UUzroci respiratornogzroci respiratornogdistresa novorodistresa novorođđenenččadiadi

Alma Brakus

Uzroci respiratornog distresa Uzroci respiratornog distresa novorodjennovorodjenččadiadi

Bolest hijalinih membranaTranzitorna tahipnejaMekonijalni aspiracijski sindromNeonatalna pneumonija

BBolest hijalinolest hijalinihih membran membranaa (RDS(RDS))

novorođenčadi mlađa od 36 gestacijskih nedelja i mase<2,5 kg

nedovoljna količina surfaktanta dovodi do kolapsa alveola

Simptomi: tahipnea, cijanoza. Javljaju se neposredno po porođaju (ako su se simptomi pojavili >8h, to ne moze biti zbog RDS)

Maksimalna radiografska prezentacija obično sejavlja nakon 12 do 24 h, I odraz je mikroatelektaze alveola. Pluća su hipoventilisana

Gradus I- II: smanjen volumen plućadifuzna retikulonodularna šara (bilateralno I simetrično)

RDSRDS

Gradus III: smanjena transparencija parenhima, slika mlečnog stakla vazdušni bronhogrami

Gradus IV – gube se konture srca

RDSRDS

Surfaktant, koji se daje kao terapija putem endotrahealnog tubusa, distribuira se nejednako, stoga se mogu videti polja parenhima čija se aeracija poboljšava, kao i polja nepromenjenog izgleda- ova nejednaka distribucija surfaktanta može dati sliku sličnu neonatalnoj pneumoniji ili sy.mekonijalne aspiracije.

Komplikacije :- Plućna HT i ductus arteriosus persistens- može se razviti L- R šant, što se radiografski vidi kao uvećanje srčane senkei razvoj plućnog edema. - pneumotoraks (kod ventilisanih beba)- bronhopulmonalna displazija

Tranzitorna tahipnea novorodjencetaTranzitorna tahipnea novorodjenceta

- Sinonimi :wet lung sindrome, retained fetal lung fluid - najčešći uzrok respiratornog distresa

- kod novorođenčeta normalno se nalazi izvesna količina tečnosti koja se spontano brzo resorbuje. Najčešće se viđa kod dece rođene carskim rezom I dece male porođajne mase

- klinička slika: tahipnea, kašalj i ponekad blaga cijanoza. U okviru 48 sati dolazi do spontanog poboljšanja.

- Samo na osnovu RTG (bez kliničkih podataka) nekad je teško razlikovati od HMD, plućnog edema, aspiracije mekonijuma ili pneumonije

TTNTTN

Znaci opterećenja tečnošću:prominentan vaskularni crtežintersticijalni edemnaglašene incizure

TTNTTN

Znaci opterećenja tečnošću :mrljaste konsolidacijepleuralne efuzije kardiomegalija

Sindrom mekonijalne aspiracijeSindrom mekonijalne aspiracije

Najčešći uzrok respiratornog distresa kod terminskih ili prenesenih beba

Mekonijum se nalazi u amnionskoj tečnosti u oko 20% trudnoća

nastaje kao posledica intrauterine hipoksemije- dolazi do udisanja mekonijuma

Mekonijum može izazvati opstrukciju i srednjih i malih disajnih puteva, što dovodi do atelektaze i hiperinflacije (air-trapping)

Mekonijum deluje iritantno i može izazvati hemijsku pneumoniju, što povećava rizik bakterijske superinfekcije

Sindrom mekonijalne aspiracijeSindrom mekonijalne aspiracije

Radiološki nalaz varira, delom u zavisnosti od stepena aspiracije. Vide se:

mrljasta zasenčenja, koja predstavljaju polja atelektaze I konsolidacije, u kombinaciji sa hiperinflacijom plućnih polja. Mogu biti lokalizovana samo na određeni lobus, više izražena perihilarno, češće desno dole ili gornji režanj (kao kod aspiracione pneumonije kod odraslih)

pneumotoraks –spontani ili kao posledica terapije (bronhijalne sukcije ili endotrahealne intubacije). Bebe leže u položaju

takvom da se pneumotoraks sakrije bazalno.

Često se RTG nalaz ne razlikuje od onog kod neonatalne pneumonije

Sindrom mekonijalne aspiracijeSindrom mekonijalne aspiracije

Nepravilni (“rope-like”) infiltrati

Sindrom mekonijalne aspiracijeSindrom mekonijalne aspiracije

Sindrom mekonijalne aspiracijeSindrom mekonijalne aspiracije

Mrljasti infiltrati, pneumotoraks

Neonatalna pneumonijaNeonatalna pneumonija

najčešće stečena intrauterino ili prilikom prolaska kroz porođajni kanal

Radiološka slika je nespecifična: iregularna trakasto-mrljasta zasenčenja ili promene po tipu mlečnog stakla Pleuralna efuzija se javlja udružena sa pneumonijom u 2/3 slučajeva

RTG nalaz može ličiti na TTN (perihilarni trakasti infiltrati), MAS ili bolest hijalinih membrana, i potrebno je vreme da se razvije.

Neonatalna pneumonijaNeonatalna pneumonija

zasenčenje po tipu mlečnog stakla, izraženije perihilarno. Streptokokna pneumonia

Bilateralno izražena intersticijalna šara, pl.efuzija desno

NeonatalnaNeonatalna pneumoniapneumonia

intersticijalna infiltracija (dif.dg: TTN)

Bronhopulmonalna displazijaBronhopulmonalna displazija

Sinonim: Chronic Lung Disease of Prematurity Češće, ali ne i isključivo, kod prematurusa kao komplikacija : RDS, MAS ili pneumonije U osnovi je fibroza Zajedničko za sve uzroke je terapijsko davanje kiseonika pod visokim pritiskom > 7dana Definicija: potreba za terapijskim O2 posle 36.nedelje + abnormalan RTG nalaz

Bronhopulmonalna displazijaBronhopulmonalna displazija patogeneza je nedovoljno jasna : toksični faktori koji nepovoljno utiču na

proces alveolarne septacije I razvoj mikrovaskulature

grube, iregularne, ‘kao konopac’ senke –reprezentuju atelektazu ili fibrozu + fokusi rasvetljenja - reprezentuju oblasti hiperaeracije

- RTG nalaz se normalizuje do 2.godine

Endotrahealni tubusEndotrahealni tubus

potrebno da bude izmedju suprasternalnog useka I karine

Pozicija zavisi od položaja glave- da li je u fleksiji/ekstenziji I da li je medijalno položena ili okrenuta put lateralno

Malpozicija endotrahealnog tubusaMalpozicija endotrahealnog tubusa

Ukoliko je tubus plasiran u desni glavni bronh vidi se atelektaza levog plućnog krila i hiperinflacija desnog

Ukoliko je vrh tubusa upravljen prema levom glavnom bronhu, treba posumanjati da je pogrešno uveden u ezofagus, a ne u levi glavni bronh

Ukoliko je tubus u ezofagusu, vazduh distendira jednjaka u segmentu ispod karine traheje

Umbilikalni arterijski kateterUmbilikalni arterijski kateter

Vrh u aorti- postoje dve uobičajene prakse:visoko i nisko pozicioniranje arterijskog katetera

češće se praktikuje visoko pozicioniranje, gde vrh katetera se postavlja između Th6 i Th9

nisko pozicioniranje: u nivou bifurkacije aorte

Umbilikalni venski kateterUmbilikalni venski kateter

Na bazi desnog atrijuma(spoj IVC/desni atrij) može biti pomeren o odnosu na

srednju liniju

*

Vrh endotrahealnog tubusa (*) je u vratu a treba da bude distalnijeUmbilikalni venski kateter (strelica) prelazi desni atrijum, treba da bude povučen unazadUmbilikalni arterijski kateter (>) je u nivou Th6Nazogastrični tubus ( ) je ispod dijafragme. Pravilno pozicionirana NG sonda je vrhom u želudcu

Izvori:Izvori:

Imaging of the Newborn Chest- R.Cleveland, V.Donoghue, IDKD 2007

Chest X-ray Findings in Respiratory Distress Syndrome- B.Carey

www.learningradiology.comwww.medscape.com