๔-๖ หน้าที่พลเมือง...

ชนมธยมศกษาปท ๔-๖

หนงสอเรยน รายวชาเพมเตม

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรมตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑

หนาทพลเมอง๓-๔

ผเรยบเรยง๑.อาจารยกนกจนทรา๒.อาจารยธราดลรานรนทร๓.อาจารยนำาโชคอนเวยง๔.อาจารยปรญญาประเทศ๕.อาจารยปารชาตสนทร

ผตรวจ๑.ผชวยศาสตราจารยกววรกวน๒.ผชวยศาสตราจารยนฤภรรจเรข๓.อาจารยเครอรตนเรองแกว

บรรณาธการอาจารยทองสขรวยสงเนน

สงวนลขสทธ สำานกพมพบรษทพฒนาคณภาพวชาการ(พว.)จำากดพ.ศ.๒๕๕๙

สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ (พว.) ๗๐๑ถนนนครไชยศรแขวงถนนนครไชยศรเขตดสตกรงเทพฯ๑๐๓๐๐โทร.๐-๒๒๔๓-๘๐๐๐(อตโนมต๑๕สาย),๐-๒๒๔๓-๑๘๐๕แฟกซ:ทกหมายเลข,แฟกซอตโนมต:๐-๒๒๔๑-๔๑๓๑,๐-๒๒๔๓-๗๖๖๖website:www.iadth.com

คำ�อธบ�ยร�ยวช�เพมเตม หน�ทพลเมอง

หนงสอเรยนรายวชาเพมเตมหนาทพลเมอง๓-๔ชนมธยมศกษาปท๔-๖จดทำาตามจดเนน

และขอบขายของรายวชาเพมเตม หนาทพลเมอง กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และ

วฒนธรรมทงนเพอการพฒนาคานยมทกษะและคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยนทจะนำาไปส

การเปลยนแปลงพฤตกรรมในการเรยนการสอนทครจะไดนำาไปพฒนานกเรยนใหเปนคนด

ของสงคมและประเทศชาตดงน

จดเนนท ๑ ความเปนไทย

จดเนนท ๒ รกชาตยดมนในศาสนาและเทดทนสถาบนพระมหากษตรย

จดเนนท ๓ ความเปนพลเมองดในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

จดเนนท ๔ ความปรองดองสมานฉนท

จดเนนท ๕ ความมวนยในตนเอง

คณะผจดทำาหวงเปนอยางยงวา หนงสอเรยน รายวชาเพมเตม หนาทพลเมอง เลมน

จะชวยพฒนาเยาวชนไทยใหเปนพลเมองทด มความร ความสามารถ มทกษะกระบวนการคด

มคณธรรมคณลกษณะอนพงประสงค สามารถดำารงชวตและอยรวมกบผอนไดอยางมความสข

และสนต

สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ (พว.)

ชนมธยมศกษาปท ๔-๖

ส๓๐๒... หนาทพลเมอง ๓ ๒๐ ชวโมง/ภาค ๐.๕ หนวยกต

ส๓๐๒... หนาทพลเมอง ๔ ๒๐ ชวโมง/ภาค ๐.๕ หนวยกต

แสดงออกแนะนำาผอน และยกยองบคคลทมความเออเฟอเผอแผและเสยสละตอสงคมปฏบตตนเปนผมวนยในตนเอง

ในเรองใฝหาความร

ปฏบตตนเปนแบบอยางมสวนรวมในการจดกจกรรมและสนบสนนใหผอนแสดงออกถงความรกชาตยดมนในศาสนาและ

เทดทนสถาบนพระมหากษตรยปฏบตตนเปนแบบอยางประยกตและเผยแพรพระบรมราโชวาทในเรองการมระเบยบวนยความสามคค

หลกการทรงงาน ในเรองระเบดจากขางใน ไมตดตำาราบรการรวมทจดเดยว ใชอธรรมปราบอธรรมและหลกปรชญาของเศรษฐกจ-

พอเพยงปฏบตตนเปนผมวนยในตนเองในเรองความซอสตยสจรตขยนหมนเพยรอดทนใฝหาความรตงใจปฏบตหนาทยอมรบผล

ทเกดจากการกระทำาของตนเอง

ปฏบตตนเปนแบบอยางและสงเสรมสนบสนนใหผอนเปนพลเมองดตามวถประชาธปไตย ในเรองการเปนผนำาและการเปน

สมาชกทด การใชสทธและหนาท การใชเสรภาพอยางรบผดชอบความกลาหาญทางจรยธรรมการเสนอแนวทางการแกปญหาสงคม

ตอสาธารณะการตดตามและประเมนขาวสารทางการเมองและการรเทาทนสอ การมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง ประยกตใช

กระบวนการประชาธปไตยในการวพากษประเดนนโยบายสาธารณะทตนสนใจมสวนรวมและตดสนใจเลอกตงอยางมวจารณญาณ

รทนขาวสารและรทนสอคาดการณเหตการณลวงหนาบนพนฐานของขอมลปฏบตตนเปนผมวนยในตนเองในเรองความซอสตยสจรต

ขยนหมนเพยรอดทนใฝหาความรตงใจปฏบตหนาทและยอมรบผลทเกดจากการกระทำาของตนเอง

มสวนรวมในการแกปญหาเมอเกดความขดแยงโดยสนตวธดวยการเจรจาไกลเกลยการเจรจาตอรองการระงบความขดแยง

และสรางเครอขายปองกนปญหาความขดแยงปฏบตตนเปนผมวนยในตนเองในเรองความซอสตยสจรตอดทนและยอมรบผลทเกด

จากการกระทำาของตนเอง

โดยใชกระบวนการกลม กระบวนการคด กระบวนการปฏบต กระบวนการเผชญสถานการณ กระบวนการแกปญหา

กระบวนการสบเสาะหาความร

เพอใหผเรยนมลกษณะทดของคนไทยภาคภมใจในความเปนไทยแสดงออกถงความรกชาตยดมนในศาสนาและเทดทน

สถาบนพระมหากษตรยเปนพลเมองดในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขมสวนรวมทางการเมองการปกครอง

มวจารณญาณในการเลอกตงและการวพากษนโยบายสาธารณะอยรวมกบผอนอยางสนตจดการความขดแยงดวยสนตวธและมวนย

ในตนเอง

ผลการเรยนร

๑. แสดงออกแนะนำาผอนและยกยองบคคลทมความเออเฟอเผอแผและเสยสละ

๒. เปนแบบอยางมสวนรวมในการจดกจกรรมและสนบสนนใหผอนแสดงออกถงความรกชาตยดมนในศาสนาและเทดทน

สถาบนพระมหากษตรย

๓. เปนแบบอยางประยกตและเผยแพรพระบรมราโชวาทหลกการทรงงานและหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

๔. เปนแบบอยางและสงเสรมสนบสนนใหผอนเปนพลเมองดตามวถประชาธปไตย

๕. ประยกตใชกระบวนการประชาธปไตยในการวพากษประเดนนโยบายสาธารณะทตนสนใจ

๖. มสวนรวมและตดสนใจเลอกตงอยางมวจารณญาณ

๗. รทนขาวสารและรทนสอ

๘. คาดการณเหตการณลวงหนาบนพนฐานของขอมล

๙. มสวนรวมในการแกปญหาเมอเกดความขดแยงโดยสนตวธและสรางเครอขายการปองกนปญหาความขดแยง

๑๐. ปฏบตตนเปนผมวนยในตนเอง

รวมทงหมด ๑๐ ผลการเรยนร

คำ�นำ�

สารบญ

หนวยการเรยนรท ๑ ความเปนไทย ๕

ความเออเฟอเผอแผและความเสยสละ ๖

บคคลผเปนแบบอยางของความเออเฟอเผอแผและความเสยสละ ๗

คำาถามชวนคดชวนทำา ๑๓

กจกรรมเสนอแนะ ๑๓

กจกรรมสรางสรรคสจตสาธารณะ ๑๓

จดประกายโครงงาน ๑๓

หนวยการเรยนรท ๒ รกชาต ศาสน กษตรย ๑๔

การปฏบตตนทแสดงออกถงความรกชาต ยดมนในศาสนา และเทดทนสถาบนพระมหากษตรย ๑๕

พระบรมราโชวาทและหลกการทรงงาน ๑๘

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ๒๒

คำาถามชวนคดชวนทำา ๒๔

กจกรรมเสนอแนะ ๒๕

กจกรรมสรางสรรคสจตสาธารณะ ๒๕

จดประกายโครงงาน ๒๕

หนวยการเรยนรท ๓ พลเมองดตามวถประชาธปไตย ๒๖

พลเมองดตามวถประชาธปไตย ๒๗

การมสวนรวมทางการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ๓๐

คำาถามชวนคดชวนทำา ๓๓

กจกรรมเสนอแนะ ๓๓

กจกรรมสรางสรรคสจตสาธารณะ ๓๓

จดประกายโครงงาน ๓๓

หนวยการเรยนรท ๔ ความปรองดอง สมานฉนท ๓๔

สถานการณความขดแยงและความรนแรงในโลกยคปจจบน ๓๕

ธรรมชาตของความขดแยง ๔๑

การจดการความขดแยงอยางสนตวธ ๔๒

การสรางสนตภาพในสงคม ๔๔

คำาถามชวนคดชวนทำา ๔๖

กจกรรมเสนอแนะ ๔๖

กจกรรมสรางสรรคสจตสาธารณะ ๔๘

จดประกายโครงงาน ๔๘

หนวยการเรยนรท ๕ ปลกฝงสรางวนย กาวหนาไปอยางมนคง ๕๐

ใฝหาความรไว คอขวนขวายเปนอยางด ๕๑

ตงใจปฏบตหนาท คอความดอนประเสรฐ ๕๘

ยอมรบผลทเกดจากการกระทำาของตนเอง ๖๔

คำาถามชวนคดชวนทำา ๗๐

กจกรรมเสนอแนะ ๗๐

กจกรรมสรางสรรคสจตสาธารณะ ๗๑

จดประกายโครงงาน ๗๑

บรรณานกรม ๗๒

หนา

๑หนวยการเรยนรท

ความเปนไทยความเปนไทย

ผลการเรยนร

สาระสำาคญ

ผงสาระการเรยนร

ความเออเฟอเผอแผและความเสยสละ

บคคลผเปนแบบอยางของความเออเฟอเผอแผ

และความเสยสละ

แสดงออกแนะนำาผอนและยกยองบคคลทมความเออเฟอเผอแผและเสยสละ(ขอ๑)

ความเออเฟอเผอแผและความเสยสละเปนเครองยดเหนยวจตใจใหคนในสงคมมความรก

ทำาใหเกดการชวยเหลอซงกนและกนการแบงปนเหนแกประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตนบคคลอาจ

ใหความเออเฟอเผอแผและเสยสละแกสงคมไดแตกตางกนตามสถานะและโอกาสของแตละคน

ในสงคมไทยมบคคลทปฏบตตนเปนแบบอยางของความเออเฟอเผอแผและเสยสละอยในทกสาขาอาชพ

มผลใหสงคมไทยผานพนวกฤตและเกดความเจรญกาวหนาสมควรยกยองชมเชยและถอเปนแบบอยาง

ในการอยรวมกนในสงคมอยางสนตสข

ความเปนไทย

ความเปนคนเออเฟอเผอแผ

สามารถปฏบตไดอยางไร

หนาทพลเมอง ๓-๔ ม.๔-๖6 ความเปนไทย 7

ความเออเฟอเผอแผและความเสยสละคอการแบงปนสงทตนมการชวยเหลอการทำาประโยชน

ใหกบผอนหรอสงคมสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตนเชนการอทศแรงกายแรงใจการบรจาคทรพย

เปนคณธรรมพนฐานในการอยรวมกนในสงคมทำาใหสงคมนาอยและมความสข

ความเสยสละของแตละคนนนมไมเทากน แตเปนคณลกษณะทสามารถฝกได จากการเสยสละ

สงของนอกกาย เชน บรจาคทรพย อทศเวลา แรงกาย แรงใจ และมงมนในการทำาหนาทของตน

เพอทำาประโยชนใหกบผอน

๒.๑ พระอดมประชาทร(อลงกตตกขปญโญ)

เจาอาวาสวดพระบาทนำ�พตำาบลเขาสามยอดอำาเภอเมองจงหวดลพบร

หลกธรรมทางศาสนาทสอนใหคนมความเออเฟอเผอแผและความเสยสละ

พระพทธศาสนา คนไทยไดยดถอหลกคำาสอนของพระพทธศาสนาเปนแนวทางหลกในการ

ดำาเนนชวต พระพทธศาสนามหลกคำาสอนในมงคล ๓๘ วาดวยเรองการบำาเพญทาน คอ การให

การสละสงของของตนดวยความเตมใจ ไดแก การใหวตถสงของเปนทาน การใหความรเปนทาน

และการสละอารมณโกรธเปนทาน ใหอภย ไมจองเวรนอกจากนยงเชอเรองบญหรอการทำาความดวา

กรรมดนนนำาพาไปสความเจรญหรอสคตและการใหเปนการทำาบญไดกศล

ศาสนาอสลามมหลกปฏบตทเรยกวาการบรจาคซะกาตเปนหลกปฏบตรองลงมาจากการละหมาด

เปนหลกปฏบตเพอมนษย การบรจาคซะกาต ชวยขดเกลาจตใจของผบรจาคใหมความบรสทธ

ลดความตระหนถเหนยวเหนแกตวมความเออเฟอเผอแผเมอมทรพยตองบรจาคสวนหนงใหคนยากจน

เปนการลดชองวางระหวางชนชนในสงคมสรางเสรมใหสงคมมความมนคงยงขน

ศาสนาครสต มหลกคำาสอนเรองความรกในเพอนมนษยวา มนษยทกคนลวนเปนพนองกน

การแสดงความรกตอเพอนมนษยโดยการสรางสาธารณประโยชนเพอสวนรวม เชน สรางโรงเรยน

มหาวทยาลย โรงพยาบาล ดำาเนนกจกรรมดานสงคมสงเคราะห แสดงถงความเออเฟอเผอแผและ

ความเสยสละในหลกคำาสอนของศาสนาครสต

ความเออเฟอเผอแผและความเสยสละ

บคคลผเปนแบบอยางของความเออเฟอเผอแผและความเสยสละ

จดประกายความคด

๑.

๒.

“สงคมใดกตามถามความเออเฟอเกอกลกนดวยความมงดมงเจรญตอกน

สงคมนนยอมเตมไปดวยไมตรจตมตรภาพมความรมเยนเปนสขนาอย”พระราชดำารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเพออญเชญลงพมพในนตยสารทระลกครบรอบ๓๖ป

ของสโมสรไลออนสกรงเทพฯ๓๑มนาคมพ.ศ.๒๕๓๘

“คณธรรม ขอหนงทยงมอยอยางบรบรณในจตใจของคนไทยกคอ การให การใหนไมวา

จะใหสงใดแกผใดโดยสถานใดกตาม เปนสงทพงประสงคอยางยง เพราะเปนเครองประสานไมตร

อยางสำาคญระหวางบคคลกบบคคลและใหสงคมมความมนคงเปนปกแผนดวยสามคคธรรม”พระราชดำารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเนองในโอกาสวนขนปใหม๓๑ธนวาคมพ.ศ.๒๕๔๕

ความรเพมเตม

พระเวสสนดร เปนตวอยางของคณธรรมเรองความเสยสละ ทรงตงพระปณธานวา

พระองคจะบรจาคทรพยสมบตทงปวงเพอประโยชนสขแกผอนดวยทรพยทงหลายทำาใหเกดกเลส

คอ ความโลภ ความหลง หวงแหน เมอบรจาคทรพยแลวผรบกจะไดประโยชนจากสงนน และ

มความชนชมยนด ผ ใหกจะอมเอมใจวาไดทำาประโยชนใหแกผอน เกดความปตยนด

ซงทงผใหและผรบยอมไดรบความสขความพงพอใจเชนกน

พระอดมประชาทรผกอตงโครงการธรรมรกษ-

นเวศนบานพกผปวยโรคเอดสระยะสดทายในพ.ศ.๒๕๓๕

ณวดพระบาทนำาพวตถประสงคเพอสรางจตสำานกของสงคม

ใหมเมตตาและมนษยธรรมตอผปวยโรคเอดสทถกทอดทง

จากครอบครวและสงคม ใหไดรบการดแลชวยเหลอจนถง

วาระสดทายของชวต ไดสนลมหายใจอยางสงบและไปสสคต

ตามวถทางของชาวพทธ

หนาทพลเมอง ๓-๔ ม.๔-๖8 ความเปนไทย 9

๑) ความเสยสละในการอทศตนเพอผปวยโรคเอดส

ทถกทอดทงในสงคมโรคเอดสเปนโรคตดตอทางเพศสมพนธหรอ

การไดรบเชอจากสารคดหลงของผตดเชอ บางครอบครวขาด

ความเขาใจถงการดแลผตดเชอแสดงความรงเกยจและผลกดน

ใหผตดเชอออกจากสงคมการสรางบานพกผปวยโรคเอดสทำาให

ผปวยหรอผตดเชอไดมทพงทางกายและทางใจในวาระสดทายของ

ชวต ซงถอเปนแบบอยางของการเสยสละอทศตนทสรางประโยชน

๒.๒ นายโกมลคมทอง

นายโกมล คมทอง ครผยดมนในอดมการณ เมอจบการศกษาจากคณะครศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย ไดกอตงและเปนครใหญโรงเรยนประชาบาลทเหมองหวยในเขา อำาเภอ

เวยงสระจงหวดสราษฎรธานโดยมแนวคดใหโรงเรยนเปนศนยรวมประสบการณของชาวบานและเดก

เพอสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนและชมชน สงเสรมอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาทองถน

ใหชาวบานมสวนรวมในการจดการศกษาเพอใหมความรสกวาโรงเรยนเปนของทกคนเชนกน

ครโกมล คมทอง เสยชวตจากการลอบสงหารในพนททมการกอการรายดวยวยเพยง

๒๔ ป ในชวงชวตของการเปนนสตและเปนคร ครโกมลไดแสดงออกถงความเสยสละ ความมงมน

ใหกบผอน

๒) การสรางบคลากรเพอชวยเหลอผปวยและเยยวยาผไดรบผลกระทบจากโรค โดย

การสรางโรงเรยนเพอรองรบเดกทไดรบผลกระทบจากโรคเอดส และสรางโรงเรยนแพทยแผนไทย

เพอผลตบคลากรทางการแพทยสำาหรบเดก ผปวยโรคเอดส และพระสงฆ เปนการเยยวยาบคคล

ครอบครวทมผตดเชอและการสรางบคลากรทางการแพทยยงเปนการสงเสรมการดแลรกษาผปวยใหดยงขน

๓) การประชาสมพนธใหคนไทยสนใจผปวยโรคเอดสโดยการออกรบบรจาคตามสถานท

ตางๆชวยเปนสอกลางททำาใหเกดความเออเฟอเผอแผในสงคมใหคนไดสนใจและตระหนกถงภยของ

โรคเอดสมากยงขน

นอกจากนยงไดกอตงมลนธธรรมรกษ โรงเรยนเพอรองรบเดกทไดรบผลกระทบจาก

โรคเอดส โรงเรยนทสอนดานการพยาบาลในการดแลเดกและผปวยโรคเอดส โรงเรยนแพทยแผนไทย-

ธรรมรกษเพอผลตบคลากรดานแพทยแผนไทยในการดแลเดกผปวยโรคเอดสรวมถงพระสงฆ

ผลงานในการชวยเหลอผปวยโรคเอดสของพระอดมประชาทรนนเปนทประจกษวาเปน

ผมความเสยสละ มเมตตาตอเพอนมนษย และทำาใหสงคมไดมสวนชวยในการดแลผปวยโรคเอดส

ใหสนลมหายใจอยางสงบ จนไดรบรางวลเกยรตยศจากสถาบนตาง ๆ มากมาย เชน รางวลมหดล-

วรานสรณไดรบพระราชทานจากพระบาทสมเดจพระเจาอยหวรางวลเสมาธรรมจกรไดรบพระราชทาน

จากสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯสยามบรมราชกมาร

คณธรรมทควรถอเปนแบบอยาง

ผไดรบรางวลนกวทยาศาสตรโลกจากมลนธเลตเตน

ประเทศนอรเวยประจำาป๒๕๔๗รางวลบคคลแหงปของเอเชย

ประจำาป ๒๕๕๑ และรางวลแมกไซไซสาขาบรการสาธารณะ

ประจำาป๒๕๕๒ปจจบนดร.กฤษณาไกรสนธดำารงตำาแหนง

คณบดของคณะการแพทยแผนตะวนออกมหาวทยาลยรงสต

ดร.กฤษณา ไกรสนธ เปนผรเรมการวจยยาตาน

เชอไวรสเอดสในประเทศไทย และประสบความสำาเรจในการ

๒.๓ ดร.กฤษณาไกรสนธ

ผลตยาสามญชอ“ยาเอดส”เปนครงแรกในโลกจาก“Zidovudine”(ZDV)มฤทธในการลดการตดเชอ

จากแมสลกในพ.ศ.๒๕๓๘ หลงจากนนไดผลตยาออกมาหลายชนดยาทมชอเสยงคอ “GPO-VIR”

หรอยาตานเอดสสตรคอกเทลซงเปนการรวมตวยารกษาโรคเอดสกวา๓ชนดในเมดเดยวเปนครงแรก

ในโลก

ในอดมการณอทศตนใหกบการศกษาและสงคมชนบทจนเปนทยกยองของผรวมงานการเสยชวตของ

ครโกมลเปนเสมอนการจดประกายไฟอดมการณแกผทตามมาเบองหลง โดยเฉพาะหนมสาวทม

จตวญญาณของความเปนคร และมการจดตงมลนธโกมลคมทองขน เพอเปนอนสรณสานตอ

และสนบสนนผมอดมการณเดยวกนใหแพรหลายในสงคมสนบสนนใหบคคลมความเสยสละเพอสงคม

มอดมการณและเปนผนำาชมชนทด

คณธรรมทควรถอเปนแบบอยาง

๑) การยดมนในอดมการณในการขบเคลอนการศกษาและพฒนาชมชนจนเปนแบบอยาง

ใหคนรนหลงไดถอปฏบตตามแมจะเสยชวตดวยวยเพยง๒๔ป ในพ.ศ.๒๕๑๔แตอดมการณทได

ถอปฏบตนนทำาใหเกดมลนธโกมลคมทองขน ซงมลนธนมผลงานจำานวนมาก เชน การผลตหนงสอ

นตยสาร เผยแพรขอมลขาวสารทเปนประโยชนแกวงการการศกษา อนมสวนชวยพฒนาการศกษา

ของชาตจวบจนปจจบน

๒) การเปนผมแนวคดในการพฒนาการศกษาควบคกบการพฒนาชมชนโดยการใหชมชน

มสวนรวมในการจดการศกษา ทำาใหคนในชมชนมความรสกเปนเจาของโรงเรยนรวมกน สงเสรม

ใหคนในชมชนเหนคณคาและรกษาวฒนธรรม วถชวตของตน ทำาใหสงคมมความเขมแขง

ซงทำาใหเกดการพฒนาอยางยงยน

หนาทพลเมอง ๓-๔ ม.๔-๖10 ความเปนไทย 11

ความรเพมเตม

รางวลแมกไซไซกอตงขนเพอเชดชเกยรตแกนายรามอนแมกไซไซ อดตประธานาธบดของ

ฟลปปนส และเพอเปนแบบอยางอนดงามของการอทศตนทำางานบรการประชาชนในสงคม

ประชาธปไตยโดยมมลนธรางวลรามอนแมกไซไซ(RamonMagsaysayAwardFoundation)

เปนผมอบรางวลแกบคคลและนตบคคลในเอเชยทประสบความสำาเรจอนดยงในแตละสาขา

โดยแบงออกเปน๖สาขาไดแก

• บรการรฐกจ(GovernmentService)

• บรการสาธารณะ(PublicService)

• ผนำาชมชน(CommunityLeadership)

• วารสารศาสตรวรรณกรรมและศลปะการสอสารเชงสรางสรรค(Journalism,Literature

andCreativeCommunicationArts)

• สนตภาพและความเขาใจระหวางประเทศ(PeaceandInternationalUnderstanding)

• ผนำาในภาวะฉกเฉน(EmergentLeadership)

คณธรรมทควรถอเปนแบบอยาง

๑) การเสยสละอทศตนเพอประโยชนของเพอนมนษยดร.กฤษณาไดสละตำาแหนงหนาท

ของตนในประเทศไทย เพอทจะมโอกาสชวยเหลอผคนในทวปแอฟรกาซงขาดความรดานเภสชกรรม

โดยการไปผลตยาและเผยแพรความรเรองการผลตยา สรางโครงการทชวยเหลอในการผลตยา

จนสามารถสรางโรงงานผลตยาเพอชวยเหลอผปวยไดเปนจำานวนมาก

๒) การเปนผอดทน ไมยอทอตอความยากลำาบาก ลกษณะการทำางานของ ดร.กฤษณา

จะตองเดนทางไปยงประเทศตางๆในทวปแอฟรกาเชนประเทศคองโกแทนซาเนยซงประเทศเหลาน

มความยากจน บางแหงเกดความวนวายทางการเมอง มอตราการเกดอาชญากรรมสง และ

หากเปนชาวตางชาตจะมความเสยงภยอนตรายมากยงขน โดยทานแมเปนผหญงแตกมความกลาหาญ

ในการเขาไปทำางานในพนทเสยงภย มความมงมนในการอทศตน จงเปนคณธรรมทควรนำามาเปน

แบบอยางในการดำาเนนชวต

ผลงานของดร.กฤษณาไกรสนธในประเทศตางๆ

ประเทศคองโกเปนประเทศแรกทไดเขาไปชวยเหลอทางเภสชกรรมซงประสบความสำาเรจ

ในการผลตยาตานไวรสเอดสชอ“Afrivir”อนมสวนผสมของตวยาเหมอนยาในประเทศไทยซงผลตขน

ไดครงแรกในทวปแอฟรกาในพ.ศ.๒๕๔๘

ประเทศแทนซาเนย ไดวจยและผลตยา “Thai-Tanzunate” เปนยารกษาโรคมาลาเรย

ซงเปนโรคระบาดในทวปแอฟรกา

นอกจากในประเทศคองโกและแทนซาเนยยงไดชวยเหลอประเทศเอรเทรยประเทศเบนน

และประเทศไลบเรยดวย

สบ นาคะ เสถยร มบทบาทในด านการอน ร กษ

ทรพยากรธรรมชาต ผลงานทโดดเดน คอ โครงการอพยพสตวปา

ตกคางจากการสรางเขอนรชชประภาจงหวดสราษฎรธานเนองจากการ

สรางเขอนทำาใหเกดนำ�ทวมบรเวณพนทปาเหนอเขอน ซงตอมากลาย

เปนอางเกบนำ� สงผลใหพนทหาอาหารของสตวลดลงและสตว

สวนใหญเรมตายจากการขาดอาหารโครงการอพยพสตวปาชวยเหลอ

สตวไดจำานวนไมมากนก สตวท เหลอสวนใหญตายเนองจาก

ระบบนเวศทเปลยนไปตอมาสบนาคะเสถยร ไดเขารวมเคลอนไหว

ตอตานการสรางเขอนนำ�โจนบรเวณทงใหญนเรศวรจงหวดกาญจนบร

และนำาเสนอรายงานการอพยพสตวตกคางจากการสรางเขอน

๒.๔ นายสบนาคะเสถยร

นกอนรกษและนกวชาการทางดานทรพยากรธรรมชาต

รชชประภาใหสงคมไดตระหนกวาการสรางเขอนมผลเสยมากกวาผลด โดยทำาลายทรพยากรธรรมชาต

ไปอยางไมสามารถฟนฟใหกลบมาเหมอนเดมได จนทำาใหมแนวรวมนกอนรกษเคลอนไหวคดคาน

การสรางเขอนนำ�โจนและสดทายโครงการนไดถกระงบไป

การทำางานในกองอนรกษสตวปา ใน พ.ศ. ๒๕๓๑ ไดพยายามเสนอใหเขตรกษา

พนธสตวปาทงใหญ-หวยขาแขงเปนมรดกโลก เพอเปนหลกประกนวาเขตรกษาพนธสตวปาดงกลาว

จะไดรบการพทกษรกษาอยางถาวร

สบ นาคะเสถยร ไดรบตำาแหนงเปนหวหนาเขตรกษาพนธสตวปาทงใหญ-หวยขาแขง

ในพ.ศ.๒๕๓๒จากนนอกหนงปถดมาไดกอตงกองทนเพอรกษาปาหวยขาแขงและทงใหญนเรศวร

การทำางานในแอฟรกาของดร.กฤษณา

ไมมความแนนอนในเร อ งของสถานท ทำ า ง าน

จะตองเปลยนสถานทบอยครง บางครงพกแรม

ในประเทศหนงแตตองทำางานในอกประเทศหนง

เดนทางไปยงประเทศตางๆอยเสมอจนไดรบฉายา

วา “เภสชกรยปซ” เรองราวชวตการทำางานของ

ดร.กฤษณา เปนทนาสนใจ จนนำาไปสรางภาพยนตร

สารคดชวประวตเรองA Right to Live -AIDS

MedicationforMillionsในพ.ศ.๒๕๔๙

เวบไซตแนะนำา

คำาถามชวนคดชวนทำา

กจกรรมเสนอแนะ

หนาทพลเมอง ๓-๔ ม.๔-๖12 ความเปนไทย 13

http://www.volunteerspirit.org เครอขายจตอาสา

http://www.jitarsabank.com ธนาคารจตอาสาปนเวลาชวยกน

http://www.seub.or.th มลนธสบนาคะเสถยร

คณธรรมทควรถอเปนแบบอยาง

ความเสยสละความกลาหาญและการแสวงหาความเปนธรรมในสงคมเปนผนำาคนสำาคญ

ของการอนรกษธรรมชาตในประเทศไทยเปนผทตอสเพอผนปาและทรพยากรธรรมชาตอยางไมเกรงกลว

ภยอนตราย ผลงานทางวชาการและการปฏบตงานของสบ นาคะเสถยร ทำาใหสงคมไดตระหนกถง

ความสำาคญของการรกษาผนปาอนเปนตนกำาเนดชวตแหลงอาหารยารกษาโรคของมนษย

การทำางานทขาดแคลนงบประมาณปญหาของระบบราชการปญหาการบกรกปาตลอดจน

ขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาปาของสบนนไมไดรบความสนใจ ความกดดนจากปญหาหลายดาน๑.นกเรยนสามารถแสดงความเออเฟอเผอแผและความเสยสละไดอยางไรบาง

๒.ความเออเฟอเผอแผและความเสยสละชวยใหสงคมนาอยขนไดอยางไร

๓.บคคลใดบางทนกเรยนรจกเปนผทมความเออเฟอเผอแผและมความเสยสละ

๑. ใหนกเรยนศกษาคนควาประวตและผลงานของบคคลตวอยาง หรอกลมคนทมความเออเฟอ

เผอแผและมความเสยสละคนละ๑ตวอยางจากนนใหนำาเสนอหนาหองเรยนรวบรวมผลงาน

ของนกเรยนจดแสดงผลงานในปายนเทศเพอเผยแพรใหผอนรจกตอไป

๒.ใหนกเรยนรวมกนวเคราะหผลของความเออเฟอเผอแผและความเสยสละลงในแผนภาพความคด

๓.ใหนกเรยนชวยกนคดเลอกเพอนในหองเรยนทมคณธรรมดานความเออเฟอเผอแผและ

ความเสยสละตอสวนรวม แลวนำาเสนอยกยองเพอเปนนกเรยนทมคณธรรมเปนแบบอยางแก

นกเรยนในโรงเรยน

ความเออเฟอเผอแผและความเสยสละ

ผลทเกดขนตอตนเอง ผลทเกดขนตอสงคม ผลทเกดขนตอประเทศชาต

กจกรรมสรางสรรคสจตสาธารณะ

ใหนกเรยนเขารวมกจกรรมททำาประโยชนเพอสวนรวมบนทกการกระทำาของตนเองวาไดปฏบต

กจกรรมใดบางมผลอยางไรและนกเรยนมความรสกอยางไร

จดประกายโครงงาน

ใหนกเรยนรวมกนจดทำาโครงงานจตอาสาทแสดงถงความเออเฟอเผอแผและความเสยสละ

ทำาใหสบตดสนใจประทวงดวยการอตวนบาตกรรมในวนท

๑ กนยายน พ.ศ. ๒๕๓๓ หลงจากการเสยชวต ๒ สปดาห

เจาหนาทระดบสงของกรมปาไม รวมทงผวาราชการจงหวด

นายทหาร นายตำารวจชนผใหญ นายอำาเภอ และเจาหนาท

ปาไมอกนบรอยคน ไดมการประชมกำาหนดมาตรการปองกน

การบกรกปาในเขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขง ท งท

กอนหนาน สบไดพยายามขอใหประชมมาแลวหลายครง

แตไมสำาเรจจงมผกลาววาถาไมมเสยงปนในวนนนกไมมการ

ประชมดงกลาวทำาใหวนท๑กนยายนของทกปไดรบการกำาหนดใหเปนวนสบนาคะเสถยรจดขนเพอ

ระลกถงอดมการณความดททำาใหผนปาไดรบการปกปอง และคนไทยไดตระหนกถงการอนรกษ

ทรพยากรธรรมชาต

12 หนาทพลเมอง ๓-๔ ม.๔-๖