หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ชายหาด · 2018-06-02 ·...

Preview:

Citation preview

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 2

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 3

ค าน า เอกสารประกอบการเรยนรายวชาเพมเตม วชาวทยาศาสตรสงแวดลอม รหสวชา ว21204 ชนมธยมศกษาปท 1 นจดท าขนตามโครงสรางหลกสตรสถานศกษาโรงเรยน บานสวน (จนอนสรณ) ฉบบปรบปรง พทธศกราช 2555 ประกอบดวย 3 หนวย การเรยนร ไดแก เลมท 1 หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด เลมท 2 หนวยการเรยนรท 2 สงมชวตและการด ารงชวตบรเวณชายหาด เลมท 3 หนวยการเรยนรท 3 ปญหาของระบบนเวศชายหาดและแนวทางแกไข เอกสารประกอบการเรยนทง 3 เลมน จดท าขนโดยมจดประสงคเพอสงเสรมความร ความเขาใจเกยวกบทรพยากรชายหาดและชายฝงทะเล รปแบบและการเกดขนของชายหาด ปจจยทมผลตอชายหาด ความส าคญและการใชประโยชนพนทชายหาด ระบบนเวศชายหาด ปญหาทเกดขนกบชายหาด การปองกนและแกไข มการจดกจกรรมทมงพฒนานกเรยน ใหสามารถคดและลงมอปฏบต แกปญหา ตอบขอสงสยและสามารถจดการขอมลทเกยวของ มทกษะทางสงคม มความรบผดชอบ เออเฟอเผอแผ รบฟงความคดเหนของผอน เรยนรการอยรวมกนในสงคมอยางมความสข ผจดท าหวงเปนอยางยงวาเอกสารประกอบการเรยนเลมนจะเปนประโยชนตอการเรยนการสอนและสามารถน าความรไปใชประโยชนในชวตประจ าวนได ขอขอบคณนางเพญศร โสดขนทด นางวราภรณ กศลมโนและนางวลลภา ปชประเสรฐ ครช านาญการพเศษโรงเรยนบานสวน (จนอนสรณ) นายชชาต หตะเจรญ ครช านาญการพเศษโรงเรยนชลราษฎรอ ารง รวมทง ดร.สพรรณ ยอดยงยง อาจารยประจ าสถาบนนวตกรรมการเรยนรมหาวทยาลยมหดล ดร.สมศร สงหลพ อาจารยโรงเรยนสาธต “พบลบ าเพญ” มหาวทยาลยบรพาและนายไพรตน สทธผล นกวชาการประมงช านาญการพเศษ ผอ านวยการสวนสงเสรมการอนรกษทรพยากรทางทะเลและชายฝง ผเชยวชาญทใหค าปรกษาแนะน าในการจดท าและตรวจสอบความถกตองสมบรณจนส าเรจลลวงดวยด ฉววรรณ งามวงศวาน

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 4

สารบญ

หนา

ค าแนะน าในการใชเอกสารประกอบการเรยน หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 2 กจกรรมท 1.1 ชายทะเลทฉนอยากไป 8 1.1 การเกดขนของชายหาด 9 1.2 รปแบบชายหาด 12 1.3 แนวตาง ๆ บนหาด 17 กจกรรมท 1.2 ทดสอบความรเรองชายหาดกนหนอย 19 1.4 ปจจยทมผลตอชายหาด (Beach Processes) 21 กจกรรมท 1.3 มอะไรบางทมผลตอชายหาด 35 1.5 ตะกอนชายหาด 38 กจกรรมท 1.4 มอะไรในทรายจากชายหาด 43 กจกรรมท 1.5 รจกตะกอนชายหาดหรอยง 45 1.6 ความส าคญและการใชประโยชนพนทชายหาดและชายฝงทะเล 47 กจกรรมท 1.6 ความส าคญและการใชประโยชนพนทชายหาด 57 และชายฝงทะเล ค าถามทายหนวยท 1 59 บรรณานกรม 63 ภาคผนวก 65

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 5

ค าอธบายรายวชาเพมเตม รายวชา วทยาศาสตรสงแวดลอม รหสวชา ว21204 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 2 เวลา 40 ชวโมง จ านวน 1.0 หนวยกต

ศกษาเกยวกบชายหาด ประเภท การเกดขนของชายหาด ความส าคญและการใชประโยชนพนทชายหาด ศกษาเกยวกบสงมชวตและการด ารงชวตบรเวณชายหาด การถายทอดพลงงานและปจจยทมผลตอระบบนเวศชายหาด ศกษาเกยวกบปญหาทเกดขนกบชายหาด การจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม การพฒนาทยงยน โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร กระบวนการสบเสาะหาความร การส ารวจตรวจสอบ การสบคนขอมล การสงเกต การวเคราะห การอภปราย การอธบายและสรป เพอใหเกดความร ความคด ความเขาใจ มความสามารถในการตดสนใจสอสารสงทเรยนร และน าความรไปใชในชวตประจ าวน มจตวทยาศาสตร จรยธรรม คณธรรมและคานยมทเหมาะสมตลอดจนมเจตคตทดตอวทยาศาสตร ผลการเรยนร 1. อธบายความหมาย ประเภท ลกษณะพนทและการเกดของชายหาดรวมทงปจจยทมผลตอ

ชายหาด 2. เขยนบรรยายความส าคญและการใชประโยชนจากพนทชายหาดและชายฝง 3. อธบายลกษณะของสงมชวตและการปรบตวของสงมชวตทอาศยบรเวณชายหาด 4. อธบายและเขยนแผนภาพแสดงการถายทอดพลงงานในระบบนเวศชายหาด 5. วเคราะหแหลงทมาและผลกระทบจากปญหาขยะทะเลทมตอสภาพแวดลอมและสงมชวตใน

ระบบนเวศชายหาด 6. สบคน แนวทาง กจกรรมหรอโครงการทเกยวของกบการแกไขปญหาขยะทะเลจากสอตาง

ๆ และน าเสนอไดอยางเหมาะสม 7. อธบายสาเหตและปจจยทเกยวของกบปญหาการกดเซาะชายฝงรวมทงผลกระทบทเกดขน

ตอชมชนและสงแวดลอม 8. อธบายและวเคราะห ขอด ขอจ ากดของรปแบบการแกไขปญหาการกดเซาะชายฝง

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 6

ค าแนะน าในการใชเอกสารประกอบการเรยน

เอกสารประกอบการเรยนเลมนใชประกอบการจดกจกรรมการเรยนรใหกบนกเรยน รายวชาเพมเตม วชาวทยาศาสตรสงแวดลอม รหสวชา ว21204 ชนมธยมศกษาปท 1 เพอใหนกเรยนมความรความเขาใจเกยวกบทรพยากรชายหาดและชายฝงทะเล ใหนกเรยนอานค าแนะน าและปฏบตตามขนตอน ดงน 1. ศกษาผลการเรยนร จดประสงคการเรยนรใหเขาใจ 2. ท าแบบทดสอบกอนเรยน 3. ศกษาเอกสารประกอบการเรยนตามล าดบดวยความตงใจ 4. ท าแบบฝกหดเพอทบทวนความรทไดรบจากการศกษาเอกสารประกอบการเรยน 5. ท าแบบทดสอบหลงเรยน โดยนกเรยนตองท าถกตองรอยละ 80 ขนไปถอวา ผานเกณฑและถาไดคะแนนนอยกวารอยละ 80 หรอนอยกวาแบบทดสอบกอนเรยนใหนกเรยนยอนกลบไปศกษาเนอหาในเอกสารประกอบการเรยนใหมอกครง 6. นกเรยนสามารถศกษาเอกสารประกอบการเรยนแบบออนไลนไดท www.wan1966.wordpress.com ในหมวดหมวทยาศาสตรสงแวดลอม ม.1

เขาสบทเรยนกนเลยจะ

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 7

หนวยการเรยนรท 1

ชายหาด

ทมา : คมอเรยนรขยะทะเล ชายฝงอาวไทยและทะเลอนดามน

ผลการเรยนร

1. อธบายความหมาย ประเภท ลกษณะพนท และการเกด

ของชายหาดรวมทงปจจยทมผลตอชายหาด

2. เขยนบรรยายความส าคญและการใชประโยชนจากพนท

ชายหาดและชายฝง

สวสดจะ...เดก ๆ พกบจะพาไป

เรยนร เรอง ชายหาดกน...

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 8

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด

ผลการเรยนร

9. อธบายความหมาย ประเภท ลกษณะพนท และการเกดของชายหาด รวมทงปจจยทมผลตอชายหาด

10. เขยนบรรยายความส าคญและการใชประโยชนจากพนทชายหาดและชายฝง จดประสงคการเรยนรประจ าหนวย

1. บอกความหมาย อธบายการเกดขนและจ าแนกประเภทของชายหาดได 2. บอกปจจยทมผลตอชายหาดได 3. อธบายลกษณะ และแหลงก าเนดของตะกอนบนชายหาดได 4. บอกความส าคญ การใชประโยชนและแนวทางการจดการพนทชายหาด

และชายฝงทะเลได

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 9

เนอหา 1.1 การเกดขนของชายหาด 1.2 รปแบบชายหาด 1.3 แนวตาง ๆ บนหาด 1.4 ปจจยทมผลตอชายหาด 1.5 ตะกอนชายหาด 1.6 ความส าคญและการใชประโยชนพนทชายหาดและชายฝงทะเล แนวคด ชายหาด หมายถง พนทระหวางขอบฝงกบแนวน าลงเตมท โดยทวไปเรยกพนท นวาฝงทะเลหรอชายทะเล หรอหมายถง ระบบนเวศชายฝงตงแตระดบน าลงต าสดจนถงระดบน าขนทละอองน าเคมสาดซดไปถง ชายหาดมกประกอบดวยตะกอนขนาดตาง ๆ ซงเกดจากการผพงสกกรอนตามธรรมชาตของหน ตะกอนดนจากแมน าทไหลลงทะเล หรอการผพงของปะการง เปลอกหอย ขนาดของตะกอนทตางชนดกนท าใหเกดชายหาด ทตางกน โดยแบงได 3 ประเภท คอ หาดทราย หาดหนหรอหาดกรวด และหาดโคลน ชายหาดมการเปลยนแปลงและเคลอนไหวตลอดเวลาโดยมปจจยตาง ๆ ทเกยวของ คอ น าขนน าลง คลน กระแสน า ซงปจจยเหลานจะเปนตวน าตะกอนเขาและออก จากชายหาดท าใหตะกอนมขนาดเลกลงและอาจท าใหเกดการกดเซาะชายฝงหรอท าใหเกด การทบถมท าใหเกดชายหาดเพมขน

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 10

หาดทรายและชายฝงทะเลเปนระบบนเวศทมคณคาและความส าคญ เปนแหลงทรพยากรธรรมชาตทมคณคาตอระบบนเวศ สงคมและเศรษฐกจ ปจจบนชายหาดทสวยงาม ถกน าไปใชเปนแหลงทองเทยวน ารายไดจ านวนมากเขาสชมชนและประเทศ ชายหาดยงมบทบาททส าคญดานอน ๆ อกมากมาย เชน เปนแหลงทอยอาศยของสงมชวต เปนพนฐานของสายใยอาหาร เปนแหลงอาศยและวางไขของสตวน าหายาก เปนแหลงอาศยของนกทะเล เปนแหลงอาหารและแหลงประมง รวมทงเปนแนวปองกนพาย ดงนนเมอมการใชประโยชนจากชายหาดและชายฝงทะเลมากขน จงตองมการบรหารจดการการใชพนท การอนรกษ ฟนฟบรเวณชายหาดและชายฝงทะเล ซงตองอาศยความรวมมอระหวางหนวยงานของรฐ และชมชน ตลอดจนนกทองเทยวเพอใหชายหาดและชายฝงทะเลมความสมบรณสวยงามตลอดไป

เดก ๆ รจกชายหาดแคไหน..

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 11

.....ชายหาดทดควรมทรายขาว

ดสะอาดตา...จรงไหม

.....หาดทรายเปนพนทคลาย

ทะเลทรายจงไมคอยมสตว

อาศยอย...เปนอยางนน

หรอเปลา

แลวชายหาดเหมอนกน

ทกหาดหรอไม..

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 12

คนทวไปมกคดอยางนน แตทจรงแลว...ไมใชสกหนอย เมอพดถงหาด คนมกคดถงแตหาดทรายขาวทอดยาวสะอาดตา

เหมาะแกการพกผอนในวนหยด แตความจรงหาดมหลายแบบ หาดทราย หาดโคลน หาดหน นบเปนหาดทดไดเทาเทยมกน

ทกวนน หาดทรายมคาแคเปนแคสถานททองเทยว หาดโคลนกลายเปนทเฉอะแฉะเปรอะเปอนไมมประโยชน คดแตวามไวเพอพฒนาเปนเขตอตสาหกรรม สวนแนวโขดหนชายฝงทะเล ดเหมอนเปนหนโสโครกทเกะกะและอนตราย

ในความเปนจรงทตามกมองไมเหน หาดแตละหาดมชวตชวามากกวานน แตถาเราสงเกตดด ๆ ไมวาจะเปนหาดทราย หาดหน หรอหาดโคลน ตางเปนบานและโรงอาหารของสงมชวตมากมายหลายชนด สตวใหญนอย กระทงพชทอาศยอยรมหาดตองสดยอดอดทนสตวบางตวอยในแนวน าขนน าลง น าขนตวกเปยกพอน าลดตวแหงแถมตองตากแดดไปทงวน หลายชนดททนเปยกทนตากแหงไมไหวกมกเลอกอาศยตรงน าทวมนาน สวนพชตองรบมอกบลมแรง ละอองเกลอ แดดจา มน าจดและแรธาตนอย เรยกวาพชทขนชายหาดตองเปนสดยอดนกปรบตวใหอยในสภาพแวดลอมรนแรง ..........ไมใชแคนน หาดยงมซากทถกคลนซดขนมาเกยเปนแนวยาวอาจเปนซากพช ซากสตว หรอขยะ ซงบอกรองรอยของหาดหรอทะเลแหงนนไดไมนอย

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 13

กจกรรมท 1.1 ชายทะเลทฉนอยากไป

ค าชแจง 1. ใหนกเรยนวาดภาพชายทะเลทนกเรยนอยากไป แลวระบายสใหสวยงาม

พรอมเขยนบรรยายสภาพชายทะเลนน 5 บรรทด ลงในสมดงาน 2. น าเสนอภาพวาด พรอมบอกเลาจนตนาการหนาชนเรยน

ค าบรรยาย.............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................

วาดภาพ

เดก ๆ ..เลาใหพกบฟงเกยวกบชายหาดทเคยไปบางส.....

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 14

ชายฝงทะเลของประเทศไทยมความยาวทงสน 2,667 กโลเมตร ครอบคลม 23 จงหวด แบงเปนชายฝงดานอาวไทย 1,653 กโลเมตร ครอบคลมพนท 17 จงหวดและชายฝงทะเลดานอนดามน 1,014 กโลเมตร ครอบคลมพนท 6 จงหวด เปนทรวมของทรพยากรธรรมชาตตาง ๆ ทเปนฐานในการพฒนาเศรษฐกจและสงคม มความส าคญตอระบบนเวศและสงแวดลอมนอกจากนยงเปนพนททมการใชประโยชนในกจกรรมตาง ๆ โดยเฉพาะอยางยงดานการเปนแหลงทองเทยวทางธรรมชาต ซงถอเปนแหลงรายไดทส าคญของประเทศ

การเกดขนของชายหาด

1. ความหมายของชายหาด

ชายหาด (Beach) หมายถง พนทระหวางขอบฝงกบแนวน าลงเตมท โดยทวไป

เรยกพนทนวา ฝงทะเลหรอชายทะเล ซงจะพบในแผนดนหรอหมเกาะ หรอ หมายถง ระบบนเวศชายฝงตงแตระดบน าลงต าสดจนถงระดบน าขนทละอองน าเคมสาดซด ไปถง ประกอบดวยพนผวทมเมดทรายขนาดตาง ๆ กน และในพนทแตละแหงจะม ความลาดชนไมเหมอนกน กระแสน าขนน าลงเปนปจจยหนงทท าใหความชนและอณหภมของชายหาดแตกตางกนและมผลตอการด ารงชวตของสงมชวตบรเวณชายหาด

เดก ๆ ...รไหมชายฝงทะเลของเรายาวเทาไร..

1.1

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 15

2. การเกดขนของชายหาด

ชายหาดนนเกดจากการผพงสกกรอนตามธรรมชาตของหน โดยเฉพาะหนทราย และหนแกรนต จนกลายเปนทรายและดนถกพดพาลงสทองทะเล จากนนตะกอนดนและทรายจะถกแยกจากกนโดยเกลยวคลนสวนทเปนดนจะตกตะกอนทบถมเปนโคลนตม อยบรเวณใกลปากแมน าและงอกเปนผนแผนดนตอไป สวนทเปนทรายซงหนกและทนทานตอการผกรอนกวากจมลงและสะสมเปนพนทรายใตทองทะเลโดยมบางสวนถกคลนพดพาเขาสฝงสะสมมากขนจนเกดเปนแนวหาดตามชายฝงทวไป

เมดทรายบนชายหาดจงเปนสวนทเหลอจากการผกรอนของหนนนเอง ซงมกประกอบดวย แรควอตซ ทมความแขงและทนทานตอการผกรอนสง หาดแตละแหงมสสนและขนาดของเมดทรายแตกตางกนออกไป บางหาดมเมดทรายเลกขาวละเอยด บางหาด มสขาวขนและละเอยดราวกบแปงเพราะมก าเนดมาจากซากปะการงทผพง

แลวตะกอนททบถมบนชายหาดมาจากไหนกนคะ...

เปนตะกอนทมมาแตเดม พบไดในบรเวณพนทนน หรอ ถกพดพามาโดยคลน ทบถมกนเปนชายหาดจะ

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 16

คลนจะเปนตวพดพาทส าคญ ถาไมมคลน ตะกอน ทรายละเอยดและโคลน จะมการทบถมอยบนชายหาดมากเกนไป ในบรเวณชายหาดทเปดไดรบแรงจากคลนมาก มกพบทรายแบบหยาบและเศษซากปะการงทแตกหกตามแนวชายหาด

นอกจากนระบบนเวศชายหาดยงสมพนธและเชอมโยงกบระบบนเวศปาชายเลน และแนวปะการงดวย เนองจากพนททเปนทรายและโคลนยงแผครอบคลมถงปาชายเลน และบรเวณแนวปะการงในเขตปะการงแนวราบ (reef flat) ซงเปนบรเวณน าตน จงท าใหเราสามารถพบสตวและพชบางชนดไดในแหลงทอยทงสามแบบน เชน บรเวณเศษซากปะการง ใกลแนวปะการงจะพบสตวไมมกระดกสนหลงชนดเดยวกบบรเวณทรายละเอยดในหาดทรายหญาทะเลจะพบบรเวณตะกอนขนาดกลางถงละเอยด รากหญาทะเลจะท าหนาทยดตะกอนไวและไมสามารถเตบโตไดถาตองอยเหนอน าทะเลเปนเวลานาน จงมกพบแนวหญาทะเลบรเวณตอนลางของชายหาด

เดก ๆ รแลวใชไหม วาชายหาด ทเราไปเลนน าทะเล กอกองทรายนนเกดขนมาไดอยางไร

แลวชายหาด มกแบบ อะไรบาง.....ตามครไปศกษากนไดเลยจะ

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 17

รปแบบชายหาด ชายหาดทวไปจะพบขนาดของเมดทรายทแตกตางกน บรเวณสวนบนของหาด

จะประกอบดวยทรายหยาบ ขณะทบรเวณสวนลางของหาดจะพบทรายละเอยดหรอโคลน รปแบบดงกลาวมกพบบรเวณหาดทอยดานหลงของแนวปะการง ซงจะเปนแนวก าบงใหกบชายฝงทอยดานหลงคลนขนาดใหญจะซดเขาสแนวปะการงและแตกตวลงเปนคลนเลก ๆ เมอคลนพดเขาชายฝงกจะเปนตวแยกตะกอน ตะกอนและเมดทรายขนาดใหญ จะถกพดขนสดานบนของหาด สวนทมขนาดเลกกจะถกพดลงมาดานลางของหาดบรเวณแนวน าลงต าสด ขนาดของตะกอนทตางชนดกนท าใหเกดชายหาดทตางกนโดยแบงออกได 3 ประเภท ตามชนดของตะกอน ดงน

1. หาดทราย (Sand Beach)

เปนหาดทมเมดทรายละเอยดซงวตถตนก าเนดของทรายไดมาจากหนแกรนต หรอหนทราย ขนาดและสของทรายจะแตกตางกนตามโครงสรางของหนตนก าเนดและวธ การสลายตวซงโดยมากเปนสขาวเมดเลกละเอยดเมดทรายบนชายหาดจงเปนสวนทเหลอจากการผกรอนของหนนนเอง ซงมกประกอบดวยแรควอตซ (Quartz) ทมความแขง และทนทานตอการผกรอนสง

หาดทรายแตละแหงมสสนและขนาดของเมดทรายแตกตางกนออกไป บางหาด มเมดทรายเลก ขาว ละเอยด เชน หาดทรายแกวบนเกาะเสมด จ.ระยอง อยางไรกตาม มหาดทรายอกประเภทหนงซงมตนก าเนดจากซากปะการงทผพงแลว โดยมากจะมสขาวขนและมขนาดเลกละเอยดมาก เชน ทหมเกาะสรนทร หมเกาะสมลน ทางภาคใตฝงทะเล อนดามนและหาดทรายทพนทรายเปนเมดทรายปนปะการง เชน หาดทรายแกว ต.บางเสร อ.สตหบ จ.ชลบร

1.2

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 18

ภาพท 1 - 1 หาดทรายแกว เกาะเสมด จ.ระยอง ทมา : http://goo.gl/ACBwuS

ภาพท 1-3 หาดทราย หมเกาะสรนทร จ.พงงา

ภาพท 1 - 2 หาดทราย หมเกาะสรนทร จ.พงงา ทมา : http://goo.gl/11FQJN

มาดตวอยาง หาดทรายกนดกวา

บทความ เรอง ชายหาดหลากส http://wan1966.wordpress.com/ และชายหาด 9 สในแตละมมของโลกhttp://www.myfirstbrain.com/main_view.aspx?ID=74556

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 19

2. หาดหนหรอหาดกรวด (Shingle Beach)

เปนหาดทประกอบดวยหนหรอกรวดขนาดใหญทบถมกนเมอถกคลนซดท าใหเกดการขดสกนจนแบนเรยบ บาง กลมมน เชน หาดทเกาะหนงาม อทยานแหงชาตตะรเตา จงหวดสตล หาดหนบรเวณหนาสถานวจยวทยาศาสตรทางทะเลและศนยฝกนสต เกาะสชง จ.ชลบร

ภาพท 1 - 3 หาดหนบรเวณหนาสถานวจยวทยาศาสตรทางทะเลและศนยฝกนสต เกาะสชง จ.ชลบร

ทมา : http://wwเw.arri.chula.ac.th/Cholatassathan_Z04.htm

ภาพท 1 - 4 หาดหนงาม (เกาะตะรเตา) จงหวดสตล ทมา : http://www.dmcr.go.th/marinecenter/beach_satoon.php

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 20

3. หาดโคลน (Mud Flat)

ภาพท 1 - 5 หาดไรเล ดานตะวนออก จ.กระบ ทมา : http://www.oknation.net/blog/print.php?id=400805

มกพบอยใกลกบบรเวณแมน าสายใหญ เมอตะกอนดน จากแผนดนถกน ากดเซาะละลายไปตามล าคลองหรอแมน าไหลลง สทะเลแลวตกตะกอนลง ณ บรเวณปากแมน า เกดเปนลานโคลนหรอเลนขน เวลาน าทะเลขนจะถกทวมจนมดลานท าใหดนบรเวณน มลกษณะเปนเลนดวย โดยมากมความลาดชนนอยมาก เมอน าลง จะปรากฏขนเปนลานกวางแตอาจมแองทน าขงอยบางเลกนอย และดวยความสมบรณของธาตอาหารในตะกอนดนทมการทบถมกน และระดบน าทะเลหรอน ากรอยทพอเหมาะ หาดโคลนจะมพรรณไมราบลมปาชายเลนขนตามธรรมชาต ในบางแหงทหาดโคลน มเมดทรายปนอยดวยและเปนหาดทมความลกนอยจะพบวามหญาทะเลขนอยเปนลานกวาง

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 21

ภาพท 1 - 6 อาวพนงตก จ.ชมพร ทมา : http://goo.gl/dN3SM3

ภาพท 1 - 7 หาดรสะมแล จ.ปตตาน ทมา : http://goo.gl/XQ6mHL

หาดโคลนกสวยไปอกแบบจะ

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 22

แนวน าขนสงสด แนวน าลงต าสด

แนวน าขนน าลง

แนวซากเกยหาด

แนวเหนอน าขนสงสด

แนวตาง ๆ บนหาด

(Beach Zonation)

ภาพท 1 - 8 แนวตาง ๆ บนหาด ทมา : ชายหาดบางแสน ชลบร ถายเมอวนท 26 มนาคม 2558

ชายหาด มลกษณะของพนททแตกตางกน โดยม ปจจยหลกทเปนตวก าหนดรปแบบของชายหาด คอน าขนน าลง แนวของน าขนน าลงจะเปนตวแบงความแตกตางของลกษณะพนทซงจะแบงเปน แนวเหนอระดบน าขนสงสด แนวระหวางน าขนและน าลง และแนวต ากวาระดบน าลงต าสด สงมชวตทอาศยในบรเวณตาง ๆ ของชายหาดกจะมความแตกตางกน เชน สตวทตองอาศยในบรเวณเขตระหวางน าขนและน าลง ตองปรบตวใหสามารถทนทานความรอนจากแสงอาทตยได ในชวงเวลาทน าลง พวกทอยเหนอเขตน าขนสงสดกตองสามารถเคลอนทไดเพอหลบแสงอาทตย หรอขดรเพอหนจากผลา

1.3

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 23

1. แนวเหนอระดบน าขนสงสด

2. แนวน าขนและน าลง

3. แนวต ากวาระดบน าลงต าสด

เปนพนททอยเหนอจากระดบน า เมอน าขนสงสด อยทางดานในตอเนองกบแผนดน บรเวณนจะไดรบผลกระทบจากไอเคมของทะเล แตจะไมมชวงทจมใตน า

เปนบรเวณทอยระหวางชวงน าขนสงสดและน าลงต าสด เมอน าลงบรเวณนจะเปดสอากาศ เมอน าขนจะจมอยใตน า บรเวณนจงเปนบรเวณทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา สงมชวตทอาศยบรเวณนจงตองมการปรบตวอยางมาก เชน การฝงตวใตพนทรายหรอสรางทอ มเปลอกแขงเพอปองกนการเสยดสจากทรายทเกดจากการทคลนซดเขาออกจากฝง และในชวงทน าลดรางกายจะแหงจงตองมเหงอกทมความชมชนตลอดเวลาทงนเกดจากอณหภม ทเพมสงขนจากแสงแดดทสองในชวงเวลากลางวน

เปนพนททอยนอกสดของแนวชายหาด และในชวงทน าลงต าสดสวนนจะจมอยใตระดบน า หรออาจจะโผล พนน าไดบางบางสวน ตะกอนสวนมากเปนทรายละเอยดปนดนเหนยว หรอดนเหนยวปนทรายแปง เนองจากไดรบอทธพลของคลนจากทะเลดานนอกในการสะสมตว

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 24

กจกรรมท 1.2 ทดสอบความรเรองชายหาดกนหนอย..

ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปนใหไดใจความสมบรณลงในสมดงานของนกเรยน 1. ชายหาด หมายถงบรเวณใด .......................................................................................................................................................... 2. กระบวนการใดบางทเกยวของกบการเกดขนของชายหาด .......................................................................................................................................................... 3. เมอจ าแนกชายหาดตามชนดของตะกอน สามารถแบงชายหาดออกไดเปนกประเภท อะไรบาง .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... 4. หาดประเภทใดทเกดจากการผกรอนของหนแกรนต หรอหนทราย .......................................................................................................................................................... 5. บรเวณใกลปากแมน าสายใหญ มกพบชายหาดประเภทใด .......................................................................................................................................................... 6. บรเวณใดของชายหาดทไดรบผลกระทบจากไอเคมแตไมมสวนใดจมน า .......................................................................................................................................................... 7. บรเวณใดของชายหาดทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา เพราะเหตใด .......................................................................................................................................................... 8. บรเวณใดของชายหาดทสวนใหญจะจมอยใตน าเกอบตลอดเวลา ..........................................................................................................................................................

ขอใดทเดก ๆ ท าไมได ใหกลบไปทบทวนเนอหาอกครงจะ

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 25

จากการศกษาเกยวกบชายหาด เดก ๆ ไดเรยนรอะไรบาง........สรปใหฟงหนอยจะ

ชายหาด หมายถง พนทระหวางขอบฝงกบแนวน าลงเตมท

ชายหาด เกดจากการผพงสกกรอนตามธรรมชาตของหน โดยเฉพาะหนทราย และหนแกรนต จนกลายเปนทรายและดน ถกพดพาลงสทองทะเล

ชายหาดแบงออกได 3 ประเภท ตามชนดของตะกอน ดงน หาดทราย หาดหนหรอหาดกรวดและหาดโคลน

ชายหาด แบงพนทออกเปนแนวตาง ๆ ดงน แนวเหนอระดบน าขนสงสด แนวน าขนน าลง และแนวต ากวาระดบน าลงต าสด

บรเวณแนวน าขนน าลงนนสงมชวตตองปรบตวมากกวาบรเวณอนจงจะสามารถอยรอดได

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 26

ปจจยทมผลตอชายหาด

(Beach Processes)

1. น าขนน าลง (Tides)

เดก ๆ หลายคนคงชอบไปพกผอนหยอนใจ ทชายหาด แตรไหมยงมสงมชวตอกไมนอยทใชชวตอยใกลและพงพาชายหาด แลวชายหาดทเราคนเคยมอะไรมาเกยวของบาง...

เปนการเปลยนแปลงของระดบของผวน าทะเลในแนวตง เกดจากแรงดงดดของดวงจนทรและดวงอาทตยทมตอโลกและเปลยนแปลงทก ๆ วน แตกตางกนไปตามลกษณะของภมประเทศ การขนลงของน านนจะมความแตกตางกนในแตละพนท

แบงไดเปน - น าเดยว น าขน 1 ครง และน าลง 1 ครงตอวน - น าค น าขน 2 ครง และน าลง 2 ครงตอวน - ระดบของน าขนลงในแตวนนนจะไมเทากน

1.4

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 27

น าเกด - น าตาย เปนสภาวะอยางหนงของน าขนน าลงในบรเวณรมทะเล หรอบรเวณทไดรบผลกระทบจากน าทะเล

น าเกด (spring tide) หมายถง น าขนในระดบสงมากและลงต ามากในชวงวน เนองจากดวงจนทรและดวงอาทตยโคจรมาอยในแนวเดยวกบโลก จงมอทธพลในการดงดด น าทะเลใหมระดบแตกตางกนมากดงกลาว ในแตละเดอน มน าเกด 2 ชวง คอ ชวงวน เดอนเพญตงแตวนขน 13 ค าถงวนแรม 2 ค า และชวงวนเดอนดบตงแตวนแรม 13 ค า ถงวนขน 2 ค า

น าตาย (neap tide) หมายถง น าขนนอยและลงนอยบางครงจะสงเกตไมคอยไดวาเปนน าขนหรอน าลง ทงนเนองจาก ดวงจนทร โลก และดวงอาทตย โคจรมาอยในแนวตงฉากซงกนและกนในแตละเดอนมน าตาย 2 ชวง คอ ชวงกงปกษแรกระหวาง ขน 5 - 9 ค า และชวงกงปกษหลงระหวางแรม 5 - 9 ค า

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 28

ภาพท 1 - 9 แสดงชวงน าเกด - น าตาย ทมา : http://goo.gl/Pta2U3

ชายหาด เปนบรเวณทน าทะเลและแผนดนมาพบกน จงไดรบอทธพลจากน าขน

น าลงอยางมาก ในชวงทน าลงสตวทอาศยอยบรเวณดานบนของหาดเหนอระดบน าจะตองไดรบแสงอาทตยเปนเวลานานอาจท าใหรางกายตองสญเสยน าได สวนพวกทอยดานลาง ต ากวาระดบน าลงกจะยงคงจมอยใตน า แตถาเปนชวงน าเกดมความแตกตางของ ระดบน ามาก เวลาทน าลงต าสดกลมสตวทอาศยดานลางในเขตน าขนน าลงกอาจตองไดรบแสงอาทตยและรางกายสญเสยน าไดเชนกน

น าลง

น าขน น าขน

น าลง

ดวงจนทร โลก

ดวงอาทตย

รปแสดงการเกดน าเกด น าขนมากและลงมาก

ดวงจนทร น าขน

น าขน

น าลง น าลง โลก

ดวงอาทตย

รปแสดงการเกดน าตาย น าขนนอยและลงนอย

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 29

เดกๆรจก สนาม หรอไม

...

2. คลน (Wave)

เมอเวลาไปทะเลจะสงเกตไดวามคลนซดเขาหาฝงตลอดเวลา คลนเกดจากลม แผนดนไหว ภเขาไฟระเบด และจากการทลมพดมากระทบกบผวน า จะท าใหผวน านนสงขนคลายสนเขา ความสงของคลนท าใหเราทราบถงความแรงของลม เมอคลนเคลอนตวออกจากแหลงก าเนดจะมขนาดใหญขนเนองจากมนรวมเอาคลนขนาดเลก ๆ เขาไปไวดวยเมอคลนเคลอนทเขากระทบฝงจะกระทบกบพนกอนท าใหคลนมความสงมากขนแนวดานหนาของคลนจะโคงขนานไปกบชายฝง เรยกวาการหกเหของคลน เมอใกลฝงมากขนแรงเสยดทานของพนทะเลจะมมากขน ท าใหผวหนาของคลนแตก เรยกวา “คลนหวแตก” (Breaker) เราจะสงเกตเหนไดเมอคลนเคลอนทเขามากระทบฝงน าจะแตกซาเปนฟองกลายเปนฟองคลนบนหาด

“สนาม” (Tsunami) ใชเรยกคลนทเกดจากแผนดนไหวหรอภเขาไฟระเบด มความยาวของคลนประมาณ 100 - 200 กโลเมตร แตมความสงเพยง 0.3 - 0.6 เมตร เมอเกดคลนชนดนผทอยบนเรอหรอชาวประมงจะไมสามารถสงเกตเหนได ประกอบกบระยะเวลาในการเกดคลนจะสนมาก คอ ประมาณ 10 – 30 วนาทเทานน แตคลนชนดนจะมความเรวในการเคลอนทสงถง 500 - 800 กโลเมตร ตอชวโมง ดงนนเมอคลนสนามเคลอนทเขาหาฝงจะท าใหระดบน าทะเลชายฝงสงกวาสภาพปกต 15 - 30 เมตร จงสงผลใหเกดน าทวมชายฝงทะเลอยางรนแรง กอใหเกดความเสยหายตอชวตและทรพยสนเปนอนมาก

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 30

ภาพท 1 - 10 สวนประกอบของคลน ทมา : http://goo.gl/ZBiRFW

เมอคลนเขาใกลชายฝง ความเรวจะเพมมากขน และแตกออกเปนคลนเลก ๆ เกดซ า ๆ กนจนกวาคลน จะเขาถงชายหาด เวลาทคลนซดเขาหาฝงกจะพาทราย จากทองทะเลเขามาดวยท าใหเกดทบถมกนจนเปนชายหาด หรอบางครงกอาจท าใหเกดการกดเซาะพงทลายของชายฝงไดเชนกน

คณลงจะ...แลวคลนมสวนประกอบอะไรบาง..ถงมแรงมหาศาล...

คลนประกอบดวย ยอดคลน (crest) ทองคลน (trough) และ ความสงของคลน (height) ซงจะวดไดจากทองคลนไปจนถงยอดคลนในแนวดง และความยาวคลน (amplitude) จะวดจากยอดคลนลกหนงถงยอดคลนอกลกหนง ทตอเนองกน หรอจากทองคลนลกหนงถงทองคลนอกลกหนงทอยตอเนองกน

ดภาพประกอบดวยจะ

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 31

คลนหวแตก (Breaker) โดยทวไปแบงออกเปน 3 ชนด ดงน

1) Plunging Breaker เปนคลนทมการปลอยพลงงานอยางรวดเรวและรนแรง เดนทางดวยความเรวสง คลนจะมวนตวไปขางหนาและแตกออกอยางรวดเรว มกเกดบรเวณชายฝงทมความลาดชนมาก น าจะคลมอากาศไวท าใหมการใชพลงงานอยางรวดเรวและมเสยงดงเกดขน

ภาพท 1 - 11 การแตกของคลนแบบ Plunging Breaker ทมา : http://goo.gl/DfahOZ

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 32

2) Spilling Breaker คลนจะแตกโดยยอดคลนโคงไปขางหนา ปลายยอดแตก เปนฟองขาวทางดานหนาและคลนจะเวาทงสองขางเรยกวา cycloid คลนแบบนจะมความชนมากกวา 0.01 โดยเฉพาะเมอมลมพดเขาสฝงในชายหาดทมความลาดเอยงนอย

ภาพท 1 - 12 การแตกของคลนแบบ Spilling Breaker ทมา : http://goo.gl/rWMlcu

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 33

3) Surging Breaker เกดกบชายฝงทมลกษณะแหง (มบางบรเวณทน าซดไมถง) และมความชนทมการเปลยนแปลงความชนจากบรเวณทมความชนสงมายง ความชนนอยคลนจะถอยหลงกลบและกระแทกกบคลนลกหลงทไลมา

ภาพท 1 - 13 การแตกของคลนแบบ Surging Breaker ทมา : http://goo.gl/rWMlcu

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 34

3. กระแสน า (Current)

เกดจากการไหลของน าอยางตอเนอง อาจมสาเหตมาจากการกระท าของลมทพด ผานผวน า ท าใหน าเคลอนทตามกระแสลมได กระแสน าทเกดขนเมอคลนซดเขากระทบฝง น าทะเลถกผลกดนขนมาและไหลกลบลงไปตามขอบหรอแนวชายฝง เรยกวา กระแสน าชายฝง (Longshore Currents) กระแสน าทมลกษณะพเศษอกแบบหนงเปนกระแสน าทเกดจากคลนขนาดใหญซดกระทบชายหาดและสลายตวลงไหลเปนทางแคบ ๆ ลงสทะเล เรยกวา กระแสน าจากคลนซดหาด (Rip Current) ซงจะมความเรวและแรง เปนอนตรายมาก

ภาพท 1 - 14 การปกธงแดงเตอนนกทองเทยวตลอดแนวชายหาด ทมา : http://goo.gl/7mbmXK

มคนตายเพราะความไมรจก Rip Current โดยปกตแลว ทางเจาหนาทจะปกธงแดงใหเลนน าในเขตอยแลว แตอาจจะมบางคน ไมเขาใจ

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 35

การเกดกระแสน ารปเหดนจะมองเหนไดจากในทสงเปนล ากวางประมาณ 5 - 10 เมตร มความเรวประมาณ 8 กโลเมตร/ชวโมง โดยขนอยกบความสงของคลน รปรางและความลาดชนของฝงทะเล รวมทงขนาดของตะกอนและสงกดขวาง เชน โขดหนรอดกตะกอน โดยจะเกดขนบรเวณไมไกลจากรมฝง ท าใหผทลงเลนน าใกลฝงตกใจเนองจาก เมอเขาไปในบรเวณล าของกระแสน ารปเหดจะถกกระแสน าพาออกไปไกลจากฝงสน าลกอยางรวดเรวผทวายน าไมแขงจะจมน าเสยชวตได

เราสามารถทราบวาเกดกระแสน ารปเหดขนไดอยางไรนน ใหสงเกตสของน าทะเล

เพราะมนเปนกระแสน าทพาเอาตะกอนออกไปนอกชายฝง บรเวณกระแสน าจงมความขนแตกตางไปจากน าทะเลทว ๆ ไป มการไหลวนปนปวนเพราะความแรงและมลกษณะคลายรปดอกเหดโดยมล าตนยนจากชายฝงสวนทเปนหมวกเหดยนไปในทะเลลก ขนาดยงใหญและยงไกลกยงแรงมาก เมอใดกตามทกระแสน าไหลเขาสฝงแลวถกกดขวางจากสงตาง ๆ เชน โขดหน หรอสนทรายไมใหไหลกลบสทองทะเลไดสะดวก เมอมชองวางกระแสน ากสามารถไหลกลบได ยงเปนรองแคบ ๆ น ากยงจะไหลแรง ถาชองกวางน าจะไหลชาและกระจายออกไป ซงความเรวและความแรงขนอยกบรปราง ความสงของคลนและความลาดชนของชายหาด บางทไมถงกบตงฉากเสยทเดยว

ค าวา รบ เคอรเรนท (Rip Current) ถาแปลเปนภาษาไทยตรงตวกคอ “กระแสน ารปเหด” ซงมคนเขาใจผดวาคอทะเลดด ความจรงแลวไมใช เนองจากทะเลดด จะดดสงตาง ๆ จากผวน าลงไปใตน าแตกระแสน ารปเหดนจะเกดขนบนผวน าและใกลชายฝงมรปรางคลายดอกเหด จงเรยกกนวา Rip Current หรอกระแสน ารปเหด

รหรอไม

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 36

ในประเทศไทยบรเวณทเกดการจมน าตายจากกระแสน าน เปนประจ า ไดแก หาดสรนทร จงหวดภเกต เนองจากหาดลาดชนมากถาเปรยบเทยบกบหาดแมร าพงแลวพบวาหาดแมร าพงยงชนนอยกวามาก

ภาพท 1 - 15 การเกดกระแสน ารปเหด ทมา : http://campus.sanook.com/u_life/knowledge_05169.php

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 37

ภาพท 1 - 16 การเกดกระแสน าจากคลนซดหาด (Rip Current) ทมา : http://www.roomholidays.com/travel/newsdetail.php?hnewsid=355

ภาพท 1 - 17 การเกดกระแสน าจากคลนซดหาด (Rip Current) ทมา : http://goo.gl/YY30je

ก. เมอน าพดเขาหาฝง

ข. เมอน าไหลกลบ แนวลกศรสเหลองจะเกดแรงดด

การเกดกระแสน าจากคลนซดหาด (Rip Current)

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 38

ภาพท 1 - 18 แสดงใหเหนวามทะเลอยสวนหนงทจะดดสมวงออกไปจากฝง และนนคอบรเวณทขางใตก าลงมคลนใตน า

ทมา : http://goo.gl/4CQplb

สงทสงเกตไดจากบนผวน ากคอ ตรงทะเลสวนนนจะไมมฟองคลนขาว ๆเหมอนสวนขาง ๆ จะเปนทะเลสวนทน านงคลนเบากวาสวนอน ซงหากเรา ไมมความรเรองคลนใตน าแลว เราอาจจะโผเขาหาทะเลสวนนเพราะคลน เบากวาสวนอน ซงจะเปนภยเงยบทเราไมรตวเลย

บทความ เรอง คลนใตน า ( RIP Current ) ภยใกลตวทอยากใหอาน เขาถงไดจาก http:// http://goo.gl/geKXCF คลปวดทศนการเกด RIP Current เขาถงไดจาก http://goo.gl/6tpQqj

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 39

ภาพท 1 - 19 การเอาตวรอดจาก Rip Current

ทมา : http://goo.gl/FjCOJW

1. ถาน าพดออกฝง อยาตกใจ อยาตนตระหนกและอยาพยายามวายสวนกระแสน า เพราะทตายกนสวนใหญ เนองจากตกใจจนพยายามตะกายวายทวนกระแสน าเพอกลบฝง

2. ใหลอยตวปลอยใหน าพดเราออกไป อยาวายทวนกระแสน ามาเขาฝง 3. เมอพนสวนคลนใตน าแลว จะเรมรสกวาไมมแรงดดออกไปในทะเลแลว ใหวาย

เปนแนวขนานกบฝง 4. ถาไมรวาจะวายไปซายหรอขวาด กใหวายออกดานขางไปหาฟองคลนขาว ๆ

เพราะต าแหนงทมฟองคลนขาว ๆ คอต าแหนงทน าเรมตน และเปนบรเวณทน าก าลงถกพดเขาฝง

5. เมอรสกไดวาพนแนวคลนใตน าแลว กใหวายกลบเขาฝงแลวคลนจะชวยดนเราเขาฝงเอง

วายออกดานขาง วายออกดานขาง

การปฏบตตวเมอเจอคลนใตน า (Rip Current)

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 40

ขอควรระวง คอ หากพาเดกไปเลนน าทะเลหรอใครทวายน าไมเปนหรอไมแขง

เพอความปลอดภยใหใสชชพไวกอนจะดกวา และขอควรระวงอกอยางคอ หาดบางทแมจะตนมากแบบน าแคเขา กมคลนใตน าทสามารถดงเราลงทะเลไปไดเชนกน

กจกรรมท 1.3 มอะไรบางทมผลตอชายหาด

ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปนใหไดใจความสมบรณลงในสมดงานของนกเรยน (ขอละ 1 คะแนน) 1. ปจจยทมผลตอชายหาด คอ ..........................................................................................................

............................................................................................................................................................ 2. น าเกด หมายถง ............................................................................................................................. .............................................................................................................................................................. 3. น าตาย หมายถง ............................................................................................................................ ............................................................................................................................................................. 4. คลน ประกอบดวย ....................................................................................................................... ............................................................................................................................................................. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 41

5. ความยาวคลน จะวดจาก .............................................................................................................. .......................................................................................................................................................... 6. กระแสน าชายฝง เกดจาก............................................................................................................... ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 7. กระแสน าทมอนตรายมาก คอ...................................................................................................... 8. วธการเอาตวรอดเมอเจอกระแสน าทอนตราย คอ ................................................................... …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 42

จากการศกษาเกยวกบปจจยทมผลตอชายหาด เดก ๆ ไดเรยนรอะไรบาง........สรปใหฟงหนอยจะ

ปจจยแรกทมผลคอ น าขนน าลง ซงเกดจากอทธพล

ของดวงจนทรและดวงอาทตยทมตอน าทะเล โดยถาดวงจนทรและดวงอาทตยโคจรมาอยแนวเดยวกบโลกจะท าใหน าขนมากและลงมากเรยกวาน าเกด แตถาดวงจนทร โลก ดวงอาทตย โคจรมาอยในแนวตงฉากซงกนและกนน าจะขนนอยและลงนอยเรยกวาน าตาย

ปจจยทสอง คอ คลน ซงเกดจากกระแสลมพดกระทบผวน า หรอบางครงเกดจากแผนดนไหว ภเขาไฟระเบด คลนประกอบดวย ยอดคลน ทองคลน ความสงของคลนและความยาวคลน สวนคลน ทท าใหเกดความเสยหายมาก คอ คลนสนาม ซงเกดจากแผนดนไหวหรอภเขาไฟระเบด

ปจจยทสาม คอ กระแสน า เกดจากการไหลของกระแสน าอยางตอเนอง กระแสน าทเกดขนเมอคลนซดเขากระทบฝงน าทะเลถกผลกดนขนมาและไหลกลบ ลงไปตามแนวชายฝง เรยกวา กระแสน าชายฝง สวนกระแสน าทมอนตราย เรยกวา กระแสน าจากคลนซดหาด (Rip Current) เกดจากคลนขนาดใหญซดกระทบชายหาดและสลายตวลงไหลเปนทางแคบ ๆ ลงสทะเล

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 43

ตะกอนชายหาด

ตะกอน เกดจากการกรอนตวของหน ชนดของตะกอนขนกบลกษณะของหน ทสลายตวมา โดยทมาของหนอาจมาจากการระเบดของภเขาไฟ การเปลยนแปลงสภาพจากความรอน การทบถมของตะกอน เมอเวลาผานไปหนจะมการผกรอน สลายตว กลายเปนตะกอนเคลอนทเขาสชายฝงโดยกระแสน า ตะกอนจะประกอบดวยแรตาง ๆ มากมายขนอยกบสวนประกอบของหน

- หนแกรนต จะประกอบดวยแรควอตซ - หนบะซอลต เปนหนภเขาไฟสด า พบมากบรเวณเกาะ ตะกอนจากหนบะซอลตน

จะท าใหชายหาดมสเทา - แคลเซยมคารบอเนตจะเปนแรหลกทพบในตะกอนบรเวณชายหาด ซงเกดจากพชทะเลบางชนดและกระดกของสตว หรอเรยกวาตะกอนชวภาพ ซงเกดจากสงมชวต

ทมาของแคลเซยมคารบอเนตในตะกอน ไดแก ซากปะการง เปลอกหอย เปลอกป

....ตะกอนทรายททบถมเปน

ชายหาดมาจากไหน...ใครรบาง..

ถาอยากร..ตามพกบมาจะ

...

1.5

.

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 44

บรเวณแนวปะการงแบบ Atolls ซงเปนแนวปะการงทอยในทะเลลกไกลจากชายฝงมาก เกดอยบนเกาะภเขาไฟใตน ากลางมหาสมทร มลกษณะคลายวงแหวน ลอมรอบดวยทะเลสาบน าเคมอยภายใน แนวปะการงประเภทนจะมหาดทรายเกดจากการสลายตวของโครงสรางหนปนของปะการง ดงนนตะกอนจะเกดจากแคลเซยมคารบอเนตเทานน ซงสวนใหญมาจากซากของปะการง ท าใหชายหาดบรเวณนจะมสขาว สวางมาก

คลนทซดเขาหาชายหาด จะเปนตวน าตะกอนเขาและออกจากบรเวณชายหาด และกระบวนการดงกลาวจะเปนตวลดขนาดของตะกอนใหเลกลง แคลเซยมคารบอเนต จะเปนแรทนมกวาแรอน ๆ ดงนนเปลอกหอยและโครงสรางสตวตาง ๆ จะถกกดกรอนและกลายเปนตะกอนละเอยดไดอยางรวดเรว ตะกอนละเอยดเหลานจะตกตะกอนชา จะถกกระแสน าพดพาไปยงบรเวณน าลก ซงเปนบรเวณทจะพบตะกอนทมลกษณะ เปนโคลนละเอยดบรเวณพนทะเล

ขนาดตะกอน

ขนาดของตะกอนนนจะท าใหเราสามารถแยกขนาดตะกอนได เชน ทรายหยาบ ทรายละเอยด สตวบางชนดจะอาศยอยในตะกอนทมขนาดจ าเพาะกบมนเทานน ตะกอนขนาดตาง ๆ เปนผลมาจากการกระท าของคลนและกระแสน า คลนขนาดใหญและกระแสน าทแรง จะชะลางใหตะกอนมขนาดเลกลงและตกตะกอนลงสทลก สวนตะกอนหยาบจะถกพดขนสชายหาด

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 45

เมอคลนกระทบชายฝงจะเกดกระแสน าทมความแรงขนสชายหาด แตเมอน าไหลกลบลงสทะเลจะเปนกระแสน าทออนตวลง คลนจะเปนตวพดพาทรายหยาบและทรายละเอยดขนสชายหาด เมอน าไหลกลบลงทะเลจะน าตะกอนทมขนาดเลกมาก ๆ กลบลงสทะเลดวย สงผลใหหาดทรายตอนบนจะประกอบดวยทรายหยาบ และบรเวณหาดทรายตอนลางจะมลกษณะเปนทรายละเอยด

ถาคลนและกระแสน าบรเวณชายหาดมการเปลยนแปลง จะสงผลตอตะกอนดวยเชนกน การเปลยนแปลงอาจท าใหเกดไดทง การกดเซาะชายฝงท าใหชายหาดหายไป หรออาจเกดการทบถม ท าใหเกดชายหาดเพมขน ดงนนถาสภาพของคลนเปลยนจะท าใหลกษณะของชายหาดเปลยนไปเชนกน

มาดขนาดของตะกอนกนดกวา ...เปดหนาตอไปเลยจะเดก ๆ

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 46

ขนาดตะกอนชายฝง

ภาพท 1 - 20 ขนาดตะกอนชายหาด ทมา : นกสบชายหาด : คมอด าเนนกจกรรม

เลน ขนาดเทาเมลดงาปน (<0.06 ซม.) ประกอบดวยเศษซากพชซากสตวและแรธาตทยอยหรอแตกสลายเปนผงละเอยด

ทรายละเอยด ขนาดเทาเมลดฝน (0.06-0.1 ซม.)

ทรายหยาบ ขนาดเทาเมลดฝรง (>0.1-0.2 ซม.)

กรวดขนาดเลก ขนาดเทาเมลดเสาวรส (>0.2-0.5 ซม.)

กรวดขนาดใหญ ขนาดเทาเมลดมะละกอหรอเมลดล าไย (>0.5-2.5 ซม.) อาจเปนเศษทแตกสลายมาจากปะการง เปลอกหอย หรอหนรมฝงกได

-หนกอน หมายถงหนทแตกออกมาเปนกอน ๆ ขนาดเลกพอจะหยบจบพลกได -หนโขด หมายถงหนขนาดใหญทมกพบบรเวณหวหาด บางครงเปนชนหนผนใหญทมกพบบรเวณหวหาด ขนาดใหญเกนจะพลกได

หน

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 47

ลกษณะตะกอนชายหาดทถกพดพามาสะสมตว มลกษณะเปนรว

ภาพท 1 - 21 การสะสมตวของตะกอนชายหาด ทมา : http://goo.gl/JNOXLT

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 48

กจกรรมท 1.4 มอะไรในทรายจากชายหาด

จดประสงค 1. เพอใหนกเรยนศกษา สงเกตและจ าแนกสวนประกอบของทรายจากชายหาด วสดอปกรณ

1. ทรายจากชายหาดบางแสน 2. แวนขยาย 3. ปากคบ 4. กระดาษขาว 5. ไมบรรทด 6. กลองพลาสตกใส

วธการทดลอง 1. เททรายจากชายหาดลงในกลองพลาสตกใส 2. สงเกตลกษณะและสวนประกอบของทรายในกลอง โดยใชแวนขยายสองด

และใชปากคบ คบจ าแนกสงทสงเกตได บนทกผลการสงเกต 3. น าสงทจ าแนกได วางเรยงบนกระดาษขาว ใชไมบรรทดวดขนาด บนทกผล

ผลการสงเกต .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 49

ค าถามทายกจกรรม

จากการทดลองจะพบวา ตะกอนจากชายหาดประกอบดวย 2 สวน คอ สวนท เปนซากของสตวทะเลและสวนทเปนหนขนาดตาง ๆ ลกษณะของตะกอนจะมลกษณะมน เนองจากการซดของคลนและการพดพาของกระแสน า

- สงทไดจากการสงเกตมอะไรบาง ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. - นกเรยนจ าแนกสงทสงเกตไดเปนอะไรบาง และใชอะไรเปนเกณฑ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. - ขนาดของตะกอนทพบเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… - นกเรยนจะสรปผลการทดลองไดวาอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 50

กจกรรมท 1.5 รจกตะกอนชายหาดหรอยง

ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปนใหไดใจความสมบรณลงในสมดงานของนกเรยน 1. ตะกอนชายหาด เกดจาก............................................................................................................ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ตะกอนชายหาดทเกดจากซากปะการง เกดจากการสลายตวของโครงสรางของ................ .....................และจะท าใหชายหาดมลกษณะ.............................................................................. 3. กระบวนการทท าใหตะกอนมขนาดเลกลง คอ...................................................................... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

เดกๆรจกชายหาดกนมากขนแลว ใชไหม

ตามพกบมาจะ... ..พกบจะพาเดกๆไปดวาชายหาดนน มความส าคญ และมประโยชนอะไรบาง

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 51

จากการศกษาเกยวกบตะกอนชายหาด เดก ๆ ไดเรยนรอะไรบาง........สรปใหฟงหนอยจะ

ตะกอน เกดจากการกรอนตวของหน การผพง ของซากปะการง เปลอกหอย เปลอกป กระดกสตว ตะกอนจะประกอบดวยแรตาง ๆ ขนอยกบสวนประกอบของหนและวตถตนก าเนดของตะกอน

แรธาตทพบในตะกอนจะท าใหชายหาดมสตาง ๆ เชน หนแกรนตจะมแรควอตซอยท าใหทรายระยบระยบ หนภเขาไฟจะเปนหนบะซอลตท าใหชายหาดมสด าหรอเทา สวนซากปะการงซงเปนหนปนจะใหตะกอนแคลเซยมคารบอเนต ท าใหชายหาดมสขาว

คลนจะเปนตวน าตะกอนเขาและออก จากชายหาดและท าใหตะกอนมขนาดเลกลง ตะกอนขนาดเลกละเอยดตกตะกอนชาจะถกคลนพดพาไปยงบรเวณน าลก ตะกอนหยาบกวาจะพดพาขนสชายหาด

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 52

ความส าคญและการใชประโยชน

พนทชายหาดและชายฝงทะเล

หาดทรายและชายฝงทะเลเปนระบบนเวศหนงทมคณคาและมความส าคญ เนองจากเปนแหลงทอดมสมบรณดวยทรพยากรธรรมชาตทมคณคาตอระบบนเวศ สงคมและเศรษฐกจ ปจจบนพนทชายฝงทะเลของประเทศไทยไดถกน าไปใชประโยชนในรปแบบ ตาง ๆ นอกจากความสวยงามของหาดทรายทเปนแหลงทองเทยวทส าคญแลวนน หาดทรายยงมบทบาทและความส าคญตอระบบนเวศดานอน ๆ อกมากมาย

1. บทบาทของชายหาดและชายฝงทะเล

แหลงทอยอาศยของสงมชวต

เนองจากสภาพแวดลอมและพนทชายหาดทมความแตกตางกน ไดแก ขนาดของตะกอน ทราย ระดบของน าขนน าลง สงผลใหเกดเปนแหลงทอยมากมายของสงมชวต ทงพชและสตว ในแตละแหงเราจะพบวามสงมชวตหลากหลายขนาดอาศยอยมากมาย ซงบางครงถาไมสงเกตอาจไมเหนการเคลอนไหวใด ๆ ของสตวเลย แตทจรงแลวไมวา จะเปนใตพนทราย ใตกอนหน หรอตามซอกหนจะพบวามสงมชวตอาศยอย ทงนเนองจากพวกมนตองซอนตวและหลบแดดทสองมาถกตว เพราะอาจท าใหรางกายสญเสยน าและตายได ลกษณะดงกลาวบนหาดทรายท าใหเราพบสงมชวตนอย เราจงไมคอยพบพชขนาดใหญแตจะพบไดอะตอมทอาศยอยหนาดนหรออยตามเมดทราย

1.6

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 53

ดงนนสตวทอาศยอยตามหาดทรายจะมความสามารถพเศษในการฝงตว เชน ปหนมานมขาทแบนเปนใบพาย ใชในการวายน าและพยทรายฝงตวเอง หอยเสยบ จะมเทาขนาดใหญชวยในการฝงตว หอยตลบจะมเปลอกหนาแขงแรงและจะยนทอน า ออกเหนอพนทรายในชวงเวลาน าขน เปนตน

ภาพท 1 - 22 ปหนมานหรอปลาย ทมา : http://goo.gl/sS1jpN

ภาพท 1 - 23 หอยเสยบ ทมา : http://goo.gl/wrqbeC

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 54

เปนพนฐานของสายใยอาหาร

ดวยความหลากหลายของสงมชวตทงพชและสตวทสามารถพบไดในระบบนเวศ หาดทรายนน สงผลใหเปนแหลงอาหารทส าคญของสตวหลาย ๆ ชนด เปนแหลงฐานพลงงานของสงมชวตตาง ๆ ทอาศยอย เชน เปนแหลงอาหารใหกบสตวทกรองกนอาหารจากทราย รวมถงเปนแหลงอาหารของนกและปลาทะเลหลายชนด กอใหเกดเปนหวงโซอาหารและสายใยอาหารทส าคญในระบบนเวศ

แหลงอาศยและวางไขของสตวน าหายาก

เปนแหลงวางไขของเตาทะเล เนองจากเตาทะเลตองขนมาวางไขบนหาดทรายบรเวณเหนอระดบน าขนสงสดและพนทหาดทรายนนตองมลกษณะเปนทรายขาว สะอาด โดยทวไปเตาทะเลจะขดหลมส าหรบวางไขเหนอระดบน าขนสงสด แตกมเตาทะเลบางตว ทขนวางไขไกลจากระดบน าขนสงสดถง 200 เมตร และพนทแหลงหญาทะเลยงเปนอาหารหลกทส าคญของพะยนโดยพะยนจะหากนตามแนวหญาทะเลทความลก 1 - 3 เมตร นอกจากจะเปนอาหารของพะยนแลวยงเปนอาหารของเตาทะเล เปนทอยอาศย ทหลบภย ผสมพนธ วางไข และเปนแหลงอนบาลของสตวน าวยออน

ภาพท 1 - 24 เตาทะเลวางไขบนชายหาด

ทมา : http://goo.gl/Z9kY3d

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 55

แหลงอาศยของนกทะเล

ชายหาดบางแหงหรอพนทเกาะบางเกาะเปนบรเวณททมนกทะเลหลายชนดอาศยอย ทงนกประจ าถนและนกตางถนทเขามาหาอาหาร ผสมพนธหรอวางไข ในบรเวณพนทชายหาด เชน นกอกอย นกกระแตแตแวด และในบางบรเวณยงเปนทอาศยของนกท หายาก

ภาพท 1 - 25 นกอกอย ทมา : http://goo.gl/op1HZx

ภาพท 1 - 26 นกกระแตแตแวด ทมา : http://goo.gl/aY207z

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 56

แหลงอาหารและแหลงประมง

ระบบนเวศหาดทราย เปนทอยอาศยของกง ป และหอยหลายชนดทมคณคา ทางเศรษฐกจรวมถงในบรเวณแหลงหญาทะเล เปนบรเวณส าคญมากส าหรบสตวน า วยออนทจะใชอาศยเปนทอยในชวงของการเตบโต ท าใหชาวประมงมกเขามาหาลกกง หรอปลาในบรเวณน

ภาพท 1 - 27 เรอหาปลาชายฝง ทมา : ถายเมอวนท 2 เมษายน 2558 บรเวณชมชนทาเรอพล ต.มะขามหยง อ.เมองชลบร จ.ชลบร

แหลงทองเทยวทส าคญ

น าทะเลใส หาดทรายขาวททอดยาวตามแนวชายหาดนน มกเปนทดงดดใจแกนกทองเทยวใหเขามาเทยวพกผอนหยอนใจ ท ากจกรรมบรเวณชายหาดกนมาก เนองจากมความสวยงามของธรรมชาต รวมถงการเตบโตของอตสาหกรรมการทองเทยว การคาขาย โรงแรม ทพก เปนแหลงรายไดทส าคญของประชานชนในพนท

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 57

ภาพท 1 - 28 หาดปาตอง จ.ภเกต ทมา : http://goo.gl/YAFbax

ภาพท 1 - 29 หาดบางแสน จ.ชลบร

ทมา : ถายเมอวนท 26 มนาคม 2558 ณ หาดบางแสน ต.แสนสข อ.เมองชลบร จ.ชลบร

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 58

แนวปองกนพาย

ชายหาดเปนแนวทกนกลางระหวางทะเลและแผนดน เมอมลมมรสมพดเขาสชายฝง ปาชายหาดเปนบรเวณหนาดานหนงทจะปองกนลมพายและชวยลดความรนแรงของลม ทจะพดเขาสแผนดน ชวยบรรเทาผลกระทบทอาจเกดขนได

ภาพท 1 - 34 แสดงแนวปองกนพาย ทมา : http://goo.gl/gIB6ds

เดก ๆ ..รแลววา ชายหาดมประโยชนมากมาย ....ดงนน เราควรชวยกนดแลรกษาใหคงอย และสวยงามตลอดไป

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 59

2. แนวทางการจดการพนทชายหาดและชายฝงทะเล

ปจจบนการเตบโตของชมชน สงคม รวมถงธรกจการทองเทยวทางทะเล ท าใหมนษยใชประโยชนจากทรพยากรชายฝงมากขน พนทหาดทรายและชายฝงทะเลนน ตองมการจดการทเปนระบบและถกวธ มแผนการจดการทมประสทธภาพโดยตองค านงถงศกยภาพของพนท โดยทวไปพบวาพนทชายฝงทะเลนนมกถกใชเปนแหลงตงชมชน แหลงโรงงานอตสาหกรรม แหลงทองเทยว ดงนนจงมความจ าเปนตองมการจดการพนทชายหาดและชายฝงไวลวงหนาเพอปองกนการใชพนทผดหลกการ ซงทผานมามกจะค านงถงแตดานเศรษฐกจ และการบรการมากกวาทจะค านงถงระบบนเวศและสงแวดลอม การจดการพนทจงตองค านงถงทกปจจยทเกยวของอยางสอดคลองกน

1). การใชพนทชายหาดและชายฝงทะเลอยางยงยน

การใชระบบนเวศหาดทรายอยางยงยน หมายถงประชากรใชทรพยากรธรรมชาตโดยไมท าลายมน ระบบนเวศเปนสงทสรางขนมาจากสงมชวตทอาศยอยรวมกน ซงถาหากเราใชพนทจนสงมชวตไมสามารถอาศยอยได หรอไมสามารถสบพนธดวยตวมนเองแลวระบบนเวศกจะถกท าลาย ถาเราสามารถใชทรพยากรอยางยงยนไดโดยไมเกดการท าลาย เราอาจสามารถหาทางออกในการอยรวมกนโดยไมท าลายสงแวดลอมได

2). การประเมนผลกระทบจากการใชพนทชายหาดและชายฝงทะเล

กจกรรมตาง ๆ ของมนษยทเขามาใชประโยชนในบรเวณพนทชายหาดนน สงผลกระทบตอสภาพแวดลอมของชายหาดทงสน ดงนนควรจะมการประเมนผลกระทบกอนทจะเรมกจกรรมเหลานน การท าเชนนเปนหลกการเบองตนของการศกษาผลกระทบ ซงกท าไดโดยการส ารวจทรพยากรและสภาพแวดลอมของพนท แลวรวบรวมขอมลความหลากหลายของทรพยากรและความชกชมของสงมชวตอน ๆ ทส าคญ เปนตน

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 60

3). การอนรกษพนทชายหาดและชายฝงทะเล

เมอเราทราบถงความส าคญและประโยชนรวมถงสาเหตการท าลายระบบนเวศ หาดทรายแลวนน เราทกคนสามารถชวยกนดแลรกษาอนรกษระบบนเวศหาดทราย โดยเรมจากการสรางจตส านกใหกบตวเราเองและคนใกลชด รวมมอกน ดแลรกษา หลกเลยงกจกรรมใด ๆ กตามทเปนตวการท าใหระบบนเวศเสอมโทรม และการใชประโยชนจากพชและสตวในพนทนน จะตองปองกนไมใหถกใชเกนก าลงจนท าใหกระทบกระเทอนตอการฟนตวของประชากรได

วตถประสงคของการศกษากคอการปรบปรงพนท ทมความส าคญทางระบบนเวศและประมาณขอบเขตกจกรรม ของมนษยทสามารถท าลายระบบนเวศนน ผลจากการศกษาผลกระทบจะสามารถชวยชแนะทางเลอกในการใชทรพยากร ในพนท เมอกจกรรมใดกจกรรมหนงของมนษยเรมขนในบรเวณหาดทรายโปรแกรมการตรวจสอบควรจะแนใจวาไมมผลกระทบตอสงมชวตในพนทหาดทราย

เอ...แลวเวลาไปเทยวชายหาด ตองท าตวอยางไรนะ....

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 61

4). การปฏบตตวเมอไปทองเทยวชายหาด

1. เปนนกทองเทยวทด 2. ไมเกบเปลอกหอย บรเวณหาดทราย รวมถงไมซอ ไมขาย ของทระลกทท าจาก

เปลอกหอยหรอซากสงมชวตทตายแลว 3. ไมทงขยะ พลาสตก เศษอาหาร กลองโฟม ในบรเวณพนทหาดทรายและทะเล

ใหทงในถงขยะทจดเตรยมใหเทานน 4. ชวยเกบเศษขยะ พลาสตกทพบบรเวณหาดทราย ทงในททจดเตรยมไว 5. เมอพบคนใกลชดท าผด ควรตกเตอนและใหค าแนะน าทถกตอง 6. ไมจบสตวตาง ๆ บนชายหาด เชน หอย ปลมหรอลกปลา 7. งดการปลอยน าเสย และทงสงปฏกลลงทะเล

5). การรวมมอจากหนวยงานรฐ

นอกจากความรวมมอจากประชาชนแลว หนวยงานรฐยงเปนหนวยงานหลกและส าคญทจะชวยใหการจดการและการอนรกษสมบรณและยงยนได ไดแก

1. มการเรงวางแผนเพอหยดยงความเสอมโทรมและความขดแยงของการใชพนท 2. ฝกอบรมบคลากรทมสวนในการท างาน และการดแลรกษาพนท 3. สงเสรมความรใหกบประชาชนเพอชวยในการอนรกษแหลงทรพยากร 4. การเขมงวดดานกฎหมาย เกยวกบการท าประมงทผดกฎหมาย 5. ระงบการท าประมงดวยเครองมออวนลอย อวนลาก และเบดราวบรเวณ

หนาชายฝง หรอบรเวณแหลงวางไขเตาทะเลโดยเฉพาะในชวงฤดวางไข 6. จดระเบยบอาคาร การกอสรางบรเวณชายหาด หามกอสรางอาคารทใชแสงไฟ

ในยามค าคนในบรเวณใกลกบชายหาด 7. ออกระเบยบการใชพนทชายหาด เชนหามใชพาหนะใดๆ วงบนหาดทราย

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 62

กจกรรมท 1.6 ความส าคญและการใชประโยชนพนทชายหาดและชายฝงทะเล

ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปนใหไดใจความสมบรณลงในสมดงานของนกเรยน 1. ชายหาดและชายฝงทะเล มบทบาททส าคญ อยางไร ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. นกเรยนควรปฏบตตวอยางไร เมอไปเทยวชายหาด ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 3. จากเหตการณเมอวนท 27 มกราคม 2558 เกดประเดนวพากษวจารณอยางมาก ในสงคมออนไลน หลงมผเผยแพรภาพของนกทองเทยวกลมหนงทเดนทางไปเทยว เกาะหลเปะ จ.สตล และไดจบปลาการตนหรอทเรยกวาปลานโม ขนมาถายรปอยางสนกสนาน นนนกเรยนคดวาเปนการกระท าทเหมาะสมหรอไม อยางไร ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 63

จากการศกษาเกยวกบความส าคญและการใชประโยชนพนทชายหาดและชายฝงทะเล เดก ๆ ไดเรยนรอะไรบาง........สรปใหฟงหนอยจะ

พนทชายหาดและชายฝงทะเล มคณคาและมความส าคญ ดงน เปนแหลงทอยอาศยของสงมชวต เปนพนฐานของสายใยอาหาร เปนแหลงอาศยและวางไขของสตวน าหายาก เปนแหลงอาศยของนกทะเล เปนแหลงอาหารและแหลงประมง เปนแหลงทองเทยวทส าคญและเปนแนวปองกนพาย

ในการใชพนทชายหาดและชายฝงทะเลอยางยงยนนน จะตองค านงถงระบบนเวศและสงแวดลอม ควบคไปกบดานเศรษฐกจและการบรการ มการประเมนผลกระทบจากการใชพนทในการท ากจกรรมตาง ๆ และรวบรวมขอมลความหลากหลายของทรพยากรและความหลากหลายของสงมชวตเพอน าไปสการอนรกษ ฟนฟ และดแลพนทชายหาดและชายฝงทะเลตอไป ซงการจะไปถงเปาหมายตองอาศยความรวมมอจากนกทองเทยว ชมชน และภาครฐ

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 64

ค าถามทายหนวยการเรยนรท 1

ค าชแจง จงตอบค าถามใหไดใจความสมบรณ (ขอละ 1 คะแนน)

1. ทรายบรเวณชายหาดเกดขนไดอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. ชายหาดประเภทใดทเปนแหลงอาหารทส าคญ และเราจะพบชายหาดลกษณะนทบรเวณใด ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. ปจจยทมผลตอชายหาดมอะไรบาง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. 1) กระแสน าอนตรายมลกษณะ ดงน.................................................................................. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2) วธเอาตวรอดจากกระแสน าอนตรายคอ……………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. คลนทมอนตรายมาก คอคลนอะไร มสาเหตเกดจากอะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 65

6. เพราะเหตใดชายหาดแตละแหงมสและความละเอยดของตะกอนแตกตางกน

………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. หาดทรายและชายหาดมความส าคญอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. อาหารทะเลทนกเรยนรจกและเคยรบประทานไดแกอะไรบาง และมแหลงทมาอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. การเปนนกทองเทยวชายหาดทด ควรมลกษณะอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10. บอกวธดแลรกษาชายหาดและทะเล ทสามารถท าไดงาย ๆ จ านวน 5 ขอ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 66

ชวยดแลพวกเราดวยจะ

.....

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 67

บรรณานกรม

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 68

บรรณานกรม

กลไกการเผยแพรขอมลขาวสารความหลากหลายทางชวภาพ จงหวดสงขลา. ระบบนเวศ

หาดทราย เขาถงไดจาก : http://www.sc.psu.ac.th/chm/biodiversity/beach_envi.html

(วนทคนขอมล : 15 กมภาพนธ 2555). สรณรชฎ กาญจนะวณชย (2550). นกสบชายหาด : คมอด าเนนกจกรรม มลนธโลกสเขยว. กรงเทพฯ : ส านกพมพบรษททววฒนการพมพ จ ากด. สมปรารถนา ฤทธพรง และคณะ. (2554). หาดทราย คณคา...ชวตทถกลม เขาถงไดจาก : http://www.bwn.psu.ac.th/beach_book2.pdf (วนทคนขอมล 20 มนาคม 2555)

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 69

ภาคผนวก

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 70

เฉลยกจกรรมหนวยการเรยนรท 1 ชายหาด

1. เฉลยกจกรรมท 1.1 ชายทะเลทฉนอยากไป ประเมนผลจากผลงานและการน าเสนอของนกเรยน 2. เฉลยกจกรรมท 1.2 ทดสอบความรเรองชายหาดกนหนอย 1. พนทระหวางขอบฝงกบแนวน าลงเตมท หรอหมายถงระบบนเวศชายฝง ตงแต

ระดบน าลงต าสดจนถงระดบน าขนทละอองน าเคมสาดซดไปถง 2. กระบวนการผพงสกกรอนตามธรรมชาตของหน......การพดพาโดยคลน 3. 3 ประเภท คอ หาดทราย หาดหนหรอหาดกรวด และหาดโคลน 4. หาดทราย 5. หาดโคลน 6. เขตเหนอระดบน าขนสงสด 7. เขตน าขนน าลง เพราะ เมอน าลงจะแหงเปดออกสอากาศ และเมอน าขนจะจมอย

ใตน า 8. เขตต ากวาระดบน าลงต าสด 3. เฉลยกจกรรมท 1.3 มอะไรบางทมผลตอชายหาด 1. น าขนน าลง คลน และกระแสน า 2. น าขนในระดบสงมากและลงต ามากในชวงวน 3. น าขนนอยและลงนอย และบางครงจะสงเกตไมคอยไดวาเปนน าขนหรอน าลง 4. ยอดคลน ทองคลน ความสงของคลน และความยาวคลน 5. วดจากยอดคลนลกหนงถงยอดคลนอกลกหนงทตอเนองกน หรอวดจากทองคลน

ลกหนงถงทองคลนอกลกหนงทตอเนองกน

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 71

6. คลนทซดเขากระทบฝง น าทะเลถกผลกดนขนมาและไหลกลบลงไปตามขอบ

หรอแนวชายฝง 7. กระแสน าจากคลนซดหาด (Rip Current) 8. – อยาวายทวนน า - วายออกดานขาง เขาหาฟองคลน แลววายเขาหาฝง 4. เฉลยกจกรรมท 1.4 มอะไรในทรายจากชายหาด - ผลการสงเกตขนกบการท ากจกรรมของนกเรยน เฉลยค าถามทายกจกรรม - ค าตอบขนกบการท ากจกรรมของนกเรยนแตละกลม - แนวค าตอบ ซากสงมชวต และ หน กรวด ทราย โดยใชทมาของตะกอน

เปนเกณฑ - ตางกน มทงตะกอนละเอยด ถงตะกอนหยาบ กรวด - ตะกอนจากชายหาดประกอบดวย 2 สวน คอ สวนทเปนซากของสตวทะเล

และสวนทเปนหนขนาดตาง ๆ 5. เฉลยกจกรรมท 1.5 รจกตะกอนชายหาดหรอยง 1. การกรอนตวของหน การผพงของซากปะการง เปลอกหอย เปลอกป กระดกสตว 2. การสลายตวของโครงสรางหนปนของปะการง.........มสขาว สวางมาก 3. คลน คลนจะน าตะกอนเขาและออกจากชายหาด และท าใหตะกอนมขนาดเลกลง 6. เฉลยกจกรรมท 1.6 ความส าคญและการใชประโยชนพนทชายหาดและชายฝงทะเล 1. เปนแหลงทอยอาศยของสงมชวต เปนพนฐานของสายใยอาหาร เปนแหลงอาศย

และวางไขของสตวน าหายาก เปนแหลงอาศยของนกทะเล เปนแหลงอาหารและแหลงประมง เปนแหลงทองเทยวและเปนแนวปองกนพาย

หนวยการเรยนรท 1 ชายหาด 72

2. เปนนกทองเทยวทด ไมเกบเปลอกหอยจากชายหาด ไมซอ ไมขายของทระลก ทท าจากเปลอกสตวทะเล ไมทงขยะ พลาสตก เศษอาหาร กลองโฟม ลงบรเวณ ชายหาด ชวยกนเกบขยะใสถงขยะ ไมจบสตวทะเลขนมาเลน 7. เฉลยค าถามทายหนวยท 1 ชายหาด 1. เกดจากการผกรอนของหน ซากปะการง เปลอกสตวทะเล 2. หาดโคลน มกพบบรเวณปากแมน าสายใหญ 3. น าขนน าลง คลน กระแสน า 4. 1) มลกษณะทน าถกคลนซดกระทบฝงแลวไหลลงเปนทางแคบ ๆ มความเรวมาก

ไมมฟองคลนขาว ๆ เหมอนสวนขาง ๆ 2) วธการเอาตวรอด คอ ไมวาย ทวนน าขนมา วายออกดานขางทมฟองคลนสขาว แลวคอยวายเขาหาฝง

5. คลนสนาม มสาเหตเกดจากแผนดนไหวหรอภเขาไฟระเบด 6. เพราะชายหาดแตละแหงมตนก าเนดของตะกอน และแรธาตทเปนสวนประกอบ

ของตะกอนตางกน 7. เปนแหลงทอยอาศยของสงมชวต เปนพนฐานของสายใยอาหาร เปนแหลงอาศย และวางไขของสตวน าหายาก เปนแหลงอาศยของนกทะเล เปนแหลงอาหาร และแหลงประมง เปนแหลงทองเทยว และเปนแนวปองกนพาย 8. ขนกบค าตอบและประสบการณของนกเรยน 9. เปนนกทองเทยวทด คอ ไมเกบเปลอกหอยจากชายหาด ไมซอ ไมขายของทระลก

ทท าจากเปลอกสตวทะเล ไมทงขยะ พลาสตก เศษอาหาร กลองโฟม ลงบรเวณ ชายหาด ชวยกนเกบขยะใสถงขยะ ไมจบสตวทะเลขนมาเลน 10. ขนกบค าตอบและประสบการณของนกเรยน

********************************

Recommended