Click here to load reader
View
0
Download
0
Embed Size (px)
YÜZEYEL MANTAR ENFEKSĐYONLARINDA TEDAVĐ
Uzm.Dr. Bengü Nisa Akay
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Deri ve Zührevi Hastalıkları AD
YÜZEYEL MANTAR ENFEKSĐYONLARI
Dermatofitozlar
1-Tinea kapitis
2-Tinea barbae
3-Tinea korporis
4-Tinea inguinalis (kruris)
5-Tinea pedis et manum
6-Tinea unguium
Tinea versikolor
Kandidiazisler
MANTAR ENFEKSĐYONLARINDA TEDAVĐ
• Topikal tedavi
• Sistemik tedavi
� Öncelikle derinin kuru tutulmasına dikkat edilmelidir
� Aile bireyleri arasında enfeksiyon beraberce tedavi edilmelidir.
� Yüzme havuzları yürüme yolları ve giyinme kabinlerinin sık olarak yıkanması enfektif materyali uzaklaştırır
DERMATOFĐT ĐNFEKSĐYONLARINDA TOPĐKAL TEDAVĐ
• Đmidazol ve triazol grubu antimikotik topikaller
• Nonimidazol grubu antimikotik topikaller
• Benzoik asit bileşenleri (Whitfield merhemi)
• Undesilenik asit
• Potasyum permanganat
ĐMĐDAZOL GRUBU ANTĐMĐKOTĐK TOPĐKALLER
• Deri ve saçlı deri mantar enfeksiyonlarında • Tiokonazol: • Đzokonazol nitrat: Travogen • Oksikonazol: • Bifonazol: • Klotrimazol: • Mikonazol: • Ketokonazol: • Sulkonazol nitrat: • Sertakonozol: Zalain
Nonimidazol grubu antimikotik topikaller
Alilaminler:
Naftifin
Terbinafin
Siklopiroks-olamin
Nonimidazol grubu antimikotik topikaller
Tiokarbamatlar:
Tolnaftat: Tinaktin
Polienler:
Nistatin
MANTAR ĐNFEKSĐYONLARINDA SĐSTEMĐK TEDAVĐ
• Griseofulvin
• Ketokonazol Đmidazol
• Flukonazol
• Itrakonazol TRĐAZOL
• Terbinafin Alilamin
Griseofulvin
� Yalnızca dermatofitozlarda kullanılır
� Deride, kıllarda ve tırnaklarda etkilidir
� Rezistans gelişebilir
� Yeni oluşan keratine bağlanarak fungal elemanların invazyonunu önler
� Yağlı yemeklerle alımı absorbsiyonu artırır
Yan Etkileri
� Fotosensitivite � Proteinüri � Deney hayvanlarında teratojenik ve karsinojenik etkiler
� Hepatik mikrozomal enzimlerin indüksiyonu
� Başağrısı, mental konfüzyon, halsizlik, görme bozukluğu
� Gastrointestinal bozukluk
� Hepatotoksisite � Hematolojik etkiler
TERBĐNAFĐN
� Skualen epoksidazı inhibe ederek ergosterol sentezini bloke eder
� Dermatofitlere karşı etkilidir
� Fungisid’dir
� Đyi absorbe edilir, fakat biyoyararlanımı düşüktür (karaciğerde ilk- geçiş eliminasyonu)
TERBĐNAFĐN
� Deride, tırnaklarda ve yağ dokusunda birikir
� Dozaj: 250 mg/g
� Çocuklarda: 125mg/gün
YAN ETKĐLER
GĐS
� SIK:Đshal, dispepsi, bulantı, karın ağrısı
� NADĐR: Karında şişkinlik hissi, gastrit, tat almada bozulma, hepatit
DERĐ
� SIK:Morbiliform ve makülopapüler döküntü
� NADĐR: Kaşıntı, ürtiker, TEN, eritema multiforme, SJS, SLE
NÖROLOJĐK
SIK: Başağrısı
ITRAKONAZOL
� Triazol türevidir.
� Sitokrom P 450 enzimlerinden lanosterol 14 alfa demetilazı inhibe eder.
� Ergosterol sentezini önler
ITRAKONAZOL
� Tok karna emilim fazla
� Serum konsantrasyonu gıda ve mide asiditesinden etkilenir
� Asitli gıdalar emilimi artırır
ITRAKONAZOL
� Böbrek yetmezliğinde doz ayarı gerektirmez
� Gebelikte kullanımı C kategorisinde
� Farelerde teratojenik bulunmuş
� Süte geçer
� Emziren annelere önerilmez
ITRAKONAZOL
� Onikomikoz
� Tinea kapitis, pedis, korporis, kruris
� Tinea versikolor
� Orofaringeal kandidiyazis
� Kronik mukokutanöz kandidiyazis
� Vajinal kandidiyazis
� Sistemik mikozlar (blastomikoz, histoplazmozis ve aspergilloz
GI PH’yı artırıp ilacın serum düzeyini azaltanlar
H2 antihistaminler
Antiasitler
Proton pompa inhibitörleri
CYP ENZĐM ĐNDÜKLEYĐCĐLER (Serum düzeyini azaltanlar)
Antikonvülzanlar Fenitoin, fenobarbital, karbamezepin
AntiTBC Rifampisin izoniazid
Antikonvülzanlar Fenitoin, fenobarbital, karbamezepin
AntiTBC Rifampisin izoniazid
Itrasporun Kan düzeylerini Artırdığı Đlaçlar
HMG CoA Redüktaz Đnhibitörleri Simvastatin, atorvastatin, lovastatin Rabdomiyoliz ve hepatotoksiste
Benzodiazepinler Alprazolam, midazolam, triazolam Sedatif etki
Oral hipoglisemik ajanlar Tolbutamid, gliburid, glipizid Hipoglisemi
Itrasporun Kan düzeylerini Artırdığı Đlaçlar
Đmmünsupresanlar CsA, takrolimus Nefrotoksisite, HT, nörotoksisite
Antikoagülanlar Kumadin
Diğer Digoksin, kinidin
Đmmünsupresanlar CsA, takrolimus Nefrotoksisite, HT, nörotoksisite
Antikoagülanlar Kumadin
Diğer Digoksin, kinidin
YAN ETKĐLER
GASTROĐNTESTĐNAL
� Đshal, dispepsi, karın ağrısı, bulantı
� Kabızlık, gastrit, hepatit
DERĐ
� Morbiliform veya makülopapüler döküntü
� Kaşıntı, ürtiker SJS sendromu
SSS
� Başağrısı
FLUKONAZOL
� Triazol türev
� Oral absorbsiyonu oldukça iyi
� Etki mekanizması diğer azollerle benzer
� Fungostatik etkili
� Mide asiditesinden etkilenmez
Endikasyonları
� Vajinal kandidiyazis
� Orofaringeal ve özefagiel kandidiyazis
� Đmmünsupresiflerde kandida proflaksisi
� Kutanöz kandidiyazis
� Mukokutanöz kandidiyazis
� Onikomikoz
� Tinea korporis, kruris, kapitis
� Pitriazis versikolor
FLUKONAZOL
� Gebelik kategorisi C
� KBY’de doz ayarlaması gerekli
� Bilinen Kc hastalığı olanlarda KCFT takibi önerilir
� Yan etkiler ıtrakonazole göre daha az ancak benzer
KETOKONAZOL
� Elektron transportunu bloke eder
� ATPazların transportunu inhibe eder
� Ergosterol sentezini inhibe eder
� Oral yoldan etkili, uzun yarılanma ömrü (12 saat)
� Doz: 200-400 mg/g, oral
Endikasyonları
� Dirençli dermatofit enfeksiyonları
� Tinea versikolor
� Kandidiyazis
� Kronik mukokutanöz kandidiyazis
� Oral pamukçuk
� Blastomikoz, kromomkoz, histoplazmozis, koksidiodomikoz, parakoksidiodomikoz
Yan Etkileri
Hafif yan etkiler: GĐ bozukluk ve kaşıntı Ciddi yan etkiler: Hepatik toksisite – HHepatitepatit oluoluşşursa ilaursa ilaçç
kesilmelidirkesilmelidir Jinekomasti, libido kaybı, empotans -
testosteron sentezinin inhibisyonu Teratojenik
TĐNEA KAPĐTĐS TEDAVĐSĐ
� Enfeksiyon kaynağının tespiti ve tedavisi
� Topikal antifungal tedavi:
� Sistemik antifungal tedavi
� Sekonder gelişmiş bakteriyel enfeksiyonları tedavisi
� Etkilenen alanın traşlanması (infektif yükü azaltmak amacıyla)
TĐNEA KAPĐTĐS TEDAVĐSĐ
Topikal tedavi
Sadece lezyonlu alana değil tüm saçlı deriye uygulanmalı,
Günde 2 kez 5-10 dakika süreyle antifungal şampuanlar(ketakanazol,poviden iyot,selenyum disülfit) kullanılmalıdır.
TĐNEA KAPĐTĐS TEDAVĐSĐ
Griseofulvin � Saçlı deride 10-15 mg/kg/gün
� Bazen çocuklarda 20-25 mg/kg/gün 6-8 hafta
� Klinik ve mikolojik kür sağlanana kadar tedaviye devam edilir
� Bazı hastalarda tedavi 12-16 hafta
TĐNEA KAPĐTĐS TEDAVĐSĐ
Flukonazol Devamlı: 6 mg/kg/gün 3-4 hafta PULSE 6mg/kg/hafta 8-12 hafta
Terbinafin � Çocukta: 5mg/kg
4 hafta � Erişkinde: 250mg
4-6 hafta
TĐNEA KAPĐTĐS TEDAVĐSĐ
Itrakonazol � Çocukta: 5mg/kg 4-6 hafta
� Erişkinde 100-200 mg 4 hafta
� PULSE tedavi: 5mg/kg/gün 1-3 PULSE
TTĐĐNEA BARBA TEDAVNEA BARBA TEDAVĐĐSSĐĐ
Topikal tedaviler 4 hafta
Terbinafin: 250 mg/gün
6 hafta
Itrakonazol: 100 mg/gün
4 hafta
TĐNEA PEDĐS,MANUS,KORPORĐS VE ĐNGUĐNALĐSTE TEDAVĐ TERCĐHLERĐ
Birinci tercih: topikal tedaviler*** � Terbinafin, Azoller,..
� Günde 2 kez 2-4 hafta
Đkinci tercih: sistemik tedaviler � Yaygın,şiddetli, kronik,inatçı lezyonlarda,
� Immun bozukluğu olanlarda,
� Topikal tedavilere yanıtsız hastalarda
TĐNEA KORPORĐS, KRURĐS
Itrakonazol
200 mg/gün 1 hafta
100 mg/gün 2 hafta
Itrakonazol
200 mg/gün 1 hafta
100 mg/gün 2 hafta
Terbinafin