ชนประถมศกษาปท ๔

หนงสอเรยน รายวชาเพมเตม

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรมตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑

สงวนลขสทธ สำ�นกพมพ บรษทพฒน�คณภ�พวช�ก�ร (พว.) จำ�กดพ.ศ. ๒๕๕๙

ผเรยบเรยง ดร.ศกดสน ชองด�ร�กลผตรวจ ๑. ผชวยศ�สตร�จ�รยกว วรกวน ๒. ผชวยศ�สตร�จ�รยนฤภร รจเรข ๓. อ�จ�รยเครอรตน เรองแกวบรรณาธการ อ�จ�รยทองสข รวยสงเนน

สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ (พว.) ๗๐๑ ถนนนครไชยศร แขวงถนนนครไชยศร เขตดสต กรงเทพฯ ๑๐๓๐๐ โทร. ๐-๒๒๔๓-๘๐๐๐ (อตโนมต ๑๕ ส�ย), ๐-๒๒๔๓-๑๘๐๕แฟกซ : ทกหม�ยเลข, แฟกซอตโนมต : ๐-๒๒๔๑-๔๑๓๑, ๐-๒๒๔๓-๗๖๖๖

หนาทพลเมอง ๔

website : www.iadth.com

คำ�นำ�

หนงสอเรยนรายวชาเพมเตมหนาทพลเมองชนประถมศกษาปท๔จดทำาตามจดเนนและขอบขาย

ของรายวชาเพมเตม หนาทพลเมอง กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ทงน

เพอพฒนาคานยมทกษะและคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยนทจะนำาไปสการเปลยนแปลงพฤตกรรม

ในการเรยนการสอนทครจะไดนำาไปพฒนานกเรยนใหเปนคนดของสงคมและประเทศชาตดงน

จดเนนท ๑ความเปนไทย

จดเนนท ๒ รกชาตยดมนในศาสนาและเทดทนสถาบนพระมหากษตรย

จดเนนท ๓ความเปนพลเมองดในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

จดเนนท ๔ความปรองดองสมานฉนท

จดเนนท ๕ความมวนยในตนเอง

คณะผจดทำาหวงเปนอยางยงวาหนงสอเรยนรายวชาเพมเตมหนาทพลเมองเลมนจะชวยพฒนา

เยาวชนไทยใหเปนพลเมองทดมความรความสามารถมทกษะกระบวนการคดมคณธรรมคณลกษณะ-

อนพงประสงคสามารถดำารงชวตและอยรวมกบผอนไดอยางมความสขและสนต

สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ (พว.)

ชนประถมศกษาปท ๔

ส๑๔๒... หนาทพลเมอง ๔ เวลา ๔๐ ชวโมง

เหนคณคาและปฏบตตนเปนผมมารยาทไทยในพธการตาง ๆ ในเรองการกลาวคำาตอนรบ

การแนะนำาตวเองและแนะนำาสถานท แสดงออกถงความกตญญกตเวทตอผทำาประโยชนในสงคม

มสวนรวมในขนบธรรมเนยมประเพณไทยในทองถนปฏบตตนเปนผมวนยในตนเองในเรองความซอสตย

สจรตอดทนและยอมรบผลทเกดจากการกระทำาของตนเอง

เหนความสำาคญและแสดงออกถงความรกชาต ยดมนในศาสนา และเทดทนสถาบน

พระมหากษตรย ในเรองการใชสนคาไทย ดแลรกษาโบราณสถาน โบราณวตถและสาธารณสมบต

ปฏบตตนเปนศาสนกชนทด ปฏบตตนตามพระราชจรยวตรและพระจรยวตร ปฏบตตนตาม

พระบรมราโชวาท ในเรองการมวนยและการขมใจ หลกการทรงงาน ในเรองประโยชนสวนรวมและ

พออยพอกนและหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงปฏบตตนเปนผมวนยในตนเองในเรองความซอสตย

สจรตขยนหมนเพยรอดทนใฝหาความรตงใจปฏบตหนาทและยอมรบผลทเกดจากการกระทำาของตนเอง

มสวนรวมในการสรางและปฏบตตามขอตกลงกตกาของหองเรยนในเรองการรกษาความสะอาด

การรกษาของใชรวมกนและการสงงานโดยใชกระบวนการมสวนรวมในการสรางขอตกลงกตกาดวยหลก

เหตผลและยดถอประโยชนสวนรวมปฏบตตนตามบทบาทหนาทของการเปนสมาชกทดของครอบครวและ

หองเรยนในเรองการเปนผนำาและการเปนสมาชกทดการมเหตผลยอมรบฟงความคดเหนของผอนและ

การปฏบตตามเสยงขางมากและยอมรบเสยงขางนอยมสวนรวมและรบผดชอบในการตดสนใจในกจกรรม

ของครอบครวและหองเรยนปฏบตตนเปนผมวนยในตนเองในเรองความซอสตยสจรตขยนหมนเพยร

อดทนใฝหาความรตงใจปฏบตหนาทและยอมรบผลทเกดจากการกระทำาของตนเอง

ยอมรบความเหมอนและความแตกตางระหวางบคคล ในเรองเชอชาต ภาษา เพศ สขภาพ

ความพการ ความสามารถ ถนกำาเนด สถานะของบคคล ฯลฯ อยรวมกบผอนอยางสนตและพงพา

ซงกนและกน ในเรองการไมรงแก ไมทำาราย ไมลอเลยน ชวยเหลอซงกนและกนและแบงปน วเคราะห

ปญหาความขดแยงในทองถนในกรณการใชสาธารณสมบตและการรกษาสงแวดลอมและเสนอแนวทาง

การแกปญหาโดยสนตวธปฏบตตนเปนผมวนยในตนเองในเรองความซอสตยสจรตอดทนและยอมรบ

ผลทเกดจากการกระทำาของตนเอง

โดยใชกระบวนการคดกระบวนการกลมกระบวนการปฏบตกระบวนการเผชญสถานการณและ

กระบวนการแกปญหา

คำ�อธบ�ยร�ยวช�เพมเตม หน�ทพลเมอง

เพอใหผเรยนมลกษณะทดของคนไทยภาคภมใจและรกษาไวซงความเปนไทย แสดงออกถง

ความรกชาต ยดมนในศาสนา เทดทนสถาบนพระมหากษตรย ดำาเนนชวตตามวถประชาธปไตย

อยรวมกบผอนอยางสนตสามารถจดการความขดแยงดวยสนตวธและมวนยในตนเอง

ผลการเรยนร

๑. เหนคณคาและปฏบตตนเปนผมมารยาทไทย

๒. แสดงออกถงความกตญญกตเวทตอผทำาประโยชนในสงคม

๓. มสวนรวมในขนบธรรมเนยมประเพณไทย

๔. เหนความสำาคญและแสดงออกถงความรกชาต ยดมนในศาสนา และเทดทนสถาบน

พระมหากษตรย

๕. ปฏบตตนตามพระบรมราโชวาทหลกการทรงงานและหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

๖. มสวนรวมในการสรางและปฏบตตามขอตกลงกตกาของหองเรยน

๗. ปฏบตตนตามบทบาทหนาท มสวนรวมและรบผดชอบในการตดสนใจในกจกรรมของ

ครอบครวและหองเรยน

๘. ยอมรบและอยรวมกบผอนอยางสนตและพงพาซงกนและกน

๙. วเคราะหปญหาความขดแยงในทองถนและเสนอแนวทางการแกปญหาโดยสนตวธ

๑๐. ปฏบตตนเปนผมวนยในตนเอง

รวมทงหมด ๑๐ ผลการเรยนร

หนา

ส�รบญ

หนวยการเรยนรท ๑ มารยาทเลอคา กตญญเลศลา ๗

มารยาทไทยในพธการตางๆ ๘

ความกตญญกตเวทตอผทำาประโยชนในสงคม ๑๓

ผงสรปสาระสำาคญ ๑๖

คำาถามชวนคด ๑๗

กจกรรมสงเสรมคานยม ๑๗

กจกรรมสรางสรรคสจตสาธารณะ ๑๘

จดประกายโครงงาน ๑๘

หนวยการเรยนรท ๒ รกษถน รกษไทย เทดไทองคราชน ๑๙

ขนบธรรมเนยมประเพณไทยในทองถน ๒๐

ความสำาคญของชาตศาสนาและพระมหากษตรย ๒๗

ผงสรปสาระสำาคญ ๓๖

คำาถามชวนคด ๓๗

กจกรรมสงเสรมคานยม ๓๗

กจกรรมสรางสรรคสจตสาธารณะ ๓๘

จดประกายโครงงาน ๓๘

หนวยการเรยนรท ๓ พออย พอกน พอเพยง ๓๙

พระบรมราโชวาทของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ๔๐

หลกการทรงงานของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ๔๓

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ๔๕

ผงสรปสาระสำาคญ ๔๗

คำาถามชวนคด ๔๘

กจกรรมสงเสรมคานยม ๔๘

กจกรรมสรางสรรคสจตสาธารณะ ๔๙

จดประกายโครงงาน ๔๙

หนา

หนวยการเรยนรท ๔ รวมพลง สรางสข ๕๐

มสวนรวมในการสรางและปฏบตตามขอตกลงกตกา

ของหองเรยน ๕๑

ปฏบตตนตามบทบาทหนาทมสวนรวมและรบผดชอบ

ในการตดสนใจในกจกรรมของครอบครวและหองเรยน ๕๓

ผงสรปสาระสำาคญ ๕๘

คำาถามชวนคด ๕๙

กจกรรมสงเสรมคานยม ๕๙

กจกรรมสรางสรรคสจตสาธารณะ ๖๐

จดประกายโครงงาน ๖๐

หนวยการเรยนรท ๕ รวมแรงใจ ไมแตกตาง ๖๑

ความเหมอนและความแตกตางระหวางบคคล ๖๒

การอยรวมกนอยางสนตและการพงพาซงกนและกน ๖๔

ความขดแยงในทองถนและแนวทางการแกไขปญหา

โดยสนตวธ ๖๕

ผงสรปสาระสำาคญ ๖๙

คำาถามชวนคด ๗๐

กจกรรมสงเสรมคานยม ๗๐

กจกรรมสรางสรรคสจตสาธารณะ ๗๑

จดประกายโครงงาน ๗๑

บรรณานกรม ๗๒

ความกตญญกตเวท

ตอผทำาประโยชน

ในสงคม

มารยาทไทย

ในพธการตาง ๆ

ผลการเรยนร

ผงสาระการเรยนร

สาระสำาคญ

เหนคณคาและปฏบตตนเปนผมมารยาทไทย (ขอ ๑)

แสดงออกถงความกตญญกตเวทตอผทำาประโยชนในสงคม (ขอ ๒)

ปฏบตตนเปนผมวนยในตนเอง (ขอ ๑๐)

มารยาทไทยเปนเอกลกษณและวฒนธรรมทดงามของคนไทย แสดงใหเหนถงกรยามารยาท

ทสภาพ ออนนอม มสมมาคารวะตอกน เปนสงดงามทควรปฏบตใหถกตองเหมาะสมและสบทอดตอไป

ความกตญญกตเวทเปนเครองหมายของคนดและเปนคณธรรมสำาคญทควรปฏบตเพอตอบแทน

พระคณของพอแม ครอาจารยหรอบคคลอนททำาประโยชนตอสงคม

มารยาทเลอคา

กตญญเลศลา

การแนะนำาสถานท

การกลาวตอนรบ

การแนะนำาตนเอง

๑

หนวยการเรยนรท

มารยาทเลอคา กตญญเลศลำา

หนาทพลเมอง ป.๔8 มารยาทเลอคา กตญญเลศลา 9

การแสดงความเคารพโดย

การไหวมความสำาคญอยางไร

มารยาทไทยในพธการตาง ๆ ๑.

มารยาทไทย หมายถง ระเบยบแบบแผนแหงการประพฤตปฏบต

แบบไทย ทงกรยา วาจา ทมความสภาพออนนอม เชน การยน การเดน

การนง การนอน การแสดงความเคารพ การทกทาย การสนทนา การใช

คำาพด การฟง รวมถงการประพฤตปฏบตในพธการตาง ๆ ทบคคลพงปฏบต

ในสงคม โดยมระเบยบแบบแผนอนเหมาะสมตามกาลเทศะ

การไหวผใหญ การกราบผใหญ

ประนมมอขณะพดคยกบพระภกษ

มารยาทในพธการตาง ๆ ทควรศกษาและนำาไปปฏบตใหถกตอง ไดแก

๑.๑การกลาวตอนรบ

การกลาวตอนรบจะใชในกรณทมบคคลสำาคญ หรอคณะบคคล

มาเยยมชมโรงเรยน หรอชมชน เพอแสดงถงอธยาศยไมตรและแสดงความ

ยนด เพอใหผมาเยอนเกดความรสกประทบใจ อบอนใจ การกลาวตอนรบ

ควรพดใหกระชบ ไมยาวเกนไป รและเขาใจวตถประสงคของผมาเยอน

เพอจะไดกลาวคำาตอนรบไดอยางถกตองเหมาะสม

การกลาวตอนรบ มหลกเกณฑทสำาคญ ดงน

๑) กลาวแสดงความยนดทไดมโอกาสตอนรบผมาเยอน

๒) กลาวแนะนำาตนเอง แนะนำาสถานท โดยใชคำาพดทสภาพ

นมนวล สหนาทาทางแสดงถงความยนดทไดตอนรบ

๓) กลาวถงความสมพนธอนดตอกน และการมาเยอนในครงน

ถอเปนการใหเกยรตเจาบาน

๔) กลาวถงความเตมใจทไดตอนรบผมาเยอน เพอใหผมาเยอน

รสกไดรบความสะดวกสบายและมความสข

๕) ขออภยหากมสงใดทขาดตกบกพรองในการตอนรบ และ

เชอเชญใหมาอกในโอกาสตอไป

ในชวตประจำาวนการเขารวม

กจกรรมหรอพธการตาง ๆ จำาเปน

ต อ ง ศ ก ษ า เ ร ย น ร เ ก ย ว ก บ ก า ร

ปฏบตตนตามมารยาททดงาม เพอให

ปฏบตไดอยางถกตอง เกดความเปน

ระเบยบเรยบรอย

จดประกายความคด

“ สวสดครบคณครทเคารพ และเพอน ๆ ทรกทกคน ผมชอ เดกชายมานพ ใจกลา

เปนนกเรยนชนประถมศกษาปท ๔ มความสามารถพเศษ คอ รำามวยไทย

ซงเปนศลปะการตอสของไทยและเปนเอกลกษณทสำาคญของชาต ในโอกาสน

ผมจะมาแสดงรำามวยไทยใหเพอน ๆ ทกคนดครบ”

หนาทพลเมอง ป.๔10 มารยาทเลอคา กตญญเลศลา 11

๑.๒การแนะนำาตนเอง

การแนะนำ าตนเองเปนมารยาททางสงคมทตองปฏบต ใน

ชวตประจำาวน เนองจากเราตองตดตอพบปะบคคลอน ๆ การทำาความรจกกน

จะตองมการแนะนำาตนเอง ซงเปนสงสำาคญ โดยรายละเอยดของการแนะนำา

ตนเองจะแตกตางกนไปตามความเหมาะสมกบโอกาสและสถานท เชน

การแนะนำาตนเองในการเปนสมาชกใหมของหองเรยน การตดตอสอสารกน

การพดแนะนำาตนเองในทประชม การตดตอขอความชวยเหลอจากผอน

การแนะนำาตนเองทด จะทำาใหผฟงเกดความประทบใจ

หลกในการพดแนะนำาตนเอง มดงน

๑) กลาวทกทายดวยคำาวา “สวสด”

ชาย ใชคำาวา สวสดครบ

หญง ใชคำาวา สวสดคะ

๒) ใชคำาสรรพนามแทนตนเองวา ผม หรอ ดฉน

๓) บอกรายละเอยดหรอขอมลตาง ๆ เกยวกบตนเอง โดยคำานง

ถงความเหมาะสมของสถานท บคคล และโอกาส

ตวอยาง การพดแนะนำาตวเอง

“สวสดครบทานผอำานวยการ คณะคร และนกเรยนทกคน กระผมในนามของ

โรงเรยน รสกยนดและเปนเกยรตอยางยงททานผอำานวยการ คณะคร และนกเรยน

มาเยยมชมโรงเรยนของเรา หวงเปนอยางยงวาในการเยยมชมครงน ทานและคณะ

จะไดรบสงทเปนประโยชน หากมขอเสนอแนะใด ๆ โรงเรยนของเราขอนอมรบ

ดวยความขอบคณเปนอยางยง และหวงวาทานและคณะจะกลบมา

เยยมเยอนโรงเรยนของเราอก ในโอกาสนขอเรยนเชญทาน

และคณะเยยมชมโรงเรยนของเราไดตามอธยาศยครบ”

๔) ใชถอยคำาและกรยาทสภาพ พดเสยงชดเจนใหไดยนทวถง

๕) หนายมแยม มองผฟงขณะพด

ตวอยาง การกลาวตอนรบคณะครและนกเรยนทมาเยยมชมโรงเรยน

๑.๓การแนะนำาสถานท

การแนะนำาสถานทเปนการแนะนำาสำาหรบใหผมาเยอนไดทราบ

ขอมล รายละเอยด ประวต และความสำาคญของสถานท โดยมหลกการพด

ดงน

๑) กอนแนะนำาสถานท ควรแนะนำาตนเองกอนเปนอนดบแรก

และกลาวคำาตอนรบผมาเยอน

หนาทพลเมอง ป.๔12 มารยาทเลอคา กตญญเลศลา 13

ชดปฏบตการเหยยวดง๖๐

ความกตญญกตเวทตอผทำาประโยชนในสงคม๒. ๒) แนะนำาสถานท โดยการบอกชอ ทตง ประวตความเปนมาและ

ความสำาคญของสถานท

๓) บอกรายละเอยดตาง ๆ ทจำาเปนและขอปฏบตของสถานท

ใหผมาเยอนทราบ

๔) หากมการพาเยยมชมสถานท ผพดควรศกษาขอมลในจดท

จะพาเยยมชม เพอนำาเสนอขอมลไดอยางถกตอง

ตวอยางการแนะนำาสถานท

“สวสดคะทานผมเกยรตทกทาน ดฉน เดกหญงมะล จรงใจ ตวแทนนกเรยนชน

ประถมศกษาปท ๔ ยนดตอนรบทานผมเกยรตทกทานทมาเยยมชมโรงเรยน

นอมจตวทยาคมของเราคะ

โรงเรยนนอมจตวทยาคม กอตงขนเมอ พ.ศ. ๒๕๑๐ ปจจบนเปดการเรยน

การสอนระดบชนประถมศกษาปท ๑ ถงระดบชนมธยมศกษาปท ๖ โรงเรยนของเรา

ไดเขารวมโครงการโรงเรยนสขาว ไดรบรางวลเกยรตคณ สญญาธรรมศกด ในโครงการ

เชดชเกยรตสถานศกษาทสรางคนดใหสงคมดวยการสงเสรมคณธรรมจรยธรรม

กตญญกตเวท หมายถง การรบญคณของผมพระคณตอเราและ

ตอบแทนบญคณของผนน ในสงคมมผททำาคณประโยชนใหแกประเทศชาต

ในดานตาง ๆ อยมากมาย เชน

ชดปฏบตการเหยยวดง ๖๐ เปนชายชาตทหารชดเกบกและทำาลายวตถ

ระเบด กลมงานสบสวน ตำารวจภธรนราธวาส นำาทมโดยรอยตำารวจตร

แชน วรงคไพสฐ ซงมหนาทเกบกและทำาลายวตถระเบด กอนทจะคราชวต

ของชาวบาน ชดปฏบตการเหยยวดง ๖๐ กระเบดมาแลวกวา ๑๐๐ ครง

เสยชวตและบาดเจบจนนบครงไมถวน แตทวากไมมผใดยอมแพ มแต

เพยงความตระหนกในความสำาคญของหนาทซงเพมมากขนทกครงท

ออกปฏบตการ

สถานการณความรนแรงในภาคใตนบวนจะทวความรนแรงเพมมากขน

และไมมใครรวาจะสนสดลงเมอใด เชนเดยวกบเจาหนาทหนวยเกบก

วตถระเบดทไมมใครรวา วนใดจะเปนวนสดทายทพวกเขาจะออกไปปฏบต

หนาท แตพวกเขาตระหนกเสมอวา หากตองตายกจะขอตายอยางมเกยรต

และสมศกดศร ในฐานะของขาราชการทปวารณาตวเปนขาของแผนดน

ดเดน และไดรบรางวลโรงเรยนประชาธปไตยตวอยาง โรงเรยน

นอมจตวทยาคม มงสรางเยาวชนทมคณภาพและมคณธรรม

เ พ อ เ ป น กำ า ล ง สำ า ค ญ ใ น ก า ร พ ฒ น า ส ง ค ม แ ล ะ ป ร ะ เ ท ศ ช า ต

ใหเจรญกาวหนาตอไปคะ”

หนาทพลเมอง ป.๔14 มารยาทเลอคา กตญญเลศลา 15

ความกลาหาญของชดปฏบตการเหยยวดง ๖๐ ทเสยสละชวตเพอประชาชนและประเทศชาต สงผลใหไดรบรางวล “คนดของแผนดน” เพอยกยองเชดชขาราชการทยดมนในความซอสตยสจรต มความเสยสละ ทมเทในการปฏบตหนาทและเครงครดในคณธรรมความดงาม ตามวถชวตแบบพอเพยงใหเปนขาราชการตนแบบ

“พวกผมเกดเปนคนไทย เกดใน ๓ จงหวดภาคใต พวกผมตองตอบแทนพระคณแผนดน พวกผมทงหมดทยนตรงนเปนลกชาวสวน ชาวนา ชาวไร อปกรณทชาวสวน ชาวนาใชทำางานกคอ ขวาน หาก ขวาน ไมมดาม กใช ทำาอะไรไมได พวกผมขอสญญาตอหนาพระคณเจาและสงศกดสทธตรงนวา พวกผมจะดแลรกษาดามขวานตรงนตลอดไป” รอยตำารวจตรแชน หวหนา

ชดเกบกวตถระเบด กลาวบนเวทมอบรางวล

สบ นาคะเสถยร เปนนกอนรกษและนกวชาการดาน

ทรพยากรปาไมและสตวปา ใน พ.ศ. ๒๕๓๒ เขาไดเขามา

รบตำาแหนงหวหนาเขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขง

พรอมท งปญหามากมายทตองแกไข เชน ปญหา

การตดไมทำาลายปา การลาสตวปา ปญหาความยากจน

ของชาวบานทอยรอบ ๆ ปา ทำาใหผมอทธพลทหวง

ผลประโยชนวาจางชาวบานใหเขามาตดไม และลกลอบ

สบนาคะเสถยร

ลาสตวในเขตปาอนรกษ สบ นาคะเสถยร มแนวทางทจะชวยแกปญหาการบกรกทำาลายปา คอ การสรางแนวปากนชน และพฒนาแนวกนชนใหเปนปาชมชนทชาวบานสามารถเขาไปใชประโยชนได แตปรากฏวาไมไดรบความสนใจ และความรวมมอจากหนวยงานของรฐ สบ นาคะเสถยร จงทมเทเขยนรายงานนำาเสนอยเนสโก ในการพจารณาใหปาทงใหญนเรศวรและหวยขาแขงเปนมรดกโลก เพอเปนสงคำาประกนใหพนทแหงนไดรบการคมครอง แสดงใหเหนถงเจตนารมณอนแนวแนทจะรกษาผนปานไว

สบ นาคะเสถยร ตดสนใจจบชวตตนเองลงในวนท ๑ กนยายน พ.ศ. ๒๕๓๓ เนองจากถกแรงกดดนจากหลาย ๆ ดาน และเพอเรยกรองตอ หนวยงานภาครฐใหใสใจตอการอนรกษธรรมชาตอยางแทจรง หลงจากการเสยชวตของสบ นาคะเสถยร สงผลใหผคนเกดความตระหนกถงความสำาคญของผนปา และเจาหนาททเกยวของไดหามาตรการปองกน การบกรกผนปาในเขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขง และใน พ.ศ. ๒๕๓๔ องคการยเนสโกไดประกาศใหเขตรกษาพนธสตวปาทงใหญนเรศวรและ หวยขาแขงเปนแหลงมรดกทางธรรมชาตของโลก

วนท ๑ กนยายนของทกป จงเปนวนระลกถงความเสยสละของทาน และเพอเปนการสบทอดเจตนารมณในการอนรกษปาไมและสตวปาใหคงอย สบตอไป

นกเรยนควรแสดงความกตญญกตเวทโดยมสวนรวมในการดแลรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหคงอย ไมบกรกทำาลาย และรจกใชทรพยากรธรรมชาตอยางประหยด

ชดปฏบตการ เหย ยวดง ๖๐ ถอ เปนผ ท มความเสยสละ ทำ าประโยชนแกประเทศชาตอย างแทจร ง นกเรยนควรแสดง ความกตญญกตเวท โดยการปฏบตตามกฎระเบยบของสงคม เสยสละประโยชนสวนตนเพอประโยชนของสวนรวม

การแสดงออกถงความกตญญกตเวทเปนสงดทถอปฏบตกนมาเนนนาน การรคณคน การไดตอบแทนคณผมพระคณถอเปนคณธรรมสำาคญททกคนควรปฏบตและทำาควบคกนกบความซอสตยสจรต เมอบคคลใดไดปฏบตจะเกดความเจรญรงเรองในชวต การดำาเนนชวตกจะมความสงบสข

หนาทพลเมอง ป.๔16 มารยาทเลอคา กตญญเลศลา 17

ผงสรปสาระสำาคญ

เวบไซตแนะนำา

www.seub.or.th มลนธสบนาคะเสถยร

มารยาทเลอคา กตญญเลศลำา

มารยาทไทยในพธการตางๆ

ความกตญญกตเวทตอผทำาประโยชนในสงคม

มารยาทไทย หมายถง กรยาวาจาทถอวาสภาพเรยบรอย ถกกาลเทศะ

ตามระเบยบแบบแผนแบบไทย เชน การยน การเดน การนง การแสดงความเคารพ

การทกทาย การสนทนา รวมถงการประพฤตปฏบตในพธการตาง ๆ

การกลาวคำาตอนรบ จะใชในกรณทมบคคลสำาคญ หรอคณะบคคลมาเยยมชม

กจการ หรอมาประชม เปนการกลาวตอนรบเพอแสดงความปรารถนาดตอผมาเยอน

ใหเกดความรสกอบอน และประทบใจ

การแนะนำาตนเอง เปนการพดขนพนฐานเบองตนทจะทำาใหผ ฟงมความร

เกยวกบตวผพดใหผอนรจก

การแนะนำาสถานท เปนการพดแนะนำาสถานทสำาคญหรอสถานททองเทยว

ทนาสนใจ มประวตและความสำาคญอยางไร

ความกตญญกตเวท หมายถง การรจกบญคณของผทมพระคณตอเรา และ

การตอบแทนบญคณของผนน รวมถงความกตญญตอผทำาประโยชนในสงคม

ความกตญญเปนคณธรรมพนฐานของมนษย ทำาใหเกดความสมพนธกบ

ผอนและสงอน ซงเปนบอเกดแหงความรก ความปรารถนาด และความสามคค ทำาให

อยรวมกนในสงคมอยางสงบสข

คำาถามชวนคด

กจกรรมสงเสรมคานยม

๑. ถานกเรยนมโอกาสไดกลาวตอนรบแขกทมาเยยมเยอนโรงเรยน นกเรยน

ควรปฏบตอยางไร

๒. การแนะนำาตนเองมหลกปฏบตอยางไร

๓. นกเรยนจะปฏบตตนเพอแสดงความกตญญตอผทปกปองประเทศชาต

อยางไร

๔. ชดปฏบตการเหยยวดง ๖๐ ทำาประโยชนใหแกประเทศชาตอยางไร

๕ . นกเรยนจะแสดงความกตญญกตเวทตอ สบ นาคะเสถยร อยางไร

๑. ใหนกเรยนฝกปฏบตมารยาทในพธการตาง ๆ โดยเลอกสถานการณท

กำาหนดใหมาคนละ ๑ สถานการณ แลวออกมาปฏบตหนาหองเรยน

โดยครประเมนผลการปฏบตลงในแบบบนทกผลการปฏบต

๑.๑ การกลาวตอนรบผมาเยยมชมโรงเรยน

๑.๒ การแนะนำาตนเองในทประชม

๑.๓ การแนะนำาสถานทสำาคญในชมชน

๒. ใหนกเรยนแบงกลมยกตวอยางบคคลททำ าประโยชนเพอสงคมหรอ

ประเทศชาตมากลมละ ๑ บคคล จากนนออกมานำาเสนอขอมลหนาหองเรยน

๓. ใหนกเรยนเสนอแนวทางการปฏบตตนทแสดงถงความกตญญกตเวทตอ

ผทำาประโยชนในสงคม ลงในแผนภาพความคด ดงตวอยาง

แนวทางการปฏบตตนทแสดงถงความกตญญกตเวทตอผทำาประโยชน

ในสงคม

ความสำาคญของ

ชาต ศาสนา

และพระมหากษตรย

ขนบธรรมเนยม

ประเพณไทยในทองถน

ผลการเรยนร

ผงสาระการเรยนร

สาระสำาคญ

มสวนรวมในขนบธรรมเนยมประเพณไทย (ขอ ๓)

เหนความสำาคญและแสดงออกถงความรกชาต ยดมนในศาสนา และเทดทน

สถาบนพระมหากษตรย (ขอ ๔)

ปฏบตตนเปนผมวนยในตนเอง (ขอ ๑๐)

ชาต ศาสนา และพระมหากษตรย เปนสถาบนหลกสำาคญของไทย คนไทยทกคนควรปฏบตตน

เพอแสดงออกถงความรก เคารพ ยดมน เทดทน ทงกาย วาจา ใจ และเพอเปนการแสดงออกถง

ความรกชาต เราควรทำานบำารงขนบธรรมเนยมประเพณไทยทดงามในแตละทองถนใหคงอยคคนไทย

สบไป

รกษถน รกษไทย

เทดไทองคราชน

๒

หนวยการเรยนรท

รกษถน รกษ ไทย เทดไทองคราชน

หนาทพลเมอง ป.๔18

กจกรรมสรางสรรคสจตสาธารณะ

ใหนกเรยนนำ�แบบอย�งบคคลททำ�ประโยชนเพอสงคมม�ปฏบต เพอ

ดำ�เนนรอยต�มเจตน�รมณ เชน บคคลททำ�ประโยชนด�นสงแวดลอมบคคล

ทเปนแบบอย�งของก�รดำ�เนนชวตต�มหลกปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง

จดประกายโครงงาน

ใหนกเรยนแบงกลมทำ�โครงง�นในหวขอเรองคว�มกตญญ โดยศกษ�และ

รวบรวมขอมลเกยวกบคว�มกตญญแนวท�งก�รแสดงคว�มกตญญและผลท

เกดขนต�มกระบวนก�รของขนตอนก�รทำ�โครงง�น แลวนำ�เสนอขอมล

หน�หองเรยน