟองคดชดใชคำสนไหมทดแทนใหแกผฟองคดเปนเงน ๑๑๕,๙๐๐ บำท พรอมดอกเบยในอตรำ รอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงนดงกลำวนบแตวนฟองเปนตนไปจนกวำจะช ำระเสรจ ทงน ภำยในหกสบวน นบแตวนทคดถงทสด ใหคนคำธรรมเนยมศำลแกผฟองคดตำมสวนของกำรชนะคด นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวยบำงสวน พพำกษำแกค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน เปนใหผถกฟองคดชดใช คำสนไหมทดแทนใหแกผฟองคดเปนเงน ๘๖,๖๗๐ บำท นอกจำกทแก ใหเปนไปตำมค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตนและใหคนคำธรรมเนยมศำลในชนอทธรณแกผถกฟองคดตำมสวนของกำรชนะคด (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๘๖/๒๕๖๐)

หมายเหต ค าพพากษาศาลปกครองสงสดคดนไดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการทดใหกบหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐทมหนาทรบผดชอบเสนทางสาธารณะใด ควรทจะตองหมนตรวจตรา ดแล เสนทางสาธารณะนนๆ เปนประจ าอยสม าเสมอ ไมปลอยปละละเลย หรอยนยอมใหบคคลใดกระท าการใดๆ ทฝาฝนตอกฎหมาย อนอาจมผลท าใหเกดความเสยหาย กบผใชเสนทาง รวมทงควรรกษาเสนทางทรบผดชอบใหมสภาพทพรอมทจะใชงาน และมความมนคงแขงแรงตลอดอายการใชงาน ตลอดทงอาจมมาตรการในปองกนความเสยหาย ซงอาจจะเกดขนกบ ผทใชเสนทางดงกลาว เพอใหเกดความปลอดภยแกประชาชนทจะใชเสนทางสาธารณะ

(๒) การประกาศผลการคดเลอกพนกงานเทศบาล

เมอหนวยงานทางปกครองไดก าหนดหลกเกณฑการคดเลอกพนกงานเทศบาล เพอแตงตงใหด ารงต าแหนงในระดบทสงขนส าหรบต าแหนงปลดเทศบาล (นกบรหารเทศบาล ๘) ก าหนดใหมการประกาศผลการคดเลอกในวนท ๓ มถนายน ๒๕๕๖ แตเมอการคดเลอกแลวเสรจ กลบไมสามารถประกาศผลการคดเลอก เนองจากมกรรมการบางคนไดใหคะแนนตางจากชวงการใหคะแนนทก าหนดไว ทงๆ ท มอ านาจหนาทและดลพนจวนจฉยได วาการก าหนดชวงคะแนนดงกลาวนน ขดตอหลกเกณฑและเงอนไขทก าหนดไวหรอไม และกรรมการทใหคะแนนตางจาก ชวงคะแนนทก าหนดไวยอมน าหลกเกณฑทใกลเคยงกนมาใชบงคบโดยอนโลม เพอใหการประกาศผลการคดเลอกด าเนนการตามทไดประกาศไว ดงนน การทไมประกาศผลการคดเลอกต าแหนงพพาท ภายในระยะเวลาทก าหนด จงเปนการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนด ใหตองปฏบต ผถกฟองคดท ๑ (นำยกเทศมนตรต ำบลทำสำยลวด) มค ำสงลงวนท ๒๘ มนำคม ๒๕๕๖ แตงตงผถกฟองคดท ๒ (คณะกรรมกำรคดเลอกพนกงำนเทศบำลเพอแตงตงใหด ำรงต ำแหนงในระดบทสงขนส ำหรบต ำแหนงผบรหำรของเทศบำลต ำบลทำสำยลวด) เพอใหด ำเนนกำรคดเลอกพนกงำนเทศบำลเพอแตงตงใหด ำรงต ำแหนงในระดบทสงขน จ ำนวน ๔ ต ำแหนง ผฟองคดด ำรงต ำแหนงปลดเทศบำล (นกบรหำรงำนเทศบำล ๗) สงกดเทศบำลต ำบลทงหลวง ไดสมครเขำรบ

๔๙

กำรคดเลอกในต ำแหนงปลดเทศบำล (นกบรหำรงำนเทศบำล ๘) ตำมประกำศของผถกฟองคดท ๒ ลงวนท ๓ เมษำยน ๒๕๕๖ โดยผฟองคดสมครเปนล ำดบแรกและนำย จ. ต ำแหนงปลดเทศบำลต ำบลทำสำยลวด สมครเปนล ำดบท ๒ ตอมำ ผฟองคดเขำสอบสมภำษณในวนท ๓๑ พฤษภำคม ๒๕๕๖ กอนเรมกำรด ำเนนกำรคดเลอกโดยวธกำรสมภำษณ ผถกฟองคดท ๒ โดยประธำนกรรมกำรเสนอตอกรรมกำรวำ เกณฑกำรใหคะแนนใหอยในระหวำงต ำสด ๘๐ คะแนน และสงสดไมเกน ๙๐ คะแนน เพอใหคะแนนไมแตกตำงกนไปมำก ปรำกฏวำกรรมกำรเสยงขำงมำกจ ำนวน ๕ คน เหนดวยกบขอเสนอของประธำนกรรมกำร สวนผถกฟองคดท ๑ และผอ ำนวยกำรกองสำธำรณสขและสงแวดลอม เทศบำลต ำบลทำสำยลวด กรรมกำรเสยงขำงนอยจ ำนวน ๒ คน ไมขอออกเสยงและไมขอออกควำมคดเหนในเรองน เมอกำรสมภำษณแลวเสรจ ผฟองคดไดคะแนนรวม ๑,๑๗๓.๔๐ คะแนน คดเปนรอยละ ๘๓.๘๑ เปนล ำดบท ๑ สวนนำย จ. ไดคะแนนรวม ๑,๑๖๗.๔๐ คะแนน คดเปนรอยละ ๘๓.๓๖ เปนล ำดบท ๒ แตเนองจำกผถกฟองคดท ๑ และผอ ำนวยกำรกองสำธำรณสขและสงแวดลอม เทศบำลต ำบลทำสำยลวด เปนกรรมกำรทใหคะแนนนำย จ. ต ำกวำชวงคะแนนต ำสด ๘๐ คะแนน ไมเปนไปตำมมตของผถกฟองคดท ๒ โดยมตเสยงขำงมำกก ำหนดไว ผถกฟองคดท ๒ จงมได ประกำศผลกำรคดเลอกในต ำแหนงปลดเทศบำล (นกบรหำรงำนเทศบำล ๘) ในวนท ๓ มถนำยน ๒๕๕๖ ตำมทประกำศไว ตอมำ ผฟองคดมหนงสอถงผถกฟองคดทงสอง เพอขอทรำบผลกำรคดเลอก ผถกฟองคดท ๒ โดยประธำนกรรมกำร จงไดมหนงสอถงผฟองคด เพอแจงสำเหตทไมสำมำรถประกำศผลกำรคดเลอกในต ำแหนงปลดเทศบำล (นกบรหำรงำนเทศบำล ๘) ใหผฟองคดทรำบ หลงจำกนน ผถกฟองคดท ๒ ไดประชมเพอแกไขปญหำดงกลำวจนในทสด ผถกฟองคดท ๒ ไดมประกำศลงวนท ๒๘ มถนำยน ๒๕๕๖ วำไมสำมำรถประกำศผลกำรคดเลอกในต ำแหนงปลดเทศบำล (นกบรหำรงำนเทศบำล ๘) ได เนองจำกมกรรมกำร ๒ คน ใหคะแนนตำงจำกชวงคะแนนทผถกฟองคด ท ๒ โดยกรรมกำรเสยงขำงมำกก ำหนดและไมมระเบยบก ำหนดไวอยำงชดเจน เปนเหตใหไมสำมำรถประกำศผลกำรคดเลอกได จำกนน ผถกฟองคดท ๒ ไดรำยงำนผลกำรด ำเนนกำรใหผถกฟองคดท ๑ และประธำนคณะกรรมกำรพนกงำนเทศบำลจงหวดตำก (ก.ท.จ. ตำก) ทรำบ จงน ำคดมำฟองตอศำล ขอใหผถกฟองคดท ๒ ลงนำมในประกำศผลกำรคดเลอก แลวเสนอผถกฟองคดท ๑ เพอออกค ำสงแตงตงผฟองคดด ำรงต ำแหนงปลดเทศบำล (นกบรหำรงำนเทศบำล ๘) โดยใหมผลตงแตวนท ๓ มถนำยน ๒๕๕๖ ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา การทผถกฟองคดท ๒ ไดประกาศระเบยบและหลกเกณฑเกยวกบการคดเลอกเพอใหผสมครทราบกอนวนด าเนนการคดเลอกไมนอยกวำ ๕ วนท ำกำร ตำมขอ ๙๘ (๕) ของประกำศคณะกรรมกำรพนกงำนเทศบำลจงหวดตำก เรอง หลกเกณฑและเงอนไขเกยวกบกำรบรหำรงำนบคคล ลงวนท ๒๐ ธนวำคม ๒๕๔๕ เมอกำรด ำเนนกำรคดเลอกโดยวธกำรสอบสมภำษณแลวเสรจ ผถกฟองคดท ๒ มหนำทรวมคะแนนของผสมครซงตองมคะแนนไมนอยกวำรอยละหกสบจงจะผำนเกณฑกำรคดเลอก และผถกฟองคดท ๒ จะตองรำยงำนผลกำรคดเลอกตอผถกฟองคดท ๑ และหรอคณะกรรมกำรพนกงำนเทศบำลจงหวดตำก (ก.ท.จ. ตำก) โดยจดท ำบญชรำยชอผทผำนกำรคดเลอกและจดเรยงล ำดบตำมผลคะแนนรวม โดยระบคะแนนทไดไว ในประกำศดวย จำกนนจงประกำศผลกำรคดเลอกพรอมกบแจงใหเทศบำลต ำบลทำสำยลวดแตงตง ผทไดรบกำรคดเลอกใหด ำรงต ำแหนงตอไป หนำทของผถกฟองคดท ๒ ในกำรด ำเนนกำรคดเลอก

48

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 48 7/8/2561 0:04:25

๔๘

ใหผถกฟองคดชดใชคำสนไหมทดแทนใหแกผฟองคดเปนเงน ๑๑๕,๙๐๐ บำท พรอมดอกเบยในอตรำ รอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงนดงกลำวนบแตวนฟองเปนตนไปจนกวำจะช ำระเสรจ ทงน ภำยในหกสบวน นบแตวนทคดถงทสด ใหคนคำธรรมเนยมศำลแกผฟองคดตำมสวนของกำรชนะคด นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวยบำงสวน พพำกษำแกค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน เปนใหผถกฟองคดชดใช คำสนไหมทดแทนใหแกผฟองคดเปนเงน ๘๖,๖๗๐ บำท นอกจำกทแก ใหเปนไปตำมค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตนและใหคนคำธรรมเนยมศำลในชนอทธรณแกผถกฟองคดตำมสวนของกำรชนะคด (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๘๖/๒๕๖๐)

หมายเหต ค าพพากษาศาลปกครองสงสดคดนไดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการทดใหกบหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐทมหนาทรบผดชอบเสนทางสาธารณะใด ควรทจะตองหมนตรวจตรา ดแล เสนทางสาธารณะนนๆ เปนประจ าอยสม าเสมอ ไมปลอยปละละเลย หรอยนยอมใหบคคลใดกระท าการใดๆ ทฝาฝนตอกฎหมาย อนอาจมผลท าใหเกดความเสยหาย กบผใชเสนทาง รวมทงควรรกษาเสนทางทรบผดชอบใหมสภาพทพรอมทจะใชงาน และมความมนคงแขงแรงตลอดอายการใชงาน ตลอดทงอาจมมาตรการในปองกนความเสยหาย ซงอาจจะเกดขนกบ ผทใชเสนทางดงกลาว เพอใหเกดความปลอดภยแกประชาชนทจะใชเสนทางสาธารณะ

(๒) การประกาศผลการคดเลอกพนกงานเทศบาล

เมอหนวยงานทางปกครองไดก าหนดหลกเกณฑการคดเลอกพนกงานเทศบาล เพอแตงตงใหด ารงต าแหนงในระดบทสงขนส าหรบต าแหนงปลดเทศบาล (นกบรหารเทศบาล ๘) ก าหนดใหมการประกาศผลการคดเลอกในวนท ๓ มถนายน ๒๕๕๖ แตเมอการคดเลอกแลวเสรจ กลบไมสามารถประกาศผลการคดเลอก เนองจากมกรรมการบางคนไดใหคะแนนตางจากชวงการใหคะแนนทก าหนดไว ทงๆ ท มอ านาจหนาทและดลพนจวนจฉยได วาการก าหนดชวงคะแนนดงกลาวนน ขดตอหลกเกณฑและเงอนไขทก าหนดไวหรอไม และกรรมการทใหคะแนนตางจาก ชวงคะแนนทก าหนดไวยอมน าหลกเกณฑทใกลเคยงกนมาใชบงคบโดยอนโลม เพอใหการประกาศผลการคดเลอกด าเนนการตามทไดประกาศไว ดงนน การทไมประกาศผลการคดเลอกต าแหนงพพาท ภายในระยะเวลาทก าหนด จงเปนการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนด ใหตองปฏบต ผถกฟองคดท ๑ (นำยกเทศมนตรต ำบลทำสำยลวด) มค ำสงลงวนท ๒๘ มนำคม ๒๕๕๖ แตงตงผถกฟองคดท ๒ (คณะกรรมกำรคดเลอกพนกงำนเทศบำลเพอแตงตงใหด ำรงต ำแหนงในระดบทสงขนส ำหรบต ำแหนงผบรหำรของเทศบำลต ำบลทำสำยลวด) เพอใหด ำเนนกำรคดเลอกพนกงำนเทศบำลเพอแตงตงใหด ำรงต ำแหนงในระดบทสงขน จ ำนวน ๔ ต ำแหนง ผฟองคดด ำรงต ำแหนงปลดเทศบำล (นกบรหำรงำนเทศบำล ๗) สงกดเทศบำลต ำบลทงหลวง ไดสมครเขำรบ

๔๙

กำรคดเลอกในต ำแหนงปลดเทศบำล (นกบรหำรงำนเทศบำล ๘) ตำมประกำศของผถกฟองคดท ๒ ลงวนท ๓ เมษำยน ๒๕๕๖ โดยผฟองคดสมครเปนล ำดบแรกและนำย จ. ต ำแหนงปลดเทศบำลต ำบลทำสำยลวด สมครเปนล ำดบท ๒ ตอมำ ผฟองคดเขำสอบสมภำษณในวนท ๓๑ พฤษภำคม ๒๕๕๖ กอนเรมกำรด ำเนนกำรคดเลอกโดยวธกำรสมภำษณ ผถกฟองคดท ๒ โดยประธำนกรรมกำรเสนอตอกรรมกำรวำ เกณฑกำรใหคะแนนใหอยในระหวำงต ำสด ๘๐ คะแนน และสงสดไมเกน ๙๐ คะแนน เพอใหคะแนนไมแตกตำงกนไปมำก ปรำกฏวำกรรมกำรเสยงขำงมำกจ ำนวน ๕ คน เหนดวยกบขอเสนอของประธำนกรรมกำร สวนผถกฟองคดท ๑ และผอ ำนวยกำรกองสำธำรณสขและสงแวดลอม เทศบำลต ำบลทำสำยลวด กรรมกำรเสยงขำงนอยจ ำนวน ๒ คน ไมขอออกเสยงและไมขอออกควำมคดเหนในเรองน เมอกำรสมภำษณแลวเสรจ ผฟองคดไดคะแนนรวม ๑,๑๗๓.๔๐ คะแนน คดเปนรอยละ ๘๓.๘๑ เปนล ำดบท ๑ สวนนำย จ. ไดคะแนนรวม ๑,๑๖๗.๔๐ คะแนน คดเปนรอยละ ๘๓.๓๖ เปนล ำดบท ๒ แตเนองจำกผถกฟองคดท ๑ และผอ ำนวยกำรกองสำธำรณสขและสงแวดลอม เทศบำลต ำบลทำสำยลวด เปนกรรมกำรทใหคะแนนนำย จ. ต ำกวำชวงคะแนนต ำสด ๘๐ คะแนน ไมเปนไปตำมมตของผถกฟองคดท ๒ โดยมตเสยงขำงมำกก ำหนดไว ผถกฟองคดท ๒ จงมได ประกำศผลกำรคดเลอกในต ำแหนงปลดเทศบำล (นกบรหำรงำนเทศบำล ๘) ในวนท ๓ มถนำยน ๒๕๕๖ ตำมทประกำศไว ตอมำ ผฟองคดมหนงสอถงผถกฟองคดทงสอง เพอขอทรำบผลกำรคดเลอก ผถกฟองคดท ๒ โดยประธำนกรรมกำร จงไดมหนงสอถงผฟองคด เพอแจงสำเหตทไมสำมำรถประกำศผลกำรคดเลอกในต ำแหนงปลดเทศบำล (นกบรหำรงำนเทศบำล ๘) ใหผฟองคดทรำบ หลงจำกนน ผถกฟองคดท ๒ ไดประชมเพอแกไขปญหำดงกลำวจนในทสด ผถกฟองคดท ๒ ไดมประกำศลงวนท ๒๘ มถนำยน ๒๕๕๖ วำไมสำมำรถประกำศผลกำรคดเลอกในต ำแหนงปลดเทศบำล (นกบรหำรงำนเทศบำล ๘) ได เนองจำกมกรรมกำร ๒ คน ใหคะแนนตำงจำกชวงคะแนนทผถกฟองคด ท ๒ โดยกรรมกำรเสยงขำงมำกก ำหนดและไมมระเบยบก ำหนดไวอยำงชดเจน เปนเหตใหไมสำมำรถประกำศผลกำรคดเลอกได จำกนน ผถกฟองคดท ๒ ไดรำยงำนผลกำรด ำเนนกำรใหผถกฟองคดท ๑ และประธำนคณะกรรมกำรพนกงำนเทศบำลจงหวดตำก (ก.ท.จ. ตำก) ทรำบ จงน ำคดมำฟองตอศำล ขอใหผถกฟองคดท ๒ ลงนำมในประกำศผลกำรคดเลอก แลวเสนอผถกฟองคดท ๑ เพอออกค ำสงแตงตงผฟองคดด ำรงต ำแหนงปลดเทศบำล (นกบรหำรงำนเทศบำล ๘) โดยใหมผลตงแตวนท ๓ มถนำยน ๒๕๕๖ ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา การทผถกฟองคดท ๒ ไดประกาศระเบยบและหลกเกณฑเกยวกบการคดเลอกเพอใหผสมครทราบกอนวนด าเนนการคดเลอกไมนอยกวำ ๕ วนท ำกำร ตำมขอ ๙๘ (๕) ของประกำศคณะกรรมกำรพนกงำนเทศบำลจงหวดตำก เรอง หลกเกณฑและเงอนไขเกยวกบกำรบรหำรงำนบคคล ลงวนท ๒๐ ธนวำคม ๒๕๔๕ เมอกำรด ำเนนกำรคดเลอกโดยวธกำรสอบสมภำษณแลวเสรจ ผถกฟองคดท ๒ มหนำทรวมคะแนนของผสมครซงตองมคะแนนไมนอยกวำรอยละหกสบจงจะผำนเกณฑกำรคดเลอก และผถกฟองคดท ๒ จะตองรำยงำนผลกำรคดเลอกตอผถกฟองคดท ๑ และหรอคณะกรรมกำรพนกงำนเทศบำลจงหวดตำก (ก.ท.จ. ตำก) โดยจดท ำบญชรำยชอผทผำนกำรคดเลอกและจดเรยงล ำดบตำมผลคะแนนรวม โดยระบคะแนนทไดไว ในประกำศดวย จำกนนจงประกำศผลกำรคดเลอกพรอมกบแจงใหเทศบำลต ำบลทำสำยลวดแตงตง ผทไดรบกำรคดเลอกใหด ำรงต ำแหนงตอไป หนำทของผถกฟองคดท ๒ ในกำรด ำเนนกำรคดเลอก

49

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 49 7/8/2561 0:04:25

๕๐

พนกงำนเทศบำลเพอแตงตงใหด ำรงต ำแหนงในระดบทสงขน ส ำหรบต ำแหนงผบรหำรของเทศบำลต ำบลทำสำยลวด ตำมค ำสงเทศบำลต ำบลทำสำยลวดลงวนท ๒๘ มนำคม ๒๕๕๖ จงจะเสรจสน แตการทผถกฟองคดท ๒ โดยประธานกรรมการและกรรมการเสยงขางมาก ๕ คน จากทงหมด ๗ คน ไดมมตกอนการด าเนนการคดเลอกก าหนดชวงคะแนนใหอยในระหวำงต ำสด ๘๐ คะแนน และสงสดไมเกน ๙๐ คะแนน เพอเปนกำรก ำหนดกรอบกำรใชดลพนจของกรรมกำร หำกผถกฟองคดท ๒ พจำรณำแลวเหนวำ หำกมกำรใหคะแนนทแตกตำงกนไปมำกจะมลกษณะเปนกำรใชดลพนจเลอกบคคลตำมอ ำเภอใจได ผถกฟองคดท ๒ ยอมมอ ำนำจหนำทและมดลพนจวนจฉยไดวำ มตของ ผถกฟองคดท ๒ ทก ำหนดใหกรรมกำรใหคะแนนในระหวำงชวงคะแนนต ำสดและสงสด มลกษณะ ทขดตอหลกเกณฑและเงอนไขทคณะกรรมกำรกลำงพนกงำนเทศบำล และหรอคณะกรรมกำรพนกงำนเทศบำลจงหวด ก ำหนดหรอไม อยำงไร และกรณผถกฟองคดท ๑ และผอ ำนวยกำรกองสำธำรณสขและสงแวดลอม เทศบำลต ำบลทำสำยลวด ใหคะแนนตำงจำกมตของผถกฟองคดท ๒ ใหถอวำเสยไปไมตองน ำไปค ำนวณกบคะแนนของกรรมกำรอน โดยน ำขอ ๗.๓ ภำคควำมเหมำะสมกบต ำแหนง (ภำค ค) ของประกำศคณะกรรมกำรพนกงำนเทศบำลจงหวดตำก เรอง หลกเกณฑและเงอนไขกำรคดเลอกโดยกำรสอบแขงขนเพอบรรจบคคลเปนพนกงำนเทศบำล พ.ศ. ๒๕๕๕ ลงวนท ๒ ตลำคม ๒๕๕๕ ซงเปนหลกเกณฑทใกลเคยงกนมำใชบงคบโดยอนโลมในกำรคดเลอกครงนได หรอไม อยำงไร เพอใหผถกฟองคดท ๒ ด ำเนนกำรประกำศผลกำรคดเลอกตำมทไดประกำศไว ภายในวนจนทรท ๓ มถนายน ๒๕๕๖ เมอผถกฟองคดท ๒ ไมประกาศผลการคดเลอกต าแหนงปลดเทศบาล (นกบรหารงานเทศบาล ๘) ใหเสรจสน ทงทผถกฟองคดท ๒ มอ านาจหนาทตำมทค ำสงเทศบำลต ำบลทำสำยลวด ลงวนท ๒๘ มนำคม ๒๕๕๖ ก ำหนดไว ดงนน กำรทผถกฟองคดท ๒ ไมประกำศผลกำรคดเลอกพนกงำนเทศบำลเพอแตงตงใหด ำรงต ำแหนงในระดบทส งขนในต ำแหนงปลดเทศบำล (นกบรหำรงำนเทศบำล ๘) ตำมประกำศลงวนท ๒๘ มถนำยน ๒๕๕๖ จงเปนการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต ทศำลปกครองชนตนพพำกษำใหผถกฟองคด ท ๒ ด ำเนนกำรประกำศผลกำรคดเลอกตำมผลคะแนนรวมทไดท ำกำรคดเลอกเมอว นท ๓๑ พฤษภำคม ๒๕๕๖ ใหแลวเสรจภำยใน ๓๐ วนนบแตศำลมค ำพพำกษำถงทสด และยกฟองผถกฟองคด ท ๑ นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวยบำงสวน พพำกษำแกค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน เปนใหผถกฟองคดท ๒ พจำรณำผลกำรคดเลอกพนกงำนเทศบำลเพอแตงตงใหด ำรงต ำแหนงในระดบทสงขน ส ำหรบต ำแหนงผบรหำรของเทศบำลต ำบลทำสำยลวด ต ำแหนงปลดเทศบำล (นกบรหำร งำนเทศบำล ๘) ตำมหลกเกณฑและเงอนไขทคณะกรรมกำรกลำงพนกงำนเทศบำลและหรอคณะกรรมกำรพนกงำนเทศบำลจงหวดตำกก ำหนด เพอเสนอตอผถกฟองคดท ๑ และด ำเนนกำรประกำศผลกำรคดเลอกพนกงำนเทศบำล ต ำแหนงปลดเทศบำล (นกบรหำรงำนเทศบำล ๘) ตอไป ทงน ใหด ำเนนกำรแลวเสรจภำยใน ๓๐ วน นบแตศำลมค ำพพำกษำ (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๕๘๓/๒๕๖๐)

(๓) การระงบเหตเดอดรอนร าคาญ

๕๑

เมอเจาพนกงานทองถนมหนาทตามกฎหมายจะตองตรวจสอบสถานทมผรองเรยน วามผถมดนท าใหไดรบความเดอดรอน แตมไดสงการใหเจาหนาททเกยวของไปตรวจสอบสถานทพพาท กลบปลอยเวลาลวงเลยไปจนการถมดนแลวเสรจ และเพงเขาไปตรวจสอบในภายหลง แมจะพบวาการถมดนดงกลาวไมจ าตองขออนญาตตอเจาพนกงานทองถนกตาม แตเมอเจาพนกงานทองถนยงคงมหนาททจะตองควบคมดแลใหการถมดนด าเนนการใหเปนไปตามหลกเกณฑ ทกฎหมายก าหนด เมอมไดปฏบตหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตอยางถกตองครบถวน กรณจงถอไดวาเปนการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนาทดงกลาวลาชาเกนสมควร

ผฟองคดฟองวำ ประมำณเดอนพฤษภำคม ๒๕๕๓ นำงสำว ด. เจำของทดน ขำงเคยงดำนทศตะวนตกของผฟองคด ไดท ำกำรถมดนตดรวบำนของผฟองคด และกอสรำงอำคำร หำงจำกรวบำนของผฟองคดประมำณ ๑ เมตร ท ำใหมน ำฝนไหลซมเขำมำบรเวณบำนของผฟองคด และไดมหนงสอรองเรยนไปยงผถกฟองคดหลำยครง จำกนน ไดไหลซมเขำมำในบรเวณรวบำน ของผฟองคด ผฟองคดจงมหนงสอรองเรยนตอผถกฟองคด (นำยกเทศมนตรนครขอนแกน) เพอขอใหตรวจสอบกำรถมดนและกำรกอสรำงอำคำรดงกลำว ตอมำหลงจำกกำรกอสรำงอำคำรแลวเสรจ ไดมผเขำพกอำศยในอำคำรดงกลำวท ำใหมน ำโสโครกซงเกดจำกกำรช ำระลำงของผ พกอำศย ในอำคำรได ผถกฟองคดไดมค ำสงใหเจำของอำคำรแกไขอำคำรใหถกตองตรงตำมแบบแปลนทยนขออนญำตกอสรำงและใหเจำของอำคำรด ำเนนกำรแกไขระบบระบำยน ำ เพอไมใหน ำซมไปยงอำคำรขำงเคยง แตเจำของอำคำรยงคงเพกเฉย ผฟองคดจงมหนงสอรองเรยนตอผถกฟองคดหลำยครงรวมทงไดขอทรำบชอวศวกรทควบคมตรวจสอบกำรถมดนและขอมลทเกยวของ แตผฟองคดยงไมไดรบเอกสำรดงกลำว ผฟองคดเหนวำกำรกระท ำของผถกฟองคดดงกลำวเปนกำรละเลยตอหนำท ตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควร จงน ำคดมำฟอง ตอศำลขอใหผถกฟองคดปฏบตให เปนไปตำมมำตรำ ๒๖ มำตรำ ๒๙ และมำตรำ ๓๗ แหง พระรำชบญญตกำรขดดนและถมดน พ.ศ. ๒๕๔๓ และใหผถกฟองคดปฏบตใหเปนไปตำมมำตรำ ๔๐ มำตรำ ๔๒ มำตรำ ๔๓ มำตรำ ๖๙ และมำตรำ ๗๐ แหงพระรำชบญญตควบคมอำคำร พ.ศ. ๒๕๒๒ ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอขอเทจจรงรบฟงไดวำ นำงสำว ด. เจำของทดนขำงเคยงดำนทศตะวนตกของผฟองคดไดท ำกำรถมดนโดยมควำมสงของเนนดนเกนกวำระดบพนดนเดมประมำณ ๖๐ – ๗๐ เซนตเมตร และสงกวำระดบทดนของผฟองคด แตเนองจำกมพนทของเนนดนไมเกนสองพนตำรำงเมตร ดงนน นำงสำว ด. จงไมตองแจงกำรถมดนตอผถกฟองคดซงเปนเจำพนกงำนทองถนตำมมำตรำ ๒๖ วรรคสำม๕๔ แหงพระรำชบญญตกำรขดดนและถมดน พ.ศ. ๒๕๔๓ แตยงคงตองจดใหม

๕๔ - ๕๖ พระรำชบญญตกำรขดดนและถมดน พ.ศ. ๒๕๔๓

มำตรำ ๒๖ วรรคหนง ผใดประสงคจะท ำกำรถมดนโดยมควำมสงของเนนดนเกนกวำระดบทดนตำงเจำของทอยขำงเคยง และมพนทของเนนดนไมเกนสองพนตำรำงเมตร หรอมพนทตำมทพนกงำนทองถนประกำศก ำหนด (มตอหนำถดไป)

50

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 50 7/8/2561 0:04:25

๕๐

พนกงำนเทศบำลเพอแตงตงใหด ำรงต ำแหนงในระดบทสงขน ส ำหรบต ำแหนงผบรหำรของเทศบำลต ำบลทำสำยลวด ตำมค ำสงเทศบำลต ำบลทำสำยลวดลงวนท ๒๘ มนำคม ๒๕๕๖ จงจะเสรจสน แตการทผถกฟองคดท ๒ โดยประธานกรรมการและกรรมการเสยงขางมาก ๕ คน จากทงหมด ๗ คน ไดมมตกอนการด าเนนการคดเลอกก าหนดชวงคะแนนใหอยในระหวำงต ำสด ๘๐ คะแนน และสงสดไมเกน ๙๐ คะแนน เพอเปนกำรก ำหนดกรอบกำรใชดลพนจของกรรมกำร หำกผถกฟองคดท ๒ พจำรณำแลวเหนวำ หำกมกำรใหคะแนนทแตกตำงกนไปมำกจะมลกษณะเปนกำรใชดลพนจเลอกบคคลตำมอ ำเภอใจได ผถกฟองคดท ๒ ยอมมอ ำนำจหนำทและมดลพนจวนจฉยไดวำ มตของ ผถกฟองคดท ๒ ทก ำหนดใหกรรมกำรใหคะแนนในระหวำงชวงคะแนนต ำสดและสงสด มลกษณะ ทขดตอหลกเกณฑและเงอนไขทคณะกรรมกำรกลำงพนกงำนเทศบำล และหรอคณะกรรมกำรพนกงำนเทศบำลจงหวด ก ำหนดหรอไม อยำงไร และกรณผถกฟองคดท ๑ และผอ ำนวยกำรกองสำธำรณสขและสงแวดลอม เทศบำลต ำบลทำสำยลวด ใหคะแนนตำงจำกมตของผถกฟองคดท ๒ ใหถอวำเสยไปไมตองน ำไปค ำนวณกบคะแนนของกรรมกำรอน โดยน ำขอ ๗.๓ ภำคควำมเหมำะสมกบต ำแหนง (ภำค ค) ของประกำศคณะกรรมกำรพนกงำนเทศบำลจงหวดตำก เรอง หลกเกณฑและเงอนไขกำรคดเลอกโดยกำรสอบแขงขนเพอบรรจบคคลเปนพนกงำนเทศบำล พ.ศ. ๒๕๕๕ ลงวนท ๒ ตลำคม ๒๕๕๕ ซงเปนหลกเกณฑทใกลเคยงกนมำใชบงคบโดยอนโลมในกำรคดเลอกครงนได หรอไม อยำงไร เพอใหผถกฟองคดท ๒ ด ำเนนกำรประกำศผลกำรคดเลอกตำมทไดประกำศไว ภายในวนจนทรท ๓ มถนายน ๒๕๕๖ เมอผถกฟองคดท ๒ ไมประกาศผลการคดเลอกต าแหนงปลดเทศบาล (นกบรหารงานเทศบาล ๘) ใหเสรจสน ทงทผถกฟองคดท ๒ มอ านาจหนาทตำมทค ำสงเทศบำลต ำบลทำสำยลวด ลงวนท ๒๘ มนำคม ๒๕๕๖ ก ำหนดไว ดงนน กำรทผถกฟองคดท ๒ ไมประกำศผลกำรคดเลอกพนกงำนเทศบำลเพอแตงตงใหด ำรงต ำแหนงในระดบทส งขนในต ำแหนงปลดเทศบำล (นกบรหำรงำนเทศบำล ๘) ตำมประกำศลงวนท ๒๘ มถนำยน ๒๕๕๖ จงเปนการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต ทศำลปกครองชนตนพพำกษำใหผถกฟองคด ท ๒ ด ำเนนกำรประกำศผลกำรคดเลอกตำมผลคะแนนรวมทไดท ำกำรคดเลอกเมอว นท ๓๑ พฤษภำคม ๒๕๕๖ ใหแลวเสรจภำยใน ๓๐ วนนบแตศำลมค ำพพำกษำถงทสด และยกฟองผถกฟองคด ท ๑ นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวยบำงสวน พพำกษำแกค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน เปนใหผถกฟองคดท ๒ พจำรณำผลกำรคดเลอกพนกงำนเทศบำลเพอแตงตงใหด ำรงต ำแหนงในระดบทสงขน ส ำหรบต ำแหนงผบรหำรของเทศบำลต ำบลทำสำยลวด ต ำแหนงปลดเทศบำล (นกบรหำร งำนเทศบำล ๘) ตำมหลกเกณฑและเงอนไขทคณะกรรมกำรกลำงพนกงำนเทศบำลและหรอคณะกรรมกำรพนกงำนเทศบำลจงหวดตำกก ำหนด เพอเสนอตอผถกฟองคดท ๑ และด ำเนนกำรประกำศผลกำรคดเลอกพนกงำนเทศบำล ต ำแหนงปลดเทศบำล (นกบรหำรงำนเทศบำล ๘) ตอไป ทงน ใหด ำเนนกำรแลวเสรจภำยใน ๓๐ วน นบแตศำลมค ำพพำกษำ (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๕๘๓/๒๕๖๐)

(๓) การระงบเหตเดอดรอนร าคาญ

๕๑

เมอเจาพนกงานทองถนมหนาทตามกฎหมายจะตองตรวจสอบสถานทมผรองเรยน วามผถมดนท าใหไดรบความเดอดรอน แตมไดสงการใหเจาหนาททเกยวของไปตรวจสอบสถานทพพาท กลบปลอยเวลาลวงเลยไปจนการถมดนแลวเสรจ และเพงเขาไปตรวจสอบในภายหลง แมจะพบวาการถมดนดงกลาวไมจ าตองขออนญาตตอเจาพนกงานทองถนกตาม แตเมอเจาพนกงานทองถนยงคงมหนาททจะตองควบคมดแลใหการถมดนด าเนนการใหเปนไปตามหลกเกณฑ ทกฎหมายก าหนด เมอมไดปฏบตหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตอยางถกตองครบถวน กรณจงถอไดวาเปนการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนาทดงกลาวลาชาเกนสมควร

ผฟองคดฟองวำ ประมำณเดอนพฤษภำคม ๒๕๕๓ นำงสำว ด. เจำของทดน ขำงเคยงดำนทศตะวนตกของผฟองคด ไดท ำกำรถมดนตดรวบำนของผฟองคด และกอสรำงอำคำร หำงจำกรวบำนของผฟองคดประมำณ ๑ เมตร ท ำใหมน ำฝนไหลซมเขำมำบรเวณบำนของผฟองคด และไดมหนงสอรองเรยนไปยงผถกฟองคดหลำยครง จำกนน ไดไหลซมเขำมำในบรเวณรวบำน ของผฟองคด ผฟองคดจงมหนงสอรองเรยนตอผถกฟองคด (นำยกเทศมนตรนครขอนแกน) เพอขอใหตรวจสอบกำรถมดนและกำรกอสรำงอำคำรดงกลำว ตอมำหลงจำกกำรกอสรำงอำคำรแลวเสรจ ไดมผเขำพกอำศยในอำคำรดงกลำวท ำใหมน ำโสโครกซงเกดจำกกำรช ำระลำงของผ พกอำศย ในอำคำรได ผถกฟองคดไดมค ำสงใหเจำของอำคำรแกไขอำคำรใหถกตองตรงตำมแบบแปลนทยนขออนญำตกอสรำงและใหเจำของอำคำรด ำเนนกำรแกไขระบบระบำยน ำ เพอไมใหน ำซมไปยงอำคำรขำงเคยง แตเจำของอำคำรยงคงเพกเฉย ผฟองคดจงมหนงสอรองเรยนตอผถกฟองคดหลำยครงรวมทงไดขอทรำบชอวศวกรทควบคมตรวจสอบกำรถมดนและขอมลทเกยวของ แตผฟองคดยงไมไดรบเอกสำรดงกลำว ผฟองคดเหนวำกำรกระท ำของผถกฟองคดดงกลำวเปนกำรละเลยตอหนำท ตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควร จงน ำคดมำฟอง ตอศำลขอใหผถกฟองคดปฏบตให เปนไปตำมมำตรำ ๒๖ มำตรำ ๒๙ และมำตรำ ๓๗ แหง พระรำชบญญตกำรขดดนและถมดน พ.ศ. ๒๕๔๓ และใหผถกฟองคดปฏบตใหเปนไปตำมมำตรำ ๔๐ มำตรำ ๔๒ มำตรำ ๔๓ มำตรำ ๖๙ และมำตรำ ๗๐ แหงพระรำชบญญตควบคมอำคำร พ.ศ. ๒๕๒๒ ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอขอเทจจรงรบฟงไดวำ นำงสำว ด. เจำของทดนขำงเคยงดำนทศตะวนตกของผฟองคดไดท ำกำรถมดนโดยมควำมสงของเนนดนเกนกวำระดบพนดนเดมประมำณ ๖๐ – ๗๐ เซนตเมตร และสงกวำระดบทดนของผฟองคด แตเนองจำกมพนทของเนนดนไมเกนสองพนตำรำงเมตร ดงนน นำงสำว ด. จงไมตองแจงกำรถมดนตอผถกฟองคดซงเปนเจำพนกงำนทองถนตำมมำตรำ ๒๖ วรรคสำม๕๔ แหงพระรำชบญญตกำรขดดนและถมดน พ.ศ. ๒๕๔๓ แตยงคงตองจดใหม

๕๔ - ๕๖ พระรำชบญญตกำรขดดนและถมดน พ.ศ. ๒๕๔๓

มำตรำ ๒๖ วรรคหนง ผใดประสงคจะท ำกำรถมดนโดยมควำมสงของเนนดนเกนกวำระดบทดนตำงเจำของทอยขำงเคยง และมพนทของเนนดนไมเกนสองพนตำรำงเมตร หรอมพนทตำมทพนกงำนทองถนประกำศก ำหนด (มตอหนำถดไป)

51

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 51 7/8/2561 0:04:25

๕๒

ระบบกำรระบำยน ำอยำงเพยงพอทจะไมกอใหเกดควำมเสยหำยแกผฟองคดซงเปนเจำของทดนขำงเคยงหรอบคคลอน ทงน ตำมมำตรำ ๒๖ วรรคหนง๕๕ แหงพระรำชบญญตเดยวกน และผถกฟองคดยอมตองมหนำทตำมมำตรำ ๓๑๕๖ แหงพระรำชบญญตดงกลำว ทจะตองตรวจตรำใหกำรถมดนดงกลำวเปนไปตำมกฎหมำย หำกเหนวำกำรถมดนดงกลำวไดกอหรออำจกอใหเกดควำมเสยหำยตอทรพยสนของบคคลอน ผถกฟองคดมหนำทตองมค ำสงใหผท ำกำรถมดนหยดกำรถมดนหรอปองกนควำมเสยหำยหรอขดกำรแกไขกำรถมดนนน เมอปรำกฏขอเทจจรงวำมน ำไหลซมเขำมำในบรเวณรวบำนของผฟองคดทมพนทอยตดกบดำนหลงของอำคำรตกแถวของนำงสำว ด. ทกอสรำงบนทดนทมกำรถมดนดงกลำว โดยเปนน ำเสยจำกกำรอปโภคของผอยอำศยในอำคำรนนและสงกลนเหมนรบกวน กอควำมเดอดรอนร ำคำญใหกบผฟองคด ทงเหตเดอดรอนร ำคำญดงกลำวไมเคยเกดขนมำกอน โดยเพงเกดขนหลงจำกมกำรถมดนและกอสรำงอำคำรพพำทนน ผฟองคดไดมหนงสอลงวนท ๑๗ กรกฎำคม ๒๕๕๓ รองเรยนตอผถกฟองคดใหตรวจสอบกำรถมดนและกำรกอสรำงอำคำรตกแถว ทพพำทและขอใหแจงผลกำรตรวจสอบใหผฟองคดทรำบขณะอำคำรพพำทยงอยระหวำงด ำเนนกำรกอสรำง แตเมอไมไดรบแจงผลกำรตรวจสอบดงกลำว ผฟองคดจงมหนงสอตดตำมผลอกหลำยครงหลงจำกอำคำรทพพำทกอสรำงเสรจเรยบรอยและมผเชำเขำอยอำศย ผฟองคดยงคงไมไดรบแจงผล

(ตอจำกเชงอรรถท ๕๔ – ๕๖) ตองจดใหมกำรระบำยน ำเพยงพอทจะไมกอใหเกดควำมเดอดรอนแกเจำของทดนทอยขำงเคยงหรอบคคลอน

ฯลฯ ฯลฯ วรรคสำม กำรถมดนทมพนทเกนสองพนตำรำงเมตร หรอมพนทเกนกวำทเจำพนกงำนทองถน

ประกำศก ำหนดตำมวรรคหนง นอกจำกจะตองจดใหมกำรระบำยน ำตำมวรรคหนง ตองแจงกำรถมดนนนตอ เจำพนกงำนทองถนตำมแบบทเจำพนกงำนทองถนก ำหนด

ฯลฯ ฯลฯ มำตรำ ๓๑ ในกรณทพนกงำนเจำหนำทเหนวำกำรขดดนหรอกำรถมดนไดกอหรออำจกอใหเกด

ควำมเสยหำยตอทรพยสนของบคคลอน ใหพนกงำนเจำหนำท รำยงำนตอเจำพนกงำนทองถนใหมค ำสงใหผขดดน ผถมดน หรอเจำของทดนหยดกำรขดดนหรอกำรถมดน หรอจดกำรปองกนควำมเสยหำยทอำจเกดขน หรอจดกำรแกไขกำรขดดนหรอกำรถมดนนน แลวแตกรณ และใหเจำพนกงำนทองถนมอ ำนำจออกค ำสงเปนหนงสอตำมทเหนวำจ ำเปนเพอปองกนหรอระงบควำมเสยหำยนนได

ในกรณมเหตฉกเฉน ใหพนกงำนเจำหนำทมค ำสงเปนหนงสอใหผขดดน ผถมดนหรอเจำของทดนหยดกำรขดดนหรอกำรถมดน หรอจดกำรปองกนควำมเสยหำยทอำจเกดขนหรอจดกำรแกไขกำรขดดนหรอ ถมดนนนตำมทเหนวำจ ำเปนได แลวรำยงำนใหเจำพนกงำนทองถนทรำบทนท ถำเจำพนกงำนทองถนเหนชอบดวยกบค ำสงของพนกงำนเจำหนำท ใหเจำพนกงำนทองถนมหนงสอภำยในเจดวนนบแตวนทพนกงำนเจำหนำทไดมค ำสงสงใหบคคลดงกลำวปฏบตตำมค ำสงของพนกงำนเจำหนำท และใหถอวำค ำสงของพนกงำนเจำหนำทเปนค ำสงของเจำพนกงำนทองถนมำตงแตตน

ถำเจำพนกงำนทองถนไมมหนงสอสงภำยในก ำหนดเวลำตำมวรรคสอง ใหค ำสงของพนกงำนเจำหนำทเปนอนสนผล

๕๓

กำรตรวจสอบ กำรทผฟองคดไดมหนงสอรองเรยนตอผถกฟองคดไดตรวจสอบกำรถมดนและ กำรกอสรำงอำคำรพพำทตำมหนงสอลงวนท ๑๗ กรกฎำคม ๒๕๕๓ ถอไดวำ เปนหนงสอรองขอให ผถกฟองคดในฐำนะเจำพนกงำนทองถนปฏบตหนำท ตำมนยมำตรำ ๒๙ วรรคหน ง๕๗ แหง พระรำชบญญตกำรขดดนและถมดน พ.ศ. ๒๕๔๓ จำกกำรทผฟองคดไดรบควำมเสยหำยหรอมเหตอนควรเชอไดวำอำจไดรบควำมเสยหำยจำกกำรถมดนดงกลำว ทงน เมอพจำรณำจำกภำพถำย ซงแสดงใหเหนวำมการถมดนชดกบรวบานของผฟองคดโดยมไดมการกอสรางรวกนขนมากอน การถมดนแตอยำงใด และมภำพถำยทแสดงใหเหนวำมน ำรวซมเขำมำในบรเวณรวบำนของผฟองคดทอยชดกบทดนทมกำรถมดนดงกลำวจรง ซงผถกฟองคดกมไดโตแยงหลกฐำนภำพถำยดงกลำว กรณจงมเหตอนควรเชอวำกำรถมดนในทดนดงกลำวอำจจะไมชอบดวยมำตรำ ๒๖ วรรคหนง๕๘ แหงพระรำชบญญตเดยวกน ประกอบขอ ๑๖๕๙ ของกฎกระทรวงก ำหนดมำตรกำรปองกนกำรพงทลำยของดนหรอสงปลกสรำงในกำรขดดนหรอถมดน พ.ศ. ๒๕๔๘ เนองจำกไมไดจดใหมกำรระบำยน ำอยำงเพยงพอทจะไมกอใหเกดควำมเดอดรอนแกเจำของทดนทอยขำงเคยงหรอบคคลอนและกำร ถมดนไมเปนไปตำมหลกเกณฑของขอ ๑๖ ของกฎกระทรวงดงกลำว เมอผถกฟองคดไดรบหนงสอรองเรยนดงกลำวของผฟองคดแลว ผถกฟองคดมหนำทจะตองด ำเนนกำรตอไปตำมมำตรำ ๒๙ วรรคสอง๖๐ แหงพระรำชบญญตดงกลำว กลำวคอ ผถกฟองคดพงตองสงการใหพนกงานเจาหนาทของตนเขาไปตรวจสอบสถานททมการถมดนตามขอรองเรยนในทนทเพอตรวจสอบวามการด าเนนการโดยไมชอบดวยกฎหมายหรอไมอยางไร และรำยงำนใหผถกฟองคดทรำบเพอทผถกฟองคด จะไดพจำรณำด ำเนนกำรใดๆ ตอไปไดอยำงทนทวงทตำมอ ำนำจหนำทเพอมใหเกดควำมเสยหำย

๕๗ พระรำชบญญตกำรขดดนและถมดน พ.ศ. ๒๕๔๓ มำตรำ ๒๙ วรรคหนง ผใดไดรบควำมเสยหำยหรอมเหตอนควรเชอไดวำอำจไดรบควำมเสยหำย

จำกกำรขดดนหรอถมดนอนไมปฏบตตำมมำตรำ ๒๐ มำตรำ ๒๔ หรอมำตรำ ๒๗ มสทธรองขอใหเจำพนกงำนทองถนสงใหหยดกำรขดดนหรอถมดนนนได

๕๘ อำงแลวในเชงอรรถท ๕๔ – ๕๖ หนำ ๕๑ – ๕๒ ๕๙ กฎกระทรวงก ำหนดมำตรกำรปองกนกำรพงทลำยของดนหรอสงปลกสรำงในกำรขดดนหรอ

ถมดน พ.ศ. ๒๕๔๘ ขอ ๑๖ กำรถมดน สวนฐำนของเนนดนจะตองหำงจำกแนวเขตทดนของบคคลอนหรอท

สำธำรณะเปนระยะไมนอยกวำควำมสงของเนนดนทจะถมดน เวนแตจะไดมกำรจดกำรปองกนกำรพงทลำยของดนหรอสงปลกสรำงโดยกำรรบรองจำกผไดรบใบอนญำตใหประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม สำขำวศวกรรมโยธำตำมกฎหมำยวำดวยวศวกร

๖๐ พระรำชบญญตกำรขดดนและถมดน พ.ศ. ๒๕๔๓

มำตรำ ๒๙ วรรคสอง เมอไดรบค ำรองขอตำมวรรคหนง ใหเจำพนกงำนทองถนสงใหพนกงำนเจำหนำทเขำไปตรวจสอบสถำนทขดดนหรอถมดนและรำยงำนตอเจำพนกงำนทองถน ถำเจำพนกงำนทองถนเหนวำควำมเสยหำยไดเกดขนหรออำจเกดขนจำกกกำรขดดนหรอถมดนนน ใหมอ ำนำจออกค ำสงเปนหนงสอสงใหผขดดน ผถมดน หรอเจำของทดนหยดกำรขดดนหรอถมดน หรอจดกำรปองกนควำมเสยหำยทอำจเกดขนหรอจดกำรแกไขกำรขดดนหรอถมดนนนไดตำมทเหนสมควร

52

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 52 7/8/2561 0:04:25

๕๒

ระบบกำรระบำยน ำอยำงเพยงพอทจะไมกอใหเกดควำมเสยหำยแกผฟองคดซงเปนเจำของทดนขำงเคยงหรอบคคลอน ทงน ตำมมำตรำ ๒๖ วรรคหนง๕๕ แหงพระรำชบญญตเดยวกน และผถกฟองคดยอมตองมหนำทตำมมำตรำ ๓๑๕๖ แหงพระรำชบญญตดงกลำว ทจะตองตรวจตรำใหกำรถมดนดงกลำวเปนไปตำมกฎหมำย หำกเหนวำกำรถมดนดงกลำวไดกอหรออำจกอใหเกดควำมเสยหำยตอทรพยสนของบคคลอน ผถกฟองคดมหนำทตองมค ำสงใหผท ำกำรถมดนหยดกำรถมดนหรอปองกนควำมเสยหำยหรอขดกำรแกไขกำรถมดนนน เมอปรำกฏขอเทจจรงวำมน ำไหลซมเขำมำในบรเวณรวบำนของผฟองคดทมพนทอยตดกบดำนหลงของอำคำรตกแถวของนำงสำว ด. ทกอสรำงบนทดนทมกำรถมดนดงกลำว โดยเปนน ำเสยจำกกำรอปโภคของผอยอำศยในอำคำรนนและสงกลนเหมนรบกวน กอควำมเดอดรอนร ำคำญใหกบผฟองคด ทงเหตเดอดรอนร ำคำญดงกลำวไมเคยเกดขนมำกอน โดยเพงเกดขนหลงจำกมกำรถมดนและกอสรำงอำคำรพพำทนน ผฟองคดไดมหนงสอลงวนท ๑๗ กรกฎำคม ๒๕๕๓ รองเรยนตอผถกฟองคดใหตรวจสอบกำรถมดนและกำรกอสรำงอำคำรตกแถว ทพพำทและขอใหแจงผลกำรตรวจสอบใหผฟองคดทรำบขณะอำคำรพพำทยงอยระหวำงด ำเนนกำรกอสรำง แตเมอไมไดรบแจงผลกำรตรวจสอบดงกลำว ผฟองคดจงมหนงสอตดตำมผลอกหลำยครงหลงจำกอำคำรทพพำทกอสรำงเสรจเรยบรอยและมผเชำเขำอยอำศย ผฟองคดยงคงไมไดรบแจงผล

(ตอจำกเชงอรรถท ๕๔ – ๕๖) ตองจดใหมกำรระบำยน ำเพยงพอทจะไมกอใหเกดควำมเดอดรอนแกเจำของทดนทอยขำงเคยงหรอบคคลอน

ฯลฯ ฯลฯ วรรคสำม กำรถมดนทมพนทเกนสองพนตำรำงเมตร หรอมพนทเกนกวำทเจำพนกงำนทองถน

ประกำศก ำหนดตำมวรรคหนง นอกจำกจะตองจดใหมกำรระบำยน ำตำมวรรคหนง ตองแจงกำรถมดนนนตอ เจำพนกงำนทองถนตำมแบบทเจำพนกงำนทองถนก ำหนด

ฯลฯ ฯลฯ มำตรำ ๓๑ ในกรณทพนกงำนเจำหนำทเหนวำกำรขดดนหรอกำรถมดนไดกอหรออำจกอใหเกด

ควำมเสยหำยตอทรพยสนของบคคลอน ใหพนกงำนเจำหนำท รำยงำนตอเจำพนกงำนทองถนใหมค ำสงใหผขดดน ผถมดน หรอเจำของทดนหยดกำรขดดนหรอกำรถมดน หรอจดกำรปองกนควำมเสยหำยทอำจเกดขน หรอจดกำรแกไขกำรขดดนหรอกำรถมดนนน แลวแตกรณ และใหเจำพนกงำนทองถนมอ ำนำจออกค ำสงเปนหนงสอตำมทเหนวำจ ำเปนเพอปองกนหรอระงบควำมเสยหำยนนได

ในกรณมเหตฉกเฉน ใหพนกงำนเจำหนำทมค ำสงเปนหนงสอใหผขดดน ผถมดนหรอเจำของทดนหยดกำรขดดนหรอกำรถมดน หรอจดกำรปองกนควำมเสยหำยทอำจเกดขนหรอจดกำรแกไขกำรขดดนหรอ ถมดนนนตำมทเหนวำจ ำเปนได แลวรำยงำนใหเจำพนกงำนทองถนทรำบทนท ถำเจำพนกงำนทองถนเหนชอบดวยกบค ำสงของพนกงำนเจำหนำท ใหเจำพนกงำนทองถนมหนงสอภำยในเจดวนนบแตวนทพนกงำนเจำหนำทไดมค ำสงสงใหบคคลดงกลำวปฏบตตำมค ำสงของพนกงำนเจำหนำท และใหถอวำค ำสงของพนกงำนเจำหนำทเปนค ำสงของเจำพนกงำนทองถนมำตงแตตน

ถำเจำพนกงำนทองถนไมมหนงสอสงภำยในก ำหนดเวลำตำมวรรคสอง ใหค ำสงของพนกงำนเจำหนำทเปนอนสนผล

๕๓

กำรตรวจสอบ กำรทผฟองคดไดมหนงสอรองเรยนตอผถกฟองคดไดตรวจสอบกำรถมดนและ กำรกอสรำงอำคำรพพำทตำมหนงสอลงวนท ๑๗ กรกฎำคม ๒๕๕๓ ถอไดวำ เปนหนงสอรองขอให ผถกฟองคดในฐำนะเจำพนกงำนทองถนปฏบตหนำท ตำมนยมำตรำ ๒๙ วรรคหน ง๕๗ แหง พระรำชบญญตกำรขดดนและถมดน พ.ศ. ๒๕๔๓ จำกกำรทผฟองคดไดรบควำมเสยหำยหรอมเหตอนควรเชอไดวำอำจไดรบควำมเสยหำยจำกกำรถมดนดงกลำว ทงน เมอพจำรณำจำกภำพถำย ซงแสดงใหเหนวำมการถมดนชดกบรวบานของผฟองคดโดยมไดมการกอสรางรวกนขนมากอน การถมดนแตอยำงใด และมภำพถำยทแสดงใหเหนวำมน ำรวซมเขำมำในบรเวณรวบำนของผฟองคดทอยชดกบทดนทมกำรถมดนดงกลำวจรง ซงผถกฟองคดกมไดโตแยงหลกฐำนภำพถำยดงกลำว กรณจงมเหตอนควรเชอวำกำรถมดนในทดนดงกลำวอำจจะไมชอบดวยมำตรำ ๒๖ วรรคหนง๕๘ แหงพระรำชบญญตเดยวกน ประกอบขอ ๑๖๕๙ ของกฎกระทรวงก ำหนดมำตรกำรปองกนกำรพงทลำยของดนหรอสงปลกสรำงในกำรขดดนหรอถมดน พ.ศ. ๒๕๔๘ เนองจำกไมไดจดใหมกำรระบำยน ำอยำงเพยงพอทจะไมกอใหเกดควำมเดอดรอนแกเจำของทดนทอยขำงเคยงหรอบคคลอนและกำร ถมดนไมเปนไปตำมหลกเกณฑของขอ ๑๖ ของกฎกระทรวงดงกลำว เมอผถกฟองคดไดรบหนงสอรองเรยนดงกลำวของผฟองคดแลว ผถกฟองคดมหนำทจะตองด ำเนนกำรตอไปตำมมำตรำ ๒๙ วรรคสอง๖๐ แหงพระรำชบญญตดงกลำว กลำวคอ ผถกฟองคดพงตองสงการใหพนกงานเจาหนาทของตนเขาไปตรวจสอบสถานททมการถมดนตามขอรองเรยนในทนทเพอตรวจสอบวามการด าเนนการโดยไมชอบดวยกฎหมายหรอไมอยางไร และรำยงำนใหผถกฟองคดทรำบเพอทผถกฟองคด จะไดพจำรณำด ำเนนกำรใดๆ ตอไปไดอยำงทนทวงทตำมอ ำนำจหนำทเพอมใหเกดควำมเสยหำย

๕๗ พระรำชบญญตกำรขดดนและถมดน พ.ศ. ๒๕๔๓ มำตรำ ๒๙ วรรคหนง ผใดไดรบควำมเสยหำยหรอมเหตอนควรเชอไดวำอำจไดรบควำมเสยหำย

จำกกำรขดดนหรอถมดนอนไมปฏบตตำมมำตรำ ๒๐ มำตรำ ๒๔ หรอมำตรำ ๒๗ มสทธรองขอใหเจำพนกงำนทองถนสงใหหยดกำรขดดนหรอถมดนนนได

๕๘ อำงแลวในเชงอรรถท ๕๔ – ๕๖ หนำ ๕๑ – ๕๒ ๕๙ กฎกระทรวงก ำหนดมำตรกำรปองกนกำรพงทลำยของดนหรอสงปลกสรำงในกำรขดดนหรอ

ถมดน พ.ศ. ๒๕๔๘ ขอ ๑๖ กำรถมดน สวนฐำนของเนนดนจะตองหำงจำกแนวเขตทดนของบคคลอนหรอท

สำธำรณะเปนระยะไมนอยกวำควำมสงของเนนดนทจะถมดน เวนแตจะไดมกำรจดกำรปองกนกำรพงทลำยของดนหรอสงปลกสรำงโดยกำรรบรองจำกผไดรบใบอนญำตใหประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม สำขำวศวกรรมโยธำตำมกฎหมำยวำดวยวศวกร

๖๐ พระรำชบญญตกำรขดดนและถมดน พ.ศ. ๒๕๔๓

มำตรำ ๒๙ วรรคสอง เมอไดรบค ำรองขอตำมวรรคหนง ใหเจำพนกงำนทองถนสงใหพนกงำนเจำหนำทเขำไปตรวจสอบสถำนทขดดนหรอถมดนและรำยงำนตอเจำพนกงำนทองถน ถำเจำพนกงำนทองถนเหนวำควำมเสยหำยไดเกดขนหรออำจเกดขนจำกกกำรขดดนหรอถมดนนน ใหมอ ำนำจออกค ำสงเปนหนงสอสงใหผขดดน ผถมดน หรอเจำของทดนหยดกำรขดดนหรอถมดน หรอจดกำรปองกนควำมเสยหำยทอำจเกดขนหรอจดกำรแกไขกำรขดดนหรอถมดนนนไดตำมทเหนสมควร

53

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 53 7/8/2561 0:04:26

๕๔

หรอเกดควำมเสยหำยนอยทสดกบทงผทด ำเนนกำรถมดนและผทอำจไดรบผลกระทบจำกกำรถมดน ขณะทผฟองคดมหนงสอลงวนท ๑๗ กรกฎำคม ๒๕๕๓ รองเรยนตอผถกฟองคด นน กำรถมดนและกำรกอสรำงอำคำรตกแถวทพพำทก ำลงอยระหวำงด ำเนนกำรยงไมแลวเสรจ ผถกฟองคดไดรบหนงสอดงกลำวเมอวนท ๑๙ กรกฎำคม ๒๕๕๓ แตมไดสงการใหพนกงานเจาหนาททเกยวของ ไปตรวจสอบสถานทในทนท กลบปลอยเวลาลวงเลยไปจนการถมดนและการกอสรางอาคารดงกลาวแลวเสรจและเจำของอำคำรไดเปดใหบคคลอนมำเชำหองพกเพออยอำศยแลว พนกงำนเจำหนำทของผถกฟองคดเพงเขาไปด าเนนการตรวจสอบการถมดนและการกอสรางอาคารตกแถวทพพาทดงกลาว พบวำ มกำรกอสรำงรวขนใหมและเปนกำรถมดนในพนทไมถง ๒,๐๐๐ ตำรำงเมตร จงไมตองขออนญำตถมดนตอเจำพนกงำนทองถน กำรกอสรำงรวขนใหมถอวำเปนกำรจดระบบปองกนกำรพงทลำยของหนำดนไปในตว กำรถมดนดงกลำวจงถกตองชอบดวยกฎหมำยแลว แตกำรกอสรำงรวดงกลำวยงไมไดขออนญำตกอสรำง จงเหนควรมค ำสงใหเจำของทดนระงบกำรกอสรำง และใหยนขออนญำตกอสรำงรวตอไป ในสวนของกำรกอสรำงอำคำรพบวำมกำรกอสรำงผดไปจำกแบบแปลนทไดรบอนญำต จงเหนควรออกค ำสงใหเจำของอำคำรแกไขใหถกตองตอไป ผถกฟองคดไดยนยนตอผฟองคดตลอดมำวำกำรถมดนดงกลำวถกตองชอบดวยกฎหมำยแลว แตจำกหลกฐำนภำพถำยทปรำกฏกำรถมดนทพพำทเปนกรณกำรถมดนชดแนวเขตทดนของบคคลอน ซงกฎกระทรวงก ำหนดมำตรกำรปองกนกำรพงทลำยของดนหรอสงปลกสรำงฯ ก ำหนดใหผถมดนจะตองมกำรจดกำรปองกนกำรพงทลำยของดนหรอสงปลกสรำง โดยกำรรบรองจำกผไดรบใบอนญำตใหประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม สำขำวศวกรรมโยธำ ตำมกฎหมำยวำดวยวศวกร ผถกฟองคดจงมหนาททจะตองควบคมดแลใหผถมดนดงกลาวด าเนนการใหเปนไปตามทกฎหมายก าหนดโดยเครงครด ซงกรณน ผถกฟองคดจะตองเรยกใหผถมดนสงมอบหลกฐำนตำงๆ ทแสดงวำกำรถมดนดงกลำวไดอยภำยใตกำรควบคมและรบรองโดยผไดรบใบอนญำตใหประกอบวชำชพวศวกรรมควบคมตำมทกฎกระทรวงดงกลำวก ำหนดไว หำกผถมดนไมอำจแสดงหลกฐำนดงกลำวได ผถกฟองคดกยอมมหนาทจะตองด าเนนการตามอ านาจหนาทเพอใหการถมดนนนเปนไปตามหลกเกณฑทกฎหมายก าหนด ผฟองคด ไดมหนงสอลงวนท ๙ กรกฎำคม ๒๕๕๕ ถงผถกฟองคดขอทรำบชอวศวกรทควบคมตรวจสอบกำรถมดนและขอมลทเกยวของตำมทกฎกระทรวงดงกลำวก ำหนด แตผถกฟองคดกมไดสงมอบหลกฐานหรอตอบชแจงผฟองคดในเรองดงกลาวแตอยางใด และผถกฟองคดยงไดใหกำรมำในค ำแกอทธรณวำหลกฐำนดงกลำวอยนอกเหนออ ำนำจของผถกฟองคดทจะจดสงใหผฟองคดได และกำรถมดน กรณนไมเขำหลกเกณฑตำมพระรำชบญญตกำรขดดนและถมดน พ.ศ. ๒๕๔๓ จงไมมเอกสำรดงกลำว ซงแสดงให เหนอยำงชดแจงวำผถกฟองคดยงมไดปฏบตหนาทตามทพระราชบญญตและกฎกระทรวงดงกลาวก าหนดใหตองปฏบตอยางถกตองครบถวน กรณจงถอไดวำเปนกำรละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควร (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๓๕/๒๕๖๐)

๕๕

๒.๒ กรณวนจฉยวาหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐมไดละเลยตอ หนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต

การพจารณาค าขอทดสอบอปกรณประหยดพลงงาน

การทผยนค าขอประสงคจะใหมการทดสอบอปกรณประหยดพลงงานและลดมลพษของผยนค าขอซงมการจ าหนายและมการจดทะเบยนสทธบตรการประดษฐ ไวแลว อนเปนไปในลกษณะเพอเปนการประกนคณภาพสนคาใหแกผยนค าขอ แตเมอการทดสอบอปกรณของผยนค าขอดงกลาว มใชการสงเสรม สนบสนน และการก ากบการอนรกษพลงงาน ตามอ านาจหนาทของหนวยงานทางปกครอง ดงนน การทหนวยงานทางปกครองไมท าการทดสอบอปกรณดงกลาว กรณจงมใชหนาทโดยตรงทจะผกพนและจะตองทดสอบผลตภณฑ ตามค าขอพพาท จงไมละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตแตอยางใด

ผฟองคดฟองวำ ผฟองคดไดคดคนอปกรณลดมลพษและประหยดพลงงำนเชอเพลงส ำหรบรถยนตใชชอทำงกำรคำวำ Power Jet โดยท ำกำรดดแปลง ปรบปรงแกไขขอบกพรอง และเปลยนแปลงต ำแหนงในกำรตดตงททอไอเสย และปรบแตงขนำดของรภำยในอปกรณใหเหมำะสม กบขนำดของเครองยนตและแรงมำของเครองยนต รวมทงปรบแตงขนำดของรใหเหมำะสม กบระยะทำงทสนกวำของผลตภณฑดงเดม จงท ำใหเกดประสทธภำพดขน ผลตภณฑของผฟองคดดงกลำวไดรบกำรจดทะเบยนสทธบตรกำรประดษฐจำกกรมทรพยสนทำงปญญำ เมอวนท ๒๓ สงหำคม ๒๕๔๘ หมดอำยในวนท ๑๕ กนยำยน ๒๕๖๖ อปกรณของผ ฟองคดดงกลำวเคยม กำรทดสอบทงจอดตดเครองอยกบท และกำรวงจรง และกำรทดสอบวดมลพษในหองปฏบตกำร จำกสถำบนวจยเทคโนโลยกำรปโตรเลยม จ ำกด (มหำชน) วงนอย รวมทงผำนกำรวจยและทดสอบจำกสถำบนในประเทศและตำงประเทศหลำยแหง ผฟองคดไดเสนอใหหนวยงำนรำชกำรและเจำหนำทของรฐทมอ ำนำจหนำทท ำกำรทดสอบผลตภณฑดงกลำว โดยกำรทดลองเปรยบเทยบอตรำสนเปลองเชอเพลงในรถยนตทตดตงผลตภณฑและไมไดตดตงผลตภณฑของผฟองคดในขณะท รถยนตตดเครองอยกบท (รอบ ๘๐๐ รอบ/นำท) โดยปรำศจำกตวแปรอนๆ จงไดท ำหนงสอถงเจำหนำทของรฐและหนวยงำนของรฐเปนตนวำ ผถกฟองคดท ๑ (นำยกรฐมนตร) เมอวนท ๒๔ กมภำพนธ ๒๕๔๘ และวนท ๙ กมภำพนธ ๒๕๕๑ ผถกฟองคดท ๒ (รฐมนตรวำกำรกระทรวงพลงงำน) เมอวนท ๑๑ กรกฎำคม ๒๕๕๑ และวนท ๓ กมภำพนธ ๒๕๕๒ ผถกฟองคดท ๓ (ปลดกระทรวงพลงงำน) เมอวนท ๒๗ พฤศจกำยน ๒๕๔๕ โดยผถกฟองคดท ๓ มหนงสอลงวนท ๖ ธนวำคม ๒๕๔๕ สงกำรผถกฟองคดท ๕ (ผอ ำนวยกำรส ำนกนโยบำยและแผนพลงงำน) ใหค ำปรกษำแกผฟองคด แตเมอถงก ำหนดนดหมำย ผถกฟองคดท ๕ ไมใหผฟองคดเขำพบ และผฟองคดได มหนงสอลงวนท ๓ กมภำพนธ ๒๕๕๒ ถงผถกฟองคดท ๒ เพอขอใหสงกำรผถกฟองคดท ๖ (อธบด กรมพฒนำพลงงำนทดแทนและอนรกษพลงงำน) ด ำเนนกำรทดสอบอปกรณ Power Jet ของผฟองคด วำสำมำรถลดมลพษและอตรำกำรสนเปลองน ำมนเชอเพลงได แตผถกฟองคดท ๖ ไดแจงใหผฟองคด

54

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 54 7/8/2561 0:04:26

๕๔

หรอเกดควำมเสยหำยนอยทสดกบทงผทด ำเนนกำรถมดนและผทอำจไดรบผลกระทบจำกกำรถมดน ขณะทผฟองคดมหนงสอลงวนท ๑๗ กรกฎำคม ๒๕๕๓ รองเรยนตอผถกฟองคด นน กำรถมดนและกำรกอสรำงอำคำรตกแถวทพพำทก ำลงอยระหวำงด ำเนนกำรยงไมแลวเสรจ ผถกฟองคดไดรบหนงสอดงกลำวเมอวนท ๑๙ กรกฎำคม ๒๕๕๓ แตมไดสงการใหพนกงานเจาหนาททเกยวของ ไปตรวจสอบสถานทในทนท กลบปลอยเวลาลวงเลยไปจนการถมดนและการกอสรางอาคารดงกลาวแลวเสรจและเจำของอำคำรไดเปดใหบคคลอนมำเชำหองพกเพออยอำศยแลว พนกงำนเจำหนำทของผถกฟองคดเพงเขาไปด าเนนการตรวจสอบการถมดนและการกอสรางอาคารตกแถวทพพาทดงกลาว พบวำ มกำรกอสรำงรวขนใหมและเปนกำรถมดนในพนทไมถง ๒,๐๐๐ ตำรำงเมตร จงไมตองขออนญำตถมดนตอเจำพนกงำนทองถน กำรกอสรำงรวขนใหมถอวำเปนกำรจดระบบปองกนกำรพงทลำยของหนำดนไปในตว กำรถมดนดงกลำวจงถกตองชอบดวยกฎหมำยแลว แตกำรกอสรำงรวดงกลำวยงไมไดขออนญำตกอสรำง จงเหนควรมค ำสงใหเจำของทดนระงบกำรกอสรำง และใหยนขออนญำตกอสรำงรวตอไป ในสวนของกำรกอสรำงอำคำรพบวำมกำรกอสรำงผดไปจำกแบบแปลนทไดรบอนญำต จงเหนควรออกค ำสงใหเจำของอำคำรแกไขใหถกตองตอไป ผถกฟองคดไดยนยนตอผฟองคดตลอดมำวำกำรถมดนดงกลำวถกตองชอบดวยกฎหมำยแลว แตจำกหลกฐำนภำพถำยทปรำกฏกำรถมดนทพพำทเปนกรณกำรถมดนชดแนวเขตทดนของบคคลอน ซงกฎกระทรวงก ำหนดมำตรกำรปองกนกำรพงทลำยของดนหรอสงปลกสรำงฯ ก ำหนดใหผถมดนจะตองมกำรจดกำรปองกนกำรพงทลำยของดนหรอสงปลกสรำง โดยกำรรบรองจำกผไดรบใบอนญำตใหประกอบวชำชพวศวกรรมควบคม สำขำวศวกรรมโยธำ ตำมกฎหมำยวำดวยวศวกร ผถกฟองคดจงมหนาททจะตองควบคมดแลใหผถมดนดงกลาวด าเนนการใหเปนไปตามทกฎหมายก าหนดโดยเครงครด ซงกรณน ผถกฟองคดจะตองเรยกใหผถมดนสงมอบหลกฐำนตำงๆ ทแสดงวำกำรถมดนดงกลำวไดอยภำยใตกำรควบคมและรบรองโดยผไดรบใบอนญำตใหประกอบวชำชพวศวกรรมควบคมตำมทกฎกระทรวงดงกลำวก ำหนดไว หำกผถมดนไมอำจแสดงหลกฐำนดงกลำวได ผถกฟองคดกยอมมหนาทจะตองด าเนนการตามอ านาจหนาทเพอใหการถมดนนนเปนไปตามหลกเกณฑทกฎหมายก าหนด ผฟองคด ไดมหนงสอลงวนท ๙ กรกฎำคม ๒๕๕๕ ถงผถกฟองคดขอทรำบชอวศวกรทควบคมตรวจสอบกำรถมดนและขอมลทเกยวของตำมทกฎกระทรวงดงกลำวก ำหนด แตผถกฟองคดกมไดสงมอบหลกฐานหรอตอบชแจงผฟองคดในเรองดงกลาวแตอยางใด และผถกฟองคดยงไดใหกำรมำในค ำแกอทธรณวำหลกฐำนดงกลำวอยนอกเหนออ ำนำจของผถกฟองคดทจะจดสงใหผฟองคดได และกำรถมดน กรณนไมเขำหลกเกณฑตำมพระรำชบญญตกำรขดดนและถมดน พ.ศ. ๒๕๔๓ จงไมมเอกสำรดงกลำว ซงแสดงให เหนอยำงชดแจงวำผถกฟองคดยงมไดปฏบตหนาทตามทพระราชบญญตและกฎกระทรวงดงกลาวก าหนดใหตองปฏบตอยางถกตองครบถวน กรณจงถอไดวำเปนกำรละเลยตอหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนำทดงกลำวลำชำเกนสมควร (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๓๕/๒๕๖๐)

๕๕

๒.๒ กรณวนจฉยวาหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐมไดละเลยตอ หนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต

การพจารณาค าขอทดสอบอปกรณประหยดพลงงาน

การทผยนค าขอประสงคจะใหมการทดสอบอปกรณประหยดพลงงานและลดมลพษของผยนค าขอซงมการจ าหนายและมการจดทะเบยนสทธบตรการประดษฐ ไวแลว อนเปนไปในลกษณะเพอเปนการประกนคณภาพสนคาใหแกผยนค าขอ แตเมอการทดสอบอปกรณของผยนค าขอดงกลาว มใชการสงเสรม สนบสนน และการก ากบการอนรกษพลงงาน ตามอ านาจหนาทของหนวยงานทางปกครอง ดงนน การทหนวยงานทางปกครองไมท าการทดสอบอปกรณดงกลาว กรณจงมใชหนาทโดยตรงทจะผกพนและจะตองทดสอบผลตภณฑ ตามค าขอพพาท จงไมละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตแตอยางใด

ผฟองคดฟองวำ ผฟองคดไดคดคนอปกรณลดมลพษและประหยดพลงงำนเชอเพลงส ำหรบรถยนตใชชอทำงกำรคำวำ Power Jet โดยท ำกำรดดแปลง ปรบปรงแกไขขอบกพรอง และเปลยนแปลงต ำแหนงในกำรตดตงททอไอเสย และปรบแตงขนำดของรภำยในอปกรณใหเหมำะสม กบขนำดของเครองยนตและแรงมำของเครองยนต รวมทงปรบแตงขนำดของรใหเหมำะสม กบระยะทำงทสนกวำของผลตภณฑดงเดม จงท ำใหเกดประสทธภำพดขน ผลตภณฑของผฟองคดดงกลำวไดรบกำรจดทะเบยนสทธบตรกำรประดษฐจำกกรมทรพยสนทำงปญญำ เมอวนท ๒๓ สงหำคม ๒๕๔๘ หมดอำยในวนท ๑๕ กนยำยน ๒๕๖๖ อปกรณของผ ฟองคดดงกลำวเคยม กำรทดสอบทงจอดตดเครองอยกบท และกำรวงจรง และกำรทดสอบวดมลพษในหองปฏบตกำร จำกสถำบนวจยเทคโนโลยกำรปโตรเลยม จ ำกด (มหำชน) วงนอย รวมทงผำนกำรวจยและทดสอบจำกสถำบนในประเทศและตำงประเทศหลำยแหง ผฟองคดไดเสนอใหหนวยงำนรำชกำรและเจำหนำทของรฐทมอ ำนำจหนำทท ำกำรทดสอบผลตภณฑดงกลำว โดยกำรทดลองเปรยบเทยบอตรำสนเปลองเชอเพลงในรถยนตทตดตงผลตภณฑและไมไดตดตงผลตภณฑของผฟองคดในขณะท รถยนตตดเครองอยกบท (รอบ ๘๐๐ รอบ/นำท) โดยปรำศจำกตวแปรอนๆ จงไดท ำหนงสอถงเจำหนำทของรฐและหนวยงำนของรฐเปนตนวำ ผถกฟองคดท ๑ (นำยกรฐมนตร) เมอวนท ๒๔ กมภำพนธ ๒๕๔๘ และวนท ๙ กมภำพนธ ๒๕๕๑ ผถกฟองคดท ๒ (รฐมนตรวำกำรกระทรวงพลงงำน) เมอวนท ๑๑ กรกฎำคม ๒๕๕๑ และวนท ๓ กมภำพนธ ๒๕๕๒ ผถกฟองคดท ๓ (ปลดกระทรวงพลงงำน) เมอวนท ๒๗ พฤศจกำยน ๒๕๔๕ โดยผถกฟองคดท ๓ มหนงสอลงวนท ๖ ธนวำคม ๒๕๔๕ สงกำรผถกฟองคดท ๕ (ผอ ำนวยกำรส ำนกนโยบำยและแผนพลงงำน) ใหค ำปรกษำแกผฟองคด แตเมอถงก ำหนดนดหมำย ผถกฟองคดท ๕ ไมใหผฟองคดเขำพบ และผฟองคดได มหนงสอลงวนท ๓ กมภำพนธ ๒๕๕๒ ถงผถกฟองคดท ๒ เพอขอใหสงกำรผถกฟองคดท ๖ (อธบด กรมพฒนำพลงงำนทดแทนและอนรกษพลงงำน) ด ำเนนกำรทดสอบอปกรณ Power Jet ของผฟองคด วำสำมำรถลดมลพษและอตรำกำรสนเปลองน ำมนเชอเพลงได แตผถกฟองคดท ๖ ไดแจงใหผฟองคด

55

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 55 7/8/2561 0:04:26

๕๖

ทรำบวำ กำรจะทดสอบสงประดษฐวำเปนอปกรณประหยดพลงงำนและลดมลพษในไอเสยรถยนตไดหรอไมนน ควรด ำเนนกำรทดสอบตำมวธกำรมำตรฐำน จงเสนอใหผฟองคดน ำอปกรณไปทดสอบสมรรถภำพของผลตภณฑทส ำนกงำนมำตรฐำนผลตภณฑอตสำหกรรม (สมอ.) เพอพจำรณำใหกำรรบรองตอไป ปรำกฏตำมหนงสอลงวนท ๑๙ มนำคม ๒๕๕๒ ซงผฟองคดไดรบแจงเมอวนท ๒๑ มนำคม ๒๕๕๒ ผฟองคดเหนวำกำรกระท ำของผถกฟองคดทงเจดแสดงถงกำรละเลยหรอละเวนกำรปฏบตหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต และกำรไมปฏบตตำมบทบญญตของรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย พทธศกรำช ๒๕๕๐ จงน ำคดมำฟองตอศำล ขอใหผถกฟองคดทงเจดด ำเนนกำรทดสอบอตรำกำรสนเปลองเชอเพลง ในขณะรถยนตจอดตดเครองอยกบท (Static Test รอบ Idle) โดยกำรชงน ำหนก เปรยบเทยบรถยนตทไดตดตงอปกรณสงประดษฐของผฟองคดกบรถยนตคนเดยวกนทไมไดท ำกำรตดตงอปกรณสงประดษฐของผฟองคด ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา แมขอ ๒ (๑)๖๑ ของกฎกระทรวงแบงสวนรำชกำรกรมพฒนำพลงงำนทดแทนและอนรกษพลงงำน กระทรวงพลงงำน พ.ศ. ๒๕๕๑ ก ำหนดใหผถกฟองคดท ๖ มอ ำนำจหนำทสงเสรม สนบสนน และก ำกบกำรอนรกษพลงงำนไวกตำม แตขอเทจจรงในคดนผฟองคดประสงคจะใหมการทดสอบอปกรณประหยดพลงงานและลดมลพษ ซงเปนสนคำของผฟองคดทมกำรจ ำหนำยและมกำรจดทะเบยนสทธบตรกำรประดษฐไวแลว การทดสอบในเรองนจงมใชการสงเสรม สนบสนน และ การก ากบการอนรกษพลงงาน แตเปนลกษณะการท าไปเพอเปนการประกนคณภาพสนคาใหแก ผฟองคด ซงมใชหนาทของผถกฟองคดท ๖ รวมทงกำรส ำรวจ รวบรวมขอมล วเครำะห ทดลองและตรวจสอบตำมมำตรำ ๖๖๒ แหงพระรำชบญญตกำรพฒนำและสงเสรมพลงงำน พ.ศ. ๒๕๓๕ กเปน

๖๑ กฎกระทรวงแบงสวนรำชกำรกรมพฒนำพลงงำนทดแทนและอนรกษพลงงำน กระทรวงพลงงำน พ.ศ. ๒๕๕๑

ขอ ๒ ใหกรมพฒนำพลงงำนทดแทนและอนรกษพลงงำน มภำรกจเกยวกบกำรสงเสรมประสทธภำพ กำรใชพลงงำน ก ำกบกำรอนรกษพลงงำน จดหำแหลงพลงงำน พฒนำทำงเลอกกำรใชพลงงำนแบบผสมผสำนและเผยแพรเทคโนโลยดำนพลงงำนอยำงเปนระบบตอเนองเพอสนองตอบควำมตองกำรของทกภำคสวนอยำงเพยงพอดวยตนทนทเออตอกำรพฒนำประเทศและกำรมคณภำพชวตทดของประชำชน โดยใหมอ ำนำจหนำทดงตอไปน

(๑) สงเสรม สนบสนน และก ำกบกำรอนรกษพลงงำน ฯลฯ ฯลฯ ๖๒ พระรำชบญญตกำรพฒนำและสงเสรมพลงงำน พ.ศ. ๒๕๓๕ มำตรำ ๖ ใหกรมพฒนำพลงงำนทดแทนและอนรกษพลงงำน มอ ำนำจหนำทดงตอไปน (๑) ส ำรวจ รวบรวมขอมล วเครำะห ทดลองและตรวจสอบเกยวกบพลงงำนในดำนแหลง

พลงงำน กำรผลต กำรแปรรป กำรสง และกำรใช (๒) ศกษำ วำงแผน และวำงโครงกำรเกยวกบพลงงำนและกจกำรทเกยวของ (๓) คนควำและพฒนำ สำธต และกอใหเกดโครงกำรรเรมเกยวกบ กำรผลต กำรแปรรป กำรสง

กำรใช และกำรอนรกษแหลงพลงงำน (มตอหนำถดไป)

๕๗

กรณทกฎหมำยบญญตใหอ ำนำจผถกฟองคดท ๖ ใชดลพนจเขำด ำเนนกำร หาใชเปนกรณทผถกฟองคดตองด าเนนการตามค าขอของผใด แตประกำรใดไม กรณจงมใชหนาทของผถกฟองคดท ๖ โดยตรง ทจะผกพนและจะตองทดสอบผลตภณฑตามค าขอของผฟองคด สวนกำรทผถกฟองคดท ๖ มหนงสอลงวนท ๒๖ กรกฎำคม ๒๕๔๕ ถงผฟองคด โดยมขอควำมในลกษณะทจะใหควำมรวมมอ ในกำรทดสอบ แตมเงอนไขใหผ ฟองคดยอมเปดเผยรำยละเอยดกำรออกแบบผลตภณฑ เพอสำธำรณชนทสนใจสำมำรถน ำไปศกษำและประยกตใชงำน นน เหนวำ ควำมในหนงสอฉบบดงกลำวเปนเรองของผลกำรพจำรณำเพออนมตเงนกองทนเพอสนบสนนโครงกำรทดสอบของผฟองคด มใชเปนเรองการละเลยในการทดสอบผลตภณฑของผฟองคดโดยตรง ดงนน ผถกฟองคดท ๖ จงไมละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต กรณไมท าการทดสอบอปกรณประหยดพลงงานและลดมลพษของผฟองคด ทศำลปกครองชนตนพพำกษำใหผถกฟองคดท ๖ ด ำเนนกำรทดสอบอตรำกำรสนเปลองเชอเพลงในขณะรถยนตจอดตดเครองยนตอยกบท (Static Test รอบ ldle) โดยกำรชงน ำหนกน ำมนเปรยบเทยบรถยนตทตดตงอปกรณสงประดษฐของผฟองคดกบรถยนตคนเดยวกนทไมไดตดตงอปกรณสงประดษฐของผฟองคด ทงน ภำยใน ๖๐ วน นบแตคดถงทสด นน ศำลปกครองสงสดไมเหนพองดวย พพำกษำกลบ เปนใหยกฟอง (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๖๕๓/๒๕๖๐) ๓. แนวทางการปฏบตราชการทไดจากคดพพาทเกยวกบการกระท าละเมดหรอความรบผด อยางอนของหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐตามมาตรา ๙ วรรคหนง (๓)

ศำลปกครองสงสดไดวำงแนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทได กรณคดพพำทเกยวกบกำร

กระท ำละเมดหรอควำมรบผดอยำงอนของหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐ ดงตอไปน (ตอจำกเชงอรรถท ๖๒)

(๔) ออกแบบ สรำง และบ ำรงรกษำแหลงผลต แหลงแปรรป ระบบสง และระบบใชพลงงำน เชน กำรผลตไฟฟำจำกพลงงำนหมนเวยนและพลงงำนชนดใหม กำรผลตเชอเพลงจำก ชวมวล และกำรสบน ำดวยไฟฟำ

(๕) ก ำหนดระเบยบและมำตรฐำนเกยวกบกำรผลต กำรแปรรป กำรสง กำรใช และกำรอนรกษแหลงพลงงำน ตลอดจนควบคมและก ำกบดแลใหเปนไปตำมระเบยบและมำตรฐำนนน

(๖) ก ำหนดอตรำคำตอบแทนส ำหรบกำรใชพลงงำนทด ำเนนกำร โดยกรมพฒนำพลงงำนทดแทนและอนรกษพลงงำน

(๗) จดใหม ควบคม สรำง ซอ ขำย เชำ ใหเชำ โอน หรอรบโอนแหลงผลต แหลงแปรรป ระบบสงและระบบจ ำหนำยพลงงำน และออกใบอนญำตผลตหรอขยำยกำรผลตพลงงำน

(๘) ถำยทอดเทคโนโลย สงเสรม ฝกอบรม เผยแพรเกยวกบกำรผลต กำรแปรรป กำรสง กำรใชและกำรอนรกษแหลงพลงงำน ตลอดจนเปนศนยกลำงกำรประสำนควำมรวมมอในกจกำรทเกยวของ

56

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 56 7/8/2561 0:04:26

๕๖

ทรำบวำ กำรจะทดสอบสงประดษฐวำเปนอปกรณประหยดพลงงำนและลดมลพษในไอเสยรถยนตไดหรอไมนน ควรด ำเนนกำรทดสอบตำมวธกำรมำตรฐำน จงเสนอใหผฟองคดน ำอปกรณไปทดสอบสมรรถภำพของผลตภณฑทส ำนกงำนมำตรฐำนผลตภณฑอตสำหกรรม (สมอ.) เพอพจำรณำใหกำรรบรองตอไป ปรำกฏตำมหนงสอลงวนท ๑๙ มนำคม ๒๕๕๒ ซงผฟองคดไดรบแจงเมอวนท ๒๑ มนำคม ๒๕๕๒ ผฟองคดเหนวำกำรกระท ำของผถกฟองคดทงเจดแสดงถงกำรละเลยหรอละเวนกำรปฏบตหนำทตำมทกฎหมำยก ำหนดใหตองปฏบต และกำรไมปฏบตตำมบทบญญตของรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย พทธศกรำช ๒๕๕๐ จงน ำคดมำฟองตอศำล ขอใหผถกฟองคดทงเจดด ำเนนกำรทดสอบอตรำกำรสนเปลองเชอเพลง ในขณะรถยนตจอดตดเครองอยกบท (Static Test รอบ Idle) โดยกำรชงน ำหนก เปรยบเทยบรถยนตทไดตดตงอปกรณสงประดษฐของผฟองคดกบรถยนตคนเดยวกนทไมไดท ำกำรตดตงอปกรณสงประดษฐของผฟองคด ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา แมขอ ๒ (๑)๖๑ ของกฎกระทรวงแบงสวนรำชกำรกรมพฒนำพลงงำนทดแทนและอนรกษพลงงำน กระทรวงพลงงำน พ.ศ. ๒๕๕๑ ก ำหนดใหผถกฟองคดท ๖ มอ ำนำจหนำทสงเสรม สนบสนน และก ำกบกำรอนรกษพลงงำนไวกตำม แตขอเทจจรงในคดนผฟองคดประสงคจะใหมการทดสอบอปกรณประหยดพลงงานและลดมลพษ ซงเปนสนคำของผฟองคดทมกำรจ ำหนำยและมกำรจดทะเบยนสทธบตรกำรประดษฐไวแลว การทดสอบในเรองนจงมใชการสงเสรม สนบสนน และ การก ากบการอนรกษพลงงาน แตเปนลกษณะการท าไปเพอเปนการประกนคณภาพสนคาใหแก ผฟองคด ซงมใชหนาทของผถกฟองคดท ๖ รวมทงกำรส ำรวจ รวบรวมขอมล วเครำะห ทดลองและตรวจสอบตำมมำตรำ ๖๖๒ แหงพระรำชบญญตกำรพฒนำและสงเสรมพลงงำน พ.ศ. ๒๕๓๕ กเปน

๖๑ กฎกระทรวงแบงสวนรำชกำรกรมพฒนำพลงงำนทดแทนและอนรกษพลงงำน กระทรวงพลงงำน พ.ศ. ๒๕๕๑

ขอ ๒ ใหกรมพฒนำพลงงำนทดแทนและอนรกษพลงงำน มภำรกจเกยวกบกำรสงเสรมประสทธภำพ กำรใชพลงงำน ก ำกบกำรอนรกษพลงงำน จดหำแหลงพลงงำน พฒนำทำงเลอกกำรใชพลงงำนแบบผสมผสำนและเผยแพรเทคโนโลยดำนพลงงำนอยำงเปนระบบตอเนองเพอสนองตอบควำมตองกำรของทกภำคสวนอยำงเพยงพอดวยตนทนทเออตอกำรพฒนำประเทศและกำรมคณภำพชวตทดของประชำชน โดยใหมอ ำนำจหนำทดงตอไปน

(๑) สงเสรม สนบสนน และก ำกบกำรอนรกษพลงงำน ฯลฯ ฯลฯ ๖๒ พระรำชบญญตกำรพฒนำและสงเสรมพลงงำน พ.ศ. ๒๕๓๕ มำตรำ ๖ ใหกรมพฒนำพลงงำนทดแทนและอนรกษพลงงำน มอ ำนำจหนำทดงตอไปน (๑) ส ำรวจ รวบรวมขอมล วเครำะห ทดลองและตรวจสอบเกยวกบพลงงำนในดำนแหลง

พลงงำน กำรผลต กำรแปรรป กำรสง และกำรใช (๒) ศกษำ วำงแผน และวำงโครงกำรเกยวกบพลงงำนและกจกำรทเกยวของ (๓) คนควำและพฒนำ สำธต และกอใหเกดโครงกำรรเรมเกยวกบ กำรผลต กำรแปรรป กำรสง

กำรใช และกำรอนรกษแหลงพลงงำน (มตอหนำถดไป)

๕๗

กรณทกฎหมำยบญญตใหอ ำนำจผถกฟองคดท ๖ ใชดลพนจเขำด ำเนนกำร หาใชเปนกรณทผถกฟองคดตองด าเนนการตามค าขอของผใด แตประกำรใดไม กรณจงมใชหนาทของผถกฟองคดท ๖ โดยตรง ทจะผกพนและจะตองทดสอบผลตภณฑตามค าขอของผฟองคด สวนกำรทผถกฟองคดท ๖ มหนงสอลงวนท ๒๖ กรกฎำคม ๒๕๔๕ ถงผฟองคด โดยมขอควำมในลกษณะทจะใหควำมรวมมอ ในกำรทดสอบ แตมเงอนไขใหผ ฟองคดยอมเปดเผยรำยละเอยดกำรออกแบบผลตภณฑ เพอสำธำรณชนทสนใจสำมำรถน ำไปศกษำและประยกตใชงำน นน เหนวำ ควำมในหนงสอฉบบดงกลำวเปนเรองของผลกำรพจำรณำเพออนมตเงนกองทนเพอสนบสนนโครงกำรทดสอบของผฟองคด มใชเปนเรองการละเลยในการทดสอบผลตภณฑของผฟองคดโดยตรง ดงนน ผถกฟองคดท ๖ จงไมละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต กรณไมท าการทดสอบอปกรณประหยดพลงงานและลดมลพษของผฟองคด ทศำลปกครองชนตนพพำกษำใหผถกฟองคดท ๖ ด ำเนนกำรทดสอบอตรำกำรสนเปลองเชอเพลงในขณะรถยนตจอดตดเครองยนตอยกบท (Static Test รอบ ldle) โดยกำรชงน ำหนกน ำมนเปรยบเทยบรถยนตทตดตงอปกรณสงประดษฐของผฟองคดกบรถยนตคนเดยวกนทไมไดตดตงอปกรณสงประดษฐของผฟองคด ทงน ภำยใน ๖๐ วน นบแตคดถงทสด นน ศำลปกครองสงสดไมเหนพองดวย พพำกษำกลบ เปนใหยกฟอง (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๖๕๓/๒๕๖๐) ๓. แนวทางการปฏบตราชการทไดจากคดพพาทเกยวกบการกระท าละเมดหรอความรบผด อยางอนของหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐตามมาตรา ๙ วรรคหนง (๓)

ศำลปกครองสงสดไดวำงแนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทได กรณคดพพำทเกยวกบกำร

กระท ำละเมดหรอควำมรบผดอยำงอนของหนวยงำนทำงปกครองหรอเจำหนำทของรฐ ดงตอไปน (ตอจำกเชงอรรถท ๖๒)

(๔) ออกแบบ สรำง และบ ำรงรกษำแหลงผลต แหลงแปรรป ระบบสง และระบบใชพลงงำน เชน กำรผลตไฟฟำจำกพลงงำนหมนเวยนและพลงงำนชนดใหม กำรผลตเชอเพลงจำก ชวมวล และกำรสบน ำดวยไฟฟำ

(๕) ก ำหนดระเบยบและมำตรฐำนเกยวกบกำรผลต กำรแปรรป กำรสง กำรใช และกำรอนรกษแหลงพลงงำน ตลอดจนควบคมและก ำกบดแลใหเปนไปตำมระเบยบและมำตรฐำนนน

(๖) ก ำหนดอตรำคำตอบแทนส ำหรบกำรใชพลงงำนทด ำเนนกำร โดยกรมพฒนำพลงงำนทดแทนและอนรกษพลงงำน

(๗) จดใหม ควบคม สรำง ซอ ขำย เชำ ใหเชำ โอน หรอรบโอนแหลงผลต แหลงแปรรป ระบบสงและระบบจ ำหนำยพลงงำน และออกใบอนญำตผลตหรอขยำยกำรผลตพลงงำน

(๘) ถำยทอดเทคโนโลย สงเสรม ฝกอบรม เผยแพรเกยวกบกำรผลต กำรแปรรป กำรสง กำรใชและกำรอนรกษแหลงพลงงำน ตลอดจนเปนศนยกลำงกำรประสำนควำมรวมมอในกจกำรทเกยวของ

57

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 57 7/8/2561 0:04:26

๕๘

๓.๑ การกระท าละเมด ๓.๑.๑ กรณละเมดอนเกดจากการใชอ านาจตามกฎหมาย หรอจากกฎ ค าสงทางปกครอง หรอค าสงอน (๑) การพจารณาค าขอกลบเขารบราชการ เมอผยนค ารองแสดงความประสงคทจะขอบรรจกลบเขารบราชการ หนวยงาน ของรฐทรบค าขอดงกลาวยอมไมสามารถอางเหตทยงไมมการก าหนด หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการขอกลบเขารบราชการมาเปนเหตปฏเสธไมรบค าขอพพาท การทหนวยงานของรฐ กลบสมครคดเลอกขาราชการเพอรบโอนมาด ารงต าแหนงขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา ขณะทผยนค าขอแสดงความประสงคทจะขอกลบเขารบราชการ ทงๆ ท มความตองการอตราก าลงในต าแหนงเดมของผยนค าขอ และการบรรจผยนค าขอกลบเขารบราชการ กไมไดขดตอนโยบายก าลงคนภาครฐ และเปนประโยชนตอหนวยงานของรฐ ค าสงทปฏเสธไมรบผยนค าขอกลบเขารบราชการ จงเปนการกระท าโดยไมชอบดวยกฎหมาย เปนเหตใหผยนค าขอดงกลาวไดรบ ความเสยหาย จงเปนการกระท าละเมด หนวยงานของรฐจงตองรบผดตอผยนค าขอพพาท ซงเปนผเสยหายในผลแหงละเมดทเจาหนาทของหนวยงานของรฐไดกระท าในการปฏบตหนาท

ผฟองคดเปนขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำ ต ำแหนงอำจำรย ๓ ระดบ ๘ สงกดผถกฟองคดท ๒ (มหำวทยำลยรำชภฏนครรำชสมำ) ไดยนหนงสอขอลำออกจำกรำชกำร เพอลงสมครรบเลอกตงสมำชกสภำผแทนรำษฎร และไดรบอนมตตงแตวนท ๒๑ พฤษภำคม ๒๕๕๔ แตผฟองคดไมไดรบกำรเลอกตง จงยนควำมประสงคขอกลบเขำรบรำชกำรตำมแบบขอบรรจกลบ เขำรบรำชกำร กรณผทออกจำกรำชกำรไปทมใชเปนกำรออกจำกรำชกำรในระหวำงทดลองปฏบตหนำทรำชกำร ลงวนท ๘ กรกฎำคม ๒๕๕๔ ผถกฟองคดท ๒ โดยผถกฟองคดท ๑ (อธกำรบดมหำวทยำลยรำชภฏนครรำชสมำ) พจำรณำแลวแจงผฟองคดตำมหนงสอลงวนท ๒๐ กรกฎำคม ๒๕๕๔ วำไดหำรอส ำนกงำนคณะกรรมกำรกำรอดมศกษำแลว ผถกฟองคดท ๑ จงพจำรณำวำ ไมสำมำรถรบผฟองคดกลบเขำรบรำชกำรได ผฟองคดจงมหนงสอลงวนท ๑ สงหำคม ๒๕๕๔ อทธรณค ำสงดงกลำว คณะกรรมกำรพจำรณำอทธรณทผถกฟองคดท ๑ แตงตงไดพจำรณำแลวเหนวำ กำรท ผถกฟองคดท ๒ ไมสำมำรถรบผฟองคดกลบเขำรบรำชกำรตำมควำมเหนของส ำนกงำนคณะกรรมกำรกำรอดมศกษำนนชอบแลว ผถกฟองคดท ๑ จงแจงผลกำรพจำรณำอทธรณใหผฟองคดทรำบตำมหนงสอลงวนท ๒๙ สงหำคม ๒๕๕๔ ตอมำ ผถกฟองคดท ๒ ไดรบอนมตจำกสภำมหำวทยำลยใหรบโอนขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำต ำแหนงอำจำรย ๓ ระดบ ๘ แทนต ำแหนงของผฟองคดแลว ผฟองคดเหนวำเปนกำรกระท ำไมชอบดวยกฎหมำย จงน ำคดมำฟองขอใหเพกถอนค ำสงลงวนท ๒๐ กรกฎำคม ๒๕๕๔ ของผถกฟองคดท ๒ โดยผถกฟองคดท ๑ ทแจงวำไมสำมำรถบรรจผฟองคด

๕๙

กลบเขำรบรำชกำร ใหผฟองคดกลบเขำรำชกำรในต ำแหนงเดมและอตรำเงนเดอนเดม และใหชดใช คำสนไหมทดแทน ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอขอเทจจรงปรำกฏวำ พระรำชบญญตระเบยบขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำ พ .ศ. ๒๕๔๗ มไดก ำหนดไวโดยเฉพำะเกยวกบกรณทขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำไดลำออกจำกรำชกำรเพอไปสมครรบเลอกตง แตไมไดรบเลอกตง และขอกลบเขำรบรำชกำร แตกำรขอกลบเขำรบรำชกำรของผฟองคด ยอมถอไดวำเปนกรณกำรลำออกจำกรำชกำรไปดวยเหตใดๆ อนมใชเปนกรณออกจำกรำชกำรในระหวำงทดลองปฏบตหนำทรำชกำรตำมมำตรำ ๓๔ วรรคหนง (๓)๖๓ แหงพระรำชบญญตเดยวกน ซงในกำรพจำรณำกำรกลบเขำรบรำชกำรในกรณน ยอมเปนไปตำมหลกเกณฑ วธกำร และเงอนไขท คณะกรรมกำรขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำ (ก.พ.อ.) ก ำหนด ซงขอ ๕ วรรคหนง๖๔ ก ำหนดใหยนค ำรองตำมหลกเกณฑ วธกำร และเงอนไข ทสภำสถำบนอดมศกษำก ำหนด ดงนน เมอผฟองคดยนหนงสอขอบรรจกลบเขารบราชการกรณดงกลาว จงเปนหนาทของสภามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา ในการก าหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการขอกลบเขารบราชการของผฟองคดตำม มำตรำ ๑๘ (๒)๖๕ แหงพระรำชบญญตมหำวทยำลยรำชภฏ พ .ศ. ๒๕๔๗ ผถกฟองคดทงสอง จงไมสามารถอางเหตทยงไมมการก าหนดหลกเกณฑ มาเปนเหตปฏเสธการรบผฟองคดกลบ เขารบราชการได กำรทผถกฟองคดท ๒ ประกำศรบสมครคดเลอกขำรำชกำรเพอรบโอนให ด ำรงต ำแหนงขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำ ประเภทวชำกำร ต ำแหนงอำจำรย สงกด ผถกฟองคดท ๒ จนไดบรรจและแตงตงผมำสมครคดเลอก จงถอไดวำในขณะทผฟองคดยนหนงสอ

๖๓ พระรำชบญญตระเบยบขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำ พ.ศ. ๒๕๔๗ มำตรำ ๓๔ วรรคหนง ผซงเคยเปนขำรำชกำรอำจขอกลบเขำรบรำชกำรเปนขำรำชกำรพลเรอน

ในสถำบนอดมศกษำไดในกรณดงตอไปน ฯลฯ ฯลฯ

(๓) ลำออกจำกรำชกำรไปดวยเหตใด ๆ อนมใชเปนกรณออกจำกรำชกำรในระหวำงทดลองปฏบตหนำทรำชกำร

ฯลฯ ฯลฯ ๖๔ กฎ ก.พ.อ วำดวยหลกเกณฑ วธกำร และเงอนไขกำรกลบเขำรบรำชกำร กำรนบวนรบรำชกำร และ

เงนเดอนทจะไดรบของผขอกลบเขำรบรำชกำร เปนขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำ พ.ศ. ๒๕๕๓ ขอ ๕ วรรคหนง ขำรำชกำรซงลำออกจำกรำชกำรไปดวยเหตใดๆ อนมใชเปนกรณออกจำกรำชกำร

ตำมขอ ๓ และขอ ๔ หำกประสงคจะขอกลบเขำรบรำชกำรเปนขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำ ใหยน ค ำรองตำมหลกเกณฑ วธกำร และเงอนไข ทสภำสถำบนอดมศกษำก ำหนด

๖๕ พระรำชบญญตมหำวทยำลยรำชภฏ พ.ศ. ๒๕๔๗ มำตรำ ๑๘ สภำมหำวทยำลยมอ ำนำจและหนำทควบคมดแลกจกำรทวไปของมหำวทยำลย และ

โดยเฉพำะใหมอ ำนำจและหนำท ดงน ฯลฯ ฯลฯ

(๒) ออกกฎ ระเบยบ ประกำศและขอบงคบของมหำวทยำลย และอำจมอบใหสวนรำชกำรใด ในมหำวทยำลยเปนผออกกฎ ระเบยบ ประกำศและขอบงคบส ำหรบสวนรำชกำรหรอหนวยงำนนนเปนเรอง ๆ กได

ฯลฯ ฯลฯ

58

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 58 7/8/2561 0:04:27

๕๘

๓.๑ การกระท าละเมด ๓.๑.๑ กรณละเมดอนเกดจากการใชอ านาจตามกฎหมาย หรอจากกฎ ค าสงทางปกครอง หรอค าสงอน (๑) การพจารณาค าขอกลบเขารบราชการ เมอผยนค ารองแสดงความประสงคทจะขอบรรจกลบเขารบราชการ หนวยงาน ของรฐทรบค าขอดงกลาวยอมไมสามารถอางเหตทยงไมมการก าหนด หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการขอกลบเขารบราชการมาเปนเหตปฏเสธไมรบค าขอพพาท การทหนวยงานของรฐ กลบสมครคดเลอกขาราชการเพอรบโอนมาด ารงต าแหนงขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา ขณะทผยนค าขอแสดงความประสงคทจะขอกลบเขารบราชการ ทงๆ ท มความตองการอตราก าลงในต าแหนงเดมของผยนค าขอ และการบรรจผยนค าขอกลบเขารบราชการ กไมไดขดตอนโยบายก าลงคนภาครฐ และเปนประโยชนตอหนวยงานของรฐ ค าสงทปฏเสธไมรบผยนค าขอกลบเขารบราชการ จงเปนการกระท าโดยไมชอบดวยกฎหมาย เปนเหตใหผยนค าขอดงกลาวไดรบ ความเสยหาย จงเปนการกระท าละเมด หนวยงานของรฐจงตองรบผดตอผยนค าขอพพาท ซงเปนผเสยหายในผลแหงละเมดทเจาหนาทของหนวยงานของรฐไดกระท าในการปฏบตหนาท

ผฟองคดเปนขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำ ต ำแหนงอำจำรย ๓ ระดบ ๘ สงกดผถกฟองคดท ๒ (มหำวทยำลยรำชภฏนครรำชสมำ) ไดยนหนงสอขอลำออกจำกรำชกำร เพอลงสมครรบเลอกตงสมำชกสภำผแทนรำษฎร และไดรบอนมตตงแตวนท ๒๑ พฤษภำคม ๒๕๕๔ แตผฟองคดไมไดรบกำรเลอกตง จงยนควำมประสงคขอกลบเขำรบรำชกำรตำมแบบขอบรรจกลบ เขำรบรำชกำร กรณผทออกจำกรำชกำรไปทมใชเปนกำรออกจำกรำชกำรในระหวำงทดลองปฏบตหนำทรำชกำร ลงวนท ๘ กรกฎำคม ๒๕๕๔ ผถกฟองคดท ๒ โดยผถกฟองคดท ๑ (อธกำรบดมหำวทยำลยรำชภฏนครรำชสมำ) พจำรณำแลวแจงผฟองคดตำมหนงสอลงวนท ๒๐ กรกฎำคม ๒๕๕๔ วำไดหำรอส ำนกงำนคณะกรรมกำรกำรอดมศกษำแลว ผถกฟองคดท ๑ จงพจำรณำวำ ไมสำมำรถรบผฟองคดกลบเขำรบรำชกำรได ผฟองคดจงมหนงสอลงวนท ๑ สงหำคม ๒๕๕๔ อทธรณค ำสงดงกลำว คณะกรรมกำรพจำรณำอทธรณทผถกฟองคดท ๑ แตงตงไดพจำรณำแลวเหนวำ กำรท ผถกฟองคดท ๒ ไมสำมำรถรบผฟองคดกลบเขำรบรำชกำรตำมควำมเหนของส ำนกงำนคณะกรรมกำรกำรอดมศกษำนนชอบแลว ผถกฟองคดท ๑ จงแจงผลกำรพจำรณำอทธรณใหผฟองคดทรำบตำมหนงสอลงวนท ๒๙ สงหำคม ๒๕๕๔ ตอมำ ผถกฟองคดท ๒ ไดรบอนมตจำกสภำมหำวทยำลยใหรบโอนขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำต ำแหนงอำจำรย ๓ ระดบ ๘ แทนต ำแหนงของผฟองคดแลว ผฟองคดเหนวำเปนกำรกระท ำไมชอบดวยกฎหมำย จงน ำคดมำฟองขอใหเพกถอนค ำสงลงวนท ๒๐ กรกฎำคม ๒๕๕๔ ของผถกฟองคดท ๒ โดยผถกฟองคดท ๑ ทแจงวำไมสำมำรถบรรจผฟองคด

๕๙

กลบเขำรบรำชกำร ใหผฟองคดกลบเขำรำชกำรในต ำแหนงเดมและอตรำเงนเดอนเดม และใหชดใช คำสนไหมทดแทน ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอขอเทจจรงปรำกฏวำ พระรำชบญญตระเบยบขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำ พ .ศ. ๒๕๔๗ มไดก ำหนดไวโดยเฉพำะเกยวกบกรณทขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำไดลำออกจำกรำชกำรเพอไปสมครรบเลอกตง แตไมไดรบเลอกตง และขอกลบเขำรบรำชกำร แตกำรขอกลบเขำรบรำชกำรของผฟองคด ยอมถอไดวำเปนกรณกำรลำออกจำกรำชกำรไปดวยเหตใดๆ อนมใชเปนกรณออกจำกรำชกำรในระหวำงทดลองปฏบตหนำทรำชกำรตำมมำตรำ ๓๔ วรรคหนง (๓)๖๓ แหงพระรำชบญญตเดยวกน ซงในกำรพจำรณำกำรกลบเขำรบรำชกำรในกรณน ยอมเปนไปตำมหลกเกณฑ วธกำร และเงอนไขท คณะกรรมกำรขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำ (ก.พ.อ.) ก ำหนด ซงขอ ๕ วรรคหนง๖๔ ก ำหนดใหยนค ำรองตำมหลกเกณฑ วธกำร และเงอนไข ทสภำสถำบนอดมศกษำก ำหนด ดงนน เมอผฟองคดยนหนงสอขอบรรจกลบเขารบราชการกรณดงกลาว จงเปนหนาทของสภามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา ในการก าหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการขอกลบเขารบราชการของผฟองคดตำม มำตรำ ๑๘ (๒)๖๕ แหงพระรำชบญญตมหำวทยำลยรำชภฏ พ .ศ. ๒๕๔๗ ผถกฟองคดทงสอง จงไมสามารถอางเหตทยงไมมการก าหนดหลกเกณฑ มาเปนเหตปฏเสธการรบผฟองคดกลบ เขารบราชการได กำรทผถกฟองคดท ๒ ประกำศรบสมครคดเลอกขำรำชกำรเพอรบโอนให ด ำรงต ำแหนงขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำ ประเภทวชำกำร ต ำแหนงอำจำรย สงกด ผถกฟองคดท ๒ จนไดบรรจและแตงตงผมำสมครคดเลอก จงถอไดวำในขณะทผฟองคดยนหนงสอ

๖๓ พระรำชบญญตระเบยบขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำ พ.ศ. ๒๕๔๗ มำตรำ ๓๔ วรรคหนง ผซงเคยเปนขำรำชกำรอำจขอกลบเขำรบรำชกำรเปนขำรำชกำรพลเรอน

ในสถำบนอดมศกษำไดในกรณดงตอไปน ฯลฯ ฯลฯ

(๓) ลำออกจำกรำชกำรไปดวยเหตใด ๆ อนมใชเปนกรณออกจำกรำชกำรในระหวำงทดลองปฏบตหนำทรำชกำร

ฯลฯ ฯลฯ ๖๔ กฎ ก.พ.อ วำดวยหลกเกณฑ วธกำร และเงอนไขกำรกลบเขำรบรำชกำร กำรนบวนรบรำชกำร และ

เงนเดอนทจะไดรบของผขอกลบเขำรบรำชกำร เปนขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำ พ.ศ. ๒๕๕๓ ขอ ๕ วรรคหนง ขำรำชกำรซงลำออกจำกรำชกำรไปดวยเหตใดๆ อนมใชเปนกรณออกจำกรำชกำร

ตำมขอ ๓ และขอ ๔ หำกประสงคจะขอกลบเขำรบรำชกำรเปนขำรำชกำรพลเรอนในสถำบนอดมศกษำ ใหยน ค ำรองตำมหลกเกณฑ วธกำร และเงอนไข ทสภำสถำบนอดมศกษำก ำหนด

๖๕ พระรำชบญญตมหำวทยำลยรำชภฏ พ.ศ. ๒๕๔๗ มำตรำ ๑๘ สภำมหำวทยำลยมอ ำนำจและหนำทควบคมดแลกจกำรทวไปของมหำวทยำลย และ

โดยเฉพำะใหมอ ำนำจและหนำท ดงน ฯลฯ ฯลฯ

(๒) ออกกฎ ระเบยบ ประกำศและขอบงคบของมหำวทยำลย และอำจมอบใหสวนรำชกำรใด ในมหำวทยำลยเปนผออกกฎ ระเบยบ ประกำศและขอบงคบส ำหรบสวนรำชกำรหรอหนวยงำนนนเปนเรอง ๆ กได

ฯลฯ ฯลฯ

59

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 59 7/8/2561 0:04:27

๖๐

ขอกลบเขำรบรำชกำรเมอวนท ๘ กรกฎำคม ๒๕๕๔ ผถกฟองคดท ๒ มความตองการอตราก าลง ในต าแหนงเดมของผฟองคด และเปนกรณทไมขดตอนโยบายก าลงคนภาครฐ การบรรจผฟองคดกลบเขารบราชการจงเปนประโยชนตอผถกฟองคดท ๒ จงเหนวำผ ฟองคดควรมสทธกลบ เขำรบรำชกำรในต ำแหนงเดม การทผถกฟองคดท ๒ โดยผถกฟองคดท ๑ ปฏเสธไมรบผฟองคดกลบเขารบราชการ จงเปนการกระท าการโดยไมชอบดวยกฎหมายและเปนเหตใหผฟองคดไดรบ ความเสยหาย จงเปนการกระท าละเมดตอผฟองคด ผถกฟองคดท ๒ ซงเปนหนวยงำนของรฐ จงตองรบผดตอผฟองคดซงเปนผเสยหำยในผลแหงละเมดทเจำหนำทของผถกฟองคดท ๒ ไดกระท ำในกำรปฏบตหนำท ทงน ตำมมำตรำ ๕ วรรคหนง๖๖ แหงพระรำชบญญตควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ. ๒๕๓๙ เมอไมปรำกฏวำผถกฟองคดท ๒ ไดก ำหนดหลกเกณฑ วธกำร และเงอนไขเกยวกบกำรกลบเขำรบรำชกำร ซงรวมถงระยะเวลำในกำรพจำรณำรบผฟองคดกลบเขำรบรำชกำรดวย ดงนน จงตองถอวำระยะเวลำอยำงชำทผถกฟองคดทงสองจะตองด ำเนนกำรเพอรบผฟองคดกลบ เขำรบรำชกำร จงเปนระยะเวลำเกำสบวนนบแตวนทผฟองคดมหนงสอรองขอถงผถกฟองคด ท ๒ ใหรบผฟองคดกลบเขำรบรำชกำร ควำมเสยหำยของผฟองคดจงเกดขนนบถดจำกวนดงกลำวจนถง วนฟองคด ดงนน วนทเรมก ำหนดคำเสยหำย คอ วนท ๗ ตลำคม ๒๕๕๔ จนถงวนท ๒๕ พฤศจกำยน ๒๕๕๔ เปนจ ำนวน ๕๐ วน เมอขอเทจจรงปรำกฏวำ ขณะผฟองคดไดลำออกจำกรำชกำร ผฟองคดไดรบเงนเดอน ๓๗,๙๘๐ บำท เงนประจ ำต ำแหนง ๕,๖๐๐ บำท คำตอบแทนเทำกบเงนประจ ำต ำแหนง ๕,๖๐๐ บำท รวมทงสน ๔๙,๑๘๐ บำท ผฟองคดจงมสทธไดรบชดใชคำสนไหมทดแทนจ ำนวน ๘๑,๙๖๖.๖๖ บำท (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๒๖/๒๕๖๐)

(๒) การรบฟงขอเทจจรงกอนออกค าสงใหออกจากราชการ การทหนวยงานของรฐวนจฉยไดน าของผลการวเคราะหขอมลเชงสถตเบองตน

และคาดคะเน มไดคนหาขอเทจจรงในเชงประจกษหรอพยานแวดลอม กรณทมการกลาวหา ผถกกลาวหามาประกอบการพจารณาใหเปนทยตและท าใหเชอไดวาเปนผมพฤตกรรมตามท ถกกลาวหาจรง กรณจงเปนการใชดลพนจวนจฉยขอเทจจรงเพอออกค าสงใหผ ถกกลาวหา ออกจากราชการโดยไมชอบดวยกฎหมาย ดงนน ค าสงทใหผทถกกลาวหาออกจากราชการพพาท จงเปนค าสงทไมชอบดวยกฎหมาย และท าใหเสยหายตอสทธของผทถกกลาวหาตองถกใหออกจากราชการ ยอมเปนการกระท าละเมด หนวยงานของรฐซงเปนสวนราชการตนสงกดจงตอง รบผดในผลแหงละเมดทเจาหนาทของตนไดกระท าในการออกค าสงใหออกจากราชการดงกลาว

๖๖ พระรำชบญญตควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ. ๒๕๓๙ มำตรำ ๕ วรรคหนง หนวยงำนของรฐตองรบผดตอผเสยหำยในผลแหงละเมดทเจำหนำทของตนได

กระท ำในกำรปฏบตหนำท ในกรณนผเสยหำยอำจฟองหนวยงำนของรฐดงกลำวไดโดยตรง แตจะฟองเจำหนำทไมได

๖๑

ผฟองคดเปนผสอบผำนกำรคดเลอกและไดรบกำรบรรจและแตงตงเขำรบรำชกำร เปนขำรำชกำรครและบคลำกรทำงกำรศกษำ ต ำแหนงครผชวย แตตอมำผถกฟองคดท ๑ (ผอ ำนวยกำรโรงเรยนบำนพลวง) ไดมค ำสงใหผฟองคดออกจำกรำชกำร ท ำใหผฟองคดไดรบควำมเสยหำย จำกกำรไมไดรบเงนเดอน ผฟองคดจงน ำคดมำฟองขอใหศำลมค ำพพำกษำหรอค ำสงเพกถอนค ำสง ทใหผฟองคดออกจำกรำชกำร พรอมทงมค ำสงใหผฟองคดกลบเขำรบรำชกำรในต ำแหนงเดมและสถำนศกษำเดม และใหผถกฟองคดท ๔ (ส ำนกงำนคณะกรรมกำรกำรศกษำขนพนฐำน) ในฐำนะทเปนหนวยงำนของรฐทผถกฟองคดท ๑ สงกดอยชดใชเงนหรอคำสนไหมทดแทน ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา แมมำตรำ ๔๙๖๗ แหงพระรำชบญญตระเบยบขำรำชกำรครและบคลำกรทำงกำรศกษำ พ.ศ. ๒๕๔๗ จะบญญตใหผถกฟองคดท ๑ ซงเปนผอ านวยการสถานศกษามอ านาจออกค าสงให ผฟองคดออกจากราชการไดโดยพลน ในกรณทปรำกฏวำผฟองคดเปนผขำดคณสมบตทวไปตำมทก ำหนดในมำตรำ ๓๐ (๗) หรอ (๑๓)๖๘ แหงพระรำชบญญตดงกลำวกตำม แตการทผถกฟองคด ท ๑ จะออกค าสงเชนวานนไดจะตองมการสบสวนสอบสวนหาขอเทจจรงใหไดความเปนทยต กอนวา ผฟองคดเปนผบกพรองในศลธรรมอนดส ำหรบกำรเปนผประกอบวชำชพครและบคลำกรทำงกำรศกษำตำมมำตรำ ๓๐ (๗)๖๙ หรอเปนผเคยกระท ำกำรทจรตในกำรสอบเขำรบรำชกำรหรอ

๖๗ - ๖๙ พระรำชบญญตระเบยบขำรำชกำรครและบคลำกรทำงกำรศกษำ พ.ศ. ๒๕๔๗ มำตรำ ๓๐ ภำยใตบงคบกฎหมำยวำดวยสภำครและบคลำกรทำงกำรศกษำส ำหรบกำรเปน

ผประกอบวชำชพครและบคลำกรทำงกำรศกษำ ผซงจะเขำรบรำชกำรเปนขำรำชกำรครและบคลำกรทำงกำรศกษำไดตองมคณสมบตทวไป ดงตอไปน

ฯลฯ ฯลฯ (๗) ไมเปนผบกพรองในศลธรรมอนดส ำหรบกำรเปนผประกอบวชำชพครและบคลำกรทำง

กำรศกษำ ฯลฯ ฯลฯ

(๑๓) ไมเปนผเคยกระท ำกำรทจรตในกำรสอบเขำรบรำชกำรหรอเขำปฏบตงำนในหนวยงำนของรฐ ฯลฯ ฯลฯ

มำตรำ ๔๙ ผไดรบกำรบรรจและแตงตงเขำรบรำชกำรเปนขำรำชกำรครและบคลำกรทำงกำรศกษำ ตำมมำตรำ ๔๕ วรรคหนง มำตรำ ๕๐ มำตรำ ๕๑ มำตรำ ๕๘ มำตรำ ๖๔ มำตรำ ๖๕ มำตรำ ๖๖ และมำตรำ ๖๗ หำกภำยหลงปรำกฏวำผนนขำดคณสมบตทวไป หรอขำดคณสมบตตำมมำตรฐำนต ำแหนงตำมมำตรำ ๔๒ หรอ ขำดคณสมบตพเศษตำมมำตรำ ๔๘ อยกอนกด หรอมกรณตองหำอยกอนและภำยหลงปรำกฏวำเปนผขำดคณสมบตเนองจำกกรณตองหำนนกด ใหผมอ ำนำจตำมมำตรำ ๕๓ สงใหผนนออกจำกรำชกำรโดยพลน แตทงน ไมกระทบกระเทอนถงกำรใดทผนนไดปฏบตไปตำมอ ำนำจและหนำทและกำรรบเงนเดอนหรอผลประโยชนอนใด ทไดรบหรอมสทธจะไดรบจำกทำงรำชกำรกอนมค ำสงใหออกจำกรำชกำรนน และถำกำรเขำรบรำชกำรเปนไป โดยสจรตแลว ใหถอวำเปนกำรสงใหออกจำกรำชกำรเพอรบบ ำเหนจบ ำนำญเหตทดแทนตำมกฎหมำยวำดวยบ ำเหนจบ ำนำญขำรำชกำร

60

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 60 7/8/2561 0:04:27

๖๐

ขอกลบเขำรบรำชกำรเมอวนท ๘ กรกฎำคม ๒๕๕๔ ผถกฟองคดท ๒ มความตองการอตราก าลง ในต าแหนงเดมของผฟองคด และเปนกรณทไมขดตอนโยบายก าลงคนภาครฐ การบรรจผฟองคดกลบเขารบราชการจงเปนประโยชนตอผถกฟองคดท ๒ จงเหนวำผ ฟองคดควรมสทธกลบ เขำรบรำชกำรในต ำแหนงเดม การทผถกฟองคดท ๒ โดยผถกฟองคดท ๑ ปฏเสธไมรบผฟองคดกลบเขารบราชการ จงเปนการกระท าการโดยไมชอบดวยกฎหมายและเปนเหตใหผฟองคดไดรบ ความเสยหาย จงเปนการกระท าละเมดตอผฟองคด ผถกฟองคดท ๒ ซงเปนหนวยงำนของรฐ จงตองรบผดตอผฟองคดซงเปนผเสยหำยในผลแหงละเมดทเจำหนำทของผถกฟองคดท ๒ ไดกระท ำในกำรปฏบตหนำท ทงน ตำมมำตรำ ๕ วรรคหนง๖๖ แหงพระรำชบญญตควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ. ๒๕๓๙ เมอไมปรำกฏวำผถกฟองคดท ๒ ไดก ำหนดหลกเกณฑ วธกำร และเงอนไขเกยวกบกำรกลบเขำรบรำชกำร ซงรวมถงระยะเวลำในกำรพจำรณำรบผฟองคดกลบเขำรบรำชกำรดวย ดงนน จงตองถอวำระยะเวลำอยำงชำทผถกฟองคดทงสองจะตองด ำเนนกำรเพอรบผฟองคดกลบ เขำรบรำชกำร จงเปนระยะเวลำเกำสบวนนบแตวนทผฟองคดมหนงสอรองขอถงผถกฟองคด ท ๒ ใหรบผฟองคดกลบเขำรบรำชกำร ควำมเสยหำยของผฟองคดจงเกดขนนบถดจำกวนดงกลำวจนถง วนฟองคด ดงนน วนทเรมก ำหนดคำเสยหำย คอ วนท ๗ ตลำคม ๒๕๕๔ จนถงวนท ๒๕ พฤศจกำยน ๒๕๕๔ เปนจ ำนวน ๕๐ วน เมอขอเทจจรงปรำกฏวำ ขณะผฟองคดไดลำออกจำกรำชกำร ผฟองคดไดรบเงนเดอน ๓๗,๙๘๐ บำท เงนประจ ำต ำแหนง ๕,๖๐๐ บำท คำตอบแทนเทำกบเงนประจ ำต ำแหนง ๕,๖๐๐ บำท รวมทงสน ๔๙,๑๘๐ บำท ผฟองคดจงมสทธไดรบชดใชคำสนไหมทดแทนจ ำนวน ๘๑,๙๖๖.๖๖ บำท (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๒๖/๒๕๖๐)

(๒) การรบฟงขอเทจจรงกอนออกค าสงใหออกจากราชการ การทหนวยงานของรฐวนจฉยไดน าของผลการวเคราะหขอมลเชงสถตเบองตน

และคาดคะเน มไดคนหาขอเทจจรงในเชงประจกษหรอพยานแวดลอม กรณทมการกลาวหา ผถกกลาวหามาประกอบการพจารณาใหเปนทยตและท าใหเชอไดวาเปนผมพฤตกรรมตามท ถกกลาวหาจรง กรณจงเปนการใชดลพนจวนจฉยขอเทจจรงเพอออกค าสงใหผ ถกกลาวหา ออกจากราชการโดยไมชอบดวยกฎหมาย ดงนน ค าสงทใหผทถกกลาวหาออกจากราชการพพาท จงเปนค าสงทไมชอบดวยกฎหมาย และท าใหเสยหายตอสทธของผทถกกลาวหาตองถกใหออกจากราชการ ยอมเปนการกระท าละเมด หนวยงานของรฐซงเปนสวนราชการตนสงกดจงตอง รบผดในผลแหงละเมดทเจาหนาทของตนไดกระท าในการออกค าสงใหออกจากราชการดงกลาว

๖๖ พระรำชบญญตควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ. ๒๕๓๙ มำตรำ ๕ วรรคหนง หนวยงำนของรฐตองรบผดตอผเสยหำยในผลแหงละเมดทเจำหนำทของตนได

กระท ำในกำรปฏบตหนำท ในกรณนผเสยหำยอำจฟองหนวยงำนของรฐดงกลำวไดโดยตรง แตจะฟองเจำหนำทไมได

๖๑

ผฟองคดเปนผสอบผำนกำรคดเลอกและไดรบกำรบรรจและแตงตงเขำรบรำชกำร เปนขำรำชกำรครและบคลำกรทำงกำรศกษำ ต ำแหนงครผชวย แตตอมำผถกฟองคดท ๑ (ผอ ำนวยกำรโรงเรยนบำนพลวง) ไดมค ำสงใหผฟองคดออกจำกรำชกำร ท ำใหผฟองคดไดรบควำมเสยหำย จำกกำรไมไดรบเงนเดอน ผฟองคดจงน ำคดมำฟองขอใหศำลมค ำพพำกษำหรอค ำสงเพกถอนค ำสง ทใหผฟองคดออกจำกรำชกำร พรอมทงมค ำสงใหผฟองคดกลบเขำรบรำชกำรในต ำแหนงเดมและสถำนศกษำเดม และใหผถกฟองคดท ๔ (ส ำนกงำนคณะกรรมกำรกำรศกษำขนพนฐำน) ในฐำนะทเปนหนวยงำนของรฐทผถกฟองคดท ๑ สงกดอยชดใชเงนหรอคำสนไหมทดแทน ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา แมมำตรำ ๔๙๖๗ แหงพระรำชบญญตระเบยบขำรำชกำรครและบคลำกรทำงกำรศกษำ พ.ศ. ๒๕๔๗ จะบญญตใหผถกฟองคดท ๑ ซงเปนผอ านวยการสถานศกษามอ านาจออกค าสงให ผฟองคดออกจากราชการไดโดยพลน ในกรณทปรำกฏวำผฟองคดเปนผขำดคณสมบตทวไปตำมทก ำหนดในมำตรำ ๓๐ (๗) หรอ (๑๓)๖๘ แหงพระรำชบญญตดงกลำวกตำม แตการทผถกฟองคด ท ๑ จะออกค าสงเชนวานนไดจะตองมการสบสวนสอบสวนหาขอเทจจรงใหไดความเปนทยต กอนวา ผฟองคดเปนผบกพรองในศลธรรมอนดส ำหรบกำรเปนผประกอบวชำชพครและบคลำกรทำงกำรศกษำตำมมำตรำ ๓๐ (๗)๖๙ หรอเปนผเคยกระท ำกำรทจรตในกำรสอบเขำรบรำชกำรหรอ

๖๗ - ๖๙ พระรำชบญญตระเบยบขำรำชกำรครและบคลำกรทำงกำรศกษำ พ.ศ. ๒๕๔๗ มำตรำ ๓๐ ภำยใตบงคบกฎหมำยวำดวยสภำครและบคลำกรทำงกำรศกษำส ำหรบกำรเปน

ผประกอบวชำชพครและบคลำกรทำงกำรศกษำ ผซงจะเขำรบรำชกำรเปนขำรำชกำรครและบคลำกรทำงกำรศกษำไดตองมคณสมบตทวไป ดงตอไปน

ฯลฯ ฯลฯ (๗) ไมเปนผบกพรองในศลธรรมอนดส ำหรบกำรเปนผประกอบวชำชพครและบคลำกรทำง

กำรศกษำ ฯลฯ ฯลฯ

(๑๓) ไมเปนผเคยกระท ำกำรทจรตในกำรสอบเขำรบรำชกำรหรอเขำปฏบตงำนในหนวยงำนของรฐ ฯลฯ ฯลฯ

มำตรำ ๔๙ ผไดรบกำรบรรจและแตงตงเขำรบรำชกำรเปนขำรำชกำรครและบคลำกรทำงกำรศกษำ ตำมมำตรำ ๔๕ วรรคหนง มำตรำ ๕๐ มำตรำ ๕๑ มำตรำ ๕๘ มำตรำ ๖๔ มำตรำ ๖๕ มำตรำ ๖๖ และมำตรำ ๖๗ หำกภำยหลงปรำกฏวำผนนขำดคณสมบตทวไป หรอขำดคณสมบตตำมมำตรฐำนต ำแหนงตำมมำตรำ ๔๒ หรอ ขำดคณสมบตพเศษตำมมำตรำ ๔๘ อยกอนกด หรอมกรณตองหำอยกอนและภำยหลงปรำกฏวำเปนผขำดคณสมบตเนองจำกกรณตองหำนนกด ใหผมอ ำนำจตำมมำตรำ ๕๓ สงใหผนนออกจำกรำชกำรโดยพลน แตทงน ไมกระทบกระเทอนถงกำรใดทผนนไดปฏบตไปตำมอ ำนำจและหนำทและกำรรบเงนเดอนหรอผลประโยชนอนใด ทไดรบหรอมสทธจะไดรบจำกทำงรำชกำรกอนมค ำสงใหออกจำกรำชกำรนน และถำกำรเขำรบรำชกำรเปนไป โดยสจรตแลว ใหถอวำเปนกำรสงใหออกจำกรำชกำรเพอรบบ ำเหนจบ ำนำญเหตทดแทนตำมกฎหมำยวำดวยบ ำเหนจบ ำนำญขำรำชกำร

61

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 61 7/8/2561 0:04:27

๖๒

เขำปฏบตงำนในหนวยงำนของรฐมำกอนตำมมำตรำ ๓๐ (๑๓) ๗๐ แหงพระรำชบญญตดงกลำว เมอพจำรณำจำกพยำนหลกฐำนทผถกฟองคดท ๑ น ำมำอำงในกำรออกค ำสงใหผฟองคดออกจำกรำชกำร เหนไดวำเปนเพยงกำรวเครำะหขอมลเบองตนในเชงสถตเกยวกบผลกำรสอบคดเลอกครผชวยเทำนน มไดเปนขอเทจจรงทรบฟงไดเปนทยตหรอเปนขอมลเชงประจกษทจะใหรบฟงไดวำ ฟองคดเปนบคคลผมพฤตกรรมเปนผบกพรองในศลธรรมอนด หรอเปนผกระท ำกำรทจรตในกำรสอบเขำรบรำชกำรในต ำแหนงครผชวยครงดงกลำวแตอยำงใด ดงนน การทผถกฟองคดท ๑ วนจฉย โดยน าเอาผลการวเคราะหขอมลเชงสถตเบองตนและการคาดคะเน โดยมไดคนหาขอเทจจรง ในเชงประจกษและหรอพยานแวดลอมกรณทมการกลาวหาผฟองคดมาประกอบการพจารณาใหเปนทยตและท ำใหเชอไดวำผฟองคดเปนผมพฤตกรรมตำมทถกกลำวหำจรงมำออกค ำสงใหผฟองคดออกจำกรำชกำร จงเปนการใชดลพนจวนจฉยขอเทจจรงเพอออกค าสงใหผฟองคดออกจากราชการโดยไมชอบดวยกฎหมาย ค ำสงทใหผฟองคดออกจำกรำชกำร จงเปนค ำสงทไมชอบดวยกฎหมำย เมอผถกฟองคดท ๑ ออกค ำสงดงกลำวโดยไมชอบดวยกฎหมำย และท ำใหเสยหำยตอสทธของผฟองคดทตองถกใหออกจำกรำชกำร จงเปนกำรกระท ำละเมดตอผฟองคดตำมมำตรำ ๔๒๐๗๑ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย ดงนน ผถกฟองคดท ๔ ซงเปนสวนรำชกำรตนสงกดของ ผถกฟองคดท ๑ และเปนหนวยงำนของรฐจงตองรบผดตอผฟองคดในผลแหงละเมดทผถกฟองคด ท ๑ ไดกระท ำในกำรออกค ำสงใหผฟองคดออกจำกรำชกำรดงกลำวตำมมำตรำ ๕๗๒ แหงพระรำชบญญต ควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ. ๒๕๓๙ คดนปรำกฏขอเทจจรงวำ ผถกฟองคดท ๑ ไดมค ำสง ใหผฟองคดกลบเขำรบรำชกำรโดยใหมผลตงแตวนท ๒๔ มถนำยน ๒๕๕๗ เปนตนไป ค ำสงทให ผฟองคดออกจำกรำชกำรในชวงระยะเวลำตงแตวนท ๗ มถนำยน ๒๕๕๖ ถงวนท ๒๓ มถนำยน ๒๕๕๗ จงยงคงมผลใชบงคบอยตำมมำตรำ ๔๒ วรรคสอง๗๓ แหงพระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ และเมอค ำสงทใหผฟองคดออกจำกรำชกำรถกเพกถอนยอนหลงไปต งแตวนดงกลำว ผฟองคดจงมสทธกลบเขำรบรำชกำรไดตอไปเสมอนหนงไมเคยถกใหออกจำกรำชกำรเลย ผฟองคดจงมสทธไดรบเงนเดอนในต ำแหนงครผชวยเตมจ ำนวนทกเดอนตงแตวนท ๗ มถนำยน ๒๕๕๖ เปนตนมำ ดงนน ศำลจงไมจ ำตองออกค ำบงคบตำมค ำขอของผฟองคดในสวนทขอให ผถกฟองคดท ๔ ชดใชเงนดงกลำวแกผฟองคดอก สวนดอกเบย เหนสมควรก ำหนดใหผถกฟองคด ท ๔ ช ำระคำเสยหำยแกผฟองคดตำมมำตรำ ๔๓๘๗๔ ประกอบกบมำตรำ ๒๐๖๗๕ แหงประมวล

๗๐ อำงแลวในเชงอรรถท ๖๗ – ๖๙ หนำ ๖๑ ๗๑ อำงแลวในเชงอรรถท ๕๐ หนำ ๔๕ ๗๒ อำงแลวในเชงอรรถท ๖๖ หนำ ๖๐

๗๓ พระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ มำตรำ ๔๒ วรรคสอง ค ำสงทำงปกครองยอมมผลตรำบเทำทยงไมมกำรเพกถอนหรอสนผลลง

โดยเงอนเวลำหรอโดยเหตอน ๗๔ - ๗๕ ประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย (มตอหนำถดไป)

๖๓

กฎหมำยแพงและพำณชย โดยใหผถกฟองคดท ๔ ช ำระคำเสยหำยค ำนวณตำมดอกเบยในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป ของจ ำนวนเงนเดอนและเงนเพมกำรครองชพชวครำวตำมแตละเดอนทผฟองคดมสทธไดรบ นบแตวนท ำละเมด (ค าพพากษาศาลปกครองสงสด ท อบ.๓๖/๒๕๖๐)

(๓) การขอใชบญชผสอบแขงขนไดเพอบรรจเขารบราชการ เมอหนวยงานของรฐไดขอใชบญชผสอบแขงขนไดของหนวยงานของรฐทมบญช ผสอบผานแขงขนไดในต าแหนงเจาหนาททะเบยน ระดบ ๑ และหนวยงานของรฐเจาของบญช ไมขดของและยนยอมใหใชบญชผสอบผานแขงขนในต าแหนงดงกลาว หนวยงานของรฐทขอใชบญชยอมมหนาทตองด าเนนการบรรจและแตงตงผทสอบผานแขงขนใหไดด ารงต าแหนงตามทขอใชบญช หรอต าแหนงอนทเทยบเทา แตกลบมไดด าเนนการ การทหนวยงานของรฐแหงอนขอใชบญชผทผานการสอบแขงขนไดล าดบถดจากรายชอผสอบผานแขงขนบญชพพาท ท าใหผสอบแขงขนไดในต าแหนงดงกลาวไดรบความเสยหายโดยตรงแกสทธทจะไดรบการเรยกใหบรรจ และแตงตง จงเปนการประมาทเลนเลอท าตอบคคลอนใหเสยหายแกสทธ อนเปนการกระท าละเมด หนวยงานของรฐทขอใชบญชพพาท จงตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนใหแกผทไดรบความเสยหาย ผฟองคดเปนผสอบแขงขนไดในต ำแหนงเจำหนำททะเบยน ระดบ ๑ ล ำดบท ๕ ตำมประกำศเทศบำลต ำบลเจำพระยำสรศกด เรอง ประกำศรำยชอและก ำหนดหลกเกณฑกำรสอบแขงขนเพอบรรจบคคลเปนพนกงำนเทศบำลของเทศบำลต ำบลเจำพระยำสรศกด พ.ศ. ๒๕๕๑ ลงวนท ๒๐ พฤษภำคม ๒๕๕๑ ตอมำ ผถกฟองคดท ๒ (องคกำรบรหำรสวนต ำบลหวงว) ไดมหนงสอถงผถกฟองคดท ๑ (เทศบำลต ำบลเจำพระยำสรศกด) ขอใชบญชผสอบแขงขนเพอบรรจและแตงตงเปนพนกงำนสวนต ำบลของเทศบำลต ำบลเจำพระยำสรศกด ซ งผถกฟองคดท ๑ ไดมหนงสอแจงวำ ไมขดของและยนยอมใหผถกฟองคดท ๒ ใชบญชผสอบแขงขนในรำยผฟองคด ซงเปนล ำดบททจะไดรบกำรบรรจและแตงตง แตปรำกฏวำ ผถกฟองคดท ๒ ไมไดบรรจและแตงตงผฟองคดตำมทขอใชบญชดงกลำว เนองจำกไมมอตรำต ำแหนงวำง ผฟองคดเหนวำ กำรทผถกฟองคดท ๒ ขอใชบญช ผสอบแขงขนไดโดยไมมอตรำต ำแหนงวำง ท ำใหผฟองคดเสยโอกำสไดรบกำรเรยกบรรจและแตงตง ในองคกรปกครองสวนทองถนอนๆ โดยในระหวำงทผถกฟองคดท ๒ ขอใชบญชดงกลำวเพอบรรจ (ตอจำกเชงอรรถท ๗๔ – ๗๕)

มำตรำ ๒๐๖ ในกรณหนอนเกดแตมลละเมด ลกหนไดชอวำผดนดมำแตเวลำทท ำละเมด มำตรำ ๔๓๘ คำสนไหมทดแทนจะพงใชโดยสถำนใดเพยงใดนน ใหศำลวนจฉยตำมควรแก

พฤตกำรณและควำมรำยแรงแหงละเมด อนงคำสนไหมทดแทนนน ไดแกกำรคนทรพยสนอนผเสยหำยตองเสยไปเพรำะละเมด หรอใชรำคำ

ทรพยสนนน รวมทงคำเสยหำยอนจะพงบงคบใหใชเพอควำมเสยหำยอยำงใด ๆ อนไดกอขนนนดวย

62

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 62 7/8/2561 0:04:28

๖๒

เขำปฏบตงำนในหนวยงำนของรฐมำกอนตำมมำตรำ ๓๐ (๑๓) ๗๐ แหงพระรำชบญญตดงกลำว เมอพจำรณำจำกพยำนหลกฐำนทผถกฟองคดท ๑ น ำมำอำงในกำรออกค ำสงใหผฟองคดออกจำกรำชกำร เหนไดวำเปนเพยงกำรวเครำะหขอมลเบองตนในเชงสถตเกยวกบผลกำรสอบคดเลอกครผชวยเทำนน มไดเปนขอเทจจรงทรบฟงไดเปนทยตหรอเปนขอมลเชงประจกษทจะใหรบฟงไดวำ ฟองคดเปนบคคลผมพฤตกรรมเปนผบกพรองในศลธรรมอนด หรอเปนผกระท ำกำรทจรตในกำรสอบเขำรบรำชกำรในต ำแหนงครผชวยครงดงกลำวแตอยำงใด ดงนน การทผถกฟองคดท ๑ วนจฉย โดยน าเอาผลการวเคราะหขอมลเชงสถตเบองตนและการคาดคะเน โดยมไดคนหาขอเทจจรง ในเชงประจกษและหรอพยานแวดลอมกรณทมการกลาวหาผฟองคดมาประกอบการพจารณาใหเปนทยตและท ำใหเชอไดวำผฟองคดเปนผมพฤตกรรมตำมทถกกลำวหำจรงมำออกค ำสงใหผฟองคดออกจำกรำชกำร จงเปนการใชดลพนจวนจฉยขอเทจจรงเพอออกค าสงใหผฟองคดออกจากราชการโดยไมชอบดวยกฎหมาย ค ำสงทใหผฟองคดออกจำกรำชกำร จงเปนค ำสงทไมชอบดวยกฎหมำย เมอผถกฟองคดท ๑ ออกค ำสงดงกลำวโดยไมชอบดวยกฎหมำย และท ำใหเสยหำยตอสทธของผฟองคดทตองถกใหออกจำกรำชกำร จงเปนกำรกระท ำละเมดตอผฟองคดตำมมำตรำ ๔๒๐๗๑ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย ดงนน ผถกฟองคดท ๔ ซงเปนสวนรำชกำรตนสงกดของ ผถกฟองคดท ๑ และเปนหนวยงำนของรฐจงตองรบผดตอผฟองคดในผลแหงละเมดทผถกฟองคด ท ๑ ไดกระท ำในกำรออกค ำสงใหผฟองคดออกจำกรำชกำรดงกลำวตำมมำตรำ ๕๗๒ แหงพระรำชบญญต ควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ. ๒๕๓๙ คดนปรำกฏขอเทจจรงวำ ผถกฟองคดท ๑ ไดมค ำสง ใหผฟองคดกลบเขำรบรำชกำรโดยใหมผลตงแตวนท ๒๔ มถนำยน ๒๕๕๗ เปนตนไป ค ำสงทให ผฟองคดออกจำกรำชกำรในชวงระยะเวลำตงแตวนท ๗ มถนำยน ๒๕๕๖ ถงวนท ๒๓ มถนำยน ๒๕๕๗ จงยงคงมผลใชบงคบอยตำมมำตรำ ๔๒ วรรคสอง๗๓ แหงพระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ และเมอค ำสงทใหผฟองคดออกจำกรำชกำรถกเพกถอนยอนหลงไปต งแตวนดงกลำว ผฟองคดจงมสทธกลบเขำรบรำชกำรไดตอไปเสมอนหนงไมเคยถกใหออกจำกรำชกำรเลย ผฟองคดจงมสทธไดรบเงนเดอนในต ำแหนงครผชวยเตมจ ำนวนทกเดอนตงแตวนท ๗ มถนำยน ๒๕๕๖ เปนตนมำ ดงนน ศำลจงไมจ ำตองออกค ำบงคบตำมค ำขอของผฟองคดในสวนทขอให ผถกฟองคดท ๔ ชดใชเงนดงกลำวแกผฟองคดอก สวนดอกเบย เหนสมควรก ำหนดใหผถกฟองคด ท ๔ ช ำระคำเสยหำยแกผฟองคดตำมมำตรำ ๔๓๘๗๔ ประกอบกบมำตรำ ๒๐๖๗๕ แหงประมวล

๗๐ อำงแลวในเชงอรรถท ๖๗ – ๖๙ หนำ ๖๑ ๗๑ อำงแลวในเชงอรรถท ๕๐ หนำ ๔๕ ๗๒ อำงแลวในเชงอรรถท ๖๖ หนำ ๖๐

๗๓ พระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ มำตรำ ๔๒ วรรคสอง ค ำสงทำงปกครองยอมมผลตรำบเทำทยงไมมกำรเพกถอนหรอสนผลลง

โดยเงอนเวลำหรอโดยเหตอน ๗๔ - ๗๕ ประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย (มตอหนำถดไป)

๖๓

กฎหมำยแพงและพำณชย โดยใหผถกฟองคดท ๔ ช ำระคำเสยหำยค ำนวณตำมดอกเบยในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป ของจ ำนวนเงนเดอนและเงนเพมกำรครองชพชวครำวตำมแตละเดอนทผฟองคดมสทธไดรบ นบแตวนท ำละเมด (ค าพพากษาศาลปกครองสงสด ท อบ.๓๖/๒๕๖๐)

(๓) การขอใชบญชผสอบแขงขนไดเพอบรรจเขารบราชการ เมอหนวยงานของรฐไดขอใชบญชผสอบแขงขนไดของหนวยงานของรฐทมบญช ผสอบผานแขงขนไดในต าแหนงเจาหนาททะเบยน ระดบ ๑ และหนวยงานของรฐเจาของบญช ไมขดของและยนยอมใหใชบญชผสอบผานแขงขนในต าแหนงดงกลาว หนวยงานของรฐทขอใชบญชยอมมหนาทตองด าเนนการบรรจและแตงตงผทสอบผานแขงขนใหไดด ารงต าแหนงตามทขอใชบญช หรอต าแหนงอนทเทยบเทา แตกลบมไดด าเนนการ การทหนวยงานของรฐแหงอนขอใชบญชผทผานการสอบแขงขนไดล าดบถดจากรายชอผสอบผานแขงขนบญชพพาท ท าใหผสอบแขงขนไดในต าแหนงดงกลาวไดรบความเสยหายโดยตรงแกสทธทจะไดรบการเรยกใหบรรจ และแตงตง จงเปนการประมาทเลนเลอท าตอบคคลอนใหเสยหายแกสทธ อนเปนการกระท าละเมด หนวยงานของรฐทขอใชบญชพพาท จงตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนใหแกผทไดรบความเสยหาย ผฟองคดเปนผสอบแขงขนไดในต ำแหนงเจำหนำททะเบยน ระดบ ๑ ล ำดบท ๕ ตำมประกำศเทศบำลต ำบลเจำพระยำสรศกด เรอง ประกำศรำยชอและก ำหนดหลกเกณฑกำรสอบแขงขนเพอบรรจบคคลเปนพนกงำนเทศบำลของเทศบำลต ำบลเจำพระยำสรศกด พ.ศ. ๒๕๕๑ ลงวนท ๒๐ พฤษภำคม ๒๕๕๑ ตอมำ ผถกฟองคดท ๒ (องคกำรบรหำรสวนต ำบลหวงว) ไดมหนงสอถงผถกฟองคดท ๑ (เทศบำลต ำบลเจำพระยำสรศกด) ขอใชบญชผสอบแขงขนเพอบรรจและแตงตงเปนพนกงำนสวนต ำบลของเทศบำลต ำบลเจำพระยำสรศกด ซ งผถกฟองคดท ๑ ไดมหนงสอแจงวำ ไมขดของและยนยอมใหผถกฟองคดท ๒ ใชบญชผสอบแขงขนในรำยผฟองคด ซงเปนล ำดบททจะไดรบกำรบรรจและแตงตง แตปรำกฏวำ ผถกฟองคดท ๒ ไมไดบรรจและแตงตงผฟองคดตำมทขอใชบญชดงกลำว เนองจำกไมมอตรำต ำแหนงวำง ผฟองคดเหนวำ กำรทผถกฟองคดท ๒ ขอใชบญช ผสอบแขงขนไดโดยไมมอตรำต ำแหนงวำง ท ำใหผฟองคดเสยโอกำสไดรบกำรเรยกบรรจและแตงตง ในองคกรปกครองสวนทองถนอนๆ โดยในระหวำงทผถกฟองคดท ๒ ขอใชบญชดงกลำวเพอบรรจ (ตอจำกเชงอรรถท ๗๔ – ๗๕)

มำตรำ ๒๐๖ ในกรณหนอนเกดแตมลละเมด ลกหนไดชอวำผดนดมำแตเวลำทท ำละเมด มำตรำ ๔๓๘ คำสนไหมทดแทนจะพงใชโดยสถำนใดเพยงใดนน ใหศำลวนจฉยตำมควรแก

พฤตกำรณและควำมรำยแรงแหงละเมด อนงคำสนไหมทดแทนนน ไดแกกำรคนทรพยสนอนผเสยหำยตองเสยไปเพรำะละเมด หรอใชรำคำ

ทรพยสนนน รวมทงคำเสยหำยอนจะพงบงคบใหใชเพอควำมเสยหำยอยำงใด ๆ อนไดกอขนนนดวย

63

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 63 7/8/2561 0:04:28

๖๔

และแตงตงผฟองคด ปรำกฏวำมผสอบแขงขนไดในล ำดบถดจำกผฟองคดไดรบกำรเรยกไปบรรจและแตงตงจนครบแลว กำรกระท ำของผถกฟองคดทงสองท ำใหผฟองคดไดรบควำมเสยหำย จงน ำคดมำฟองตอศำล ขอใหชดใชคำเสยหำยแกผฟองคดเปนเงนจ ำนวน ๔๙,๒๐๐ บำท และใหผฟองคดเปน ผสอบแขงขนไดตำมบญชของผถกฟองคดท ๑ ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอผถกฟองคดท ๒ ไดมหนงสอแจงขอใชบญชผสอบแขงขนไดในต ำแหนงเจำหนำททะเบยน ระดบ ๑ ของผถกฟองคด ท ๑ ซงผถกฟองคดท ๑ แจงวำ ไมขดของและยนยอมใหใชบญชผสอบแขงขนในรำยผฟองคด ผถกฟองคดท ๒ จงมหนำทตองด ำเนนกำรเกยวกบกำรบรรจและแตงตงผฟองคดใหไดด ำรงต ำแหนงเจำหนำททะเบยน ระดบ ๑ หรอต ำแหนงอนทเทยบเทำในสงกดของผถกฟองคดท ๒ ตำมหลกเกณฑและวธกำรทก ำหนด ดงนน การทผถกฟองคดท ๒ ไมด าเนนการตรวจสอบวา ต าแหนงเจาหนาทบนทกขอมล ระดบ ๑ ในสงกดของผถกฟองคดท ๒ อนเปนต าแหนงทผถกฟองคดท ๒ ขอใชบญช ผสอบแขงขนของผถกฟองคดท ๑ นน ยงวางอยหรอไม กอนทจะมหนงสอขอใชบญชผสอบแขงขนเพอบรรจและแตงตงเปนพนกงำนสวนต ำบลของผถกฟองคดท ๑ จงเปนการกระท าการดวยความประมาทเลนเลอไมปฏบตใหเปนไปตามหลกเกณฑของทางราชการ และตอมำปรำกฏวำ องคกรปกครองสวนทองถนอนไดขอใชบญชผสอบแขงขนไดของผถกฟองคดท ๑ ในต ำแหนงเจำหนำททะเบยน ระดบ ๑ ล ำดบท ๖ ถงล ำดบท ๑๒ ซงเปนล ำดบถดจำกผฟองคดเพอบรรจและแตงตง ใหด ำรงต ำแหนงดงกลำวหรอเทยบเทำจนครบทกรำย กรณดงกลาวยอมมผลใหเกดความเสยหายโดยตรงแกสทธของผฟองคดทจะไดรบการเรยกใหบรรจและแตงตงใหด ารงต าแหนงเจาหนาททะเบยน ระดบ ๑ หรอต าแหนงอนทเทยบเทาตามล าดบทขนบญชไวตำมประกำศของผถกฟองคดท ๑ ถงแมวำภำยหลง เทศบำลต ำบลทำตมไดมหนงสอขอใชบญชผสอบแขงขนไดตำมประกำศของ ผถกฟองคดท ๑ เพอบรรจและแตงตงผฟองคดใหด ำรงต ำแหนงในสงกดของเทศบำลต ำบลทำตมแลวกตำม ดงนน กำรทผถกฟองคดท ๒ ขอใชบญชผสอบแขงขนไดตำมประกำศของผถกฟองคดท ๑ แตมไดด ำเนนกำรใหมกำรบรรจและแตงตงผฟองคดใหด ำรงต ำแหนงดงกลำว จงเปนกำรประมำทเลนเลอท ำตอบคคลอนใหเขำเสยหำยแกสทธ อนเปนกำรกระท ำละเมดตอผฟองคด ผถกฟองคดท ๒ จงตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนแกผฟองคดตำมมำตรำ ๔๒๐๗๖ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย ทศำลปกครองชนตนพพำกษำใหผถกฟองคดท ๒ ชดใชคำสนไหมทดแทนแกผฟองคดเปนคำเสยโอกำสทจะไดรบกำรบรรจและแตงตงใหด ำรงต ำแหนงพนกงำนสวนต ำบลในสงกดของ ผถกฟองคดท ๒ หรอองคกำรปกครองสวนทองถนอน เปนเงนจ ำนวน ๑๗,๗๖๖ บำท โดยใหช ำระใหเสรจสนภำยในหกสบวนนบแตวนทคดถงทสด ยกฟองผถกฟองคดท ๑ คนคำธรรมเนยมศำลตำมสวนของกำรชนะคดแกผฟองคด ค ำขออนนอกจำกนใหยก นน ชอบแลว (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๘๑/๒๕๖๐) (๔) การพจารณาค าขอเบกคาใชจายในการเดนทางไปราชการ

๗๖ อำงแลวในเชงอรรถท ๕๐ หนำ ๔๕

๖๕

เมอเจาหนาทไดยนค าขอใชสทธในการเบกเงนคาใชจายในการเดนทางไป ราชการ เนองจากไดรบค าสงใหโอนไปรบต าแหนงใหม และในค าสงไดระบใหมสทธเบกคาใชจายในการเดนทางไปราชการไดตามกฎหมาย หนวยงานของรฐทรบค าขอยอมมหนาทตามกฎหมาย ทจะตองด าเนนการเบกจายเงนคาใชจายในการเดนทางไปราชการใหผยนค าขอตามสทธ เมอมไดด าเนนการ จงเปนการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต และถงแม การพจารณาค าขอดงกลาว มไดมกฎหมายก าหนดระยะเวลาไว กตองพจารณาใหแลวเสรจภายในระยะเวลาอนสมควร คอ ไมเกนเกาสบวนนบแตวนไดรบค าขอ แตกลบมไดด าเนนการ กรณจงถอวาเปนการปฏบตหนาทดงกลาวลาชาเกนสมควร เปนเหตใหเจาหนาททยนค าขอไดรบความเสยหาย ถอเปนการท าละเมด หนวยงานของรฐทรบค าขอพพาท จงตองรบผดชดใชคาเสยหายใหแกเจาหนาททยนค าขอใชสทธดงกลาว ผฟองคดฟองวำ ขณะทผฟองคดรบรำชกำรเปนพนกงำนเทศบำลสำมญในสงกด ผถกฟองคดท ๑ (เทศบำลต ำบลหนองสอ) ต ำแหนงนกพฒนำชมชน ระดบ ๕ ไดรบค ำสงใหโอนไป รบรำชกำรในต ำแหนงนกวชำกำรพฒนำฝมอแรงงำนปฏบตกำร สงกดกรมพฒนำฝมอแรงงำน กระทรวงแรงงำน ปฏบตหนำท ณ ศนยพฒนำฝมอแรงงำนจงหวดบรรมย และใหไปรำยงำนตว ณ กองกำรเจำหนำท กรมพฒนำฝมอแรงงำน กรงเทพมหำนคร ในวนท ๑ มนำคม ๒๕๕๕ ผฟองคด จงมหนงสอลงวนท ๒๐ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ขออนมตยมเงนใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรจำก ผถกฟองคดท ๑ เพอเปนคำขนยำยสงของสวนตว รวมคำใชจำยทงสน ๙,๙๔๐ บำท ผถกฟองคดท ๒ (นำยกเทศมนตรต ำบลหนองสอ) พจำรณำแลวอนมตใหผฟองคดใชสทธเบกคำใชจำยในกำรเดนทำง ไปรำชกำรประจ ำตำงส ำนกงำนไดตำมสทธ ยกเวนกำรเบกคำชดเชยในกำรใชรถยนตสวนบคคลไป รำชกำร โดยเหนสมควรใหผฟองคดเบกคำรถโดยสำรประจ ำทำงสำธำรณะแทนกำรเบกเงนชดเชย ในกำรใชรถยนตสวนบคคลเพอเปนกำรประหยดงบประมำณของผถกฟองคดท ๑ ผฟองคดจงมหนงสอลงวนท ๒๗ กมภำพนธ ๒๕๕๕ อทธรณค ำสงไมอนญำตใหผฟองคดใชรถยนตสวนตวเดนทำงไปรำชกำร ผถกฟองคดท ๒ พจำรณำแลวยนยนตำมควำมเหนเดม ตอมำ ผถกฟองคดท ๒ มค ำสง ลงวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ อนญำตใหผฟองคดเดนทำงไปรำชกำรประจ ำเพอโอนไปรบรำชกำรในต ำแหนงดงกลำวตงแตวนท ๒๙ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ถงวนท ๑ มนำคม ๒๕๕๕ โดยมสทธเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรตำมระเบยบของทำงรำชกำร ตอมำ ในวนท ๒ มนำคม ๒๕๕๕ ผฟองคดไดท ำบนทกขออนมตเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรตำมแบบ ๘๗๐๘ และใบรบรองแทนใบเสรจรบเงน (แบบ บก.๑๑๑) จ ำนวน ๙,๙๔๐ บำท แตผถกฟองคดท ๒ ยงมไดด ำเนนกำรอนมตใหเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรตำมค ำขอ จงน ำคดมำฟองตอศำล ขอใหผถกฟองคด ท ๑ เบกจำยเงนคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรใหแกผฟองคดจ ำนวน ๙,๙๔๐ บำท พรอมดอกเบยอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป นบแตวนท ๒ มนำคม ๒๕๕๕ เปนตนไป ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา กรมพฒนำฝมอแรงงำน มหนงสอลงวนท ๑๖ กมภำพนธ ๒๕๕๕ รบโอนผฟองคดโดยใหผฟองคดเดนทำงไปรำยงำนตว ณ กองกำรเจำหนำท กรมพฒนำฝมอแรงงำน กรงเทพมหำนคร ในวนท ๑

64

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 64 7/8/2561 0:04:28

๖๔

และแตงตงผฟองคด ปรำกฏวำมผสอบแขงขนไดในล ำดบถดจำกผฟองคดไดรบกำรเรยกไปบรรจและแตงตงจนครบแลว กำรกระท ำของผถกฟองคดทงสองท ำใหผฟองคดไดรบควำมเสยหำย จงน ำคดมำฟองตอศำล ขอใหชดใชคำเสยหำยแกผฟองคดเปนเงนจ ำนวน ๔๙,๒๐๐ บำท และใหผฟองคดเปน ผสอบแขงขนไดตำมบญชของผถกฟองคดท ๑ ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอผถกฟองคดท ๒ ไดมหนงสอแจงขอใชบญชผสอบแขงขนไดในต ำแหนงเจำหนำททะเบยน ระดบ ๑ ของผถกฟองคด ท ๑ ซงผถกฟองคดท ๑ แจงวำ ไมขดของและยนยอมใหใชบญชผสอบแขงขนในรำยผฟองคด ผถกฟองคดท ๒ จงมหนำทตองด ำเนนกำรเกยวกบกำรบรรจและแตงตงผฟองคดใหไดด ำรงต ำแหนงเจำหนำททะเบยน ระดบ ๑ หรอต ำแหนงอนทเทยบเทำในสงกดของผถกฟองคดท ๒ ตำมหลกเกณฑและวธกำรทก ำหนด ดงนน การทผถกฟองคดท ๒ ไมด าเนนการตรวจสอบวา ต าแหนงเจาหนาทบนทกขอมล ระดบ ๑ ในสงกดของผถกฟองคดท ๒ อนเปนต าแหนงทผถกฟองคดท ๒ ขอใชบญช ผสอบแขงขนของผถกฟองคดท ๑ นน ยงวางอยหรอไม กอนทจะมหนงสอขอใชบญชผสอบแขงขนเพอบรรจและแตงตงเปนพนกงำนสวนต ำบลของผถกฟองคดท ๑ จงเปนการกระท าการดวยความประมาทเลนเลอไมปฏบตใหเปนไปตามหลกเกณฑของทางราชการ และตอมำปรำกฏวำ องคกรปกครองสวนทองถนอนไดขอใชบญชผสอบแขงขนไดของผถกฟองคดท ๑ ในต ำแหนงเจำหนำททะเบยน ระดบ ๑ ล ำดบท ๖ ถงล ำดบท ๑๒ ซงเปนล ำดบถดจำกผฟองคดเพอบรรจและแตงตง ใหด ำรงต ำแหนงดงกลำวหรอเทยบเทำจนครบทกรำย กรณดงกลาวยอมมผลใหเกดความเสยหายโดยตรงแกสทธของผฟองคดทจะไดรบการเรยกใหบรรจและแตงตงใหด ารงต าแหนงเจาหนาททะเบยน ระดบ ๑ หรอต าแหนงอนทเทยบเทาตามล าดบทขนบญชไวตำมประกำศของผถกฟองคดท ๑ ถงแมวำภำยหลง เทศบำลต ำบลทำตมไดมหนงสอขอใชบญชผสอบแขงขนไดตำมประกำศของ ผถกฟองคดท ๑ เพอบรรจและแตงตงผฟองคดใหด ำรงต ำแหนงในสงกดของเทศบำลต ำบลทำตมแลวกตำม ดงนน กำรทผถกฟองคดท ๒ ขอใชบญชผสอบแขงขนไดตำมประกำศของผถกฟองคดท ๑ แตมไดด ำเนนกำรใหมกำรบรรจและแตงตงผฟองคดใหด ำรงต ำแหนงดงกลำว จงเปนกำรประมำทเลนเลอท ำตอบคคลอนใหเขำเสยหำยแกสทธ อนเปนกำรกระท ำละเมดตอผฟองคด ผถกฟองคดท ๒ จงตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนแกผฟองคดตำมมำตรำ ๔๒๐๗๖ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย ทศำลปกครองชนตนพพำกษำใหผถกฟองคดท ๒ ชดใชคำสนไหมทดแทนแกผฟองคดเปนคำเสยโอกำสทจะไดรบกำรบรรจและแตงตงใหด ำรงต ำแหนงพนกงำนสวนต ำบลในสงกดของ ผถกฟองคดท ๒ หรอองคกำรปกครองสวนทองถนอน เปนเงนจ ำนวน ๑๗,๗๖๖ บำท โดยใหช ำระใหเสรจสนภำยในหกสบวนนบแตวนทคดถงทสด ยกฟองผถกฟองคดท ๑ คนคำธรรมเนยมศำลตำมสวนของกำรชนะคดแกผฟองคด ค ำขออนนอกจำกนใหยก นน ชอบแลว (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๘๑/๒๕๖๐) (๔) การพจารณาค าขอเบกคาใชจายในการเดนทางไปราชการ

๗๖ อำงแลวในเชงอรรถท ๕๐ หนำ ๔๕

๖๕

เมอเจาหนาทไดยนค าขอใชสทธในการเบกเงนคาใชจายในการเดนทางไป ราชการ เนองจากไดรบค าสงใหโอนไปรบต าแหนงใหม และในค าสงไดระบใหมสทธเบกคาใชจายในการเดนทางไปราชการไดตามกฎหมาย หนวยงานของรฐทรบค าขอยอมมหนาทตามกฎหมาย ทจะตองด าเนนการเบกจายเงนคาใชจายในการเดนทางไปราชการใหผยนค าขอตามสทธ เมอมไดด าเนนการ จงเปนการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต และถงแม การพจารณาค าขอดงกลาว มไดมกฎหมายก าหนดระยะเวลาไว กตองพจารณาใหแลวเสรจภายในระยะเวลาอนสมควร คอ ไมเกนเกาสบวนนบแตวนไดรบค าขอ แตกลบมไดด าเนนการ กรณจงถอวาเปนการปฏบตหนาทดงกลาวลาชาเกนสมควร เปนเหตใหเจาหนาททยนค าขอไดรบความเสยหาย ถอเปนการท าละเมด หนวยงานของรฐทรบค าขอพพาท จงตองรบผดชดใชคาเสยหายใหแกเจาหนาททยนค าขอใชสทธดงกลาว ผฟองคดฟองวำ ขณะทผฟองคดรบรำชกำรเปนพนกงำนเทศบำลสำมญในสงกด ผถกฟองคดท ๑ (เทศบำลต ำบลหนองสอ) ต ำแหนงนกพฒนำชมชน ระดบ ๕ ไดรบค ำสงใหโอนไป รบรำชกำรในต ำแหนงนกวชำกำรพฒนำฝมอแรงงำนปฏบตกำร สงกดกรมพฒนำฝมอแรงงำน กระทรวงแรงงำน ปฏบตหนำท ณ ศนยพฒนำฝมอแรงงำนจงหวดบรรมย และใหไปรำยงำนตว ณ กองกำรเจำหนำท กรมพฒนำฝมอแรงงำน กรงเทพมหำนคร ในวนท ๑ มนำคม ๒๕๕๕ ผฟองคด จงมหนงสอลงวนท ๒๐ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ขออนมตยมเงนใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรจำก ผถกฟองคดท ๑ เพอเปนคำขนยำยสงของสวนตว รวมคำใชจำยทงสน ๙,๙๔๐ บำท ผถกฟองคดท ๒ (นำยกเทศมนตรต ำบลหนองสอ) พจำรณำแลวอนมตใหผฟองคดใชสทธเบกคำใชจำยในกำรเดนทำง ไปรำชกำรประจ ำตำงส ำนกงำนไดตำมสทธ ยกเวนกำรเบกคำชดเชยในกำรใชรถยนตสวนบคคลไป รำชกำร โดยเหนสมควรใหผฟองคดเบกคำรถโดยสำรประจ ำทำงสำธำรณะแทนกำรเบกเงนชดเชย ในกำรใชรถยนตสวนบคคลเพอเปนกำรประหยดงบประมำณของผถกฟองคดท ๑ ผฟองคดจงมหนงสอลงวนท ๒๗ กมภำพนธ ๒๕๕๕ อทธรณค ำสงไมอนญำตใหผฟองคดใชรถยนตสวนตวเดนทำงไปรำชกำร ผถกฟองคดท ๒ พจำรณำแลวยนยนตำมควำมเหนเดม ตอมำ ผถกฟองคดท ๒ มค ำสง ลงวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ อนญำตใหผฟองคดเดนทำงไปรำชกำรประจ ำเพอโอนไปรบรำชกำรในต ำแหนงดงกลำวตงแตวนท ๒๙ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ถงวนท ๑ มนำคม ๒๕๕๕ โดยมสทธเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรตำมระเบยบของทำงรำชกำร ตอมำ ในวนท ๒ มนำคม ๒๕๕๕ ผฟองคดไดท ำบนทกขออนมตเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรตำมแบบ ๘๗๐๘ และใบรบรองแทนใบเสรจรบเงน (แบบ บก.๑๑๑) จ ำนวน ๙,๙๔๐ บำท แตผถกฟองคดท ๒ ยงมไดด ำเนนกำรอนมตใหเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรตำมค ำขอ จงน ำคดมำฟองตอศำล ขอใหผถกฟองคด ท ๑ เบกจำยเงนคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรใหแกผฟองคดจ ำนวน ๙,๙๔๐ บำท พรอมดอกเบยอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป นบแตวนท ๒ มนำคม ๒๕๕๕ เปนตนไป ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา กรมพฒนำฝมอแรงงำน มหนงสอลงวนท ๑๖ กมภำพนธ ๒๕๕๕ รบโอนผฟองคดโดยใหผฟองคดเดนทำงไปรำยงำนตว ณ กองกำรเจำหนำท กรมพฒนำฝมอแรงงำน กรงเทพมหำนคร ในวนท ๑

65

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 65 7/8/2561 0:04:28

๖๖

มนำคม ๒๕๕๕ ผถกฟองคดท ๒ จงมค ำสงลงวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ อนญำตใหผฟองคดโอนไปรบต ำแหนงใหมไดตงแตวนท ๒๙ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ถงวนท ๑ มนำคม ๒๕๕๕ และในค ำสงยงระบใหผฟองคดเปนผมสทธเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรไดตำมระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๒๖ จงตองฟงวำ ผฟองคดเปนผมสทธไดรบคาใชจายในการเดนทางไปราชการประจ าตางส านกงาน อนไดแก คำเบยเลยงเดนทำง คำเชำทพก และคำพำหนะเดนทำง ตลอดจนคาขนยายสงของสวนตวในลกษณะเหมาจายตำมบญช ๓ ทำยระเบยบ เมอผฟองคดแสดงความประสงคขอใชพาหนะสวนบคคลเพอเดนทางไปราชการตำมบนทกขอยมเงนคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรฉบบลงวนท ๒๐ กมภำพนธ ๒๕๕๕ และตอมำไดท ำค ำชแจงเหตผลควำมจ ำเปนในหนงสอฉบบลงวนท ๒๗ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ผถกฟองคด ท ๒ จงมหนาทตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยดงกลาว ดวยการสงค าขอและค าชแจงของ ผฟองคดไปยงนายอ าเภอเมองกาฬสนธในฐำนะผไดรบมอบหมำยจำกผวำรำชกำรจงหวดกำฬสนธ เพอพจารณาอนมตใหผฟองคดใชรถยนตสวนตวเปนพาหนะเดนทางไปราชการ และหำกผถกฟองคด ท ๒ เหนวำ ค ำขอของผฟองคดไมเหมำะสมหรออำจจะมผลกระทบตอเงนงบประมำณรำยจำยของ ผถกฟองคดท ๑ ผถกฟองคดท ๒ กอำจกระท ำไดโดยกำรเสนอควำมเหนเพอประกอบกำรพจำรณำของนำยอ ำเภอเมองกำฬสนธ การทผถกฟองคดท ๒ ไมสงค าขอของผฟองคดใหนายอ าเภอเมองกาฬสนธพจารณา จงเปนการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต ตอมำในวนท ๒ มนำคม ๒๕๕๕ ผฟองคดไดท ำบนทกขอเบกเงนคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรตอผถกฟองคด ท ๒ โดยมนำย น. พนกงำนเทศบำลสำมญในสงกดผถกฟองคดท ๑ เปนผลงลำยมอชอรบเอกสำรไวแลว ผถกฟองคดท ๒ จงมหนำทตำมกฎหมำยทจะตองด ำเนนกำรเบกจำยเงนคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรใหตำมสทธของผฟองคด และเมอระเบยบกระทรวงมหำดไทยฉบบดงกลำว มไดก ำหนดระยะเวลำในกำรพจำรณำค ำขอเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำร ผถกฟองคดท ๒ ตองพจารณาค าขอใหแลวเสรจภายในระยะเวลาอนสมควร คอ ไมเกนเกาสบวน นบแตวนไดรบค าขอ แตเมอนบระยะเวลำตงแตวนทผฟองคดยนค ำขอเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำร ผถกฟองคดท ๒ ยงไมด าเนนการเบกจายเงนดงกลาวใหผ ฟองคด กรณจงตองถอวำ ผถกฟองคดท ๒ ปฏบตหนาทดงกลาวลาชาเกนสมควร กำรทผถกฟองคดท ๒ จงใจไมปฏบตตำมระเบยบกระทรวงมหำดไทยดงกลำว ดวยกำรไมด ำเนนกำรพจำรณำเบกจำยเงนคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรตำมสทธทผฟองคดควรจะไดรบ เปนเหตใหผฟองคดไดรบควำมเสยหำย ถอเปนกำรท ำละเมด ผถกฟองคดท ๑ จงตองรบผดตอผฟองคดในฐานะหนวยงานของรฐตามพระราชบญญตความ รบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. ๒๕๓๙ รวมเปนเงนทงสนจ ำนวน ๕,๗๘๐ บำท ใหแกผฟองคด พรอมดอกเบยในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงนดงกลำว นบตงแตวนท ๒ มนำคม ๒๕๕๕ สวนคำพำหนะในกำรเดนทำงไปรำชกำร นน เหนวำ เมอขอ ๒๔๗๗ ของระเบยบกระทรวงมหำดไทย

๗๗ ระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๒๖

(มตอหนำถดไป)

๖๗

วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๒๖ ก ำหนดใหอ ำนำจอนมตกำรใชพำหนะสวนตวไปรำชกำรเปนของผวำรำชกำรจงหวด ซงในกรณนผวำรำชกำรจงหวดกำฬสนธไดมอบหมำยใหนำยอ ำเภอเมองกำฬสนธเปนผพจำรณำแทน แมตอมำจะไดมกำรออกระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๕๕ เมอวนท ๑๔ กนยำยน ๒๕๕๕ ใหยกเลกระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๒๖ และในขอ ๒๕๗๘ ของระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๕๕ ก ำหนดวำ กำรใชยำนพำหนะสวนตวไปรำชกำร ผเดนทำงจะตองไดรบอนญำตจำกผบรหำรทองถนจงจะมสทธเบกเงนเปนคำพำหนะสวนตวได แตเนองจำกไดประกำศใชภำยหลงจำกทผฟองคดมสทธและไดใชสทธ ในกำรขอเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำร ประกอบกบขอ ๕๙๗๙ ของระเบยบกระทรวงมหำดไทย ฉบบดงกลำว ก ำหนดดวยวำ กำรเดนทำงไปรำชกำรทตอเนองกน ในระหวำงกำรใชระเบยบกระทรวง มหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๒๖ และทแกไขเพมเตมกบระเบยบน ส ำหรบสทธทจะไดรบคำใชจำยทเกดขน หรอทกอหนผกพนไปแลวโดยสจรตกอนวนทระเบยบนใชบงคบใหเปนไปตำมระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๒๖ และทแกไขเพมเตม ดงนน ผถกฟองคดท ๒ จงยง คงตองปฏบตตำมระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๒๖ โดยสงเรองกำรขออนมตใชรถยนตสวนบคคลเดนทำงไปรำชกำรของ ผฟองคดไปใหนำยอ ำเภอเมองกำฬสนธพจำรณำ และหำกนำยอ ำเภอเมองกำฬสนธพจำรณำอนมตประกำรใดแลว กใหผถกฟองคดท ๒ ด ำเนนกำรตำมทอนมตตอไป ทศำลปกครองชนตนมค ำพพำกษำใหผถกฟองคดท ๑ ช ำระเงนจ ำนวน ๙,๙๔๐ บำท พรอมดอกเบยในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป ของ ตนเงน ๙,๙๔๐ บำท นบตงแตวนท ๒ มนำคม ๒๕๕๕ เปนตนไปจนกวำจะช ำระเสรจใหแกผฟองคด โดยใหช ำระใหแลวเสรจภำยในสำมสบวนนบแตวนทคดถงทสด และใหคนคำธรรมเนยมศำลทงหมด (ตอจำกเชงอรรถท ๗๗)

ขอ ๒๔ กำรใชพำหนะสวนตวไปรำชกำร ผเดนทำงจะตองไดรบอนญำตจำกผวำรำชกำรจงหวด จงจะมสทธเบกเงนชดเชยเปนคำพำหนะในลกษณะเหมำจำยใหเปนคำใชจำยส ำหรบเปนคำพำหนะสวนตวได

๗๘ - ๗๙ ระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๕๕

ขอ ๒๕ กำรใชยำนพำหนะสวนตวไปรำชกำร ผเดนทำงจะตองไดรบอนญำตจำกผบรหำรทองถน จงจะมสทธเบกเงนชดเชยเปนคำพำหนะในลกษณะเหมำจำยใหเปนคำใชจำยส ำหรบเปนคำพำหนะสวนตวได

ขอ ๕๙ กำรเดนทำงไปรำชกำรทตอเนองกน ในระหวำงกำรใชระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๒๖ และทแกไขเพมเตมกบระเบยบน ส ำหรบสทธทจะไดรบคำใชจำยทเกดขน หรอทกอหนผกพนไปแลวโดยสจรตกอนวนทระเบยบนใชบงคบ ใหเปนไปตำมระเบยบกระทรวงมหำดไทยวำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๒๖ และทแกไขเพมเตมแตทงน ไมเปนกำรกระทบกระเทอนถงสทธทจะไดรบคำใชจำยเพมขนตำมระเบยบนส ำหรบสวนทเกนจ ำนวนเงนคำใชจำยทไดรบแลวนน

66

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 66 7/8/2561 0:04:28

๖๖

มนำคม ๒๕๕๕ ผถกฟองคดท ๒ จงมค ำสงลงวนท ๒๘ กมภำพนธ ๒๕๕๕ อนญำตใหผฟองคดโอนไปรบต ำแหนงใหมไดตงแตวนท ๒๙ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ถงวนท ๑ มนำคม ๒๕๕๕ และในค ำสงยงระบใหผฟองคดเปนผมสทธเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรไดตำมระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๒๖ จงตองฟงวำ ผฟองคดเปนผมสทธไดรบคาใชจายในการเดนทางไปราชการประจ าตางส านกงาน อนไดแก คำเบยเลยงเดนทำง คำเชำทพก และคำพำหนะเดนทำง ตลอดจนคาขนยายสงของสวนตวในลกษณะเหมาจายตำมบญช ๓ ทำยระเบยบ เมอผฟองคดแสดงความประสงคขอใชพาหนะสวนบคคลเพอเดนทางไปราชการตำมบนทกขอยมเงนคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรฉบบลงวนท ๒๐ กมภำพนธ ๒๕๕๕ และตอมำไดท ำค ำชแจงเหตผลควำมจ ำเปนในหนงสอฉบบลงวนท ๒๗ กมภำพนธ ๒๕๕๕ ผถกฟองคด ท ๒ จงมหนาทตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยดงกลาว ดวยการสงค าขอและค าชแจงของ ผฟองคดไปยงนายอ าเภอเมองกาฬสนธในฐำนะผไดรบมอบหมำยจำกผวำรำชกำรจงหวดกำฬสนธ เพอพจารณาอนมตใหผฟองคดใชรถยนตสวนตวเปนพาหนะเดนทางไปราชการ และหำกผถกฟองคด ท ๒ เหนวำ ค ำขอของผฟองคดไมเหมำะสมหรออำจจะมผลกระทบตอเงนงบประมำณรำยจำยของ ผถกฟองคดท ๑ ผถกฟองคดท ๒ กอำจกระท ำไดโดยกำรเสนอควำมเหนเพอประกอบกำรพจำรณำของนำยอ ำเภอเมองกำฬสนธ การทผถกฟองคดท ๒ ไมสงค าขอของผฟองคดใหนายอ าเภอเมองกาฬสนธพจารณา จงเปนการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต ตอมำในวนท ๒ มนำคม ๒๕๕๕ ผฟองคดไดท ำบนทกขอเบกเงนคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรตอผถกฟองคด ท ๒ โดยมนำย น. พนกงำนเทศบำลสำมญในสงกดผถกฟองคดท ๑ เปนผลงลำยมอชอรบเอกสำรไวแลว ผถกฟองคดท ๒ จงมหนำทตำมกฎหมำยทจะตองด ำเนนกำรเบกจำยเงนคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรใหตำมสทธของผฟองคด และเมอระเบยบกระทรวงมหำดไทยฉบบดงกลำว มไดก ำหนดระยะเวลำในกำรพจำรณำค ำขอเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำร ผถกฟองคดท ๒ ตองพจารณาค าขอใหแลวเสรจภายในระยะเวลาอนสมควร คอ ไมเกนเกาสบวน นบแตวนไดรบค าขอ แตเมอนบระยะเวลำตงแตวนทผฟองคดยนค ำขอเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำร ผถกฟองคดท ๒ ยงไมด าเนนการเบกจายเงนดงกลาวใหผ ฟองคด กรณจงตองถอวำ ผถกฟองคดท ๒ ปฏบตหนาทดงกลาวลาชาเกนสมควร กำรทผถกฟองคดท ๒ จงใจไมปฏบตตำมระเบยบกระทรวงมหำดไทยดงกลำว ดวยกำรไมด ำเนนกำรพจำรณำเบกจำยเงนคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรตำมสทธทผฟองคดควรจะไดรบ เปนเหตใหผฟองคดไดรบควำมเสยหำย ถอเปนกำรท ำละเมด ผถกฟองคดท ๑ จงตองรบผดตอผฟองคดในฐานะหนวยงานของรฐตามพระราชบญญตความ รบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. ๒๕๓๙ รวมเปนเงนทงสนจ ำนวน ๕,๗๘๐ บำท ใหแกผฟองคด พรอมดอกเบยในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงนดงกลำว นบตงแตวนท ๒ มนำคม ๒๕๕๕ สวนคำพำหนะในกำรเดนทำงไปรำชกำร นน เหนวำ เมอขอ ๒๔๗๗ ของระเบยบกระทรวงมหำดไทย

๗๗ ระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๒๖

(มตอหนำถดไป)

๖๗

วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๒๖ ก ำหนดใหอ ำนำจอนมตกำรใชพำหนะสวนตวไปรำชกำรเปนของผวำรำชกำรจงหวด ซงในกรณนผวำรำชกำรจงหวดกำฬสนธไดมอบหมำยใหนำยอ ำเภอเมองกำฬสนธเปนผพจำรณำแทน แมตอมำจะไดมกำรออกระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๕๕ เมอวนท ๑๔ กนยำยน ๒๕๕๕ ใหยกเลกระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๒๖ และในขอ ๒๕๗๘ ของระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๕๕ ก ำหนดวำ กำรใชยำนพำหนะสวนตวไปรำชกำร ผเดนทำงจะตองไดรบอนญำตจำกผบรหำรทองถนจงจะมสทธเบกเงนเปนคำพำหนะสวนตวได แตเนองจำกไดประกำศใชภำยหลงจำกทผฟองคดมสทธและไดใชสทธ ในกำรขอเบกคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำร ประกอบกบขอ ๕๙๗๙ ของระเบยบกระทรวงมหำดไทย ฉบบดงกลำว ก ำหนดดวยวำ กำรเดนทำงไปรำชกำรทตอเนองกน ในระหวำงกำรใชระเบยบกระทรวง มหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๒๖ และทแกไขเพมเตมกบระเบยบน ส ำหรบสทธทจะไดรบคำใชจำยทเกดขน หรอทกอหนผกพนไปแลวโดยสจรตกอนวนทระเบยบนใชบงคบใหเปนไปตำมระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๒๖ และทแกไขเพมเตม ดงนน ผถกฟองคดท ๒ จงยง คงตองปฏบตตำมระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๒๖ โดยสงเรองกำรขออนมตใชรถยนตสวนบคคลเดนทำงไปรำชกำรของ ผฟองคดไปใหนำยอ ำเภอเมองกำฬสนธพจำรณำ และหำกนำยอ ำเภอเมองกำฬสนธพจำรณำอนมตประกำรใดแลว กใหผถกฟองคดท ๒ ด ำเนนกำรตำมทอนมตตอไป ทศำลปกครองชนตนมค ำพพำกษำใหผถกฟองคดท ๑ ช ำระเงนจ ำนวน ๙,๙๔๐ บำท พรอมดอกเบยในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป ของ ตนเงน ๙,๙๔๐ บำท นบตงแตวนท ๒ มนำคม ๒๕๕๕ เปนตนไปจนกวำจะช ำระเสรจใหแกผฟองคด โดยใหช ำระใหแลวเสรจภำยในสำมสบวนนบแตวนทคดถงทสด และใหคนคำธรรมเนยมศำลทงหมด (ตอจำกเชงอรรถท ๗๗)

ขอ ๒๔ กำรใชพำหนะสวนตวไปรำชกำร ผเดนทำงจะตองไดรบอนญำตจำกผวำรำชกำรจงหวด จงจะมสทธเบกเงนชดเชยเปนคำพำหนะในลกษณะเหมำจำยใหเปนคำใชจำยส ำหรบเปนคำพำหนะสวนตวได

๗๘ - ๗๙ ระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๕๕

ขอ ๒๕ กำรใชยำนพำหนะสวนตวไปรำชกำร ผเดนทำงจะตองไดรบอนญำตจำกผบรหำรทองถน จงจะมสทธเบกเงนชดเชยเปนคำพำหนะในลกษณะเหมำจำยใหเปนคำใชจำยส ำหรบเปนคำพำหนะสวนตวได

ขอ ๕๙ กำรเดนทำงไปรำชกำรทตอเนองกน ในระหวำงกำรใชระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๒๖ และทแกไขเพมเตมกบระเบยบน ส ำหรบสทธทจะไดรบคำใชจำยทเกดขน หรอทกอหนผกพนไปแลวโดยสจรตกอนวนทระเบยบนใชบงคบ ใหเปนไปตำมระเบยบกระทรวงมหำดไทยวำดวยคำใชจำยในกำรเดนทำงไปรำชกำรของเจำหนำททองถน พ.ศ. ๒๕๒๖ และทแกไขเพมเตมแตทงน ไมเปนกำรกระทบกระเทอนถงสทธทจะไดรบคำใชจำยเพมขนตำมระเบยบนส ำหรบสวนทเกนจ ำนวนเงนคำใชจำยทไดรบแลวนน

67

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 67 7/8/2561 0:04:29

๖๘

แกผฟองคด นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวยบำงสวน พพำกษำแกค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน เปนใหผถกฟองคดท ๑ ช ำระเงนจ ำนวน ๕,๗๘๐ บำท พรอมดอกเบยในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงน ๕,๗๘๐ บำท นบตงแตวนท ๒ มนำคม ๒๕๕๕ เปนตนไปจนกวำจะช ำระเสรจใหแก ผฟองคด คนคำธรรมเนยมศำลในศำลปกครองชนตนแกผฟองคดและในชนอทธรณแกผถกฟองคด ทงสองบำงสวนตำมสวนแหงกำรชนะคด และใหผถกฟองคดท ๒ กระท ำกำรเสนอเรองกำรขออนมตใชรถยนตสวนบคคลเดนทำงไปรำชกำรของผฟองคดใหนำยอ ำเภอเมองกำฬสนธพจำรณำ ทงน ภำยในสำมสบวนนบแตวนทมค ำพพำกษำ (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๒๔๙/๒๕๖๐)

๓.๑.๒ กรณละเมดอนเกดจากการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต การดแลบ ารงรกษาถนนทางหลวงชนบท

แมหนวยงานของรฐทรบผดชอบในการดแลบ ารงรกษาถนนพพาท จะไดน าถง ขนาด ๒๐๐ ลตร ทาสแดงสลบขาวมาตดตงไวบรเวณทเกดเหต ขณะทซอมแซมถนนทช ารดเสยหาย แตเมอมไดตดตงปายเตอนใหประชาชนผใชถนนทราบวา มการซอมแซมถนนเพอเตอน ใหผใชเสนทางลดความเรวและเตรยมพรอมกอนทจะถงท เกดเหต ทงๆ ท สามารถกระท าได โดยไมยงยาก หรอพนวสยทจะด าเนนการ แตกลบมไดด าเนนการ จงเปนการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต ท าใหผตายไดรบอนตรายถงแกชวต อนเปนการกระท าละเมด หนวยงานของรฐตนสงกดของเจาหนาททกระท าละเมดตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนใหแกทายาทโดยธรรมของผตาย แตเมอการเสยชวตของผตายเปนผลมาจากความประมาทของผตาย จงตองหกสวนแหงความรบผดดงกลาวออกดวย ผฟองคดทงสำมฟองวำ ผฟองคดทงสำมไดรบควำมเดอดรอนเสยหำยจำกกำรท ผถกฟองคดท ๑ (นำย ส.) ซงเปนเจำหนำทในสงกดของผถกฟองคดท ๒ (กรมทำงหลวงชนบท) ไดรบอนมตจำกอธบดกรมทำงหลวงชนบทใหด ำเนนกำรซอมแซมถนนทช ำรดเสยหำยเนองจำกอทกภยในเขตพนทอ ำเภอสคว จงหวดนครรำชสมำ ตอมำ ในวนท ๓๑ กรกฎำคม ๒๕๕๐ เวลำประมำณ ๒๒.๑๕ นำฬกำ นำย พ. ซงเปนสำมของผฟองคดท ๑ เปนบดำของผฟองคดท ๒ และ เปนบตรของผฟองคดท ๓ ไดขบขรถจกรยำนยนตและเกดอบตเหตบรเวณทผถกฟองคดท ๑ ท ำกำรซอมถนนจนเปนเหตใหนำย พ. ถงแกควำมตำย ผฟองคดทงสำมจงน ำคดมำฟองขอใหผถกฟองคด ทงสองรวมกนหรอแทนกนชดใชคำสนไหมทดแทนใหแกผฟองคดทงสำม ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา ผถกฟองคดท ๒ มหนาทและความรบผดชอบในการดแลและบ ารงรกษาทางหลวงชนบทสายพพาท ซงเปนเสนทำงทเกดเหตในคดนตำมขอ ๑๘๐ ของกฎกระทรวงแบงสวนรำชกำรกรมทำงหลวงชนบท

๘๐ กฎกระทรวงแบงสวนรำชกำรกรมทำงหลวงชนบท กระทรวงคมนำคม พ.ศ. ๒๕๔๕ (มตอหนำถดไป)

๖๙

กระทรวงคมนำคม พ.ศ. ๒๕๔๕ ดงนน เมอเกดเหตอทกภยท าใหถนนช ารดซงเหนไดวาอาจเปนอนตรายตอผใชเสนทาง จงเปนหนาทของผถกฟองคดท ๒ ในการซอมบ ารงเพอใหถนนดงกลาวสามารถใชงานไดดดงเดม กำรทผถกฟองคดท ๑ ซงไดรบอนมตจำกอธบดกรมทำงหลวงชนบทใหด ำเนนกำรซอมแซมถนนพพำท ไดท ำกำรขดถนนและน ำหนคลกมำบดอดแนนโดยยงไมได มกำรปะซอมผวลำดยำง จงยงไมอำจถอไดวำกำรซอมบ ำรงไดด ำเนนกำรแลวเสรจ และในขณะททำงพพำทยงไมสำมำรถใชงำนไดตำมปกต ผถกฟองคดท ๑ กสมควรมมาตรการในการด าเนนการเพอใหประชาชนผใชเสนทางไดรบความสะดวกและปลอดภยในการเดนทาง โดยเมอพจำรณำภำพถำยกอนทชดซอมผวทำงจะน ำยำงมะตอยมำซอมแซมถนนแลว เหนวำ มเพยงถงขนำด ๒๐๐ ลตร ทำสแดงสลบขำวทถกตดตงไวกอนจะถงบรเวณทมกำรขดเจำะขำงละจ ำนวน ๑ ถง และตกอยขำงทำงอกจ ำนวน ๑ ถง รวมเปนจ ำนวน ๓ ถง โดยผถกฟองคดท ๑ ไมไดตดตงปายเตอนใหประชาชนผใชถนนทราบวามการซอมแซมถนนพพาท เมอบรเวณทเกดเหตเปนถนนสองชองจรำจรโดยแลนสวนทำงกน ไมมไฟฟำสองสวำง พนถนนทถกขดเจำะมลกษณะเปนรองตำงระดบ หนคลกทน ำมำบดอดแนนหลำยกอนยงเปนกอนดนไมเรยบเสมอกน ถนนพพำทจงเปนอนตรำยแกผใชสญจรไปมำ ถอไมไดวำ ผถกฟองคดท ๑ ไดใชควำมระมดระวงอยำงเพยงพอเพอจะปองกนอนตรำยทอำจเกดขน เพรำะควรตดปำยเตอนโดยระบระยะทำงทจะถงจดซอมแซมเพอเตอนใหผ ใชเสนทำงลดควำมเรวและเตรยมพรอม ซงมำตรกำรดงกลำวสำมำรถกระท ำไดโดยไมยงยำกหรอพนวสยจะด ำเนนกำร เมอผถกฟองคดท ๑ ไมไดด ำเนนกำรตำมมำตรกำรขำงตน จงเปนการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต ท าใหผตายไดรบอนตรายถงแกชวต อนเปนการละเมดตำมมำตรำ ๔๒๐๘๑ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย ผถกฟองคดท ๒ ซงเปนหนวยงานตนสงกดของผถกฟองคด

(ตอจำกเชงอรรถท ๘๐)

ขอ ๑ ใหกรมทำงหลวงชนบท กระทรวงคมนำคม มภำรกจเกยวกบกำรพฒนำโครงสรำงพนฐำนดำนทำงหลวง กำรกอสรำงและบ ำรงรกษำทำงหลวงใหมโครงขำยทำงหลวงทสมบรณ ครอบคลมทวทงประเทศ เพอใหประชำชนไดรบควำมสะดวก รวดเรว และปลอดภยในกำรเดนทำง โดยใหมอ ำนำจหนำทดงตอไปน

(๑) ด ำเนนกำรตำมกฎหมำยวำดวยทำงหลวง เฉพำะในสวนทเกยวกบทำงหลวงชนบท รวมทงกฎหมำยอนทเกยวของ

(๒) วจยและพฒนำงำนกอสรำง บรณะ และบ ำรงรกษำทำงหลวงชนบท (๓) ด ำเนนกำรจดท ำมำตรฐำน และขอก ำหนดทำงหลวงชนบท ตลอดจนก ำกบและตรวจสอบ

เพอใหมกำรด ำเนนกำรตำมเกณฑมำตรฐำนและขอก ำหนด (๔) ด ำเนนกำรฝกอบรมและจดท ำคมอตลอดจนใหค ำปรกษำแนะน ำเกยวกบวศวกรรมงำนทำง

แกหนวยงำนทเกยวของ (๕) รวมมอและประสำนงำนดำนงำนทำงกบองคกำรและหนวยงำนอนทเกยวของทงในประเทศ

และตำงประเทศ (๖) ปฏบตกำรอนใดตำมทกฎหมำยก ำหนดใหเปนหนำทของกรม หรอตำมทกระทรวงหรอ

คณะรฐมนตรมอบหมำย ๘๑ อำงแลวในเชงอรรถท ๕๐ หนำ ๔๕

68

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 68 7/8/2561 0:04:29

๖๘

แกผฟองคด นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวยบำงสวน พพำกษำแกค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน เปนใหผถกฟองคดท ๑ ช ำระเงนจ ำนวน ๕,๗๘๐ บำท พรอมดอกเบยในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงน ๕,๗๘๐ บำท นบตงแตวนท ๒ มนำคม ๒๕๕๕ เปนตนไปจนกวำจะช ำระเสรจใหแก ผฟองคด คนคำธรรมเนยมศำลในศำลปกครองชนตนแกผฟองคดและในชนอทธรณแกผถกฟองคด ทงสองบำงสวนตำมสวนแหงกำรชนะคด และใหผถกฟองคดท ๒ กระท ำกำรเสนอเรองกำรขออนมตใชรถยนตสวนบคคลเดนทำงไปรำชกำรของผฟองคดใหนำยอ ำเภอเมองกำฬสนธพจำรณำ ทงน ภำยในสำมสบวนนบแตวนทมค ำพพำกษำ (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๒๔๙/๒๕๖๐)

๓.๑.๒ กรณละเมดอนเกดจากการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต การดแลบ ารงรกษาถนนทางหลวงชนบท

แมหนวยงานของรฐทรบผดชอบในการดแลบ ารงรกษาถนนพพาท จะไดน าถง ขนาด ๒๐๐ ลตร ทาสแดงสลบขาวมาตดตงไวบรเวณทเกดเหต ขณะทซอมแซมถนนทช ารดเสยหาย แตเมอมไดตดตงปายเตอนใหประชาชนผใชถนนทราบวา มการซอมแซมถนนเพอเตอน ใหผใชเสนทางลดความเรวและเตรยมพรอมกอนทจะถงท เกดเหต ทงๆ ท สามารถกระท าได โดยไมยงยาก หรอพนวสยทจะด าเนนการ แตกลบมไดด าเนนการ จงเปนการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต ท าใหผตายไดรบอนตรายถงแกชวต อนเปนการกระท าละเมด หนวยงานของรฐตนสงกดของเจาหนาททกระท าละเมดตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนใหแกทายาทโดยธรรมของผตาย แตเมอการเสยชวตของผตายเปนผลมาจากความประมาทของผตาย จงตองหกสวนแหงความรบผดดงกลาวออกดวย ผฟองคดทงสำมฟองวำ ผฟองคดทงสำมไดรบควำมเดอดรอนเสยหำยจำกกำรท ผถกฟองคดท ๑ (นำย ส.) ซงเปนเจำหนำทในสงกดของผถกฟองคดท ๒ (กรมทำงหลวงชนบท) ไดรบอนมตจำกอธบดกรมทำงหลวงชนบทใหด ำเนนกำรซอมแซมถนนทช ำรดเสยหำยเนองจำกอทกภยในเขตพนทอ ำเภอสคว จงหวดนครรำชสมำ ตอมำ ในวนท ๓๑ กรกฎำคม ๒๕๕๐ เวลำประมำณ ๒๒.๑๕ นำฬกำ นำย พ. ซงเปนสำมของผฟองคดท ๑ เปนบดำของผฟองคดท ๒ และ เปนบตรของผฟองคดท ๓ ไดขบขรถจกรยำนยนตและเกดอบตเหตบรเวณทผถกฟองคดท ๑ ท ำกำรซอมถนนจนเปนเหตใหนำย พ. ถงแกควำมตำย ผฟองคดทงสำมจงน ำคดมำฟองขอใหผถกฟองคด ทงสองรวมกนหรอแทนกนชดใชคำสนไหมทดแทนใหแกผฟองคดทงสำม ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา ผถกฟองคดท ๒ มหนาทและความรบผดชอบในการดแลและบ ารงรกษาทางหลวงชนบทสายพพาท ซงเปนเสนทำงทเกดเหตในคดนตำมขอ ๑๘๐ ของกฎกระทรวงแบงสวนรำชกำรกรมทำงหลวงชนบท

๘๐ กฎกระทรวงแบงสวนรำชกำรกรมทำงหลวงชนบท กระทรวงคมนำคม พ.ศ. ๒๕๔๕ (มตอหนำถดไป)

๖๙

กระทรวงคมนำคม พ.ศ. ๒๕๔๕ ดงนน เมอเกดเหตอทกภยท าใหถนนช ารดซงเหนไดวาอาจเปนอนตรายตอผใชเสนทาง จงเปนหนาทของผถกฟองคดท ๒ ในการซอมบ ารงเพอใหถนนดงกลาวสามารถใชงานไดดดงเดม กำรทผถกฟองคดท ๑ ซงไดรบอนมตจำกอธบดกรมทำงหลวงชนบทใหด ำเนนกำรซอมแซมถนนพพำท ไดท ำกำรขดถนนและน ำหนคลกมำบดอดแนนโดยยงไมได มกำรปะซอมผวลำดยำง จงยงไมอำจถอไดวำกำรซอมบ ำรงไดด ำเนนกำรแลวเสรจ และในขณะททำงพพำทยงไมสำมำรถใชงำนไดตำมปกต ผถกฟองคดท ๑ กสมควรมมาตรการในการด าเนนการเพอใหประชาชนผใชเสนทางไดรบความสะดวกและปลอดภยในการเดนทาง โดยเมอพจำรณำภำพถำยกอนทชดซอมผวทำงจะน ำยำงมะตอยมำซอมแซมถนนแลว เหนวำ มเพยงถงขนำด ๒๐๐ ลตร ทำสแดงสลบขำวทถกตดตงไวกอนจะถงบรเวณทมกำรขดเจำะขำงละจ ำนวน ๑ ถง และตกอยขำงทำงอกจ ำนวน ๑ ถง รวมเปนจ ำนวน ๓ ถง โดยผถกฟองคดท ๑ ไมไดตดตงปายเตอนใหประชาชนผใชถนนทราบวามการซอมแซมถนนพพาท เมอบรเวณทเกดเหตเปนถนนสองชองจรำจรโดยแลนสวนทำงกน ไมมไฟฟำสองสวำง พนถนนทถกขดเจำะมลกษณะเปนรองตำงระดบ หนคลกทน ำมำบดอดแนนหลำยกอนยงเปนกอนดนไมเรยบเสมอกน ถนนพพำทจงเปนอนตรำยแกผใชสญจรไปมำ ถอไมไดวำ ผถกฟองคดท ๑ ไดใชควำมระมดระวงอยำงเพยงพอเพอจะปองกนอนตรำยทอำจเกดขน เพรำะควรตดปำยเตอนโดยระบระยะทำงทจะถงจดซอมแซมเพอเตอนใหผ ใชเสนทำงลดควำมเรวและเตรยมพรอม ซงมำตรกำรดงกลำวสำมำรถกระท ำไดโดยไมยงยำกหรอพนวสยจะด ำเนนกำร เมอผถกฟองคดท ๑ ไมไดด ำเนนกำรตำมมำตรกำรขำงตน จงเปนการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต ท าใหผตายไดรบอนตรายถงแกชวต อนเปนการละเมดตำมมำตรำ ๔๒๐๘๑ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย ผถกฟองคดท ๒ ซงเปนหนวยงานตนสงกดของผถกฟองคด

(ตอจำกเชงอรรถท ๘๐)

ขอ ๑ ใหกรมทำงหลวงชนบท กระทรวงคมนำคม มภำรกจเกยวกบกำรพฒนำโครงสรำงพนฐำนดำนทำงหลวง กำรกอสรำงและบ ำรงรกษำทำงหลวงใหมโครงขำยทำงหลวงทสมบรณ ครอบคลมทวทงประเทศ เพอใหประชำชนไดรบควำมสะดวก รวดเรว และปลอดภยในกำรเดนทำง โดยใหมอ ำนำจหนำทดงตอไปน

(๑) ด ำเนนกำรตำมกฎหมำยวำดวยทำงหลวง เฉพำะในสวนทเกยวกบทำงหลวงชนบท รวมทงกฎหมำยอนทเกยวของ

(๒) วจยและพฒนำงำนกอสรำง บรณะ และบ ำรงรกษำทำงหลวงชนบท (๓) ด ำเนนกำรจดท ำมำตรฐำน และขอก ำหนดทำงหลวงชนบท ตลอดจนก ำกบและตรวจสอบ

เพอใหมกำรด ำเนนกำรตำมเกณฑมำตรฐำนและขอก ำหนด (๔) ด ำเนนกำรฝกอบรมและจดท ำคมอตลอดจนใหค ำปรกษำแนะน ำเกยวกบวศวกรรมงำนทำง

แกหนวยงำนทเกยวของ (๕) รวมมอและประสำนงำนดำนงำนทำงกบองคกำรและหนวยงำนอนทเกยวของทงในประเทศ

และตำงประเทศ (๖) ปฏบตกำรอนใดตำมทกฎหมำยก ำหนดใหเปนหนำทของกรม หรอตำมทกระทรวงหรอ

คณะรฐมนตรมอบหมำย ๘๑ อำงแลวในเชงอรรถท ๕๐ หนำ ๔๕

69

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 69 7/8/2561 0:04:29

๗๐

ท ๑ ผกระท าละเมด จงตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนแกผฟองคดทงสามซงเปนทายาท โดยธรรมของผตายตำมมำตรำ ๕๘๒ แหงพระรำชบญญตควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ. ๒๕๓๙ ส ำหรบคำเสยหำยนน เหนวำ ผฟองคดท ๑ เปนภรยำโดยชอบดวยกฎหมำยของผตำย จงเปนผมสทธไดรบมรดกของนำย พ. ผตำย ตำมมำตรำ ๑๖๒๙ วรรคสอง๘๓ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย สวนผฟองคดท ๒ เปนบตรโดยชอบดวยกฎหมำยของผตำย จงเปนผมสทธไดรบมรดกของนำย พ. ผตำย ตำมมำตรำ ๑๖๒๙ วรรคหนง (๑)๘๔ และผฟองคดท ๓ เปนมำรดำโดยชอบดวยกฎหมำยของผตำย จงเปนผมสทธไดรบมรดกของนำย พ. ผตำย ตำมมำตรำ ๑๖๒๙ วรรคหนง (๒)๘๕ ผฟองคดทงสำมในฐำนะทำยำทโดยธรรมยอมมหนำทในกำรจดกำรท ำศพตำมมำตรำ ๑๖๔๙ วรรคสอง๘๖ แหงประมวลกฎหมำยดงกลำว โดยมสทธไดรบคำสนไหมทดแทนซงรวมถงคำปลงศพ และคำใชจำยอนจ ำเปนอนๆ และผตำยยอมมหนำทอปกำระเลยงดผฟองคดท ๑ ซงเปนภรยำ

๘๒ พระรำชบญญตควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ. ๒๕๓๙ มำตรำ ๕ หนวยงำนของรฐตองรบผดตอผเสยหำยในผลแหงละเมดทเจำหนำทของตนไดกระท ำ

ในกำรปฏบตหนำท ในกรณนผเสยหำยอำจฟองหนวยงำนของรฐดงกลำวไดโดยตรง แตจะฟองเจำหนำทไมได ถำกำรละเมดเกดจำกเจำหนำทซงไมไดสงกดหนวยงำนของรฐแหงใดใหถอวำกระทรวงกำรคลง

เปนหนวยงำนของรฐทตองรบผดตำมวรรคหนง ๘๓ - ๙๑ ประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย มำตรำ ๔๓๘ วรรคหนง คำสนไหมทดแทนจะพงใชโดยสถำนใดเพยงใดนน ใหศำลวนจฉยตำม

ควรแกพฤตกำรณและควำมรำยแรงแหงละเมด มำตรำ ๔๔๓ วรรคหนง ในกรณท ำใหเขำถงตำยนน คำสนไหมทดแทนไดแกคำปลงศพรวมทง

คำใชจำยอนจ ำเปนอยำงอน ๆ อกดวย มำตรำ ๑๔๖๑ วรรคสอง สำมภรยำตองชวยเหลออปกำระเลยงดกนตำมควำมสำมำรถและฐำนะ

ของตน มำตรำ ๑๕๖๓ บตรจ ำตองอปกำระเลยงดบดำมำรดำ มำตรำ ๑๕๖๔ วรรคหนง บดำมำรดำ จ ำตองอปกำระเลยงด และใหกำรศกษำตำมสมควรแก

บตรในระหวำงทเปนผเยำว มำตรำ ๑๖๒๙ วรรคหนง ทำยำทโดยธรรมมหกล ำดบเทำนน และภำยใตบงคบแหงมำตรำ ๑๖๓๐

วรรค ๒ แตละล ำดบมสทธไดรบมรดกกอนหลงดงตอไปน คอ (๑) ผสบสนดำน (๒) บดำมำรดำ

ฯลฯ ฯลฯ วรรคสอง คสมรสทยงมชวตอยนนกเปนทำยำทโดยธรรม ภำยใตบงคบของบทบญญตพเศษแหง

มำตรำ ๑๖๓๕ มำตรำ ๑๖๔๙ วรรคสอง ถำผตำยมไดตงผจดกำรมรดกหรอบคคลใดไวใหเปนผจดกำรท ำศพ หรอ

ทำยำทมไดมอบหมำยตงใหบคคลใดเปนผจดกำรท ำศพ บคคลผไดรบทรพยมรดกโดยพนยกรรมหรอโดยสทธโดยธรรมเปนจ ำนวนมำกทสด เปนผมอ ำนำจและตกอยในหนำทตองจดกำรท ำศพ เวนแตศำลจะเหนเปนกำรสมควรตงบคคลอนใหจดกำรเชนนน ในเมอบคคลผมสวนไดเสยคนใดคนหนงรองขอขน

๗๑

โดยชอบดวยกฎหมำยตำมมำตรำ ๑๔๖๑ วรรคสอง๘๗ แหงประมวลกฎหมำยเดยวกน รวมทงมหนำทอปกำระเลยงดผ ฟองคดท ๒ ตำมมำตรำ ๑๕๖๔ วรรคหน ง๘๘ และมหนำท อปกำระเลยงด ผฟองคดท ๓ มำตรำ ๑๕๖๓๘๙ ผฟองคดทงสำมจงมสทธไดรบคำขำดไรอปกำระตำมมำตรำ ๔๔๓ วรรคหนง๙๐ แหงประมวลกฎหมำยดงกลำว คดนผฟองคดทงสำมอำงในค ำฟองวำไดรบควำมเสยหำยจำกกำรทผตำยมสทธไดรบเงนเดอน คำครองชพ และคำเชำบำน รวมเปนเงนจ ำนวน ๙,๐๗๐ บำท มสทธทจะไดรบกำรเลอนขนถงระดบ ๕ และไดรบเงนเดอนตำมขนในแตละปจนเกษยณอำยรำชกำรเปนเงนจ ำนวน ๔,๓๓๘,๖๐๐ บำท มสทธไดรบเงนโบนสพเศษจนเกษยณอำยรำชกำรเปนเงนจ ำนวน ๑,๐๘๔,๖๕๐ บำท มสทธไดรบคำเชำบำนจนเกษยณอำยรำชกำรเปนเงนจ ำนวน ๗๐๔,๔๐๐ บำท และมสทธไดรบเงนบ ำเหนจหลงเกษยณอำยรำชกำรเปนเงนจ ำนวน ๕๙๙,๙๔๐ บำท รวมคำเสยหำยทงสนจ ำนวน ๖,๗๒๗,๕๙๐ บำท และคำใชจำยในกำรจดงำนศพเปนเงนจ ำนวน ๑๓๐,๐๐๐ บำท เหนวำ ผ ฟองคดทงสำมมควำมประสงคจะขอใหผถกฟองคดท ๒ ชดใชคำเสยหำยจำกคำขำดไร อปกำระเลยงดและคำปลงศพผตำย อนเปนคำเสยหำยทผฟองคดทงสำมในฐำนะทำยำทโดยธรรม มสทธทจะเรยกจำกผกระท ำละเมดผตำยได และศำลมอ ำนำจก ำหนดคำสนไหมทดแทนตำมพยำนหลกฐำนทปรำกฏโดยพจำรณำถงพฤตกำรณและควำมรำยแรงแหงละเมดตำมมำตรำ ๔๓๘ วรรคหนง๙๑ แหงประมวลกฎหมำยเดยวกน ซงศำลสำมำรถก ำหนดจ ำนวนคำสนไหมทดแทนทผฟองคด แตละคนจะไดรบ แมผฟองคดทงสำมจะไมไดบรรยำยคำขำดไรอปกำระของแตละคนมำในค ำฟอง คดนศำลปกครองชนตนก ำหนดคำสนไหมทดแทนใหผฟองคดทงสำมเปนคำใชจำยในกำรปลงศพ นำย พ. โดยพจำรณำตำมธรรมเนยมประเพณทองถน และสถำนะตำมฐำนำนรปของผตำยและครอบครว เปนเงนจ ำนวน ๑๓๐,๐๐๐ บำท และก ำหนดคำขำดไรอปกำระโดยพจำรณำถงพฤตกำรณและควำมรำยแรงแหงกำรกระท ำละเมด โดยพจำรณำวำนำย พ. ไดรบเงนเดอนในอตรำเดอนละจ ำนวน ๖,๘๒๐ บำท ไดรบเงนคำครองชพในอตรำเดอนละจ ำนวน ๑,๐๐๐ บำท และไดรบคำเชำบำนในอตรำเดอนละจ ำนวน ๑,๒๕๐ บำท รวมรบรำยไดเดอนละจ ำนวน ๙,๐๗๐ บำท ประกอบกบผตำยมอำยเพยง ๓๖ ป หำกยงมชวตอยยอมสำมำรถประกอบกำรงำนและมรำยไดจำกเงนเดอน เงนชวยคำครองชพ เงนคำเชำบำน มสทธไดรบกำรพจำรณำเลอนขนเงนเดอน มสทธไดรบเงนประโยชนตอบแทนอนเปนกรณพเศษจนถงเกษยณอำยรำชกำรอกไมนอยกวำ ๒๔ ป และมสทธไดรบเงนบ ำเหนจหลงเกษยณอำยรำชกำร จงก ำหนดคำขำดไรอปกำระใหแกผฟองคดท ๑ เดอนละจ ำนวน ๑,๐๐๐ บำท จ ำนวน ๒๔ ป เปนเงนจ ำนวน ๒๘๘,๐๐๐ บำท ก ำหนดคำขำดไรอปกำระใหผฟองคด ท ๒ เดอนละจ ำนวน ๒,๐๐๐ บำท จ ำนวน ๑๕ ป เปนเงนจ ำนวน ๓๖๐,๐๐๐ บำท และก ำหนด

70

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 70 7/8/2561 0:04:29

๗๐

ท ๑ ผกระท าละเมด จงตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนแกผฟองคดทงสามซงเปนทายาท โดยธรรมของผตายตำมมำตรำ ๕๘๒ แหงพระรำชบญญตควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ. ๒๕๓๙ ส ำหรบคำเสยหำยนน เหนวำ ผฟองคดท ๑ เปนภรยำโดยชอบดวยกฎหมำยของผตำย จงเปนผมสทธไดรบมรดกของนำย พ. ผตำย ตำมมำตรำ ๑๖๒๙ วรรคสอง๘๓ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย สวนผฟองคดท ๒ เปนบตรโดยชอบดวยกฎหมำยของผตำย จงเปนผมสทธไดรบมรดกของนำย พ. ผตำย ตำมมำตรำ ๑๖๒๙ วรรคหนง (๑)๘๔ และผฟองคดท ๓ เปนมำรดำโดยชอบดวยกฎหมำยของผตำย จงเปนผมสทธไดรบมรดกของนำย พ. ผตำย ตำมมำตรำ ๑๖๒๙ วรรคหนง (๒)๘๕ ผฟองคดทงสำมในฐำนะทำยำทโดยธรรมยอมมหนำทในกำรจดกำรท ำศพตำมมำตรำ ๑๖๔๙ วรรคสอง๘๖ แหงประมวลกฎหมำยดงกลำว โดยมสทธไดรบคำสนไหมทดแทนซงรวมถงคำปลงศพ และคำใชจำยอนจ ำเปนอนๆ และผตำยยอมมหนำทอปกำระเลยงดผฟองคดท ๑ ซงเปนภรยำ

๘๒ พระรำชบญญตควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ. ๒๕๓๙ มำตรำ ๕ หนวยงำนของรฐตองรบผดตอผเสยหำยในผลแหงละเมดทเจำหนำทของตนไดกระท ำ

ในกำรปฏบตหนำท ในกรณนผเสยหำยอำจฟองหนวยงำนของรฐดงกลำวไดโดยตรง แตจะฟองเจำหนำทไมได ถำกำรละเมดเกดจำกเจำหนำทซงไมไดสงกดหนวยงำนของรฐแหงใดใหถอวำกระทรวงกำรคลง

เปนหนวยงำนของรฐทตองรบผดตำมวรรคหนง ๘๓ - ๙๑ ประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย มำตรำ ๔๓๘ วรรคหนง คำสนไหมทดแทนจะพงใชโดยสถำนใดเพยงใดนน ใหศำลวนจฉยตำม

ควรแกพฤตกำรณและควำมรำยแรงแหงละเมด มำตรำ ๔๔๓ วรรคหนง ในกรณท ำใหเขำถงตำยนน คำสนไหมทดแทนไดแกคำปลงศพรวมทง

คำใชจำยอนจ ำเปนอยำงอน ๆ อกดวย มำตรำ ๑๔๖๑ วรรคสอง สำมภรยำตองชวยเหลออปกำระเลยงดกนตำมควำมสำมำรถและฐำนะ

ของตน มำตรำ ๑๕๖๓ บตรจ ำตองอปกำระเลยงดบดำมำรดำ มำตรำ ๑๕๖๔ วรรคหนง บดำมำรดำ จ ำตองอปกำระเลยงด และใหกำรศกษำตำมสมควรแก

บตรในระหวำงทเปนผเยำว มำตรำ ๑๖๒๙ วรรคหนง ทำยำทโดยธรรมมหกล ำดบเทำนน และภำยใตบงคบแหงมำตรำ ๑๖๓๐

วรรค ๒ แตละล ำดบมสทธไดรบมรดกกอนหลงดงตอไปน คอ (๑) ผสบสนดำน (๒) บดำมำรดำ

ฯลฯ ฯลฯ วรรคสอง คสมรสทยงมชวตอยนนกเปนทำยำทโดยธรรม ภำยใตบงคบของบทบญญตพเศษแหง

มำตรำ ๑๖๓๕ มำตรำ ๑๖๔๙ วรรคสอง ถำผตำยมไดตงผจดกำรมรดกหรอบคคลใดไวใหเปนผจดกำรท ำศพ หรอ

ทำยำทมไดมอบหมำยตงใหบคคลใดเปนผจดกำรท ำศพ บคคลผไดรบทรพยมรดกโดยพนยกรรมหรอโดยสทธโดยธรรมเปนจ ำนวนมำกทสด เปนผมอ ำนำจและตกอยในหนำทตองจดกำรท ำศพ เวนแตศำลจะเหนเปนกำรสมควรตงบคคลอนใหจดกำรเชนนน ในเมอบคคลผมสวนไดเสยคนใดคนหนงรองขอขน

๗๑

โดยชอบดวยกฎหมำยตำมมำตรำ ๑๔๖๑ วรรคสอง๘๗ แหงประมวลกฎหมำยเดยวกน รวมทงมหนำทอปกำระเลยงดผ ฟองคดท ๒ ตำมมำตรำ ๑๕๖๔ วรรคหน ง๘๘ และมหนำท อปกำระเลยงด ผฟองคดท ๓ มำตรำ ๑๕๖๓๘๙ ผฟองคดทงสำมจงมสทธไดรบคำขำดไรอปกำระตำมมำตรำ ๔๔๓ วรรคหนง๙๐ แหงประมวลกฎหมำยดงกลำว คดนผฟองคดทงสำมอำงในค ำฟองวำไดรบควำมเสยหำยจำกกำรทผตำยมสทธไดรบเงนเดอน คำครองชพ และคำเชำบำน รวมเปนเงนจ ำนวน ๙,๐๗๐ บำท มสทธทจะไดรบกำรเลอนขนถงระดบ ๕ และไดรบเงนเดอนตำมขนในแตละปจนเกษยณอำยรำชกำรเปนเงนจ ำนวน ๔,๓๓๘,๖๐๐ บำท มสทธไดรบเงนโบนสพเศษจนเกษยณอำยรำชกำรเปนเงนจ ำนวน ๑,๐๘๔,๖๕๐ บำท มสทธไดรบคำเชำบำนจนเกษยณอำยรำชกำรเปนเงนจ ำนวน ๗๐๔,๔๐๐ บำท และมสทธไดรบเงนบ ำเหนจหลงเกษยณอำยรำชกำรเปนเงนจ ำนวน ๕๙๙,๙๔๐ บำท รวมคำเสยหำยทงสนจ ำนวน ๖,๗๒๗,๕๙๐ บำท และคำใชจำยในกำรจดงำนศพเปนเงนจ ำนวน ๑๓๐,๐๐๐ บำท เหนวำ ผ ฟองคดทงสำมมควำมประสงคจะขอใหผถกฟองคดท ๒ ชดใชคำเสยหำยจำกคำขำดไร อปกำระเลยงดและคำปลงศพผตำย อนเปนคำเสยหำยทผฟองคดทงสำมในฐำนะทำยำทโดยธรรม มสทธทจะเรยกจำกผกระท ำละเมดผตำยได และศำลมอ ำนำจก ำหนดคำสนไหมทดแทนตำมพยำนหลกฐำนทปรำกฏโดยพจำรณำถงพฤตกำรณและควำมรำยแรงแหงละเมดตำมมำตรำ ๔๓๘ วรรคหนง๙๑ แหงประมวลกฎหมำยเดยวกน ซงศำลสำมำรถก ำหนดจ ำนวนคำสนไหมทดแทนทผฟองคด แตละคนจะไดรบ แมผฟองคดทงสำมจะไมไดบรรยำยคำขำดไรอปกำระของแตละคนมำในค ำฟอง คดนศำลปกครองชนตนก ำหนดคำสนไหมทดแทนใหผฟองคดทงสำมเปนคำใชจำยในกำรปลงศพ นำย พ. โดยพจำรณำตำมธรรมเนยมประเพณทองถน และสถำนะตำมฐำนำนรปของผตำยและครอบครว เปนเงนจ ำนวน ๑๓๐,๐๐๐ บำท และก ำหนดคำขำดไรอปกำระโดยพจำรณำถงพฤตกำรณและควำมรำยแรงแหงกำรกระท ำละเมด โดยพจำรณำวำนำย พ. ไดรบเงนเดอนในอตรำเดอนละจ ำนวน ๖,๘๒๐ บำท ไดรบเงนคำครองชพในอตรำเดอนละจ ำนวน ๑,๐๐๐ บำท และไดรบคำเชำบำนในอตรำเดอนละจ ำนวน ๑,๒๕๐ บำท รวมรบรำยไดเดอนละจ ำนวน ๙,๐๗๐ บำท ประกอบกบผตำยมอำยเพยง ๓๖ ป หำกยงมชวตอยยอมสำมำรถประกอบกำรงำนและมรำยไดจำกเงนเดอน เงนชวยคำครองชพ เงนคำเชำบำน มสทธไดรบกำรพจำรณำเลอนขนเงนเดอน มสทธไดรบเงนประโยชนตอบแทนอนเปนกรณพเศษจนถงเกษยณอำยรำชกำรอกไมนอยกวำ ๒๔ ป และมสทธไดรบเงนบ ำเหนจหลงเกษยณอำยรำชกำร จงก ำหนดคำขำดไรอปกำระใหแกผฟองคดท ๑ เดอนละจ ำนวน ๑,๐๐๐ บำท จ ำนวน ๒๔ ป เปนเงนจ ำนวน ๒๘๘,๐๐๐ บำท ก ำหนดคำขำดไรอปกำระใหผฟองคด ท ๒ เดอนละจ ำนวน ๒,๐๐๐ บำท จ ำนวน ๑๕ ป เปนเงนจ ำนวน ๓๖๐,๐๐๐ บำท และก ำหนด

71

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 71 7/8/2561 0:04:30

๗๒

คำขำดไรอปกำระใหผฟองคดท ๓ เดอนละจ ำนวน ๒,๐๐๐ บำท จ ำนวน ๑๒ ป เปนเงนจ ำนวน ๒๘๘,๐๐๐ บำท แตเนองจำกสำเหตกำรตำยเกดจำกกำรทสมองไดรบบำดเจบรนแรง จงฟงไดวำสำเหตส ำคญทท ำใหผตำยเสยชวตมำจำกสมองไดรบบำดเจบ หำกผตำยไดสวมใสหมวกนรภยตำมทกฎหมำยก ำหนดไวแลวกไมนำจะเกดเหตรำยแรงถงขนำดเสยชวต กำรเสยชวตของผตำยจงเปนผลมำจำกควำมประมำทของผตำยรวมอยดวย แตอยำงไรกด ควำมเสยหำยทเกดขนมผลมำจำกกำรละเลยตอหนำทของผถกฟองคดมำกกวำควำมประมำทเลนเลอของผตำย จงใหผถกฟองคดท ๒ รบผด ชดใชคำเสยหำยเปนจ ำนวนรอยละ ๘๐ ของคำเสยหำยทงหมด ซงเมอพจำรณำกำรก ำหนดคำสนไหมทดแทนของศำลปกครองชนตนแลว เหนวำ เปนคำสนไหมทดแทนทเหมำะสมแลว ทศำลปกครองชนตนพพำกษำใหผถกฟองคดท ๒ ชดใชคำเสยหำยแกผฟองคดทงสำมเปนเงนจ ำนวน ๘๕๒,๘๐๐ บำท พรอมดอกเบยในอตรำรอยละเจดครงตอป ตงแตวนท ๓๑ กรกฎำคม ๒๕๕๐ เปนตนไป จนกวำจะช ำระเสรจ ทงน ใหด ำเนนกำรดงกลำวใหแลวเสรจภำยในหกสบวนนบแตวนทค ำพพำกษำถงทสด ยกฟองผถกฟองคดท ๑ ค ำขออนนอกจำกน ใหยก นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวยในผล พพำกษำแกค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน เปนใหผถกฟองคดท ๒ ชดใชคำสนไหมทดแทนส ำหรบคำปลงศพรวมทงคำใชจำยอนจ ำเปนอยำงอนใหแกผฟองคดทงสำมเปนเงนจ ำนวน ๑๐๔,๐๐๐ บำท และใหผถกฟองคดท ๒ ชดใชคำสนไหมทดแทนส ำหรบคำขำดไรอปกำระตำมกฎหมำยใหแกผฟองคดท ๑ เปนเงนจ ำนวน ๒๓๐,๔๐๐ บำท ใหแกผฟองคดท ๒ เปนเงนจ ำนวน ๒๘๘,๐๐๐บำท และใหแก ผฟองคดท ๓ เปนเงนจ ำนวน ๒๓๐,๔๐๐ บำท พรอมดอกเบยในอตรำรอยละเจดครงตอปของ คำสนไหมทดแทนแตละรำยกำร ตงแตวนท ๓๑ กรกฎำคม ๒๕๕๐ เปนตนไป จนกวำจะช ำระเสรจ นอกจำกทแก ใหเปนไปตำมค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๒๙/๒๕๖๐)

หมายเหต ค าพพากษาศาลปกครองสงสดคดนไดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการ ทดใหกบหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของรฐทมหนาทรบผดชอบดแลรกษาถนนทช ารดเสยหาย ควรค านงถงมาตรการทน ามาใช เพอปองกนความเสยหายใหเพยงพอแกการปองกนอนตรายทอาจ จะเกดขนกบผใชเสนทางในระหวางทจะตองด าเนนการซอมแซมถนนเพอใหกลบมาใชงานไดตามปกต ท งน เพอใหผ ใช เสนทางสญจรทผานไปมาได รบความสะดวกและปลอดภยในการเดนทาง หากมาตรการทน ามาใชดงกลาวในการปองกนความเสยหาย ไมเพยงพอทจะปองกนอนตราย ทอาจเกดขน หรอมไดด าเนนการตามมาตรการทก าหนดไว หนวยงานของรฐทมหนาทรบผดชอบ อาจละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต และอาจจะตองรบผดตอความเสยหายทเกดขน กบผทไดรบความเสยหาย ๓.๑.๓ กรณละเมดอนเกดจากการปฏบตหนาทตามกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต ลาชาเกนสมควร การดแลเกบรกษาของกลาง

๗๓

เมอรถยนตคนพพาทไมมความจ าเปนตองใช เปนหลกฐานในการพจารณาคด และมใชเปนของผกระท าผด หนวยงานของรฐซงเปนผเกบรกษารถยนตของกลาง จงไมมสทธ ทจะเกบรกษารถยนตคนดงกลาวไว และมหนาทจะตองด าเนนการคนรถยนตใหแกผเสยหายภายในระยะเวลาทกฎหมายก าหนด แตกลบใชเวลาด าเนนการคนรถยนตใหแกผเสยหายเปนเวลาถง ๑ ป ๗ เดอนเศษ กรณจงเปนการปฏบตหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตลาชา เกนสมควร และเมอปรากฏวาการเกบรกษารถยนตคนดงกลาว สภาพภายนอกของรถยนตทรดโทรม จากแดดและฝนเปนเวลาเกอบ ๒ ป ท าใหบรเวณดานหนาของรถกระบะไดรบความเสยหาย อนเปนการกระท าละเมดตอผเสยหาย หนวยงานของรฐจงตองรบผดในผลแหงละเมดทเจาหนาทของตนไดกระท าไปในการปฏบตหนาทดงกลาว ผฟองคดฟองวำ ผฟองคดเปนเจำของรถยนตกระบะบรรทกสบลอ ยหออซซ หมำยเลขทะเบยน ๗๐–๑๒๔๗ หนองคำย ตอมำ พนกงำนสอบสวน กองบงคบกำรปรำบปรำมกำรกระท ำผดเกยวกบทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอมไดยดรถยนตคนดงกลำวไวเปนของกลำง ในคดอำญำ ควำมผดฐำนมไมหวงหำมไวในครอบครองโดยไมไดรบอนญำต และน ำรถยนตคนดงกลำวไปเกบรกษำไวทหนวยปองกนรกษำปำ ท นม. ๔ (เขำภหลวง) ส ำนกจดกำรทรพยำกรปำไมท ๘ (นครรำชสมำ) โดยพนกงำนอยกำรจงหวดนครรำชสมำไดยนฟองนำย ส.และนำย ร. ตอศำลจงหวดนครรำชสมำ เปนคดหมำยเลขด ำท ๒๔๘๐/๒๕๕๑ และส ำนกงำนอยกำรจงหวดนครรำชสมำไดมหนงสอแจงกองบงคบกำรปรำบปรำมกำรกระท ำผดเกยวกบทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอมวำ พนกงำนอยกำรไมขอรบรถยนตของกลำงคนดงกลำว และใหจดกำรตำมประมวลกฎหมำยวธพจำรณำควำมอำญำ มำตรำ ๘๕ ผฟองคดจงไดมอบอ ำนำจใหนำย ก. ขอรบรถยนตของกลำงคนจำกเจำหนำทของผถกฟองคดท ๑ (กรมปำไม) แตไดรบกำรปฏเสธ ผฟองคดจงไดมหนงสอลงวนท ๑๒ ตลำคม ๒๕๕๒ ขอคนรถยนตของกลำงตอปลดกระทรวงทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม โดยส ำนกงำนปลดกระทรวงทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอมมหนงสอลงวนท ๒๘ ตลำคม ๒๕๕๒ แจงผฟองคดวำ อยระหวำงใหผถกฟองคดท ๑ ด ำเนนกำร ตอมำ เมอวนท ๕ มถนำยน ๒๕๕๒ ศำลอทธรณภำค ๓ ไดมค ำพพำกษำในคดหมำยเลขด ำท ๒๔๘๐/๒๕๕๑ ผฟองคดจงมหนงสอลงวนท ๒๕ กมภำพนธ ๒๕๕๓ ขอคนรถยนตของกลำงตอปลดกระทรวงทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม และอธบด กรมปำไมอกครง ซงอธบดกรมปำไมไดมหนงสอลงวนท ๓ มถนำยน ๒๕๕๓ แจงใหผฟองคดไปตดตอขอรบรถยนตของกลำงคนจำกส ำนกจดกำรทรพยำกรปำไมท ๘ (นครรำชสมำ) และผฟองคดไดรบรถยนตของกลำงคนเมอวนท ๑๖ มถนำยน ๒๕๕๓ แตรถยนตของกลำงอยในสภำพททรดโทรมมำก เนองจำกจอดทงใหตำกแดดตำกฝนเปนระยะเวลำกวำ ๒ ป โดยเจำหนำทของผถกฟองคดท ๑ ไมไดเกบรกษำรถยนตของกลำงดงกลำวเยยงวญญชนควรจะเกบรกษำ ท ำใหผฟองคดไดรบควำมเสยหำย จงน ำคดมำฟองตอศำลขอใหผถกฟองคดทงสำม (กระทรวงทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม ท ๒ รฐมนตรวำกำรกระทรวงทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม ท ๓) ชดใชคำเสยหำยเปนเงนทงสน

72

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 72 7/8/2561 0:04:30

๗๒

คำขำดไรอปกำระใหผฟองคดท ๓ เดอนละจ ำนวน ๒,๐๐๐ บำท จ ำนวน ๑๒ ป เปนเงนจ ำนวน ๒๘๘,๐๐๐ บำท แตเนองจำกสำเหตกำรตำยเกดจำกกำรทสมองไดรบบำดเจบรนแรง จงฟงไดวำสำเหตส ำคญทท ำใหผตำยเสยชวตมำจำกสมองไดรบบำดเจบ หำกผตำยไดสวมใสหมวกนรภยตำมทกฎหมำยก ำหนดไวแลวกไมนำจะเกดเหตรำยแรงถงขนำดเสยชวต กำรเสยชวตของผตำยจงเปนผลมำจำกควำมประมำทของผตำยรวมอยดวย แตอยำงไรกด ควำมเสยหำยทเกดขนมผลมำจำกกำรละเลยตอหนำทของผถกฟองคดมำกกวำควำมประมำทเลนเลอของผตำย จงใหผถกฟองคดท ๒ รบผด ชดใชคำเสยหำยเปนจ ำนวนรอยละ ๘๐ ของคำเสยหำยทงหมด ซงเมอพจำรณำกำรก ำหนดคำสนไหมทดแทนของศำลปกครองชนตนแลว เหนวำ เปนคำสนไหมทดแทนทเหมำะสมแลว ทศำลปกครองชนตนพพำกษำใหผถกฟองคดท ๒ ชดใชคำเสยหำยแกผฟองคดทงสำมเปนเงนจ ำนวน ๘๕๒,๘๐๐ บำท พรอมดอกเบยในอตรำรอยละเจดครงตอป ตงแตวนท ๓๑ กรกฎำคม ๒๕๕๐ เปนตนไป จนกวำจะช ำระเสรจ ทงน ใหด ำเนนกำรดงกลำวใหแลวเสรจภำยในหกสบวนนบแตวนทค ำพพำกษำถงทสด ยกฟองผถกฟองคดท ๑ ค ำขออนนอกจำกน ใหยก นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวยในผล พพำกษำแกค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน เปนใหผถกฟองคดท ๒ ชดใชคำสนไหมทดแทนส ำหรบคำปลงศพรวมทงคำใชจำยอนจ ำเปนอยำงอนใหแกผฟองคดทงสำมเปนเงนจ ำนวน ๑๐๔,๐๐๐ บำท และใหผถกฟองคดท ๒ ชดใชคำสนไหมทดแทนส ำหรบคำขำดไรอปกำระตำมกฎหมำยใหแกผฟองคดท ๑ เปนเงนจ ำนวน ๒๓๐,๔๐๐ บำท ใหแกผฟองคดท ๒ เปนเงนจ ำนวน ๒๘๘,๐๐๐บำท และใหแก ผฟองคดท ๓ เปนเงนจ ำนวน ๒๓๐,๔๐๐ บำท พรอมดอกเบยในอตรำรอยละเจดครงตอปของ คำสนไหมทดแทนแตละรำยกำร ตงแตวนท ๓๑ กรกฎำคม ๒๕๕๐ เปนตนไป จนกวำจะช ำระเสรจ นอกจำกทแก ใหเปนไปตำมค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๒๙/๒๕๖๐)

หมายเหต ค าพพากษาศาลปกครองสงสดคดนไดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการ ทดใหกบหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของรฐทมหนาทรบผดชอบดแลรกษาถนนทช ารดเสยหาย ควรค านงถงมาตรการทน ามาใช เพอปองกนความเสยหายใหเพยงพอแกการปองกนอนตรายทอาจ จะเกดขนกบผใชเสนทางในระหวางทจะตองด าเนนการซอมแซมถนนเพอใหกลบมาใชงานไดตามปกต ท งน เพอใหผ ใช เสนทางสญจรทผานไปมาไดรบความสะดวกและปลอดภยในการเดนทาง หากมาตรการทน ามาใชดงกลาวในการปองกนความเสยหาย ไมเพยงพอทจะปองกนอนตราย ทอาจเกดขน หรอมไดด าเนนการตามมาตรการทก าหนดไว หนวยงานของรฐทมหนาทรบผดชอบ อาจละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต และอาจจะตองรบผดตอความเสยหายทเกดขน กบผทไดรบความเสยหาย ๓.๑.๓ กรณละเมดอนเกดจากการปฏบตหนาทตามกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต ลาชาเกนสมควร การดแลเกบรกษาของกลาง

๗๓

เมอรถยนตคนพพาทไมมความจ าเปนตองใช เปนหลกฐานในการพจารณาคด และมใชเปนของผกระท าผด หนวยงานของรฐซงเปนผเกบรกษารถยนตของกลาง จงไมมสทธ ทจะเกบรกษารถยนตคนดงกลาวไว และมหนาทจะตองด าเนนการคนรถยนตใหแกผเสยหายภายในระยะเวลาทกฎหมายก าหนด แตกลบใชเวลาด าเนนการคนรถยนตใหแกผเสยหายเปนเวลาถง ๑ ป ๗ เดอนเศษ กรณจงเปนการปฏบตหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตลาชา เกนสมควร และเมอปรากฏวาการเกบรกษารถยนตคนดงกลาว สภาพภายนอกของรถยนตทรดโทรม จากแดดและฝนเปนเวลาเกอบ ๒ ป ท าใหบรเวณดานหนาของรถกระบะไดรบความเสยหาย อนเปนการกระท าละเมดตอผเสยหาย หนวยงานของรฐจงตองรบผดในผลแหงละเมดทเจาหนาทของตนไดกระท าไปในการปฏบตหนาทดงกลาว ผฟองคดฟองวำ ผฟองคดเปนเจำของรถยนตกระบะบรรทกสบลอ ยหออซซ หมำยเลขทะเบยน ๗๐–๑๒๔๗ หนองคำย ตอมำ พนกงำนสอบสวน กองบงคบกำรปรำบปรำมกำรกระท ำผดเกยวกบทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอมไดยดรถยนตคนดงกลำวไวเปนของกลำง ในคดอำญำ ควำมผดฐำนมไมหวงหำมไวในครอบครองโดยไมไดรบอนญำต และน ำรถยนตคนดงกลำวไปเกบรกษำไวทหนวยปองกนรกษำปำ ท นม. ๔ (เขำภหลวง) ส ำนกจดกำรทรพยำกรปำไมท ๘ (นครรำชสมำ) โดยพนกงำนอยกำรจงหวดนครรำชสมำไดยนฟองนำย ส.และนำย ร. ตอศำลจงหวดนครรำชสมำ เปนคดหมำยเลขด ำท ๒๔๘๐/๒๕๕๑ และส ำนกงำนอยกำรจงหวดนครรำชสมำไดมหนงสอแจงกองบงคบกำรปรำบปรำมกำรกระท ำผดเกยวกบทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอมวำ พนกงำนอยกำรไมขอรบรถยนตของกลำงคนดงกลำว และใหจดกำรตำมประมวลกฎหมำยวธพจำรณำควำมอำญำ มำตรำ ๘๕ ผฟองคดจงไดมอบอ ำนำจใหนำย ก. ขอรบรถยนตของกลำงคนจำกเจำหนำทของผถกฟองคดท ๑ (กรมปำไม) แตไดรบกำรปฏเสธ ผฟองคดจงไดมหนงสอลงวนท ๑๒ ตลำคม ๒๕๕๒ ขอคนรถยนตของกลำงตอปลดกระทรวงทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม โดยส ำนกงำนปลดกระทรวงทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอมมหนงสอลงวนท ๒๘ ตลำคม ๒๕๕๒ แจงผฟองคดวำ อยระหวำงใหผถกฟองคดท ๑ ด ำเนนกำร ตอมำ เมอวนท ๕ มถนำยน ๒๕๕๒ ศำลอทธรณภำค ๓ ไดมค ำพพำกษำในคดหมำยเลขด ำท ๒๔๘๐/๒๕๕๑ ผฟองคดจงมหนงสอลงวนท ๒๕ กมภำพนธ ๒๕๕๓ ขอคนรถยนตของกลำงตอปลดกระทรวงทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม และอธบด กรมปำไมอกครง ซงอธบดกรมปำไมไดมหนงสอลงวนท ๓ มถนำยน ๒๕๕๓ แจงใหผฟองคดไปตดตอขอรบรถยนตของกลำงคนจำกส ำนกจดกำรทรพยำกรปำไมท ๘ (นครรำชสมำ) และผฟองคดไดรบรถยนตของกลำงคนเมอวนท ๑๖ มถนำยน ๒๕๕๓ แตรถยนตของกลำงอยในสภำพททรดโทรมมำก เนองจำกจอดทงใหตำกแดดตำกฝนเปนระยะเวลำกวำ ๒ ป โดยเจำหนำทของผถกฟองคดท ๑ ไมไดเกบรกษำรถยนตของกลำงดงกลำวเยยงวญญชนควรจะเกบรกษำ ท ำใหผฟองคดไดรบควำมเสยหำย จงน ำคดมำฟองตอศำลขอใหผถกฟองคดทงสำม (กระทรวงทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม ท ๒ รฐมนตรวำกำรกระทรวงทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม ท ๓) ชดใชคำเสยหำยเปนเงนทงสน

73

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 73 7/8/2561 0:04:30

๗๔

๖๐๕,๐๐๐ บำท ใหแกผฟองคด ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา กำรทพนกงำนอยกำรมไดมค ำขอตอศำลใหรบรถยนตกระบะบรรทกสบลอคนพพำท และผถกฟองคดท ๑ กไดรบหนงสอแจงจำกพนกงำนสอบสวนเมอวนท ๑๔ ตลำคม ๒๕๕๑ แลววำรถยนตกระบะบรรทกสบลอคนพพาทไมมความจ าเปนตองใชเปนหลกฐานในการพจารณาคด และรถยนตกระบะบรรทกสบลอคนพพำทมใชเปนของผกระท ำผด ผถกฟองคดท ๑ ซงเปนผเกบรกษารถยนตของกลาง จงไมมสทธทจะเกบรกษารถยนตกระบะบรรทกสบลอคนพพาทไวอกตอไป ผถกฟองคดท ๑ จงมหนาทจะตองด าเนนการคนรถยนตกระบะดงกลาวใหแกผฟองคด ซงตำมขอ ๑๐๙๒ ของระเบยบส ำนกนำยกรฐมนตร วำดวยกำรปฏบตรำชกำรเพอประชำชนของหนวยงำนของรฐ พ.ศ. ๒๕๓๒ ไดก ำหนดระยะเวลำอยำงสง ในกำรด ำเนนกำรคนของกลำงในกรณนคอเกำสบวน การทผถกฟองคดท ๑ ใชเวลาด าเนนการคนรถยนตกระบะบรรทกสบลอคนพพาทใหแกผฟองคดนบแตวนทไดรบแจงผลเกยวกบทรพยสนของกลำงจำกกองบงคบกำรปรำบปรำมกำรกระท ำผดเกยวกบทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม เมอวนท ๑๔ ตลำคม ๒๕๕๑ จนถงวนทผถกฟองคดท ๑ มหนงสอลงวนท ๓ มถนำยน ๒๕๕๓ แจงใหผฟองคดไปตดตอขอรบรถยนตกระบะบรรทกสบลอคนดงกลำวคนจำกส ำนกจดกำรทรพยำกรปำไม ท ๘ (นครรำชสมำ) เปนเวลาถง ๑ ป ๗ เดอนเศษ กรณจงเปนการปฏบตหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตลาชาเกนสมควร เมอปรากฏวาสภาพภายนอกของรถยนตกระบะบรรทกสบลอคนพพาททรดโทรมจากแดดและฝนเปนเวลาเกอบ ๒ ป ท ำใหบรเวณดำนหนำของรถและกระบะไดรบควำมเสยหำย อนเปนการกระท าละเมดตอผฟองคด ตำมมำตรำ ๔๒๐๙๓ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย ผถกฟองคดท ๑ จงตองรบผดในผลแหงละเมดทเจาหนาทไดกระท าไปในการปฏบตหนาทตำมมำตรำ ๕๙๔ แหงพระรำชบญญตควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ. ๒๕๓๙ ส ำหรบกรณทผถกฟองคดท ๑ จะตองรบผดชดใชคำสนไหมทดแทนใหแกผฟองคด เปนจ ำนวนเทำใด นน เมอพจำรณำพฤตกำรณและควำมรำยแรงแหงละเมด ตำมมำตรำ ๔๓๘๙๕ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย แลว อกทง คดนผฟองคดขอใหศำลมค ำพพำกษำใหผถกฟองคด

๙๒ ระเบยบส ำนกนำยกรฐมนตร วำดวยกำรปฏบตรำชกำรเพอประชำชนของหนวยงำนของรฐ พ.ศ. ๒๕๓๒

ขอ ๑๐ กำรก ำหนดระเบยบตำมขอ ๙ ใหก ำหนดกำรปฏบตรำชกำรทกขนตอนตำมทจ ำเปนและสมควรใหแลวเสรจภำยในก ำหนดเวลำเกำสบวน โดยใหค ำนงถงควำมสะดวกของประชำชน ควำมประหยด และผลประโยชนของรฐ และใหก ำหนดระยะเวลำของขนตอนตำงๆ ตงแตรบค ำขอจนถงแจงผลใหประชำชนผยน ค ำขอทรำบ เชน

(๑) กำรรบค ำขอ และตรวจสอบควำมถกตองของค ำขอตำมล ำดบทลงทะเบยนไว ฯลฯ ฯลฯ

๙๓ อำงแลวในเชงอรรถท ๕๐ หนำ ๔๕ ๙๔ อำงแลวในเชงอรรถท ๘๒ หนำ ๗๐ ๙๕ อำงแลวในเชงอรรถท ๘๓ – ๙๑ หนำ ๗๐

๗๕

ทงสำมชดใชคำเสยหำยเปนเงนทงสน ๖๐๕,๐๐๐ บำท โดยศำลปกครองชนตนพพำกษำใหผถกฟองคดท ๑ รบผดชดใชคำสนไหมทดแทนเปนคำซอมบ ำรงหวเกง และคำซอมบ ำรงกระบะ เปนเงน ๘๕,๐๐๐ บำท โดยผฟองคดมไดอทธรณคดคำนในประเดนเรองคำเสยหำยน และผถกฟองคดท ๑ อทธรณเพยงวำ ไดเกบรกษำรถยนตกระบะบรรทกสบลอของผฟองคดเยยงวญญชนแลว อกทง คำเสยหำยไมควรเกน ๒๐,๐๐๐ บำท โดยมไดแสดงพยำนหลกฐำนใดหกลำงพยำนหลกฐำนของผฟองคด ทศำลปกครองชนตนพพำกษำใหผถกฟองคดท ๑ ชดใชคำสนไหมทดแทน เปนเงน ๘๕,๐๐๐ บำท ใหแกผฟองคด ภำยใน ๖๐ วน นบแตวนทคดถงทสด คนคำธรรมเนยมศำลบำงสวนตำมสวนของกำรชนะคดใหแก ผฟองคด ค ำขออนนอกจำกนใหยก และยกฟองผถกฟองคดท ๒ กบผถกฟองคดท ๓ นน จงชอบแลว (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๙๒/๒๕๖๐) ๓.๒. กรณไมเปนการกระท าละเมด

การแจงมตคณะรฐมนตรลาชา แมเจาหนาททรบผดชอบในการน าสงหนงสอจะมสวนบกพรองและไมปฏบต

ตามระเบยบในการแจงใหหนวยงานของรฐทราบมตคณะรฐมนตรทก าหนดใหหนวยงานภาครฐ ตองตอรองราคากบผรบจางตามมาตรการปรบลดราคากลางสงกอสรางของหนวยงานภาครฐ แตเมอยงมไดมขอยตวา หากหนวยงานภาครฐไดท าการตอรองราคาลงแลว ผรบจางจะตองยอมปรบลดราคากลางลง เมอผวาจางเคยตอรองราคากบผรบจางไดยนยอมลดราคาคาจาง และหลงจากผวาจางไดรบทราบมตคณะรฐมนตรดงกลาวแลว คณะกรรมการพจารณาผลการประกวดราคาไดตอรองราคากบผรบจางยงคงยนยนราคาเดมทไดท าสญญาไว แมจะฟงไดวาการแจง มตคณะรฐมนตรลาชาท าใหหนวยงานของรฐทจดจางไดรบความเสยหายกตาม แตเปน ความเสยหายทไกลกวาเหต การทเจาหนาททรบผดชอบน าสงหนงสอแจงมตคณะรฐมนตร ในเรองดงกลาวลาชา จงไมไดกระท าละเมดตอหนวยงานของรฐ ดงนน ค าสงทเรยกใหเจาหนาท ทรบผดชอบช าระคาสนไหมทดแทนพพาท จงเปนค าสงทไมชอบดวยกฎหมาย

ผฟองคดฟองวำ ผถกฟองคดท ๔ (นำยกเทศมนตรเมองรอยเอด) มประกำศประกวดรำคำจำงเหมำกอสรำงอำคำรเรยน โรงเรยนเทศบำลวดเวฬวน โดยก ำหนดรำคำกลำงในกำรประกวดรำคำครงนไวจ ำนวน ๔,๙๑๕,๐๐๐ บำท และผถกฟองคดท ๓ (เทศบำลเมองรอยเอด) ไดจดใหมกำรยนและเปดซองประกวดรำคำในวนท ๑๖ มกรำคม ๒๕๔๔ ปรำกฏวำหำงหนสวนจ ำกด ธ. เปนผ เสนอรำคำต ำสด โดยเสนอรำคำ ๔ ,๙๑๐ ,๐๐๐ บำท และคณะกรรมกำรพจำรณำผล กำรประกวดรำคำไดตอรองรำคำกบหำงหนสวนจ ำกด ธ. แลว ปรำกฏวำหำงหนสวนจ ำกดดงกลำวยนยอมลดรำคำลง ๕,๐๐๐ บำท ผถกฟองคดท ๓ จงลงนำมในสญญำจำง ลงวนท ๒๓ มกรำคม ๒๕๔๔ กบหำงหนสวนจ ำกด ธ. แตปรำกฏวำเมอวนท ๑๒ ธนวำคม ๒๕๔๓ คณะรฐมนตรมมต

74

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 74 7/8/2561 0:04:30

๗๔

๖๐๕,๐๐๐ บำท ใหแกผฟองคด ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา กำรทพนกงำนอยกำรมไดมค ำขอตอศำลใหรบรถยนตกระบะบรรทกสบลอคนพพำท และผถกฟองคดท ๑ กไดรบหนงสอแจงจำกพนกงำนสอบสวนเมอวนท ๑๔ ตลำคม ๒๕๕๑ แลววำรถยนตกระบะบรรทกสบลอคนพพาทไมมความจ าเปนตองใชเปนหลกฐานในการพจารณาคด และรถยนตกระบะบรรทกสบลอคนพพำทมใชเปนของผกระท ำผด ผถกฟองคดท ๑ ซงเปนผเกบรกษารถยนตของกลาง จงไมมสทธทจะเกบรกษารถยนตกระบะบรรทกสบลอคนพพาทไวอกตอไป ผถกฟองคดท ๑ จงมหนาทจะตองด าเนนการคนรถยนตกระบะดงกลาวใหแกผฟองคด ซงตำมขอ ๑๐๙๒ ของระเบยบส ำนกนำยกรฐมนตร วำดวยกำรปฏบตรำชกำรเพอประชำชนของหนวยงำนของรฐ พ.ศ. ๒๕๓๒ ไดก ำหนดระยะเวลำอยำงสง ในกำรด ำเนนกำรคนของกลำงในกรณนคอเกำสบวน การทผถกฟองคดท ๑ ใชเวลาด าเนนการคนรถยนตกระบะบรรทกสบลอคนพพาทใหแกผฟองคดนบแตวนทไดรบแจงผลเกยวกบทรพยสนของกลำงจำกกองบงคบกำรปรำบปรำมกำรกระท ำผดเกยวกบทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม เมอวนท ๑๔ ตลำคม ๒๕๕๑ จนถงวนทผถกฟองคดท ๑ มหนงสอลงวนท ๓ มถนำยน ๒๕๕๓ แจงใหผฟองคดไปตดตอขอรบรถยนตกระบะบรรทกสบลอคนดงกลำวคนจำกส ำนกจดกำรทรพยำกรปำไม ท ๘ (นครรำชสมำ) เปนเวลาถง ๑ ป ๗ เดอนเศษ กรณจงเปนการปฏบตหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตลาชาเกนสมควร เมอปรากฏวาสภาพภายนอกของรถยนตกระบะบรรทกสบลอคนพพาททรดโทรมจากแดดและฝนเปนเวลาเกอบ ๒ ป ท ำใหบรเวณดำนหนำของรถและกระบะไดรบควำมเสยหำย อนเปนการกระท าละเมดตอผฟองคด ตำมมำตรำ ๔๒๐๙๓ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย ผถกฟองคดท ๑ จงตองรบผดในผลแหงละเมดทเจาหนาทไดกระท าไปในการปฏบตหนาทตำมมำตรำ ๕๙๔ แหงพระรำชบญญตควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ. ๒๕๓๙ ส ำหรบกรณทผถกฟองคดท ๑ จะตองรบผดชดใชคำสนไหมทดแทนใหแกผฟองคด เปนจ ำนวนเทำใด นน เมอพจำรณำพฤตกำรณและควำมรำยแรงแหงละเมด ตำมมำตรำ ๔๓๘๙๕ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย แลว อกทง คดนผฟองคดขอใหศำลมค ำพพำกษำใหผถกฟองคด

๙๒ ระเบยบส ำนกนำยกรฐมนตร วำดวยกำรปฏบตรำชกำรเพอประชำชนของหนวยงำนของรฐ พ.ศ. ๒๕๓๒

ขอ ๑๐ กำรก ำหนดระเบยบตำมขอ ๙ ใหก ำหนดกำรปฏบตรำชกำรทกขนตอนตำมทจ ำเปนและสมควรใหแลวเสรจภำยในก ำหนดเวลำเกำสบวน โดยใหค ำนงถงควำมสะดวกของประชำชน ควำมประหยด และผลประโยชนของรฐ และใหก ำหนดระยะเวลำของขนตอนตำงๆ ตงแตรบค ำขอจนถงแจงผลใหประชำชนผยน ค ำขอทรำบ เชน

(๑) กำรรบค ำขอ และตรวจสอบควำมถกตองของค ำขอตำมล ำดบทลงทะเบยนไว ฯลฯ ฯลฯ

๙๓ อำงแลวในเชงอรรถท ๕๐ หนำ ๔๕ ๙๔ อำงแลวในเชงอรรถท ๘๒ หนำ ๗๐ ๙๕ อำงแลวในเชงอรรถท ๘๓ – ๙๑ หนำ ๗๐

๗๕

ทงสำมชดใชคำเสยหำยเปนเงนทงสน ๖๐๕,๐๐๐ บำท โดยศำลปกครองชนตนพพำกษำใหผถกฟองคดท ๑ รบผดชดใชคำสนไหมทดแทนเปนคำซอมบ ำรงหวเกง และคำซอมบ ำรงกระบะ เปนเงน ๘๕,๐๐๐ บำท โดยผฟองคดมไดอทธรณคดคำนในประเดนเรองคำเสยหำยน และผถกฟองคดท ๑ อทธรณเพยงวำ ไดเกบรกษำรถยนตกระบะบรรทกสบลอของผฟองคดเยยงวญญชนแลว อกทง คำเสยหำยไมควรเกน ๒๐,๐๐๐ บำท โดยมไดแสดงพยำนหลกฐำนใดหกลำงพยำนหลกฐำนของผฟองคด ทศำลปกครองชนตนพพำกษำใหผถกฟองคดท ๑ ชดใชคำสนไหมทดแทน เปนเงน ๘๕,๐๐๐ บำท ใหแกผฟองคด ภำยใน ๖๐ วน นบแตวนทคดถงทสด คนคำธรรมเนยมศำลบำงสวนตำมสวนของกำรชนะคดใหแก ผฟองคด ค ำขออนนอกจำกนใหยก และยกฟองผถกฟองคดท ๒ กบผถกฟองคดท ๓ นน จงชอบแลว (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๙๒/๒๕๖๐) ๓.๒. กรณไมเปนการกระท าละเมด

การแจงมตคณะรฐมนตรลาชา แมเจาหนาททรบผดชอบในการน าสงหนงสอจะมสวนบกพรองและไมปฏบต

ตามระเบยบในการแจงใหหนวยงานของรฐทราบมตคณะรฐมนตรทก าหนดใหหนวยงานภาครฐ ตองตอรองราคากบผรบจางตามมาตรการปรบลดราคากลางสงกอสรางของหนวยงานภาครฐ แตเมอยงมไดมขอยตวา หากหนวยงานภาครฐไดท าการตอรองราคาลงแลว ผรบจางจะตองยอมปรบลดราคากลางลง เมอผวาจางเคยตอรองราคากบผรบจางไดยนยอมลดราคาคาจาง และหลงจากผวาจางไดรบทราบมตคณะรฐมนตรดงกลาวแลว คณะกรรมการพจารณาผลการประกวดราคาไดตอรองราคากบผรบจางยงคงยนยนราคาเดมทไดท าสญญาไว แมจะฟงไดวาการแจง มตคณะรฐมนตรลาชาท าใหหนวยงานของรฐทจดจางไดรบความเสยหายกตาม แตเปน ความเสยหายทไกลกวาเหต การทเจาหนาททรบผดชอบน าสงหนงสอแจงมตคณะรฐมนตร ในเรองดงกลาวลาชา จงไมไดกระท าละเมดตอหนวยงานของรฐ ดงนน ค าสงทเรยกใหเจาหนาท ทรบผดชอบช าระคาสนไหมทดแทนพพาท จงเปนค าสงทไมชอบดวยกฎหมาย

ผฟองคดฟองวำ ผถกฟองคดท ๔ (นำยกเทศมนตรเมองรอยเอด) มประกำศประกวดรำคำจำงเหมำกอสรำงอำคำรเรยน โรงเรยนเทศบำลวดเวฬวน โดยก ำหนดรำคำกลำงในกำรประกวดรำคำครงนไวจ ำนวน ๔,๙๑๕,๐๐๐ บำท และผถกฟองคดท ๓ (เทศบำลเมองรอยเอด) ไดจดใหมกำรยนและเปดซองประกวดรำคำในวนท ๑๖ มกรำคม ๒๕๔๔ ปรำกฏวำหำงหนสวนจ ำกด ธ. เปนผ เสนอรำคำต ำสด โดยเสนอรำคำ ๔ ,๙๑๐ ,๐๐๐ บำท และคณะกรรมกำรพจำรณำผล กำรประกวดรำคำไดตอรองรำคำกบหำงหนสวนจ ำกด ธ. แลว ปรำกฏวำหำงหนสวนจ ำกดดงกลำวยนยอมลดรำคำลง ๕,๐๐๐ บำท ผถกฟองคดท ๓ จงลงนำมในสญญำจำง ลงวนท ๒๓ มกรำคม ๒๕๔๔ กบหำงหนสวนจ ำกด ธ. แตปรำกฏวำเมอวนท ๑๒ ธนวำคม ๒๕๔๓ คณะรฐมนตรมมต

75

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 75 7/8/2561 0:04:31

๗๖

เหนชอบมำตรกำรปรบลดรำคำกลำงสงกอสรำงของหนวยงำนภำครฐลงรอยละ ๑๐ และจงหวดรอยเอดไดมหนงสอลงวนท ๑๗ มกรำคม ๒๕๔๔ แจงเวยนแนวทำงปฏบตตำมมตคณะรฐมนตรใหสวนรำชกำรในจงหวดปฏบตตำม โดยส ำนกงำนเทศบำลเมองรอยเอด (ส ำนกปลดเทศบำล) ไดรบหนงสอดงกลำวเมอวนท ๑๘ มกรำคม ๒๕๔๔ แตผฟองคดซงด ำรงต ำแหนงเจำพนกงำนธรกำร ๕ และนำย อ. ซงด ำรงต ำแหนงเจำหนำทพสด ๔ กองคลง เทศบำลเมองรอยเอด จดสงหนงสอฉบบดงกลำวใหแกกองกำรศกษำซงเปนหนวยงำนของผถกฟองคดท ๓ ทรบผดชอบในกำรด ำเนนกำร จดจำงครงน เมอวนท ๒๕ มกรำคม ๒๕๔๔ อนเปนเวลำหลงจำกทผถกฟองคดท ๓ ไดท ำสญญำกบหำงหนสวนจ ำกด ธ. ทงน เมอวนท ๒๐ กมภำพนธ ๒๕๔๔ คณะกรรมกำรพจำรณำผลกำรประกวดรำคำไดท ำบนทกตอรองรำคำกบหำงหนสวนจ ำกด ธ. ตำมมตคณะรฐมนตรเมอวนท ๑๒ ธนวำคม ๒๕๔๓ ทใหปรบลดรำคำกลำงสงกอสรำงของหนวยงำนภำครฐลงรอยละ ๑๐ แตหำงหนสวนจ ำกด ธ. ยนยนรำคำเดมทไดท ำสญญำไว หลงจำกนน เมอไดรบขอทกทวงจำกส ำนกงำนกำรตรวจเงนแผนดน ผถกฟองคดท ๒ (อธบดกรมสงเสรมกำรปกครองสวนทองถน) จงมค ำสงเรยกใหผฟองคดและนำย อ. ชดใชคำสนไหมทดแทน ผฟองคดเหนวำ กำรกอสรำงอำคำรเรยนดงกลำวไดรบกำรยกเวนไมตองปรบลดรำคำกลำงลงรอยละ ๑๐ เนองจำกส ำนกงบประมำณไดใหควำมเหนชอบควำมเหมำะสมไวแลวกอนวนทคณะรฐมนตรมมตทำงรำชกำรจงไมไดรบควำมเสยหำย จงน ำคดมำฟองขอใหเพกถอนค ำสงในสวนทเรยกใหผฟองคดรบผดชดใชคำสนไหมทดแทน ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอพจำรณำตำมขอ ๓ ของหนงสอจงหวดรอยเอด ลงวนท ๑๗ มกรำคม ๒๕๔๔ ทแจงเวยนแนวทำงปฏบตตำมมตคณะรฐมนตรดงกลำวแลว มตดงกลำวก ำหนดวำ กรณทหนวยงำนภำครฐอยระหวำงด ำเนนกำรจดจำงแตยงไมไดรบซองรำคำใหปรบรำคำลดลงรอยละ ๑๐ ส ำหรบกรณทเปดซองรำคำแลว แตยงไมไดลงนำมในสญญำใหตอรองรำคำลงต ำกวำรำคำกลำงไมนอยกวำรอยละ ๑๐ เวนแตรำยกำรสงกอสรำงทส ำนกงบประมำณไดใหควำมเหนชอบรำคำกอนวนท ๑๒ ธนวำคม ๒๕๔๓ ส ำหรบรำยกำรสงกอสรำงทมรำคำตอหนวยไมเกน ๑๐ ลำนบำท ซงส ำนกงบประมำณไดอนมตเงนประจ ำงวดแลว ใหถอปฏบตตำมนยมตคณะรฐมนตรดงกลำวขำงตนดวย ดงนน แมส ำนกงบประมำณจะไดอนมตเงนประจ ำงวดกอนวนทคณะรฐมนตรมมตเหนชอบมำตรกำรปรบลดรำคำกลำงสงกอสรำงของหนวยงำนภำครฐลงรอยละ ๑๐ แตรำยกำรสงกอสรำงทพพำทมรำคำตอหนวยไมเกน ๑๐ ลำนบำท กรณจงตองปฏบตตำมมตคณะรฐมนตรเมอวนท ๑๒ ธนวำคม ๒๕๔๓ ดวย กลำวคอ ผถกฟองคดท ๓ จะตองตอรองรำคำลงต ำกวำรำคำกลำง ไมนอยกวำรอยละ ๑๐ แตผถกฟองคดท ๓ ไมไดด ำเนนกำร เนองจำกกองกำรศกษำซงมหนำทรบผดชอบในกำรจดจำงไมไดรบแจงมตคณะรฐมนตรดงกลำว โดยผฟองคดซงด ำรงต ำแหนงเจำพนกงำนธรกำร ๕ กองคลง มหนำทในกำรรบสงหนงสอ เมอผฟองคดไดรบหนงสอจงหวดรอยเอด ลงวนท ๑๗ มกรำคม ๒๕๔๔ ทแจงเวยนแนวทำงปฏบตตำมมตคณะรฐมนตรแลว ผฟองคดไดน ำไปมอบใหกบนำย อ. เจำหนำทผรบผดชอบ แตนำย อ. ไมอยทโตะ ผฟองคดจงวำงหนงสอฉบบดงกลำวไวบนโตะของนำย อ. แทนทจะน ำหนงสอฉบบดงกลำวไปสงใหกบผบงคบบญชำของนำย อ. โดยเรว เพอผทเกยวของจะไดสงหนงสอดงกลำวตอกองกำรศกษำเพอสงกำรใหด ำเนนกำรตอรองรำคำตำมมตคณะรฐมนตรโดยทนทนบแตวนท ๑๘ มกรำคม ๒๕๔๔ อนเปนวน

๗๗

ทไดรบหนงสอ กอนทจะมกำรลงนำมในสญญำเมอวนท ๒๓ มกรำคม ๒๕๔๔ ผฟองคดจงมสวนบกพรองในกำรน ำสงหนงสอ และเปนกำรไมปฏบตตำมระเบยบส ำนกนำยกรฐมนตร วำดวยงำน สำรบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖ แตกรณทจะเปนการกระท าละเมดจะตองเปนความเสยหายทเปนผลโดยตรงจากการจงใจหรอประมาทเลนเลอจากการไมปฏบตตามกฎหมายหรอระเบยบ ท าใหเกดความเสยหายและตองเปนความเสยหายทใกลชดตอผล แตแนวทำงปฏบตของหนวยงำนภำครฐทใหตอรองรำคำลงต ำกวำรำคำกลำงไมนอยกวำรอยละ ๑๐ กมไดเปนขอยตวำ หำกหนวยงำนภำครฐไดท ำกำรตอรองรำคำลงแลวผรบจำงจะตองยอมปรบลดรำคำกลำงลงแตอยำงใด ประกอบกบกอนท ผถกฟองคดท ๓ จะท ำสญญำกบหำงหนสวนจ ำกด ธ. ผถกฟองคดท ๓ ไดเคยตอรองรำคำกบหำงหนสวนจ ำกด ธ. มำแลวโดยหำงหนสวนจ ำกด ธ. ยอมลดรำคำคำจำงใหอก ๕,๐๐๐ บำท คงเหลอ ทจะตองท ำสญญำกน ๔,๙๐๕,๐๐๐ บำท และภำยหลงจำกทผถกฟองคดท ๓ ไดรบแจงหนงสอจงหวดรอยเอดลงวนท ๑๗ มกรำคม ๒๕๔๔ ทแจงเวยนแนวทำงปฏบตตำมมตคณะรฐมนตรแลว ปรำกฏวำคณะกรรมกำรพจำรณำผลกำรประกวดรำคำไดท ำบนทกลงวนท ๒๐ กมภำพนธ ๒๕๔๔ ตอรองรำคำกบหำงหนสวนจ ำกด ธ. แตหำงหนสวนจ ำกด ธ. ยงคงยนยนรำคำเดมทไดท ำสญญำไว กรณจงเหนไดวำไมวำผถกฟองคดท ๓ จะไดรบแจงหนงสอจงหวดรอยเอดลงวนท ๑๗ มกรำคม ๒๕๔๔ ทแจงเวยนแนวทำงปฏบตตำมมตคณะรฐมนตรกอนหรอหลงกำรลงนำมในสญญำจำงกตำม หำงหนสวนจ ำกด ธ. กไมไดยนยอมปรบลดรำคำลงแตอยำงใด ดงนน กรณจงไมอาจรบฟงไดวา การกระท าของผฟองคดท าใหเกดความเสยหายแกผถกฟองคดท ๓ และถงแมจะฟงวาผถกฟองคด ท ๓ ไดรบความเสยหายในกรณดงกลาว แตกเปนความเสยหายทไกลกวาเหต จำกกำรทผฟองคดน ำสงหนงสอแจงมตคณะรฐมนตร เมอวนท ๑๒ ธนวำคม ๒๕๔๓ ลำชำ ผฟองคดจงไมไดกระท าละเมดตอผถกฟองคดท ๑ (กรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน) และผถกฟองคดท ๓ ผถกฟองคด ท ๒ และผถกฟองคดท ๔ จงไมอาจออกค าสงเรยกใหผฟองคดชดใชคาสนไหมทดแทนได ค ำสงเรอง ใหเจำหนำทผเกยวของช ำระคำสนไหมทดแทน เฉพำะสวนทใหผฟองคดชดใชคำสนไหมทดแทน จงเปนค ำสงทไมชอบดวยกฎหมำย และท ำใหค ำวนจฉยอทธรณของผถกฟองคดท ๕ (ปลดกระทรวงมหำดไทย) เฉพำะสวนทยกอทธรณของผฟองคดเปนค ำสงทไม ชอบดวยกฎหมำยเชนกน ทศำลปกครองชนตน พพำกษำเพกถอนค ำสงกรมสงเสรมกำรปกครองทองถน เรอง ใหเจำหนำทผเกยวของช ำระคำสนไหมทดแทน และค ำวนจฉยอทธรณของผถกฟองคดท ๕ เฉพำะสวนทยกอทธรณของ ผฟองคด โดยใหมผลยอนหลงนบแตวนทมค ำสงและค ำวนจฉยดงกลำว นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวย พพำกษำยน (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๓๑/๒๕๖๐)

๓.๓ ความรบผดอยางอน

(๑) การก าหนดคาทดแทนการใชทดนของเอกชนเพอการกอสรางอางเกบน า

76

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 76 7/8/2561 0:04:31

๗๖

เหนชอบมำตรกำรปรบลดรำคำกลำงสงกอสรำงของหนวยงำนภำครฐลงรอยละ ๑๐ และจงหวดรอยเอดไดมหนงสอลงวนท ๑๗ มกรำคม ๒๕๔๔ แจงเวยนแนวทำงปฏบตตำมมตคณะรฐมนตรใหสวนรำชกำรในจงหวดปฏบตตำม โดยส ำนกงำนเทศบำลเมองรอยเอด (ส ำนกปลดเทศบำล) ไดรบหนงสอดงกลำวเมอวนท ๑๘ มกรำคม ๒๕๔๔ แตผฟองคดซงด ำรงต ำแหนงเจำพนกงำนธรกำร ๕ และนำย อ. ซงด ำรงต ำแหนงเจำหนำทพสด ๔ กองคลง เทศบำลเมองรอยเอด จดสงหนงสอฉบบดงกลำวใหแกกองกำรศกษำซงเปนหนวยงำนของผถกฟองคดท ๓ ทรบผดชอบในกำรด ำเนนกำร จดจำงครงน เมอวนท ๒๕ มกรำคม ๒๕๔๔ อนเปนเวลำหลงจำกทผถกฟองคดท ๓ ไดท ำสญญำกบหำงหนสวนจ ำกด ธ. ทงน เมอวนท ๒๐ กมภำพนธ ๒๕๔๔ คณะกรรมกำรพจำรณำผลกำรประกวดรำคำไดท ำบนทกตอรองรำคำกบหำงหนสวนจ ำกด ธ. ตำมมตคณะรฐมนตรเมอวนท ๑๒ ธนวำคม ๒๕๔๓ ทใหปรบลดรำคำกลำงสงกอสรำงของหนวยงำนภำครฐลงรอยละ ๑๐ แตหำงหนสวนจ ำกด ธ. ยนยนรำคำเดมทไดท ำสญญำไว หลงจำกนน เมอไดรบขอทกทวงจำกส ำนกงำนกำรตรวจเงนแผนดน ผถกฟองคดท ๒ (อธบดกรมสงเสรมกำรปกครองสวนทองถน) จงมค ำสงเรยกใหผฟองคดและนำย อ. ชดใชคำสนไหมทดแทน ผฟองคดเหนวำ กำรกอสรำงอำคำรเรยนดงกลำวไดรบกำรยกเวนไมตองปรบลดรำคำกลำงลงรอยละ ๑๐ เนองจำกส ำนกงบประมำณไดใหควำมเหนชอบควำมเหมำะสมไวแลวกอนวนทคณะรฐมนตรมมตทำงรำชกำรจงไมไดรบควำมเสยหำย จงน ำคดมำฟองขอใหเพกถอนค ำสงในสวนทเรยกใหผฟองคดรบผดชดใชคำสนไหมทดแทน ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอพจำรณำตำมขอ ๓ ของหนงสอจงหวดรอยเอด ลงวนท ๑๗ มกรำคม ๒๕๔๔ ทแจงเวยนแนวทำงปฏบตตำมมตคณะรฐมนตรดงกลำวแลว มตดงกลำวก ำหนดวำ กรณทหนวยงำนภำครฐอยระหวำงด ำเนนกำรจดจำงแตยงไมไดรบซองรำคำใหปรบรำคำลดลงรอยละ ๑๐ ส ำหรบกรณทเปดซองรำคำแลว แตยงไมไดลงนำมในสญญำใหตอรองรำคำลงต ำกวำรำคำกลำงไมนอยกวำรอยละ ๑๐ เวนแตรำยกำรสงกอสรำงทส ำนกงบประมำณไดใหควำมเหนชอบรำคำกอนวนท ๑๒ ธนวำคม ๒๕๔๓ ส ำหรบรำยกำรสงกอสรำงทมรำคำตอหนวยไมเกน ๑๐ ลำนบำท ซงส ำนกงบประมำณไดอนมตเงนประจ ำงวดแลว ใหถอปฏบตตำมนยมตคณะรฐมนตรดงกลำวขำงตนดวย ดงนน แมส ำนกงบประมำณจะไดอนมตเงนประจ ำงวดกอนวนทคณะรฐมนตรมมตเหนชอบมำตรกำรปรบลดรำคำกลำงสงกอสรำงของหนวยงำนภำครฐลงรอยละ ๑๐ แตรำยกำรสงกอสรำงทพพำทมรำคำตอหนวยไมเกน ๑๐ ลำนบำท กรณจงตองปฏบตตำมมตคณะรฐมนตรเมอวนท ๑๒ ธนวำคม ๒๕๔๓ ดวย กลำวคอ ผถกฟองคดท ๓ จะตองตอรองรำคำลงต ำกวำรำคำกลำง ไมนอยกวำรอยละ ๑๐ แตผถกฟองคดท ๓ ไมไดด ำเนนกำร เนองจำกกองกำรศกษำซงมหนำทรบผดชอบในกำรจดจำงไมไดรบแจงมตคณะรฐมนตรดงกลำว โดยผฟองคดซงด ำรงต ำแหนงเจำพนกงำนธรกำร ๕ กองคลง มหนำทในกำรรบสงหนงสอ เมอผฟองคดไดรบหนงสอจงหวดรอยเอด ลงวนท ๑๗ มกรำคม ๒๕๔๔ ทแจงเวยนแนวทำงปฏบตตำมมตคณะรฐมนตรแลว ผฟองคดไดน ำไปมอบใหกบนำย อ. เจำหนำทผรบผดชอบ แตนำย อ. ไมอยทโตะ ผฟองคดจงวำงหนงสอฉบบดงกลำวไวบนโตะของนำย อ. แทนทจะน ำหนงสอฉบบดงกลำวไปสงใหกบผบงคบบญชำของนำย อ. โดยเรว เพอผทเกยวของจะไดสงหนงสอดงกลำวตอกองกำรศกษำเพอสงกำรใหด ำเนนกำรตอรองรำคำตำมมตคณะรฐมนตรโดยทนทนบแตวนท ๑๘ มกรำคม ๒๕๔๔ อนเปนวน

๗๗

ทไดรบหนงสอ กอนทจะมกำรลงนำมในสญญำเมอวนท ๒๓ มกรำคม ๒๕๔๔ ผฟองคดจงมสวนบกพรองในกำรน ำสงหนงสอ และเปนกำรไมปฏบตตำมระเบยบส ำนกนำยกรฐมนตร วำดวยงำน สำรบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖ แตกรณทจะเปนการกระท าละเมดจะตองเปนความเสยหายทเปนผลโดยตรงจากการจงใจหรอประมาทเลนเลอจากการไมปฏบตตามกฎหมายหรอระเบยบ ท าใหเกดความเสยหายและตองเปนความเสยหายทใกลชดตอผล แตแนวทำงปฏบตของหนวยงำนภำครฐทใหตอรองรำคำลงต ำกวำรำคำกลำงไมนอยกวำรอยละ ๑๐ กมไดเปนขอยตวำ หำกหนวยงำนภำครฐไดท ำกำรตอรองรำคำลงแลวผรบจำงจะตองยอมปรบลดรำคำกลำงลงแตอยำงใด ประกอบกบกอนท ผถกฟองคดท ๓ จะท ำสญญำกบหำงหนสวนจ ำกด ธ. ผถกฟองคดท ๓ ไดเคยตอรองรำคำกบหำงหนสวนจ ำกด ธ. มำแลวโดยหำงหนสวนจ ำกด ธ. ยอมลดรำคำคำจำงใหอก ๕,๐๐๐ บำท คงเหลอ ทจะตองท ำสญญำกน ๔,๙๐๕,๐๐๐ บำท และภำยหลงจำกทผถกฟองคดท ๓ ไดรบแจงหนงสอจงหวดรอยเอดลงวนท ๑๗ มกรำคม ๒๕๔๔ ทแจงเวยนแนวทำงปฏบตตำมมตคณะรฐมนตรแลว ปรำกฏวำคณะกรรมกำรพจำรณำผลกำรประกวดรำคำไดท ำบนทกลงวนท ๒๐ กมภำพนธ ๒๕๔๔ ตอรองรำคำกบหำงหนสวนจ ำกด ธ. แตหำงหนสวนจ ำกด ธ. ยงคงยนยนรำคำเดมทไดท ำสญญำไว กรณจงเหนไดวำไมวำผถกฟองคดท ๓ จะไดรบแจงหนงสอจงหวดรอยเอดลงวนท ๑๗ มกรำคม ๒๕๔๔ ทแจงเวยนแนวทำงปฏบตตำมมตคณะรฐมนตรกอนหรอหลงกำรลงนำมในสญญำจำงกตำม หำงหนสวนจ ำกด ธ. กไมไดยนยอมปรบลดรำคำลงแตอยำงใด ดงนน กรณจงไมอาจรบฟงไดวา การกระท าของผฟองคดท าใหเกดความเสยหายแกผถกฟองคดท ๓ และถงแมจะฟงวาผถกฟองคด ท ๓ ไดรบความเสยหายในกรณดงกลาว แตกเปนความเสยหายทไกลกวาเหต จำกกำรทผฟองคดน ำสงหนงสอแจงมตคณะรฐมนตร เมอวนท ๑๒ ธนวำคม ๒๕๔๓ ลำชำ ผฟองคดจงไมไดกระท าละเมดตอผถกฟองคดท ๑ (กรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน) และผถกฟองคดท ๓ ผถกฟองคด ท ๒ และผถกฟองคดท ๔ จงไมอาจออกค าสงเรยกใหผฟองคดชดใชคาสนไหมทดแทนได ค ำสงเรอง ใหเจำหนำทผเกยวของช ำระคำสนไหมทดแทน เฉพำะสวนทใหผฟองคดชดใชคำสนไหมทดแทน จงเปนค ำสงทไมชอบดวยกฎหมำย และท ำใหค ำวนจฉยอทธรณของผถกฟองคดท ๕ (ปลดกระทรวงมหำดไทย) เฉพำะสวนทยกอทธรณของผฟองคดเปนค ำสงทไม ชอบดวยกฎหมำยเชนกน ทศำลปกครองชนตน พพำกษำเพกถอนค ำสงกรมสงเสรมกำรปกครองทองถน เรอง ใหเจำหนำทผเกยวของช ำระคำสนไหมทดแทน และค ำวนจฉยอทธรณของผถกฟองคดท ๕ เฉพำะสวนทยกอทธรณของ ผฟองคด โดยใหมผลยอนหลงนบแตวนทมค ำสงและค ำวนจฉยดงกลำว นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวย พพำกษำยน (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๓๑/๒๕๖๐)

๓.๓ ความรบผดอยางอน

(๑) การก าหนดคาทดแทนการใชทดนของเอกชนเพอการกอสรางอางเกบน า

77

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 77 7/8/2561 0:04:31

๗๘

เมอหนวยงานของรฐทกอสรางโครงการอางเกบน าพพาทไดถายโอนโครงการ ดงกลาวใหแกหนวยงานของรฐทรบถายโอนรบผดชอบในการดแลรกษาและใชประโยชนจาก อางเกบน าตามอ านาจหนาทตามกฎหมาย ซงเปนการใชอ านาจตามกฎหมายในการดแลรกษา และใชประโยชนจากอางเกบน าตามอ านาจหนาทและภารกจของหนวยงานของรฐทรบถายโอน แตเมอปรากฏวาการขดดนเพอสรางอางเกบน าดงกลาวเปนเหตใหน าทวมทดนของเอกชนตอเนองมาจนกระทงถงวนทน าคดมาฟองตอศาล เปนเหตให เอกชนไดรบความเสยหาย ไมสามารถใชประโยชนในทดนไดเตมตามพนท หนวยงานของรฐทไดรบการถายโอนภารกจ ยอมมความรบผดอยางอนภายหลงจากทไดรบการถายโอนภารกจจากหนวยงานของรฐเดมทรบผดชอบ จงตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนใหแกผทไดรบความเสยหาย ผฟองคดเปนผครอบครองทดนตำมหนงสอรบรองกำรท ำประโยชน (น.ส. ๓ ก.) เลขท ๑๙๑๓ ต ำบลปำแดง อ ำเภอชำตตระกำร จงหวดพษณโลก เนอทดน ๒๒ ไร ๑ งำน ๓๐ ตำรำงวำ เมอวนท ๑๐ เมษำยน ๒๕๕๐ และวนท ๑๐ เมษำยน ๒๕๕๑ ผถกฟองคดท ๑ (กรมชลประทำน) ไดเขำมำท ำกำรขดดนในทดนของผฟองคดเพอกอสรำงเปนอำงเกบน ำหวยขมง ซงเดมไดขดไปแลวเปนเนอท ๑๐ ไร โดยนำย ฮ. บดำของผฟองคดและเปนเจำของทดนเดมไดรบเงน คำหนำดนไปแลวจ ำนวน ๕๐,๐๐๐ บำท ตำมหนงสอสญญำกำรซอขำยฉบบลงวนท ๒๔ กมภำพนธ ๒๕๒๙ สวนเงนคำทดแทนตำมสญญำคำทดแทนทดนฉบบลงวนท ๒๐ พฤศจกำยน ๒๕๒๘ เพอเปนสถำนทกอสรำงและถกน ำทวมในบรเวณเกบกกน ำ เนอทดน ๑๐ ไร เปนเงนไรละ ๕,๐๐๐ บำท รวมเปนเงน ๕๐,๐๐๐ บำท นน นำย ฮ. ยงไมไดรบ ตอมำ ผถกฟองคดท ๑ ไดขดดนเพมขนอกเนอท ๑๐ ไร ท ำใหน ำทวมทดนของผฟองคดจนไมสำมำรถท ำนำได คงเหลอทดนทไมถกน ำทวมเพยง ๕ ไร ท ำใหผฟองคดไดรบควำมเสยหำย จงน ำคดมำฟองตอศำล ขอใหชดใชคำเสยหำยเปนเงน ๒๐๐,๐๐๐ บำท ใหแกผฟองคด ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอโครงกำรชลประทำนพษณโลกไดท ำกำรขดลอก ในพนทเดมโดยไมปรำกฏขอเทจจรงใดวำเปนกำรกระท ำโดยจงใจหรอประมำทเลนเลอ เพยงแต กำรด ำเนนกำรดงกลำวท ำใหน ำจำกอำงเกบน ำหวยขมงเออลนเขำทวมในทดนของผฟองคด กรณจง ไมเปนกำรกระท ำละเมดตำมมำตรำ ๔๒๐ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย แตอยำงไรกตำม เมอการด าเนนการดงกลาวเปนการใชอ านาจตามกฎหมายในการดแลรกษาและใชประโยชนจากอางเกบน าตามอ านาจหนาทและภารกจของผถกฟองคดท ๒ (เทศบำลต ำบลปำแดง) โดยไดรบกำร ถำยโอนโครงกำรอำงเกบน ำหวยขมงจำกผถกฟองคดท ๑ ซงด ำเนนกำรโดยโครงกำรชลประทำนพษณโลก ตำมมำตรำ ๕๐ วรรคหนง (๒) และ (๙)๙๖ แหงพระรำชบญญตเทศบำล พ.ศ. ๒๔๙๖ และ

๙๖ พระรำชบญญตเทศบำล พ.ศ. ๒๔๙๖ มำตรำ ๕๐ วรรคหนง ภำยใตบงคบแหงกฎหมำย เทศบำลต ำบลมหนำทตองท ำในเขตเทศบำลดงตอไปน

ฯลฯ ฯลฯ (๒) ใหมและบ ำรงทำงบกและทำงน ำ (มตอหนำถดไป)

๗๙

มำตรำ ๑๖ (๒) (๔) และ (๒๔)๙๗ แหงพระรำชบญญตก ำหนดแผนและขนตอนกำรกระจำยอ ำนำจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๔๒ หากการด าเนนการดงกลาวกอใหเกดความเสยหายขนแกเอกชนผหนงผใด ผถกฟองคดท ๒ ตองมความรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนดวย อนเปนความรบผดอยางอนทผถกฟองคดท ๒ ตองรบผดชอบ เมอกำรด ำเนนกำรดงกลำวเปนเหตให น ำทวมทดนของผฟองคดเพมขนจำกเดม และน ำยงคงทวมอยจนกระทงถงวนฟองคด เปนเหตให ผฟองคดไดรบควำมเสยหำยโดยไมสำมำรถใชประโยชนในทดนไดเตมตำมพนท ผถกฟองคดท ๒ ซงมความรบผดอยางอนภายหลงจากทไดรบการถายโอนภารกจดงกลาวจากผถกฟองคดท ๑ ใหอยในความรบผดชอบของผถกฟองคดท ๒ แลว จงตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนใหแก ผฟองคด สวนผถกฟองคดท ๑ แมจะไดด ำเนนกำรกอสรำงอำงเกบน ำหวยขมงตงแตป พ.ศ. ๒๕๒๘ และสรำงเสรจในป พ.ศ. ๒๕๒๙ ซงหำกจะมควำมเสยหำยเกดขนจำกกำรด ำเนนกำรดงกลำว กำรใชสทธเรยกรองใหผถกฟองคดท ๑ รบผดชดใชคำสนไหมทดแทนยอมพนก ำหนดระยะเวลำ หนงป ตำมมำตรำ ๕๑๙๘ แหงพระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ ผถกฟองคดท ๑ จงไมตองรวมรบผดกบผถกฟองคดท ๒ สวนกรณทผถกฟองคดท ๒ อทธรณวำ สทธในกำรฟองคดของผฟองคดสนสดลงแลว เนองจำกเหตแหงกำรกระท ำละเมดเกดขนตงแตป พ.ศ. ๒๕๒๘ และนำย ฮ. ซงเปนบดำของผฟองคดไดรเหตแหงกำรฟองคด จนกระทงนำย ฮ. ถงแกควำมตำยเมอป พ.ศ. ๒๕๔๖ กไมไดใชสทธเรยกคำสนไหมทดแทนแตอยำงใด ผ ฟองคด จงไมอำจหยบยกสทธทไดเสอมเสยไปมำอำง เนองจำกขำดอำยควำม นน เหนวำ แมผถกฟองคดท ๒ (ตอจำกเชงอรรถท ๙๖)

ฯลฯ ฯลฯ (๙) หนำทอนตำมทกฎหมำยบญญตใหเปนหนำทของเทศบำล ๙๗ พระรำชบญญตก ำหนดแผนและขนตอนกำรกระจำยอ ำนำจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน

พ.ศ. ๒๕๔๒ มำตรำ ๑๖ ใหเทศบำล เมองพทยำ และองคกำรบรหำรสวนต ำบลมอ ำนำจและหนำทในกำร

จดระบบกำรบรกำรสำธำรณะเพอประโยชนของประชำชนในทองถนของตนเองดงน ฯลฯ ฯลฯ

(๒) กำรจดใหมและบ ำรงรกษำทำงบก ทำงน ำ และทำงระบำยน ำ ฯลฯ ฯลฯ

(๔) กำรสำธำรณปโภคและกำรกอสรำงอน ๆ ฯลฯ ฯลฯ

(๒๔) กำรจดกำร กำรบ ำรงรกษำ และกำรใชประโยชนจำกปำไม ทดน ทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม

๙๘ พระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ มำตรำ ๕๑ กำรฟองคดตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๓) ใหยนฟองภำยในหนงป และกำรฟองคด

ตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๔) ใหยนฟองภำยในหำป นบแตวนทรหรอควรรถงเหตแหงกำรฟองคด แตไมเกนสบป นบแตวนทมเหตแหงกำรฟองคด

78

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 78 7/8/2561 0:04:31

๗๘

เมอหนวยงานของรฐทกอสรางโครงการอางเกบน าพพาทไดถายโอนโครงการ ดงกลาวใหแกหนวยงานของรฐทรบถายโอนรบผดชอบในการดแลรกษาและใชประโยชนจาก อางเกบน าตามอ านาจหนาทตามกฎหมาย ซงเปนการใชอ านาจตามกฎหมายในการดแลรกษา และใชประโยชนจากอางเกบน าตามอ านาจหนาทและภารกจของหนวยงานของรฐทรบถายโอน แตเมอปรากฏวาการขดดนเพอสรางอางเกบน าดงกลาวเปนเหตใหน าทวมทดนของเอกชนตอเนองมาจนกระทงถงวนทน าคดมาฟองตอศาล เปนเหตให เอกชนไดรบความเสยหาย ไมสามารถใชประโยชนในทดนไดเตมตามพนท หนวยงานของรฐทไดรบการถายโอนภารกจ ยอมมความรบผดอยางอนภายหลงจากทไดรบการถายโอนภารกจจากหนวยงานของรฐเดมทรบผดชอบ จงตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนใหแกผทไดรบความเสยหาย ผฟองคดเปนผครอบครองทดนตำมหนงสอรบรองกำรท ำประโยชน (น.ส. ๓ ก.) เลขท ๑๙๑๓ ต ำบลปำแดง อ ำเภอชำตตระกำร จงหวดพษณโลก เนอทดน ๒๒ ไร ๑ งำน ๓๐ ตำรำงวำ เมอวนท ๑๐ เมษำยน ๒๕๕๐ และวนท ๑๐ เมษำยน ๒๕๕๑ ผถกฟองคดท ๑ (กรมชลประทำน) ไดเขำมำท ำกำรขดดนในทดนของผฟองคดเพอกอสรำงเปนอำงเกบน ำหวยขมง ซงเดมไดขดไปแลวเปนเนอท ๑๐ ไร โดยนำย ฮ. บดำของผฟองคดและเปนเจำของทดนเดมไดรบเงน คำหนำดนไปแลวจ ำนวน ๕๐,๐๐๐ บำท ตำมหนงสอสญญำกำรซอขำยฉบบลงวนท ๒๔ กมภำพนธ ๒๕๒๙ สวนเงนคำทดแทนตำมสญญำคำทดแทนทดนฉบบลงวนท ๒๐ พฤศจกำยน ๒๕๒๘ เพอเปนสถำนทกอสรำงและถกน ำทวมในบรเวณเกบกกน ำ เนอทดน ๑๐ ไร เปนเงนไรละ ๕,๐๐๐ บำท รวมเปนเงน ๕๐,๐๐๐ บำท นน นำย ฮ. ยงไมไดรบ ตอมำ ผถกฟองคดท ๑ ไดขดดนเพมขนอกเนอท ๑๐ ไร ท ำใหน ำทวมทดนของผฟองคดจนไมสำมำรถท ำนำได คงเหลอทดนทไมถกน ำทวมเพยง ๕ ไร ท ำใหผฟองคดไดรบควำมเสยหำย จงน ำคดมำฟองตอศำล ขอใหชดใชคำเสยหำยเปนเงน ๒๐๐,๐๐๐ บำท ใหแกผฟองคด ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอโครงกำรชลประทำนพษณโลกไดท ำกำรขดลอก ในพนทเดมโดยไมปรำกฏขอเทจจรงใดวำเปนกำรกระท ำโดยจงใจหรอประมำทเลนเลอ เพยงแต กำรด ำเนนกำรดงกลำวท ำใหน ำจำกอำงเกบน ำหวยขมงเออลนเขำทวมในทดนของผฟองคด กรณจง ไมเปนกำรกระท ำละเมดตำมมำตรำ ๔๒๐ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย แตอยำงไรกตำม เมอการด าเนนการดงกลาวเปนการใชอ านาจตามกฎหมายในการดแลรกษาและใชประโยชนจากอางเกบน าตามอ านาจหนาทและภารกจของผถกฟองคดท ๒ (เทศบำลต ำบลปำแดง) โดยไดรบกำร ถำยโอนโครงกำรอำงเกบน ำหวยขมงจำกผถกฟองคดท ๑ ซงด ำเนนกำรโดยโครงกำรชลประทำนพษณโลก ตำมมำตรำ ๕๐ วรรคหนง (๒) และ (๙)๙๖ แหงพระรำชบญญตเทศบำล พ.ศ. ๒๔๙๖ และ

๙๖ พระรำชบญญตเทศบำล พ.ศ. ๒๔๙๖ มำตรำ ๕๐ วรรคหนง ภำยใตบงคบแหงกฎหมำย เทศบำลต ำบลมหนำทตองท ำในเขตเทศบำลดงตอไปน

ฯลฯ ฯลฯ (๒) ใหมและบ ำรงทำงบกและทำงน ำ (มตอหนำถดไป)

๗๙

มำตรำ ๑๖ (๒) (๔) และ (๒๔)๙๗ แหงพระรำชบญญตก ำหนดแผนและขนตอนกำรกระจำยอ ำนำจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๔๒ หากการด าเนนการดงกลาวกอใหเกดความเสยหายขนแกเอกชนผหนงผใด ผถกฟองคดท ๒ ตองมความรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนดวย อนเปนความรบผดอยางอนทผถกฟองคดท ๒ ตองรบผดชอบ เมอกำรด ำเนนกำรดงกลำวเปนเหตให น ำทวมทดนของผฟองคดเพมขนจำกเดม และน ำยงคงทวมอยจนกระทงถงวนฟองคด เปนเหตให ผฟองคดไดรบควำมเสยหำยโดยไมสำมำรถใชประโยชนในทดนไดเตมตำมพนท ผถกฟองคดท ๒ ซงมความรบผดอยางอนภายหลงจากทไดรบการถายโอนภารกจดงกลาวจากผถกฟองคดท ๑ ใหอยในความรบผดชอบของผถกฟองคดท ๒ แลว จงตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนใหแก ผฟองคด สวนผถกฟองคดท ๑ แมจะไดด ำเนนกำรกอสรำงอำงเกบน ำหวยขมงตงแตป พ.ศ. ๒๕๒๘ และสรำงเสรจในป พ.ศ. ๒๕๒๙ ซงหำกจะมควำมเสยหำยเกดขนจำกกำรด ำเนนกำรดงกลำว กำรใชสทธเรยกรองใหผถกฟองคดท ๑ รบผดชดใชคำสนไหมทดแทนยอมพนก ำหนดระยะเวลำ หนงป ตำมมำตรำ ๕๑๙๘ แหงพระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ ผถกฟองคดท ๑ จงไมตองรวมรบผดกบผถกฟองคดท ๒ สวนกรณทผถกฟองคดท ๒ อทธรณวำ สทธในกำรฟองคดของผฟองคดสนสดลงแลว เนองจำกเหตแหงกำรกระท ำละเมดเกดขนตงแตป พ.ศ. ๒๕๒๘ และนำย ฮ. ซงเปนบดำของผฟองคดไดรเหตแหงกำรฟองคด จนกระทงนำย ฮ. ถงแกควำมตำยเมอป พ.ศ. ๒๕๔๖ กไมไดใชสทธเรยกคำสนไหมทดแทนแตอยำงใด ผ ฟองคด จงไมอำจหยบยกสทธทไดเสอมเสยไปมำอำง เนองจำกขำดอำยควำม นน เหนวำ แมผถกฟองคดท ๒ (ตอจำกเชงอรรถท ๙๖)

ฯลฯ ฯลฯ (๙) หนำทอนตำมทกฎหมำยบญญตใหเปนหนำทของเทศบำล ๙๗ พระรำชบญญตก ำหนดแผนและขนตอนกำรกระจำยอ ำนำจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน

พ.ศ. ๒๕๔๒ มำตรำ ๑๖ ใหเทศบำล เมองพทยำ และองคกำรบรหำรสวนต ำบลมอ ำนำจและหนำทในกำร

จดระบบกำรบรกำรสำธำรณะเพอประโยชนของประชำชนในทองถนของตนเองดงน ฯลฯ ฯลฯ

(๒) กำรจดใหมและบ ำรงรกษำทำงบก ทำงน ำ และทำงระบำยน ำ ฯลฯ ฯลฯ

(๔) กำรสำธำรณปโภคและกำรกอสรำงอน ๆ ฯลฯ ฯลฯ

(๒๔) กำรจดกำร กำรบ ำรงรกษำ และกำรใชประโยชนจำกปำไม ทดน ทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม

๙๘ พระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ มำตรำ ๕๑ กำรฟองคดตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๓) ใหยนฟองภำยในหนงป และกำรฟองคด

ตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๔) ใหยนฟองภำยในหำป นบแตวนทรหรอควรรถงเหตแหงกำรฟองคด แตไมเกนสบป นบแตวนทมเหตแหงกำรฟองคด

79

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 79 7/8/2561 0:04:31

๘๐

จะไมไดยกปญหำดงกลำวขนอำงในศำลปกครองชนตน แตปญหำดงกลำวเปนปญหำอนเกยวดวยควำมสงบเรยบรอยของประชำชน ศำลปกครองสงสดมอ ำนำจยกปญหำนขนวนจฉยได ตำมขอ ๙๒๙๙ แหงระเบยบของทประชมใหญตลำกำรในศำลปกครองสงสด วำดวยวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๓ เมอปรากฏวาการขดดนเพอสรางอางเกบน าหวยขมงเปนเหตใหน าทวมทดนของ ผฟองคดตอเนองมาตงแตป พ.ศ. ๒๕๒๘ จนกระทงถงวนฟองคดน ากยงคงทวมอย กำรทผฟองคดน ำคดมำฟองตอศำลจงเปนการฟองคดภายในก าหนดระยะเวลาหนงป ตำมมำตรำ ๕๑๑๐๐ แหง พระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ ส ำหรบกรณถกฟองคด ท ๒ ตองรบผดชดใชคำสนไหมทดแทนใหแกผฟองคด หรอไม เพยงใด นน เมอพจำรณำจำกจ ำนวนเนอททดนตำม น.ส. ๓ ก. เลขท ๑๙๑๓ โดยหกจ ำนวนเนอท ๑๐ ไร ทใชสรำงอำงเกบน ำหวยขมงออกแลว เหลอเนอท ๑๒ ไร ๑ งำน ๓๐ ตำรำงวำ ซงแมจะยงไมแนชดถงจ ำนวนเนอทสวนทถกน ำทวมกตำม แตพนทนอกเหนอจำกพนท ๑๐ ไรดงกลำวน ำจะทวมในชวงฤดฝนประมำณ ๘ - ๙ เดอน เนองจำกน ำไดทวมเออลนจำกอำงเกบน ำท ำใหไมสำมำรถท ำนำได สวนฤดแลงน ำจะแหงไมสำมำรถท ำประโยชนได ซงปจจบนผฟองคดใชประโยชนในทดนจำกกำรท ำนำและไรขำวโพดในทดนดงกลำวไดประมำณ ๕ ไร กรณจงเหนไดวำ มพนทสวนทไมสำมำรถใชท ำประโยชน ไดเนองจำกน ำทวม ไมต ำกวำ ๗ ไร และผฟองคดไดใหถอยค ำวำมรำยไดปละประมำณ ๒๕,๐๐๐ บำท ส ำหรบกำรท ำไร ในทดนเนอทประมำณ ๕ ไร ซงผถกฟองคดท ๒ ไมไดโตแยงคดคำนใหเหนเปนประกำรอน เมอพจำรณำจำกรำยไดและควำมเสยหำยทผฟองคดไดรบ กำรทศำลปกครองชนตนก ำหนดจ ำนวน คำสนไหมทดแทนใหแกผฟองคดจ ำนวน ๒๕,๐๐๐ บำท ส ำหรบกำรทผฟองคดไมสำมำรถท ำนำและ ท ำไรขำวโพดในพนทดงกลำวในระยะเวลำหนงป จงเหมำะสมและเปนธรรมแกกรณแลว ทศำลปกครองชนตนพพำกษำใหผถกฟองคดท ๒ ชดใชคำสนไหมทดแทนใหแกผฟองคด เปนเงนจ ำนวน ๒๕,๐๐๐ บำท ทงน ภำยใน ๖๐ วน นบแตวนทคดถงทสด กบใหคนคำธรรมเนยมศำลบำงสวน ตำมสวนของกำรชนะคดใหแกผฟองคด และยกฟองผถกฟองคดท ๑ นน ชอบแลว (ค าพพากษา ศาลปกครองสงสดท อ.๗๑/๒๕๖๐)

(๒) การเรยกคนเงนเลอนขนคาจางในฐานลาภมควรได การทหนวยงานของรฐไดแกอตราคาจางในการปรบเปลยนต าแหนงของ

ลกจางประจ าเขาสต าแหนงตามระบบใหมท าใหลกจางประจ าดงกลาวไดรบเงนคาจางและ เงนรางวลประจ าปไปโดยปราศจากมลอนจะอางกฎหมายได แตเมอลกจางประจ ามไดมหนาท

๙๙ ระเบยบของทประชมใหญตลำกำรในศำลปกครองสงสด วำดวยวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๓

ขอ ๙๒ ในกำรพพำกษำหรอมค ำสงชขำดคด ศำลจะยกขอกฎหมำยอนเกยวดวยควำมสงบเรยบรอยของประชำชนขนวนจฉย แลวพพำกษำหรอมค ำสงไปกได ๑๐๐ อำงแลวในเชงอรรถท ๙๘ หนำ ๗๙

๘๑

โดยตรงเกยวกบการพจารณาเลอนขนคาจางยอมไมอาจรถงความบกพรองในการเลอนขน คาจางและไมอาจรการรบเงนคาจางในสวนทไมมสทธดงกลาว และถงแมภายหลงจะไดม การแกไขอตราคาจาง อนถอไดวาลกจางประจ านนตกอยในฐานะรบเงนไวโดยไมสจรต แตเมอ เงนคาจางสวนทลกจางรบไปโดยไมมสทธเปนเงนทปรบเพมขน ซงเปนเงนคาจางทมการจาย ใหกนเปนรายเดอนในแตละเดอน จงมจ านวนเงนสวนท มสทธไดรบ และไมมสทธไดรบ ปะปนรวมกนอยในขณะทใชจายเงนดงกลาวยอมไมอาจแยกเงนสวนทมสทธไดรบและไมมสทธ ไดรบออกจากกนได เมอไดน าเงนจ านวนทงหมดไปใชเปนคาใชจายในชวตประจ าวน รวมทง ช าระหนและภาษแลว จงไมจ าตองคนเงนคาจางและเงนรางวลประจ าป สวนทรบไปโดยไมมสทธ พรอมดอกเบยใหแกหนวยงานของรฐ

ผฟองคด (กรงเทพมหำนคร) ฟองวำ ผถกฟองคดเปนลกจำงประจ ำของผฟองคด เมอวนท ๓ มถนำยน ๒๕๕๔ ผฟองคดไดมค ำสงปรบเปลยนต ำแหนงลกจำงประจ ำเขำสต ำแหนง ตำมระบบใหม โดยปรบเปลยนต ำแหนงของผถกฟองคดและปรบอตรำคำจำงของผถกฟองคด โดยใชวธกำรปรบอตรำคำจำงในกลมบญชคำจำงใหมตำมแนวระนำบ จำกเดมต ำแหนงชำง (ชำงโลหะ) ประเภทผช ำนำญงำน ชน ๔ อตรำคำจำงเดอนละ ๒๒,๒๒๐ บำท เปนต ำแหนงชำง (ชำงโลหะ) ประเภทผช ำนำญงำน ระดบ ช ๔ อตรำคำจำงเดอนละ ๒๔,๗๓๐ บำท โดยใหมผลตงแตวนท ๑ เมษำยน ๒๕๕๓ เปนตนไป ตอมำผฟองคดเหนวำกำรปรบเปลยนต ำแหนงลกจำงประจ ำเขำส ต ำแหนงตำมระบบใหมดงกลำวไมสอดคลองและเปนมำตรฐำนเดยวกนกบสวนรำชกำรอน จงใหน ำ วธกำรทกระทรวงกำรคลงก ำหนดตำมหนงสอลงวนท ๑๖ มถนำยน ๒๕๕๓ หลงจำกนน ผฟองคด ไดมค ำสงลงวนท ๑๓ ธนวำคม ๒๕๕๖ ใหแกไขค ำสงกำรปรบเปลยนต ำแหนงลกจำงประจ ำเขำสต ำแหนงตำมระบบใหมและเลอนขนในครำวเดยวกนใหถกตองตำมหลกเกณฑทกระทรวงกำรคลงก ำหนด โดยมกำรแกไขกำรเลอนขนคำจำงของผถกฟองคดจำกอตรำคำจำงเดอนละ ๒๒,๒๒๐ บำท เปนเดอนละ ๒๒,๖๘๐ บำท ทงน ตงแตวนท ๑ เมษำยน ๒๕๕๓ เปนตนไป จำกผลของค ำสงดงกลำวท ำใหอตรำคำจำงของผถกฟองคดเปลยนแปลงไปและท ำใหผถกฟองคดไดรบเงนคำจำงและเงน รำงวลประจ ำป เกนไปโดยไมมสทธ รวมเปนเงนจ ำนวน ๑๐๐,๐๙๕ บำท ผฟองคดโดยผอ ำนวยกำรส ำนกกำรคลงจงมหนงสอลงวนท ๒๓ มถนำยน ๒๕๕๗ แจงใหผถกฟองคดคนเงนดงกลำวใหแก ผฟองคดภำยใน ๑๕ วน นบแตวนทไดรบหนงสอน ซงผถกฟองคดไดรบหนงสอดงกลำวเมอวนท ๓๐ มถนำยน ๒๕๕๗ แตเพกเฉยไมช ำระหน ผ ฟองคดจงน ำคดมำฟองขอใหศำลมค ำพพำกษำให ผถกฟองคดช ำระเงนพรอมดอกเบย ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา กำรทผถกฟองคดซงเปนเจำหนำทของรฐไดใชสทธรบเงนจำกผฟองคดซงเปนหนวยงำนทำงปกครอง เปนกำรใชสทธทพงมพงได ตำมกฎหมำย ดวยเหตน การทผฟองคดไดมหนงสอเรยกใหผถกฟองคดคนเงนทไดรบไปโดยไมมสทธหรอเกนสทธในกรณนจงเปนการใชสทธเรยกรองใหลกหนรบผดใชเงนคนแกเจาหนฐานลาภ มควรได แตศำลปกครองชนตนไดก ำหนดประเดนและไดวนจฉยถงปญหำควำมชอบดวยกฎหมำย ของค ำสงลงวนท ๑๓ ธนวำคม ๒๕๕๖ ทแกไขอตรำคำจำง ทงทปญหำดงกลำวผฟองคดมไดฟอง

80

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 80 7/8/2561 0:04:32

๘๐

จะไมไดยกปญหำดงกลำวขนอำงในศำลปกครองชนตน แตปญหำดงกลำวเปนปญหำอนเกยวดวยควำมสงบเรยบรอยของประชำชน ศำลปกครองสงสดมอ ำนำจยกปญหำนขนวนจฉยได ตำมขอ ๙๒๙๙ แหงระเบยบของทประชมใหญตลำกำรในศำลปกครองสงสด วำดวยวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๓ เมอปรากฏวาการขดดนเพอสรางอางเกบน าหวยขมงเปนเหตใหน าทวมทดนของ ผฟองคดตอเนองมาตงแตป พ.ศ. ๒๕๒๘ จนกระทงถงวนฟองคดน ากยงคงทวมอย กำรทผฟองคดน ำคดมำฟองตอศำลจงเปนการฟองคดภายในก าหนดระยะเวลาหนงป ตำมมำตรำ ๕๑๑๐๐ แหง พระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ ส ำหรบกรณถกฟองคด ท ๒ ตองรบผดชดใชคำสนไหมทดแทนใหแกผฟองคด หรอไม เพยงใด นน เมอพจำรณำจำกจ ำนวนเนอททดนตำม น.ส. ๓ ก. เลขท ๑๙๑๓ โดยหกจ ำนวนเนอท ๑๐ ไร ทใชสรำงอำงเกบน ำหวยขมงออกแลว เหลอเนอท ๑๒ ไร ๑ งำน ๓๐ ตำรำงวำ ซงแมจะยงไมแนชดถงจ ำนวนเนอทสวนทถกน ำทวมกตำม แตพนทนอกเหนอจำกพนท ๑๐ ไรดงกลำวน ำจะทวมในชวงฤดฝนประมำณ ๘ - ๙ เดอน เนองจำกน ำไดทวมเออลนจำกอำงเกบน ำท ำใหไมสำมำรถท ำนำได สวนฤดแลงน ำจะแหงไมสำมำรถท ำประโยชนได ซงปจจบนผฟองคดใชประโยชนในทดนจำกกำรท ำนำและไรขำวโพดในทดนดงกลำวไดประมำณ ๕ ไร กรณจงเหนไดวำ มพนทสวนทไมสำมำรถใชท ำประโยชน ไดเนองจำกน ำทวม ไมต ำกวำ ๗ ไร และผฟองคดไดใหถอยค ำวำมรำยไดปละประมำณ ๒๕,๐๐๐ บำท ส ำหรบกำรท ำไร ในทดนเนอทประมำณ ๕ ไร ซงผถกฟองคดท ๒ ไมไดโตแยงคดคำนใหเหนเปนประกำรอน เมอพจำรณำจำกรำยไดและควำมเสยหำยทผฟองคดไดรบ กำรทศำลปกครองชนตนก ำหนดจ ำนวน คำสนไหมทดแทนใหแกผฟองคดจ ำนวน ๒๕,๐๐๐ บำท ส ำหรบกำรทผฟองคดไมสำมำรถท ำนำและ ท ำไรขำวโพดในพนทดงกลำวในระยะเวลำหนงป จงเหมำะสมและเปนธรรมแกกรณแลว ทศำลปกครองชนตนพพำกษำใหผถกฟองคดท ๒ ชดใชคำสนไหมทดแทนใหแกผฟองคด เปนเงนจ ำนวน ๒๕,๐๐๐ บำท ทงน ภำยใน ๖๐ วน นบแตวนทคดถงทสด กบใหคนคำธรรมเนยมศำลบำงสวน ตำมสวนของกำรชนะคดใหแกผฟองคด และยกฟองผถกฟองคดท ๑ นน ชอบแลว (ค าพพากษา ศาลปกครองสงสดท อ.๗๑/๒๕๖๐)

(๒) การเรยกคนเงนเลอนขนคาจางในฐานลาภมควรได การทหนวยงานของรฐไดแกอตราคาจางในการปรบเปลยนต าแหนงของ

ลกจางประจ าเขาสต าแหนงตามระบบใหมท าใหลกจางประจ าดงกลาวไดรบเงนคาจางและ เงนรางวลประจ าปไปโดยปราศจากมลอนจะอางกฎหมายได แตเมอลกจางประจ ามไดมหนาท

๙๙ ระเบยบของทประชมใหญตลำกำรในศำลปกครองสงสด วำดวยวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๓

ขอ ๙๒ ในกำรพพำกษำหรอมค ำสงชขำดคด ศำลจะยกขอกฎหมำยอนเกยวดวยควำมสงบเรยบรอยของประชำชนขนวนจฉย แลวพพำกษำหรอมค ำสงไปกได ๑๐๐ อำงแลวในเชงอรรถท ๙๘ หนำ ๗๙

๘๑

โดยตรงเกยวกบการพจารณาเลอนขนคาจางยอมไมอาจรถงความบกพรองในการเลอนขน คาจางและไมอาจรการรบเงนคาจางในสวนทไมมสทธดงกลาว และถงแมภายหลงจะไดม การแกไขอตราคาจาง อนถอไดวาลกจางประจ านนตกอยในฐานะรบเงนไวโดยไมสจรต แตเมอ เงนคาจางสวนทลกจางรบไปโดยไมมสทธเปนเงนทปรบเพมขน ซงเปนเงนคาจางทมการจาย ใหกนเปนรายเดอนในแตละเดอน จงมจ านวนเงนสวนท มสทธไดรบ และไมมสทธไดรบ ปะปนรวมกนอยในขณะทใชจายเงนดงกลาวยอมไมอาจแยกเงนสวนทมสทธไดรบและไมมสทธ ไดรบออกจากกนได เมอไดน าเงนจ านวนทงหมดไปใชเปนคาใชจายในชวตประจ าวน รวมทง ช าระหนและภาษแลว จงไมจ าตองคนเงนคาจางและเงนรางวลประจ าป สวนทรบไปโดยไมมสทธ พรอมดอกเบยใหแกหนวยงานของรฐ

ผฟองคด (กรงเทพมหำนคร) ฟองวำ ผถกฟองคดเปนลกจำงประจ ำของผฟองคด เมอวนท ๓ มถนำยน ๒๕๕๔ ผฟองคดไดมค ำสงปรบเปลยนต ำแหนงลกจำงประจ ำเขำสต ำแหนง ตำมระบบใหม โดยปรบเปลยนต ำแหนงของผถกฟองคดและปรบอตรำคำจำงของผถกฟองคด โดยใชวธกำรปรบอตรำคำจำงในกลมบญชคำจำงใหมตำมแนวระนำบ จำกเดมต ำแหนงชำง (ชำงโลหะ) ประเภทผช ำนำญงำน ชน ๔ อตรำคำจำงเดอนละ ๒๒,๒๒๐ บำท เปนต ำแหนงชำง (ชำงโลหะ) ประเภทผช ำนำญงำน ระดบ ช ๔ อตรำคำจำงเดอนละ ๒๔,๗๓๐ บำท โดยใหมผลตงแตวนท ๑ เมษำยน ๒๕๕๓ เปนตนไป ตอมำผฟองคดเหนวำกำรปรบเปลยนต ำแหนงลกจำงประจ ำเขำส ต ำแหนงตำมระบบใหมดงกลำวไมสอดคลองและเปนมำตรฐำนเดยวกนกบสวนรำชกำรอน จงใหน ำ วธกำรทกระทรวงกำรคลงก ำหนดตำมหนงสอลงวนท ๑๖ มถนำยน ๒๕๕๓ หลงจำกนน ผฟองคด ไดมค ำสงลงวนท ๑๓ ธนวำคม ๒๕๕๖ ใหแกไขค ำสงกำรปรบเปลยนต ำแหนงลกจำงประจ ำเขำสต ำแหนงตำมระบบใหมและเลอนขนในครำวเดยวกนใหถกตองตำมหลกเกณฑทกระทรวงกำรคลงก ำหนด โดยมกำรแกไขกำรเลอนขนคำจำงของผถกฟองคดจำกอตรำคำจำงเดอนละ ๒๒,๒๒๐ บำท เปนเดอนละ ๒๒,๖๘๐ บำท ทงน ตงแตวนท ๑ เมษำยน ๒๕๕๓ เปนตนไป จำกผลของค ำสงดงกลำวท ำใหอตรำคำจำงของผถกฟองคดเปลยนแปลงไปและท ำใหผถกฟองคดไดรบเงนคำจำงและเงน รำงวลประจ ำป เกนไปโดยไมมสทธ รวมเปนเงนจ ำนวน ๑๐๐,๐๙๕ บำท ผฟองคดโดยผอ ำนวยกำรส ำนกกำรคลงจงมหนงสอลงวนท ๒๓ มถนำยน ๒๕๕๗ แจงใหผถกฟองคดคนเงนดงกลำวใหแก ผฟองคดภำยใน ๑๕ วน นบแตวนทไดรบหนงสอน ซงผถกฟองคดไดรบหนงสอดงกลำวเมอวนท ๓๐ มถนำยน ๒๕๕๗ แตเพกเฉยไมช ำระหน ผ ฟองคดจงน ำคดมำฟองขอใหศำลมค ำพพำกษำให ผถกฟองคดช ำระเงนพรอมดอกเบย ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา กำรทผถกฟองคดซงเปนเจำหนำทของรฐไดใชสทธรบเงนจำกผฟองคดซงเปนหนวยงำนทำงปกครอง เปนกำรใชสทธทพงมพงได ตำมกฎหมำย ดวยเหตน การทผฟองคดไดมหนงสอเรยกใหผถกฟองคดคนเงนทไดรบไปโดยไมมสทธหรอเกนสทธในกรณนจงเปนการใชสทธเรยกรองใหลกหนรบผดใชเงนคนแกเจาหนฐานลาภ มควรได แตศำลปกครองชนตนไดก ำหนดประเดนและไดวนจฉยถงปญหำควำมชอบดวยกฎหมำย ของค ำสงลงวนท ๑๓ ธนวำคม ๒๕๕๖ ทแกไขอตรำคำจำง ทงทปญหำดงกลำวผฟองคดมไดฟอง

81

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 81 7/8/2561 0:04:32

๘๒

โตแยงตอศำล ค ำวนจฉยของศำลปกครองชนตนในประเดนนจงเปนกำรวนจฉยเกนกวำขอพพ ำท ตำมค ำฟองและเกนค ำขอของผฟองคด คดนจงมประเดนทจะตองวนจฉยแตเพยงวำ ผถกฟองคดจะตองคนลำภมควรไดใหแกผฟองคดหรอไม เพยงใด เหนวำ ผฟองคดไดมค ำสงลงวนท ๑๓ ธนวำคม ๒๕๕๖ แกไขอตรำคำจำงในกำรปรบเปลยนต ำแหนงของผถกฟองคดเขำสต ำแหนงตำมระบบใหมตงแตวนท ๑ เมษำยน ๒๕๕๓ โดยใหไดรบคำจำงในกลมใหมในขนทใกลเคยงในทำงทสงกวำ เปนอตรำคำจำงเดอนละ ๒๒,๖๘๐ บำท ซงมผลท ำใหผถกฟองคดไดรบเงนคำจำงนอยลงกวำเดม โดยมเงนคำจำงและเงนรำงวลประจ ำปสวนทผถกฟองคดไดรบไปโดยไมมสทธตำมกฎหมำย เปนเงนจ ำนวน ๑๐๐,๐๙๕ บำท ดงนน เงนจ านวนดงกลาวจงเปนเงนทผถกฟองคดไดมาโดยปราศจากมลอนจะอางกฎหมายไดและเปนทางใหผฟองคด เสยเปรยบอนเปนลาภมควรได ผฟองคดจงมสทธเรยกใหผถกฟองคดคนเงนใหแกผฟองคดเตมจ ำนวน แตอยำงไรกด เมอผถกฟองคด เปนเพยงลกจางประจ าของผฟองคด ต าแหนงชาง (ชางโลหะ) ซงมไดมหนาทโดยตรงเกยวกบ การพจารณาเลอนขนคาจางของลกจางประจ ากรณเปลยนกลมบญชคำจำง ผถกฟองคดยอม ไมอาจรถงความบกพรองในการเลอนขนคาจางและไมอาจรไดวาการรบเงนคาจางในสวนทไมม สทธดงกลาวเปนกำรไดมำโดยปรำศจำกมลอนจะอำงกฎหมำยไดหรอส ำคญผดวำตนมสทธจะ รบเงนนนไว กรณจงถอวาผถกฟองคดไดรบเงนสวนทไมมสทธไวโดยสจรต และถงแมภำยหลง ผฟองคดจะไดมค ำสงลงวนท ๑๓ ธนวำคม ๒๕๕๖ แกไขอตรำคำจำงในกำรปรบเปลยนต ำแหนงลกจำงประจ ำเขำสต ำแหนงตำมระบบใหม และไดน ำคดมำฟองตอศำลขอใหผถกฟองคดคนเงนสวนทรบไปโดยไมมสทธ อนถอไดวำผถกฟองคดตกอยในฐานะรบเงนไวโดยไมสจรตแลวและจะตองคนเงนดงกลาวเพยงสวนทยงมอยในขณะเมอเรยกคนกตำม แตเมอเงนคำจำงสวนทผถกฟองคดรบไปโดยไมมสทธนน เปนเงนทปรบเพมขนตงแตวนท ๑ เมษำยน ๒๕๕๓ และผถกฟองคดไดรบเรอยมำจนถงวนท ๓๑ ธนวำคม ๒๕๕๖ โดยเปนเงนคาจางทมการจายใหกนเปนรายเดอน ในแตละเดอน จงมจ านวนเงนสวนทผถกฟองคดมสทธไดรบและไมมสทธไดรบปะปนรวมกนอย ซงโดยปกตของ วญญชนทวไปทตองใชจำยเงนเปนคำใชจำยในชวตประจ ำวนเปนระยะเวลำนำนนบแตเวลำทไดรบ เงนไวโดยสจรตถงเวลำทถกเรยกคน ในขณะทใชจายเงนดงกลาวยอมไมอาจแยกเงนสวนทมสทธไดรบและไมมสทธไดรบออกจากกนได และผถกฟองคดไดใหกำรวำไดน ำเงนจ ำนวนทงหมดไปใชเปนคำใชจำยในชวตประจ ำวนของผถกฟองคดและครอบครว รวมทงช ำระหนและภำษของผถกฟองคดแลว ดงนน ผถกฟองคดจงไมจ าตองคนเงนคาจางและเงนรางวลประจ าป สวนทรบไปโดยไมมสทธ รวมเปนเงน ๑๐๐,๐๙๕ บำท พรอมดอกเบย ใหแกผฟองคด ทงน ตำมมำตรำ ๔๑๒๑๐๑ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย ทศำลปกครองชนตนพพำกษำยกฟอง นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวยในผล พพำกษำยน (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๑๑๒๙/๒๕๖๐)

๑๐๑ ประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย มำตรำ ๔๑๒ ถำทรพยสนซงไดรบไวเปนลำภมควรไดนนเปนเงนจ ำนวนหนง ทำนวำตองคนเตม

จ ำนวนนน เวนแตเมอบคคลไดรบไวโดยสจรต จงตองคนลำภมควรไดเพยงสวนทยงมอยในขณะเมอเรยกคน

๘๓

๔. แนวทางการปฏบตราชการทไดจากคดพพาทเกยวกบสญญาทางปกครองตามมาตรา ๙ วรรคหนง (๔)

ศำลปกครองสงสดไดวำงแนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบสญญำทำงปกครอง ดงตอไปน (๑) การเรยกคาปรบจากผรบจางทท างานไมแลวเสรจตามสญญา แมผวาจางไดเรงรดใหผรบจางกอสรางงานใหแลวเสรจตามสญญาจางในขณะท มจ านวนเบยปรบใกลเคยงรอยละสบของคาจางแลวกตาม แตเมอระเบยบวาดวยการพสดของ หนวยการบรหารราชการสวนทองถนไดก าหนดใหผรบจางตองใหความยนยอมในการเสยคาปรบโดยไมมเงอนไข เมอผวาจางมไดด าเนนการตามระเบยบทก าหนดดงกลาว การทผรบจางขอลดคาปรบ แตคณะกรรมการตรวจการจางมมตไมลดคาปรบยอมแสดงวา ผรบจางไมยนยอม ทจะเสยคาปรบทสงเกนรอยละสบของคาจาง การทผ วาจางจะยงคงใหผรบจางกอสรางงานตาม สญญาตอไป กควรตองด าเนนการตามระเบยบพสดดงกลาวเพอปองกนมใหเกดความเสยหาย แตกลบมไดด าเนนการปลอยเวลาใหลวงเลย โดยไมปรากฏวาผรบจางไดยนยอมเสยคาปรบใหแก ผวาจางโดยไมมเงอนไข การกระท าของผวาจาง จงเปนการไมพยายามบรรเทาความเสยหาย ยอมมสวนผดทเปนเหตใหเบยปรบสงเกนสวน ผวาจางจงตองคนเงนคาปรบในสวนดงกลาวใหแก ผรบจาง ผถกฟองคด (เทศบำลต ำบลทำยำง) ไดท ำสญญำจำงผฟองคดกอสรำงระบบประปำเทศบำลต ำบลทำยำง ลงวนท ๒๔ กมภำพนธ ๒๕๔๙ เปนเงน ๑๙,๙๙๕,๐๐๐ บำท โดยก ำหนด คำจำงออกเปน ๑๐ งวด และตองเรมท ำงำนภำยในวนท ๒๕ กมภำพนธ ๒๕๔๙ แลวเสรจสมบรณ ภำยในวนท ๒๑ ธนวำคม ๒๕๔๙ ซงระหวำงท ำงำนผฟองคดพบกบปญหำและอปสรรคหลำยประกำร ท ำใหผฟองคดท ำงำนไมเสรจภำยในก ำหนด ผฟองคดจงไดมหนงสอลงวนท ๑๕ พฤศจกำยน ๒๕๔๙ ถงประธำนกรรมกำรตรวจกำรจำงของผถกฟองคดเพอขอตอสญญำจำงออกไปอก ๙๐ วน และ ขอใหปรบเกลยคำใชจำยทผถกฟองคดไดมกำรปรบลดคำเสำเขมในงำนกำรกอสรำงหอถงสงลง จ ำนวน ๑๑๘,๑๗๘ บำท กบคำใชจำยทเพมขนหลำยสวน รวมเปนเงน ๖๕๐,๐๐๐ บำท แตผถกฟองคด ไดมหนงสอแจงวำไมอนมตใหตอสญญำจำงและไมอนมตในเรองขอปรบเกลยคำใชจำยในกำรตด คำเสำเขม ผฟองคดจงไดมหนงสอลงวนท ๒๐ ธนวำคม ๒๕๔๙ อทธรณผลกำรพจำรณำดงกลำว และมหนงสอลงวนท ๒๑ ธนวำคม ๒๕๔๙ ชแจงขอเทจจรงเพมเตม ตอมำ ผฟองคดไดท ำงำนกอสรำงแลวเสรจสมบรณตำมสญญำและสงมอบงำนงวดท ๘ งวดท ๙ และงวดท ๑๐ ผถกฟองคดมกำรตรวจ รบงำนเมอวนท ๑๗ กรกฎำคม ๒๕๕๐ และไดสงวนสทธเรยกคำปรบในกำรสงงำนลำชำตงแต

82

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 82 7/8/2561 0:04:32

๘๒

โตแยงตอศำล ค ำวนจฉยของศำลปกครองชนตนในประเดนนจงเปนกำรวนจฉยเกนกวำขอพพ ำท ตำมค ำฟองและเกนค ำขอของผฟองคด คดนจงมประเดนทจะตองวนจฉยแตเพยงวำ ผถกฟองคดจะตองคนลำภมควรไดใหแกผฟองคดหรอไม เพยงใด เหนวำ ผฟองคดไดมค ำสงลงวนท ๑๓ ธนวำคม ๒๕๕๖ แกไขอตรำคำจำงในกำรปรบเปลยนต ำแหนงของผถกฟองคดเขำสต ำแหนงตำมระบบใหมตงแตวนท ๑ เมษำยน ๒๕๕๓ โดยใหไดรบคำจำงในกลมใหมในขนทใกลเคยงในทำงทสงกวำ เปนอตรำคำจำงเดอนละ ๒๒,๖๘๐ บำท ซงมผลท ำใหผถกฟองคดไดรบเงนคำจำงนอยลงกวำเดม โดยมเงนคำจำงและเงนรำงวลประจ ำปสวนทผถกฟองคดไดรบไปโดยไมมสทธตำมกฎหมำย เปนเงนจ ำนวน ๑๐๐,๐๙๕ บำท ดงนน เงนจ านวนดงกลาวจงเปนเงนทผถกฟองคดไดมาโดยปราศจากมลอนจะอางกฎหมายไดและเปนทางใหผฟองคด เสยเปรยบอนเปนลาภมควรได ผฟองคดจงมสทธเรยกใหผถกฟองคดคนเงนใหแกผฟองคดเตมจ ำนวน แตอยำงไรกด เมอผถกฟองคด เปนเพยงลกจางประจ าของผฟองคด ต าแหนงชาง (ชางโลหะ) ซงมไดมหนาทโดยตรงเกยวกบ การพจารณาเลอนขนคาจางของลกจางประจ ากรณเปลยนกลมบญชคำจำง ผถกฟองคดยอม ไมอาจรถงความบกพรองในการเลอนขนคาจางและไมอาจรไดวาการรบเงนคาจางในสวนทไมม สทธดงกลาวเปนกำรไดมำโดยปรำศจำกมลอนจะอำงกฎหมำยไดหรอส ำคญผดวำตนมสทธจะ รบเงนนนไว กรณจงถอวาผถกฟองคดไดรบเงนสวนทไมมสทธไวโดยสจรต และถงแมภำยหลง ผฟองคดจะไดมค ำสงลงวนท ๑๓ ธนวำคม ๒๕๕๖ แกไขอตรำคำจำงในกำรปรบเปลยนต ำแหนงลกจำงประจ ำเขำสต ำแหนงตำมระบบใหม และไดน ำคดมำฟองตอศำลขอใหผถกฟองคดคนเงนสวนทรบไปโดยไมมสทธ อนถอไดวำผถกฟองคดตกอยในฐานะรบเงนไวโดยไมสจรตแลวและจะตองคนเงนดงกลาวเพยงสวนทยงมอยในขณะเมอเรยกคนกตำม แตเมอเงนคำจำงสวนทผถกฟองคดรบไปโดยไมมสทธนน เปนเงนทปรบเพมขนตงแตวนท ๑ เมษำยน ๒๕๕๓ และผถกฟองคดไดรบเรอยมำจนถงวนท ๓๑ ธนวำคม ๒๕๕๖ โดยเปนเงนคาจางทมการจายใหกนเปนรายเดอน ในแตละเดอน จงมจ านวนเงนสวนทผถกฟองคดมสทธไดรบและไมมสทธไดรบปะปนรวมกนอย ซงโดยปกตของ วญญชนทวไปทตองใชจำยเงนเปนคำใชจำยในชวตประจ ำวนเปนระยะเวลำนำนนบแตเวลำทไดรบ เงนไวโดยสจรตถงเวลำทถกเรยกคน ในขณะทใชจายเงนดงกลาวยอมไมอาจแยกเงนสวนทมสทธไดรบและไมมสทธไดรบออกจากกนได และผถกฟองคดไดใหกำรวำไดน ำเงนจ ำนวนทงหมดไปใชเปนคำใชจำยในชวตประจ ำวนของผถกฟองคดและครอบครว รวมทงช ำระหนและภำษของผถกฟองคดแลว ดงนน ผถกฟองคดจงไมจ าตองคนเงนคาจางและเงนรางวลประจ าป สวนทรบไปโดยไมมสทธ รวมเปนเงน ๑๐๐,๐๙๕ บำท พรอมดอกเบย ใหแกผฟองคด ทงน ตำมมำตรำ ๔๑๒๑๐๑ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย ทศำลปกครองชนตนพพำกษำยกฟอง นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวยในผล พพำกษำยน (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๑๑๒๙/๒๕๖๐)

๑๐๑ ประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย มำตรำ ๔๑๒ ถำทรพยสนซงไดรบไวเปนลำภมควรไดนนเปนเงนจ ำนวนหนง ทำนวำตองคนเตม

จ ำนวนนน เวนแตเมอบคคลไดรบไวโดยสจรต จงตองคนลำภมควรไดเพยงสวนทยงมอยในขณะเมอเรยกคน

๘๓

๔. แนวทางการปฏบตราชการทไดจากคดพพาทเกยวกบสญญาทางปกครองตามมาตรา ๙ วรรคหนง (๔)

ศำลปกครองสงสดไดวำงแนวทำงกำรปฏบตรำชกำรทไดจำกคดพพำทเกยวกบสญญำทำงปกครอง ดงตอไปน (๑) การเรยกคาปรบจากผรบจางทท างานไมแลวเสรจตามสญญา แมผวาจางไดเรงรดใหผรบจางกอสรางงานใหแลวเสรจตามสญญาจางในขณะท มจ านวนเบยปรบใกลเคยงรอยละสบของคาจางแลวกตาม แตเมอระเบยบวาดวยการพสดของ หนวยการบรหารราชการสวนทองถนไดก าหนดใหผรบจางตองใหความยนยอมในการเสยคาปรบโดยไมมเงอนไข เมอผวาจางมไดด าเนนการตามระเบยบทก าหนดดงกลาว การทผรบจางขอลดคาปรบ แตคณะกรรมการตรวจการจางมมตไมลดคาปรบยอมแสดงวา ผรบจางไมยนยอม ทจะเสยคาปรบทสงเกนรอยละสบของคาจาง การทผ วาจางจะยงคงใหผรบจางกอสรางงานตาม สญญาตอไป กควรตองด าเนนการตามระเบยบพสดดงกลาวเพอปองกนมใหเกดความเสยหาย แตกลบมไดด าเนนการปลอยเวลาใหลวงเลย โดยไมปรากฏวาผรบจางไดยนยอมเสยคาปรบใหแก ผวาจางโดยไมมเงอนไข การกระท าของผวาจาง จงเปนการไมพยายามบรรเทาความเสยหาย ยอมมสวนผดทเปนเหตใหเบยปรบสงเกนสวน ผวาจางจงตองคนเงนคาปรบในสวนดงกลาวใหแก ผรบจาง ผถกฟองคด (เทศบำลต ำบลทำยำง) ไดท ำสญญำจำงผฟองคดกอสรำงระบบประปำเทศบำลต ำบลทำยำง ลงวนท ๒๔ กมภำพนธ ๒๕๔๙ เปนเงน ๑๙,๙๙๕,๐๐๐ บำท โดยก ำหนด คำจำงออกเปน ๑๐ งวด และตองเรมท ำงำนภำยในวนท ๒๕ กมภำพนธ ๒๕๔๙ แลวเสรจสมบรณ ภำยในวนท ๒๑ ธนวำคม ๒๕๔๙ ซงระหวำงท ำงำนผฟองคดพบกบปญหำและอปสรรคหลำยประกำร ท ำใหผฟองคดท ำงำนไมเสรจภำยในก ำหนด ผฟองคดจงไดมหนงสอลงวนท ๑๕ พฤศจกำยน ๒๕๔๙ ถงประธำนกรรมกำรตรวจกำรจำงของผถกฟองคดเพอขอตอสญญำจำงออกไปอก ๙๐ วน และ ขอใหปรบเกลยคำใชจำยทผถกฟองคดไดมกำรปรบลดคำเสำเขมในงำนกำรกอสรำงหอถงสงลง จ ำนวน ๑๑๘,๑๗๘ บำท กบคำใชจำยทเพมขนหลำยสวน รวมเปนเงน ๖๕๐,๐๐๐ บำท แตผถกฟองคด ไดมหนงสอแจงวำไมอนมตใหตอสญญำจำงและไมอนมตในเรองขอปรบเกลยคำใชจำยในกำรตด คำเสำเขม ผฟองคดจงไดมหนงสอลงวนท ๒๐ ธนวำคม ๒๕๔๙ อทธรณผลกำรพจำรณำดงกลำว และมหนงสอลงวนท ๒๑ ธนวำคม ๒๕๔๙ ชแจงขอเทจจรงเพมเตม ตอมำ ผฟองคดไดท ำงำนกอสรำงแลวเสรจสมบรณตำมสญญำและสงมอบงำนงวดท ๘ งวดท ๙ และงวดท ๑๐ ผถกฟองคดมกำรตรวจ รบงำนเมอวนท ๑๗ กรกฎำคม ๒๕๕๐ และไดสงวนสทธเรยกคำปรบในกำรสงงำนลำชำตงแต

83

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 83 7/8/2561 0:04:33

๘๔

วนท ๒๒ ธนวำคม ๒๕๔๙ ถงวนท ๑๐ กรกฎำคม ๒๕๕๐ จ ำนวน ๒๐๑ วน วนละ ๑๙,๙๙๕ บำท เปนเงน ๔,๐๑๘,๙๙๕ บำท เงนคำจำงตำมสญญำจ ำนวน ๑๙,๙๙๕,๐๐๐ บำท ผถกฟองคดหกลดงำนเสำเขมกอสรำงหอถงสงลงจ ำนวน ๑๑๘,๑๗๘ บำท คงเหลอเงนคำจำงท งหมดจ ำนวน ๑๙,๘๗๖,๘๒๒ บำท ผถกฟองคดไดหกเงนคำปรบไปจ ำนวน ๔,๐๑๘,๙๙๕ บำท คดเปนเงนรอยละ ๒๐.๒๑๙ ของเงนคำจำงตำมสญญำ จงเปนกำรปรบทสงเกนกวำรอยละ ๑๐ ของวงเงนคำจำงตำมระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยกำรพสดขององคกำรบรหำรสวนต ำบล พ.ศ. ๒๕๓๘ และสญญำจำงกอสรำงดงกลำวไดเขำอยในหลกเกณฑทคณะรฐมนตรมมตเหนชอบมำตรกำรชวยเหลอ ผฟองคดตองไดรบกำรชวยเหลอขยำยระยะเวลำกำรกอสรำงออกไปท ำใหผฟองคดไมถกปรบเงนทงหมด ทหกไปจ ำนวน ๒๐๑ วน โดยผถกฟองคดตองคนเงนทปรบไปทงหมดจ ำนวน ๔,๐๑๘,๙๙๕ บำท และเงนคำงำนทเพมขนจ ำนวน ๖๕๐,๐๐๐ บำท รวมเปนเงนทงหมดจ ำนวน ๔,๖๖๘,๙๙๕ บำท ใหผ ฟองคด ผ ฟองคดไดมกำรตดตอทวงถำม แตผถ กฟองคด เพกเฉย จงถอวำผถกฟองคด ผดนดช ำระหน และผถกฟองคดตองรบผดในหนเงนดงกลำว พรอมดอกเบยในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป นบตงแตวนทมกำรตรวจรบมอบงำนวนท ๑๗ กรกฎำคม ๒๕๕๐ ถงวนฟองเปนเวลำ ๑ ป ๑๑ เดอน ๒๓ วน เปนเงนจ ำนวน ๖๙๓,๒๓๓.๘๐ บำท รวมเงนตนและดอกเบ ยถงวนฟองเปนเงน จ ำนวน ๕,๓๖๒,๒๒๘.๘๐ บำท จงน ำคดมำฟองขอใหผถกฟองคดช ำระเงนจ ำนวน ๔,๖๖๘,๙๙๕ บำท พรอมดอกเบยในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงนจ ำนวนดงกลำวนบแตวนท ๑๗ กรกฎำคม ๒๕๕๐ ถงวนฟองเปนเวลำ ๑ ป ๑๑ เดอน ๒๓ วน เปนเงนดอกเบยจ ำนวน ๖๙๓,๒๓๓.๘๐ บำท รวมเงนตนและดอกเบยถงวนฟองเปนเงนจ ำนวน ๕,๓๖๒,๒๒๘.๘๐ บำท ใหแกผฟองคด และให ผถกฟองคดช ำระดอกเบยใหผฟองคดในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงนจ ำนวน ๔,๖๖๘,๙๙๕ บำท นบถดจำกวนฟองเปนตนไปจนกวำจะช ำระเงนทงหมดดงกลำวใหแกผฟองคดเสรจสน ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอขอเทจจรงรบฟงเปนยตวำ ผถกฟองคดไดท ำสญญำจำงผฟองคดเพอกอสรำงระบบประปำเทศบำลต ำบลทำยำง แตตอมำไดมกำรหกลดงำนเสำเขมกอสรำงหอถงสงลงจ ำนวน ๑๑๘,๑๗๘ บำท จงมวงเงนคำกอสรำงทงสน ๑๙,๘๗๖,๘๒๒ บำท และก ำหนดกำรจำยเงนออกเปนงวดๆ รวม ๑๐ งวด โดยก ำหนดเรมตนท ำงำนในวนท ๒๕ กมภำพนธ ๒๕๔๙ แลวเสรจภำยในวนท ๒๑ ธนวำคม ๒๕๔๙ ผฟองคดไดมหนงสอลงวนท ๒๙ สงหำคม ๒๕๔๙ ขอสงมอบงำนจำงงวดท ๑ และงวดท ๓ กบไดมหนงสอขอสงมอบงำนจำงงวดท ๔ และงวดท ๕ เมอวนท ๑ พฤศจกำยน ๒๕๔๙ จำกนนผฟองคดไดมหนงสอลงวนท ๑๕ พฤศจกำยน ๒๕๔๙ ขอขยำยเวลำกำรปฏบตงำนตำมสญญำ แตผถกฟองคดไมอนมตใหมกำรขยำยเวลำตำมสญญำจำงออกไป ผฟองคดจงไดมหนงสอลงวนท ๒๐ ธนวำคม ๒๕๔๙ ขอสงมอบงำนงวดท ๒ งวดท ๖ และงวดท ๗ เมอครบเวลำตำมสญญำผถกฟองคดไดมหนงสอลงวนท ๒๒ ธนวำคม ๒๕๔๙ แจงเรยกคำปรบจำกผฟองคด หลงจำกนน ผฟองคดไดท ำงำนแลวเสรจตำมสญญำจำงเมอวนท ๑๐ กรกฎำคม ๒๕๕๐ ซงลวงเลยก ำหนดเวลำแลวเสรจตำมสญญำจ ำนวน ๒๐๑ วน ผฟองคดจงตองเสยคำปรบเปนรำยวน วนละ ๑๙,๙๙๕ บำท ตงแตวนพนวนครบก ำหนดตำมสญญำจนถงวนท งำนแลวเสรจบรบรณ เปนเงนท งสน ๔,๐๑๘,๙๙๕ บำท แตเนองจำกขอก ำหนดใหผถกฟองคดมสทธปรบเปนรำยวนตำมขอ ๑๔ ของสญญำจำงดงกลำว

๘๕

เปนขอตกลงก ำหนดคำเสยหำยไวลวงหนำในกรณทผฟองคดผดสญญำ หำกสงเกนสวนศำลมอ ำนำจลดลงเปนจ ำนวนพอสมควรไดตำมมำตรำ ๓๘๓ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย โดยพเครำะหถงทำงไดเสยของเจำหน ซงจำกขอเทจจรงปรำกฏวำควำมลำชำในกำรปฏบตตำมสญญำของผฟองคดอยในควำมรเหนของผถกฟองคดโดยตลอด เมอพจำรณำจำกเนองำนตำมสญญำแลวจะเหนไดวำ งำนทเหลอทง ๓ งวด เปนงำนโครงสรำงคอนกรตเสรมเหลกโดยเปนงำนถงน ำขนำด ๙,๐๐๐ ลกบำศกเมตร หอถงสงขนำด ๒๕๐ ลกบำศกเมตร งำนทำงและงำนสำธำรณปโภคอนๆ ปรมำณงำนดงกลำว ผฟองคดไมสำมำรถท ำใหแลวเสรจไดภำยในเวลำทเหลอตำมสญญำซงเหลออยเพยง ๑ วน อยำงไรกตำม กำรทผฟองคดไดขอขยำยเวลำปฏบตตำมสญญำและเมอไม ไดรบกำรขยำยเวลำกมหนงสออทธรณโตแยง ยอมเหนไดวำผฟองคดยงประสงคจะท ำงำนตำมสญญำ กำรทผถกฟองคดคงให ผฟองคดด ำเนนกำรตอไปโดยสงวนสทธเรยกเบยปรบจงเปนกำรชอบดวยเหตผล แตตอมำผถกฟองคด มหนงสอลงวนท ๒๒ มนำคม ๒๕๕๐ เรงรดใหผฟองคดกอสรำงงำนตำมสญญำจำง ซงขณะนนจ ำนวนเบยปรบใกลเคยงรอยละสบของคำจำง ซงระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยกำรพสดของ หนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๓๕ ขอ ๑๓๑๑๐๒ ก ำหนดใหผฟองคดใหควำมยนยอม ในกำรเสยคำปรบโดยไมมเงอนไข ซงผถกฟองคดกมไดด ำเนนกำรตำมระเบยบดงกลำว นอกจำกน ในเวลำตอมำผฟองคดมหนงสอลงวนท ๒๕ เมษำยน ๒๕๕๐ ขอลดคำปรบ แตคณะกรรมกำรตรวจ กำรจำงมมตไมลดคำปรบเมอวนท ๑๐ พฤษภำคม ๒๕๕๐ ในลกษณะเชนนยอมแสดงวำผฟองคด ไมยนยอมทจะเสยคาปรบทสงเกนรอยละสบของคาจาง การทผถกฟองคดจะยงคงใหผฟองคด กอสรางงานตามสญญาตอไป กควรตองด าเนนการตามระเบยบพสดดงกลาวเพอปองกน มใหเกดความเสยหาย เมอผถกฟองคดมไดด ำเนนกำร แตปลอยเวลำใหลวงเลยโดยไมปรำกฏวำ ผฟองคดไดยนยอมเสยคำปรบใหแกผถกฟองคดโดยไมมเงอนไขแตอยำงใด การกระท าของผถกฟองคดจงเปนการไมพยายามบรรเทาความเสยหายจงมสวนผดทเปนเหตใหเบยปรบสงเกนสวน ดงนน เมอพเครำะหทำงไดเสยของผถกฟองคดประกอบกบสภำพหรอผลงำนของผฟองคดทปฏบตมำใน กำรกอสรำงจนกระทงแลวเสรจ จงควรลดเบยปรบลงโดยใหคดคาปรบตงแตวนพนก าหนดแลวเสรจตามสญญาจนถงวนท ๑๐ พฤษภาคม ๒๕๕๐ ซงเปนวนทผถกฟองคดไมอนมตใหลดหรองดคาปรบ จ านวน ๑๔๐ วน คดเปนเบยปรบจ านวน ๒,๗๙๙,๓๐๐ บาท ผถกฟองคดจงตองคนเงนคำปรบใหกบผ ฟองคดจ ำนวน ๑,๒๑๙,๖๙๕ บำท สวนทผถกฟองคดอทธรณวำ ขอก ำหนด

๑๐๒ - ๑๐๔ ระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยกำรพสดของหนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถน พ.ศ.

๒๕๓๕ ขอ ๑๓๑ ในกรณทคสญญำไมสำมำรถปฏบตตำมสญญำหรอขอตกลงได และจะตองมกำรปรบ

ตำมสญญำหรอขอตกลงนน หำกจ ำนวนเงนคำปรบจะเกนรอยละสบของวงเงนคำพสดหรอคำจำงใหหนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถนพจำรณำด ำเนนกำรบอกเลกสญญำหรอขอตกลง เวนแตคสญญำจะไดยนยอมเสยคำปรบใหแกหนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถน โดยไมมเงอนไขใด ๆ ทงสน ใหหวหนำฝำยบรหำรของหนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถนพจำรณำผอนปรนกำรบอกเลกสญญำไดเทำทจ ำเปน

84

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 84 7/8/2561 0:04:33

๘๔

วนท ๒๒ ธนวำคม ๒๕๔๙ ถงวนท ๑๐ กรกฎำคม ๒๕๕๐ จ ำนวน ๒๐๑ วน วนละ ๑๙,๙๙๕ บำท เปนเงน ๔,๐๑๘,๙๙๕ บำท เงนคำจำงตำมสญญำจ ำนวน ๑๙,๙๙๕,๐๐๐ บำท ผถกฟองคดหกลดงำนเสำเขมกอสรำงหอถงสงลงจ ำนวน ๑๑๘,๑๗๘ บำท คงเหลอเงนคำจำงท งหมดจ ำนวน ๑๙,๘๗๖,๘๒๒ บำท ผถกฟองคดไดหกเงนคำปรบไปจ ำนวน ๔,๐๑๘,๙๙๕ บำท คดเปนเงนรอยละ ๒๐.๒๑๙ ของเงนคำจำงตำมสญญำ จงเปนกำรปรบทสงเกนกวำรอยละ ๑๐ ของวงเงนคำจำงตำมระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยกำรพสดขององคกำรบรหำรสวนต ำบล พ.ศ. ๒๕๓๘ และสญญำจำงกอสรำงดงกลำวไดเขำอยในหลกเกณฑทคณะรฐมนตรมมตเหนชอบมำตรกำรชวยเหลอ ผฟองคดตองไดรบกำรชวยเหลอขยำยระยะเวลำกำรกอสรำงออกไปท ำใหผฟองคดไมถกปรบเงนทงหมด ทหกไปจ ำนวน ๒๐๑ วน โดยผถกฟองคดตองคนเงนทปรบไปทงหมดจ ำนวน ๔,๐๑๘,๙๙๕ บำท และเงนคำงำนทเพมขนจ ำนวน ๖๕๐,๐๐๐ บำท รวมเปนเงนทงหมดจ ำนวน ๔,๖๖๘,๙๙๕ บำท ใหผ ฟองคด ผ ฟองคดไดมกำรตดตอทวงถำม แตผถ กฟองคด เพกเฉย จงถอวำผถกฟองคด ผดนดช ำระหน และผถกฟองคดตองรบผดในหนเงนดงกลำว พรอมดอกเบยในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป นบตงแตวนทมกำรตรวจรบมอบงำนวนท ๑๗ กรกฎำคม ๒๕๕๐ ถงวนฟองเปนเวลำ ๑ ป ๑๑ เดอน ๒๓ วน เปนเงนจ ำนวน ๖๙๓,๒๓๓.๘๐ บำท รวมเงนตนและดอกเบ ยถงวนฟองเปนเงน จ ำนวน ๕,๓๖๒,๒๒๘.๘๐ บำท จงน ำคดมำฟองขอใหผถกฟองคดช ำระเงนจ ำนวน ๔,๖๖๘,๙๙๕ บำท พรอมดอกเบยในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงนจ ำนวนดงกลำวนบแตวนท ๑๗ กรกฎำคม ๒๕๕๐ ถงวนฟองเปนเวลำ ๑ ป ๑๑ เดอน ๒๓ วน เปนเงนดอกเบยจ ำนวน ๖๙๓,๒๓๓.๘๐ บำท รวมเงนตนและดอกเบยถงวนฟองเปนเงนจ ำนวน ๕,๓๖๒,๒๒๘.๘๐ บำท ใหแกผฟองคด และให ผถกฟองคดช ำระดอกเบยใหผฟองคดในอตรำรอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงนจ ำนวน ๔,๖๖๘,๙๙๕ บำท นบถดจำกวนฟองเปนตนไปจนกวำจะช ำระเงนทงหมดดงกลำวใหแกผฟองคดเสรจสน ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา เมอขอเทจจรงรบฟงเปนยตวำ ผถกฟองคดไดท ำสญญำจำงผฟองคดเพอกอสรำงระบบประปำเทศบำลต ำบลทำยำง แตตอมำไดมกำรหกลดงำนเสำเขมกอสรำงหอถงสงลงจ ำนวน ๑๑๘,๑๗๘ บำท จงมวงเงนคำกอสรำงทงสน ๑๙,๘๗๖,๘๒๒ บำท และก ำหนดกำรจำยเงนออกเปนงวดๆ รวม ๑๐ งวด โดยก ำหนดเรมตนท ำงำนในวนท ๒๕ กมภำพนธ ๒๕๔๙ แลวเสรจภำยในวนท ๒๑ ธนวำคม ๒๕๔๙ ผฟองคดไดมหนงสอลงวนท ๒๙ สงหำคม ๒๕๔๙ ขอสงมอบงำนจำงงวดท ๑ และงวดท ๓ กบไดมหนงสอขอสงมอบงำนจำงงวดท ๔ และงวดท ๕ เมอวนท ๑ พฤศจกำยน ๒๕๔๙ จำกนนผฟองคดไดมหนงสอลงวนท ๑๕ พฤศจกำยน ๒๕๔๙ ขอขยำยเวลำกำรปฏบตงำนตำมสญญำ แตผถกฟองคดไมอนมตใหมกำรขยำยเวลำตำมสญญำจำงออกไป ผฟองคดจงไดมหนงสอลงวนท ๒๐ ธนวำคม ๒๕๔๙ ขอสงมอบงำนงวดท ๒ งวดท ๖ และงวดท ๗ เมอครบเวลำตำมสญญำผถกฟองคดไดมหนงสอลงวนท ๒๒ ธนวำคม ๒๕๔๙ แจงเรยกคำปรบจำกผฟองคด หลงจำกนน ผฟองคดไดท ำงำนแลวเสรจตำมสญญำจำงเมอวนท ๑๐ กรกฎำคม ๒๕๕๐ ซงลวงเลยก ำหนดเวลำแลวเสรจตำมสญญำจ ำนวน ๒๐๑ วน ผฟองคดจงตองเสยคำปรบเปนรำยวน วนละ ๑๙,๙๙๕ บำท ตงแตวนพนวนครบก ำหนดตำมสญญำจนถงวนท งำนแลวเสรจบรบรณ เปนเงนท งสน ๔,๐๑๘,๙๙๕ บำท แตเนองจำกขอก ำหนดใหผถกฟองคดมสทธปรบเปนรำยวนตำมขอ ๑๔ ของสญญำจำงดงกลำว

๘๕

เปนขอตกลงก ำหนดคำเสยหำยไวลวงหนำในกรณทผฟองคดผดสญญำ หำกสงเกนสวนศำลมอ ำนำจลดลงเปนจ ำนวนพอสมควรไดตำมมำตรำ ๓๘๓ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย โดยพเครำะหถงทำงไดเสยของเจำหน ซงจำกขอเทจจรงปรำกฏวำควำมลำชำในกำรปฏบตตำมสญญำของผฟองคดอยในควำมรเหนของผถกฟองคดโดยตลอด เมอพจำรณำจำกเนองำนตำมสญญำแลวจะเหนไดวำ งำนทเหลอทง ๓ งวด เปนงำนโครงสรำงคอนกรตเสรมเหลกโดยเปนงำนถงน ำขนำด ๙,๐๐๐ ลกบำศกเมตร หอถงสงขนำด ๒๕๐ ลกบำศกเมตร งำนทำงและงำนสำธำรณปโภคอนๆ ปรมำณงำนดงกลำว ผฟองคดไมสำมำรถท ำใหแลวเสรจไดภำยในเวลำทเหลอตำมสญญำซงเหลออยเพยง ๑ วน อยำงไรกตำม กำรทผฟองคดไดขอขยำยเวลำปฏบตตำมสญญำและเมอไม ไดรบกำรขยำยเวลำกมหนงสออทธรณโตแยง ยอมเหนไดวำผฟองคดยงประสงคจะท ำงำนตำมสญญำ กำรทผถกฟองคดคงให ผฟองคดด ำเนนกำรตอไปโดยสงวนสทธเรยกเบยปรบจงเปนกำรชอบดวยเหตผล แตตอมำผถกฟองคด มหนงสอลงวนท ๒๒ มนำคม ๒๕๕๐ เรงรดใหผฟองคดกอสรำงงำนตำมสญญำจำง ซงขณะนนจ ำนวนเบยปรบใกลเคยงรอยละสบของคำจำง ซงระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยกำรพสดของ หนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๓๕ ขอ ๑๓๑๑๐๒ ก ำหนดใหผฟองคดใหควำมยนยอม ในกำรเสยคำปรบโดยไมมเงอนไข ซงผถกฟองคดกมไดด ำเนนกำรตำมระเบยบดงกลำว นอกจำกน ในเวลำตอมำผฟองคดมหนงสอลงวนท ๒๕ เมษำยน ๒๕๕๐ ขอลดคำปรบ แตคณะกรรมกำรตรวจ กำรจำงมมตไมลดคำปรบเมอวนท ๑๐ พฤษภำคม ๒๕๕๐ ในลกษณะเชนนยอมแสดงวำผฟองคด ไมยนยอมทจะเสยคาปรบทสงเกนรอยละสบของคาจาง การทผถกฟองคดจะยงคงใหผฟองคด กอสรางงานตามสญญาตอไป กควรตองด าเนนการตามระเบยบพสดดงกลาวเพอปองกน มใหเกดความเสยหาย เมอผถกฟองคดมไดด ำเนนกำร แตปลอยเวลำใหลวงเลยโดยไมปรำกฏวำ ผฟองคดไดยนยอมเสยคำปรบใหแกผถกฟองคดโดยไมมเงอนไขแตอยำงใด การกระท าของผถกฟองคดจงเปนการไมพยายามบรรเทาความเสยหายจงมสวนผดทเปนเหตใหเบยปรบสงเกนสวน ดงนน เมอพเครำะหทำงไดเสยของผถกฟองคดประกอบกบสภำพหรอผลงำนของผฟองคดทปฏบตมำใน กำรกอสรำงจนกระทงแลวเสรจ จงควรลดเบยปรบลงโดยใหคดคาปรบตงแตวนพนก าหนดแลวเสรจตามสญญาจนถงวนท ๑๐ พฤษภาคม ๒๕๕๐ ซงเปนวนทผถกฟองคดไมอนมตใหลดหรองดคาปรบ จ านวน ๑๔๐ วน คดเปนเบยปรบจ านวน ๒,๗๙๙,๓๐๐ บาท ผถกฟองคดจงตองคนเงนคำปรบใหกบผ ฟองคดจ ำนวน ๑,๒๑๙,๖๙๕ บำท สวนทผถกฟองคดอทธรณวำ ขอก ำหนด

๑๐๒ - ๑๐๔ ระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยกำรพสดของหนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถน พ.ศ.

๒๕๓๕ ขอ ๑๓๑ ในกรณทคสญญำไมสำมำรถปฏบตตำมสญญำหรอขอตกลงได และจะตองมกำรปรบ

ตำมสญญำหรอขอตกลงนน หำกจ ำนวนเงนคำปรบจะเกนรอยละสบของวงเงนคำพสดหรอคำจำงใหหนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถนพจำรณำด ำเนนกำรบอกเลกสญญำหรอขอตกลง เวนแตคสญญำจะไดยนยอมเสยคำปรบใหแกหนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถน โดยไมมเงอนไขใด ๆ ทงสน ใหหวหนำฝำยบรหำรของหนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถนพจำรณำผอนปรนกำรบอกเลกสญญำไดเทำทจ ำเปน

85

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 85 7/8/2561 0:04:33

๘๖

ขอ ๑๓๑๑๐๓ ของระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยกำรพสดของหนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๓๕ ไมใชขอบงคบทหำมผถกฟองคดเรยกคำปรบหรอคำเสยหำยเกนรอยละ ๑๐ ของรำคำคำจำง ประกอบกบผ ฟองคดไดมขอตกลงใหผถกฟองคดเรยกคำปรบไดตำมขอ ๑๔ ของสญญำจำง นน แมระเบยบดงกลำวไมไดหำมผถกฟองคดในอนทจะเรยกเบยปรบเกนรอยละ ๑๐ ของรำคำจำงกตำม แตเมอผถกฟองคดเปนหนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถนตำมระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยกำรพสดของหนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๓๕ ทตองใชและถอปฏบตตำมขอ ๑๓๑๑๐๔ ของระเบยบดงกลำว เพอใหเกดควำมเปนธรรมกบคสญญำและปองกนควำมเสยหำยทอำจจะเกดขนจำกกำรจดซอจดจำง การทผถกฟองคดไมถอปฏบตตามระเบยบดงกลาวและปลอยปละละเลย จนมเหตใหสามารถเรยกเอาเบยปรบรายวนไดมากขน หำกศำลเหนวำเบยปรบดงกลำวสงเกนสวน ศาลกมอ านาจทจะลดลงเปนจ านวนพอสมควรไดตำม มำตรำ ๓๘๓๑๐๕ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย กำรทศำลปกครองชนตนมค ำพพำกษำ ใหผถกฟองคดชดใชเงนจ ำนวน ๒,๐๑๙,๔๙๕ บำท ใหแกผฟองคด โดยใหช ำระใหแลวเสรจภำยใน ๖๐ วน นบแตวนทคดถงทสด ค ำขออนนอกจำกนใหยกและใหคนคำธรรมเนยมศำลบำงสวนตำมสวนของกำรชนะคดแกผฟองคด นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวยบำงสวน พพำกษำแกค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตนเปนใหผถกฟองคดคนเงนคำปรบจ ำนวน ๑,๒๑๙,๖๙๕ บำท แกผฟองคด นอกจำกทแกใหเปนไปตำมค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๑๔๖/๒๕๖๐) (๒) การจายคาตอบแทนใหกบเอกชนทเขารวมหรอสนบสนนการจดท าบรการสาธารณะ

เมอหนวยงานทางปกครองไดมค าสงใหบคคลใดเขาดแลสถานททอยในความดแลของหนวยงานทางปกครองและตกลงทจะจายคาตอบแทนใหกบบคคลผดแลสถานทนน แมการออกค าสงดงกลาวจะท าขนในลกษณะของค าสงและคาตอบแทนใชค าวาเบยเลยงกตาม แตเมอค าสงทใหบคคลทเขาดแลสถานทพพาท เปนไปเพอประโยชนในการปฏบตหนาทอนตามททางราชการมอบหมายของหนวยงานทางปกครอง กรณจงเปนสญญาทหนวยงานทางปกครองได

๑๐๕ ประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย มำตรำ ๓๘๓ ถำเบยปรบทรบนนสงเกนสวน ศำลจะลดลงเปนจ ำนวนพอสมควรกได ในกำรทจะ

วนจฉยวำสมควรเพยงใดนน ทำนใหพเครำะหถงทำงไดเสยของเจำหนทกอยำงอนชอบดวยกฎหมำย ไมใชแตเพยงทำงไดเสยในเชงทรพยสนเมอไดใชเงนตำมเบยปรบแลว สทธเรยกรองขอลดกเปนอนขำดไป

นอกจำกกรณทกลำวไวในมำตรำ ๓๗๙ และ ๓๘๒ ทำนใหใชวธเดยวกนนบงคบ ในเมอบคคลสญญำวำจะใหเบยปรบเมอตนกระท ำหรองดเวนกระท ำกำรอนหนงอนใดนนดวย

๘๗

ใหเอกชนเขารวมหรอสนบสนนการจดท าบรการสาธารณะตามอ านาจหนาทของหนวยงาน ทางปกครองใหบรรลผล จงมลกษณะเปนสญญาทางปกครอง หนวยงานทางปกครองจงมหนาทตองช าระเงนคาตอบแทนใหกบผทดแลสถานทดงกลาว

ผฟองคดทงสองฟองวำ ผถกฟองคด (องคกำรบรหำรสวนต ำบลเขำแหลม) ไดม ค ำสงลงวนท ๑๗ กมภำพนธ ๒๕๔๙ ใหผฟองคดทงสองซงเปนอำสำสมครปองกนภยฝำยพลเรอน ต ำบลเขำแหลม อ ำเภอชยบำดำล จงหวดลพบร ไปอยเวรยำมทศนยกำรเรยนรตำมรอยพระยคลบำท สงเสรมกำรผลตและกำรตลำดผลผลตจงหวดลพบร โดยตกลงจะจำยเบยเลยงใหคนละ ๑๓๔ บำท ตอวน และตอมำ ตงแตเดอนกมภำพนธ ๒๕๔๙ ไดปรบเปลยนเปนจำยเบยเลยงคนละ ๔,๐๐๐ บำท ตอเดอน แตเมอถงเดอนมนำคม ๒๕๕๑ ผถกฟองคดไดปฏเสธกำรจำยเงนใหแกผฟองคดทงสอง โดยอำงวำกำรจำยเงนดงกลำวเปนกำรผดระเบยบ ผฟองคดทงสองเหนวำไดดแลรกษำศนยกำรเรยนร ตำมรอยพระยคลบำทฯ ตลอดมำ และไม เคยไดรบหนงสอจำกผถกฟองคดยกเลกกำรจำง จงยงมสทธไดรบเงนคำตอบแทนดงกลำวตงแตเดอนมนำคม ๒๕๕๑ ถงเดอนพฤษภำคม ๒๕๕๒ เปนเวลำ ๑๕ เดอน คดเปนเงนคนละ ๖๐,๐๐๐ บำท รวมเปนเงนทงสน ๑๒๐,๐๐๐ บำท จงน ำคดมำฟองขอใหผถกฟองคดจำยเงนคำตอบแทนใหแกผฟองคดทงสองเปนเงนคนละ ๖๐,๐๐๐ บำท รวมเปนเงน ๑๒๐,๐๐๐ บำท ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา กำรทผถกฟองคดไดมค ำสงองคกำรบรหำรสวนต ำบลเขำแหลม มอบหมายใหผฟองคดทงสองอยเวรยามศนยการเรยนรตามรอยพระยคลบาท สงเสรมกำรผลตและกำรตลำดผลผลตจงหวดลพบร โดยจำยคำตอบแทนเปนเบยเลยงใหแก ผฟองคดทงสอง นน แมจะท าขนในลกษณะของค าสงองคกำรบรหำรสวนต ำบล และคาตอบแทน ใชค าวาคาเบยเลยงกตาม แตเมอไดพจำรณำเนอหำและวตถประสงคของค ำสงขำงตนโดยตลอดแลว ค าสงดงกลาวเปนสญญาระหวางผฟองคดทงสองกบผถกฟองคด โดยผฟองคดทงสองรบทจะดแลรกษำควำมปลอดภยของศนยกำรเรยนรฯ ใหแกผถกฟองคด สวนผถกฟองคดกรบทจะจำยเงนเปนคำตอบแทนในกำรท ำงำนใหแกผฟองคดทงสอง และสญญำนมมลมำจำกกำรทจงหวดลพบรได ขอควำมรวมมอผถกฟองคดใหชวยดแลรกษำศนยกำรเรยนรตำมรอยพระยคลบำท สงเสรมกำรผลตและกำรตลำดผลผลตจงหวดลพบร ซงตงอยทหมท ๖ ต ำบลเขำแหลม อ ำเภอชยบำดำล จงหวดลพบร อนเปนพนททอยในควำมดแลของผถกฟองคด ดงนน กำรทผถกฟองคดไดใหท ำสญญำโดยท ำเปนค าสงใหผฟองคดทงสองเขาดแลสถานทดงกลาวแทนผถกฟองคดขำงตน จงเปนไปเพอประโยชนในการปฏบตหนาทอนตามททางราชการมอบหมาย โดยจดสรรงบประมำณหรอบคลำกรใหตำมควำมจ ำเปนและสมควร ตำมมำตรำ ๖๗ (๙)๑๐๖ แหงพระรำชบญญตสภำต ำบลและองคกำร

๑๐๖ พระรำชบญญตสภำต ำบลและองคกำรบรหำรสวนต ำบล พ.ศ. ๒๕๓๗ มำตรำ ๖๗ ภำยใตบงคบแหงกฎหมำย องคกำรบรหำรสวนต ำบล มหนำทตองท ำในเขตองคกำร

บรหำรสวนต ำบล ดงตอไปน ฯลฯ ฯลฯ

(มตอหนำถดไป)

86

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 86 7/8/2561 0:04:33

๘๖

ขอ ๑๓๑๑๐๓ ของระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยกำรพสดของหนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๓๕ ไมใชขอบงคบทหำมผถกฟองคดเรยกคำปรบหรอคำเสยหำยเกนรอยละ ๑๐ ของรำคำคำจำง ประกอบกบผ ฟองคดไดมขอตกลงใหผถกฟองคดเรยกคำปรบไดตำมขอ ๑๔ ของสญญำจำง นน แมระเบยบดงกลำวไมไดหำมผถกฟองคดในอนทจะเรยกเบยปรบเกนรอยละ ๑๐ ของรำคำจำงกตำม แตเมอผถกฟองคดเปนหนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถนตำมระเบยบกระทรวงมหำดไทย วำดวยกำรพสดของหนวยกำรบรหำรรำชกำรสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๓๕ ทตองใชและถอปฏบตตำมขอ ๑๓๑๑๐๔ ของระเบยบดงกลำว เพอใหเกดควำมเปนธรรมกบคสญญำและปองกนควำมเสยหำยทอำจจะเกดขนจำกกำรจดซอจดจำง การทผถกฟองคดไมถอปฏบตตามระเบยบดงกลาวและปลอยปละละเลย จนมเหตใหสามารถเรยกเอาเบยปรบรายวนไดมากขน หำกศำลเหนวำเบยปรบดงกลำวสงเกนสวน ศาลกมอ านาจทจะลดลงเปนจ านวนพอสมควรไดตำม มำตรำ ๓๘๓๑๐๕ แหงประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย กำรทศำลปกครองชนตนมค ำพพำกษำ ใหผถกฟองคดชดใชเงนจ ำนวน ๒,๐๑๙,๔๙๕ บำท ใหแกผฟองคด โดยใหช ำระใหแลวเสรจภำยใน ๖๐ วน นบแตวนทคดถงทสด ค ำขออนนอกจำกนใหยกและใหคนคำธรรมเนยมศำลบำงสวนตำมสวนของกำรชนะคดแกผฟองคด นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวยบำงสวน พพำกษำแกค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตนเปนใหผถกฟองคดคนเงนคำปรบจ ำนวน ๑,๒๑๙,๖๙๕ บำท แกผฟองคด นอกจำกทแกใหเปนไปตำมค ำพพำกษำของศำลปกครองชนตน (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๑๔๖/๒๕๖๐) (๒) การจายคาตอบแทนใหกบเอกชนทเขารวมหรอสนบสนนการจดท าบรการสาธารณะ

เมอหนวยงานทางปกครองไดมค าสงใหบคคลใดเขาดแลสถานททอยในความดแลของหนวยงานทางปกครองและตกลงทจะจายคาตอบแทนใหกบบคคลผดแลสถานทนน แมการออกค าสงดงกลาวจะท าขนในลกษณะของค าสงและคาตอบแทนใชค าวาเบยเลยงกตาม แตเมอค าสงทใหบคคลทเขาดแลสถานทพพาท เปนไปเพอประโยชนในการปฏบตหนาทอนตามททางราชการมอบหมายของหนวยงานทางปกครอง กรณจงเปนสญญาทหนวยงานทางปกครองได

๑๐๕ ประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย มำตรำ ๓๘๓ ถำเบยปรบทรบนนสงเกนสวน ศำลจะลดลงเปนจ ำนวนพอสมควรกได ในกำรทจะ

วนจฉยวำสมควรเพยงใดนน ทำนใหพเครำะหถงทำงไดเสยของเจำหนทกอยำงอนชอบดวยกฎหมำย ไมใชแตเพยงทำงไดเสยในเชงทรพยสนเมอไดใชเงนตำมเบยปรบแลว สทธเรยกรองขอลดกเปนอนขำดไป

นอกจำกกรณทกลำวไวในมำตรำ ๓๗๙ และ ๓๘๒ ทำนใหใชวธเดยวกนนบงคบ ในเมอบคคลสญญำวำจะใหเบยปรบเมอตนกระท ำหรองดเวนกระท ำกำรอนหนงอนใดนนดวย

๘๗

ใหเอกชนเขารวมหรอสนบสนนการจดท าบรการสาธารณะตามอ านาจหนาทของหนวยงาน ทางปกครองใหบรรลผล จงมลกษณะเปนสญญาทางปกครอง หนวยงานทางปกครองจงมหนาทตองช าระเงนคาตอบแทนใหกบผทดแลสถานทดงกลาว

ผฟองคดทงสองฟองวำ ผถกฟองคด (องคกำรบรหำรสวนต ำบลเขำแหลม) ไดม ค ำสงลงวนท ๑๗ กมภำพนธ ๒๕๔๙ ใหผฟองคดทงสองซงเปนอำสำสมครปองกนภยฝำยพลเรอน ต ำบลเขำแหลม อ ำเภอชยบำดำล จงหวดลพบร ไปอยเวรยำมทศนยกำรเรยนรตำมรอยพระยคลบำท สงเสรมกำรผลตและกำรตลำดผลผลตจงหวดลพบร โดยตกลงจะจำยเบยเลยงใหคนละ ๑๓๔ บำท ตอวน และตอมำ ตงแตเดอนกมภำพนธ ๒๕๔๙ ไดปรบเปลยนเปนจำยเบยเลยงคนละ ๔,๐๐๐ บำท ตอเดอน แตเมอถงเดอนมนำคม ๒๕๕๑ ผถกฟองคดไดปฏเสธกำรจำยเงนใหแกผฟองคดทงสอง โดยอำงวำกำรจำยเงนดงกลำวเปนกำรผดระเบยบ ผฟองคดทงสองเหนวำไดดแลรกษำศนยกำรเรยนร ตำมรอยพระยคลบำทฯ ตลอดมำ และไม เคยไดรบหนงสอจำกผถกฟองคดยกเลกกำรจำง จงยงมสทธไดรบเงนคำตอบแทนดงกลำวตงแตเดอนมนำคม ๒๕๕๑ ถงเดอนพฤษภำคม ๒๕๕๒ เปนเวลำ ๑๕ เดอน คดเปนเงนคนละ ๖๐,๐๐๐ บำท รวมเปนเงนทงสน ๑๒๐,๐๐๐ บำท จงน ำคดมำฟองขอใหผถกฟองคดจำยเงนคำตอบแทนใหแกผฟองคดทงสองเปนเงนคนละ ๖๐,๐๐๐ บำท รวมเปนเงน ๑๒๐,๐๐๐ บำท ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา กำรทผถกฟองคดไดมค ำสงองคกำรบรหำรสวนต ำบลเขำแหลม มอบหมายใหผฟองคดทงสองอยเวรยามศนยการเรยนรตามรอยพระยคลบาท สงเสรมกำรผลตและกำรตลำดผลผลตจงหวดลพบร โดยจำยคำตอบแทนเปนเบยเลยงใหแก ผฟองคดทงสอง นน แมจะท าขนในลกษณะของค าสงองคกำรบรหำรสวนต ำบล และคาตอบแทน ใชค าวาคาเบยเลยงกตาม แตเมอไดพจำรณำเนอหำและวตถประสงคของค ำสงขำงตนโดยตลอดแลว ค าสงดงกลาวเปนสญญาระหวางผฟองคดทงสองกบผถกฟองคด โดยผฟองคดทงสองรบทจะดแลรกษำควำมปลอดภยของศนยกำรเรยนรฯ ใหแกผถกฟองคด สวนผถกฟองคดกรบทจะจำยเงนเปนคำตอบแทนในกำรท ำงำนใหแกผฟองคดทงสอง และสญญำนมมลมำจำกกำรทจงหวดลพบรได ขอควำมรวมมอผถกฟองคดใหชวยดแลรกษำศนยกำรเรยนรตำมรอยพระยคลบำท สงเสรมกำรผลตและกำรตลำดผลผลตจงหวดลพบร ซงตงอยทหมท ๖ ต ำบลเขำแหลม อ ำเภอชยบำดำล จงหวดลพบร อนเปนพนททอยในควำมดแลของผถกฟองคด ดงนน กำรทผถกฟองคดไดใหท ำสญญำโดยท ำเปนค าสงใหผฟองคดทงสองเขาดแลสถานทดงกลาวแทนผถกฟองคดขำงตน จงเปนไปเพอประโยชนในการปฏบตหนาทอนตามททางราชการมอบหมาย โดยจดสรรงบประมำณหรอบคลำกรใหตำมควำมจ ำเปนและสมควร ตำมมำตรำ ๖๗ (๙)๑๐๖ แหงพระรำชบญญตสภำต ำบลและองคกำร

๑๐๖ พระรำชบญญตสภำต ำบลและองคกำรบรหำรสวนต ำบล พ.ศ. ๒๕๓๗ มำตรำ ๖๗ ภำยใตบงคบแหงกฎหมำย องคกำรบรหำรสวนต ำบล มหนำทตองท ำในเขตองคกำร

บรหำรสวนต ำบล ดงตอไปน ฯลฯ ฯลฯ

(มตอหนำถดไป)

87

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 87 7/8/2561 0:04:34

๘๘

บรหำรสวนต ำบล พ.ศ. ๒๕๓๗ สญญำนจงเปนสญญาทผถกฟองคดในฐานะหนวยงานทางปกครองไดใหผฟองคดทงสองซงเปนเอกชนเขารวมหรอสนบสนนการจดท าบรการสาธารณะตามอ านาจหนาทของผถกฟองคดใหบรรลผล จงมลกษณะเปนสญญาทางปกครอง ตำมมำตรำ ๓๑๐๗ แหง พระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ ซงอยในอ ำนำจพจำรณำพพำกษำของศำลปกครองตำมมำตรำ ๙ วรรคหนง (๔)๑๐๘ แหงพระรำชบญญตดงกลำว เมอคดน ศำลปกครองชนตนวนจฉยวำ ผถกฟองคดมหนำทตองจำยคำเบยเลยงใหแกผฟองคดทงสองตงแต เดอนมนำคม ๒๕๕๑ จนถงสนเดอนเมษำยน ๒๕๕๑ เดอนละ ๔,๐๐๐ บำท เปนเงนคนละ ๘,๐๐๐ บำท รวมเปนเงนทงสน ๑๖,๐๐๐ บำท ซงตอมำในชนอทธรณ ไมปรำกฏวำมคกรณฝำยใดอทธรณโตแยงวำค ำวนจฉยในสวนทใหผถกฟองคดช ำระเงนจ ำนวนดงกลำวแกผฟองคดทงสองนนไมถกตอง กรณจงถอ ไดวำค ำวนจฉยทวำผถกฟองคดตองช ำระเงนใหแกผฟองคดทงสองถงทสดตำมมำตรำ ๗๓๑๐๙ แหงพระรำชบญญตเดยวกน ผถกฟองคดจงมหนำทตองช ำระเงนดงกลำวใหแกผฟองคดทงสอง ทศำลปกครองชนตนพพำกษำใหผถกฟองคดจำยเงนคำเบยเลยงใหแกผฟองคดทงสองเปนเงนคนละ ๘,๐๐๐ บำท รวมเปนเงนทงสน ๑๖,๐๐๐ บำท ใหแลวเสรจภำยใน ๖๐ วน นบแตวนทมค ำพพำกษำ นน ศำลปกครองสงสดเหนพองดวย พพำกษำยน (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.๓๖๑/๒๕๖๐)

(ตอจำกเชงอรรถท ๑๐๖) (๙) ปฏบตหนำทอนตำมททำงรำชกำรมอบหมำยโดยจดสรรงบประมำณหรอบคลำกรใหตำมควำมจ ำเปนและสมควร

๑๐๗ พระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ มำตรำ ๓ ในพระรำชบญญตน

ฯลฯ ฯลฯ “สญญำทำงปกครอง” หมำยควำมรวมถง สญญำทคสญญำอยำงนอยฝำยใดฝำยหนงเปน

หนวยงำนทำงปกครองหรอเปนบคคลซงกระท ำกำรแทนรฐ และมลกษณะเปนสญญำสมปทำน สญญำทใหจด ท ำบรกำรสำธำรณะ หรอจดใหมสงสำธำรณปโภคหรอแสวงประโยชนจำกทรพยำกรธรรมชำต

๑๐๘ อำงแลวในเชงอรรถท ๑ หนำ ๑ ๑๐๙ พระรำชบญญตจดตงศำลปกครองและวธพจำรณำคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ มำตรำ ๗๓ กำรคดคำนค ำพพำกษำหรอค ำสงของศำลปกครองชนตนนน ใหยนอทธรณตอ

ศำลปกครองชนตนทมค ำพพำกษำหรอค ำสงภำยในก ำหนดสำมสบวนนบแตวนทไดมค ำพพำกษำหรอค ำสง ถำมไดยนอทธรณตำมก ำหนดเวลำดงกลำว ใหถอวำคดนนเปนอนถงทสด

ค ำพพำกษำหรอค ำสงตำมวรรคหนงใหหมำยควำมรวมถงค ำสงเกยวกบกำรละเมดอ ำนำจศำลหรอค ำสงอนใดทท ำใหคดเสรจเดดขำด ในกรณทศำลปกครองสงสดเหนวำค ำอทธรณใดมขอเทจจรงหรอขอกฎหมำยทไม เปนสำระ อนควรไดรบกำรวนจฉย ศำลปกครองสงสดจะสงไมรบอทธรณนนไวพจำรณำกได

ค ำพพำกษำหรอค ำสงของศำลปกครองสงสดใหเปนทสด

88

แนวทางการปฏบตราชการจากคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ประจำาป พ.ศ. ๒๕๖๐

01-88_ok.indd 88 7/8/2561 0:04:34