บทท�� บทท�� 22วิ�วิ�ฒนาการวิ�วิ�ฒนาการของการบร�หารของการบร�หารราชการไทยราชการไทย

ย�คของระบบราชการไทยท��มี�การย�คของระบบราชการไทยท��มี�การเปลี่��ยนแปลี่งเห�นได้�ช�ด้เจนเป นเปลี่��ยนแปลี่งเห�นได้�ช�ด้เจนเป น 4 4 ย�ค ได้�แก" ย�ค ได้�แก"

--การบร�หารราชการสมี�ยส�โขท�ย การบร�หารราชการสมี�ยส�โขท�ย --สมี�ยกร�งศร�อย�ธยา สมี�ยกร�งศร�อย�ธยา --สมี�ยพระบาทสมีเด้�จพระสมี�ยพระบาทสมีเด้�จพระ

จ�ลี่จอมีเกลี่�าเจ�าอย)"ห�วิ จ�ลี่จอมีเกลี่�าเจ�าอย)"ห�วิ --แลี่ะหลี่�งการเปลี่��ยนแปลี่งการแลี่ะหลี่�งการเปลี่��ยนแปลี่งการ

ปกครอง พปกครอง พ..ศศ.2475 .2475

การบร�หารราชการสมี�ยการบร�หารราชการสมี�ยส�โขท�ยส�โขท�ย

““พ"อปกครองลี่)กพ"อปกครองลี่)ก” ” (Paternal (Paternal Government) Government) ถื+อเอาลี่�กษณะสก�ลี่เป นคติ� เช+�อถื+อเอาลี่�กษณะสก�ลี่เป นคติ� เช+�อวิ"าวิ"า “ “พ"อพ"อ” ” เป นผู้)�ปกครองคร�วิเร+อน หลี่ายคร�วิเร+อนเป นผู้)�ปกครองคร�วิเร+อน หลี่ายคร�วิเร+อนรวิมีก�นเป นบ�านอย)"ในปกครองของรวิมีก�นเป นบ�านอย)"ในปกครองของ “ “พ"อบ�านพ"อบ�าน” ”

ผู้)�อย)"ในปกครองเร�ยกวิ"าผู้)�อย)"ในปกครองเร�ยกวิ"า “ “ลี่)กบ�านลี่)กบ�าน” ” หลี่ายบ�านหลี่ายบ�านรวิมีก�นเป นเมี+อง ถื�าเป นเมี+องข12นท��อย)"ในการรวิมีก�นเป นเมี+อง ถื�าเป นเมี+องข12นท��อย)"ในการปกครองของปกครองของ “ “พ"อเมี+องพ"อเมี+อง””ถื�าเป นเมี+องประเทศราช ถื�าเป นเมี+องประเทศราช เจ�าเมี+องเป นเจ�าเมี+องเป น “ “ข�นข�น” ” หลี่ายเมี+องรวิมีก�นเป นหลี่ายเมี+องรวิมีก�นเป นประเทศหร+อราชธาน�ในการปกครองของประเทศหร+อราชธาน�ในการปกครองของ “ “พ"อข�นพ"อข�น” ” ข�าราชการในติ3าแหน"งติ"าง ๆ ได้�นามีวิ"าข�าราชการในติ3าแหน"งติ"าง ๆ ได้�นามีวิ"า “ “ลี่)กข�นลี่)กข�น” ”

ลี่�กษณะของการบร�หารลี่�กษณะของการบร�หารราชการราชการ รวิมีการใช�อ3านาจทางการเมี+องก�บอ3านาจทางการบร�หารรวิมีการใช�อ3านาจทางการเมี+องก�บอ3านาจทางการบร�หาร

ไวิ�ด้�วิยก�นไวิ�ด้�วิยก�น ไมี"มี�การแยกข�าราชการก�บประชาชนออกจากก�นไมี"มี�การแยกข�าราชการก�บประชาชนออกจากก�น

จ�ด้ระเบ�ยบบร�หารราชการแผู้"นด้�นท��เร�ยบง"าย ไมี"จ�ด้ระเบ�ยบบร�หารราชการแผู้"นด้�นท��เร�ยบง"าย ไมี"ย�"งยาก ซั�บซั�อน ไมี"มี�การจ�ด้ติ�2งหน"วิยงานเป นการย�"งยาก ซั�บซั�อน ไมี"มี�การจ�ด้ติ�2งหน"วิยงานเป นการเฉพาะ พ"อข�นจะปฏิ�บ�ติ�ภารก�จด้�านติ"าง ๆ ด้�วิยเฉพาะ พ"อข�นจะปฏิ�บ�ติ�ภารก�จด้�านติ"าง ๆ ด้�วิยตินเอง โด้ยมี�ลี่)กข�นจ3านวินหน1�งคอยช"วิยเหลี่+อตินเอง โด้ยมี�ลี่)กข�นจ3านวินหน1�งคอยช"วิยเหลี่+อ

การบร�หารราชการนอกราชธาน� การบร�หารราชการนอกราชธาน� มี�การจ3าแนกมี�การจ3าแนก

ห�วิเมี+องออกเป นห�วิเมี+องออกเป น 3 3 ประเภท ประเภท กก. . เมี+องอ�ปราช เมี+องลี่)กหลี่วิง แลี่ะเมี+องหน�าด้"านเมี+องอ�ปราช เมี+องลี่)กหลี่วิง แลี่ะเมี+องหน�าด้"าน เป นเป น

เมี+องท��ผู้)�จะด้3ารงติ3าแหน"งพ"อข�นองค9ติ"อไปครองอย)" เมี+องท��ผู้)�จะด้3ารงติ3าแหน"งพ"อข�นองค9ติ"อไปครองอย)"

ข. เมี+องพระยามีหานคร อาจติ�2งเช+2อพระวิงศ9หร+อข�าราชการช�2นผู้)�ใหญ่"ไปครองเมี+อง หร+อมี�เจ�านายเช+2อพระวิงศ9เป นเจ�าของเมี+องเด้�มีปกครองอย)"แลี่ะยอมีข12นก�บกร�งส�โขท�ย คค. . เมี+องประเทศราช เป นเมี+องท��อย)"นอกราชอาณาจ�กรเมี+องประเทศราช เป นเมี+องท��อย)"นอกราชอาณาจ�กรมี�ชาวิเมี+องเป นคนติ"างชาติ�มี�ชาวิเมี+องเป นคนติ"างชาติ� มี�ควิามีส�มีพ�นธ9เพ�ยงส"งเคร+�องราชบรรณาการติามีมี�ควิามีส�มีพ�นธ9เพ�ยงส"งเคร+�องราชบรรณาการติามีก3าหนด้แลี่ะส"งท�พหร+อเสบ�ยงมีาช"วิยรบติามีค3าส��งก3าหนด้แลี่ะส"งท�พหร+อเสบ�ยงมีาช"วิยรบติามีค3าส��งพ"อข�นเท"าน�2นพ"อข�นเท"าน�2น

การจ�ด้ร)ปแบบบร�หารราชการแผู้"นการจ�ด้ร)ปแบบบร�หารราชการแผู้"นด้�นสมี�ยส�โขท�ยจะมี� ด้�นสมี�ยส�โขท�ยจะมี� 2 2 ลี่�กษณะ ค+อ ลี่�กษณะ ค+อ

- - แบบรวิมีอ3านาจแบบรวิมีอ3านาจ (Centralization)(Centralization) ในราชธาน�ในราชธาน� ((กร�งสุ�โขท�ยกร�งสุ�โขท�ย) ) และหั�วเมื�องและหั�วเมื�องข��นใน ข��นใน

- - แลี่ะแบบกระจายอ3านาจแลี่ะแบบกระจายอ3านาจ (Decentralization) (Decentralization) ในหั�วเมื�องช��นในหั�วเมื�องช��นนอกนอก

การบร�หารราชการสมี�ยการบร�หารราชการสมี�ยกร�งศร�อย�ธยากร�งศร�อย�ธยา เปลี่��ยนเปลี่��ยน เป นแบบ เป นแบบ ““เจ�าเจ�า” ” ก�บ ก�บ ““ข�าข�า” ”

พระมีหากษ�ติร�ย9 ค+อ สมีมีติ�เทพ หร+อเทวิราชาท��มี�ฐานะพระมีหากษ�ติร�ย9 ค+อ สมีมีติ�เทพ หร+อเทวิราชาท��มี�ฐานะแติกติ"างไปจากประชาชนหร+อหลี่�กการปกครองแบบ แติกติ"างไปจากประชาชนหร+อหลี่�กการปกครองแบบ ““เทวิสมีมีติ�หร+อเทวิลี่�ทธ�เทวิสมีมีติ�หร+อเทวิลี่�ทธ�” ” (Divine right) (Divine right)

การบร�หารราชการสมี�ยติ�นกร�งศร�อย�ธยาได้�มี�การจ�ด้ติ�2งติ3าแหน"งงาน แลี่ะแติ"งติ�2งข�าราชการท3าหน�าท��สนองพระเด้ชพระค�ณ เร�ยกวิ"า จติ�สด้มีภ9 โด้ยมี�เสนาบด้�ติ3าแหน"ง “ข�น” บ�งค�บบ�ญ่ชาแลี่ะปฏิ�บ�ติ�หน�าท��ช"วิยพระมีหากษ�ติร�ย9

ติ3าแหน"งงานในราชธาน�ติ3าแหน"งงานในราชธาน�สมี�ยพระบรมีไติรโลี่กนาถืสมี�ยพระบรมีไติรโลี่กนาถื 1) 1) โด้ยการเกณฑ์9 ชายฉกรรจ9ท�กคนเมี+�อมี�อาย�ครบโด้ยการเกณฑ์9 ชายฉกรรจ9ท�กคนเมี+�อมี�อาย�ครบ 18 18

ป=บร�บ)รณ9ติ�องไปข12นทะเบ�ยนเป นไพร"สมีมี�มี)ลี่นายส�งก�ด้ป=บร�บ)รณ9ติ�องไปข12นทะเบ�ยนเป นไพร"สมีมี�มี)ลี่นายส�งก�ด้เพ+�อร�บใช� จนเมี+�ออาย�เพ+�อร�บใช� จนเมี+�ออาย� 20 20 ป= จะย�ายส�งก�ด้ไปข12นทะเบ�ยนป= จะย�ายส�งก�ด้ไปข12นทะเบ�ยนเป นไพร"หลี่วิง แลี่ะเข�าเวิรยามีร�บราชการป=ลี่ะเป นไพร"หลี่วิง แลี่ะเข�าเวิรยามีร�บราชการป=ลี่ะ 6 6 เด้+อน เด้+อน โด้ยไมี"มี�เง�นเด้+อนค"าจ�างจนอาย�ครบโด้ยไมี"มี�เง�นเด้+อนค"าจ�างจนอาย�ครบ 60 60 ป= จ1งปลี่ด้ป= จ1งปลี่ด้

2) 2) โด้ยควิามีสมี�ครใจ ด้�วิยการถืวิายติ�วิเป นมีหาด้เลี่�ก โด้ยควิามีสมี�ครใจ ด้�วิยการถืวิายติ�วิเป นมีหาด้เลี่�ก ติ�องฝากติ�วิให�ข�นนางนายเวิรไวิ�ใช�สอย แลี่ะฝ?กห�ด้เป นติ�องฝากติ�วิให�ข�นนางนายเวิรไวิ�ใช�สอย แลี่ะฝ?กห�ด้เป นเสมี�ยนก"อน จนเมี+�อมี�ควิามีช3านาญ่มีากข12นจ1งจะได้�ร�บเสมี�ยนก"อน จนเมี+�อมี�ควิามีช3านาญ่มีากข12นจ1งจะได้�ร�บเลี่+�อนติ3าแหน"งส)งข12นติามีลี่3าด้�บเลี่+�อนติ3าแหน"งส)งข12นติามีลี่3าด้�บ

ร)ปแบบการบร�หารราชการสมี�ยร)ปแบบการบร�หารราชการสมี�ยกร�งศร�อย�ธยา กร�งศร�อย�ธยา

ใช�ร)ปแบบการใช�อ3านาจใน ใช�ร)ปแบบการใช�อ3านาจใน 3 3 ลี่�กษณะ ลี่�กษณะ 1) 1) แบบรวิมีอ3านาจแบบรวิมีอ3านาจ (centralization) (centralization) ในการบร�หารราชการในการบร�หารราชการ

ในราชธาน�แลี่ะห�วิเมี+องช�2นใน กลี่"าวิค+อพระมีหากษ�ติร�ย9ทรงในราชธาน�แลี่ะห�วิเมี+องช�2นใน กลี่"าวิค+อพระมีหากษ�ติร�ย9ทรงจ�ด้การบร�หารราชการด้�วิยพระองค9เอง โด้ยมี�เสนาบด้�เป นผู้)�ช"วิย จ�ด้การบร�หารราชการด้�วิยพระองค9เอง โด้ยมี�เสนาบด้�เป นผู้)�ช"วิย

2) 2) แบบแบ"งอ3านาจแบบแบ"งอ3านาจ (Deconcentration) (Deconcentration) ในการบร�หารห�วิในการบร�หารห�วิเมี+องช�2นนอกโด้ยการแบ"งแยกอ3านาจบร�หารจากส"วินกลี่างมีอบเมี+องช�2นนอกโด้ยการแบ"งแยกอ3านาจบร�หารจากส"วินกลี่างมีอบให�เจ�าเมี+องซั1�งพระมีหากษ�ติร�ย9ทรงเลี่+อกแลี่ะแติ"งติ�2งพระราชวิงศ9ให�เจ�าเมี+องซั1�งพระมีหากษ�ติร�ย9ทรงเลี่+อกแลี่ะแติ"งติ�2งพระราชวิงศ9หร+อข�าราชการช�2นส)งผู้)�เป นท��ไวิ�วิางพระราชหฤท�ยให�มี�อ3านาจหร+อข�าราชการช�2นส)งผู้)�เป นท��ไวิ�วิางพระราชหฤท�ยให�มี�อ3านาจบ�งค�บบ�ญ่ชาการบ�งค�บบ�ญ่ชาการ

3) 3) แบบกระจายอ3านาจแบบกระจายอ3านาจ (Decentralization) (Decentralization) ในการบร�หารในการบร�หารเมี+องประเทศราช โด้ยให�เจ�านายของชนชาติ�แห"งเมี+องน�2น ๆ เมี+องประเทศราช โด้ยให�เจ�านายของชนชาติ�แห"งเมี+องน�2น ๆ ปกครองก�นเอง โด้ยไมี"เข�าไปย�"งเก��ยวิก�บการปกครองปกครองก�นเอง โด้ยไมี"เข�าไปย�"งเก��ยวิก�บการปกครอง

การบร�หารราชการสมี�ยการบร�หารราชการสมี�ยพระบาทสมีเด้�จพระจ�ลี่จอมีเกลี่�าเจ�าอย)"พระบาทสมีเด้�จพระจ�ลี่จอมีเกลี่�าเจ�าอย)"ห�วิห�วิ

แบบเด้�มี ไมี"เหมีาะสมีก�บสถืานการณ9ขณะน�2น เน+�องจาก แบบเด้�มี ไมี"เหมีาะสมีก�บสถืานการณ9ขณะน�2น เน+�องจาก ระบบราชการอ"อนแอ แลี่ะอย)"ในย�คลี่"าเมี+องข12นของ ระบบราชการอ"อนแอ แลี่ะอย)"ในย�คลี่"าเมี+องข12นของ

ประเทศอ�งกฤษแลี่ะฝร��งเศส จ1งทรงปฏิ�ร)ปการปกครอง ประเทศอ�งกฤษแลี่ะฝร��งเศส จ1งทรงปฏิ�ร)ปการปกครอง ใหมี" ใหมี"1) 1) จ�ด้ติ�2งกระทรวิงจ�ด้ติ�2งกระทรวิง 1212กระทรวิง แลี่ะจ�ด้กระทรวิง แลี่ะจ�ด้

เง�นเด้+อนให�ข�าราชการได้�ร�บแบบเด้�ยวิก�นท�กเง�นเด้+อนให�ข�าราชการได้�ร�บแบบเด้�ยวิก�นท�กกระทรวิงกระทรวิง

2) 2) แยกราชการทหารก�บราชการพลี่เร+อนออกแยกราชการทหารก�บราชการพลี่เร+อนออกจากก�น ให�กระทรวิงมีหาด้ไทยบ�งค�บบ�ญ่ชาห�วิจากก�น ให�กระทรวิงมีหาด้ไทยบ�งค�บบ�ญ่ชาห�วิเมี+องท�2งหมีด้เวิ�นกร�งเทพฯ ก�บเมี+องท��ติ�ด้ติ"อใกลี่�เมี+องท�2งหมีด้เวิ�นกร�งเทพฯ ก�บเมี+องท��ติ�ด้ติ"อใกลี่�เค�ยงเค�ยง

การบร�หารราชการสมี�ย รการบร�หารราชการสมี�ย ร..๕๕ 3) 3) การบร�หารมีณฑ์ลี่เทศาภ�บาลี่ ระบบการบร�หารมีณฑ์ลี่เทศาภ�บาลี่ ระบบ

เทศาภ�บาลี่เป นระบบท��ร�ฐบาลี่กลี่างจ�ด้ข�าราชการเทศาภ�บาลี่เป นระบบท��ร�ฐบาลี่กลี่างจ�ด้ข�าราชการของส"วินกลี่างไปบร�หารราชการในห�วิเมี+องติ"าง ๆ ของส"วินกลี่างไปบร�หารราชการในห�วิเมี+องติ"าง ๆ แทนท��ส"วินภ)มี�ภาคจะจ�ด้ข�าราชการเข�าบร�หารงานแทนท��ส"วินภ)มี�ภาคจะจ�ด้ข�าราชการเข�าบร�หารงาน

ในเมี+องของตินเองในเมี+องของตินเอง 4) การบร�หารเมี+อง นอกจากจ�ด้ติ�2งมีณฑ์ลี่เทศาภ�บาลี่แลี่�วิ ย�งจ�ด้การปกครองในเขติมีณฑ์ลี่เทศาภ�บาลี่เป นเมี+อง อ3าเภอติ3าบลี่ แลี่ะหมี)"บ�านด้�วิยพน�กงานปกครองเมี+องจะประกอบด้�วิย “ผู้)�วิ"าราชการเมี+อง” ซั1�งถื)กเปลี่��ยนมีาจากค3าวิ"า “เจ�าเมี+อง” โด้ยพระมีหากษ�ติร�ย9เป นผู้)�ด้3าร�เลี่+อกสรรแติ"งติ�2งแลี่ะโยกย�ายจากบ�คคลี่ท��มี�ควิามีร)� ควิามีสามีารถืส)ง

การบร�หารราชการสมี�ย รการบร�หารราชการสมี�ย ร..๕ ๕ 5) 5) การบร�หารอ3าเภอ หน"วิยการปกครองท��เร�ยกวิ"าการบร�หารอ3าเภอ หน"วิยการปกครองท��เร�ยกวิ"า ““แขวิงแขวิง” ” ท��ประกอบก�นเป นเมี+อง ได้�มี�การปร�บปร�งให�ท��ประกอบก�นเป นเมี+อง ได้�มี�การปร�บปร�งให�เป นเป น “ “อ3าเภออ3าเภอ” ” พระราชบ�ญ่ญ่�ติ�ลี่�กษณะปกครองท�องท�� พระราชบ�ญ่ญ่�ติ�ลี่�กษณะปกครองท�องท�� พระพ�ทธศ�กราชพระพ�ทธศ�กราช 2457 2457 โด้ยหลี่�กจะมี�พน�กงานโด้ยหลี่�กจะมี�พน�กงานปกครองอ3าเภอท��เร�ยกวิ"า ปกครองอ3าเภอท��เร�ยกวิ"า ““กรมีการอ3าเภอกรมีการอ3าเภอ” ” ประกอบประกอบด้�วิยนายอ3าเภอ ปลี่�ด้อ3าเภอแลี่ะสมี�ห9บ�ญ่ช�มี�อ3านาจด้�วิยนายอ3าเภอ ปลี่�ด้อ3าเภอแลี่ะสมี�ห9บ�ญ่ช�มี�อ3านาจหน�าท��ปกครองด้)แลี่ก3าน�นหน�าท��ปกครองด้)แลี่ก3าน�น ((ติ3าบลี่ติ3าบลี่) ) แลี่ะงานราชการแลี่ะงานราชการอ3าเภออ3าเภอ 6) การบร�หารติ3าบลี่หมี)"บ�านนอกจากอ3าเภอซั1�งเป นหน"วิยราชการติ3�าส�ด้แลี่�วิ ย�งก3าหนด้ให�มี�การปกครองท�องท��ในร)ปติ3าบลี่แลี่ะหมี)"บ�าน โด้ยมีอบหมีายให�ก3าน�น แลี่ะผู้)�ใหญ่"บ�านซั1�งมี�ใช"ข�าราชการแติ"เป นติ�วิแทนของประชาชนท3าหน�าท��เช+�อมีโยงระหวิ"างร�ฐก�บประชาชน โด้ยราษฎรเป นผู้)�เลี่+อกข12นมีาท3าเป นผู้)�ช"วิยเหลี่+อกรมีการอ3าเภอ

การบร�หารราชการสมี�ย รการบร�หารราชการสมี�ย ร..๕๕

7) 7) การบร�หารส�ขาภ�บาลี่การบร�หารส�ขาภ�บาลี่ได้�มี�ประกาศใช�พระราชบ�ญ่ญ่�ติ�ส�ขาภ�บาลี่ได้�มี�ประกาศใช�พระราชบ�ญ่ญ่�ติ�ส�ขาภ�บาลี่กร�งเทพ รศกร�งเทพ รศ.116 (.116 (พพ..ศศ.2440).2440)เพ+�อท3าหน�าท��เพ+�อท3าหน�าท��การงานด้�านส�ขาภ�บาลี่ของท�องถื��น ซั1�งติ"อมีาได้�การงานด้�านส�ขาภ�บาลี่ของท�องถื��น ซั1�งติ"อมีาได้�มี�ประกาศจ�ด้ติ�2งส�ขาภ�บาลี่ติ3าบลี่ท"าฉลี่อมี มี�ประกาศจ�ด้ติ�2งส�ขาภ�บาลี่ติ3าบลี่ท"าฉลี่อมี จ�งหวิ�ด้สมี�ทรสาครข12น แลี่ะติ"อมีาเปลี่��ยนช+�อเป นจ�งหวิ�ด้สมี�ทรสาครข12น แลี่ะติ"อมีาเปลี่��ยนช+�อเป นส�ขาภ�บาลี่เมี+องสมี�ทรสาคร โด้ยให�ก3าน�นผู้)�ใหญ่"ส�ขาภ�บาลี่เมี+องสมี�ทรสาคร โด้ยให�ก3าน�นผู้)�ใหญ่"บ�าน แลี่ะราษฎรร"วิมีก�นเป นคณะกรรมีการบ�าน แลี่ะราษฎรร"วิมีก�นเป นคณะกรรมีการส�ขาภ�บาลี่ด้�วิยส�ขาภ�บาลี่ด้�วิย

การบร�หารราชการหลี่�งการการบร�หารราชการหลี่�งการเปลี่��ยนแปลี่งการปกครอง เปลี่��ยนแปลี่งการปกครอง

พพ..ศศ.2475.2475 เปลี่��ยนแปลี่งการปกครองจากระบอบสมีบ)รณาญ่าส�ทธ�เปลี่��ยนแปลี่งการปกครองจากระบอบสมีบ)รณาญ่าส�ทธ�ราชเป นระบอบประชาธ�ปไติยราชเป นระบอบประชาธ�ปไติย

พระราชบ�ญ่ญ่�ติ�วิ"าด้�วิยธรรมีน)ญ่ราชการฝDายพระราชบ�ญ่ญ่�ติ�วิ"าด้�วิยธรรมีน)ญ่ราชการฝDายพลี่เร+อน พ�ทธศ�กราชพลี่เร+อน พ�ทธศ�กราช 2476 2476 จ�ด้ระเบ�ยบบร�หารจ�ด้ระเบ�ยบบร�หารราชการแผู้"นด้�นส"วินกลี่างเป นกระทรวิง การราชการแผู้"นด้�นส"วินกลี่างเป นกระทรวิง การบร�หารราชการส"วินภ)มี�ภาคคงจ�ด้เป นมีณฑ์ลี่ บร�หารราชการส"วินภ)มี�ภาคคงจ�ด้เป นมีณฑ์ลี่ จ�งหวิ�ด้ แลี่ะอ3าเภอติามีเด้�มี จ�งหวิ�ด้ แลี่ะอ3าเภอติามีเด้�มี

การบร�หารราชการหลี่�งการเปลี่��ยนแปลี่งการการบร�หารราชการหลี่�งการเปลี่��ยนแปลี่งการปกครอง พปกครอง พ..ศศ.2475.2475

ติ"อมีาได้�มี�การยกเลี่�กพระราชบ�ญ่ญ่�ติ�ด้�งกลี่"าวิ ติ"อมีาได้�มี�การยกเลี่�กพระราชบ�ญ่ญ่�ติ�ด้�งกลี่"าวิ แลี่ะได้�มี�การติราพระราชบ�ญ่ญ่�ติ�วิ"าด้�วิยระเบ�ยบแลี่ะได้�มี�การติราพระราชบ�ญ่ญ่�ติ�วิ"าด้�วิยระเบ�ยบราชการบร�หารแห"งราชอาณาจ�กรสยามี ราชการบร�หารแห"งราชอาณาจ�กรสยามี พ�ทธศ�กราชพ�ทธศ�กราช 2476 2476 จ�ด้ระเบ�ยบบร�หารราชการจ�ด้ระเบ�ยบบร�หารราชการแผู้"นด้�นใหมี"เป นแผู้"นด้�นใหมี"เป น 3 3 ส"วิน ค+อ ส"วินกลี่าง ส"วินส"วิน ค+อ ส"วินกลี่าง ส"วินภ)มี�ภาค แลี่ะส"วินท�องถื��น โด้ยส"วินกลี่างประกอบภ)มี�ภาค แลี่ะส"วินท�องถื��น โด้ยส"วินกลี่างประกอบด้�วิยส3าน�กนายกร�ฐมีนติร� แลี่ะกระทรวิงทบวิงด้�วิยส3าน�กนายกร�ฐมีนติร� แลี่ะกระทรวิงทบวิงกรมีติ"าง ๆ ส"วินภ)มี�ภาคยกเลี่�กมีณฑ์ลี่เทศาภ�บาลี่กรมีติ"าง ๆ ส"วินภ)มี�ภาคยกเลี่�กมีณฑ์ลี่เทศาภ�บาลี่ให�จ�งหวิ�ด้ข12นติรงติ"อส"วินกลี่างมี�ผู้)�วิ"าราชการให�จ�งหวิ�ด้ข12นติรงติ"อส"วินกลี่างมี�ผู้)�วิ"าราชการจ�งหวิ�ด้แลี่ะนายอ3าเภอส�งก�ด้กระทรวิงมีหาด้ไทย จ�งหวิ�ด้แลี่ะนายอ3าเภอส�งก�ด้กระทรวิงมีหาด้ไทย ส"วินท�องถื��นจ�ด้เป นร)ปเทศบาลี่นคร เทศบาลี่ส"วินท�องถื��นจ�ด้เป นร)ปเทศบาลี่นคร เทศบาลี่เมี+องแลี่ะเทศบาลี่ติ3าบลี่ ท�2งน�2ย�งคงการปกครองเมี+องแลี่ะเทศบาลี่ติ3าบลี่ ท�2งน�2ย�งคงการปกครองท�องท��ติามีพระราชบ�ญ่ญ่�ติ�ลี่�กษณะปกครองท�องท�องท��ติามีพระราชบ�ญ่ญ่�ติ�ลี่�กษณะปกครองท�องท�� พระพ�ทธศ�กราชท�� พระพ�ทธศ�กราช 2457 2457 ซั1�งมี�ก3าน�นแลี่ะผู้)�ใหญ่"ซั1�งมี�ก3าน�นแลี่ะผู้)�ใหญ่"บ�านปกครองติ3าบลี่ แลี่ะหมี)"บ�านติามีร)ปแบบเด้�มีบ�านปกครองติ3าบลี่ แลี่ะหมี)"บ�านติามีร)ปแบบเด้�มี

การจ�ด้ระเบ�ยบบร�หารราชการของไทยในปEจจ�บ�นการจ�ด้ระเบ�ยบบร�หารราชการของไทยในปEจจ�บ�นอย)"ภายใติ�บทบ�ญ่ญ่�ติ�ของพระราชบ�ญ่ญ่�ติ�ระเบ�ยบบร�หารอย)"ภายใติ�บทบ�ญ่ญ่�ติ�ของพระราชบ�ญ่ญ่�ติ�ระเบ�ยบบร�หารราชการแผู้"นด้�น พราชการแผู้"นด้�น พ..ศศ.2534 .2534 แลี่ะท��แก�ไขเพ��มีเติ�มีถื1งแลี่ะท��แก�ไขเพ��มีเติ�มีถื1งฉบ�บท��ฉบ�บท�� 66พพ..ศศ.2546 .2546 แลี่ะพระราชบ�ญ่ญ่�ติ�ปร�บปร�งแลี่ะพระราชบ�ญ่ญ่�ติ�ปร�บปร�งกระทรวิง ทบวิง กรมี พกระทรวิง ทบวิง กรมี พ..ศศ.2545 .2545 โด้ยมี�การจ�ด้ระเบ�ยบโด้ยมี�การจ�ด้ระเบ�ยบบร�หารราชการแผู้"นด้�นออกเป นบร�หารราชการแผู้"นด้�นออกเป น 3 3 ส"วิน ได้�แก"ส"วิน ได้�แก"

1) 1) ระเบ�ยบบร�หารราชการส"วินกลี่างระเบ�ยบบร�หารราชการส"วินกลี่าง2) 2) ระเบ�ยบบร�หารราชการส"วินภ)มี�ภาคระเบ�ยบบร�หารราชการส"วินภ)มี�ภาค3) 3) ระเบ�ยบบร�หารราชการส"วินท�องถื��นระเบ�ยบบร�หารราชการส"วินท�องถื��น

การบร�หารราชการแผู้"นด้�นในการบร�หารราชการแผู้"นด้�นใน ปEจจ�บ�น ปEจจ�บ�น

ในปEจจ�บ�น ระบบบร�หาร ราชการไทย ได้�ปร�บเปลี่��ยน

ร)ปแบบ แลี่ะจ�ด้ระบบใหมี" “เร�ยกวิ"า ปฏิ�ร)ประบบ”ราชการ

ศ1กษาเร+�องศ1กษาเร+�องการบร�หารการบร�หาร

ราชการแผู้"นด้�นราชการแผู้"นด้�นติ"อส�ปด้าห9หน�าติ"อส�ปด้าห9หน�า