Uzun etkili antipsikotiklerin, diğer depo antipsikotikler ile

karşılaştırmalı etkinlikleri, yan etkileri

Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu

1. Wadell L. The British Journal of Psychiatry 2009; 195: 43-50. 2. Ereshefsky L. J Clin Psychiatry 2003; 64 [suppl 16]: 18–23.

Şizofrenide Tedaviye Uyum

• Antipsikotik tedavi rejimine uyumsuzluk; şizofreni relaps riskinin artışı olarak tanımlanmaktadır.1

• Taburcu sonrası ilk yıl, antipsikotik tedaviyi bırakan hasta oranı % 50’ye ulaşmaktadır.1

• Tedavi uyumu 2. yılda % 30’dan azdır.2

1. Patel M. X. Advances in Psychiatric Treatment 2005;11: 203-213. 2. Olfson M. Schizophrenia Bulletin 2007; 33 (6): 1379-87. 3. Karamustafalıoğlu K. O. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2012; 13 (Ek 1): 1-3.

Şizofrenide Tedaviye Uyum

• İki araştırmada, depo tedaviye uyumsuzluk % 24 olarak bildirilmiştir.1

• Hastaların yaklaşık % 15’ine idame antipsikotik tedavisi olarak; depo formlar uygulanmaktadır.2

• İlk atak şizofrenide relaps oranı; tedavi uyumsuzluğu olanlarda % 70, tedavi uyumu olanlarda ise % 25’tir.3

Şizofrenide Tedavi Uyumu

1. Schooler N. Journal of Clinical Psychiatry 2003; 64 (16): 14-17.

Klinisyenler; yeterli süre oral tedavi alan pek çok hasta için relaps riski olduğundan, dikkatli olmalıdır. Bu relaps riski, potansiyel olarak uzun etkili

enjektabl ilaç kullanımı ile önlenebilmektedir.

Grafik referans 1 , sayfa 17’den adapte edilmiştir.

1 Yıllık Relaps Oranı

45

40

35

30

25

20

15

10

5

0

Has

ta O

ran

ı (%

)

Depo Antipsikotik Oral Antipsikotik

42

27

Şizofrenide Tedavi Uyumu

1. Bhanji N. H. European Neuropsycopharmacology2004 (14): 87-92 .

Oral ilaç kullanımı ile depo tedavi arasında, hastaneye yatış günü sayısı bakımından anlamlı farklılık saptanmıştır.

Grafik referans 1, sayfa 90’dan adapte edilmiştir.

Hastanede Yatış Sayısı (gün)

Depo Antipsikotik

Oral Antipsikotik

80000 70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0

75462

17860

6 çalışmada, 1 - 5 yıllık takip süresince 613 hastanın değerlendirildiği metaanaliz.

Şizofreni ve Relaps (1 yıl)

0 10 20 30 40 50 60

Schooler 1993

Pietzcker 1993

Jolley 1990

Herz 1991

Carpenter 1990

Aralıklı

Sürekli

Atipik Uzun Etkililer

Atipik Uzun Etkili Hedef Oral Doz UE Doz Sıklığı

Risperidon < 3mg 25 mg 2 hafta

3-5 mg oral 37.5 mg 2 hafta

> 5mg oral 50 mg 2 hafta

Paliperidon 6 mg 117 mg 4 hafta

9 mg 156 mg 4 hafta

Olanzapin 10 mg 150 mg 2 hafta

300 mg 4 hafta

15 mg 210 mg 2 hafta

405 mg 4 hafta

20 mg 300 mg 2 hafta

yok 4 hafta

Doz dengesi

Paliperidon palmitat

Paliperidon palmitat dozu (miligram) Eşdeğer doz

(miligram eşdeğeri)

39 mg 25 mg eq.

78 mg 50 mg eq.

117 mg 75 mg eq.

156 mg 100 mg eq.

234 mg 150 mg eq.

Paliperidon palmitat dozları miligram eşdeğeri (mg eq.) olarak ifade edilmektedir.

Uzun Etkili Klasik Antipsikotikler

İlaç Doz Sıklık

Flupentiksol 40 mg 2 haftada bir

Haloperidol 90-110 mg 4 haftada bir

Zuklopentiksol 200 mg 2 haftada bir

Flufenazin 25 mg 2 haftada bir

Atipik Uzun Etkililer

Atipik Uzun Etkili Hedef Oral Doz UE Doz Sıklığı

Risperidon < 3mg 25 mg 2 hafta

3-5 mg oral 37.5 mg 2 hafta

> 5mg oral 50 mg 2 hafta

Paliperidon 6 mg 117 mg 4 hafta

9 mg 156 mg 4 hafta

Olanzapin 10 mg 150 mg 2 hafta

300 mg 4 hafta

15 mg 210 mg 2 hafta

405 mg 4 hafta

20 mg 300 mg 2 hafta

yok 4 hafta

Şizofreni Kılavuzları ve Uzun Etkililer

Şizofreni kılavuzu Uzun etkili /eğer Hasta tercihi ise

APA 2004 Kısmi veya tam uyumsuzluk yineleyen relapsla biterse

-

Kanada Klinik Uygulama Kılavuzu 2005

Çoğul ataklı hastalarda uyumsuzluk veya sürekli pozitif semptomluluk

-

NICE 2009 Gizli uyumsuzluktan kaçınmak öncelik

+

Patient Outcomes Research Team 2004

Oral tedavi ile sık relaps veya oral ilaca kötü uyum öyküsü

+

RANZCP 2005 Psikososyal müdaheleye rağmen bile gerekli ilaca uyumsuz ve sık relaps

+

Texas Medication Algorithm 2004

Herhangi bir evrede uygun olmayan uyum

-

Uzun Etkili & Oral İlaç

Avantajlar

• Gizli uyumsuzluk kalkar açık uyumsuzluk düzelebilir

• Uyumsuzluk için erken uyarı ve yakın izlem

• Uyum oral ilaçla daha iyi

• Uzun dönem etki daha iyi

• Sağlık ekibi ile düzenli temas

• Uzun yarı ömür atlanan dozu az sorunlu kılar ve kesmeden sonra relaps gecikir

Dezavantajlar

• Farmakokinetik ve doz ayarlama daha güç

• Yan etkiler kesme/doz azaltma ardı sürer

• Enjeksiyona bağlı yan etki • Hasta kontrol ya da otonomi

yitimi olarak algılayabilir • Etik kaygılar olabilir • Düzenli toplum sağlığı

uygulama sistemi gerekebilir • Depolama zorluğu • Fiyat fazlalığı (yeni nesil)

Uzun Etkili & Oral İlaç

Avantaj

• Bazı hastalar için daha uygun

• Aşırı doz riski daha az

• Etkinlik ve uyumsuzluk farkını anlamak daha kolay

• Emilim ve karaciğer ilk eliminasyonu engeli hemen hiç yok

• Enjeksiyon siklüsü boyunca sabite yakın doz

Dezavantaj

Uzun etkili antipsikotikler

İlaç İlaç Adı Zirve süresi gün

Yarı Ömür gün

Kararlı durum süresi (hafta)

Paliperidon Palmitat Xeplion 13 29-45 20

Risperidon Mikroküre Risperdal consta 35 4 8

Haloperidol dekanoat Norodol dekanoat 7 21 14

Flufenazin dekanoat Prolixin 8-12 10 8

Flupentiksol dekanoat Fluanxol 7 8-17 9

Zuclopentixol dekanoat Clopixol 4-7 19 12

Aripiprazol Abilify Maintena 7 30-46 20

Olanzepin pamoat ZypAdhera 2-3 30 12

Pipotiazine palmitat Piportil 7-14 15 9

Antipsikotik Tedavide Yıllar İçindeki Değişim • 1999-2006 yılları arasında yeni tedavi edilmiş şizofreni spektrum bozukluğu olan 2895

hastadan toplanan veriler

15

Farmakolojik tedaviler, ikinci kuşak antipsikotiklerin tanıtılmasından sonra yıllar içerisinde değişmiştir

• İKA’ların reçete edilme yüzdeleri 1999-2006 yılları arasında belirgin olarak artmıştır

• 6 haftadan daha uzun süre antikolinerjik ve birden fazla antipsikotik ilaç kullananlar, BKA yüzdesine dahil edilmemiştir

• Tedaviye uyum oranı 1999 yılında %23.2 iken 2006 yılında %38.9 ‘a yükselmiştir 0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Has

ta (

%)

BKA

İKA

Depo

BKA, birinci kuşak antipsikotik; İKA, ikinci kuşak antipsikotik

Wu et al. Pharmacoepidemiol Drug Saf 2012;21:989–996

Year

Uzun EtkiliLer

• Etkinlik

Risperidon Uzun Etkili

Çalışma Tedavi Grupları Etkinlik

12 hafta çift kör plasebo kontrollü Kane ve ark 2003

PBO 98 25 mg 99 50 mg 103 75 mg 100

PBO % 68 RİSP % 51 terk R 25 % 22 R 50 %15 R 75 % 12 PBO % 30 Klinik Düzelme PANSS ta % 20 azalma oranı % 47 ,48 ve 39 PBO % 17

12 hafta çift kör stabil risperidon hastası oral ve UE risperidon Chue et al 2004

2,4,6 mg risperidon 321 RUE 25,50,75mg 319

Tedaviyi tamamlama % 84 RO ve % 80 RUE Etkisizlikten terk RO % 2.5 RUE % 3.8

Açık çalışma 1 yıllık Stabil hasta başka ilaçtan geçiş Fleischhacker 2003

RUE 25 (120) RUE 50(228) RUE 75 (267)

% 65 çalışmayı tamamlama Klinik düzelme PANSS ile RUE 25 % 55 RUE 50 % 56 RUE 75 % 40

PALM-SCH-201: PANSS total skorunda zaman içinde meydana gelen ortalama değişiklik (LOCF)

8. gün itibariyle paliperidon palmitat gruplarının her ikisi de plaseboya kıyasla anlamlı farklar ortaya koymuş ve bu farklar çift kör periyodun sonuna kadar korunmuştur (p≤ 0,011)

Plasebo Paliperidon palmitat 50 mg eq. Paliperidon palmitat 100 mg eq.

Baş

lan

gıca

gö

re o

rtal

ama

de

ğişi

klik

(±

SE)

Gün

-10

-5

0

5

10

8 15 22 29 36 43 50 57 END

* * *

* * * * * *

PANSS, Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği; LOCF, son gözlemin ileriye taşınması; SE, standart hata

*p≤0,011 (LOCF analizi); paliperidon palmitat grubuna karşılık plasebo

Kramer et al. Int J Neuropsychopharmacol 2010;13: 635–647

PALM-PSY-3007: PANSS total skorlarında zaman içinde meydana gelen değişiklik (birincil etkililik)

Paliperidon palmitat ile tedavi edilen hastalarda 8. gün gibi erken bir evrede plaseboya kıyasla anlamlı etkililik gözlemlenmiştir

Plasebo Paliperidon palmitat 25 mg eq. Paliperidon palmitat 100 mg eq. Paliperidon palmitat 150 mg eq.

PANSS total skoru, ortalama(SD)

n Başlangıç Sonlanım Noktası

160 86.8 (10.31) 83.9 (21.44)

155 86.9 (11.99) 78.8 (19.88)

161 86.2 (10.77) 74.6 (18.06)

160 88.4 (11.70) 75.2 (18.59)

Sonlanım noktasında LS ortalama değişikliğinde plaseboya kıyasla söz konusu olan farklar 25 mg eq. grubunda -5,1, 100 mg eq. grubunda -8,7, 150 mg eq. grubunda ise -9,8 şeklindeydi. *Paliperidon palmitat 25 ve 150 mg eq. grubunda 8. gün gibi erken bir zaman noktasından itibaren plasebo grubuna kıyasla ve paliperidon palmitat 100 mg eq. grubunda 22. gün gibi erken bir evreden itibaren plasebo grubuyla karşılaştırıldığında tümünde ayarlanmamış p

0 (-3;2)

-1 (-3;2) -1 (-4;2) -1 (-4;3)

p=0.005 p

*plaseboya karşı 0,007; ** plaseboya karşı

PALM-PSY-3001: Çalışma Tasarımı ve Dağılım

Taramada ve başlangıçta

ITT, intent-to-treat (tedavi niyetli)

Relapsa kadar geçen süreye ilişkin Kaplan–Meier grafiği – ara analiz (ITT)

Re

lap

s m

eyd

ana

gelm

eye

n h

asta

ları

n

tah

min

i yü

zde

si

0 20

20

40

60

80

100

40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300 320

Randomizasyondan itibaren geçen günler

Log-rank testi, p

PALM-PSY-3001: plaseboya kıyasla relaps meydana gelene kadar geçen süre (son analiz)

• Risk oranı (plasebo/paliperidon palmitat) 3,60’tı (%95 CI: 2,45 – 5,28)

• Paliperidon palmitatın

relapsa kadar geçen süre konusundaki etkililiği tüm alt gruplar arasında tutarlıydı: − Yaş − BMI, cinsiyet − Coğrafi bölge

CI, güven aralığı; BMI, vücut kütle endeksi

0 20

20

40

60

80

100

40 60 80 120 160 180 200 220 240 260 280 300 320

Relapsa kadar geçen süreye ilişkin Kaplan–Meier grafiği – son analiz

Paliperidon palmitat (n=205) Plasebo (n=203) Log-rank testi, p

PANSS, Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği; ITT, intent-to-treat (tedavi niyetli); SE, standart hata; LOCF, son gözlemin ileriye taşınması; BL, başlangıç; TR, geçiş; DB, çift kör

PALM-PSY-3001: PANSS total skorlarının zaman içindeki seyri (ITT analizi)

Çift kör fazda paliperidon palmitat tedavisine devam eden hastalarda PANSS skorlarındaki iyileşme korunurken, plaseboyla tedavi edilen hastalarda skorlarda kötüleşme meydana gelmiştir

Hafta

Paliperidon palmitat (n=205) Plasebo (n=203)

Paliperidon palmitat (n=408) ITT hastaları

Hough et al. Schizophr Res 2010;116:107–117

Geçiş/ idame

Çift kör (LOCF)

BL (TR)

80

72

64

56

48

9 13 17 21 25 29 BL (DB)

4 8 12 16 20 24 28 32 36 40

Ort

alam

a (±

SE)

tota

l PA

NSS

sko

ru

Kö

tüle

şme

PALM-PSY-3001: ikincil etkililik ölçütleri – PSP

Geçiş ve idame fazlarında ortalama PSP skorlarında gözlemlenen klinik olarak anlamlı iyileşmeler çift kör fazda paliperidon palmitat tedavisine devam eden hastalarda

korunurken, plaseboyla tedavi edilen hastalarda 7 puanlık bir kötüleşme sergilemiştir

-8

-7

-6

-5

-4

-3

-2

-1

0

Plasebo Paliperidon palmitat

PSP ölçeği skorunda çift kör faz başlangıcından itibaren meydana gelen değişiklik

p

Aripiprazol Uzun Etkili

Aripiprazol Uzun Etkili Etkinlik

• Relaps ALAI % 10 PBO % 39.6

• Tedavi terk ALAI % 24.9 PBO % 54.5

• Randomizasyonun ikinci haftası ardından plasebo ile fark (FDA)

• EMA için çalışmanon inferiority protokolü

• ALAI 50 üçüncü kol

• ALAI 400 ve ARI 10-20 mg ALAI 50 mg den üstün

• Bu hastaların geçtiği açık çalışmada % 20 terk

Tedaviye Bağlı Yan Etkilerin Klinik Açıdan Önemi

29

Uyarlandığı kaynak: Hamer & Haddad. Br J Psychiatry 2007;191:s64–s70; Marder et al. Schizophr Bull 2002;28:5‒16

Tedavi uyumsuzluğu

Relaps

Kronik semptomlar

Azalmış yaşam kalitesi

Damgalanma

Fiziksel morbidite ve

mortalite

İKA

BKA

BKA, birinci kuşak antipsikotik İKA, ikinci kuşak antipsikotik

Advers olay

ANTİPSİKOTİKLER:YAN ETKİ YÜKÜNÜ AZALTMAK

30

Yan Etkiler

BKA’lar ile tedavide: EPS’ler en rahatsız edici yan etkilerdir

İKA’lar ile tedavide: cinsel yan etkiler, kilo artışı ve sedasyon problem oluşturabilir

Bireyler arası yüksek değişkenlik olabilir

31 Taylor et al. The Maudsley Prescribing Guidelines in Psychiatry.

11th edition; Chichester: Wiley-Blackwell; 2012

BKA, birinci kuşak antipsikotik, EPS, ekstrapiramidal semptomlar İKA, ikinci kuşak antipsikotik

Tolerabilite: Tardif Diskinezi

0190001r1l

6.4

SGA

Haloperidol

TD ortalama insidansı (%)

2.98

7.7

SGA

FGA

TD ortalama insidansı (%)

32

Uyarlandığı kaynak: Correll et al. Am J Psychiatry 2004;161:414–425; Uyarlandığı kaynak: Correll & Schenk. Curr Opin Psychiatry 2008;21:151–156

Lammers et al. BMC Psychiatry 2013, 13:155

TD, tardif diskinezi; FGA birinci kuşak antipsikotik; SGA ikinci kuşak antipsikotik; CI, güven aralığı

İki sistematik incelemede; ağırlıklı olarak İKA veya haloperidol alan erişkinlerin yıllık ortalama TD insidansı

TD riskinde 6.75 kat fark (p değeri belirtilmemiştir)

(Correll ve ark. 2004)

TD riskinde 2.6 kat fark (p

Distoni

• Hasta yutamayabilir

• IV uygulamaya 5 dakika içinde yanıt çıkabilir

• IM uygulama yanıtı 20 dakika sürer

• Tardif distoni EKT’ye yanıt verebilir

• Düşük EPS potansiyeli olan ilaca geçiş

• Botilium toksin uyguması

• rTMS etkili olabilir

Pseudoparkonsonizm(tremor vs)

• Antipsikotik dozunu azaltmak

• Pseudoparkonizm özelliği daha az olan ilaca geçmek

• Antikolinerjik uygulamak üç ayda bir gözden geçirmek ve uyku kaçıracağı için gece vermemek

Akatizi

• Antipsikotik dozunu azaltmak

• Daha düşük oranda akatizi yapan bir ilaca geçmek

• Propronalol 30-80 mg semptomlar azalabilir (kanıtlar zayıf)

• Klonazepam düşük doz

• 5 HT² antagonistleri ( siproheptadin , mirtazepin,trazodon,mianserin gibi) faydalı olabilir

• Antikolinerjikler genelde faydasızdır

Tardif diskinezi

• Kullanıyorsa antikolinerjik kesilir

• Antipsikotik dozunu azaltınız

• TD riski düşük bir ilaca geçiniz

• Klozapin semptomların giderilmesinde en faydalı antipsikotiktir

• Ketiapin kullanımıda faydalı olabilir

• Tetrabenazin ve ginglo biloba ekleme fayda getirebilir

Şizofrenide Sedasyon: İstenir mi, İstenmez mi?

37

Sedasyon, mevcut antipsikotik tedavilerinde zorlayıcı bir durum

olmaya devam ediyor Uyku bozuklukları hastaların işlevselliğinin yanı sıra yaşam

kalitelerini de ciddi şekilde bozabilir

1. Casey. J Clin Psychiatry 1996;57:40‒45; 2. Kane & Sharif. J Clin Psychiatry 2008;69:18‒31

38

Antipsikotiklerin Kilo Artışı Üzerindeki Farklı Etkileri

Antipsikotik ilaç tedavilerinin kilo artışı üzerindeki etkileri farklılık gösterir

1. Allison et al. Am J Psychiatry 1999;156:1686–1696; 2. American Diabetes Association, American Psychiatric Association, American Association of Clinical Endocrinologists and North

American Association for the Study of Obesity. Diabetes Care 2004;27:596–601; 3. Nasrallah. Mol Psychiatry 2008;13:27–35 4. Current Medical Research & Opinion Vol. 28, No. 4, 2012, 559–567

14

12

10

8

6

4

2

0

-2

-4

Kilo

art

ışı (

kg)

ZİP 80 mg/gün

ZİP 160 mg/gün

ZİP 40 mg/gün

ARİ VKİ >27

ARİ VKİ 23–27

KETİ RİS ARİ VKİ

Antipsikotikle Kilo Alma Riski

Yüksek Orta

Klozapin klorpromazin Amisulprid

Olanzepin İloperidon Asenapin

Ketiapin Aripiprazol

Risperidon Haloperidol

Paliperidon Lurasidon

Sulprid

Trifluperazin

Ziprasidon

1-Allison D Am J Psych 1999 2-Rummel Kluge C et al 2010 Sch Res 3-Leucht S et al 2013 Lancet 4-Cutler AJ et al 2013 CNS Spectrums 5-Mc Evoy JP et al 2014 JAMA

Kilo Alımı Tedavisi

• Antipsikotik başlarken ya da ilaç değiştirirken kilo,beden kitle indeksi ve göbek çevresi ölçülmelidir ve 6 ayda yinelenmelidir

• İlk üç ayda haftalık kilo takibi yapılmalıdır

• İlaç değiştirmek (relaps ve tedavi terki riski)

• Davranış programları (kalori kısıtlama , düşük glisemik indeksli diyet , diyet/ egzersiz programları ve Weight watchers

Kilo Alımı Tedavisi

• Antipsikotik başlarken ya da ilaç değiştirirken kilo,beden kitle indeksi ve göbek çevresi ölçülmelidir ve 6 ayda yinelenmelidir

• İlk üç ayda haftalık kilo takibi yapılmalıdır

• İlaç değiştirmek (relaps ve tedavi terki riski)

• Davranış programları (kalori kısıtlama , düşük glisemik indeksli diyet , diyet/ egzersiz programları ve Weight watchers

Kilo Alım Tedavisi (ilaçlar)

İlaç Yorum

Amantadin 100-300 mg /gün Olanzepin ilişkili kilo alımını zayıflatabilir

Bupropion Kalori kısıtlı diyetle beraber etkili

Fluoksetin Muhtemelen etkisiz

H² Antagonistleri Bazı olumlu çoğu olumsuz data

Metformin 1.5-2 g/gün Kilo alımını azaltma ve geri çevirme

Melatonin 3 mg gece Olanzepinle kg alımı azalmış tek çalışma

Metilsellüloz 1500 mg ac Eski ve laksatif ilaç klozapinde etkili

Orlistat 120 mg ac/pc Kalori kısıtlayıcı diyetle iyi klozapinde iyi

Reboksetin 4-8 mg /gün Olanzepinle kilo alımını zayıflatabilir

Topiramat 300 mg kadar Gözlemsel data mevcut

Zonizamid 150-600 mg/gün Antikovülzan 150 mg RCT etkili

Kırmızılar tavsiye edilmez

Bazı İKA’lar Diğer İKA’lara Göre Daha Fazla Metabolik Yan Etkilere Yol Açarlar

43 Uyarlandığı kaynak: Rummel-Kluge et al. Schizophr Res 2010;123:225–233

İKA ikinci kuşak antipsikotik, N, çalışma adedi; MD, ortalama fark

Ortalama kilo farkı (kg)

Olanzapin tercih eden

Diğer İKA’ları tercih eden

-9.0 -7.0 -5.0 -3.0 -1.0 1.0 3.0 5.0 7.0 9.0

Amisülprid: N=3, n=671, MD=2.11; p=0.000

Aripiprazol: N=2, n=656, MD=3.9; p=0.0008

Klozapin: N=8, n=611, MD=-0.05; p=0.92

Ketiapin: N=7, n=1173, MD=2.68; p=0.0009

Risperidon: N=16, n=2302, MD=2.44; p=0.000

Ziprasidon: N=5, n=1659, MD=3.82; p=0.000

Ola

nza

pin

Diğer İKA’lar ile karşılaştırıldığında, olanzapin ve klozapin kilo artışına

daha fazla sebep olma eğilimi gösterir

Hiperprolaktinemi

• Dopamin antagonistlerinin plazma prolaktin

seviyelerini artıracağı tahmin edilebilir

Dopamin, prolaktin salınımını inhibe eder

• Kısa süreli cinsel işlev bozukluğu

Hiperprolaktinemi, hipotalamik-pituiter

aksın endokrin bir bozukluğudur ve şunlara

yol açabilir

• Antipsikotik ilacı kesmek için hiçbir anlamlı sebep yoktur

Hiperprolaktinemi sıklıkla asemptomatiktir

44 1. Taylor et al. The Maudsley Prescribing Guidelines in Psychiatry. 11th edition; Chichester: Wiley-Blackwell; 2012;

2. Holt. J Psychopharmacol 2008;22:28–37; 3. Kaneda et al. Neuropharmacol 2003;26:182–184

Hiperprolaktinemi ve tedavisi

• Kan alımı uyandıktan veya yedikten bir saat sonra olmalıdır

• Stres prolaktin yükselteceği için kan alımı esnasında stres minimum olmalıdır

• Tedavi ölçülmüş plazma düzeyinden çok semptomlar ve uzun dönem risk üzerinde olmalıdır

• Kadınlarda 0-25ng/ml erkeklerde 0-20 ng/ml

• 25-118 ng/ml yan etkileri değerlendirme ve klinik duruma bakma

• Prolaktin 118 ng/ml üzerinde ise prolaktinoma araştırılmalıdır

• 31-50 ng/ml libido azalması ,100 ng/ml ve üzeri galaktore ve amenore beklenebilir

• Dopamin agonistleri tedavide faydalı olabilir

Şizofrenide Cinsel İşlev Bozukluğu: Sebepler ve Yönetimi

46

• Doz azaltma

• Başka bir antipsikotik ilaca geçiş

• Farmakolojik azaltma

• İlaç tatili seçeneği?

Cinsel işlev bozukluğu yönetimi şunları

içermelidir

1. Berner et al. Cochrane Database Syst Rev 2007;1:CD003546; 2. Aviv et al. J Clin Psychiatry 2004;65:97‒103;

3. Baldwin & Mayers. Adv Psychiatr Treat 2003;9:202–210;

Atipik Etkiler

• Hiperseksüalite

• Patolojik kumar oynama

Sonuç

• Uzun etkili antipsikotiklerle ilgili yan etkilerin farkındalığı ve doğru şekilde izlenmesi çok önemlidir

• Yan etkilerin erken farkındalığı klinik olarak etkin olan ajana bize müdahele olanağı verebilir

• Yan etkilerin farkındalığı aksarsa en az 15-30 gün kanda kalacak farmakolojik ajanla ciddi sorunlara yol açabilir

• Yan etkilerin olması bizi uzun etkili ajanlara karşı çekinik kılmamalıdır