Pangkat Etniko (Jonar)

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/24/2019 Pangkat Etniko (Jonar)

    1/9

    JONH ARWENN C. BORJA MGA PANGKAT ETNIKO SA PILIPINAS Pahina 1

    MGA PANGKAT

    ETNIKO SAPILIPINAS

    Jonh Arwenn C. Borja

    Grade IV11 (Tanguile)

    Miss Almida Lubong

    SAN DIEGO ELEMENTARY SCHOOL

    (ARALING PANLIPUNAN)

  • 7/24/2019 Pangkat Etniko (Jonar)

    2/9

    JONH ARWENN C. BORJA MGA PANGKAT ETNIKO SA PILIPINAS Pahina 2

    Ang Pilipinas ay mayroong malaking bilang ng mga pangkat etniko na na-mumuhay dito.

    Ang kanilanng mga ninuno ay ang mga naunang tao sa Pilipinas.

    Sila ay hindi naimpluwensyahan ng mga dayuhang sumakop at nanirahan

    sa bansa kung kaya napangalagaan nila ang kanilang mga kaugalian at

    tradisyon.

    Sila ay may ibat ibang uri ng kultura at mga paniniwala. Sila ay malilikhain

    lalo na sa larangan ng mga kagamitan tulad ng mga baso, plato, kutsara at

    mga gamit pangdigma. Sila ay tanyag sa pag-ukit ng mga kahoy, paglikha ng

    mga basket, paghahabi at mga kagamitan sa bahay.

  • 7/24/2019 Pangkat Etniko (Jonar)

    3/9

    JONH ARWENN C. BORJA MGA PANGKAT ETNIKO SA PILIPINAS Pahina 3

    Ang mga Isneg o Apayao ay nakara malapit sa ga ilog. Ang ka-nilang mga bahay ay magkakadikit na nakapatong sa apat na

    malalaking posteng kahoy at may makukulay na palamu. Sila

    ay kilala sa pagiging malinis.

    Ang mga Bontocay mga tribong mandirigma na nakipagdig-

    maan sa karag-tribo nila hanggang 1930. Bawat isang lalaking

    Bontoc ay dumaraan sa isang ritwal bago sila maging ganap na

    binata -kasama dito ang pamumugot-ulo.

    MGA PANGKAT ETNIKO SA LUZON

    *MOUNTAIN PROVINCE: IGOROT+

    APAYAO o ISNEG BONTOC

  • 7/24/2019 Pangkat Etniko (Jonar)

    4/9

    JONH ARWENN C. BORJA MGA PANGKAT ETNIKO SA PILIPINAS Pahina 4

    I-pugaoang tawag sa mga tribong nakara sa lalawigan ng Ifu-

    gao sa Gitnang Cordillera. Ang iba pang tawag sa kanila ay Ifu-

    gaw, Ipugao, Yfugao. Tulad ng ibang lipunan, mayroon ding

    mga ari-arian ang mga Ifugao. Ang mga mayaman at mga may

    tulo ang nag-aari ng maraming hinagdang palayan.

    Likas sa mga Kalingapagbibigay halaga sa pamilya at kamag-

    anak. Lubos nilang ginagalang ang mga matatanda at ang kau-

    galiang ito ay kanilang ipinapamalas sa kanilang buong

    angkan. Sila ang naguriang malalakas na tribo ng Cordille-

    ras. Mahilig sila sa makukulay na pananamit at pampaganda.

    MGA PANGKAT ETNIKO SA LUZON

    *MOUNTAIN PROVINCE: IGOROT+

    IFUGAO KALINGA

  • 7/24/2019 Pangkat Etniko (Jonar)

    5/9

    JONH ARWENN C. BORJA MGA PANGKAT ETNIKO SA PILIPINAS Pahina 5

    Nangangahulugan na "mula sa gubat" ang pangalang Ilongot, ang pangkat namatatagpuan sa kagubatan ng Isabela at Nueva Vizcaya. Kung minsan, natawag

    din silang Ilongotes o Ibilao. Mahilig silang gumamit ng pana na kanilang natutuhan

    sa mga Negrito. Nagsasaka ng palay, tabako, saging, kamote at gulay ang mga

    Ilonggo Nanghuhuli rin sila ng baboy-ramo, usa at ibon sa gubat. Kanilang

    ipinagpapalit ng tela, kutsilyo at asin ang mga produktong ito sa mga nasa kapa-

    tagan. Sumasamba sa maraming diyos ang mga Ilongot. Bukod dito, sinasamba rin

    nila ang araw, kaluluwa ng mga namatay at iba pang kaluluwa kalikasan.

    Ang mga Ibaloy O Ibaloi ay kayumanggi, mababa at may mapunong pangan-

    gatawan. Nakara ang mga Ibaloy sa mga mabundok at mabatong lugar. Gawa sa

    kogon o nipa ang karaniwang bahay ng mga Ibaloy. May pintuan itong nakaharap

    sa hilaga o silangan at walang bintana. Marami silang kasanayan para sa pag-

    aangkop sa kapaligiran tulad ng hagdang-hagdang taniman sa gilid ng bundok at

    pagpapatubig sa mga ito sa tulong ng mga tubong kawayan. Masisipag na magsasaka

    ang mga Ibaloy. Nagtatanim sila ng lahat ng uri ng gulay, strawberry at mga prutas.

    MGA PANGKAT ETNIKO SA LUZON

    *MOUNTAIN PROVINCE: IGOROT+

    ILONGOT IBALOI

  • 7/24/2019 Pangkat Etniko (Jonar)

    6/9

    JONH ARWENN C. BORJA MGA PANGKAT ETNIKO SA PILIPINAS Pahina 6

    Ang mga Aeta o Negrito ay maiim, mababa at kulot ang buhok. Isa sila samga kauna-unahang katutubo sa Pilipinas. Sila ay gumagamit ng pana sa

    pangangaso o panghuhuli ng mga hayop para sa kanilang pagkain. Sila ay

    nakabahag at walang pang-itaas na damit at mahilig silang magsuot ng tali

    sa braso. Mahuhusay sila sa paggamit ng mga dahon sa panggagamot.

    Naninirahan sa mga liblib na pook ng Mindoro ang mga Mangyan. Mahiyain

    silang tribo. Kayumanggi ang kanilang kulay, im ang buhok, may maamong

    mata at katamtaman ang tangkad. May ibat ibang tribu ng Mangyan. Tina-

    tawag na Hanunuo ang isang grupo ng Mangyan na ang ibig sabihin, sila angtunay na Mangyan. Kumukuha sila ng ikinabubuhay sa mga kagubatan,

    pangisdaan at kalakalan sa Mindoro. Sa kasalukuyan, sinauna pang alpabeto

    ang gamit sa pagsulat ng mga pagpapang. Ang ambahan ang kanilang nata-

    tanging panikan na kanilang napanali sa pamamagitan ng pag-ukit nito sa

    mga kutsilyo, mga kagamitan at sa mga lukas o lalagyan ng nganga.

    MGA PANGKAT ETNIKO SA LUZON

    *GITNA AT TIMOG LUZON+

    AETA MANGYAN

  • 7/24/2019 Pangkat Etniko (Jonar)

    7/9

    JONH ARWENN C. BORJA MGA PANGKAT ETNIKO SA PILIPINAS Pahina 7

    Kilala din sa tawag na Tumandok, ang Suludnon ay mga katutubo nanakara sa bulubundukin ng Capiz sa isla ng Panay sa Kabisayaan. Ang

    kanilang wika ay Bisaya.

    May mahigit 100 na mga pinuno ng mga tribo ang mga Ata Negrito sa

    Negros Oriental. Sa ngayon ang kanilang populasyon ay umaabot na sa

    260,000. Sila ay may kaugnayan sa mga Aeta ng Luzon, maiim, maba-

    ba, kulot ang buhok at namumuhay sa pangagaso o panghuhuli ng mgahayop sa mga kagubatan. Madami na din ang namumuhay malapit sa

    kabayanan at natututo sa mga kabihasnan sa pagbasa, pagsulat at

    pakikisalamuha sa mga ibang tao.

    MGA PANGKAT ETNIKO SA VISAYAS

    *PANAY AT NEGROS

    SULUDNON ATA NEGRITO

  • 7/24/2019 Pangkat Etniko (Jonar)

    8/9

    JONH ARWENN C. BORJA MGA PANGKAT ETNIKO SA PILIPINAS Pahina 8

    Ang mga Yakan ng Basilan ay nagtatanim ng palay, niyog, kamoteng kahoy, lan-sones at mais. Punong-puno ng mga tradisyunal na paniniwala at kaugalian ang

    kanilang mga gawain sa pagsasaka. May paniniwala silang ang palay ay may sultan

    at mga pinuno kaya kinakausap nila ang Paring palay upang mamuno sa iba pang

    mga binhing palay sa pagkakaroon ng masaganang ani. Kailangang ding tahimik sila

    habang nag-aani ng palay sa pangambang makatawag n gang iangay at maaaring

    liparin palayo ang palay. Ang mga Yakan lamang ang tanging pangkat na kapwa

    nagsususot ng malong ang lalaki at babae. Isinusuot ng lalaking Yakan ang malong

    sa kanyang ulo samantalang ipinupulupot naman ito ng mga babae sa kanilang

    baywang.

    Ang pangkat na Badjao ay naninirahan sa Sulu. Nakara sila sa mga bangkang-

    bahay. Pangingisda ang pangunahin nilang hanapbuhay. Gumagawa rin sila ng mga

    vinta at mga gamit sa pangingisda tulad ng lambat at bitag. Ang mga kababaihan

    ay naghahabi ng mga banig na may iba't-ibang uri ng makukulay na disenyo.

    Magaling din silang sumisid ng perlas. karamihan sa kanila ay Muslim.

    MGA PANGKAT ETNIKO SA MINDANAW

    YAKAN BADJAO

  • 7/24/2019 Pangkat Etniko (Jonar)

    9/9

    JONH ARWENN C. BORJA MGA PANGKAT ETNIKO SA PILIPINAS Pahina 9

    Kinikilala sa katapangan at kahusayan sa pakikidigma ang mga Tausug. Hindi sila

    kailanman umuurong sa anumang labanan sapagkat para sa kanila, ang karuwagan ay

    bak sa karangalan ng pamilya. May pagkakaiba ang mga Tausug na nasa mga burol na

    nawag na tao giniba at nasa mga dalampasigan na nawag na tao higad. Mangingis-

    da ang mga nakara sa malapit sa dagat at magsasaka naman ang mga nasa loobang

    bahagi. Naninisid ng perlas ang nasa may dalampasigan na kanilang ipinagpapalit ng

    seda, tanso at bakal sa mga taga-Borneo at Sabah.

    Ang mga Maranao ay nakara sa paligid ng Lawa ng Lanao Lanao del Sur, Lanao del

    Norte, Lungsod ng Marawi at Lungsod ng Iligan. "Lawa" ang kahulugan ng salitang

    "ranao" kung saan hinango ang kanilang pangalan. Ang Marawi ang naguriang lung-sod ng mga dugong bughaw na Maranao. Sa malalaking bahay sila nakara na may

    malalawak na pasilyo ngunit walang silid. Tanging ang mga dugong bughaw lamang

    ang pinapayagang manAmit ng kulay ginto. uo pa rin at hindi naiimpluwensiyahan ang

    kulturang Maranao. Nananali pa rin ang kanilang tunay na naiibang disenyo at kulay

    sa kanilang mga gawang ukit, damit at banig at sa kanilang mga kagamitang gawa sa

    tanso.

    MGA PANGKAT ETNIKO SA MINDANAW

    TAUSUG MARANAW