Adviesrapport - · PDF fileIn dit adviesrapport doen wij aanbevelingen over ... stoornissen op pesten? Blz. 12 Onderzoeksvraag één ... Voor ons is het project geslaagd als onze

1

Adviesrapport Pesten op MKT Oostvoorne

2012

Tessa van Dun, Kim de Hoon, Pauline van den Heuvel,

Nikki Steensma en Farah Stegeman Horizon Jeugdzorg Annemarie Dekker

28-05-2012

2

Voorwoord

Voor u ligt het adviesrapport van ons afstudeerproject. Wij hebben in opdracht van Horizon

Jeugdzorg het pestgedrag op de behandelgroepen van MKT Oostvoorne onderzocht.

In dit adviesrapport doen wij aanbevelingen over het omgaan en voorkomen van pesten welke de

groepsleiding kan toepassen op de behandelgroepen.

Graag willen wij iedereen van MKT Oostvoorne bedanken voor het meewerken aan dit betreffende

onderzoek. Zo ook alle groepsleiding en gedragwetenschappers die mee hebben gewerkt aan

interviews en observaties. Een speciaal woord van dank gaat naar Annemarie Dekker, onze

opdrachtgever, voor het geven van sturing en feedback. Ook willen wij Tineke Spapens, onze

docentbegeleider, bedanken voor het geven van begeleiding en feedback.

Wij wensen u veel leesplezier bij het inzien van dit betreffende adviesrapport.

Tessa van Dun,

Kim de Hoon,

Pauline van den Heuvel,

Nikki Steensma en

Farah Stegeman

3

Inhoudsopgave

Voorwoord Blz. 2

Inleiding Blz. 5

1.Verkorte weergave van de resultaten van het onderzoek

1.1 Deelvraag n: Wat houdt pesten in op de behandelgroepen? Blz. 6

Onderzoeksvraag n: Wat is pesten? Blz. 6

Onderzoeksvraag twee: Wat is het verschil tussen plagen en pesten? Blz. 7

Onderzoeksvraag drie: Wat zijn de oorzaken en gevolgen van pesten? Blz. 7

Onderzoeksvraag vier: Wat zijn de verschillende rollen met betrekking

tot pesten en wat zijn de kenmerken hiervan? Blz. 8

Onderzoeksvraag vijf: Hoe zien wij pestgedrag terug op MKT

Oostvoorne Blz. 9

Onderzoeksvraag zes: Hoe ziet groepsleiding pestgedrag terug op

MKT Oostvoorne? Blz. 9

Onderzoeksvraag zeven: Hoe zien kinderen het pesten op MKT

Oostvoorne? Blz. 10

Conclusie Blz. 11

1.2 Deelvraag twee: Wat zijn de effecten van (gedrag)stoornissen op pesten? Blz. 12

Onderzoeksvraag n: Welke (gedrag)stoornissen komen er binnen

MKT Oostvoorne voor en wat houden deze in? Blz. 12

Onderzoeksvraag twee: Hoe zien wij de kenmerken van de

(gedrag)stoornissen terug op de groepen Blz. 13

Onderzoeksvraag drie: Hoe zijn op de behandelgroepen kenmerken

van (gedrag)stoornissen terug te zien in combinatie met pesten Blz. 14

Conclusie Blz. 15

1.3 Deelvraag drie: Hoe wordt er door de groepsleiding van MKT Oostvoorne

omgegaan met pestgedrag? Blz. 16

Onderzoeksvraag n: Welke kennis, vaardigheden en houding heeft

de groepsleiding van pesten? Blz. 16

Onderzoeksvraag twee: Welke initiatieven neemt de groepsleiding

nog meer om met pestgedrag om te gaan Blz. 17

Onderzoeksvraag drie: Wat is de ervaring met groepsleiding om op

deze manier met pestgedrag om te gaan Blz. 18

Conclusie Blz. 19

4

1.4 Deelvraag vier: Welke methodieken worden er nationaal gebruikt met

betrekking tot omgaan met pestgedrag? Blz. 20

Onderzoeksvraag n: Welke methodieken worden er in de didactiek

gebruikt wat betreft omgaan met pesten Blz. 20

Onderzoeksvraag twee: Welke methodieken worden er in de didactiek

gebruikt wat betreft het voorkomen van pesten Blz. 21

Onderzoeksvraag drie: Wat is bruikbaar uit methodieken van de

didactiek op behandelgroepen? Blz. 22

Onderzoeksvraag vier: Welke methodieken worden er op behandelgroepen

gebruikt wat betreft het voorkomen van pesten? Blz. 22

Onderzoeksvraag vijf: Welke methodieken worden er op de

behandelgroepen gebruikt wat betreft het voorkomen van pesten? Blz. 23

Conclusie Blz. 24

1.5 Algemene conclusie Blz. 25

2. Aanbevelingen Blz. 26

2.1 Aanbeveling n: Competentie vergroten van de groepsleiding Blz. 26

2.2 Aanbeveling twee: Methodieken Blz. 30

2.3 Aanbeveling drie: Omgaan met pestgedrag Blz. 34

2.4 Evaluatiemoment Blz. 42

Nawoord Blz. 43

3. Bijlagen Blz. 44

3.1 Sfeerthermometer Blz. 44

3.2 Activiteit Blz. 45

3.3 Stoplichtsysteem Blz. 46

3.4 5G schema Blz. 47

3.5 Stop denk doeschema Blz. 48

3.6 Boosplan Blz. 49

3.7 Drukplan Blz. 50

3.8 Informatiebrochure Blz. 51

3.9 Beoordelingsadvies opdrachtgever Blz. 59

4. Bibliografie Blz. 61

5

Inleiding

Gedurende 20 weken is er onderzoek gedaan naar pestgedrag dat wordt gezien bij de kinderen op

MKT Oostvoorne. Er is onderzoek gedaan naar: wat pesten inhoudt, wat de invloed van de

(gedrag)stoornissen is op pesten, wat de houding, vaardigheden en kennis van groepsleiding is

met betrekking tot pesten en welke methodes er nationaal gebruikt worden om met pesten om te

gaan of om pesten te voorkomen. In dit adviesrapport vindt u allereerst een verkorte weergave

waarin de resultaten van ons onderzoek worden weergegeven.

Naar aanleiding van de conclusies die uit dit onderzoek zijn gekomen, is dit adviesrapport tot stand

gekomen.

In dit adviesrapport worden er drie aanbevelingen gedaan, namelijk:

1. Aanbeveling n: Competenties vergroten van de groepsleiding;

2. Aanbeveling twee: Methodiek voor het voorkomen van pesten;

3. Aanbeveling drie: Methodiek voor het omgaan met pesten.

De aanbevelingen bevatten een toelichting hoe deze te gebruiken zijn.

Bij het schrijven van het adviesrapport hebben wij de volgende definitie van pesten gehanteerd:

Van pesten is sprake wanneer iemand herhaaldelijk of een lange tijd materile en/of relationele,

maar altijd psychische schade ondervindt door bewust handelen van een of meer personen

(Ruigrok, 2010). Wij hebben gekozen voor deze definitie omdat deze definitie de kern

overkoepelend weergeeft van wat pesten inhoudt.

Het adviesrapport is opgesteld naargelang de eisen van de opdrachtgever en voldoet hieraan.

Door dit adviesrapport heeft de groepsleiding de juiste handvatten om pestgedrag te voorkomen.

Ook staan er interventies beschreven die de groepsleiding kan gebruiken om met pestgedrag om te

gaan. Hierdoor voldoen we aan de eis van de opdrachtgever, namelijk: de groepsleiding weet hoe

ze pestgedrag kunnen voorkomen en hoe ze adequaat met eventuele escalaties om kunnen gaan.

Dit zorgt ervoor dat de groepsleiding op een proactieve manier kan handelen.

Voor ons is het project geslaagd als onze opdrachtgever en de groepsleiders de aanbevelingen

haalbaar en toepasbaar vinden.

De groepsleiding heeft zelf de mogelijkheid om de aanbevelingen aan te passen, om het zo

werkbaar mogelijk te maken op de groepen.

6

1. Verkorte weergave van de resultaten van het onderzoek

Inleiding

In deze verkorte weergave zijn alle deelvragen en onderzoeksvragen terug te vinden. Iedere

onderzoeksvraag is opgedeeld in een onderzoek en heeft vervolgens geleid tot een resultaat,

waardoor antwoord gegeven kan worden op de deelvragen. In het onderzoek staat beschreven wat

wij hebben onderzocht en op welke manier dit is gedaan. Het resultaat weergeeft onze bevindingen

die wij hebben gedaan na het verrichten van dit onderzoek. De uitwerking van de deelvragen

geven een antwoord op de doel- en vraagstelling.

Voor ons onderzoek hebben wij de volgende doelstelling opgesteld: Binnen een half jaar heeft de

groepsleiding van MKT Oostvoorne door middel van een adviesrapport kennis gekregen in het

pestgedrag van de kinderen wat op de groepen voorkomt. Hierdoor kan er op een proactieve

manier met het pestgedrag van de kinderen omgegaan worden, waardoor pestgedrag

teruggedrongen kan worden..

Afhankelijk van bovenstaande doelstelling hebben we volgende vraagstelling opgesteld voor het

onderzoek: Welke handvatten kunnen wij de groepsleiding (HBO, SPH opleiding), werkzaam op

het MKT Oostvoorne, voor kinderen en jeugdigen met zeer complexe gedragsproblemen,

aanbieden om op een proactieve manier om te gaan met pestgedrag?.

1.1 Deelvraag n: Wat houdt pesten in op de behandelgroepen?

Onderzoeksvraag n: Wat is pesten?

Onderzoek

Wij hebben onderzocht wat pesten inhoudt en hebben hiervoor literatuur gebruikt. Om tot een

goede definitie van pesten te kunnen komen hebben wij ervoor gekozen om meerdere bronnen te

gebruiken. We hebben meerdere definities bekeken die het begrip pesten duidelijk maakt. Het is

belangrijk om een eenduidige definitie van pesten te formuleren, zodat we allemaal dezelfde

definitie hanteren en weten wat pesten inhoudt. Daarnaast hebben we ook de groepsleiding

gevraagd wat zij verstaan onder pesten (zie onderzoeksvraag drie). Dit hebben we gedaan om het

begrip pesten zo concreet mogelijk duidelijk te hebben voor zowel de groepsleiding als voor ons.

Door middel van het literatuuronderzoek, zijn verschillende boeken naast elkaar gelegd e