คำนำ

การไฟฟานครหลวงนอกจากจะใหบรการดานการจายกระแสไฟฟา

ใหมความมนคงและปลอดภยแกทานผใชไฟฟา คอ ทำใหไฟฟาไมขดของ

หรอดบบอยแลว ยงคำนงถง การใหความรทางดานไฟฟาแกผใชไฟฟาและ

ประชาชนทวไปอกโสตหนงดวย ดงน น การไฟฟานครหลวงจงไดจดทำ

หนงสอ “สถานไฟฟากบคณภาพสงแวดลอม” ข น เพอใหเกดความร

ความเขาใจทถกตองเกยวกบสถานไฟฟาความจำเปนในการจดใหมสถานไฟฟา

รปแบบการกอสรางของสถานไฟฟา ความปลอดภยของสถานไฟฟา และ

ขอมลผลการตรวจวดคณภาพสงแวดลอมของสถานไฟฟาของการไฟฟานครหลวง

เพอเผยแพรแกผใชไฟฟาและประชาชนทวไป

การไฟฟานครหลวงหวงเปนอยางยงวา หนงสอฉบบนจะทำใหทาน

ผอานไดมความรและความเขาใจทถกตองเกยวกบสถานไฟฟาของการไฟฟา

นครหลวง ซ งการไฟฟานครหลวงตองขอขอบคณสถาบนวจ ยสภาวะ

แวดลอมและสถาบนวจยพลงงาน จฬาลงกรณมหาวทยาลย ทไดรวมศกษา

และตรวจสอบคณภาพสงแวดลอมของสถานไฟฟาตางๆ ของการไฟฟา

นครหลวงทำใหการไฟฟานครหลวงมความมนใจวาสถานไฟฟาของการไฟฟา

นครหลวงมความปลอดภยและไมมผลกระทบตอสงแวดลอมตอผใชไฟฟา

และประชาชนทอยใกลเคยง

การไฟฟานครหลวง

2552

พมพครงท1พ.ศ.2552จำนวน10,000เลม

สารบญ

หนา

คำนำ...................................................................................................................................................................................................... 3

สารบญ................................................................................................................................................................................................. 4

1. อะไรคอสถานไฟฟา?............................................................................................................................................... 5

2. ทำไมตองมสถานไฟฟา?................................................................................................................................... 5

3. สถานไฟฟากฟน.มรปรางลกษณะเปนอยางไร?.......................................................... 6

4. การกอสรางสถานไฟฟาของกฟน.

มผลกระทบตอคณภาพสงแวดลอมหรอไม?.......................................................................... 9

5. การกอสรางสถานไฟฟาตองจดทำรายงาน

การวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมหรอไม?.......................................................................... 9

6. สถานไฟฟาของการไฟฟานครหลวง

มความปลอดภยเพยงใด?..............................................................................................................................10

7. ขอมลผลการตรวจวดคณภาพสงแวดลอมของสถานไฟฟา

ของการไฟฟานครหลวง...................................................................................................................................10

�

1.อะไรคอสถานไฟฟา?

สถานไฟฟาเปนองคประกอบสำคญสวนหนงของระบบสง-จายพลงงาน

ไฟฟา หรอ เรยกสนๆ วา ระบบไฟฟา ดงแสดงในรปท 1 สถานไฟฟา

มหนาทหลกในการเปลยนระดบแรงดนไฟฟาใหเหมาะสมกบสภาพการใชงาน

นอกจากนยงมหนาทในการควบคมและปองกนระบบการจายกระแสไฟฟาใหม

ความมนคงและปลอดภยอกดวย

รปท1 ระบบไฟฟา

2.ทำไมตองมสถานไฟฟา?

ดวยเหตทโรงผลตไฟฟาสวนใหญจะสรางไวในทหางไกลชมชน การสง

กระแสไฟฟาจากทไกลๆ จะประสบปญหาแรงดนไฟตก การสญเสยสง และ

สงไฟฟาไดในปรมาณนอย ในทางตรงกนขาม หากมการสง-จายไฟฟาดวย

แรงดนยงสง การสญเสยกจะยงตำ สงไฟฟาไดในปรมาณมาก ดงนนการม

สถานไฟฟาเพอเปลยนแรงดน จงเปนสงจำเปน ทงในดานการลดการสญเสย

ดวยการเพมแรงดนใหสงมากๆจะสามารถสงไฟฟาไปไดในระยะทางไกลๆ

�

และไดปรมาณมากๆ ขณะเดยวกน เมอกระแสไฟฟาเขามาสตวเมองกตอง

มสถานไฟฟา เพอลดแรงดนกลบลงมาใหเกดความสะดวกและความปลอดภย

ในการใชงาน

การไฟฟานครหลวง (กฟน.) เปนหนวยงานทมหนาทรบผดชอบในการ

จดหาและจำหนายพลงไฟฟาไปยงแหลงใชงานครอบคลมพนทกรงเทพมหานคร

นนทบรและสมทรปราการรวมเนอทประมาณ3,192ตารางกโลเมตร

สถานไฟฟาของกฟน.แบงเปนสองประเภทคอ1. สถานไฟฟาตนทาง

ซงรบไฟฟาแรงดนสง230เควจากกฟผ.โดยตรงกบ2. สถานไฟฟายอย

ทมการรบไฟฟาทมการลดระดบแรงดนจากสถานตนทางอกทอดหนง และ

อยกระจดกระจายตามพนทตางๆ ของ กฟน. ซงขอมลณ ปจจบน กฟน.

มสถานไฟฟาตนทาง17สถานและมสถานไฟฟายอย147สถาน

3.สถานไฟฟากฟน.มรปรางลกษณะเปนอยางไร?

สถานไฟฟา กฟน. หากแบงตามรปรางลกษณะทปรากฏภายนอกของ

การตดตงอปกรณจะแบงออกไดเปน2แบบคอ

1. สถานไฟฟาแบบตดตงภายนอกอาคาร:เปนสถานไฟฟาทมลกษณะ

การตดตงอปกรณตางๆไวภายนอกอาคาร(รปท2และรปท4)

2. สถานไฟฟาแบบตดตงภายในอาคาร : เปนสถานไฟฟาทมลกษณะ

การตดตงอปกรณตางๆ ไวภายในอาคาร (รปท 3 และ รปท 5)

ซงมองจากภายนอกอาจไมทราบวาเปนสถานไฟฟา

ทงน ปจจบนสถานไฟฟาทกอสรางใหมของ กฟน. จะเปนแบบตดตง

ภายในอาคารตามรปท3และรปท5ทงหมด

�

รปท2 สถานไฟฟาตนทางแบบเดมตดตงภายนอกอาคาร

รปท3สถานไฟฟาตนทางแบบใหมตดตงภายในอาคาร

�

รปท4สถานไฟฟายอยแบบเดมตดตงภายนอกอาคาร

รปท5สถานไฟฟายอยแบบใหมตดตงภายในอาคาร

�

4.การกอสรางสถานไฟฟาของกฟน.

มผลกระทบตอคณภาพสงแวดลอมหรอไม?

เมอสถานไฟฟาดำเนนการจายกระแสไฟฟาแลวจะมโอกาสสงผลกระทบ

ตอคณภาพสงแวดลอมหรอไมน น สามารถศกษาและตรวจสอบได โดย

เกบขอมลคณภาพสงแวดลอม ดานเสยง ความรอน สนามไฟฟา และ

สนามแมเหลก

ขอมลตางๆของคณภาพสงแวดลอมทรวบรวมไดหากนำมาเปรยบเทยบ

กบคามาตรฐานสากลหรอตามทมกำหนดไวในกฎหมายหากผานเกณฑกถอวา

ไมมผลกระทบและยอมรบได

5.การกอสรางสถานไฟฟาตองจดทำรายงาน

การวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมหรอไม?

สถานไฟฟาเปนประเภทและกจกรรมซงไมเขาขายทจะตองจดทำ

รายงานผลกระทบสงแวดลอม (EIA) ตามพระราชบญญตสงเสรมและรกษา

คณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ. 2535 อกทง สถานไฟฟาไมมสภาพเปน

โรงงานและไมเขาขายจดเปนโรงงานตามประกาศกฎกระทรวง ฉบบท 17

(พ.ศ.2549)ออกตามความในพระราชบญญตโรงงานพ.ศ.2535

อยางไรกตามกฟน.มการควบคมและตรวจวดคณภาพสงแวดลอมของ

สถานไฟฟาอยางสมำเสมอทกป

10

6.สถานไฟฟาของการไฟฟานครหลวง

มความปลอดภยเพยงใด?

กฟน. ไดมการออกแบบ ตดตง และดำเนนการ เปนไปตามมาตรฐาน

สากลซงเปนทยอมรบกนทวไป

อกทง กฟน. ยงไดตระหนกถงความสำคญของผลกระทบตอชมชน

และสงแวดลอม โดยไดมการศกษาผลกระทบสงแวดลอมเบองตน รวมกบ

สถาบนวจยสภาวะแวดลอมและสถาบนวจยพลงงานจฬาลงกรณมหาวทยาลย

ดวยการตรวจสอบเบองตนถงผลกระทบสงแวดลอมทมโอกาสเกดขนจากการ

มสถานไฟฟา

ผลจากการศกษาพบวา ผลกระทบดานคณภาพสงแวดลอมทมโอกาส

เกดขนจากการมสถานไฟฟาอยในเกณฑมาตรฐานสากลซงเปนทยอมรบกน

ทวไป

ดงนนการดำเนนการเกยวกบสถานไฟฟารวมถงรปแบบของสถานไฟฟา

ของ กฟน. จะไมกอใหเกดผลกระทบดานสงแวดลอมใดๆ เกนกวาเกณฑ

มาตรฐานสากล

7.ขอมลผลการตรวจวดคณภาพสงแวดลอมของ

สถานไฟฟาของการไฟฟานครหลวง

กฟน.ไดมการศกษาผลกระทบสงแวดลอมเบองตนรวมกบสถาบนวจย

สภาวะแวดลอมและสถาบนวจยพลงงาน จฬาลงกรณมหาวทยาลย โดยม

ผลการตรวจวดคณภาพสงแวดลอมของสถานไฟฟาตวแทนทใหบรการจาย

กระแสไฟฟาแลวดงตอไปน

11

7.1 ผลการตรวจวดคณภาพอากาศ(ปรมาณฝนละอองรวม)

ปรมาณฝนละอองรวมของสถานไฟฟาตวแทนทง 6สถานมคาตำกวา

คามาตรฐานทกสถาน เน องจากในการจายกระแสไฟฟาของสถานไฟฟา

จะไมมกจกรรมทกอใหเกดฝนละอองแตอยางใด ฝนละอองทวดไดอาจเปน

ผลมาจากการจราจรบรเวณใกลเคยงสถานไฟฟา

รปท6 ผลการตรวจวดคณภาพอากาศของสถานไฟฟาตวแทน ซงใหบรการจายกระแสไฟฟาแลว

7.2 ผลการตรวจวดระดบเสยง

ระดบเสยงเฉลย24ชวโมง(Leq)ของสถานไฟฟาตวแทนสวนใหญอยในมาตรฐานระดบเสยงทวไปตามประกาศคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาตยกเวนบางสถานพบมคาเกนมาตรฐานเลกนอย ซงเมอพจารณาเทยบกบคามาตรฐานระดบเสยงเฉลยในสภาพแวดลอมในการทำงานตามประกาศกระทรวงอตสาหกรรมและคามาตรฐานระดบเสยงในสภาพแวดลอมในสถานประกอบการตามประกาศกระทรวงมหาดไทยพบวาเปนระดบเสยงทยอมรบได

ทงนหากพจารณาจากคาระดบเสยงสงสด (Lmax) จะพบวาทกสถานมระดบเสยงอยในมาตรฐานทงสน

0.35

0.3

0.25

0.2

0.15

0.1

0.05

0สต.วภาวด

สต. คอ สถานตนทาง สย. คอ สถานยอย

สต.แจงวฒนะ สต.ลาดพราว สย.คนนายาว สย.ครใน สย.ทรงสะอาด

คามาตรฐาน 0.33 mg/m3

ความ

เขมข

นฝนล

ะออง

รวม

(mg/m

3 )

12

7.3 ผลการตรวจวดคาความรอน

ผลตรวจวดคาความรอนบรเวณสถานไฟฟาตวแทนพบทกสถานมคา

ความรอนอยในมาตรฐานทงสน(มาตรฐานความรอนในสถานประกอบการสำหรบ

ลกษณะงานเบาตามประกาศกระทรวงอตสาหกรรมกำหนดไวท34°C)

หมายเหต: คามาตรฐานความรอนในทนคอ คาเฉลยอณหภมเวทบลบโกลบ

(WBGT)

รปท7 ผลการตรวจวดระดบเสยงของสถานไฟฟาตวแทน

สต.ชดลม สย.หลกส สต.วภาวด สต.แจงวฒนะ สต.ลาดพราว สย.คนนายาว สย.ครใน สย.ทรงสะอาด

สต. คอ สถานตนทาง สย. คอ สถานยอย

คามาตรฐาน Lmax 115 dB(A)

คามาตรฐาน Leq (กระทรวงอตสาหกรรม) 87 dB(A)

ระดบเสยง [dB(A)]

100

90

80

70

60

50

40

30

20

10

0

120

110

100

90

80

70

60

50

40

30

20

10

0

คามาตรฐาน Leq (กระทรวงมหาดไทย) 80 dB(A)

คามาตรฐาน Leq (สงแวดลอมแหงชาต) 70 dB(A)

13

รปท8 ผลการตรวจวดคาความรอนของสถานไฟฟาตวแทน

รปท9 ผลการตรวจวดคาสนามไฟฟาของสถานไฟฟาตวแทน

7.4 ผลการตรวจวดคาสนามไฟฟาและสนามแมเหลก

ผลตรวจวดคาสนามไฟฟาและสนามแมเหลกบรเวณสถานไฟฟาตวแทน

พบทกสถานมคาตำมากๆและอยในมาตรฐานทยอมรบไดตามขอกำหนดของ

องคการอนามยโลก(WHO)

คามาตรฐาน 34 องศาเซลเซยส40

30

20

10

0

5000

4800

800

600

400

200

0

สต.วภาวด

สต. คอ สถานตนทาง สย. คอ สถานยอย

สต.แจงวฒนะ สต.ลาดพราว สย.คนนายาว สย.ครใน สย.ทรงสะอาด

อณหภ

ม (อ

งศาเซล

เซยส

)

สต.วภาวด

สต. คอ สถานตนทาง สย. คอ สถานยอย

สต.แจงวฒนะ สต.ลาดพราว สย.คนนายาว สย.ครใน สย.ทรงสะอาด

คามาตรฐาน 5000 V/m

สนาม

ไฟฟา (V

/m)

14

รปท10ผลการตรวจวดคาสนามแมเหลกของสถานไฟฟาตวแทน

หากเทยบคาสนามแมเหลกทวดไดกบคาสนามแมเหลกจากเครองใช

ไฟฟาในชวตประจำวน จะมคาใกลเคยงกบสนามแมเหลกจาก พดลม

เครองโกนหนวดไฟฟาและเครองเปาผมในระยะหาง1.20เมตรหรอเทยบเทา

สนามแมเหลกจากเตาไมโครเวฟในระยะหาง0.3เมตร

7.5 สรป

จากผลการตรวจวดทกลาวมาซงดำเนนการโดยสถาบนวจยสภาวะแวดลอม

และสถาบนวจยพลงงาน จฬาลงกรณมหาวทยาลย ไดพสจนใหเหนแลววา

ผลกระทบดานคณภาพสงแวดลอมอนเนองมาจากกระแสไฟฟาของสถานไฟฟา

ของกฟน.นนเมอนำมาเปรยบเทยบกบคามาตรฐานสากลหรอตามทมกำหนด

ไวในกฎหมายพบวาผานเกณฑซงถอวาไมมผลกระทบและยอมรบได

ดงนนประชาชนทมบานพกอาศยหรอสถานททำงานใกลกบสถานไฟฟา

จงมนใจไดวาจะไมมผลกระทบทจะกอใหเกดอนตรายใดๆจากสถานไฟฟาของ

การไฟฟานครหลวง

1000

800

200

150

100

50

0สต.วภาวด

สต. คอ สถานตนทาง สย. คอ สถานยอย

สต.แจงวฒนะ สต.ลาดพราว สย.คนนายาว สย.ครใน สย.ทรงสะอาด

คามาตรฐาน 1000 mG

สนาม

แมเห

ลก (m

G)