Ligjerata 6 paraqitja e te dhenave

Ligjërata 5:Paraqitja e të dhënave

Statistika për ekonomiks dhe biznes

PERMBAJTJA

Hyrje Puna me numra Përdorimi i tabelave Përdorimi i grafikoneve Prezantimi i të dhënave

HYRJE (1)Në Universitetin AAB-Riinvest studiojnë një numër prej 1472 studentëve të cilët vijnë nga qendra të ndryshme të Kosovës duke filluar nga Prishina e cila ka 419 studentë, Ferizaji me numër të studentëve prej 172, Peja me një numër prej 384, Prizreni me numrin total të studentëve 86, një numër prej 275 vjen nga Gjilani dhe nga Gjakova studiojë 136 studentë.

Në Universitetin Riinvest studiojnë 1472 studentë të cilët vijnë nga qendra të ndryshme të Kosovës duke filluar nga Prishina me 419 studentë, Peja 384, Gjilani 275, Ferizaji 172, Gjakova 136 dhe Prizreni me 86 studentë.

Komuna Nr. i studentëvePrishtina 419Ferizaji 172Peja 384Prizreni 86Gjilani 275Gjakova 136Total 1472

Numri i studentëve, sipas komunave, të cilët studiojnë në AAB-Riinvest

Komuna Nr. i studentëvePrishtina 419Peja 384Gjilani 275Ferizaji 172Gjakova 136Prizreni 86Total 1,472


√√X

HYRJE (2)√√

√√X

X

419

172

384

86

275

136

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

Prishtina Ferizaji Peja Prizreni Gjilani Gjakova

Nr. i studentëve


0 100 200 300 400 500

Prishtina

Peja

Gjilani

Ferizaji

Gjakova

Prizreni

Nr. i studetëve

Prishtina me numër më të madh të studentëve të cilët studiojnë në AAB-Riinvest

Burimi: Administrata e Universitetit Riinvest

Komuna Nr. i studentëvePrishtina 419Peja 384Gjilani 275Ferizaji 172Gjakova 136Prizreni 86Total 1,472


Komuna Nr. i studentëvePrishtina 419Ferizaji 172Peja 384Prizreni 86Gjilani 275Gjakova 136Total 1472


PUNA ME NUMRA (1)

Gjashtë rregullat kryesore gjatë manipulimit me numra janë: Vendosja e numrave në rradhë sipas madhësisë

Përqëndrimi më shumë në numra

Numrat që krahasohen të mbahen afër njëri tjetrit

Rrumbullakësimi i numrave që të jenë më të qartë

Ofrimi i një përmbledhje në fund: interpretim, tregimi që e tregojnë numrat

Vendosja e numrave në rradhë Duhet të radhiten prej të madhit kah i vogli (ndihmohet

krahasimi i vlerave)

PUNA ME NUMRA (2)

%Kompjuterë 39TV 31DVD Player 98HiFi 34Satelit receiver 45Mobil 98Aparat fotografik 84Video kamerë 35Telefon 33

Përqindja e paisjeve më të shitura elektronike në shitore

%DVD Player 98Mobil 98Aparat fotografik 84Satelit receiver 45Kompjuterë 39Video kamerë 35HiFi 34Telefon 33TV 31

Përqindja e paisjeve më të shitura elektronike në shitore

X

Vendosja e numrave në rradhë Duhet të radhiten prej të madhit kah i vogli (ndihmohet

krahasimi i vlerave)

PUNA ME NUMRA (3)

Lindje Veri Jug PerëndimSpeca 360 410 38 420Domate 300 330 340 470Patate 800 830 820 840Qepë 210 230 200 240Lakra 360 390 380 39

Shitjet sipas anëve gjatë vitit 2007

Perëndim Veri Jug LindjePatate 840 830 820 800Speca 420 410 380 360Lakra 390 390 380 360Domate 470 330 340 300Qepë 240 230 200 210

Shitjet sipas anëve gjatë vitit 2007X

Përqëndrimi më shumë në numra

PUNA ME NUMRA (4)

Perëndim Veri Jug Lindje MesatarjaPatate 840 830 820 800 823Speca 420 410 380 360 393Lakra 390 390 380 360 380Domate 470 330 340 300 360Qepë 240 230 200 210 220

Perëndim Veri Jug Lindje TotaliPatate 840 830 820 800 3,290Speca 420 410 380 360 1,570Lakra 390 390 380 360 1,520Domate 470 330 340 300 1,440Qepë 240 230 200 210 880Totali 2,360 2,190 2,120 2,030



Hapesire

Hapesire

Numrat që krahasohen të mbahen afër njëri-tjetrit

PUNA ME NUMRA (5)

Tonelata të pemëve të eksportuara gjatë viteve 2001-2007

2003 2004 2005 2006 2007Molla 54,000 53,000 58,000 62,000 65,000Dardha 4,300 4,440 4,600 4,800 5,200

Molla Dardha2003 54,000 4,3002004 53,000 4,4402005 58,000 4,6002006 62,000 4,8002007 65,000 5,200

Tonelata të pemëve të eksportuara gjatë viteve 2001-2007

X

I përpunuar

546,000245,000212,000203,000184,000

1,390,000

Rumbullakësimi i numrave dhe përmbledhja

Qyteti më i populluar në Kosovë është Prishtina me mbi gjysmë milioni banorë, gjë që është pritur, derisa Mitrovica, e cila ka qenë qyteti i dytë për nga numri i banorëve të e saj, tani është e katërta

PUNA ME NUMRA (6)

Numri i popiullatës

Origjinali

Prishtina 546,436Prizreni 245,078Ferizaji 211,964Mitrovica 203,402Peja 183,865

Totali 1,390,745

X

PERDORIMI I TABELAVE (1)

Qëllimi i tabelave është që t’i ofrojë lexuesit një dukje të thjeshtë të të dhënave potencialisht komplekse

Tabelat përdoren për të:

Paraqitur një numër të madh të të dhënave

Renditur në mënyrë precize numrat

Nxjerrë me lehtësi të dhënat prej saj

Identifikuar numrat që përsëriten

Ekzistojnë dy lloje të tabelave

Tabelat e demonstrimit (paraqitjes/prezantimit), dhe

Tabelat e referencës


Meshkuj FemraPrishtina 199 220 419Peja 75 200 384Gjilani 73 63 275Ferizaji 186 198 172Gjakova 51 35 136Prizreni 113 59 86Total 697 775 1472

Numri i studentëve, sipas komunave, të cilët studiojnë në Riinvest

GjiniaKomuna Nr. total i studentëve

Preferohet që tabelat të kenë sa më pak vija ndarëse Edhe pse vijat nuk duken, nuk d.m.th. se ndarjet nuk

ekzistojnë

X

Meshkuj Femra

Prishtina 199 220 419Peja 186 198 384Gjilani 75 200 275Ferizaji 113 59 172Gjakova 73 63 136Prizreni 51 35 86Total 697 775 1,472

Numri i studentëve, sipas komunave, të cilët studiojnë në Riinvest

Komuna Nr. total i studentëveGjinia


Duke pasur më pake vija, tabela është më pak e ngarkuar me gjëra të panevojshme

Vrojtuesi është në gjendje që më lehtë ti beje krahasimet nga tabela


Tabela e referencës është një tabelë nga e cila nuk mund të bëhen krahasimi i të dhënave

Nga tabela e referencës nxirren dhe përpunohen të dhënat


Molla Dardha Qershia Dredhëza Pjeshka Banane Rrush Pjepër Portokall1993 54,000 4,300 54,000 54,000 54,000 4,300 54,000 54,000 4,3001994 53,000 4,440 53,000 4,440 4,440 4,440 4,440 4,440 4,4401995 58,000 4,600 62,000 58,000 58,000 4,600 58,000 58,000 4,6001996 62,000 4,800 62,000 4,800 62,000 4,800 4,800 62,000 4,8001997 65,000 5,200 65,000 5,200 65,000 65,000 5,200 65,000 65,0001998 67,700 5,316 68,500 -3,884 72,556 53,156 -3,884 72,556 53,1561999 70,800 5,532 71,600 -13,608 80,512 65,332 -13,608 80,512 65,3322000 73,900 5,748 74,700 -23,332 88,468 77,508 -23,332 88,468 77,5082001 77,000 5,964 77,800 -33,056 96,424 89,684 -33,056 96,424 89,6842002 80,100 6,180 80,900 -42,780 104,380 101,860 -42,780 104,380 101,8602003 83,200 6,396 84,000 -52,504 112,336 114,036 -52,504 112,336 114,0362004 86,300 6,612 87,100 -62,228 120,292 126,212 -62,228 120,292 126,2122005 89,400 6,828 90,200 -71,952 128,248 138,388 -71,952 128,248 138,3882006 92,500 7,044 93,300 -81,676 136,204 150,564 -81,676 136,204 150,5642007 95,600 7,260 96,400 -91,400 144,160 162,740 -91,400 144,160 162,740

Tonelata të pemëve të importuara dhe eksportuara gjatë viteve 1993-2007

PERDORIMI I GRAFIKONEVE (1)

Grafikoni është një diagram i cili paraqet trendët numerike dhe raportet në mes tyre

Një grafikon i mirë e bënë informatën të dukshme, memorueshme dhe kuptueshme

Grafikoni më i mirë e komunikon mesazhin e tij qartë Arsyet për përdorimin e grafikoneve janë kurë:

Dëshiron të hulumton diçka (grafikonet ndihmojnë në zgjidhjen e enigmës, dhe

Tregon një tregim Me përdorimin e grafikoneve fitohet:

Një mesazh i qartë Një dizajn i thjeshtë Thjeshtësia e fjalëve – që përdoren në grafikone dhe përmbledhja e

grafikonit Integriteti i qëllimit dhe veprimit – ku duhet të ceket burim i dhe qëllimi i të

dhënave

PERDORIMI I GRAFIKONEVE (2)Një mesazh i qartë në titull

Grafikoni në të majtë e komunikon mesazhin e tij shumë mirë derisa ai në të djathtë tregon vetëm gjendjen pa ndonjë tregim

0 100 200 300 400 500

Prishtina

Peja

Gjilani

Ferizaji

Gjakova

Fushë Kosova

Prishtina me numër më të madh të studentëve të cilët studiojnë në AAB-Riinvest

Nr. i studenteve

Burimi:Administrata e Universitetit AAB-Riinvest

X

0 100 200 300 400 500

Prishtina

Peja

Gjilani

Ferizaji

Gjakova

Fushë Kosova


Nr. i studenteve


PERDORIMI I GRAFIKONEVE (3)Thjeshtësia e dizajnit

419384

275

172136

86

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

Prishtina Peja Gjilani Ferizaji Gjakova Prizreni

Prishtina me numër më të madh të studentëve të cilët studiojnë në Riinvest

Nr.i studenteve


0 200 400 600

Prishtina

Peja

Gjilani

Ferizaji

Gjakova

Prizreni

Prishtina me numër më të madh të studentëve të cilët studiojnë në Riinvest

Preferohet që prapavija e grafikoneve të jetë solide (një-ngjyrëshe), të mos ketë vija e as numra (vlera) të të dhënave

Grafikoni përdoret vetëm si orientim që tregon një tregim

X X

PERDORIMI I GRAFIKONEVE (4) Llojet e grafikoneve

Ekzistojnë disa lloje të ndryshme të grafikoneve Do të ndalemi në tre lloje të tyre:

Shtylla ose rreshti

Vija

Rrethore

Tabela e ardhshme tregon lidhjen në mes të llojeve grafikoneve dhe aplikimin e tyre

Mire + Shumë të mire ++

Për paraqitjen grafike Grafikonet e preferuara

Shtylla Vija Rrethore

Pjesën e një tërësie ++ +

Ndryshimet gjatë kohës + ++

Krahasimet + +

PERDORIMI I GRAFIKONEVE (5) Shtyllat dhe rreshtat

Grafikoni duhet të tregoj një tregim e jo vetëm një gjendje

Te gjitha të dhënat duhet të paraqiten horizontalisht

Në grafikon nuk duhet të figurojnë vlerat e madhësive

Madhësitë, sikurse në tabela, duhet të radhiten sipas madhësive

E njëjta e dhënë mund të paraqitet si në rreshta ashtu edhe në shtylla

PERDORIMI I GRAFIKONEVE (6)Krahasimi i grafikoneve

Atëherë kur duhet të krahasohen të dhënat, në bazë të llojit të mesazhit që transmetohet bëhet edhe grupizimi i paraqitjes së të dhënave

Preferohet që afër njëra tjetrës të jenë ato të dhëna që duhet krahasuar

XNumri i studentëve nga Prishtina të cilët

studiojnë në AAB-Riinvest ka pësuar rënie

050

100150200250300350400450

Prishtina Peja Gjilani Ferizaji Gjakova

20072008

Burimi: Administrata e Universitetit AAB-Riinvest

Nr. i Sudenteve

Numri i studentëve nga Prishtina të cilët studiojnë në AAB-Riinvest ka pësuar rënie

050

100150200

250300350400450

2007 2008

PrishtinaPejaGjilaniFerizajiGjakova

Nr. i Sudenteve


PERDORIMI I GRAFIKONEVE (7)Vijat

Grafikoni me vija është i përshtatshëm për: Përcjelljen e ndryshimit të

variablave gjatë kohës Përcaktimin e trendeve, dhe Identifikimin e raportit në mes

të dy variablave

Gjatë paraqitjes grafike me vija duhet të shmangemi: Shumë vijave në një grafik Legjendës (në vend të

legjendës ta shkruajmë emrin afër vijës)

Investimet ne prodjimin e produkteve ushqimore eshte ne rritje

-

2,000,000

4,000,000

6,000,000

8,000,000

10,000,000

12,000,000

14,000,000

16,000,000

18,000,000

20,000,000

2004 2005 2006 2007 2008

Euro

Importi

Eksporti

Donacionet

Investimet

Humbjet

Burimi: Oda ekonomike e Kosoves

Investimet ne prodjimin e produkteve ushqimore eshte ne rritje

0

2000000

4000000

6000000

8000000

10000000

12000000

14000000

16000000

18000000

20000000

2004 2005 2006 2007 2008

Euro

Burimi: Oda ekonomike e Kosoves

Investimet

Donacioneti

X

PERDORIMI I GRAFIKONEVE (8)Krahasimi i grafikoneve

Në rast se nuk analizohen një grup i të dhënave por analizohet trendi i zhvillimit të të dhënave, atëherë grafikonet me vija janë më të përshtatshëm

Importi i produkteve ushqimore ende dominon mbi eksportin

-

2,000,000

4,000,000

6,000,000

8,000,000

10,000,000

12,000,000

14,000,000

16,000,000

2004 2005 2006 2007 2008

Euro

Importi

Eksporti

Burimi: Doganat e UNMIK-ut

Importi i produkteve ushqimore ende dominon mbi eksportin

-

2,000,000

4,000,000

6,000,000

8,000,000

10,000,000

12,000,000

14,000,000

16,000,000

2004 2005 2006 2007 2008

Euro

Burimi: Doganat e UNMIK-ut

Importi

Eksporti

X

PERDORIMI I GRAFIKONEVE (9)Rrathët

Grafikonet rrethore përdoren për të: Treguar pjesët e një tërësie

me përqindje (zbërthimi i buxhetit etj), dhe

Treguar se si disa pjesë të ndryshme formojnë një tërësi

Edhe pse janë shumë të thjeshta për nga paraqitja, ato janë të limituara se çfarë mund të paraqesin

Doganat

TVSH dhe tatimet në

fitim

Të hyrat nga mallrat

dhe shërbimet

Donacionet

Të hyrat tjera

Pjesa më e madhe e të hyrave në buxhetit të Kosovës vijnë nga Doganat

PERDORIMI I GRAFIKONEVE (10)Rrathët

Gjatë përdorimit të grafikoneve rrethore, preferohet që: Titulli i grafikonit të paraqet një

tregim

Të kufizohet numri ndarja e rrethit në më së shumti 5 pjesë

Të radhiten pjesët sipas madhësive (nga e madhja kah e vogla)

Të shmanget mundësia e përdorimit të grafikoneve rrethore për krahasim të të dhënave

Doganat

TVSH dhe tatimet në

fitim

Të hyrat nga mallrat

dhe shërbimet

Donacionet

Të hyrat tjera

Pjesa më e madhe e të hyrave në buxhetit të Kosovës vijnë nga Doganat

PREZANTIMI I TE DHENAVE (1)

Njohja e materialit

Rëndësia e audiencës

Kush do të lexoj dhe ndëgjoi materialin pra, përshtatja e materialit audiencës!

Çfarë është njohuri e tyre për temën në fjalë?

A mund të analizojnë tabelat dhe grafikonet?

A është alokuar koha e mjaftueshme për prezantim të materialit?

Çfarë pyetjesh audienca do të ketë?

PREZANTIMI I TE DHENAVE (2) Përcaktimi i mesazhit dhe

komunikimi i tij

Njohja mirë e mesazhit – esenciale

Përcaktimi për të dhënat që do të prezentohen në bazë të mesazhit që dëshiron të japësh

Zgjedhja e numrave, tabelave dhe grafeve specifike

Pas definimit të mesazhit bëhet caktimi i elementeve prezantuese

Të dhënat duhet të: jenë të krahasueshme, ilustrative dhe të sakta

PREZANTIMI I TE DHENAVE (3)

Prezantimi i numrave

Numrat e shkruar mbahen mend më shumë

Duhet të lihet një periudhë audiencës që të absorboj të dhënat (mos u ngutni)

Numrat shumë-shifrorë duhet të rrumbullakohen (përveç rasteve të veçanta)

Preferohet shpërndarja e materialit të prezantimit para prezantimit ashtu që audienca të mos humbas koncentrimin

123!?132!?

Njohja e të dhënave

Analiza e audiencës

Përcaktimi i mesazhit

Zgjedhja e të dhënave

Prezantimi

Feedback nga audienca

Struktura e pregaditjes dhe prezantimit të të dhënave

PYETJE OSE KOMENTE?

Education

Ligjerata 6 paraqitja e te dhenave