125
1 หหหหหหหหหหหหหหหหหหห 1 หหหหหห หหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหห หหห หหหหหหหห ห หหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหห 3 หหหห 16 หหหหหหห ห. หหหหหหหหหหหหหหหหหห/หหหหหหหหห หหหหหหห ห หหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหห ท ท.ท ทททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททท ทททททททท ทททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททท หหหหหหหหห ท ท.ท ท.ท/ท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททท ททททททททททททททททททททททท ท ท.ท ท.ท/ท ทททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ทททททททททททททท ท ท.ท ท.ท/ท ทททททททททท ทททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททท ท ท.ท ท.ท/ทท ททททททททททททท ทททท หหหหหหห ห หหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหห ท ท.ท ททททททททททททททททท ททททททท ทททททททททททททท ททททททท ททท

dlit.ac.thdlit.ac.th/resources_ftp/THAI/LessonPlans/S3/... · Web viewหน งส อเร ยน รายว ชาพ นฐานภาษาไทย ว ว ธภาษา

  • Upload
    others

  • View
    8

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

1

หนวยการเรยนรท 1 เรอง บทละครพด เรองเหนแกลกกลมสาระ การเรยนรภาษาไทย รายวชาภาษาไทย รหสวชา ท ๒๓๑๐๑

ชนมธยมศกษาปท 3 เวลา 16 ชวโมง

๑. มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด

สาระท ๑ การอานมาตรฐานการเรยนร ท ๑.๑ใชกระบวนการอานสรางความรและ

ความคดเพอนำาไปใช ตดสนใจ แกปญหาในการดำาเนน

ชวตและมนสยรกการอาน ตวชวด ท ๑.๑ ม.๓/๑ อานออกเสยงบทรอยแกวและบทรอยกรองไดถกตองและ เหมาะสมกบเรองทอาน ท ๑.๑ ม.๓/๒ ระบความแตกตางของคำาทมความหมายโดยตรงและ

ความหมายโดยนย ท ๑.๑ ม.๓/๓ ระบใจความสำาคญและรายละเอยดของ

ขอมลทสนบสนนจากเรองทอาน

ท ๑.๑ ม.๓/๑๐ มมารยาทในการอาน

สาระท ๒ การเขยนมาตรฐานการเรยนร ท ๒.๑ ใชกระบวนการเขยนสอสาร เขยนเรยง

ความ ยอความ และเขยนเรองราวในรปแบบตางๆ เขยนรายงานขอมลสารสนเทศและรายงานการศกษาคนควาอยางมประสทธภาพ

2

ตวชวด ท ๒.๑ ม.๓/๒ เขยนขอความโดยใชถอยคำาไดถกตองตามระดบภาษา

ท ๒.๑ ม.๓/๔ เขยนยอความ ท ๒.๑ ม.๓/๖ เขยนอธบาย ชแจง แสดงความคดเหนและโต

แยงอยางมเหตผล ท ๒.๑ ม.๓/๑๐ มมารยาทในการเขยน

สาระท ๓ การฟง การด และการพดมาตรฐานการเรยนร ท ๓.๑ สามารถเลอกฟงและดอยางม

วจารณญาณ และพดแสดงความร ความคด และความรสกในโอกาสตาง ๆ อยางมวจารณญาณและสรางสรรค

ตวชวด ท ๓.๑ ม.๓/๑ แสดงความคดเหนและประเมนเรอง

จากการฟงและการดท ๓.๑ ม.๓/๒ วเคราะหและวจารณเรองทฟงและดเพอนำาขอคดมา

ประยกตใชในการดำาเนนชวต ท ๓.๑ ม.๓/๖ มมารยาทในการฟง การด และการพด

สาระท ๔ หลกการใชภาษาไทยมาตรฐานการเรยนร ท ๔.๑ เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลก

ภาษาไทย การเปลยนแปลงของภาษาและพลงของภาษาภมปญญาทางภาษา และรกษาภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต

ตวชวด ท ๔.๑ ม.๓/๓ วเคราะหระดบภาษา

สาระท ๕ วรรณคดและวรรณกรรมมาตรฐานการเรยนร ท ๕.๑ เขาใจและแสดงความคดเหนวจารณวรรณคดและวรรณกรรม

ไทยอยางเหนคณคาและนำามาประยกตใชในชวตจรง

3

ตวชวด ท ๕.๑ ม.๓/๑ สรปเนอหาวรรณคด วรรณกรรมและวรรณกรรมทองถนใน

ระดบทยากยงขน ท ๕.๑ ม.๓/๓ สรปความรและขอคดจากการ

อานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรง

๒. สาระสำาคญ / ความคดรวบยอดการศกษาวรรณคดและวรรณกรรมจะทำาใหสรปเนอหาวรรณคด

วรรณกรรมและวรรณคดทองถนและสรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรง

การศกษาและทำาความเขาใจหลกการอานออกเสยงรอยแกว และหลกการอานจบใจความสำาคญ จะทำาใหอานออกเสยงรอยแกวไดอยางถกตอง เหมาะสมกบเรองทอาน ระบความแตกตางของคำาทมความหมายโดยตรงและความหมายโดยนย ระบใจความสำาคญและรายละเอยดของขอมลทสนบสนนการอาน และมมารยาทในการอาน

การศกษาระดบภาษาและการเขยนรปแบบตางๆ จะทำาใหเขยนขอความโดยใชขอความไดถกตองตามระดบภาษา เขยนยอความ เขยนแสดงความคดเหน และมมารยาทในการเขยน

การศกษาหลกการพดแสดงความคดเหนจะทำาใหพดแสดงความคดเหนวเคราะห วจารณ และประเมนเรองจากการฟง การด นำาขอคดไปใชในการดำาเนนชวตและมมารยาทในการพด

๓. สาระการเรยนร๓.๑ ความร

๓.๑.๑ การอานออกเสยงรอยแกว: บทละครพด เรองเหนแกลก บทความ/บทความ

ปกณกะ ๓.๑.๒ การอานจบใจความจากสอตางๆ ๓.๑.๓ คำาทมความหมายโดยตรงและความหมายโดยนย

4

๓.๑.๔ การยอความ๓.๑.๕ การเขยนแสดงความคดเหน๓.๑.๖ การเขยนขอความใหถกตองตามระดบภาษา๓.๑.๗ การพดแสดงความคดเหนจากเรองทฟงและด๓.๑.๘ การวเคราะหและวจารณเรองทฟงและดเพอนำาขอคดมา

ประยกตใชในการ ดำาเนนชวต๓.๑.๙ ระดบภาษา๓.๑.๑๐ วรรณคดและวรรณกรรมและวรรณกรรมทองถน:

ศาสนา ประเพณ พธกรรม๓.๑.๑๑ การวเคราะหวถไทยและคณคาจากวรรณคดและ

วรรณกรรม๓.๒ ทกษะ/กระบวนการ

๓.๒.๑ เทคนคการกลม ๓.๒.2 กระบวนการปฏบต๓.๒.3 กระบวนการคดอยางมวจารณญาณ๓.๒.4 กระบวนการเรยนความรความเขาใจ

๓.๓ เจตคต๓.๓.๑ มารยาทในการอาน๓.๓.๒ มารยาทในการเขยน๓.๓.๓ มารยาทในการพด

๔. สมรรถนะสำาคญของผเรยน๔.๑ ความสามารถในการสอสาร๔.๒ ความสามารถในการคด๔.๓ ความสามารถในการใชทกษะชวต๔.๔ ความสามารถในการใชเทคโนโลย

๕. คณลกษณะอนพงประสงค/คานยม ๑๒ ประการคณลกษณะอนพงประสงค

5

- ซอสตยสจรต- มวนย- ใฝเรยนร- มงมนในการทำางาน- รกความเปนไทย

คานยม ๑๒ ประการขอ ๒ ซอสตย เสยสละ อดทน มอดมการณในสงดงาม เพอ

สวนรวมขอ ๔ ใฝหาความร หมนศกษา เลาเรยนทงทางตรงและทาง

ออมขอ ๘ มระเบยบวนย เคารพกฎหมาย ผนอยรจกการเคารพ

ผใหญ

๖. ชนงาน/ภาระงาน๖.๑ อานออกเสยงรอยแกว ๖.๒ ยอความ๖.๓ เขยนขอความใหถกตองตามระดบภาษา๖.๔ เขยนแสดงความคดเหน๖.๕ พดแสดงความคดเหน

๗. การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ

1.ประเมนการอานออกเสยงรอยแกว ๒. ประเมนการยอความ๓. ประเมนการเขยนขอความใหถกตองตามระดบภาษา๔. ประเมนการเขยนแสดงความคดเหน

1. แบบประเมนการอานรอยแกว๒. แบบประเมนการยอความ๓. แบบประเมนการเขยนขอความใหถกตองตามระดบภาษา๔. แบบประเมนการ

- ผานระดบดขนไป

6

ประเมนการพดแสดงความคดเหน

เขยนแสดงความคดเหนประเมนการพดแสดงความคดเหน

เกณฑการประเมนชนงาน/ภาษาระงาน1. ตองผานเกณฑระดบดขนไป

๘. กจกรรม ชวโมงท 1-3 การอานรอยแกว

จดประสงคการเรยนร- อานออกเสยงรอยแกวไดถกตองตามหลกการอานออกเสยง

รอยแกว กจกรรมการเรยนร ชวโมงท 1

๑. ครสนทนากบนกเรยนเกยวกบการอานออกเสยงบทรอยแกว ทนกเรยนเคยฟงหรอเคยอานในชวตประจำาวน

๒. นกเรยนชมการอานออกเสยงภาษาไทยจาก เวบไซตhttps://www.youtube.com/watch?v=FUh1uuq7puw และรวมกนแสดงความคดเหนเกยวกบวธการอานออกเสยงบทรอยแกวทถกตองและมความไพเราะ

๓. นกเรยนรวมกนสรปรปแบบและวธการอานออกเสยงบทรอยแกวทถกตองและไพเราะ

๔. นกเรยนรบใบงานท ๑.๑ บทอานรอยแกว เรองทำาดวยมอ และชมตวอยางการอานออก

เสยง บทรอยแกว เรองทำาดวยมอ จากเวบไซต https://www.youtube.com/watch?v=AlwiSpXn1NY

๕. นกเรยนจบคฝกทกษะการอานออกเสยงบทรอยแกวตามแบบ เรองทำาดวยมอและชแนะ

ขอบกพรองซงกนและกน

7

6. ครสรปและใหนกเรยนกลบไปทบทวนตอไป

ชวโมงท 2๑. ครสนทนากบนกเรยนเรองการฝกทกษะการอานออกเสยง

รอยแกว เรองทำาดวยมอ๒. นกเรยนฝกทกษะการอานออกเสยงรอยแกวใหชำานาญโดย

ฝกทกษะการอานในใบงานท ๑.๒ บทความเรองทเรยกวากาวหนา

๓. นกเรยนอานบทอานในขอ ๒. ใหครฟง เพอประเมนตามแบบประเมนการอานออกเสยง

รอยแกว๔. ครชแนะขอบกพรองในการอานของนกเรยนเพอนำาไป

ปรบปรงและพฒนาการอานตอไป

ชวโมงท 3

1. ครสนทนากบนกเรยนเกยวกบการฝกทกษะการอานออกเสยงบทรอยแกวทถกตองและ

ไพเราะ2. นกเรยนรบใบงานท ๑.๓ บทอานรอยแกว เรองขามสทนดร

เพอฟงตวอยางการอานจากนกเรยนซงครมอบหมายใหฝกอานเรองขามสทนดร มาลวงหนา

3. นกเรยนทครนดหมายออกมาอานบทอานใหเพอนฟงหนาชนเรยนและครชแนะขอสงเกต

เพมเตม4. นกเรยนจบคอานตามแบบในใบงานท ๑.๓ บทอานรอยแกว

เรองขามสทนดร โดยแตละคผลดกนอานและวจารณการอานของคสญญา เพอพฒนาการอานใหดขน

5. นกเรยนจบคฝกทกษะการอานออกเสยงบทรอยแกวใหชำานาญในใบงานท ๑.๔ บทอาน

8

รอยแกวเรองเหนแกลก โดยแตละคผลดกนอานและวจารณการอานของคสญญา เพอพฒนาการอานใหดขน

6. นกเรยนจบคอานบทอานในขอ ๔. หรอ ขอ ๕. ใหครฟงตามแบบประเมนการอาน ออก

เสยงบทรอยแกว๗. ครชแนะขอบกพรองในการอานของนกเรยนเพอนำาไป

ปรบปรงและพฒนาการอานตอไป

สอและแหลงเรยนร1. ใบงานท ๑.๑ บทอานรอยแกว เรองทำาดวยมอ2. ใบงานท ๑.๒ บทอานรอยแกว เรองทเรยกวากาวหนา

2. ใบงานท ๑.๓ บทอานรอยแกว เรองขามสทนดร3. ใบงานท ๑.๔ บทอานรอยแกว เรองเหนแกลก

4. เวบไซต https://www.youtube.com/watch?v=FUh1uuq7puw

5. เวบไซต https://www.youtube.com/watch?v=AlwiSpXn1NY การวดและประเมนผล

วธการ เครองมอ เกณฑประเมนการอานออก

เสยงบทรอยแกว

แบบประเมนการอานออกเสยง

บทรอยแกว

ระดบคณภาพ ๒ ผานเกณฑ

ชวโมงท 4-5 การอานจบใจความสำาคญ จดประสงคการเรยนร

1. จบใจความสำาคญและบอกขอมลทสนบสนนเรองทอานได2. สรปเนอหาวรรณคดและวรรณกรรม

กจกรรมการเรยนร

9

ชวโมงท 11. ครสนทนากบนกเรยนเกยวกบความเปนมาของการละคร

ไทยความเจรญรงเรองของวงการละครในสมยรชกาลท ๖ และทบทวนเรองการอานจบใจความสำาคญ

2. แบงกลมนกเรยนออกเปน 6 กลม ๆ ละ 4-5 คน (ตามความเหมาะสม) ศกษาบทละคร

พด เรองเหนแกลก ตามใบงานท ๒.๑ กำาหนดให ดงน กลมท ๑ ตวละครแตละตวในเรองเหนแกลกมลกษณะเดนอยางไรบาง กลมท ๒ ตามความเหนของนกเรยน บทละครพด เรองเหนแกลกตอนใดออนหวานทสด ตอนใดรนแรงทสด และตอนใดเศราทสด กลมท ๓ อะไรจะเกดขนถานายลำาบอกความจรงกบแมลออ กลมท ๔ นกเรยนคดวามแนวทางหรอทางออกใดบางทจะทำาใหพระยาภกด นายลำาและแมลอออยรวมกนไดอยางมความสข กลมท ๕ นายลำาพายแพ ภาพ ทแมลออวาดไวในใจ “ ”ภาพ ทวานมอทธพลตอมนษยเราจรงหรอไม อยางไร จงยกตวอยา“ ”

งอนๆ ทแสดงใหเหนวาคนเรามกเกรงตอ ภาพ ชนดน“ ”และยกตวอยางของการสราง ภาพ ของคนในสงคมปจจบน “ ” กลมท ๖ บทสรปของเรองเหนแกลกใหขอคดแกนกเรยนอยางไรบาง

๓. ครนดหมายใหนกเรยนเตรยมนำาเสนอขอมลในชวโมงตอไป

ชวโมงท 2 1. ครสนทนากบนกเรยนเกยวกบงานทนกเรยนไดรบมอบ

หมายในชวโมงท ๑ และตรวจสอบการอานเรองเหนแกลก โดยสมนกเรยน จำานวน ๒-๔ คนตอบคำาถามตอไปน

“ตวละครใดในเรองเหนแกลก ทนกเรยนชอบทสด เพราะเหตใด”

10

2. นกเรยนนำาเสนอขอมลตามทแตละกลมไดรบมอบหมาย (โดยการสมตวแทนกลมหรอจบฉลากตามชอ) ๓. เมอแตละกลมนำาเสนอจบแลวเปดโอกาสใหกลมผฟงซกถามและครอธบายเพมเตม

๔. นกเรยนทำาแบบฝกหด ในใบงาน ท ๒.๒ เรองการอานจบใจความบทละครพด เรองเหน

แกลก๕. ครและนกเรยนรวมกนเฉลยและวจารณคำาตอบในใบงาน

สอและแหลงเรยนร1. หนงสอเรยนรายวชาพนฐานภาษาไทย วรรณคดวจกษ ชน

มธยมศกษาปท ๓2. ใบงานท ๒.๑ เรองการอานจบใจความโดยศกษาบทละครพด

เรอง เหนแกลก 3. ใบงานท ๒.๒ เรองการอานจบใจความบทละครพด เรองเหน

แกลก

การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ

ตรวจผลงาน แบบบนทกคะแนนการตรวจผลงาน

รอยละ ๖๐ ผานเกณฑ

11

ชวโมงท 6-7 การวเคราะหวถไทยและคณคาจากวรรณคดและวรรณกรรม

จดประสงคการเรยนร- วเคราะหวถไทยและขอคดจากวรรณคดและวรรณกรรม

กจกรรมการเรยนรชวโมงท 1๑. ครซกถามวถชวตของคนในชนบทเปรยบเทยบกบความเปน

อยของคนในกรงเทพมหานคร

๒. นกเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบความหมายและลกษณะของวถชวตแบบไทย

๓. นกเรยนแบงกลมรบใบความรท ๓.๑ เรองรตำานานสบสานวฒนธรรม เปงซงกราน และ

ปฏบตกจกรรมตามทกำาหนดใหในใบงานท ๓.๑ เรองการวเคราะหวถไทยและคณคาจากวรรณคดและวรรณกรรมจากเรอง เปงซงกราน

4. ครสมนกเรยนนำาเสนอผลการอภปรายหนาชนเรยน นกเรยนกลมผฟงซกถามและคร

อธบายเพมเตม

ชวโมงท 2 1. สนทนากบนกเรยนเกยวกบประสบการณการทำาบญและการ

รดนำาขอพรจากผใหญในวนสงกรานต

12

2. แบงกลมนกเรยนออกเปน 6 กลม แตละกลมสงตวแทน รบใบงานท ๓.๒ เพอศกษาและ

อภปรายเกยวกบประเพณและความเชอตามหวขอ ดงตอไปน กลมท ๑ ความเชอเรองทายาทสบสกลของสงคมไทยในอดตกบปจจบน

กลมท ๒ ความเชอเรองพธบวงสรวงในทองถนของนกเรยน กลมท ๓ คณคาและภมปญญาในการกนอาหารพนบาน ในทองถน ของนกเรยน กลมท ๔ การทำาบญ : คำาอธษฐานกบผลทคาดวาจะไดรบ กลมท ๕ ประเพณสงกรานตในทองถนของนกเรยน กลมท ๖ การอนรกษและเผยแพรประเพณในทองถนของนกเรยน

3. ครสมนกเรยนนำาเสนอผลการอภปรายหนาชนเรยน นกเรยนกลมผฟงซกถามและครอธบายเพมเตม 4. นกเรยนแตละกลม ศกษา คนควาเพมเตมเกยวกบประเพณ พธกรรมและความเชอในทองถนของนกเรยน นำามาแลกเปลยนเรยนร จดปายนเทศ หรอ เขยนบทความเผยแพรในวารสารโรงเรยน

สอและแหลงเรยนร 1. ใบความรท ๓.๑ เรองรตำานานสบสานวฒนธรรมเปงซงกราน 2. ใบงานท ๓.๑ เรองการวเคราะหวถไทยและคณคาจากวรรณคดและวรรณกรรมจากเรอง

เปงซงกราน 3. ใบงานท ๓.๒ เรองการวเคราะหวถไทยและคณคาจากวรรณคด

และวรรณกรรมเกยวกบประเพณและความเชอ

13

การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ

ตรวจผลงาน แบบบนทกคะแนนการตรวจผลงาน

รอยละ ๖๐ ผานเกณฑ

ชวโมงท 8 คำาทมความหมายโดยตรงและโดยนย จดประสงคการเรยนร - วเคราะหและระบความแตกตางของคำาทมความหมายโดยตรงและความหมายโดยนยกจกรรมการเรยนร

๑. ครเขยนตวอยางคำาทมความหมายโดยตรงและความหมายโดยนยบนกระดาน เชน

ตวอยางท ๑ คำาวา “ดาว” (ก) จรนนท พตรปรชา เคยเปน ดาว จฬาฯ

(ข) คนนฉนเหนดาวเตมทองฟา

ตวอยางท ๒ คำาวา “เกาอ” (ค) รฐมนตรคนนทำางานไมเกงเลย ทำาไมไมลาออกนะ

กอด เกาอ อยได (ง) นกเรยนชวยกนยกโตะและ เกาอ เพอจดหองสอบ๒. นกเรยนรวมกนอภปรายจนไดขอสรปวา

ขอ (ก) ดาว เปนความหมายโดยนยหมายถง คนเดน คนสวย ซงเปนความหมายไมตรงตามพจนานกรม ขอ (ข) ดาว เปนความหมายโดยตรงซงเปนความหมายตรงตามพจนานกรม ขอ (ค) เกาอ เปนความหมายโดยนยหมายถง ตำาแหนง อำานาจ ซงเปนความหมายไมตรงตามพจนานกรม

14

ขอ (ง) เกาอ เปนความหมายโดยตรง ซงเปนความหมายตรงตามพจนานกรม และครอธบายเพมเตม

๓. นกเรยนชวยกนพจารณาตวอยางคำาตอไปนวาใชเปนความหมายโดยตรงและความหมาย

โดยนยไดหรอไมอยางไร และครอธบายเพมเตม ตวอยางคำา : เพชร หม ควาย ไขแดง โดดรม หนา

แตก เสนใหญ๔. นกเรยนแบงกลมทำาใบงานท ๔.๑ เรองคำาทมความหมาย

โดยตรงและความหมายโดยนยโดยสมาชกในกลมอภปรายและรวมกนหาคำาตอบ

๕. ครและนกเรยนรวมกนเฉลยและวจารณคำาตอบในใบงาน

สอและแหลงเรยนร1. ตวอยางคำาทมความหมายโดยตรงและโดยนย2. ใบงานท ๔.๑ เรองคำาทมความหมายโดยตรงและความหมายโดย

นย

การวดและประเมนผลวธธการ เครองมอ เกณฑ

ทดสอบความร แบบทดสอบ รอยละ ๖๐ ผานเกณฑ

ชวโมงท 9-10 การยอความ จดประสงคการเรยนร

๑. ยอความไดถกตองตามรปแบบ2. ยอความไดถกตองตามรปแบบ โดยใชภาษาในการเรยบ

เรยงไดอยางสละสลวยกจกรรมการเรยนร

ชวโมงท 1 ๑. ครสนทนากบนกเรยนเกยวกบประสบการณการเลาเรองยอ

จากการดละคร ภาพยนตร หรอการเลาเรองหนงสอเลมโปรด

15

๒. นกเรยนแบงกลมศกษาใบความรท ๕.๑ เรองหลกการยอความ ตวอยางประโยคใจควา

สำาคญและตวอยางยอความ๓. นกเรยนแตละกลมรบใบงานท ๕.๑ เรองการวเคราะห

ประโยคใจความสำาคญ เพอฝกวเคราะหประโยคใจความสำาคญ ในแตละยอหนา

๔. ครสมตวแทนกลมอธบายหนาชนเรยนและครอธบายเพมเตม

๕. นกเรยนแตละกลมรบใบงานท ๕.๒ การยอความเรองลดความอวนอยางไรจงปลอดภย

โดยฝกวเคราะหประโยคใจความสำาคญในแตละยอหนา แลวนำามาเรยบเรยงใหมดวยสำานวนภาษาของตนเอง ใหมใจความกระชบและคงความเดมครบถวน

๖. นกเรยนนำาผลงานการยอความแลกเปลยนกบกลมอนเพอนรวมกนวจารณ และแตละ

กลมปรบปรงแกไขกอนสงคร๗. ครนดหมายใหนกเรยนเตรยมฝกทกษะการยอความโดยใช

แหลงเรยนรในหองสมดในชวโมงตอไป

ชวโมงท 2๑. ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบประสบการณการเขยนยอ

ความจากชวโมงท ๑ ๒. นกเรยนแบงกลม วางแผนการยอความ ในใบงานท ๕.๓

การยอความเกยวกบเรองทสนใจ จากแหลงเรยนรในหองสมด

๓. นกเรยนแตละกลมศกษาเอกสารและลงมอยอความ๔. นกเรยนนำาผลงานการยอความแลกเปลยนกบกลมอน เพอ

รวมกนวจารณ และแตละกลมปรบปรงแกไขกอนสงคร

16

๕. ครตรวจผลงานการยอความตามแบบประเมนการยอความ ชมเชยกลมททำาผลงานไดด

และชแนะจดทควรแกไขเพมเตม

สอและแหลงเรยนร1. ใบความร เรองหลกการยอความ2. ตวอยางการยอความ3. ใบงานท ๕.๑ เรองการวเคราะหประโยคใจความสำาคญ4. ใบงานท ๕.๒ การยอความ เรองลดความอวนอยางไรจง

ปลอดภย5. ใบงานท ๕.๓ การยอความเกยวกบเรองทสนใจ จากแหลง

เรยนร6. หนงสอ หนงสอพมพ วารสาร

การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ

ประเมนการยอความ แบบประเมนการยอความ

ระดบคณภาพ ๒ ผานเกณฑ

ชวโมงท 11-12 ระดบภาษาจดประสงคการเรยนร

- วเคราะหระดบภาษาไดกจกรรมการเรยนร

ชวโมงท 1๑. นกเรยนสงเกตคำาตอไปนวามการใชแตกตางกนอยางไร “ก

น หมำา เจยะ ทาน รบประทาน เสวย”๒. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายจนไดขอสรปวาภาษาไทย

เปนภาษาทมการใชคำาทแตกตาง

17

กนตามโอกาสและระดบชนของบคคล๓. นกเรยนแบงกลมศกษาใบความรท ๖.๑ เรองระดบภาษา๔. ครสมตวแทนกลมนำาเสนอผลการอภปรายหนาชนเรยนและ

ครอธบายเพมเตม๕. นกเรยนแตละกลมรบใบงานท ๖.๑เรองการวเคราะหระดบ

ภาษา๖. ครสมตวแทนกลมนำาเสนอคำาตอบหนาชนเรยน และคร

อธบายเพมเตมชวโมงท 2๑. ครและนกเรยนทบทวนเรองระดบภาษา๒. นกเรยนสงเกตขอความตอไปนวาใชภาษาระดบใด เพราะเหต

ใด ๒.๑ บอลไทยเฮครองแชมปอาเซยนคพ ๒.๒ ถาเราชวยกนคนละไมคนละมอเรากจะขบไลศตรของชาต แกไข ปลดเปลองความทกขยากใหคนในชาตได ๒.๓ การเลอกสรรและเรยบเรยงถอยคำาเปนลกษณะสำาคญของการแตงวรรณคด

๓. ครสมนกเรยนออกมาอธบายคำาตอบ คำาตอบแตละขอและครอธบายเพมเตม

๔. นกเรยนทำาแบบฝกหดในใบงานท ๖.๒ เรองระดบภาษา๕. ครและนกเรยนรวมกนเฉลยและวจารณคำาตอบในใบงาน

สอและแหลงเรยนร1. ใบความรท ๖.๑ เรองระดบภาษา2. ใบงานท ๖.๑ เรองการวเคราะหระดบภาษา3. ใบงานท ๖.๒ เรองระดบภาษา

การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ

ตรวจใบงาน ใบงาน รอยละ ๖๐ ผานเกณฑ

18

ชวโมงท 13 การเขยนขอความตามระดบภาษาจดประสงคการเรยนร

1. เขยนขอความไดถกตองตามสถานการณและโอกาสตางๆ๒. เขยนขอความไดถกตองตามระดบภาษา

กจกรรมการเรยนร๑. ครเขยนตวอยางคำาขวญใหนกเรยนทายวาเปนคำาขวญของ

จงหวดใด ดงน ๑.๑ เมองรอยเกาะ เงาะอรอย หอยใหญ ไขแดง แหลงธรรมะ ๑.๒ เมองหญงกลา ผาไหมด หมโคราช ปราสาทหน ดนดานเกวยน ๑.๓ ทะเลงาม ขาวหลามอรอย ออยหวาน จกสานด ประเพณวงควาย ๑.๔ เมองสแคว แหมงกร พกผอนบงบอระเพด ปลารสเดดปากนำาโพ

๒. นกเรยนเขยนคำาขวญประจำาจงหวดของนกเรยน และรวมกนวเคราะหขอสงเกตจากคำา

ขวญทง ๕ ตวอยางเพอสรปหลกการเขยนคำาขวญ๓. นกเรยนแบงกลมศกษาใบความรท ๗.๑ เร องการเขยน

ขอความตามระดบภาษา สรปหลกเกณฑจากใบความรท ศกษา และทำาใบงานท ๗.๑ เร องการเขยนขอความตามระดบภาษา

๔. นกเรยนและครรวมกนเฉลยและวจารณคำาตอบในใบงานท ๗.๑

๕. นกเรยนแตละกลมวางแผนฝกทกษะการเขยนจากใบงานท ๗.๒ ดงน

19

๕.๑ เขยนคำาอวยพรในงานแตงงานระหวางแมลออและนายทองคำา ๕.๒ เขยนคำาขวญรณรงครกษาความสะอาดในโรงเรยน

๖. นกเรยนแตละกลมลงมอปฏบต และแลกเปลยนกบกลมอนตรวจและวจารณแนวทางการ

เขยนวาถกตองเหมาะสมหรอไมอยางไร แตละกลมปรบปรงแกไขกอนสงคร ๗. ครมอบหมายใหนกเรยนศกษาคนควาเพมเตมนอกเวลา

เรยนโดยทำาหนงสอเลมเลกเกยวกบการใชถอยคำาใหถกตองตามระดบภาษา เชนคำาอวยพร คำาขวญ คำาคม คตพจน

สอและแหลงเรยนร1. ตวอยางคำาขวญ2. ใบความรท ๗.๑ เรองการเขยนขอความตามระดบภาษา3. ใบงานท ๗.๑ เรองการเขยนขอความตามระดบภาษา4. ใบงานท ๗.๒ เรองการเขยนคำาอวยพร และคำาขวญ

5. ใบงานท ๗.๓ เรองหนงสอเลมเลกการวดและประเมนผล

วธการ เครองมอ เกณฑประเมนผลงาน แบบประเมนการทำา

หนงสอเลมเลกระดบคณภาพ ๒ ผาน

เกณฑ

ชวโมงท 14-15 การเขยนแสดงความคดเหนจดประสงคการเรยนร

- เขยนแสดงความคดเหนได

20

กจกรรมการเรยนร๑. ครผสอนสำารวจความรเดม/ความรพนฐานทจำาเปนสำาหรบ

การเรยนโดยใหนกเรยนระดมสมองเกยวกบการเขยนแสดงความคดเหนวาควรมโครงสรางอยางไร

๒. นกเรยนแบงกลมศกษาใบความรท ๘.๑ เรองการเขยนแสดง ความคดเหน

๓. นกเรยนฝกทกษะการเขยนแสดงความคดเหนในใบงานท ๘.๑ การเขยนแสดงความ

คดเหน เรองนำาทวมใหญทวไทย ๔. นกเรยนนำาผลงานทเขยน แลกเปลยนเรยนรกบกลมอน

เพอวจารณแนวทางการเขยนวาถกตองเหมาะสมหรอไมอยางไร แตละกลมปรบปรงแกไขกอนสงคร

๕. นกเรยนนำาหลกการเขยนแสดงความคดเหนไปใชในโอกาสอน ๆ

ชวโมงท 2๑. ครสนทนากบนกเรยนเพอทบทวนความรเดมเรองการเขยน

แสดงความคดเหนวามโครงสรางอยางไร๒. นกเรยนแบงกลมเพอฝกทกษะการเขยนแสดงความคดเหน

จากใบงานทกำาหนดให โดยชมคลปขาวไฟไหมปา และฝกทกษะการเขยน ดงน ๒.๑ ตงชอเรองใหนาสนใจ และสอดคลองกบภาพขาว

๒.๒ เขยน Mind Mapping โครงเรองการแสดงความคดเหนใหสอดคลองกบชอเรองในขอ ๒.๑ ๒.๓ นำาขอมลจากขอ ๒.๑ ขอ ๒– .๒ มาเขยนแสดงความคดเหนใหถกตองตามหลกการเขยนแสดงความคดเหน

๓. นกเรยนนำาผลงานทเขยน แลกเปลยนเรยนรกบกลมอน เพอวจารณแนวทางการเขยนวา

ถกตองเหมาะสมหรอไมอยางไร แตละกลมปรบปรงแกไขกอนสงคร

21

๔. นกเรยนเตรยมฝกพดเพอนำาเสนอขอมลการแสดงความคดเหนในชวโมงตอไป

๕. นกเรยนนำาหลกเกณฑการเขยนแสดงความคดเหนมาใชในโอกาสอนๆ

สอและแหลงเรยนร

- ใบความรท ๘.๑ เรองการเขยนแสดงความคดเหน- ใบงานท ๘.๑ การเขยนแสดงความคดเหน เรองนำาทวมใหญ

ทวไทย - ใบงานท ๘.๒ การเขยนแสดงความคดเหน เรองไฟไหมปา

ชวโมงท 16 การพดแสดงความคดเหนจดประสงคการเรยนร

๑. พดแสดงความคดและเหตผลจากเรองทฟงและดได๒. วเคราะหขอคดจากเรองทฟงและดนำามาประยกตใชในชวตได

กจกรรมการเรยนร๑.ครสนทนากบนกเรยนเกยวกบประสบการณการดขาว

ประเภทตางๆและรวมกนแสดงความคดจากขาวท ไดฟงไดดวามประโยชนหรอใหขอคดทนำามาใชในชวตไดอยางไรบาง

๒.นกเรยนศกษาหลกการพดแสดงความคดเหน ๓. นกเรยนนำาผลงานการเขยนแสดงความคดเหนซงเรยนใน

ชวโมงกอนมานำาเสนอการพดแสดงความคดเหนหนาชนเรยน

๔. นกเรยนกลมผฟงวจารณและประเมนการพดแสดงความคดเหนรวมกบครตามแบบ

22

ประเมนการพดแสดงความคดเหน๕.นกเรยนชวยกนสรปการพดของแตละกลม พรอมเปดโอกาส

ใหนกเรยนไดฝกพดในเรองทตนสนใจจากการดละคร ภาพยนตร หรอการฟงเรองราวใด ๆ

สอและแหลงเรยนร 1. ใบความรท ๙.๑ เรอง หลกการพดแสดงความคดเหน

2. ใบงานท ๙.๑ เรอง การพดแสดงความคดเหนการวดและประเมนผล

วธการ เครองมอ เกณฑประเมนการพด แบบประเมนการพด ระดบคณภาพ ๒ ผาน

เกณฑ

23

ภาคผนวก

เอกสารประกอบการจดการเรยนรชวโมงท 1-3 เรอง วรรณกรรมเกยวกบ

สภาษตคำาสอน

24

แบบประเมนการออกเสยงบทรอยแกว

เลขท

ชอ-สกล

รายการประเมนการอานออกเสยงบทรอย

แกว

รวมอก

ขรวธ

กา

รแบง

วรรค

ตอน

นำาเส

ยงใน

การอ

าน

บคลก

ลลา

ในกา

คณลก

ษณะอ

นพง

๔ ๔ ๔ ๔ ๔ ๒๐

25

เกณฑประเมนการอานออกเสยงรอยแกว

รายการประเมน

คำาอธบายระดบคณภาพ/ระดบคะแนนดมาก (๔) ด (๓) พอใช (๒) ปรบปรง (๑)

๑. อกขรวธ

อานออกเสยงคำา อกษรยอและเครองหมายวรรคตอนไดถกตองตามอกขรวธ

อานออกเสยงคำา อกษรยอและเครองหมายวรรคตอนผดไมเกน ๒ ท

อานออกเสยงคำา อกษรยอและเครองหมายวรรคตอนผดไมเกน ๔ ท

อานออกเสยงคำา อกษรยอและเครองหมายวรรคตอนผดไมเกน ๖ ท

๒. การแบง วรรคตอน ในการอาน

แบงวรรคตอนการอานไดถกตองตามหลกการอาน

แบงวรรคตอนการอานผดไมเกน ๒ ท

แบงวรรคตอนการอานผดไมเกน ๔ ท

แบงวรรคตอนการอานผดไมเกน ๖ ท

๓. นำาเสยง ในการอาน บทรอยแกว

ใชนำาเสยงแสดงอารมณตามบทอานไดอยางเหมาะสม เปลยนระดบเสยงเพอตรงความสนใจของผฟง

ใชนำาเสยงแสดงอารมณตามบทอานบางชวงไมลนไหลเปลยนระดบเสยงเพอตรงความสนใจของผฟง

ใชนำาเสยงแสดงอารมณตามบทอานบางชวงไมลนไหล เปลยนระดบเสยงตลอดการอาน

อานออกเสยงไมชดเจน บางชวงไมถกตอง ใชนำาเสยงเดยวกนตลอดการอาน

๔. บคลก ลลา ในการอาน

มการแสดงออกอยางเหมาะสม ชวนมองตรง

มการแสดงออกเพอชวยสรางความชดเจนของการ

มการแสดงออกหรอการเคลอนไหวนอยมความมนใจใน

ไมมการแสดงออกหรอการเคลอนไหวทดงดดความ

26

ความสนใจของผฟง มความมนใจในตนเอง มสมาธตงใจในการอาน

อาน มความมนใจในตนเอง มสมาธตงใจในการอาน

ตนเอง มสมาธตงใจในการอานพอสมควร

สนใจของผฟงขาดความมนใจ ไมมสมาธ ไมตงใจอาน

๕. คณลกษณะอนพงประสงค

มวนย ใฝเรยนร มงมนในการทำางาน รกความเปนไทยและมมารยาทในการอาน

มวนย ใฝเรยนร คอนขางมงมนในการทำางานรกความเปนไทยและมมารยาทในการอาน

มวนย ใฝเรยนร มงมนในการทำางานพอสมควร รกความเปนไทยและมมารยาทในการอาน

ขาดความใสใจใฝเรยนรและไมมงมนในการทำางาน

เกณฑการประเมน คณภาพ

ใบงานท ๑.๑ บทอานรอยแกว เรองทำาดวยมอ------------------------------------------------------------

-------------------คำาชแจง: ใหนกเรยนฝกอานออกเสยงรอยแกวใหถกตองตามหลกการอานรอยแกว

ชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๗-๒๐ ดมาก๑๓-๑๖ ด๑๐-๑๒ พอใช

ตำากวา ๑๐ ปรบปรง

บทอานรอยแกว เรอง

27

เฉลย ใบงานท ๑.๑ บทอานรอยแกว เรองทำาดวยมอ ------------------------------------------------------------

------------------------------

บทอานรอยแกว เรองทำาดวยมอ

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร/ ซงตาม

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ซงตามเสดจพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ในการทรงงานแทบจะทกพนท พระราชทานสมภาษณในรายการวทยพดจาประสาชาง ทางสถานวทย จฬาลงกรณมหาวทยาลยวา พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงเนนเรองของการคดและทำาดวยตนเอง อยางมาก การททานใชงานตางๆ กทราบวาทานไมตองการบรการจากเราเทาไร แตทานพยายามสอน ใหรจกทำาอะไรดวยตนเอง/

ตอนนน ทานใหตำาราเกยวกบแหลงนำาเปนภาษาองกฤษ ใหมาแปลเปนภาษาไทย พอดมเพอน คนหนงเปนวศวกรมาเจอเขา บอกวา โธเอย! แปลใหแปบเดยว งายนดเดยว เขาแปลเสรจ พมพเสรจเรยบรอยไป

28

เสดจพระบาทสมเดจพระเจาอยหว/ ในการทรงงานแทบจะทกพนท/ พระราชทานสมภาษณ/ ในรายการวทยพดจาประสาชาง/ ทางสถานวทย จฬาลงกรณมหาวทยาลยวา/ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว/ ทรงเนนเรองของการคดและทำาดวยตนเอง อยางมาก/ การททานใชงานตางๆ กทราบวา/ ทานไมตองการบรการจากเราเทาไร/ แตทานพยายามสอน/ใหรจกทำาอะไรดวยตนเอง/

ตอนนน ทานใหตำาราเกยวกบแหลงนำาเปนภาษาองกฤษ/ ใหมาแปลเปนภาษาไทย/พอดมเพอน คนหนงเปนวศวกรมาเจอเขา/ บอกวา โธเอย! / แปลใหแปบเดยว งายนดเดยว / เขาแปลเสรจ/ พมพเสรจเรยบรอยไปถวายใหได/ แทนทจะไดดทหางานมาถวาย/ ทำาเสรจกลบโดนกรววา/ รสกวาจะมบญเกนไปหนอย/ มบญในทางไมด/ ระวง อกหนอยจะไมมบญ/ คอ ทานตองการใหทำาดวยตวเอง/ ไมใชวามบญ/ พอทำาอะไรมคนมาชวยตลอดเวลา/ เพราะทานเอง ทำาทกอยางดวยมอ/ การทำาอะไรดวยมอได/ ไมใชหมายความวา มอทำาเอง/ มนมาจากสมอง/ สมองสงใหมอทำา จงจะทำาได/ งานชาง คอ งานทผนวกกนระหวางสมองกบมอ/ เพราะฉะนนตองทำาเอง/ ขดเอง ลบคลำามนไป/ แลวมนจะไดจากมอทลบคลำา/ จากตาทด/ ยอนกลบมาสมอง/ทำาใหคดอะไรขนมาได/

ทมา: อรยา จนตพานชการ. (๒๕๔๖). รอยเรองในรอยจำา. กรงเทพมหานคร : กนตนา พบลชชง.

29

ใบงานท 1.2 เรองการฝกทกษะการอานออกเสยงรอยแกว------------------------------------------------------------

--------------------------คำาชแจง: ใหนกเรยนฝกอานออกเสยงรอยแกวใหถกตองตามหลกการอานรอยแกว

บทอานออกเสยงรอยแกว เรองทเรยกวากาวหนา

คำาวา กาวหนา ทำาใหขาพเจานกยอนหลงไปถงเมอครงกอนสมยท“ ”เราสามคน ลกษม วณา และขาพเจา ยงเรยนอยในชนอดมศกษา ปสดทายของการเรยน เราเกดสงสยกนขนวา ใครจะกาวหนามากกวาใครเวลาทออกไปประกอบอาชพ ขาพเจาเองเปนผถามวาทเรยกวากาวหนาคออยางไร

ลกษมตอบทนทวา“สำาหรบฉน ความกาวหนาคอความมชอเสยงเกยรตยศปรากฏ

เปนทรจกของคนทวไป คนเราถาเกดมาเปนเพยงคนเลกๆ คนหนงทไมมใครกลาวขวญถงอยางยกยองแลว กนบวาเสยชาตเกด”

วณาตอบวา“ความกาวหนาของฉนอยทเงน ฉนไมเหนแครวาจะมชอเสยง

หรอเปลา มใครรจกหรอไม ขอใหฉนไดทำางานในหนาทดๆ และมหวงจะไดเงนเพมขนเรอยๆ กพอแลว

30

เพราะวาเงนคอหลกฐานทมนคงสำาหรบประกนชวตในอนาคต ถาเงนไมเพยงพอเราจะมชวตอยไดอยางไร”

ขาพเจาคดวาความกาวหนาอยทการแสวงหาความรเพมเตมไมมทสนสด เพอใหตนเองเปนคนทนสมย และทนโลกอยเสมอ และเพอถายทอดความรใหผอนอกดวย ชอเสยงและความสรรเสรญเยนยอ ขาพเจาไมปรารถนา แตตองการทำางานเพออดมคตมากกวาเพอเงน แมเงนจะนอยแตถามโอกาสกาวหนาในทางความร ขาพเจากพอใจแลว

เมอจบการศกษา ลกษมไปสมครทำางานหนงสอพมพและฝกฝนตนเองใหนกเขยน นนเปนขนแรกของการแสวงหาชอเสยง ขาพเจาไดขาวบอยครงวาลกษมยายจากหนงสอพมพฉบบนไปอยฉบบนน จากฉบบนนไปฉบบโนน ลกษมทำาหนาทเปนนกขาว เปนชางภาพในตวเสรจ และเรมงานเขยนหนงสออยางตงอกตงใจ เธอเรมจากเขยนเรองสนและนวนยายทสะทอนภาพชวตจรง แตกปรากฏวาไมเปนทนยม ลกษมจงเปลยนแนวการเขยนใหม เธอเรมเขยนนวนยายเสยดสสงคมไดรบความนยมอยพกเดยว คนอานกเกดเบอหนาย ลกษมจงเปลยนมาเขยนนวนยายเบาสมองเตมไปดวยความเพอฝนซงในชวตจรงไมมวนจะเปนไปได และคราวนนวนยายของเธอไดรบการตอนรบอยางอบอนหนาฝาคงจากเดกวยรนและจากคนทเบอหนายชวตจรงของตนเอง เรองของลกษมไดรบการถายทำาเปนภาพยนตรหลายเรอง เธอเปนผทกาวหนาในดานชอเสยงอยางแทจรง

สวนวณาไปสมครทำางานกบชาวตางประเทศ เธอเปลยนงานหลายครงเหมอนกน สดแตวาทใดจะมตำาแหนงทมเงนเดอนมากกวากน จากบรษทการคายายไปบรษทการบน จากบรษทการบนยายไปประจำาองคการตางประเทศแหงหนง วณามรายไดงามจากงานททำาและสะสมเงนไวไดมากมายสมดงใจทตงไว

สำาหรบขาพเจา กไดเลอกงานครมาตงแตตนจนกระทงบดน ในดานการเงนขาพเจาไมอาจจะไปเปรยบกบคนทงสองได ในดานชอเสยงกไมมใครรจก แตในดานวชาความรขาพเจาไดพากเพยรศกษาตอในขณะททำางานจนกระทงไดปรญญาสงขน ไดคนควาวชาใหมๆ เพอการสอนและเพอความ

31

งอกงามของตนเองเสมอ สมบตของขาพเจาจงมเพยงงานวจยในดานวชาการอยหลายเรอง ซงตนเองไมมทนทรพย ทจะจดพมพได แตอยางไรกตาม ความรของขาพเจากเปนทยอมรบวาใชการได ทกๆ ปมกจะไดรบเลอกใหเปนผใหการอบรมคร เปนเจาหนาทแผนการขาวสารตางประเทศ หรอลามทกครงทมการประชมใหญซงมตางประเทศเขาประชม เปนจำานวนมาก

ใครจะกาวหนามากกวากน ดเหมอนจะใหคำาตอบไดยาก แตความกาวหนาทสมบรณทสด กคงจะไดแกชอเสยง เงนและวชาความรรวมกนกระมง แตคนเรามกจะตองเลอกเอาเพยงอยางเดยวหรอ อยางมากถาโชคดกคงจะไดเพยงสองอยาง คณเลาจะเลอกอยางไหน

ทมา: ศทธน. (๒๕๕๕.) "ทเรยกวากาวหนา." หนา ๑๐๒-๑๐๖. ใน หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ภาษาไทยววธภาษา. สำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ สกสค. ลาดพราว.

32

ใบงานท ๑.๓ เรองการฝกทกษะการอานออกเสยงรอยแกว------------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------

คำาชแจง: ใหนกเรยนฝกอานออกเสยงรอยแกวใหถกตองตามหลกการอานรอยแกว

บทอานรอยแกว เรองขามสทนดร

ไฟสวางพรบขนดวลเบกตาโต มอขางหนงยงกมคอขวดเหลาทเพงลวงจากต

ลอย....ทนททแลเหนบดายนตระหงานอย เขาตกตะลง นงงน...งนเพราะถกจบไดคาหนงคาเขาวากำาลงขโมยเหลา งนเพราะเชอวา พอเอาเรองแนคนน...อาจจะเตะกบลามโซเขาอกกเปนได

“ดวล....ลกกบพอนาจะคยกน จรงไหม แกกเปนลกชายคนเดยวของพอ เรานาจะคยกนได นายดำาเกงกลาวตอไปอยางคนทหมดทฐ สน”ปญญา...เขาถกตอนมาจนอย ณ มมแคบทตองสกน ถาออกจากมมไมได เขากตองตายอยตรงน แกจะใหพอทำายงไง ลกจะใหทำายงไง แกถงจะเลก”ยาได หรอถาเลกไมไดกขอใหสภาพแกดกวาน...ไหน บอกมาซดวล....วาแกจะไหพอทำายงไง”

“พอรบรองวาจะทำาทกอยาง...ทำาทกอยางเพอใหลกดขน นาย”ดำาเกงยงคงยำาขณะทกลนความตนตน ลงลำาคออยางลำาบาก...เขาเวนระยะอดใจหนง....พรอมกะพรบตาเมอรสกวานำาวงเขามาหลอเยมพรอมจะรวงหลน แตกระนน กกลนไว เมมปากไว...สะกดไว...รวบรวมกำาลงใจพดตอ แมกระทงแกยนกรานวา แกจะไมเลก พอกจะยอม” ...ยอมใหแกใชยาตอไป”

“พาพอไปซดวล...พาพอไป... แหลงขายยามนอยไหนละ พาพอไป พอจะกำาเงนไปซอยาใหแก” ปลายประโยคของชายชรารางใหญผวคลำา...แสนสน

33

แลวนนเอง นำาตาทหลอลนอยเตมตา พลนรวงหลนลงมา ตามดวยเสยงสะอนฮกฮกของหวหนาครอบครวผไมเคยยอมใคร ไมเคยรองไห นบแตสงวยมาน

ดวลกำาลงเสยนกจรง...หาว นำาตาไหล ปวดประดก สน เกรง เดยวหนาววบ เดยวรอนวบเปนระยะ...หากยงพอคมได

“แหลงซอยาอยทไหนดวล พอจะไปซอยาใหแก นายดำาเกงปาด”นำาตา พลางดงธนบตรใบละพนจากกระเปาเสอยด ให“ ...ให...มน..รไป...วา....ตลอดชวตนลกพอจะตองมยา...จะ....ตอง....ม...ยา”

“พอคะ เดอนสบผวาเขากอดพอไว ขณะทนายดำาเกงรองไหอก” ..จนรางทงรางงอลง.....หลอนจงหนไปทางนองชายพรอมตดสนใจเดดเดยว ดวลบอกมาเลยวาจะเลกหรอไมเลก“ ...ถาไมเลก...พเอง พจะไปซอยาให

ดวลเอง”รมฝปากของเดกหนมสน....ภาพพอกบพสาวประคองกนอยตรงหนา

พรอมแมยนนำาตานองอยางทกขยาก เปนภาพทโหดทแรง ทลนเลอนสะเทอนลก จนเขาเองกออนผลอย มอหลดจากคอขวด พรางรดรางลงนงขดแนน ขณะทซบหนาลงบนหวเขาสนเทาไปทงตว

ดวลกดฟนแนน เขารอน หนาว นำาตาไหล...สกอกใจหนงกหนาวและเกรงนอย ๆ ทนใดนน เขากวงออกไป...ทามกลางความตะลงพรงเพรดของทกคน

เสยงประตหองขางนอกดง...ถดจากนนจงมเสยงนำาฝกบวซซาทงสามคนมองตากน...มองกนแนวนง...“ดวล เดอนสบพมพำา ขนลกซขนทงตว ทงจตใจ ทงวญญาณ อน”

อยลก...ทกำาลงรอวาจะเปนหรอจะตาย

ขอใหพอซอใจดวลไดในครงน...ขอใหซอใหได...นำาทดงอยพกหนง...หยดลง...ดวลกาวกลบเขามา

34

เนอตวขอเขาเปยก หยดนำายงคงคางอยทโคนผม ทปลายคาง ชนเตมเสอกางเกงกระทบแสงไฟ ประกายของมนวาววาม....

“ดวลจะหกดบเอง...จะหกเอง ในทสด” ....เขากเปลงเสยงออกมา...เสยง อนแผวเบาแหบแหง หากกราวกบกองกงวาน สะทานสะทอน แลวแลนกมปนาทอยในหองดงหนงกระจายออกจากลำาโพงของทกมมทกซอก

นายดำาเกงกาวออกไป...กาวออกไปพรอมนำาตาไหลพราก อาแขนออกกอดลก...ลกชายคนเดยว ผถกขบเคยวผดทาง

“ขอบใจลกมากดวล ขอบใจลกมาก”ดวลกอดพอไวเชนกน...กอดไว...เปนครงแรกในวนเวลาสบปทเขาไม

เคยเลย ไมเคยกอดพอของเขาเลย ไมเคยรสกมากอนวา...เขารกพอไดเพยงน.

ทมา : กฤษณา อโศกสน. (๒๕๕๐.) ขามสทนดร. กรงเทพมหานคร : เพอนด.

35

ใบงานท ๑.๔ เรองการฝกทกษะการอานออกเสยงรอยแกว------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------คำาชแจง: ใหนกเรยนฝกอานออกเสยงรอยแกวใหถกตองตามหลกการอานรอยแกว

บทอานรอยแกว เรองเหนแกลก

ตอนท 1นายลำา. ผมมากตงใจมาเยยม เจาคณ นนแหละอยางหนง อกอยางหนงผมนกวา

ถามโอกาสจะไดพบแมลออบางพระยาภกด. (หนาตง) ออ!นายลำา. เขาวาเปนสาวใหญแลวไมใชหรอครบ?พระยาภกด. กสาวอาย 17 แลวนายลำา. ออ ! ถกครบ แลวเขาเหมอนแมเขาไมใชหรอครบ?พระยาภกด. กเหมอนนายลำา. ผมจะพบสกทไดไหมครบ?พระยาภกด. ฉนบอกไมไดวาเมอไหรจะมโอกาสทจะพบแมลออนายลำา. นยวานะ เจาคณไมเตมใจใหผมพบยงงนหรอ?พระยาภกด. ถาจะใหฉนตอบตามใจจรงกตองตอบวา ถาไมพบไดดกวานายลำา. (ออกโกรธ) ทำาไม!พระยาภกด. จะใหฉนตองอธบายไปทำาไม แกควรจะเขาใจไดเองทเดยว

36

นายลำา. เขาใจยงไง?พระยาภกด. จะใหฉนพดตามตรงอกหรอ?นายลำา. เชญ.พระยาภกด. ถายงงนกเอาซ ทฉนไมเตมใจใหแกพบกบแมลออกเพราะแมลออเปนผทไดรบ

ความอบรมอนด สมควรแกผมตระกล ควรหรอทหลอนจะคบคาสมาคมกบคน...เออ...นายลำา. คนขคกขตะรางอยางผม ยงงนหรอ?พระยาภกด. ฉนเสยใจ ทแกมาบงคบใหฉนตองพดระคายหแกเชนน

ตอนท 2 นายลำา. (พดเสยงออกเครอๆ) เจาคณขอรบ ใตเทาพดถก เดกคนนดเกนทจะเปนลกผม ผมมน

เลวทรามเกนทจะเปนพอของเขา ผมเพงรสกความจรงเดยวนเองพระยาภกด. (ตบบานายลำา) พอลำา !นายลำา. หลอนไดเขยนรปของพอหลอนขนไวในใจ เปนคนดไมมทต ผมไมตองการจะลบรปนน เสยเลย. (ถอดแหวนวงหนงจากนว) นแนะครบ แหวนนเปนของแมนวลผมไดตดไปดวย

สงเดยวเทานแหละเจาคณไดโปรดเมตตาผมสกท พอถงวนแตงงานแมลออ เจาคณไดโปรด

ใหแหวนนแกเขา บอกวาเปนของรบไหวของผมสงมาแทนตวพระยาภกด. (รบแหวน) ไดซเพอนเอย ฉนจะจดการตามแกสง อยาวตกเลยนายลำา. แลวผมขออะไรอกอยางพระยาภกด. อะไร? วามาเถอะ ฉนไมขดเลยนายลำา. อยาไดบอกความจรงแกแมพลอยเลย ใหเขาคงนบถอรปผมอนเกานนวาเปนพอเขา

และใหนบถอตวผมเปนเหมอนอา

37

พระยาภกด. เอาเถอะ ฉนจะทำาตามแกประสงคนายลำา. ผมลาท พรงนเชาผมจะกลบพษณโลก

ทมา : พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว. (25 ๕๕) “บทละครพด เรองเหนแกลก.” สำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. ใน หนงสอเรยน รายวชาพนฐานภาษาไทย วรรณคดวจกษ. หนา ๒๘-๒๙, ๓๕-๓๗. โรงพมพ สกสค. ลาดพราว

38

ใบงานท ๒.๑ เรอง การอานจบใจความ------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------

คำาชแจง: นกเรยนแบงกลมศกษาบทละครพด เรองเหนแกลก ดงน

กลมท ๑ ตวละครแตละตวในเรองเหนแกลกมลกษณะเดนอยางไรบาง กลมท ๒ ตามความเหนของนกเรยน บทละครพด เรองเหนแกลกตอนใดออนหวานทสด

ตอนใดรนแรงทสด และตอนใดเศราทสดกลมท ๓ อะไรจะเกดขนถานายลำาบอกความจรงกบแมลออกลมท ๔ นกเรยนคดวามแนวทางหรอทางออกใดบางทจะทำาให

พระยาภกด นายลำาและแม ลออจะอยรวมกนไดอยางมความสข

กลมท ๕ นายลำาพายแพ ภาพ ทแมลออวาดไวในใจ ภาพ ทวาน“ ” “ ”มอทธพลตอมนษยเราจรงหรอไม อยางไร จงยกตวอยางอนๆ ทแสดงใหเหนวาคนเรามกเกรงตอ ภาพ ชนดน ยกตวอยางของการสราง ภาพ “ ” “ ”ของคนในสงคมปจจบน กลมท ๖ บทสรปของเรองเหนแกลกใหขอคดแกนกเรยนอยางไรบาง

………………………..

เอกสารประกอบการจดการเรยนรชวโมงท 4-5 เรอง การอานจบใจความ

สำาคญ

บทละครพดเรองเหนแก

39

ใบงานท ๒.๒ เรอง การอานจบใจความ-----------------------------------------------------------------------

ตอนท ๑ นกเรยนจงตอบคำาถามตอไปนใหถกตองทสด๑. ผแตงบทละครพดเรองเหนแกลกคอใคร และใชนามปากกาวา

อยางไรรในการแตง..........................................................................................................................................................

๒. ผแตงบทละครพดเรองเหนแกลกไดเคาโครงเรองในการเขยนมาจากทไหน..........................................................................................................................................................

๓. บดาทแทจรงของแมลออตดคกเพราะสาเหตใด............................................................................................................................................................

๔. หลงจากออกจากคกมาแลว นายลำาไดเดนทางไปทไหน และทำาอะไร...........................................................................................................................................................

บทละครพดเรองเหนแก

40

๕. จดประสงคทแทจรงทนายลำามาหาพระยาภกดฯ คออะไร............................................................................................................................................................

๖. สงใดทำาใหนายลำาเปลยนใจ ไมแสดงตนเปนบดาของแมลออ............................................................................................................................................................

๗. ความขดแยงระหวางพระยาภกดฯ กบนายลำาคออะไร............................................................................................................................................................

๘. ของรบไหวทนายลำาฝากพระยาภกดฯ ไวใหแมลออคออะไร............................................................................................................................................................

๙. ภาพของบดาทแมลออนกคดไวเปนอยางไร............................................................................................................................................................

๑๐. เพราะอะไรนายลำาจงไมบอกความจรงแกแมลออวาตนเปนพอบงเกดเกลาทง ๆ ทตงใจจะมาแสดงตนวาเปนพอ...........................................................................................................................................................ตอนท ๒ นกเรยนจงเขยน Mind Mapping สรปใจความสำาคญของบทละครพดเรองเหนแกลก ตาม หวขอทกำาหนดใหดงน

1. ลำาดบเหตการณสำาคญ2. ตวละครสำาคญ3. ขอคดทประยกตนำาไปใชในชวตจรง

41

เฉลยใบงานท ๒.๒ เรองการอานจบใจความ----------------------------------------------------------------------

บทละครพดเรองเหนแกลก

ตอนท ๑ นกเรยนจงตอบคำาถามตอไปน1. ผแตงบทละครพดเรองเหนแกลกคอ พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว

ทรงใชนามปากกาวา พระขรรคเพชร2. ผแตงบทละครพดเรองเหนแกลก ทรงคดเคาโครงเรองเหนแก

ลกเอง 3. บดาทแทจรงของแมลออตดคกเพราะ ฉอราษฎรบงหลวง 4. หลงจากออกจากคกมาแลว นายลำาไดเดนทางไปพษณโลก

ประกอบอาชพ คาขาย (ฝน) 5. จดประสงคทแทจรงทนายลำามาหาพระยาภกดฯ คอ ตองการมา

อยกบแมลออ 6. สงททำาใหนายลำาเปลยนใจไมแสดงตนเปนบดาของแมลออ คอ

ไมตองการลบภาพในใจของแมลออ ทแสดงความรกและความภาคภมใจในตวบดาแท ๆ

7.ความขดแยงระหวางพระยาภกดฯ กบนายลำา คอ การบอกความจรงแกแมลออวานายลำาเปนบดาแทๆ ของแมลออ

๘. ของรบไหวทนายลำาฝากพระยาภกดฯ ไวใหแมลออ คอ แหวน ๙. ภาพของบดาทแมลออนกคดไว คอ บดาเปนคนด ซอสตย ใจกวาง ๑๐. เหตทนายลำาไมบอกความจรงแกแมลออวาตนเปนพอบงเกดเกลาทง ๆ ทตงใจจะมาแสดงตนวาเปนพอ เพราะ

๑) ไมตองการลบ ภาพ ในใจของแมลออ“ ”

42

2) ไมตองการใหแมลอออบอายและถกสงคมรงเกยจทมพอเคยตดคก

ใบความรท 3.1 เรองการวเคราะหวถไทยและคณคาจากวรรณคดและวรรณกรรม

อดตกาลนานมาแลว นบตงแตตนภทรกป ยงมเศรษฐผหนงมงคงบรบรณดวยทรพยสมบต

เอกสารประกอบการจดการเรยนรชวโมงท 6-7 เรอง การวเคราะหวถไทยและคณคาจาก

วรรณคดและวรรณกรรม

รตำานานสบสานวฒนธรรม :

43

แกวแหวนเงนทอง จะขาดอยกแตทายาท ทจะรบสบทอดมรดกมหาศาลนเทานน แตเศรษฐกมไดรสกเดอดเนอรอนใจแตประการใด คดเสยวาสกวนหนงกคงจะสมปรารถนา

จนกระทงวนหนง เกดเหตดวยนกเลงสราขางคฤหาสนเศรษฐนนเอง คงจะเมาหนกกวาปรกต จงลวงลำาเขาไปถงในเขตบานทานเศรษฐ มหนำาซำายงกลาวถอยคำาเปนเชงเยาะเยยดหมนเจาของบานเสยอกดวย เศรษฐอดรนทนไมไดจงถามขนวา

“เจานเปนใครกน อวดดยงไงจงเขามาอาละวาดถงในบานเราไมรรวาเราเปนคหบดทผคน นบหนาถอตากนทงเมอง เจาลวงลำาเขามาในบานแลว ยงมากลาววาจาจวงจาบหยาบชาเอากบเราถงเพยงน”นกเลงดตอบอยางไมพรนพรงวา กะอแคมสมบตมากเทาน เราไมเหนจะ“แปลก ทานรำารวยเปนเศรษฐ มหาเศรษฐ กดอยหรอก แตอกหนอยทานกตองตายแลวทานจะเอาสมบตพวกนไปไดหรอเปลาละ ลกเตา ทจะมาสบทอดมรดก ทำาบญทำาทานกไมมสกคน แลวสมบตของทานนจะมประโยชนอะไร เรานเสยอก แมจะจนแตกมลกชายหนาตาผวพรรณหมดจดงดงามถง 2 คน เราตายไป ลกเรากดแลขาวของเงนทองทเรา ทงไว ทำาบญสงไปใหเราได ทานจะมดกวาเราทตรงไหน”

เศรษฐฟงแลวถงแกอาการอำาองนกเหนคลอยตามวาจานกเลงสราฝปากด กสมบตมหาศาลนนจะมประโยชนอนใดเมอเจาของตายลง คดแลวเศรษฐกรอนรมกลมใจขนมาทนท ทเคยไมสนใจเรองทายาท สบตระกลกชกจะกระวนกระวายหนกถงขนกนไมไดนอนไมหลบ ครนคดแตจะหาทางมลกมารบมรดกตกทอดเมอตวตาย

ทานเศรษฐพากเพยรพยายามทำาพธบวงสรวงพระอาทตยและพระจนทรอยวนแลววนเลาเพอขอลก จนเวลาลวงเลยไปถง ๓ ปกยงไมสมปรารถนา จนในทสดเหนวาพระอาทตยพระจนทรนเหนจะไมศกดสทธแนในเรองขอลก เศรษฐกเปลยน

44

ผรบของบวงสรวงสงเวยใหม เมอถงวนนกขตฤกษตนปใหมในวนทพระอาทตยยายจากราศมนเขาสราศเมษ อนเปนวนมหาสงกรานต เศรษฐกบงการบาวไพรใหจดเครองบวงสรวงสงเวยพระไทรซงสงสถตอย ณ ตนไทรใหญรมนำา ในการจดเครองบวงสรวงครงน เศรษฐสงใหบรวารเอาขาวสารเมลดงามลางนำาถง ๗ ครง จนบรสทธหมดมลทน แลวจงหงขาวนนเพอบชาพระไทร ประกอบดวยอาหารสงเวยอนโอชารสอกมากมายลวนจดทำาอยางประณตทงสน แลวตวทานเศรษฐตงจตอธษฐานขอลกชายจากพระไทร

ฝายพระไทรเหนความเพยรพยายามของเศรษฐ กเมตตาจงไปเฝาพระอนทรทลขอบตรใหแกเศรษฐ พระอนทรกโปรดใหเทวบตรนามวา ธรรมบาล จตลงมาเกดในครรภภรรยาทานเศรษฐ

เมอไดลกชายสมความปรารถนา เศรษฐกชนชมโสมนสยงนกถงกบปลกปราสาท ๗ ชน ใหลกชายเศรษฐมชอวา ธรรมบาลกมาร ปราสาทนนกอยใกลๆ ตนไทรรมนำานนเอง คงดวยเหนวาบตรทไดมานเปนเพราะพระไทรประทานให

เนองจากปราสาทของธรรมบาลกมารอยตดกบตนไทร ธรรมบาลกเลยพลอยไดใกลชดกบบรรดาฝงนกทมาเกาะมากนผลไทร จนถงกบรภาษานกในทสด และนอกจากภาษานกแลวธรรมบาลกยงไดรำาเรยนไตรเพท หรอพระเวททงสามอนเปนวชาความรขนสงในสมยนนสำาเรจเสรจสนเมออายเพยง ๗ ขวบ และกลายเปนผมความสามารถบอกฤกษยาม และอธบายขอปญหาขดของแกชนทงหลายไดดวยปญญาอนลกซงยงนก

45

(๒) ในชมพทวปสมยนน ผคนลวนนบถอทาวมหาพรหมและทาวกบลพรหม ซงเปนผบอกมงคลแกมนษย เมอธรรมบาลมาตงตนเปนอาจารยบอกมงคลฤกษยามอกคนหนง ทาวกบลพรหมใครจะทดลองปญญาของธรรมบาลวาจะแกกลาสกเพยงใด จงตงปญหา 3 ขอใหธรรมบาลแก ถาธรรมบาลแกปญหาไดทาวกบลพรหมจะตดเศยรตนเองบชาธรรมบาล แตหากธรรมบาลแกไมได กจะตองตดศรษะของตนออกมาบชาสงเวยทาวกบลพรหมเชนกน ปญหานนมวา

เวลาเชา สรอยทไหนเวลากลางวน สรอยทไหนเวลาเยน สรอยทไหน

ธรรมบาลขอเวลาคดปญหาน ๗ วน แตจนถงวนสดทายแลว กยงคดไมออก โทมมสกลดกลมใจวาในวนรงขนนแลวจะตองตดศรษะออกสงเวยทาวกบลพรหม ธรรมบาลทนอยในปราสาทไมไหว จงลงไปนอนรำาพงรำาพนอยใตตนตาลค ขณะทนอนอยนนเอง กไดยนเสยงนกอนทรสองตวผวเมยบนตนตาลคยกนวา รงขนจะไปหาอาหารทไหน นกตวผบอกวา ไมตองกงวลเรองอาหาร พรงนจะตองไดกนเนอธรรมบาลแนนอน เพราะครบกำาหนด ๗ วนทขอไวกบกบลพรหม เมอแกปญหาไมไดกตองถกตดหวแน นางนกตวเมยจงถามวาปญหานนวาอะไร นกตวผกบอกให แถมเฉลยขอแกปญหาใหเสยอกดวย ธรรมบาลทกำาลงนอนอยใตตนตาลกเลยพลอยไดยนขอเฉลยโดยตลอด

เมอถงกำาหนด ทาวกบลพรหมกมาฟงขอเฉลย ธรรมบาลกมารจงไขวา

46

“เวลาเชาสรอยทหนา ชนทงหลายจงเอานำาลบหนาใหสะอาดปราศมลทน เวลากลางวนสรอยทอก ชนทงหลายจงเอานำาประพรมอก เวลาเยนสรอยทเทา ชนทงหลายจงเอานำาลางเทากอนเขานอน”

ทาวกบลพรหมยอมรบวาขอไขปญหานถกตองทกประการ เปนอนวาทาวกบลพรหมจะตอง ตดเศยรของตนเองออกบชาธรรมบาล แตกอนจะกระทำาการดงกลาว ทาวกบลพรหมไดเรยกธดาทงเจดของตนซงเปนบาทบรจารกาของพระอนทรมาพรอมหนากนแลวสงวา

“พอจะตองตดเศยรออกบชาธรรมบาลตามสญญาแตเศยรพอนสำาคญนก ถาวางไวบนพนพภพ กจะเกดไฟไหมทงแผนดน ถาโยนทงขนไปในอากาศ ฝนฟาจะแลง ถาทงลงในมหาสมทร นำากจะเหอดแหงเจาจงเอาพานมาคอยรบเศยรพอนเถด”

เมอสงเสยแกธดาแลว ทาวกบลพรหมกตดเศยรของตนออกบชาธรรมบาล ธดาองคโตนามวา ทงษะ จงเอาพานมารองรบเศยรบดาไวแหแหนประทกษณรอบพระสเมร แลวจงนำาไปประดษฐานไว ในพรหมโลก นบแตนนมาเมอครบรอบวนมหาสงกรานต ธดาทงเจดของทาวกบลพรหม อนไดแก นางทงษะนางรากษส นางโคราค นางกรณ นางมณฑา นางกมทา และนางมโหทรจะผลดเปลยนเวยนกนนำาเศยร ทาวกบลพรหมออกแหงแหนรอบเขาพระสเมรปละครงสบมา

(๓) นทานมหาสงกรานตทเลากนมาแพรหลายน เกยวของกบเปงสงกรานต หรอสำาเนยงมอญวาเปงซงกราน หรอตำานานขาวแชของมอญ กตรงทวา ขาวทเศรษฐบดาของธรรมบาลตงพธหงขนสงเวยพระไทรนนเอง คอทมาของขาวแช ทเปนสวนประกอบสำาคญในวนสงกรานตของมอญสบมาจนกระทงทกวนน เพยงแตวาชาวมอญในปจจบนคงมไดตงใจจะหงขาวเพอบวงสรวงสงเวยขอลกจากพระไทรหรอเทวดาองคใดๆ ทงสน หากเปนประเพณทถอสบกนมาวา ในวนสงกรานตจะตองทำาขาวแชถวาย

47

พระ ถอวาเปนอาหารสรมงคล ขาวแชทหงในโอกาสน ไมใชขาวแชธรรมดาสามญอยางทเราหงกนหรอทำาขายทวไป แตมกรรมวธพเศษพสดารกวาธรรมดา เชน ตองใชขาวเปลอกอยางดเยยม ๗ กำา ซอมขาวนนใหได ๗ ครง แลวซาวนำาบรสทธ ๗ หน จงจะนำามาหง และตามทถอกนเปนธรรมเนยมนนจะตองหงกลางแจง ถาจะใหเตมพธกตองปกราชวตรฉตรธงดวย แตไมมหลกฐานกลาววาผหงจะตองเปนหญงพรหมจารเหมอนพธหงขาวทพยของไทยหรอไม

ในเทศกาลสงกรานตของมอญ จะมการนำาขาวแชนไปถวายพระทวดตลอดระยะสงกรานตทง ๓ วน โดยจดกระบวนแหอยางเอกเกรก ผนำาขาวแชเขากระบวนประกอบดวยสาวๆ มากมาย แตเมอไปถงวดแลว บรรดาพวกผชายหรอลกศษยวดจะเปนผมารบขาวแชไปถวายพระ เพราะหามผหญงเขาไปในเขตโบสถ

นอกจากถวายขาวแชถวายพระแลว ยงตองจดขาวแชสงเวยเทวดาเปนเวลา ๓ วนดวย ขาวแชทเหลออย อาจนำาไปใหผเฒาผแกทเคารพนบถอเพอเปนสรมงคล ขาวแชนแหละทมอญเรยกวา เปงซงกราน หรอ ขาวสงกรานต

(ทมา : สวรรณา เกรยงไกรเพชร. (๒๕๕๕.) “รตำานวนสบสานวฒนธรรม.” หนา ๘๓-๘๙. ใน หนงสอเรยน รายวชาพนฐานภาษาไทย ววธภาษา. สำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. กระทรวงศกษาธการ. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ สกสค. ลาดพราว.)

48

ใบงานท ๓.๑ เรองการวเคราะหวถไทยและคณคาจากวรรณคดและวรรณกรรม

คำาชแจง: นกเรยนแบงกลมอภปรายสรป และวเคราะหวถไทยและคณคาจากวรรณคดและวรรณกรรม เรอง รตำานานสบสานวฒนธรรม : เปงซงกราน ตามทกำาหนดให ดงน

กลมท ๑ ๒ เปงซงกราน ชวงท – (๑)กลมท ๓ ๔ – เปงซงกราน ชวงท (๒)กลมท ๕ ๖– เปงซงกราน ชวงท (๓)

49

ใบงานท ๓.๒ เรองการวเคราะหวถไทยและคณคาจากวรรณคดและวรรณกรรม

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

คำาชแจง: นกเรยนแบงกลมอภปรายเกยวกบประเพณ คานยมและความเชอตามหวขอดงตอไปน

กลมท ๑ ความเชอเรองทายาทสบสกลของสงคมไทยในอดตกบปจจบน

กลมท ๒ ความเชอเรองพธบวงสรวงในทองถนของนกเรยนกลมท ๓ คณคาและภมปญญาในการกนอาหารพนบาน ในทอง

ถนของนกเรยน กลมท ๔ การทำาบญ : คำาอธษฐานกบผลทคาดวาจะไดรบกลมท ๕ ประเพณสงกรานตในทองถนของนกเรยนกลมท ๖ การอนรกษและเผยแพรประเพณในทองถนของ

นกเรยน

50

ใบงานท ๔.๑ แบบทดสอบความร เรองคำาทมความหมายโดยตรงและโดยนย

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------คำาชแจง: ใหนกเรยนเขยนเครองหมายกากบาท (X) ทบขอทถกทสด

เอกสารประกอบการจดการเรยนรชวโมงท 8 เรอง คำาทมความหมายโดยตรง

และโดยนย

51

๑. คำาวา ดอกไม ขอใดมความ“ ”หมายนยตรง ๑. พดจาภาษาดอกไม ๒. ขอมอบดอกไมใหดวยใจรก ๓. ขอมอบดอกไมในสวนไวเพอมวลประชา ๔. ดอกไมจะบาน บรสทธกลาหาญจะบานในใจ๒. คำาบอกรสขอใดมความหมายนยตรง ๑. งานนกรอยเหลอเกน จดชดไมมนเลย ๒. เธอไมใชจะเปรยวอยางเดยว เคมเปนเกลอทเดยว ๓. ฉนวาไมฝาดนะ มนอรอยดออก ๔. เรองนเผดรอนถงอกถงใจ เปรยวหวาน มนเคมมพรอม๓. คำาทขดเสนใตขอใดมความหมายนยตรง “นกแขงรถสแดงขบปาดหนารถคนสเขยวไป อยางหวดหวด พงเขาเสนชยเชอดกนแคเสนยาแดงชนะเฉอนกนเพยงสองสามวนาท” ๑. ปาด ๒. พง ๓. เชอด

๖. ขอใดมความหมายนยตรง ๑. อะไรคำาคอเขาอย ๒. สายสมรลมไมเปนทา ๓. สายปานแสดงละครไดดมาก ๔. เครองบนลำานนหายเขากลบเมฆไปแลว๗. คำาในขอใดมความหมายนยตรงทกคำา ๑. หชาง หกวาง หกระตาย ๒. หผง หไว หยาน ๓. หดบ หเบา หหนก ๔. หตบ หตง หรด๘. คำาในขอใดมความหมายนยตรงทกคำา ๑. ไมดอก ไมผล ไมประดบ ๒. ไมนวม ไมแขง ไมออน ๓. ไมเลอย ไมลมลก ไมยนตน ๔. ไมอด ไมหมอน ไมเรยว๙. คำาในขอใดมความหมายโดยตรงและโดยนยทกคำา ๑. เสนตาย เสนตง เสนตน ๒. เสนทาง เสนใย เสนเลอด ๓. เสนใหญ เสนขนาน เสนสาย ๔. เสนรอบวง เสนลก เสนผาศนยกลาง ๑๐. คำาในขอใดมความหมายโดยตรง

52

๔. เฉอน๔. ขอใดมมความหมายนยตรง ๑. สมหญงเปาป แตเชา ๒. สมภพตระนาดเกงมาก ๓. สมปองเลนละครเกงมาก ๔. ฉนเหนสมคะเนเลนงวเมอวานน ๕. ขอใดมมความหมายนยตรง ๑. คนกรงสดทน จราจรตดขด มปญหาสารพด ๒. นาชาตคยไมเคยเหงาสกครงทเชยงใหม ๓. ปลกชาวบานชโทษกนปลาดบ ๔. นำาตาใตไหลอกราคายางถก

และโดยนยทก คำา ๑. คอแขง ใจด มอเบา ๒. ใจดำา ขาแขง มอหนก ๓. หวแขง มอออน ตาโต ๔. มอไว ปากแขง ใจออน

เฉลย ขอ ๑. (๒) ขอ ๒. (๓) ขอ ๓. (๒) ขอ ๔. (๒) ขอ ๕. (๑)

ขอ ๖. (๔) ขอ ๗. (๑) ขอ ๘. (๔) ขอ ๙. (๓) ขอ ๑๐. (๓)

แบบประเมนการยอความ

รายการประเมนการยอความ

เอกสารประกอบการจดการเรยนรชวโมงท 9-10 เรอง คำาทมความหมายโดยตรง

และโดยนย

53

เลขท

ชอ-สกล รวม

รปแบ

สรปใ

จควา

มกา

รใชภ

าษา

อกขร

วธ

คณลก

ษณะอ

นพง

ประส

งค

๔ ๔ ๔ ๔ ๔ ๒๐

เกณฑประเมนการยอความ

รายการประเมน

คำาอธบายระดบคณภาพ/ระดบคะแนนดมาก (๔) ด (๓) พอใช (๒) ปรบปรง (๑)

๑. รปแบบ รปแบบการยอความถกตอง

รปแบบการยอความ ผด ๑ ท

รปแบบการยอความ ผด ๒ ท

รปแบบการยอความ ผด ๓ ท

๒. การสรป ใจความ

สรปใจความสำาคญไดครบ

สรปใจความสำาคญไดคอน

สรปใจความสำาคญไดพอ

สรปใจความสำาคญ

54

สำาคญ ถวนสมบรณ ขางสมบรณ สมควร ไมครบถวน๓. การใชภาษา

ใชสำานวนภาษาไดอยางเหมาะสม สอความหมายชดเจน ลำาดบความไมวกวนและมมารยาทในการเขยน

ใชสำานวนภาษาสอความหมายคอนขางชดเจน ลำาดบความ ไมวกวนและมมารยาทในการเขยน

ใชสำานวนภาษา สอความหมายชดเจนพอสมควรและมมารยาทในการเขยน

ใชสำานวนภาษา สอความไมชดเจนลำาดบความวกวน

๔. อกขรวธ สะกดคำาไดถกตอง

สะกดคำาผดไมเกน ๒ คำา

สะกดคำาผดไมเกน ๔ คำา

สะกดคำาผดไมเกน ๖ คำา

๕. คณลกษณะ อนพงประสงค

มวนย ใฝเรยนรซอสตยสจรต ไมคดลอกงาน ของผอนและ มงมนในการทำางาน

มวนย ใฝเรยนร ซอสตยสจรต ไมคดลอกงานของผอนและคอนขางมงมน ในการทำางาน

มวนย ใฝเรยนร ซอสตยสจรตไมคดลอกงานของผอนและมงมนในการทำางานพอสมควร

ขาดความใสใจ ใฝเรยนรและไมมงมนในการทำางาน

เกณฑการประเมน คณภาพ →ชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๗-๒๐ ดมาก๑๓-๑๖ ด๑๐-๑๒ พอใช

ตำากวา ๑๐ ปรบปรง

55

ใบความรท ๕.๑ เรอง หลกการยอความ

การยอความ เปนการเกบใจความสำาคญ หรอ สาระสำาคญจากเรองทอาน นำามาเรยบเรยงใหมใหสน กะทดรดและเขาใจงายยงขน

หลกเกณฑการยอความ

1. อานเรองทยออยางนอย ๒ เทยว เทยวแรกใหรอยางคลาวๆ วาเรองอะไร ใครทำาอะไร ท

ไหน ทำาอยางไร เทยวทสองอานจบใจความอยางละเอยด2. พจารณาเรองทงหมดวา อะไรเปนสาระสำาคญ อะไรเปนสวน

ประกอบหรอพลความ 3. ตดพลความหรอสวนประกอบตางๆ ออก เอาไวแตสาระสำาคญ สรปเปนขอความใหม

โดยใชถอยคำาของเราเอง 4. เลอกใชคำาทมความหมายเหมาะสม ชดเจน ใชคำาสนธานชวยใหความกระชบ 5. ถาเรองทยอเปนเรองทผอนพดกน ผยอทำาหนาทนำามาเลาตออยางยอ ใชสรรพนามบรษท

๓ ทงหมด 6. ถาเรองเดมมราชาศพทเปนความสำาคญ เมอยอแลวตองใชราชาศพทดวย

56

รปแบบของการ ยอ ความเรยงรอยแกว นทาน นยาย ตำานาน ประวตนทาน

เรอง.....................................ของ................................จาก.............................ความวา..........................................................................................................................................................................................

ยอเปนประกาศ แถลงการณ คำาสง ระเบยบ คำานำายอตองบอกชอผออก ผรบ วนท เดอน ปทออก

ดงน แถลงการณของ..................เรอง.......................แก...................ลงวนท.................ความวา................

........................................................................................

.................................................................................... ยอเปนคำาปราศรย สนทรพจน คำากราบบงคมทล พระราชดำารส

คำานำายอตองบอกผกลาว ผฟง โอกาสทกลาว วน เดอน ปทกลาว ดงน

พระราชดำารสของ.......................พระราชทานแก................เนองใน..................ท..........(ทาง).........

ณ วนท.............................ความวา...........................................................................................................................................................................................................................................................................................

57

ตวอยาง การวเคราะหประโยคใจความสำาคญ

1. สอมวลชนสามารถจะนำาเรองราวตางๆ ไปสบคคลเปนจำานวนมากได แมวาบคคลเหลานนจะแยกกนอยในสถานทตางๆ กตาม นบไดวาสอมวลชนมความสำาคญตอการศกษา เพราะชวยเผยแพรขาวสารความรแกมวลชนไดอยางรวดเรว แตในบรรดาสอมวลชนทงหลายเหลานน หนงสอพมพรายวนมบทบาทและอทธพลตอการศกษามากทสด เพราะเสนอขาวสารไดคงทนถาวรเปนหลกฐานใหผอานไดมเวลาคด ตรกตรองและสามารถยอนกลบไปอานทบทวนได หนงสอพมพรายวนจงเขาถงมหาชน และเปนประโยชนในดานการศกษามาก 2 ประเทศไทยแดนสวรรคทนกทองเทยวทกเพศทกวยใฝฝนวาจะไดมาเยอน เ พอแสวงหาประสบการณแปลกใหมทนาประทบใจไมรลม จากความหลากหลายของทรพยากรทางการทองเทยว ไมวาจะเปนวฒนธรรม ประเพณอน ทรงคณคาหรอธรรมชาตทงดงาม และกจกรรมอนๆ อกมากมายทำาใหมผคน จำานวนมากเดนทางมายงประเทศไทย และทำาใหประเทศไทยมรายไดมหาศาล ตลอดเวลาหลายสบป ทผานมา

๓. รอนจดหรอเยนจดเปนสงขดขวางในการรรสอยางมาก ถามตรไมเคยกนอาหารรอนจดกแสดงวามตรไมเคยรรสอาหารทกรส ในทำานองเดยวกน ถาเราเอากอนนำาแขงวางบนลน ตอนแรกจะรสกเยน แตลน

58

ไมรรสจนกวาจะไดรบความอบอน นนคอลนจะรรสตอเมอนำาแขงทใสบนลนละลาย

๔. บนผนผาสขาววางเปลานนกเชนกน ปลายพกนแตงแตมปาดปายสสนลงไปจากความไมมอะไรเลย ทละครงทละคราว กอรางสรางรปเปนภาพปาสสวยสดงดงาม ทงภาพกกำาเนดเกดมาจากฝแปรงเลกๆ ทละ เสนทละสาย ความสำาเรจอนยงใหญทงปวงมาจากองคประกอบเลกๆ ทมารวมดวยกนเสมอ

๕. คนไทยนนถอวาบานเปนสงสำาคญตอชวตตงแตเกดไปจนตาย เพราะคนไทยโบราณนนใชบานเปน

ทเกด การคลอดลกจะกระทำากนทบานโดยมหมอพนบานทเรยกวา หมอตำาแย เปนผทำาคลอด มไดใชโรงพยาบาล หรอสถานผดงครรภอยางในปจจบนน และทสดของชวตเมอมการตายเกดขน คนไทยกจะเกบศพของผตาย ทเปนสมาชกของบานไวในบาน กอนทจะทำาพธเผาเพอทำาบญสวด และเปนการใกลชดกบผตายเปนครงสดทาย ดงนนบานจงเปนสถานททคนไทยใชชวตอยเกอบตลอดเวลาตงแตเกดจนตาย

ขอสงเกต ขอความทขดเสนใต คอ ประโยคใจความสำาคญของแตละขอ (ทมา : https://thcom2.thaicom.net)

59

           ตามทองตลาดในขณะน มการขายแอลกอฮอลกนโดยเสร ท งเมทลแอลกอฮอลและเอทลแอลกอฮอล เม อมผ บรโภคไปซ อแอลกอฮอลเชดแผลจากรานขายยา ผขายมกจะหยบแอลกอฮอลมาใหเลอกทง 2 ชนด ราคาเอทลแอลกอฮอลจะสงกวาเมทลแอลกอฮอลเลกนอย เพราะฉะนนผบรโภคสวนใหญและโดยเฉพาะผทไมรคณสมบตทแทจรงของแอลกอฮอลทง 2 ชนด มกจะเลอกชนดทราคาถกกวา เพราะประหยดเงน และเขาใจวามคณสมบตเชดแผลไดเหมอนกน แตอนทจรงแลวคณสมบตข อ ง เ อ ท ล แ อ ล ก อ ฮ อ ล ต า ง ก น ม า ก ค อ         เอทลแอลกอฮอล เปนแอลกอฮอลทใชกบรางกายมนษยได เชน ผสมในยารบประทาน ผสมในสราหรอเครองดมประเภทของมนเมาหรอใชทาภายนอกรางกาย เชน ลางแผล ผาเยน กระดาษเชดหนา สเปรย เปนตน

เมทลแอลกอฮอล เปนแอลกอฮอลชนดมพษ ใชสำาหรบอตสาหกรรมตางๆ เชน ใชเปนเชอเพลงจดใหแสงสวาง หรอปนกบทนเนอร สำาหรบผสมแลคเกอร แตหามใชกบรางกาย          จากคณสมบตของเมทลแอลกอฮอลดงกลาว จะเหนไดวาผผลตหรอผขายไมควรนำาเอาแอลกอฮอลทง 2 ชนด มาใชแทนกน เพราะจะ ทำาใหผบรโภคไดรบอนตรายได เนองจากเมทลแอลกอฮอลหากนำามาใชลางแผล แอลกอฮอลจะซมเขาไปมากๆ อาจทำาใหตาบอดหรอถงตายได          ถงแมวาทางราชการและหนวยงานทเกยวของจะควบคม และตกเตอนผผลตและผขายใหระมดระวงการนำาเมทลแอลกอฮอลมาใชไมใหผดจากคณลกษณะประจำาของตวมนแลว แตยงมการใชหรอขายผดประเภทอยบางทางสำานกงานคณะกรรมการคมครองผบรโภค จงใครขอเตอนผผลตและผขาย ขอใหใชความระมดระวงในการขายเมทลแอลกอฮอล ซงจะเปนพษตอผบรโภคได และขอใหแนะนำาผบรโภควากอนซอแอลกอฮอลเชดแผลทกครง ควรตรวจดฉลากใหละเอยดและเลอกชนดทเปนเอทลแอลกอฮอลเทานนและทางทดถาทานไมแนใจกควรซอ

ตวอยางการยอความเรองระวงอนตราย

60

แอลกอฮอลสำาหรบฆาเชอทกระทรวงสาธารณสขรบรองหรอซอจากรานคาทเชอถอได ทงนเพอความปลอดภยของทานและครอบครว

(ไทยรฐ ฉบบวนท 7 มนาคม 2546 หนา ๖)ขอความทขดเสนใต คอ ประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา

นำามาเรยบเรยงแลวจะได ดงน

บทความเรองระวงอนตรายจากแอลกอฮอลเชดแผล จากหนงสอพมพไทยรฐ ฉบบวนท 7 มนาคม 2546 หนา 6 ความวา       ทองตลาดในขณะนมการขายแอลกอฮอลกนโดยเสร ทงเมทลแอลกอฮอลและเอทลแอลกอฮอล เอทลแอลกอฮอลนนเปนแอลกอฮอลทใชกบรางกายมนษยได สวนเมทลแอลกอฮอลเปนแอลกอฮอลชนดมพษ ใชสำาหรบอตสาหกรรมตางๆ ซงผผลตและผขายไมควรนำาแอลกอฮอลทง 2 ชนดมาใชแทนกน เพราะจะทำาใหผบรโภคไดรบอนตรายได ถงแมวาทางราชการและหนวยงานทเกยวของจะควบคมแตกยงมการใชหรอขายผดประเภทอยบาง ฉะนนทางสำานกงานคณะกรรมการผบรโภค จงเตอนผผลตและผขาย ขอใหใชความระมดระวงในการขายเมทลแอลกอฮอลซงจะเปนพษตอผบรโภค (ทมา : http://www.myfirstbrain.com/student_view.aspx?ID=45809)

ใบงานท ๕.๑ เรองการวเคราะหประโยคใจความสำาคญ------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------คำาชแจง: นกเรยนแบงกลมฝกวเคราะหประโยคใจความสำาคญ โดยขดเสนใตขอความทเปนประโยคใจความ

สำาคญ

61

1. ถอยคำาเชนนน ใครๆ ไมควรเชอเอามาเปนประมาณ ถาใครมบตรหลานอยากใหไดเลาเรยนใหม

วชาความรสำาหรบตวกสงเขาเรยนในโรงเรยนทใกลเคยงเขตบานทอยนนๆ เถด อยาคดหวาดหวน ครนครามขอทบตรหลานตองตดเปนทหารนนเลย

2. สภาพของใจเปนสภาพเทยง เปนสภาพอนหนงทมสภาพไมรจกการสลายตว แตทวาเราตอง

ระมดระวงใจของเราใหมอารมณแจมใส อารมณของใจอยาใหขนมว เพราะเราจะดหรอชวมนอยทใจ

3. แตคนทงปวง บางทจะลมเสยสนทวาชนบทนนเองเปรยบเสมอนเปลอกของตนไม และคนโดยมาก

นนเมอพดถงตนไมกจะไปยกยองเอาเสยทแกนไมมากกวาเปลอก ยามจะตฉนนนทาใคร บางทกยงอปมาเอาวาเปนคนไมมแกน มแตเปลอก คอ หาสตปญญาอะไรไมได ดถกเปลอกแตไปยกยองแกน ตนกลวยนนมแกนหรอไม แตกเลยงชวตคนมาเสยไมนอย ฉนใดกฉนนนเอง ชนบทนนเองทหลอเลยงแกนคอชาวกรงอยทกวนน แตคนกมาเพมหนกเอาทในเมอง ทมเทสวนใหญลง ณ ทน จนเมองนนเปนแหลงของมลภาวะทงปวง

4. การดำาเนนใหถงความสำาเรจในชวตและการงานนน นอกจากจะอาศยวชาความรและความตงใจ

จรงแลว บคคลยงตองอาศยความฉลาดรอบคอบ และความคดพจารณาดวยเสมอไป การกระทำาใดๆ กตาม ถารจกประเมนผลดและผลเสยของการกระทำาใหเหมาะแกกรณแลว ยอมจะใหผลดทงแกสวนตวและสวนรวม

5. ทกวนนปรากฏวามความไมสงบสขเกดขนในสงคมหลายประการ เมอไดประมวลเหตการณตางๆ

แลว พอสรปไดวา พฤตการณทเกดขนนน สวนมากมมลเหตจากเรองสทธ กลาวคอ การใชสทธเกนขอบเขตของตนจนกระทงไปรบกวนและกระทบกระทงในสทธของผอน เปนเหตใหเกดความแตกราวขนในบางสวนของสงคม และจะแผขยายวงกวางออกไปไมมทสนสด หากไมมมาตรการอยางหนงอยางใดมายบยง เมอเปนเชนน ความสงบสขของสงคมจะเกดขนได

62

อยางไร และยงจะมผลเกยวโยงไปถงความมนคงของชาต ตลอดจนทำาใหการพฒนาบานเมองดำาเนนไปไมสะดวกและราบรนเปนแนแท

ใบงานท ๕.๒ การยอความ เรองลดความอวนอยางไรจงปลอดภย

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------คำาชแจง: ใหนกเรยนปฏบตดงน

๑. นกเรยนแบงกลมฝกวเคราะหประโยคใจความสำาคญ โดยขดเสนใตขอความทเปนประโยคใจความสำาคญในแตละยอหนา

๒. นำาประโยคใจความสำาคญมายอความใหถกตองตามรปแบบ โดยเรยบเรยงใหมดวยสำานวนภาษาของตนเอง ใหมใจความกระชบและคงความเดมครบถวน

เรองลดความอวนอยางไรจงปลอดภย

                                                                     ภญ.รศ.ดร.วนด กฤาณพนธ

63

       ปจจบนมคนจำานวนมากพยายามลดความอวน ซงเหนไดจากธรกจลดนำาหนกไมวาจะเปนสถานบรการลดนำาหนก ผลตภณฑควบคมนำาหนกซงโฆษณาตามสอตางๆ และขายอยทวไป ทงนแตละคนมเหตผลในการลดนำาหนกทแตกตางกนไป บางตองการใหรปรางดเพอความคลองตวและหาเสอผางาย ตองการเรยกความมนใจของตวเองกบคนมา และอกเหตผลทสำาคญ คอ หวงสขภาพอนามยของตวเอง       คนสวนใหญเรมรวาความอวนนนกอใหเกดโรคไดสารพด ไมเปนผลดตอสขภาพทำาใหไขมนอดตนทผนงหลอดเลอด ซงนำาไปสโรคหวใจ เบาหวาน อมพาต และทำาใหความดนโลหตสงขน เปนโรคนวในถงนำาด โรคไขขอ โดยเฉพาะขอเขา ขอเทาและทตวเทา เพราะขอเหลานจะตองรบนำาหนกมากวาปกต ความอวนทำาใหขาดความคลองตว อาจเกดอบตเหตไดงายและมกจะรนแรง

การลดความอวนจะทำาไดงายกงาย จะวายากกยากขนอยกบความตงใจและความมงมน ทสำาคญเมอลดนำาหนกไดแลวตองพยายามรกษานำาหนกใหอยในเกณฑโดยตลอด

การลดความอวนทปลอดภยและไมเปนอนตรายตอสขภาพ ควรลดอยางชา ๆ พยายามใหรางกายไดรบอาหารทมแคลอรนอยกวาจำานวนของพลงงานทรางกายตองใชไปในแตละวน กลาวคอ กนอาหารใหนอยลงกวาปกตและออกกำาลงกายใหมากขนเพอรางกายจะไดพลงงานสะสมมาใชทดแทน กนอาหารทมไขมน แปง นำาตาล และนำาอดลม ใหนอยลง ควรหมนกนผกผลไมทรสไมหวานและมเสนใยมากๆ เชน คะนา หวบก สม เปนตน เสนใยเหลานจะชวยลดการดดซมของไขมนและนำาตาล และชวยใหการขบถายดขน เปนอาหารทเหมาะสำาหรบผทตองการควบคมนำาหนก เพราะมแคลอรตำา ชวยลดความอวนไดอยางปลอดภย และไมเปนอนตรายตอสขภาพ หากยงไมไดผลควรปรกษาแพทย

     (ทมา:มตชน. วนท 15 กมภาพนธ 2546 หนา 13)

64

ทมา : http://www.thailocalmeet.com/index.php?topic=704.0;wap2

เฉลยใบงานท ๕.๒ การยอความ เรองลดความอวนอยางไรจงปลอดภย

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------คำาชแจง: ใหนกเรยนปฏบต ดงน

๑. นกเรยนแบงกลมฝกวเคราะหประโยคใจความสำาคญ โดยขดเสนใตขอความทเปนประโยค

ใจความสำาคญในแตละยอหนา ๒. นำาประโยคใจความสำาคญมายอความใหถกตองตามรปแบบ โดย

เรยบเรยงใหมดวยสำานวนภาษาของตนเอง ใหมใจความกระชบและคงความเดมครบถวน

เรองลดความอวนอยางไรจงปลอดภย                                                                     ภญ.รศ.ดร.วนด กฤาณพนธ           ปจจบนมคนจำานวนมากพยายามลดความอวน ซงเหนไดจากธรกจลดนำาหนกไมวาจะเปนสถานบรการลดนำาหนก ผลตภณฑควบคมนำาหนกซงโฆษณาตามสอตางๆ และขายอยทวไป ทงนแตละคนมเหตผลในการลดนำาหนกทแตกตางกน ไป บางตองการใหรปรางด เพอความคลองตวและหาเสอผางาย ตองการเรยกความมนใจของตวเองกบคนมา และอกเหตผลทสำาคญ คอ หวงสขภาพอนามยของตวเอง       คนสวนใหญเรมรวาความอวนนนกอใหเกดโรคไดสารพด ไมเปนผล

65

ดตอสขภาพทำาใหไขมนอดตนทผนงหลอดเลอด ซงนำาไปสโรคหวใจ เบาหวาน อมพาต และทำาใหความดนโลหตสงขน เปนโรคนวในถงนำาด โรคไขขอ โดยเฉพาะขอเขา ขอเทาและทตวเทา เพราะขอเหลานจะตองรบนำาหนกมากวาปกต ความอวนทำาใหขาดความคลองตว อาจเกดอบตเหตไดงายและมกจะรนแรง       การลดความอวนจะทำาไดงายกงาย จะวายากกยากขนอยกบความตงใจและความมงมน ทสำาคญเมอลดนำาหนกไดแลวตองพยายามรกษานำาหนกใหอยในเกณฑโดยตลอด       การลดความอวนทปลอดภยและไมเปนอนตรายตอสขภาพ ควรลดอยางชา ๆ พยายามใหรางกายไดรบอาหารทมแคลอรนอยกวาจำานวนของพลงงานทรางกายตองใชไปในแตละวน กลาวคอ กนอาหารใหนอยลงกวาปกตและออกกำาลงกายใหมากขนเพอรางกายจะไดพลงงานสะสมมาใชทดแทน กนอาหารทมไขมน แปง นำาตาล และนำาอดลม ใหนอยลง ควรหมนกนผกผลไมทรสไมหวานและมเสนใยมากๆ เชน คะนา หวบก สม เปนตน เสนใยเหลานจะชวยลดการดดซมของไขมนและนำาตาล และชวยใหการขบถายดขน เปนอาหารทเหมาะสำาหรบผทตองการควบคมนำาหนก เพราะมแคลอรตำา ชวยลดความอวนไดอยางปลอดภย และไมเปนอนตรายตอสขภาพ หากยงไมไดผลควรปรกษาแพทย     (ทมา: มตชน. วนท 15 กมภาพนธ 2546 หนา 13)       บทความเรองลดความอวนอยางไรจงจะปลอดภย จากหนงสอพมพมตชน ฉบบวนท 15 กมภาพนธ 2546 หนา 13 ความวา       ปจจบนนมคนจำานวนมากพยายามลดความอวน ซงแตละบคคลมเหตผลทแตกตางกน บางตองการใหรปรางด บางกเปนหวงสขภาพของตวเอง ความอวนนนกอใหเกดโรคไดสารพด และทำาใหขาดความคลองตว การลดความอวนขนอยกบความตงใจและความมงมนของแตละคน การลดความอวนทปลอดภยควรลดอยางชาๆ โดยรบประทานอาหารทมแคลอรนอย ออกกำาลงกายใหมากขน และควรหมนกนผกผลไมทรสไมหวานและมเสนใยมาก หากยงไมไดผลควรปรกษาแพทย

66

ทมา : http://www.thailocalmeet.com/index.php?topic=704.0;wap2

ใบงานท ๕.๓ การยอความเกยวกบเรองทสนใจ จากแหลงเรยนรในหองสมด

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

คำาชแจง: ใหนกเรยนปฏบตดงน

๑. นกเรยนแบงกลม วางแผนการยอความ โดยใชแหลงเรยนรในหองสมด

2. นกเรยนแตละกลมศกษาเอกสารและลงมอยอความใหถกตองตามรปแบบ โดยเรยบเรยงใหมดวยสำานวนภาษาทสละสลวย มใจความกระชบและคงความเดม ครบถวน ๓. นกเรยนนำาผลงานการยอความแลกเปลยนกบกลมอน เพอรวมกนวจารณ และปรบปรง แกไขกอนสงคร

67

ใบความรท ๖.๑ เรองระดบภาษา------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------การแบงระดบภาษาเปนวฒนธรรมอยางหนงในสงคมไทย ซงจะใช

ภาษากบบคคล สถานท โอกาส ไมเหมอนกน จงทำาใหเกดระดบภาษา นำามาใชอยางเหมาะสม ซงแสดงถงกรยามารยาททถกตองของผใชภาษา ภาษาอาจแบงเปน ๓ ระดบ คอ ๑. ภาษาทางการ ๒. ภาษากงทางการ ๓. ภาษาปาก ๑. ภาษาระดบทางการ เปนภาษาทใชในพธการ จะเรยบเรยงและเลอกเฟนถอยคำาอยางประณต ภาษาทางการเปนภาษาแบบแผนใชในภาษาเขยนมากกวาภาษาพด เชน คำากราบบงคมทล รายงานการเปดประชม ภาษา ในตำาราหรอแบบเรยน การเขยนบทความทางวชาการ หนงสอราชการ การกลาวตอนรบ การถวายพระพร การกลาวอวยพร การ

เอกสารประกอบการจดการเรยนรชวโมงท 11-12 เรอง ระดบภาษา

68

บรรยายใหความร การประชม การรายงาน ภาษาแบบแผนใชถอยคำาสภาพ บางครงอาจมคำาศพททางวชาการ ไมใชคำาฟมเฟอย แตใชภาษาตรงไปตรงมา กระชบ และ มเจตนารมณในการสรางสมพนธภาพระหวางบคคลอยางเปนทางการประกอบอยดวย

ตวอยาง บทละครไทยเปนอกรปหนงของวรรณกรรมไทย บทละคร“ของไทยเปนวรรณกรรมทประพนธขน ทงเพออานและเพอแสดง รปแบบทนยมกนมาแตเดม คอ บทละครรำา ตอมามการปรบปรงละครรำาใหทนสมยขนตามความนยมแบบตะวนตกจงมรปแบบใหมเกดขน ไดแก ละครดกดำาบรรพ ละครพนทาง เปนตน นอกจากนยงมการรบรปแบบละครจากตะวนตกมาดดแปลงใหเขากบสงคมไทยและวฒนธรรมไทย ทำาใหการละครไทยพฒนาขน โดยมกระบวนการแสดงทแตกตางไปจากละครไทยทมอยมาเปนละครรอง ละครพดและละครสงคต ”

(กนยรตน สมตะพนท. “การพฒนาตวละครในบทละครพระราชนพนธในพระบาทสมเดจ

พระมงกฎเกลาเจาอยหว.” ใน บทความวชาการ 20 ป ภาควชาภาษาไทย. หนา 158.)

๒. ภาษาระดบกงทางการ เปนภาษากงแบบแผน ภาษาทใชพดจากนอยางมขอระมดระวงมากขน ใชสอสารกบคร อาจารยและผทไมคนเคย ใชในการประชมหรอพดจากนอยางเปนพธกได เชน การแนะนำา การอภปราย การปาฐกถา ภาษาทใชเขยนจดหมายถงผไมคนเคย ภาษาทใชในการเขยนวารสาร นตยสาร หนงสอพมพ ขาว บทความ นวนยาย เรองสน

ตวอยาง ในชวงเรยนอยในระดบมธยม ผทมความขยนมงมนจะ“เขามหาวทยาลยใหได จะไมสนใจสงแวดลอมรอบกายทงสน ยกเวนสงทเขาคดวาจะสามารถทำาใหเขาสอบเขามหาวทยาลยได ชวตนกเรยนมธยมจงมแตตว ตว และตว กฬาฉนไมเลน กจกรรมฉนไมมเวลาทำา และยงหองสมดฉนไมทราบวาจะเขาไปทำาไม เพราะเวลาทงหมดจะตองใชทองตำาราอยาง

69

เดยว แลวกมกจะประสบความสำาเรจตามทคดเสยดวย คอ สอบเขามหาวทยาลยได”

(เปลงศร องคนนนท. “ตองขอใหอาจารยชวย ” กาวไกล ปท 2 ฉบบท 4 หนา 27.)

๓. ภาษาระดบปาก ภาษาทใชในชวตประจำาวนในสถานการณทไมเปนทางการ ผพดจะใชภาษาโดย ไมระมดระวงมากนกในการออกเสยง การเลอกคำาหรอโครงสราง ภาษาปากเปนภาษาทใช ในสถานการณแบบกนเองเมออยกบคนในครอบครว มตรสหายหรอเพอนรวมงาน เปนภาษาทไมพถพถน ไมตองระมดระวงมากนก คำาภาษาปากทปรากฏในพจนานกรมฯ มทงทเปนคำานาม คำากรยาและคำาวเศษณ ตวอยางเชน ตวสำาคญ หมายถง ตวราย เชน เดกคนนแหละตวสำาคญนกชอบรงแกเพอน เมยนอย คอหญงทชายเลยงดอยางภรรยา แตไมมศกดศรเทาเมยหลวงหรอไมไดจดทะเบยน คำาภาษาปากทแปลวา มาก เชน โข บาน บานตะเกยงบานตะโก บานตะไท บานเบอะ คำาภาษาปากทแปลวา ใหญโตกวาปรกต เชน เบอเรอ เบอเรอเทอ เบอเรม เบอเรมเทม คำาภาษาปากทเปนคำากรยา เชน เขาโลง หรอ ไปคาถาน แปลวา ตาย ขนเขยง หมายความวา ตกอยในภาวะทแทบไมมทางจะตอสหรอเอาชนะหรอหลกเลยงไดเลย ขนหง แปลวา เกบไวโดยไมไดใชประโยชน เขย หมายความวา เขยนหรอวาดอยางหวดๆ เชน ชวยเขยๆ ประวตเรองนใหหนอยเถอะ ลายมอเปนไกเขย เปนตน

ตวอยาง “ชาวรากหญา กระอกราคาไขพงฟองละ ๕” -๖ บาท สวนพอคารานชำาหาวธเอาตวรอดเลอกไขใบจวมาวางขายกระตนกำาลงซอลกคา ดาน "สมาคมผเลยงไก" แจงราคาไขขยบตวมาจากผลพวงนำาเขาเสรพอแมพนธเมอกลางป ๕๕ ทำาเกษตรกรขาดทนยบตอเนอง ประกอบกบราคาตนทนคาไฟ-คาแรงสง-ผลผลตนอย ทำาราคาพง ออน รบ.ชวยดแล

70

ผบรโภคเขาใจสถานการณ "พาณชย" ตรงราคาถงสนเดอน พ.ค. คาดสถานการณ จะกลบเขาสภาวะปกตชวง ม.ย.-ก.ค. วอน ปชป. อยาเอามาเปนประเดนการเมอง

(หนงสอพมพสยามรฐ วนพธท ๒๙ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๖)

ปจจยทกำาหนดระดบภาษา      ๑. โอกาสและสถานท ปจจยททำาใหใชภาษาตางระดบกนอยทโอกาสและสถานท ถาสอสารกบบคคลกลมใหญในทประชมกจะใชภาษาระดบหนง ถาพดกน ในตลาดรานคาภาษากตางระดบกนออกไป        ๒. สมพนธภาพระหวางบคคล บคคลมสมพนธภาพ หลายลกษณะ เชน บคคลทไมเคยรจก บคคลทเพงรจก บคคลทเปนเพอนสนท นกเปนปจจยใหใชภาษาตางระดบกน แตอยางไรกตามตองยดหลกพจารณาโอกาสและสถานทดวย       ๓. ลกษณะของเนอหา เนอหายอมขนอยกบโอกาสไมนอย เชน เนอหาเกยวกบเรองสวนตว กไมนาไปใชกบภาษาระดบทางการ       ๔. สอทใชในการสอสาร สอทใชกทำาใหภาษาเปลยนระดบได เชน จดหมายปดผนกกบไปรษณยบตร ระดบภาษาทไมตองตรงกน เมอพดดวยปากกบพดดวยเครองขยายเสยงหรอพดทางวทย ทางโทรทศน ระดบภาษาทใชยอมแตกตางกน

71

ใบงานท ๖.๑ เรองการวเคราะหระดบภาษา------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------คำาชแจง: นกเรยนจงใชตวเลอกตอไปนตอบคำาถามขอ ๑-๑๐ โดยบอกระดบภาษาจากขอความทกำาหนดให

1. ระดบทางการ2. ระดบกงทางการ3. ระดบภาษาปาก

……………..๑. เราไดขอมลจากเหนตมาเพยบเลย นไง……………..๒. ขอควรปฏบตของผบรโภคสนคาและบรการดานการโฆษณา……………..๓. ดโฆษณาอยางนแลวสบายใจ อมใจเหมอนไดอานหนงสอดๆ เรองหนง ถาผสรางโฆษณาตงใจ

พถพถน และมรสนยมอยางนมากๆ กคงจะด……………..๔. ถาคณหมกมนหาวธตางๆ นานาทจะผลกเพอนของคณใหตกเกาอ คณไมมวนจะสบายใจ ไมชาคณกจะกลายเปนโรคประสาท……………..๕. เนองจากมสนขอาศยอยภายในโรงเรยนเปนจำานวนมากและไดออกลกเพมจำานวนมากขนทกป……………..๖. การสอสารของมนษยมขอบเขตกวางขวางและมหลายระดบ ……………..๗. พอขบวนเรอแหผานมา กโยนดอกบวบชาถวายองคพระหรอโยนใหผทอยในเรอรบไปบชาแทน เชอวาจะเปนสรมงคล ตอนโยนบวและรบบวนสนกสนานมาก บางทกแยงกนจนตกนำากม……………..๘. เมอเลอกดอกไมมาเรยงรอยเขาดวยกนกจะไดพวงมาลยทมลวดลายและสสนสวยงามใชสำาหรบ

เปนของขวญและของบชาได

72

……………..๙. เมอประจกษแจงถงความมหศจรรยแหงมะละกอเชนนแลว สมควรหรอไมทเราจะชวยกนปลก มะละกอไวประจำาบานใหมากๆ จะปลกไวเปนอาหาร เปนพชสมนไพร หรอปลกไวขายสราง รายไดกเปนเรองทนายนดทงสน……………..๑๐. นอกจากนนยงเปนการเฉลมฉลองฤดเกบเกยวพชพนธธญญาหารทใหผลใหม แลวนำามาถวาย

เปนเทวบชาเพอแสดงความกตญญตอเทพเจาเฉลย ขอ ๑. (๓) ขอ ๒. (๑) ขอ ๓. (๒) ขอ ๔. (๒) ขอ ๕. (๑)

ขอ ๖. (๑) ขอ ๗. (๒) ขอ ๘. (๒) ขอ ๙. (๒) ขอ ๑๐. (๑)

ใบงานท ๖.๒ เรองระดบภาษา------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------คำาชแจง: นกเรยนจงใชตวเลอกตอไปนตอบคำาถามขอ ๑-๑๐ โดยบอกระดบภาษาจากขอความทกำาหนดให

1. ระดบทางการ2. ระดบกงทางการ3. ระดบภาษาปาก

73

…………๑. เปนหนาทจะตองมาอยใกลชดลกสาวผม เพอจะไดชวยธระตางๆ ตามเวลาอนสมควร....……..๒ พทโธ ! เจาคณ ! แตทผมฉบหายไปในเรองคาฝนนนกเกอบรอยชงเขาไปแลว.………..๓. กวไทยมกมงสรางสรรคงานประพนธทใหความเพลดเพลนและสงสอนเพอยกระดบจตใจผอานผฟง

ไปดวย คณคาของวรรณคดไทยจงมทงดานอารมณและคณธรรม………..๔. แดดแรงขน แสงสวางสองผานผาพลาสตกทขงอยหนาราน ทอดเงาสเขยวๆ แดงๆ ลงบนพน

ซงเฉอะแฉะดวยนำาครำา แสงไฟจากรานขายปลาจบเกลดเงนของปลากะพงตวใหญเปนประกาย

ทำาใหปลาสดอนๆ รวมทงกงกบปลาหมกทวางอยบนเกลดนำาแขงมสสนสดใสชวนซอ………..๕. ปวนใต บมหางดงสราษฎร………..๖. วฒนธรรมตะวนตกแพรกระจายอยตามสถานทตางๆ ทวโลก ทำาใหวถชวตชาวพนเมองดงเดม

เปลยนแปลงไป………..๗. หลงจากทปลอยใหผมใชเวลาอยกบพอทงวน คณชอยพาผมนงรถเกงคนเดมกลบบานในตอนเยน

ไมพดจาแมแตคำาเดยว ราวกบเหนอยใจและสนหวงกบความพยายามใหผมเปนเดกวานอนสอนงาย………..๘. เรองนชาวอเมรกนรด เพราะมทงหนงสอและภาพยนตรทสรางเกยวกบทาสผวดำาในอดต การตอส

เพออสรภาพ สทธโดยชอบธรรมของคนดำา ใหคนรนหลงไดชมและสำานกในสงทผดพลาด ไมถกตอง ในประวตศาสตร จะไดไมมการยอนรอยสงชวรายเหลานนอก………..๙. เมองไทยอากาศรอนกนงโจงกระเบน ผชายไมสวมเสอ ผหญงหมสไบหรอผาแถบ ยโรปอากาศหนาว

74

กสวมกระโปรงยาว ใสรองเทาบต ถาเอาชดของชาตหนงไปแตงในบานเมองอนคงพสดาร เพราะ ไมเขากบบรรยากาศ อากาศ และธรรมชาตแตละแหง……..๑๐. ไมมใครสอดแนมหนยหรอก แตหนยตองรสวาหนยคอราชฤทธคนหนง จะหามไมใหคนแถวนสนใจ

คงเปนไปไมได

เฉลย ขอ ๑. (๒) ขอ ๒. (๓) ขอ ๓. (๑) ขอ ๔. (๒) ขอ ๕. (๓)

ขอ ๖. (๑) ขอ ๗. (๒) ขอ ๘. (๒) ขอ ๙. (๒) ขอ ๑๐. (๓)

75

แบบประเมนหนงสอเลมเลก

เลขท

ชอ-สกล

รายการประเมนหนงสอเลมเลก

รวม

ชอเร

อง

รปเล

มกา

รนำาเ

สนอ

การใ

ชภาษ

คณลก

ษณะอ

นพง

ประส

งค

๔ ๔ ๔ ๔ ๔ ๒๐

เอกสารประกอบการจดการเรยนรชวโมงท 13 เรอง การเขยนขอความตามระดบ

ภาษา

76

เกณฑประเมนการทำาหนงสอเลมเลก

ประเดนการ

ประเมน

ระดบคณภาพ

๔ ๓ ๒ ๑

ชอเรองชอเรองเราความสนใจใหตดตาม

อาน

ชอเรองคอนขาง

เราความสนใจใหตดตามอาน

ชอเรองเราความสนใจให

ตดตามอานพอสมควร

ชอเรองไมนาสนใจ

รปเลมรปเลมกะทดรด

มลกษณะเดนทนาสนใจ

รปเลมกะทดรดมลกษณะเดน

คอนขางนาสนใจ

รปเลมกะทดรดมลกษณะเดนท

นาสนใจ พอสมควร

รปเลมไมนาสนใจ

การนำาเสนอ

นำาเสนอโดยเนนประเดนทนา

สนใจ มรปภาพประกอบ

ชวนใหตดตามอาน

นำาเสนอเนนประเดนคอนขางนาสนใจ

มรปภาพประกอบ ชวนใหตดตามอาน

นำาเสนอโดยเนนประเดนท

นาสนใจชวนใหตดตามอานพอสมควร

นำาเสนอไมมจดเนน

ทนาสนใจ และ

ไมชวนใหตดตามอาน

การใชภาษา

ใชภาษาไดถกตองสละสลวย

เหมาะสมกบการเขยน

ขอความโดยใชถอยคำาถกตอง

ใชภาษาไดคอนขางถกตองสละสลวย เหมาะสม

กบการเขยนขอความโดยใชถอยคำาถกตอง

เขยนขอความโดยใชถอยคำาถกตองตาม

ระดบภาษาพอสมควร และม

มารยาท

เขยนขอความโดยใชถอยคำา

ไมถกตองตามระดบ

ภาษา

77

ตามระดบภาษา และมมารยาทในการเขยน

ตามระดบภาษา และมมารยาทในการเขยน

ในการเขยน

คณลกษณะ

อนพงประสงค

มวนย ใฝเรยนรซอสตยสจรตไมคดลอกงาน

ของผอนและมงมนในการ

ทำางาน

มวนย ใฝเรยนร

ซอสตยสจรตไมคดลอกงาน

ของผอนและคอนขางมง

มนในการทำางาน

มวนย ใฝเรยนร ซอสตยสจรตไมคดลอกงาน

ของผอนและมงมนใน

การทำางานพอสมควร

ขาดความใสใจใฝเรยนร

และไมมงมนในการทำางาน

เกณฑการประเมนระดบคณภาพ ระดบคะแนน ๑๗-๒๐ คะแนน ผลการประเมนอยในระดบ ด

มาก (ระดบ ๔) ระดบคะแนน ๑๓-๑๖ คะแนน ผลการประเมนอยในระดบ ด (ระดบ ๓) ระดบคะแนน ๑๐-๑๒ คะแนน ผลการประเมนอยในระดบ พอใช (ระดบ ๒) ระดบคะแนน ๕-๙ คะแนน ผลการประเมนอยในระดบ ปรบปรง (ระดบ ๑)

ใบความรท ๗.๑ เรองการเขยนขอความตามระดบภาษา------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------การเขยนคำาขวญ คตพจน คำาคม

78

คำาขวญ คอ ขอความทแตงขนเพอปลกฝงคานยมทดงาม มงใหกำาลงใจ เตอนใจใหไมเผลอกระทำาความผด เตอนใหคดหรอปฏบตตน ในเรองเฉพาะอยางใดอยางหนง มกจะมขอคดทผอานสามารถนำาไปใชเปน แนวทางในการดำาเนนชวตได

ลกษณะคำาขวญ       ๑. ใชถอยคำากะทดรด สละสลวย  โดยเฉพาะคำาทมสมผสคลองจองกน       ๒. มความลกซงกนใจ  มความหมายในดานด สอความคดในทางสรางสรรค       ๓. ใชคำาทมขอคดซงเหมาะสมกบแตละโอกาสทจะใชคำาขวญ       ๔. ใชถอยคำาหรอระดบภาษาใหเหมาะกบฐานะทางสงคมของผใหและผรบ

ตวอยาง1. รกชาต ศาสนกษตรย เปนคณสมบตของเยาวชนไทย 2. สรา ยาเสพตด เปนภยตอชวต เปนพษตอสงคม 3. เดกด เปนศรแกชาต เดกฉลาด ชาตมนคง 4. ขบรถใหเตอนตน  ขามถนนใหเตอนตา 5. ใชนำาอยางคมคา เพอวนน เผอวนหนา6. เมอสงแวดลอมเปนพษ  ชวตจะมภย

คตพจน คอ ขอความใชเปนคตเพอเตอนใจบคคลใหยดมนความดงาม แนวคด คานยมหรอหลกปรชญาอยางใดอยางหนง บคคลทมคตพจนประจำาใจและใชเตอนตนเองใหดำารงอยในความดงามตลอดเวลา บางคน จงเรยกคตพจนวา คตประจำาใจ บคคลอาจนำาภาษต คำาขวญ หรอคำาพดคมคาย หรอบางสวนของบทรอยกรอง ทมคตนาประทบใจมาใชเปนคตพจนหรอคตประจำาใจไดทงสน

หลกการเขยนคตพจน       ๑. ใชถอยคำานอยมความหมายลกซง    

๒. ใชคำาคลองจอง สละสลวย      ๓. มงใหเกดผลในดานดเทานน

79

ตวอยาง- ออมไวไมขดสน- อปสรรคมไวใหฝาฟน- ลกผชายคำาไหนคำานน- เสอตายไวหนง คนตายไวชอ - ซอกนไมหมด คดกนไมนาน - พงรกษาความด ดจเกลอรกษาความเคม- ความพยายามอยทไหน ความสำาเรจอยทนน

คำาคม คอ คำาพดทมลกษณะคมคาย คอแฝงไวดวยขอคดทลกซง บางครงอาจใชถอยคำาทฟงเผนๆ อาจดขดแยงกน แตกลบตความไดอยางมชนเชง มกใชความเปรยบทนาสนใจ ชวนใหขบคดวาเปนจรงตามคำาคมนนหรอไม

หลกการเขยนคำาคม       ๑. ใชถอยคำาสมผสคลองจอง สละสลวย      

๒. ใชคำาทมความหมายคมคาย       ๓. มงใหเกดความคดทดและอยากปฏบตตาม      

๔. มความลกซงกนใจตวอยาง

- ขาดทนคอกำาไร- ความรกทำาใหคนตาบอด- โกรธคอนรก งกคอเปรต - จนตนาการสำาคญกวาความร- ตดฟนจงไดรวาขวานทอ- ความงามไมคงท ความดซคงทน- รเขา รเรา รบรอยครง ชนะรอยครง - ของทไดมางายๆ กยอมสญเสยไปงายๆ- ความสำาเรจของลก คอความสขของพอแม

80

คำาอวยพร หมายถง ขอความแสดงความยนดหรอความปรารถนาดตอผอนในโอกาสตางๆ เชน การถวายพระพร วนขนปใหม วนเกด วนแหงความรก สำาเรจการศกษา เปดกจการ เลอนตำาแหนง วนแตงงาน ขนบานใหม เกษยณอาย การอวยพรใหหายเจบปวย วนสำาคญทางศาสนา เดนทางไกล เปนตน

หลกการเขยนคำาอวยพร1. เขยนใหสอดคลองสมพนธกนระหวางผอวยพร ผรบพร

โอกาส และสอทใชอวยพร2. การกลาวถงโอกาสทอวยพร3. การอวยพรผอาวโส ควรการกลาวอางถงสงศกดสทธทเปน

สากลหรอสงทผรบพรเคารพนบถอ4. ใหพรทเหมาะสมกบผรบพรและเปนพรทสรางสรรคในดาน

ตางๆ เชน ความสข หนาทการงาน การเงน ความสำาเรจ ความสมหวง สขภาพ อายยนยาว เปนตน

5. ใชภาษาเขยนทถกตองเหมาะสมโดยพยายามสรรคำาทไพเราะและมความหมายด

ตวอยางคำาอวยพรวนขนปใหม- ในศภวารดถขนปใหมน ขออาราธนาพระรตนตรยและสง

ศกดสทธทงหลายในสากลโลกโปรดดลบนดาลใหคณตาและคณยายมสขภาพแขงแรง อายยนยาวอยเปนรมโพธรมไทรของลกหลานทกคนตลอดไป

ตวอยางคำาอวยพรวนเกด-ขออำานาจสงศกดสทธทงหลายจงอำานวยพรวนเกดใหอาจารยประสบแตความสขและสมฤทธ

ผลในสงอนพงปรารถนาทกประการ

81

ใบงานท ๗.๑ เรองการเขยนขอความตามระดบภาษา------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------คำาชแจง: นกเรยนจงใชตวเลอกตอไปนตอบคำาถามขอ ๑ - ๑ 5

1.คำาขวญ2.คตพจน 3.คำาคม 4.คำาอวยพร

1. ซอกนไมหมด คดกนไมนาน ……………………………………………………………………………..

2. รเขา รเรา รบรอยครง ชนะรอยครง…………………………………………………………………..

3. สรา ยาเสพตด เปนภยตอชวต เปนพษตอสงคม………………………………………………..

4. พงรกษาความด ดจเกลอรกษาความเคม…………………………………………………………..

5. ความพยายามอยทไหน ความสำาเรจอยทนน..............................................................

6. เดกด เปนศรแกชาต เดกฉลาด ชาตเจรญ.................................................................

7. ของทไดมางาย ๆ กยอมสญเสยไปงาย ๆ ...................................................................

82

8. อปสรรคมไวใหฝาฟน……………………………………………………………………………………….

9. บานเมองจะสะอาดถาปราศจากคนมกงาย…………………………………………………………

10. ขบรถด มนำาใจ ภยไมม …………………………………………………………………………………..

11. ใชนำาอยางคมคา เพอวนน เผอวนหนา………………………………………………………………

12. พอตดฟนจงรวาขวานทอ………………………………………………………………………………..

13. เสอตายไวหนง คนตายไวชอ.....................................................................................

14. ขบรถใหเตอนตน  ขามถนนใหเตอนตา…………………………………………………………….

15. ความงามไมคงท ความดซคงทน……………………………………………………………………...

เฉลย ขอ ๑. (๒) ขอ ๒. (๓) ขอ ๓. (๑) ขอ ๔. (๒) ขอ ๕. (๒)

ขอ ๖. (๑) ขอ ๗. (๓) ขอ ๘. (๒) ขอ ๙. (๑) ขอ ๑๐. (๑)

83

ขอ ๑๑. (๑) ขอ ๑๒. (๓) ขอ ๑๓. (๒) ขอ ๑๔.(๑) ขอ ๑๕. (๓

ใบงานท ๗.๒ เรองการเขยนคำาอวยพร และ คำาขวญ ------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------

คำาชแจง: แบงกลมนกเรยนฝกทกษะการเขยนตามระดบภาษา ดงน ๑. เขยนคำาอวยพรในงานแตงงานระหวางแมลออและนาย

ทองคำา ๒. เขยนคำาขวญรณรงคใหรกษาความสะอาดในโรงเรยน

๓. นำาผลงานการเขยนแลกเปลยนกบกลมอนตรวจและวจารณการเขยน ๔. แตละกลมปรบปรงแกไขผลงานการเขยนคำาอวยพร และคำาขวญ กอนสงคร

84

เกณฑประเมนการทำาหนงสอเลมเลกแบบประเมนการเขยนแสดงความคดเหน

เลขท

ชอ-สกล

รายการประเมนการเขยนแสดงความคด

เหน รวมกา

รตงช

อเรอ

โครง

สราง

กลวธ

การเ

ขยน

การใ

ชภาษ

คณลก

ษณะอ

นพง

ประส

งค

๔ ๔ ๔ ๔ ๔ ๒๐

เอกสารประกอบการจดการเรยนรชวโมงท 14-15 การเขยนแสดงคตวามคดเหน

85

เกณฑการประเมนการเขยนแสดงความคดเหน

รายการประเมน

คำาอธบายระดบคณภาพ/ระดบคะแนนดมาก (๔) ด (๓) พอใช (๒) ปรบปรง (๑)

๑. การตงชอเรอง

ตงชอเรองไดนาสนใจและสอดคลองกบภาพขาว

ตงชอเรองไดคอนขางนาสนใจและสอดคลองกบภาพขาว

ตงชอเรองไดนาสนใจและสอดคลองกบภาพขาวพอสมควร

ตงชอเรองไมนาสนใจไมสอดคลองกบภาพขาว

๒.โครงสราง

มโครงสรางครบ ๓ สวน คอ ทมา ขอสนบสนน และขอสรปหรอปดเรอง

มโครงสรางความคดเหน ๒ สวน คอ ทมาและขอสนบสนน

มโครงสรางความคดเหนเพยง ๑ สวน

ไมมโครงสรางของความคดเหนปรากฏ

๓.กลวธการเขยน

เสนอความคดทเปนกลางและแนวทางปฏบตทเปนทางเลอกมากกวา ๒ วธ

เสนอความคดเหน คอนขางเปนกลางและแนวทางปฏบตทเปนทางเลอก ๒ วธ

เสนอความคดเหนเปนกลางพอสมควรและแนะแนวทางปฏบตทเปนทางเลอก ๑ วธ

เสนอความคดไมเปนกลางและแนะแนวทางปฏบตทเปนทางเลอก ๑ วธ

๔.การใชภาษา

ใชภาษาสอความหมายชดเจน ลำาดบความ

ใชภาษาสอความหมายคอนขางชดเจน ลำาดบความไม

ใชภาษาสอความหมายชดเจนพอสมควรและ

ใชภาษาสอความ ไมชดเจน ลำาดบความวก

86

ไมวกวนและมมารยาทในการเขยน

วกวนและมมารยาทในการเขยน

มมารยาทในการเขยน

วน

๕.คณลกษณะ อนพงประสงค

มวนย ใฝเรยนร และมงมนในการทำางาน

มวนย ใฝเรยนร และคอนขางมงมน ในการทำางาน

มวนย ใฝเรยนร และมงมนในการทำางานพอสมควร

ขาดความใสใจ ใฝเรยนรและไมมงมนในการทำางาน

เกณฑการประเมน คณภาพ

ใบความรท ๘.๑ เรองการเขยนแสดงความคดเหน------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------การเขยนแสดงความคดเหน คอ การเขยนทประกอบดวยขอมลอน

เปนขอเทจจรงกบการแสดง ความคดเหนตอเรองใดเรองหนง ความคดเหนควรจะมเหตผลและเปนไปในทางสรางสรรค การเขยนแสดงความคดเหนมกปรากฏในรปของบทความตามสอสงพมพตางๆ เชน หนงสอพมพ วารสาร นตยสาร เปนตน

หลกการเขยนแสดงความคดเหน

ชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๗-๒๐ ดมาก๑๓-๑๖ ด๑๐-๑๒ พอใช

ตำากวา ๑๐ ปรบปรง

87

๑. การเลอกเรอง ผเขยนควรเลอกเรองทเปนทสนใจของสงคมหรอเปนเรองททนสมย อาจเกยวกบเหตการณทางการเมอง เศรษฐกจ สงคม ศาสนา ศลปะ วทยาศาสตรหรอขาวเหตการณประจำาวน ทงนผเขยนตองมความรและเขาใจเรองทตนจะแสดงความคดเหนเปนอยางด เพอทจะแสดงความคดเหนอยางลกซง

๒. การใหขอเทจจรง ขอมลทเลอกมานนจะตองมรายละเอยดตางๆ เชน ทมาของเรอง ความสำาคญ และเหตการณเปนตน

๓. การแสดงความคดเหน ผเขยนอาจแสดงความคดเหนตอเรองได ๔ ลกษณะดงนคอ

๓.๑ การแสดงความคดเหนเพอตงขอสงเกต เชน การเตบโตของธรกจอนเทอรเนต ความนยมรบประทานอาหารเสรมสขภาพ

๓.๒ การแสดงความคดเหนเพอสนบสนนขอเทจจรง เชน การจดระเบยบสงคม การปราบปราม ยาเสพตดขนเดดขาดของรฐบาล

๓.๓ การแสดงความคดเหนเพอโตแยงขอเทจจรง เชน การกนยาลดความอวน ของวยรน การเปดเสรการคานำาเมาของภมปญญาชาวบาน

๓.๔ การแสดงความคดเหนเพอประเมนคา เชน การวจารณเรองสนทไดรบรางวลวรรณกรรมสรางสรรคยอดเยยมแหงอาเซยนหรอรางวลซไรต

๔. การเรยบเรยง ๔.๑ การตงชอ ควรตงชอเรองใหเราความสนใจผอาน และ

สอดคลองกบเนอหาทจะเขยน เพราะชอเรองเปนสวนทผอานจะตองอานเปนอนดบแรกและเปนการบอกขอบเขตของเรองดวย

๔.๒ การเปดเรอง ใชหลกการเขยนเชนเดยวกนกบคำานำา และควรเปดเรองใหนาสนใจ ชวนใหผอานตดตามเรองตอไป

๔.๓ การลำาดบเรอง ควรลำาดบเรองใหมความตอเนองสอดคลองกนตงแตตนจนจบไมควรเขยน วกไปวนมา เพราะผอานอาจเกดความสบสนจนไมสามารถแยกแยะไดวาสวนใดเปนขอเทจจรงและสวนใด การแสดงความคดเหน

88

๔.๔ การปดเรอง ใชหลกการเชนเดยวกบการเขยนสรปและควรปดเรองใหผอานประทบใจ

๕. การใชภาษา ควรใชภาษาอยางสละสลวย กระชบ ชดเจน มการใชสำานวนโวหารอยางเหมาะสมกบเรอง นอกจากนนยงตองใชถอยคำาทสอความหมายไดตรงตามอารมณและความรสกของผเขยน ทงน พงหลกเลยงการใชถอยคำาทแสดงอารมณรนแรง ซงอาจกอใหเกดความขดแยงอยางรนแรงภายหลง

ตวอยางการเขยนแสดงความคกเหน เรองการพนนเปนบอเกด

แหงความหายนะ

โจรปลน ๑๐ ครงยงไมเทาไฟไหมบานครงเดยว ไฟไหมบาน ๑๐ ครงกยงไมเทากบการตกเปนทาสของผพนน เพราะการพนนสามารถทำาลายทกสงทกอยางไดหมดแมกระทงชวตของคน

บานเมองของเราขณะน ประชาชนสวนใหญลมหลงการพนน เลนกนงอมแงม แมแตฝนกยงนำามาตเปนตวเลขหรอทเรยกวา หวย ซงขณะน“ ”รบรองใหเปนการพนนทถกตองตามกฎหมายแลว นอกจากนยงม สลากกนแบงรฐบาล มจำาหนายทวประเทศ หาซอกนไดงายตลอดทงเดอน วนเสารอาทตย เลนมา การพนนประเภทผดกฎหมายกลกลอบเลนกนดาษดนทงวนทงคน บางแหงมเจาหนาทบานเมองหรอนกการเมอง คอยคมกนให เมอประชาชนยงมวเมาในการพนนเชนนกไมมเวลาทจะไปสรางสรรคใหสงคมดขน ผลผลตสวนรวมมแตลดลง เศรษฐกจมแตทรด การพนนนอกจากจะสนเปลองเวลาไปโดยเปลาประโยชนแลว เมอเลนไดกใชจายอยางสรยสราย เมอเสยกอยากจะแกมอ เมอหมดเนอหมดตวกเทยวมองหาทรพยสนทจะหยบฉวย ไดงายไมวาจะผดกฎหมายหรอไมกตามอนเปนบอเกดแหงอาชญากรรมทางหนง บางรายมทดน เรอกสวนไรนาก

89

นำาไปจำานองหรอขายฝากเพอใหไดเงนมาเลนการพนนหรอแกตวเมอเสย ในทสดกรรมสทธกตองเปลยนมอไปเพราะไมมทางไถถอนคน

ถาหากรฐบาลไมมนโยบายมอมเมาประชาชน รฐบาลควรรบดำาเนนการแกไขปญหาเหลาน อยาปลอยใหเรอรง มฉะนนจะเหมอนกบประเทศเพอนบานทถกมอมเมาดวยการพนนขณะทอยในความปกครอง ของชาตอน เมอประเทศไดรบเอกราชเขากไมสามารถปกครองตนเองได เราเหนดวยกบการลดวนออกรางวลสลากกนแบงรฐบาล เราเหนดวยกบการลดจำานวนวนในการแขงมา การทจะใหการพนนลดนอยลงนนเราจะรอใหเจาหนาบานเมองปราบปรามอยางเดยวไมได ตองอาศยความรวมมอจากพวกเรา อยางนอยตวเราเอง ควรเลกเลนการพนน เอาเวลาทเสยไปในการเลนการพนนมาทำาประโยชนใหสงคม ประเทศชาต หากพนอง ญาตมตรหรอลกหลานของทานยงมวเมาในการพนน โปรดชวยกนเตอนเขาเพอใหเศรษฐกจในครอบครวและบานเมองเรามนคงและดขนและชวยบอกตอๆ กนไปวาไมมใครรำารวยหรอตงตวไดจากการพนน นอกจากเจามอ

ในทายทสดนขอฝากขอคดไวสกนดวา โปรดอยาเลนการพนน ม“ฉะนนจะพบแตความหายนะ”

ทมา : http://www.kr.ac.th/ebook/songsri/b2.htm

90

ใบงานท ๘.๑ การเขยนแสดงความคดเหน เรองนำาทวมใหญทวไทย ป ๒๕๕๔

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

คำาชแจง: ใหนกเรยนปฏบต ดงน

๑. นกเรยนแบงกลมเขยนโครงรางการเขยนแสดงความคดเหนเรองนำาทวมใหญทวไทย ป ๒๕๕๔

๒. นกเรยนนำาผลงานทเขยน แลกเปลยนเรยนรกบกลมอน เพอวจารณงานเขยน

๓. นกเรยนแตละกลมปรบปรงแกไขผลงานการเขยน กอนสงคร……………………….

91

ใบงานท ๘.๒ การเขยนแสดงความคดเหน เรองไฟไหมปา------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------

ชแจง: ใหนกเรยนปฏบต ดงน ๑. นกเรยนแบงกลม และชมคลปขาวไฟไหมปา

๒. ฝกทกษะการเขยนแสดงความคดเหนโดย ๒.๑ ตงชอเรองใหสอดคลองกบภาพขาว

๒.๒ เขยน Mind Mapping โครงเรองการแสดงความความคดเหนใหสอดคลองกบ

ชอเรองในขอ ๒.๑๒.๓ นำาขอมลจากขอ ๒.๑ ๒– .๒ มาเขยนแสดงความความคด

เหนใหถกตองตามหลก การเขยนแสดงความคดเหน

๓. นกเรยนนำาผลงานทเขยน แลกเปลยนกบกลมอน เพอวจารณงานเขยน

๔. นกเรยนแตละกลมปรบปรงแกไขผลงานการเขยน กอนสงคร ๕. นกเรยนเตรยมฝกพดเพอนำาเสนอการพดแสดงความคดเหน

ในชวโมงตอไป

.............................

92

แบบประเมนการพดแสดงความคดเหน

เลขท

ชอ-สกล

รายการประเมนการพดแสดงความคดเหน

รวม

การน

ำาเสน

อขอม

บคลก

ภาพ

ลลาใ

การใ

ชภาษ

การแ

สดงค

วาม

คณลก

ษณะอ

นพง

ประส

งค

๔ ๔ ๔ ๔ ๔ ๒๐

เอกสารประกอบการจดการเรยนรชวโมงท 16 การพดแสดงความคดเหน

93

เกณฑประเมนการพดแสดงความคดเหน

รายการประเมน

คำาอธบายระดบคณภาพ/ระดบคะแนนดมาก (๔) ด (๓) พอใช (๒) ปรบปรง (๑)

๑.การนำาเสนอ ขอมล

พดใหขอมลถกตองสมบรณ เตรยมตวพดเปนอยางด

พดใหขอมลคอนขางสมบรณ เตรยมตวพดคอนขางด

พดใหขอมลชดเจน และเตรยมตวพดดพอสมควร

ไมเตรยมการพดขาดความพรอมในการพด

๒.บคลกภาพ ลลาในการพด

มการแสดงออกอยางเหมาะสมใชนำาเสยงตรงความสนใจของผฟง

มการแสดงออกอยางเหมาะสมสม ใชนำาเสยงตรงความสนใจของผฟงม

มการแสดงออกอยางเหมาะสม ใชนำาเสยงตรงความสนใจไดพอสมควร

การแสดงออกไมเหมาะสม ไมนาสนใจ

94

มสมาธและมนใจในการพด

สมาธและคอนขางมนใจในการพด

๓.การใชภาษา

ใชภาษาเหมาะสมกบกาลเทศะและเหตการณ สอความหมายชดเจนและมมารยาท ในการพด

ใชภาษาเหมาะสมกบกาลเทศะและเหตการณ สอความคอนขางชดเจน มมารยาทในการพด

ใชภาษาเหมาะสมกบกาลเทศะและเหตการณสอความหมายชดเจนพอสมควร มมารยาทในการพด

ใชภาษาไมเหมาะสมกบกาลเทศะและเหตการณ

๔.การแสดง ความคดเหน และวเคราะห ขอคดนำามา ใชในชวตจรง

แสดงความคดเหนไดอยางสรางสรรค มเหตผล และวเคราะหขอคดนำามาใชในชวตจรง ๒ ขอ

แสดงความคดเหนคอนขางสรางสรรคมเหตผลและ วเคราะหขอคดนำามาใชในชวตจรง ๑ ขอ

แสดงความคดเหนสรางสรรค มเหตผล บางประเดน และ วเคราะหขอคดมาใช ในชวตจรง ๑ ขอ

แสดงความคดเหนบางสวนไมสรางสรรคไมนำาเสนอขอคดทนำามาใชในชวตจรง

๕.คณลกษณะ อนพงประสงค

มวนย ใฝเรยนร และมงมนในการทำางาน

มวนย ใฝเรยนร และคอนขางมงมน ในการทำางาน

มวนย ใฝเรยนร และมงมนในการทำางานพอสมควร

ขาดความใสใจใฝเรยนรและไมมงมนในการทำางาน

ชวงคะแนน ระดบคณภาพ

๑๗-๒๐ ดมาก๑๓-๑๖ ด๑๐-๑๒ พอใช

ตำากวา ๑๐ ปรบปรง

95

เกณฑการประเมนคณภาพ

ใบความรท ๙.๑ เรองการพดแสดงความคดเหน ------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------การพดแสดงความคดเหน คอ การพดแสดงความรสก ความเหนของ

ตนตอสงใดสงหนง หรอเรองใดเรองหนง จากการอาน การด การฟง เปนการพดทผพดตองพดอยางมเหตมผล

ขอควรปฏบตในการพดแสดงความคดเหน

๑. ฟง อาน หรอดเรองทตองพดแสดงความคดเหนอยางตงใจ๒. ทำาความเขาใจกบเนอเรอง๓. หาขอมลเพมเตม๔. ใชความคดพจารณาหาเหตผลเพอประกอบการแสดงความคดเหน๕. มความยตธรรม ไมเขาขางฝายใดฝายหนง๖. ไมนำาอารมณชอบหรอไมชอบสวนตวมาเกยวของกบการพดแสดงความคดเหน๗. พดอยางมมารยาท ใชคำาทสภาพ๘. เรยงลำาดบเรองทจะพดใหด ไมเกดการสบสน๙. พดใหตรงประเดน ไมพดใหเกดความขดแยงกน

ทมา : http://www.trueplookpanya.com/new/cms_detail/knowledge/277

33-040085/

96

ใบงานท ๙.๑ เรองการพดแสดงความคดเหน------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------คำาชแจง: ใหนกเรยนศกษาประเดนตอไปน

๑. นกเรยนศกษาหลกการพดแสดงความคดเหน๒. นกเรยนนำาผลงานการเขยนแสดงความคดเหนซงเรยนใน

ชวโมงกอนมานำาเสนอการพดแสดง ความคดเหนหนาชนเรยน

๓. นกเรยนกลมผฟงวจารณและ ประเมนการพดแสดงความคดเหนรวมกบครตามแบบประเมนการพดแสดงความคดเหน

97

แบบทดสอบกอน - หลง หนวยท ๑ เรอง บทละครพด เรอง เหนแกลก

คำาชแจง: ใหนกเรยนตอบคำาถามตอไปนใหถกตองโดยทำาเครองหมาย (x) หนาขอทถกตองทสดเพยงขอเดยว

๑. คำาใดมความหมายแตกตางจากขออน (ท ๑.๑ ม๓/๒)1. จะกนไหม ถาไมกนฉนจะไดเกบ 2. เพลงทเขารองเนอหากนใจมาก3. สองคนนวงเรวมากฝเทาสสกนกนไมลง4. ผรบเหมาทำาถนนกนเหลกกนปนถนนกพงเรว

2. คำาวา ถก ขอใด“ ” ไมถกตองเหมาะสมกบการใชถอยคำาในภาษาไทย (ท ๑.๑ ม๓/๒)1. เขาถกฉลากออมสนงวดพเศษ2. นองถกผงตอยจนตาบวมทง ๒ ขาง3. เขาถกเชญไปเปนวทยากรสาธตการพด4. ฉนทำาขอสอบถกหลายขอนาจะไดคะแนนด

ขอความตอไปน ตอบคำาถามขอ ๓-๔ (ท ๑.๑ ม๓/๓)1. “สวางวบระยบยบกระพรบแสง2. ทวราวปามาแดงไปเสยสน3. ลวนเหลาฝงหงหอยนอยโบกบน4. ประดบถนพงพนา..... ใหนาด”

3. จากบทประพนธขางตน ไมครอบคลม ประเดนใด1. แสง2. เสยง3. จำานวน4. ความเคลอนไหว

๔. จากบทประพนธ วรรคใดกลาวเกนจรง (ท ๑.๑ ม๓/๓) ๑. วรรคท (๑) 2. วรรคท (๒)

98

ขอความตอไปนขอใดใชตอบคำาถามขอ ๖ (๑) “เดกและเยาวชนคออนาคตของชาต (๒) เยาวชนเปนกำาลงสำาคญในการพฒนาประเทศ (๓) การใหโอกาสทางการศกษาจงเปนสงจำาเปนอยางยง (๔) ไมเวนแมแตในชนบททองไรทองนา” ๖. ขอความใดใชระดบภาษาตางจากขออน (ท ๒.๑ ม๓/๒)

๑. ขอความ (๑)๒. ขอความ (๒)๓. ขอความ (๓)๔. ขอความ (๔)

ขอความตอไปนตอบคำาถามขอ ๗ “ผกมประโยชนมาก ทำาใหอาหารสวยงามและอรอย คนไทยกนผกมาแตไหนแตไร กนกบนำาพรกใสในแกงเลยง อาหารภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคใต มแกงแค นำาพรกหนม ลาบ แกงไตปลา ลวนตองใสผกหรอกนกบผกหลายชนด คนไทยมผวสวยเพราะกนผกกนมาก มาสมยนคนไทยสมยใหมกนผกไมกชนด” ๗. ขอใดยอความจากจอความขางตนไดครอบคลมมากทสด

1. อาหารไทยทกภาคมผกเปนสวนประกอบทสำาคญ2. ผกมประโยชน อาหารทกภาคมผกเปนสวนประกอบสำาคญ3. ผกมประโยชนทำาอาหารไดทกภาค แตปจจบนคนไทยยคใหมไมคอย

กนผก4. กนผกสขภาพดและทำาใหผวสวย ทำาอาหารไดหลายอยาง แตคน

รจกผกไมกชนดขอความตอไปนตอบคำาถามขอ ๘

ผาหมอหอมเมอแพรมชอเสยงเปนทเปนรจกโดยทวไป และผมนยมใช

99

๓. แม : แมจะสงเงนคาหอพกไปชาหนอยนะลก ลก : ไมเปนไรคะแม ชาไดอก ๔-๕ วนจะ ๔. พ : ดสเพอนพขบรถเรว กวาจะถงพเครยดเลย นอง : ไมเปนไรพ ถงแลวปลอดภยแลวคะ๑๐. ขอใดเปนคำาถามของประโยคตอไปน (ท ๓.๑ ม.๓/๑)

“อาว ! เธอมาถงเมอไรกไมบอก”๑. เพอน : สบายดหรอเปลา เธอมาถงตงแตเมอไร๒. พสาว : สวสดคะพ ทำาอะไรอยคะ ยงหรอเปลา๓. นองชาย : ทำาอะไรอยนนแหละ เขาจะไปกนหมดแลว๔. คณคร : นกเรยนเขาขนรถกนหมดแลว เธอมาหรอยง

๑๑. คณครหามนกเรยนใชโทรศพทมอถอระหวางเรยน ขอใดแสดงวาคำาสงของครประสบความสำาเรจ (ท ๓.๑ ม.๓/๒)

๑. นกเรยน : ครบคร ผมปดกไดครบ๒. นกเรยน : ผมกำาลงรอโทรศพทจากแมครบ๓. นกเรยน : ครบคร ผมขอโทษครบ ผมจะปดเดยวนครบ๔. นกเรยน : ครบครผมจะปดเสยงครบ เดยวนเลยครบ

๑๒. คณครไมอยแตสวรรณตองการสงการบาน จงเขยนขอความสน ๆ ถงคณคร ขอความใดเหมาะสมทสด (ท ๒.๑ ม๒/๒)

๑. คณครทเคารพ หนมาสงการบาน คณครไมอยหนขอวางไวทโตะนะคะ สวรรณ

๒. คณครขา การบานทคณครทวงหนทำาเสรจแลว ขอสงไวบนโตะนะคะ ชอบคณคะสวรรณ

๓. คณครทเคารพ หนขออนญาตสงการบานไวทโตะคณครนะคะ ขอบพระคณคะ สวรรณ

๔. คณครทเคารพ หนมาแลวไมพบคร หนจงขอวางการบานไวทโตะนะคะ กรณาตรวจดวยคะ ขอบคณมากคะ สวรรณ

100

๑๕. ขอใดใชคำาไดเหมาะสมกบพระภกษ “พระสงฆ : วนนมาหา....มธระอะไรหรอ นกเรยน : ......... มา...... ไปฉนเพลในโอกาสทำาบญวนเกด

ครบ”๑. อาตมา กระผม นมนต๒. อาตมา กระผม อาราธนา๓. อาตมาภาพ โยม นมนต๔. อาตมาภาพ โยม อาราธนา

คำาประพนธตอไปน ตอบคำาถามขอ ๑๖-๑๘ (๑) ขอลาแลวสชงใชชงเจา จากเพราะเรามงานครานไฉน (๒) เจาจงอยคหลารมฟาไทย ขาจากไปกเพราะรกพะวกพะวน (๓) เกรงวาไทยจะไมอยเปนคชน จะถกกลนชาตแบงทกแหงหน (๔) เจาจะพรากจากอกฟกเหลอทน จงพลตนสสงครามไมครามเลย (นราศเกาหล) ๑๖. จากคำาประพนธ ไมสะทอน ถงประเดนใด

๑. ความพลดพราก๒. การจากครก๓. ความเสยสละ๔. การเดนทางไกล

๑๗. จากบทประพนธ เจา ในบาทท ๔ หมายถงขอใด “ ”๑. หญงคนรก๒. ประเทศไทย๓. พระเจาแผนดน๔. ประเทศคสงคราม

๑๘. การบทประพนธขางตน สะทอนขอคดคณธรรมสำาคญทสด คอขอใด

๑. ความขยนหมนเพยร

101

๒๐. จากขอความขางตน ขอใดไมถกตอง

๑. มหานครลอนดอน๒. กรงเวยงจนทร๓. เมองไทเป๔. กรงชคาโก

102

เฉลย แบบทดสอบ กอน-หลง หนวยท 1ขอ เฉลย ขอ เฉลย1 1 11 32 3 12 33 2 13 44 2 14 35 3 15 16 4 16 27 3 17 28 1 18 39 1 19 2

10 2 20 4