Antas ng Kaalaman ng mga Katutubong Gaddang Hinggil sa Kanilang mga Awiting Bayan nina Reinmark Javier Tamani.pdf

Saint Mary’s University

1 Antas ng Kaalaman ng mga Katutubong Gaddang…

ANTAS NG KAALAMAN NG MGA KATUTUBONG GADDANG

HINGGIL SA KANILANG MGA AWITING BAYAN

Isang Tesis na Iniharap sa

School of Education


Bayombong, Nueva Vizcaya

Bilang Bahagi ng Katuparan

Ng mga Pangangailangan sa

Kursong Introduksyon sa Pananaliksik (Wika at Panitikan)

Reinmark Javier Tamani

Eddielyn Pahiwon Latugan

Marso 2013



SAINT MARY’S UNIVERSITY


SCHOOL OF EDUCATION

APPROVAL SHEET

This Research entitled



prepared and submitted by Reinmark J. Tamani and Eddielyn P. Latugan has

been approved and accepted as partial fulfillment for

EdFil 411- Introduksyon sa Pananaliksik (Wika at Panitikan).

Rodelio C. Gauuan, MAT

Adviser

PANEL OF EXAMINERS

MARINA D. ACERIT, MAT ROSALIE L. NAVOA, MAT Member Member

SUSAN G. CACHOLA, MAEd

Research Coordinator, School of Education

Approved by the Panel of Oral Examination with the grade of 93 on December

18, 2012.

MA. CRISTETA M. ADUCA, PH. D

Dean, School of Education



PASASALAMAT

Habang kami’y nabubuhay, nananatiling buo ang salitang salamat para sa mga

taong naging bahagi ng pag- aaral na ito na naging dahilan kung bakit naging

matagumpay ang pagkakabuo ng pag- aaral namin ito:

Sa aming mga mahal sa buhay at mga katangi- tanging inspirasyon, sa kanilang

walang sawang paggabay, sa kanilang hindi matatawarang pagmamahal at

suportang moral at pinansyal.

Kay Ginoong Rodelio C. Gauuan, ang aming tagapayo, sa kanyang walang

sawang nagpapaalala at pang- uunawa sa amin matapos lamang ang pag- aaral

na ito, lalo na sa kaniyang matiyagang pagsubaybay sa ikauunlad ng pag- aaral

na ito.

Kay Ginang Marina D. Acerit, Ginang Rosalie A. Navoa, kung wala ang

iyong mga mahahalagang puna at mungkahi, hindi magiging matagumpay ang

pag- aaral na ito.

Kay Ginang Susan Cachola, ang aming research coordinator ng School of

Education, sa pagbibigay malasakit upang maging matagumpay ang pag- aaral

na ito.



Kay Dr. Cristeta Aduca, ang aming dekana ng School of Education, sa

kanyang suporta at walang sawang pagmamalasakit sa pagpapatuloy hanggang

sa pagtatapos ng pag- aaral na ito.

Sa mga katutubong Gaddang ng Brgy. Roxas, Solano, Nueva Vizcaya, ang

aming mga respondents, sa kanilang suporta at pakikiisa upang kami’y

makakalap ng mga impormasyon mahatid lamang ang ninanais ng pag- aaral na

ito.

Kay Ginoong Roland M. Carub, isa sa mga bumuo sa Gaddang Youth

Volunteer Association, sa kanyang pakikibahagi upang matukoy kung ilang ang

magiging respondents namin.

Kay Ginang Leticia Jeminez, sa pagpapa- unlak sa amin upang

isadokyumento ang pag- aaral at sa kanyang mala- anghel na pag- awit sa Ope

Manque Wayi.

Sa lahat ng aming kaibigan at kaklaseng nagbigay inspirasyon upang

maisagawa ang pag- aaral na ito.

Sa aming minamahal na bayan ng Solano, maraming maraming salamat.

Sa aming pinakamamahal na institusyon ng karunungan, ang Saint

Mary’s University, sa paghubog sa aming mga kakayahan at talino kalakip ang

apat na kultura ng isang Marian.



At higit sa lahat, sa aming mahal na Panginoon na siyang luklukan ng

biyaya’t pagpapala at walang hanggang paggabay sa amin. Salamat Po!

Sa inyo pong lahat- DIOS A MABBALAT SICUAYU AMMIN!





PAGHAHANDOG

Para sa aming mga mahal sa buhay

at sa Panginoong Diyos…





TALAAN NG NILALAMAN

Pahina

Approval Sheet……………………………………………………………….. 2

Pasasalamat………………………...…………………………………………. 3

Paghahandog…………………………...……………………………………... 6

Abstrak………………...……………………………………………………… 9

Hanayan ng mga Tables………………………………………………………. 11

Hanayan ng mga Figures……………………………………………………… 16

KABANATA

1 ANG SULIRANIN AT KALIGIRAN NITO ………………… 17

Panimula………………………………………………………. 17

Paglalahad ng Layunin………………………………………... 23

Kahalagahan ng Pag- aaral………………………………….… 26

Saklaw at Limitasyon ng Pag- aaral…………………………... 27

Balangkas Konseptwal ng Pag- aaral……………………….… 27

Kahulugan ng Katawagan………………………………….…. 29

2 LITERATURA AT KAUGNAY NA PAG- AARAL………... 32

Literatura ng Pag- aaral………………………………….……. 32

Kaugnay na Pag- aaral………………………………….…….. 37

3 METODOLOHIYA NG PAG- AARAL……………………… 40

Metodolohiya ng Pag- aaral………………….……………….. 40



Kaligiran ng Pag- aaral………………………………….……. 43

Respondents at Sampling Method…………………….……… 43

Instrumento ng Pag- aaral…………………………….………. 46

4 PAGLALAHAD, INTERPRETASYON NG MGA DATOS… 47

Seksyon 1- Antas ng Kaalaman ng mga Katutubong Gaddang

Hinggil sa Kanilang mga Awiting Bayan……………….……. 47

Seksyon 2- Ayon sa Edad……………………………….……. 53

Sekson 3- Ayon sa Kasarian…………………………….……. 69

Seksyon 4- Ayon sa Bilang ng Paninirahan sa Lugar…….….. 77

5 LAGOM, KONGKLUSYON AT REKOMENDASYON…… 96

Lagom………………………………………………………… 96

Kongklusyon…………………………………………….……. 100

Rekomendasyon………………………………………….…… 103

Talaaklatan……………………………………………………….…… 105

Appendiks…………………………………………………………….. 108

Apendiks A- Profile ng mga Respondents…………….……....108

Apendiks B- Hanayan ng mga Kaganapan sa Pag- aaral…..….118

Apendiks C- Talatanungan Ng Pag- Aaral……………….…...120



ABSTRAK

Ang awiting bayan ay laganap sa bawat pangkat- etniko sa buong Pilipinas. Sa

kanilang mga awiting bayan nasasalamin ang kanilang kultura’t tradisyon. Isa ang

mga Gaddang sa mga pangkat etniko sa Lambak ng Cagayan na may mayamang

awiting bayan. Ang mga katutubong ito ay namamalagi sa mga bayan ng

Bayombong, Bagabag at Solano sa lalawigan ng Nueva Vizcaya (Journal of

Northern Luzon, 1986).

Sa patuloy na pag- unlad ng mga nasabing bayan at dahil na rin sa pagpasok ng

mga makabagong teknolohiya sa larangan ng musika, unti- unting hindi naririnig

at inaawit ang mga awiting bayang ng mga katutubong Gaddang ng Brgy. Roxas.

Naging layunin ng pag-aaral na ito at ang pagtukoy sa antas ng kaalaman ng mga

katutubong Gaddang ng Brgy. Roxas sa kanilang mga awiting bayan. Sinukat nito

ang kaalaman ng mga katutubo sa mga awiting bayan. Ginamit sa pagtukoy sa

antas ng kaalaman ang edad, kasarian at bilang ng taong paninirahan sa lugar

bilang variables upang tukuyin kung may kinalaman ang mga ito sa antas ng

kanilang kaalaman. Lumabas sa pag- aaral na ito na ang edad ay isang salik sa

kanilang kaalaman na kung saan mas matanda, mas mataas ang antas ng

kaalaman hinggil sa kanilang awiting bayan. Mas bata, mas kakaunti ang

nalalaman hinggil sa kanilang awiting bayan. Natukoy din ng pag- aaral na ang

kasarian ay walang kinalaman sa pagtukoy ng antas ng kaalaman. Ang taon ng

paninirahan ay isang salik din sa pagtukoy ng antas ng kaalaman. Kapag mas

mahabang paninirahan sa lugar, mas mataas ang antas ng kaalaman hinggil sa



mga awiting bayang Gaddang. Mas maikling paninirahan sa lugar, mas mababa

ang nalalaman hinggil sa awiting bayang Gaddang. Dahil dito, nangangailan

lamang na magkaroon ng mga paraan at gawain na magpapataas sa antas ng

kaalaman hinggil sa mga awiting bayan upang mapaunlad pa ang mga ito.

Keywords: Antas ng Kaalaman, Gaddang, Awiting Bayan



HANAYAN NG MGA TABLES

Table 4.1 Distribusyon ng Kabuuang Bilang ng Respondents Batay sa mga Piling

Variables

SEKSYON 1



A. PAMAGAT NG AWITING BAYAN

Table 1.1. Antas ng kaalaman ng mga katutubong Gaddang hinggil sa kanilang

mga awiting bayan batay sa pamagat ng awiting bayan

B. NILALAMAN NG AWITING BAYAN


mga awiting bayan batay sa nilalaman ng awiting bayan

C. PAG- AWIT SA AWITING BAYAN



SEKSYON 2

BATAY SA EDAD

A. EDAD 5-12 (BATA)

Table 2.1 Antas ng kaalaman ng mga katutubong Gaddang na nasa edad 6-12

(Bata) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pamagatnito


(Bata) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa nilalaman nito


(Bata) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pag-awit nito

B. EDAD 13-21 (KABATAAN)




(Kabataan) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pamagat nito


(Kabataan) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa nilalaman nito


(Kabataan) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pag-awit nito

C. EDAD 22-45 (MAY KATANDAAN)


(May Katandaan) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pamagat nito


(May Katandaan) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa nilalaman nito


(May Katadaan) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pag-awit nito

D. EDAD 45-PATAAS (MATANDA)

Table 2.10 Antas ng kaalaman ng mga katutubong Gaddang na nasa edad 45-

pataas (Matanda) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pamagat nito

Table 2.11. Antas ng kaalaman ng mga katutubong Gaddang na nasa edad 45-

pataas (Matanda) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa nilalaman nito


pataas (Matanda) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pag-awit nito

SEKSYON 3

BATAY SA KASARIAN

A. LALAKI

Table 3.1 Antas ng kaalaman ng mga katutubong Gaddang hinggil sa kanilang

mga awiting bayan ayon sa pamagat nito na ang kasarian ay lalaki


mga awiting bayan ayon sa nilalaman nito na ang kasarian ay lalaki




mga awiting bayan ayon sa pag-awit nito na ang kasarian ay lalaki

B. BABAE


mga awiting bayan ayon sa pamagat nito na ang kasarian ay babae


mga awiting bayan ayon sa nilalaman nito na ang kasarian ay babae


mga awiting bayan ayon sa pag-awit nito na ang kasarian ay babae

SEKSYON 4

AYON SA PANINIRAHAN SA LUGAR

A. 5-10 TAON


mga awiting bayan ayon sa pamagat nito na nanirahan sa Brgy. Roxas ng mahigit

5-10 taon


mga awiting bayan ayon sa nilalaman nito na nanirahan sa Brgy. Roxas ng

mahigit 5-10 taon


mga awiting bayan ayon sa pag-awit nito na nanirahan sa Brgy. Roxas ng mahigit

5-10 taon

B. 11-20 TAON



11-20 taon



mahigit 11-20 taon



11-20 taon



C. 21-30 TAON



21-30 taon



mahigit 21-30 taon



21-30 taon

D. 31-40 TAON



31-40 taon



mahigit 31-40 taon



31-40 taon

E. 41 PATAAS NA TAON



41-pataas



mahigit 41-pataas



41-pataas




mga awiting bayan ayon sa kabuuang mean ng bawat awiting bayan mula sa 200

respondents


mga awiting bayan ayon sa statistical description ng bawat awiting bayan mula sa

200 respondents


mga awiting bayan ayon sa kabuuang mean ng tatlong variables mula sa 200

respondents


mga awiting bayan ayon sa statistical descrption ng tatlong variables mula sa

200 respondents



HANAYAN NG MGA FIGURES

Figure 1. Balangkas Konseptwal ng Pag- aaral

Figure 2. Mapa ng Solano, Nueva Vizcaya

Figure 3. Metodolohiya ng Pag-aaral



KABANATA 1

ANG SULIRANIN AT KALIGIRAN NITO

PANIMULA

Laganap ang mga awiting bayan sa buong Pilipinas. Ang mga naninirahan

sa bulubundukin maging sa kapatagan ng Luzon, Visayas at Mindanao ay may

kanya-kanyang awiting bayan.

Ang awiting bayan ay isang uri ng panitikan na anyong patula. Ayon kay

Salazar (1995), ang awiting bayan ay isang tulang inaawit na nagpapahayag ng

damdamin, kaugalian, karanasan, pananampalataya, gawain o hanapbuhay ng

mga taong naninirahan sa isang pook. May mga awit tungkol sa pagdakila sa

kanilang bathala, pagsisisi sa kasalanan, pagsagana ng ani, pakikipagdigma,

tagumpay, kasal, at bilang pagpuri sa kanilang mga ninuno.

Idinagdag pa ni Salazar (1995) na may dalawang kahalagahan ang awiting

bayan. Una, ang mga awitig bayan ay siyang nagpapahayag ng reaksyon ng mga

mamamayan sa kanilang mga karanasan sa buhay, at ikalawa, ang mga awit, kahit

na mga sinauna ay siyang nagpapahayag ng kanilang mga damdamin, panaginip,

pag-asa at mga saloobin.

Ayon naman kina Buensuceso, et. Al (1997) sinabi nila na karamihan sa

mga awiting bayan ay nagmula sa pakikitungo ng mga tao sa kanilang ginagawa.

Pinapaksa rin ng mga awitin ang lungkot at saya ng buhay, ang pag- ibig at halos

lahat ng mga karanasan sa pang- araw- araw na buhay.

Sa aklat ni Salazar (1995), binanggit ni Padre Chirino sa kanyang

kasaysayan noong 1604 na ang mga Pilipino’y mahihilig umawit. Sinabi niyang



ang mga Pilipino at nagsisi- awit samantalang nagtatanim, nangingisda,

namamangka, nanliligaw, namamanhikan, nagluluksa o namamanglaw.

Dahil sa kulturang ito ng mga Pilipino masasabing sila’y may mayamang

kultura. Patunay na rito ang binanggit ni Padre Chrino hinggil sa kulturang ang

mga Pilipino’y mahilig umawit na nagsisilbing isang pambansang identidad ng

Pilipinas.

Binanggit ni Arrogante (2005) na ang bawat bansa ay may sariling

kultura, may sariling pambansang identidad na madaling pagkakakilanlan ng

bawat isa. Kung natural lamang sa bawat isa ang magkaroon ng sariling wika,

natural lamang din na magkaroon ng bawat isa ng sariling panitikan.

Ang 1987 Saligang Batas ng Pilipinas Artikulo XVI Seksyon 17 sa ilalim

ng Edukasyon, Agham, Kultura at Isports ay nagpahiwatig ng pagpapahalaga sa

mga etnikong grupo sa ating bansa:

“The state shall recognize respect and protect the rights

of indigenous cultural communities to preserve and develop their

cultures, traditions and institutions. It shall consider their rights

in the formulation of national place and policies”

Batay dito, tungkulin ng pamahalaan na mapanatili ang kayamanang

kultural ng bawat rehiyon na kung saan ang bawat mamamayan ay kabilang sa

pagpapaunlad at pagpapayaman sa kanilang sariling panitikan kabilang na ang

mga awiting bayan na nagsisilbing pagkakakilanlan ng ating bansa.

Ang Pilipinas ay isang bansang pinaninirahan ng maraming pangkat

etniko. Bawat pangkat ay may kanya- kanyang awiting bayan na siyang salamin

sa kanilang kultura. Isa na rito ang Lambak ng Cagayan. Ang mga pangkat



etnikong kilala nananinirahan dito ay mga Isinai, Ibanag, Bugkalot, Ilongot,

Kankanaey, Ilokano, Gaddang at iba pa.

Ang mga nasabing pangkat etniko, katulad ng iba pang pangkat etniko sa

iba’t ibang rehiyon ay may mga awiting bayan na maaaring naisatitik. Sa

katunayan, ang mga Gaddang na matatagpuan sa Nueva Vizcaya ay isa sa mga

lalawigan sa Lambak ng Cagayan na may mga awiting bayan na nagpapakita ng

kanilang paniniwala at uri ng pamumuhay.

Binanggit ng mananaliksik na si Rev. Godfrey Lambrecht sa kanyang

sinulat sa Journal of Northern Luzon (1970- 1971)ay hinggil sa mga Gaddang:

“The Gaddang are people who inhabit the Northern part of the

province of Isabela in the island of Luzon, Philippines. They are the

naturales of the towns of Bayombong, Solano, and Bagabag, which

are located along the western bank of Magat River…”

Ang patuloy na pagbabago ng lipunan marahil ay isang dahilan kung bakit

mangilan- ngilan na lamang kung napapakinggan ang mga awiting bayang ng

mga katutubong Gaddang. Patunay na lamang nito na nabibilang na lamang ang

mga nakaaalam ng mga ito dahil ang ilan ay maaring nakalimot na sa kanilang

sariling panitikan. Tila unti- unti nang hindi naririnig ang mga awiting bayan ng

mga katutubong Gaddang sanhi na rin marahil ng pagdayo ng iba’t ibang pangkat

etniko, kung hindi man ay dahil sa bunsod ng bagong teknolohiya.

Sa kadahilanang ito, ang mga mananaliksik ay naniniwala na mahalagang

magsagawa ng pag- aaral sa mga awiting bayan ng mga katutubong Gaddang

kung ito ay alam pa ng mga katutubong Gaddang.



Sa pagtagal ng panahon na namuhay ang mga Gaddang sa mga lugar na binanggit

ni Lambrecht at sa patuloy na paglipat- lipat ng mga ito sa iba’t ibang lugar ay

maaaring mahirap nang tukuyin ang lokasyon ng mga Gaddang.

May pangkat ng mga Gaddang sa kasalukuyan na nakatira sa Barangay

Roxas, Solano, Nueva Vizcaya. Sila ay karirinigan pa ng mga awiting bayan na

sumasalamin sa kanilang gawain at paniniwala. Kaugnay nito, sanhi na rin

marahil ng patuloy na pagdami ng bilang ng populasyon ng nasabing etnikong

grupo ay tila naging dahilan naman ng pagkalimot, kung hindi naman,

pagkapabaya sa mga awiting bayan ng mga katutubong Gaddang.

Alam pa kaya ng mga katutubong Gaddang ng Barangay Roxas, Solano,

Nueva Vizcaya ang kanilang mga awiting bayan?

Sa pag-aaral ni Vinluan (1985), siya ay nakalikom ng 250 awiting bayan

ng mga Gaddang. Sinuri niya ang 50 sa mga ito at pinangkat ito kung awiting

pantrabaho (working songs), pambatang awiting (lullabies children’s songs) at

harana (serenade). Sa pag-aaral niyang ito ay napag-alaman na ang mga Gaddang

ay mahilig sa pagpapalabas ng kanilang mga emosyon, mga saloobin, at mga

ideya sa pamamagitin ng pag-awit sa tuwing sila’y nakakaroon ng mga pista,

kasalan, pagtatanim at maging sa panahon ng pamamahinga.

Sa pag-aaral pa rin ni Vinluan, ang sampung pinakapopular na awiting

bayang Gaddang na kanyang nalikom ay ang mga sumusunod:

1. Ope Imanque Wayi

Where are your promises my dear



You left me for a richer suitor…

2. Mapia Nu Wara Anac

It’s Nice to have a child

for heist h joy of life

especially if he is learned

and knows how to be grateful…

3. Newalang Si Lutung

Laid in a manager- Jesus was laid

in a manger. He came to save

mankind. Let us rejoice and

be grateful…

4. Sassarabet

Sassarabet- somebody cut the

fishing line.Who did it?

Let’s whip him several times.

Who will do it? The Mayor or

Barangay Captain…

5. Magawayyan Nad Yo Nacam Cu

I would be exhaulted if only

You can satisty my heart…

6. Intamun Mammula or Intamun Maggani



I long for planting time (Harvest

Time) in our field…

7. Don Don Simon

Mr. Simon held a piece of wood

and went to the fields to hunt

for crow when he came home he

cooked the crow to ease his

hungry children…

8. Acquicattuay

Farewell-a parting song of an

older sister getting married,

expressing her sadness for

leaving her only sister for

they are orphan…

9. Na Siggarafuy

The moth was attracted to the

brilliance of the light and

coming too close his wings

were burned…

10. Annie No Ame Marili?

Who would not be dazzled



With such beauty and you are

The source of delight and

inspiration…

Sa pag-aaral na ito, gagamitin ang binanggit na mga popular na awiting

bayan ng mga katutubong Gaddang upang matukoy ang antas ng kaalaman ng

kaalaman ng mga katutubong Gaddang sa kanilang mga awiting bayan.

Kaugnay nito ay tutukuyin ng mga mananaliksik kung may kinalaman ang

edad at kasarian bilang independent variables sa antas ng kaalaaman ng mga

katutubong Gaddang sa kanilang mga awiting bayan sa pamamagitan ng pamagat

ng mga awiting bayan, nilalaman ng mga awiting bayan at pag-awit sa awiting

bayan bilang sukatan sa pagtukoy ng antas ng kaalaman.

Ang mga mananaliksik ay naniniwala na mahalaga pa ring maisagawa ang

pag- aaral hinggil sa mga awiting bayan ng mga katutubong Gaddang. Kung ito

ba ay alam pa ng mga katutubo ng pangkat etnikong Gaddang, kung ano ang salin

nito sa wikang naiintindihan ng lahat at kung ano ang mga nilalaman ng mga ito.

Samakatuwid, maaaring sabihin na ang bawat pangkat etniko ay may mga

panitikang sumasalamin sa kanilang kultura. Ang iba’t ibang pangkat etniko sa

Pilipinas ay namumuhay sa kani- kanilang lugar na kinagisnan at anumang

pagkakataon ay maaari ring masaliksik at mapag- aralan para sa pagsasabuhay ng

mga ito.

PAGLALAHAD NG LAYUNIN

Isinasakatuparan sa pag- aaral na ito ang mga sumusunod na layunin:



1. Matukoy ang antas ng kaalaman ng mga katutubong Gaddang ng Brgy.

Roxas, Solano, Nueva Vizcaya hinggil sa mga inilahad na mga awiting

bayan batay sa:

a) pamagat ng awiting bayan

b) nilalaman ng awiting bayan

c) pag-awit sa awiting bayan

Mga Awiting Bayang Gaddang:

a) Ope Mangque Wayi

b) Mapia Nu Wara Anac

c) Newalang Su Lutung

d) Sassarabet

e) Magawayyan Nad Yo Nacam Cu

f) Intamun Mammula

g) Don Don Simon

h) Acquicattuay

i) Na Siggarafuy

j) Annie Ino Amme Marili?



2. Matukoy kung may kinalaman ang mga piling variable sa pagtukoy ng

antas ng kaalaman ng mga katutubong Gaddang ng Brgy. Roxas, Solano,

Nueva Vizcaya sa kanilang mga awiting bayan batay sa :

1. Edad

a) Bata (Child) na may edad 5-12

b) Kabataan (Young) na may edad 13-21

c) May Katandahan (Young Adult) na may edad 22-45

d) Matanda (Adult) na may edad 46- pataas.

2. Kasarian

a. Babae

b. Lalake

3. Taon ng paninirahan sa lugar

a. 5-10 taon

b. 11-20 taon

c. 21-30 taon

d. 31-40 taon

e. 41 taon pataas



KAHALAGAHAN NG PAG- AARAL

Ang pag- aaral na ito ay makatutulong sa pagpapanatili ng awiting bayan

ng mga pangkat etniko bilang bahagi sa kabuuan ng Panitikang Filipino. Higit

itong may kahalagahan sa mga sumusunod:

Sa mga guro, upang madagdagan ang kagamitang pampagturo lalo na sa

pagtuturo ng panitikan tulad ng mga awiting bayan kaakibat ang kasalukuyang

isinasagawa ng Departamento ng Edukasyon na pagtuturo sa mga batang Pilipino

gamit ang kanilang kinagisnang wika o mas kilala bilang Mother Tongue- Based-

Multiligual Education (MTB- MLE).

Sa mga mag- aaral, upang matukoy ang nilalaman ng mga awiting bayan upang

magsilbing tulay upang mabasa at maunawaan ng mga ito ang nilalaman ng mga

akdang Gaddang at mapahalagahan ito.

Sa pangkat etnikong Gaddang, upang makilala at mabigyan ng halaga ang sariling

awiting bayan nang sa gayon ay makamtan ang sariling pagkakakilanlan.

Sa mga mamamayang Pilipino, upang mapahalagahan ang panitikan ng mga

pangkat etniko tulad ng awiting bayang Gaddang at magbunga ng pangtanggap sa

mga kabilang sa iba’t ibang pangkat- etniko bilang mga anak ng tao at anak ng

Diyos, at ito’y magiging simula ng magandang pakikiisa at pakikipagkapwa sa

kanila.

Sa mananaliksik ng wika at panitikan, makatutulong ito upang magsilbing

basehan ng kanilang pagsasaliksik at pag- aaral sa mga awiting bayan para sa

pagsasabuhay ng mga ito.



SAKLAW AT LIMITASYON NG PAG-AARAL

Ang pag- aaral na ito ay sumasaklaw sa paglilikom ng mga awiting bayan

ng mga katutubong Gaddang.Sa pag- aaral na ito, isinaalang-alang ang 10

pinakapopular na awiting bayan ng mga katutubong Gaddang na isinagawa sa

pag-aaral ni Vinluan noong 1985 na magsisilbing sukatan ngayong kasalukuyang

taon kung alam pa ba ng mga katutubong Gaddang ang kanilang mga awiting

bayan.

Kasama rin sa pag-aaral na ito ang pagsasagawa ng sarbey upang matukoy

ang antas ng kaalaman ng mga katutubong Gaddang hinggil sa kanilang awiting

bayan.

Ang mga respondents ay ang mga katutubong Gaddang na nakatira sa

Barangay Roxas na ang mga magulang ay parehong Gaddang at nakakapagsalita

at nakaiintindi ng wikang Gaddang.

BALANGKAS KONSEPTWAL NG PAG- AARAL

Bawat pangkat etniko sa ating bansa ay may mga awiting bayan. Isa na

rito ang mga Gaddang bilang bahagi ng ating panitikang Filipino.

Binanggit sa aklat ni Salazar (1995) na ang mga Pilipino’y mahihilig

umawit. Tinukoy sa aklat nito ang sinabi ni Padre Chirino (1604) na ang mga

Pilipino ay nagsisi-awit samantalang nagtatanim, nangingisda, namamangka,

nanliligaw, namamanhikan, nagluluksa at namamanglaw. Dahil sa pag-aaral na

ginawa ni Vinluan, mapag-alaman na ang mga Gaddang ay mahilig sa

pagpapahayag ng kanilang mga emosyon, mga saloobin, at mga ideya sa



pamamagitan ng pag-awit sa tuwing sila’y nakakaroon ng mga pista, kasalan,

pagtatanim at maging sa panahon ng pamamahinga.

Upang matukoy ang antas ng kaalaman ng mga katutubong Gaddang sa

kanilang mga awiting bayan na ito naman ang layunin ng pag-aaral na ito ay

gagamitin ang profile ng mga respondents bilang independent variable. Ang

profile ng mga respondents ay naglalaman ng mga impormasyon hinggil sa isang

respondent kabilang na rito ang kasarian at edad.

Ang edad ay may 4 n kategorya: (1) bata (child) na may edad 6-12, (2)

kabataan (young) na may edad 13-21, (3) may katandaan (young adult) na may

edad 22-45, at (4) matanda (adult) na may edad 46-pataas at ang kasarian naman

ay may dalawang kategorya: (1) babae at (2) lalaki.

Gamit ang edad at kasarian bilang profile ng mga respondents ay

matutukoy kung may kinalaman ang edad at kasarian sa pagtukoy sa antas ng

kaalaman ng mga katutubong Gaddang sa kanilang mga awiting bayan.

Makikita sa Figure 1 ang balangkas konseptwal ng pag-aaral:



Profile ng mga Respondents

(Independent Variable)

1. Edad

a) Bata (Child) na may

edad 6-12

b) Kabataan (Young) na

may edad 13-21

c) May Katandahan

(Young Adult) na

may edad 22-45

d) Matanda (Adult) na

may edad 46- pataas

2. Kasarian

a) lalaki

b) babae

3. Bilang ng taong

paninirahan sa lugar

a) 5-10 taon

b) 11-20 taon

c) 21-30 taon

d) 31-40 taon

e) 41 pataas

Antas ng Kaalaman ng

mga mga Katutubong

Gaddang sa kanilang mga

awiting bayan

Awiting Bayang ng mga

katutubong Gaddang

(10 awiting bayang

pinakapopular)

Figure 1. Balangkas Konseptwal ng Pag- aaral

KAHULUGAN NG MGA KATAWAGAN

Ang mga sumusunod na katawagan ay ginamit ng mga mananaliksik sa

kanilang pag- aaral:

Awiting Bayan

Gaddang

Isang tulang inaawit na nagpapahayag

ng damdamin, kaugalian, karanasan,

pananampalataya, gawain o hanapbuhay ng

mga taong naninirahan sa isang pook.

Ito ay maaaring tumukoy sa wika at katutubo

nito (mga Gaddang ng Brgy. Roxas, Solano,



Katutubong Gaddang

Antas ng Kaalaman

Edad

Nueva Vizcaya).

Sila ang mga katutubong anak at mga

magulang na Gaddang na nakatira sa Brgy.

Roxas, Solano, Nueva Vizcaya na ang mga

magulang ay parehong Gaddang at

nakakapagsalita at nakakaintindi ng wikang

Gaddang.

Katumbas nito ang “people’s knowledge of it”

sa wikang ingles.

Tumutukoy ito sa kung gaano kaalam ng mga

Gaddang ng Brgy. Roxas, Solano, Nueva

Vizcaya ang kanilang mga awiting bayan.

Ginamit ang pamagat, nilalaman at pag-awit

ng awiting bayan bilang sukatan sa

pagtukoy sa antas ng kaalaman ng mga

katutubong Gaddang.

Tumutukoy sa edad o gulang ng mga

katutubong Gaddang na maaaring kabilang sa

mga sumusunod:

a) Bata (Child) na may edad 5-12

b) Kabataan (Young) na may edad 13-21

c) May Katandahan (Young Adult) na may



Kasarian

Highlanders

Lowlanders

edad 22-45

d) Matanda (Adult) na may edad 46-

pataas

Tumutukoy ito sa kasarian ng mga katutubong

Gaddang- babae o lalaki.

Mga katutubong Gaddang na naninirahan sa

matataas parte ng kalupaan o bundok.

Mga katutubong Gaddang na naninirahan sa

kapatagan. Sila ang mga katutubong Gaddang

na naninirahan sa mga bayan ng Bayombong,

Bagabag at Solano ng lalawigan Nueva

Vizcaya, Echague at lungsod ng Santiago ng

lalawigan ng Isabela, at Angadanan at Reyna

Mercedes ng lalawigan ng Cagayan.



KABANATA II

LITERATURA AT KAUGNAY NA PAG-AARAL

LITERATURA NG PAG- AARAL

Kay ganda ng ating musika

Kay ganda ng ating musika

Ito ay atin, sariling atin

At sa habang buhay awitin natin…

-Hajji Alejandro

Walang kamatayan ang ating musika tulad ng mga awiting bayan.

Panghabang panahon ito dahil nakatitik ang larawan ng mga tunay na damdamin,

kaugalian, saloobin, gawain at pilosopiya o mga paniniwalaan sa buhay ng isang

katutubong bansa o isang katutubong lahi noong mga unang panahon. Tulad

halimbawa ng “Magtanim ay Di Biro” ng Katagalugan, “Ano Dao Idtong Sa

Gogon” ng Kabikulan, “Ay, Ay, Kalisud” ng Kabisayaan at iba pa na

mapahanggang ngayon ay inaawit pa ng balana sa kani-kanilang kinagisnang

katutubong lalawigan.

Ayon sa aklat ni Arrogante (2005), ang kaalaman sa pinagmulan ng mga

awiting bayan ay inuri ni Dr. Florentino H. Hornedo sa kanyang “Laji, An Ivatan

Folk Lyric Tradition” (1979) sa dalawang pangkat:

1. Iyong mga hindi nalaman ang pinagmulan dahil sa katagalan na o ang

pinagmulan ay hindi na matandaan o maalala pa ng mga salinlahi sa

kasalukuyan, at

2. Iyong mga nababatid natin sa paaralan, radyo at iba pang media.



Dahil dito, masasabi na ang Pilipinas ay mayaman sa kultura’t tradisyon

dahil sa kanilang mga awiting bayan na halos hindi na matiyak kung saan

nagmula ang mga ito.

May iba’t ibang manunulat at dalubhasang Pilipino ang nagbigay ng

kahulugan sa salitang awiting bayan.

Binanggit sa aklat ni Rubin, et. Al. (2010) na ang awiting bayan ay

karaniwang tuluy-tuloy o “survival” ng dating kalinangang napanatili sa atin sa

pamamagitan ng saling-dila. Ang nilalaman ng mga ito’y nagpapakilala ng iba’t

ibang pamumuhay at pag-uugali ng mga tao, at mga kaisipan at damdamin ng

bayan. Mababaw ang kahulugan. Payak ang taludturan. Ang musika ay siyang

behikulo ng katutubong pahayag ng mga katangian at kasiglahan ng mga

katutubo. Madamdamin ito na larawan ng tunay na kalinangan ng Pilipinas.

Nagpapakita ng diwang makata ng ating lahi. Bunga at bulaklak ito ng matulaing

damdaming buhay sa puso’t kaluluwa ng bayan.

Sa Panitikang Filipino Antolohiya nina Arrogante, et. Al. (2005),

binanggit na awiting bayan ang katawagang iniaangkop sa lahat ng uri ng mga

popular na katutubong awitin kung pakikinggan itong mabuti at isusulat ang mga

titik, malalamang nilikha itong patula, may sukat, may tugma. Ito’y walang

pinag-iba sa mga katutubong tula maliban sa ito’y nilapitan ng himig o melodya

upang itanghal nang pakanta.



Ayon naman kina Mendoza, et. Al. (2010), ang awiting bayan ang may

pinakamalawak na paksa at uri. Ang mga paksa nito’y nagpapahayag sa

damdamin, kaugalian, karanasan, relihiyon at kabuhayan ng bayan.

Inilarawan naman ni Salazar (1995) ang awiting bayan ay nagpapahayag

ng mga damdamin, kaugalian, hanapbuhay at paniniwala ng mga Pilipino.

Malaki ang nagawang impluwensya ng mga awiting bayan sa kasaysayan

ng daigdig. Isa na rito ang bansang Pilipinas na binubuo ng iba’t ibang pangkat

etniko. Sa katunayan, ang Pilipinas ay dumaan sa iba’t ibang panahon sanhi na rin

ng pananakop ng mga dayuhan. Dahil dito, nagkaroon ng mga awiting bayan ang

bawat pangkat etniko.

Kabilang ang Gaddang sa mga pangkat- etnikong naninirahan sa Pilipinas.

Tulad ng iba pang pangkat etniko, ang mga Gaddang ay may sariling

awiting bayan.

Binanggit sa Journal of Northern Luzon (1986) na ang mga Gaddang ay

naninirahan sa Lambak ng Cagayan, sa hilagang parte ng probinsya ng Nueva

Vizcaya at probinsya ng Cagayan na kung saan nahahati sa dalawang pangkat,

ang mga naninirahan sa matataas parte ng kalupaan o “highlanders” at ang

naninirahan sa kapatagan o “lowlanders”. Sila ang mga katutubong Gaddang na

nainirahan sa mga bayan ng Bayombong, Bagabag at Solano. Ang iba pang

katutubong Gaddang ay naninirahan sa lungsod ng Santiago, bayan ng Echague

na kung saan tinatawag nila ang kanilang sarili bilang “Yogad”, at ang mga



Gaddang ng Angadanan, Cagayan, at Reyna Mercedes ay tinatawag nila ang

kanilang sarili bilang “Cagayano”

Ang mga “highlanders” at ang mga Cagayano ay pinapanatili ang

kulturang Gaddang kung saan naninirahan sila bilang isang pangkat na may

sariling kultura, hindi gaya ng mga “lowlanders” na itinuturing nila ang kanilang

mga sarili bilang mga Kristiyano dahilan na rin ng kanilang pakikipagtipan sa

mga Ibanag, Ilokano at Tagalog.

Matutunghayan sa mapa sa ibaba ang lokasyon ng mga Gaddang:

Brgy. Roxas

Figure 2. Mapa ng Solano, Nueva Vizcaya

Ang mga katutubong Gaddang ang siyang unang nanirahan sa bayan ng

Solano.

Batay sa Local Government Unit (2001) ng bayan ng Solano noong 1767,

ang bayan ng Solano ay natagpuan ni Padre Alejandro Vidal, isang misyonaryong



dominikanong paring nagpapalaganap ng kristiyanismo, bilang lugar ng Bintauan,

ang orihinal na pangalan ng Solano.

Sa katunayan, noong 1768, ang pangalang Bintauan ay pinalitan sa

“Lungabang” na nangangahulugang “kuweba” sa wikang Gaddang at pinalitan ng

mga kastila bilang “Lumabang”. At noong 1851, idineklara ni Gobernador

Heneral Antonio Urbaztondo ang “Lumabang” na maging baryo ng Bayombong

sapagkat kakaunti lamang ang mga naninirahan. Si Gobernador Heneral Ramon

Solano y Llanderal ang nagpasimuno na ihiwalay bilang baryo ng Bayombong

ang Lumabang at noong 1853, dinala ni Don Diego Lumicao, dating

Gobernadorcillo, ang mga kauna- unahang Gaddang sa Lumabang.

Noong 1860, tinawag na ang Lumabang bilang Solano bilang

pagpupunyagi kay Gobernador Heneral Ramon Solano y Llanderal.

Sa kasalukuyan may mga katutubong Gaddang ng Solano ang namamalagi

sa Barangay Roxas.

Sa pag-aaral ni Saquing (2009) na pinamagatang “Recording of Six

Gaddang Folksongs: With Musical Notations, Literature, Lyrics and Translation

in English”, binanggit ni Sheerween Saquing, isang Gaddang na:

“Gaddang music is a reflection of the nuances ofthe

aspirations, behaviors, and mindset of the Gaddang people. It is

an indication of the richness of the culture, heritage, and

contribution this group of people has on Nueva Vizcaya which

basically a multi-etnhnic community.”



Dahil dito, masasabi na mayaman ang kultura ng mga Gaddang dahil sa

kanilang mga awiting bayan na nakasulat sa kanilang katutubong wikang

Gaddang.

KAUGNAY NA PAG- AARAL

Sa patuloy na pagpapalawak ng kaalaman ng mga mananaliksik,

natuklasan na ang mga sumusunod na pag- aaral hinggil sa awiting bayan ay

naisagawa ng mga dalubhasa.

Sa pag- aaral ni Saquing (2009), ang ginawang pag-aaral ay nakatulong

upang panatilihin ang mga awiting bayan ng mga Gaddang sa pamamagitan ng

pagrerekord kanilang anim na awiting bayang na sumasalamin sa kultura ng mga

Gaddang na nakatutulong sa pagpapanatili ng panitikan sa ating bansa. Kabilang

dito ang mga awiting “Diran mi Appayao”, “Nattalofu Sito Taggang”, “O

Lappao”, “O Masetac”, “Ope Manque Wayi” at “Sunsulu”.

Tinukoy din sa pag- aaral ni Lorenzana (2005) na Isang Pagsasalin sa

Filipino ng mga Kwento at Kantahing Bayan ng mga Tuwali at Ang Panunuring

Sosyo- Kultural Nito na maraming katangian ang masasalamin mula sa mga

kwento at kantahing bayan ng mga Tuwali na makatutulong upang muling

sumigla ang dating pagpapahalaga ng bawat Pilipino.

Nagkaroon na rin ng pag- aaral hinggil sa panitikang Gaddang tulad ng

pag- aaral ni Vinluan (1985) na pinamagatang A Study of Ga’dang Literature

with Emphasis on the Epic- Lumalindaw. Napag- alaman na ang mga Gaddang ay

may mayamang panitikan lalong lalo na sa awiting bayan na nagpapakita na ang



mga Gaddang ay mahilig sa pagpapahayag ng kanilang mga emosyon, mga

saloobin, at mga ideya sa pamamagitin ng pag-awit sa tuwing sila’y nakakaroon

ng mga pista, kasalan, pagtatanim at maging sa panahon ng pamamahinga.

Hindi lamang ang mga katutubong Gaddang ang may mga awiting bayan.

Binanggit sa pag- aaral ni Sr. Maria Adoracion Romulo Garde mula sa Journal of

Graduate Research (1979) na mayaman sa awiting- bayan ang mga Nagcarleno,

buhat sa mga awiting bayan ng Nagkarlan, Laguna, higit na mababatid ang mga

bagay na itinatakwil o itinatanghal sa iba’t ibang aspekto ng buhay. Ang mga

bagay na hindi masabi sa tuwirang pagsasabi ay naipababatid nila sa kanilang

mga awiting-bayan at gayon din sa kanilang mga salawikain at kasabihan.

Binanggit din sa pag- aaral ni Edna Manlapaz mula sa Saint Louis

University Research Journal (1982) ay may mayamang awiting bayan. Patunay

dito ang sikat nilang awiting bayang “Atin Cu Pung Singsing.

Ayon naman sa Journal of Northern Luzon (1996- 1997) mula sa pag-

aaral nina Keith L. Benn at Felix Khensay na ang mga taga- Bontoc ay may

mayaman ding mga awiting bayan. Isa sa aspekto sa kanilang mga awiting bayan

ay ang pagiging mahilig ng mga Bontoc sa pag- awit ng magkakasama na

pinagungunahan ng isang mang- await na nagsisilbing lider na siyang

nagpapasimula sa awitin. Sa kinalabasan ng pag- aaral na ito, inaasahan na

patuloy na tangkilikin at panatilihin ang kanilang mga kinagisnang awiting bayan

upang ng sa gayon ay hindi kailama’y mawawala.



Dahil sa mga pag- aaral na ito, pinatutunayan lamang na ang mga Pilipino

ay may mayamang kultura lalo na pagdating sa mga awiting bayan.

Natukoy sa pag- aaral na ito na may kinalaman ang paggamit ng edad,

kasarian at bilang ng paninirahan sa lugar bilang mga independent variables

upang matukoy ang antas ng kaalaman ng mga katutubong Gaddang sa kanilang

mga awiting bayan na sumasalamin sa katangi- tanging kaugalian ng mga

katutubong Gaddang na makatutulong sa pagpapayaman at pagpapaunlad ng

Panitikang Filipino na kung saan ang lahat ng ito’y naipadama sa pamamagitan

ng awiting bayan ng mga Gaddang, at sa gayo’y naisisiwalat ng mga manunulat

na Gaddang ang kanilang kaisipan at saloobin tungkol sa kanilang kultura at

buhay.

Kaya ang mga mananaliksik ay lubusang nag- aaral nito upang

makatulong sa pagpapanatili at pagpapayaman ng mga panitikan ng bawat

rehiyon lalung- lalo sa rehiyon ng Lambak ng Cagayan na kung saan kabilang ang

awiting bayan ng mga katutubong Gaddang partikular na ang bayan ng Solano

lalawigan ng Nueva Vizcaya.



KABANATA III

METODOLOHIYA NG PAG- AARAL

Sa kabanatang ito, tatalakayin ang metodolohiya ng pag-aaral. Ang pag-

aaral na ito ay ginamitan ng pamaraang palarawan at pamaraang dokumentaryo.

Ginamit ang Slovin’s Sampling Method formula upang matukoy ang kabuuang

bilang ng mga magsisilbing respondents. Ginamitan din ito ng statistical test

upang makuha ang mean bilang batayan upang matukoy ang antas ng kaalaman

ng mga katutubong Gaddang.

Ito ay nahahati sa tatlong mahahalagang bahagi ayon sa pagkakasunud-

sunod: a) panimulang gawain o INPUT, b) pagsasagawa ng sarbay o PROCESS,

at ang c) inaasahang bunga o OUTPUT. Ang mga bahaging ito na makikita sa

Figure 3 ay kinapapalooban ng mga hakbang na siyang sinunod ng mga

mananaliksik sa kanilang pag-aaral:

Panimulang Gawain Pagsasagawa ng Sarbey Inaasahang Bunga

(INPUT) (PROCESS) (OUTPUT)

Pagpili at pagtukoy

ng mga awiting

bayan ng mga

katutubong Gaddang

(10 pinakapopular

na awiting bayan ng

mga katutubong

Gaddang)

Pagbuo ng

estratehiyang

gagamitin at

talatanungan para sa

sarbey

Pagsasagawa ng

sarbey hinggil sa

kaalaman ng mga

respondents sa mga

awiting bayan.

Pagtukoy sa antas ng

kaalaman ng mga

katutubong Gaddang

sa kanilang mga

awiting bayan batay

sa mga piling

variables:

a) Edad

b) Kasarian

c) Bilang ng

taong

paninirahan

Figure 3. Metodolohiya ng Pag-aaral



A. Panimulang Gawain (INPUT)

1. Pagpili at Pagtukoy ng mga Awiting Bayan ng mga katutubong

Gaddang

Sa bahaging ito, isinakatuparan ng mga mananaliksik ang pagpili at

pagtukoy ng mga Awiting Bayan ng mga katutubong Gaddang. Dito,

nagsasaliksik ang mga mananaliksik ng mga awiting bayan ng mga katutubong

Gaddang. Ginamit dito ang Journal of Northern Luzon sapagkat ito ang may

detalyadong halimbawa ng mga kaalamang bayan lalo na sa pagtukoy sa mga

awiting bayan ng mga katutubong Gaddang.

Naging batayan sa pagpili at pagtukoy ng mga awiting bayan ng mga

katutubong Gaddang ang isinagawang pag-aaral ni Vinluan (1985) na kung saan

nakalap niya ang 10 pinakapopular na awiting bayan na kanyang nalikom sa

lalawigan ng Nueva Vizcaya.

Ang mga nakalap na kaalamang bayan ay inilista at inihanda upang

makabuo ng talaan ng mga kaalamang bayang Gaddang.

2. Pagbuo ng Estratehiyang at Talatanungan para sa Sarbey

Gumawa ang mga mananaliksik ng mga talatanungan hinggil samga

awiting bayan ng mga katutubong Gaddang upang matukoy ang antas ng

kaalaman ng mga katutubong Gaddang sa kanilang mga awiting bayan. Ito ay

upang makakuha ng impormasyon hinggil sa mga respondents.



(Ang talatanungan hinggil sa pag-aaral na ito ay makikita sa Apendiks Hanayan

1)

B. Pagsasagawa ng Sarbey (PROCESS)

1. Pagsasagawa ng Sarbey

Mula sa ginawang talatanungan, ang mga mananaliksik ay tumungo sa

Brgy. Roxas, Solano, Nueva Vizcaya upang magtanung-tanong at

makipagkuwentuhan sa mga respondents kung alam pa nila ang mga awiting

bayan ng mga katutubong Gaddang at itala ang mga nakuhang impormasyon sa

isinagawang sarbey.

Sa pamamagitan ng sarbey, natukoy kung may kinalaman ang edad ang

kasarian sa pagtukoy ang kanilang antas ng kaalaman sa kanilang mga awiting

bayan.

C. Inaasahang Bunga (OUTPUT)

1. Pagtukoy sa antas ng kaalaman ng mga katutubong Gaddang sa kanilang

mga awiting bayan batay sa mga piling variables:

a) Edad

b) Kasarian

c) Bilang ng Taong Paninirahan sa Lugar



Sa pamamagitan ng isinagawang sarbey ng mga mananaliksik,

natukoy ang antas ng kaalaman ng mga katutubong Gaddang hinggil sa kanilang

mga awiting bayan gamit ang talatanungan.

Kaligiran ng Pag-Aaral

Ang Barangay Roxas ng Solano, Nueva Vizcaya ang nagsilbing lugar

upang maisakatuparan ang pag-aaral na ito. Sa barangay na ito isasagawa ang

pagsasarbey ng antas ng kaalaman ng mga katutubong Gaddang sa kanilang mga

awiting bayan.

Subject ng Pag-aaral

Ang mga respondents ng pag-aaral na ito ay ang mga katutubong Gaddang ng

Brgy. Roxas, Solano, Nueva Vizcaya na may purong lahing Gaddang na tumira

mula 5 o higit pa sa Barangay Roxas na ang mga magulang ay parehong Gaddang

at nakakapagsalita at nakakaintindi ng wikang Gaddang.

Respondents at Sampling Method

Batay sa isinagawang panayam mula kay Roland Magalued Carub, isa sa

mga bumuo sa Gaddang Youth Volunteer Association, noong ika-9 ng

Nobyembre 2012, ang LGU Solano ay nakapagsarbey na mayroon 1,200

Gaddang ang naninirahan sa bayan ng Solano, 400 dito ay mga purong Gaddang

na namamalagi sa Brgy. Roxas (LGU Solano Survey 2011) na magsisilbing

batayan upang makuha ang bilang ng mga respondents.

Upang makuha ang bilang ng mga magsisilbing respondents, ginamit ang

Slovin’s Sampling Method:



na kung saan

( ) ( )

( ) ( )

Respondents (Katutubong Gaddang)

Sa pagsasagawa ng sarbey sa 200 na mga katutubong Gaddang sa

kanilang antas ng kaalaman hinggil sa kanilang mga awiting bayan, natukoy ang

bilang ng mga respondents sa bawat variables na magsisilbing batayan upang

mailahad ang presentasyon, pag-aanalisa at interpretasyon sa mga datos:

DISTRIBUSYON NG KABUUANG BILANG NG RESPONDENTS

Batay sa Edad

(variable 1)

N

Batay sa Kasarian

(variable 2)

N

Batay sa Bilang ng

Paninirahan sa

Lugar

(variable 3)

N

Bata (5-12) 26 Babae 97 5-10 Taon 19

Kabataan (13-21) 17 Lalaki 103 11-20 Taon 22

May Katandaan

(22-45)

97 21-30 Taon 46

Matanda (46-

pataas)

60 31-40 Taon 38

41-pataas Taon 75

KABUUAN 200 200 20

0

Table 4.1 Distribusyon ng Kabuuang Bilang ng Respondents Batay sa mga Piling

Variables

Upang matukoy ang mga qualitative descriptions ng mga awiting bayang

Gaddang, ginamit ang 4 points rating scale ranges:

Pamagat ng Awiting Bayan

Ranges 3.46 - 4.00 Naiintindihan at alam ang pamagat ng

awiting bayang ito;



Ranges 2.51 – 3.45 Naiintindihan ang pamagat ngunit hindi

alam ang pamagat ng awiting bayang ito;

Ranges 1.76 – 2.50 Naririnig lamang ang pamagat ng

awiting bayang ito;

Ranges 1.00 – 1.75 Hindi pa naririnig o nalalaman ang

pamagat ng awiting bayang ito.

Nilalaman ng Awiting Bayan

Ranges 3.46 – 4.00 Naiintindihan ang buong nilalaman ng

awiting bayang ito;

Ranges 2.51 – 3.45 Naiintindihan ang ilang nilalaman ng

awiting bayang ito;

Ranges 1.76 – 2.50 Naririnig lamang ang awiting bayang

ito;

Ranges 1.00 – 1.75 Hindi alam ang nilalaman ng awiting

bayang ito.

Pag-awit sa Awiting Bayan

Ranges 3.46 – 4.00 Alam awitin ang kabuuan ng awiting

bayang ito;

Ranges 2.51 – 3.45 Alam awitin ang ilang bahagi ng awiting

bayang ito;

Ranges 1.76 – 2.50 Naririnig lamang ang awiting bayang ito

ngunit alam ang himig nito;



Ranges 1.00 – 1.75 Hindi alam awitin ang awiting bayang

ito.

Ang hanayan ng mga pangalan ng mga respondents sa pag-aaral na ito ay

makikita sa Apediks A gayundin ang hanayan ng mga kaganapan mula ng

simulan ang pag-aaral hanggang sa matapos ito ay makikita sa Apendiks B.

Instrumento ng Pag-aaral

Talatanungan (Questionnaire) Ginamit upang likumin ang mga datos hinggil

sa antas ng kaalaman ng mga katutubong

Gaddang hinggil sa kanilang mga awiting

bayan.

Video at Voice Recorder Ginamit upang isadokumento at magsilbing

ebidensya sa isinagawang pag-aaral.



KABANATA IV

PAGLALAHAD, INTERPRETASYON AT PAG-AANALISA SA DATOS

Sa kabanatang ito isinagawa ang paglalahad at interpretasyon sa

kabuuang datos na nalikom sa pagsasagawa ng pag- aaral.

Pagkatapos na maisagawa ang pag- aaral, natuklasan ng mga

mananaliksik ang mga sumusunod na sagot batay sa inilahad na mga layunin.

Sa unang layunin ng pag- aaral, matukoy ang antas ng kaalaman ng mga

katutubong Gaddang ng Brgy. Roxas, Solano, Nueva Vizcaya hinggil sa kanilang

mga awiting bayan batay sa: a) pamagat ng awiting bayan, b) nilalaman ng

awiting bayan at c) pag- awit sa awiting bayan sa mga 10 awiting bayang

Gaddang: Ope Manque Wayi, Mapia Nu Wara Anac, Newalang Su Lutung ,

Sassarabet, Magawayyan Nad Yo Nacam Cu, Intamun Mammula, Don Don

Simon, Acquicattuay, Na Siggarafuy, at Annie Ino Amme Marili?.

SEKSYON 1



A. PAMAGAT NG AWITING BAYAN


mga awiting bayan batay sa pamagat ng awiting bayan

N=200

Mean Qualitative Description

Ope Manque Wayi

3.93 Naiintindihan at alam ang

pamagat ng awiting

bayang ito

Mapia Nu Wara Anac 2.31 Naririnig lamang ang

pamagat ng awiting

bayang ito

Newalang Si Lutung 2.25 Naririnig lamang ang

pamagat ng awiting

bayang ito



Sassarabet 2.16 Naririnig lamang ang

pamagat ng awiting

bayang ito

Magawayyan Nad Yo Nacam Cu 2.14 Naririnig lamang ang

pamagat ng awiting

bayang ito

Intamun Mammula or Intamun Maggani 2.07 Naririnig lamang ang

pamagat ng awiting

bayang ito

Don Don Simon 2.95 Naiintindihan ang

pamagat ngunit hindi

alam ang pamagat ng

awiting bayang ito.

Acquicattuay 2.10 Naririnig lamang ang

pamagat ng awiting

bayang ito

Na Siggarafuy 2.04 Naririnig lamang ang

pamagat ng awiting

bayang ito

Annie No Ame Marili? 2.03 Naririnig lamang ang

pamagat ng awiting

bayang ito

KABUUAN 2.40

Naririnig lamang ang

pamagat ng mga awiting

bayang ito

Table 1.1 ng Seksyon 1 ay nagpapakita sa mga means ng antas ng

kaalaman ng mga katutubong Gaddang hinggil sa kanilang mga awiting bayan

batay sa pamagat ng awiting bayan. Ipinakikita nito ang kabuuang mean na 2.40

na nangangahulugang naririnig lamang ang pamagat ng mga awiting bayang ito.

Mula sa mean na 3.93, ang Ope Manque Wayi ay naiintindihan at alam ang

pamagat ng awiting bayang ito. Ang Don Don Simon na may mean na 2.95 ay

naiintindihan ang pamagat ngunit hindi alam ang pamagat ng awiting bayang ito.

Samakatuwid, ang mga awiting bayan na nasa range 1.76- 2.50 ay

nangangahulugang naririnig lamang ang pamagat ng mga awiting bayan.



B. NILALAMAN NG AWITING BAYAN



N=200


Ope Manque Wayi

3.75 Naiintindihan ang buong

nilalaman ng awiiting

bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito

Don Don Simon 2.94 Naiintindihan ang ilang

nilalaman ng awiting

bayang ito.


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito

KABUUAN 2.38 Naririnig lamang ang

awiting bayang ito



batay sa nilalaman ng awiting bayan. Ipinakikita nito ang kabuuang mean na 2.38

na nangangahulugang naririnig lamang ang mga awiting bayang ito. Mula sa

mean na 3.75, ang Ope Manque Wayi ay naiintindihan ang buong nilalaman ng

awiting bayang ito. Ang Don Don Simon na may mean na 2.94 ay naiintindihan



ang ilang nilalaman ng awiting bayang ito. Samakatuwid, ang mga awiting bayan

na nasa range 1.76- 2.50 ay nangangahulugang naririnig lamang ang mga

awiting bayan.

C. PAG- AWIT SA AWITING BAYAN



N=200


Ope Manque Wayi

3.75 Alam awitin ang kabuuan

ng awiting bayang ito


awiting bayang ito ngunit

alam ang himig nito



alam ang himig nito



alam ang himig nito



alam ang himig nito



alam ang himig nito

Don Don Simon 2.92 Alam awitin ang ilang

bahagi ng awiting bayang

ito



alam ang himig nito



alam ang himig nito



alam ang himig nito

KABUUAN 2.36



alam ang himig nito





batay sa pag- awit sa awiting bayan. Ipinakikita nito ang kabuuang mean na 2.36

na nangangahulugang naririnig lamang ang mga awiting bayang ito ngunit alam

ang himig nito. Mula sa mean na 3.75, ang Ope Manque Wayi ay alam awiting

ang kabuuan ng awiting bayang ito. Ang Don Don Simon na may mean na 2.92

ay alam awitin ng mga katutubong Gaddang ang ilang bahagi ng awiting bayang

ito. Samakatuwid, ang mga awiting bayan na nasa range 1.76- 2.50 ay

nangangahulugang naririnig lamang ang mga awiting bayang ito ngunit alam

ang himig ng mga ito.

Sa kabuuan ng pag- aaral, napag- alaman na ang antas ng kaalaman ng

mga katutubong Gaddang ng Brgy. Roxas, Solano, Nueva Vizcaya kung pinag-

uusapan ang pamagat ay naririnig na lamang ang pamagat ng mga awiting bayang

ito. Kung ang sukatan naman ay ang nilalaman ng mga awiting bayan,

nagpapakita ito na naririnig na din lamang ang mga awiting bayang ito. At kung

ang sukatan naman sa pagtukoy ng antas ng kaalaman ay ang pag- awit sa mga

awiting bayan, nagpapakita ito na naririnig na din lamang ang mga awiting

bayang ito ngunit alam ang mga himig ng mga awiting bayan.

Sa ikalawang layunin naman ng pag- aaral, matukoy kung may kinalaman

ang mga piling variables sa pagtukoy ng antas ng kaalaman ng mga katutubong

Gaddang ng Brgy. Roxas, Solano, Nueva Vizcaya hinggil sa kanilang mga



awiting bayan batay sa 1. Edad: a. bata (child) na may edad 5-12, b. kabataan

(young) na may edad 13-21, c. may katandaan (young adult) na may edad 22-45,

at matanda (adult) na may edad 46-pataas; 2. Kasarian: a. babae, at b. lalaki; at 3.

Taon ng paninirahan sa lugar: a. 5-10 taon, b. 11-20 taon, c. 21-30 taon, d. 31-40

taon taon, at e. 41 taon pataas.



SEKSYON 2

BATAY SA EDAD

A. EDAD 5-12 (BATA)


(Bata) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pamagat nito

PAMAGAT NG AWITING BAYAN

N=26


Ope Manque Wayi


pamagat ng awiting

bayang ito

Mapia Nu Wara Anac 1.04 Hindi pa naririnig o

nalalaman ang pamagat ng

awiting bayang ito

Newalang Si Lutung 1.04 Hindi pa naririnig o


awiting bayang ito

Sassarabet 1.04 Hindi pa naririnig o


awiting bayang ito

Magawayyan Nad Yo Nacam Cu 1.08 Hindi pa naririnig o


awiting bayang ito

Intamun Mammula or Intamun Maggani 1.08 Hindi pa naririnig o


awiting bayang ito

Don Don Simon 1.35 Hindi pa naririnig o


awiting bayang ito

Acquicattuay 1.04 Hindi pa naririnig o


awiting bayang ito

Na Siggarafuy 1.04 Hindi pa naririnig o


awiting bayang ito

Annie No Ame Marili? 1.04 Hindi pa naririnig o


awiting bayang ito

KABUUAN 1.32

Hindi pa naririnig o


mga awiting bayan ito



Table 2.1 ng Seksyon 2 ay nagpapakita sa mga means hinggil sa antas ng

kaalaman ng mga katutubong Gaddang na nasa edad 5-12 (Bata) hinggil sa

kanilang mga awiting bayan ayon sa pamagat nito. Ipinakikita nito ang kabuuang

mean na 1.32 na nangangahulugang hindi pa naririnig o nalalaman ang pamagat

ng awiting bayang ito. Mula sa mean na 3.46, ang Ope Manque Wayi ay

naiintindihan at alam ang pamagat ng awiting bayang ito. Samakatwid, ang mga

awiting bayan na nasa range 1.00-1.75 ay nangangahulugang hindi pa naririnig o

nalalaman ang pamagat ng awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na ang

mga katutubong Gaddang na nasa edad 5-12 (Kabataan) ay hindi alam awitin ang

mga awiting bayang ito.


(Bata) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa nilalaman nito

NILALAMAN NG AWITING BAYAN

N=26


Ope Manque Wayi

2.85 Naiintindihan ang ilang


bayang ito

Mapia Nu Wara Anac 1.08 Hindi alam ang nilalaman


Newalang Si Lutung 1.08 Hindi alam ang nilalaman


Sassarabet 1.08 Hindi alam ang nilalaman


Magawayyan Nad Yo Nacam Cu 1.04 Hindi alam ang nilalaman


Intamun Mammula or Intamun Maggani 1.04 Hindi alam ang nilalaman


Don Don Simon 1.35 Hindi alam ang nilalaman


Acquicattuay 1.04 Hindi alam ang nilalaman




kaalaman ng mga katutubong Gaddang na nasa edad 5-12 (Bata) hinggil sa

kanilang mga awiting bayan ayon sa nilalaman nito. Ipinakikita nito ang

kabuuang mean na 1.26 na hindi alam ang nilalaman ng awiting bayang ito. Mula

sa mean na 2.85, ang Ope Manque Wayi ay naiintindihan ang ilang nilalaman ng

awiting bayang ito. Samakatwid, ang mga awiting bayan na nasa range 1.00-1.75

ay nangangahulugang hindi alam ang nilalaman ng awiting bayang ito. Sa

kabuuan, napag-alaman na ang mga katutubong Gaddang na nasa edad 5-12

(Bata) ay hindi alam awitin ang nilalaman ng mga awiting bayang ito.


Na Siggarafuy 1.04 Hindi alam ang nilalaman


Annie No Ame Marili? 1.04 Hindi alam ang nilalaman


KABUUAN 1.26 Hindi alam ang nilalaman

ng mga awiting bayan ito




(Bata) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pag-awit nito.


kaalaman ng mga katutubong Gaddang na nasa edad 13-21 (Kabataan) hinggil sa

kanilang mga awiting bayan ayon sa pamagat nito. Ipinapakita nito ang kabuuang

mean na 1.23 na nangangahulugang hindi alam awiting ang awiting bayang ito.

Mula sa mean na 2.92, ang Ope Manque Wayi ay alam awitin ang ilang bahagi ng


ay nangangahulugang hindi pa alam ang mga awiting bayang ito. Sa kabuuan,

PAG-AWIT SA AWITING BAYAN

N=26


Ope Manque Wayi

2.92 Alam awitin ang ilang


ito

Mapia Nu Wara Anac 1.04 Hindi alam awiting ang

awiting bayang ito

Newalang Si Lutung 1.00 Hindi alam awiting ang

awiting bayang ito

Sassarabet 1.00 Hindi alam awiting ang

awiting bayang ito

Magawayyan Nad Yo Nacam Cu 1.00 Hindi alam awiting ang

awiting bayang ito

Intamun Mammula or Intamun Maggani 1.00 Hindi alam awiting ang

awiting bayang ito

Don Don Simon 1.31 Hindi alam awiting ang

awiting bayang ito

Acquicattuay 1.00 Hindi alam awiting ang

awiting bayang ito

Na Siggarafuy 1.04 Hindi alam awiting ang

awiting bayang ito

Annie No Ame Marili? 1.04 Hindi alam awiting ang

awiting bayang ito

KABUUAN 1.23 Hindi alam awitin ang

mga awiting bayang ito



napag-alaman na ang mga katutubong Gaddang na nasa edad 5-12 (Bata) ay hindi

alam awitin ang mga awiting bayang ito.

B. EDAD 13-21 (KABATAAN)


21(Kabataan) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pamagat nito


N=17


Ope Manque Wayi


pamagat ng awiting

bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito

Don Don Simon 1.76 Naririnig lamang ang

pamagat ng awiting

bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito

KABUUAN 1.53 Hindi pa naririnig o






kanilang mga awiting bayan ayon sa pamagat nito. Ipinakikita nito ang kabuuang

mean na 1.53 na nangangahulugang hindi hindi pa naririnig o nalalaman ang

pamagat ng awiting bayang ito. Mula sa mean na 4.00, ang Ope Manque Wayi ay

naiintindihan at alam ang pamagat ng awiting bayang ito. Mula naman sa mean

na 1.76, ang Don Don Simon ay naririnig lamang ang pamagat ng awiting bayang

ito. Samakatwid, ang mga awiting bayan na nasa range 1.00-1.75 ay

nangangahulugang hindi pa naririnig o nalalaman ang pamagat ng awiting bayang

ito. Sa kabuuan, napag-alaman na ang mga katutubong Gaddang na nasa edad 13-

21 (Kabataan) ay hindi pa naririnig o nalalaman ang pamagat ng awiting bayang

ito.


21(Kabataan) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa nilalaman nito



N=17


Ope Manque Wayi



bayang ito

Mapia Nu Wara Anac 1.59 Hindi alam ang nilalaman


Newalang Si Lutung 1.35 Hindi alam ang nilalaman


Sassarabet 1.35 Hindi alam ang nilalaman


Magawayyan Nad Yo Nacam Cu 1.06 Hindi alam ang nilalaman






kanilang mga awiting bayan ayon sa nilalaman nito. Ipinakikita nito ang

kabuuang mean na 1.46 na nangangahulugang hindi alam ang nilalaman ng mga

awiting bayang ito. Mula sa mean na 3.24, ang Ope Manque Wayi ay

naiintindihan ang ilang bahagi ng awiting bayang ito. Mula naman sa mean na

1.82, ang awiting bayang Don Son Simon ay naririnig lamang. Samakatwid, ang

mga awiting bayan na nasa range 1.00-1.75 ay nangangahulugang hindi alam ang

nilalaman ng awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na ang mga

katutubong Gaddang na nasa edad 13-21 (Kabataan) ay hindi alam ang nilalaman

ng mga awiting bayang ito.


21(Kabataan) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pag-awit nito.




awiting bayang ito







KABUUAN 1.46 Hindi alam ang nilalaman

ng mga awiting bayang ito


N=17


Ope Manque Wayi







kanilang mga awiting bayan ayon sa pag-awit nito. Ipinakikita nito ang kabuuang

mean na 1.48 na nangangahulugang hindi alam awitin ang mga awiting bayang

ito. Mula sa mean na 3.29, ang Ope Manque Wayi ay alam awitin ang kabuuan ng

awiting bayang ito. Mula naman sa mean na 1.94, ang awiting bayang Don Son

Simon ay naririnig lamang ngunit alam ang himig nito. Samakatwid, ang mga

awiting bayan na nasa range 1.00-1.75 ay nangangahulugang hindi alam awitin

ang awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na ang mga katutubong

Gaddang na nasa edad 13-21 (Kabataan) ay hindi alam awitin ang mga awiting

bayang ito.

Mapia Nu Wara Anac 1.59 Hindi alam awitin ang

awiting bayang ito

Newalang Si Lutung 1.35 Hindi alam awitin ang

awiting bayang ito

Sassarabet 1.35 Hindi alam awitin ang

awiting bayang ito

Magawayyan Nad Yo Nacam Cu 1.06 Hindi alam awitin ang

awiting bayang ito

Intamun Mammula or Intamun Maggani 1.18 Hindi alam awitin ang

awiting bayang ito



alam ang himig nito

Acquicattuay 1 Hindi alam awitin ang

awiting bayang ito

Na Siggarafuy 1 Hindi alam awitin ang

awiting bayang ito

Annie No Ame Marili? 1.06 Hindi alam awitin ang

awiting bayang ito

KABUUAN 1.48 Hindi alam awitin ang




C. EDAD 22-45 (MAY KATANDAAN)


(May Katandaan) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pamagat nito


kaalaman ng mga katutubong Gaddang na nasa edad 22-45 (May Katandaan)


N=97


Ope Manque Wayi


pamagat ng awiting

bayang ito


pamagat ng awiting

bayang ito


pamagat ng awiting

bayang ito



awiting bayang ito


pamagat ng awiting

bayang ito



awiting bayang ito

Don Don Simon 3.01 Hindi alam ang awiting

bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito

KABUUAN 2.11



bayang ito



hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pamagat nito. Ipinakikita nito ang

kabuuang mean na 2.11 na nangangahulugang Naririnig lamang ang pamagat ng

awiting bayang ito. Mula sa range 1.76-2.50, ang Newalang Si Lutung ,

Mapia Nu Wara Anac at Magawayyan Nad Yo Nacam Cu ay hindi pa naririnig o

nalalaman ang pamagat ng awiting bayang ito. Mula naman sa mean na 3.01, ang

awiting bayang Don Son Simon ay naiintindihan ang pamagat ngunit hindi alam

ang awiting bayang ito. Mula sa mean na 3.98, ang Ope Mangque Wayi ay

naiintindihan at alam ang pamagat ng awiting bayang ito. Samakatwid, ang mga

awiting bayan na nasa range 1.00-1.75 ay nangangahulugang hindi pa naririnig o

nalalaman ang pamagat ng awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na ang

mga katutubong Gaddang na nasa edad 22-45 (May Katandaan) ay naririnig

lamang ang pamagat ng mga awiting bayang ito.


(May Katandaan) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa nilalaman nito


N=97


Ope Manque Wayi

3.91 Naiintindihan ang

kabuuan ng awiting

bayang ito

Mapia Nu Wara Anac 2.04 Nariring lamang ang

awiting bayang ito

Newalang Si Lutung 1.92 Nariring lamang ang

awiting bayang ito

Sassarabet 1.76 Nariring lamang ang

awiting bayang ito

Magawayyan Nad Yo Nacam Cu 1.8 Nariring lamang ang

awiting bayang ito








hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa nilalaman nito. Ipinakikita nito

ang kabuuang mean na 2.11 na nangangahulugang naririnig lamang ang mga

awiting bayang ito. Mula sa mean na 3.00, ang awiting bayang Don Don Simon

ay naiintindihan ang ilang bahagi ang awiting bayang ito. Mula sa mean na 3.91,

ang Ope Mangque Wayi ay naiintindihan ang kabuuan ng awiting bayang ito.

Samakatwid, ang mga awiting bayan na nasa range 1.00-1.75 ay

nangangahulugang hindi alam ang nilalaman ng awiting bayang ito. Sa kabuuan,

napag-alaman na ang mga katutubong Gaddang na nasa edad 22-45 (Kabataan) ay

naririnig lamang ang mga awiting bayang ito.


(May Katadaan) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pag-awit nito.


ito







KABUUAN 2.11 Nariring lamang ang mga

awiting bayang ito


N=97


Ope Manque Wayi



Mapia Nu Wara Anac 1.99 Alam awitin ang ilang






hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pag-awit nito. Ipinakikita nito ang

kabuuang mean na 2.06 na nangangahulugang naririnig lamang ang mga awiting

bayang ito ngunit alam ang hinig ng mga ito. Mula sa mean na 3.90, ang awiting

bayang Ope Mangque Wayi ay naiintindihan ang ilang bahagi ang awiting bayang

ito. Mula sa range na 2.51-3.25, ang mga awiting bayang Newalang Si Lutung,

Mapia Nu Wara Anac at Don Don Simon ay alam awitin ang ilang bahagi ng


ito

Newalang Si Lutung 1.85 Alam awitin ang ilang


ito

Sassarabet 1.71 Hindi alam awiting ang

awiting bayang ito

Magawayyan Nad Yo Nacam Cu 1.73 Hindi alam awiting ang

awiting bayang ito

Intamun Mammula or Intamun Maggani 1.63 Hindi alam awiting ang

awiting bayang ito

Don Don Simon 2.99 Alam awitin ang ilang


ito

Acquicattuay 1.68 Hindi alam awiting ang

awiting bayang ito

Na Siggarafuy 1.58 Hindi alam awiting ang

awiting bayang ito

Annie No Ame Marili? 1.59 Hindi alam awiting ang

awiting bayang ito

KABUUAN 2.06

Naririnig lamang ang mga


alam ang himig ng mga

ito



ay nangangahulugang hindi alam ang pag-awit ng awiting bayang ito. Sa

kabuuan, napag-alaman na ang mga katutubong Gaddang na nasa edad 22-45

(Kabataan) ay naririnig lamang ang mga awiting bayang ito ngunit alam ang

himig ng mga ito.

D. EDAD 45-PATAAS (MATANDA)


pataas (Matanda) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pamagat nito


N=60


Ope Manque Wayi

4 Naiintindihan at alam ang

pamagat ng awiting

bayang ito

Mapia Nu Wara Anac 3.53 Naiintindihan at alam ang

pamagat ng awiting

bayang ito

Newalang Si Lutung 3.53 Naiintindihan at alam ang

pamagat ng awiting

bayang ito

Sassarabet 3.5 Naiintindihan at alam ang

pamagat ng awiting

bayang ito

Magawayyan Nad Yo Nacam Cu 3.53 Naiintindihan at alam ang

pamagat ng awiting

bayang ito

Intamun Mammula or Intamun Maggani 3.33 Naiintindihan at alam ang

pamagat ng awiting

bayang ito

Don Don Simon 3.83 Naiintindihan at alam ang

pamagat ng awiting

bayang ito

Acquicattuay 3.52 Naiintindihan at alam ang

pamagat ng awiting

bayang ito

Na Siggarafuy 3.48 Naiintindihan at alam ang

pamagat ng awiting

bayang ito




kaalaman ng mga katutubong Gaddang na nasa edad 45-pataas (Matanda) hinggil

sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pamagat nito. Ipinakikita nito ang

kabuuang mean na 3.57 na nangangahulugang naiintindihan at alam ang pamagat

ng awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na ang mga katutubong

Gaddang na nasa edad 45-pataas (Matanda) ay naiintindihan at alam ang pamagat

ng awiting bayang ito.

Table 2.11. Antas ng kaalaman ng mga katutubong Gaddang na nasa edad 45-

pataas (Matanda) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa nilalaman nito

Annie No Ame Marili? 3.47 Naiintindihan at alam ang

pamagat ng awiting

bayang ito

KABUUAN 3.57

Naiintindihan at alam ang


bayang ito


N=97


Ope Manque Wayi

4.00 Naiintindihan ang

kabuuan ng awiting

bayang ito

Mapia Nu Wara Anac 3.53 Naiintindihan ang

kabuuan ng awiting

bayang ito

Newalang Si Lutung 3.55 Naiintindihan ang

kabuuan ng awiting

bayang ito

Sassarabet 3.53 Naiintindihan ang

kabuuan ng awiting

bayang ito

Magawayyan Nad Yo Nacam Cu 3.55 Naiintindihan ang

kabuuan ng awiting

bayang ito

Intamun Mammula or Intamun Maggani 3.33 Naiintindihan ang





sa kanilang mga awiting bayan ayon sa nilalaman nito. Ipinapakita nito ang

kabuuang mean na 3.58 na nangangahulugang Naiintindihan ang kabuuan ng

awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na ang mga katutubong Gaddang

na nasa edad 45-pataas (Matanda) ay naiintindihan ang kabuuan ng mga awiting

bayang ito.


pataas (Matanda) hinggil sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pag-awit nito.

kabuuan ng awiting

bayang ito

Don Don Simon 3.82 Naiintindihan ang

kabuuan ng awiting

bayang ito

Acquicattuay 3.53 Naiintindihan ang

kabuuan ng awiting

bayang ito

Na Siggarafuy 3.5 Naiintindihan ang

kabuuan ng awiting

bayang ito

Annie No Ame Marili? 3.47 Naiintindihan ang

kabuuan ng awiting

bayang ito

KABUUAN 3.58

Naiintindihan ang

kabuuan ng mga awiting

bayang ito


N=97


Ope Manque Wayi



Mapia Nu Wara Anac 3.53 Alam awitin ang kabuuan


Newalang Si Lutung 3.57 Alam awitin ang kabuuan





sa kanilang mga awiting bayan ayon sa pag-awit nito. Ipinakikita nito ang

kabuuang mean na 3.57 na nangangahulugang Alam awitin ang kabuuan ng

awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na ang mga katutubong Gaddang

na nasa edad 45-pataas (Matanda) ay alam awitin ang kabuuan ng mga awiting

bayang ito.


Sassarabet 3.53 Alam awitin ang kabuuan


Magawayyan Nad Yo Nacam Cu 3.55 Alam awitin ang kabuuan


Intamun Mammula or Intamun Maggani 3.35 Alam awitin ang kabuuan


Don Don Simon 3.77 Alam awitin ang kabuuan


Acquicattuay 3.50 Alam awitin ang kabuuan


Na Siggarafuy 3.45 Alam awitin ang kabuuan


Annie No Ame Marili? 3.43 Alam awitin ang kabuuan


KABUUAN 3.57 Alam awitin ang kabuuan

ng mga awiting bayang ito



SEKSYON 3

AYON SA KASARIAN

A. LALAKI


mga awiting bayan ayon sa pamagat nito na ang kasarian ay lalaki




N=103


Ope Manque Wayi


pamagat ng awiting bayang

ito



ito


pamagat ng awiting bayan ito







Don Don Simon 2.79 Naiintindihan ang pamagat

ngunit hindi alam ang


ito







KABUUAN 2.36



bayan ito



ayon sa pamagat nito na ang kasarian ay lalaki. Ipinakikita nito ang kabuuang

mean na 2.36 na nangangahulugang naririnig lamang ang pamagat ng mga

awiting bayang ito. Samakatwid, ang Ope Manque Wayi na may mean na 3.94 ay

nangangahulugang naiintindihan at alam ang pamagat ng awiting bayang ito

gayundin ang Don Don Simon na may mean na 2.79 na nangangahulugang

naiintindihan ang pamagat ngunit hindi alam ang pamagat ng awiting bayang ito.

Sa kabuuan, napag-alaman na ang mga katutubong Gaddang na lalaki ay naririnig



mga awiting bayan ayon sa nilalaman nito na ang kasarian ay lalaki


N=103


Ope Manque Wayi


nilalaman ng awiting bayang

ito

Mapia Nu Wara Anac 2.27 Naririnig lamang ang awiting

bayang ito

Newalang Si Lutung 2.18 Naririnig lamang ang awiting

bayang ito

Sassarabet 2.14 Naririnig lamang ang awiting

bayang ito

Magawayyan Nad Yo Nacam Cu 2.13 Naririnig lamang ang awiting

bayang ito

Intamun Mammula or Intamun Maggani 2.04 Naririnig lamang ang awiting

bayang ito



ito

Acquicattuay 2.09 Naririnig lamang ang awiting

bayang ito

Na Siggarafuy 2.05 Naririnig lamang ang awiting

bayang ito

Annie No Ame Marili? 2.05 Naririnig lamang ang awiting

bayang ito





ayon sa nilalaman nito na ang kasarian ay lalaki. Ipinakikita nito ang kabuuang

mean na 2.34 na nangangahulugang naririnig lamang ang mga awiting bayang ito.

Samakatwid, ang Ope Manque Wayi na may mean na 3.71 ay nangangahulugang

naiintindihan ang buong nilalaman ng awiting bayang ito gayundin ang Don Don

Simon na may mean na 2.80 na nangangahulugang naiintindihan ang ilang


katutubong Gaddang na lalaki ay naririnig lamang ang mga awiting bayang ito.


mga awiting bayan ayon sa pag-awit nito na ang kasarian ay lalaki

KABUUAN 2.34 Naririnig lamang ang mga

awiting bayang ito


N=103


Ope Manque Wayi

3.70 Alam awitin ang kabuuan ng

awiting bayang ito


bayang ito ngunit alam ang

himig nito



himig nito

Sassarabet 2.10 Naririnig lamang ang awiting


himig nito

Magawayyan Nad Yo Nacam Cu 2.11 Naririnig lamang ang awiting


himig nito

Intamun Mammula or Intamun Maggani 2.05 Naririnig lamang ang awiting






ayon sa pag-awit nito na ang kasarian ay lalaki. Ipinakikita nito ang kabuuang

mean na 2.33 na nangangahulugang naririnig lamang ang mga awiting bayang ito

ngunit alam ang himig nito. Samakatwid, ang Ope Manque Wayi na may mean na

3.70 ay nangangahulugang alam awitin ang kabuuan ng awiting bayang ito

gayundin ang Don Don Simon na may mean na 2.76 na nangangahulugang alam

awitin ang ilang bahagi ng awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na ang

mga katutubong Gaddang na lalaki ay naririnig lamang ang mga awiting bayang

ito ngunit alam ang himig nito.

B. BABAE


mga awiting bayan ayon sa pamagat nito na ang kasarian ay babae

himig nito

Don Don Simon 2.76 Alam ang ilang bahagi ng

awiting bayang ito

Acquicattuay 2.08 Naririnig lamang ang awiting


himig nito



himig nito



himig nito

KABUUAN 2.33



alam ang himig ng mga ito







ayon sa pamagat nito na ang kasarian ay babae. Ipinakikita nito ang kabuuang

mean na 2.43 na nangangahulugang naririnig lamang ang pamagat ng mga

awiting bayang ito. Samakatwid, ang Ope Manque Wayi na may mean na 3.91 ay

nangangahulugang naiintindihan at alam ang pamagat ng awiting bayang ito

gayundin ang Don Don Simon na may mean na 3.10 na nangangahulugang

N=97

Ope Manque Wayi



ito



ito





Magawayyan Nad Yo Nacam Cu 2.17








ito







KABUUAN 2.43



bayan ito



naiintindihan pamagat ngunit hindi alam ang pamagat ng awiting bayang ito. Sa

kabuuan, napag-alaman na ang mga katutubong Gaddang na babae ay naririnig



mga awiting bayan ayon sa nilalaman nito na ang kasarian ay babae



ayon sa nilalaman nito na ang kasarian ay babae. Ipinakikita nito ang kabuuang


N=97


Ope Manque Wayi



bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito



bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito



mean na 2.42 na nangangahulugang naririnig lamang ang mga awiting bayang ito.

Samakatwid, ang Ope Manque Wayi na may mean na 3.79 ay nangangahulugang

naiintindihan ang buong nilalaman ng awiting bayang ito gayundin ang Don Don

Simon na may mean na 3.09 na nangangahulugang naiintindihan ang ilang


katutubong Gaddang na babae ay naririnig lamang ang mga awiting bayang ito.


mga awiting bayan ayon sa pag-awit nito na ang kasarian ay babae


N=97


Ope Manque Wayi





alam ang himig nito



alam ang himig nito



alam ang himig nito



alam ang himig nito



alam ang himig nito

Don Don Simon 3.08 Alam ang ilang bahagi ng

awiting bayang ito



alam ang himig nito



alam ang himig nito






ayon sa pag-awit nito na ang kasarian ay babae. Ipinakikita nito ang kabuuang

mean na 2.39 na nangangahulugang naririnig lamang ang mga awiting bayang ito

ngunit alam ang mga himig nito. Samakatwid, ang Ope Manque Wayi na may

mean na 3.80 ay nangangahulugang alam awitin ang kabuuan ng awiting bayang

ito gayundin ang Don Don Simon na may mean na 3.08 na nangangahulugang

alam awitin ang ilang bahagi ng awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman

na ang mga katutubong Gaddang na babae ay naririnig lamang ang mga awiting

bayang ito ngunit alam ang mga hmig nito.


alam ang himig nito

KABUUAN 2.39



alam ang mga himig ito



SEKSYON 4

AYON SA PANINIRAHAN SA LUGAR

A. 5-10 TAON



5-10 taon


N=19


Ope Manque Wayi



ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito

KABUUAN 1.33 Hindi pa naririnig o






ayon sa pamagat nito na nanirahan sa Brgy. Roxas ng mahigit 5-10 taon.

Ipinakikita nito ang kabuuang mean na 1.33 na nangangahulugang hindi pa

naririnig o nalalaman ang pamagat ng awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-

alaman na ang mga katutubong Gaddang na nanirahan sa 5-10 taon sa Brgy.

Roxas ay hindi pa naririnig o nalalaman ang pamagat ng awiting bayang ito.



mahigit 5-10 taon



N=19


Ope Manque Wayi



ito

Mapia Nu Wara Anac 1.05 Hindi alam ang nilalaman ng

awiting bayang ito

Newalang Si Lutung 1.05 Hindi alam ang nilalaman ng

awiting bayang ito

Sassarabet 1.05 Hindi alam ang nilalaman ng

awiting bayang ito

Magawayyan Nad Yo Nacam Cu 1.05 Hindi alam ang nilalaman ng

awiting bayang ito

Intamun Mammula or Intamun Maggani 1.05 Hindi alam ang nilalaman ng

awiting bayang ito

Don Don Simon 1.26 Hindi alam ang nilalaman ng

awiting bayang ito

Acquicattuay 1.05 Hindi alam ang nilalaman ng

awiting bayang ito

Na Siggarafuy 1.05 Hindi alam ang nilalaman ng

awiting bayang ito

Annie No Ame Marili? 1.05 Hindi alam ang nilalaman ng





ayon sa nilalaman nito na nanirahan sa Brgy. Roxas ng mahigit 5-10 taon.

Ipinakikita nito ang kabuuang mean na 1.24 na nangangahulugang hindi alam ang

nilalaman ng mga awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na ang mga

katutubong Gaddang na nanirahan sa 5-10 taon sa Brgy. Roxas ay hindi alam ang

nilalaman ng mga awiting bayan.



5-10 taon

awiting bayang ito

KABUUAN 1.24 Hindi alam ang nilalaman ng



N=17


Ope Manque Wayi

2.68 Alam awitin ang ilang bahagi



awiting bayang ito



himig nito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito

Don Don Simon 1.21 Hindi alam awitin ang

awiting bayang ito

Acquicattuay 1.00 Hindi alam awitin ang

awiting bayang ito

Na Siggarafuy 1.05 Hindi alam awitin ang





ayon sa pag-awit nito na nanirahan sa Brgy. Roxas ng mahigit 5-10 taon.

Ipinakikita nito ang kabuuang mean na 1.21 na nangangahulugang hindi alam

awitin ang mga awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na ang mga

katutubong Gaddang na nanirahan sa 5-10 taon sa Brgy. Roxas ay hindi alam

awitin ang mga awiting bayang ito.

B. 11-20 TAON



11-20 taon

awiting bayang ito


awiting bayang ito

KABUUAN 1.21 Hindi alam awitin ang mga

awiting bayang ito


N=22


Ope Manque Wayi

3.18 Naiintindihan ang pamagat



ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito







Ipinakikita nito ang kabuuang mean na 1.45 na nangangahulugang hindi pa

naririnig o nalalaman ang pamagat ng awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-

alaman na ang mga katutubong Gaddang na nanirahan sa 11-20 taon sa Brgy.

Roxas ay hindi pa naririnig o nalalaman ang pamagat ng awiting bayang ito.


awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito

KABUUAN 1.45

Hindi pa naririnig o







mahigit 11-20 taon





nilalaman ng mga awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na ang mga


N=22


Ope Manque Wayi



ito

Mapia Nu Wara Anac 1.41 Hindi alam ang nilalaman ng

awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito

Don Don Simon 1.68 Hindi alam ang nilalaman ng

awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito

KABUUAN 1.41 Hindi alam ang nilalaman ng




katutubong Gaddang na nanirahan sa 11-20 taon sa Brgy. Roxas ay hindi alam

ang nilalaman ng mga awiting bayang ito.



11-20 taon






N=22


Ope Manque Wayi




awiting bayang ito



alam ang himig nito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito

Don Don Simon 1.73 Hindi alam awitin ang

awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito

KABUUAN 1.41 Hindi alam awitin ang mga

awiting bayang ito



mga awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na ang mga katutubong

Gaddang na nanirahan sa 11-20 taon sa Brgy. Roxas ay hindi alam ang mga

awiting bayang ito.

C. 21-30 TAON



21-30 taon


N=46


Ope Manque Wayi



ito



ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito




ito



awiting bayang ito



awiting bayang ito







Ipinakikita nito ang kabuuang mean na 1.85 na nangangahulugang naririnig

lamang ang pamagat ng mga awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na

ang mga katutubong Gaddang na nanirahan sa 21-30 taon sa Brgy. Roxas ay

naririnig lamang ang pamagat ng mga awiting bayang ito.



mahigit 21-30 taon


awiting bayang ito

KABUUAN 1.85



bayang ito


N=46


Ope Manque Wayi



ito


bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito

Don Don Simon 2.50 Naririnig lamang ang awiting

bayang ito








lamang ang mga awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na ang mga

katutubong Gaddang na nanirahan sa 21-30 taon sa Brgy. Roxas ay naririnig

lamang ang mga awiting bayang ito.



21-30 taon

awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


N=46


Ope Manque Wayi


awiting bayang ito


awiting bayang ito



himig nito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito

Don Don Simon 2.54 Alam awitin ang ilang bahagi







lamang ang mga awiting bayang ito ngunit alam ang himig ng mga nito. Sa

kabuuan, napag-alaman na ang mga katutubong Gaddang na nanirahan sa 21-30

taon sa Brgy. Roxas ay naririnig lamang ang mga awiting bayang ito ngunit alam

ang himig ng mga nito.

D. 41-40 TAON



31-40 taon



awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito

KABUUAN 1.78





N=38


Ope Manque Wayi



ito



ito








lamang ang pamagat ng mga awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na


naririnig lamang ang pamagat ng mga awiting bayang ito.


ito



ito



ito



awiting bayang ito



ito



ito



ito



ito

KABUUAN 2.16



bayang ito





mahigit 31-40 taon





lamang ang mga awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na ang mga


N=38


Ope Manque Wayi



bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito



Don Don Simon 3.34 Naiintindihan ang buong


bayang ito


awiting bayang ito






awiting bayang ito



katutubong Gaddang na nanirahan sa 31-40 taon sa Brgy. Roxas ay naririnig

lamang ang mga awiting bayang ito.



31-40 taon




N=38


Ope Manque Wayi





alam ang himig nito



alam ang himig nito



alam ang himig nito



alam ang himig nito


awiting bayang ito

Don Don Simon 3.34 Alam awitin ang kabuuan



awiting bayang ito


awiting bayang ito


awiting bayang ito

KABUUAN 2.14








lamang ang mga awiting bayang ito ngunit alam ang himig ng mga ito. Sa

kabuuan, napag-alaman na ang mga katutubong Gaddang na nanirahan sa 31-40

taon sa Brgy. Roxas ay naririnig lamang ang mga awiting bayang ito ngunit alam

ang himig ng mga ito.

E. 41 PATAAS NA TAON



41-pataas


N=75


Ope Manque Wayi

4 Naiintindihan at alam ang


ito

Mapia Nu Wara Anac 3.39 Naiintindihan at alam ang


ito

Newalang Si Lutung 3.36 Naiintindihan at alam ang


ito

Sassarabet 3.31 Naiintindihan at alam ang


ito

Magawayyan Nad Yo Nacam Cu 3.32 Naiintindihan at alam ang


ito

Intamun Mammula or Intamun Maggani 3.13 Naiintindihan ang pamagat



ito



ito

Acquicattuay 3.32 Naiintindihan at alam ang





ayon sa pamagat nito na nanirahan sa Brgy. Roxas ng mahigit 41-pataas na taon.

Ipinakikita nito ang kabuuang mean na 3.41 na nangangahulugang naiintindihan

at alam ang pamagat ng mga awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na


naiintindihan at alam ang pamagat ng mga awiting bayang ito.



mahigit 41-pataas


ito

Na Siggarafuy 3.28 Naiintindihan at alam ang


ito

Annie No Ame Marili? 3.27 Naiintindihan at alam ang


ito

KABUUAN 3.41

Naiintindihan at alam ang


bayang ito


N=75


Ope Manque Wayi



ito

Mapia Nu Wara Anac 3.39 Naiintindihan ang buong


ito

Newalang Si Lutung 3.37 Naiintindihan ang buong


ito

Sassarabet 3.36 Naiintindihan ang buong





ayon sa nilalaman nito na nanirahan sa Brgy. Roxas ng mahigit 41-pataas na taon.

Ipinakikita nito ang kabuuang mean na 3.42 na nangangahulugang naiintindihan

ang buong nilalaman ng mga awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na

ang mga katutubong Gaddang na nanirahan sa 41-pataas na taon sa Brgy. Roxas

ay naiintindihan ang buong nilalaman ng mga awiting bayang ito.



41-pataas


ito

Magawayyan Nad Yo Nacam Cu 3.33 Naiintindihan ang buong


ito

Intamun Mammula or Intamun Maggani 3.13 Naiintindihan ang ilang


ito

Don Don Simon 3.73 Naiintindihan ang buong


ito

Acquicattuay 3.33 Naiintindihan ang buong


ito

Na Siggarafuy 3.29 Naiintindihan ang buong


ito

Annie No Ame Marili? 3.28 Naiintindihan ang buong


ito

KABUUAN 3.42

Naiintindihan ang buong

nilalaman ng mga awiting

bayang ito






ayon sa pag-awit nito na nanirahan sa Brgy. Roxas ng mahigit 41-pataas na taon.

Ipinakikita nito ang kabuuang mean na 3.40 na nangangahulugang alam awitin

ang kabuuan ng mga awiting bayang ito. Sa kabuuan, napag-alaman na ang mga

katutubong Gaddang na nanirahan sa 41-pataas na taon sa Brgy. Roxas ay alam

awitin ang kabuuan ng mga awiting bayang ito.

N=75


Ope Manque Wayi


awiting bayang ito

Mapia Nu Wara Anac 3.39 Alam awitin ang kabuuan ng

awiting bayang ito

Newalang Si Lutung 3.37 Alam awitin ang kabuuan ng

awiting bayang ito

Sassarabet 3.33 Alam awitin ang kabuuan ng

awiting bayang ito

Magawayyan Nad Yo Nacam Cu 3.32 Alam awitin ang kabuuan ng

awiting bayang ito

Intamun Mammula or Intamun Maggani 3.15 Alam awitin ang ilang bahagi


Don Don Simon 3.69 Alam awitin ang kabuuan ng

awiting bayang ito

Acquicattuay 3.29 Alam awitin ang kabuuan ng

awiting bayang ito



himig nito



himig nito

KABUUAN 3.40 Alam awitin ang kabuuan ng




Sa kabuuan ng pag- aaral, napag- alaman na ang edad, kasarian at taon ng

paninirahan sa lugar ay may kinalaman sa pagtukoy sa antas ng kaalaman ng mga

katutubong Gaddang ng Brgy. Roxas, Solano, Nueva Vizcaya.



KABANATA V

LAGOM, KONGKLUSYON AT REKOMENDASYON

Sa kabanatang ito, tatalakayin ang naging resulta ng pag-aaral, ang

kongklusyon sa mga layunin at rekomendasyon ng pag-aaral.

LAGOM

Ang naging kabuuang lagom sa unang layunin ng pag-aaral na ito na

matukoy ang antas ng kaalaman ng mga katutubong Gaddang ng Brgy. Roxas,

Solano, Nueva Vizcaya hinggil sa mga inilahad na mga awiting bayan batay sa a)

pamagat ng awiting bayan, b) nilalaman ng awiting bayan at c) pag-awit sa

awiting bayan ay makikita sa Table 5.1 at 5.2.


mga awiting bayan ayon sa kabuuang mean ng bawat awiting bayan mula sa 200

respondents

Awiting Bayan Pamagat

(Total Mean)

Nilalaman

(Total Mean)

Pag-awit

(Total Mean)

Ope Manque Wayi 3.93 3.75 3.75

Mapia Nu Wara Anac 2.31 2.33 2.30

Newalang Si Lutung 2.25 2.26 2.23

Sassarabet 2.16 2.17 2.14

Magawayyan Nad Yo Nacam

Cu

2.14 2.15 2.12

Intamun Mammula or Intamun

Maggani

2.07 2.05 2.03

Don Don Simon 2.95 2.94 2.92

Acquicattuay 2.10 2.11 2.08

Na Siggarafuy 2.04 2.05 2.02

Annie No Ame Marili? 2.03 2.03 2.02


mga awiting bayan ayon sa statistical description ng bawat awiting bayan mula sa

200 respondents

Awiting Bayan Pamagat

(Statistical

Description)

Nilalaman

(Statistical

Description)

Pag-awit

(Statistical

Description)



Ope Manque Wayi

Naiintindihan

at alam ang

pamagat ng

awiting

bayang ito

Naiintindihan

ang buong

nilalaman ng

awiting

bayang ito

Alam awitin

ang kabuuan

ng awiting

bayang ito

Mapia Nu Wara Anac

Naririnig

lamang ang

pamagat ng

awiting

bayang ito

Naririnig

lamang ang

awiting

bayang ito

Naririnig

lamang ang

awiting

bayang ito

ngunit alam

ang himig nito

Newalang Si Lutung Naririnig

lamang ang

pamagat ng

awiting

bayang ito

Naririnig

lamang ang

awiting

bayang ito

Alam awitin

ang kabuuan

ng awiting

bayang ito

Sassarabet Naririnig

lamang ang

pamagat ng

awiting

bayang ito

Naririnig

lamang ang

awiting

bayang ito

Alam awitin

ang kabuuan

ng awiting

bayang ito

Magawayyan Nad Yo Nacam

Cu

Naririnig

lamang ang

pamagat ng

awiting

bayang ito

Naririnig

lamang ang

awiting

bayang ito

Alam awitin

ang kabuuan

ng awiting

bayang ito

Intamun Mammula or Intamun

Maggani

Naririnig

lamang ang

pamagat ng

awiting

bayang ito

Naririnig

lamang ang

awiting

bayang ito

Alam awitin

ang kabuuan

ng awiting

bayang ito

Don Don Simon Hindi alam

ang pamagat

ng awiting

bayang ito

Naiintindihan

ang ilang

nilalaman ng

awiting

bayang ito

Alam awitin

ang ilang

bahagi ng

awiting

bayang ito

Acquicattuay Naririnig

lamang ang

pamagat ng

awiting

bayang ito

Naririnig

lamang ang

awiting

bayang ito

Alam awitin

ang kabuuan

ng awiting

bayang ito

Na Siggarafuy Naririnig

lamang ang

Naririnig

lamang ang

Alam awitin

ang kabuuan



pamagat ng

awiting

bayang ito

awiting

bayang ito

ng awiting

bayang ito

Annie No Ame Marili? Naririnig

lamang ang

pamagat ng

awiting

bayang ito

Naririnig

lamang ang

awiting

bayang ito

Alam awitin

ang kabuuan

ng awiting

bayang ito

Gayundin, makikita sa Table 5.3 at 5.4 ang naging kabuuang lagom sa

ikalawang layunin ng pag-aaral na matukoy kung may kinalaman ang mga piling

variable sa pagtukoy ng antas ng kaalaman ng mga katutubong Gaddang ng Brgy.

Roxas, Solano, Nueva Vizcaya sa kanilang mga awiting bayan batay sa 1. Edad:

a. bata (child) na may edad 5-12, b. kabataan (young) na may edad 13-21, c. may

katandaan (young adult) na may edad 22-45, at matanda (adult) na may edad 46-

pataas; 2. Kasarian: a. babae, at b. lalaki; at 3. Taon ng paninirahan sa lugar: a. 5-

10 taon, b. 11-20 taon, c. 21-30 taon, d. 31-40 taon taon, at e. 41 taon pataas.


mga awiting bayan ayon sa kabuuang mean ng tatlong variables mula sa 200

respondents

VARIABLES Pamagat

(Total Mean)

Nilalaman

(Total Mean)

Pag-awit

(Total Mean)

EDAD

6-12 (Bata) 1.32 1.26 1.23

13-21 (Kabataan) 1.53 1.46 1.48

22-45 (May Katandaan) 2.11 2.11 2.06

46-pataas (Matanda) 3.57 3.58 3.57

KASARIAN

lalaki 2.36 2.34 2.33

babae 2.43 2.42 2.39

BILANG NG PANINIRAHAN SA LUGAR

5-10 taon 1.33 1.24 1.21

11-20 taon 1.45 1.41 1.41

21-30 taon 1.85 1.84 1.78

31-40 taon 2.16 2.16 2.14



41-pataas 3.41 3.42 3.40


mga awiting bayan ayon sa statistical descrption ng tatlong variables mula sa 200

respondents

VARIABLES Pamagat

(Statistical

Description)

Nilalaman

(Statistical

Description)

Pag-awit

(Statistical

Description)

EDAD

6-12 (Bata) Hindi pa

naririnig o

nalalaman ang

pamagat ng

mga awiting

bayang ito

Hindi alam

ang nilalaman

ng mga

awiting

bayang ito

Hindi alam

awitin ang

mga awiting

bayang ito

13-21 (Kabataan) Hindi pa

naririnig o

nalalaman ang

pamagat ng

mga awiting

bayang ito

Hindi alam

ang nilalaman

ng mga

awiting

bayang ito

Hindi alam

awitin ang

mga awiting

bayang ito

22-45 (May Katandaan) Naririnig

lamang ang

pamagat ng

mga awiting

bayang ito

Naririnig

lamang ang

mga awiting

bayang ito

Naririnig

lamang ang

awiting bayang

ito ngunit alam

ang himig ng

mga ito

46-pataas (Matanda) Naiintindihan

at alam ang

pamagat ng

mga awiting

bayang ito

Naiintindihan

ang buong

nilalaman ng

awiting

bayang ito

Alam awitin

ang kabuuan

ng awiting

bayang ito

KASARIAN

lalaki Naririnig

lamang ang

pamagat ng

mga awiting

bayang ito

Naririnig

lamang ang

pamagat ng

mga awiting

bayang ito

Naririnig

lamang ang

awiting bayang

ito ngunit alam

ang himig ng

mga ito

babae Naririnig

lamang ang

pamagat ng

mga awiting

Naririnig

lamang ang

pamagat ng

mga awiting

Naririnig

lamang ang

awiting bayang

ito ngunit alam



KONGKLUSYON

1. Ipinapakita nito na tanging ang awiting bayang Ope Manque Wayi ang

naiintindihan ang pamagat, alam ang nilalaman, at alam awiting nang

buong-buo. Sa isinagawang pagsasarbey, karaniwang binibikas ang

awiting bayang Gaddang. Patunay nito, ilan sa mga komento sa pag-aaral

bayang ito bayang ito ang himig ng

mga ito

BILANG NG PANINIRAHAN SA LUGAR

5-10 taon Hindi pa

naririnig o

nalalaman ang

pamagat ng

mga awiting

bayang ito

Hindi alam

ang nilalaman

ng mga

awiting

bayang ito

Hindi alam

awitin ang

mga awiting

bayang ito

11-20 taon Hindi pa

naririnig o

nalalaman ang

pamagat ng

mga awiting

bayang ito

Hindi alam

ang nilalaman

ng mga

awiting

bayang ito

Hindi alam

awitin ang

mga awiting

bayang ito

21-30 taon Naririnig

lamang ang

pamagat ng

mga awiting

bayang ito

Naririnig

lamang ang

pamagat ng

mga awiting

bayang ito

Naririnig

lamang ang

awiting bayang

ito ngunit alam

ang himig ng

mga ito

31-40 taon Naririnig

lamang ang

pamagat ng

mga awiting

bayang ito

Naririnig

lamang ang

pamagat ng

mga awiting

bayang ito

Naririnig

lamang ang

awiting bayang

ito ngunit alam

ang himig ng

mga ito

41-pataas Naiintindihan

at alam ang

pamagat ng

mga awiting

bayang ito

Naiintindihan

ang buong

nilalaman ng

awiting

bayang ito

Alam awitin

ang kabuuan

ng awiting

bayang ito



na ito ay ang mga sumusunod: “Kaggam ku ammin se makasta yo tono na

anna akkansion da. Malaw lamang si nakam no “Ope Manque Wayi” se

cansion na maanawan” (Maganda ang tono ng mga awiting bayan subalit

ang “Ope Manque Wayi” ay awit ng isang taong iniwan ng sinisinta o

mahal sa buhay), “Macasta a dinggagkan yo kanta na Gaddang”

(Magandang pakinggan ang mga awiting Gaddang), “Maaggaman nak si

casion na Gaddang se macasta” (Alam ko ang awiting bayang Gaddang

at napakaganda nito), “Ikanak y Larry tatapay a Gaddang, aminan a sapit

na Gaddang, ammuk amminan sapitan” (Ako si Larry, isang Gaddang,

alam ko ang mga awiting bayan na aking nasilayan…) at marami pang

iba.

2. Ipinakikita rin nito na ang 9 na natitirang awiting bayan na pinakapopular

noong taong 1985 ay naririnig na lamang sa kasalukuyang taon.

Karaniwan na lamang itong naririnig kung may natatanging okasyon o

pagtitipon ang mga katutubong Gaddang tulad ng pista, lamayan at iba pa.

3. Batay naman sa Table 5.3 at 5.4. naipakita kung may kinalaman ang

tatlong variables sa pagtukoy sa antas ng kaalaman ng mga katutubong

Gaddang hinggil sa kanilang mga awiting bayan. Sa unang variable na

kung saan nakapaloob ang edad, napag-alaman na ang mga matatandang

Gaddang na nasa edad 45 pataas ang nakaaalam at nakaiintindi sa mga

awiting bayang Gaddang. Ang mga Gaddang na nasa edad 22-45 ay



naririnig lamang ang mga awiting bayang ito at ang mga nasa edad 6-21

ay hindi pa naririnig o nalalaman ang mga awiting bayang ito. Sa

madaling salita, mas matanda, mas mataas ang antas ng kaalaman hinggil

sa kanilang awiting bayan. Mas bata, mas kakaunti ang nalalaman hinggil

sa kanilang awiting bayan bunsod na rin sa mga kabataan na

naiimpluwensyahan ng mga makabagong teknolohiya lalo na sa

pagtangkilik sa mga makabago at banyagang awitin. Patunay nito,

binanggit ng ilan sa mga respondents na nasa taong 5-12 na mas

nahuhumaling sila sa mga makabagong mga awitin o mga awitin “sunod

sa uso” lalo na ang mga awiting banyaga sa kasalukuyang panahon. Kung

tatanungin ang mga nasa edad na ito kung anu- ano ang mga halimbawa

ng awiting bayan nila, tinutukoy nila ang awiting “Oppa Gangnam Style”

(isa sa mga usong awit mula sa Korea) na hindi naman kabilang sa mga

awiting bayang ng mga katutubong Gaddang.

4. Sa ikalawang variable na kung saan nakapaloob ang kasarian, napag-

alaman na walang kinalaman ang pagiging lalaki at pagiging babae sa

pagtukoy sa antas ng kaalaman ng mga katutubong Gaddang hinggil sa

kanilang mga awiting bayang Gaddang

5. Sa ikatlong variable naman na kung saan nakapaloob ang bilang ng taong

paninirahan sa lugar (Brgy. Roxas), napag-alaman na ang 5-20 taong

paninirahan sa lugar ay nagpapakita na hindi alam at naririnig ang mga



awiting bayang Gaddang. Isa sa mga dahilan nito ang impluwensya ng

mga makabagong teknolohiya na may kinalaman sa makabagong

panahon ng musika. Ang 21-40 taong paninirahan sa lugar ay nagpapakita

na naririnig lamang at alam ang himig ng mga awiting bayang Gaddang.

At ang 41 pataas na paninirahan sa lugar ay nagpapakita na alam na alam

ang kanilang mga awiting bayang Gaddang. Sa madaling salita, mas

mahabang paninirahan sa lugar, mas mataas ang antas ng kaalaman

hinggil sa mga awiting bayang Gaddang. Mas maikling paninirahan sa

lugar, mas mababa ang nalalaman hinggil sa awiting bayang Gaddang.

REKOMENDASYON

1. Ang Local Government Unit ng Solano, Nueva Vizcaya ay dapat

magkaroon ng isang programang nagpapanatili sa panitikang Gaddang

lalo na sa mga awiting bayan nito na nagsisilbing inspirasyon sa mga

naninirahan sa bayan ng Solano upang mapasalamatan ang mga Gaddang

na unang nanirahan sa bayan ng Solano at pinag-ugatan ng lahat.

2. Maturuan ang mga batang Gaddang sa mura pa lamang na edad hinggil sa

kanilang panitikan lalo na sa kanilang mga awiting bayan na nagpapakita

sa kanilang sariling identidad bilang isang pangkat na tumutulong sa

pagpapanatili ng ating panitikang Filipino.

3. Maturuan ang mga batang Gaddang gamit ang kanilang wika batay sa

Mother Tongue- Based- Multiligual Education (MTB- MLE) na



kasalukuyang isinasagawa ng Departmento ng Edukasyon upang

magsilbing instrumento sa pagpapalawak ng karunungan na magdadala sa

kinabukasan ng bawat katutubong Gaddang.

4. Magamit ang ilang mga awiting bayang Gaddang sa mga pang-

institusyong aklat na tumatalakay sa panitikan bilang instrumento upang

malaman ng mga hindi kabilang sa lahing Gaddang na may mayamang

panitikan ang mga Gaddang.

5. Ang mga susunod na mananaliksik ay gagawa ng isang pag-aaral sa mga

salik na magpapataas sa antas ng kaalaman ng mga katutubong Gaddang

hinggil sa kanilang mga awiting bayan.



TALAAKLATAN

Arrogante, J. A., Ayuyao, N. G., & Lacanlale V. M. (2004). Panitikang Filipino

Antolohiya Binagong Edisyon. Mandaluyong City, National Book Store.

Arrogante, J. A., Dizon, E. M., Maglaqui, E. T., & Fregil, E. C. (2010).

Panitikang Filipino Pampanahong Elektroniko Binagong Edisyon.

Mandaluyong City. National Book Store.

Buensuceso, T. S., Burgos, Z. C., Espiritu, J. D., & Fortunato, T. F. (1997.

Panitikang Filipino. Manila. University of Santo Tomas Publishing

House.

Benn K. L. & Khensay, F. (1997). Traditional Songs of the Bontoc. Journal of

Northern Luzon, 23-25, 1-2.

Carpio, R. (2003). Literature is Life. Manila, University of Santo Tomas

Publishing House.

Galot, G. L. (1988). Ang Panitikang Bayan ng mga Yogad: Isang Pagsusuri.

Bayombong, Nueva Vizcaya: Saint Mary’s College.

Lorenzana, L. M. (2005). Isang Pagsasalin sa Filipino ng mga Kwento at

Kantahing Bayan ng mga Tuwali at ang Panunuring Sosyo- Kultural

nito. Bayombong, Nueva Vizcaya: Saint Mary’s University.

Manlapaz, E. Z. (1982). Kapampangan Literature: A Historical Survey and

Anthology. SLU Research Journal, 13, 273.



Mendoza, L. A., Gauuan, R. C., & Acerit, M. D. (2010). Panitikan ng Pilipinas

(Teksto at Sanayan). Bayombong, Nueva Vizcaya. Saint Mary’s

University Publishing House.

Panganiban, L. R. (1983). Isang Talahulugang Pilipino- Gaddang, Gaddang-

Filipino para sa Sining ng Kominikasyon sa Paaralang Tersiyaryo.

Manila: Philippine Normal College.

Romulo, M. G. (1979). Ang Kaalamang- Bayan ng Nagkarlan, Laguna- Salamin

ng mga Taong- Bayan. Journal of Graduate Research, 9, 96.

Rubin, L. T., Casanova, A. P., Gonzales, L. F., Marin, L. C., 7 Semorlan, T. P.

(2005). Panitikan sa Pilipinas. Quezon City. Rex Printing Company Inc.

Salazar, L. A., Atienza, O. L., Ramos, M. S., & Nazal, A. R. (2005). Panitikang

Filipino. Quezon City.Katha Publishing Co., Inc.

Sauco C. P., Papa, N. P., & Geroimo, J. R. (2004). Panitikan ng Pilipinas

Panrelihiyon. Makati City. Katha Publishing Co., Inc.

Sauco, C. (1997). Panitikan ng Filipino (Pandalubhasaan). Quezon City. Katha

Publishing Co., Inc.

Saquing, C. L., (2005). Recording of Six Gaddang Folksongs: With Musical

Notations. Literature, Lyrics and Translation in English. Saint Mary’s

University Research Journal, 10, 138- 155.

Vinluan, R. C. (1970). A Study of Ga’dang Literature. Journal of Northern

Luzon,1-2, 151- 153.



Vinluan, R. C. (1967). Gaddang folk songs and their educational possibilities.

Manila: Far Eastern University.

Vinluan, R. C. (1985). A Study of Ga’dang Literature with Emphasis on the

Epic- Lumalindaw. Manila: Far Eastern University.

Yu, M. W. (2012, March 27). Education department to use mother tongue-based

language in school. Sun Star Cagayan de Oro.



APENDIKS A

PROFILE NG MGA RESPONDENTS

Katutubong Gaddang ng Brgy. Roxas, Solano, Nueva Vizcaya

PANGALAN EDAD KASARIAN

BILANG NG

TAONG

PANINIRAHAN

SA LUGAR

MAGULANG

1. Leila Lannu

Magtira 57 Babae 57

Maria Palihan

Ponciano Lannu

2. Larry Lingayu 41 Lalake 41 Dominga Lingayu

Felix Lingayu

3. Vivian Ignacio

Manuel 47 Babae 47

Alejandra Aliac

Ignacio

Romeo O. Ignacio

4. Conchita Agaton 78 Babae 78 Juana Agaton

Jose Agaton

5. Ruth A. Salinas 47 Babae 47

Agripina Gauuan

Aggasid

Pio Mina Aggasid

6. Wilfredo L.

Labog 36 Lalake 36

Carmen A. Labog

Julian B. Labog

7. Sonny A. Guzman 22 Lalake 22 Juanita A. Guzman

Rodolfo Y. Guzman

8. Mercy Mortera 29 Babae 29 Alejandra Cabiso

Mario Mortera Sr.

9. Michael R. Hu 29 Lalake 29 Antonia Relosa Hu

Ramon Labog Hu

10. Lorenzo Alvarez 67 Lalake 67

Esperanza

Macapagal

Fabian Alvarez

11. Jefferson

Canseran 24 Lalake 24

Susan Aquino

Danny Canseran

12. Victoria Lannu

Agsaoay 52 Babae 52

Roselia Lannu

Agsaoay Noberta

Agsaoay

13. Juan R. Bangad 22 Lalake 22 Flordeliza R. Bangad

Juan Bangad

14. Janice Lannu

Agsaoay 30 Babae 30

Roselia A. Agsaoay

Norberto P. Agsaoay

15. Flordeliza

Bangad 52 Babae 52

Feliza Bangad

Dominador Bangad

16. Josen G.

Taberna 42 Lalake 42

Dominga B. de

Guzman Rodolfo de

Guzman

17. Dominga B. de 68 Babae 68 Margarita Lannu



Guzman Jose Bangad Lannu

18. Ligaya Ringor 43 Babae 43 Feliza Ringor at

Dominador Ringor

19. Melchor Lannu

Agsaoay 41 Lalake 41

Roselia Lannu

Agsaoay

Norberto Agsaoay

20. Valeria Bangad

52 Babae 35 deceased

21. Gaspar Lannu


Roselia Lannu

Agsaoay Norberto

Agsaoay

22. Feliza Bungan


23. Elena Labog

Liban

57 Babae 57 Luis Labog

24. Baltazar Lannu


Roselia Lannu

Agsaoay Norberto P.

Agsaoay

25. John Rey Hu 31 Lalake 31 Sonia Hu

Ramon Hu

26. Darlina Babaran

44 Babae 44 Editha Babaran

27. Adelfa Dumelod


28. Jomer Bangad 28 Lalake 28 Flordeliza Bangad

Juan Bangad

29. Michael Hu 28 Lalake 28 Sonia Hu

Ramon Hu

30. Alberto Hu 26 Lalake 26 Sonia Hu

Ramon Hu

31. Roel Joaquin 32 Lalake 32 Estrella Joaquin

Rogelio Joaquin

32. Citadel A.

Joaquin 30 Lalake 30

Estrella Joaquin

Rogelio Joaquin

33. Rodel A.

Joaquin 28 Lalake 28

Estrella Joaquin

Rogelio Joaquin

34. Estrella Hu 52 Babae 52 Erlinda Castro

Godofredo Castro

35. Salvador Hu 57 Lalake 57 Rosa Labog

Rufino Hu

36. Rosalie Labog 32 Babae 32 Estrella Hu

Salvador Hu

37. Rowena Labog 25 Babae 25 Estrella Hu

Salvador Hu

38. David Labog 30 Lalake 30 Estrella Hu

Salvador Hu



39. Juancho Hu 52 Lalake 52 Rosa Labog

Rufino Hu

40. Rosemarie Hu 45 Babae 45 Rosa Labog

Marantal George Hu

41. Junlyn Hu 26 Babae 26 Rosemarie Marantal

Hu George Hu

42. Jonathan Hu 24 Lalake 24 Rosemarie Marantal

Hu George Hu

43. Genesis Hu 9 Lalake 9 Rosemarie Marantal

Hu Juancho Hu

44. Roi Vinson

Manuel 12 Lalake 12

Sonia Relosa

Willy Manuel

45. Wilson Manuel

Jr. 15 Lalake 15

Sonia Relosa

Willy Manuel

46. Edilberto Hu 25 Lalake 25 Sonia Hu

Ramon Hu

47. Carl Louise A.

Salinas 16 Lalake 16

Ruth A. Salinas

Hilario Salinas

48. Jessie Agaton 39 Lalake 39 Conchita Agaton

Juanito Agaton

49. John Clifford A.

Salinas 18 Lalake 18

Ruth A. Salinas

Hilario Salinas

50. Teresita L. Lejao 59 Babae 59 Ysa Baysa

Lorenzo Lannue

51. Adriano L.

Biting 52 Lalake 52

Isabel Lumicao

Biting Armado

Biting

52. Jenyrose Labog 12 Babae 12 Rosalie Labog

Wilfredo Labog

53. Rosalie Labog 32 Babae 32 Estrella Hu

Salvador Hu

54. Karen Joy Hu 26 Babae 26 Esmeralda Hu

Benjamin Hu

55. Jefferson C.

Tallattu 28 Babae 28

Cristy C. Tallattu

Sixto Tallattu

56. Felyrose B.

Tamani 33 Babae 33

Perlita Bausel

Virgilio Bausel

57. Daryl John B.

Tamani 12 Lalake 12

Felyrose Tamani

Romualdo Tamani

58. Rosalie T. David 38 Babae 38

Lolita L. Tamani

George A. Tamani

Sr.

59. Brix F. David 9 Lalake 9 Rosalie L. Tamani

Cesar A. David

60. Erica Joyce G.

Garcia 20 Babae 20

Editha G. Garcia

Eric V. Garcia

61. Julie Ann Hu 32 Babae 32 Esmeralda Hu



Benjamin Hu

62. Esmeralda P. Hu 60 Babae 60 Sosima Pasion

Wilfredo Pasion

63. Benjamin Hu 65 Lalake 65 Rosa Labog

Rufino Hu

64. Aida Labog 34 Babae 34 Zenaida Laboag

Geronimo Labog

65. Corazon Labog 26 Babae 26 Zenaida Laboag

Geronimo Labog

66. Fatty Mae Labog 36 Babae 36 Zenaida Laboag

Geronimo Labog

67. Matia Pasion 48 Babae 48

Tomasa Labog

Pasion Vicente

Pasion

68. John Lerry Hu 6 Lalake 6 Arleen V. Hu

Johnny Hu

69. Princess Hu 9 Babae 9 Aileen V. Hu

Johnny Hu

70. Eden C. Tallattu 25 Babae 25 Cristy C. Tallattu

Sixto C. Tallattu

71. Jennifer Hu 32 Babae 32 Esmeralda Hu

Benjamin Hu

72. Mary Rose

Labog 6 Babae 6

Rosalie Labog

Wilfredo Labog

73. Axel Rose

Labog 9 Babae 9

Rosalie Labog

Wilfredo Labog

74. Harry James

Labog 6 Lalake 6

Rosalie Labog

Wilfredo Labog

75. Francisca

Tamani 69 Babae 69

Isabel Flotildes

Quimko Tamani

76. Mario

Panganiban

Laugo

51 Lalake 51 Leonida Panganiban

Ceferino Laugo

77. Rosie Beting 50 Babae 50 Maria Beting

Aurelio Beting

78. Roderick Laugo 24 Lalake 24 Rosie Beting

Mario Laugo

79. Richard Laugo 19 Lalake 19 Rosie Beting

Mario Laugo

80. Vegilio Tamani 60 Lalake 60 Maria Tamani

William Tamani

81. Benjamin

Tamani 58 Lalake 58

Maria Tamani

William Tamani

82. Romeo Tamani 60 Lalake 60 Maria Tamani

William Tamani

83. Perlita Matterig

Tamani 59 Babae 59

Gricencia Matterig

Juan Beting



84. Lilian Sambrano 45 Babae 45 Corason Diaz

Pedro Bautista

85. Claudio

Sambrano 50 Lalake 50

Corason Diaz

Pedro Bautista

86. July Ann

Sambrano 24 Babae 24

Lilian Sambrano

Cludio Sambrano

87. Joy Sambrano 22 Babae 22 Lilian Sambrano

Cludio Sambrano

88. Lolita Tamani 50 Babae 50 Maria Tamani

William Tamani

89. Christian Lester

A. Salinas 19 Lalake 19

Ruth Salinas

Hilario Salinas

90. Mae Ann T.

David 12 Babae 12

Rosalie L. Tamani

Cesar A. David

91. Christine Joy T.

David 11 Babae 11

Rosalie L. Tamani

Cesar A. David

92. Lorraine B.

Tamani 13 Babae 13

Fely Rose Tamani

Romualdo Tamani

93. Gregorio Labog 72 Lalake 72

Tomasa Palian

Labog Francisco

Labog

94. Felimon P.

Labog 79 Lalake 79

Tomasa Labog

Francisco Labog

95. Palmerin P.

Labog 76 Babae 76

Tomasa Labog

Francisco Labog

96. Lowell Anthony

Lannu 30 Lalake 30

Imelda Lannu

Lorenzo Lannu

97. Lanny Maye M.

Lannu 34 Babae 34

Imelda Lannu

Lorenzo Lannu

98. Lorenzo Labog

Lannu 60 Lalake 60

Maria Caddawan

Potenciano Lannu

99. Loryn Aimee M.

Lannu 29 Babae 29

Imelda Lannu

Lorenzo Lannu

100. Marian Karin

C.

Lannu

19 Babae 19

Remedios C. Lannu

Potenciano L. Lannu

Jr.

101. Marlon Mortera 27 Lalake 27 Alejandra Cabiso

Mario Mortera Sr.

102. Mary Ann

Mortera 24 Babae 24

Alejandra Cabiso

Mario Mortera Sr.

103. Marites

Mortera 21 Babae 21

Alejandra Cabiso

Mario Mortera Sr.

104. Mario Mortera

Jr. 19 Lalake 19

Alejandra Cabiso

Mario Mortera Sr.

105. Maricel

Mortera 15 Babae 15

Alejandra Cabiso

Mario Mortera Sr.

106. Jorem Pasion 35 Lalake 35 Remedios Pasion



Jose Pasion

107. Larry Pasion 32 Lalake 32 Remedios Pasion

Jose Pasion

108. Rejoice Pasion 29 Babae 29 Remedios Pasion

Jose Pasion

109. Marceline

Pasion 26 Babae 26

Precila Pasion

William Pasion

110. Aelene Pasion 24 Babae 24 Precila Pasion

William Pasion

111. David Hu 29 Lalake 29 Ester Hu

Salvador Hu

112. Siony Hu 26 Babae 26 Ester Hu

Salvador Hu

113. Aiza Hu 7 Babae 7 Siony Hu

David Hu

114. Cenon Labog 60 Lalake 60 Rosa Labog

Rufino Labog

115. Joel Caddawan

Dapiawen 30 Lalake 30

Alejandra C.

Dapiawen Mateo C.

Dapiawen

116. Noel Caddawan

Dapiawen 26 Lalake 26

Alejandra C.

Dapiawen Mateo C.

Dapiawen

117. John Robert

Magalued 19 Lalake 19

Teresita Magalued

Francisco Magalued

Jr.

118. Ariel

Caddawan

Dapiawen

28 Lalake 28

Alejandra C.

Dapiawen Mateo C.

Dapiawen

119. Franchele

Dapiawen 24 Babae 24

Alejandra C.

Dapiawen Mateo C.

Dapiawen

120. Kristel Joy

Dapiawen 12 Babae 12

Alejandra C.

Dapiawen Mateo C.

Dapiawen

121. Darel

Caddawan

Dapiawen

8 Lalake 8

Alejandra C.

Dapiawen Mateo C.

Dapiawen

122. Maricel Liban 23 Babae 23 Fely Liban

Joseph Liban

123. Anthony Liban 22 Lalake 22 Fely Liban

Joseph Liban

124. Jenifer Aggasid 43 Babae 43

Norma Liban

Aggasid Genaro E.

Aggasid

125. Scarlet Aggasid

Pineda 41 Babae 41

Norma Liban

Genaro E. Aggasid



126. Jojie Loraine

Garcia 39 Babae 39

Norma Liban

Genaro E. Aggasid

127. Ferdinand

Aggasid 37 Lalake 37

Norma Liban

Genaro E. Aggasid

128. Generose

Aggasid 33 Babae 33

Norma Liban

Genaro E. Aggasid

129. Loraine Mae

Garcia 8 Babae 8

Jojie Aggasid

Melandro Garcia

130. Andrea Garcia 7 Babae 78 Jojie Aggasid

Melandro Garcia

131. Domingo

Tamani 78 Lalake 78

Avelina Bulosan

Geronimo Tamani

132. Joseph Tamani 70 Lalake 70 Avelina Bulosan

Geronimo Tamani

133. Rodolfo

Tamani 78 Lalake 78

Avelina Bulosan

Geronimo Tamani

134. Pacita Tamani 8 Lalake 8 Avelina Bulosan

Geronimo Tamani

135. Juana Tamani 82 Babae 82 Avelina Bulosan

Geronimo Tamani

136. Martha C.

Tamani 68 Babae 68

Avelina Bulosan

Geronimo Tamani

137. Marina Tamani 85 Babae 85 Avelina Bulosan

Geronimo Tamani

138. Bienvenido

Tamani 71 Lalake 71

Rosalina Arce

Domingo Tamani

139. George Tamani

Sr. 68 Lalake 68

Rosalina Arce

Domingo Tamani

140. Nicolas Tamani 67 Lalake 67 Rosalina Arce

Domingo Tamani

141. Eusebio

Tamani 65 Lalake 65

Rosalina Arce

Domingo Tamani

142. Milio Tamani 75 Lalake 75 Rosalina Arce

Domingo Tamani

143. Bernadete S.

Tamani 50 Babae 50

Lourdes Quesada

Domingo Tamani

144. Myrna Tamani 44 Babae 44 Lourdes Quesada

Domingo Tamani

145. Malou Tamani 39 Babae 39 Lourdes Quesada

Domingo Tamani

146. Elsa Tamani 36 Babae 36 Lourdes Quesada

Domingo Tamani

147. Scott Tamani 17 Lalake 17 Marylou Tamani

Joel Bautista

148. Ma. Lorvee

Tamani 9 Babae 9

Marylou Tamani

Joel Bautista

149. Mary Ann 37 Babae 37 Martha Tamani



Calumpit Manny Calumpit

150. Benedict

Calumpit 38 Lalake 38

Martha Tamani

Manny Calumpit

151. Ernesto


Martha Calumpit

Manny Calumpit

152. Reagan


Martha Tamani

Manny Calumpit

153. Gregory Liban

Tamani 43 Lalake 43

Lolita Liban Tamani

George Arce Tamani

Sr.

154. Romualdo

Liban

Tamani

41 Lalake 41

Lolita Liban Tamani

George Arce Tamani

Sr.

155. Jonalyn Tamani

Gabriel 37 Babae 37

Lolita Liban Tamani

George Arce Tamani

Sr.

156. Emerson Liban

Tamani 35 Lalake 35

Lolita Liban Tamani

George Arce Tamani

Sr.

157. Beatriz Sierra

Tamani


158. Joey Sierra

Tamani 48 Lalake 48

Beatriz Tamani

Bienvenido Tamani

Sr.

159. Gloria Sierra

Tamani 47 Babae 47

Beatriz Tamani

Bienvenido Tamani

Sr.

160. Glenda Sierra

Tamani 30 Babae 30

Beatriz Tamani

Bienvenido Tamani

Sr.

161. Reynaldo

Sierra

Tamani

38 Lalake 38

Beatriz Tamani

Bienvenido Tamani

Sr.

162. Jackson Sierra

Tamani 41 Lalake 41

Beatriz Tamani

Bienvenido Tamani

Sr.

163. Bienvenido

Arce

Tamani Jr.

35 Lalake 35

Beatriz Tamani

Bienvenido Tamani

Sr.

164. Krisna Mae

Joaquin

Tamani

10 Lalake 10 Novelyn J. Tamani

Jackson Tamani

165. Reinhart Abaya

Tamani 7 Lalake 7

Marites A. Tamani

Bienvenido S.

Tamani Jr.

166. Susana 59 Babae 59 deceased



Magalued

167. Francisco

Magalued

Jr.

40 Lalake 40 Susana Magalued

Francisco Magalued

168. Francisco

Magalued

Sr.

61 Lalake 61

Editha Lannu

Magalued Miguel

Magalued

169. Rodrigo C.

Javier 80 Lalake 80

Dorotea Castillo

Luis Javier

170. Aurora Tugade 60 Babae 60 Emilia Abbatay

Pablo Tugade

171. Danilo Javier

Sr. 55 Lalake 55

Aurora Tugade

Rodrigo Javier

172. Nancy Arellano

Javier 53 Babae 53

Aurora Tugade

Rodrigo Javier

173. Alma Javier De

Jesus 52 Babae 52

Aurora Tugade

Rodrigo Javier

174. Jonard Javier 40 Lalake 40 Aurora Tugade

Rodrigo Javier

175. Don Don Javier 35 Lalake 35 Aurora Tugade

Rodrigo Javier

176. Cyrelle Javier 10 Babae 10 Hilda Costales

Don Don Javier

177. Rodrigo Javier

Jr. 8 Lalake 8

Hilda Costales

Don Don Javier

178. Ron Harley J.

Arellano 26 Lalake 26

Nancy Javier

Rene Arrellano

179. John J.

Arrellano 18 Lalake 18

Nancy Javier

Rene Arrellano

180. Dely Javier

Cuzzamu 38 Babae 38

Aurora Tugade

Rodrigo Javier

181. Genesis Javier

Cuzzamu 10 Lalake 10

Dely Javier

Roger Cuzzamu

182. Alvee Mae

Javier

Cuzzamu

8 Babae 8 Dely Javier

Roger Cuzzamu

183. Glen Paul J. De

Jesus 25 Lalake 25

Alma Javier

Leonard De Jesus

184. Clifford J. De

Jesus 22 Lalake 22

Alma Javier

Leonard De Jesus

185. Dom Dom

Tamani 40 Lalake 40

Vicenta Ranjo

Eusebio Tamani

186. Betchie R.

Tamani 35 Babae 35

Vicenta Ranjo

Eusebio Tamani

187. Rey Tamani 37 Lalake 37 Vicenta Ranjo

Eusebio Tamani



188. Miguel Tamani 39 Lalake 39 Vicenta Ranjo

Eusedio Tamani

189. Jun Tamani 36 Lalake 36 Vicenta Ranjo

Eusedio Tamani

190. Francis Dave

Labog 12 Lalake 12

Jenny Labog

Armando Labog

191. Armando

Labog Jr. 10 Lalake 10

Jenny Labog

Armando Labog

192. Perlita

Pagaduan 49 Babae 49

Angelita Mamaoag

Crisanto Mamaoag

193. Francisco

Babaran 69 Lalake 69

Eusofia Babaran

Simeon Babaran

194.Rosalina Arce 70 Babae 70 Maria Arce

Ferdinand Arce

195. Miguel Dela

Cruz

Arce

59 Lalake 59 Maria Arce

Ferdinand Arce

196. Marietta

Babaran 13 Babae 13

Euphemia Babaran

Elizer Babaran

197. Elizer Babaran 39 Lalake 39

Miguel Fabian

Babaran Francisco

Babaran

198. Christopher

Pagaduan 19 Lalake 19 Perlita Pagaduan

199. Christine Mae

Arce 16 Babae 16

Arlyn Mae Arce

Miguel Dela Cruz

Arce

200. Flordeliza Rose

Arce 22 Babae 22

Arlyn Mae Arce

Miguel Dela Cruz

Arce



APENDIKS B

HANAYAN NG MGA KAGANAPAN SA PAG-AARAL

PETSA MGA GAWAIN

Hunyo 25- 29, 2012 Pag-iisip ng maaring gawing pamagat

bilang batayan sa pag-aaral.

Hulyo 3, 2012

Pagpasa at pamungkshi ng guro sa

nabuong pamagat ng pag-aaral.

Hulyo 6, 2012

Pagrebisa sa pamagat.

Hulyo 9- 13, 2012

Pagkalap ng mga impormasyon

hinggil sa kaalamang bayang

Gaddang sa SMU Jubillee Library.

Hulyo 16- 20, 2012

Pagtuturo ng guro kung paano gawin

ang Kabanata I.

Hulyo 16- 27, 2012

Pagsasagawa ng Kabanata I

Hulyo 30- 31, 2012

Pagpasa at pagwawasto sa nagawang

Kabanata I

Agosto 1- 8, 2012

Pagtuturo ng guro kung paano gawin

ang Kabanata II

Agosto 6- 24, 2012

Pagsasagawa ng Kabanata II

Agosto 27-29, 2012 Pagpasa at pagwawasto sa nagawang

Kabanata II

Setyembre 3- 26, 2012

Pagsasagawa ng Kabanata III

Setyembre 26, 2012

Pagpasa at pagwawasto sa nagawang

kabanata III

Oktubre 12, 2012

Pagsasagawa ng Title Defense

Nobyembre 6- 9, 2012

Pagwawasto at pagrerebisa sa

Kabanata I- III


Pagpaplano at paghahanda ng mga

materyales na gagamitin sa



pagsasagawa ng sarbey


Pagsasagawa ng sarbey


Pagsasagawa sa Kabanata IV- V

Nobyembre 21, 2012

Final Defense


Pagwawasto at pagpasa sa nagawang

kabanata I- V

Disyembre 3- 4, 2012

Pagsasagawa ng ilan pang bahagi ng

tesis

Disyembre 10- 14, 2012

Pebrero 21, 2013

Pebrero 22, 2013

Pebrero 28, 2013

Marso 2-3, 2013

Marso 4, 2013

Pagpasa sa kabuuang kopya ng tesis

Oral Presentation

Pagpasa sa Plagarism Evaluation

Pagpasa sa kabuuang kopya ng tesis

para sa final editing

Pagwawasto ng ilang mga naiwasto

mula sa final editing

Pagpasa ng tesis



APENDIKS C

TALATANUNGAN NG PAG- AARAL



School of Education

Mahal naming respondents,

Macasta aao sicuayu ammin!

Kami po ay mananaliksik mula sa Saint Mary’s University. Kasalukuyan

po naming pinag-aaralan ang ANTAS NG KAALAMAN NG MGA

KATUTUBONG GADDANG SA KANILANG MGA AWITING BAYAN.

Kaugnay po nito, kayo ay napili namin bilang isang respondent sa aming

isinasagawang pag-aaral.

Hinihiling po namin ang tapat na pagsagot sa talatanungang ito. Lubos po

kayong makatutulong sa isinasagawa naming pag-aaral na may layuning

payabungin pa ang ating panitikang Filipino lalo na ang mga katutubong

Gaddang.

Nagpapasalamat po kami at nawa’y magsilbi kayong inspirasyon upang

maisakatuparan ang pag-aaral na ito.

Muli, Dios a mabbalat se catetabbag!

Sumasainyo,


Eddielyn Latugan

BSED Filipino 4

Pangalan: _______________________________________________ Edad: ____

Tirahan: ________________________________________ Kasarian:_________

Bilang ng Taong Paninirahan sa Barangay Roxas: _________________________

Ina: _________________________________________________ Edad: _______

Wikang Sinasalita/Ginagamit: _________________________________________

Ama: _______________________________________________ Edad: _______

Wikang Sinasalita/Ginagamit: _________________________________________

Magsimula sa Pagsagot dito:

Panuto: Lagyan ng tsek ang tapat ng mga bilang sa bawat kategorya.




4- Naiintindihan at alam ko ang pamagat ng awiting bayang ito.

3- Hindi ko alam ang pamagat ng awiting bayang ito.

2- Naririnig ko lamang ang pamagat ng awiting bayang ito.

1- Hindi ko pa naririnig o nalalaman ang pamagat ng awiting bayang ito.

4 3 2 1

Ope Manque Wayi

Mapia Nu Wara Anac

Newalang Si Lutung

Sassarabet

Magawayyan Nad Yo Nacam Cu

Intamun Mammula or Intamun Maggani

Don Don Simon

Acquicattuay

Na Siggarafuy

Annie No Ame Marili?


4- Naiintindihan ko ang buong nilalaman ng awiting bayang ito.

3- Naiintindihan ko ang ilang nilalaman ng awiting bayang ito.

2- Naririnig ko lamang ang awiting bayang ito.

1- Hindi ko alam ang nilalaman ng awiting bayang ito.

4 3 2 1

Ope Manque Wayi

Mapia Nu Wara Anac

Newalang Si Lutung

Sassarabet



Don Don Simon

Acquicattuay

Na Siggarafuy



4- Alam kong awitin ang kabuuan ng awiting bayang ito.

3- Alam kong awitin ang ilang bahagi ng awiting bayang ito.

2- Naririnig ko lamang ang awiting bayang ito ngunit alam ko ang himig nito.

1- Hindi ko alam awitin ang awiting bayang ito.

4 3 2 1

Ope Manque Wayi

Mapia Nu Wara Anac

Newalang Si Lutung



Sassarabet



Don Don Simon

Acquicattuay

Na Siggarafuy


Mga Komento at Mungkahi:

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

Documents

Antas ng Kaalaman ng mga Katutubong Gaddang Hinggil sa Kanilang mga Awiting Bayan nina Reinmark Javier Tamani.pdf