Goian, duela urte batzuk Arruan-Haundik zuen itxura. Behean, egungo itxurarekin, Kontxi Argaia eta Guillermo Elsenaar, etxeko nagusiak.ARRUAN-HAUNDI

BIZIMODU EKOLOGIKOA

Ingurumena›› Kontxi Argaia pasaitarrak baserriekologikoa du Lasturren. Ekologikoa da animalienjakiei, inguruneari eta energiari dagokienez.

NAGORE VEGA

Ekologikoa. Ezin zuen beste modubatekoa izan. Kontxi Argaia pasai-tarrak eta Guillermo Elsenaar her-beherearrak argi zuten hasieratik.

Herbehereetatik etorri zirenean,«gazte erreboltariak ziren, 60-70hamarkadetako gazteak». Siste-maren aurka borrokatzen zuten,eta gauzak beste modu batera egi-

tea erabaki zuten. Lasturren (De-ban) baserri bat hartu eta eraberri-tzeari ekin zioten. Hori duela 30urte izan zen. Ordutik, burujabeakdira, energiari eta jakiei dagokie-nez, «ingurugiroarekiko guztizkoerrespetuarekin».

Arruan-Haundi da bizi direnbaserriaren izena. Haranaren sa-konean harri artean da izenarenesanahia, eta ondare istorikotzat

(XVI. mendekoa da) izendatuadago eraikina. Arruan-Haundinzabor gehiena birziklatu egitendute, berrerabilgarriak direnakbaztertu egiten dituzte, energia es-kuratzeko haizea, eguzkia eta go-rotza erabiltzen dituzte .

Jarduera nagusia, bestetik, abel-tzantza ekologikoa da. Lehenbehiak zituzten, «baina zahartzengoaz eta pottokak ekarri ditugu;

zaldiek, bestalde, mendia garbi-garbi mantentzen laguntzen digu-te». Izan ere, Arruan-Haundi osoingurune lasaian kokatuta dago,mendi arteko haranean. Baserriakbere baitan lur eremu handia du.Ardiak ere badituzte esnea, gazta,jogurra, gurina eta bestelakoakegiteko baliatzen dute. Produk-tuak edonoren eskura jartzen di-tuzte salgai. Etiketarik gabe. Eros-leek badakite «bio» etiketarik izangabe ere, ekologikoak direla. Ho-rrekin guztiarekin batera; ogia; go-zokiak; intxaurrak; txakolina; sa-gardoa; barazkiak eta arrautzakere salgai dituzte.

Irabazitakoa berrinbertitu Bizimodu ekologikoa daramateArruan-Haundin. Bizimodu eko-logikoak, ordea, ez du esan nahi bi-zitzeko dirua behar ez dutenik.Esan bezala, eurek egindako pro-duktuak saltzen dituzte Argaiak

eta Elsenaarrek. Horrez gain, Ar-gaiak erizain bezala egiten du lan:«Hasieratik erabaki genuen Gui-llermo baserrian egongo zela uneoro, eta ni kanpoan hasi nintzen la-nean, familia sostengatzeko». Ne-kazalturismo bat ere badute base-rriaren ondoan. Sei pertsonentza-ko etxe txiki bat da, hiru gelabikoitz, sukaldea eta bainugela di-tuena. Alberge txiki bat ere badute,baita nekazal kanpina ere.

Irabazitako guztia, berriro,Arruan-Haundin inbertitzendute. Beti dago zerbait egiteko edohobetzeko: «Gure azken apustuabiodigestorea izan da, gorotza me-tano bihurtzen duen tresna». Betihobetzen saiatzen direla nabar-mendu dute, eta ekologiaren mun-duan dauden berriak etengabe ja-rraitzen dituztela. Orain errazago,Interneti esker.

«Baserrien krisiak»Krisia hainbeste aipatzen den ga-rai honetan, zutena baino krisihandiagoa ez omen dute nabaritu,Argaiaren esanetan. «Baserrienkrisiak» aipatzen ditu berak. Base-rriak aspalditik daude krisian, etaorain gainontzekoei tokatu omenzaie. Oraingoan ere ahulenek gal-duko dutela argi du, eta euren mo-dura sistemaren kontra borrokanjarraituko dutela dio. Subiranoakizaten jarraitu nahi dute, eurentzatbeharrezkoa lortuz, eta inori etaezeri kalterik egin gabe.

Sistemaren aurkaborrokatu eta gauzakbeste modu batera egitea erabaki zuten

Erosleek badakite, ‘bio’etiketa izan gabe ere,produktuak guztizekologikoak direla

4 PASAIA OARSOALDEKO HITZAOSTEGUNA, 2008KO URRIAREN 30A