INFORMATYKAINFORMATYKA-wykład 2-wykład 2

mgr Magdalena Kondraciuk

Szkoła Główna Gospodarstwa WiejskiegoSzkoła Główna Gospodarstwa WiejskiegoZamiejscowy Ośrodek DydaktycznyZamiejscowy Ośrodek DydaktycznyWydziału Rolnictwa i BiologiiWydziału Rolnictwa i Biologiiw Leśnej Podlaskiejw Leśnej Podlaskiej

Rok I sem.2 rok ak.2005/2006Rok I sem.2 rok ak.2005/2006

Kierunek: rolnictwoKierunek: rolnictwo

Informatyka

jest dziedziną wiedzy zajmującą się algorytmami oraz gromadzeniem, wyszukiwaniem i przetwarzaniem

informacji za pomocą komputerów i odpowiedniego oprogramowania.

Informatyka = Informacja + automatyka

Informacja (definicja ogólna) to taki czynnik, któremu człowiek może przypisać

określony sens (znaczenie), aby móc ją wykorzystywać do różnych celów.

Informacja (definicja informatyczna) to zbiór danych zebranych w celu ich

przetwarzania i otrzymania wyników (nowych danych)

Główne cechy komputera:

• zdolność do zapamiętywania dużej ilości danych (pamięć taśmowa, dyskowa, CD-ROM),

• możliwość automatycznego wykonywania rozkazów (program komputerowy),

• programowalność, czyli zdolność do zmiany sposobu działania programu (programowanie)

• bardzo duża szybkość obliczeń (procesor może wykonać wiele milionów operacji matematycznych w czasie 1 sekundy),

• możliwość prezentacji wyników w różnej formie (pliku, tabeli, wykresu, tekstu, wydruku, dźwięku, ciągu bitów)

Zastosowania informatyki, a w szczególności komputerów można podzielić następująco:

programowanie: • tworzenie kompilatorów np. Turbo-Pascal, C++,Visual Basic, • programowanie systemów operacyjnych np. Unix, DOS, Linux, Windows

NT, • tworzenie języków zorientowanych problemowo np. Access, dBase,

Delphi. • wspomaganie pracy biurowej (pakiety oprogramowania np. Ms-Office

97): • edytory tekstu np. WordPad, Word, • edytory graficzne Paint, • bazy danych (np. zarządzanie bazą kadrową firmy), • programy kalkulacyjne np. Lotus 1-2-3, Excel 97, • programy komunikacyjne np. Outlook Express, NetMeeting, Internet

Explorer, • systemy Desktop Publishing np. Ms-Publisher, Adobe Page Maker, • programy graficzne do obróbki obrazów np. Corel PhotoPaint, programy edukacyjne: do nauki, do zabawy, wspomaganie pracy twórczej człowieka (ang.Computer Aided Design)

np. AutoCAD, wspomaganie pracy wytwórczej człowieka (ang.Computer Aided

Engineering),

Zastosowania informatyki

W życiu codziennym przyzwyczajeni jesteśmy do wykonywania rachunków w systemie dziesiętnym. Zupełnie nieświadomie korzystamy z tzw. pozycyjnego systemu liczenia. Przykładowo liczbę 118 można zapisać w następującej postaci:

Liczba 10 w tym zapisie nazywa się podstawą systemu liczenia. W systemie dziesiętnym wykorzystuje się 10 cyfr : 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9.

Systemy liczbowe

Tą samą liczbę 118 można przedstawić w systemie szesnastkowym w postaci następującej:

Liczba 16 w tym zapisie nazywa się podstawą systemu. W systemie szesnastkowym wykorzystuje się 16 cyfr : 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,A,B,C,D,E,F.

Wszystkie komputery na świecie działają w oparciu o urządzenia, których najmniejszą jednostką jest cyfra 0 lub 1. Stało się tak, dlatego, że ludziom udało się tylko zbudować takie elementy elektroniczne, które mogą przyjmować dwa stany fizyczne: jest prąd, nie ma prądu. Te dwa stany fizyczne nazywamy wartościami logicznymi: TAK, NIE (PRAWDA, FAŁSZ) lub w systemie dwójkowym 1 , 0. Dlatego też systemy komputerowe posługują się (liczą) tylko dwójkowym systemem liczenia. Naszą liczbę 118 można zapisać w postaci następującej:

Natomiast w pamięci komputera (RAM lub ROM) zapisana liczba wygląda tak: 1,1,1,0,1,1,0

Programiści, czyli ludzie piszący programy komputerowe posługują się czasem

systemem szesnastkowym (heksadecymalnym), w którym stosuje się cyfry: 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,A,B,C,D,E,F.

Zamień liczbę binarną 1111 (2) na liczbę dziesiętną:

Odp.: 1111 (2) = 8 + 4 + 2 +1 = 15 (10)

33 22 11 00

2^32^3 2^22^2 2^12^1 2^02^0

88 44 22 11

1x81x8 1x41x4 1x21x2 1x11x1

Zamień liczbę dziesiętną 15(10) na liczbę binarną:

Dzielenie wykonujemy aż iloraz osiągnie 0.Otrzymana liczba wynosi : (1111) 2

DzieleniDzieleniee

IlorazIloraz Reszta z Reszta z dzielenidzieleniaa

CyfraCyfra

15:515:5 77 11 C0C0

7:27:2 33 11 C1C1

3:23:2 11 11 C2C2

1:21:2 00 11 C3C3

Jedną cyfrę 0 lub 1 w systemie binarnym nazywamy bitem. Nazwa ta powstała ze złożenia dwóch słów angielskich binary digit (cyfra binarna). Bit to podstawowa jednostka informacji w świecie komputerów. Na bicie kończy się świat komputerów, a może w nim właśnie się zaczyna (?). Pojęcie bajtu. Gdy zestawimy razem 8 bitów to mamy już kawałek informacji, taką miarę informacji nazywamy więc bajtem ( ang. byte kawałek ).

Przykład komórki pamięci komputerowej zawierającej liczbę 50 (10) .(00110010) (2) = (50) (10)

77 66 55 44 33 22 11 00

00 00 11 11 00 00 11 00

1KB = 210B = 1024B1MB = 210KB = 1025KB = 1048576B

Aby możliwa była wymiana informacji między różnymi komputerami, opracowano standardowy kod wymiany informacji ASCII (American Standard Code for Information), w którym każdemu znakowi przyporządkowano liczbę (kod).

Tablica kodów ASCIITablica kodów ASCII

Uwzględnione zostały tylko znaki widoczne. Kody od 0 do 31 stosowane są do tzw. znaków sterujących pracą urządzeń komputerowych, dlatego nie są widoczne na ekranie monitora.

Przykład:Znak A (duża litera a) jest reprezentowany przez liczbę dwójkową (01000001) (2)

ZAWARTOŚĆ 1 BAJTU10000001

Dziesiętna wartość kodu ASCII litery A wynosi 65(10).

PAMIĘĆOPERACYJNA

PRZETWARZANIE

DANE2, 2

PROGRAMPOMNÓŻPIERWSZĄLICZBĘPRZEZDRUGĄ

WEJŚCIE

ODPOWIEDŹ4WYJŚCIE

Twórcza praca człowieka

Budowa komputera

Budowa komputera (2)

inaczej SERCE KOMPUTERA stanowi główny element komputera, ponieważ jest odpowiedzialny za

przetwarzanie informacji. Składa się on z układów sterujących, arytmometru oraz rejestrów . Układy

sterujące odpowiadają za: dostarczenie arytmometrowi danych do obliczeń z pamięci

operacyjnej, przekazywanie wyników obliczeń z powrotem do pamięci oraz właściwą kolejność przetwarzania. W arytmometrze odbywają się

wszystkie obliczenia realizowane przez komputer. W rejestrach procesora przechowuje się adresy

wybranych miejsc pamięci operacyjnej oraz dane i wyniki obliczeń. W wyróżnionym rejestrze nazywanym licznikiem rozkazów jest umieszczany adres miejsca w pamięci wewnętrznej zawierającego bieżący rozkaz dla procesora. Praca procesora odbywa się w tzw. cyklach

rozkazowych.

PROCESOR

jest zbiorem przewodów elektrycznych oraz specjalnych gniazd połączonych ze sobą równolegle,

tak aby umożliwić przesyłanie danych, adresów i sygnałów sterujących pomiędzy procesorem,

pamięcią wewnętrzną i urządzeniami peryferyjnymi komputera. Magistrala składa się z szyny sygnałów sterujących, szyny danych i szyny adresowej. Cykl pracy magistrali odbywa się w taktach czasowych (podobnie jak w przypadku procesora), z tym, że

zwykle częstotliwość pracy magistrali jest kilka razy mniejsza od częstotliwości pracy procesora. Powoduje to zmniejszenie efektywności pracy całego systemu

komputerowego.

MAGISTRALA

W komputerze wyróżniamy dwa rodzaje pamięci:

• pamięci wewnętrzne • pamięci zewnętrzne

PAMIĘĆ WEWNĘTRZNA składa się z pamięci stałej określanej terminem ROM (ang. Read Only Memory) oraz pamięci operacyjnej określanej pamięcią RAM (ang. Random Access Memory). W pamięci stałej ROM producent komputera zapisuje informacje o konfiguracji sprzętowej, programy rozpoczynające pierwszą fazę pracy komputera (inicjalizacja systemu) oraz programy diagnostyczne. Do pamięci ROM nie można zapisywać danych - można ją tylko odczytywać. W pamięci operacyjnej RAM, czyli pamięci do zapisu i odczytu, przechowywane są informacje będące obiektem bieżącego przetwarzania (dane, programy, wyniki). Pamięć RAM jest pamięcią ulotną - jej zawartość ginie po wyłączenia komputera.

Pamięci buforowe (1) Szybkość z jaką możemy pobierać lub zapisywać

informacje z pamięci jest jednym z istotniejszych parametrów decydujących o szybkości działania komputera.

Czas dostępu do pamięci, jest barierą ograniczającąprzyspieszenie pracy całego komputera.

Układy pamięci o bardzo krótkim czasie dostępu < 60 ns są na tyle drogie, że nie montuje się ich wkomputerach, jako podstawowe pamięci.

Stosuje się je do specjalnych pamięci buforowych(cache).

Pamięci buforowe (2) Do komputera montuje się (zależnie od potrzeb i możliwości

finansowych) 256 do 512 kB bardzo szybkiej pamięci. Jest ona umieszczona między procesorem i resztą pamięci

RAM, już znacznie wolniejszą. Procesor komunikuje się z tą szybką pamięcią

czytając z niej lub pisząc do niej. Operacje te mogą odbywać się z dużą i

szybkością. Kiedy zaś procesor zajęty jest wykonywaniem

funkcji innych niż komunikowanie się z pamięcią,specjalne układy przerzucają informację międzypamięcią cache i resztą RAM'u.

Pamięci zewnętrznePamięci zewnętrzne Istnieje niebezpieczeństwo utraty zawartości pamięci Istnieje niebezpieczeństwo utraty zawartości pamięci

RAM po wyłączeniu komputera lub po utracie zasilania. RAM po wyłączeniu komputera lub po utracie zasilania. Pamięć ta bowiem działa tylko wtedy, gdy komputer Pamięć ta bowiem działa tylko wtedy, gdy komputer

jest zasilany. jest zasilany. Z tego powodu istnieją pamięci zewnętrzne: Z tego powodu istnieją pamięci zewnętrzne:

taśmy (tapes) współpracujące z magnetofonem taśmy (tapes) współpracujące z magnetofonem (pierwsze komputery PC), (pierwsze komputery PC), dyski elastyczne (floppy disks), dyski elastyczne (floppy disks), dyski (twarde) (hard disks) dyski (twarde) (hard disks) stacje CD ROM i DVD stacje CD ROM i DVD taśmy współpracujące ze streamer'em.taśmy współpracujące ze streamer'em.

Urządzeniem zapewniającym przechowywanie Urządzeniem zapewniającym przechowywanie informacji w sposób efektywny jest tzw. informacji w sposób efektywny jest tzw. dysk.dysk.

Dyski i napędyDyski i napędy Dysk jest krążkiem o kształcie gramofonowej płyty Dysk jest krążkiem o kształcie gramofonowej płyty

pokrytym z obu stron cienką warstwą magnetyczną, pokrytym z obu stron cienką warstwą magnetyczną, podobnie jak taśma magnetofonowa. podobnie jak taśma magnetofonowa.

W terminologii dotyczącej pamięci dyskowych istnieją W terminologii dotyczącej pamięci dyskowych istnieją niejednoznaczności. niejednoznaczności.

DyskDysk oznacza w zasadzie sam nośnik informacji. oznacza w zasadzie sam nośnik informacji. Potocznie słowem tym określany jest cały mechanizm Potocznie słowem tym określany jest cały mechanizm

służący do zapisu i odczytu, czyli służący do zapisu i odczytu, czyli stacja dyskówstacja dysków zwana także zwana także napędem dyskunapędem dysku. .

W mikrokomputerach stosowane są dwa rodzaje stacji W mikrokomputerach stosowane są dwa rodzaje stacji dysków: dysków:

• stacje dysków elastycznych, miękkichstacje dysków elastycznych, miękkich (floppy disc drive), (floppy disc drive),

• stacje dysków sztywnych, stałych,stacje dysków sztywnych, stałych, (hard disc drive).(hard disc drive).

DyskiDyski

Dyski służą do przechowywania dużych ilość Dyski służą do przechowywania dużych ilość informacji nawet po wyłączeniu zasilania informacji nawet po wyłączeniu zasilania komputera i nazywane są pamięcią masową.komputera i nazywane są pamięcią masową.

Ich cechą wspólną jest zapis informacji na nośniku Ich cechą wspólną jest zapis informacji na nośniku magnetycznym. magnetycznym.

Podstawowe różnice to: Podstawowe różnice to: • wymienna dyskietka, mogąca "pracować " w wielu wymienna dyskietka, mogąca "pracować " w wielu

napędach, napędach, • niewymienny dysk, stanowiący jedną całość z napędem.niewymienny dysk, stanowiący jedną całość z napędem.

Dyskietki w dyskach miękkich mogą mieć rozmiar. Dyskietki w dyskach miękkich mogą mieć rozmiar. • 5.25 cala (135 mm) 5.25 cala (135 mm) 360kB, 1,2MB, 360kB, 1,2MB, • 3.5 cala (90 mm) 3.5 cala (90 mm) 720kB, 1.44MB.720kB, 1.44MB.

Działanie dyskuDziałanie dysku

Napęd dyskowy przypomina swoją Napęd dyskowy przypomina swoją konstrukcją gramofon lub odtwarzacz płyt konstrukcją gramofon lub odtwarzacz płyt kompaktowych kompaktowych

Główne elementy to: Główne elementy to: silnik wprawiający dyskietkę w ruch wirowy silnik wprawiający dyskietkę w ruch wirowy

(5 obr/sek) ze stabilizacją, (5 obr/sek) ze stabilizacją, dwie głowice służące do zapisu i odczytu, dwie głowice służące do zapisu i odczytu, urządzenie przesuwające głowice wzdłuż urządzenie przesuwające głowice wzdłuż

promienia dyskietki.promienia dyskietki. Informacje zapisywane są na dyskietce na Informacje zapisywane są na dyskietce na

koncentrycznie rozmieszczonych okręgach koncentrycznie rozmieszczonych okręgach (ścieżkach).(ścieżkach).

Organizacja dyskuOrganizacja dysku

Dla zapewnienia lepszej organizacji zapisu Dla zapewnienia lepszej organizacji zapisu każda ścieżka podzielona jest na każda ścieżka podzielona jest na sektorysektory, , wycinki ścieżki ograniczone dwoma wycinki ścieżki ograniczone dwoma promieniami, z których każdy ma swój promieniami, z których każdy ma swój unikatowy "numer". unikatowy "numer". Ilość informacji zapisywana w każdym sektorze Ilość informacji zapisywana w każdym sektorze

jest zawsze stała, choć różne są jego "fizyczne" jest zawsze stała, choć różne są jego "fizyczne" rozmiary i wynosi zawsze 512 bajtów.rozmiary i wynosi zawsze 512 bajtów.

Działaniem napędu kieruje Działaniem napędu kieruje kontroler kontroler dyskudysku. Najmniejszą jednostką zapisu i . Najmniejszą jednostką zapisu i odczytu jest jeden odczytu jest jeden sektorsektor. .

Informacje gromadzone są w postaci plików. Informacje gromadzone są w postaci plików.

Formatowanie dyskietki (1)Formatowanie dyskietki (1)

Przed użyciem dyskietkę musimy Przed użyciem dyskietkę musimy sformatować .sformatować .

Proces ten może być częściowo Proces ten może być częściowo porównany do liniowania kartki papieru porównany do liniowania kartki papieru przed jej użyciem do pisania. przed jej użyciem do pisania.

Dokonuje się w nim jednak znacznie Dokonuje się w nim jednak znacznie więcejwięcej

Formatowanie dyskietki (2)Formatowanie dyskietki (2)

Następuje numeracja sektorów,Następuje numeracja sektorów, Dokonywana jest rezerwacja miejsca na katalog, w Dokonywana jest rezerwacja miejsca na katalog, w

którym będą umieszczane informacje o zbiorach,którym będą umieszczane informacje o zbiorach, Tworzona jest tabela rozmieszczenia plików FAT (File Tworzona jest tabela rozmieszczenia plików FAT (File

Allocation Table) zawierająca fizyczne adresy Allocation Table) zawierająca fizyczne adresy poszczególnych jednostek rozmieszczeniowych, tzw. poszczególnych jednostek rozmieszczeniowych, tzw. clusters.clusters.

Dzięki temu nazwa pliku nie zajmuje miejsca na Dzięki temu nazwa pliku nie zajmuje miejsca na dyskietce. dyskietce. Dyskietka 360 kB mogła zawiera maksymalnie 112 plików, Dyskietka 360 kB mogła zawiera maksymalnie 112 plików, Dyskietka 1.2 MB dwa razy więcej.Dyskietka 1.2 MB dwa razy więcej.

Podobieństwa i różnicePodobieństwa i różnice

Podstawowe różnice między dyskiem stałym i Podstawowe różnice między dyskiem stałym i elastycznym dotyczą ich konstrukcji. elastycznym dotyczą ich konstrukcji.

Dysk elastyczny się "kręci " dopiero w chwili gdy Dysk elastyczny się "kręci " dopiero w chwili gdy chcemy dokona zapisu bądź odczytu. chcemy dokona zapisu bądź odczytu.

Dysk stały "kręci się" zawsze. Dysk stały "kręci się" zawsze. Zasady zapisu i odczytu i rozmieszczenia plików Zasady zapisu i odczytu i rozmieszczenia plików

są takie same. Wynikiem różnic konstrukcyjnych są takie same. Wynikiem różnic konstrukcyjnych są między innymi: są między innymi: Znacznie większa pojemność dysków stałych (10 MB - n-Znacznie większa pojemność dysków stałych (10 MB - n-

GB) i krótszy czas zapisu i odczytu (tzw. GB) i krótszy czas zapisu i odczytu (tzw. czas dostępuczas dostępu). ). Olbrzymia szybkość przesyłania informacji między Olbrzymia szybkość przesyłania informacji między

dyskiem a RAM'em jest wynikiem stosowania buforów w dyskiem a RAM'em jest wynikiem stosowania buforów w procesie transferu informacji.procesie transferu informacji.

Dysk stałyDysk stały

Dysk stały posiada kilka sztywnych krążków Dysk stały posiada kilka sztywnych krążków wirujących z prędkością 600 obr/s; przy wirujących z prędkością 600 obr/s; przy powierzchni każdego z nich znajduje się głowica powierzchni każdego z nich znajduje się głowica odległa od jego powierzchni o setne części odległa od jego powierzchni o setne części milimetra. milimetra.

Dysk stały to jednocześnie nośnik danych i Dysk stały to jednocześnie nośnik danych i urządzenie do odczytu i zapisu. urządzenie do odczytu i zapisu.

Jest on hermetycznie zamknięty, a nośnik w nim Jest on hermetycznie zamknięty, a nośnik w nim niewymienialny. niewymienialny.

Czasy dostępu do dysków wynoszą oko o 10 ms. Czasy dostępu do dysków wynoszą oko o 10 ms. Najczęściej stosowane średnice to: 5.25", 3.5" i Najczęściej stosowane średnice to: 5.25", 3.5" i

ostatnio 2.5". ostatnio 2.5".

Płyty CD-AUDIO i CD-Płyty CD-AUDIO i CD-ROMROM

Struktura płyty CDStruktura płyty CDEtykieta

Warstwa poliwęglanu10 – 30 m

Warstwa refleksyjna (60-100 nm) aluminium, złota lub srebra (odbijająca promień lasera)

Główna przejrzysta warstwa poliwęglanowa

(grubość ok. 1,2mm)

12cm (4,7 cala)

1,5cm (0,042 cala)

Zapis danych na płycie CDZapis danych na płycie CD

Głowica prowadzi laser po ścieżkach [groove], Od środka na zewnątrz.

Łącznie ścieżki na 74-minutowej płycie CD liczą niemal 5km!

Wartości 0 i 1 reprezentowane są na płycie przez „pity” oraz „landy”. Land - powierzchnią gładką, od której wiązka odbija się całkowicie – otrzymujemy wartość bitu 1

Pit - wgłębienie, od którego, po odbiciu wiązka lasera jest rozpraszana i nie wraca z powrotem do czujnika – otrzymujemy wartość bitu 0

pit

land

Odczyt płyty CDOdczyt płyty CDObecnie w odtwarzaczach CD stosuje się lasery GaAlAs (długość fali 780nm – granica)

Laser skupia swoją wiązkę ok. 1,2mm wewnątrz powierzchni CD – mała czułość na obce ciała.

•       W diodzie laserowej powstaje wiązka światła, która trafia najpierw na siatkę dyfrakcyjną.

•    Wychodzą z niej trzy promienie, które są polaryzowane i przechodzą przez kolimator.

•       Następnie płytka 1/4 fali zmienia ich polaryzację na kołową i przesyła do obiektywu, który je ogniskuje na płycie.

•   Promienie odbite od płyty przechodzą w drodze powrotnej znowu przez płytkę 1/4 fali, gdzie uzyskują polaryzację prostopadłą do tej, którą uzyskały wcześniej w polaryzatorze.

•       Promienie te są odbijane i kierowane do układu optycznego, złożonego z soczewki wklęsłej i cylindrycznej, który służy do tworzenia obrazu na matrycy fotodetekcyjnej. 

Płyty CD-R i CD-RW Płyty CD-R i CD-RW

Budowa płyty CD-RBudowa płyty CD-RWarstwa odbijająca

Warstwa barwnika

groove (rowek)

Warstwa poliwęglanu

Warstwa lakieru

pit (dane)

Budowa płyty CD-RWBudowa płyty CD-RW

Barwy płyt CD-RBarwy płyt CD-R

Cyjanina - barwa zieloną, niezbędna moc lasera - 6,5 mw, długa strategia nagrywania, niskie prędkościach nagrywania

Ftalocyjanina - barwę żółta lub bezbarwna, niezbędna moc lasera - 5,5 mw, krótka strategia nagrywania, większa odporność na energię świetlną i cieplną, droższa, duże prędkości nagrywania

Azocyjanina - barwa jasnoniebieska, dosyć rzadko spotykana

PłytyPłyty DVDDVDRozwinięcie technologii CDRozwinięcie technologii CD

Budowa płyty DVD R/RW

Porównanie DVD z CDPorównanie DVD z CD• Długość ścieżki na DVD wynosi ok. 11 km, gdzie dla CD 5-6km

• Rozmiar danych na DVD zwiększa się 650 MB do 4,7 GB.

• Ścieżki na CD są oddzielone od siebie o 1,6 m, a odległość między rowkami wynosi 0,83 m, w przypadku DVD odległości te zmniejszają się do 0,74 m oraz 0,4 m.

  

Różne pojemnościRóżne pojemności

DVD-5 DVD-5 Jednostronny jednowarstwowy Jednostronny jednowarstwowy – 4,7 GB– 4,7 GB

DVD-8DVD-8 Jednostronny dwuwarstwowy Jednostronny dwuwarstwowy – 8,5 GB– 8,5 GB

DVD-10DVD-10 Dwustronny jednowarstwowy Dwustronny jednowarstwowy – 9,4 GB– 9,4 GB

DVD-18DVD-18 Dwustronny dwuwarstwowy Dwustronny dwuwarstwowy – 17 GB– 17 GB

STANDARDY DVDSTANDARDY DVD NNie istnieje jeden standard płyt DVD, którego trzymaliby się wszyscy producenci ie istnieje jeden standard płyt DVD, którego trzymaliby się wszyscy producenci

tego nośnika danych. W rezultacie płyt zapisanych w jednym z wymienionych tego nośnika danych. W rezultacie płyt zapisanych w jednym z wymienionych formatów nie można odczytać w innym. Stąd istnieje również wiele formatów nie można odczytać w innym. Stąd istnieje również wiele

konkurencyjnych formatów zapisywalnych płyt DVD (schemat):konkurencyjnych formatów zapisywalnych płyt DVD (schemat):

STANDARDY DVDSTANDARDY DVD::

DVD-R – odpowiednik płyt CD-R, o zapisie jednokrotnym, DVD-R – odpowiednik płyt CD-R, o zapisie jednokrotnym, umożliwiający zapisanie 3,68 GB danycumożliwiający zapisanie 3,68 GB danychh

DVD ROM – standard płyt do zapisu danych komputerowych DVD ROM – standard płyt do zapisu danych komputerowych

DVD VIDEO - dawny "Digital Video Disc„DVD VIDEO - dawny "Digital Video Disc„

    

Od samego początku istnieją dwa konkurencyjne i niekompatybilne ze sobą standardy płyt DVDjedno- i wielokrotnego zapisu: DVD-R/RW oraz DVD+R/RW.

W obu przypadkach mamy do czynienia z jednokrotnie lub wielokrotnie zapisywalnymi dyskami mieszczącymi 4,7 GB danych, które mogą zostać odczytane przez większość zwykłych czytników DVD-ROM

DVD+R DL ( Double Layer) - płyty jednokrotnego zapisu dwuwarstwowe. W nagrywarkach tych płyt laser musi mieć minimalną moc wynoszącą ok. 30 mW, dla porównania moc lasera w DVD±R/RW wynosi zaledwie 5-11 mW.

DVD ± R/RW

BHP CD i dyskietek (1)BHP CD i dyskietek (1)

Nie dotykaj służących do zapisu powierzchni Nie dotykaj służących do zapisu powierzchni magnetycznych widocznych przez otwory w magnetycznych widocznych przez otwory w zabezpieczającej je plastykowej kopercie.zabezpieczającej je plastykowej kopercie.

Nie łam i nie zginaj dyskietki i krążka CD.Nie łam i nie zginaj dyskietki i krążka CD. Przechowuj dyskietki w chłodnym, suchym i czystym Przechowuj dyskietki w chłodnym, suchym i czystym

miejscu. Nie zostawiaj ich w zaparkowanym miejscu. Nie zostawiaj ich w zaparkowanym samochodzie w gorący dzień. Niewystawiaj ich samochodzie w gorący dzień. Niewystawiaj ich również na działanie temperatur poniżej 10°C.również na działanie temperatur poniżej 10°C.

Przechowuj dyskietki i krążki CD w pozycji pionowej. Przechowuj dyskietki i krążki CD w pozycji pionowej. Nie zostawiaj dyskietek leżących płasko w miejscu Nie zostawiaj dyskietek leżących płasko w miejscu pracy, mogą one zostaćprzyciśnięte jakimiś pracy, mogą one zostaćprzyciśnięte jakimiś przedmiotami.przedmiotami.

BHP CD i dyskietek (2)BHP CD i dyskietek (2)

Trzymaj dyskietki z dala od magnetycznych, Trzymaj dyskietki z dala od magnetycznych, wytwarzanych przez silniki elektryczne, wytwarzanych przez silniki elektryczne, kalkulatory, dyktafony, itp.kalkulatory, dyktafony, itp.

Jeśli zdarzy ci się zalać dyskietkę kawą bądź Jeśli zdarzy ci się zalać dyskietkę kawą bądź herbatą wyrzuć ją, nie czyści przy pomocy herbatą wyrzuć ją, nie czyści przy pomocy jakichkolwiek płynów. jakichkolwiek płynów.

Nie wkładaj już nigdy takiej dyskietki do napędu -Nie wkładaj już nigdy takiej dyskietki do napędu -możesz przez to zniszczy również głowicę czytającą możesz przez to zniszczy również głowicę czytającą i zapisującą informację.i zapisującą informację.

Zabrudzony krążek CD wyczyść !Zabrudzony krążek CD wyczyść ! Wykonuj zawsze kopie dyskietek zawierających Wykonuj zawsze kopie dyskietek zawierających

istotne pliki.istotne pliki.

(ang. keyboard) składa się z ponad 100 klawiszy

(101-, 102- lub 104). Dzięki niej wprowadzamy do komputera polecenia, operacje i teksty. Komputer reaguje bezpośrednio po wydaniu naszego polecenia z klawiatury wykonując konkretne działanie (nazywane jest to pracą interakcyjną).

KLAWIATURKLAWIATURAA

MYSZMYSZ(ang. mouse) to jedno z popularnych urządzeń peryferyjnych służących do komunikacji użytkownika z komputerem. Mysz przesuwana po płaszczyźnie obraca gumową kulką, która wiele razy na sekundę przekazuje dane położeniu myszy do komputera. Komputer przenosi ruchy myszy na ruch wskaźnika myszy. Myszka może być wyposażona od jednego do trzech przycisków służących do wydawania poleceń oraz w tzw. rolki służące do przewijania ekranu w pionie i w poziomie. W środowisku Microsoft Windows dwuprzyciskowa myszka jest niezbędna do pełnej obsługi systemu.

bezprzewodowe wykorzystujące technologię podczerwieni lub fal radiowych

trackball "kot", czyli odwrócona myszka z dużą kulką, którą obraca się palcam, jest przydatna w pracy z aplikacjami wymagającymi dużej precyzji ruchu.

JoystickJoystick jest wejściowym urządzeniem peryferyjnym, służącym najczęściej fanom gier komputerowych do sterowania obiektami w grze. Joystick wyposażony jest w drążek sterowniczy, którego manipulacja w różnych kierunkach pozwala na przemieszczanie różnych obiektów oraz od jednego do kilku przycisków (między innymi przycisk fire) osadzonych na drążku i jego podstawce, których naciśnięcie wywołuje różne zdarzenia. W komputerach PC joystick nie znalazł zastosowania, ponieważ świetnie zastępowany jest przez mysz.

RysownicaRysownica

zwana również digitizerem, tabletem graficznym, to płaska tabliczka, wykrywająca pozycję specjalnego pióra-rysika. Możemy na tablecie rysować jak na kartce papieru - z tym, że obrazek powstaje nie na tablecie, a na ekranie monitora. Rysowanie za pomocą tabletu jest prostsze niż przy użyciu tradycyjnej myszki. Tablety reagują np. na siłę nacisku rysika, przez co zmienia się grubość linii lub intensywność koloru, możemy więc tworzyć rysunki jak   za pomocą kartki i ołówka, można jeszcze dodać, że drugi koniec pióra służy zazwyczaj jako gumka. Urządzenie podłącza się do komputera przez złącze szeregowe. W razie braku wolnego portu tablet może zostać przyłączony zamiast myszy. Nie zmniejsza to funkcjonalności zestawu, ponieważ zadania dotychczasowego wskaźnika przejmuje pióro, które najczęściej posiada również dwa przełączniki odpowiadające funkcjonalnie klawiszom myszy. Przyzwyczajenie się do zmiany wymaga pewnego treningu, ale brak "gryzonia" szybko przestaje być zauważalny.

SkanerSkaner(ang. scaner)  służy do wczytywania obrazów (rysunków, fotografii, tekstu, pisma odręcznego)  ze skanowanej płaszczyzny do pamięci komputera.

Jakość skanowania przez skaner mierzona jest w jednostce dpi (ang. dots per inch - punkty na cal), jest to jednostka rozdzielczości zarówno skanerów jak i drukarek. Im więcej dpi, czyli im więcej punktów na jednostce długości jest w stanie odczytać skaner, tym dokładniejszy jest uzyskany obraz.

Skanery dzielimy na:

                   

ręczne, zwane również domowymi służą do skanowania obrazu, tekstu o niskiej rozdzielczości w dowolnym formacie przesuwając czytnik skanera po powierzchni dokumentu,

                      

rolkowe posiadają czytnik w kształcie rolki, która przesuwa dokument i wczytuje dane,

                                 

stacjonarne (inaczej stołowe) służą do skanowania formatów A3 lub A4; pojedynczą kartkę papieru przykrywa się wiekiem skanera.

inaczej nazywana tunerem telewizyjnym, to urządzenie w postaci dodatkowej karty rozszerzającej, które po zamontowaniu w komputerze i podłączeniu anteny umożliwia oglądanie telewizji na ekranie monitora. Urządzenia te zależnie od stopnia swojego zaawansowania technologicznego oferują szereg najrozmaitszych funkcji, od prostego wyświetlania obrazu, aż po wyrafinowane możliwości umożliwiające np. skalowanie oglądanego obrazu, oglądanie telegazety, podgląd kilku kanałów na raz, podłączenie  zestawu video, czy też zapisywanie poszczególnych klatek obrazu na twardy dysk. Niektóre urządzenia mają zestawie nawet pilot umożliwiający zdalne sterowanie lub dodatkowo tuner radiowy, umożliwiający również słuchanie radia. Większość tych urządzeń musi współpracować z komputerem, czyli aby móc oglądać telewizję musi być również włączony komputer.

Karta telewizyjna

KameraKamera

To najczęściej nie większe od jabłka urządzenie z soczewką . Zmienia ona widziany obraz na informacje czytelne dla komputera. Kamera pozwala na video konferencje w internecie. Ustawiamy ją zazwyczaj na podwyższeniu, aby dobrze mieść się w kadrze (najczęściej na górnej krawędzi obudowy monitora).

przydatny zwłaszcza w czasie pracy z aplikacjami multimedialnymi, takimi jak programy do nauki języków obcych, programy komunikacyjne wykorzystujące modem do kontaktów telefonicznych, programach do obróbki dźwięku, czy wreszcie specjalnych aplikacjach przeznaczonych do porozumiewania się z komputerem za pomocą głosu, umożliwiających rozpoznawanie mowy ciągłej wykorzystywane na przykład do słownej edycji tekstu w programach edytorskich.

MikrofonMikrofon

(ang. MODulator/DEModulator) jest urządzeniem peryferyjnym, które przetwarza dane komputerowe na dźwięki. Jest to postać, nadająca się do transmisji za pomocą analogowych dróg łączności, takich jak: linie telefoniczne, łącza radiowe czy satelitarne. Dźwięki te przesyłane są zawsze z jednego modemu do drugiego. Modem odbiorca dekoduje analogowe sygnały z powrotem na postać cyfrową - dane czytelne dla komputera.

ModemModem

URZĄDZENIA WYJŚCIAURZĄDZENIA WYJŚCIA

Monitor

służy do wyświetlania punktów na ekranie, czyli   wizualnej komunikacji komputera z użytkownikiem. Monitory generalnie można podzielić na: monochromatyczne (czarno-białe) i kolorowe.

DrukarkaDrukarka(ang. printer) służy do przenoszenia efektów pracy komputera na arkusz papieru, folię albo dowolny inny materiał, na którym drukarka może drukować. Ze względu na metodę druku dzielimy je głównie na trzy rodzaje:

                                            

 

laserowe działają podobnie jak kserokopiarki, miejsca które mają być zadrukowane są silnie naświetlane promieniem lasera na bębnie drukarki, a następnie przyciągają toner (atrament w proszku), który  wprasowywany jest w papier;

                                

atramentowe działają na zasadzie "wypluwania" kropelek atramentu z głowicy cartridge (pojemnika z atramentem);

                              

igłowe (matrycowe) za pomocą igieł (9 lub 24) uderzają w taśmę barwiącą, pozostawiając na papierze ślad odpowiedniego znaku.

GłośnikiGłośniki

wbudowany głośniczek komputera, zwany także beeperem  lub PC speaker'em   znajduje się wewnątrz komputera osobistego o bardzo niskiej jakości wydawania dźwięków. Beeper może więc wydawać jedynie pojedyncze dźwięki ostrzegawcze. Aby wykorzystać możliwości  karty dźwiękowej konieczne jest zainwestowanie w dodatkowe głośniki (chyba, że ma je zainstalowane w obudowie monitor). 

PAMIĘĆ ROM

MIKROPROCESOR

PAMIĘĆ RAM

WYJŚCIEWEJŚCIE

SYSTEMOPERACYJNY

PROGRAMDANE

MONITOR

PAMIĘCIDYSKOWE

DRUKARKA

PLOTER

KLAWIATURA

PAMIĘCIDYSKOWE

MYSZ

SKANER

System komputerowy

system komputerowy system komputerowy ==

sprzęt + oprogramowanie  sprzęt + oprogramowanie  Jeśli do naszego komputera dodamy jeszcze "duszę", czyli myśl

człowieka, to otrzymamy żywy twór zwany systemem komputerowym.

system komputerowy = sprzęt + oprogramowanie

Hardware (czyli sprzęt) i software (czyli oprogramowania) to dwa zasadnicze elementy systemu komputerowego.

Ale tym zajmiemy się już na następnym wykładzie