บทท 2

องคประกอบของอตสาหกรรมทองเทยว

ดงทกลาวมาแลววา การทองเทยว กลายเปนตวขบเคลอนเศรษฐกจหลกของหลายประเทศ

ทวโลก รวมถงประเทศไทย โดยการทองเทยวไดสรางผลประโยชนตอธรกจในหลายภาคสวน ทง

ยงมสวนสาคญในการพฒนาระบบโครงสรางพนฐาน รวมไปถงการคาและการลงทน เมอประเทศ

ประสบภาวะวกฤตทางเศรษฐกจ การทองเทยวจงมบทบาทสาคญในการสรางรายไดใหกบประเทศ

สามารถชวยใหเศรษฐกจฟนตวไดในเวลาอนรวดเรวกวาอตสาหรรม และบรการดานอนๆ

“อตสาหกรรมทองเทยว” คอ อตสาหกรรมทเกยวของทงโดยตรงหรอโดยออม เพอ

สนบสนนการทองเทยวทงภายในและภายนอกประเทศ โดยจะประกอบดวยธรกจหลากหลาย

ประเภท ทงธรกจทเกยวของทางตรง และทางออม หรอธรกจสนบสนนตางๆ เชน ธรกจนาเทยว

ธรกจโรงแรมสาหรบนกทองเทยว ธรกจภตตาคาร สถานบรการ และสถานทตากอากาศสาหรบ

นกทองเทยว ธรกจการขายของทระลกหรอสนคาสาหรบนกทองเทยว เปนตน

อยางไรกตามอตสาหกรรมการทองเทยวมแนวโนมการแขงขนทรนแรงขนตามลาดบ มการ

เปลยนแปลงอยางรวดเรว และมความออนไหวงายจากปจจยลบทงภายใน และภายนอกประเทศโดย

ไมอาจหลกเลยงได สถานการณและผลกระทบจากการเปลยนแปลงทเปนความทาทายตอการ

ทองเทยวของประเทศไทย (กระทรวงการทองเทยวและกฬา, 2554) ดงนน องคประกอบของ

อตสาหกรรมทองเทยว จงมความสาคญเปนอยางยง ตอการตดสนใจของนกทองเทยว ทจะเลอก

เดนทางมาทองเทยวในประเทศตาง ๆ

ความหมายของอตสาหกรรมทองเทยว

“อตสาหกรรมทองเทยว” ทจากดความไวในพระราชบญญตการทองเทยวแหงประเทศไทย

พ.ศ.2522 มาตรา 4 ใหความหมายของอตสาหกรรมทองเทยว วา “อตสาหกรรมทองเทยว”

หมายความถง อตสาหกรรมทจดใหมหรอใหบรการทเกยวของโดยตรงหรอโดยออม หรอเพอ

สนบสนนเกยวกบการทองเทยวทงภายในและภายนอกราชอาณาจกรโดยมคาตอบแทน และให

หมายความรวมถง

1. ธรกจนาเทยว

2. ธรกจโรงแรมสาหรบนกทองเทยว

24 | ห น า

3. ธรกจภตตาคาร สถานบรการ และสถานทตากอากาศสาหรบนกทองเทยว

4. ธรกจการขายของทระลกหรอสนคาสาหรบนกทองเทยว

5. ธรกจการกฬาสาหรบนกทองเทยว

6. การดาเนนงานนทรรศการ งานแสดง งานออกราน โฆษณาเผยแพร หรอการดาเนนงาน

อนใด โดยมความมงหมายเพอชกนา หรอสงเสรมใหมการเดนทางทองเทยว

7. การดาเนนงาน หรอกจกรรมอนใด ทมความมงหมายเพอชกนา หรอสงเสรมใหมการ

เดนทางทองเทยว หรอทกอใหเกดความสะดวกสบายหรอความพงพอใจ และขายบรการดานการ

ทองเทยว

ภาพท 2.1 โรงแรมฮลตน พทยา (Hilton Pattaya)

ทมา: Google Search (http://www.govivigo.com/news-promotions/1869)

ภาพท 2.2 รานอาหาร และ คาเฟ เดอะสกายแกลเลอรพทยา

ทมา: https://www.chillpainai.com/eat/1346/

ห น า | 25

อางองถง ขอท 7 ของรางพระราชบญญตการทองเทยวแหงประเทศไทย ไดมการปรบปรง /

เพมเตม ความหมายของ “อตสาหกรรมการทองเทยว” ใหคลอบคลมมากขน เพอประโยชนในการ

กาหนดภารกจใหมของการทองเทยวแหงประเทศไทยใหมความชดเจน และแตกตางไปจากภารกจ

ของหนวยงานของรฐอนทมอานาจหนาทเกยวของกบการทองเทยว และเพอใหสามารถดาเนนงาน

ไดสอดคลองกบบรบทของอตสาหกรรมการทองเทยวตามมาตรฐานของสากล (WTO) และรปแบบ

ของการทองเทยวทเปลยนแปลงไปทงในและตางประเทศ รวมตลอดถงเทคโนโลยสารสนเทศ

สมยใหมได

องคการการทองเทยวโลก (World Tourism Organization หรอ WTO) ใหความหมายของ

การทองเทยววา หมายถง การเดนทางใดๆกตามเปนการเดนทางตามเงอนไขสากล 3 ประการ ดงน

ประการท 1 การเดนทางจากทอยอาศยปกตไปยงทอนเปนการชวคราว แตไมใชไปตงหลก

แหลงเปนการถาวร

ประการท 2 การเดนทางนนเปนไปดวยความสมครใจ หรอความพงพอใจของผเดนทางเอง

ไมใชเปนการถกบงคบ ไมใชเพอทาสงคราม

ประการท 3 เปนการเดนทางดวยวตถประสงคใดๆกตามทไมใชประกอบอาชพหรอหา

รายได แตเดนทางมาเพอการพกผอนหยอนใจ เพอเยยมเยอนญาตมตร เพอความเบกบาน บนเทง

เรงรมย เพอเลนกฬาตางๆ เพอการประชมสมมนา เพอศกษาหาความร และเพอตดตอธรกจ จาก

ลกษณะของอตสาหกรรมทองเทยวและความหมายของคาวา “การทองเทยว” ทกลาวมาขางตน

สรปไดวาการทองเทยวหรออตสาหกรรมทองเทยว จะครอบคลมองคประกอบหลกอยางนอย 6

ประการ คอ

1. นกทองเทยวหรอผมาเยอน

2. สงดงดดใจหรอแหลงทองเทยวหรอทรพยากรการทองเทยว

3. โครงสรางพนฐาน สงอานวยความสะดวก และบรการดานการทองเทยว

4. องคกรภาครฐ

5. องคกรภาคเอกชน

6. เจาบานหรอประชาชนในทองถน

องคประกอบของอตสาหกรรมทองเทยว

Buhalis (2000) อตสาหกรรมทองเทยวจะขบเคลอนไปขางหนาไดหรอไม จะตองอาศย

องคประกอบสาคญ 6 ประการ (6A’s) ดงน

26 | ห น า

1. แหลงทองเทยว (Attractions) เชน แหลงทองเทยวทางธรรมชาต แหลงทองเทยวท

มนษยสราง สถาปตยกรรมและการจดกจกรรมพเศษ

2. การเขาถง (Accessibility) คอ ระบบการคมนาคม สถานขนสงผ โดยสารและ

ยานพาหนะ

3. สงอานวยความสะดวก (Amenities) คอ ทพก การจดเลยงและการบรการการทองเทยว

ถกเตรยมโดยคนกลางระหวางนกทองเทยวกบเจาบาน

4. การใหบรการของแหลงทองเทยว (Ancillary Service)

5. กจกรรม (Activities) คอกจกรรมทเกดขนระหวางทนกทองเทยวอยในพนท

6. การใหบรการของแหลงทองเทยว (Ancillary services) ไดแก ธนาคาร โรงพยาบาล

ไปรษณยและโทรคมนาคม

ภาพท 2.3 แหลงทองเทยวทางธรรมชาต ภทบเบก จงหวดเพชรบรณ

ทมา: พชรพร สขศร

ภาพท 2.4 กจกรรมดานา หมเกาะสรนทร จงหวดพงงา

ทมา: ภรณนภส เบนท

ห น า | 27

สามารถสรปไดวา ความพรอมดานการทองเทยวสามารถทจะรองรบนกทองเทยวหรอชวย

ในการตดสนใจของนกทองเทยวทจะเลอกเดนทางมาสสถานทแหงนน ถงแมวาจะไมใชสงท

ตอบสนองความตองการของนกทองเทยวโดยตรงแตกมอทธพลมากในการตดสนใจเลอกเดนทาง

มายงสถานททองเทยวนนๆ ดงนน การประเมนความพรอมดานการทองเทยว (6As) จงเปนสวน

หนงทจะทาใหทราบไดวาแหลงทองเทยวทศกษามความพรอมในการรองรบนกทองเทยวมากนอย

เพยงใดมความสาคญอยางยงตอการกาหนดแนวทางการพฒนาความพรอมทางการทองเทยวให

สอดคลองกบการพฒนาเศรษฐกจและสงคมในพนทอยางตอเนองได

ความสาคญของอตสาหกรรมทองเทยว

อตสาหกรรมทองเทยว ประกอบดวยธรกจหลากหลายประเภท ทงธรกจทเกยวของทางตรง

และทางออม หรอธรกจสนบสนนตางๆ การซอบรการของนกทองเทยวชาวตางประเทศ ถอไดวา

เปนการสงสนคาออกทมองไมเหนดวยสายตา (Invisible Export) เพราะเปนการซอดวยเงนตรา

ตางประเทศ การผลตสนคา คอ บรการตางๆทนกทองเทยวซอกจะตองมการลงทน ซงผลประโยชน

จะตกอยในประเทศกอใหเกดงานอาชพอกหลายแขนง เกดการหมนเวยนทางเศรษฐกจ นอกจากน

ทางดานสงคมการทองเทยวเปนการพกผอนคลายความตงเครยด พรอมกบการไดรบความรความ

เขาใจในวฒนธรรมทผดแผกแตกตางออกไปอกครง อตสาหกรรมทองเทยวเปนแหลงทมาของ

รายไดในรปเงนตราตางประเทศ ซงจะมสวนชวยสรางเสถยรภาพใหกบดลการชาระเงนไดเปน

อยางมาก นอกจากนการทองเทยวยงมบาทบาทชวยกระตนใหมการนาเอาทรพยากรของประเทศมา

ใชประโยชนอยางกวางขวางทผอยในทองถนไดเกบมาประดษฐเปนหตถกรรมพนบาน ขายเปน

ของทระลกสาหรบนกทองเทยว พอสรปไดวาบทบาทและความสาคญของอตสาหกรรมการ

ทองเทยวตอเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม ธรรมชาตและสงแวดลอม มดงตอไปน (ฉนทช วรรณถนอม,

2552)

ความสาคญของอตสาหกรรมทองเทยวดานเศรษฐกจ

จากนโยบายการพฒนาประเทศทผานมาตงแตอดตจนถงปจจบนเหนไดอยางชดเจนวา

รฐบาลไทยไดใชการทองเทยวเปนเครองมอสาคญในการเพมรายไดทางดานเศรษฐกจใหแก

ประเทศ เนองจากการทองเทยวทาใหเกดเงนตรา มนส สวรรณ (2539) ไดกลาวไววา การทองเทยว

กอใหเกดงาน และรายไดตอบคคลจานวนมาก ทงทมสวนรวมในกจกรรมการทองเทยวโดยตรง

และในกจกรรมเกยวเนองอนๆ เชน การนาเทยว ขายของทระลก รถเชา รานอาหาร และรานถายรป

28 | ห น า

เมอการทองเทยวกอใหเกดประโยชน ยอมกอใหเกดโทษ กลาวคอ ทาใหโครงสรางทางเศรษฐกจ

ของพนทเปลยนแปลงไป เปนผลใหสดสวนการใชแรงงานในภาคเศรษฐกจหลกเปลยนไปดวย

นอกจากนการพฒนาการทองเทยวอาจทาใหการกระจายรายไดไมเปนธรรมมากขน

เนองจากผไดประโยชนโดยตรง อาจเปนคนเฉพาะกลมและอาจเปนคนจากตางถน ประชาชนใน

พนททมแหลงทองเทยวทสมควรไดรบประโยชนแตกลบไมไดรบประโยชนนนๆ เปนตน ซง

สอดคลองกบการทองเทยวแหงประเทศไทย (2544) ทไดกลาวถงผลกระทบดานบวกวาเกดการ

กระจายรายได สรางงานใหชมชน สรางผประกอบการ สรางผลตภณฑสนคาชมชน และมการ

พฒนาดานการตลาด แตในทางกลบกนกสามารถกอใหเกดผลกระทบดานลบ คอ เกดการ

เปลยนแปลงอาชพหลก คาครองชพสง การวางงาน ความไมคมคาในการลงทน ยกตวอยางเชน การ

เปลยนแปลงอาชพจากชาวไรชาวนามาทางานดานการทองเทยว จะทาใหเกดปญหาผลตผล

การเกษตรลดลง ในขณะทความตองการเพมมากขน เนองจากมนกทองเทยวมารวมกนรวมใช ราคา

สนคาทจาเปนในชวตประจาวนกเพมขนทาใหคาครองชพสงขน และเกดลกษณะความเปนฤดกาล

ของการทองเทยว อาจทาใหเกดปญหาวางงาน รวม ถงค วามไ ม ค มค าใน การลงทนต ามม า

(กองวชาการฝกอบรมการทองเทยว แหงประเทศไทย, ม.ป.ป.)

นอกจากนสถาบนวจยสงคม มหาวทยาลยเชยงใหม (2548) ยงเหนวา ผลกระทบจากการ

ทองเทยวทมผลตอชมชน จะทาใหเงนมอทธพลกบชาวบานมากขน เกดการกระจายรายไดของ

ชมชนกระจกตวเฉพาะพนท และมชาวบานบางกลมทไดรบผลประโยชนจากการทองเทยวอยาง

แทจรง

จากผลกระทบดงกลาว สอดคลองกบแนวคดของบญเลศ จตตงวฒนา (2542) ทอธบายถง

ผลกระทบของการทองเทยวดานเศรษฐกจทมตอคนในชมชน ซงสามารถสรปได ดงน

ความสาคญของอตสาหกรรมทองเทยวตอชมชนทองถนดานเศรษฐกจ ไดแก

1. อตสาหกรรมทองเทยวชวยสรางอาชพ และการจางงานแกชมชนทองถน เพราะธรกจ

ทองเทยว เปนธรกจทตองใชแรงงานมาก (Labor Intensive) จงเปดโอกาสใหเกดการจางงานภายใน

ชมชน ทงทางตรง และทางออม นอกจากนยงชวยกระตนเกดการคดคนนาทรพยากรทไรคามา

ประดษฐเปนสนคาทระลกจาหนายใหแกนกทองเทยว นบเปนการสรางอาชพ และการจางงาน

ใหแกชมชนเพมมากขน

2. เมอมการทองเทยวเกดขนในชมชนทองถนจะทาใหเกดการเปลยนแปลงโครงสรางทาง

เศรษฐกจของชมชน เนองจากโครงสรางทางเศรษฐกจการผลตของชมชนแตดงเดมจะเปนเศรษฐกจ

การเกษตร ครนชมชนทองถนเกดการทองเทยว จงมการลงทนผลตสนคา และบรการทางการ

ทองเทยว เปนสาเหตใหเกดการเปลยนแปลงโครงสรางทางเศรษฐกจของชมชน จากเศรษฐกจ

ห น า | 29

การเกษตรไปสเศรษฐกจอตสาหกรรมการทองเทยว จงทาใหเกดการขยายตวของธรกจการ

ทองเทยวในชมชนทองถนเพมมากขน เพอสามารถสนองความตองการของนกทองเทยวอยาง

เพยงพอ

3. เปนการนารายไดสชมชนทองถน กลาวคอ เมอชมชนมการสรางอาชพ และการจางงาน

จากการทองเทยว ยอมกอใหเกดรายไดสชนบททองถน เนองจากนกทองเทยวไดนาเงนไปใชจาย

ซอสนคา และบรการทองเทยวจากชมชนทองถน ทาใหเกดรายไดเขาสชมชนทองถน

4. อตสาหกรรมทองเทยวกอใหเกดการกระจายรายไดสภมภาค กลาวคอ เมอชมชน

ทองถนมรายไดจากการทองเทยวยอมหมายถงการกระจายรายไดสภมภาค อนจะกอใหเกดการ

พฒนาสรางความเจรญแกชมชนทองถนในภมภาค

5. อตสาหกรรมทองเทยวชวยเพมรายไดตอหวของชมชนทองถน อนเปนเครองชสถานะ

ทางเศรษฐกจของประชาชนในชมชนทองถนวามความกนดอยดขน

ภาพท 2.5 นกทองเทยว รบประทานอาหารทเกาะเกรด นนทบร

ทมา: ภรณนภส เบนท

6. อตสาหกรรมทองเทยวกอใหเกดประโยชนการกระตนการผลตดานอนๆ ของชมชน

ทองถน กลาวคอ เมอชมชนทองถนมรายไดตอหวของประชากรสงขน ทาใหประชาชนในชมชน

ทองถนสามารถนารายไดไปใชจายมากขน กอใหเกดการหมนเวยนทางเศรษฐกจของชมชนทองถน

กระตนใหเกดการผลตดานอนๆ และนาทรพยากรของชมชนในทองถนมาใชใหเกดประโยชนมากขน

30 | ห น า

ความสาคญของอตสาหกรรมทองเทยวดานสงคม

1. อตสาหกรรมทองเทยวทาใหเกดการเปลยนแปลงแบบแผนการประกอบอาชพของ

ชมชนทองถน กลาวคอ เกดธรกจทองเทยวขน เพอสนองความตองการของนกทองเทยว ทาให

ประชาชนในชมชนทองถนสวนใหญเปลยนจากอาชพการเกษตรเดม มาสอาชพดานการทองเทยว

อนเปนอาชพหลกใหม หรออาชพเสรม

2. อตสาหกรรมทองเทยวชวยสรางสรรคความเจรญสงคมแกชมชน เชน สงอานวยความ

สะดวกทางการทองเทยว ใหบรการแกนกทองเทยวกอใหเกดการลงทนทงภาครฐ และเอกชน ใน

การสรางสงใหมๆ ซงเปนการสรางสรรคความเจรญใหแกชมชนทองถนดวย

3. อตสาหกรรมทองเทยวไดเขามาชวยยกมาตรฐานการครองชพของชมชนทองถน การ

ทองเทยวกอใหเกดผลประโยชน ตอเศรษฐกจของชมชน ทาใหประชาชนในชมชนมรายไดและ

อานาจซอมากขน มความเปนอยทดเปนการชวยยกมาตรฐานการครองชพของชมชนใหดขน

4. เกดการเปลยนแปลงโครงสรางครอบครวของชมชน คอ เมอมการทองเทยวเกดขน จง

กอใหเกดการสรางอาชพ และการจางงาน ซงผประกอบอาชพดานการทองเทยวตองการความมนคง

ของครอบครว จงมแนวโนมทจะใหขนาดของครอบครวเลกลง อนเปนการเปลยนแปลงโครงสราง

ทางครอบครวของชมชนในทองถนใหมความมนคงขน แมวาคนทแตงงานแลว และอยในวยเจรญ

พนธกประสงคจะทางานหารายไดสรางความมนคงใหแกครอบครว โดยชะลอการมบตรไวเกบเงน

ออมใหมากขน

5. การทองเทยวชวยสรางความมนใจอนดระหวางนกทองเทยวกบชมชนทองถน เพราะ

การทองเทยวจะชวยเปดโอกาสใหสงสรรคสมาคมขนระหวางนกทองเทยวกบประชาชนในทองถน

ทาใหเกดการแลกเปลยนขอคดเหนซงกนและกน

ภาพท 2.6 กจกรรมการปลกปาและทาฝาย จงหวดกาญจนบร

ทมา: ภรณนภส เบนท

ห น า | 31

6. การทองเทยวกอใหเกดการสรางความสามคคใหแกสงคมชมชน ทาใหเกดความรสก

ภาคภมใจตระหนกในคณคาความรก และความหวงแหนทรพยากรทองเทยว ยงผลใหเกดความ

สามคคเปนอนหนงอนเดยวกนในการรวมมอพฒนา และอนรกษทรพยากรการทองเทยวในชมชน

รวมกนใหคงอยอยางยงยนเกดความเขมแขงของชมชน กระตนการมสวนรวมความภาคภมใจ ความ

รกถนฐาน

7. การทองเทยวชวยใหการอพยพยายถนของคนในชมชน กลาวคอ เมอมการทองเทยว

เกดขนยอมกอใหเกดการสรางอาชพ และจางงานในชมชน ซงโดยธรรมชาตมนษยมกจะรกถนฐาน

บานเกดของตนเอง เมอมโอกาสประกอบอาชพทเหมาะสมในชมชนของตนกไมอยากยายถนไป

ทางานทอน

8. การทองเทยวชวยเสรมสรางความปลอดภยแกชมชนทองถน เพราะการทองเทยวมความ

ออนไหวมาก นกทองเทยวจะเลอกเดนทางทองเทยวในชมชนทมความปลอดภยทงชวต และ

ทรพยสน ดงนนชมชนทเปนแหลงทองเทยวจงตองเสรมสรางใหมความปลอดภยเพยงพอ

ความสาคญของอตสาหกรรมทองเทยวดานวฒนธรรม

1. อตสาหกรรมทองเทยวกอใหเกดประโยชนในการใชวฒนธรรมชมชนทองถนเปน

ทรพยากรทองเทยว และสามารถใหผลตอบแทนเปนรายไดจากการทองเทยวในรปคาเขาชม เชน

รายไดจากการเกบคาเขาชมโบราณสถาน และวตถศาสนาสถาน เปนตน

2. อตสาหกรรมทองเทยวกอใหเกดประโยชนในการสรางความเขาใจแกนกทองเทยว

เกยวกบวฒนธรรมของชมชนทองถน กอใหเกดความเขาใจและยอมรบในคณคาทางมรดก

วฒนธรรมของชมชน

3. อตสาหกรรมทองเทยวกอใหเกดประโยชนในการสรางความรกความหวงแหน และ

ความภาคภมใจของวฒนธรรมแกชมชน เนองมาจากวฒนธรรมประเพณของชมชนทองถนเปนตว

ดงดดใจทสาคญ ยอมทาใหชมชนในทองถนเกดความตระหนกในคณคาทางวฒนธรรมประเพณ

ของตนเปนเหตใหเกดความรก ความหวงแหน ความภาคภมใจในสงทแสดงถงความเปนเอกลกษณ

เฉพาะทองถน และกอใหเกดประโยชนในการรวมมอรวมใจชวยอนรกษวฒนธรรมของชมชน

32 | ห น า

ภาพท 2.7 พธบายศรสขวญ ซงเปนธรรมเนยมปฏบตของชาวบาน ในการตอนรบแขกบานแขกเมอง

ทมา: https://www.tatcontactcenter.com

4. อตสาหกรรมทองเทยวกอใหเกดประโยชนในการแลกเปลยนวฒนธรรมระหวางชมชน

กอใหเกดความรสกทดตอกนระหวางประชาชนในชมชนกบนกทองเทยว สงเสรมใหเกดการ

เปลยนแปลงวฒนธรรมซงกนและกน มการแลกเปลยนความคดเหนเกยวกบวฒนธรรมของกนและ

กนอกดวย

5. อตสาหกรรมทองเทยวกอใหเกดประโยชนในการสงเสรมการผลตและจาหนายงาน

ศลปวฒนธรรมของชมชนทองถน แลวนามาจาหนายใหแกนกทองเทยวเพอสรางรายไดใหแก

ชมชนทองถน

ความสาคญของอตสาหกรรมทองเทยวดานสงแวดลอม

เมอกลาวถงการทองเทยวกบสงแวดลอมถอเปนองคประกอบ และปจจยทสาคญยงของ

อตสาหกรรมทองเทยวทดงดดใหนกทองเทยวเขาเยยมชม เพอเกดผลประโยชนทางดานเศรษฐกจ

มาสสงคม การสรางรายได สรางงาน หรอการนามาซงกระแสเงนตราตางประเทศสประเทศโลกท

สาม แตอยางไรกตามการเจรญเตบโตของอตสาหกรรมการทองเทยวนนไดกอใหเกดผลกระทบตอ

สงแวดลอม โดยเฉพาะสงแวดลอมของชมชนในแหลงทองเทยวซงสงแวดลอมดานการทองเทยว

ไดแบงเปน 2 ประเภท คอ 1) สงแวดลอมดานธรรมชาต (Natural Environment) หรอสงแวดลอมท

เกดขนเองตามธรรมชาต ไดแก แผนดน นา พช และสตวนา 2) สงแวดลอมทมนษยสรางขน (Man-

made Environment) ไดแก โบราณสถาน สงกอสราง อาคาร ทพกอาศย ถนน เปนตน (ชสทธ ชชาต,

2543)

ห น า | 33

นอกจากนบญเลศ จตตงวฒนา ไดใหแนวคดเรองผลกระทบการทองเทยวดานสงแวดลอม

ในแงประโยชน และความกลมกลนทเกดขนตอชมชนทองถน คอ

1. อตสาหกรรมการทองเทยวชวยสรางความตระหนกถงคณคาสงแวดลอมของชมชน

ทองถนกอใหเกดการกระตนใหคนในชมชนตระหนกถงคณคาของสงแวดลอม เพอเปนทรพยากร

ทองเทยวทดงดดนกทองเทยวใหเขามาเยยมเยอนมากขน

2. อตสาหกรรมทองเทยวชวยรกษาสงแวดลอมของชมชนแหลงทองเทยว เพราะชมชน

เหนคณคาของสงแวดลอมทเปนทรพยากรทองเทยว จงชวยกนรกษาสภาพภมทศนของสงแวดลอม

ในชมชนและสามารถอาศยรายไดจากการทองเทยวมาใชสนบสนนในการดแลรกษาสงแวดลอม

ของชมชนอกดวย

3. อตสาหกรรมทองเทยวชวยฟนฟและเสรมคณคาของสงแวดลอมในชมชนทองถนทาให

ชมชนทองถนตระหนกถงคณคาสงแวดลอม และเกดการนาทรพยากรทองเทยวหรอวตถดบใน

ชมชนมาใชใหเกดประโยชนคมคา (การทองเทยวแหงประเทศไทย, 2544)

4. อตสาหกรรมทองเทยวกอใหเกดประโยชนในการพฒนา และการปรบปรงสงแวดลอม

ของชมชน การทองเทยวทาใหประชาชนในชมชนเกดการรวมมอรวมใจพฒนา และปรบปรง

สงแวดลอม เชน ชวยกนรกษาความสะอาด ชวยกนปลกตนไมใหรมรนสวยงาม

อตสาหกรรมทองเทยวในประเทศไทย

การทองเทยวเปนอตสาหกรรมหนงทมความสาคญตอเศรษฐกจไทย ทสามารถทารายได

ใหกบประเทศในลาดบตนๆ กอใหเกดประโยชนทางเศรษฐกจหลายประการ ทามกลางเศรษฐกจ

โลกทซบเซา ภาคการทองเทยวถอเปนภาคเดยวทยงมแนวโนมดขนตอเนอง หนวยงานภาครฐและ

เอกชนตางเรงทาการตลาดประชาสมพนธการทองเทยวไทยอยางเขมขน ทงจดกจกรรม

ภายในประเทศ และทาการตลาดในประเทศทเปนกลมเปาหมายทสาคญของไทย ภายใตแคมเปญ

“ปทองเทยววถไทย 2558 หรอ 2015 Discover Thainess” เ พ อ เ ผ ย แ พ ร ศลป ว ฒ น ธร ร ม

ขนบธรรมเนยมไทย

นอกเหนอจากทาการตลาดในจงหวดทองเทยวหลก ยงไดขยายไปยงจงหวดทองเทยวรอง

ซงจากการจดทาแผนกระตนการทองเทยวไทยเชงรกนนคาดวาจะชวยจงใจใหนกทองเทยว

ตดสนใจเลอกประเทศไทยเปนหนงในปลายทางทองเทยวอนดบตนๆ

ภาคธรกจทองเทยวไดวางเปาหมายรายไดไวประมาณ 2.2 ลานลานบาท โดยคาดหวงวาจะ

เปนรายไดจากนกทองเทยวในประเทศ 800,000 ลานบาท และจากนกทองเทยวตางชาตประมาณ

34 | ห น า

กวา 1.4 ลานลานบาท โดยคาดการณวาจะมนกทองเทยวตางชาตทเดนทางเขามาทองเทยวใน

ประเทศไทยประมาณ 27.96 ลานคน ซงจะเพมขนรอยละ 12.83 จากป 2557 โดยเฉพาะนกทองเทยว

จากจน มาเลเซย ญปน เกาหล อนเดย กมแนวโนมการเตบโตทด โดยเฉพาะนกทองเทยวชาวจน

ในชวงไตรมาสแรกของปนมจานวนเพมขนอยางมาก ประมาณการวาในปนจะมนกทองเทยวจาก

จน 5.67 ลานคน ซงจะเพมจากปทแลวรอยละ 23.14 และนาจะเปนปแรกทมนกทองเทยวจนเขามา

เทยวในไทยเกน 5 ลานคน แตนกทองเทยวจากยโรป โดยเฉพาะจากรสเซย กลบมจานวนลดลงมาก

ถง 50% ทงทนกทองเทยวรสเซยเคยเปนดาวรงในชวง 5 ปทผานมา แตหลงเศรษฐกจของรสเซย

ชะลอตวและจากการทคาเงนรเบลออนลง ตงแตปลายป 2557 ทาใหนกทองเทยวจากฝงยโรปลดลง

อยางชดเจน สงผลใหรายไดจากนกทองเทยวชาวรสเซยหายไปประมาณ 16,500 ลานบาท อตราการ

เตบโตของนกทองเทยวจนทเพมขน สงผลตอสถานการณการทองเทยวไทยไมนอย แมตลาด

นกทองเทยวจนจะเปนตลาดทคอนขางออนไหว ขนอยกบ 2 ปจจยหลก คอ ความเชอมนใน

สถานการณความสงบ ความปลอดภย และนโยบายของประเทศจนในเรองความสมพนธระหวาง

ประเทศ

ทงนภาครฐไดหามาตรการรบมอกบคลนนกทองเทยวจน เพอชวยลดผลกระทบจาก

นกทองเทยว กบความเปนเจาบานทด เพอรกษาความสมพนธของประเทศ ดวยการใหขอมล

นกทองเทยวรวมถงกฎเกณฑตางๆ ทนกทองเทยวพงปฏบต ในรปแบบแผนพบหรอซด บนพนฐาน

ของความชดเจนและความเปนมตร โดยใหทกฝายยอมรบและเขาใจขอมลและกฎเกณฑตางๆ

ประเดนสาคญสาหรบการทองเทยวไทยในระยะยาว อยทการพฒนาการทองเทยวอยาง

ยงยน ซง สทท.ไดจดทาโครงการสาคญ 4 โครงการ เพอเปนการขบเคลอนอตสาหกรรมการ

ทองเทยวไทย ไดแก

1. โครงการ Digital Economy for Tourism ทจะรวมกบสานกงานสงเสรมอตสาหกรรม

ซอฟตแวรแหงชาต (SIPA) เพอพฒนาซอฟตแวรใหผประกอบการธรกจทองเทยว

2. โครงการสงเสรมการทองเทยวตามความสนใจเฉพาะ (Special Interest Tourism)

โดยเฉพาะกลมนกทองเทยวคณภาพ อาท การทองเทยวเชงสขภาพและความงาม การทองเทยวเชง

วฒนธรรม การทองเทยวชมชน และการทองเทยวกลมประเทศมสลม (Halal Tourism)

3. โครงการกาหนดมาตรฐานและพฒนาฝมอแรงงาน เพอใหแรงงานไทยมโอกาสเขาส

ภาคธรกจทองเทยว ทงในไทยและอาเซยนใหมากทสด

4. โครงการพฒนาเครอขายสภาอตสาหกรรมทองเทยวไทย ทงในระดบภมภาค ระดบชาต

และนานาชาต เพอระดมความรความเชยวชาญจากผประกอบการในธรกจทองเทยวทกภาคสวน

เพอสรางความเขมแขงใหกบอตสาหกรรมทองเทยวไทยรวมกนทงประเทศ

ห น า | 35

ในป 2561 ทศทางอตสาหกรรมการทองเทยวไทย สงสญญาณบวก จากตวเลขการเตบโต

ของจานวนนกทองเทยวตางชาต ทสรางรายไดกวา 1 ใน 3 ของเปาหมายทวางเอาไว 3 ลานลานบาท

ขณะทดชนความเชอมนผประกอบการทองเทยวไทยยงอยในเกณฑด

กระทรวงการทองเทยวและกฬา เปดเผยสถานการณทองเทยวชวงแรกของป 2561 โดย

พบวาภาพรวมเปนทนาพอใจ โดยตงแตเดอนมกราคม-เมษายน ประมาณการรายไดจากการ

ทองเทยวรวมกวา 9.98 แสนลานบาท เตบโต 16.07% จากชวงเวลาเดยวกนของปทผานมา ขณะท

นกทองเทยวมการใชจายเงนดานทพกสงเปนอนดบ 1 โดยประเทศไทยมสถานประกอบการทพกท

สามารถรองรบนกทองเทยวกระจายตวทวประเทศ จานวน 20,474 แหง มหองพก 774,062 หอง

สาหรบราคาหองพกเฉลย 1,488 บาท ในเมองทองเทยวหลก 2,391 บาท สงกวาเมองทองเทยวรอง

เกอบ 2 เทา ซงมราคา 1,029 บาท อกทงสถานประกอบการทพกในเมองทองเทยวหลกมความพรอม

ในการเขาสตลาดทองเทยวแบบดจทล โดยมการจองทพกผาน OTA (Online Travel Agents)

มากกวาเวบไซตของโรงแรม สวนในเมองทองเทยวรอง มการใชเฟซบกเปนเครองมอสอสาร

การตลาดในกลมนกทองเทยวไทย และใช OTA เปนชองทางหลกในการจอง ซงธรกจโรงแรม

กอใหเกดการจางงานกวา 532,000 ตาแหนง

อยางไรกด ภาคธรกจโรงแรมไดรบปญหาดานการจดเกบรายไดทางออนไลน เนองจาก

OTA มการเกบคาธรรมเนยมในอตราทสงมากเกนไปถง 30-35% ทาใหรายไดจากคอมมชชนไหล

ออกสนอกประเทศ โดยไมผานการเกบภาษทถกตอง ดงนนกระทรวงการทองเทยวและกฬาเตรยม

หารอกบหนวยงานภาครฐและเอกชนทเกยวของเพอแกไขปญหาตอไป

กรณศกษา (Case Study) นโยบายการทองเทยวทภาครฐใหความสาคญ

ภาพท 2.8 ททท. เปดแคมเปญ AMAZING THAILAND GO LOCAL เรงกระแสทองเทยว 55 เมองรอง

ทมา: https://thai.tourismthailand.org

36 | ห น า

ชวงตนปทผานมาการทองเทยวแหงประเทศไทย ชนโยบายเศรษฐกจฐานรากผานการ

ทองเทยว เปดแคมเปญ “Amazing Thailand Go Local เทยวทองถนไทย ชมชนเตบใหญ เมองไทย

เตบโต” เพอขานรบนโยบายรฐบาลปลกกระแสทองเทยวเมองรอง หวงเพมจานวนนกทองเทยวส

เมองรอง และชมชน เพอกระจายโอกาสในเชงพนท คอ การเพมจานวนนกทองเทยวเขาสเมองรอง

และชมชนไมนอยกวา 10 ลานคน โดยจะเปนการปรบสดสวนนกทองเทยวทงคนไทยและคน

ตางชาตในพนทเมองหลกตอเมองรอง จาก 70:30 เปน 65:35 ในป 2561 อกทงกระจายโอกาสในเชง

รายไดจากการทองเทยวใหลงสเศรษฐกจฐานรากไมตากวา 10,000 ลานบาท คาดวาจะสราง

บรรยากาศการเดนทางทองเทยวไปยงเมองรองและชมชนอยางคกคกและตอเนอง เพอใหการตลาด

เปนเครองมอกระตนใหเกดการเตรยมความพรอมและพฒนาพนทสการเปนแหลงทองเทยวทม

ความสมดลในทกมต โดย แคมเปญ “Amazing Thailand Go Local : เทยวทองถนไทย ชมชนเตบ

ใหญ เมองไทยเตบโต” แบงออกเปน 7 กจกรรม ไดแก

1. Enjoy Local เทยวชมชนไดลนไดแตม เปนการรวมมอกบพนธมตรใชประโยชนจาก

ฐานขอมลและเทคโนโลยสมยใหม อาท Google Local Guide เพออานวยความสะดวกในการ

จดการวางแผนการทองเทยว (Trip Planner) ทวประเทศไดดวยตวเอง โดยสรางแรงจงใจใหมการใช

จาย และทองเทยวในชมชนและเมองรอง เชน E-Coupon ใชเปนสวนลดสาหรบซอสนคา และ

บรการตลอดเสนทางทองเทยวไปยงชมชนและเมองรอง อาท รานประชารฐสขใจ สถานบรการ

นามน รานอาหาร รานคาชมชน มการสะสมแตม (TAT Point) ผานระบบออนไลนเพอเปนสวนลด

ในการซอสนคาและบรการ หรอแลกรางวลเดนทางทองเทยวตอและชงโชคปลายป รวมถงการ

สะสมไมลกบสายการบนในประเทศ โดยความรวมมอครงนจะมการบรหารจดการ Big Data แบบ

Real Time ใหมขอมลยอนกลบเพอปรบปรงการทางานใหมประสทธภาพสงสดและสอดคลองกบ

กลไกของการตลาดสมยใหมเพอความยงยนในอนาคต

2. SET in the Local กระตนกลมตลาด MICE จดประชม สมมนาและกจกรรม CSR ใน

ชมชนและเมองรอง โดยเนนการเดนทางในวนธรรมดา ซง ททท. ไดสารวจสอบถามหาความ

ตองการของชมชน โดยดาเนนการกบ 27 ชมชนทองเทยวทตองปรบเพมเตมในเชงการตลาดและ

ประสานกบหนวยงานทตองการทากจกรรมในพนทชมชน เชน ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย ธนาคารพฒนาวสาหกจขนาดกลาง และขนาดยอมแหง

ประเทศไทย เนนกลมเปาหมายกลมองคกรและเยาวชน

3. Local Link เนนความรวมมอกบบรษทนาเทยวหรอตวแทนจาหนายไดรบสทธพเศษ

เชน สนบสนนคาอาหาร เมอเสนอขายรายการนาเทยวเมองรอง หรอมรายการนาเทยวเมองหลกและ

เมองรองในรายการเดยวกน อกทง รวบรวมและคดกรองชมชนทวประเทศทมศกยภาพพรอมขาย

ห น า | 37

นอกจากน จะใชขอมลเชงสถตวเคราะหการเพมสดสวนนกทองเทยวทเดนทางไปยงจงหวด

ทองเทยวรอง จากเดม จงหวดทองเทยวหลก รอยละ 70 (186 ลานคน/ครง) จงหวดทองเทยวรอง 30

(79 ลานคน/ครง) ปรบสดสวนเปน 65 : 35 รวมไปถงการจดทาเสนทางทองเทยวเมองรอง

หลากหลายรปแบบ กาหนดบคลกของเสนทางใหตรงกลมเปาหมาย อาท เสนทาง Green ทเปน

มตรกบสงแวดลอม เสนทางจกรยาน เสนทางทองเทยวเลาะชายแดน และการออกแบบเสนทาง

ใหมใหสอดคลองกบไลฟสไตลของนกทองเทยว เชน เสนทางงานฝมอ เกษตรกรรม ผจญภย

ธรรมชาต วถชวต อาหาร และทมเรองราว เพอใหมการเดนทางทงแบบผานบรษทนาเทยว และ

ออกแบบการเดนทางดวยตวเอง (FIT) ไดแก

A: Additional : ทองเทยวเชอมโยงเมองหลกและเมองรอง

B: Brand new : ทองเทยว 55 เมองรอง

C: Combination : ทองเทยวเชอมโยงระหวางเมองรองและเมองรอง

4. Eat Local ประชาสมพนธอาหารถน (Local delicious) อาหารอรอย อาหารหามพลาด

สงเสรมการใชวตถดบจากทองถน ผานกจกรรม Eat Local Week ในทกภาค พรอมรวมกบพนธมตร

สงเสรมใหมการขายรายการนาเทยวประเภท Local Food Tours การเยยมชมแหลงผลต แหลง

วตถดบดานอาหาร หรอทกการใชจายสามารถสะสมคะแนนและรบสทธพเศษ เชน ชงรางวล

รบประทานอาหารในรานทไดดาวมชลน

5. Our Local สรางสรรคและสนบสนนการจดกจกรรม Community Events บนพนฐาน

ของวฒนธรรมและอตลกษณทองถน กระจายทกพนท ทกสปดาห เพอดงดดนกทองเทยวใหเดน

ทางเขาทองถน โดยเฉพาะในชมชนและเมองรอง สนบสนนการจดกจกรรม โดยกระจายจากเมอง

หลกสเมองรองในทกพนททกสปดาห รวมไปถงสงเสรมการทองเทยวในเทศกาลงานประเพณ

ประจาทองถนอกดวย

6. Local Heroes - Towards GSTC (Global Sustainable Tourism Council) และ B2D

(Business to Digital) กจกรรม Mobile Clinic เพอการพฒนาคน สรางเสรมความเขมแขงของชมชน

จากองคความรตาง ๆ เพอใหชมชนเทาทนตอการเปลยนแปลงทงทางภมทศนและการแขงขนใน

อนาคต (Digital Age) พรอมทงสนบสนนวทยากร นกวชาการ ศลปน ผมชอเสยงผลงานการ

สรางสรรคออกแบบ และแนะนาแหลงทน

7. Local Strength รวมมอเชงบรณาการกบภาครฐและเอกชน สรางความเขมแขงในหวง

โซอปทาน และสนคาพรอมขาย พฒนาเรอง Creative Tourism ในแหลงทองเทยว สนบสนน

38 | ห น า

ผประกอบการรนใหมในธรกจบรการและการทองเทยว (Travel Tech & Start-up Business in

services) เพอสงเสรมการขายเขาเมองรอง

จากกรณตวอยาง แคมเปญ “Amazing Thailand Go Local” มการแบงกจกรรมออกเปน 7

กจกรรม ยกตวอยางเรองของ Eat Local ซงเปนนโยบายประชาสมพนธอาหารถน (Local delicious)

อาหารอรอย อาหารหามพลาด เพอสงเสรมการใชวตถดบจากทองถน ผานกจกรรม Eat Local

Week ในทกภาค ดวยการทองเทยวไทยในปจจบนเรมใหความสนใจการทองเทยวรปแบบ Food

Tours มากขน ในวนท 30 พฤษภาคม 2561 ทผานมา กระทรวงการทองเทยวและกฬา รวมกบการ

ทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) ไดจดงานสมมนาวชาการดานการทองเทยวเชงอาหารระดบ

นานาชาตครงแรกของเอเชย เพอสงเสรมภาพลกษณแหลงทองเทยวเชงอาหารของไทย UNWTO

World Forum on Gastronomy Tourism ครงท 4" ภายใตแนวคด “Harnessing the power of

technology and new value propositions as drivers for a positive global impact” ซงประเทศไทย

เปนประเทศแรกในเอเชยทไดรบเกยรตใหเปนเจาภาพจดงาน

ภาพท 2.9 UNWTO World Forum on Gastronomy Tourism: Seizing the Power of Technology

ทมา: https://moderndiplomacy.eu/2018/06/01/unwto-world-forum-on-gastronomy-tourism-

seizing-the-power-of-technology/

สาหรบสถานการณการทองเทยวเชงอาหารในประเทศไทย จากขอมลของรายงานภาวะ

เศรษฐกจ ทองเทยว Tourism Economic Review (พรรณ สวนเพลง และคณะ, 2559) พบวา ประเทศ

ไทยมรายไดจากการทองเทยวเชงอาหารจานวน 456,0000 ลานบาท หรอคดเปนรอยละ 20 จาก

รายไดอตสาหกรรมการทองเทยวทงหมด สาหรบนกทองเทยวชาวตางชาตทมการใชจายในดาน

ห น า | 39

อาหาร และเครองดมระหวางการเดนทางทองเทยวในประเทศไทยทสงทสด คอ ชาวจน ชาวองกฤษ

และ ชาวรสเซย จากขอมลทกลาวมา หากประเทศไทยเพมศกยภาพการแขงขนหรอการเพม

มลคาเพมจากทรพยากรทางดานอาหารจะสงผลใหการทองเทยวเชงอาหารมศกยภาพมากยงขน การ

ปรบปรง และพฒนาอตสาหกรรมทองเทยวทางดานอาหารเปนความพยายามอยางตอเนองและเปน

การพฒนาทอยบนความพยายามไมมทสนสดบนพนฐานของเศรษฐกจสงคม และทรพยากรทมอย

ใหทนตอการเปลยนแปลงโดยใชวธการใหมๆ ศกยภาพการแขงขน (Competitiveness) จงเปนปจจย

เชงเปรยบเทยบในการใชวดความสามารถหรอสมรรถนะของตนเอง เพอสรางความไดเปรยบใน

การแขงขน การพฒนาศกยภาพการแขงขนจงเปนเปาหมายของทกอตสาหกรรมทมงไปส

ความสาเรจ ศกยภาพ และความไดเปรยบของประเทศไทยในดานการทองเทยวเชงอาหาร

กระแส Street Food ในประเทศไทย รานอาหารรมทางถอเปนเอกลกษณอยางหนงท

สะทอนใหเหนอาหารประจาพนท โดยอาหารรมทางเปนอาหารทจาหนายตามทองถนน หนา

ตกแถว หรอยานการคา โดยมรปลกษณ การจดจาหนายทแตกตางกนตามพาหนะ เชน หาบแร โตะ

แผงลอย รถเขน จนกระทงไปถงรถยนต อาหารรมทางถอเปนวฒนธรรมหนงของการรบประทาน

อาหารของคนในพนท นกทองเทยวทเขาไปทองเทยวในพนทยอมทจะอยากสมผสวถชวตความ

เปนอยทางดานการกน อาหารรมทางของไทยจงมเสนหและขนชอในเรองของรสชาตและความ

หลากหลาย อาทเชน หอยทอด ผดไทย สมตา ผดซอ ว ขาวเหนยวมะมวง เปนตน เสนหและความ

ขนชอของอาหารทาใหประเทศไทยไดรบการยกยองใหเปนเมองทมอาหารรมทาง (Street Food) ด

ทสดในโลก

ภาพท 2.10 รานผดไทยถนนขาวสาร กรงเทพมหานคร

ทมา: http://brandthinkbiz.com

40 | ห น า

จากขอมลหนงสอพมพเทเลกราฟของประเทศองกฤษได รายงานวา “It’s a Tragedy”

“Bangkok to ban its famous street Food stalls” อกทงสานกขาวซเอนเอนจดอนดบให Bangkok

Street Food เปนรานอาหารรมทางทดทสดอนดบ 1 ในโลกตดตอเปนปท 2 จาก 23 เมองทวโลก

(ลมเปลยนทศ, 2560) สาหรบประเทศไทยสถานทจาหนายอาหารรมทางทมชอเสยงและเปนทนยม

ของนกทองเทยวคอ พนทเยาวราช กรงเทพมหานคร ซงเปนยานวฒนธรรม ชมชนเชอสายจนทม

ความไดเปรยบในดานรปแบบการทองเทยวเชงอาหาร นอกจากในพนทเปนแหลงทองเทยวท

มศาสนสถานอนเกาแกทเปนทเคารพสกการะแลว ยงเปนแหลงรวมภตตาคาร รานอาหาร และ

เมนอาหารอนหลากหลาย โดยเฉพาะเทศกาลสาคญทเกยวกบอาหาร คอ เทศกาลกนเจ ทมความ

หลากหลายของเมนทขนชอในพนทใหรบประทาน อาทเชน กวยเตยวลกชนปลา เปดพะโล กวยจบ

เตาทง เปนตน ในพนทยานบางรกและยานเจรญกรง เปนอกพนททเปนยานเกาแก มรานอาหาร

จาหนายทขนชอ อาทเชน ประจกษเปดยาง ทพหอยทอดภเขาไฟ พนทเขตพระนคร อาทเชน

ทพสมยผดไทย รานเจไฝ เปนตน

ภาพท 2.11 Street Food ถนนเยาวราช กรงเทพมหานคร

ทมา: ภรณนภส เบนท

ห น า | 41

นอกจากนจงหวดเชยงใหม เมองแหงการทองเทยวเชงวฒนธรรมกยงมรานอาหารรมทาง

พนเมองใหนกทองเทยวไดรบประทานในพนท เชน เชยงใหมไนทบารซา กาดหลวง ยานนมมาน

เหมนทร ทเปนแหลงรวมอาหารรมทางทขนชอในพนท จงหวดภเกตเปนอกเมองทมอาหารรมทาง

ทหลากหลาย อาจเนองจากพนเพชาวภเกต มาจากชนหลายเชอชาตความหลากหลายของเมน จง

กระตนใหนกทองเทยวไดรบประทานอาหารเมอเขาไปในพนท อาทเชน สาปา โอตาว ขาวตมแหง

โอเอว นาพรกกงเสยบ เปนตน จนทาใหจงหวดภเกต ไดรบประกาศเปน “เมองสรางสรรคดาน

วทยาการอาหาร” หรอ “City of Gastronomy” ซงเปนเมองแรกของไทยและอาเซยน อกทงยงเปน

หนงในเมองเพยง 18 เมองทวโลกทยเนสโกประกาศรบรอง ใหเปนเมองสรางสรรคดานวทยาการ

อาหาร หนงในจดเดนทยเนสโกเลอกเมองภเกตเพราะอตลกษณของอาหารทมสตรลบเฉพาะและ

วตถดบทมเฉพาะในจงหวดภเกต อาหารรมทางของไทยจงเปนสงทดงดดนกทองเทยวใหเขามา

ทองเทยว นอกจากตวอาหารทมความไดเปรยบ โครงการพฒนาและสงเสรมอาหารรมทาง จงเปน

ศกยภาพในการสรางความไดเปรยบของการทองเทยวเชงอาหาร (Pearson & Pearson, 2006)

ภาพท 2.12 Street Food in Phuket

ทมา: https://asiaholidays.biz/cuisine/street-food-in-phuket.html

บทสรป

“อตสาหกรรมทองเทยว” หมายความถง อตสาหกรรมทจดใหมหรอใหบรการทเกยวของ

โดยตรงหรอโดยออม หรอเพอสนบสนนเกยวกบการทองเทยวทงภายในและภายนอกราชอาณาจกร

โดยมคาตอบแทน และหมายความรวมถง ธรกจนาเทยว ธรกจโรงแรมสาหรบนกทองเทยว ธรกจ

42 | ห น า

ภตตาคาร สถานบรการ และสถานทตากอากาศสาหรบนกทองเทยว ธรกจการขายของทระลกหรอ

สนคาสาหรบนกทองเทยว ธรกจการกฬาสาหรบนกทองเทยว การดาเนนงานนทรรศการ งานแสดง

งานออกราน โฆษณาเผยแพร หรอการดาเนนงานอนใด โดยมความมงหมายเพอชกนา หรอสงเสรม

ใหมการเดนทางทองเทยว หรอทกอใหเกดความสะดวกสบายหรอความพงพอใจ และขายบรการ

ดานการทองเทยว

อตสาหกรรมทองเทยวจะขบเคลอนไปขางหนาไดหรอไม จะตองอาศยองคประกอบสาคญ

6 ประการ (6A’s) ดงน (1) แหลงทองเทยว (Attractions) เชน แหลงทองเทยวทางธรรมชาต แหลง

ทองเทยวทมนษยสราง สถาปตยกรรมและการจดกจกรรมพเศษ (2) การเขาถง (Accessibility) คอ

ระบบการคมนาคม สถานขนสงผโดยสารและยานพาหนะ (3) สงอานวยความสะดวก (Amenities)

คอ ทพก การจดเลยงและการบรการการทองเทยว ถกเตรยมโดยคนกลางระหวางนกทองเทยวกบเจาบาน

(4) การใหบรการของแหลงทองเทยว (Ancillary Service) (5) กจกรรม (Activities) คอกจกรรมท

เกดขนระหวางทนกทองเทยวอยในพนท (6) การใหบรการของแหลงทองเทยว (Ancillary services)

ไดแก ธนาคาร โรงพยาบาล ไปรษณยและโทรคมนาคม อตสาหกรรมการทองเทยวตอเศรษฐกจ

สงคมและวฒนธรรม และสงแวดลอม อตสาหกรรมทองเทยวนน ถอวามความสาคญทงดาน

เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม และสงแวดลอม ปจจบน หนวยงานภาครฐและเอกชนตางเรงทา

การตลาดประชาสมพนธการทองเทยวไทยอยางเขมขน ทงจดกจกรรมภายในประเทศ และทา

การตลาดในประเทศทเปนกลมเปาหมายทสาคญของไทย นอกเหนอจากทาการตลาดในจงหวด

ทองเทยวหลก ยงไดขยายไปยงจงหวดทองเทยวรอง นอกจากน ยงใหความสาคญกบการทองเทยว

เชงอาหาร สงเสรมใหเมองไทยเปนแหลงทองเทยวทมชอเสยงในดานอาหาร ซงจากการจดทาแผน

กระตนการทองเทยวไทยเชงรกนนคาดวาจะชวยจงใจใหนกทองเทยวตดสนใจเลอกประเทศไทย

เปนหนงในปลายทางทองเทยวอนดบตนๆ ดวย

ห น า | 43

คาถามทบทวน

1. จงอธบายความหมายของคาวา อตสาหกรรมทองเทยว

2. อตสาหกรรมทองเทยว จะครอบคลมองคประกอบหลกอยางนอย 6 ประการ ไดแก

อะไรบาง

3. อตสหากรรทองเทยวมความสาคญอยางไร

4. จงอธบาย ความสาคญของอตสาหกรรมการทองเทยว ทมตอดานเศรษฐกจ

5. จงอธบาย ความสาคญของอตสาหกรรมการทองเทยว ทมตอดานสงคม

6. จงอธบาย ความสาคญของอตสาหกรรมการทองเทยว ทมตอดานวฒนธรรม

7. จงอธบาย ความสาคญของอตสาหกรรมการทองเทยว ทมตอดานสงแวดลอม

8. หนวยงานภาครฐ สนบสนนอตสาหกรรมทองเทยวในประเทศไทยอยางไรบาง

จงอธบาย

9. จงบอก รายชอเมองทองเทยวทเปนเมองรอง 12 จงหวด

10. Street Food คออะไร จงอธบาย พรอมยกตวอยางประกอบ

44 | ห น า

เอกสารอางอง

กระทรวงการทองเทยวและกฬา. (2559). เเผนพฒนาการทองเทยวแหงชาต ฉบบท 2 (พ.ศ. 2560 –

2564). จาก https://www.mots.go.th/ewt_dl_link.php?nid=8370.

______. (ม.ป.ป.). แถลงขาวการเปนเจาภาพงานสมมนา UNWTO World Forum on

Gastronomy Tourism ครงท 4. (ออนไลน). สบคนเมอ พฤษภาคม 23, 2561, จาก

https://www.mots.go.th/ewt_news.php?nid=10436&filename=index.

กองวชาการและฝกอบรมการทองเทยวแหงประเทศไทย. (ม.ป.ป.). อตสาหกรรมการทองเทยว.

กรงเทพฯ: กองวชาการทองเทยว กรมการทองเทยว.

การทองเทยวแหงประเทศไทย. (2544). แผนปฏบตการการทองเทยวเชงนเวศแหงชาต. กรงเทพฯ:

กองอนรกษการทองเทยวแหงประเทศไทย.กองวชาการฝกอบรมการทองเทยวแหงประเทศไทย.

______. (ม.ป.ป.). (ออนไลน). สบคนเมอ มกราคม 8, 2561, จาก https://thai.tourismthailand.org/

ฉนทช วรรณถนอม. (2552). อตสาหกรรมการทองเทยว. กรงเทพฯ: สามลดา.

ชสทธ ชชาต. (2543). อตสาหกรรมทองเทยว (พมพครงท 2). เชยงใหม: คณะมนษยศาสตร

และสงคมศาสตร สถาบนราชภฏเชยงใหม.

บญเลศ จตตงวฒนา. (2542). การพฒนาการทองเทยวแบบยงยน. เชยงใหม: คณะมนษยศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหม.

ผจดการ. (ม.ป.ป.). การทองเทยวไทยกลางมรสมของการแขงขน. (ออนไลน). จาก

http://gotomanager.com/content/

มนส สวรรณ. (2539). การทองเทยวกบผลกระทบ. วารสารภมศาสตร.

ลม เปลยนทศ. (ม.ป.ป.). เสนห Street Food กรงเทพฯ. (ออนไลน). สบคนเมอ พฤษภาคม 26,

2560, จาก https://www.thairath.co.th/content/952298.

สถาบนวจยสงคม มหาวทยาลยเชยงใหม. (2548). คมอการการจดการการทองเทยวชมชนและ

บานพกแบบโฮม สเตย. เชยงใหม: นพบรการพมพ.

สานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา. (2522). พระราชบญญตการทองเทยวแหงประเทศไทย พ.ศ.

2522. จาก https://www.mots.go.th/ewt_dl_link.php?nid=6498.

BLT. (ม.ป.ป.). เทยวเมองรอง ลดหยอนภาษป 61. (ออนไลน). สบคนเมอ มกราคม 18, 2561, จาก

จาก http://www.bltbangkok.com/CoverStory/.

World Tourism Organization. (2012). Tourism 2020 vision. Retrieved from

http://pub.unwto.org/WebRoot/Store/Shops//Infoshop/Products/1189/1189-1.pdf.