หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน

¼ÙŒàÃÕºàÃÕ§

นางสาววรยะ บญยะนวาสน นางสพน ทมอ�านางสาวเยาวลกษณ อกษรผศ. ดร.ณฐพร ยวงเงน

¼ÙŒµÃǨ

นายไชยนนท ปญญาศรนายวลลภ เลศศรนางฉฐรส พฒนารมยนายมโนธรรม ทองมหานายปรชญา ปนมณ

ºÃóҸԡÒÃ

นายสมเกยรต ภระหงษ

ป.๖Êѧ¤ÁÈÖ¡ÉÒ ÈÒÊ¹Ò áÅÐÇѲ¹¸ÃÃÁศาสนา ศลธรรม จรยธรรม หนาทพลเมอง วฒนธรรมและการด�าเนนชวตในสงคม เศรษฐศาสตร และภมศาสตร

ชนประถมศกษาปท ๖µÒÁÁҵðҹ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒáÅеÑǪÕéÇÑ´ ÊÒÃÐÀÙÁÔÈÒʵÃ� (©ºÑº»ÃѺ»Ãا ¾.È. òõöð)¡ÅØ‹ÁÊÒÃСÒÃàÃÕ¹ÃÙŒÊѧ¤ÁÈÖ¡ÉÒ ÈÒÊ¹Ò áÅÐÇѲ¹¸ÃÃÁµÒÁËÅÑ¡ÊÙµÃ᡹¡ÅÒ§¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ¢Ñé¹¾×é¹°Ò¹ ¾Ø·¸ÈÑ¡ÃÒª òõõñ

สงวนลขสทธตามพระราชบญญตปทพมพ ๒๕๖๓พมพครงท ๑จานวนพมพ ๔๐,๐๐๐ เลมISBN : 978-616-203-950-8รหสสนคา ๑๖๑๓๐๓๐

ค�ำชแจงในกำรใชสอ

ภำพหนำหนวยกำรเรยนรชวยกระตนความสนใจของผเรยน

มำตรฐำนตวชวดระบตวชวดทก�าหนดไว ในแตละหนวยการเรยนร

รเรองภมศำสตรกจกรรมเพอฝกฝนทกษะ กระบวนการ และความสามารถทางภมศาสตร ตามแนว Geo - Literacy ผานการท�า กจกรรมแบบ Active Learning ใหผเรยนไดลงมอปฏบต และสามารถน�าไปปรบใชไดจรงในชวตประจ�าวน

แนวคดส�ำคญแกนความรทเปน ความเขาใจคงทนตดตวผเรยน

ค�ำถำมส�ำคญกระตนใหคดเกยวกบ สาระส�าคญของเรองทเรยนไดอยางมระบบ

ÈÒʹҡѺ¡ÒôíÒà¹Ô¹ªÕÇÔµñ˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

มฐ. ส ๑.๑ ป.๖/๑-๙ มฐ. ส ๑.๒ ป.๖/๑-๔

ตวชวด

1

ภมศำสตรรเรอง

การเปลยนทางกายภาพในแตละพนท สงผลตอสงคมและวฒนธรรมของคนในพนทนน ดงจะเหนไดจากวถการดาเนนชวตในแตละดาน ดงน

อำหำร แตเดม คนในแตละภมภาคมวฒนธรรมดานอาหารทเปนเอกลกษณเฉพาะตวซงเกดจากภมปญญา และลกษณะทางกายภาพของทองถนทอาศย แตเมอมการพฒนาทางเศรษฐกจ การคมนาคมขนสงสะดวกรวดเรว มหางสรรพสนคา รานสะดวกซอ จงสงผลใหการรบประทานอาหารของคนในแตละพนทมความหลากหลายมากขน

ทอยอำศย ลกษณะการสรางทอยอาศยแบบดงเดมคานงถงลกษณะทางกายภาพของพนท แตในปจจบน การสรางบานในแตละภมภาคนนเปลยนแปลงไป คอมรปแบบทมาจากวฒนธรรมตะวนตก เชน บานเดยว ทาวนโฮม อาคารพาณชย คอนโดมเนยม

แบงกลมตามความเหมาะสม แลวปฏบตกจกรรม ดงน๑. สบคนขอมลเกยวกบการเปลยนแปลงทางกายภาพของประเทศไทย๒. รวมกนวเคราะหวา การเปลยนแปลงทางกายภาพของประเทศไทยมสาเหตมา

จากอะไร และสงผลอยางไร๓. ออกมาน�าเสนอหนาชน

ดานสงคมและวฒนธรรม

ประเพณบญบงไฟเชอวาจะชวยท�าใหฝนตกตองตามฤดกาล มน�าอดมสมบรณเพอการเพาะปลก

ประเพณควำมเชอ ประเพณและความเชอของคนในแตละภมภาค มความสอดคลองกบลกษณะทางกายภาพ เชน ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอทมความแหงแลง ขาดแคลนนาในการทาเกษตรกรรม จงเกดประเพณและความเชอในเรองการขอฝน โดยการแหนางแมว หรอการจดบงไฟทสบทอดกนมาแตโบราณ แตเมอยคสมยเปลยนไป ความเจรญทางดานเศรษฐกจและเทคโนโลยมมากขน มการพฒนาพนทเพอการชลประทานอยางมระบบ รปแบบของการจดงานจงเปลยนแปลงไป คอ มลกษณะทเปนการอนรกษ สบสาน ประเพณและภมปญญาอนดงาม นอกจากน ยงมบทบาทสาคญในการสงเสรมการทองเทยว ทดงดดนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตเขารวมในงานเทศกาลทกป

20๔

คำอธบายสญลกษณ

ทตงจงหวด

เมองหลวง

เขตภมภาคทางภมศาสตร

เสนแบงเขตจงหวด

ภาคเหน�อ

ภาคตะวนออกเฉ�ยงเหน�อ

ภาคกลาง

ภาคตะวนออก

ภาคตะวนตก

ภาคใต

เสนแบงเขตประเทศ

เชยงราย

พะเยานาน

แมฮองสอน

เชยงใหม

ลำพน ลำปางแพร

อตรดตถ

สโขทย

กำแพงเพชร

ตาก พษณโลก

พจตร

นครสวรรคอทยธาน�

ลพบรชยนาท

สพรรณบรกาญจนบร

สงหบรสระบร

นครนายก

ปราจนบร สระแกว

ฉะเชงเทรา

นครปฐม

ราชบร

1.กรงเทพมหานคร2.นนทบร3.ปทมธาน�4.พระนครศรอยธยา5.อางทอง6.สมทรปราการ7.สมทรสาคร8.สมทรสงคราม

เพชรบร

ประจวบครขนธ

ชมพร

พงงา

ระนอง

สราษฎรธาน�

กระบ

ตรง

นครศรธรรมราชภเกต

พทลงสงขลา

ปตตาน�ยะลา นราธวาส

สตล

ระยอง จนทบรชลบร

ตราด

เพชรบรณ

เลยหนองคาย

บงกาฬ

อดรธาน�หนองบวลำภ สกลนคร

นครพนม

กาฬสนธขอนแกน

ชยภม

นครราชสมา

มหาสารคาม

สรนทร

รอยเอด

ยโสธร

อำนาจเจรญ

ศรสะเกษ

อบลราชธาน�บรรมย

มกดาหาร

12

4

678

5

3

ก.ชาง

อาวตงเกยอาวตงเกยอาวตงเกยอาวตงเกย

ทะเลอนดามน

อาวไทยอาวไทยอาวไทย

ก.กด

ก.เตา

ก.สมยมก.สรนทร

มก.สมลน

มก.ตะรเตา

ก.พะงน

อาวเมาะตะมะ

เมยนมา ลาว

เวยงจนทนเวยงจนทนเวยงจนทน

พนมเปญพนมเปญพนมเปญพนมเปญ

กมพชา

มาเลเซยมาเลเซย

เวยดนาม

18 �N

14 �N

10 �N

6 �N

18 �N

14 �N

10 �N

6 �N

100 �E 104 �E

100 �E 104 �E

มาตราสวน 1 : 10,000,000

น.

0 10050 200 กม.

เครองมอทางภมศาสตร เปนอปกรณทมความส�าคญตอการศกษาและการคนควาทางภมศาสตร เพอน�าไปใชประโยชนในดานตาง ๆ เชน การศกษาลกษณะทางกายภาพ การส�ารวจทรพยากรและสงแวดลอม การทองเทยว การสรางถนน เครองมอทางภมศาสตรมหลายชนด

ทส�าคญ เชน แผนท รปถายทางอากาศ และภาพจากดาวเทยม

à¤Ã×èͧÁ×Í·Ò§ ÀÙÁÔÈÒʵÃ�·Õè㪌ÈÖ¡ÉÒ Åѡɳзҧ¡ÒÂÀÒ¾

ñจากแผนท รปถายทางอากาศ และภาพจากดาวเทยม ประเทศไทยมลกษณะภมประเทศ ภมอากาศ และทรพยากรธรรมชาตอยางไร

๑. แผนท แผนท คอ สงท

แสดงลกษณะพนผวโลก

ทงทมอยตามธรรมชาต

และทมนษยสร างขน

โดยแสดงลงบนแผนราบ

โดยการยอสวนและใช

สญลกษณแทนสงตาง ๆ

แสดงภมภาคของประเทศไทยแผนท

การอธบายขอมลจากแผนท ท�าใหทราบวาการแบงเขตภมภาคทางภมศาสตร แบงไดเปน ๖ ภาค คอภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอภาคกลาง ภาคตะวนออก ภาคตะวนตก และภาคใต

166

ôº··Õè

แนวคดส�าคญ

ÈÒÊนÔ¡ªน·ÕèดÕáÅÐÈÒÊน¾ÔธÕน‹ÒÃÙŒ

¾Ô¸Õ¡รรม·า§ÈาʹามըشมØ‹§ËมาÂà¾×èÍÍÐäร

การเรยนรเกยวกบศาสนสถาน การปฏบตตามมรรยาทของศาสนกชนทด การเขารวมพธกรรมส�าคญของศาสนา ตลอดจนการแสดงตนเปนศาสนกชนทดของศาสนา จะท�าใหเราปฏบตตนไดอยางถกตองและมสวนชวยเสรมสรางความมนคงใหแกพระพทธศาสนาและเปนแบบอยางใหผอนไดปฏบตตาม

๔๙

เนอหำครบตามหลกสตรแกนกลางฯ ’๕๑ และตามมาตรฐานการเรยนร และตวชวด สาระภมศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๖๐)น�าเสนอโดยใชภาษาทเขาใจงาย เหมาะสมกบการเรยนการสอน

ภำพประกอบเนอหำชวยเสรมสรางความเขาใจ

ลกษณะกำรแตงกำย

ลกษณะการแตงกาย เนองจากบรเวณนมสภาพอากาศทรอน ประชากรจะนยมแตงกายดวยเสอผาทระบายความรอนไดดและแหงไว นยมสวมเสอทงแขนสนและแขนยาว ผชายจะสวมกางเกงขาสน สวนผหญงจะนงผาซน ซงการแตงกายดวยชดประจาทองถนนจะเหนไดชดเจนในงานเทศกาลหรองานประเพณสาคญของทองถน แตในชวตประจาวนการแตงกายของผคนในปจจบนจะนยมแตงกายตามแบบสากล

ประเพณวฒนธรรม

ประเพณวฒนธรรม บรเวณนมความอดมสมบรณสงเหมาะแกการทาเกษตรกรรม ประเพณและวฒนธรรมของประชากรในพนทจงมความเกยวของกบการเกษตร เชน การทาขวญขาว การบชาพระแมโพสพ การลงแขกเกยวขาว รวมถงการทในพนทมแมนาหลายสายไหลผาน จงมประเพณลอยกระทง เพอขอขมาพระแมคงคา และการแขงขนเรอยาว

การแตงกายภาคกลาง

ประเพณการแขงขนเรอยาว จะจดกนในชวงฤดน�าหลาก มหลายแหงในบรเวณพนททตดกบแมน�า

1๙7

ค�ำน�ำ

ดวยทางกระทรวงศกษาธการ ไดด�าเนนการปรบปรงมาตรฐานการเรยนรและตวชวด

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เฉพาะสาระภมศาสตร ทงน เพอให

สอดรบกบการเปลยนแปลงดานตาง ๆ พฒนาและเสรมสรางศกยภาพของคนในชาตใหม

ความสามารถในการแขงขนของประเทศ ยกระดบคณภาพการศกษาและการเรยนรใหมคณภาพ

และมาตรฐานระดบสากล สอดคลองกบโลกในศตวรรษท ๒๑ ผเรยนมศกยภาพในการแขงขน

และการด�ารงชวตอยางสรางสรรคในประชาคมโลก ตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

หนงสอเรยนรายวชาพนฐานสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ศาสนา ศลธรรม

จรยธรรม หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการด�าเนนชวตในสงคม เศรษฐศาสตร

และภมศาสตร ชนประถมศกษาปท ๖ ตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวด สาระภมศาสตร

(ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๖๐) กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ เลมน จดท�าขนโดย

มการปรบปรงสาระภมศาสตรใหผเรยนไดเรยนรเกยวกบลกษณะทางกายภาพของสงท

อยใกลตวออกไป สามารถปรบตวเทาทนกบการเปลยนแปลง และมสวนรวมในการดแล

สงแวดลอมรอบตว ซงแตละเรองจะใหทงองคความรตามสาระการเรยนร ปพนฐานและชวย

พฒนาความสามารถทางภมศาสตร ทกษะทางภมศาสตร และกระบวนการทางภมศาสตร

เพอท�าใหผเรยนสามารถรเรองภมศาสตร (Geo-Literacy) ตลอดจนมคณลกษณะอนพงประสงค

และมทกษะในศตวรรษท ๒๑

นอกจากน ทางคณะผจดท�ายงไดมการปรบปรงสาระการเรยนรอน ๆ ภายในเลม

ใหมขอมลททนสมย สอดคลองตามกรอบของหลกสตรทกประการ สงเสรมกระบวนการคด

การสบเสาะหาความร การแกปญหา ความสามารถในการสอสาร การตดสนใจ การน�าไปใช

ในชวต รวมทงสงเสรมใหผเรยนมคานยมทดงาม พฒนาตนเองอยเสมอ และรจกการบ�าเพญ

ประโยชนตอสงคมและสวนรวม

คณะผจดท�าจงหวงเปนอยางยงวา หนงสอเรยนสงคมศกษาฯ ป.๖ เลมน จะเปน

สอการเรยนการสอนทอ�านวยประโยชนตอการเรยนการสอนใหสมฤทธผลตามทหลกสตร

ไดก�าหนดเปาหมายไว

คณะผจดท�า

ÈÒʹҡѺ¡ÒôíÒà¹Ô¹ªÕÇÔµñ˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè

มฐ. ส ๑.๑ ป.๖/๑-๙ มฐ. ส ๑.๒ ป.๖/๑-๔

ตวชวด

PB

1

สำรบญ

บรรณำนกรม ๒๓๖

หนวยการเรยนรท

หนวยการเรยนรท

หนวยการเรยนรท

หนวยการเรยนรท

๑

๒

๓

๔

ศำสนำกบกำรด�ำเนนชวต ๑บทท ๑ พระพทธศาสนา ๒

บทท ๒ หลกธรรมน�าความสข ๙

บทท ๓ เรยนรส�งทด ๓๔

บทท ๔ ศาสนกชนทดและศาสนพธนาร ๔๙

หนำทของพลเมองด ๖๙บทท ๑ กฎหมายทเกยวของกบชวตประจ�าวน ๗๐

บทท ๒ กจกรรมประชาธปไตย ๘๕

บทท ๓ รเทาทนขอมล ขาวสาร และเหตการณ ๑๐๐

บทท ๔ วฒนธรรมและการเปลยนแปลง ๑๐๗

เรยนรเรองเศรษฐศำสตร ๑๒๕บทท ๑ ผผลตทมความรบผดชอบและผบรโภค

ทรเทาทน ๑๒๖

บทท ๒ ความสมพนธทางเศรษฐกจ ๑๔๓

ภมศำสตรนำร ๑๖๔บทท ๑ เรยนรประเทศไทย ๑๖๕

บทท ๒ ภยพบตในประเทศไทย ๒๐๕

บทท ๓ มนษยกบส�งแวดลอม ๒๒๒

กำรนมนตพระสงฆมำในพธท�ำบญตำง ๆ เปนกำรสะทอนถงควำมศรทธำในพระพทธศำสนำไดอยำงหนง

คÇำมส�ำคญ ¢Í§¾Ãоط¸ÈÒʹÒñ

คนไทยกบพระพทธศำสนำมควำมสมพนธใกลชดกนมำนำน

คนไทยสวนใหญนบถอพระพทธศำสนำและน�ำหลกธรรมค�ำสอนใน

พระพทธศำสนำมำเปนแนวทำงในกำรด�ำเนนชวต พระพทธศำสนำ

จงมควำมส�ำคญตอคนไทยและชำตไทย ดงน

๑. พระพทธศาสนาเปนเอกลกษณของชาต

เพราะเหตใดจงตองศกษาความสาคญของพระพทธศาสนาและพทธประวต

จำกกำรทคนไทยนบถอ

พระพทธศำสนำมำเปนระยะเวลำ

ยำวนำน ท�ำใหวถชวตของคนไทย

ไดรบกำรผสมผสำนเปนอนหนง

อนเดยวกนกบพระพทธศำสนำ

ไมวำจะเปนพธกรรมตำง ๆ กจกรรม

ทำงสงคม จะมหลกปฏบตของ

พระพทธศำสนำเขำมำเกยวของ

ดวย อกทงลกษณะนสยของ

คนไทย เชน กำรมควำมเมตตำกรณำ ควำมกตญกตเวท ควำมเสยสละ

ลวนไดรบกำรหลอหลอมมำจำกหลกธรรมทำงพระพทธศำสนำ

ซงสงตำง ๆ เหลำน นบเปนเอกลกษณทท�ำใหคนตำงชำตรจกและ

ประทบใจประเทศไทย

ความส�าคญของพระพทธศาสนา

PB

3

¾Ãоط¸ÈÒʹÒñº··Õè

พระพทธศำสนำเปนศำสนำทคนไทยสวนใหญนบถอสบตอกนมำเปนระยะเวลำยำวนำนสงผลท�ำใหวถกำรด�ำเนนชวตมควำมสอดคลองและเกยวของกบพระพทธศำสนำหลำยดำน จงกลำวไดวำ พระพทธศำสนำเปนศำสนำประจ�ำชำต

กำรศกษำพทธประวตซงเปนประวตของศำสดำของพระพทธศำสนำ จะชวยใหพทธศำสนกชนเกดควำมศรทธำในพระพทธศำสนำและยดมนในกำรท�ำควำมด

¾Ãоط¸ÈÒʹÒ

ÁÕ¤ÇÒÁÊíÒ¤ÑÞµ‹ÍàÃÒÍ‹ҧäÃ

แนวคดสาคญ

PB

2

๓. พระพทธศาสนาเปนศนยรวมจตใจ

พระพทธศำสนำเปนศนยรวมจตใจของชำวพทธ โดยมวดเปน

ศนยกลำงในกำรอบรมสงสอนจรยธรรมของคนในสงคม เปนบอเกด

ของศลปวทยำกำรตำง ๆ เเละ

เปนสถำนทใชประกอบพธกรรม

ในเทศกำลส�ำคญ มพระสงฆเปน

ผเผยแผหลกธรรมใหประชำชน

ไดรบทรำบและน�ำไปเปนหลก

ปฏบต ดงนน พระสงฆจงม

บทบำทส�ำคญในกำรเปนผน�ำทำง

จตใจของประชำชนใหด�ำเนนชวต

ไดอยำงถกตองและมควำมสข

๔. พระพทธศาสนาเปนหลกในการพฒนาชาตไทย

กำรพฒนำชำตไทยตองอำศยกำรพฒนำทำงดำนจตใจควบค

ไปกบกำรพฒนำทำงดำนวตถ ซงหลกธรรมทำงพระพทธศำสนำ

ชวยใหกำรพฒนำชำตไทยเปนไปในทำงทถกตอง เหมำะสม เชน

พระพทธศำสนำมหลกธรรมโอวำท ๓ ทสอนใหละเวนควำมชว

ท�ำควำมด และท�ำจตใจใหผองใสบรสทธ เมอชำวพทธปฏบตตำม

หลกธรรมโอวำท ๓ จะสงผลใหเปนคนดมศลธรรม เมอเปนคนด

กจะอยรวมกบผอนไดอยำงมควำมสข ปฏบตตนในทำงทด เพอ

พฒนำสงคมและพฒนำประเทศอยำงยงยนตอไป

ชำวพทธจะไปท�ำบญและรวมกนประกอบพธกรรมในเทศกำลส�ำคญตำง ๆ ทวด

PB

๕

๒. พระพทธศาสนาเปนรากฐานและมรดกทางวฒนธรรมไทย

จำกกำรทคนไทยมควำมผกพนกบพระพทธศำสนำ ท�ำให

พระพทธศำสนำมควำมเชอมโยงกบวถชวตของคนไทยจนกลำยเปน

รำกฐำนทำงวฒนธรรมไทยในดำนตำง ๆ เชน

พระมหำชนกเปนเรองรำวในอดตชำตของพระพทธเจำ ทเนนสอนใหมควำมเพยรพยำยำม

๑ สถาปตยกรรม ประตมากรรมจตรกรรม

สวนใหญจะเกยวของและสะทอนควำม

ศรทธำทมตอพระพทธศำสนำ เชน กำรกอสรำง

วดวำอำรำมทมควำมงดงำม กำรปนพระพทธรป

ปำงตำง ๆ ภำพวำดเรองรำวทแสดงพทธประวต

และอดตชำตของพระพทธเจำ

๓ ภาษาและวรรณคด

๒ ประเพณ

วรรณคดบำงเรองมเนอหำเกยวกบพระพทธ-

ศำสนำ เชน มหำเวสสนดรชำดก พระมหำชนก

เปนเรองรำวในอดตชำตของพระพทธเจำ ไตรภม-

พระรวง เปนหนงสอสอนศลธรรม บำปบญคณโทษ

ประเพณไทย เชน ประเพณสงกรำนต ประเพณ

เขำพรรษำ ซงในประเพณเหลำนจะมพระพทธศำสนำ

เขำมำเกยวของ เชน ในวนสงกรำนตจะมกำรท�ำบญ

ตกบำตร สรงน�ำพระพทธรป กำรสรงน�ำพระในประเพณสงกรำนต

วดเบญจมบพตรดสตวนำรำมรำชวรวหำร เปนสถำปตยกรรมไทยทมควำมวจตรงดงำม

สรำงขนดวยแรงศรทธำของชำวพทธ

PB

4

อนเดย

เนปาล

เมอพระพทธเจำปรนพพำนแลว มลลกษตรยและพระเถระผ ใหญ ซงจะมพระอนรทธะและพระอำนนทรวมกนประกอบพธถวำยพระเพลงพระพทธสรระโดยจดพธขนทมกฏพนธนเจดย กรงกสนำรำ ในวนแรม ๘ ค�ำ เดอน ๖ ซงชำวพทธเรยกวำ “วนอฐมบชำ”

การถวายพระเพลง๔

การแจกพระบรมสารรกธาต๕

สงเวชนยสถำน หมำยถง สถำนททท�ำใหพทธศำสนกชน

เกดควำมระลกถงพระพทธเจำ ม ๔ แหง ดงน

สงเวชนยสถาน๖

เนองจำกควำมเคำรพทมในพระบรมศำสดำ เจำผครองนครทงหลำยจงไดสงทตำนทตมำขอสวนแบงพระบรมสำรรกธำต แลวน�ำไปบรรจสถปเพอสกกำรบชำทบำนเมองของตน

สถานทปรนพพาน อยทสำลวโนทยำน ในกรงกสนำรำ แควนมลละ ปจจบนเรยกวำ “กำเซย” ประเทศอนเดย

สถานทตรสร อยทอรเวลำเสนำนคม ในกรงรำชคฤห แควนมคธ ปจจบนเรยกวำ “พทธคยำ” ตงอยทรฐพหำร ประเทศอนเดย

สถานทแสดงปฐมเทศนาอยทอสปตนมฤคทำยวน กรงพำรำณส แควนกำส ปจจบนเรยกวำ “สำรนำถ” ประเทศอนเดย

สถานทประสต อยทลมพนวน ตงอยกงกลำงระหวำงกรงกบลพสดแควนสกกะ กบกรงเทวทหะ แควนโกลยะ ปจจบนเรยกวำ“รมมนเด” ประเทศเนปำล

PB

๗

¾Ø·¸»ÃÐÇÑµÔ ในชนนนกเรยนจะไดศกษำพทธประวต ซงมรำยละเอยด

เพมเตมจำกทไดเคยศกษำในชนอน ๆ ดงน

ò

นบจำกทพระสทธตถะตรสรเปนพระพทธเจำ พระองคไดเสดจสงสอนประชำชนตำมแวนแควนตำง ๆ เปนเวลำ ๔๕ ป ท�ำใหพระพทธศำสนำเผยแผออกไปอยำงกวำงขวำง ในพรรษำท ๔๕

พระองคทรงประชวรหนก ในวนขน ๑๕ ค�ำ เดอน ๓ ทรงปลงพระชนมำยสงขำรวำ พระองคจะปรนพพำนในอก ๓ เดอนขำงหนำ

ทรงปลงพระชนมายสงขาร๑

เมอพระพทธเจำทรงปลงพระชนมำยสงขำรแลว ไดเสดจจำรกสงสอนประชำชนไปจนถงสำลวโนทยำนแหงมลลกษตรย ซงตงอยทเมองกสนำรำ

เมอสภททปรพำชกไดทรำบขำว จงรบเดนทำงไปเพอเขำเฝำทลถำมควำมสงสย พระพทธเจำไดตรสตอบขอสงสยนนแลว สภททะเกดควำมเลอมใสจงทลขอ

อปสมบท ภำยหลงจำกอปสมบทแลว พระสภททะไดปฏบตธรรม ดวยควำมเพยรพยำยำมจนส�ำเรจเปนพระอรหนตในคนวนนน

สภททะจงนบเปนปจฉมสำวกทส�ำเรจเปนพระอรหนตกอนทพระพทธเจำจะเสดจดบขนธปรนพพำน

ปจฉมสาวก๒

ขณะใกลจะปรนพพำน พระพทธเจ ำไดตรสเตอนเหลำภกษทเฝำแวดลอม

ดพระอำกำรประชวรของพระองค ถอเปนปจฉมโอวำท เเละหลงจำกนน ในวนขน ๑๕ ค�ำ เดอน ๖ กอน พทธศกรำช ๑ ป พระพทธเจำจงเสดจดบขนธปรนพพำน ขณะ

พระชนมำยได ๘๐ พรรษำ

“ÀÔ¡ÉØ·Ñé§ËÅÒ ºÑ´¹Õé àÃÒ¢Íàµ×͹

¾Ç¡à¸ÍÇ‹Ò Êѧ¢Ò÷Ñé§ËÅÒÂÁÕ¤ÇÒÁàÊ×èÍÁä»à»š¹¸ÃÃÁ´Ò ¾Ç¡à¸Í¨§Âѧ»ÃÐ⪹�µ¹

áÅлÃÐ⪹�¼ÙŒÍ×è¹ãËŒ¶Ö§¾ÃŒÍÁ´ŒÇ¤ÇÒÁäÁ‹»ÃÐÁÒ·à¶Ô´”

ปรนพพาน๓

PB

๖

¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒกจกรรม

๑. สบคนขอมลเกยวกบควำมส�ำคญของพระพทธศำสนำทเกยวของกบ

คนไทยและชำตไทย จำกนนบนทกขอมลดวยส�ำนวนของตนเอง แลว

ออกมำน�ำเสนอผลงำนหนำชน

๒. สบคนขอมลเกยวกบพทธประวตตอนตำง ๆ ในบทเรยน แลววำดภำพ

ตำมจนตนำกำรลงในสมด โดยเขยนค�ำอธบำยประกอบ จำกนนออก

มำน�ำเสนอผลงำนหนำชน

กจกรรมพฒนาการคด

รวมกนแสดงควำมคดเหนและตอบค�ำถำมทก�ำหนดให

• พระพทธศำสนำมควำมส�ำคญในฐำนะเปนศำสนำประจ�ำชำตไทย

เพรำะเหตใด

• นกเรยนจะมวธกำรอยำงไร เพอใหเอกลกษณของชำตไทยทำงดำน

พระพทธศำสนำคงอยคประเทศไทยสบไป

• เพรำะเหตใด จงมค�ำกลำววำ “พระพทธศาสนาเปนรากฐานและมรดก

ทางวฒนธรรมไทย”

• พระพทธศำสนำมควำมส�ำคญตอกำรด�ำรงชวตของเรำอยำงไร

• ขอคดทไดจำกปจฉมโอวำทของพระพทธเจำคออะไร และสำมำรถ

น�ำไปใชในกำรด�ำเนนชวตไดอยำงไร

อภปรายชวนคด

PB

8