TURISTIČKI TEHNIČAR - cso.edu.me CSOa/Obrazovni programi/Obrazovni... · 1.2.1.5. RUSKI JEZIK ... za prodaju na recepciji hotela i u turističkoj agenciji. - Osposobljenost za prijem

OBRAZOVNI PROGRAM

TURISTIČKI TEHNIČAR

2

SADRŽAJ: OPŠTI DIO .................................................................................................. 3 1. NAZIV PROGRAMA: TURISTIČKI TEHNIČAR ........................................................ 3 2. NASTAVNI PLAN ....................................................................................... 3 POSEBNI DIO ............................................................................................... 5 1. PREDMETNI PROGRAMI ............................................................................... 5 1.1. OPŠTEOBRAZOVNI PREDMETI ..................................................................... 5 1.2. STRUČNO - TEORIJSKI PREDMETI ................................................................ 6 1.2.1. STRANI JEZIK II ................................................................................... 6 1.2.1.1. NJEMAČKI JEZIK ............................................................................... 6 1.2.1.2. ITALIJANSKI JEZIK ........................................................................... 15 1.2.1.3. ENGLESKI JEZIK .............................................................................. 24 1.2.1.4. FRANCUSKI JEZIK ............................................................................ 35 1.2.1.5. RUSKI JEZIK .................................................................................. 47 1.2.2. POSLOVNA KOMUNIKACIJA ................................................................... 61 1.2.3. OSNOVE TURIZMA .............................................................................. 68 1.2.4. ISTORIJA UMJETNOSTI ........................................................................ 73 1.2.5. FINANSIJSKO POSLOVANJE................................................................... 79 1.2.6. KULTURNO - ISTORIJSKA BAŠTINA CRNE GORE .......................................... 84 1.2.7. PRIVREDNO PRAVO ............................................................................ 90 1.2.8. TURISTIČKO POSLOVANJE .................................................................... 95 1.2.9. PSIHOLOGIJA .................................................................................. 113 1.2.10. RAČUNOVODSTVO .......................................................................... 122 1.2.11. TURISTIČKA GEOGRAFIJA ................................................................. 129 1.2.12. MARKETING U TURIZMU ................................................................... 139 1.2.13. STATISTIKA .................................................................................. 154 1.2.14. PRAKTIČNA NASTAVA ...................................................................... 159 1.3. IZBORNA NASTAVA ............................................................................. 174 1.3.1. STRANI JEZIK III .............................................................................. 174 1.3.1.1. NJEMAČKI JEZIK ........................................................................... 174 1.3.1.2. ITALIJANSKI JEZIK ......................................................................... 183 1.3.1.3. ENGLESKI JEZIK ............................................................................ 193 1.3.1.4. FRANCUSKI JEZIK .......................................................................... 204 1.3.1.5. RUSKI JEZIK ................................................................................ 213 1.3.2. BONTON U UGOSTITELJSTVU .............................................................. 225 1.3.3. EKOLOGIJA I ZAŠTITA ŽIVOTNE SREDINE ................................................ 229 1.3.4. ANIMACIJA ..................................................................................... 234 1.3.5. POSLOVNA EKONOMIJA ..................................................................... 239 1.3.6. TURISTIČKI PROJEKTI ....................................................................... 244 1.3.7. PREDUZETNIŠTVO ............................................................................ 247 1.3.8. EKONOMIKA TURIZMA ....................................................................... 253 1.3.9. VODIČKI POSLOVI ............................................................................ 257 1.3.10. OSNOVE RESTORATERSTVA ............................................................... 261 2. STRUČNI ISPIT ...................................................................................... 276 2.1. ISPITNI KATALOZI ZA STRUČNO-TEORIJSKI DIO ISPITA .................................. 276 2.1.1. TURISTIČKA GEOGRAFIJA................................................................... 276 2.1.2. TURISTIČKO POSLOVANJE .................................................................. 279 2.1.3. MARKETING U TURIZMU ..................................................................... 282 2.2. ISPITNI KATALOZI ZA STRUČNI RAD ......................................................... 285 2.2.1. PRAKTIČNI RAD ............................................................................... 285 3. OBAVEZNI NAČINI PROVJERAVANJA ZNANJA ................................................ 287 4. USLOVI ZA NAPREDOVANJE I ZAVRŠETAK OBRAZOVNOG PROGRAMA ................... 288 5. NAČIN PRILAGOĐAVANJA UČENICIMA SA POSEBNIM POTREBAMA ....................... 288 6. NAČIN PRILAGOĐAVANJA PROGRAMA OBRAZOVANJU ODRASLIH ........................ 288 7. PROFIL STRUČNE SPREME NASTAVNIKA I STRUČNIH SARADNIKA ........................ 288 8. OBLIK ORGANIZACIJE IZVOĐENJA OBRAZOVNOG PROGRAMA ............................ 289 8.1. BROJ ČASOVA PO GODINAMA OBRAZOVANJA I VRSTAMA NASTAVE .................. 290 9. PROFESIONALNA PRAKSA ........................................................................ 291 10. SLOBODNE AKTIVNOSTI ........................................................................ 291

3

OPŠTI DIO 1. Naziv programa: TURISTIČKI TEHNIČAR 2. Nastavni plan

Redni broj

Nastavni predmeti - grupe predmeta

I II III IV Ukupno sed. god. sed. god. sed. god. sed. god. A Opšteobrazovni predmeti 1. Maternji jezik i književnost 3 108 3 108 3 108 3 99 423 2. Matematika 2 72 2 72 2 72 2 66 282 3. Strani jezik 3 108 3 108 3 108 3 108 423 4. Informatika 2 72 72 5. Fizičko vaspitanje 2 72 2 72 2 72 2 72 282 Društvena grupa predmeta

1. Istorija 2 72 72 2. Geografija 2 72 72 3. Sociologija 2 72 72 Prirodna grupa predmeta

1. Hemija 2 72 72 2. Biologija 2 72 72

UKUPNO A 18 14 10 10 1842 B Stručno-teorijski predmeti 1. Strani jezik II 3 108 3 108 3 108 3 99 423 2. Poslovna komunikacija 2 72 72 3. Osnove turizma 2 72 72 4. Istorija umjetnosti 2 72 72 5. Finansijsko poslovanje 2 72 72

6. Kulturno-istorijska baština Crne Gore 2 72 72

7. Privredno pravo 2 72 72 8. Turističko poslovanje 3 108 3 108 3 99 315 9. Psihologija 2 72 72 10. Računovodstvo 2 72 2 66 138 11. Turistička geografija 2 72 2 66 138 12. Marketing u turizmu 2 72 2 66 138 13. Statistika 2 66 66 C Praktična nastava 2 72 3 108 3 108 3 99 387

UKUPNO B+C 11 468 15 540 17 540 17 561 2109 D Izborna nastava 2 72 2 72 4 144 4 132 420 1. Strani jezik III 2 72 2 72 2 72 2 66 282 2. Bonton u ugostiteljstvu 2 72 72

3. Ekologija i zaštita životne sredine 2 72 72

4. Animacije 2 72 72 5. Poslovna ekonomija 2 72 72 6. Turistički projekti 2 72 72 7. Preduzetništvo 2 72 8. Ekonomika turizma 2 66 72 9. Vodički poslovi 2 66 66 10. Osnove restoraterstva 2 66 66 11. Osnove kuvarstva 2 66 66 E Slobodne aktivnosti 1 36 1 36 1 36 1 33 141 F Profesionalna praksa 15 dana 15 dana 15 dana 45 dana G Sedmični broj časova 32 32 32 32 H Broj radnih sedmica 36 36 36 33 141

Ukupno (A+B+C+D+E)= 4512

4

3. Ciljevi i zadaci obrazovnog programa - Razvijanje sposobnosti i vještina za kavalitetan rad u zanimanju i za razvoj lične

karijere. - Osposobljavanje za kritičko vrednovanje i odgovorno djelovanje na svom radnom

području. - Osposobljavanje za pripremu i davanje informacija i promocijskog materijala, te

za prodaju na recepciji hotela i u turističkoj agenciji. - Osposobljenost za prijem porudžbi i rezervacija, obračun usluga, informisanje

gostiju s turističkom ponudom. - Upoznavanje poslovanja i poslovno-tehničke dokumentacije. - Upoznavanje sa vrstama turističkih organizacija, kod nas i u svijetu. - Razvoj pravilnog odnosa prema ljudima i okolini. - Razvoj vještina za vođenje grupa, komuniciranje, rješavanje problema,

motivisanje saradnika. - Osposobljenost za upotrebu informacijske tehnologije u turizmu i hotelijerstvu.

4. Uslovi za upis, odnosno uključivanje u program za obrazovanje odraslih - U školu za sticanje srednjeg stručnog obrazovanja može se upisati lice koje je

završilo osnovnu školu i nije starije od 17 godina života. Izuzetno, u školu se mogu upisati lica do 18 godina života, uz odobrenje Nastavničkog vijeća škole.

- U četvorogodišnju stručnu školu može se upisati lice koje je završilo osnovnu školu. Izuzetno, u prvi, odnosno četvrti razred četvorogodišnje stručne škole može se upisati lice koje je završilo dvogodišnju stručnu školu, odnosno trogodišnju stručnu školu i položilo dopunske i diferencijalne ispite.

- Lice koje je napunilo 18 godina uključuje se u program za obrazovanje odraslih.

5. Trajanje obrazovanja - Četiri godine.

6. Prohodnost - U redovnom obrazovanju učenici napreduju u viši razred ako su iz svih predmeta

tekuće godine postigli prelaznu ocjenu i obavili profesionalnu praksu. - Lica koja su završila dvogodišnju stručnu školu mogu se uključiti u drugi ili treći

razred s obzirom na vrstu programa prethodnog obrazovanja uz polaganje dopunskih i diferencijalnih ispita.

- Odrasli napreduju po programu u skladu sa nacrtom za izvođenje obrazovnog programa za odrasle koji donosi škola (kursni sistemi i izvođenje predmeta po predmetnim blokovima).

7. Obrazovanje koje se stiče - Srednje stručno obrazovanje u trajanju od četiri godine: TURISTIČKI TEHNIČAR.

5

POSEBNI DIO 1. PREDMETNI PROGRAMI 1. 1. OPŠTEOBRAZOVNI PREDMETI

1.1.1. MATERNJI JEZIK I KNJIŽEVNOST 1.1.2. MATEMATIKA 1.1.3. STRANI JEZIK 1.1.4. INFORMATIKA 1.1.5. FIZIČKO VASPITANJE 1.1.6. ISTORIJA 1.1.7. GEOGRAFIJA 1.1.8. SOCIOLOGIJA 1.1.9. HEMIJA 1.1.10. BIOLOGIJA

Napomena: Katalozi opšteobrazovnih programa su u nadležnosti Zavoda za školstvo.

6

1.2. STRUČNO - TEORIJSKI PREDMETI 1.2.1. STRANI JEZIK II 1.2.1.1. NJEMAČKI JEZIK 1. Naziv predmeta: NJEMAČKI JEZIK 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave

Razred Vrste nastave

Ukupno Teorija Vježbe Praktična

nastava I 108 108 II 108 108 III 108 108 IV 99 99

Ukupno 423 423

3. Opšti ciljevi nastave - Razvijanje komunikativnih sposobnosti učenika. - Razvijanje pozitivnih vrijednosti i ovladavanje vještinama u kontekstu

multikulturološkog i multikonfesionalnog društvenog miljea. - Ostvarivanje veće autonomije učenika i savlađivanje tehnika samostalnog učenja. - Stvaranje harmonične ličnosti učenika i svijesti o sopstvenom identitetu kroz

građenje humanističkog i tolerantnog odnosa prema društvu i različitim jezicima i kulturama.

- Razvijanje radoznalosti, opšte komunikativne sposobnosti, duhovitosti, tolerantnih oblika ponašanja i kulture dijaloga.

- Razvijanje samopouzdanja, samostalnosti i kreativnosti. - Sticanje radnih navika, marljivost, odgovornost i motivisanost; - Razvijanje kulture lijepog ponašanja u školi, porodici i na javnom mjestu, kao i

sposobnost slušanja i uvažavanja mišljenja drugog. - Razvijanje ekološke svijesti. - Razvijanje humanog odnosa među polovima. - Razvijanje fer pleja i timskog rada. - Stvaranje pozitivnog odnosa prema prostoru i kulturi stanovanja.

7

4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: PRVI

Informativni ciljevi i sadržaji Formativni ciljevi Socijalizacijski

ciljevi Preporuke za

izvođenje nastave učenik učenik učenik

- Upoznaje se sa izgovorom i pravopisom.

- Pozdravlja, uzvraća oslovljava, zahvaljuje se...

- Razvija sposobnosti komuniciranja na stranom jeziku.

- Frontalni, individualni, rad u parovima i grupama uz kombinovano korišćenje aktivnih i tradicionalnih metoda u nastavi.

- Upoznaje se sa ličnim zamjenicama.

- Upoznaje se sa glagolom SEIN.

- Predstavlja sebe. - Predstavlja treću

osobu.

- Razvija komunikativnost i kulturu ophođenja.

- Upozaje imenice sa neodređenim članom.

- Imenuje predmete u restoranu.

- Opisuje dom i svoju sobu.

- Razvija svijest o budućem poslu.

- Upoznaje imenice sa određenim članom.

- Nabraja prostorije u hotelu.

- Prepoznaje prisvojne pridjeve.

- Upoznaje se sa glagolom HABEN.

- Govori o članovima porodice i popunjava formular.

- Razvija preciznost, podstiče ličnu motivaciju.

- Razvija pozitivnu orijentaciju prema zanimanju.

- Uočava brojeve (osnovne i redne).

- Saopštava cijenu-račun.

- Daje podatke o datumu rođenja, adresi, broju telefona, cijeni hrane i pića.

- Razvija samopouzdanje i preciznost pri komunikaciji.

- Upoznaje se sa prezentom pravilnih i nepravilnih glagola (potvrdan i upitan oblik).

- Uočava negaciju.

- Nabraja poslove recepcionera.


- Upoznaje se sa negacijama.

- Odgovara odrično na postavljeno pitanje, Izražava nerazumijevanje.

- Razvija sposobnost prevazilaženja problema u razumijevanju.

- Upoznaje upitne riječi.

- Postavlja pitanja; Koliko je sati? Koje je radno vrijeme? Kad se služe obroci?

- Stiče samopouzdanje i preciznost.

- Upoznaje se sa modalnim glagolima u prezentu; oblik ICH MøCHTE.

- Preporučuje hotelske sadržaje jela i pića.

- Raspituje se o interesovanjima

- Razvija predusretljivost.

- Spremnost na saradnju.

8




gosta. - Saopštava gdje i

kako se može platiti račun.

- Izražava želju. - Nabraja prevozna

sredstva. - Pokazuje djelove

prtljaga.

- Razvija komunikativnost, podstiče stvaranje pogodne društvene klime.

- Upoznaje se sa pokaznim zamjenicama.

- Uočava prijedloge (vrijeme i mjesto).

- Upoznaje se sa imperativom.

- Upućuje gosta, pokazuje put.

- Razvija spremnost na pomoć.

- Razvija tačnost u informisanju.

- Upoznaje se sa futurom.

- Raspituje se o turističkom aranžmanu ili putovanju.

- Prima rezervaciju. - Razgovara

telefonom.

- Upoznaje se sa prezentom pravilnih i nepravilnih glagola (potvrdan i upitan oblik).

- Uočava negaciju.

- Ispisuje razglednicu (s odmora).

9

Razred: DRUGI Informativni ciljevi i

sadržaji Formativni ciljevi Socijalizacijski ciljevi

Preporuke za izvođenje nastave

učenik učenik učenik - Upoznaje se sa

pravilima izgovora i pravopisa.

- Prima gosta u hotel (uzimanje osnovnih podataka).


- Upoznaje se sa pridjevima, osnovnim oblikom i poređenjem.

- Opisuje hotelsku sobu.

- Upoređuje načine putovanja.

- Razvija preciznost izražavanja i komuniciranja.

- Upoznaje se sa imperfektom.

- Opisuje raniji izgled mjesta.

- Prepričava neki događaj iz prošlosti mjesta.

- Podstiče sposobnost stvaranja pozitivne društvene klime.

- Upoznaje se sa perfektom.

- Piše svoj životopis. - Piše pismo (s

odmora).

- Podstiče samopouzdanje i motivisanost.

- Prepoznaje vremenske rečenice (ALS, WENN, WáHREND).

- Vrši promjenu rezervacije, vremena.

- Podiže kvalitet rada i ljubaznost u ispunjavanju radnih obaveza.

- Definiše neodređene zamjenice i neodređene pridjeve.

- Prihvata reklamaciju.

- Odgovara na reklamaciju.

- Razvija sposobnosti za saradnju, pružanje pomoći i preuzimanje odgovornosti.

- Upoznaje bezlične glagole.

- Odgovara na pitanja o vremenskim uslovima, klimi.

- Razvija komunikativnost i prilagodljivost prema situaciji.

- Upoznaje prijedloge (kretanje).

- Daje informacije o praznicima i festivalima u gradu i šire.

- Preporučuje hotel, restoran, mjesto za izlazak.

- Razvija pozitivnu identifikaciju prema zanimanju i komunikativnost.

- Razvija osjećaj pripadnosti zavičaju.

- Razvija spremnost na saradnju.

- Upozoznaje se sa brojevima i računskim operacijama.

- Nabraja strane valute.

- Daje obavještenja o mogućnostima. mijenjanja novca

- Saopštava red vožnje.

- Naručuje buđenje i prima istu narudžbinu.

- Razvija empatiju.

10




- Prepoznaje povratne glagole.

- Razgovara o zdravlju.

- Predlaže destinacije za pješačenje.

- Razvija efikasnost i komunikativnost.

- Upoznaje se sa pasivom (direktni i indirektni objekt).

- Opisuje recepturu jela i način pripreme.

- Rješava probleme u vezi sa izgubljenim stvarima.

- Razvija komunikativnost i svijest o značaju nacionalnih kulturnoistorijskih tekovina.

- Upoznaje vrste složenih rečenica (vremenske, izjavne, uzročne).

- Opisuje načine i mogućnosti zabave u hotelu.

- Opisuje neki kulturno-istorijski spomenik.

11

Razred: TREĆI Informativni ciljevi i


Preporuke za izvođene nastave


infinitivom sa ZU. - Prepoznaje

namjernu rečenicu.

- Predlaže način provođenja slobodnog vremena.

- Razvija inicijativnost i spremnost na pomoć.


- Upoznaje se sa kondicionalom prezenta.

- Daje savjete pri kupovini suvenira.

- Razvija prilagodljivost i zalaganje u radu.

- Upoznaje se sa konjunktivom imperfekta.

- Predstavlja sportske sadržaje hotela.

- Daje informacije o crnogorskim vinima.

- Njeguje osjećaj nacionalne pripadnosti i tolerancije.

- Definiše zapovjedni način.

- Pojašnjava program putovanja.

- Predaje odjeću na čišćenje.

- Podstiče efikasnost i kvalitet pri radu i ispunjavanju radnih obaveza.

- Prepoznaje poređenje priloga i pridjeva (pravilno i nepravilno).

- Upoređuje hotele po kategorijama.

- Priča o zdravstvenim tegobama.

- Razvija komunikativnost i izražavanje saosjećanja.

- Upoznaje se sa pogodbenim rečenicama.

- Prima i prenosi poruku gostu. .

- Govori o ugroženim životinjskim vrstama.

- Podiže svijest o zaštiti prirodne okoline i osjećaja odgovornosti.

- Njeguje osjećaj nacionalne pripadnosti i ljubavi prema domovini.

- Opisuje strukturu finalne rečenice.

- Razgovara o mogućnostima korišćenja hotelskog sefa.

- Govori o zdravlju i ljekovima.

- Stvara kritičko razumijevanje odnosa tehnike, prirode i društva.

- Upoznaje se sa neupravnim govorom.

- Prepričava događaj i njegove okolnosti.

- Analizira turistički prospekt.

- Sastavlja turistički prospekt.

- Razvija osjećaj za timski rad.

12

Razred: ČETVRTI




- Upoznaje se sa pluskvamperfektom (NACHDEM, BIS).

- Govori o istorijskim događajima.

- Govori o svom školovanju.

- Predstavlja Crnu Goru kao državu.

- Njeguje osjaćaj nacionalne pripadnosti.


- Poznaje glagole sa dopunom.

- Daje obavještenja o kulturnim događajima u gradu.

- Predstavlja grad kao mjesto održavanja manifestacija.

- Predstavlja mogućnosti seoskog turizma.

- Razgovara o uticaju turizma na okolinu i ekološkoj zaštiti.

- Podstiče inicijativnost.

- Razvija pozitivnu identifikaciju.

- Uvježbava promjenu imenica (sistematizacija) i prepoznaje posebne slučajeve.

- Napisati jednostavno poslovno pismo.

- Navesti najvažnije stilove u arhitekturi.

- Razvija kritičko razumijevanje odnosa tehnike i prirode.

- Razvija ekološku svijest.

- Zna načinske rečenice sa veznicima ohne dass, statt dass.

- Pravi hotelsku rezervaciju za održavanje određenog seminara.

- Razvija pozitivnu orjentaciju u odnosu na zanimanje.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Moment mal! - Lehrbuch 1 von Martin Muller, Paul Rusch, Theo Scherling, Reiner

Schmidt, Lukas Wertenschlag, Heinz Wilms in Zusammenarbeit mit Christiane Lemcke, Langenscheidt KG, Berlin und Munchen, 1996.

- Moment mal! - Arbeitsbuch 1 - in Zusammenarbeit mit Cornelia Gick, Langenscheidt KG, Berlin und Munchen, 1996.

- Moment mal! - Lehrbuch 2 - in Zusammenarbeit mit Heinrich Graffmann, Langenscheidt KG, Berlin und Munchen, 1997.

- Moment mal! - Arbeitsbuch 2 - in Zusammenarbeit mit Eva Fontana, Heinrich Graffmann, Paul Rusch, Martin Turnherr, Edelgard Weiler, Langenscheidt KG, Berlin und Munchen, 1997.

- Johannes Diekhans, Othmar H–fling, Grammatik, Ferdinand Sch–ningh – Paderborn, 1996.

- Mosaik, Regionale Deutschlehrerzeitschrift, DVR und Goethe - Institut, Bukarest, 2003.

- Prospekti turističkih mjesta, tekstovi iz štampe i sa interneta. - Ivanka Maksimović, Mirjana Ostojić-Hripač, Njemački jezik, Zavod za izdavanje

udžbenika, Novi Sad, 1990.

13

- Paola Barberis, Elena Bruno, Deutsch im Hotel - Gesräche führen, Max Huber Verlag, 2000.

- Paola Barberis, Elena Bruno, Deutsch im Hotel - korrespodeny, Max Huber Verlag, 2001.

- Adelheid Höffgen, Deutsch lernen für den Beruf, Max Huber Verlag. - Franz Eppert, Deutsch in Küche + Restaurant, Max Huber Verlag.

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kabinet za strane jezike upotpunjen sa knjigama, rječnicima, gramatikama,

stripovima, posterima, geografskim kartama, časopisima, audio i video materijalima, grafoskop, kasetofon, CD player, televizor, video rikorder, kompjuter (sa stalnim priključkom na Internet).

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Čitanje i slušanje- način provjeravanja i ocjenjivanja sposobnosti razumijevanja

pisanog teksta (čitanje) i usmenog razumijevanja (slušanje) sprovodi se usmeno (odgovori na pitanja o tekstu, razgovor, kratki rezime, utvrđivanje redosljeda paragrafa ili slika itd. ) ili pismeno (odgovori na pitanja o tekstu, da/ne odgovori ili kraći odgovori, popunjavanje praznina, objašnjenje ključnih riječi opisno ili putem sinonima itd. ).

- Govor- vještina usmenog izražavanja (govor) se provjerava i ocjenjuje kroz više elemenata: tečnost i jasnoća izražavanja, izgovor (akcenat), koherentnost i povezanost izražavanja (logički slijed), poznavanje teme, prilagođenost jezičkog izraza situaciji (govorniku), bogatstvo i pravilna upotreba leksike, gramatička pravilnost, građenje rečenice itd.

- Pisanje - provjeravanje i ocjenjivanje pismenog izražavanja (pisanje) se bazira na ispunjenju odgovarajućih zahtjeva u pogledu forme (poruka, kraće pismo, formalno pismo, esej, rezime itd. ), stilskih karakteristika (prilagođenost jezičkog izraza temi, preglednost i jasnoća izražavanja, red riječi, jezički registar, koherentnost i povezanost misli i ideja itd. ) i jezičkih i gramatičkih sadržaja (gramatička pravilnost u upotrebi vremena, zamjenica, mjesta pridjeva, bogastvo leksike, pravopis itd. ).

- Pismeni zadaci - rade se dva pismena zadatka, po jedan na kraju polugodišta. - Pismeni zadaci se rade dva školska časa (blok časovi ili dva uzastopna časa). - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima.

8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Profesor njemačkog jezika.

14

10. Povezanost predmeta

Znanja Povezanost sa drugim predmetima

Predmet Znanja - Stručna terminologija - Osnove turizma - Turizam – pojam i elementi

- Poslovna kominikacija - Turističko poslovanje - Agencijsko i hotelijersko poslovanje

- Pismena komunikacija - Poslovna komunikacija - Poslovna korespodencija-izgled i elementi poslovnog pisma

- Predstavljanje prirodnih ljepota

- Turistička geografija - Prirodne i antropogene vrijednosti

- Stilovi u arhitekturi - Istorija umjetnosti - Stilovi u arhitekturi

- Predstaviti grad kao mjesto održavanja manifestacija

- Marketing u turizmu - Propaganda – turistički prospekti i katalozi, hotelski prospekti

15

1.2.1.2. ITALIJANSKI JEZIK 1. Naziv predmeta: ITALIJANSKI JEZIK 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave




Ukupno 423 423





- Razvijanje samopouzdanja, samostalnosti i kreativnosti. - Sticanje radnih navika, marljivost, odgovornost i motivisanost. - Razvijanje kulture lijepog ponašanja u školi, porodici i na javnom mjestu, kao i


16





- Upoznaje se sa fonološkim sistemom italijanskog jezika i pravopisom.

- Pozdravlja, uzvraća pozdrav, oslovljava, zahvaljuje se...

- Razvija sposobnosti komuniciranja na stranom jeziku.


- Upoznaje se sa prezentom glagola ESSERE i upoznaje se sa ličnim zamjenicama.

- Predstavlja sebe. - Predstavlja treću

osobu. - Pravilno koristi

zamjenice u komunikaciji sa gostom.


- Upoznaje primjenu neodređenog člana.

- Imenuje predmete u restoranu.

- Opisuje restoranski prostor.


- Upoznaje primjenu određenog člana.

- Nabraja prostorije u hotelu.

- Imenuje zanimanja hotelskog personala.


- Imenuje razne hotele.

- Upoznaje se sa glagolom AVERE.

- Upoznaje se s osnovnim brojevima i nazivima mjernih jedinica za težinu i visinu i uvježbava njihovu upotrebu.

- Govori o članovima porodice i popunjava formulare.

- Precizno saopštava svojinske odnose.

- Podstiče ličnu motivaciju.


- Upoznaje se sa brojevima.

- Saopštava cijenu-račun.

- Daje podatke o datumu rođenja, adresi, broju telefona.

- Saopštava vrijeme služenja obroka.

- Saopštava koliko je sati i kakvo je vrijeme.

- Upoznaje se sa prezentom pravilnih glagola koji se završavaju na ARE.

- Nabraja poslove recepcionera.

- Govori o dnevnim aktivnostima i svom poslu.

17




- Informiše se i daje informacije o vremenu služenja obroka.

- Uzima podatke od gosta (broj sobe, dužinu boravka... ).

- Predlaže plan izleta ili obilska grada.

- Definiše pravilnu upotrebu negacija.

- Odgovora odrično na postavljeno pitanje.

- Izražava nerazumijevanje.

- Razvija sposobnost prevazilaženja problema u razumijevanju.

- Koristi upitne riječi. - Upoznaje se sa

prezentom glagola koji se završavaju na ERE.

- Postavlja pitanja; Koliko je sati? Koje je radno vrijeme? Kad se služe obroci?

- Postavlja pitanja gostu u smislu saznanja njihovih potreba i pomoći.

- Razvija preciznost u izražavanju.


- Upoznaje se sa modalnim glagolima Potere, Volere, Dovere, Sapere.

- Preporučuje hotelske sadržaje, jela i pića.

- Upućuje goste gdje i kako se mogu platiti račun.

- Izražava želje. - Nabroja prevozna

sredstva. - Pokazuje dijelove

prtljaga.



- Razvija komunikativnost.

- Stvara pogodnu društvenu klimu u toku rada.

- Pokazne zamjenice, prijedlozi-imperativ.

- Upućuje gosta. - Izdaje naredbu,

uputstvo, zahtjev i izražava želje i molbe.

- Savjetuje goste u skladu sa njihovim interesovanjem.

- Razvija spremnost za pomoć drugima.

- Razvija objektivnost u informisanju.

- Upoznaje se futurom.

- Raspituje se o turističkom aranžmanu ili putovanju.

- Prima rezervaciju. - Obavlja telefonske

razgovore oko rezarvacija i aranžmana.

18




- Upoznaje Passato prossimo.

- Piše razglednice, pisma...

19



Preporuke za izvođenja nastave

učenik učenik učenik - Obnavljanje

prezenta. - Obavlja razgovor sa

gostom pri prijemu u hotel (uzimanje osnovnih podataka).


- Upoznaje pravilnu upotrrebu pridjeva, osnovni oblik i poređenje.

- Opisuje sadržaj hotelske sobe.

- Upoređuje načine putovanja.


- Upoznaje se sa imperfektom.

- Opisuje raniji izgled mjesta.


- Razvija sposobnost stvaranja pozitivne društvene klime u svom okruženju.

- Upoznaje se sa perfektom (passato prossimo) glagola koji se grade sa pomoćnim glagolom AVERE.

- Koristi priloge za vrijeme.

- Piše svoj životopis. - Piše pismo sa

odmora. - Razgovara sa

gostima o sadržajima prethodnog dana.

- Podstiče samopouzdanje i motivaciju.

- Upoznaje vremenske rečenice.

- Vrši promjenu rezervacija.

- Podiže kvalite rada i ljubaznost u ispunjavanju radnih obaveza.

- Upozanje neodređene zamjenice i određeni pridjevi.

- Prima i odgovara na reklamacije.

- Razvija osjećaj potrebe za saradnjom, pružanju pomoći i preuzimanju odgovornosti.

- Upoznaje bezlične glagole.

- Odgovora na pitanja o vremenskim uslovima, klimi.

- Razgovara sa gostima o izgubljenim stvarima.

- Razvija vještinu komuniciranja i prilagođavanja sagovornicima.

- Imenuje prijedloge. - Saopštava informaciju o praznicima i festivalima u gradu i šire.

- Daje preporuke vezane za hotel, restoran, mjesto za izlazak...

- Razvija pozitivnu identifikaciju sa zanimanjem i komunikativnost.

- Njeguje osjećaj pripadnosti zavičaju.


20



izvođenja nastave učenik učenik učenik

- Obnavljanje brojeva i računske operacije.


- Daje obavještenja o mogućnostima mijenjanja novca.


- Prima i realizuje narudžbe buđenja.

- Frontalni,

individualni, rad u parovima i grupama uz kombinovano korišćenje aktivnih i tradicionalnih metoda u nastavi.

- Upoznaje povratne glagole.

- Razgovara o zdravlju i dnevnim aktivnostima.


- Razvija efikasnost i komunikativnost.

- Podiže na viši nivo spremnost na saradnju i pružanje pomoći.

- Upoznaje sa pasivom, direktnim i indirektnim objektom.

- Opisuje postupak izdavanja karata i rezervacija.

- Govori o činjenicama u vezi sa prošlošću nekog mjesta.

- Razvoj svijesti o značaju nacionalnih kulturno- istiorijskih tekovina.

- Upoznaje vrste složenih rečenica (vremenske, izjavne, uzročne).

- Saopštava i opisuje oblike i mogućnosti zabave u hotelu.


21




učenik učenik učenik - Upoznaje infinitiv,

particip, gerund. - Predlaže način

provođenja slobodnog vremena.

- Razvoj inicijativnosti i spremnosti na pomoć.


- Upoznaje kondicional prezenta.

- Savjetuje gosta pri kupovini suvenira.

- Daje predloge i savjete gostima.

- Veća prilagodljivost i zalaganje u radu.

- Upoznaje se sa konjunktivom prezenta.


- Prezentuje crnogorska vina.

- Njeguje osjećaj nacionalne pripadnosti i tolerancije.

- Upoznaje futur i zapovjedni način- obnavljanje.

- Pojašnjava program putovanja.

- Daje odjeću na čišćenje.

- Podiže efikasnost i kvaliteta rada u ispunjavanju radnih obaveza.

- Upoređuje priloge i pridjeve, pravilno i nepravilno.

- Upoređuje hotele po kategorijama.

- Upoređuje cijene i kvalitet usluga.

- Priča o zdravstvenim problemima.


- Definiše strukturu pogodbenih rečenica.

- Prima i prenosi poruku gostu.

- Govori o životnoj sredini.

- Podiže svijest o zaštiti prirodne okoline i osjećaja odgovornosti.

- Njeguje osjećaj nacionalne pripadnosti i ljubav prema domovini.

- Definiše finalne rečenice.

- Razgovara o mogućnosti korišćenja hotelskog sefa.

- Razvija komunikativnost i preciznost u izražavanju.

- Razvija kritičko razumijevanje odnosa tehnike, prirode i društva.

- Upoznaje neupravni govor.

- Prepričava određeni događaj i njegove okolnosti.

- Piše i saopštava primjedbe i sugestije povodom nekog teksta, događaja, aranžmana...

- Podiže nivo kvaliteta rada.


22

Razred: ČETVRTI Informativni ciljevi i



učenik učenik učenik - Obnavljanje prošlih

vremena. - Trapassato

prossimo, passato remoto.




- Njeguje osjaćaj nacionalne pripadnosti.


- Obnavljanje glagolskih vremena.

- Slaganje vremena.

- Piše radnu biografiju.

- Piše molbu za posao.

- Učestvuje u intrevjuu za posao.

- Predstavlja svoj zavičaj.

- Opisuje prirodne i antropogene vrijednosti u Crnoj Gori.


- Podstiče pozitivnu identifikaciju.

- Uvježbava imenice- sistematizacija.

- Piše jednostavno poslovno pismo.

- Navodi najvažnije stilove u arhitekturi.

- Razvija kritičko razumijevanje odnosa tehnike i prirode.


- Obnavlja predloge, zamjenice i priloge- sistematizacija.

- Pravi hotelsku rezervaciju za održvanje određenog seminara.

- Afirmiše ličnost. - Stvara pozitivnu

orijentaciju u odnosu na zanimanje.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Autentični dokumenti-prospekti turističkih mjesta, tekstovi iz štampe i sa

interneta. - Luciana Ziglio i Giovanna Rizzo, Espresso 1, Alma Edizioni, 2001. - Maria Bali e Giovanna Rizzo, Espresso 2, Alma Edizioni, 2003. - Sergij Šlenc, Italijanski u restoranu, Kolarčev Narodni Univerzitet, Beograd,

1969. - Saša Moderc, Gramatika italijanskog jezika, Udruženje nastavnika italijanskog

jezika, Beograd, 2004. - Ivan Klajn, Rječnik Italijansko – srpski i Srpsko- italijanski, Nolit Beograd, 1996. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kabinet za strane jezike upotpunjen sa knjigama, rječnicima, gramatikama,


23




- Pisanje - provjeravanje i ocjenjivanje pismenog izražavanja (pisanje) se bazira na ispunjenju odgovarajućih zahtjeva u pogledu forme (poruka, kraće pismo, formalno pismo, esej, rezime itd. ), stilskih karakteristika (prilagođenost jezičkog izraza temi, preglednost i jasnoća izražavanja, red riječi, jezički registar, koherentnost i povezanost misli i ideja itd. ) i jezičkih i gramatičkih sadržaja (gramatička pravilnost u upotrebi vremena, zamjenica, mjesta pridjeva, bogastvo leksike, pravopis itd. ).


8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Profesor italijanskog jezika. 10. Povezanost predmeta


Predmet Znanja - Stručna terminologija - Osnove turizma - Turizam – pojam i elementi - Poslovna kominikacija - Turističko poslovanje - Agencijsko i hotelijersko

poslovanje - Pismena komunikacija - Poslovna komunikacija - Poslovna korespodencija-

izgled i elementi poslovnog pisma

- Predstavljanje priodnih ljepota


- Stilovi u arhitekturi - Istorija umjetnosti - Stilovi u arhitekturi - Predstaviti grad kao

mjesto održavanja manifestacija


24

1.2.1.3. ENGLESKI JEZIK 1. Naziv predmeta: ENGLESKI JEZIK 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave




Ukupno 423 423 3. Opšti ciljevi nastave - Razvijanje komunikativnih sposobnosti učenika. - Razvijanje pozitivnih vrijednosti i ovladavanje vještinama u kontekstu






25





- Upoznaje se sa fonološkim sistemom jezika.

- Informiše se o pravilima izgovora.

- Formuliše pravila izgovora.

- Oslovljava, pozdravlja i zahvaljuje se gostu.


- Upoznaje se sa: - ličnim

zamjenicama (Personal Pronouns);

- glagolom biti (The verb be; positive, negative, questions);

- prisvojnim pridjevima (Possessive Adjectives).

- Predstavlja sebe i drugog.

- Daje lične podatke. - Postavlja pitanja o

identitetu drugih osoba.

- Popunjava formular sa ličnim podacima.

- Stvara samopouzdanje prilikom komunikacije na stranom jeziku.


- Razvija pozitivnu orijentaciju prema budućem zanimanju.

- Upoznaje se sa članovima (Articles: Definite / Indefinite/Zero).

- Imenuje zanimanja hotelskog osoblja.

- Navodi nazive prostorija u hotelu.


- Navodi imena hotela.

- Stiče preciznost i sigurnost u komunikaciji.

- Upoznaje se sa množinom imenica: regular & irregular, countable & uncountable nouns.

- Opisuje hotel. - Daje informacije o

hotelskim uslovima i ponudi.

- Razvija preciznosti u izražavanju.

- Upoznaje pridjeve-neodređeni pridjevi (Adjectives; Indefinite Adjectives: some, any).

- Raspituje se i daje informacije o određenom turističkom mjestu i njegovoj okolini.

- Daje preporuke gostu u vezi sa mjestima koja treba posjetiti.




- Nabraja brojeve: Cardinal Numbers, Ordinal Numbers).

- Kazuje iznos računa.

- Popunjava formular za rezervaciju hotelske sobe.

- Daje informacije o radnom vremenu.

- Saopštava tačno



26




vrijeme, datum. - Daje informacije o

vremenu služenja obroka.

- Upozanaje se sa glagolom imati (have got: positive, negative, questions).

- Opisuje određeno turističko mjesto i njegovu okolinu.

- Nabraja znamenitosti koje treba posjetiti.

- Razvija odgovornost za ispunjavanje radnih obaveza i podizanje kvaliteta rada.

- Upoznaje se sa

zapovjednim načinom (Imperative).

- Daje uputstva gostu za snalaženje unutar i izvan hotela.

- Izražava predusretljivost, spremnost za saradnju.


- Upozanje se sa sadašnjim prostim vremenom(Present Simple: positive, negative, questions).

- Saopštava više podataka o sebi i drugima.

- Opisuje svakodnevne poslove na radnom mjestu.

- Pita i odgovara na pitanja u vezi sa svakodnevnim obavezama na radnom mjestu.

- Razvija samopouzdanje i inicijativnost u komunikaciji na stranom jeziku.


- Upoznaje se sa upitnim riječima (Wh-words).

- Uzima podatke od gosta prilikom rezervacije hotelske sobe.

- Postavlja pitanja o vremenu služenja obroka, radnom vremenu.


- Upozaje se sa zamjenicama (objekatske/pokazne).

- Pronouns (Object/Demonstrative).

- Odgovara na molbe gostiju.

- Pomaže gostu pri orijentaciji u prostoru.

- Razvija osjećaj za pomoć drugima.


- Upoznaje predloge za mjesto (Prepositions of place) i vrijeme (Prepositions of time).


- Prima telefonsku rezervaciju (dan/datum/sat).

- Razvija odgovornost.

27




- Upoznaje prosto prošlo vrijeme (Past Simple: regular/irregular verbs; positive, negative, questions).

- Opisuje prošle događaje.

- Razgovara sa gostom o sadržajima prethodnog dana.


- Upoznaje modalne glagole (Modal Verbs: can, could, would(like).

- Upućuje molbu, zahtjev.

- Preporučuje hotelske i vanhotelske sadržaje.

- Izražava dozvolu, sposobnost.

- Izražava želju.

- Razvija manire lijepog ponašanja.


- Upoznaje brojive i nebrojive imenice (Countable/Uncountable Nouns).

- Upozaje pridjeve za količinu (Quantifiers: much, many, (a)little, (a)few).

- Upoznaje gosta sa izborom restorana i njihovom ponudom.

- Navodi komparaciju pridjeva (Comparison of Adjectives).

- Upoređuje cijene i kvalitet različitih hotela.

- Pronalazi sličnosti i razlike.

- Razvija efikasnost, preciznost i pozitivnu orijentaciju prema zanimanju.

- Upozanje sadašnje trajno vrijeme (Present Continuous Tense: positive, negative, questions).

- Present Continuous for future.

- Informiše o trenutnim zbivanjima u hotelu.

- Govori o ličnim dogovorima, utvrđenim planovima.

- Stiče preciznost u informisanju.


28




učenik učenik učenik - Upoznaje sadašnje

prosto vs. sadašnje trajno vrijeme (Present Simple vs. Present Continuous).

- Razlikuje upotrebu i značenje sadašnjih vremena.

- Uočava razliku između stanja, uobičajenih radnji i navika i privremenih ili trenutnih radnji.

- Upotrebljava ih u novim situacijama i primjerima.

- Stvara preciznost u izražavanju.

- Razvija spremnost na toleranciju i razumijevanje.

- Razvija svijest o potrebi za premanentnim usavršavanjem.


- Upozanje se sa budućim vremenom:

- Going to – Future; - Future with will.

- Razgovara o budućim planovima i namjerama.

- Izražava spremnost za pomoć gostima.

- Odgovara na pritužbe gostiju.

- Izražava molbu, zahtjev.

- Razvija preciznost izražavanja.

- Razvija manire lijepog ponašanja.

- Razvija kulturu ophođenja.

- Upoznaje priloge (Adverbs).

- Upoznaje komparaciju priloga/pridjeva; komparaciju jednakosti, nejednakosti; (Comparison of Adverbs/ Adjectives; Comparison of equality/ inequalit);

- konstrukcije: too+adjective, not+adjective+enough.

- Upoređuje cijene i kvalitet različitih hotelskih sadržaja.

- Iznosi pritužbu na

hotelsku uslugu.

- Razvija efikasnost, preciznost i pozitivnu orijentaciju prema zanimanju.

- Razvija samopouzdanje.

- Razvija kritički odnos prema neprofesionalnom radu.

- Upoznaje zamjenice (Pronouns: Possessive, Indefinite).

- Utvrđuje pripadnost.

- Upotrebljava prilikom obraćanja gostu.


- Upoznaje prijedloge za kretanje (Prepositions of movement).

- Traži i daje uputstva gostu za snalaženje u i izvan hotela.

- Podstiče spremnost za pružanje pomoći drugima.

29




- Upozanje prošlo trajno vrijeme (Past Continuous).

- Past Simple vs. Past Continuous.

- Prepričava neki prošli događaj i njegove okolnosti.

- Razvija preciznost u izražavanju i komunikaciji.

- Upoznaje sadašnji perfekat (Present Perfect: positive, negative, questions).

- Govori o događajima iz bliske prošlosti.

- Razgovara sa gostima o događajima tekućeg dana.

- Govori o obavljenim dnevnim poslovima na radnom mjestu.

- Stvara sigurnost u komunikaciji.

- Podstiče ljubaznost i predusretljivost.

- Razvija efikasnost.


- Upoznaje modalne glagole (Modal Verbs: shall, should, have to, must).

- Nudi uslugu i pomoć gostima.

- Traži i daje savjete i prijedloge.

- Govori o radnim obavezama.

- Razvija predusretljivost i spremnost na saradnju.


- Upoznaje uslovne rečenice (Conditional Clauses: First Conditional).

- Daje prijedloge i savjete gostima.

- Razvija retoričke sposobnosti i manire lijepog ponašanja.

- Upoznaje pasiv (The Passive: Present Simple/Past Simple).

- Opisuje postupak izdavanja karata, rezervacija.

- Govori o činjenicama u vezi sa prošlošću nekog mjesta.

30




učenik učenik učenik - Obnavlja prosto

prošlo vrijeme vs. sadašnji perfekat (Past Simple vs. Present Perfect).

- Present Perfect Continuous.


- Govori o iskustvima sa putovanja.

- Govori o poslovanju hotela/turističke agencije.

- Govori o svom radnom iskustvu.


- Podstiče predusretljivosti.


- Uvježbava izražavanje budućnosti –predviđanje (Predictions: going-to/will).

- Izražava lično mišljenje i uvjerenje u vezi sa budućim razvojem turizma u Crnoj Gori.

- Govori o budućem razvoju turizma u Crnoj Gori koji se može predvidjeti na osnovu postojeće situacije.


- Podstiče inicijativnost u komunikaciji na stranom jeziku.

- Uvježbava modalne glagole za izražavanje vjerovatnoće u sadašnjosti: may/might/could/can’t (Modal Verbs of Probability in the Present: may might/could/ can’t).

- Iznosi pretpostavke ili logične zaključke u vezi sa određenim ljudima ili stvarima.


- Uvježbava uslovne rečenice (Conditional Clauses: Second Conditional).


- Podstiče kreativnost i samostalnost.

- Upoznaje relativne rečenice (Relative Clauses: defining).

- Bliže određuje stvari, lica i mjesta o kojima govori.

- Objašnjava značenje riječi koje gost ne razumije.

- Upoznaje pasiv (The Passive: other tenses).

- Iznosi činjenice o nekom znamenitom mjestu.

- Razvija osjećaj nacionalne pripadnosti.

- Frontalni, individualni, rad u parovima i

31




- Govori o poslovnim dogovorima.

- Iznosi pritužbe na rad sobarice.

- Razvija retoričke sposobnosti.

- Razvija kritički osvrt na rad.

grupama uz kombinovano korišćenje aktivnih i tradicionalnih metoda u nastavi.

- Upoznaje pridjeve

(Adjectives ending in–ed and –ing).

- Opisuje određene situacije ili svoja osjećanja u datim situacijama.

- Upozanje pluskvamperfekat (Past Perfect: positive, negative, questions).



- Njeguje osjećaj nacionalne pripadnosti.

- Definiše strukturu indirektnih pitanja (Indirect Questions/Polite Requests for Information).

- Traži informacije na učtiv način.

- Razvija kulturu ophođenja.

- Ovladava upitnom frazom “zar ne” (Question Tags).

- Traži saglasnost. - Preispituje tačnost

iskaza. - Traži pojašnjenje.


- Njeguje kulturu dijaloga.

- Upozanje se sa računskim operacijama (Calculating Figures).

- Pojašnjava račun na zahtjev gosta.

- Preračunava iznos računa u drugu valutu.

- Razvija spremnost za pružanje pomoći i preuzimanje odgovornosti.

32




učenik učenik učenik - Ovladava

konstrukcijama have/get something done.

- Govori o uslugama koje hotel pruža.

- Govori o problemima koje treba riješiti.

- Odgovara na pritužbe gostiju iskazujući spremnost da angažuje nekoga da riješi problem.

- Podstiče predusretljivost.

- Podstiče efikasnost u izvršavanju radnih obaveza.


- Ovladava upotrebom modalnih glagola u prošlosti (should + the perfect infinitive may/might/could/can’t + the perfect infinitive).

- Odgovara na pritužbe gosta.

- Iznosi pretpostavku, izvodi logičan zaključak u vezi sa nekim prošlim događajem.



- Izražava ljubaznost i spremnost na pomoć.

- Stiče preciznost u izražavanju.

- Iskazuje predusretljivost, spremnost na saradnju.

- Razvija pozitivnu orijentacije prema zanimanju.

- Obnavlja modalne glagole (Revision of Modal Verbs).


- Izražava želju. - Govori o

obavezama na radnom mjestu.


- Daje predloge i savjete.

- Upoznaje indirektni govor (Reported Speech with the reporting verb in the past).

- Iznosi pismenu pritužbu navodeći tačno šta je pisalo u brošuri.

- Prenosi gostu poruku.

- Rezimira izlaganja, rasprave, intervjue.

- Stiče preciznost izražavanja.

- Podstiče predusretljivost i ljubaznost u ispunjavanju radnih obaveza.

- Upoznaje gerund i infinitiv (Verbs followed by –ing form or infinitive).

- Izražava dopadanje /nedopadanje.

- Iznosi preference. - Izražava učtivu

molbu, prijedlog,


- Frontalni, individualni, rad u parovima i grupama uz kombinovano

33




obećanje, preporuku.

korišćenje aktivnih i tradicionalnih metoda u nastavi.

- Utvrđuje glagolska

vremena-ponavljanje (Revision of Tenses).



- Učestvuje u intervjuu za posao.


- Govori o kulturnim spomenicima i prirodnim ljepotama Crne Gore.

- Razvija tačnost, preciznost i efikasnost prilikom pismenog izražavanja.


5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Leo Jones, Welcome-English for the travel and tourism industry, Cambridge UP,

2001. - Keith Harding & Paul Henderson, High Season, Oxford UP, 1997. - Peter Strutt, English for International Tourism, Longman, 2003. - Rod Revell & Trish Stott, Highly Recommended – English for the Hotel and

Catering Industry, Oxford University Press, 1997. - Raymond Murphy, English Grammar in Use (elementary and intermediate),

Cambridge University Press, 2002. - Michael Vince, Elementary Language Practice, Macmillan Heinemann, 1998. - Michael Vince, Intermediate Language Practice, Macmillan Heinemann, 1998. - Stuart Redman, English Vocabulary in Use( pre-intermediate/intermediate),

Cambridge UP, 2002. - Tricia Hedge & Norman Whitney, Power, Pedagogy and Practice, Oxford UP,

2003. - Pauline Rea-Dickins & Kevine Germaine, Evalution, Oxford UP, 2003. - Diane Larsen-Freeman, Teaching techniques in English as a Second Language,

Oxford UP, 2003. - Jeremy Harmer, How to teach English, Longman, 1998. - Council of Europe, Common European Framework of Reference for Languages:

Learning, teaching, assessment, Cambridge University Press, 2003. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kabinet za strane jezike upotpunjen sa knjigama, rječnicima, gramatikama,




34


- Pisanje - provjeravanje i ocjenjivanje pismenog izražavanja (pisanje) se bazira na ispunjenju odgovarajućih zahtjeva u pogledu forme (poruka, kraće pismo, formalno pismo, esej, rezime itd. ), stilskih karakteristika (prilagođenost jezičkog izraza temi, preglednost i jasnoća izražavanja, red riječi, jezički registar, koherentnost i povezanost misli i ideja itd. ) i jezičkih i gramatičkih sadržaja (gramatička pravilnost u upotrebi vremena, zamjenica, mjesta pridjeva itd, bogastvo leksike, pravopis itd. ).


8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Profesor engleskog jezika. 10. Povezanost predmeta

Znanja Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja

- Stručna terminologija - Osnove turizma - Turizam – pojam i elementi - Poslovna kominikacija - Turističko poslovanje - Agencijsko i hotelijersko

poslovanje - Pismena komunikacija - Poslovna

komunikacija - Poslovna korespodencija-izgled

i elementi poslovnog pisma - Predstavljanje priodnih

ljepota - Turistička geografija - Prirodne i antropogene

vrijednosti - Stilovi u arhitekturi - Istorija umjetnosti - Stilovi u arhitekturi - Predstaviti grad kao


- Marketing u turizmu - Propaganda – turisticki prospekti i katalozi, hotelski prospekti

35

1.2.1.4. FRANCUSKI JEZIK 1. Naziv predmeta: FRANCUSKI JEZIK 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave










36





- Upoznaje se sa fonološkim sistemom jezika i pravopisom.

- Uvježbava spelovanje.

- Pozdravlja, uzvraća pozdrav, oslovljava, zahvaljuje se...

- Pravilno izgovara i piše.

- Speluje ime gosta.

- Razvija sposobnost pravilnog izražavanja i pisanja.

- Razvija primjereno obraćanje i oslovljavanje sagovornika.


- Upoznaje članove (određeni, neodređeni sažeti, partitivni, partitivno de).

- Imenuje inventar sobe, restorana, nabraja poslove u hotelu.

- Imenuje zanimanja hotelskog osoblja i restorana.

- Saopštava recepture.

- Razvija pozitivnu orijentaciju prema zanimanju i preciznost u ophođenju.

- Upoznaje zamjenice:

- licne (naglašene, nenaglašene)

- C. O. D i C. O. I, - ON, - relativne: que,

qui.

- Pravilno koristi zamjenice u komunikaciji sa gostima.

- Razlikuju funkcije i značenja te pravilnu upotrebu relativnih zamjenica (qui i que).

- Predstavlja sebe, treću osobu.

- Postiže ekonomičnost u izražavanju.

- Upozanje pridjeve, ženski rod i množinu pridjeva, mjesto opisnih pridjeva, komparaciju pridjeva i nepravilnu komparaciju.

- Opisuje hotelsku sobu, apartman.

- Upoređuje kategorije hotela, restorana.

- Opisuje ljude, mjesta, događaje.

- Pomaže gostu pri izboru suvenira.

- Razvija spremnost i sposobnost za saradnju.

- Razvija profesionalnost.

- Upozanje prisvojne, pokazne i upitne pridjeve.

- Govori o članovima porodice i popunjava hotelski formular.

- Tačno saopštava svojinske odnose.

- Traži i daje informacije.

- Podiže ličnu motivaciju.

- Stvara pozitivnu orijentaciju prema zanimanju.

- Upoznaje osnovne i redne brojeve.

- Saopštava vrijednosti računa.

- Saopštava koliko

- Razvija smopouzdanje.

- Razvija preciznost


37




je sati i pita za vrijeme.

- Daje podatke o datumu rođenja, adresi, broju telefona, vremenu služenja obroka.

i efikasnost. grupama uz kombinovano korišćenje aktivnih i tradicionalnih metoda u nastavi.

- Upozanje prezent pravilnih i nekoliko nepravilnih glagola, potvrdan i upitan oblik; prezent povratnih glagola; imperativ; imperativ povratnih glagola; futur simple, futur proche, passe recent, present progressif i conditionnel de politesse.

- Govori o dnevnim, prethodnim i planiranim aktivnostima.

- Predlaže plan izleta ili obilazak grada.

- Govori o svom poslu.

- Piše svoju biografiju.

- Pise pozivnicu. - Prihvata ili odbija

prijedlog. - Izdaje naredbu,

uputstvo, zahtjev. - Pokazuje put, pita

za adresu... - Učtivo izražava

želju, molbu, savjet.

- Preporučuje restoran, razonodu u hotelu...

- Uspostavlja društvene kontakte.

- Stvara pogodnu društvenu klimu.




- Definiše negaciju: ne... pas.

- Restrikcija: ne... que.

- Odgovara odrično na postavljeno pitanje, izražava nerazumijevanje.

- Razlikuje restriktivnu formulaciju: ne... que od negacije.

- Razvija sposobnost za prevazilaženje problema u razumijevanju.

- Upoznaje upitne oblike:

- est-ce que; - qu est-ceque, - intonacija, - inverzija, - parcijalna pitanja - (upitna riječ +

inverzija; comment, ou, quel, combien de, quand).

- Postavlja pitanja i daje odgovore na postavljena pitanja:

- Koliko je sati? - Koje je radno

vrijeme? - Kad se služe

obroci? - Uzima podatke od

gosta. - Obavlja telefonski


- Razvija spremnost na pomoć i saradnju.


38




razgovor. - Upozanje imenice-

ženski rod i množinu imenica.

- Nazive zanimanja.

- Razlikuju rod imenica.

- Nabraja poslove recepcionera i daje informacije o hotelskim uslovima i ponudi.

- Navodi mogućnosti za razonodu u hotelu ili gradu.

- Nabroja prevozna sredstva.

- Imenuje djelove prtljaga.




- Upozanje predloge: devant / derriere, sur /sous/ a cote de, a, de, chez,

- pres de / loin de... - Prijedlozi + moi,

toi...

- Upućuje gosta, pokazuju put.

- Oderđuje mjesto i položaj nečega ili nekoga u prostoru.



- Definiše sintaksičke konstrukcije cèst... / il est:

- aller, etre a / au / en + ville ou pays;

- rentrer, venir de / du + ville ou pays;

- il y a + nom: - cèst + adjectif; - Il est+heures; - expression avec

les verbes; - avoir froid, chaud,

raison, tort; - faire du sport,

faire le tour de la ville prier de;

- jouer a / de; - Il arrive lundi / le

lundi.

- Raspituju se o turističkom aranžmanu ili putovanju.

- Prima rezervaciju. - Kazuje gdje idu i

odakle dolaze.



- Definiše vremenskie indikatore: maintenent, bientot, dans.

- Piše pismo koristeći vremenske indikatore u zavisnosti od vremena dešavanja radnje.

- Povećva objektivnost u saopštavanju događaja.

39




učenik učenik učenik - Upoznaje

zamjenice: - relativne (dont,

ou), - neodređene (tout,

chacun, certain, plusieurs).

- Govori o sadržajima turističkog obilaska.


- Razvija ekonomičnost u komunikaciji.


- Upozaje neodređene pridjeve: quelque,

- chaque, tout, e...

- Razlikuje neodređene zamjenice od neodređenih pridjeva i upotrebljava ih u komunikaciji.


- Upoznaje: - perfekat, - imperfekat, - imperfekt/perfekt - perfekat povratnih

glagola i glagola kretanja,

- slaganje participa prošlog sa glagolom avoir,

- bezlične konstrukcije i glagoli,

- subjonctiv prezenta iza: il faut que, il vaut mieux que,

- subjonctiv nekih nepravilnih glagola.

- Opisuje raniji izgled mjesta, znamenitosti zavičaja.

- Prepričava neki događaj iz prošlosti mjesta i njegove okolnosti.

- Izražava želje, namjere, obaveze, interesovanje, nezainteresovanost.

- Piše pismo s odmora.

- Raspituje se o zdravlju sardanika ili gosta.


- Rješava probleme u vezi sa izgubljenim stvarima.

- Razvija sposobnost za stvaranja pozitivne društvene klime.

- Razvija komunikativnost i svijest o nacionalnim kulturno-istorijskim tekovinama.

- Razvija ljubaznost u ophođenju.

- Upoznaje imenice (rodbinski odnosi).

- Predstavlja porodicu i uže članove porodice.

- Upoređje kulturolške modele rodbinskih veza.

- Upoznaje predloge: de... jusqu a, de... a, a, a partir de, environ, vers,

- Opisuje različite radnje po vremenu i prostoru, daje informacije o praznicima i

- Podstiče kvalitet rada i izgrađuje sigurnost u prostornim i vremenskim

40




entre, parmi. festivalima. relacijama. - Upoznaje priloge:

depuis, pour, pendant, en, toujours, souvent, quelquefois, rarement, jamais, vite, lentement, rapide, beaucoup, tres, ici, la.

- Bien / bon, - Priloge na – ment - Mjesto priloga.

- Uvažava reklamaciju.

- Odgovora na reklamaciju.

- Uočavaju razlike među pojedinim prilozima i pridjevima sličnog značenja.

- Razgovara o vremenu.

- Inicira sposobnost za saradnju, pružanje pomoći i preuzimanje odgovornosti.


- Upoznaje upravni govor u prezentu: izjavna, uzvična, upitna rečenica.

- Pravilno prenosi tuđe riječi i izraze, poruke, pitanja, zahtjeve...


- Rezimira izlaganja, intervjue.

- Razvija efikasnost u obavljanju posla.

- Definiše sintaksičke konstrukcije.

- Si+prezent (hypothese).

- Si+imperfekat (proposition).

- Daje informacije o praznicima i festivalima u gradu i šire.

- Preporučuju hotel, restoran, mjesto za izlazak.

- Predlaže razne aktivnosti.

- Odmjereno komunicira.

- Njeguje osjećaj pripadnosti zavičaju.

- Unapređuje spremnost na saradnju.

- Upoznaje brojeve i računske operacije.


- Daje obavještenja o mogućnostima mijenjanja novca.


- Naručuje buđenje i prima listu narudžbi.

- Upozanje vrste složenih rečenica (vremenske, izjavne, uzročne).

- Opisuje oblike i mogućnosti zabave u hotelu.


- Razvija preciznost, retoričkih sposobnosti.

41





zamjenice: - prisvojne (proste i

složene), - pokazne (proste i

složene), - C. O. D. i C. O. I, - en i y i njihovo

mjesto, - neodređene

(nìmporte qui: nìmporte quel... ).

- Govori o načinu ishrane.

- Navodi razlike između francuskih i naših specijaliteta.

- Stvara pravilnu identifikaciju pojmova, ljudi i stvari.


- Upoznaje negacije: ne... ni... ni; ne... pas toujours / encore; ne... aucun.

- Negativno odgovara, odbija prijedlog.

- Razvija preciznost u izražavanju stavova.

- Upoznaje kondicional prezenta.

- Savjetuje pri kupovini suvenira.

- Postavlja učtiva pitanja.

- Na učtiv način izražava želju, prijedlog.

- Razvija prilagodljivost i zalaganje u radu.

- Upoznaje particip prezenta i gerund.

- Izražava uzrok, uslov, istovremenost dešavanja radnje.

- Podstiče preciznost u izražavanju.

- Upoznaje subjonctiv iza izraza: il est necessaire que, il est important que...



- Formira pozitivan odnos prema sportu i zdravom načinu življenja.

- Upoznaje pasiv (prezent, futur i perfekat).

- Objašnava program putovanja.

- Daje odjeću na čišćenje.

- Pravilno koristi pasivne konstrukcije.

- Iznosi primjedbe na rad osoblja.

- Formira pravilan odnos prema ličnoj i radnoj higijeni.

- Upoznaje conditionnel passe.

- Izražava prigovor, žaljenje zbog neostvarenog zadatka.

- Unapređuje učtivost u komunikaciji.

42




- Upoznaje plus-que-parfait.

- plus-que-parfait / imparfait.

- Govore o istoriji svoga grada, države i opisuju neke od najznačajnijih ličnosti naše istorije.

- Unapređuje preciznost u izražavanju.

- Razvija svijest o nacionalnim kulturno-istorijskim tekovinama.

- Upoznaje pogodbene rečenice.

- Si+present (condition reelle).

- Govori o uticaju turizma na okolinu, o ekološkoj zastiti.

- Govori o mogućnostima seoskog i planinskog turizma.

- Podiže ekološku svijest o zaštiti prirodne okoline i kritički odnos prema tehnološkom razvoju koji ugrožava prirodu.


- Upoznaje Si+imparfait (condition ireelle).

- Govori o ugroženim životinjskim vrstama.


- Podiže svijest o zaštiti prirodne okoline.


- Upoznaje Si+plus-que-parfait (condition non-realisee).

- Razgovara o mogućnosti korišćenja hotelskog sefa.

- Razvija komunikativnost i preciznost.

- Podstiće kritičko razumijevanje odnosa tehnike, prirode i društva.

- Upoznaje sintaksičke konstrukcije:

- verbe + de + infinitiv (oublier de, promettre de, arreter de... ),

- verbe + a + infinitiv (commencer a, inviter a, se mettre a... ).

- Upoređuje poslovanje malog hotela i velikih poslovnih lanaca.

43





zamjenice i priloge:

- proste relativne zamjenice (obnavljanje),

- složene relativne zamjenice,

- sintaksa priloga.

- Prepoznaje i upotrebljava proste i složene relativne zamjenice.

- Postiže ekonomičnost u izražavanju.


- Upozanje vremena indikativa:

- futur / futur anterieur.

- Obnavljanje svih ranije obrađenih vremena (prezent, imperativ, blisko buduće i blisko prošlo vrijeme, trajni prezent, perfekat, imperfekat...).


- Prepričava događaje iz prošlosti Crne Gore.

- Govori o planovima za budućnost.




- Upozanje neupravni govor sa slaganjem vremena.

- Pravilno prenosi tuđe riječi i izraze, poruke, zahtjeve i pitanja u prošlom vremenu.



- Rezimira izlaganje.

- Unapređuje pismeno i usmeno izražavanje.

- Unapređuje kvalitet rada.

- Upoznaje sintaksu prijedloga:

- a, (a Paris, semblable a, une tasse a the, a pied),

- de (de Paris, une tasse de the),

- en (en France, en train, en or, en dix minutes),

- par (par la, par exemple, par avion, par jour),

- pour (pour deux

- Raspituju se o zemlji i gradu iz kojeg gost dolazi, koliko namjerava ostati, koje prevozno sredstvo koristi...

- Povećava preciznost u izražavanju.

44




semaine, ferme pour travaux, pour + infinitiv).

- Upoznaje

pogodbene rečenice – tri tipa (ponavljanje).

- Predlaže način provođenja slobodnog vremena.


- Upoznaje uzročne rečenice:

- veznici: parce que, puisque, grace a, a cause de...; glagoli: provoquer, causer,

- dopusne (bien que)

- vremenske (lorsque, pendant... ),

- namjerne (pour, pour que... ).

- Izražava mišljenje, osjećanja i stavova kroz argumentaciju i izbor pravih primjera.

- Govori o svom školovanju, komentariše turističke prospekte i smišlja nove.


- Upozanje glagolske konstrukcije:

- vertbe + nom (rendre service, faire face a, prendre conge de, donner raison a, tenir compte de... ),

- verbe + le, la, les (prendre la parole, faire la cuisine, donner la main... ),

- verbe + en + nom (metrre en valeur, se metrre en colere... ).

- Pravi hotelsku rezervaciju za održavanje određenog seminara.

- Piše poslovno pismo.

- Piše e-mail.

- Afirmiše ličnost. - Stvara pozitivnu

orijentaciju u odnosu na zanimanje.

- Razvija svijest o potrebi za sveživotnim učenjem.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora Didaktička literatura - Vigner, G, Enseigner le francais comme langue seconde, Cle Internationalž,

Pariz, 2001. Gramatike - M. Gregoire, Grammaire progressive du francais-niveau debutant, Cle

International, Paris, 1997.

45

- M. Gregoire, Grammaire progressive du francais-niveau intermediaire, Cle International, Paris, 1995.

- M. Boulares, Grammaire progressive du francais-niveau avance, Cle International, Paris, 1997.

Rječnici - Dictionnaires le Robert, Le Petit Robert, dictionnaire de la langue francaise, Cle

International, Paris, 2000. - S. A. Jovanović i saradnici, Savremeni francusko-srpskohrvatski recnik sa

gramatikom, Prosveta, Beograd, 1991. - S. A. Jovanović i saradnici, Savremeni srpskohrvatsko-francuski recnik, Prosveta,

Beograd, 1991. - R. Marković, Francusko-srpski rjecnik, BIGZ, Beograd, 1999. - V. Putanec, Francusko-hrvatski ili srpski rjecnik, Školska knjiga, Zagreb, 1982. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kabinet za strane jezike upotpunjen sa knjigama, rječnicima, gramatikama,





- Pisanje - provjeravanje i ocjenjivanje pismenog izražavanja (pisanje) se bazira na ispunjenju odgovarajućih zahtjeva u pogledu forme (poruka, kraće pismo, formalno pismo, esej, rezime itd. ), stilskih karakteristika (prilagođenost jezičkog izraza temi, preglednost i jasnoća izražavanja, red riječi, jezički registar, koherentnost i povezanost misli i ideja itd. ) i jezičkih i gramatičkih sadržaja (gramatička pravilnost u upotrebi vremena, zamjenica, mjesta pridjeva itd., bogastvo leksike, pravopis itd. ).


8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Profesor francuskog jezika.

46



- Stručna terminologija - Osnove turizma - Turizam – pojam i elementi








47

1.2.1.5. RUSKI JEZIK 1. Naziv predmeta: RUSKI JEZIK 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave




Ukupno 423 423







48





- Upoznavanje sa fonološkom strukturom jezika, izgovorom i pravopisom (odnos samoglasnika iIi suglasnika); tvrdi i meki suglasnici.

- Piše i izgovara riječi i rečenice u skladu sa pravilima.


- Oslovljava, pozdravlja i zhvaljuje gostu.

- Razvija komunikativnost, inicijativnost i preciznost.


- Raspoznaje vrste riječi:

- Imenice – podjela imenica po rodovima; broj imenica (jednina i množina),

- promjena imenica po podežima.

- Predstavlja sebe i svoje okruženje; imenuje lica i predmete u ambijentu u kome boravi i radi.


- Iskazuje motivisanost i samopouzdanje.

- Prepoznaje lične zamjenice (ja, ti, on, ona, ono; mi, vi, oni), značenje i promjena.

- Predstavlja sebe, sagovarnika i treće lice.

- Daje lične podatke.

- Razvija kulturu obraćanja u kontaktu sa gostom.

- Razlikuje prisvojne zamjenice- prvo i drugo lice jednine i množine (njegov, njen, njihov).

- Iskazuje pripadnosti.

- Govori o porodici.

- Identifikuje se sa firmom.


- Razvija snalažljivost pri susretu i ispraćaju.

- Zna da nabroji pokazne zamjenice (taj, ta, to; ovaj, ova, ovo).

- Ukazuje na lica i predmete iz okruženja.

- Razvoj tačnost i preciznost, samopouzdanja.

- Pravilno upotrebljava upitne zamjenice (ko, što, kakav, čiji i koji).

- Odrične zamjenice (prefiks NI).

- Postavlja pitanja, daje potvrdne i odrične odgovore pri obraćanju, dočeku, ispraćaju gostiju agencije i hotela.

- Razvija radoznalost i manire kulturnog obraćanja.

- Upoznaje se sa pridjevima, njihovom podjelom i značenjem (poređenje sa našim jezikom),

- promjenom pridjeva (rod, broj,


- Daje preporuke gostu u vezi sa mjestima koje

- Iskazuje spremnost za saradnju i temeljitost.


49




padež), - dužim i kraćim

pridjevskim oblikom.

- Prepoznaje glagole, vremena glagola, oblik zapovjednog načina; III lice zapovjednog načina.

treba posjetiti. - Opisuje lica i

predmete, bližu okolinu, put do mjesta iz turističkog vodiča.

- Ističe prirodne ljepote.

- Opisuje osobe, saopštava podatke o agenciji, hotelu.

Brojevi - Uvježbava brojeve, - značenje i podjelu

brojeva (poređenje sa našim jezikom):

- broj jedan - brojevi 2, 3, 4, - brojevi od 5 do 20 i

broj 30, - brojevi 40, 90, 100, - brojevi od 50 – 80, - brojevi 200 – 900, - brojevi 1000, - milion, - milijarda.

- Definiše razlike u promjeni brojeva u odnosu na naš jezik.


- Označava količinu. - Popunjava formular

za rezervaciju hotelske sobe.

- Saopštava datume i godine, vrijeme po satu, godinu starosti.


- Daje informacije o vremenu služenja obroka.

- Važne datume iz istorije države, grada i turističke destinacije.

- Podiže operativnost i tačnost u radu.

- Stvara pozitivnu

identifikaciju sa sredinom (gradom, državom).

- Podiže nivo kulture obraćanja.

- Raspoznaje nepromenljive vrste riječi, njihovu upotrebu i značenje.

- Predloge: В, НА, У, i druge koji idu uz pojedine padeže.

- Ukazuje na mjesto, vrijeme i način odvijanja aktivnosti.

- Upoznaje priloge: - za mjesto (gdje,

kuda, odakle), - za vrijeme (kada,

otkad, dokle, juče, danas, sjutra... ),

- za način (kako, na koji način),

- za mjeru

- Ukazuje na pravac putovanja, cilj, uzroke, i razloge.

- Daje informaciju o

načinu relizacije aktivnosti.

- Razvija temeljitost u poslu i operativnost.


50




(koliko...), - za uzrok (zašto,

zbog čega...). - Obogaćivanje

vokabulara. - Usvajanje nove

leksike.

- Oslovljavanje, upoznavanje, nabrajanje zanimanja, pozdravljanje, zahvalnost

- Kuća, porodica, radno mjesto.

- Izražavanje želje i potrebe.

- Razvija otvorenost, ljubaznost, radoznalosti i strpljivosti.

51




učenik učenik učenik - Uvježbava pravilno

pisanje i izgovor. - Definiše rečenice

sa tačnom upotrebom vrsta riječi (imenica, zamjenica, pridjeva…).

- Saopštava osnovne podatke o sebi, uzima podatke od gosta.

- Predstavlja agenciju, hotel.

- Razvija snalažljivost i operativnost.


- Raspoznaje imenice po rodu.

- Izlaže sadržaj aktivnosti oko prijema i smještaja gostiju.

- Pruža pomoć u snalaženju, daje informacije o vrsti prevoznog sredstva, kategoriji hotela, sadržaju menija – nazivu jela, pića, napitaka...

- Povećava temeljitost, ljubaznost, predusretljivost i preciznost u radu.

- Definiše: - upotrebu

zamjenica u rečenici,

- fraze pri upoznavanju, predstavljanju, obraćanju (lične, prisvojne, upitno-odnosne, odrične, pokazne i dr).

- Kulturno predstavlja sebe, oslovljava sagovornika.

- Saznaje želje i potrebe gostiju i na njih odgovora.

- Razvija osjećaj prisnosti i pozitivanog odnosa prema sagovorniku.

- Upozanje pridjeve kroz upotrebu u rečenici:

- duži i kraći pridjevski oblik,

- stepeni poređenja pridjeva,

- komparativ (prost i složen),

- superlativ (prost i složen).

- Upotrebljava fraze pri opisu mjesta iz turističkog vodiča.

- Opisuje hotel, agenciju, ističe prirodne ljepote Crne Gore.

- Ukazuje na prednosti jedne destinacije u odnosu na drugu.

- Obrazlaže prijedloge aktivnosti i daje preporuke.

- Povećava profesionalnost, pozitivan odnos prema poslu, temeljitost.

Upoznaje brojeve: - glavne (osnovni), - redne,

- Koristii fraze pri označavanju rastojanja, mjere,

- Povećava operativnost, tačnost i


52




- zbirne, - razlomke (upotreba

u rečenici), - četiri računske

radnje.

označavanja vremena, saopštavanja datuma.

- Saopštava iznos računa.

preciznost. grupama uz kombinovano korišćenje aktivnih i tradicionalnih metoda u nastavi.

Navodi: - Upotreba glagolskih

vremena u rečenici,

- glagoli kretanja (15 parova).

- Razgovara o budućim planovim i namjerama.

- Koristi terminologiju koja se odnosi na putovanje prevoznim sredstvima ili pješice – u jednom ili više pravaca.

- Podstiče samoinicijativnost.

Upozanje glagolske načine: - indikativ,

imperativ, mogući način (potencijal),

- osnove glagola, - glagolske pridjeve

(radni i trpni), - glagolske priloge

(sadašnjeg i prošlog vremena).

- U dijalogu iskazuje želju, saopštava mogućnosti, konstatuje činjenice, komentariše protekle događaje i aktivnosti koje su u toku.

- Razvija snalažljivost, preciznost i spremnost na pomoć.

- Upoznaje nepravilne glagole (jesti, htjeti, dati),

- Poređenje glagola jesti – putovati.

- Uočava specifičnosti u promjeni navedenih glagola i pravilno ih upotrebljava u dijalogu sa gostima.

- Širi sposobnost komunikacije.

- Upoznaje nepromjenljive vrste riječi:

- prijedlozi uz padeže: prijedlozi sa jednim, dva i tri padeža,

- prilozi za mjesto, vrijeme, način, mjeru-stepen...

- veznici, uzvici, rječce.

- Sklapa rečenice – proste, proširene, složene - sa tačnom upotrebom svih vrsta riječi u komunikaciji.

- Daje uputstva gostu za snalaženje u i izvan hotela.

- Podiže samopouzdanje, tačnost i preciznost u izražavanju.

- Sintaksa. - Rečenica (podjela

po vrstama).

- Vlada rečeničkom strukturom, prepoznje

- Povećava prilagodljivost u različitim


53




- Djelovi rečenice glavni: subjekat, predikat.

- Dodaci: objekat (pravi – nepravi).

- Atribut, apozicija, priloške oznake za mjesto, vrijeme, način.

rečeničke vrste i članove rečenice.

- Varira rečeničke modele zamjenom njenih članova pri iskazivanju stanja, komentarisanju događaja, dočeku, ispraćaju, smještaju gostiju, davanju preporuka, prijedloga, udovoljavanju željama.

situacijama na radnom mjestu.


54




učenik učenik učenik - Upoznaje imenice: - Izuzeci, - muški rod: prvi

padež množine na – a, - ja (obala, grad, oko, rukav, profesor, učitelj).

- Prepoznaje izuzetake imenica i upotrebljava ih u rečenici u skladu sa pravilima.

- Razvija samopouzdanje i snalažljivost.


- Upozanje lokativ jednine na – у, - ју sa prijedlozima В i НА (na čelu, u ustima, na obali, u šumi, na livadi, u redu... ).


- Razvija tačnost i preciznost.

- Upozanje prvi padež množine - na meki znak + ja (muž, sin, prijatelj, knez), brat, stolica, klas, prut...


- Upozaje imenica na – in (množina) seljak, gospodin, englez, francuz...


- Upoznaje imenice muškog roda na jonok; - onok (označavaju mladunčad).

- Prepoznaje izuzetake imenica i upotrebljava ih u rečenici u skladu sa pravilima pri pružanju pomoći kod izbora jela.


- Upoznaje imenice ženskog roda:

- Izuzeci, - imenice majka,

kćerka.

- Prepoznaje izuzetake imenica i upotrebljava ih u rečenici u skladu sa pravilima pri predstavljanju sebe i obraćanju gostu.

- Upozanje nepromjenljive imenice na – o; - e; i – у (kino, metro, radio, kaput) biro, žiri, taksi, kafa, magistrala, kengur itd.


- Sinonimi, homonimi (mir, svijetlo,

- Koristi sinonime i homonime u

- Razvija samopouzdanje i

- Frontalni, individualni, rad u

55




baba, štetan). - Antonimi.

kominakiciji sa gostima u skladu sa njihovim pravim značenjem.

preciznost. parovima i grupama uz kombinovano korišćenje aktivnih i tradicionalnih metoda u nastavi.

- Upoznaje imenice srednjeg roda na – mja (ja) 9 imenica + dijete (дитја).

- Prepoznaje izuzetke imenica i upotrebljava ih u rečenici u skladu sa pravilima.

- Upoznaje akcenat imenica srednjeg roda na o; - e.

- Prepoznaje izuzetke imenica i upotrebljava ih u rečenici u skladu sa pravilima.

- Upoznaje zamjenice:

- povratne zamjenice sebe(se),

- određene zamjenice sam, svaki, sav, čitav,

- neodređene zamjenice neko, nešto, neki, nečiji, bilo ko, bilo šta, čiji god (bilo čiji) koji god; svakakav.

- Prepoznaje

zamjenice i upotrebljava ih u rečenici u skladu sa pravilima.

- Povećava

fleksibilnost, samopouzdanje i kvalitet rada.

- Upoznaje pridjeve: (obnavljanje),

- pridjevi sa nepravilnom komparacijom (Dobar – bolji; loš – gori; velik – veći; mali - manji- izuzeci.

- Opisuje određene situacije i svoja osjećanja u datoj situaciji.

- Prepoznaje izuzetke, shvata njihovo značenja i upotrebljava ih u rečenici pri opisu stvari lica i događaja u okruženju.

- Stvara pozitivnu identifikaciju sa okruženjem.

- Upozanje pridjeve na – k, - ok, (jok); (rijedak – rjeđi; nizak – niži; visok – viši; širok – širi).


- Razvija temeljan pristup obavezama.

- Upoznaje pridjeve sa sufiksom – ше (dalek – dalji; dug –

- Prepoznaje izuzetke, shvata njihovo značenja i


56




duži; star – stariji (za lice); tanak – tanji).

upotrebljava ih u rečenici pri opisu stvari lica i događaja u okruženju.


- Upozanje superlativ kod 8 pridjeva za nastavke (шиј, шаја, шеје, шије).


- Razvija emotivnost i identifikaciju sa firmom.

- Definiše označavanje komparativa i superlativa (zavisno od konteksta): visok, viši, najviši; nizak, niži, najniži; star, stariji, najstariji; mlad, mlađi, najmlađi; dobar, bolji, najbolji; loš, gori, najgori; velik, veći, najveći; mali, manji, najmanji.

- Imenuje osobine lica i predmeta i vrši njihovu gradaciju pri opisu okruženja.

- Razvija snalažljivost i prilagođavanje situaciji.

- Usvaja složen superlativ tipa: bolji od svih (najbolji); draži od svih (najdraži) itd. .

- Prepoznaje izuzetke, shvata njihovo značenje i upotrebljava ih u rečenici pri opisu stvari lica i događaja u okruženju.

- Stvara pozitivnu identifikaciju sa zanimanjem, firmom.

- Upoznaje brojeve: - redne brojeve-

prvi, drugi, treći itd... četrdeseti, 50 ti..., posebno o broju 1 (prvi).

- Određuje mjesto po redosljedu lica stvari.

- Upoznaje zbirne brojeve: dvoje, troje, četvoro..., oba, obje.

- Upotreljava oblike u rečenici pri iskazivanju zbira.

- Razvija tačnost, preciznost u radu.


- Upoznaje glagolska vremena:

- prošlo vrijeme glagola na – ti; (Nositi, voziti,

- Prepoznaje

izuzetke, shvata njihovo značenje i upotrebljava ih u

- Razvija spremnost na pomoć, ljubaznost i snalažljivost.

57




voditi, veslati, čuvati... ).

rečenici prema pravilima.

- Usvaja frazeologiju:

- koliko je sati? - godišnja doba, - mjeseci, - dani u nedjelji, - koliko godina

imate? - članovi porodice

(rodbina).

- Upotrebljava fraze

pri upoznavanju, predstavljanju; pri sačinjavanju kalendara aktivnosti; predstavljanju članova porodice...

- Razvija manire lijepog ponašanja, kulture dijaloga.

- Usvajafrazeologiju: - spoljni izgled osobe

(karakterne crte) – odjeća, obuća, kupovina,

- nazivi namirnica jela, pića, napitaka; voća, povrća,

- opis ambijenta i radnog prostora (hotel, restoran, recepcija, soba),

- informacije o vremenu, rastojanju, kulturnim i sportskim događajima u gradu.

- Koristi izraze koji su u funkciji struke i radnog mjesta – varira modele rečenica sa novom leksičkom građom u zavisnosti od situacije.

- Razvija inicijativnost.

- Identifikuje se sa zanimanjem, radnim mjestom, firmom.

- Usvajafrazeologiju: - osnovni istorijski

podaci o Crnoj Gori,

- opis prirodnih ljepota i znamenitosti.

- Opisuje prirodne u kuturne vrijednosti Crne Gore.

- Razvija nacionalnu i etničku pripadnosti.


- Usvajafrazeologiju: - nazivi obrazaca,

formulara na recepciji (u hotelu, restoranu),

- vrste prevoza i prevoznih sredstava.

- Aktivno koristi fraze, riječi i izraze koji se koriste na radnom mjestu.

- Razvija tačnost, preciznostiv i operativnost.

58




učenik učenik učenik - Proširuje znanja

vezana za: - vrste riječi, - red riječi u

rečenici, - vrste rečenica. - Upotrebu padeža. - Imenice bez

nastavka u gen. množine.

- Opisne pridjeve, njihov duži i kraći oblik u rečenici.

- Upravni i neupravni govor (pretvaranje jednog oblika u drugi).

- Pravilno upotrebljava gramatičke forme u rečenicama pri: upoznavanju, dočeku, ispraćaju; predstavljanju sebe i osoblja, opisu radnog prostora, hotela, restorana, grada, okoline, Crne Gore i njenih prirodnih ljepota, davanju informacija gostima o aktivnostima, ispunjavnju želja, poštovanju potreba gostiju, davanju preporuka, komentarisanju događanja...

- Razvija samopouzdanje i efikasnost u radu.


- Variranje rečeničkih modela substitucijom djelova i rečeničkih članova.

- Koristi stečena znanja pri obavljanu radnih zadataka.

- Razvija temeljitost u radu.

- Sastavne rečenice sa predlozima i veznicima: i, ni, niti, sada.

- Suprotne rečenice sa veznicima: a, ali, ipak i dr.

- Rastavne rečenice sa veznicima: i, ili.

- Primjenjuje stečena znanja pri sklapanju rečenica u zavisnosti od okolnosti.


- Upravni i neupravni govor.

- Citira navode iz ponude ili ugovora.


- Prenosi poruku gostu.

- Rezimira izlaganja, rasprave, intervjue...

- Upotreba odričnih rječica Нe i Нeт.

- Izražava negativnog stava prema

- Podstiče izražavanje

- Frontalni, individualni, rad u

59




- Upoznaje potvrdne i odrične rečenice (да, не); konstrukcije: ja imam, ja nemam..., i lične i bezlične rečenice.

dešavanju; saopštavanje zabrana, odricanje fakta.

- Varira modele -

potvrdni u odrični i obrnuto

- Koristi izraze uz upotrebu ličnih i bezličnih konstrukcija.

emocija, kulturno obraćanje, samopouzdanje.

parovima i grupama uz kombinovano korišćenje aktivnih i tradicionalnih metoda u nastavi.

- Usvajafrazeologiju, izreke i poslovice.

- Predstavlja kulturno nasleđa Crne Gore.

- Afirmiše nacionalnu pripadnost, kulturno nasleđe, otvorenost.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - A. V. Tekučev, Metodika ruskog jezika za srednje škole, Moskva “Prosveta”, 1980. - Dr V. Nikolić, Metodika nastave ruskog jezika, Zavod za udžbenike i nastavna

sredstva Srbije, Beograd, 1979. - R. F. Poljanac, Gramatika ruskog jezika, “Školska knjiga”, Zagreb, 1973. - V. Nikolić, Fonetika i Morfologija ruskog jezika, Zavod za udžbenike i nastavna

sredstva Srbije, Beograd, 1969. - T. F. Efremova, V. G. Kostomarov, Rječnik gramatičkih poteškoća ruskog jezika,

“Ruski jezik”, Moskva, 1993. - A. N. Gvozdjev, Savremeni ruski književni jezik, Prosveta, Moskva, 1973. - Dr R. Marojević, Gramatika ruskog jezika, Zavod za udžbenike i nastavna

sredstva, Beograd i Novi Sad, 1989. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kabinete za strane jezike upotpunjen sa knjigama, rječnicima, gramatikama,





- Pisanje - provjeravanje i ocjenjivanje pismenog izražavanja (pisanje) se bazira na ispunjenju odgovarajućih zahtjeva u pogledu forme (poruka, kraće pismo, formalno pismo, esej, rezime itd. ), stilskih karakteristika (prilagođenost

60

jezičkog izraza temi, preglednost i jasnoća izražavanja, red riječi, jezički registar, koherentnost i povezanost misli i ideja itd. ) i jezičkih i gramatičkih sadržaja (gramatička pravilnost u upotrebi vremena, zamjenica, mjesta pridjeva itd, bogastvo leksike, pravopis itd. ).


8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Profesor ruskog jezika. 10. Povezanost predmeta


- Stručna terminologija - Osnove turizma - Turizam – pojam i elementi



- Predstavljanje priodnih ljepota





61

1.2.2. POSLOVNA KOMUNIKACIJA 1. Naziv predmeta: POSLOVNA KOMUNIKACIJA

2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I 60 12 72 II III IV

Ukupno 60 12 72 3. Opšti ciljevi nastave - Shvatanje pojma komunikacije u širem smislu riječi. - Upoznavanje različitih kultura, običaja i tradicija koje opredjeljuju razlike u

poslovnom ponašanju. - Usvajanje osnovnih pravila poslovnog ponašanja i pravila poslovnog bontona. - Shvatanje značaja različitih vrsta i oblika poslovne komunikacije. - Usvajanje pozitivnih stavova pri vođenju i učestvovanju u poslovnoj komunikaciji. - Shvatanje značaja profesionalnog ponašanja.

62





Pojam i definicija komunikacije - Zna pojam i

definiciju komunikacije uopšte i upoznaje se sa sadržajem predmeta poslovna komunikacija.

- Stiče sposobnost za saradnju.

Funkcija i vrste komunikacije - Upoznaje istorijske

izvore i shvata funkciju komunikacije za čovjeka.

- Upoznaje različite vrste neverbalne komunikacije.

- Opisuje tipove komunikacije s obzirom na daljinu među učesnicima (intrapersonalna, komunikacija u grupama, javna komunikacija, masovna komunikacija).

- Navodi karakteristike društvene, privatne i poslovne komunikacije.

- Opisuje način pozdravljanja, predstavljanja, upoznavanja i kulturnog vođenja razgovora.

- Upoznaje se sa vrstama poslovnih sastanaka.

- Razumije ulogu i značaj osoba sa različitim poslovnim zadacima u toku poslovnog sastanka.

- Razumije tok poslovnog

- Navodi istorijske izvore i obrazlaže funkciju komunikacije za čovjeka.

- Demonstrira različite vrste neverbalne komunikacije.

- Razlikuje tipove komunikacije s obzirom na daljinu među učesnicima (intrapersonalna, interpersonalna, komunikacija u grupama, javna komunikacija, masovna komunikacija).

- Uočava važnost poslovne komunikacije.

- Obrazlaže na novim primjerima razliku između društvene, privatne i poslovne komunikacije.

- Demonstrira način pozdravljanja, predstavljanja, upoznavanja i kulturnog vodjenja razgovora.

- Simulira poslovni sastanak sa različitim ulogama i zadacima na poslovnom sastanku.

- Razvija ličnu kulturu koja olakšava poslovnu komunikaciju.

- Razvija ličnu

odgovornost u komunikaciji sa drugim ljudima.

- Razvija spontanost

i opuštenost u komunikaciji.

- Razvija vještinu

pregovaranja.

Vježba: - rad u grupama:

jedna grupa demonstrira različite oblike neverbalne komunikacije, a druga komentariše poruke i značenje različitih oblika neverbalne komunikacije (uloge grupa se mijenjaju).

Vježba: - komunikacija sa

nastavnikom, komunikacija sa pojedincima u radnoj grupi i komunikacija sa cijelim razredom.

Vježba: -poslovno predstavljanje, pozdravljanje, upoznavanje i kulturno vođenje razgovora. Vježba: - poslovni sastanak

sa različitim ulogama i poslovnim zadacima.

63




razgovora. - Simulira vođenje poslovnog razgovora.

Vježba: - poslovni razgovor

Konfliktne situacije u komunikaciji - Opisuje konfliktne

situacije u komunikaciji i osnovne pristupe za rješavanje konfliktnih situacija.

- Obrazlaže na novim primjerima konfliktne situacije u komunikaciji, koristeći osnovne pristupe za rješavanje istih.

- Razvija strpljenje i tolerantni pristup za rješavanje poteškoća u poslovnoj komunikaciji.

Interpersonalna komunikacija - Definiše i razumije

pojam komunikacije i znaka, elemente komunikacionog procesa, pojam socijalne percepcije.

- Nabraja podatke za ocjenjivanje drugih osoba (izraz lica, pokreti tijela, crte oko usta i očiju, gestovi, rukopis).

- Navodi po značaju činioce koji određuju tačnost opažanja osoba.

- Shvata značaj i simbole neverbalne i verbalne komunikacije.

- Objašnjava osnovne principe verbalne komunikacije.

- Opisuje izvore nesporazuma.

- Definiše denotatno i konotatno značenje jezika.

- Definiše pojam grupe i navodi osobine između formalnih i neformalnih grupa.

- Opisuje strukturu grupe.

- Opisuje rukovođenje grupe.

- Razlikuje elemente komunikacionog procesa (pošiljalac poruke, primalac poruke, poruka, sadržaj).

- Adekvatno reaguje na znak komunikacije, tumači ih i koristi u stvaranju što pozitivnije klime na radnom mjestu i u kontaktu sa klijentima.

- Povezuje podatke za ocjenjivanje drugih osoba (izraz lica, pokreti tijela, crte oko usta i očiju, gestovi, rukopis).

- Određuje po značaju činioce koji određuju tačnost opažanja osoba.

- Prepoznaje razna osjećanja na osnovu facijalne ekspresije i tako na osnovu dobijene informacije adekvatno reaguje.

- Identifikujući ove podatke osnažuje svoju kreativnu percepciju i tako ostvaruje

- Jača samopouzdanje i osjećaj sigurnosti u kontaktu sa saradnicima.

- Uviđa važnost i

ljepotu timskog rada.

- Razvija smisao za

grupni rad. - Formira pravilan

odnos prema pretpostavljenom.

Vježba: - demonstracija u

okviru psihološke radionice – komunikacionog procesa gdje učenici na licu mjesta uočavaju i vježbaju tok procesa u komunikaciji kroz imitaciju i slične tehnike.

Vježba: - psihološka

radionica sa temom "kako nas drugi vide";

- demonstrirati na primjeru različite vidove verbalne komunikacije.

Vježba: - psihološka

radionica sa insceniranim nesporazumom.

64




- Definiše autokratsko i demokratsko rukovođenje kroz davanje individualnih sloboda

kvalitetniji odnos sa kolegama i svojim saradnicima.

- Stiče vještinu reagovanja u zavisnosti od situacije i ličnosti klijenta prateći njegove neverbalne pokrete i shvatajući ih.

- Pravi razliku i navodi na primjeru kinetičkih i proksemičkih znakova.

- Koristi osnovne principe i zakonitosti verbalne komunikacije.

- Pravi razliku između denotatnog i konotatnog značaja jezika.

- Prepoznaje izvore mogućih nesporazuma i izbjegava ih ili rješava na kostruktivan način.

- Razlikuje karaktristike formalnih i neformalnih grupa.

- Analizira strukturu grupe

- Razlikuje karakteristike autokratskog i demokratskog rukovođenja.

Poslovna korespondencija - Opisuje faze

poslovne korespodencije.

- Zamišlja pismeno protokolarno obraćanje.

- Opisuje različite

- Obrazlaže faze poslovne korespondencije.

- Primjenjuje na pismenim primjerima poslovno

- Razvija svijest o značaju poslovnog komuniciranja.

Vježba: - rad na pismenim

primjerima.

65




oblike poslovne korespodencije.

- Opisuje pravila za uspješno vođenje poslovnog razgovora.

- Shvata pravila poslovnog komuniciranja i razlikuje privatni od poslovog razgovora.

- Pojašnjava aktivnosti koje podstičnu poslovnu komunikaciju.

- Navodi oblike i značaj telefonske korespondencije i opisuje načine vođenja elektronske korespondencije (telefaks, e-mail, internet).

protokolarno obraćanje.

- Primjenjuje različite oblike poslovne korespondencije.

- Demonstrira poslovni razgovor i uporedo komentariše pravila za pravilno vođenje razgovora.

- Obrazlaže razliku između privatnog i poslovnog telefonskog razgovora.

- Na novim primjerima obrazlaže aktivnosti koje podstiču poslovnu komunikaciju.

- Obrazlaže oblike elektronske korespondencije.

- Na primjerima primjenjuje oblike elektronske korespondencije.

- Izgrađuje pozitivan

stav u poslovnoj komunikaciji.

Vježba: - poslovni telefonski

razgovor. Vježba: - rad na primjerima.

Poslovno predstavljanje - Opisuje načela

ponašanja organizacije koja važe na javnim nastupima i predstavljanjima, izložbama, sajamskim priredbama, konferencijama za štampu i kulturnim priredbama.

- Opisuje značaj reklame kao jednog od načina poslovne komunikacije.

- Razumije načela ponašanja i organizacije koja važe na radnom

- Vlada načelima ponašanja i organizacije na javnim nastupima i javnim predstavljanjima.

- Razlikuje dobru od loše urađene reklame.

- Vlada načelima ponašanja i organizacije koja važe na radnom mjestu.

- Obrazlaže i pravi paralelu između dobre i loše discipline na radnom mjestu i u vezi sa njim.

- Razvija odgovornost o značaju pravilnog javnog nastupa i javnog predstavljanja.

- Razvija svijest o

značaju profesionalnog ponašanja u odnosu prema saradnicima i korisnicima usluga.

- Vježba na primjeru.

Vježba: - reklama

(samostalni radovi učenika).

Vježba: - poslovni ručak u

ugostiteljskom objektu.

66




mjestu. - Usvaja pravila

discipline na radnom mjestu.

- Opisuje značaj spoljnih efekata (izgled i pojava) u poslovnoj komunikaciji.

- Usvaja pravila organizacije i ponašanja za vrijeme poslovnog ručka (mjesto sjedjenja, korišćenje pribora, izbor jela i pića, započinjanje poslovnog razgovora).

- Navodi primjere iz sopstvenog ili tuđeg iskustva i ističući značaj spoljnih efekata (izgled i pojava).

- Demonstrira organizaciju poslovnog ručka i ponašanje za vrijeme poslovnog ručka.

Svjetske kulture i običaji u poslovnoj komunikaciji - Upoznaje se sa

različitim svjetskim kulturama i običajima koji vladaju u poslovnoj komunikaciji.

- Obrazlaže razliku među najznačajnijim svjetskim kulturama i običajima koji vladaju u poslovnoj komunikaciji.

- Razvija svijest o poštovanju različitih kultura i naroda.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - B. Subotić, S. Rajković, Kancelarijsko poslovanje, Zavod za udžbenike i nastavna

sredstva, Beograd, 2006. - D. Romanović, Sekretarsko poslovanje, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva,

Beograd, 2005. - J. Manojlović, S. Ignjatović, Poslovna i službena korespondencija, Zavod za

udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2005. - D. Spasić, J. Rakinić, Korespondencija sa sekretarskim poslovanjem, Zavod za

udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2002. - Lj. Mirosavljević, S. Ignjatović, Birotehnika, Zavod za udžbenike i nastavna

sredstva, Beograd, 2006. - Zakon o arhivskoj djelatnosti, Sl. list RCG, br. 25/92, 6/94, 27/94. - Uredba o kancelarijskom poslovanju organa državne uprave, Sl. list RCG br.

61/92. - Zakon o pečatu RCG i pečatima državnih organa, Sl. list RCG, br. 56/93 i 27/94. - Zakon o ovjeravanju potpisa, rukopisa i prepisa, Sl. list br. 8/72. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kompjuter povezan sa Internetom, telefon, telefax.

67

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjera znanja vrši se usmenim putem, u svakom klasifikacionom periodu

najmanje jednom. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani psiholog; - diplomirani pedagog; - diplomirani sociolog. 10. Povezanost predmeta


- Konfliktne situacije - Turističko poslovanje - Komunikacija na recepciji - Verbalna i neverbalna

komunikacija - Animacija - Komunikacija u animaciji

- Konfliktne situacije u komunikaciji - Vodički poslovi - Komunikacija u turizmu

- Poslovna korespondencija - Turističko poslovanje - Pisanje informacija za goste i polsovne partnere

- Poslovno predstavljanje - Marketing u turizmu - Turizam, sistem i marketing - Poslovna korespodencija - Bonton u ugostiteljstvu - Poslovna korespodencija

68

1.2.3. OSNOVE TURIZMA 1. Naziv predmeta: OSNOVE TURIZMA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I 72 72 II III IV

Ukupno 72 72 3. Opšti ciljevi nastave - Sticanje i razumijevanje osnovnih znanja iz oblasti turizma, kao osnove za dalje

uspješno obrazovanje. - Razvijanje ljubavi prema sopstvenoj zemlji kao turističkoj destinicaji. - Pozitivna orjentacija prema zanimanju, sa željom daljeg obrazovanja, a sa ciljem

doprinosa razvoju turizma Crne Gore kao njene strateške orjentacije. - Razvijanje ekološke svijesti i potpuno razumijevnje značaja održivog razvoja

turizma za Crnu Goru. - Razvijanje sposobnosti za timski rad, ali i za sopstveno pruzimanje odgovornosti. - Razvijanje komunikativnosti, tolerantnosti i sposobnosti postizanja kompromisa, čime će i sebi i drugima aktivan život u građanskom demokratskom društvu, učiniti lakšim i ljepšim.

69

4. Sadržaj/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: PRVI




Uvod u turizam - Opisuje i pojašnjava

uslove za nastanak i razvoj turizma.

- Razlikuje turističke potrebe.

- Razumije uslove nastanka turizma.

- Izrađuje shematski prikaz razvojnog puta turizma.

- Razvija usmjerenost na razvoj.

- Shematski prikaz razvojnog puta turizma.

- Definiše pojam rekreacije i obrazlaže „zašto svaka rekreacija nije turizam“.

- Upoređuje i razlikuje pojmove „turizam“ i „rekreacija".

- Na različitim primjerima pokazuje potrebu za rekreativnim aktivnostima.

- Razvija odgovornost prema sopstvenom zdravlju.

- Video zapisi sa različitim rekreativnim aktivnostima.

- Imenuje i definiše potrošače u turizmu.

- Određuje osobine turiste.

- Identifikuje se sa turistom.

- Imenuje i definiše faktore turističke ponude(atraktivne, receprivne i komunikativne).

- Ocjenjuje kvalitet faktora turističke ponude Crne Gore.

- Razvija proces kompleksnog razmišljanja i slobode izražavanja.

- Video prezentacija turističke ponude Crne Gore.

- Diskusija.

- Razlikuje i definiše pojmove turistički promet i turistička potrošnja.

- Prikuplja i upoređuje pokazatelje turističkog prometa i potrošnje, i donosi zaključke o kretanju turista i razvoju turizma.

- Stiče snalažljivost i sposobnost prikupljanja i analize podataka.

- Korišćenje interneta.

Turizam kao privredna djelatnost - Pojašnjava pojam

turističkog tržišta. - Upoznaje i obrazlaže

sve specifičnosti turizma kao privredne djelatnosti (heterogenost, sezonski karakter poslovanja, karakteristike turističke tražnje i turističke ponude i definiše karakter rada).

- Analizira specifičnosti turističkog tržišta, identifikuje proble-me i daje rješenja za njihovo prevazilaženje.

- Razvija inicijativnost, sposobnost sopstvenog rasuđivanja i donošenja zaključaka.

- Šhematski prikaz specifičnosti turizma.

- Učenje po stanicama, npr. kod sezonskog poslovanja turizma.

- Diskusija. - Korišćenje interneta.

70




- Pojašnjava i povezuje uticaj turizma na privredu i društvo (ekonomski uticaji- direktni, indirektni, multiplikovani i ostali, neekonomski uticaji).

- Vrednuje turizam kao generatora razvoja privrede.

- Uočava značaj

stranog turiste za privredu zemlje.

- Razvija spremnost za sopstveni doprinos razvoju turzma.

- Razvija tolerantnost,

komunikativnost i spremnost na kompromis prilikom rješavanja problema.

- Šhematski prikaz ekonomskih i neekonomskih funkcija turizma.

- Korišćenje interneta.

Turistički motivi

- Definiše pojam motiva i atraktivnih atributa motiva.

- Navodi vrste motiva i načine njihove valorizacije.

- Prepoznaje turističke motive u cilju prilagođavanja turističke ponude turističkoj tražnji.

- Razvija kreativnost. - Prepoznavanje motiva i njihovih atraktivnih atributa u mjestu življenja.

- Diskusija.

Vrste i oblici savremenog turizma

- Definiše pojam segmentacije i određuje kriteriju-me za segmentira-nje turističke tra-žnje.

- Određuje elemente turističkog proizvoda koji kvalitetno zadovoljavaju potrebe pojedinih segmenata turističke tražnje.

- Razvija inicijativu, kreativnost i sposobnost za timski rad.

- Rad u grupama. - Svaka grupa bi

kreirala turistički proizvod za jedan segment turističke tražnje.

- Diskusija.

- Pojašnjava pojmove „time sharinga“, „incentive turizma“, „senior citizens“ i ostale posebne grupe potrošača.

- Vrednuje značaj prilagođavanja turističe ponude turističkoj tražnji.

- Pozitivna identifikacija sa korisnicima usluga.

- Primjeri iz prakse. - Diskusija.

Osnove održivog razvoja turizma

- Pojašnjava pojmove „trošiti“ i „proždi- rati“ prostor.

- Definiše pojam održivog razvoja turizma, njegova načela i predpostavke.

- Opaža i kritikuje razne oblike devastacije prirodne sredine.

- Na primjerima određuje raspoložive potencijale za održivi razvoj turizma u svom mjestu (profil jakih islabih strana ).

- Podstiče usmjerenost na razvoj ekološke svijesti.

- Prikazivanje filmova sa pozitivnim i negativnim primjerima uticaja razvoja turizma na prostor.

- Diskusija.

Organizacija turizma

- Objašnjava pojam destinacije, organizacione oblike,

- Zna organizacije koje doprinose razvoju turizma, a

- Pozitivna orjentacija prema zanimanju.

71




preduzetništvo i kadrove u turizmu.

naročito kada se radi o malim i srednjim preduzećima.

Turistička propaganda - Definiše pojam i

navodi vrste i sredstva turističke propagande.

- Umije napraviti propagandnu poruku.

- Razvija kreativnost. - Kreiranje propagandnih poruka sa istaknutim komparativnim prednostima Crne Gore.

- Diskusija. Zakonska regulativa i planiranje turizma

- Upoznaje se sa zakonskim aktima iz oblasti turizma.

- Poštuje propise osnovnih zakonskih akata na polju turizma.

- Razvija prilagodljivost i samokontrolu.

- Analiza zakonskih akati iz oblasti turizma.

- Diskusija.

- Upoznaje se sa osnovnim postavkama planiranja i perspektivama razvoja turizma.

- Zna šta je Master plan.

- Analiza Master plana razvoja turizma u Crnoj Gori.

- Diskusija.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - I. P. Županović, Osnove turizma i ugostiteljstva, Centar za stručno obrazovanje, - Podgorica, 2008. - O. Bakić, M. Nikolić, Osnove turizma i ugostiteljstva, Zavod za udžbenike i

nastavna sredstva, Beograd, 2007. - Dr K. Čačić, Ekonomika turizma, Zavod za udžbenike, Beograd, 2007. - Master plan. - Internet. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - LCD projektor; - projektno platno; - računar. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjera znanja vrši se usmeno i pismeno. - Usmeno, najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Pismeno- test, po jedan u polugodištu. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine.

72

9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani turizmolog; - diplomirani ekonomista-turistički smjer. 10. Povezanost predmeta


Predmet Znanja - Znanja iz Osnova turizma - Praktična nastava - Primjena stečenih znanja - Turističko tržište (pojam i

specifičnosti) - Turistički motivi - Turistička propaganda - Potrošači u turizmu - Segmentacija turističke tražnje - Zakonska regulativa u turizmu

- Marketing u turizmu

- Ponuda i tražnja na turističkom tržištu

- Motivi putovanja i trendovi prema potrošnji

- Promocija kao instrument marketinga

- Ponašanje potrošača u turizmu

- Strategija segmentacije tržišta

- Zakonski propisi koji regulišu djelatnost turizma u Crnoj Gori

- Opsobine turiste - Animacija - Tipovi gostiju - Specifičnost turističkog tržišta - Pojam, vrste i sredstva turističke

propagande - Osnovne postavke planiranja i

perspektive razvoja turizma

- Ekonomika turizma - Specifičnost turističkog tržišta

- Turistička propaganda - Perspektive razvoja turizma

u Crnoj Gori - Trendovi u turizmu - Vodički poslovi - Turstička kretanja i nove

tedencije

73

1.2.4. ISTORIJA UMJETNOSTI 1. Naziv predmeta: ISTORIJA UMJETNOSTI 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave




Ukupno 72 72

3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje učenika sa stilovima i pravcima. - Razvijanje orijentacija u vremenu i prostoru, bitne karakteristike djela - Prepoznavanje stilova i pravaca, uočavanje raznih tehnika i materijala obrade. - Sticanje iskustva u ocjenjivanju umjetničkih djela. - Uočavanje religioznih, kulturnoistorijskih i ekonomskih uslova na razvoj epoha. - Razvijanje ljubavi i razumijevanja prema umjetničkim djelima.

74

4. Sadržaji/Standardi znanja predemta/Operativni ciljevi Razred: PRVI

Informativni ciljevi i sadžaji Formativni ciljevi Socijalizacijski


izvođenje nastave Učenik Učenik Učenik

Uvod u Istoriju umjetnosti - Upoznaje se sa

programom rada. - Pojašnjava vezu

između istorije umjetnosti, istorije i arheologije.

- Prepoznaje veze između istorije umjetnosti i istorije arheologije.

- Stvara pozitivnu orijentaciju prema zanimanju.

- Posjeta galerijama, muzejima, izložbama, internet.

Praistorija - Navodi periode

praistorije, kameno i metalno doba, skulptura slikarstvo, keramika i nakit.

- Prepoznaje djela pećinskog slikarstva, skulpturu-Venera, megalitske spomenike i ostale nalaze.


- Prikazivanje arheoloških nalazišta i predmeta iz navedenih perioda.

Egipatska i mesopotamska istorija - Opisuje istorijski

razvoj egipatske i mesopotamske umjetnosti.

- Prepoznaje arheološke nalaze određenog perioda u muzejima.

- Razvija pozitivan odnos prema drugim kulturama.

- Internet sajtovi.

Grčka arhitektura - Analizira i pravi

razliku između grčkih stilova.

- Prepoznaje različite stilove grčke arhitekture pri obilasku (za vrijeme ekskurzije).

- Kritičnost prema estetici stila.

- Navodi sličnosti i razlike između stilova grčkih hramova.

- Opisuje vrhunac helenističkog stila.

- Ukazuje na karakteristične elemente u grčkoj arhitekturi.

- Razvija pozitivan odnos prema arhitekturi.

- Prikazivanje slajdova sa grčkim hramovima, sa diskusijom o različitostima.

Rimska arhitektura - Određuje osobine

rimske arhitekture, slikarstva i skulpture.

- Prepoznaje ta djela na reprodukcijama i filmovima.


- Diskusija o filmu „Gladijator“, slajdovi i internet sajtovi za umjetnost.

Pojava i uloga hrišćanstva u razvoju umjetnosti - Pojašnjava pojavu

hrišćanstva i ulogu religije u razvoju umjetnosti.

- Ukazuje na djela pod uticajem religije.

- Pozitivno opredjeljenje prema religiji.

- Prikazivanje slajdova.

Vizantijska umjetnost - Navodi

najznačajnija djela - Prepoznaje

arhitekturu - Razvija odgovornost

prema kulturno - Obilazak manastira. - Javna predavanja.

75




arhitekture, skulpture i slikarstva vizantijskog perioda.

vizantijskog stila prilikom posjete sakralnim objektima.

istorijskim spomenicima.

Pojava islama i njegov uticaj na razvoj umjetnosti - Pojašnjava pojavu

islama i njegovu ulogu u razvoju umjetnosti.

- Prepoznaje arhitekturu.

Romanska umjetost - Analizira romansku

umjetnost i navodi primjere sa naših prostora.

- Prepoznaje djela romanske umjetnosti u Crnoj Gori.

- Obilazak romanske arhitekture.

- Nabraja velike katedrale gotskog stila i objašnjava njihov značaj u umjetnosti.

- Prepoznaje katedrale u gotskom stilu.

- Razvija sposobnost za procjenjivanjem.

- Obilazak spomenika, gledanje slajdova, interneta itd.

Renesansa - Upoznaje se sa

renesansom. - Povezuje ranu

renesansu sa visokom renesansom.

- Prepoznaje arhitekturu renesansnog stila prilikom posjete sakralnim objektima.

- Razvija tolerantnost prema drugim narodima i kulturama.


- Analizira odnos između književnosti, muzike i likovne umjetnosti u visokoj renesansi i navodi primjere iz našeg okruženja.

- Uočava odnose između književnosti, muzike i likovne umjetnosti u visokoj renesansi.

- Opisuje djela Leonarda da Vinčija, Mikelanđela i Rafaela.

- Vrši komparativnu analizu njihovih djela.

- Gleda video kasete Sikstinske kapele, grobnica i kapele Mediči.

- Opisuje karakteristike venecijanske škole i nabrojati najvažnije predstavnike.

- Prepoznaje djela sa karakteristikama venecijanske škole.

- Obilazak galerija i muzeja.

Manirizam - Povezuje manirizam

sa renesansom i uočava

- Analizira umjetnička djela sa ciljem prepoznavanja

- Korišćenje internet sajtova.

76




karakteristike manirizma kroz djela poznatih umjetnika.

manirizma (El Greko, Parmiđanino... ).

- Opisuje renesansu u Njemačkoj i navodi značajne predstavnike i njihova djela (Direr, Grinevald i Hans Holbajn Mlađi).


- Korišćenje internet sajtova.

Barok - Opisuje pojavu

baroka i njegov značaj kroz istoriju, baroknu arhitekturu, skulpturu i slikarstvo i navodi primjere sa naših prostora.

- Nabraja značajnije predstavnike barokne umjetnosti i opisuje njihova djela.

- Prepoznaje arhitekturu, skulpturu i slkarstvo baroknog stila.

- Razvija pozitivan odnos prema umjetnosti.

- Posmatra video kasetu o Rembrantu.

- Posmatranje,

analiziranje i komentarisanje kataloga antikviteta i rokoko stila(grupni rad).

- Navodi slikarski opus Goje i objašnjava njegova djela (slike, freske i grafike).

- Uočava osnovne karakteristike slikarskog opusa Goje.

- Posmatra video kasetu o Goji.

Umjetnički pravci 19. vijeka - Nabraja sve pravce

19. vijeka i obrazlaže karakteristike sličnosti i razlike pravaca i ulogu najzanačajnijih umjetnika tog perioda.

- Razlikuje karakteristike umjetničkih pravaca iz 19. vijeka.

- Gledanje video kaseta.

Impresionizam - Povezuje

impresionizam sa postimpresionizmom i opisuje razlike između ta dva pravca.

- Uočava nove karakteristike likovnog izraza postimpresionizma.

- Diskusija filma o Van Gogu.

Umjetnički pravci 20. vijeka - Navodi i objašnjava

pravce 20. vijeka i - Razlikuje

karakteristike - Gledanje video

kasete.

77




obrazlaže njihov uticaj na ostale oblasti u umjetnosti (film, balet, književnost... ).

umjetničkih pravaca iz 20. vijeka.

- Posjeta galerijama.

- Navodi značajne umjetnike 20. vijeka (Kandinski, Kle, Pikaso, Salvador Dali, Pit Mondrian), njihova djela i njihov značaj u modernom životu.


- Diskusija o filmu o Pikasu (igrani film), dokumentarnim filmovima o njegovim djelima i scenografijama.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - D. Tomka, Kultura kroz vreme i turizam, Institut za geografiju, Novi Sad, 1998. - H. W. Janson, Umjetnost kroz vekove, X izdanje, Prosveta, Beograd, 1996. - A. Todorović, Teorije turizma i kulturno-umjetničke vrednosti, Turistička

štampa, Beograd, 1990. - D. T. - Ahmetović, Turistička promocija kulturnih dobara, (23-32), Zbornik

radova, Naučni skup „Turistički potencijali Jugoslavije“, Institut za geografiju, Novi Sad, 1996.

- D. T. – Ahmetović, Turistička valorizacija kulturno-istorijskih spomenika (159-171), Zbornik radova Instituta za geografiju, Novi Sad, br. 24.

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kabinet opremljen literaturom, reprodukcijama, slajdovi, kasete, TV,

videorekorder, posteri, modeli...

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjeravaju se i ocjenjuju usmeni odgovori. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena

dobijenih u klasifikacionim periodima.

8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine.

9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Profesor istorije umjetnosti.

78



Predmet Znanja - Stilovi u umjetnosti i

arhitekturi - Kulturno-istorijska baština

CG - Kulturna baština CG

- Stilovi u umjetnosti i arhitekturi

- Turistička geografija - Objekti svjetske kulturne baštine

- Prirodne i antropogene vrijednosti

- Stilovi u umjetnosti i arhitekturi

- Vodički poslovi - Predtstavljanje umjetničkih i arhitektonskih vrijednosti

79

1.2.5. FINANSIJSKO POSLOVANJE 1. Naziv predmeta: FINANSIJSKO POSLOVANJE 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I II 72 72 III IV

Ukupno 72 72 3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje učenika sa pojmom i funkcijom novca. - Upoznavanje učenika sa funkcionisanjem drugih oblika plaćanja (gotovinsko i

bezgotovinsko). - Edukacija uz pomoć konkretne dokumentacije bezgotovinskog plaćanja. - Edukacija učenika vezano za hartije od vrijednosti. - Upoznavanje funkcionisanja platnog prometa u jednom preduzeću (mikro) i

privredi (makro) nivo. - Upoznavanje sa pojmom bilansa, uvoza, izvoza i spoljno-trgovinskih finansija. - Upoznavanje učenika sa kreditnim poslovanjem (u zemlji i inostranstvu). - Spoznaja učenika o «finasijskom menadžmentu» kao instituciji svake privrede. - Upoznavnje sa pojednostavljenim funkcionisanjem države - budžeta, poreza i

doprinosa. - Upoznavanje učenika sa tržištem novca i kapitala. - Upoznavanje sa vrstama, oblicima i načinima korišćenja svih sredstava plaćanja. - Upoznavanje sa pozitivnim propisima i zakonima finansijskog poslovanja.

80

4. Sadržaj/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: DRUGI




Finansije i nauka o finansijama - Definiše pojam

finansija. - Objašnjava ulogu

finansija u savremenom društvu i vrši njihovu podjelu.

- Definiše novac. - Nabraja i opisuje

funkcije novca. - Pojašnjava razliku

između valute i deviza.

- Razlikuje nauku o finansijama od drugih nauka koje se bave evidencijom finansijskih sredstava.

- Razlikuje valute i devize.

- Razlikuje funkcije novca.

- Razvija pozitivnu orijentaciju prema profesiji.


- Posjeta finansijskoj službi privrednog društva.

Osnove finansija u privrednom društvu - Opisuje ulogu i

funkcije finansija u privrednom društvu.

- Objašnjava finansijsku situaciju preduzeća i organizacionu strukturu finansijske službe.

- Definiše značaj finansijske politike preduzeća.

- Na primjerima, objašnjava rad finansijske službe.

- Razlikuje finansijko stanje i finansijsku situaciju preduzeća.

- Razvija urednost u radu.

- Pridržava se etičkih kodeksa.

- Posjeta finansijskoj ustanovi.

- Simulacija rada finansijske službe i saradnja sa ostalim službama u preduzeću.

- Diskusija.

Organizacija obavljanja finansijskih poslovanja u privrednim društvima - Definiše pojam,

vrste i sadržaj finansijskih poslova u privrednim društvima.

- Definiše organizaciju i organizacioni položaj finansijske službe u privrednim društvima.

- Pojašnjava značaj informacionog sistema privrednog društva i njegovu primjenu u radu.

- Definiše organizaciju i vrste poslova u blagajničkom poslovanju.

- Na primjerima, navodi oblike rada finansijskih službi.

- Koristi informacioni sistem.

- Demonstrira obračun dnevnog pazara i uplatu.

- Obračunava PDV i ostale vrste poreza.

- Razlikuje finansijske poslove od računovodstvenih poslova.

- Razvija profesionalan odnos prema poslu.

- Izrada organizacione sheme finansijske službe.

- Popunjavanje glavne knjige blagajne.

- Simulacija obračuna dnevnog pazara i uplate.

- Izračunavanje PDV-a i ostalih vrsta poreza na zadatim primjerima.

81




- Definiše blagajnički maksimum.

- Definiše blagajnički dnevnik i vrste blagajne.

- Definiše instrumente obračuna i uplate dnevnog pazara.

- Nabraja vrste poreza i pojašnjava načine njihovog obračuna.

- Pojašnjava porez na dodatnu vrijednost (PDV).

Finansijsko poslovanje privrednog društva u unutrašnjem prometu - Opisuje finansijsko

poslovanje sa bankama i ostalim poslovnim partnerima.

- Pojašnjava način plaćanja u unutrašnjem prometu.

- Definiše pojam i oblike izvora finansiranja.

- Opisuje eksterno (vanjsko) i interno (unutrašnje) finansiranje privrednog društva.

- Definiše pojam finansijskog upravljanja privrednim društvom.

- Razlikuje način finansijkog poslovanja sa bankama i ostalim poslovnim partnerima.

- Uočava razlike između eksternog i internog finansiranja.

- Popunjava obrasce (formulare) za dobijanje kredita.

- Razvija: preciznost, efikasnost, odgovornost i ljubaznost.

- Posjeta finansijskoj instituciji- banci.

- Popunjavanje kreditnih obrazaca.

- Simulacija apliciranja za eksterno finansiranje.

- Diskusija.

Finansijsko poslovanje privrednog društva sa inostranstvom - Definiše instrumente

za gotovinske uplate i isplate.

- Razumije pojam deviznog sistema, sredstva za međunarodna plaćanja.

- Razumije pojam i načine međunarodnog

- Razlikuje instrumente za gotovinske uplate i isplate.

- Obavlja poslove međunarodnog plaćanja.

- Razlikuje pojmove devizni kurs, valutni kurs i paritet.

- Poznaje sredstva međunarodnog

- Razvija radni moral, preciznost, efikasnost, odgovornost, ljubaznost i sigurnost.

- Provjera deviznog kursa putem interneta.

- Simulacija plaćanja na različite načine- elektronsko i dr.

- Popunjavanje naloga za isplatu i otvaranje akreditiva.

82




plaćanja. plaćanja. Tržište novca i tržište kapitala - Razumije pojam

instrumenata plaćanja- hartija od vrijednosti.

- Definiše mjenicu, ček i ostala sredstva plaćanja.

- Primjenjuje međunarodne načine plaćanja.

- Razlikuje mjenicu i ček od ostalih sredstava plaćanja.

- Razvija samostalnost u procjenjivanju potreba.

- Razvija preduzetnički duh.

- Posjeta berzi (brokerskoj kuci).

- Promjena deviza na osnovu kursne liste.

Međunarodne finansijske organizacije - Definiše ulogu

međunarodnih finansijskih organizacija (Evropska banka za investicije, Svetska banka, MMF i dr. ).

- Razlikuje uloge i nadležnosti međunarodnih finansijskih organizacija.

- Razvija pravilan odnos prema međunarodnim institucijama.

- Posjeta Web prezentacijama navedenih institucija.

- Predstavljanje nadležnosti institucija.

- Diskusija. Finansijske kontrole - Razumije pojam i

vrste finansijske kontrole.

- Opisuje elemente interne i eksterna kontrole.

- Nabraja organe koje su nadležni za izvršenje kontrole.

- Pažljivo sistematizuje sva dokumenta za internu i eksternu kontrolu.

- Razvija transparentnost u radu.

- Razvija osjećaj za timski rad i samokritičnost.

- Sastaviti finansijski izveštaj u skaladu sa zakonom.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - D. Krasulja, M. Ivanišević, Poslovne finansije, Centar za izdavačku delatnost

Ekonomskog fakulteta, Beograd, 2006. - Lj. Lučić, Preduzetničke finansije, Akademska knjiga, Novi Sad, 2006. - D. Roller, M. Roller, Porez na dodanu vrijednost i drugi porezi na promet,

Informator, Zagreb, 1997. - F. S. Mishkin, S. G. Eakins, Financijska tržišta + institucije, Mate, Zagreb, 2005. - A. J. Živković, Žarko Ristić, Finansijsko i devizno poslovanje, Čigoja štampa,

Beograd, 1995. - S. M. Baltić, Emisija i plasman hartija od vrijednosti: svjetska praksa i

jugoslovenska stvarnost, Postdiplomske studije "Preduzetnička ekonomija" Ekonomskog fakulteta, Podgorica, 1998.

- M. A. Giunio, Mjenica: instrument kreditiranja i naplate nakon ukidanja akceptnog naloga, Informator, Zagreb, 1999.

83

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kompjuter povezan sa internet mrežom, projektor sa projektor-platnom, hartije

od vrijednosti (bjanko), instrumenti za gotovinska i bezgotovinska plaćanja (za vježbe).

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjera znanja vrši se usmeno, pismeno i u toku vježbi. - Usmeno po jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu. - Pismena provjera znanja – test (po jedan u polugodištu). - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani ekonomista. 10. Povezanost predmeta


Predmet Znanja - Organizacija obavljanja

finansijskih poslova u privrednom društvu

- Blagajničko poslovanje

- Računovodstvo - Evidencija sredstava u privrednim društvima

- Blagajničko poslovanje

- Načini izvršavanja plaćanja

- Sredstva plaćanja

- Turističko poslovanje - Oblici plaćanja u poslovanju agencija

- Naplata hotelskog računa - Mjenjački poslovi

84

1.2.6. KULTURNO - ISTORIJSKA BAŠTINA CRNE GORE 1. Naziv predmeta: KULTURNO-ISTORIJSKA BAŠTINA CRNE GORE 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave




Ukupno 72 72

3. Opšti ciljevi nastave - Usvajanje osnovnih znanja o kulturno-istorijskoj baštini Crne Gore. - Razvijanje sposobnosti razumijevanja istorijskih i kulturnih epoha u vremenu i

prostoru. - Upoznavanje učenika sa svim značajnijim kulturno-istorijskim događajima,

ostacima i spomeničkim nasljeđem koji su obilježili prostor Crne Gore. - Afirmisanje sadržaja kojima se ostvaruje razvoj nacionalnog, estetskog,

međunacionalnog identiteta o pripadnosti određenom kulturnom krugu. - Razvijanje sposobnosti kritičkog, kulturološkog i logičkog zaključivanja i

afirmacija kulture argumentovanog dijaloga. - Uticanje na formiranje ličnosti oslobođene od netrpeljivosti, ksenofobije,

predrasuda. - Osposobljavanje učenika da preko interkulturoloških sadržaja razvijaju i

valorizuju domete građanskog društva. - Osposobljavanje učenika za samostalan rad.

85

4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: DRUGI




Geografsko –istorijska pozicija Crne Gore na Balkanu - Upoznaje ciljeve

nastave kulturno-istorijska baština Crne Gore i puteve dolaska do istinite informacije.

- Utvrđuje ciljeve nastave kulturno-istorijske baštine Crne Gore.

- Podstiče motivisanost za istraživanje.

- Rad na terenu.

Praistorijska nalazišta - Izvještava o

praistorijskim nalazištima na tlu Crne Gore.

- Upoređuje život ljudi u Crvenoj stijeni i Beran kršu na osnovu ahreoloških ostataka.

- Razvija sposobnost za timski rad.

- Prikazivanje video zapisa i slajdova.

Rimski spomenici - Nabraja rimske

spomenike na prostoru Crne Gore.

- Određuje osobine rimske nekropole Dokleje i Muniepijujamas.

- Posjeta lokalitetu, izvještaj.

Sakralni i duhovni spomenici u Duklji - Informiše o dolasku

Slovena i nastanku prve crnogorske države Duklje-Zete.

- Određuje osobine i karakter prve crnogorske države.

- Razvija osjećaj nacionalne pripadnosti.

- Opisuje značaj legende o Vladimiru i Kosari.

- Određuje osobine i značaj ritualnog iznošenja krsta Jovana Vladimira na Rumiju.

- Imenuje prve sakralne spomenike Duklje-Zete.

- Analizira značaj crkava Prečiste krajinske i Sv. Tripuna za duhovni razvoj Zete.

- Nabraja duhovne spomenike u Duklji-Zeti od šireg kulturološkog značaja.

- Vrednuje istorijski, likovni, jezički domet Ljetopisa popa Dukljanina i Miroslavljevog jevanđelja.

- Navodi opšte karakteristike zetskih gradova na Primorju.

- Opisuje kako je izgledao svakodnevni život u gradovima na zetskom Primorju.

86




- Obrazlaže podizanje pravoslavne episkopije na Prevlaci kod Tivta.

- Kritički procijenjuje značaj manastira Sv. Mihaila za Crnu Goru i mitropoliju.

Kotor u srednjem vijeku - Navodi značaj

Kotora u srednjem vijeku.

Cetinje i cetinjski manastir - Upoznaje se sa

kulturnom ostavštinom Zete u doba Balšića.

- Pojašnjava značaj ktitorstva u bazenu Skadarskog jezera i Ulcinja na kulturne prilike Zete.

- Posjeta lokalitetima.

- Opisuje kulturna zdanja Cetinja.

- Uočava renesansne karakteristike u arhitekturi Cetinja.

- Usmjerava se na razvoj.

- Posjeta muzeju.

- Analizira značaj Cetinjskog manastira i Mitropolije za duhovni i državni nastanak Crne Gore.

- Definiše elemente po kojima je Cetinjska mitropolija nešto više od vjerske institucije.

- Valorizuje religijske različitosti.

- Prepoznaje značaj štampanih djela u doba Crnojevića.

- Uočava razliku između štampanih i drugih spisa u Zeti.

- Analizira tekst iz Oktoiha prvoglasnika.

- Preispituje spoljne (mletačke, turske, vizantijske) uticaje na razvoj kulturnih prilika u Zeti-Crnoj Gori.

- Definiše stilove koji su nastali pod spoljnim uticajem.

- Ilustruje na primjeru otomanske okupacije Crne Gore promjene u graditeljstvu, kulturi i etničke promjene.

- Razlikuje način života, ostavštinu, nastanak novih sakralnih spomenika u doba otomanske dominacije.

- Opisuje nastanak novih gradova u doba otomanske vlasti.

- Navodi razlike između primorskih i kontitentalnih gradova.

- Razvija sposobnost stvaranja pogodne društvene klime za suživot različitih konfesija.

- Pravljenje foto i video zapisa.

- Razumije crnogorske duhovne

- Određuje kulturne i duhovne napore i

87




vrijednosti u periodu Vladikata.

djela crnogorskih vladika.

Boka Kotorska i Primorje u XVI-XVIII vijeku - Rezimira »zlatno«

doba Boke Kotorske i crnogorskog primorja tokom XVI – XVIII vijeka.

- Obrazlaže značaj baroka, književnosti i pomorstva na život u crnogorskom primorju i u njegovom zaleđu.

- Kritički razumije odnos tehnike i prirode i društva.

- Obilazak muzeja, galerija, biblioteka.

- Upoznaje se sa kulturnim dometima crnogorske knjaževine do 1878. godine.

- Opisuje društveni milje u kojem su nastali Zakonik knjaza Danila, prve stručne škole, štamparija...

- Pokazuje razvoj školstva u Crnoj Gori od 1878-1912.

- Preispituje poziciju škole za razvoj društva.

- Upoznaje sa prvim novinama i časopisima koji su uticali na kulturnu klimu Crne Gore (1878-1912).

- Upoređuje uticaj žive riječi i štampanih medija.

- Prikupljanje reprint izdanja i uporedba sa današnjim izdanjima.

- Analizira uticaj »izvanjaca« i crnogorskih stvaralaca u kulturnom i društvenom životu Crne Gore.

- Vrednuje rad »izvanjaca« i objašnava uslove u kojima su stvarali domaći autori.

- Razvija tolerantnost.

- Uporediti tekstove i kritički ih komentarisati.

- Upoznaje se sa novim primjerima razvoja graditeljstva, pomorstva i saobraćaja od 1878-1912. (pozorišta, gimnazije, ambasade, prvi voz, auto).

- Upoređuje kulturnu i društvenu klimu u Crnoj Gori krajem XIX i onu s početka XX vijeka.

- Kritički razumije odnose tehnike, prirode i društva

- Posjeta lokalitetima.

- Vrednuje kulturne, socio-etničke specifičnosti Boke Kotorske i Polimlja pod Austro-ugarskom, odnosno

- Ilustruje kulturne domete na prostorima Crne Gore koji su bili pod upravom drugih država (1878-1912).

- Razvija sposobnost stvaranja pogodne društvene klime.

88




otomanskom vlašću.

Kulturno-društveni razvoj u Kraljevini Jugoslaviji - Upoznaje se sa

kulturnim i društvenim razvojem Crne Gore u Kraljevini Jugoslaviji.

- Problematizuje društvene i kulturne prilike Crne Gore u Kraljevini Jugoslaviji.

- Navodi ostvarenja crnogorske emigracije nakon ujedinjenja 1918. godine.

- Preispituje uslove u kojima su nastali prvi filmovi o Crnoj Gori kao i izdavačka produkcija (Vaskresenja ne biva bez smrti).

- Posjeta kinoteci.

- Pojašnjava kulturnu poziciju Crne Gore u socijalističkoj Jugoslaviji.

- Kritički procjenjuje značaj formiranja Univerziteta, Akademije i drugih institucija za nacionalnu afirmaciju.

Državne i nevladine institucije kulture - Upoznaje sa

državnim i nevladinim institucijama kulture u današnjoj Crnoj Gori.

- Analizira kulturnu ponudu Crne Gore (Bijenale, festivali, TV i audio produkcija).

- Prepoznaje značaj nevladinog sektora.

- Posjeta festivalu.

Etno-socijalni motivi - Nabraja jela i pića i

karakteristike ishrane u regionima Crne Gore.

-Analizira kulturu, ishrane i njene specifičnosti u Crnoj Gori.


- Opisuje narodne nošnje i narodnu radinost.

- Vrši odabir materijala i oruđa.

Muzeji biblioteke, arhivi, galerije, pozorišta - Nabraja aktuelne

institucije u kojima se čuva kulturno-istorijska bašina Crne Gore (muzeji, biblioteke, arhivi, fakulteti, galerije).

- Razlože po oblastima kulturne institucije Crne Gore.

89

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Grupa autora, Istorija Crne Gore I-III, Titograd, 1967. - D. Živković, Istorija crnogorskog naroda I-III, Cetinje, 1990, 1997. - D. Živković, P. Mijović, Umjetničko blago Crne Gore, Beograd, 1980. - Grupa autora, Crnom Gorom, Zagreb, 1969. - D. Šćekić, Putujući Crnom Gorom, Titograd, 1980. - B. Šekularac, Tragovi prošlosti Crne Gore, Cetinje, 1994. - R. Rotković, Ilustrovana istorija Crne Gore, Podgorica, 2001. - dr Č. Marković, dr Rajko Vujučić, Crna Gora kroz kulturnu baštinu, Cetinje 2006. - V. Kasalica, Kulturna baština Crne Gore, Bar, 2008.

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Za kvalitetno i efikasno izvođenje nastave kulturno-istorijske baštine Crne Gore

neophodna je specijalizovana učionica ili kabinet za istoriju koji je pored standardne opreme treba da ima i:

- grafoskop, - dijaprojektor, - televizijski prijemnik, - video rikorder, - kompjuter s priključkom na internet.

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjera znanja vrši se usmenim putem, najmanje jednom u svakom

klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena



9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani istoričar; - profesor istorije i geografije; - diplomirani arheolog; - dilpomirani istoričar umjetnosti; - dilpomirani kulturolog.



Predmet Znanja - Kulturna baština CG - Istorija umjetnosti - Stilovi u umjetnosti i

arhitektura - Značaj Kotora u srednjem

vijeku - Turistička geografija - Objekti svjetske kulturne

baštine - Muzeji, biblioteke, arhivi,

fakulteti, galerije - Vodički poslovi - Upoznavanje sa kulturnim

institucijama - Kulturna zdanja na

Cetinju - Marketing u turizmu - Marketing za razna suptržišta-

gradski turizam

90

1.2.7. PRIVREDNO PRAVO 1. Naziv predmeta: PRIVREDNO PRAVO 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave




Ukupno 72 72

3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje sa pojmom i značajem privrednog prava. - Upoznavanje sa pojmom i oblicima preduzeća. - Upoznavanje sa vrstama finansijkih institucija. - Upoznavanje sa vrstama i strukturama različitih ugovora. - Razvijanje svijesti o preuzimanju odgovornosti i poštovanju odredbi ugovora.

91





Pojam i značaj privrednog prava - Upoznaje pojam i

značaj privrednog prava.

Subjekti privrednog prava - Definiše subjekte

privrednog prava. - Razlikuje subjekte

privrednog prava. - Razvija svijest o

nadležnosti na radnom mjestu.

Pojam i oblici preduzeća - Poznaje pojam i

oblike preduzeća. - Razlikuje oblike

preduzeća.

- Nabraja organe preduzeća.

- Analiza organizacionih strultura različitih preduzeća.

- Razvija organizatorske sposobnosti.

- Izrada organizacione sheme različitih preduzeća.

- Diskusija. - Nabraja i opisuje

opšte akte preduzeća.

- Prepoznaje opšte akte preduzeća.

- Identifikuje se sa preduzećem.

- Poznaje načine prestanka rada preduzeća.

- Uspunjava dokumentaciju potrebnu za prestanak rada preduzeća.

- Preuzima odgovornost prema sebi i drugima.

- Simulacija prikupljanja i ispunjavanja dokumenta za prestanak rada preduzeća.

Banke i druge finansijske organizacije - Poznaje funkciju

banke i prepoznaje druge finansijske organizacije.

- Razlikuje nadležnosti finansijskih organizacija.

- Razvija pozitivan odnos prema sredstvima.

- Poznaje funkciju banke i prepoznaje druge finansijske organizacije.

- Uočava razlike u nadležnostima banaka i drugih finansijskih organizacija.


- Upoznaje se sa ugovorom o kreditu, o depozitu, ugovorom o sefu.

- Sastavlja ugovor o kreditu, depozitu i ugovor o sefu.

- Razvija precizost u izražavanjau i odgovornost.

- Definiše akreditiv. - Sastavlja akreditiv. - Razlikuje poslove

unutrašnjeg prometa, i devizne poslove.

- Razlikuje poslove unutrašnjeg prometa, i devizne poslove

- Razvija preduzetnički duh

- Prepoznaje hartije - Barata hartijama od - Razvija odgovornost

92




od vrijednosti (pojam i vrste):

- mjenica, - ček, - konosman, - lista za skladištenje, - akcije(dionice), - obveznica.

vrijednosti. - Ispunjava: - mjenicu - ček - konosman - listu za skladištenje - akcije(dionice) - obveznicu.

u vezi sa izdavanjem hartija od vrijednosti.

Obligacioni odnosi - Upoznaje i razlikuje

ugovore privrednog prava (pojam i osobenosti).

- Upoznaje ugovor o prodaji(pojam i bitni elementi ugovora).

- Vrši zaključivanje ugovora(ponuda i prihvat ponude).

- Na konkretnom primjeru primjenjuje obaveze prodavca i kupca.

- Predviđa posljedice neispunjenja ugovora.

- Razvija svjest o preuzimanju odgovornosti i poštovanju odredbi ugovora.

- Simulacija situacija.

- Upoznaje ugovor o posredovanju (pojam i značaj).

- Na konkretnom primjeru određuje prava i obaveze stranaka.

- Razvija osjećaj za pravdu.


- Upoznaje ugovor o špediciji (pojam i vrste špedicije).

- Na konkretnom primjeru određuje prava i obaveze pošiljaoca, prevoznika i primaoca.

- Razvija preziznost, radnu odgovornost, komunikarivnsot i dosljednost.

- Rad u parovima ili grupama.


- Upoznaje sa ugovorom o prevozu robe i putnika (pojam i značaj).

- Na konkretnom primjeru određuje prava i obaveze ugovornih strana.

- Razvija preciznost, radnu odgovornost, komunikarivnost i dosljednost.



- Detaljnije upoznaje ugovor o angažovanju ugostiteljskih kapaciteta(ugovor o alotmanu).

- Poznaje i zna utemeljiti obaveze turističke agencije i obaveze ugostitelja.

- Sastavlja ugovor o alotmanu.

- Razvija preziznost, radnu odgovornost, komunikativnost i dosljednost



- Upoznaje ugovor o osiguranju(pojam i značaj).

- Detaljnije upoznaje osiguranje imovine,

- Zaključuje ugovor i polisu osiguranja, ispunjava odgovarajuće formulare.

- Razvija preziznost, radnu odgovornost, komunikativnost i dosljednost.


-Simulacija situacija.

93




osiguranje lica. - Definiše obaveze stranaka.

- Obrazloži odgovornost(pojam i vrste odgovornosti) i razumije posebne vrste odgovornosti: odgovornost za privredne prestupe, odgovornost za prekršaje, privatno-pravna odgovornost ugostitelja, odgovornost radnika.

- Razvijaju svijest o posljedicama neodgovornog postupanja.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Doc. Dr M. Vukčević, mr M. Dokić, Poslovno pravo - skripta, Fakultet za turizam,

hotelijerstvo i trgovinu, Bar, 2006. - I. Jankovec, D. Krivokapić, Privredno pravo (priručnik za polaganje pravosudnog

ispita, Privredni savjetnik, Beograd, 2003. - L. Lajović, Posebne uzanse u turizmu Crne Gore, CID, Podgorica, 2004. - Primjeri ugovora. - Primjeri hartija od vrijednosti. - Odgovarajući propisi. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Biblioteka, - računar, - episkop.

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjeravaju se i ocjenjuju usmeni odgovori. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima.


9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani pravnik.

94



Predmet Znanja

- Pojam i oblici privrednih društava

- Poslovna ekonomija - Pojam i zadatak privrednih društava

- Pojam i vrste hartija od vrijednosti

- Finansijsko poslovanje - Pojam hartija od vrijednosti

- Ugovor o prevozu robe i putnika

- Turističko poslovanje - Organizovanje putovanja

- Ugovor o alotmanu - Pravni akti

- Turističko poslovanje - Ugovorni odnosi između agencije i hotelijera

- Pravna osnova polsovanja u hotelijerstvu

95

1.2.8. TURISTIČKO POSLOVANJE 1. Naziv predmeta: TURISTIČKO POSLOVANJE 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I II 72 36 108 III 72 36 108 IV 66 33 99

Ukupno 210 105 315 3. Opšti ciljevi nastave - Usvajanje teorijskih znanja i praktičnih vještina s područja hotelijerskog

poslovanja. - Osposobljavanje za rad u hotelima, na recepciji. - Razvijanje kulture dijaloga sa gostima, kolegama i poslovnim partnerima. - Usvajanje teoretskih znanja i praktičnih vještina s područja agencijskog

poslovanja. - Osposobljavanje za rad u turističkim agencijama. - Razvijanje odgovornosti, tolerantnosti i samostalnosti u radu. - Razvijanje sposobnosti prilagođavanja situacijama. - Razvijanje sposobnosti i vještina animacije, vođenja grupa, komunikacije, timski

rad. - Osposobljavanje za upotebu savremene tehnologije u turizmu. - Razvijanje pozitivnog odnosa prema poslu, saradnicima i korisnicima usluga.

96





Uvod - Upoznaje se sa

predmetom izučavanja turističkog poslovanja.

Turistička privredna društva - Nabraja turistička

privredna društva i opisuje način njihovog rada.

- Pravi komparativnu analizu između turističkih preduzeća.

- Stiče pozitivnu orijentaciju prema zanimanju.

- Analiza primjera pronađenih na internetu.

Pojam i razvoj turističkih agencija i njihov značaj za razvoj turizma - Definiše pojam

turističke agencije. - Pojašnjava razlog

njihovog nastanka. - Opisuje istorijski

razvoj turističkih agencija kroz periode.

- Pravi komparativnu analizu turističkih agencija nekad i sad.

- Identifikuje se sa zanimanjem.

- Prikupljanje informacija sa interneta.

Podjela turističkih agencija - Vrši podjelu

turističkih agencija na inicijativne i receptivne.

- Shvata razliku između inicijativnog i receptivnog poslovanja

- Grupna diskusija - Primjeri turističkih

agencija u okruženju

- Opisuje rad inicijativnih turističkih agencija.

- Nabraja i opisuje sadržaj djelatnosti turoperatora.

- Obrazlaže na primjeru rad inicijativnih agencija.

- Shvata razliku između turoperatora i klasičnih turističkih agencija.

- Pronalazi primjere u svojoj okolini.

- Stvara pozitivnu orijentaciju prema privrednom društvu i prema zanimanju.

- Rad u paru uz korišćenje interneta.

Poslovni partneri turističke agencije i njihovi ugovorni odnosi - Opisuje rad

receptivnih turističkih agencija.

- Obrazlaže na primjeru rad receptivnih turističkih agencija.

- Identifikuje se sa zanimanjem.

- Rad u paru ili grupi uz korišćenje interneta

- Nabraja i objašnjava rad poslovnih partnera turističkih agencija.

- Uočava razliku između poslovnih partnera turističke agencije.

- Razvija odgovornost. - Grupna diskusija.

- Opisuje način - Obrazlaže na - Razvija sposobnost - Vježbe uz nastavu

97




saradnje turističkih agencija sa hotelijerima.

- Analizira i opisuje značaj ugovornih odnosa između agencija i hotelijera.

- Opisuje strukturu ugovora o zatraženoj i potvrđenoj rezervaciji.

- Zna ugovor o alotmanu.

- Zna ugovor o fiksnom zakupu hotelskih kapaciteta.

primjeru značaj saradnje turističkih agencija i hotelijera.

- Popunjava obrazac

ugovora o zatraženoj i potvrđenoj rezervaciji.

- Uočava razliku između dvije vrste alotmanskih ugovora.

- Popunjava ugovor o fiksnom zakupu.

za saradnju. - Razvija osjećaj za

timski rad. - Razvija

komunikativnost. - Razvija snalažljivost.

teorije u kabinetu. - Vježbe uz nastavu

teorije u kabinetu. - Rad u grupi ili paru. - Rad u grupi ili paru. - Vježbe uz nastavu

teorije u kabinetu.

- Pojašnjava potrebu povezivanja turističkih agencija sa saobraćajnim privrednim društvima.

- Pojašnjava značaj ugovora o prodaji karata.

- Pojašnjava značaj ugovora o čarteru.

- Obrazlaže na primjeru značaj saradnje turističkih agencija i saobraćajnih privrednih društava.

- Popunjava ugovor. - Definiše elemenete

ugovora o čarteru.


- Razvija osjećaj za

timski rad. - Podstiče

snalažljivost, tačnost i efikasnost.

- Vježbe uz nastavu teorije u kabinetu.

- Vježbe uz nastavu

teorije u kabinetu. - Vježbe uz nastavu

teorije u kabinetu.

- Opisuje način saradnje turističkih agencija sa bankama i osiguravajućim preduzećima.

- Popunjava ugovor o osiguranju.


- Internet. - Vježbe uz nastavu

teorije u kabinetu.

Međusobna saradnja turističkih agencija - Opisuje saradnju

između turističkih agencija i ugovorne odnose među njima.

- Obrazlaže na primjeru potrebu za međusobnom saradnjom agencija.

- Komunikativnost. - Razvija osjećaj za

timski rad.

- Internet. - Vježbe uz nastavu

teorije u kabinetu.

Funkcije turističke agencije - Poznaje funkcije

turističkih agencija. - Nabraja i opisuje

posredničke poslove turističkih agencija.

- Nabraja i definiše strukturu putnih karata.

- Definiše i opisuje mjenjačke poslove.

- Vrši prodaju putnih karata za sve vidove prevoza.

- Konvertuje strana sredstva plaćanja.

- Informiše turistu o ponudi agencije.

- Predstavlja katalog turističke agencije klijentima.

- Razvija komunikativnost i sposobnost stvaranja pogodne klime u konfliktnim situacijama uz princip da je klijent uvijek u pravu.


- Vježbe uz nastavu

teorije u kabinetu. - Simulacija konkretne

situacije. - Simulacija konkretne

98




- Opisuje značaj informativno – propagandne djelatnosti agencije.

- Opisuje organizatorsku ulogu turističke agencije.

- Obrazlaže na primjeru iz svog okruženja organizatorsku ulogu turističke agencije.

situacije. - Internet. - Prezentacija ponude

nekog poznatog turoperatora.

Kadrovi i sredstva turističke agencije - Nabraja strukturu

osoblja u agenciji i opisuje njihovu ulogu.

- Definiše i pojašnjava potrebu za specijalizovanim kadrom u turističkim agencijama.

- Šematski prikazuje kadrovsku strukturu turističke agencije.

- Uočava razliku između obaveza zaposlenih u agenciji.

- Razvija osjećaj za precizan rad i kvalitetno ispunjavanje radnih obaveza.

- Simulira rad turističkog vodiča.

- Opisuje osnovna sredstva turističke agencije.

- Nabraja obrtna sredstva turističke agencije.

- Upoređuje osnovna sredstva turističke agencije sa osnovnim sredstvima drugih privrednih društava.

- Pravi razliku između osnovnih i obrtnih sredstava.

- Podstiče motivisanost.

- Stiče

samopouzdanje.

- Posjeta turističkoj agenciji.

- Prikupljanje fotografije eksterijera i enterijera turističke agencije i sl.

Specifični oblici plaćanja u turističkoj agenciji - Navodi i pojašnjava

oblike plaćanja u poslovanju turističkih agencija.

- Demonstrira upotrebu sredstava plaćanja u turističkim agencijama.

- Popunjava vaučer. - Prima putnički ček. - Zna korišćenje

kreditne kartice.

- Razvija odgovornost u radu sa novcem.

- Razvija osjećaj za precizan rad i kvalitetno ispunjavanje obaveza.

- Radu u paru. - Simulacija situacije. - Vježbe uz nastavu

teorije u kabinetu.

Organizatorska funkcija turističke agencije - Definiše i pojašnjava

organizaciju ture, transfera i izleta.

- Uočava razlike u organizaciji ture, transfera i izleta.

Razvija: - organizatorske

sposobnosti, - kreativnost, - inicijativnost, - samopouzdanje, - spremnost i

sposobnost na saradnju,

- preuzima odgovornost.

- Rad u kabinetu uz teorijska objašnjenja- kreiranje ture.

- Grupni rad (organizacija transfera).

- Seminarski rad.

- Definiše i pojašnjava - Uočava glavne - Identifikuje se sa

99




pojam turističkog aranžmana.

- Navodi kriterijume

za podjelu turističkih aranžmana.

- Nabraja i pojašnjava vrste turističkih aranžmana po osnovu različitih kriterijuma.

karakteristike turističkog aranžmana.

- Obrazlaže prednosti korišćenja turističkog aranžmana za kupce – turiste.

- Vrednuje turistički aranžman sa stanovišta kupca – turiste.

- Uočava zbir različitih usluga koje objedinjuje turistički aranžman analizirajući aranžmane renomiranih turističkih agencija.

- Definiše kriterijume za podjelu turističkih aranžmana.

- Razlikuje razne vrste turističkih aranžmana po osnovu različitih kriterijuma.

turističkom agencijom.

- Razvija motivisanost,

marljivost, spremnost i sposobnost za saradnju.

- Kreiranje turističkih

aranžmana. - Rad u grupi (svaka

grupa radi podjelu aranžmana po jednom kriterijumu, a nakon toga se objedini na panou).

Pojam i osnovne karakteristike ugostiteljstva - Opisuje nastanak i

razvoj ugostiteljstva. - Navodi kriterijume

za podjelu ugostiteljstva i klasifikaciju.

- Definiše i pojašnjava osnovne karakteristike ugostiteljstva.

- Pravi shemu podjele ugostiteljstva.

- Razvija odgovornost u poslovanju.

- Razvija pozitivnu

orijentaciju prema zanimanju.

- Definiše karakteristike ugostiteljskih usluga.

- Pravi razliku između proizvoda i usluge.

- Stvara pozitivnu identifikaciju sa zanimanjem.

- Vježbe u kabinetu.

- Pojašnjava pojam i predmet poslovanja ugostiteljskog privrednog društva.

- Razlikuje načine poslovanja u okviru ugostiteljskih preduzeća.

- Analiza organizacionih šema različitih ugostiteljskih preduzeća.

100




Vrste ugostiteljskih poslovnih jedinica - Definiše i nabraja

ugostiteljske poslovne jedinice.

- Pravi razliku između osnovnih i dopunskih ugostiteljskih jedinica za smještaj i za ishranu i piće.

- Navodi ugostiteljske poslovne jedinice za smještaj.

- Navodi i opisuje različite tipove hotela.

- Opisuje strukturu i vrste usluga turističkih naselja.

- Opisuje strukturu i vrste usluga kampova.

- Opisuje strukturu i vrste usluga ostalih objekata za smještaj (motela, pansiona, stanova i kuća za odmor i sl. ).

- Pravi razliku između objekata za pansionski boravak i objekata za prolazni (tranzitni) boravak.

- Prepoznaje različite tipove hotela na osnovu izgleda, opremljenosti i načina pružanja usluga.

- Vrši komparativnu analizu turističkog naselja i kampa.

- Vrši poređenje između osnovnih i komplementarnih objekata za smještaj.

- Razumije odnose između uslova rada.

- Posjeta (po mogućnosti) hotelu, kampu, turističkom naselju, ili prezentacija pojedinih objekata putem slajdova, interneta i sl. u kabinetu.

- Navodi ugostiteljske poslovne jedinice za ishranu i piće.

- Opisuje poslovanje restorana.

- Definiše i navodi vrste usluga u kafani, baru, bifeu i krčmi.

- Upoređuje različite

vrste restorana. - Vrši komparativnu

analizu usluga u osnovnim ugostiteljskim objektima za ishranu i piće.

- Razvija odgovornost

u poslovanju. - Razvija pravilan

odnos prema kvalitetu rada i ispunjavanju radnih obaveza.

- Posjeta školskom

restoranu ili nekom restoranu u gradu.

- Prikazivanje slajdova

navedenih objekata.

Kategorizacija ugostiteljskih objekata - Definiše pojam

kategorizacije ugostiteljskih objekata.

- Nabraja objekte koji podliježu kategorizaciji.

- Nabraja nivoe hotelskih kategorija.

- Definiše kategoriju objekta na osnovu podataka o strukturi objekta i vrsti usluga.

- Izdvaja najvažnije elemente za kategorizaciju.

- Razvija osjećaj odgovornosti u skladu sa obavezama i usvaja standarde kvaliteta.

- Prikupljanje podataka sa interneta.


kategorisanih objekata.

Kadrovi u ugostiteljskom poslovanju - Opisuje - Izrađuje shemu - Podstiče spremnost - Vježbe uz nastavu

101




karakteristike rada i strukturu kadrova u ugostiteljstvu.

strukture kadrova u ugostiteljstvu.

na saradnju. - Etika zanimanja.

teorije u kabinetu. - Simulacija situacije. - Posjeta

ugostiteljskoj jedinici i upoznavanje sa kadrom.

Planiranje u ugostiteljstvu - Definiše i pojašnjava

karakteristike planiranja u ugostiteljstvu.

- Nabraja planove zavisno od dužine vremena za koje se donose.

- Izdvaja najvažnije karakteristike planiranja.

- Pravi razliku i analizira planove zavisno od dužine vremena za koje se donose.

- Spremnost na saradnju, timski rad.

- Izvođenje nastave teorije i vježbi po mogućnosti u školskom restoranu.

- Definiše i nabraja uzanse u ugostiteljstvu.

- Obrazlaže primjenu uzansi u ugostiteljstvu.

- Utvrđuje socijalnu sigurnost.

- Rad po grupama.

102




učenik učenik učenik Hotelijerstvo - Definišе pojam

hotelijerstva. - Opisuje istorijski

razvoj hotelijerstva. - Definiše hotel i

nabraja vrste hotela prema veličini, lokaciji, vrsti usluge, gostima, sadržajima idr.

- Definiše pojam i značaj kategorizacije hotela.

- Nabraja osnovne i izborne elemente kategorizacije.

- Razumije

organizaciju hotela. - Definiše osnovne

elemente organizacije hotela – zaposleni i sredstva za rad.

- Opisuje evropski i američki sistem organizacije hotela.

- Nabraja službe i sektore u hotelu.

- Navodi vrste hotela i opisuje ih kroz primjere.

- Pojašnjava značaj

kategorizacije sa stanovišta gostiju.

- Razlikuje označavanje kategorije hotela u svijetu i kod nas.

- Uporedjuje kategorije hotela na osnovu primjera iz Crne Gore.

- Popunjava obrazac za kategorizaciju.

- Pravi organizacionu šemu hotela.

- Razlikuje šemu evropskog sistema organizacije od američkog.

- Pravi razliku među službama.


- Razvija sposobnost

vrednovanja. - Razvija usmjerenost

na razvoj. - Razvija

organizatorske sposobnosti.

- Prikupljanje podataka sa interneta.

- Samostalan rad» Prvi

hoteli u Crnoj Gori». - Vježbe uz nastavu

teorije. - Video prezentacija

poznatih svjetski h hotelskih lanaca.

- Korišćenje Pravilnika

o kategorizaciji. - Posjeta hotelu. - Grupna diskusija. - Vježbe uz nastavu

teorije.

Poslovni bonton - Upoznaje se sa

pravilima poslovnog bontona prilikom pozdravljanja, upoznavanja, predstavljanja, ponašanja za stolom, na poslovnim sastancima i dr.

- Pojašnjava značaj

spoljašnjeg izgleda na opšti utisak kod gosta ili poslovnog pratnera.

- Upoznaje pravila

- Koristi pravila poslovnog bontona prilikom poslovnih susreta, upoznavanja i kontaktiranja sa strankama na radnom mjestu.

- Koristi pravila poslovnog bontona za stolom.

- Razlikuje način

oblačenja na poslu od svakodnevnog oblačenja.


- Razvija naviku stvaranja pozitivnog kontakta sa saradnicima, poslovnim partnerima i gostima.

- Razvija tačnost,

urednost...

- Kombinacija predavanja i demonstracija.

- Vježba- simulacija situacija.

- Rad u paru. - Vježbe uz nastavu

teorije. - Simulacija situacija. - Rad u paru.

103




vodjenja odlaznih i dolaznih telefonskih razgovora.

- Pravilno obavlja odlazne i dolazne telefonske pozive.

- Razvija kulturu dijaloga.

Tehnika poslovanja recepcije - Nabraja i obrazlaže

poslove recepcije. - Razumije značaj

poslovanja recepcijske službe.

- Poznaje organizaciju rada osoblja na recepciji.

- Upoznaje se sa

osobljem na recepciji koje neposredno kontaktira sa gostima.

- Navodi i opisuje poslove šefa recepcije.

- Navodi i opisuje

poslove recepcionera.

- Navodi i opisuje

poslove blagajnika, telefoniste i drugih.

- Navodi neophodne

lične osobine zaposlenih

- Shvata značaj

izgleda osoblja. - Shvata značaj

recepcije sa aspekta gosta prilikom prijema, odjave, reklamacija, informisanja isl.

- Obrazlaže

neophodnost saradnje recepcije sa drugim službama hotela.

- Pravi organizacionu shemu recepcijske službe.

- Nabraja radno

osoblje recepcije po hijerarhiji i zaduženjima.

- Razlikuje zaduženja i

kompetencije šefa recepcije u donosu na ostale zaposlene na recepciji.

- Razlikuje poslove recepcije, po grupama, u nadležnosti recepcionera.

- Razlikuje zaduženja i poslove blagajnika, telefoniste i ostalog osoblja.

- Na primjerima obrazlaže značaj pojedinih ličnih osobina zaposlenih.

- Ilustruje na

primjerima važnost recepcije u trenutku dolaska gosta, odlaska, reklamacije, informacije isl.

- Na primjerima dokazuje značaj recepcije za rad drugih službi.

- Razlikuje vrste dokumenata izvještaja koja su sastavni dio recepcijkog poslovanja sa ostalim


- Razvija sposobnosti za timski rad.

- Pozitivna identifikacija.

- Preuzima

odgovornost. - Razvija spremnost na

timski rad. - Identifikuje se sa

zaposlenima na recepciji.

- Razumije odnose

unutar organizacije. - Razvija spremnost i

sposobnost za saradnju.

- Razvija efikasnost i

odgovornost. - Razvija urednost i

odgovornost.

- Grupna diskusija. - Vježbe uz nastavu

teorije. - Vježbe uz nastavu




teorije. - Vježbe simulacije

situacije na recepciji uz isticanje osobina zaposlenih (snalažljivost, tolerantnost, ljubaznost idr. ).

- Simulacija situacija. - Rješavanje

problema. - Vježbe uz nastavu

teorije. - Prezentacija i

popunjavanje dokumenata i obrazaca.


104




- Opisuje saradnju

recepcije sa hotelskim domaćinstvom.

- Opisuje saradnju recepcije sa službom ishrane.

- Opisuje saradnju recepcije sa tehničkom službom.

- Opisuje saradnju recepcije sa službom nabavke i prodaje.

- Opisuje saradnju

recepcije sa finansijama i računovodstvom.

- Upoznaje se sa

obavezama recepcije prema okruženju.

službama. - Sastavlja izvještaj za

domaćicu hotela. - Sastavlja izvještaj za

kuhinju o broju obroka.

- Popunjava knjigu kvarova.

- Predaje hotelske

račune na fakturisanje.

- Pravi trebovanje potrošnog materijala.

- Dostavlja dnevne, nedjeljne i mjesečne izvještaje.

- Dostavlja obavezne primjerke obrazaca: računa, dnevnika, rekapitulacija.

- Sastavlja izvještaj za MUP.

- Popunjava statističke obrasce.

Položaj i opremanje recepcije - Opisuje i obrazlaže

začaj položaja recepcije u hotelu.

- Obrazlaže neophodnost podjele recepcije na frontoffice i backoffice.

- Nabraja tehničku

opremu na recepciji i opisuje njenu namjenu.

- Navodi i pojašnjava

poslovnu dokumentaciju i obrasce (kartoteku, planove, zakonom propisane obrasce, liste, informacioni materijal).

- Razlikuje prostor za prijem gostiju (frontoffice) i administrativni prostor (backoffice).

- Koristi telefon,

telefax, računar, štampač, terminal za kreditne kartice i drugu opremu.

- Koristi plan zauzetosti soba.

- Upisuje gosta u hotelski dnevnik.

- Popunjava prijavu za gosta.

- Otvara hotelski račun.

- Ispunjava hotelski račun.

- Vodi knjigu


- Razvija pozitivnu


- Zalaganje i

efikasnost u ispunjavanju radnih obaveza.

- Identifikuje se sa

preduzećem.

- Vježbe uz nastavu teorije.

- Posjeta recepciji nekog hotela.

- Demonstracija. - Simulacija situacije. - Prezentacija i

popunjavanje obrazaca.

- Video prezentacija

105




- Nabraja i pojašnjava

vrste hotelskih soba, opremu i uređenje soba.

- Nabraja informativni

materijal u sobama i opisuje njegovu upotrebu (vrijeme obroka, cjenovnik mini-bara, interni telefonski brojevi, vrijeme oslobađanja sobe, prospekt hotela).

- Upoznaje sigurnosni sitem u hotelu i način funkcionisanja (alarmi, sef, protivpožarni sistem, korišćenje liftova, kodne kartice).

zaboravljenih stvari. - Popunjava listu

buđenja. - Izdaje potvrdu o

prijemu stvari na čuvanje.

- Vodi kartoteku gostiju.

- Informiše goste i druge zainteresovane o vrstama i uređenju soba u hotelu.

- Razlikuje informacione materijale u sobama.

- Informiše goste o

načinu korišćenja sigurnosnog sistema u hotelu.

- Razvija svijest o ličnoj odgovornosti.

- Razvija svijest o

ličnoj odgovornosti.

hotelskih soba i apartmana poznatih hotela u Crnoj Gori.

- Prezentacija

informativnog materijala u sobama.

- Simulacija situacije.

Komunikacija na recepciji - Upoznaje osnove

pravilnog komuniciranja sa gostima.

- Opisuje nači korišćenja sredstva komunikacije na recepciji.

- Opisuje način korišćenja elektronskih medija u komunikaciji.

- Nabraja i opisuje vrste pisanih informacija za goste i poslovne partnere.

- Pojašnjava značaj fleksibilnosti recepcionera na reklamacije gostiju.

- Upoznaje i objašnjava pojam aktivne prodaje.

- Upoznaje sredstva

- Pravilno komunicira sa gostima.

- Koristi pravila u komunikaciji sa gostima putem telefona, telefaxa.

- Koristi elektronsku poštu.

- Koristi internet kao izvor informacija.

- Koristi pravila poslovne korespodencije sa gostima i poslovnim partnerima.

- Piše poslovna pisma. - Piše čestitke,

zahvalnice, pozivnice.

- Profesionalno prilazi rješavanju problema.

- Pri komunikaciji sa

gostima utiče na njih


- Razvija prilagodljivost.

- Ispunjavanje radnih obaveza.

- Povećava efikasnost u radu.


- Razvija tolerantnost i spremnost na pomoć.



- Simulacija situacije. - Vježbe u paru. - Demonstracija. - Vježbe- pisanje

poslovnih pisama. - Simulacija situacije. Prezentacija hotela. - Predavanje

kombinovano sa demonstracijom.

106




neposredne prodaje u hotelu (cjenovnici, jelovnici, menii, vinske karte) i opisuje njihov sadržaj.

da steknu pozitivnu sliku o hotelu i usluzi u njemu, a sve u cilju bolje prodaje.

- Razlikuje jelovnike, meni i vinske karte.

Poslovi rezervacije - Upoznaje se sa

procesom rezervacije i aktivnostima koje čine taj proces.

- Opisuje načine rezervisanja: preko centralnog sistema rezervacija, preko posrednika i direktno u hotelu.

- Razlikuje garantovanu od negarantovane rezervacije.

- Upoznaje postupak

prijema i provjere rezervacije.

- Upoznaje postupak potvrde rezervacije.

- Nabraja i opisuje obrasce koji se koriste prilikom rezervacije.

- Opisuje pojedine rezervacione sisteme i korišćenje najčešćih opcija pri rezervaciji ( room status, chek in, curent status, guest histori, check out idr. ).

- Demonstrira aktivnosti pri rezervaciji.

- Razlikuje obaveze recepcije kod garantovane i negarantovane rezervacije.

- Prima i provjerava rezervacije.

- Potvrdjuje

individualnu i grupnu rezervaciju.

- Unosi podatke u knjigu rezervacija.

- Popunjava plan soba. - Stornira rezervacije. - Primjenjuje

potrebne opcije u sistemu rezervacije.


- Preuzima

odgovornosti. - Povećava efikasnost. - Razvija sposobnost

prilagođavanja uslovima rada.

- Podstiče usmjerenost na razvoj.

- Vježbe u paru, simulacija postupka rezervisanja telefonom ili lično.

- Demonstracija rezervacije preka HRS (hotelskih rezervacionih sistema) na internetu.

- Simulacija situacija. - Vježbe na programu

Fidelio.

Poslovi prijema gostiju (Check in) - Opisuje prijem

gostiju na recepciji- check in: prijem individualnih gostiju sa i bez rezervacije, prijem grupe.

- Dočekuje gosta na recepciji.

- Prima goste.

- Demonstrira doček



- Razvija

- Igra uloga. - Simulacija dočeka

107




- Shvata značaj VIP gostiju za poslovanje hotela i opisuje prijem VIP gostiju.

VIP gostiju. - Organizuje službu za

transfer i prenos prtljaga.

organizatorske sposobnosti.

gosta.

- Nabraja informacije koje se pružaju gostu prilikom prijema.

- Saopštava gostu informacije o hotelu, uslugama i dešavanjima u gradu ili mjestu.

- Ratzvija komunikativnost.

- Stiče navike za timski rad.


- Razvija inicijativost.

- Simulacija situacije. - Prezentacija hotela. - Prezentacija dnevnih

dešavanja u gradu- rad u grupama.

- Upoznaje se sa pojmovima wellness i animacija.

- Shvata značaj uvodjenja novih sadržaja u ponudu hotela.

- Kroz primjere uočava prednosti uvođenja animacije u hotelsku ponudu.

- Razlikuje wellness od zdravstvenog i banjskog turizma.

- Identifikuje se sa gostom.

- Primjeri animacije i wellnessa u hotelima u Crnoj Gori.

Odlazak gosta i odjava (check out ) - Opisuje postupak

odjave gosta na recepciji.

- Opisuje postupak hitne odjave ( quick check out).

- Pojašnjava postupak evidentiranja i obračuna usluga koje je gost koristio.

- Opisuje postupak ispostavljanja i naplate hotelskog računa gostu.

- Pojašnjava neophodnost anketiranja gostiju za otklanjanje mogućih propusta u poslovanju i upoznaje se sa sadržajem ankete.

- Odjavljuje gosta. - Obračunava usluge

na osnovu hotelskog dnevnika.

- Daje ispostavljeni

račun gostu na provjeru.

- Naplaćuje račun u gotovom novcu, preko kreditne kartice, vaučera ili na neki drugi način.

- Sastavlja anketni listić i anketira goste.


- Razvija preciznost i

preuzimanje odgovornosti.

- Stvara

samoinicijativnost. - Preuzima

odgovornost.

- Simulacija situacije. - Vježbe sa

demonstracijom.

- Simulacija situacije. - Demonstracija. - Organizovanje

ankete u razredu na temu po izboru učenika i donošenje zaključaka na osnovu rezultata.

Interna komunikacija - Ukazuje na

neophodnost komuniciranja među zaposlenima na recepciji.

- Obrazlaže potrebu za organizovanjem radnih sastanaka zaposlenih.

- Popunjava dnevnik

- Razvija sposobnosti za timski rad.

- Preuzima

odgovornosti.

- Simulacija situacije. - Vježbe uz

demonstraciju.

108




- Upoznaje se sa sredstvima koja olakšavaju primopredaju poslova među zaposlenima na recepciji.

rada (predajnu knjigu).

109




učenik učenik učenik Ostali sektori u hotelu - Nabraja ostale

sektore u hotelu. - Pojašnjava

organizaciju i tehniku poslovanja ostalih sektora u hotelu.

- Uočava veze između sektora.

- Razlikuje poslove po sektorima.

- Identifikuje se s privrednim društvom (hotelom).


- Razvija komunikativnost i snalažljivost.

- Posjeta hotelu (radi uvida u rad pojedinih sektora, kao i u rad pojedinih odjeljenja u okviru sektora).

- Grupni rad. - Simulacija rada

sektora i koordinacije među njima (učenici prezentuju poslove svakog odjeljenja u okviru određenog sektora).

Kalkulacije u hotelijerskom poslovanju - Pojašnjava pojam i

podjelu troškova. - Razlikuje troškove

prema različitim kriterijumima i pronalazi primjere iz hotelijerstva.

- Identifikuje se s hotelom.

Vježbe: - analiza različitih

troškova na osnovu primjera iz hotelijerstva.

Kapacitet hotela - Definiše pojam

kapaciteta hotela i pojašnjava njegov uticaj na poslovanje.

- Opisuje i pojašnjava način izračunavanja stepena iskorišćenosti smještajnog kapaciteta hotela.

- Razlikuje osim smještajnog i druge kapacitete hotela.

- Zna da izračuna stepen iskorišćenosti smještajnog kapaciteta hotela.

- Identifikuje se s hotelom.

- Razvija motivisanost,

preciznost i marljivost.

- Izračunava stepen iskorišćenosti smještajnog kapaciteta hotela sa stalnim poslovanjem i sa sezonskim poslovanjem, na zadatom primjeru.

- Izračunava stepen korišćenja restorana.

Pravna osnova poslovanja u hotelijerstvu - Navodi i pojašnjava

opšte i posebne propise koji se odnose na pravnu regulativu poslovanja u hotelijerstvu.

- Razlikuje opšte i posebne propise koji se odnose na pravnu regulativu poslovanja u hotelijerstvu.


Formiranje turističkog aranžmana - Pojašnjava formiranje turističkog aranžman i navodi glavne faze.

- Razlikuje faze kod formiranja turističkog aranžmana i analizira ih.

- Razvija motivaciju. - Identifikuje se s turističkom agencijom.

- Kreira turistički aranžman po izboru.

Plasman turističkog aranžmana - Pojašnjava značaj

plasmana turističkog - Vrednuje plasman

turističkog - Identifikuje se sa

zanimanjem. - Analiza kataloga

turističkih agencija.

110




aranžmana. - Navodi bitne činioce

plasmana turističkog aranžmana (faze plasmana turisičkog aranžmana).

aranžmana. - Razlikuje faze

plasmana turističkog aranžmana.

- Analiza Web prezentacija turističkih agencija.

- Posjeta turističkoj agenciji.

Izvođenje turističkog aranžmana - Upoznaje se sa

fazom izvodjenja turističkog aranžmana.

- Pojašnjava razliku medju izvodjačima aranžmana.

- Zna poslove koje obuhvata faza pripreme za izvodjenje turističkog aranžmana.

- Zna odrediti u zavisnosti od vrste aranžmana izvodjača aranžmana (turistički vodič, agencisjki predstavnik, pratioc grupe).

- Razvija spremnost i sposobnost na saradnju.


- Razvija preciznost i samostalnost u radu.


- Razvija efikasnost i samostalnost u radu.

- Simulira rad turističkog vodiča:

a) prikazuje video-zapis ili snimke odabranog motiva i prezentuje isti ostalim učenicima; b) obilazak grada uz prezentaciju značajnih motiva (jedan učenik – jedan motiv).

Obračun turističkog aranžmana - Pojašnjava obračun

turističkog aranžmana.

- Navodi i objašnjava faze obračuna turističkog aranžmana.

- Obrazlaže na primjeru obračun turističkog aranžmana.

- Razlikuje faze obračuna turističkog aranžmana.

- Razvija preciznost. - Izrada na primjerima.

Rast i razvoj turističke agencije - Navodi i pojašnjava

razlike izmedju rasta i razvoja turističke agencije.

- Razlikuje rast i razvoj turističke agencije.



5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Grupa autora, Hotelski i recepcijski poslovi, Trauner-Linc, Austrija, 2008. - O. Bakić, J. Popesku, M. Nikolić, B. Zečević, Agencijsko i hotelijersko poslovanje,

za I, II, III i IV razred ugostiteljsko-turističke škole, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2002.

- M. Nikolić, M. Bakić, B. Kapor, Lj. Stojanović, Praktikum za agencijsko i hotelijersko poslovanje za I i II razred ugostiteljsko – turističke škole, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2003.

- M. Bakić, M. Nikolić, B. Stefanović, Praktikum za agencijsko i hotelijersko poslovanje za III i IV razred ugostiteljsko turističke škole, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2003.

- David K. Hays, Jack D. Ninemeir, Upravljanje hotelskim poslovanjem, Zagreb, 2005.

111

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kabinet sa recepcijskim pultom; - poslovne knjige i obrasci hotela; - računar sa Internet vezom.

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjera znanja vrši se usmeno, pismeno i u toku vježbi. - Usmeno po jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu. - Vježbe po jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu. - Pismena provjera znanja – test (po jedan u polugodištu). - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena

dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. - Urađeni semiraski, grafički ili neki drugi radovi. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani turizmolog; - diplomirani ekonomista- turistički smjer. 10. Povezanost predmeta


Predmet Znanja - Ugovorni odnosi između

agencija i njenih poslovnih partnera

- Privredno pravo - Elementi ugovora

- Sredstva turističke agencije

- Poslovna ekonomija - Osnovna i obrtna sredstva

- Informativna funkcija turističke agencije

- Psihologija - Emocionalna kontrola

- Reagovanje na reklamaciju gostiju

- Poslovna komunikacija - Konfliktne situacije u komunikaciji

- Pisane informacije za goste i poslovne partnere

- Poslovna komunikacija - Poslovna korespodencija

- Saradnja agencija sa bankama

- Finansijsko poslovanje - Bankarsko poslovanje

- Anketiranje gostiju hotela - Marketing u turizmu - Primarni izvori informacija

- Promotivna funkcija turističke agencije

- Marketing u turizmu - Promocioni miks

- Popunjavanje statističkih obrazaca

- Statistika - Prikazivanje podataka

- Ostali sektori u hotelu - Praktična nastava - Oraganizacija rada ostalih sektora u hotelu

- Kalkulacija u hotelijerskom poslovanju

- Praktična nastava - Poslovna ekonomija

- Kalkulacije usluga smještaja ishrane i pića

- Ulaganja (utrošci, troškovi i angažovana sredstva)

112


Predmet Znanja - Formiranje turističkog

aranžmana - Praktična nastava - Pojam i vrste turističkih

aranžmana - Pravna osnova poslovanja

u hotelijerstvu - Privredno pravo - Pravni akti

113

1.2.9. PSIHOLOGIJA 1. Naziv predmeta: PSIHOLOGIJA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I II III 72 72 IV

Ukupno 72 72 3. Opšti ciljevi nastave - Sticanje osnovnih znanja koja omogućavaju shvatanje biološke i društvene

uslovljenosti psihičkog života. - Sticanje znanja o osnovnim vrstama psihičkih procesa, osobina i stanja. - Uočavanje specifičnosti pojedinih uzrasnih kategorija u cilju uspješnijeg rada sa

njima. - Upoznavanje racionalnih metoda učenja radi kvalitetnog planiranja radnih i

slobodnih aktivnosti, uz uviđanje ličnog angažovanja u svom razvoju i uspješnosti. - Razvijanje sposobnosti za kritičko mišljenje i stvaralačke sposobnosti, usvajanje

profesionalne etike, interesovanja za struku i samoobrazovanje. - Upoznavanje psiholoških aspekata međusobnih odnosa ljudi u socijalnoj sredini, u

malim radnim grupama i preduzećima. - Povezivanje sopstvenih mišljenja sa teorijskim znanjima te razvijanje sposobnosti

za primjenu psiholoških saznanja u životu i radu čija je suština interakcija sa ljudima.

- Jačanje svijesti o razumijevanju sebe i drugih kao i svijest o odgovornosti za sopstveno razmišljanje, odlučivanje i ponašanje.

114

4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: TREĆI




Pojam, predmet i zadaci psihologije - Upoznaje se sa

pojmom, predmetom i zadacima psihologije.

- Navodi grane psihologije.

- Razlaže predmet i zadatke psihologije.

- Upoređuje predmete pojedinih psiholoških disciplina i procjenjuje značaj primjenjenih disciplina.

- Uočava značaj i mogućnosti primjene psiholoških saznanja u ličnom i profesionalnom životu.

- Rad u paru i manjim grupama.

Metode i tehnike psiholoških istraživanja - Upoznaje se sa

metodama i tehnikama psihološkog istraživanja– nabraja i opisuje.

- Vrši samoposmatranje.

- Procjenjuje prednosti i nedostatke introspekcije, zahtijeve pravog i kvazi-psihološkog istraživanja.

- Stiče samopouzdanje.

Organski osnovi i razvitak psihičkog života - Opisuje nervni

sistem: građa i djelovi nervnog sistema, čulni sistem i endokrine žlijezde.

- Razlože ulogu pojedinih djelova nervnog sistema i značaj žlijezda za razvoj i ponašanje.

- Rad u paru.

- Pojašnjava ulogu rada, govora i ljudske zajednice u razvoju psihičkog života (filogeneza).

- Analizira udio, važnosti i povezanosti činilaca filogeneze.

- Navodi dokaze u građi CNS-a.

- Pristupa sa naučnog aspekta shvatanju psihičkog života.

- Razvija razumijevanje odnosa prirode i društva, usmjerenost na razvoj.

- Rad u paru.

- Definiše značaj naslijeđa, sredine i aktivnosti same jedinke za razvoj.

- Samoposmatranjem prosuđuje odnos i značaj činilaca za razvoj.

- Realnije sagledava svoje mogućnosti, jača samopouzdanja.

Psihički procesi - Upoznaje tri vrste

procesa - saznajni, emocionalni i konativno-voljni procesi.

- Razlikuje saznajni, emocionalni i konativno-voljni proces.

115




Osjećaji i opažaji - Upoznaje se sa

zakonima organizacije draži, pojmom osjećaja i opažanja.

- Pojašnjava uticaj iskustva i motivacije na opažanje.

- Upoznaje pažnju – vrste i činioce.

- Procjenjuje svojstava lijepog i ružnog posmatranjem i samoposmatranjem.

- Analizira na novim primjerima.

- Procjenjuje obim, trajanje, fluktuaciju i distraktore pažnje.

- Razvija vizuelne vještina.

- Razvija uočavanje etničkog, geografskog i profesionalnog miljea na opažanje.


- Voditi kritičke razgovore.

Učenje - Usvoja pojam i

oblike učenja. - Vrste učenja po

sadržaju.

- Primjenjuje različite oblike i vrste učenja.

- Zamišlja nove primjere instrumentalnog i socijalnog učenja.

- Razvija radne navike, jača samopouzdanje.

- Identifikuje se sa pozivom.

Pamćenje - Definiše pojam i

vrste pamćenja. - Pojašnjava uzroke

zaboravljanja i kvalitativne promjene pamćenja.

- Razlaže odlike pojedinih vrsta pamćenja.

- Uvježbava pamćenje likova i verbalnih iskaza.

- Opredjeljuje činioce uspješnog učenja i pamćenja.

- Prepoznaje činioce uspješnog učenja i pamćenja.

- Razvija sposobnosti za uspješnije učenje, razvija kritičko mišljenje, planiranje i efikasno korišćenje radnog i slobodnog vremena.

- Rad u paru-vježbanje orjentacije ka zajedničkim ciljevima.

- Uvježbati učenje putem saradnje i takmičenja.

- Rad u prisustvu drugih ljudi.

Intelektualne sposobnosti - Definiše pojam i

faze procesa mišljenja, intelektualnih sposobnosti i kategorija inteligencije.

- Rješava, kroz faze, zamišljenu problemsku situaciju i stvaralački čin.

- Shvata veze između ličnog angažovanja i uspjeha u učenju, radu, ispunjavanju obaveza.

- Rad u manjim grupama.

Emocije - Definiše pojam

emocije i - Razlikuje pojedine

emocije i razlaže - Rad u manjim

grupama.

116




emocionalnog reagovanja.

podatke za procjenu.

- Simulira radne situacije zasićene jakim emocijama.

- Simulacija situacija i igranje uloga.

- Nabraja vrste i opisuje razvoj, emocije kod djece i adolescenata.

- Razlaže na novim primjerima osnovne i složene emocije.

- Samoposmatranje emocija mladih.

- Unapređuje razumijevanje svog i tuđeg emocionalnog reagovanja i obezbijeđuje bolju emocionalnu razmjenu gost-recepcioner.

- Pojašnjava značaj i vezu emocija sa duševnim zdravljem, psihosomatska oboljenja i stres.

- Rangira sopstvene stresne događaje i uvježbava antistresne reakcije.

- Bolje poznaje uticaj negativnih i dugotrajnih stresnih stanja na zdravlje te važnost njihovog ublažavanja i otklanjanja.

Motivi - Upoznaje se sa

pojmom i podjelom motiva.

- Socijalizacija bioloških potreba.

- Društveni i lični motivi.

- Ljestvica motiva po Maslovu.

- Samoposmatra motivacioni proces kod organskih motiva i analizira razlike u odnosu na nehomeostazne motive.

- Vrednuje značaj i rangira na svojoj listi socijalne i lične motive.

- Analizira nove primjere unutrašnje i spoljašnje motivacije.

- Bolje razumije svoje organske potrebe, socijalne i lične.

- Postavlja realnije nivoe aspiracije i veće uspješnosti.

Frustracije i konflikti - Objašnjava pojmove

frustracije i konflikta, tipove i reakcije.

- Utemeljuje na novim primjerima, posmatranjem i samoposmatranjem načine borbe u frustraciji.

- Razvija konstruktivan pristup u rješavanju konfliktnih situacija.


Ličnost i struktura ličnosti - Definiše pojam

ličnosti i odlike. - Upoznaje se sa tri

osnovna problema.

- Razlikuje pojedine tipove temperamenta i karaktera.

- Razvija poštovanje posebnosti svake ličnosti i uvažavanje ličnih osobina

- Rad u paru.

117




- Problem strukture ličnosti – strukturalna područja.

- Samoposmatranjem navodi svoje crte ličnosti, a posmatranjem navodi odlike školskih drugova.

gostiju i saradnika.

- Opisuje tipologije ličnosti.

- Na novim primjerima i samoposmatranjem prepoznaje tipologije.

- Bolje razumije i prihvata svoje prednosti i nedostatake u cilju jačanja samopuzdanja i korekcije ponašanja prema gostima imajući u vidu tip ličnosti.

- Rad u paru.

Razvoj ličnosti - Nabraja probleme u

razvoju ličnosti. - Definiše pojmove:

psihosocijalni razvoj, socijalizacija i sadržaji.

- Nabraja i opredeljuje izvore i činioce socijalizacije.

- Nabraja i povezuje etape- životna razdoblja.

- Vrednuje uticaj porodice, škole i društva, vršnjaka na razvoj ličnosti.

- Zamišlja i opisuje sebe u budućnosti.

- Razvija spremnosti za saradnju i komunikativnost.

- Bolje razumije društveno-istorijske uslovljenosti čovjekovog djelovanja i razvoja.

- Grupna diskusija.

- Definiše pojam zrelosti ličnosti i kriterijumima zrelosti.

- Na novim primjerima prepozanje osobine koje krase zrelu ličnost.

- Usvaja pojam zrelosti radi jačanja samopuzdanja.

- Zaokružuje osjećanja identiteta i usvaja profesionalnu ulogu.


Teorija ličnosti - Upoznaje se sa

pojedinim shvatanjima u oblasti teorija ličnosti.

- Referati

Psihologija rada - Upoznaje se sa

predmetom, ciljevima i područjima

- Procjenjuje primjenu psihologije u turizmu sa navođenjem

- Bolje usvaja profesionalnu ulogu i razvija motivacije za posao.

- Rad u paru.

118




psihologije rada sa primjenom u turizmu.

primjera.

Radni učinak i sposobnost - Navodi osobine ljudi

koje utiču na učinak i radnu sposobnost.

- Samoposmatranjem i samoprocjenjiva-njem prepoznaje osobine koje utiču na radnu sposobnost i učinak.

Međuljudski odnosi - Pojašnjava

psihologiju međuljudskih odnosa na radu.

- Prepoznaje osobine potrebne za dobru socijalnu klimu.

- Razvija osjećaj za ferplej, toleranciju, spremnost za pružanje pomoći i saradnju.

- Posjeta trening centru.

Metode odlučivanja - Definiše pojam,

faze i metode obučavanja.

- Analizira krivulju pri obučavanju.

- Pojašnjava značaj analize i opisa poslova za primjenu u profesionalnoj orijentaciji i selekciji.

- Analizira svoju profesionalnu orijentaciju i budući izbor.

Umor - Upoznaje se sa

pojmovima umora, odmora i vrstama istih.

- Primjena na posao recepcionera.

Komunikacija - pojam i vrste - Upoznaje se sa

pojmom komunikacije, simbola i signala.

- Vrste komunikacije. - Verbalna

komunikacija. - Neverbalna

komunikacija.

- Vrši interakciju gost-recepcioner- vođenje razgovora, glas, stav tijela, proksemija, gestovi, osmijeh, ljubaznost, srdačnost, uredan i prijatan izgled.

- Razvija smisao za saradnju, komunikativnost i bolju adaptaciju u profesiji.


- Rad u paru ili manjim grupama.

- Nabraja moguće izvore grešaka u komunikaciji.

- Pravilno reaguje u situacijama grešaka kada je izvor greške gost i kada je to recepcioner.



119




Grupe - Definiše pojam

grupe, vrste grupe i grupne strukture.

- Samoposmatranje- pripadam grupama..., njihov uticaj na mene, status i uloge u njima.

Rukovođenje i tipovi rukovođenja - Definiše pojam

vođstva i nabraja tipove rukovođenja, grupno odlučivanje...

- Pojam socijalne percepcije, prva impresija, zakonitosti njenog formiranja.

- Procjenjuje podatake koji čine prvu impresiju i njen značaj i otpornosti na promjene.



Opažanja - Nabraja najčešće

sistematske greške u opažanju drugih.

- Samoposmatranjem uočava najčešće greške koje čini i njihove posljedice.

- Postiže bolje razumijevanje svog i tuđeg ponašanja u cilju veće profesionalne uspješnosti.



Principi psihologije u propagandi - Nabraja principe

psihologije, ekonomske propagande, propagandnu poruku i sredstva.

- Osmišljava propagandni slogan.

- Razvija inovativnost.


Pojam zdravlja, psihičke krize i bolesti - Definiše pojam

zdravlja, psihičke krize i bolesti.

- Vrednuje kriterijume za razlikovanje psihički zdrave od oboljele osobe.

- Jača samopouzdanje i prilagođenost.

- Traženje novih izvora informacija – rad u manjim grupama.

Neuroza i psihoza - Upoznati odlike

neuroza, psihoza i poremećaj karaktera.

- Analizira odlike pojedinih bolesti navođenjem novih primjera iz psihijatrijske prakse i svakodnevnog života.

- Analiza slučajeva.

120




Sociopatije - Definiše sociopatije-

pojam, vrste, uzroke i borbu protiv toga.

- Pojašnjava pojam toksikomanije i nabraja vrste droga.

- Vrši procjenu snage i efekata moralne osude prestupnika.

- Analiza slučajeva i posjeta institucijama.

Alkoholizam - Opisuje alkoholizam

kao bolest i društveni problem, faktore i teorije nastanka ove bolesti.

- Uočava posledice alkoholizma kod pojedinca i prepoznaje pojavu kao društveni problem.

- Prikazivanje video zapisa.

- Gostovanje predavača iz ustanova koje se bave ovom problematikom.

- Opisuje djelovanje alkohola na ponašanje, organizam i organska oštećenja kod alkoholičara.

- Vrednuje značaj poznavanja duševnih i sociopatskih poremećaja za rad u ugostiteljstvu i turizmu.

Toksikomanija i mentalna higijena - Objašnjava načine

liječenja toksikomanije medikamentima i psihoterapijom- vrste.

- Upoznaje se sa pojmom mentalne higijene i njenim principima.

- Razlikuje vrste liječenja toksikomanije medikamentima i psihoterapijom.

- Prikazianje video zapisa.

- Gostovanje predavača iz ustanova koje se bave ovom problematikom.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - M. Goldner – Vukov, Porodica u krizi, Medicinska knjiga Beograd, Zagreb. - Dr D. Krstić, Psihološki rečnik, Savremena administracija, Beograd. - D. Plut, Lj. Marinković, Konflikti i šta sa njima, Kreativni centar, Beograd. - Dr N. Rot, Opšta psihologija, Zavod za izdavanje udžbenika SR Srbije, Beograd.

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kompjuter sa opremom za video reprodukciju.

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjeravaju se i ocjenjuju usmeni odgovori. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena


121

8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani psiholog; - profesor psihologije; - diplomirani školski psiholog. 10. Povezanost predmeta


Predmet Znanja

- Motivi potrošača-gosta - Osnove turizma - Potrebe potrošača u turizmu

- Tipovi gostiju po uzrastu - Osnove turizma - Potrebe određenih starosnih grupa u turizmu

- Kadrovi i rad - Turističko poslovanje - Kadrovi u radnom procesu

- Psihologija ekonomske propagande

- Turističko poslovanje - Propagandne aktivnosti agencije

- Psihologija ekonomske propagande, poruka i sredstva

- Marketing u turizmu - Promotivne aktivnosti i turističke destinacije i publicitet

- Tehnike za ispitivanje tržišta

- Marketing u turizmu - Vrste informacija i način prikupljanja informacija

- Sposobnosti kadrova značajnih za rad

- Turističko poslovanje - Značaj i struktura kadrova u turizmu

- Komunikacija i vrste - Turističko poslovanje - Sposobnosti za komunikaciju turističkih radnika

- Emocionalna kontrola u odnosu na goste, tipovi rekacija na frustracije i konflikte

- Turističko poslovanje - Organizacija dočeka i ophođenja sa gostom

- Elementi socijlne psihologije i psihologije odnosa na radu

- Bonton u ugostiteljstvu - Pravila ponašanja

122

1.2.10. RAČUNOVODSTVO 1. Naziv predmeta: RAČUNOVODSTVO 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I II III 62 10 72 IV 54 12 66

Ukupno 116 22 138 3. Opšti ciljevi nastave - Shvatanje značaja i uloge računovodstvene funkcije u evidentiranju poslovnih

promjena. - Shvatanje neophodnosti tačnog, urednog i pravovremenog davanja

računovodstvenih informacija za poslovno odlučivanje. - Razvijanje smisla za očuvanje, racionalno korišćenje i odgovornost za sredstva

kojima posluje. - Razvijanje vještina i kompetencija za sastavljanje finansijskih izvještaja prema

međunarodnim standardima i aktuelnoj zakonskoj regulativi. - Razvijanje vještina i kompetencija za obavljanje računovodstvenih poslova na

računaru. - Osposobljavanje učenika za povezivanje stečenih teorijsko-stručnih znanja sa

praksom konkretnih privrednih subjekata.

123

4. Sadržaj/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: TREĆI




Uvod - Upoznaje pojam i

zadatke računovodstva.

- Opisuje knjigovodstvo kao osnovni dio računovodstva.

- Identifikuje knjigostvena dokumenta.

- Razvija sistematičnost u radu.

Sredstva i izvori sredstava - Definiše pojam

sredstava i izvora sredstava.

- Nabraja vrste sredstava prema namjeni.

- Opisuje izvore i porijeklo sredstava.

- Razlikuje sredstva i izvore sredstava.

- Ilustruje sredstva i porijeklo sredstava.

- Prikazuje sredstava u shematskoj formi.

- Razvija odgovornost prema sredstvima privrednog društva.

- Definisanje osnovnih i obrtnih sredstva na konkretnim primjerima.

- Diskusija.

Inventarisanje - Opisuje pojam, cilj,

vrste i organizaciju inventarisanja.

- Na primjerima, obrazlože značaj inventarisanja.

- Ilustuje inventarisanje.

- Utvrđuje razliku između stvarnog i realnog stanja.

- Demonstrira sastavljanje početnog inventarisanja.

- Razvija osjećaj samopouzdanja.

- Popunjavanje lista inventara u skladu sa propisima.

Početni bilans stanja - Utvrđuje pojam i

vrste bilansa. - Opisuje bilansnu

ravnotežu i opisuje bilans na osnovu početnog inventarisanja.

- Razlikuje vrste početnog bilansa.

- Sastavlja početni bilans na osnovu inventarisanja.

- Razvija preciznost.

Poslovne promjene - Upoznaje pojam

poslovnih promjena. - Pojašnjava potrebu

za kontrolom i čuvanjem poslovne dokumentacije.

- Prepoznaje bilansne promjene i njihov uticaj na bilans stanja.

- Knjiži četiri osnovne bilansne promjene.

- Ilustruje

- Razvija strplivost i poštovanje pravila rada.

- Prikazivanje i analiza bilansnih promjena na različitim primjerima.

124




rasčlanjivanje bilansa na kontima.

Poslovne knjige u prostom i dvojnom knjigovodstvu - Definiše prosto i

dvojno knjigovodstvo.

- Opisuje karakteristike, oblike i metode prostog i dvojnog knjigovodstva.

- Razlikuje prosto i dvojno knjigovodstvo.

- Razlikuje metode prostog i dvojnog knjigovostva.

- Razvija navike na sistematičnost u radu.

- Razvija osjećanje samopouzdanja i strpljenja.

- Ispunjavanje obrazaca prostog i dvojnog knjigovodstva koji se koriste u privrednim društvima.

Konta - Definiše pojam,

oblike i vrste konta. - Ukazuje pravila

knjiženja na kontima stanja.

- Nabraja poslovne knjige i definiše upotrebu: dnevnika, glavne knjige, pomoćne knjige i knjige propisane za preduzetnike.

- Razlikuje vrste konta.

- Uočava nepravilnosti u knjiženju na kontima.

- Razlikuje dnevnik kao hronološku evidenciju.

- Razlikuje glavnu knjigu kao sistematsku evidenciju.

- Ilustruje promjene i zaključak dnevnika i glavnih knjiga.

- Razvija preciznost i sistematičnost.

Vježbe: - otvaranje konta, - evidentiranja u

poslovnim knjigama.

Evidencija novčanih sredstava - Objašnjava

blagajničko poslovanje i vođenje blagajničke dokumentacije.

- Navodi evidencije blagajničkog poslovanja.

- Definiše poslovni račun- pojam, otvaranje, instrumente platnog prometa.

- Knjiži na kontima aktivna i pasivna vremenska razgraničenja.

- Knjiži kratkoročna potraživamja.

- Prepoznaje dokumentaciju kod novčanih sredstava i instrumente platnog prometa.

- Knjiži novčana sredstva.

- Knjiži promjene u knjigu blagajne.

- Knjiži promjene, uporedno u knjigu blagajne i žiro računu.

- Razvija svjest o postojanju pravila.

Vježba: - primjeri evidencije

novčanih sredstava preko blagajne i tekućeg računa.

125




Evidencija matrijala - Definiše pojam,

vrste i cijene materijala.

- Opisuje potrebnu dokumentaciju za evidentiranje nabavljenog i potrošenog materijala.

- Nabraja dokumentaciju i opisuje postupak vođenja evidencije obaveza prema dobavljačima.

- Opisuje pojam povjerilaca.

- Nabraja obaveze prema dobavljačima.

- Prepoznaje hartije od vrednosti.

- Knjiži promjene vezane za hartije od vrijednosti.

- Objašnjava razlike u knjiženju u analitičkim i sintetičkim kontima.

- Knjiži obaveze prema dobavlačima.

- Demostrira knjiženje na kontima dobavljača.

- Razvija preciznost u poslovanju.

- Popunjavanje dokumentacije za evidenciju proizvoda dobavljača- potraživanja.

- Knjiženje nabavljenog i potrošenog materijala.

Evidencija proizvoda - Definiše pojam

gotovih proizvoda, način formiranja cijena i njihovo knjiženje u glavnim knjigama.

- Obračunava kalkulaciju proizvoda.

- Evidentira proizvode u glavnim knjigama.

- Razvija racionalnost. - Obračun kalkulacije proizvoda na zadatim primjerima.

Vježbe: - evidentiranje

proizvoda u glavnim knjigama na zadatim primjerima;

Evidencija potraživanja od kupca - Upoznaje pojam

dužnika – kupca. - Navodi

dokumentaciju za evidentiranje potraživanja od kupca i uporedna knjiženja.

- Razlikuje dokumentaciju u vezi sa nabavkom, potrošačima i potrošenim materijalom.

- Izvodi evidenciju na analitičkim i sintetičkim kontima materijala.

- Razvija odgovornost. - utvrđivanje troškova na osnovu proizvoda.

126




učenik učenik učenik Prosto knjigovostvo - Definiše pojam i

karakteristike prostog knjigovodstva.

- Ukazuje na osnovne evidencije i organizaciju prostog knjigovodstva.

- Navodi imovinu i rezultate poslovanja u prostom knjigovostvu.

- Razlikuje metode prostog knjigovodstva.


- Prateća knjigovodstvena dokumentacija- popunjavanje.

Dvojno knjigovostvo - Povezuje dnevnik sa

hronološkom evidencijom.

- Opisuje glavnu knjigu.

- Nabraja pomoćne knjige i povezuje sa probnim bilansom.

- Uočava razlike između prostog i dvojnog knjigovodstva.

- Razlikuje glavnu knjigu kao sistematsku evidenciju.

- Razlikuje pomoćne knjige.

- Sastavlja primjere za hronološku i sistematsku evidenciju.

- Sastavlja bilans na osnovu konta stanja i zaključaka konta.

Vježba: - sistematsko i

hronološko evidentiranje na primjerima.

Rashodi i prihodi - Definiše pojam i

vrste rashoda i prihoda.

- Objašnjava uticaj rashoda i prihoda na bilans stanja.

- Objašnjava bilans uspjeha.

- Pojašnjava vremenska razgraničenja.

- Ukazuje na prihode i rashode.

- Ukazuje na uticaj rashoda i prihoda na bilans stanja.

- Ilustruje finansijske rezultate i sastavlja zaključni list.

- Navodi nove primjere o evidenciji i zatvaranju bilansa i konta.

- Demostrira bilans stanja i vremenska razgraničenja.

- Razvija odgovornost za poštovanje principa koji vode uspješnom poslovanju.

Vježba: - definisanje rashoda,

prihoda i bilansa uspjeha, na primjerima.

- Evidencija na kontima vremenskih razgraničenja.

127




Utvrđivanje rezultata poslovanja uslužnog privrednog društva - Opisuje postupak

utvrđivanja poslovnog rezultata i prikazivanja u bilansu uspjeha i bilansu stanja.

- Definiše elemente zaključnog lista i opisuje postupak zaključivanja poslovnih knjiga.

- Analizom bilansa stanja i bilansom uspjeha utvrđuje poslovne rezultate.

- Razvija osjećaj lične odgovornosti u radu.

Vježba: - utvrđivanje

poslovnog rezultata i prikazivanje u bilansu uspjeha i bilansu stanja.

Jednobrazno knjigovostvo, kontni okvir i MRS (međunarodni računovodstveni standardi) - Pojašnjava potrebu

jednobraznosti u knjigovodstvu.

- Poznaje kontni okvir- pojam, principe i sadržaj.

- Poznaje Međunarodni računovostveni standard.

- Na primjerima ukazuje na potrebu jednobraznog knjigovodstva.

- Razlikuje elemente kontnog okvira.

- Pridržava se međunarodnih računovodstvenih standarda.

- - Analiza međunarodnih standarda u računovodstvu- diskusija.

Evidencija osnovnih sredstava - Definiše pojam i

karakteristike osnovnih sredstava.

- Pojašnjava vrijednost osnovnih sredstava i postupak evidentiranja u poslovnim knjigama.

- Definiše amortizaciju.

- Opisuje postupak pribavljanja osnovnih sredstava.

- Definiše pojam PDV- stopa i način obračuna.

- Pojašnjava postupak evidentiranja prijema osnovnih sredstava bez naknade.

- Pojašnjava postupak otuđivanja osnovnih sredstava.

- Razlikuje osnovna sredstva.

- Upoređuje vrijednosti osnovnih sredstava.

- Knjiži prijem osnovnih sredstava (bezplatnih) i amortizaciju.

- Ilustruje nabavku osnovnih sredstava i otuđivanje.

- Vrši vođenje poslovnih knjiga na softverima predviđenim za knjigovodstvo.

- Demonstrira nabavku osnovnih sredstava.

- Razvija svjest o poštovanju pravila.

- Razvija se osjećaj racinalnog trošenja matrijalnih dobara.

- Vježba na softverima koji su predviđeni za vođenje poslovnih knjiga.

128

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - I. Mamić i V. Vašiček, Knjigovodstvo s bilansiranjem - udžbenik za 1. razred

ekonomske škole, Alka Script d. o. o. - B. Marić i Lj. Dragović-Kovač, Knjigovodstvo s bilansiranjem – radna bilježnica za

1. razred ekonomske škole, Školska knjiga d. d. - M. Kapelac i Ivana Mamić- Sačer, Knjigovodstvo s bilanciranjem 2 - radna

bilježnica za 2. razred ekonomske škole, Alka script d. o. o. - B. Marić i Lj. Dragović- Kovač, Knjigovodstvo na računalu - radna bilježnica za 4.

razred, Pentium d. o. o. - V. Poznanović-Leko, Računovodstvo za I razred ekonomske škole, Zavod za

udžbenike, Beograd, 2007. - V. Poznanović-Leko, Računovodstvo za II razred ekonomske škole, Zavod za

udžbenike, Beograd, 2007. - V. Poznanović, J. Mugoša, K. Stanisavlević-Dulijan, V. Malešević, Zbirka zadataka

iz računovodstva za II razred ekonomske škole - svi obrazovni profili, Zavod za udžbenike, Beograd, 2007.

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kompjuter povezan sa internet mrežom i programima za vođenje poslovnih knjiga

(fidelio, i dr); - videoprojektor; - projektor platno. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjera znanja vrši se usmeno, pismeno i u toku vježbi. - Usmeno po jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu. - Pismeni zadatak, po jedan u polugodištu. - Kontrolni zadatak, najmanje po jedan u polugodištu. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena

dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani ekonomista. 10. Povezanost predmeta


Predmet Znanja - Bilans - Finansijsko poslovanje - Obrada bilansa

- Bilans uspjeha - Finansijsko poslovanje - Zaključivanje bilansa

- Poslovne knjige - Praktična nastava - Fidelio

- Sredstva i izvori sredstava - Evidencija troškova -

- Poslovna ekonomija - Sredstva i izvori sredstava - Troškovi - Rezultati poslovanja

- Evidencija troškova - Turističko poslovanje - Troškovi

129

1.2.11. TURISTIČKA GEOGRAFIJA 1. Naziv predmeta: TURISTIČKA GEOGRAFIJA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I II III 72 72 IV 66 66

Ukupno 138 138 3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje sa turističkim vrijednostima i njihovim uticajem na uspješnost

turističke privrede. - Sistematsko upoznavanje turistički afirmisanih regija i prenos stranih iskustava na

promociju i organizaciju nacionalnog turizma. - Usvajanje znanja i razvoj sposobnosti za kvalitetan rad na recepciji i u agenciji. - Osposobljenost za promociju nacionalnog turizma. - Razvijanje sposobnosti za komunikaciju sa gostima.

130





Uvod - Upoznaje vezu

turističke geografije sa drugim naukama.

Turistička kretanja - Razumije elemente i

faktore turističkog kretanja.

- Samostalno razrađuju rekreativne i kulturne, prostorne i funkcionalne elemente.


Turističke vrijednosti - Upoznaje turističke

vrijednosti: morfološke, vrijednosti mora i voda na kopnu, biogeografske, pejzaže, ambijente (prirodni i antropogeni), manifestacije (umjetničke i etno-socijalne).

- Ocjenjuju vrjednost i atraktivnost turističkih destinacija s obzirom na prirodne i antropogene turističke vrijednosti.

- Razvija sposobnosti realnog procjenjivanja veze između prirodnih i antropogenih vrijednosti i stepena njihove stvarne valorizacije.

- Prikazivanje filmova i slajdova o raznim lokalitetima i njihovim turističkim vrjednostima.

Saobraćaj u turizmu - Razumije značaj

saobraćaja u turizmu.

- Na primjerima uočava razlike u načinu putovanja turista, nekada i sada.

- Upoznaje uticaj kulturnog nivoa stanovništva na turizam.

- Na pozitivnim i negativnim primjerima ukazuje na značaj kulture građana na kvalitet turističke ponude.

- Razvija kreativnost. - Projektni i seminarski rad.

Oblici turističkih kretanja - Navodi i pojašnjava

oblike turističkih kretanja s obzirom na potrebe turista.

- Sintetizira faktore razvoja turizma.

- Samostalno obrađuje specifičnosti zdravstvenog, kulturnog, sportskog turizma i drugih.

- Razvija pozitivan stav prema drugim narodima i njihovim kulturama i etno-socijalnim specifičnostima.

131




Turistički pravci - Upoznaje pravce

turističkih kretanja u Evropi.

- Analizira tradicionalne i savremene pravce kretanja u Evropi.

Turističke regije svijeta - Opisati prirodne i

antropogene vrijednosti turističkih regija:

- Špansko sredozemlje,

- Azurna obala, - Italijansko

sredozemlje i Jadranska obala

- primorje Crnog mora,

- Francusko i Portugalsko atlantsko primorje,

- metropole evropskog turizma,

- Metropole mediteranskog turizma,

- kontinentalne metropole turizma,

- Kalifornija i Florida, - turistički afirmisane

ostrvske grupe, - planinski turizam i

alpinizam (Alpe, Himalaje)

- turističke metropole izvan Evrope (Njujork, Rio, Peking)

- zuristički afirmisana jezera (Velika američka jezera i Bajkalsko jezero)

- regije banjskog turizma u Evropi.

- Samostalno traži i dopunjava informacije o svim vidovima turizma u pojedinoj regiji (rekreativni, sportski, kulturni, gradski).

- Izrađuje prospekte ponude i potražnje.

- Upotreba stručne literature i drugih pisanih izvora, interneta i drugih elektronskih medija, prospekata.

- Projektni rad i seminarski rad.

132




učenik učenik učenik Turističko-geografski položaj Crne Gore - Opisuje turističko-

geografski položaj Crne Gore.

- Geografski položaj- koordinatni sistem.

- Karakteristike granica i graničnih prelaza.

- Turistički položaj (prema glavnim turističkim pravcima, disperzivnnim centrima i konkurentskim zemljama).

- Funkcionalni polažaj (polivalentnost polozaja, kontaktnost, tranzitnost).

- Pokazuje na mapi položaj CG u okviru koordonatnog sistema.

- Nabraja granične prelaze sa susjednim zemljama, opisuje strukturu graničnih prelaza.

- Uočava i obrazlaže prednosti i nedostatke otvorenosti granica za protok robe i ljudi u funkciji turistiške ponude CG.

- Definiše položaj CG u odnosu na glavne turističke pravce uočavajući prednosti i nedostatke u odnosu na konkurentske zemlje prema disperzivnim centrima.

- Vrši komparativnu analizu sa konkuretnim zemljama po osnovu polivalnetnosti, kontaktnosti i tranzitnosti i definiše prednosti i nedostake u odnosu na njih.

- Razvija osjećaj državne pripadnosti i svijesti o značaju međunarodnog povezivanja i saradnje.

- Iscrtati mapu Crne Gore sa naglašenim akcentom u odnosu na glavne turističke pravce i graničnim prelazima (nijema karta).

Prirodne turističke vrijednosti Jadransko more - Opisuje

karakteristike jadranskog mora:

- geomorfološke karakteristike,

- hidrografske

- Sagledavajući morfološke karakteristike obale i podmorja, fizičko -hemijske i biološke osobine

- Razvija pravilan odnos prema okruženju- životnoj sredini.


- Prikazivanje video zapisa i slika.

- Diskusija.

133




karakteristike, - temperatura vode, - salanitet, - boja i providnost, - kretanje vode, - klimatske

karakteristike, - temperatura

vazduha, - relativna vlažnost

vazduha, - oblačnost i

insolacija, - padavine i vjetar, - florfa i fauna.

vode, definiše stepen valorizacije u turističke svrhe.

Planine kao prirodne turističke vrijednosti - Navodi kriterijume

turističke valorizacije planina.

- Ocjena morfoloških karakteristika planina u funkciji turizma.

- Visokoplaniski pojas, površi.

- Rječne doline. - Podzemni kraški

oblici. - Klimatske

karakteristike planina u funkciji turističkih kretanja (temperatura vazduha, relativna vlažnost vazduha, oblačnost i insolacija, padavine i vjetar).

- Funkcionalna podjela planina (izletničko-rekreativne, sportsko-manifestacione, kulturno manifestacione, planine nacionalni parkovi,

- Procjenjuje prirodne turističke potencijale planina na osnovu kriterijuma o turističkoj valorizaciji i vrši njihovu funkcionalnu podjelu.

- Stvara pravilan odnos prema okruženju- životnoj sredini.



- Diskusija.

134




zdravstveno-lječilišne planine, planine lovišta, planine sekundarna boravišta... ).

- Planine samostalne turističke vrijednosti:

- Durmitor, - Bjelasica, - Prokletije, - Lovćen. - Planine

komplementarne turističke vrijednosti:

- Orjen, - Rumija, - Komovi - Sinjavina, - Ljubišnja, - Volujak, - Visitor. Jezera - Jezera samostalne

turističke vrijednosti (Skadarsko jezero, Pivsko jezero, Plavsko jezero, Biogradsko jezero, Crno jezero).

- Jezera komplementarne turističke vrijednosti (jezera na Durmitoru, Volujaku, Sinjajevini, Bjelasici, Lukavici, Visitoru i Prokletijama... ).

- Procjenjuje prirodne turističke potencijale jezera na osnovu kriterijuma o turističkoj valorizaciji i vrši njihovu funkcionalnu podjelu.




- Diskusija.

Rijeke - Rijeke samostalne

turističke vrijednosti (Tara, Piva, Morača i Lim... ).

- Rijeke komplementarne

- Procjenjuje prirodne turističke potencijale rijeka na osnovu kriterijuma o turističkoj valorizaciji i vrši




- Diskusija.

135




turisičke vrijednosti (Zeta, Ćehotina, Ibar, Bojana, Cijevna i još neke vodotoke... ).

njihovu funkcionalnu podjelu.

Termomineralni i drugi izvori - Nabraja vrste

termomineralnih izvora i pojašnjava mogućnosti njihove valorizacije u turističke svrhe.

- Analizira strukturu temomineralnih izvora u Crnoj Gori i vrednuje mogućosti njihove valorizacije.

Nacionali parkovi u Crnoj Gori - Biogradska gora. - Lovćen. - Skadarsko jezero. - Durmitor.

- Komparativnom analizom definiše pogodnosti za razvoj različitih oblika turizma u određenim nacionalnim parkovima u CG.

- Razvija ekološku svijest i potrebu za očuvanjem visokokvalitetnih prirodnih vrijednosti.

- Obilazak nacionalnih parkova.

- Predavanja od prestavnika nacionalnih parkova.

Antropogene turističke vrijednosti Arheološke turističke vrijednosti - Vrijednosti iz

starog kamenog doba.

- Vrijednosti iz srednjeg kamenog doba.

- Vrijednosti iz mlađeg kamenog doba.

- Vrijednosti iz bronzanog doba.

- Vrijednosti iz gvozdenog doba.

- Uočava razliku arheoloških vrijednosti iz različitih perioda.

- Vrši komparativnu analizu turističkih regija u Crnoj Gori na osnovu arheoloških nalazišta.

- Razvija osjećaja

nacionalne pripadnosti, međuljudske, vjerske i kulturne tolerancije.

- Gledanje video

zapisa o arheološkim lokalitetima u Crnoj Gori i spomeničkim vrijednostima.

Spomeničke vrijednosti - Antički i

ranovinzatijski spomenici.

- Srednjevjekovni spomenici.

- Srednjevjekovni gradovi.

- Spomenici iz 18. i 19. vijeka.

- Spomenici oslobodilačkih ratova.

- Uočava razliku spomaničkih vrijednosti iz različitih perioda.

- Vrši komparativnu analizu turističkih regija u Crnoj Gori na osnovu broja i značaja spomeničkih vrijednosti.

136




- Umjetničke i etnografske turističke vrijednosti.

- Razlikuje umjetniče i etnografske vrijednosti.

- Vrednuje zančaj umjetničkih i etnografskih vrijednosti za turističku ponudu.

- Posjeta muzejima. - Prikazivanje

slajdova.

Gradska naselja kao turističke vrijednosti - Glavni grad i

prijestonica. - Gradovi-turistički

centri. - Gradovi na

važnijim saobraćajnicama.

- Komparativnom analizom definiše različite uslove za razvoj turističke ponude gradova u Crnoj Gori.

- Razvija organizacione sposobnosti i portebu za timskim radom.

- Predavanja službenika iz lokalnih samopurava ili turističkih organizacija na temu potencijala i mogućnosti razvoja turističke ponude u crnogorskim gradovima.

- Obilazak Cetinja. Objekti svjetske baštine - Kotor sa okolinom. - Durmitor sa

kanjonom rijeke Tare.

- Definiše različite periode bitne za razvoj Kotora sa osvrtom na mogućnost turističke valorizacije.

- Na lošim primjerima ističe potrebu za očuvanjem prirodnih resursa od svjetskog značaja (Perast).

- Usvaja pravilan odnos prema istorijskim vrijednostima.

- Posjeta Kotoru-starom gradu.

- Obilazak dijela Nacionalnog parka Durmitor i rijeke Tare uz angažovanje vodičkih službi.

Materijalna osnova turizma - Saobraćajnice i

saobraćajna sredstva.

- Receptivni kapaciteti.

- Ostali kapaciteti.

- Predlaže prioritete u razvoju materijalne osnove za razvoj turizma u Crnoj Gori.

- Razvija konstruktivan pristup problematici.

- Unapređuje stvaralački duh.

- Seminarski rad na temu Unapređenje materijalne osnove u za razvoj turizma u Crnoj Gori.

Promet turista - Promet domaćih

turista. - Promet stranih

turista.

- Uočava trendove kretanja turista u određenom periodu na osnovu analize statističkih

- Podstiče turistički duh.

- Analiza podataka iz Statističkog godišnjaka CG vezanih za turizam.

137




podataka. Važniji oblici turizma Regionali aspekt turizma Crne Gore - Pojam turističko-

geografske regije i podjela (Crnogorsko primorje, središnja Crna Gora i sjeverna Crna Gora).

- Unutrašnja struktura regija (turistički lokaliteti, turistički centri i mjesta, turističko-geografske zone, turističko-geografska područja i turističko-geografske regije... ).

- Sagledava mogućnost ujednačenog regionalnog razvoja Crne Gore u odnosu na turističke potencijale i mogućnosti unapređenja regionalne saradnje u oblasti turizma.

- Predavanje službenika iz Turističke organizacije Crne Gore ili Ministarstva turizma.

- Perspektive razvoja turizma u Crnoj Gori.

- Sagledavajući ograničavajuće (prostor, infrastruktura, finasije... ) i razvojne faktore (prirodni i antropogeni) definiše mogućnosti razvoja turizma u Crnoj Gori.

- Analiza Master plana za razvoj turizma do 2020. godine u CG.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Z. Bešić, Karstni kanjoni na teritoriji Crne Gore i njihove prirodne ljepote,

Glasnik Republičkog zavoda za zaštitu prirode – Prirodnjačkog muzeja, br. 4, Titograd, 1971.

- M. Brajović, Durmitor i Tara – svjetska prirodna baština, Stručna knjiga, Beograd, 1987.

- M. Burić, Geografsko istorijski atlas, Institut za geografiju, Nikšić, 2003. - M. Vasović, Geografske odlike Crne Gore, monografija – Crna Gora, “Književne

novine”, Beograd, 1976. - O. Vizi, Životinjski svijet Crne Gore, Zbornik radova sa naučkog skupa Crna Gora,

ekološka država, Podgorica, 1993. - Grupa autora, Geografija Crne Gore – faktori prerazmještaja stanovništva,

“Univrzitetska riječ”, Nikšić, 1991.

138

- Z. Ivanović, Prirodni resursi kao značajan faktor ekonomske stabilizacije u Crnoj Gori, Godišnjak Ekonomskog fakulteta (povodom 25 godina), br. 8, Titograd, 1985.

- Ž. Jovičić, Turistička geografija, "Naučna knjiga", Beograd, 1989. - S. Kasalica, Klima Durmitora i njen značaj za turizam, Zbornik radova profesora i

saradnika Pedagoške akademije u Nikšiću, br. 5 – 6, Nikšić, 1975. - S. Kasalica, Sjeverna Crna Gora, turističko – geografska studija, NIO,

“Univerzitetska riječ”, Nikšić, 1988. - B. Milojević, Doline Tare, Pive i Morače, geografska promatranja, Naučno. - S. Nikolić, Priroda i turizam Crne Gore, ekološka pitanja zaštite i razvoja,

Republički zavod za zaštitu prirode, Podgorica, 2000. - B. Radojičić, Geografija Crne Gore, prirodna osnova, “Unireks”, Nikšić, 1996. - S. Stanković, Planinska jezera Crne Gore, Limnološka monografija, Srpsko

geografsko društvo, Beograd, 1998. - B. Stanišić, M. Vujošević, Turistička geografija, Zavod za udžbenike i nastavna

sredstva, Beograd, Zavod za izdavanje udžbenika Novi Sad, Beograd - N. Sad 1989.

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Turistički prospekti i karte; - video sredstva (dijaprojektor); - računar za upotrebu interneta; - video kamera. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjera znanja vrši se usmenim putem i kroz seminarske radove. - Usmeno, najmanje jednom u svakom klasifikacionom periodu. - Seminarski radovi, u skladu sa programom. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena

dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Profesor geografije; - diplomirani geograf; - diplomirani geograf-turizmolog. 10. Povezanost predmeta


Predmet Znanja - Umjetničke vrijednosti - Istorija umjetnosti - Umjetnički pravci i

arhitektura kroz vjekove - Spomeničke vrijednosti - Kulturno – istorijska baština

Crne Gore - Spomeničke vrijednsoti kroz

vjekove - Prirodne i antropogene

tursitičke vrijednosti Crne Gore

- Strani jezik II i III - Predstavljanje prirodnih i antropogenih tursitičkih vrijednosti Crne Gore

- Prirodne turstičke vrijednosti

- Ekologija i zaštita životne sredine

- Zaštita životnog prostora

139

1.2.12. MARKETING U TURIZMU 1. Naziv predmeta: MARKETING U TURIZMU 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I II III 72 72 IV 66 66

Ukupno 138 138 3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje sa marketingom kao savremenom koncepcijom i filozofijom

poslovanja na razvijenim turističkim tržištima. - Shvatanje značaja istraživanja turističkog tržišta i razvoja marketinga

informacionog sistema kao nužne pretpostavke za donošenje brzih, racionalnih odluka.

- Sticanje saznanja o ponašanju turističkih privrednih društava u različitim tržišnim uslovima, sa naglaskom na misaoni proces kod donošenja upravljačkih odluka.

- Razvijanje spremnosti i sposobnosti za saradnju, fair play, tolerantnosti i spo-sobnosti postizanja kompromisa, kao i potpuno razumijevnje odnosa u skadu sa uslovima rada, kao osnove za buduće uspješno poslovnje u djelatnostima turističke privrede.

- Upoznavanje sa marketingom u Crnoj Gori. - Upoznavanje sa marketinskim aktivnostima u zavisnosti od oblika turisticke

ponude.

140





Pojam i značaj marketinga - Razumije pojam

marketinga. - Upoznaje

instrumente marketinga i pojam marketing mixa.

- Shvata značaj

marketinga za poslovanje privrednog društva.

- Upoznaje osnove

poslovne filozofije marketinga: ciljno tržište, potrebe potrošača, integralni marketing i profit.

- Upoznaje se sa

karakteristikama marketinga u sektoru usluga.

- Kroz specifičnosti turizma kao privredne djelatnosti objašnjava karakteristike marketinga u turizmu.

- Nabraja i opisuje faze marketinga u turizmu.

- Definiše potrošače u turizmu i nabraja

- Ne vezuje marketing isključivo za reklamu i prodaju.

- Nabraja i analizira instrumente marketinga i uočava neophodnost njihove povezanosti.

- Uviđa koliko je teško prodati proizvode i usluge u uslovima današnje konkurencije na tržištu.

- Pravi razliku između proizvodne, prodajne i marketing orjentacije poslovanja privrednog društva.

- Definiše pojam ciljno tržište i uzima za primjer turizam u Crnoj Gori.

- Obrazlaže na primjerima značaj poznavanja potreba potrošača.

- Razumije nivoe integralnosti marketinga.

- Shvata neophodnost marketinga u uslužnim djelatnostima.

- Analizira primjenu marketinga u turizmu.

- Kroz primjere

ilustruje faze marketinga u turizmu.

- Analizira unutrašnje

- Identifikuje se sa privrednim društvom.

- Razvija svijest o

značaju marketinga. - Usmjerava se na

razvoj. - Identifikuje se sa

privrednim društvom.

- Razvija sistematičnost u radu.


potrošačima.

- Kombinacija predavanja sa razmišljanjem i traženjem novih odgovora.

- Učenici definišu

ciljna tržišta za crnogorski turizam.

- Izrada seminarskog

rada « Kojim sadržajima produžiti turističku sezonu u Crnoj Gori i na koje ciljno tržište usmjeriti marketing aktivnosti».

- Istraživanje

ponašanja pojedinih

141




faktore koji utiču na njihovo ponašanje.

- Upoznaje pojam i

vrste marketing strategija u turizmu.

i spoljašnje faktore koji utiču na ponašanje potrošača.

- Opisuje ponašanje pojedinih grupa potrošača.

- Ilustruje na primjerima pojedine strategije u turizmu.

- Usmjerava se na

razvoj.

grupa potrošača, rad u grupama.

- Podjela turista na

segmente prema zadatim kriterijumima, rad po grupama.

Turizam u Crnoj Gori - Upoznaje se sa

turizmom u Crnoj Gori (sistemom, turizmom i marketingom).

- Obrazlaže sistem turizam i marketing u Crnoj Gori.

- Obrazlaže pojam tržišne orijentacije.

- Razvija motivisanost. - Video-projekcija turističke ponude Crne Gore (uz analizu).

Značaj turizma za crnogorsko društvo i privredu - Navodi značaj

turizma za crnogorsko društvo i privredu.

- Na primjerima, pojašnjava značaj turizma za crnogorsko društvo i privredu.

Održivi razvoj turizma - Upoznaje se sa

konceptom održivog razvoja turizma.

- Navodi i objašnjava glavne dokumente u Crnoj Gori koji su vezani za održivi razvoj.

- Analizira razvoj turizma Crne Gore u odnosu na karakteristike održivog razvoja.

- Razvija analitičnost u radu.

- Diskusija na osnovu analize razvoja turizma Crne Gore u odnosu na karakteristike održivog razvoja.

Faktori okoline i uslovi za turističku ponudu - Nabraja i opisuje

faktore okoline značanje za turističku ponudu Crne Gore.

- Navodi uslove za turističku ponudu Crne Gore.

- Obrazlaže uslove za turističku ponudu Crne Gore (atraktivni, konunikativni i receptivni faktori).

- Obrazlaže zašto se oblikuje takva turistička ponuda.

- Razvija marljivost, preciznost.

- Razvija odnos prema ispunjavanju radnih obaveza.

- Video projekcija najznačajnijih atraktivnih, komunikativnih i receptivnih faktora u Crnoj Gori.

- Grupni rad (prikupljanje informacije o turističkoj ponudi u svojoj opštini).

- Snimanje. Razvoj turizma u Crnoj Gori - statistika - Definiše značaj

statistike za turizam. - Informiše se o

razvoju turizma u

- Analizira i obrazlaže na osnovu statističkih podataka razvoj turizma u

- Razvija analitičnost i postupnost u radu.

- Analiza statističkih podataka (MONSTAT).

- Prikuplja podatke

142




Crnoj Gori (pomoću statističkih podataka) i rezimira iste.

Crnoj Gori. - Nalazi primjenu

osnovnh pokazatelja turističkog prometa u Crnoj Gori (npr. za prethodnu godinu broj gostiju, broj ostvarenih noćenja, prihodi).

vezane za turistički promet u svojoj opštini.

Privredna društva i organizacije turističke privrede i dokolice - Navodi i pojašnjava

učesnike turističke ponude u Crnoj Gori.

- Obrazlaže udio pojedinih učesnika u turističkoj ponudi-ugostiteljska privredna društva, turističke agencije, saobraćajna privredna društva i ostali.

- Razvija marljivost i osjećaj za timski rad.

- Grupni rad (prikuplja podatke svih učesnika turističke ponude u svojoj opštini i prezentuje ih).

Turističke organizacije u Crnoj Gori - Upoznaje se sa TO-a

u Crnoj Gori i nabraja ih.

- Navodi cilj TO-a kao i najvažnije područje njihove aktivnosti.

- Navodi poslove NTO-e Crne Gore.

- Navodi poslove RTO-e Crne Gore.

- Navodi uposlove LTO-a Crne Gore.

- Razlikuje TO-e Crne Gore na raznim nivoima.

- Crta „marketing piramidu“.

- Vrednuje TO-e. - Obrazlaže najvažnije

područje aktivnosti TO-a.

- Razlikuje poslove NTO-e, RTO-e i LTO-a Crne Gore.

- Razvija pozitivnu identifikaciju sa zanimanjem.

- Razvija marljivost.

- Rad u grupi (prikuplja propagandni materijal LTO-e u svojoj opštini, RTO-e NTO-e i prezentuje isti).

Turisticka politika - Definiše turističku

politiku. - Navodi cilj i zadatak

turističke politike. - Shvata značaj

turističke politike za razvoj turizma.

- Navodi ciljeve

turističke politike Crne Gore.

- Interpretira definiciju turističke politike.

- Na primjerima obrazlaže cilj i zadatak turističke politike.

- Na primjerima, obrazlaže značaj turističke politike za razvoj turizma.

- Na primjerima, obrazlaže ciljeve turističke politike Crne Gore.

- Stvara pozitivnu orjentaciju prema zanimanju.

- Analiza Master – plana razvoja turizma.

- Diskusija.

143




Pravne osnove poslovanja u turizmu - Upoznaje se sa

zakonskim propisima koji regulišu djelatnost turizma u Crnoj Gori.

- Nabraja osnovne zakonske akte na polju turizma u Crnoj Gori (akcenat na Zakon o turizmu).

- Na primjerima, obrazlaže značaj zakonskih propisa na polju turizma.

- Na primjerima

obrazlaže i vrednuje osnovne zakonske akte na polju turizma u Crnoj Gori.

- Anliza zakona u turizmu.

- Diskusija.

Turističko tržište - Upoznaje pojam i

podjelu tržišta. - Upoznaje elemente i

specifičnosti turističkog tržišta.

- Razumije pojam turističke ponude i njene specifičnosti.

- Razumije pojam turističke tražnje i njene specifičnosti.

- Upoznaje motive

putovanja i nove trendove turističke tražnje.

- Upoznaje specifičnosti marketing aktivnosti hotela i restorana.

- Upoznaje

specifičnosti marketing aktivnosti turističkih agencija.

- Upoznaje specifičnosti marketing aktivnosti saobraćajnih privrednih društava.

- Definiše tržište i kroz primjere ilustruje vrste tržišta.

- Nabraja nosioce turističke ponude i upoređuje je sa ponudom na drugim tržištima kroz primjere.

- Objašnjava kroz primjere karakteristike turističke tražnje.

- Ilustruje motive putovanja i nove trendove u svijetu.

- Vrši odabir

odgovarajućih instrumenata marketinga za marketing aktivnosti privrednih društava u turizmu.

- Razvija svijest o značaju tržišta.

- Razvija usmjerenost

na razvoj.

- Definisanje turističke ponude grada ili regije u kojoj učenici žive, rad u grupama.

- Istraživanjem odrediti destinacije u Crnoj Gori za razvoj održivih vrsta turizma ( kulturni, seoski, eko-turizam, speleološki, idr. ).

- Samostalnim radom

korišćenjem izvora informacija predstaviti marketing aktivnosti hotela u okruženju.

- Radom u paru

predstaviti po jednu turističku agenciju i njenu ponudu.

- Korišćenjem

interneta upoznati učenike sa najvažnijim saobraćajnim privrednim društvima u Crnoj Gori i njihovim ponudama za turistička putovanja.

144




Istraživanje tržišta u turizmu - Definiše pojam i

nosioce istraživanja tržišta.

- Definiše predmet istraživanja tržišta u turizmu.

- Razumije svrhu istraživanja tržišta u turizmu.

- Upoznaje metode

koje se najčešće koriste u istraživanju turističkog tržišta.

- Razlikuje primarne od sekundarnih izvora podataka.

- Upoznaje MIS- marketing informacioni sistem i njegov značaj i sadržaj.

- Vrši izbor predmeta istraživanja.

- Pravi plan

istraživanja tržišta. - Razlikuje i koristi

kvalitativne i kvantitativne metode istraživanja tržišta.

- Koristi primarne i sekundarne podatke.

- Prikuplja različite vrste informacija iz svih segmenata turističke ponude Crne Gore.

- Razvija samoinicijativnost, urednost i tačnost u radu.

- Razvija svijest o

važnosti informacija sa tržišta.

- Istraživanje ponude ugostiteljskih kapaciteta u mjestu boravka, rad u grupi.

- Sastavljanje ankete i

anketiranje učenika IV razreda u vezi sa maturskom eskurzijom.

- Kreiranje ponude

restorana na osnovu prikupljenih informacija, rad u grupi.

Politika ponude - Upoznaje se sa

ponudom kao instrumentom marketinga.

- Nabraja faze kroz

koje prolazi turista prilikom osmišljavanja proizvoda.

- Definiše oblasti u kojima se vrši pozicioniranje turističke ponude.

- Prepoznaje i nabraja elemente ponude u svom okruženju.

- Pravi razliku između industrijskog proizvoda i turističkog proizvoda.

- Obrazlaže na primjeru kako turista bira elemente ponude.

- Obrazlaže SWOT

analizu i portfolio koncept.

- Anlizira strategije za pozicioniranje turističke ponude.

- Analizira i upoređuje asortiman pojedinačnog nosioca ponude sa asortimanom ponude destinacije.

- Obrazlaže na

- Razvija pozitivan odnos prema okolini.

- Razvija snalažljivost

i prilagodljivost. - Razvija osjećaj za

značaj timskog rada. - Razvija marljivost i

osjećaj za timski rad.

- Usvaja kritičko razumijevanje pojedinih perioda u razvoju društva.

- Razvija sposobnoost za saradnju.

- Prezentacija ponude svog mjesta.

- Seminarski rad na temu očuvanja i zaštite atraktivnih faktora.

- Rad u kabinetu uz

korišćenje interneta. - Rad u grupama u

kabinetu ( SWOT analiza npr. školskog restorana ili nekog turističkog objekta u gradu ).

- Korišćenje interneta- rad po grupama.

- Predstaviti asortiman

školskog restorana, posjetiti lokalnu TO radi predstavljanja ponude destinacije.

- Rad po grupama u kabinetu.

145




- Nabraja faze

životnog ciklusa proizvoda.

- Opisuje kako se razvija marka proizvoda.

primjeru iz svoje okoline značaj kvaliteta ponude.

- Obrazlaže i upoređuje tri nivoa inovacija.

- Analizira faze životnog ciklusa proizvoda.

- Upoređuje razvijanje marke kod fizičkog proizvoda i kod turističkog proizvoda.

- Predstaviti učenicima nove sadržaje u turističkoj ponudi Crne Gore koji su predviđeni Master planom do 2020 god.

- Predstavljanje poznatih marki u svijetu i domaćih marki, putem fotografija ili video prezentacija.

146




učenik učenik učenik Politika cijena - Nabraja i definiše

instrumente marketinga.

- Razumije važnost cijene kao instrumenta marketinga i neophodnost veze između Instrumenata.

- Definiše i određuje unutrašnje faktore politike cijena.

- Na primjerima obrazlaže zašto cijene moraju biti troškovno orijentisane.

- Razvija sposobnost kompleksnog razmišljanja i prezentovanja argumenata.

- Grupni rad, izračunavanje mrtve tačke rentabilnosti.

- Definiše i određuje spoljašnje faktore politike cijena.

- Vrednuje tražnju kao orjentir za utvrđiva- nje gornje granice cijena.

- Razumije uticaj psihologije na formiranje cijena.

- Vrednuje odnos cijena jednako kvalitet usluga.

- Razvija pregovaračke sposobnosti.

- Razvija inicijativnost, kreativnost i sposobnost za timski rad.

- Stiče sposobnost rješavanja problema i odabira alternativa.

- Video prezentacija objekata turističke ponude različitih kagorija.

- Diskusija. - Simulacija situacije

„cijena ne odgovara kvalitetu usluga“.

- Diskusija. - Timski rad:

grupe rade primjere cjenovno političkog prilagođavanja.

- Internet. - Diskusija. - Bukiranje.

- Obrazlaže značaj konkurencije.

- Analizira prednosti i nedostatke cjenovnih i necjenovnih instrumenata tržišne utakmice.

- Razlikuje strateško formiranje cijena od cjenovno prilagođavajućih strategija (diferenciranje cijena, yield management i paušalna cijena.

- Uočava faktore koji utiču na strateško određivanje cijena.

- Na primjerima, objašnjava politiku diferencirnja cijena, upravljanje zaradom i paušalnu cijenu.

Distribuciona politika - Definiše

distribucionu politiku - Procjenjuje i

određuđuje važnost - Identifikuje se sa

privrednim - Shematski prikaz

kanala prodaje.

147




kao instrument marketinga.

- Nabraja funkcije

kanala prodaje. - Navodi distribucione

puteve i metode: direktne, indirektne.

distribucione politike za poslovanje privrednih društava.

- Analizira elemente potrebne za uspješno funkcionisanje kanala prodaje.

- Analizira značaj odabira kanala distribucije i marketing logistike za turistička privredna društva.

- Upoređuje i na primjerima obrazlaže, prednosti i nedostake direktnih i indirektnih kanala prodaje u turizmu.

društvom. - Razvija

samopouzdanje, sposobnost sopst-venog rasuđivanja i donošenja zaključaka.

- Raspoznaje značaj distribucije informacija, rezervacija i načine organizacije prodaje u turizmu.

- Zna puteve distribucije informacija i rezervacija.

- Prosuđuje značaj i funkcionisanje raznih instrumenata prodaje (sajmovi, agencije... ).

- Razvija tolerantnost, komunikativnost i nalaženje kompromisa prilikom rješavanja problema.

- GDS AMADEUS. - Video prezentacija

međunarodnih turističkih sajmova.

- Simulacija situacija, u turističkoj agenciji i na sajmovima.

- Upoznaje se sa značajem interneta za turizam.

- Vrednuje značaj interneta za razvoj turizma.

- Bolje razumije odnos tehnike i društva.

- Diskusija o prednosti interneta u turizumu u odnosu na ranije periode.

- E-Business.

- Definiše i analizirainternet poslovanjei poslovne modele sa aspekta saradnje među učesnicima (B2B, B2C, B2G... . ).

- Razvija motivisnost, inicijativnost, razumijevanje odnosa u skladu sa uslovima rada.


- Osposobljava se za timski rad, ali i za preuzmanje sopstvene odgovornosti.

- Simulacija poslovne saradnje ( B2B, B2C, B2G... ).

- Diskusija.

Promocija - Definiše promociju

kao instrument marketinga.

- Obrazlaže ulogu promocije u procesu donošenja odluke o

- Razvija samopouzdanje i usmjerenost na

- Prikazivanje propagandnih filmova.

148




kupovini turističkog proizvoda.

razvoj.

- Nabraja oblike i vrste promotivnih aktivnosti.

- Pravi komparativnu analizu između pojedinih oblika promotivne aktivnosti.

- Razvija snalažljivost, marljivost, motivisanost i kreativost.

- Učenici pojedinačno, u paru ili grupi izrađuju plakat, oglas (insert ), prospekt ili na kompjuteru uz pomoć interneta prave propagandni spot, pišu reportažu, prave emisiju sa propagandnim sadržajem, po mogućnosti prave internet stranicu nekog objekta i sl.

- Definiše turističku propagandu kao podinstrument promocionog miksa.

- Obrazlaže osnovne principe propagande.

- Navodi osnovne karakterisitke propagandne poruke.

- Kreira propagandnu poruku.

- Na primjerima, ukazuje na uticaj propagandne poruke na turiste.

- Navodi sredstva turističke propagande.

- Obrazlaže i upoređuje pojedina grafička sredstva propagande (plakat, prospekt, katalog i sl. ).

- Navodi ostala sredstva turističke propagande (proje-

kciona, propaganda na mjestu prodaje, direct – mailing ).

- Obrazlaže i upoređuje oglasna sredstva propagande (homepage, štampa, radio, tv, i td. ).

- Opisuje odnose sa strankama.

- Analizira organizaciju odnosa sa strankama i njihovo vezanje.

- Razvija sposobnost stvaranja povoljne društvene klime.


- Definiše prodajnu promociju (unapređenje prodaje).

- Na primjerima, definiše oblike prodajne promocije.

- Spremnost i sposobnost za saradnju.

- Uz predavanje komentarisati i neka lična iskustva kod pojedinih oblika prodajne promocije, po mogućnosti posjetiti turističku berzu u Budvi (METUBES ) ili prikazati slajdove sa neke turističke berze.

- Definiše ličnu prodaju kao

- Obrazlaže na primjeru kako se

- Razvija snalažljivost, samopouzdanje.


149




podinstrument promocije.

sprovodi lična prodaja.

- Razvija preduzetnički duh.

Odnosi s javnošću - Definiše pojam i

metode odnosa sa javnošću.

- Definše imidž.

- Navodi karakteristike odnosa sa javnošću u odnosu na druge vidove komunikacije.

- Obrazlaže na primjeru i piše izjavu za javnost.

- Planira press –konferenciju.

- Analizira vijest u novinama (o nekoj inovaciji u ponudi ili nekoj pogodnosti za klijente i sl. ).

- Navodi ostala sredstva odnosa sa javnošću (sponzorstvo, kontakti sa poznatim ličnostima, studijska putovanja i sl. ) i definiše njihove razlike.

- Na primjerima, obrazlaže načine građenja imidža.


- Razvija komunikativnost, motivisanost...

- Rad u kabinetu uz korišćenje interneta, dnevne i nedjeljne štampe.

- Primjeri iz svijeta.

- Razumije primjenu informacione tehnologije u promotivnim aktivnostima.

- Razumije načine finansiranja promotivnih aktivnosti.

- Definiše organizaciju promotivnih aktivnosti od strane NTO.

- Definiše globalne rezervacione sisteme i sisteme i pravi nalazu njihove zastupljenosti u Crnoj Gori.

- Razlikuje metode finansiranja na mikro i makro nivou.

- Obrazlaže ulogu NTO u organizaciji promotivnih aktivnosti na mikro i makro planu.

- Formora kritičko razumijevanje odnosa tehnike i prirode i društva.

- Stiče socijalnu

sigurnost.

- Rad u kabinetu.

- Definiše optimalnu kombinaciju instrumenata marketing- mixa.

- Obrazlaže, na primjeru, kako se pravi optimalna kombinacija instrumenata marketing – miksa.

- Stvara pozitivnu identifikaciju sa zanimanjem.

- Rad po grupama u kabinetu.

150




Marketing za razna turistička sub-tržišta (eko-turizam, zdravstveni, gradski... ) Sub-tržišta - Upoznaje se sa

suptržištima i navodi vrste suptržišta koja su značajna za Crnu Goru.

- Razlikuje suptržišta značajna za Crnu Goru.

Eko-turizam - Upoznaje se sa eko-

turizmom. - Određuje osobine

eko-turizma. - Razvija ekološku

svijest.

- Navodi i pojašnjava vrste eko-turizma.

- Razlikuje vrste eko-turizma.

- Razvija pravilan odnos prema prirodi.

- Opisuje specifičnosti seoskog turizma.

- Obrazlaže na primjerima iz Crne Gore i drugih turističkih destinacija osobine seoskog turizma.

- Navodi nosioce ponude seoskog turizma i pojašnjava njihov marketing.

- Analizira nosioce ponude seoskog turizma u Crnoj Gori i obrazlaže na primjerima markentiške aktivnosti.

- Motivisanost. - Zalaganje. - Pozitivna

orijentacija.

- Korišćenjem interneta učenici pronalaze primjere iz drugih turističkih destinacija i obrazlažu ih (npr. za eko-turizam).

- Eko-turističko naselje „Lepene“ – Trenta; Slovenija.

- Npr. nacionalni park Triglav.

- Opisuje specifičnosti turizma u nacionalnim parkovima.

- Obrazlaže na primjerima iz Crne Gore i drugih turističkih destinacija osobine turizma u nacionalnim parkovima.

- Navodi nosioce ponude turizma u nacionalnim parkovima i pojašnjava marketing.

- Analizira nosioce ponude turizma u nacionalnim parkovima CG i obrazlaže marketing aktivnosti.

- Razvija marketinške sposobosti.

Zdravstveni turizam - Upoznaje se i opisuje

specifičnosti - Obrazlaže na

primjerima osobine - Seminarski radna

osnovu prikupljenih

151




zdravsgtvenog turizma.

zdravstvenog turizma.

podataka učenici obradjuju neko subtržište iz poznate turističke destinacije.

- Navodi nosioce ponude zdravstvenog turizma u Crnoj Gori i pojašnjava njihov marketing.

- Analizira nosioce ponude zdravstvenog turizma u Crnoj Gori i obrazlaže na primjerima marketinške aktivnosti.

Gradski turizam - Upoznaje se i opisuje

specifičnosti gradskog turizma.

- Obrazlaže na primjerima osobine gradskog turizma.

- Navodi nosioce ponude gradskog turizma u Crnoj Gori i pojašnjava njihov marketing.

- Analizira nosioce ponude gradskog turizma u Crnoj Gori i obrazlaže na primjerima markentiške aktivnosti.

Izletnički (dnevni) turizam - Upoznaje se opisuje

izletnički /dnevni/ turizam.

- Obrazlaže osobine izletničkog turizma.

- Navodi glavne nosioce izletničkog turizma u Crnoj Gori i pojašnjava njihov marketing.

- Analizira glavne nosioce ponude izletničkog turizma u Crnoj Gori i obrazlaže na primjerima markentiške aktivnosti.

Poslovna putovanja i MICE-turizam - Upoznaje se sa

poslovnim putovanjima i MICE turizmom.

- Obrazlaže osobine MICE turizma.

- Navodi i pojajšnjava nosioce ponude MICE turizma i njihov marketing.

- Analizira glavne nosioce ponude MICE turizma u Crnoj Gori i obrazlaže na primjerima marketinške aktivnosti.

- Pravi komparativnu analizu markentiških aktivnosti u zavisnosti od oblika turističke ponude.

152




Sportski turizam - Upoznaje se sa

sportskim turizmom. - Obrazlaže osobine

sportskog turizma.

- Navodi i pojašnjava nosioce ponude sportskog turizma u Crnoj Gori i njihov marketing.

- Analizira nosioce ponude sportskog turizma u Crnoj Gori i obrazlaže na primjerima marketinške aktivnosti.

- Prakticni primjeri iz Crne Gore i drugih vaznijih turistickih destinacija.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - T. Šebek, M. Božović, V. Medigović, Lj. Lukačević, Marketing u turizmu. - Doc. dr D. Lacmanović, Marketing u turizmu, Bar, 2006. - Prof. dr O. Bakić, Marketing u turizmu, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva,

Beograd, 2000. - Prof. dr B. Mihailović, Marketing u turizmu, CIP Podgorica, Podgorica, 2007. - Dr J. Popesku, Marketing u turizmu, Čigoja, Beograd, 2002. - Internet. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - LCD projektor; - projektno platno; - računar. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjera znanja vrši se usmeno i pismeno. - Usmeno namanje po jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu. - Pismena provjera znanja – test (po jedan u polugodištu). - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena

dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. - Urađeni semiraski ili neki drugi radovi. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani turizmolog; - diplomirani ekonomista; - diplomirani ekonomista – turisički smjer.

153



Predmet Znanja - Pojam i specifičnosti

turističkog tržišta - Motivi putovanja - Ponašanjer potrošača u

turizmu - Strategija segmentacije

tržišta

- Osnove turizma - Turističko tržište - Turistički motivi - Potrošači u turizmu - Segmentacija turističke

tražnje

- Primjena informacione tehnologije u turizmu (MIS i TIS)

- Informatika - Internet, Misrosoft Office

- Primarni i sekundarni izvori podataka

- Animacija - Osnovne metode i tehnike vrednovanja animacije

- Turistička propaganda - Turističko tržište

- Ekonomika turizma - Turistička propaganda - Metode istraživanja

turisitičkog tržišta - Istraživanje tržišta - Planiranje marketing

aktivnosti

- Turistički projekti - Marketing aktivnosti pri izradi projekata

- Značaj marketinga za poslovanje privrednog društva

- Faktori formiranja cijena

- Poslovna ekonomija - Ciljevi i zadaci privrednog društva

- Faktori ukupnog prihoda

- Značaj turizma za crnogorsko društvo i privredu

- Osnove turizma - Turizam kao privredna djelatnost

- Održivi razvoj turizma - Osnove turizma - Osnove odrzivog razvoja turizma

- Privredna društva i organizacije turističke privrede i dokolice

- Turističko poslovanje - Karakteristike poslovanja turističkih preduzeca

- Pravne osnove poslovanja u turizmu

- Turističko poslovanje - Pravna osnova poslovanja u hotelijerstvu

- Marketing za razna turistička sub-trzista

- Turistička geografija - Oblici turističkih kretanja

- EKO-turizam (turizam u nacionalnim parkovima)

- Turistička geografija - Nacionalni parkovi u Crnoj Gori

- Zdravstveni turizam - Turistička geografija - Termomineralni i drugi izvori

- Gradski turizam - Turistička geografija - Gradska naselja kao turističke vrijednosti

- Objekti svijetske baštine

154

1.2.13. STATISTIKA 1. Naziv predmeta: STATISTIKA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I II III IV 50 16 66

Ukupno 50 16 66 3. Opšti ciljevi nastave - Sticanje i razumijevanje osnovnih statističkih znanja potrebnih za primjenu

statističkih metoda u praksi. - Uočavanje značaja primjene statističkih metoda u praćenju i analizi poslovanja u

hotelijerstvu i turizmu Crne Gore. - Osposobljavanje za prikupljanje i obradu podataka kao i adekvatnog reagovanja

na promjene na tržištu. - Razvijanje logičnog mišljenja za samostalno donošenje zaključaka na osnovu

dobijenih podataka i analiza. - Razvijanje sposobnosti za timski rad, ali i za sopstveno preuzimanje odgovornosti. - Statističkom analizom hotelijerstva i turizma, razvijati ljubav i želju za bržim

razvojem turizma Crne Gore, kako bi život, svojoj i budućim generacijama, u građanskom demokratskom društvu, učinili kvalitetnim.

155

4. Sadržaj/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: ČETVRTI




Uvod u statistiku - Definiše i pojašnjava

statistiku. - Opisuje masovne

pojave.

- Razumije faze statističkog istraživanja i zakon velikih brojeva.

- Na primjerima analizira masovne pojave.

- Razvija sposobnost i spremnost za saradnju.

- Prikaz oganizacije statističke službe u Crnoj Gori.

-Internet.

Statističko posmatranje - Upoznaje

predmet posmatranja, cilj i obilježja jedinica Posmatranja.

- Navodi načine

prikupljanja podataka.

- Obrazlaže na primjerima: stvarna, vremenska i prostorna obilježja.

- Razlikuje „ jedinicu posmatranja“ i „izvještajnu jedinicu’’.

- Razlikuje primarne i sekundarne izvore podataka.

- Razvija analitičnost, snalažljivost...

- Izrada jednostavnog statističkog upitnika.

- Internet.

- Navodi vrste snimanja i kontrole prikupljenih podataka.

- Razlikuje kontrolu izvođenja snimanja podataka od kontrole sakupljenog statističkog materijala.

- Razvija sposobnost obavljanja uspješne kontrole podataka.

- Snimanje podataka pomoću intervjua.

Sređivanje i grupisanje podataka - Upoznaje pojam,

vrste i faze statističkog istraživanja.

- Nabraja i upoznaje formiranje numeričkih, atributivnih i vremenskih statističkih serija.

- Razlikuje prosto i kombinovano grupisanje podataka.

- Razlikuje intervalne i

neintervalne serije distribucije frekvencija.

- Stiče sposobnost grupisanja podataka.

- Vježbe: - formiranje statisti- čkih serija.

-Prezentacija strukture zaposlenih prema polu.

- Upoznaje kumulativne statističke serije.

- Razlikuje kumulativni niz „ispod“ i kumulativni niz „iznad“.

- Prikaz formiranja kumulativnog oblika distribucije frekvencija

Prikazivanje statističkih podataka - Demonstrira načine i

vrste prikazivanja statističkih podataka.

- Određuje pravila u sastavljanju statističkih tabela.

- Prikazuje podatke

- Razvija preciznost i odgovornost.

- Razvija sposobnost

Vježbe: - izrada statističkih

tabela na računaru,

156




- Pojašnjava grafičko prikazivanje statističkih podataka.

pomoću linijskog dijagrama, stubića kvadrata i krugova.

primjene savremenih tehničkih uređaja.

- izrada grafikona na računaru,

- prezentacija starosne piramide stanovništva Crne Gore prema popisu iz 2003. god.

- Statistički godišnjak Crne Gore.

Analiza podataka - Nabraja i opisuje

srednje vrijednosti: aritmetičku sredinu, modus i medijanu.

- Razlikuje aritmetičku sredinu iz grupisanih i negrupisanih podataka.

- Utvrđuje i grafički određuje modus i medijanu.

- Stiče sposobnost analize podataka.

- Vježbe; Izrada statističkih tabela i grafikona na računaru.

Disperzija serija - Upoznaje disperziju i

mjere disperzije. - Određuje standa-

rdnu devijaciju i koeficijen varijacije.

- Uočava veze disperzije sa srednjim vrijednostima.

- Stiče sposobnost upoređivanja vrijednosti.

Kvanitativana zavisnot među pojavama - Opisuje postupak

izračunavanja koeficijenta korelacije.

- Izračunava koeficijenat korelacije.

- Sagledava stepen zavisnosti među pojavama.

Vježbe: - izračunavanje

koeficijenata korelacije,

- sagledavanje stepena zavisnosti među pojavama,

Relativni brojevi - Upoznaje relativne

brojeve i pokazatelje strukture.

- Definiše i razlikuje: bazne i lančane indekse.

- Definiše i pojašnjava individualne, grupne i indekse prema cilju upore.

- Upoređuje bazne i lančane indekse.

- Prepoznaje individualne i grupne indekse: fizičkog obima proizvodnje, cijena, troškova života i vrijednosti proizvodnje, plana proizvodnje i promet.

- Razvija proces kompleksnog razmišljanja.

- Prezentacija izgradnje hotela u Crnoj Gori u poslednjh 5 godina.

- Diskusija kroz upoređivanje podataka na osnovu utvrđenih baznih i lančanih indeksa.

- Statistički godišnjak - Poslovna statistika.

Osnovni pokazatelji dinamike proizvodnje i prometa - Upoznaje pojam,

predmet i značaj - Razlikuje opštu i

poslovnu statistiku.

- Prezentacija ostvarenog prometa.

157




poslovne statistike. - Upoznaje apsolutni

nivo i apsolutni rast proizvodnje i prometa; definiše tempo razvoja i rasta proizvodnje i prometa.

- Opisuje i pojašnjava linearni trend.

- Upoređuje srednji tempo razvoja i ra-sta; uočava vezu između tempa razvoja i tempa rasta.

- Vrši ispitivanje razvojnih tendencija pojava.

- Razvija sposobnost praćanja kretanja određene pojave.

turista u Crnoj Gori za određeni vremenski period.

- Prezentacija

linearnog trenda proizvodnje ugostiteljskih proizvoda poslednjih nekoliko godina (privredno društvo iz okruženja; neparan broj godina).

5. Okvirni 5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Dr M. Žižić, M. Vidić, Statistika za III i IV razred ekonomske, ugostiteljsko-

turističke i pravno- birotehničke škoje, Zavod za udžbenike, Beograd, 2004. - Dr D. Mladenović, dr M. Eremić, dr Lj. Tatarević, Ekonomska statistika,

Univerzitet u Beogradu, Ekonomski fakultet, 2003. - J. Radulović, Statistika, Univerzitet Crne Gore, 2005. - Statistički godišnjak Crne Gore za 2005. godinu. - Službeni list Crne Gore, XII 2007. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - LCD projektor; - projektno platno; - računar sa odgovarajućom opremom. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjera znanja vrši se usmeno, pismeno i u toku vježbi. - Usmeno po jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu. - Pismena provjera znanja (pismeni zadaci), po jedan u polugodištu. - Kontrolni zadatak, najmanje po jedan u polugodištu. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena

dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Prezentacije, grafički prikazi, prikupljanje podataka, analize. - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani ekonomista

158



Predmet Znanja - Tabele i dijagrami u Excel-

u - Izrada formula i korišćenje

postojećih formula

- Praktična nastava - Prikazivanje statističkih podataka

- Analiza podataka

- Prikupljanje podataka - Marketing u turizmu - Primarni i sekundarni izvori podataka

- Značaj statistike za turizam - Tabelarno i grafičko

prikazivanje podataka - Turistička geografija - Promet turista

- Prikazivanje podataka - Turističko poslovanje - Popunjavanje statističkih obrazaca

- Prikupljanje podataka - Animacija - Osnovne metode i tehnike vrednovanja animacije

159

1.2.14. PRAKTIČNA NASTAVA 1. Naziv predmeta: PRAKTIČNA NASTAVA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave




Ukupno 387 387 Praktična nastava: odjeljenje se dijeli na grupe do 17 učenika. 3. Opšti ciljevi nastave - Osposobljavanje za rad u hotelima, na recepciji. - Razvijanje kulture dijaloga sa gostima, kolegama i poslovnim partnerima. - Osposobljavanje za rad u turističkim agencijama. - Razvijanje odgovornosti, tolerantnosti i samostalnosti u radu. - Razvijanje sposobnosti prilagođavanja situacijama. - Razvijanje sposobnosti i vještina animacije, vođenja grupa, komunikacije, timski

rad. - Osposobljavanje za upotebu savremene tehnologije u turizmu. - Razvijanje pozitivnog odnosa prema poslu, saradnicima i korisnicima usluga.

160





Seminarski radovi- pojam i struktura - Definiše pojam i

strukturu seminarskog rada.

- Pravi strukturu seminarskog rada (naslovna strana, sadržaj, uvod, teze, zaključak i literatura).

- Izrada strukture seminarskog rada.

- Diskusija.

Prezentacije - pojam i vrste - Definiše pojam

prezentacije. - Nabraja vrste

prezentacija i opisuje njihove osnovne karateristike i primjenu.

- Priprema folije za grafoskop.

- Priprema prezentaciju na flip chartu.

- Priprema prezentaciju na računaru.

- Analiza i diskusija urađenih preznatcija.

- Izrada dobrih i loših primjera prezentacije.

- Diskusija.

Izrada seminarskih radova - Izrada i prezentacija

seminarskog rada na temu turističke valorizacije prirodnih i antropogenih vrijednosti iz okruženja.

- Piše seminarski rad i pravi prezentaciju u skladu sa definisanom strukturom rada, prezentacije i temom.

- Nastavnik definise nekoliko tema za seminarski rad (mogućnosti turističke valorizacije prirodnih i antropogenih vrijednosti iz okruženja).

- Za svaku temu nastavnik određuje manju radnu grupu.

- Učenici prikupljaju informacije i materijal za seminarski rad i pripremaju prezentacije za obavavljeni dio posla.

- Jedan učenik prezentuje rad ispred grupe (plenarno).

- Diskusija na strukturu prezentacije i rada.

- Navodi različite oblike i vidove

- Piše seminarski rad i pravi prezentaciju u

- Nastavnik definiše nekoliko tema za

161




turizma i mogućnosti njihovog razvoja u Crnoj Gori.

- Izrada i prezentacija seminarskog rada na temu mogućnosti turističke promocije različitih vidova i oblika turizma u Crnoj Gori.

skladu sa definisanom strukturom rada, prezentacije i temom.

seminarski rad (mogućnosti turističke promocije različitih vidova i oblika turizma).

- Za svaku temu nastavnik određuje manju radnu grupu.

- Učenici prikupljaju informacije i materijal za seminarski rad i pripremaju prezentacije za obavavljeni dio posla.

- Jedan učenik prezentuje rad ispred grupe (plenarno).

- Diskusija na strukturu prezentacije i rada.

Projektni zadatak - Definiše pojam i

strukturu projektnog zadatka.

- Učestvuje u relizaciji projekta u skladu sa dodijeljenim zadacima.

- Brainstorming metodom se vrši kandidivanje tema (tema da bude u korelaciji sa prethodnim aktivnostima).

- Glasanjem učenika vrši se odabir teme.

- Nastavnik definiše aktivnosti u okviru projektnog zadatka i imenuje nosioce aktivnosti.

- Nastavnik je koordinator na projektnom zadatku.

162




učenik učenik učenik Turistička privredna društva - Nabraja turistička

privredna društva i opisuje način njihovog rada i osnivanja.

- Definiše uslove osnivanja turističkih preduzeća u zavisnoti od različitih kriterijuma.

- Stiče pozitivnu orjentaciju prema zanimanju.

- Analiza zakonske regulative koja se odnosi na osnivanje i rad različitih preduzeća iz turisitičke privrede.

Turističke organizacije i agencije - Usvaja pojmove

turističke organizacije i tursitičke agencije.

- Razlikuje nadležnosti lokalnih i nacionalne turističke organizacije i turističkih agencija.

- - Posjeta lokalnoj turističkoj organizaciji ili nacionalnoj turističkoj organizaciji.

- Predstavljanje nadležnosti lokalne ili nacionalne turističke organizacije od strane njhovih predstavnika.

Saradnja turističkih agencija i drugih privrednih subjekata - Opisuje saradnju

turističkih agencija sa hotelijerima.

- Definiše ugovorne odnose između agencija i hotelijera.

- Popunjava obrazac ugovora o zatraženoj i potvrđenoj rezervaciji.

- Popunjava ugovor o alotmanu.

- Popunjava ugovor o fiksnom zakupu.

- Obilazak hotela i razgovor sa ovlašćenim licima iz hotela o značaju i zastupljenosti u praksi pojedinih vrsta ugovora.

- Opisuje saradnju turističkih agencija sa saobraćajnim privrednim društvima.

- Popunjavanja ugovor o prodaji karata.

- Popunjavanje ugovora o avio čarteru.

- Popunjavanje ugovora o brodskom čarteru.

- Popunjavanje ugovora o zakupu autobusa.

- Popunjavanje ugovora o rent a caru.

- Vrši rezervaciju karata on-line.

- On-line rezervacije.

- Opisuje saradnju turističkih agencija

- Popunjava ugovor o osiguranju.

163




sa bankama i osiguravajućim preduzećima.

- Popunjava obrazac za putničko zdravstveno osiguranje.

- Opisuje saradnju između turističkih agencija i ugovorni odnosi među njima.

- Popunjava opšte ugovore o poslovnoj saradnji.

- Popunjavanje ugovora o ostvarenju pojednih poslova.

- Popunjavanje uogovora na osnovu zatražene i potvrđenih usluga.

- Popunjav ugovorf o subagenturi.

Posrednički poslovi turističke agencije - Zna posredničke

poslovi turističke agencije.

- Demonstrira konvertovanje različitih valuta na osnovu prodajnog ili kupovnog kursa.

- Uočava razliku između različitih vidova informativno-propagandnog predstvljanja turističkih agencija.

- Prikuplajnje materijala lokalnih agencija i njihova analiza.

- Diskusija. - Posjeta Web

adresama turističkih agencija.

Kadrovi u turističkoj agenciji - Navodi kadrove u

turističkoj agenciji. - Uočava razliku

između obaveza zaposlenih u agenciji.

- Razvija smisao za timski rad.

- Igranje uloga na konkretnim primjerima podjele posla u agenciji.

Oblici plaćanja u poslovanju turističkih agencija - Definiše oblike

plaćanja u poslovanju turističkih agencija.

- Demonstrira upotrebu sredstava plaćanja u turističkim agencijama.

- Demonstrira način korišćenje kreditne kartice.

- Popunajva idividualni i grupni vaučer.

- Ukazuje na posledice neopravilnog korišćenja instrumenata on-line

- Razvija odgovornost u radu sa novcem.

- Razvija osjećaj za precizan rad i kvalitetno ispunjavanje obaveza.

- Simulacija situacija on-line plaćanja.

- Posjeta agenciji.

164




plaćanja.

Turistički aranžmani - Definiše pojam i

vrste turističkih aranžmana.

- Na primjerima, pojašnjava povoljnosti paket aranžmana u odnosu na individualno putovanje.

- Uočava zbir različitih usluga koje objedinjuje turistički aranžman analizirajući aranžmane renomiranih turističkih agencija.

- Analizira propagandne materijale turističkih agencija sa ciljem utvrđivanja raznolikosti ponude paket aranžmana.

Tutra i izlet - Opisuje postupak

kreiranje turističke ture i izleta.

- Kreira turu i izlet kao turistički aranžman.

Transfer - Opisuje postupak

organizacija transfera.

- Popunjava obrazac za transfer

- Planira i organizuje transfer

- Opisuje postupak postavljanja aranžmana i kalkulacije aranžmana.

- Formira turistički aranžman po fazama.

- Postavljanje (određivanje itinerera, prevoznog sredstva, aktivnosti u toku putovanja- boravka, vrijeme polaska i povratka trajanja aranžmana, raspored vremena u toku aranžmana, broj osoba- učesnika aranžmana).

- Izračunava

165




predkalkulaciju i konačnu kalkulaciju.

- Izračunava troškove pružalaca usluga.

- Izračunava fiksne troškove agencije.

- Izračunava agencijsku maržu i prodajnu cijenu.

166




učenik učenik učenik - Vrste i tipovi

ugostiteljskih objekata za smejštaj, ishranu i piće.

- Razlikuje ugostiteljske objekte po vrsti usluga.

- Posjeta ugostiteljskim objektima.

Hotelijerstvo - Uvod u hotelijerstvo-

pojam, vrste, podjela.

- Razlikuje hotele po veličini, vrsti usluga i organizacionoj strukturi.

- Pravilnik o kategorizaciji.

- Vrednuje hotele, pansione i motele na osnovu obaveznih i izbornih elemenata za kategorizaciju.

- Vrednuje turističke apartmane na osnovu obaveznih i izbornih elemenata za kategorizaciju.

- Vrednuje kampove na osnovu obaveznih i izbornih elemenata za kategorizaciju

- Vrednuje kuće, stanove za odmor i sobe za iznajmljivanje na osnovu obaveznih i izbornih elemenata za kategorizaciju.

- Vrednuje restorane na osnovu obaveznih i izbornih elemenata za kategorizaciju.

- Organizovati terenski rad po grupama (grupa učenika vrši procjenu dodijeljene kategorizacije na konkretnom primjeru).

Hotelski poslovni sistem (Fidelio) - Opis softvera

(namjena). - Na primjerima

ukazuje na neophodnost primjene namjenskog softvera (Fidelia) za hotelsko poslovanje.

- Razvija pozitivnu orjentaciju prema informaciono komunikacionim tehnologijama

- Fidelio_Version_8. doc, sadrži opis softvera, što se može koristiti za predavanje

- Uslovi za korišćenja softvera u smislu hardvera.

- Uočava razliku u strukturi mreže, odnosno indetifikuje razlike između klijent računara i

- Pogledati dokument u attahm. Hardware ReqF8. pdf

167




server računara. - Nabraja i opisuje

vrste poslova na recepciji koje podržava softver.

- Prepoznaje vrste zadataka iz djelokruga poslova na recepciji čiju obradu podataka i aktivnosti podržava softver Fidelio.

- Razvija pozitivnu orjentacija prema zanimanju.

- Simulacija rada na recepciji, počev od primanja gosta u hotel do odjave iz hotela.

- Pojašnjava način uključivanja, promjene pristupne lozinke, funkcionalne elemente softvera na startnom ekranu i isključivanje (softver na engleskom jeziku).

- Vrši uključivanje sitema i pristupu sistemu na osnovu unosa lozinke.

- Vrši odabir funkcioalnih elemenata sfotvera sa polaznog ekrana u zavisosti od zadatih aktivnosti (podataka).

- Razvija snalažljivost i kreativnost.

- Razvija pozitivan odnos prema timskom radu.

- Opisuje vrste podataka i način njihove obrade u dijelu softvera koji se odnosi na Customer relation.

- U zavisnosti od vrste zadatka iz dijela programa Customer relation, bira odgovarajuću funkciju iz padajućeg menija, u skladu sa zadatim podacima ili aktivnostima.

- Razvija preciznost. - Napraviti individualni profil gosta koji će sadržati sledeće podatke: ime i prezime, adresu, vrstu dokumenta, broj dokumenta.

- Napraviti profil za agenciju, kompaniju.

- Opisuje vrste podataka i način njihove obrade u dijelu softvera koji se odnosi na Rezevation.

- U zavisnosti od vrste zadatka iz dijela programa Rezevation, bira odgovarajuću funkciju iz padajućeg menija, u skladu sa zadatim podacima ili aktivnostima.

- Razvija osjećaj preuzimanja odgovronosti.

- Napraviti rezervaciju za individualnog gosta koji dolazi sjutra, ostaje 10 dana. Rezervacija je na 2 odrasle osobe i 1 dijete od 11 godina, plaćanje je gotovinom, cijena je Rack Rate.

- Napravite grupnu rezervaciju za 10 soba.

- Opisuje vrste podataka i način njihove obrade u dijelu softvera koji se odnosi na Front Desc.

- U zavisnosti od vrste zadatka iz dijela programa Front Desc, bira odgovarajuću funkciju iz padajućeg menija, u

- Prijavite sledeće goste: ...

- Pronađite sljedećeg gosta u hotelu...

- Ostavite poruku za gosta.

168




skladu sa zadatim podacima ili aktivnostima.

- Opisuje vrste podataka i način njihove obrade u dijelu softvera koji se odnosi na Cashering.

- U zavisnosti od vrste zadatka iz dijela programa Cashering, bira odgovarajuću funkciju iz padajućeg menija, u skladu sa zadatim podacima ili aktivnostima.

- Razvija samokontrolu.

- Naplatite račun. - Uknjižite na račun

gosta sledeće stavke i sume: ...

- Opisuje vrste podataka i način njihove obrade u dijelu softvera koji se odnosi na Rooms Management.

- U zavisnosti od vrste zadatka iz dijela programa Rooms Management, bira odgovarajuću funkciju iz padajućeg menija, u skladu sa zadatim podacima ili aktivnostima.

- Razvija, marljivost i pravilan odnos kvaliteta rada i ispunjavanja radnih obaveza.

- Promijenite status sobe 105 iz prljave u čistu.

- Postavite sobu 215 u Out of Order.

- U sobi 110 je potrebno zamijeniti sijalicu...

- Opisuje vrste podataka i način njihove obrade u dijelu softvera koji se odnosi na Quick Keys.

- U zavisnosti od vrste zadatka iz dijela programa Quick Keys, bira odgovarajuću funkciju iz padajućeg menija, u skladu sa zadatim podacima ili aktivnostima.

- Produžite boravak nekom gostu iz Room Racka.

- Izanalizirajte stanje hotela iz House statusa.

- Koliko je soba određenog tipa slobodno u određenom periodu?

- Opisuje vrste podataka i način njihove obrade u dijelu softvera koji se odnosi na Miscellaneous.

- U zavisnosti od vrste zadatka iz dijela programa Miscellaneous, bira odgovarajuću funkciju iz padajućeg menija, u skladu sa zadatim podacima ili aktivnostima.

- Generišite određeni izvještaj.

- Opisuje vrste podataka i način njihove obrade u dijelu softvera koji se odnosi na zatvaranje dana-Nigt Audit.

- U zavisnosti od vrste zadatka iz dijela programa Nigt Audit, bira odgovarajuću funkciju iz padajućeg menija, u skladu sa zadatim

- Uradite noćnu obradu.

169




podacima ili aktivnostima.

- Opisuje način povezivanja fidelio sofvera sa ostalim podsistemina u hotelu (telefonska centrala, restoranski sitem, knjigovodstveni sistem, kodiranje kartica za sobe, fiskalni printeri... ).

- Razlikuje načine povezivanja i korišćenja ostalih podsistema u hotelu (telefonska centrala, restoranski sitem, knjigovodstveni sistem, kodiranje kartica za sobe, fiskalni printeri... ).

- Razvija kritično razumijevanje odnosa tehnike, prirode i društva.

- Kodirajte ključ za sobu.

- Naplatite gostu telefonski račun.

- Opisuje vrste upozorenja i poruka koje sistem šalje i postupak u skladu sa upozorenejm ili porukom.

- U zavisnosti od upozorenja ili poruke, postupa na ispravan način u cilju izbjegavanja neželjenih poljedica.


- Objasnite poruku „Interfaces not running“ i postupak koji treba izvršiti.

170




učenik učenik učenik Komunikacija na recepciji - Upoznaje osnove

pravilnog komuniciranja sa gostima.

- Opisuje nači korišćenja sredstva komunikacije na recepciji.

- Opisuje način korišćenja elektronskih medija u komunikaciji.

- Nabraja i opisuje vrste pisanih informacija za goste i poslovne partnere.

- Pojašnjava značaj fleksibilnosti recepcionera na reklamacije gostiju.

- Upoznaje i objašnjava pojam aktivne prodaje.

- Pravilno komunicira sa gostima.

- Koristi pravila u komunikaciji sa gostima putem telefona, telefaxa.

- Koristi elektronsku poštu.

- Koristi internet kao izvor informacija.

- Koristi pravila poslovne korespodencije sa gostima i poslovnim partnerima.

- Profesionalno prilazi rješavanju problema.

- Pri komunikaciji sa gostima utiče na njih da steknu pozitivnu sliku o hotelu i usluzi u njemu, a sve u cilju bolje prodaje.



- Ispunjavanje radnih obaveza.



- Razvija tolerantnosti i spremnost na pomoć.



- Simulacija situacija. - Igranje uloga. - Vježbe u paru.

- Oragnizacija rada ostalih sektora u hotelu: hotelsko domaćinstvo, sektora hrane i pića, komercijalnog sektora, tehničkog sektora, finansijsko-računovodstvenog sektora, marketing službe.

- Nabraja vrste formulara i obrazaca vanrecepcijskih službi i opisuje način njihovog vođenja.

- Sačinjava priznanicu o oštećenom inventaru.

- Popunjava potvrdu o deponovanim dragocjenostima.

- Popunjava potvrdu o čuvanju garderobe.

- Vodi knjigu zaboravljenih stvari.

- Popunjava potvrdu o čuvanju vozila.

- Identifikuje se s privrednim društvom (hotelom).

- Posjeta hotelu (radi uvida u rad pojedinih sektora, kao i u rad pojedinih odjeljenja u okviru sektora). Grupni rad.

- Simulacija rada sektora i koordinacije među njima (učenici prezentuju poslove svakog odjeljenja u okviru određenog sektora).

- Rad na fidelio softveru.

Kalkulacija usluga smještaja i ishrane u hotelu - Nabraja i opisuje

metode u obračunu cijena usluga smještaja i ishrane u hotelu.

- Obračunava troškove metodom divizione kalkulacije.

- Obračunava troškove metodom dodatne kalkulacije.

171




- Obračunava troškove metodom ekvivalentnih brojeva.

- Izračunava kalkulaciju individualne cijene smještaja.

- Izračunava kalkulaciju cijene smještaja za grupu gostiju.

- Izračunava kalkulaciju nabavne cijene hrane i pića.

- Izračunava kalkulaciju prodajne cijene i pića.

- Obračunava maržu kod usluga smještaja i ishrane.

- Preuzimanje

odgovornosti. - Preciznost i

ekonomičnost.

Program turističkog aranžmana - Izrada programa

turističkog aranžmana.

- Kreira program putovanja sa osnovnim i dopunskim elementima za zadatu destinaciju.

Promocija - Promotivne

aktivnosti u funkciji plasmana turističkog aranžmana.

- Kreira i izrađuje grafička, oglasna, projekciona i prostorno plastična sredstva.

- Osmišljava propagandnu poruku i prezentuje potencijalnim turistima.

- Izrada propagandnih sredstava po vrstama.


- Booking lista.

- Popunjava booking listu.

Priprema i izvođenje turističkog aranžmana - Upoznaje se sa

fazom pripreme za izvođenje turističkog aranžmana i fazom izvođenja turističkog aranžmana.

- Navodi poslove koje

- Razlikuje fazu pripreme i fazu izvođenja turističkog aranžmana.

- Analizira i utvrđuje poslove koje obuhvata faza

172




obuhvata faza pripreme za izvođenje turističkog aranžmana.

pripreme za izvođenje turističkog aranžmana.

- Popunjava booking-listu.

- Popunjava rooming-listu.

Poslovi turističkog vodiča - Demonstracija

poslova turističkog vodiča i turstičkog animatora.

- Popunjava uputstvo za turističkog vodiča.

- Popunjava izvještaj sa puta.

- Priprema i organizuje vođenje grupe turista (učenika) prema zadatom motivu.

- Kreira, priprema i realizuje animaciju.

- Razvija komunikativnost

- Razvija efikasnost i samostalnost u radu.

- Obilazak grada uz prezentaciju značajnih motiva (jedan učenik – jedan motiv).

- Simulacija situacija i igranje uloga.

Obračun aranžmana - Obračun aranžmana i

analiza uspješnosti. - Obračunava prihode. - Obarčunava rashode. - Obračunava zaradu. - Metodom inturvjua i

ankete prikuplja inforamcije, analizira i selektuje dobijene informacije do dobijanja konačnog rezulata o kavlitetu usluga od učesnika aranžmana, u cilju poboljšanja kvaliteta usluga.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Grupa autora, Hotelski i recepcijski poslovi, Trauner-Linc, Austrija, 2008. - O. Bakić, J. Popesku, M. Nikolić, B. Zečević, Agencijsko i hotelijersko poslovanje

za I, II, III, i IV razred ugostiteljsko-turističke škole, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2002.

- M. Nikolić, M. Bakić, B. Kapor, Lj. Stojanović, Praktikum za agencijsko i hotelijersko poslovanje za I i II razred ugostiteljsko – turističke škole, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2003.

- M. Bakić, M. Nikolić, B. Stefanović, Praktikum za agencijsko i hotelijersko poslovanje za III i IV razred ugostiteljsko turističke škole, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2003.

- David K. Hays, Jack D. Ninemeir, Upravljanje hotelskim poslovanjem, Zagreb 2005.

173

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kabinet sa recepcijskim pultom; - poslovne knjige i obrasci hotela; - softver „FIDELIO“.

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjera znanja i vještina vrši se kroz realizaciju praktičnih zadataka u toku

nastave. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. - Urađeni semiraski, grafički ili neki drugi radovi. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani turizmolog; - diplomirani hotelijer; - diplomirani ekonomista- turistički smjer. 10. Povezanost predmeta


Predmet Znanja - Ugovorni odnosi između

agencija i njenih poslovnih partnera

- Privredno pravo - Elementi ugovora

- Sredstva turističke agencije - Poslovna ekonomija - Osnovna i obrtna sredstva

- Informativna funkcija turističke agencije

- Psihologija - Emocionalna kontrola

- Reagovanje na reklamaciju gostiju

- Poslovna komunikacija - Konfliktne situacije u komunikaciji

- Pisane informacije za goste i poslovne partnere

- Poslovna komunikacija - Poslovna korespodencija

- Saradnja agecija sa bankama - Finansijsko poslovanje - Bankarsko poslovanje

- Anketiranje gostiju hotela - Marketing u turizmu - Primarni izvori informacija

- Promotivna funkcija turističke agencije

- Marketing u turizmu - Promocioni miks

- Ugostiteljsko polsovanje - Bonton u ugostiteljstvu - Ponašanje u restoranima, na svečaim prijemima i prevoznim sredstvima

174

1.3. IZBORNA NASTAVA 1.3.1. STRANI JEZIK III 1.3.1.1. NJEMAČKI JEZIK 1. Naziv predmeta: NJEMAČKI JEZIK 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave










175



ciljevi Specifični oblici

izvođenja nastave učenik Učenik učenik

- Upoznaje se sa izgovorom i pravopisom.


- Oslovljava, pozdravlja i zahvaljuje gostu.

- Razvijanje sposobnosti komuniciranja na stranom jeziku.


- Definiše lične zamjenice.

- Glagol SEIN.




- Razvoj komunikativnosti i kulture ophođenja.

- Definiše prisvojne pridjeve.

- Glagol HABEN.

- Govori o sebi. - Popunjava formular

sa ličnim podacima.

- Opisuje turističko mjesto i njegovu okolinu.

- Nabraja znamenitosti oje treba posjetiti.

- Podizanje lične motivacije.

- Pozitivna orijentacija prema budućem zanimanju.

- Definiše neodređeni i određeni član.

- NULL-Artikel. - Imenice (jednina i

množina).


- Navodi prostorije u hotelu.



- Razvoj inicijativnosti.

- Definiše prezent pravilnih i nepravilnih glagola (potvrdan i upitan oblik).

- Negacija.

- Navodi poslove recepcionera.

- Odgovara odrično na postavljeno pitanje.

- Upoznavanje sa prirodom posla.

- Prevazilaženje problema u razumijevanju.

- Upoznaje brojeve (osnovni i redni).




- Saopštava tačno vrijeme.


- Razvijanje preciznosti.

- Razvijanje komunikativnosti.


176


ciljevi Specifični oblici

izvođenja nastave učenik Učenik učenik

- Definiše upitne riječi.

- Uzima podatke od gosta pri rezervaciji hotelske sobe.


- Razvoj pouzdanosti i preciznosti.

- Definiše modalne glagole u prezentu oblik ICH MøCHTE.


- Raspituje se kod gosta o njegovim interesovanjima.

- Izražava želju. - Izražava dozvolu,

sposobnost. - Daje prijedloge i

savjete.

- Razvoj predusretljivosti, spremnosti na saradnju.

- Definiše pokazne zamjenica.

- Definiše predloge (vrijeme i mjesto).

- Imperativ.

- Pomaže gostu pri orijentaciji u prostoru (mjestu).


- Prima telefonske rezervacije (datum, dan, sat).

- Daje uputstva gostima za snalaženje unutar i izvan hotela.

- Razvoj spremnosti na pomoć.

- Definiše futur. - Govori o planovima za taj i naredne dane.



- Razvoj snalažljivosti, komunikativnosti.

177




učenik učenik učenik - Pojašnjava

pridjevi, osnovni oblik i poređenje.

- Opisuje cijene i kvalitet različitih hotela.


- Usavršavanje preciznosti izražavanja.


- Pojašnjava pridjevske deklinacje: (određeni član, pridjev i imenica); (neodređeni ili prisvojni član, pridjev i imenica); (pridjev i imenica).

- Piše pisma, razglednice sa godišnjeg odmora.


- Razvijanje prijateljskih odnosa.

- Definiše imperfekt. - Opisuje raniji izgled mjesta.


- Sposobnost stvaranja pozitivne društvene klime.

- Definiše perfekt. - Prepričava prošli događaj i njegove okolnosti.

- Piše razglednicu.

- Podsticanje samopouzdanja i motivisanosti.

- Definiše povratne glagole.

- Raspituje se o zdravlju sagovornika.


- Razvoj spremnosti na saradnju i pružanje pomoći.

- Pojašnjava zavisne rečenice, DASS rečenica.

- Pojašnjava relativne rečenice (relativna zamjenica).



- Sposobnost za saradnju, pružanje pomoći i preuzimanje odgovornosti.

- Poajšnjava vremenske rečenice (ALS, WENN, WáHREND).

- Prerpičava događaj sa izleta.

- Pozitivan odnos prema zavičaju.

- Razvoj ljubaznosti. - Frontalni, individualni, rad u parovima i grupama uz kombinovano korišćenje aktivnih i tradicionalnih metoda u nastavi.

- Pojašnjava zamjenicu ES (bezlični subjekat).

- Saopštava tačno vrijeme.

- Odgovara na pitanja o vremenskim uslovima.

- Razvoj komunikativnosti.

- Definiše predloge (kretanje).

- Preporučuje hotel, restoran, mjesto za izlazak.

- Povećanje informisanosti u komuniciranju sa strankama.

178




- Pojašnjava brojevi i računske operacije.

- Daje informacije o mogućnostima mjenjanja novca.


- Pojašnjava stavke iz računa na zahtjev gosta.

- Razvijanje empatije.

- Pojašnjava zavisne rečenice: (uzročna, namjerna, dopusna).

- Govori o uticaju turizma na okolinu i ekološkoj zaštiti.

- Razvoj ekološke svijesti.


- Definiše pasiv. - Iznosi činjenice o nekom znamenitom mjestu.

- Razvijanje tolerancije prema stranoj kulturi.

179




učenik učenik učenik - Definiše infinitiv sa

ZU (namjerna rečenica).

- Predaže način provođenja slobodnog vremena.



- Pojašnjava kondicional prezenta.

- Daje preporuke i prijedloge u vezi sa izborom jela.

- Razvoj ljubaznosti i predusretljivosti.

- Pojašnjava konjunktiv imperfekta.



- Njegovanje osjećaja nacionalne pripadnosti i tolerancije.

- Pojašnjava poređenje priloga i pridjeva (pravilno i nepravilno).



- Razvoj komunikativnosti i razvijanje svijesti o važnosti kvalitetnog predstavljanja turističke ponude.

- Definiše pogodbene rečenice.

- Prima i prenosi poruku gostu.

- Daje gostima korisne savjete i prijedloge.

- Razvoj odgovornosti.

- Razvoj predusretljivosti.

- Definiše irealne rečenice.

- Razgovara o mogućnostima korišćenja hotelskog sefa

- Razvoj komunikativnosti i preciznosti

- Definiše neupravni govor.


- Analizira turistički prospekt.

- Podizanje nivoa kvaliteta rada.

- Razvijanje osjećaja za timski rad.

180




učenik učenik učenik - Definiše

pluskvamperfekt; vremenske rečenice (NACHDEM, BIS).



- Njegovanje osjećaja nacionalne pripadnosti.


- Pojašnjava glagole sa dopunom.

- Razgovara o uticaju turizma na okolinu.

- Predstavlja grad kao mjesto održavanja manifestacija.

- Predstavlja mogućnosti za seoski i planinski turizam.

- Pozitivna identifikacija.

- Podsticanje inicijativnosti.

- Pojašnjava promjenu imenica-sistematizacija i posebni slučajevi.



- Opisuje znamenitosti koje treba posjetiti.

- Praćenje savremenih tokova i konstantan rad na ličnom usavršavanju.

- Definiše zavisne rečenice: (modalna, komparativna, posljedična).

- Daje prijedloge rezervacija za individualne i grupne boravke u hotelu.

- Afirmacija ličnosti. - Pozitivna

orijentacija u odnosu na zanimanje.

- Pojašnjava modalne glagole u perfektu; želja i pretpostavka izražena modalnim glagolima.

- Izražava želju, mogućnost, pretpostavke.



- Nudi pomoć gostima.


- Razvoj snalažljivosti i prilagodljivosti.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Moment mal! – Lehrbuch 1 von Martin Muller, Paul Rusch, Theo Scherling, Reiner

Schmidt, Lukas Wertenschlag, Heinz Wilms in Zusammenarbeit mit Christiane Lemcke, Langenscheidt KG, Berlin und Munchen, 1996.

- Moment mal! – Arbeitsbuch 1 – in Zusammenarbeit mit Cornelia Gick, Langenscheidt KG, Berlin und Munchen, 1996.

- Moment mal! – Lehrbuch 2 – in Zusammenarbeit mit Heinrich Graffmann, Langenscheidt KG, Berlin und Munchen, 1997.

181

- Moment mal! – Arbeitsbuch 2 – in Zusammenarbeit mit Eva Fontana, Heinrich Graffmann, Paul Rusch, Martin Turnherr, Edelgard Weiler, Langenscheidt KG, Berlin und Munchen, 1997.

- Johannes Diekhans, Othmar H–fling: Grammatik, Ferdinand Sch–ningh – Paderborn, 1996.

- Mosaik, Regionale Deutschlehrerzeitschrift, DVR und Goethe – Institut, Bukarest, 2003.

- Prospekti turističkih mjesta, tekstovi iz štampe i sa interneta. - Ivanka Maksimović, Mirjana Ostojić-hripač, Njemački jezik, Zavod za izdavanje

udžbenika, Novi Sad, 1990. - Paola Barberis, Elena Bruno, Deutsch im Hotel – Gesräche führen, Max Huber

Verlag, 2000. - Paola Barberis, Elena Bruno, Deutsch im Hotel – korrespodeny, Max Huber Verlag,

2001. - Adelheid Höffgen, Deutsch lernen für den Beruf, Max Huber Verlag. - Franz Eppert, Deutsch in Küche + Restaurant, Max Huber Verlag. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kabinet za strane jezike upotpunjen sa knjigama, rječnicima, gramatikama,






- Pismeni zadaci - rade se dva pismena zadatka, po jedan na kraju polugodišta. - Pismeni zadaci se rade dva školska časa (blok časovi ili dva uzastopna časa). - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena


8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Profesor njemačkog jezika.

182



- Stručna terminologija - Osnove turizma - Turizam-pojam i elementi - Poslovna komunikacija - Turističko poslovanje - Agencijsko i hotelijersko

poslovanje - Pismena komunikacija - Poslovna komunikacija - Poslovna korespodencija -






- Marketing u turizmu - Propaganda - turistički prospekti, katalozi, hotelski prospekti

183

1.3.1.2. ITALIJANSKI JEZIK 1. Naziv predmeta: ITALIJANSKI JEZIK 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave










184





- Upoznaje se sa fonološkim sistem jezika i pravopisom.

- Oslovljava nekoga, pozdravlja, zahvaljuje.

- Komunikativnost i stvaranje pozitivne društvene klime.


- Pojašnjava Prezent glagola ESSERE, nenaglašene lične zamjenice.


- Saopštava lične podatke.

- Postavlja pitanja o identiretu drugih osoba.


- Pojašnjava Glagol AVERE i brojeve.

- Saopštava godine, adresu, broj telefona...

- Popunjava formular.

- Govori o članovima porodice.

- Razvoj preciznosti u izražavanju.

- Pojašnjava prezent pravilnih glagola.

- Dočekuje gosta. - Razvoj ljubaznosti, predusretljivosti, efikasnosti...

- Pojašnjava upitne riječi.

- Uzima podatke od gosta.

- Vrši rezervaciju hotelske sobe.

- Postavlja pitanja o vremenu služenja obroka i radnom vremenu.

- Razvoj komunikativnost i preciznosti u izražavanju.

- Navodi upotrebu predloga A, DI, IN, DA.

- Saopštava tačno vrijeme, daje informaciju o radnom vremenu i vremenu služenja obroka.

- Prima telefosku rezervaciju.

- Definiše struktru rečeica sa upotrebom sadašnjeg vremena glagola ANDARE, FARE, VENERE.

- Govori o dnevnim aktivnostima.

- Pozitivna orjentacija prema zanimanju, radoznalost i motivisanost i samopouzdanje.

- Definiše upotrebu neodređenih i određenih članova.

- Upotrebljava član uz imena prostorija u hotelu.

- Opisuju hotelsku sobu.

- Jasnost i određenost u komunikaciji.

- Pojašnjava - Govori o - Podsticanje - Frontalni,

185




modalne glagole Potere, Volere, Dovere, Sapere.

obavezama na poslu.

- Izražava želju molbu, zahtjev.


spremnosti na pomoć, efikasnost i identifikacija sa prirodom budućeg posla.


- Definiše odrični

oblik glagola. - Odbija ponudu.

- Definiše imperativ. - Upućuje nekoga u kom pravcu da ide.

- Opisuje put do određenog mjesta u turističkom vodiču.

- Daje uputstva gostu za snalaženje u hotelu i izvan hotela.

- Podizanje nivoa spremnosti na pomoć.

- Pojašnjava pridjeve, njihove oblicke i mjesto u rečenici.



- Daje preporuke gostu u vezi s amjestima koje treba posjetiti.

- Pojašnjava upotrebu prisvojnih pridjeva.

- Piše pozivnicu - Prihvata ili

odbijaju poziv.

- Definiše lične zamjenice kao direktni i indirektni objekt.

- Traži informacije u turističkoj agenciji.

- Uočava glavne informacije u turističkom prospektu.



- Definiše upotrebu predloga –DA, DI, IN.

- Upotrebljava odgovarajuće predloge uz imena zemalja.

- Prima telefonsku rezervaciju.

- Definiše upotrebu pokaznih pridjeva i naziva boja.

- Savjetuje drugoga pri kupovini odjeće.

- Razvoj kreativnosti.

186




- Pojašnjava način poređenje pridjeva.

- Pomaže gostu pri izboru sobe, restorana, suvenira.

- Upoređuje cijene i kvalitet različitih restorana i hotela i pronalazi sličnosti i razlike.

- Definiše partitivni član DI.

- Predlaže gostu nacionalna jela.

187




učenik učenik učenik - Pojašnjaav blisko

buduće vrijeme. - Govori o planovima

za taj i naredne dane.

- Predstavlja plan izleta.

- Odgovara na pritužbe gosta.

- Razvoj komunikativnosti i snalažljivosti.


- Pojašnjava Passato prossimo (perfekt).

- Prepričava događaje od prethodnog dana.

- Pomaže gostu u postupku traženja izgubljenih stvari.

- Razvoj sposobnosti stvaranja pogodne društvene klime.


- Pojašnjava Particelle CI i NE.


- Unosi osnovne informacije u turistički vodič mjesta.

- Njegovanje svijesti o važnosti kvalitetnog predstavljanja turističke ponude.

- Pojašnjava komparaciju pridjeva.

- Upoređuje kategorije hotela.

- Razvoj odgovornosti i profesionalnosti.

- Definiše pridjeve QUELLOi BELLO.

- Postavlja pitanja o vrsti prevoznog sredstva i načinu putovanja.

- Prima telefonski poziv.



- Definiše priloge. - Prima telefonsku rezevaciju.


- Iznosi pritužbu na hotelsku uslugu.

- Razvoj sposobnosti stvaranja pogodne društvene klime.

- Definiše povratne glagole.


- Pojašnjava Passato prossimo povratnih glagola.

- Opisuje događaje od predhodnog dana.

- Opisuje znamenitosti grada i šireg zavičaja.

- Govori o obavljenim poslovima na radnom mjestu.

- Razvoj pozitivnog odnosa prema lokalnoj zajednici.

188




- Definiše imperfekt. - Opisuje okolnosti nekog događaja.


Pojašnjava relativne zamjenice.

- Govori o svom poslu.

- Bliže određuje stvari lica, i mjesta o kojima govori.


- Pozitivna identifikacija prema zanimanju.


- Pojašnjava glagolska vremena- obnavljanje.

- Piše životopis. - Piše molbu za

posao.

- Razvijanje svijesti o svojim sposobnostima.

- Pojašnjava Kondicional prezenta.


- Razvoj inicijativnosti i spremnosti na pomoć.

- Definiše izjavne rečenice, neupravni govor.

- Predstavlja svoje mjesto u istorijskim okvirima.

- Razvijanje svijesti o zavičaju u okvirima istorijskih perioda.

189




učenik učenik učenik - Pojašnjava

upotrebu imperfekta i perfekta (passato prossimo) obnavljanje.

- Opisuje ličnost. - Prepričava

okolnosti odigravanja nekog nepovoljnog događaja.

- Govori o poslovanju hotela i turističke agencije.



- Pojašnjava vremenske rečenice i gerund.

- Govori o ranijem izgledu mjesta.

- Odgovora na reklamaciju gosta.

- Razvoj pozitivnog odnosa prema zavičaju.

- Razvoj kritičkog odnosa prema radu.

- Pojašnjava buduće vrijeme.

- Izražava lično mišljenje i uvjerenje u vezi sa budućim razvojem turizma u Crnoj Gori koje se može predvidjeti na osnovu aktuelne situacije.

- Kritičko razumijevanje odnosa tehnike i prirode i društva.

- Pojašnjava konjuktiv.

- Preporučuje izletišta.

- Umije poželjeti gostu prijatan boravak i sretan put.

- Spremnost na pomoć, ljubaznost.

- Uvježbava upotrebu kondicional prezenta.

- Izražava želju, daje predlog i savjet gostu.

- Prihvata predlog.

- Snalažljivost i prilagođenost.

- Definiše priloge za količinu.


- Saopštava zaduženja u šanku.

- Razvijanje tolerancije prema stranoj kulturi.

- Definiše pokazne zamjenice.

- Navodi sportske sadržaje hotela.

- Podizanje kvaliteta rada.

- Pojašnjava neupravni govor pri postavljanju pitanja.


- Iznosi primjedbe i sugestije na turistički aranžman, događaj, tekst, brošuru...


- Preuzimanje odgovornosti.

190




- Rezimira izlaganje, rasprave i intervjue.

191




učenik učenik učenik - Pojašnjava slaganje

vremena. - Govori o svom

školovanju. - Predstavlja Crnu

Goru kao državu.

- Samopouzdanje i osjećaj nacionalne pripadnosti.


- Pojašnjava pogodbene rečenice.


- Sastavlja pisanu reklamaciju.

Razvoj ekološke svijesti i kritičkog odnosa prema tehnološkom razvoju koji negativno utiče na prirodu.

- Definiše pravila o mjestu ličnih zamjenica u rečenici.

- Predstavlja smještajnu ponudu mjesta i okoline, seoski turizam, planinski turizam.

- Razvoj svijesti o neophodnosti kvalitetnog obavljanja radnih zadataka.

- Definiše uzročne i posljedične rečenice.

- Umije napraviti rezervacije za individualne i grupne boravke u hotelu.

- Razvoj efikasnosti, preciznosti i pozitivne identifikacije prema zanimanju.

- Definiše upotrebu participa.

- Umije napisati e-mail.


- Razvijenje svijesti o potrebi cjeloživotnog učenja.

- Pojašnjava dopusne rečenice.


- Razumijevanje odnosa produktivnosti i kritičnost.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Autentični dokumenti-prospekti turističkih mjesta, tekstovi iz štampe i sa

interneta. - L. Ziglio, G. Rizzo, Espresso 1, Alma Edizioni, 2001. - M. Bali e G. Rizzo, Espresso 2, Alma Edizioni, 2003. - S. Šlenc, Italijanski u restoranu, Kolarčev narodni univerzitet, Beograd, 1969. - S. Moderc, Gramatika italijanskog jezika, Udruženje nastavnika italijanskog

jezika, Beograd, 2004. - I. Klajn, Rječnik Italijansko-srpski i Srpsko-italijanski, Nolit, Beograd, 1996. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kabinet za strane jezike upotpunjen sa knjigama, rječnicima, gramatikama,



pisanog teksta (čitanje) i usmenog razumijevanja (slušanje) sprovodi se usmeno

192

(odgovori na pitanja o tekstu, razgovor, kratki rezime, utvrđivanje redosljeda paragrafa ili slika itd. ) ili pismeno (odgovori na pitanja o tekstu, da/ne odgovori ili kraći odgovori, popunjavanje praznina, objašnjenje ključnih riječi opisno ili putem sinonima itd. ).





8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Profesor italijanskog jezika. 10. Povezanost predmeta

Znanja Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanje

- Stručna terminologija - Osnove turizma - Turizam – pojam i elementi - Poslovna komunikacija - Turističko poslovanje - Agencijsko i hotelijersko

poslovanje - Pismena komunikacija - Poslovna komunikacija - Poslovna korespondencija –







193

1.3.1.3. ENGLESKI JEZIK 1. Naziv predmeta: ENGLESKI JEZIK 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave










194





- Upoznaje se sa fonološkim sistem jezika.

- Formuliše pravila izgovora;

- Oslovljava, pozdravlja i zahvaljuje se gostu.


- Nabraja lične zamjenice (Personal Pronouns).

- Upozanje glagol biti (The verb be; positive, negative, questions).

- Upoznaje prisvojne pridjeve (Possessive Adjectives).




- Popunjava formular sa ličnim podacima.

- Stvaranje samopouzdanje prilikom komunikacije na stranom jeziku.


- Razvoj pozitivne orijentaciju prema budućem zanimanju.

- Upoznaje članove (Articles: Definite / Indefinite/Zero).


- Navodi nazive prostorija u hotelu.



- Sticanje preciznosti i sigurnost u komunikaciji.

- Upoznaje množinu imenica (Plural of Nouns).

- Upoznaje izraz: „ima “, „nalazi se“, „postoji“ (There is / There are).

- Opisuje hotel. - Daje informacije o

hotelskim uslovima i ponudi.


- Upozanje neodređene pridjeve (Adjectives; Indefinite Adjectives: some, any).


- Daje preporuke gostu u vezi sa mjestima koja treba posjetiti.

- Razvoj spremnosti za pomoć drugima.

- Razvoj predusretljivosti. - Frontalni,


- Upoznaje brojeve (Numbers: Cardinal/Ordinal).




- Razvoj tačnosti u informisanju.


195




- Saopštava tačno vrijeme, datum.


- Upozanje glagol imati (have got: positive, negative, questions).


- Nabraja znamenitosti koje treba posjetiti.

- Razvoj odgovornosti za ispunjavanje radnih obaveza i podizanje kvaliteta rada.

- Upozanje

zapovjedni način (Imperative)

- Daje uputstva gostu za snalaženje unutar i izvan hotela.

- Izražavanje predusretljivosti, spremnost za saradnju.

- Tačnost u informisanju.

- Upozanje sadašnje prosto vrijeme (Present Simple: positive, negative, questions).

- Saopštava više podataka o sebi i drugima.

- Opisuje svakodnevne poslove na radnom mjestu.

- Pita i odgovara na pitanja u vezi sa svakodnevnim obavezama na radnom mjestu.

- Razvoj samopouzdanja i inicijativnosti u komunikaciji na stranom jeziku.


- Interpretira upitne riječi (Wh-words).

- Uzima podatke od gosta prilikom rezervacije hotelske sobe.



- Upoznaje zamjenice (objekatske/pokazne) Pronouns (Object/Demonstrative).


- Pomaže gostu pri orijentaciji u prostoru.

- Razvoj osjećaja za pomoć drugima.


- Upozanje predloge za mjesto (Prepositions of place).

- Upoznaje predloge za vrijeme (Prepositions of time).


- Prima telefonsku rezervaciju (dan/datum/sat).

- Razvoj odgovornosti.

196




- Upozanje modalne glagole (Modal Verbs: can, would (like) must, have to.






- Razvoj manira lijepog ponašanja.

- Upozanje komparaciju pridjeva (Comparison of Adjectives).



- Razvoj efikasnosti, preciznosti i pozitivne orijentacije prema zanimanju.


- Upoznaje sadašnje trajno vrijeme (Present Continuous Tense: positive, negative, questions).

- Present Continuous for future.

- Informiše o trenutnim zbivanjima u hotelu;

- Govori o ličnim

dogovorima, utvrđenim planovima.

- Sticanje preciznosti u informisanju.

- Razvoj

komunikativnosti.

- Upozanje prosto prošlo vrijeme (Past Simple: regular/irregular verbs; positive, negative, questions).

- Opisuje prošle događaje.


- Razvoj komunikativnosti i kulture ophođenja.

197




učenik učenik učenik - Utvrđuje sadašnje

prosto vs. sadašnje trajno vrijeme (Present Simple vs. Present Continuous).

- Razlikuje upotrebu i značenje sadašnjih vremena.

- Uočava razliku između stanja, uobičajenih radnji i navika i privremenih ili trenutnih radnji.

- Upotrebljava u novim situacijama i primjerima.

- Stvaranje preciznosti u izražavanju.

- Razvoj spremnosti na toleranciju i razumijevanje.

- Razvijenje svijesti o potrebi za premanentnim usavršavanjem.


- Upozanje način izražavanja u budućem vremenu.

- Going - to – Future - Future with will.

- Razgovara o budućim planovima i namjerama.




- Razvoj manira

lijepog ponašanja. - Razvoj kulture

ophođenja. - Upoznaje brojive i

nebrojive imenice (Countable/Uncountable Nouns).

- Upoznaje pridjeve za količinu (Quantifiers: much, many, (a)little, (a)few).

- Upoznaje gosta sa izborom restorana i njihovom ponudom.

- Iskazuje spremnost za ispunjavanje radnih obaveza.

- Razvija preduzetljivost.


- Upozanje priloge (Adverbs).

- Pojašnjava komparaciju priloga/pridjeva; komparacija jednakosti, nejednakosti; (Comparison of Adverbs/Adjective; Comparison of equality/ inequalit).

- konstrukcija: too + adjective not + adjective + enough.

- Upoređuje cijene i kvalitet različitih hotelskih sadržaja;

- Iznosi pritužbu na

hotelsku uslugu.

- Razvoj efikasnosti, preciznosti i pozitivne orjentacije prema zanimanju.

- Razvoj samopouzdanja.

- Razvoj kritičkog odnosa prema radu.

- Pojašnjava primjenu zamjenica (Pronouns: Possessive,

- Utvrđuje pripadnost.



- Frontalni, individualni, rad u parovima i grupama uz kombinovano

198




Indefinite). orišćenje aktivnih i tradicionalnih metoda u nastavi.

- Pojašnjava

upotrebu predloga za kretanje (Prepositions of movement).

- Traži i daje uputstva gostu za snalaženje u i izvan hotela.

- Podsticanje spremnosti za pružanje pomoći drugima.

- Pojašnjava sadašnji perfekat (Present Perfect: positive, negative, questions).

- Govori o događajima iz bliske prošlosti.

- Razgovara sa gostima o događajima tekućeg dana.

- Govori o obavljenim dnevnim poslovima na radnom mjestu.

- Stvaranje sigurnosti u komunikaciji.

- Podsticaj ljubaznosti i predusretljivosti.

- Razvoj efikasnosti.

- Pojašnjava modalne glagole (Modal Verbs: shall, should, could, had to).



- Izražava molbu, zahtjev.

- Govori o radnim obavezama prethodnog dana.

- Razvoj predusretljivosti i spremnosti na saradnju.

- Razvoj pozitivne

orijentacije prema zanimanju.

- Pojašnajva uslovne rečenice (Conditional Clauses: First Conditional).


- Razvoj retoričkih sposobnosti i manira lijepog ponašanja.

- Definiše pasiv (The Passive: Present Simple).

- Opisuje postupak izdavanja karata, rezervacija.

199




učenik učenik učenik - Definiše prosto

prošlo vrijeme vs. sadašnji perfekat (Past Simple vs. Present Perfect).


- Govori o iskustvima sa putovanja.

- Govori o poslovanju hotela/turističke agencije.


- Podsticanje predusretljivosti.


- Definiše prošlo trajno vrijeme (Past Continuous).

- Past Simple vs. Past Continuous.

- Prepričava neki prošli događaj i njegove okolnosti.

- Razvoj preciznosti izražavanja i komuniciranja.

- Definiše Izražavanje budućnosti –predviđanje (Predictions: going-to/will).

- Izražava lično mišljenje i uvjerenje u vezi sa budućim razvojem turizma u Crnoj Gori.

- Govori o budućem razvoju turizma u Crnoj Gori koji se može predvidjeti na osnovu sadašnje situacije.

- Razvoj samopouzdanja

- Podsticanje inicijativnosti u komunikaciji na stranom jeziku.

- Pojašnjava modalne glagole za izražavanje vjerovatnoće u sadašnjosti: may/might/could/can’t (Modal Verbs of Probability in the Present: may might/could/ can’t).

- Iznosi pretpostavke ili logične zaključke u vezi sa određenim ljudima ili stvarima.

- Razvoj preciznosti izražavanja.

- Pojašnjava strukturu uslovnih rečenica (Conditional Clauses: Second Conditional).

- Daje prijedloge i savjete gostima.

- Podsticaj kreativnosti i samostalnosti.

- Pojašnjava strukturu relativnih rečenica (Relative Clauses: defining).




200




- Pojašnjava pasiv (The Passive: other tenses).

- Iznosi činjenice o nekom znamenitom mjestu.

- Govori o poslovnim dogovorima.

- Iznosi pritužbe na rad sobarice.

- Razvoj osjećaja nacionalne pripadnosti;

- Razvoj retoričkih sposobnosti;

- Razvoj kritičkog osvrta na rad.


- Pojašnjava način postavljanja Iindirektnih pitanja.

- (Indirect Questions/Polite Requests for Information).


- Razvoj kulture učtivog ophođenja.

- Definiše upitne fraze “zar ne” (Question Tags).

- Traži saglasnost; - Preispituje tačnost

iskaza. - Traži pojašnjenje.

- Razvoj komunikativnosti;

- Njegovanje kulture dijaloga.

- Pojašnjava računske operacije (Calculating Figures).

- Pojašnjava račun na zahtjev gosta.


- Razvoj spremnosti za pružanje pomoći i preuzimanje odgovornosti.

201




učenik učenik učenik - Pojašnjva

pluskvamperfekat (Past Perfect: positive, negative, questions).



- Njeguje osjećaj nacionalne pripadnosti.


- Pojašnjava konstrukciju have/get something done.

- Govori o uslugama koje hotel pruža.

- Govori o problemima koje treba riješiti.

- Odgovara na pritužbe gostiju iskazujući spremnost da angažuje nekoga da riješi problem.

- Podsticanje predusretljivosti.

- Podsticanje

efikasnosti u izvršavanju radnih obaveza.

- Interpretira modalne glagole-ponavljanje

- (Revision of Modal Verbs).






- Iznosi pretpostavke, izvodi logične zaključke.



- Izražavanje ljubaznosti i spremnosti za pomoć.

- Razvoj preciznosti izražavanja.

- Iskazivanje predusretljivosti i spremnosti na saradnju.

- Razvoj pozitivne

orijentacije prema zanimanju.

- Pojašnjava indirektni govor (Reported Speech with the reporting verb in the past).



- Rezimira izlaganja, rasprave, intervjue.

- Sticanje preciznosti izražavanja.

- Podsticanje

predusretljivosti i ljubaznosti u ispunjavanju radnih obaveza.


- Pojašnava Gerund i

infinitiv (Verbs followed by –ing form or infinitive).

- Izražava dopadanje/nedopadanje.

- Iznosi preferencije.


202




- Izražava učtivu molbu, predlog, obećanje, preporuku.

- Pojašnjava glagolska vremena-ponavljanje (Revision of Tenses).



- Učestvuje u intervjuu za posao.


- Govori o kulturnim spomenicima i prirodnim ljepotama Crne Gore.

- Razvoj tačnosti, preciznosti i efikasnosti prilikom pismenog izražavanja.

- Njegovanje osjećaja nacionalne pripadnosti i ljubavi prema domovini.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Leo Jones, Welcome-English for the travel and tourism industry, Cambridge UP,

2001. - Keith Harding & Paul Henderson, High Season, Oxford UP, 1997. - Peter Strutt, English for International Tourism, Longman, 2003. - Rod Revell & Trish Stott, Highly Recommended – English for the Hotel and

Catering Industry, Oxford University Press, 1997. - Raymond Murphy, English Grammar in Use (elementary and intermediate),

Cambridge University Press, 2002. - Michael Vince, Elementary Language Practice, Macmillan Heinemann, 1998. - Michael Vince, Intermediate Language Practice, Macmillan Heinemann, 1998. - Stuart Redman, English Vocabulary in Use( pre-intermediate/intermediate),

Cambridge UP, 2002. - Tricia Hedge & Norman Whitney, Power, Pedagogy and Practice, Oxford UP,

2003. - Pauline Rea-Dickins & Kevine Germaine, Evalution, Oxford UP, 2003. - Diane Larsen-Freeman, Teaching techniques in English as a Second Language,

Oxford UP, 2003. - Jeremy Harmer, How to teach English, Longman, 1998. - Council of Europe, Common European Framework of Reference for Languages:

Learning, teaching, assessment, Cambridge University Press, 2003. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kabinet za strane jezike upotpunjen sa knjigama, rječnicima, gramatikama,



pisanog teksta (čitanje) i usmenog razumijevanja (slušanje) sprovodi se usmeno (odgovori na pitanja o tekstu, razgovor, kratki rezime, utvrđivanje redosljeda paragrafa ili slika itd. ) ili pismeno (odgovori na pitanja o tekstu, da/ne odgovori

203

ili kraći odgovori, popunjavanje praznina, objašnjenje ključnih riječi opisno ili putem sinonima itd. ).





8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Profesor engleskog jezika. 10. Povezanost predmeta


- Stručna terminologija - Osnovne turizma - Turizam – pojam i elementi - Poslovna komunikacija - Turističko poslovanje - Turističko poslovanje






204

1.3.1.4. FRANCUSKI JEZIK 1. Naziv predmeta: FRANCUSKI JEZIK 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave




Ukupno 282 282







205





- Upoznaje se sa fonološkim sistemom jezika i pravopisom.

- Oslovljava nekoga, pozdravlja, zahvaljuje.

- Razvija komunikativnost i stvaranje pozitivne društvene klime.

- Frontalni, - individualni, rad u

parovima i grupama uz kombinovano korišćenje aktivnih i tradicionalnih metoda u nastavi.

- Navodi prezent gl. ETRE, nenaglašene lične zamjenice.


- Razvija inicijativnost.

- Navodi glagol AVOIR i osnovne brojeve.

- Umiju reći godine, adresu, broj telefona

- Popunjavaju formular.

- Govori o članovima porodice.

- Razvija preciznost.

- Upoznaje se sa upitnim oblikom glagola.

- Dočekuju gosta. - Razvija ljubaznost, predusretljivost efikasnost...

- Nabraja upitne riječi.

- Uzima podatke od gosta.

- Razvija preciznost i komunikativnost.

- Uočava razlike između predloga A, DE.

- Određuje zemlju porijekla.

- Saopštava koliko je sati, šalje informaciju o radnom vremenu i vremenu služenja obroka.

- Empatija.

- Upoznaje se sa sadašnjim vremenom glagola ALLER, VENIR, FAIRE i glagola na – ER.

- Govori o dnevnim aktivnostima.

- Stvara pozitivnu orjentaciju prema zanimanju.

- Podstiče radoznalost i motivisanost i samopouzdanje.

- Razlikuje neodređeni i određeni član.

- Upotrebljava član uz imena prostorija u hotelu.

- Opisuju svoj dom i sobu.

- Razvija inicijativnost i prilagodljivost.

- Upoznaje se sa nepravilnim glagolima POUVOIR, VOULOIR.

- Izražava sposobnost za nešto.

- Izražava želju.

- Podstiče spremnost na pomoć, efikasnost i identifikaciju sa prirodom budućeg posla.

- Uvježbava odrični oblik glagola.

- Odbija ponudu. - Razvija preciznost i identifikaciu s preduzećem.

- Nabraja oblike - Upućuje nekoga u - Bolje se snalazi u

206




sažetog člana. kom pravcu da ide - Opisuje put do

određenog mjesta u turističkom vodiču.

hijerarhiji socijalnih odnosa.

- Nabraja pridjeve, njihove oblike i mjesto u rečenici.


- Unapređuje spremnost i sposobnost za saradnju.

- Uvježbava prisvojne pridjeve.

- Piše pozivnicu - Prihvata ili odbijaju

poziv


- Uvježbava lične zamjenice kao direktni i indirektni objekt.

- Traži informacije u turističkoj agenciji

- Uočava glavne informacije u turističkom prospektu.

- Unapređuje preciznost u radu.

- Uvježbava upotrebu predloga –EN, DU.

- Upotrebljava odgovarajuće prijedloge uz imena zemalja.

- Razvija svijest o neophodnosti kvaliteta rada.

- Upoznaje se sa pokaznim pridjevima i nazivima boja.

- Savjetuje drugoga pri kupovini odjeće.

- Nabraja načine poređenja pridjeva.

- Pomaže gostu pri izboru suvenira.

- Uočava način upotrebe partitivnog člana DE.

- Predlaže gostu nacionalna jela.

207





upotrebom bliskog budućeg vremena.

- Govori o planovima za taj i naredne dane.

- Predstavlja plan izleta.

- Podstiče komunikativnost i snalažljivost.


- Uvježbava perfekt sa glagola AVOIR i ETRE.

- Prepričava događaje od prethodnog dana.

- Pomaže gostu u postupku traženja izgubljenih stvari.

- Piše razglednicu sa godišnjeg odmora.

- Podstiče stvaranje pogodne društvene klime.

- Spreman je na pomoć.

- Njeguje prijateljske osjećaje.

- Nabraja slučajeve upotrebe priloških zamjenica Y, EN.


- Unosi osnovne informacije u turistički vodič mjesta.

- Govori o turističkim znamenitostima Crne Gore.

- Njeguje svijest o važnosti kvalitetnog predstavljanja turističke ponude.

- Nabraja slučajeve nepravilne komparacije.

- Upoređuje kategorije hotela.

- Razvija preciznost i profesionalnost.

- Upoznaje se sa oblicima upitnog pridjeva QUEL.

- Postavlja pitanja o vrsti prevoznog sredstva i načinu putovanja.

- Prima telefonski poziv.

- Razvija inicijativnost i komuinikativnost.

- Nabra priloge za način.

- Prima telefonsku rezevaciju.


- Razvija preciznost i sposobnost stvaranja pogodne društvene klime.

- Uvježbava povratne glagole.


- Empatija.

- Uočava formiranje perfekta povratnih glagola.

- Piše pismo sa godišnjeg odmora.

- Opisuje znamenitosti grada i šireg zavičaja.

- Razvija prijateljske odnose.

- Formira pozitivan odnos prema lokalnoj zajednici.

- Uvježbava imperfekt.

- Opisuje okolnosti nekog događaja.

- Upotrebljava oblike odnosnih zamjenica.

- Govore o svom poslu. - Formira pozitivnu identifikaciju prema zanimanju.

208




- Koristi formulu za isticanje i naglašavanje.

- Piše životopis. - Piše molbu za posao.

- Razvija svijesti o svojim sposobnostima.

- Uočava slučajeve izostavljanja drugog dijela negacije.

- Preporučuje turistički aranžman.

- Poznaje izjavne recenice, neupravni govor.

- Predstavlja svoje mjesto u istorijskim okvirima.

- Razvija svijesti o zavičaju u okvirima istorijskih perioda.

209




učenik učenik učenik - Poznaje imperfekt i

perfekt. - Opisuje ličnost. - Prepričava okolnosti

odigravanja nekog nepovoljnog događaja.

- Razvija preciznost i spremnost na pomoć.


- Služi se vremenskim rečenicama i gerundom.

- Govori o ranijem izgledu mjesta.

- Odgovora na reklamaciju gosta.

- Stiče pozitivan odnos prema zavičaju.

- Razvija konstruktivne kritičke stavove.

- Uvježbava upotrebu budućeg vremena.

- Daje projekciju privrednog razvoja kraja.

- Razvija kritičko razumijevanje odnosa tehnike, prirode i društva.

- Uvježbava upotrebu SUBJONCTIF-a.

- Preporučuje izletišta.

- Umije poželjeti gostu prijatan boravak i sretan put.

- Spreman je na pomoć, ljubaznost...

- Uvježbava upotrebu CONDITIONNEL PRESENT-a.

- Izražava želju. - Prihvata prijedlog.


- Upotrebljava priloge za količinu.


- Iznosi razlike između francuskih i naših obroka.

- Razvija toleranciju prema stranoj kulturi.

- Definiše oblike pokaznih zamjenica.

- Navodi sportske sadržaje hotela.

- Analiziraju prospekt nekog francuskog turističkog mjesta.

- Podiže kvalitet rada.

- Poznaje neupravni govor pri postavljanju pitanja.

- Piše poslovno pismo. - Preuzima odgovornost.

210

Razred: ČETVRTI



izvođenje nastave

učenik učenik učenik

- Upoznaje se sa slaganjem vremena.



- Stiče samopouzdanje i osjećaj nacionalne pripadnosti.


- Pozanje pogodbene rečenice.


- Sastavlja pisanu reklamaciju.

- Razvija ekološku svijest i kritički odnos prema tehnološkom razvoju.

- Uočava pravila o mjestu ličnih zamjenica u rečenici.

- Predstavlja smještajnu ponudu mjesta i okoline, seoski turizam, planinski turizam.

- Razvija svijest o neophodnosti kvalitetnog obavljanja radnih zadataka.

- Upotrebljava uzročne i posljedične rečenice.

- Umije napraviti rezervacije za individualne i grupne boravke u hotelu.

- Uvježbava particip prezenta.

- Umije napisati e-mail.


- Shvata značaj doživotnog učenja.

- Upoznaje se sa dopusnim rečenicama.


- Razumije odnose produktivnosti i kritičnost.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Tagliante Christine, Classe de langue, Evaluation. - Julien Patrice, Activités ludiques. - Jacquet Jacquelin, Oral/Ecrit, Lecture/écriture. - Calbris Geneviève, Gestes et communication. - Auger Hélène, Jeux pour parler, jeux pour créer. - E. Papo, Littérature et communication en classe de langue. - Geneviève Zarate, Enseigner une culture étrangère. - Maddalena de Carlo, Interculturel. Edition cle international - Le point sur la phonétique. - Les stratégies d’apprentissage. - Le multimedia. - Enseigner le français comme langue seconde. - La compréhension orale. Rječnici i gramatike - V. Drašković, Gramatika za osnovnu školu. - V. Drašković, Gramatika za osnovnu školu.

211

- Marko Papić, Gramatika francuskog jezika.

Clé International: Grammaire progressive pour les adolescents - Grevisse, Bon usage. - R. Marković, Francusko-srpski rječnik. - V. Putanec, Francusko-hrvatski rječnik. - Clé International, Dictionnaire française. - Le Petit Robert, Dictionnaire de la langue française.

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kabinet za strane jezike upotpunjen sa knjigama, rječnicima, gramatikama,









9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Profesor francuskog jezika.



Predmet Znanje - Stručna terminologija - Osnove turizma - Turizam – pojam i elementi - Poslovna komunikacija - Turističko poslovanje - Agencijsko i hotelijersko

poslovanje

212


Predmet Znanje - Predstavljanje prirodnih

ljepota - Turistička geografija - Prirodne i antropogene

vrijednosti - Stilovi u arhitekturi - Istorija umjetnosti - Stilovi u arhitekturi - Predstaviti grad kao



213

1.3.1.5. RUSKI JEZIK 1. Naziv predmeta: RUSKI JEZIK 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave










214





- Upoznaje se sa fronološkom strukturom jezika.

- Upozanje sa sa odnosom samoglasnika i suglasnika.

- Upozanje se sa pravilima izgovora i pisanja.

- Formuliše pravila izgovora; oslovljava, pozdravlja i zahvaljuje gostu.

- Upoznavanje sa stranim načinom kulture ophođenja.


- Upozanje vrste riječi.

- Upozanje imenice - podjelu imenica po rodovima; broj imenica (jednina i množina), promjenu imenica po podežima.

- Predstavlja sebe i svoje okruženje.

- Imenuje lica i predmete u ambijentu u kojem boravi i radi.

- Pozitivna orjentacija prema zanimanju, iskazivanje motivisanosti, samopouzdanje.

- Upozanje zamjenice, lične zamjenice (ja, ti, on, ona, ono; mi, vi, oni), značenje i promjene.

- Predstavlja sebe, sagovarnika i treće lice.

- Daje lične podatke.

- Razvoj kulture obraćanja u kontaktu sa gostom.

- Upozanje prisvojne zamjenice- prvo i drugo lice jednine i množine, prisvojne zamjenice (njegov, njen, njihov).

- Iskazuje pripadnosti.

- Govori o porodici.

- Podsticanje identifikacije sa firmom, spremnosti na pomoć; znalaženje pri susretui ispraćaju.

- Upoznaje pokazne zamjenice (taj, ta, to; ovaj, ova, ovo).

- Ukazuje na lica i predmete iz okruženja.

- Razvoj tačnosti i preciznosti, povećanje samopouzdanja.

- Upoznaje upitno – odnosne zamjenice (ko, što, kakav, čiji i koji) i odrične zamjenice (prefiks NI).

- Postavlja pitanja, daje potvrdne i odrične odgovore pri obraćanju, dočeku, ispraćaju gostiju agencije i hotela.

- Podsticanje radoznalosti, razvoj manira kulturnog obraćanja.

- Upoznaje pridjeve-podjelu pridjeva (poređenje sa našim jezikom), promjena pridjeva (rod, broj – padež), duži i kraći

- Opisuje lica i predmete, bližu okolinu, put do mjesta iz turističkog vodiča.

- Popunjava formular sa ličnim

- Podsticanje spremnosti za saradnju, temeljitosti.

- Frontalni, individualni, rad u parovima i grupama uz kombinovano korišćenje aktivnih i tradicionalnih

215




pridjevski oblik. podacima. - Umije istaći

prirodne ljepote. - Opisuje osobe,

saopštava podatke o agenciji, hotelu.

metoda u nastavi.

Upozanje značenje i podjelu brojeva (upoređenje sa našim jezikom): - broj jedan, - brojevi 2, 3, 4, - brojevi od 5 do 20 i

broj 30. - Brojevi 40, 90, 100. - Brojevi od 50 – 80. - Brojevi 200 – 900. - Brojevi 1000, - milion, - milijarda.



- Daje informacije o radnom vremenu, saopštava tačno vrijeme i datum.


- Povećanje operativnosti, tačnosti.

- Stvaranje pozitivne

identifikacije sa sredinom (gradom, državom) podizanje kulture obraćanja na viši nivo.

- Upoznaje nepromenljive vrste riječi- upotrebu i značenje.

- Upozanje predloge: В, НА, У, i druge uz pojedine padeže.

- Ukazuje na mjesto, vrijeme i način odvijanja aktivnosti.

- Usvaja frazeologiju - Zovem se (mene

zovu), kako se ti (vi) zoveš (zovete).

- Ko si ti ? Ko ste vi? Ja sam (naziv zanimanja).

- Ja idem u školu... - Ja učim za

turističkog tehničara...

- Ja sam učenik... . razreda.

- On (ona) uči za vodiča.

- Ja imam (... . ) godina.

- Koliko ti imaš godina?

- Koga imaš u porodici?

- Ja imam oca, majku, brata...

- Koristi fraze pri susretu, upoznavanju, predstavljanju, nabrajanju naziva zanimanja u turizmu i ugostiteljstvu, označavanju soba, odjeljenja u hotelu, predstavljanju sebe, članova porodice...

- Stvaranje pozitivne klime u svom okruženju, otvorenost, razvoj kulture obraćanja.


216





- doček gostiju (ispraćaj),

- dobar dan (jutro, veče).

- Dobro došli! - Drago mi je što vas

vidim! - Kako ste? - Šta radite? - Šta ima novo?

- Koristi se frazama u komunikaciji sa gostoima i sardanicima na radnom mjestu pri susretu, upoznavanju, dočeku i ispraćajuu gostiju.

- Podsticanje ljubaznosti, predusretljivosti.


- Do viđenja! - Oprostite! - Sve najbolje do

(sljedećeg susreta).

- Laku noć! - Vidimo se... - Dozvolite da se

oprostimo...

- Obraća se gostima na učtiv način.

- Razvoj inicijativnosti, otvorenosti.

- Razvoj kulture lijepog ophođenja u kontaktu sa gostima.

- Usvaja frazeologiju.

- Kakvo je vrijeme danas?-(sunčano, kišovito, tmurno, oblačno; pada kiša, snijeg, duva vjetar).

- Koristi terminologiju pri komentarisanju okolnosti.

- Razvoj operativnosti, temeljitosti; sposobnosti davanja tačne informacije gostu.


217




učenik učenik učenik - Usvaja frazeologiju: - ko što radi? - Odgovori na

pitanja: šta radi direktor; Šta radi osoblje agencije(hotela)? Šta ja radim? Kada počinjem, kad završavam sa radom (prijepodne poslije podne; dani u nedjelji).

- Koristi fraze uz upotrebu ličnih zamjenica i glagola (raditi, počinjati, zavrašavati, dolaziti, odlaziti) itd. - u različitim vremenima.

- Podsticanje identifikacije sa ambijentom u kome radi, tačnosti informisanja.


- Upoznaje se sa rodovima i imenicama-raspoznavanje imenica po rodu po obrascu (ОН, ОНА, ОНО, САЛА, СОБА, ПРОЗОР); (turista, agencija, hotel, recepcija, portir, recepcionar, lift... ).

- Obraća se sagovorniku koristeći različite oblike imenica.

- Razvoj temeljitosti, praktičnosti, preciznosti.

- Upoznaje se sa pridjevima:

- podjela i značenje, - stepeni poređenja, - duži i kraći oblik.

- Opisuje ljude, događaje, okolinu, radni prostor, prirodne ljepote.

- Daje informacije o određenom turističkom mjestu.

- Razvoj otvorenosti, komunikativnosti, preciznosti.

Usvaja leksiku i frazeologiju: - u agenciji, - u hotelu, - u restoranu, - na putovanju, - šalter informacija.

- Nabraja radna mjesta u hotelu i agenciji, imenuje namirnice, pića, voće, povrće, napitke i slatkiše.

- Daje informacije o uslovima boravka u hotelu, o putovanju, o vrstama prevoza.

- Razvoj snalažljivosti, komunikativnosti, preciznosti.

- Upoznaje se sa glagolima kretanja (15 parova):

- glagoli putovati, otputovati

- glagol jesti (u

- Koristi terminologiju koja se odnosi na putovanje prevoznim sredstvima ili

- Razvoj inicijativnosti, pouzdanosti, snalažljivosti.

- Frontalni, individualni, rad u parovima i grupama uz kombinovano korišćenje

218




poređenju sa putovati); pojesti.

pješice – u jednom ili više pravaca.

aktivnih i tradicionalnih metoda u nastavi.

- Usvaja leksiku: - na željezničkoj

stanici, - na aerodromu, - na autobuskoj

stanici, - na brodu, - na ulici.

- Raspituje se za oblike prevoza, vrijeme polaska, dužinu trajanja putovanja.

- Upozanje nepromjenljive vrste riječi.

- Upoznaje predloge (predlozi sa jednim, dva i tri padeža).

- Sklapa rečenica – proste, proširene, složene sa tačnom upotrebom svih vrsta riječi u komunikaciji.

- Usvaja nove riječi i zraze (obogaćivanje rječnika), nova leksika, fraze i izrazi, obraćanje, pozdrav, zahvalnost, izvinjenje, čestitanje, želje, zdravica.

- Koristi izraze koji su u funkciji struke i radnog mjesta.

- Varira modele rečenica sa novom leksičkom građom u zavisnosti od situacije.

219




učenik učenik učenik - Upoznaje glagolska

vremena (sadašnje, prošlo, buduće).

- Razgovara sa gostom o sdržajima prethodnog dana; govori o iskustvima sa putovanja i poslovanjima hotela i turističke agencije.

- Prepričava neki prošli događaj.


- Usvaja leksiku: - u mjenjačnci, - razgovor sa

recepcionarom, - obraćanje sa

molbom, - telefonski

razgovor, - koliko je sati?

- Komunikacija u različitim situacijama, prihvat i smještaj gostiju, primanje rezervacija; aktivnosti pri smještaju.

- Upoznaje brojeve-značenje i podjela brojeva (osnovni, redni).

- Koristii fraze pri označavanju rastojanja, mjere, označavanju vremena, saopštavanju datuma.

- Saopštava iznos računa.

- Povečanje operativnosti i tačnosti pri obavljanju poslova.

- Usvaja leksiku: - rezervacija

smještaja, - rezervisati sobu (za

1, 2, 5... dana), - jednokrevetna,

dvokrevetna, trokrevetna, apartman,

- jelovnik: doručak, ručak, večera.

- Koristi stručnu terminologiju u zavisnosti od situacije i potrebe.

- Razvoj ljubaznosti, preciznosti, otvorenosti.

- Usvaja sintakse: - rečenice, podjela

rečenica (prosta, proširena, složena),

- subjekat, predikat, objekat, atribut, apozicija, priloške oznake.

- Samostalno sklapa rečenica.

- Varira rečeničke modele.

- Razvoj inicijativnosti, kreativnosti, tačnosti.

- Upoznaje imenice- obnavljanje.

- Prepoznaje izuzetke imenica i

- Razvoj samopouzdanja,

220




imenica (imenice srednjeg roda).

upotrebljava ih u rečenici u skladu sa pravilima.

inicijativnosti, tačnosti.

- Usvaja leksiku: - u turističkoj

agenciji, - naziv novčanih

jedinica, novčanica, karata za voz, avion, autobus, brod;

- karta za pozorište, bioskop, fudbalsku utakmicu,

- pismo, pisanje ponude.

- Komunikacija u različitim situacijama pri potrebi za informacijama o putovanu, agencijskim aranžmanima, prevoznim sredstvima, događajima...

- Povećanje predusretljivosti, spremnosti na pomoć, ljubaznosti, snalažljivosti.


Usvaja brojeve - osnovni i redni: 1;

2, 3, 4; 5 – 20 i 30; 40, 90, 100; 50 – 80; 200 – 1000.

- Saopštava datum, iznos računa, broj mjesta u hotelu, restoranu, autobusu.

- Saopštava godine starosti, datume, cijene usluga.

- Podizanje kvaliteta rada.

- Razvoj snalažljivosti i tačnosti.

- Usvaja leksiku: - turizam, - turizam u Crnoj

Gori, - znamenitosti i

prirodne ljepote - važni istorijski

datumi.

- Opisuje prirodne i kulturne vrijednosti Crne Gore.

- Razvoj osjećaja pripadnosti, državi, naciji.

- Reprezentovanje kulture, afirmacija prirodnih ljepota.

- Usvaja leksiku: - dolazak gostiju,

boravak, odlazak; - komentarisanje

sadržaja turističkog vodiča;

- savjeti, preporuke, mogućnosti; režim boravka, opis dnevnih aktivnosti, termini za doručak, ručak, večeru;

- kulturni, sportski sadržaji tokom boravka, slobodno vrijeme.

- Opisuje različite situacije u zavisnostiod potreba gosta, plana aktivnosti u hotelu.

- Pomaže gostima pri izboru aktivnosti u slobodno vrijeme.

- Razvoj identifikacije sa radnim mjestom, tačnosti, ljubaznosti, otvorenosti; afirmacije kulturnih vrijednosti sredine.

- Usvaja leksiku: - opis ponude, izbor

aktivnosti, izbor

- Raspituje se o potrebama gostiju i pruža im savjete

- Razvoj kreativnosti, snalažljivosti,


221




jela, pića, napitaka;

- komentarisanje utisaka (pozitivnih) i nedostataka sadržaja ponude za boravak, posjetu, putovanje;

- fraze reakcije na izraze nezadovoljstva.

pri izboru. kulture ophođenja sa gostom.

- Stvaranje pozitivne klime u kontaktima sa gostom.


- Usvaja leksiku: - računi, prospekti,

poslovna pisma, reklamacije, poslovni razgovori, ugovori, ponude...

- Koristi se stručnom terminologijom u kominikaciji sa gostima i saradnicima.

- Podizanje efikasnosti rada na viši nivo, tačnost i preciznost, pouzdanost.

222




učenik učenik učenik Opoznaje gramatiku: - vrste riječi; - red riječi u

rečenici; - vrste rečenica.

- Pravilno upotrebljava gramitičke forme u rečenicama pri: upoznavanju, dočeku, ispraćaju; predstavljanju sebe i osoblja; opisu radnog prostora, hotela, restorana, grada, okoline, Crne Gore i njenih prirodnih ljepota.

- Davanje informacija gostima o aktivnostima, ispunjavanju želja; poštovanju potreba gostiju; davanju preporuka, komentarisanju događaja.

- Razvoj identifikacije sa nacijom, državom Crnom Gorom.

- Afirmacija njene kulture i istorije.

- Podizanje nivoa efikasnosti na radnom mjestu.


- Usvaja leksiku: - turizam u Crnoj

Gori, - kulturno-istorijski

spomenici, - važni istorijski

datumi.

- Opisuje prirodne i kulturne vrijednosti Crne Gore.

- Usvaja leksiku: - program boravka

gostiju, maršuta, sadržaj maršute, prevozna sredstva, dužina trajanja boravka, vrijeme dolaska, boravka, povratka.

- Pojašnjava gostu sadržaj turističkog aranžmana i ponudu.

- Razvoj sigurnosti, pouzdanosti, tačnosti, kreativnosti; efikasnosti u radu.

- Pojašnjava: - glagolska vremena,

pridjevi, brojevi, - geografski pojmovi:

priroda i njeno očuvanje, ekologija, odnos prema prirodnim resursima, upotreba izjavnih rečenica; opisni

- Opisuje prirodne ljepote mjesta i kulturno istorijske spomenike u bližem okruženju.

- Razvoj osjećaja nacionalne pripadnosti.


223




pridjevi. - Usvaja leksiku - turistička ponuda

Crne Gore: - seoski turizam, - primorje, - planine, - rijeke i jezera. - Gramatika:

upotreba svih vrsta rečenica.

- Opisuje prirodne ljepote mjesta i kulturno istorijske spomenike u bližem okruženju.

- Povećanje otvorenosti, konstruktivnosti, ljubaznosti, preciznosti.

Usvaja leksiku: - gradovi Rusije

(sankt peterburg, moskva),

- gradovi u Crnoj Gori.

- Gramatika: glagoli kretanja, opisni i prisvojni pridjevi.

- Raspituje se kod gosta o gradovima i običajima u Rusiji.

- Razvoj međuetničke i vjerske tolerancije.

- Pravilan odnos prema kulturi i običajima drugih naroda.

- Usvaja leksiku: - turistička agencija, - predstavništvo, - hotel, - elementi poslovne

korenspodencije.

- Koristi stručnu terminologiju u komunikaciji sa gostima i saradnicima.

- Podizanje kvaliteta rada na viši nivo, snalažljivost, preciznost.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - A. V. Tekučev, Metodika ruskog jezika za srednje škole, Moskva “Prosveta”, 1980. - Dr V. Nikolić, Metodika nastave ruskog jezika, Zavod za udžbenike i nastavna

sredstva Srbije, Beograd, 1979. - R. F. Poljanac, Gramatika ruskog jezika, “Školska knjiga”, Zagreb, 1973. - Vera Nikolić, Fonetika i Morfologija ruskog jezika, Zavod za udžbenike i nastavna

sredstva Srbije, Beograd, 1969. - T. F. Efremova, V. G. Kostomarov, Rječnik gramatičkih poteškoća ruskog jezika,

“Ruski jezik”, Moskva, 1993. - A. N. Gvozdjev, Savremeni ruski književni jezik, Prosveta, Moskva, 1973. - Dr. R. Marojević, Gramatika ruskog jezika, Zavod za udžbenike i nastavna

sredstva, Beograd i Novi Sad, 1989. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kabinet za strane jezike upotpunjen sa knjigama, rječnicima, gramatikama,



pisanog teksta (čitanje) i usmenog razumijevanja (slušanje) sprovodi se usmeno (odgovori na pitanja o tekstu, razgovor, kratki rezime, utvrđivanje redosljeda paragrafa ili slika itd. ) ili pismeno (odgovori na pitanja o tekstu, da/ne odgovori

224

ili kraći odgovori, popunjavanje praznina, objašnjenje ključnih riječi opisno ili putem sinonima itd. ).


- Pisanje - provjeravanje i ocjenjivanje pismenog izražavanja (pisanje) se bazira na ispunjenju odgovarajućih zahtjeva u pogledu forme (poruka, kraće pismo, formalno pismo, esej, rezime itd. ), stilskih karakteristika (prilagođenost jezičkog izraza temi, preglednost i jasnoća izražavanja, red riječi, jezički registar, koherentnost i povezanost misli i ideja itd. ) i jezičkih i gramatičkih sadržaja (gramatička pravilnost u upotrebi vremena, zamjenica, mjesta pridjeva itd, bogastvo leksike, pravopis itd. ).


8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Profesor ruskog jezika. 10. Povezanost predmeta


- Stručna terminologija - Osnove turizma - Turizam kao grana privrede - Poslovna komunikacija - Turističko poslovanje - Poslovi turističkih agencija

- Poslovi hotela - Poslovi turističkih

predstavništava - Predstavljanje prirodnih

ljepota - Turistička geografija - Informacije o osobenostima

turističkih lokaliteta - Komunikacija sa gostima - Psihologija - Emocionalna kontrola u

odnosu na gosta - Predstavljanje gradova i

njihovih kulturnih i istorijskih sadržaja

- Marketing u turizmu - Turistička propaganda: - prospekti, - katalozi, - turistički vodiči, - hotelski prospekti...

225

1.3.2. BONTON U UGOSTITELJSTVU

1. Naziv predmeta: BONTON U UGOSTITELJSTVU 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave




Ukupno 72 72 3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje sa značajem bontona u ugostiteljstvu. - Upoznavanje sa pravilima lijepog ponašanja. - Upoznavanje sa značajem i primjenom lijepog ponašanja na radnom mjestu, u

restoranu i na svečanom prijemu. - Upoznavanje sa lijepim ponašanjem na putovanju. - Razvoj komunikacionih sposobnosti i vještina komunikacije i saradnje sa

poslovnim partnerima i između kolega.

226


Informativni ciljevi i sadržaji Formativni ciljevi Socijalizaciski


izvodjenje nastave učenik učenik učenik

Uvod - Poznaje značaj

lijepog ponašanja u ugostiteljstvu.

- Procjenjuje značaj lijepog ponašanja.

- Razvija sposobnost primjene lijepog ponašanja.

Predstavljanje i upoznavanje - Prepoznaje pravila

pri predstavljanju, upoznavanju i pozdravljanju.

- Demonstrira bontonska pravila pri predstavljanju, upoznavanju i pozdravljanju.

- Razvija pozitivnu orjentaciju prema profesiji.

- Gledanje filmova na ovu temu.


- Igranje uloga.

- Analizira i opisuje ponašanje mladih u datim trenucima.

- Prepoznaje pravila lijepog ponašanja mladih.

- Razvija kulturu življenja i ophođenja.

- Gledanje filmova na datu temu

- Ukazivanje na dobre i loše primjere iz svakodnevnog života

- Diskusija - Opisuje pravila

lijepog ponašanja u kontaktu sa ljudima- kultura govora.

- Pravilno oslovljava sagovornike.

- Razvija osjećaj odgovornsti u kontaktu sa ljudima.


- Igranje uloga. - Diskusija.

Pravila ponašanja u školi i na radnom jestu - Definiše pravila

ponašanja u školi i na radnom mjestu.

- Na primejrima ukazuje na pravila lijepog ponašanja u školi i na radnom mjestu.

- Razvija pravilan odnos prema školi i na radnom mjestu.

- Ukazivanje na dobre i loše primjere iz škole i života.

Higijena i izbor garderobe - Pojašnja značaj

lične higijene i izbora garderobe u različitim okolnostima.

- Na različitim primjerima predlaže izbor garderobe.

- Razvija značaj higijene za zdravlje.


- Analiza modnih časopisa.

- Diskusija. Pravila ponašanja u restoranu - Definiše glavna

pravila lijepog ponašanja u restoranu.

- Demonstrira pravilno ponašanje u restoranu prilikom: ulaska u restoran, sjedanja za sto, posluživanja za stolom, služenja jela i pića, konzumiranja određenog jela, držanja čaše u ruci...

- Razvija lijepe manire.


- Igranje uloga. - Diskusija. - Rad u parovima ili

manjim grupama.

227

Informativni ciljevi i sadržaji Formativni ciljevi Socijalizaciski


izvodjenje nastave učenik učenik učenik

Pravila ponašanja na svečanim prijemima - Upoznaje se sa

pravilima bontona na svečanim prijemima.

- Demonstria: pravilo prijema zvanica na svečanom prijemu; protokolarni smještaj gostiju i posluživanja.

- Razvija osjećaj odgovornosti za lijepim ponašanjem.

- Gledanje filmova, video zapisa na zadatu temu.

Pravila ponašanja na putovanju - Poznaje pravilo

lijepog ponašanja na putovanju.

- Ukazuje na dobre i loše primjere iz svakodnevnog života.

- Razvija lijepe manire.

Pravila ponašanja u korespodenciji - Navodi pravila

lijepog ponašanja pri korespodenciji.

- Primjenjuje pravila pravilne komunikacije putem telefona.

- Razliku privatni i poslovni razgovor i dopisivanje.



- Igranje uloga.

Odabir poklona i prijem - Navodi kriterijume

pri odabiru poklona.

- Poštuje pravila pri odabiru poklona u datim situacijama.

- Demonstrira pravilno uručivanju poklona (cvijeće, knjiga, i dr. ).

- Demonstrira pravila pri prijemu poklona u datim situacijama.

- Razvija samopouzdanje i kreativnost.


- Igranje uloga.

Pozajmice - Navodi kriterijume

pri traženju i davanju pozajmnica.

- Pravi razliku između opravdanih i neopravdanih zahtjeva zahtjeva za pozajmnicama.


- Igranje uloga.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - I. Jakovljević, Bonton, Zograf, Niš, 2005. - R. Milićevic, Ugostitewljstvo-IMS, Oktoih, Podgorica, 2005. - M. Krastavčić, Usluživanje, Zavod za izdavanje udžbenika, Beograd, 2004. - O. Bakić, M. Bakić, Osnovi turizma i ugostiteljstva, Beograd, 1999. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - LCD projektor; - projektno platno; - računar.

228

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjera znanja vrši se usmeno. - Usmeno po jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena

dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani turizmolog; - diplomirani psiholog; - diplomirani pedagog; - diplomirani sociolog. 10. Povezanost predmeta


Predmet Znanja - Pravila ponašanja - Psihologija - Elementi socijalne psihologije

i psihologije međuljudskih odnosa na radu

- Poslovna korespodencija - Poslovna komunikacija - Poslovna korespodencija

- Ponašanje u restoranima, na svečanim prijemima i prevoznim sredstvima

- Osnove restoraterstva - Usluživanje u restoranima, na svečanim prijemima i prevoznim sredstvima

- Praktična nastava - Ugostiteljsko poslovanje

229

1.3.3. EKOLOGIJA I ZAŠTITA ŽIVOTNE SREDINE 1. Naziv predmeta: ZAŠTITA ŽIVOTNE SREDINE 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave




Ukupno 72 72

3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje sa osnovama ekologije. - Upoznavanje osnova i značaja zaštite životne sredine. - Uočavanje međusobne povezanosti žive i nežive prirode. - Upoznavanje različitih izvora zagađivanja životne sredine. - Upoznavanje sa problemom prenaseljenosti planete zemlje. - Razumijevanje uloge koju čovjek ima pri zagađivanju životne sredine. - Upoznavanje sa načinima rješavanja problema zaštite životne sredine.

230





Osnovni pojmovi u ekologiji - Definiše pojmove:

ekologija, životna sredina, ekološki faktori.

- Ukazuje na međusobnu zavisnost žive i nežive prirode.

- Određuje elemente životne sredine.

- Objašnjava na konkretnim primjerima osobine biotopa i biocenoze.

- Uviđa značaj ekologije u svakodnevnom životu.

Terenski rad: - posmatranje

različitih staništa i zajednica.

Ekologija populacije - Definiše pojmove:

populacija i ekološka ravnoteža.

- Poznaje faktore koji određuju strukturu populacije.

- Uočava osnovne karakteristike populacije.

- Obrazlaže pojam opterećenosti populacije.

- Objašnjava pojam ekološke ravnoteže i obrazlaže na primjeru međusobnu zavisnost činilaca sredine.

- Uviđa odnose u okviru određene populacije pronalazeći analogiju sa ljudskom populacijom.

Kruženje materija i transformisanje energije u prirodi - Definiše pojmove:

producent organske materije, potrošač organske materije, reducent organske materije.

- Definiše lanac ishrane.

- Analizira na primjeru kompleksnost odnosa u ishrani.

- Shematski prikazuje kruženje materije i proticanje energije u ekosistemu.

- Obrazlaže odnose među članovima lanca ishrane na primjeru energetske piramide.

- Predstavlja ilustracijom kruženje materije i proticanje energije na odabranom primjeru lanca ishrane.

- Shvata stalnost i zakonitost procesa.

231




Ekosistem - Poznaje kopnene,

vodene i antropogene ekosisteme.

- Definiše sukcesije u ekosistemu.

- Određuje zajedničke i glavne razlike između ekosistema.

- Zaključuje o raznovrsnosti ekosistema kod nas u odnosu na geografski položaj i klimatske karakteristike.

- Predviđa posljedice ljudske aktivnosti u životnoj sredini.

- Razvija svijest o značaju očuvanja prirodnih ekosistema.

Zagađivanje vazduha - Poznaje načine

zagađivanja vazduha i otrovne materije u vazduhu.

- Poznaje uticaj otrovnih materija na živa bića (kisele kiše, ozonske rupe, efekat staklene bašte).

- Određuje uzroke zagađivanja vazduha.

- Objašnjava posljedice previsokih koncentracija otrovnih materija u vazduhu na ekosistem.

- Ocjenjuje značaj stalne kontrole kontaminiranosti vazduha.

- Predlaže načine čišćenja otrovnih materija (uređaji za prečišćavanje, industrijski filteri, automobilski katalizatori).

- Razvija sposobnost sagledavanja i rješavanja problema.

- Film o zagađivanju vazduha.

Zagađivanje voda- mora i slatke vode - Definiše izvore i

oblike zagađivanja vode.

- Određuje glavne izvore zagađivanja vode i objašnjava posljedice.

- Objašnjava metode prečišćavanja.

- Objašnjava na koje načine prehrambena industrija zagađuje okolinu.

- Razvija sposobnost sagledavanja i rješavanja ekoloških problema.

- Prikazivanje video zapisa sa poljedicama zagađivanja voda.

- Diskusija.

232




Zagađivanja zemljišta - Poznaje izvore i

oblike zagađivanja zemljišta.

- Ukazuju na posljedice savremene intenzivne poljoprivredne proizvodnje.

- Objašnjava problem prenaseljenosti zemlje.

- Razvija sposobnost sagledavanja i rješavanja ekoloških problema.

- Prikazivanje video zapisa sa poljedicama zagađivanja zemljišta.

- Diskusija.

Nuklearna energija - Definiše izvore i

oblike radioaktivnog zagađenja.

- Objašnjava problem radioaktivnog zračenja i njegove dalekosežne posljedice.

- Uočava problem nekontrolisanog skladištenja radioaktivnog otpada i neodgovornog korišćenja nuklearnog oružja.

- Shvata važnost čuvanja zdrave i čiste životne sredine.

Ugrožene biljne i životinjske vrste - Poznaje glavne

uzroke izumiranja šuma i istrebljenja nekih životinjskih vrsta.

- Određuje značaj šuma i razlog njihovog izumiranja.

- Ukazuje na značaj pošumljavanja terena koji su podložni eroziji.

- Pronalazi najugroženije ekosisteme i grupe u Crnoj Gori i svijetu.

- Predlaže moguće mjere za zaštitu prirodnog nasljeđa za konkretan primjer.

- Podržava aktivnosti čovjeka kojima se potpomažu procesi obnavaljanja ugroženih ili narušenih ekosistema.

- Seminarski rad na temu zeštite

ugroženih biljnih i životinjskih vrsta. - Prezentacije

radova i diskusija.

Mjere za zaštitu životne sredine - Poznaje značaj

štednje energije i vode u domaćinstvu i industriji.

- Određuje načine planske upotrebe prirodnih izvora.

- Objašnjava značaj pravilnog odnosa

- Razvija svijest o značaju zaštite životne sredine za buduće generacije.

233




- Poznaje alternativne energetske izvore.

prema pitkoj vodi. - Objašnjava značaj

traženja i korišćenja novih ekoloških izvora energije.

- Ocjenjuje značaj globalizacije nadzora dešavanja u životnoj sredini.

- Primjenjuje propise kojima se određuju norme čuvanja zaštićenih objekata prirode, ugroženih, endemskih biljnih i životinjskih vrsta.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - M. Jablanović i D. Rožaja, Zaštita i zagađivanje životne sredine, Zavod za

udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2002. - I. Savić, V. Terzija, Ekologija i zaštita životne sredine, Zavod za udžbenike i

nastavna sredstva Beograd, 2004. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Dijaprojektor, slajdovi; - grafoskop; - TV prijemnik, video- rikorder, video- kasete. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - U toku klasifikacionog perioda provjeravaju se i ocjenjuju pisani radovi i usmeni

odgovori učenika. - Učenik mora biti ocijenjen na kraju svakog klasifikacionog perioda. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena

dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani biolog. 10. Povezanost predmeta


- Zaštita životnog prostora - Turistička geografija - Prirodne turstičke vrijednosti

234

1.3.4. ANIMACIJA

1. Naziv predmeta: ANIMACIJA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave




Ukupno 72 72 3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje sa značajem animacije za obogaćivanje turističke ponude. - Osposobljavanje za kreiranje animacijskih programa. - Osposobljavanje za samostalan rad. - Razvijanje komunikacionih sposobnosti i vještina u saradnji sa kolegama i prema

korisnicima usluga. - Razvijanje pozitivnog odnosa prema poslu, saradnicima i korisnicima usluga.

235





Nastanak i razvoj animacije - Opisuje nastanak i

faze razvoja animacije.

- Definiše animaciju i pojašnjava njen značaj za razvoj turizma.

- Definiše osnovni cilj i nabraja poslovne ciljeve animacije.

- Nabraja i definiše osnovna načela animacije.

- Na primjeru našeg turizma analizira nastanak i razvoj animacije.

- Na konkretnom primjeru obrazlaže značaj animacije.

- Uočava korelaciju između poštovanja načela slobode i aktivnosti i ostvarenja ciljeva animacije.

- Razlikuje oblike animacije.

- U skladu sa ciljevima animacije primjenjuje najpogodniji oblik animacije (preanimaciju, edukativnu, stvaralačku ili svečarsku animaciju).

- Razvija pozitivnu orijentaciu prema zanimanju.

- Upotreba filma. - Grupna diskusija.

Komunikacija u animaciji - Opisuje značaj

komunikacije za turističku animaciju.

- Razlikuje verbalnu i neverbalnu komunikaciju i pojašnjava njihove karakteristike.

- Definiše vizuelnu komunikaciju i pojašnjava najznačajnije oblike vizuelnog oglašavanja u animaciji.

- Definiše audio komunikaciju i nabraja najčešće korišćena pomoćna sredstva u svrhu audio oglašavanja.

- Simulira interakciju animator-gost primjenjujući verbalnu i neverbalnu komunikaciju

- Kreira plakat, prospekt, letak.

- Simulira emitovanje

informacija o aktivnostima preko razglasa.

- Animira gosta

direktnim kontaktom.


- Razvija kreativnost. - Razvija

komunikativnost.

- Simulacija situacije; rad u parovima.

- Rad u grupama. - Simulacija situacije. - Simulacija situacije;

rad u paru ili manjim grupama.

236




- Definiše neposredni kontakt kao osnovno područje rada svakog animatora.

Planiranje animacije u turizmu (animacijski program) - Definiše animacijski

program kao rezultat planiranja animacije.

- Nabraja i opisuje animacijske programe prema trajanju

- Nabraja osnovne sadržaje: - mini klub

programa, - jutarnjeg

programa, - programa uz vodu i

bazen, - programa sportskih

aktivnosti, - kulturnih

programa, - večernjih programa - umjetničkih

programa, - programa priredbi.

- Opisuje planiranje po fazama razvoja animacije.

- Na konkretnom primjeru prepoznaje ponuđeni, mogući i slobodni program.

- Kreira dnevni, nedjeljni i mjesečni animacijski program.

- Kreira: - mini klub program, - jutarnji program, - program uz vodu i

bazen, - program sportskih

aktivnosti, - kulturni program, - večernji program, - umjetnički

program, - program priredbi.

- Na nekom primjeru

analizira planiranje po fazama razvoja animacije.

- Razvija snalažljivosti.

- Razvija radne

navike. - Jača

samopouzdanje. - Razvija potrebu za

timskim radom. - Razvija spremnosti i

sposobnosti za saradnju.

- Razvija sposobnosti za stvaranja pogodne društvene klime.

- Razvija vizuelne vještine.

- Upotreba filma. - Grupna diskusija. - Rad u grupama. - Rad u grupama. - Upotreba filma.

Faktori planiranja animacije - Nabraja i analizira

faktore koji utiču na planiranje animacije.

- Navodi osnovne karakteristike prostora koje mogu uticati planiranje animacije.

- Pojašnjava decentralizovane i centralizovane programe.

- Pojašnjava uticaj vremena i klimatsko-meteoroloških uslova

- Na primjerima analizira zavisnost planiranja animacijskih programa od lokacije.

- Uočava razliku

između animacijskih programa u predsezoni, glavnoj sezoni i podsezoni.

- Kreira redovni i rezervni program.

- Animacijski program prilagođava

- Razvija kritičko mišljenje.

- Razvija snalažljivost,

prilagodljivost i kreativnost u poslu.

- Grupna diskusija. - Rad u parovima ili

manjim grupama.

237




na planiranje animacije.

- Definiše osnovne karakteristike animacijskih programa za djecu, omladinu, odrasle i penzionere i pojašnjava potrebu prilagođavanja animacijskih programa različitom uzrastu turista.

- Pojašnjava uticaj kadrova na planiranje animacije.

različitom uzrastu turista.

Animator - Definiše animatora i

opisuje uslove koje animator mora da ispuni.

- Navodi motive za bavljenje animatorskim poslom.

- Nabraja uslove i stvara cjelovitu sliku animatora u odnosu prema gostu.

- Na konkretnom primjeru analizira personalne osobine, vještine, sposobnosti i znanja koje animator treba da posjeduje.

- Ispituje lične motive za bavljenje animatorskim poslom.

- Simulira ulogu animatora kao: savjetnika, organizatora, stručnjaka, aktivnog gosta na odmoru, kolege, ugostitelja, predstavnika, informatora, dobrog sagovornika.

- Razvija kritičkog mišljenja.

- Razvija

samopouzdanje. - Razvija pozitivnu


- Razvija spremnost za saradnju i timski rad.


Vrednovanje animacije - Nabraja i definiše

posredne i neposredne efekte animacije.

- Nabraja i pojašnjava osnovne metode i tehnike vrednovanja animacije.

- Upoznaje pravila za

- Na nekom primjeru analizira efekte animacije.

- Vrši anketiranje. - Vodi intervju.

- Razvijanje vizuelnih vještina.

- Razvijanje.

samopouzdanja, snalažljivosti, komunikativnosti.

- Simulacija situacije. - Rad u parovima.

238




pisanje ankete, vođenje intervjua i lično posmatranje.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - T. Jere Lazanski, Animacija i organizacija slobodnog vremena, Gradivo za

predavanja 2001/2002, Portorož, 2001. - V. Jadrešić, Turizam u interdisciplinarnoj teoriji i primjeni, Školska knjiga,

Zagreb, 2001. - M. Dragićević Šešić, Branimir Stojković, Kultura: menadžment, animacija,

marketing, Clio, Beograd, 2007. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Računar sa opremom za video reprodukciju. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Usmeno provjeravanje znanja, najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena

dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani turizmolog; - diplomirani ekonomista. 10. Povezanost predmeta


Predmet Znanja - Komunikacija u tirističkoj

animaciji - Psihologija - Verbalna komunikacija

- Neverbalna komunikacija - Komunikacija u tirističkoj

animaciji - Poslovna komunikacija - Verbalna komunikacija

- Neverbalna komunikacija - Osnovne metode i tehnike

vrednovanja animacije - Marketing u turizmu - Primarni i sekundarni izvori

podataka - Osnovne metode i tehnike

vrednovanja animacije - Statistika - Primarni i sekundarni izvori

podataka - Faktori planiranja

animacije (tip turista) - Osnove turizma - Segmentacija turističke

tražnje - Pojam i značaj animacije - Turističko poslovanje - Uvođenje animacije u

hotelsku ponudu

239

1.3.5. POSLOVNA EKONOMIJA

1. Naziv predmeta: POSLOVNA EKONOMIJA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave




Ukupno 72 72 3. Opšti ciljevi nastave - Sticanje znanja o osnovnim ekonomskim pojmovima i odnosima sa ciljem

formiranja odnosa prema zdravoj privredi zemlje. - Razvijanje radoznalosti, samostalnosti i kreativnosti poslovanja vlastitog

privrednog društva. - Sticanje radnih navika, marljivosti, odgovornosti i motivisanosti. - Razvijanje fer pleja i timskog rada. - Razvijanje želje za osavremenjavanjem uslova i uspješnog poslovanja privrednog

društva u svojoj zemlji. - Razvijanje kulture dijaloga sa poslovnim partnerima iz zemlje i inostranstva. - Pozitivna orjentacija prema odabranom zanimanju, sa ciljem njegovanja želje za

daljim usavršavanjem, kako bi sebi i drugima, stvorio bolje uslove za život i rad u svojoj zemlji.

240





Ekonomika i organizacija privrednog društva kao naučna disciplina - Definiše i pojašnjava

poslovnu ekonomije. - Analizira predmet i

ciljeve izučavanja poslovne ekonomije.

- Razvija spremnost za saradnju i toleranciju.

- Pregled disciplina poslovne ekonome.

- Definiše pojam i nosioce privređivanja.

- Interpretira osnovne i složene nosioce privređivanja.

- Razvija osjećaj značaja odnosa čovjek -privreda – država.

- Ilustracija osnovnih odnosa između proizvodnih i potrošnih nosilaca privređivanja.

Oblici obavljanja privrednih djelatnosti - Opisuje i pojašnjava

nastanak i razvoj privrednog drustva.

- Analizira i uočava razlike u istorijskim uslovima nastanka privrednog društva kao i značaj zadovoljavanja potreba.

- Uočava odnose tehnike, prirode i društva.

- Diskusija. - Pretraživanje

primjera na Internetu.

- Navodi karakteristike, definiše zadatke i elemente privrednog društva.

- Razumije pojam privrednog pravnog lica.

- Definiše elemente privrednog društva i njihov uticaj na privredni rast i tehnološki razvoj.

- Prikaz (shematski) elemenata i zadataka privrednog društva.

- Opisuje vrste i oblike privrednog društva, način njihovog osnivanja i prestanka rada.

- Izrađuje šematski prikaz prema vrstama i oblicima privrednog društva.

- Razlikuje društva lica i društva kapital.

- Pojašnjava preduzetnika u zemlji i inostranstvu.

- Stiče socijalnu sigurnost.


preduzetnikom.

- Službeni list Crne Gore, 2005. god.

- Zakon o privrednom

društvu. - Diskusija.

Sredstva i izvori sredstava - Definiše pojam i

navodi pojedine vrste sredstava (osnovna, obrtna i ostale vrste sredstava).

- Određuje karakteristike i razlikuje sredstva prema različitim kriterijumima.

- Utvrđuje amortizaciju osnovnih sredstava.

- Prikazuje kružno kretanje obrtnih sredstava.

- Razumije značaj tehničko – tehnoloških dostignuća.

- Prezentacija imovine konkretnog privrednog društva iz područja turizma i hotelijerstva.

241




- Definiše i pojašnjava vlastite i tuđe izvore sredstava.

- Analizira strukturu izvora sredstava, odnosno učešće pojedinih vrsta izvora u ukupnim izvorima.

- Prezentacija propagandnog materijala za odobravanje kredita za mala i srednja preduzeća u Crnoj Gori.

Ulaganja (utrošci, troškovi i angažovana sredstva) - Definiše pojam i

razlikuje: utroške rada, sredstava za rad i utroške predmeta rada.

- Upoređuje i razlikuje pojmove „norma“ i „normativ“.

- Razlikuje pojam „ekonomsko trošenje“ od pojma „fizičko trošenje“ sredstava za rad.

- Preuzima odgovornost ulaganja u konkretni posao.

- Stiče snalažljivost i sposobnost obezbjeđivanja potrebnih elemenata procesa rada za vlastito društvo.

- Video prezentacija ugostiteljskog privrednog društava.

- Obilazak proizvodnog

i uslužnog privrednog društva.

- Definiše pojam, navodi kriterijume i vrste troškova.

- Prema različitim kriterijumima.

- Razumije način utvrđivanja troškova.

- Razlikuje troškove elemenata procesa rada; fiksne, varijabilne, kao i ostale vrste troškova.

- Razvija osjećaj za optimalno i racionalno trošenje činioca procesa rada.

- Obračunavanje zarade radnika.

- Pojašnjava i utvrđuje cijenu koštanja.

- Razlikuje elemente cijene koštanja (troškove nabavke, zarade radnika, amortizacije, indirektne troškove).

- Definiše pojam i oblike angažovanih sredstava.

- Razlikuje obim, vrijeme i pojavne oblike angažovanih sredstava.

- Razvija sposobnost za timski rad.

Rezultati poslovanja - Definiše fizički

proizvod, ukupan prihod i dobit kao rezultate poslovanja privrednog društva.

- Razlikuje način izražavanja fizičkog obima u proizvodnim i uslužnim privrednim društvima.

- Razlikuje naturalno i vrijednosno izražavanje rezultata poslovanja.

- Razlikuje način utvrđivanja ukupnog prihoda i dobiti.

- Razvija poslovnu odgovornost.

- Prezentovanje fizičkog obima proizvodnje u proizvodnom i uslužnom privrednom društvu.

242




- Opisuje specifičnosti rezultata poslovanja u turizmu i ugostiteljstvu.

- Prepoznaje značaj sezonskog karaktera poslovanja turizma i ugostiteljstva.

- Razvija efikasnost.

- Diskusija.

Mjerenje poslovnog uspjeha - Opisuje princip

produktivnosti, ekonomičnosti i rentabilnost.

- Razlikuje eksterne i interne faktore poslovnog uspjeha.

- Razvija sposobnost da sa manjim ulaganjima ostvari maksimalne rezultate.

- Prezentacija uspješnog turističkog ili ugostiteljskog privrednog društva.

- Obrazlaže uticaj ekonomskih principa na poslovanje privrednog društva.

- Prepoznaje faktore koji utiču na ekonomske principe poslovanja.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Dr G. Bogetić, Ekonomika preduzeća, Zavod za udžebnike i nastavna sredstva,

Podgorica, 1998. - Dr B. Stavrić, dr B. Punović, dr P. S. Bojović, Poslovna ekonomija za I razred

ekonomske škole, Zavod za užbenike, Beograd, 2006. - Dr Lj. Kosar, Ekonomika i organizacija preduzeća za II razred ugostiteljsko –

turističke škole, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva Beograd, 1996. - Službeni list Crne Gore, II 2002. -Zakon o privrednim društvima. - Službeni list Crne Gore, XII 2007. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - LCD projektor; - projektno platno; - računar. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjera znanja vrši se usmeno i pismeno. - Usmeno najmanje po jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu. - Pismena provjera znanja – test (po jedan u polugodištu). - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena

dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani ekonomista

243



Predmet Znanja - Sredstva i izvori sredstava - Računovodstvo - Evidencija sredstava i izvora

sredstava konkretnog privrednog društva

- Troškovi

- Računovodstvo - Evidencija troškova poslovanja privrednog društva pomoću poslovnih knjiga

- Rezultati poslovanja - Računovodstvo - Vrši evidenciju rezultata poslovanja na praktičnim primjerima

- Osnovna i obrtna sredstva - Privredna društva

- Turističko poslovanje - Sredstva turističkih agencija - Pojam i predmet poslovanja

ugostiteljskog privrednog društva

- Troškovi

244

1.3.6. TURISTIČKI PROJEKTI 1. Naziv predmeta: TURISTIČKI PROJEKTI 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I II III 72 72 IV

Ukupno 72 72 3. Opšti ciljevi nastave - Usvajanje teoretskoh znanja i praktičnih vještina s područja turističkih projekata. - Osposobljavanje za rad na turističkim projektima. - Osposobljavanje za saradnju sa saradnicima i kolegama na poslu i poslovnim

partnerima u zemlji i inostranstvu. - Razvijanje samoinicijativnosti, stvaralaštva, tačnosti. - Razvijanje odgovornosti na radu. - Osposobljavanje za prikupljanje i obradu podataka i informacija. - Sposobnost odlučivanja i brzog reagovanja na promjene na tržištu.

245





Pojam turističkog projekta - Razumjevanje pojma

turističkog projekta i njegove prednosti.

- Nabraja probleme koji nastaju pri izradi projekta.

- Objašnjava pojam turističkog projekta.

- Uočava koje su prednosti turističkih projekata.

- Uočava probleme pri izradi projekta.

- Identificira se sa preduzećem.

- Razvija svijest timskog rada i saradnje.

Faze u izradi projekta - Nabraja koje su faze

projekta. - Prepoznaje različite

faze pri izradi projekta.

- Razvija kreativnost, inicijativnost, snalažljivost.

- Opisuje šta obuhvata početak projekta.

- Prepoznaje kontekst projekta i uloge u projektu.

- Razumije plan strukture projekta.

- Poznaje potrebnu dokumentaciju za izradu projekta( projektni priručnik).

- Razvija preciznost, odnos kvaliteta rada i ispunjenje radnih obaveza.

- Demonstracija na konkretnom primjeru.

- Projektni rad.

Kontrola projekta - Razumije šta je

kontrola projekta. - Navodi prekretnice, troškove, resurse i rokove projekta.

- Objašnjava šta je kontrola projekta.

- Zna izvršiti kalkulaciju troškova.

- Pronalazi resurse. - Odredjuje rokove

projekta.

- Razvija razumjevanje odnosa u skladu sa uslovima rada, zalaganje, efikasnost, ekonomičnost, preuzimanje dogovornosti.

- Demonsracija na konkretnom primjeru.

Marketing aktivnosti pri izradi projekta - Navodi marketing

aktivnosti pri izradi projekta (istraživanje tržičta i prezentacija projekta ).

- Vrši istrazivanje tržišta.

- Zna kako se vrši prezentacija projekta.

- Razvija snalažljivost, kreativnost, komunikativnost.

- Seminarski radovi.

Završetak projekta - Opisuje završetak

projekta( evaluacija projektnih ciljeva i izvještaj o završetku projekta ).

- Sastavlja evaluaciju projektnih ciljeva.

- Sastavlja izvještaj o završetku projekta.

- Razvija preciznost, zalaganje i efikasnost.

- Demonstracija na konkretnom primjeru.

246

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Dr V. Cetinski, Mr M. Perić, Projektni menadžment, Sveučilište u Rijeci- Fakultet

za turistički i hotelski menadžment, Opatija, 2006. - Dr D. Bobera, Projektni menadžment, Ekonomski fakultet, Subotica, 2003. - Internet izvori. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kompjuter; - stručna dokumentacija. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjera znanja vrši se usmeno. - Usmeno po jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena

dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani turizmolog; - diplomirani ekonomista 10. Povezanost predmeta


Predmet Znanja - Kalkulacija turističkog

projekta - Turističko poslovanje - Kalkulacija

- Marketing aktivnosti pri izradi projekta

- Marketing u turizmu - Istarživanje tržišta

- Projektni timovi - Psihologija - Tipovi vodstva i rukovođenja - Hartije od vrijednosti - Finansijsko poslovanje - Hartije od vrijednosti

247

1.3.7. PREDUZETNIŠTVO 1. Naziv predmeta: PREDUZETNIŠTVO 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I II III 20 52 72 IV

Ukupno 20 52 72 3. Opšti ciljevi nastave - Razvijanje preduzetničke sposobnosti. - Sticanje znanja o razvoju biznis ideje. - Sticanje znanja o izradi biznis plana. - Sticanje znanja i vještina za osnivanje privrednog društva. - Sticanje znanja i vještina za upravljanje malim privrednim društvom. - Osposobljavanje za rad u timu. - Osposobljavanje za primjenu moderne vrste komunikacije. - Osposobljavanje za prezentovanje rezultata rada uz pomoć savremenih

tehnologija.

248





Biznis ideja i biznis plan - Upoznaje pojam

biznis ideja. - Opisuje nastanak

biznis ideje. - Nabraja i

opredjeljuje se za poslovnu ideju.

- Nabraja moguće vrste djelatnosti.

- Opisuje pojam biznis plan.

- Upoznaje pojmove:

vizija, misija, strategija, ciljevi.

- Upoznaje postupak

istraživanja tržišta. - Upoznaje pojmove:

marketing plan i plan prodaje.

- Opisuje elemente

finansijskog plana privrednog društva.

- Objašnjava

neophodnost

- Suočavajući argumente kritički procjenjuje kvalitet poslovne ideje u skladu sa postulatima tržišnog poslovanja.

- Uviđa važnost izrade biznis plana u kontekstu obezbjeđivanja podrške, kako unutar samog privrednog društva tako i od strane eksternih partnera (investitora, kreditora).

- Razlikuje pojmove: vizija, misija, strategija.

- Kroz primjere obrazlaže ciljeve privrednog društva.

- Kroz primjere obrazlaže postupak istraživanja tržišta na novom primjeru.

- Izvodi zaključke o potencijalnoj konkurenciji.

- Izvodi zaključak o potencijalnim kupcima/korisnicima usluga.

- Vrši opis proizvoda/usluga.

- Uviđa značaj sprovođenja kontrole kvaliteta proizvoda/usluga.

- Kroz primjere obrazlaže elemente finansijskog plana privrednog društva.

- Razvija osjećaj za kreativnost.

- Razvija sposobnost postizanja kompromisa.

- Razvija analitičko

mišljenje. - Razvija

odgovornost u radu.

- Razvija stručnost. - Uočava važnost

očuvanja zdrave životne sredine.

- Razvija osjećaj za

marljivost i preciznost.

- Poželjno je učenicima ukazati na primjere.

- Organizovati

prisustvo predstavnika realnog privrednog društva.

- Primjena tehnika

za unapređenje razmišljanja, npr. Eksperiment šest šešira.

- Kao model može da

posluži biznis plan realnog privrednog društva.

- Pripremiti

integralnu cjelinu od elemenata biznis plana.

249




očuvanja životne sredine.

- Rezimira biznis

plan. - Prezentuje biznis

plan.

- Sarađuje kod izrade plana očuvanja životne sredine za konkretno privredno društvo.

- Oblikuje dinamiku realizacije biznis plana.

- Kritički procjenjuje slabosti sačinjenog biznis plana.

Osnivanje privrednog društva Ime privrednog društva - Nabraja moguća

rješenja za ime privrednog društva.

- Opredjeljuje se za ime privrednog društva u skladu sa propisima i poštujući principe jednostavnosti i jedinstvenosti.

- Razvija logičko mišljenje i sposobnost za pravilno rasuđivanje i zaključivanje.

- Rad u grupama: učenici predlažu moguća rješenja a nakon toga, kroz diskusiju, donose odluku.

Vizuelni identitet privrednog društva - Upoznaje elemente

i značaj oblikovanja vizuelnog identiteta privrednog društva.

- Oblikuje vizuelni identitet privrednog društva.

- Stiče radne navike.

- Rad na računaru: učenici koriste programe za obradu teksta i slika.

Registracija privrednog društva - Upoznaje postupak

registracije privrednog društva.

- Opisuje moguće

oblike organizovanja privrednog društva.

- Popunjava formulare za registraciju privrednog društva.

- Sprovodi aktivnosti na pribavljanju pečata i štambilja.

- Identifikacija sa preduzećem.

Otvaranje računa kod poslovne banke - Opisuje postupak

otvaranja računa kod poslovne banke.

- Popunjava formulare za otvaranje računa kod poslovne banke.

- Obavlja postupak otvaranja računa kod poslovne banke.

- Izrada organograma privrednog društva.

Poslovni kodeks preduzeća - Upoznaje pojam

poslovni kodeks - Popunjava

formulare za

250




privrednog društva. - Nabraja elemente

poslovnog kodeksa.

otvaranje računa kod poslovne banke.

- Obavlja postupak otvaranja računa kod poslovne banke.

Organizaciona struktura privrednog društva - Upoznaje tipove

organizacione strukture privrednog društva.

- Pronalazi sličnosti i razlike između različitih tipova organizacionih struktura privrednog društva.

Rad u sektorima i poslovanje privrednog društva - Upoznaje različite

nivoe upravljanja privrednim društvom.

- Upoznaje postupak zasnivanja radnog odnosa u privrednom društvu.

- Upoznaje postupak izrade godišnjeg izvještaja o radu.

- Pronalazi sličnosti i razlike u nivoima upravljanja privrednim društvom.

- Popunjava prijavu o slobodnom radnom mjestu.

- Učestvuje u izradi jednostavnog godišnjeg izvještaja o radu.

- Razvija sposobnost snalaženja u hijerarhiji socijalnih odnosa.

- Kao model može da posluži konkurs za prijem u radni odnos objavljen u dnevnoj štampi.

Služba opštih poslova - Nabraja i opisuje

aktivnosti u okviru službe opštih poslova.

- Obavlja usmenu i pisanu komunikaciju unutar privrednog društva i sa eksternim partnerima.

- Tehnički održava internet sajt privrednog društva.

- Šalje i prima poštu i druge službene materijale.


- Razvija

odgovornost u radu.

- Rad u grupama od tri do pet učenika.

- Upotrebljava kancelarijsku opremu (telefon, faks, fotokopir aparat, skener, štampač).

Sektor marketing - Upoznaje pojam

marketinga. - Opisuje postupak

istraživanja tržišta. - Upoznaje pojam i

elemente marketing miksa: proizvod, cijena, promocija i

- Kroz primjere obrazlaže strukturu asortimana proizvoda/usluga.

- Sprovodi postupak formiranja cijene proizvoda/usluga.

- Kroz primjere obrazlaže važnost i

- Razvija komunikativnost, efikasnost u radu, marljivost i preciznost.

- Rad na računaru: učenici koriste programe za obradu teksta i slika, kao i programe za elektronsku komunikaciju.

251




distribucija. načine promocije. - Upoređuje moguća

rješenja za reklamni slogan i reklamnu poruku privrednog društva.

- Upoređuje moguće forme i sadržaje reklamnog materijala.

- Planira način reklamiranja privrednog društva, odnosno proizvoda/usluge.

- Kroz primjere obrazlaže moguće načine distribucije.

- Izrada reklamnog materijala.

Sektor komercijala - Upoznaje vrste i

elemente dokumentacije koja prati poslove nabavke i prodaje.

- Izrađuje ponudu, porudžbenicu, predračun, upit, račun i ostala dokumenta iz oblasti poslova nabavke i prodaje.

- Razvija analitičko mišljenje.

Sektor finansija i računovodstvo - Opisuje postupak

obračuna zarada. - Opisuje način

obračuna poreza i doprinosa.

- Upoznaje blagajničke poslove.

- Upoznaje postupak plaćanja dospjelih obaveza i naplate dospjelih potraživanja.

- Kroz primjere obrazlaže način obračuna zarada, poreza i doprinosa.

- Obavlja blagajničke poslove.

- Obavlja poslove plaćanja dospjelih obaveza i naplate dospjelih potraživanja.

- Podstiče razvoj tačnosti, preciznosti i urednosti.

- Formira stav o

preuzimanju odgovornosti.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - V. Vukotić, Preduzetništvo i biznis, Ekonomski fakultet, Podgorica, 1996. - J. Manojlović, S. Ignjatović, Poslovna i službena korespondencija za I razred,

Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2005. - D. Bogdanović, G. Ivanišević, Osnovi ekonomije za I razred, Zavod za udžbenike i

nastavna sredstva, Beograd, 2004. - D. Dragiđić, B. Ilić, B. Medojević, M. Pavlović, Osnovi ekonomije za II razred,

Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2004. - R. Rajović, Osnovi prava za I razred, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva,

Beograd, 2004.

252

- Publikacija Moj Biznis, Montenegro biznis alijansa, Podgorica, 2004. - Hauard Potit, Kako započeti sopstveni biznis, CID, Podgorica, 1997. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Učionica sa najmanje pet računara snabdjevenih adekvatnom programskom

opremom, fax, telefon, skener, štampač, fotokopir aparat. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjera znanja vrši se usmeno, pismeno i na vježbama. - Usmeno najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Pisani radovi učenika (testovi, eseji, domaći zadaci). - Rad na vježbama (najmanje jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu). - Ocjenjuje se razumijevanje i zainteresovanost učenika za rad, urednost,

preciznost, tačnost, kreativnost i sl. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena

dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani ekonomista. 10. Povezanost predmeta

Znanja Povezanost sa predmetom Predmet Znanja

- Postupak istraživanja tržišta

- Marketing u turizmu - Istraživanje tržišta

- Privredna društva - Poslovna ekonomija - Vrste privrednih društava

253

1.3.8. EKONOMIKA TURIZMA 1. Naziv predmeta: EKONOMIKA TURIZMA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I II III IV 66 66

Ukupno 66 66 3. Opšti ciljevi nastave - Usvajanje teoretskih znanja i praktičnih vještina s područja ekonomike turizma. - Upoznavanje turističkog tržišta, potrošača, destinacija, kao i marketing

koncepcije u turizmu. - Osposobljavanje za prikupljanje, obradu podataka i informacija u vezi promjena

na turističkom tržištu. - Upoznavanje sa daljim mogućnostima razvoja turizma.

254





Ekonomika turizma kao naučna disciplina - Upoznaje se sa

pojmom i značajem ekonomike turizma, kada se njome obelježava naučna kategorija koja tretira ekonomsku teoriju turizma, kao i da se kompleksno obuhvate složeni ekonomski odnosi u turizmu.

- Definiše ekonomiku turizma, analizira i informiše se o njenom značaju.

- Pozitivno se orijentiše prema zanimanju, razvija radoznalost i motivisanost.

- Nastavu po mogućnosti izvesti u kabinetu uz upotrebu interneta i prikazivanje konkretnih primjera.

Društveno-ekonomski značaj turizma u nacionalnoj privredi - Upoznaje turistička

dobra kao poseban dio nacionalnog bogatstva i turizam kao poseban vid djelatnosti.

- Upoređuje turistička i materijalna dobra kao i strukturu nacionalne privrede – podjelu na djelatnosti.

- Priprema se za efikasnu ekonomsku valorizaciju turističkih dobara.

Ekonomski značaj i uticaj turizma na privredu - Imenuje i nabraja

direktne i indirektne uticaje turizma na privredu.

- Upoznaje i povezuje direktne i indirektne uticaje turizma na privredu.

- Prilagođava se uticajima i bolje razumije efekte turizma na privredu.

Društvene i državne organizacije turizma - Upoznaje se sa

društvenim i međunarodnim turističkim organizacijama kao i sa ulogom države i njenih organa u turizmu.

- Vrednuje uticaje organizacija i njihove obaveze.

- Shvata vezu i značaj u angažovanju različitih organizacija u turizmu.

- Učenike upoznati sa primjerima iz prakse koristeći filmove, fotose i podatke sa interneta.

Specifičnosti turističkog tržišta - Iskazuje i povezuje

karakteristike turističkog tržišta.

- Upoređuje turističke potrebe sa karakteristikama turističke ponude.

- Uočava karakteristike tržišta.

- Pozitivno se orijentiše i organizuje prema ustanovljenom stanju na turističkom tržištu.

- Raditi po grupama upoređujući turističko tržište, turističke potrebe i turističku ponudu.

Istraživanje i metode istraživanja turističkog tržišta - Kazuje i opisuje cilj,

sadržaj i značaj - Upoređuje sličnosti i

razlike u cilju - Pravilno se

usmjerava prema

255




istračivanja turističkog tržišta.

uspješnog planiranja mogućih rješenja.

uslovima na tržištu.

Karakteristike domaćeg i inostranog turističkog prometa i potrošnje - Prepoznaje

karakteristike domaćeg i inostranog turističkog tržišta.

- Upoređuje nivoe, dinamiku i potrošnju međunarodnog i domaćeg turističkog prometa.

- Samopouzdano i kvalitetno ispunjava radnu obavezu.

Turistička propaganda - Nabraja i opisuje - sredstva, vrste i

principe turističke propagande.

- Definiše elemente turističke propagande i nju kao instrument poslovne turističke politike.

- Razvija snalažljivost i prilagodljivost turističkom tržištu u cilju ispunjena radnih obaveza.

Perspektive razvoja turizma u Crnoj Gori - Diferencira i

upoređuje postojeće i moguće.

- Planira realno u mogućim uslovima.

- Timski, efikasno i precizno nastupa na turističko tržište.

- Učenike upoznati sa stručnom literaturom podacima sa interneta i drugim elektronskim informacijama iz domena iztraživanja perspektiva razvoja turizma.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - S. Unković i B. Zečević, Ekonomika turizma, Čugura print – Beograd, 2004. - K. Čačić, Ekonomika turizma, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd,

2003. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Računar sa projektorom i priključcima za internet (kabinet); - grafoskop; - dijaprojektor. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Usmeno, minimum po jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena

dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani turizmolog; - diplomirani menadžer turizma; - diplomirani ekonomista turističkog smjera;

256

- diplomirani ekonomista. 10. Povezanost predmeta


Predmet Znanja - Turistička propaganda - Metode istraživanja

turisitičkog tržišta

- Marketing u turizmu - Turistička propaganda - Turističko tržište

- Specifičnost turističkog tržišta

- Turistička propaganda - Perspektive razvoja

turizma u Crnoj Gori

- Osnove turizma - Specifičnost turističkog tržišta - Pojam, vrste i sredstva

turističke propagande - Osnovne postavke planiranja i

perspektive razvoja turizma - Osnovna i obrtna sredstva - Turističko poslovanje - Sredstva turističke agencije

257

1.3.9. VODIČKI POSLOVI 1. Naziv predmeta: VODIČKI POSLOVI 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave




Ukupno 66 66 3. Opšti ciljevi nastave - Sticanje osnovnih znanja koja omogućavaju shvatanje poslova vodiča. - Usvajanje znanja i vještina iz domena vodičkih poslova. - Uočavanje specifičnosti vodičkih poslova u cilju uspješnijeg rada sa turistima. - Osposobljavanje za rad u turističkim biroima i agencijama na poslovima

turističkih vodiča. - Osposobljavonje za samostalan rad uz uvažavanje saradnika i poslovnih partnera. - Upoznavanje sa turističkim vrijednostima i mogućnostima njihove valorizacije. - Razvijanje samoinicijativnosti i snažljivosti, prilagođavanja uslovima rada,

ambijentu i neprvdviđenim situacijama. - Razvijanje tolerantnosti, etičkih i moralnih kvaliteta u radu. - Razvijanje efikasnosti u radu i pozitivne orijentacije prema poslu. - Jačanju razumijevanja drugih, odgovornosti za drugoe i tačnosti u poslu.

258





Turistička kretanja- nove tendencije - Nabraja i opisuje

promjene koje vode ka novim tendencijama u turističkim kretanjima.

- Upoređuje elemente novih tendencija da bi pravilno procijenio kretanje na turiističkom

tržištu.

- Prilagođava se promjenama na tržištu.

- Raditi po grupama. - Koristiti objavljene studije, internet i prigodne filmove.

Vodič-vodička služba u turizmu - Upoznaje se sa

mjestom i ulogom vodiča kao i mjestom informativne službe u turizmu.

- Uočava razlike, definiše bitno i nebitno, određuje prioritet.

- Pozitivno se orijentiše prema zanimanju i odgovorno preuzima obavezu.

- Nastavu, po mogućnosti, izvesti uz simulaciju konkretne situacije.

Komunikacije u turizmu - Opisuje oblike i

sredstva komuniciranja.

- Navodi načine komuniciranja.

- Analizira i upoređuje sredstva komuniciranja.

- Razvijanje odnose u skladu sa uslovima rada.

- Preuzima inicijativu.

- U nastavi koristiti sredstva kommuniciranja i oblike komunikacije.

Specifičnosti rada i poslova turističkih vodiča - Imenuje i nabraja

specifičnosti rada turističkih vodiča.

- Planira i organizuje svoj rad u zavisnosti od specifičnosti posla.

- Stvara mogućnost razvoja pogodne društvene klime postiže kompromis.

- U nastavi kokistiti filmove, kao i materijal za pripremu vodiča.

Metodologija rada turističkih vodiča - Povezuje znanje iz

raznih oblasti: istorije, istorije umjetnosti, književnosti itd.

- Imenuje razna pomoćna i priručna sredstva: vodiče, bedekere, prospekte, itd.

- Oblikuje odgovarajuće podatke, rješava probleme.

- Razvija snalažljivost i sposobnost u izboru odgovarajućih metoda.

- Učenike upoznati sa raznim priručnicima za vodiče.

Rad turističkih vodiča u pojedinim ambijentima - Nabraja i specificira

različite ambijente u kojima se može naći turistički vodič.

- Razvija odnose u skladu sa uslovima rada.

- Prilagođava se različitim uslovima rada.

- Nastavu organizovati po mogućnosti u ambijentu sličnom realnom radnom okruženju.

Vodička dokumentacija - Upoznaje i opisuje

najvažniju - Interpretira način

korišćenje vodičke - Razvija snalažljivost

u ispunjavanju radnih - Raditi u manjim

grupama.

259




dokumentaciju za rad vodiča.

dokumentacije. zadataka. - Učenike upoznavati sa vaučerima, spiskom putnika i ruming listom.

Predstavnički posao- predstavnik agencije - Navodi i opisuje

poslove vodiča – predstavnika.

- Ocjenjuje i analizira odgovarajuće primjere.

- Organizuje se u skladu sa raznovrsnošću predstavničkih poslova.

Turistički pratilac - Opisuje rad i nabraja

specifičnosti rada turističkog pratioca.

- Planira rad prema uslovima zadatka.

- Razvija marljivost, preciznost i odgovornost u radu.

Nepredviđene situacije u radu turističkog vodiča - Imenuje razne

nepredviđene situacije u radu turističkog vodiča i obrazlaže moguće posljedice.

- Oblikuje i kombinuje razne nepredviđene situacije.

- Razvija sposobnost da predvidi moguću situaciju, preuzme pravilne radnje i postupke, u trenutku nastajanja nepredviđene situacije.

- U nastavi koristiti prigodne filmove, fotografije i podatke sa interneta.

Specifični vidovi turizma i uloga vodiča - Obrazlaže

karakteristike turističke ponude specifičnih vidova turizma.

- Prepoznaje turistička kretanja koja proizilaze iz specifičnih oblika turizma.

- Pozitivno se orijentiše prema nastaloj promjeni u turističkom kretanju.

Planiranje i vođenje turističke grupe - Nabraja elemente za

planiranje programa vođenja turističkih grupa.

- Opisuje načine formiranja turističkih grupa.

- Planira u skladu sa uslovima i mogućnostima i predlaže moguća rješenja.

- Kvalitetno ispunja radnu obavezu.

- Rad u grupni simulacija konkretnih situacija.

Informisanost- značajan faktor u radu turističkog vodiča - Definiše informaciju i

način prenošenja. - Opisuje nastanak i

razvoj globalnih distributivnih sistema (G D S).

- Interpretira značaj GDS za formiranje turističkog proizvoda i način korišćenja.

- Razvija efikasnost i pozitivnu orijentaciju prema zanimanju.

- Raditi po grupam u kabinetu, prema mogućnosti, putem interneta upoznati učenike sa GDS Amadeus, Galileo, Sabre i World spain.

260




Ponašanje i etika u radu turističkog vodiča - Kroz faktore koji

utiču na zadovoljenje turističkih potreba.

- Opisuje poslovnu etiku i ulogu ponašanja turističkog vodiča.

- Kritički procjenjuje i planira moguća rješenja.

- Pozitivno se identifikuje sa poslom.

- Raditi u grupama upoznavajući se sa različitim primjerima iz prakse.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - S. Štetić, Vodička slučba u turizmu, „CICERO“, Beograd, 2003. - S. Štetić, Posebni oblici tutizma, FORMA B, Beograd, 2007. - S. Štetić, Poslovanje turističkih agencija, „CICERO“, Beograd, 2000. - S. Unković, B. Zečević, Ekonomika turizma, Čugura Print, Beograd. - M. Pasinović, Menadžment prirodnih i kulturnih resursa, Bor, 2006. - R. Ratković, Hotelski menadžment, Bar, 2006. - L. Moitinho, Strateški menadžment u turizmu, Masmedija, Zagreb, 2003. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Računar – priključci na internet, projektor (kabinet); - vodiči, bedekri, prospekti; - djela putopisaca, lokalnih pisaca i hroničara; - arhivski podaci; - priručnici iz istorije i istorije umjetnost; - grafoskop; - dijaprojektor. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Usmeno minimum po jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena

dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani turizmolog. 10. Povezanost predmeta


Predmet Znanja - Predtstavljanje

umjetničkih i arhitektonskih vrijednosti

- Istorija umjetnosti - Stilovi u umjetnosti i arhitekturi

- Upoznavanje sa kulturnim institucijama

- Kulturno-istorijska baština Crne Gore

- Muzeji, biblioteke, arhivi, fakulteti, galerije

261

1.3.10. OSNOVE RESTORATERSTVA 1. Naziv predmeta: OSNOVE RESTORATERSTVA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave




Ukupno 66 66 3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje sa ugostiteljskim objektima za smještaj ishranu i točenje pića. - Usvajanje osnovnih znanja o pripremi, serviranju i usluživanju jela, pića i

napitaka. - Upoznavanje sa značajem, vrstama i primjenoma savremenih sredstava i opreme

u ugostiteljstvu.

262





Organizacija rada u ugostiteljskim objektima - Nabraja i opisuje

razlike u organizaciji rada ugostiteljskih objekata za smejštaj i ishranu.

- Na osnovu vrste usluga razlikuje objekte za ishranu i smještaj.

- Pozitivna orjentacija prema zanimanju.

- Prikazivanje slajdova sa različitim tipovima ugostiteljskih objekata za smještaj i ishranu.

- Pojašnjava značaj lijepog ponašanja za kvalitet usluga u ugostiteljstvu.

- Na različitim primjerima ukazuje na značaj lijepog ponašanja za kvalitet ugostiteljskih usluga.

- Razvija kulturu lijepog ophođenja.

- Simulacija situacija sa različitim primjerima.

- Igranje uloga.

Radno osoblje - Nabraja, u

zavosnosti od tipa ugostiteljskog objekta, strukturu radnog osoblja u restoranu i njihove poslove.

- Razlikuje vrste radnih mjesta i poslova u restoranu, u zavosnoti od tipa retorana i vrste usluga.


- Prikazivanje oragnizaconih struktura u restoranima, na različitim primjerima.

- Izrada organizacionih šema u skladu sa definisanim vrstama usluga i obimom posla u restoranu.

Radna odjeća i obuća - Nabraja i opisuje

namjenu djelova radne odjeće i njen značaj u ugostieljskoj djelatnosti.

- Razlikuje djelove radne odjeće i obuće i način korišćenja.

- Razvija osjećaj za estetiku.

- Prikazivanje slajdova sa različitim dizajnima radne odjeće i obuće u ugostiteljskoj djelatnosti.

Oprema i namještaj u restoranu - Nabraja i opisuje

osnovnu opremu i namještaj u restoranu.

- Razlikuje vrste opreme i namještaja u restoranu.

- Razvija pravilan odnos prema sredstvima za rad.

- Posjeta restoranu. - Prikazivanje

slajdova. - Diskusija.

Inventar - Nabraja i opisuje

vrste inventara u restoranu, način njihovog održavanja i primjne.

- Razlikuje vrste inventara, način održavanja i primjene.

- Razvija pravilan odnos prema sredstvima za rad.


- Rad u kabinetu- rad sa inventarom.

263




Pripremni radovi - Opisuje postupak

pripremnih radova u restoranu i njihovu važnost.

- Razumije podjelu priremnih radova u restoranu.

- Razvija osjećaj za preciznost.

- Razvija osjećaj za preuzimanje odgovornosti.

- Rad u kabinetu. - Posmatranje video

zapisa.

Dnevni obroci - Nabraja vrste

dnevnih obroka, vrijeme njihovog služenja i opisuje postupak kuvertiranja i usluživanja.

- Razlikuje vrste dnevnih obroka u zvisnosti od vremena služenja.

- Razlikuje način kuvertiranja i usluživanja u zavisnosti od vrste obroka.

- Razvija osjećaj razumijevanja odnosa u skladu sa ulovima rada.

- Rad u kabinetu. - Posjeta restoranu. - Posmatranje video

zapisa.

Sistemi rada u restoranu - Nabraja vrste

sistema rada u restoranu, u zavisnosti od veličine restorana, vrste usluga i kategorije restorana.

- Prepoznaje sisteme rada u različitim vrstama restorana.

- Razvija pozitivnu identifikaciju sa preduzećem.

- Simulacija situacija. - Prikazivanje video

zapisa i slajdova. - Diskusija.

- Nabraja i opisuje načine usluživanja u restoranima u zavisnosti od broja gostiju i vrste restorana.

- Razlikuje načine usluživanja u zavisnosti od broja gostiju i vrste restorana.

- Razvija snalažljivost.



zapisa. - Diskusija.

Točionica pića - Opisuje rad u

točionici pića, nabraja vrste pića napitaka i opisuje način njihovg služenja.

- Ralikuje vrste pića i napitke i način njihovog služenja.

- Razvija ekonomičnost.


zapisa. - Simulacija situacija. - Diskusija.

Kafana - Nabraja vrste

kafana i opisuje načine rada u kafanama.

- Razlikuje vrste kafana.

- U zavisnoti od vrste kafane razlikuje načine rada.

- Razvija osjećaj za razumijevanje odnosa u skladu sa uslovima rada.



Restoransko poslovanje - Opisuje način

restoranskog - Razlikuje ispravan

odnos prema gostu - Razvija

inicijativnost, - Rad u kabinetu. - Posmatranje video

264




poslovanja vezan za doček, smještaj, razgovor, primanje porudžbine, usluživanje, naplate i ispraćaja gosta.

od pogrešnog. snalažljivost, prilagodljivost, efikasnost, samokontrolu.


- Razvija

komunikatine sposobnosti.

- Razvija tolerantnost

i spremnost na kompromis.


Jelovnik - Nabraja vrste

jelovnika i opisuje način sastavljanja po grupama u zavisnosti od vrste i tipa restorana.

- Prepoznaje vrste jelovnika u zavisnoti od strukture.

- Razvija kreativnost. - Analiza različitih vrsta jelovnika po grupama.

- Diskusija.

Room servis - Opisuje postupak

usluživanja u sobama- room servis.

- Razlikuje način usluživanja u sobama u odnosu na restoran.



Usluživanje na prevoznim sredstvima - Nabraja prevozna

sredstva na kojima se vrše ugostiteljske usluge i opisuje načine služenja u zavisnoti od prevoznog sredstva.

- U zavisnoti od načina pružanja ugostiteljskih usluga, prepoznaje prevozna sredstva u kojima se pružaju ugostiteljske usluge.

- Razvija snalažljivst i prilagodljivost.

- Posmatranje video zapisa i slajdova sa načinima usluživanja na različitim prevoznim sredstvima.

- Diskusija. Pansionsko poslovanje - Opisuje načine rada

u pansionskom poslovanju.

- Razlikuje vrste pansiona i način usluživanja u zavisnosti od vrste.

- Razvija trolerantnost, spretnost i sposobnost za saradnju.

- Posjeta pansionu. - Rad u kabinetu-

kuvertiranje i usluživanje.

Priprema jela pred gostom - Nabraja vrste jela

koja se pripremaju pred gostom - salate, jela od mesa, poslastice i voće.

- Razlikuje vrste jelam koja se pripremaju pred gosto u zavisnoti od sastava i načina pripreme.

- Razvija ekonomičnost, komunikativnost, spretnost i odgovornost.



265




Specijalna jela - Nabraja vrste

specijalnih jela koja se služe u restoranu i opisuje postupak njihovog služenja.

- Razlike vrste specijalnih jela i načine njihovog služenja.

- Razvija spretnost, odgovornost, preciznost i tačnost.



Zajednički obroci - Nabraja zajedničke

obroke u ugostiteljstvu i opisuje postupak ponude, organizacije i načina rada-usluživanja.

- Razlikuje vrste zajedničkih obroka po načinu ponude, organizacije i načina usluživanja.

- Razvija organizacione sposobnosti, osjećaj za timski rad.


zapisa i slajdova. - Diskusija.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - J. Kerčmar, Tehnika poslovanja u ugostiteljstvu, Opatija, 1995. - R. Miličević, Ugostiteljstvo – tehnika organizacija poslovanje, IMS „Oktoih“,

Podgorica, 2003. - J. Jokić, P. Pravda, Kuvarstvo i poslastičarstvo sa praktičnom obukom, Zavod za

udžbenike i nastavna sredstva, beograd, 1996. - S. Divanović, S. Mićetin, M. Krastavčić, Usluživanje sa praktičnom nastavom,

Zavod za izdavanje udžbenika Beograd, Beograd, 2004. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - TV sa DVD plejerom; - LCD projektor sa projekcionim platnom; - propagandni materijali, slajdovi, grafikoni, filmovi. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjera znanja vrši se usmenim putem, najmanje jednom u svakom

klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena

dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Diplomirani menadžer restoraterstva.

266



Predmet Znanja - Usluživanje na svečanim

prijemima - Bonton u ugostiteljstvu - Pravila ponašanja i

usluživanja na svečanim prijemima

- Radno osoblje - Psihologija - Tipovi i tipologija ličnosti - Prijem i usluživanje

gostiju - Poslovna komunikacija - Verbalna i neverbalna

komunikacija - Jelovnik - Osnove kuvarstva - Jelovnik - Meni - Osnove kuvarstva - Meni - Karta doručka - Osnove kuvarstva - Karta doručka

267

1.3.11. OSNOVE KUVARSTVA 1. Naziv predmeta: OSNOVE KUVARSTVA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave




Ukupno 66 66 3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje sa pojmom i značajem kuvarstva. - Upoznavanje sa podjelom poslova u kuhinji i opisom poslova u kuhinjskom bloku. - Upoznavanje sa stručnom terminologijom u kuvarstvu. - Upoznavanje sa namirnicama u kuvarstvu i kuvarskim metodama obrade i

tretiranja. - Upoznavanje sa strukturom i načinom izrade menia, jelovnika i karte doručaka. - Upoznavnja sa recepturama i načinom izrade jela. - Upoznavanje sa tehnološkim fazama rada u restoranima-kuhinji. - Usvajanje teorijskih znanja pripreme, serviranja i dekorisanja jela. - Usvajanje znanja o primjeni savremenih sredstava i opreme u kulinarstvu.

268

4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: ČETVRTI




Pojam i značaj kuvarstva - Opisuje istorijski

razvoj ugostiteljstva.

- Pojašnjava značaj kuvrastva u savremenom ugostiteljstvu.

- Na različitim primjerima pojašnjava razlike u strukturi i organizaciji ugostiteljske djelatnosti kroz istoriju u razvoju kuvarstva.

- Na primjerima, pojašnjava značaj kuvarstva u razvoju savremenog ugostiteljstva.

- Razvija pozitivnu orjentaciju prema zanimanju.

- Prikazivanje slika ili video zapisa ugostiteljskih objekata iz različith peroda razvoja.

Kuhinjski blok (odjeljenja) - Opisuje odjeljenja

kuhinjskog bloka, funkcionalnu povezanost sa ostalim prostorom i njihovu namjenu.

- Razlikuje odjeljenja kuhinjskog bloka i uočava nedostake u funkcionalnosti prostora.


- Obilazak kuhinjskog bloka.

- Prikazivanje slika i video zapisa sa različitim prstornim rješenjima kuhinjskog bloka (negativni i pozitvni primjer).

Kuhinjsko osoblje i njihove dužnosti - Defiiše

oganizacionu strukturu kohinjskog bloka i vrste poslova po zanimanjima.

- U skladu sa vrstom zadatka i obimom poslova vrši podjelu rada u kuhinjskom bloku.

- Razvija smisao za timski rad, odgovornost, tolerantnost i organizacijske sposobnosti.

- Rad u kuhinjskom bloku.

- Izrada organiacionih šema rada u kuhinjskom bloku na osnovu brigadnog i ekipnog rada.

Terminologija kuvarstva - Upoznaje se sa

stručnom terminologijom.

- Razumije značenja stručnih termina i izraza i koristi ih u komunikaciji sa saradnicima i gostima.

- Razvija komunikativne sposobnosti.

- Simulacija situacija razgovora sa saradnicima i gostima u funkciji usvajanja stručne terminologije (metoda- igranje uloga).

Namirnice u kuvarstvu (biljne i životinjske) - Nabraja namirnice - Raspoznaje - Razvija pravilan - Prikazivanje

269




biljnog i životinjskog projekla koje se koriste u kuvarstvu i opisuje osnovne karakteristike i njihovu primjenu.

namirnice biljnog i životinjskog porijekla, njihove osnovne karakteristike i primjenu u kuvarstvu.

odnos prema zdravoj ishrani.

namirnica biljnog i životinjskog porijekla.

Priprema namirnica i kuvarske metode - Opisuje postupak

odabira i pripreme namirnica biljnog i životinjskog porijekla.

- Opisuje postupak obrade namirnica putem kuvarskih metoda (kuvanje, pečenje, prženje, sotiranje, gratiniranje, pohovanje, pasiranje... ).

- Na različitim primjerima definiše postupak odabira, pripreme i obrade namirnica biljnog i životinjskog porijekla pomoću raznih kuvarskih metoda.

- Razvija ekonomičnost.

- Rad u kabinetu- odabir namirnica.

- Prikazivanje video zapisa, slika sa različitim namiricama i načinom obrade.

Jelovnik - Opisuje postupak

planiranja i pisanja standardnog i dnevnog jelovnika.

- Razlikuje načine planiranja i pisanja dnevog i standardnog jelovnika.

- Razvija kreativnost i snalažljivost.

- Planiranje i pisanja dnevnog i standardnog jelovnika- zadatak.

Menu - Opisuje postupak

planiranja i pisanja jednostavnih i svečanih menia po gangovima.

- Razlikuje načine planiranja i pisanja jednostavnih i svečanih menia po gangovima.


- Razvija odgovornost za zdravlje ljudi kroz pripremu menia u skladu sa principima zdrave ishrane.

- Planiranje i pisanja jednostavnih i svečanih menija po rangovima.

Karta doručka - Opisuje postupak

planiranja i pisanja karte doručka u odnosu na vrstu doručka (jednostavni, francuski, bečki, švajcarski, švedski sto, engleski

- Razlikuje načine planiranja i pisanja karte doručka u odnosu na vrstu doručka.


- Planiranje i pisanje karte doručka u odnosu na vrstu doručka.

270




doručak). Fondovi - Definiše pojam

“fondovi” njihov značaj, podjelu i pripremu.

- Fondovi za nalivanje jela: mesni, riblji i od divljači.

- Fondovi temeljci: mrki ili braon, espanjol, demiglas, glas-devijand i fond od divljači.

- Svijetli fondovi: bešamel i velute.

- Crveni –ružičasti fondovi: paradjz i paprika.

- Specijalni-pjenasti fondovi: “holandez” i “bernez”.

- Fondovi hladne kuhinje: uljni-majonez, sirćetni-vinigrt, specijalni aspik i šo-froa.

- Prepoznaje različite vrste fondova i sosova.

- Razlikuje načine pripreme, termičke obrade, primjene i čuvanja do dalje upotrebe.

- Razvija ljubav i tolerantnost prema drugim narodima i njihovim običajima i kulturi ishrane.

- Analiza različitih receptura i diskusija.


- Rad u kabinetu.

Sosovi (tople i hladne kuhinje) - Nabraja vrste

sosova tople i hladne kuhinje i opisuje postupak njihove pripreme (tople kuhinje: sosovi od mrkih fondova, sosovi od svijetlih fondova, sosovi od specijalnih fondova; hladne kuhinje: na bazi majoneza, vinigreta, aspika i šofora sosova... ).

- Razlikuje postupak pripreme različitih vrsta sosova tople i hladne kuhinje u zavisnosti od recepture, dužinu trajanja njihove izrade i primjene.

- Analiza različitih receptura i diskusija.


- Rad u kabinetu.

Salate - Navodi podjelu i

vrste salata po značaju.

- Razlikuje vrste salata po sastavu, načinu

- Analiza različitih receptura za salate i diskusija.

271




- Opisuje način pripreme, serviranja i dekorisanja salata (jednostavnih salata od svježeg i kuvanog povrća, miješanih i pečenih salata).

pripremanja, serviranja i dekorisanja.

Jela od povrća (variva) - Nabraja vrste jela

od povrća (variva, prilozi i garniture) i opisuje tehnološki postupak njihove obrade, pripreme, seviranja i dekorisanja.

- Razlikuje tehnološke postupke pri pripremi jela od povrća (variva, prilozi i garniture).


- Prikazivanje slajdova sa jelima, dekoracijama i načinima serviranja.

Jela od žitarica - Nabraja žitarice

koje se koriste u kuvarstvu i način njihove upotrebe.

- Nabraja proizvode od žitarica po vrstama i recepturama.

- Razlikuje tehnološke postupke pripreme i dužinu trajanja izrade jela od žitarica u zavisnosti od recepture i vrste žitarice.

- Razvija odgovronost o zdravoj isjrani.


- Prikazivanje slajdova sa jelima, dekoracijom i načinima serviranja.

Supe i čorbe - Nabraja vrste supa

i čorbi od različitih namirnica biljnog i životinjskog porijekla i opisuje postupak njihove izrade u zavisinosti od recepture.

- Razlikuje tehnološke postupke pripreme i dužinu trajanja izrade supa i čorbi u zavisnosti od recepture.

- Analiza različitih receptura za supe i čorbe.

- Diskusija. - Prikazivanje

slajdova sa supama i čorbama.

Hladna predjela - Nabraja vrste

hladnih predjela i opisuje postupak njihove pripreme u zavisnosti od vrste predjela i recepture.

- Razlikuje hladna predjela po vrsti, recepturi, načinu serviranja i dekorisanja.

- Analiza različitih receptura hladnih predjela.

- Prikazivanje slajdova sa predjelima, dekoracijom i načinima serviranja.

Topla predjela - Nabraja vrste - Razlikuje topla - Analiza različitih

272




toplih predjela i opisuje postupak njihove pripreme u zavisnosti od vrste predjela i recepture.

predjela po vrsti, recepturi, načinu serviranja i dekorisanja.

receptura toplim predjelima.

- Prikazivanje slajdova sa predjelima, dekoracijom i načinima serviranja.

Jela od riba - Nabraja vrste

rječnih i morskih riba i riba selica koje se koriste u kuvarstvu.

- Nabraja jela od riba i opsuje postupka pripreme i izrade jela u zavisnoti od recepture.

- Raspoznaje vrste rječnih i morskih riba i riba selica koje se koriste u kuvarstvu.

- Uočava razliku u recepturama u zavisnoti od jela i dužinu trajanja pripreme i izrade jela.

- Prikazivanje slika sa različitim vrstama rječnih i morskih riba i riba selica.

- Analiza različitih receptura jela od ribe.

- Diskusija.

Gotova jela - Nabraja gotova jela

od klaničke stoke, živine i ribe, opisuje postupka pripreme i izrade jela u zavisnoti od recepture.

- Raspozanje vrste gotovih jela od klaničke stoke, živine i ribe.

- Uočava razliku u recepturama u zavisnoti od jela, dužinu trajanja pripreme i izrade jela i serviranja.

Pečenja - Opisuje postupak

pripreme namirnica i izrde jela od pečenog: telećeg, svinjskog, prasećeg, jagnjećeg, jarećeg i živinskog mesa, način serviranja i dekorisanja u skladu sa recepturom.

- Pečenje u pećnici (teleće, jagnjeće, praseće i živisko).

- Pečenje ispod sača.

- Punjena pečenja: punjene teleće

- Razlikuje postupke odabira i pripreme namirnica za jela od pečenja u zavisnosti od vrste mesa.

- Razlikuje postupak serviranja i dekorisanja jela od pečenja u zavisnosti od recepture i vrste mesa.

- Na primejrima, navodi upotrebu pečenog mesa u toploj i hladnoj kuhinji.

- Analiza različitih receptura.

- Prikazivanje video zapisa i slajdova sa različitim pečenjima, dekoracijom i načinima serviranja.

273




grudi na praški način; rolovana teleća plećka štefani“; punjeno pileće i ćureće pečenje.

- Pečenja sa ražnja. - Pečenje u tijestu-

ovčji i kozji košet. Jela po porudžbini - Nabraja jela po

porudžbini od telećeg, svinjskog, jagnjećeg, goveđeg i živinskog mesa i opisuje postupka pripreme i izrade jela u zavisnoti od recepture.

- Raspozanje vrste jela po porudžbini od telećeg, svinjskog, jagnjećeg, goveđeg i živinskog mesa.

- Uočava razliku u recepturama u zavisnoti od jela, dužinu trajanja pripreme i izrade jela, serviranja i dekorisanja.


- Prikazivanje video zapisa i slajdova sa različitim jelima po porudžbini, dekoracijom i načinima serviranja.

Crnogorska nacionalna kuhinja - Opisuje istorijski

razvoj crnogorske nacionalne kuhinje i specifičnosti koje su uticale na njen razvoj i kulturu.

- Nabraja nacionalna jela, njihovu teritroijalnu pripadnost i opisuje postupak njihove priperme, izrade, serviranja i dekorisanja u zavisnoti od recepture.

- Komparativnom analizom jela iz različitih krajeva Crne Gore (sjeverni, centralni i primorski dio) utvrđuje razlike u istorijskom razvoju crnogroske kuhinje i strukturi jela.

- Uočava razliku u recepturama u zavisnoti od jela, dužinu trajanja pripreme i izrade jela, serviranja i dekorisanja.

- Razvija nacionalnu pripadnost.

- Posjeta nacionalnom restoranu.

Jela sa roštilja - Opisuje postupak

pripreme namirnica i mase za izradu jela sa roštilja, način njihovog oblikovanja, serviranja i dekorisanja u

- Razlikuje postupke pripreme namirnica i masa za izradu jela sa roštilja, način njihovog oblikovanja, serviranja i dekorisanja u


- Prikazivanje video zapisa i slajdova sa različitim jelima sa roštilja, dekoracijom i načinima serviranja.

274




skladu sa recepturama.

- Ćevapčići na roštilju i kajmaku.

- Pljeskavice na roštilju, kajmaku i punjene pljeskavice.

- Uštipci. - Teleći, svinjski,

jagnjeći i pileći ražnjići.

- Vješalice: dimljena bijela i punjena.

- Ćulbastije: svinjska i jagnjeća.

- Mućkalica, leskovačka mućkalica na dva načina.

zavisnosti od recepture.

- Procjenjuje potrebno vrijeme za izradu pojedinih jela sa roštilja u zavisnoti od vrste jela i recepture.

Poslastice (tople i hladne) - Nabraja vrste

toplih i hladnih poslastica i opisuje postupak njihove pripreme u zavisnosti od vrste poslastice i recepture.

- Razlikuje tople i hladne poslastice po vrsti, recepturi, načinu serviranja i dekorisanja.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - M. Stojanović, Kulinarstvo, Viša škola za obrazovanje ugostiteljskih radnika,

Beograd, 1977. - R. Stojanović; M. Stojanovič, P. Petković, Tehnologija zanimanja za I, II, III i IV

razred SUO, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1984. - D. Miković, J. Kečmar, Savremeni kuvar, Prosveta, Beograd, 1967. - M. Šakota, Priručnik za kuvarstvo, IP Svjetlost, Zavod za udžbenike, Sarajevo,

1981. - Pelaprat, Veliki Pelaprat, Prosveta, Beograd, 1971. - Narodni kuvar, Prosveta, Beograd, 2002. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Opremljen kabinet za kuvarske vježbe sa najmanje tri radna mjesta (oprema,

uređaji, posuđe, alat, inventar); - potrebne namirnice biljnog i životinjskog porijekla potrebne za realizaciju

programa; - kompjuter, štampač, grafoskop. 7.

275

8. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika - Provjera znanja vrši se usmenim putem, u svakom klasifikacionom periodu

najmanje jednom. - Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u

klasifikacionom periodu. - Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena

dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Visoka školska spremu (3+1)iz kuvarstva. 10. Povezanost predmeta

Znanja Povezanost sa drugim predmetima Predmeti Znanja

- Jelovnik - Osnove restoraterstva - Jelovnik - Meni - Osnove restoraterstva - Meni - Karta doručka - Osnove restoraterstva - Karta doručka

276

2. STRUČNI ISPIT 2.1. ISPITNI KATALOZI ZA STRUČNO-TEORIJSKI DIO ISPITA 2.1.1. TURISTIČKA GEOGRAFIJA 1. Naziv ispitnog kataloga: TURISTIČKA GEOGRAFIJA 2. Cilj ispita - Provjera nivoa postignuća standarda znanja iz oblasti turističke geografije. 3. Standardi znanja koji se ocjenjuju na stručnom ispitu 1. Povezanost turističke geogrefije sa drugim naukama. 2. Turistička kretanja. 3. Turističke vrijednosti. 4. Saobraćaj u turizmu. 5. Oblici turističkih kretanja. 6. Turistički pravci. 7. Špansko sredozemlje. 8. Azurna obala. 9. Italijansko sredozemlje i Jadranska obala. 10. Primorje Crnog mora. 11. Francusko i Portugalsko Atlantsko primorje. 12. Metropole evropskog turizma. 13. Metropole mediteranskog turizma. 14. Kontinentalne metropole turizma. 15. Kalifornija i Florida. 16. Turistički afirmisane ostrvske grupe. 17. Planinski turizam i alpinizam (Alpi, Himalaji). 18. Turističke metropole izvan Evrope (Njujork, Rio, Peking). 19. Turistički afirmisana jezera (Velika američka jezera i Bajkalsko jezero). 20. Regije banjskog turizma u Evropi. 21. Turističko-geografski položaj Crne Gore. 22. Geografski položaj- koordinatni sistem. 23. Karakteristike granica i graničnih prelaza. 24. Turistički položaj (prema glavnim turističkim pravcima, disperzivnnim

centrima i konkurentskim zemljama). 25. Funkcionalni polažaj (polivalentnost polozaja, kontaktnost, tranzitnost). 26. Jadransko more:

- Geomorfološke karakteristike; - hidrografske karakteristike; - temperatura vode; - salanitet; - boja i providnost; - kretanje vode; - klimatske karakteristike; - temperatura vazduha; - relativna vlažnost vazduha; - oblačnost i insolacija; - padavine i vjetar; - flora i fauna.

27. Planine:

277

- Kriterijume turističke valorizacije planina; - ocjena morfoloških karakteristika planina u funkciji turizma; - visokoplaniski pojas, površi; - rječne doline; - podzemni kraški oblici; - klimatske karakteristike planina u funkciji turističkih kretanja; - funkcionalna podjela planina.

28. Planine-samostalne turističke vrijednosti: - Durmitor, - Bjelasica, - Prokletije, - Lovćen.

29. Planine-komplementarne turističke vrijednosti: - Orjen, - Rumija, - Komovi, - Sinjavin, - Ljubišnja, - Volujak,

- Visitor. 30. Jezera:

- Jezera samostalne turističke vrijednosti (Skadarsko jezero, Pivsko jezero, Plavsko jezero, Biogradsko jezero, Crno jezero).

- Jezera komplementarne turističke vrijednosti (jezera na Durmitoru, Volujaku, Sinjajevini, Bjelasici, Lukavici, Visitoru i Prokletijama... ).

31. Rijeke: - Rijeke-samostalne turističke vrijednosti; - rijeke komplementarne turisičke vrijednosti.

32. Termomineralni i drugi izvori. 33. Nacionali parkovi u Crnoj Gori:

- Biogradska gora, - Lovćen, - Skadarsko jezero. - Durmitor.

34. Arheološke turističke vrijednosti: - Vrijednosti iz starog kamenog doba; - vrijednosti iz srednjeg kamenog doba; - vrijednosti iz mlađeg kamenog doba; - vrijednosti iz bronzanog doba; - vrijednosti iz gvozdenog doba.

35. Spomeničke vrijednosti: - Antički i ranovinzatijski spomenici; - srednjovjekovni spomenici; - srednjovjekovni gradovi; - spomenici iz 18. i 19. vijeka; - spomenici oslobodilačkih ratova.

36. Umjetničke i etnografske turističke vrijednosti. 37. Glavni grad i prijestonica. 38. Gradovi-turistički centri. 39. Gradovi na važnijim saobraćajnicama. 40. Objekti svjetske baštine:

- Kotor sa okolinom; - Durmitor sa kanjonom rijeke Tare.

41. Materijalna osnova turizma:

278

- Saobraćajnice i saobraćajna sredstva; - receptivni kapaciteti; - ostali kapaciteti.

42. Promet turista: - Promet domaćih turista; - promet stranih trista.

43. Regionali aspekt turizma Crne Gore: - Pojam turističko-geografske regije i podjela (Crnogorsko primorje, središnja Crna Gora i sjeverna Crna Gora);

- unutrašnja struktura regija (turistički lokaliteti, turistički centri i mjesta, turističko-geografske zone, turističko-geografska područja i turističko-geografske regije... ).

4. Tip ispita - Usmeno. - Nastavnik/aktiv formuliše pojedina pitanja i sastavlja detaljan spisak ispitnih

pitanja na osnovu okvirnog spiska pitanja, datih u ispitnom katalogu. - Na ispitnom listu treba da budu tri pitanja, kombinovana po složenosti na

odgovarajući način – da budu iz različitih taksonomskih kategorija i iz različitih tematskih oblasti.

- Kandidat ima pravo da se pripremi za usmeni ispit 20 minuta. - Useni ispit traje najviše 20 minuta. - Ocjenu na usmenom ispitu oblikuje ispitna komisija, na predlog ispitivača. 5. Dozvoljena pomagala - Geografska karta, atlas ili druga pomagala koja mogu uticati na kvalitet

odgovora. 6. Literatura i drugi izvori - Za kandidate je preporučena literatura i drugi izvori dati u katalogu znanja i

godišnjem planu rada nastavnika.

279

2.1.2. TURISTIČKO POSLOVANJE 1. Naziv ispitnog kataloga: TURISTIČKO POSLOVANJE 2. Cilj ispita - Provjera nivoa postignuća standarda znanja iz oblasti turističkog poslovanja. 3. Standardi znanja koji se ocjenjuju na stručnom ispitu 1. Pojam i predmet izučavanja turističkog poslovanja. 2. Vrste turističkih privrednih društava. 3. Pojam turističke agencije i razlog njihovog nastanka. 4. Razlika između inicijativnog i receptivnog poslovanja. 5. Uloga turoperatora u organizaciji putovanja. 6. Poslovanje receptivnih turističkih agencija. 7. Najvažnije poslovni partneri turističkih agencija. 8. Značaj saradnje turističkih agencija i hotelijera. 9. Ugovorni odnosi između turističkih agencija i hotelijera. 10. Ugovor o alotmanu. 11. Značaj saradnje turističkih agencija i saobraćajnih preduzeća. 12. Ugovor o čarteru. 13. Povezivanje turističkih agencija sa bankama i osiguravajućim privrednim

društvima. 14. Međusobna saradnja turističkih agencija i ugovorni odnosi između njih. 15. Posrednički poslovi turističke agencije. 16. Informativno – propagandna djelatnost turističke agencije. 17. Organizatorska uloga turističke agencije. 18. Struktura osoblja u turističkoj agenciji i njihova uloga. 19. Osnovna i obrtna sredstva turističke agencije. 20. Oblici plaćanja u poslovanju turističkih agencija. 21. Vrste vaučera i način njihovog korišćenja. 22. Nastanak i razvoj ugostiteljstva. 23. Osnovne karakteristike ugostiteljskih usluga. 24. Ugostiteljske poslovne jedinice za smještaj. 25. Ugostiteljske poslovne jedinice za ishranu i piće. 26. Značaj lokacije ugostiteljskog objekta. 27. Karakteristike rada i struktura kadrova u ugostiteljstvu. 28. Značaj planiranja u ugostiteljstvu. 29. Vremenski planovi ugostiteljskih privrednih društava. 30. Uzanse u ugostiteljstvu. 31. Pojam hotelijerstva i značaj za razvoj turizma. 32. Uticaj turizma na razvoj hotelijerstva. 33. Razvoj hotelijerstva u Crnoj Gori. 34. Pojam i podjela hotela. 35. Kategorizacija ugostiteljskih objekata. 36. Elementi kategorizacije. 37. Organizacija hotelskog poslovanja. 38. Poslovni bonton. 39. Recepcija – pojam i značaj za poslovanje hotela. 40. Položaj, izgled i opremljenost recepcije. 41. Sigurnosni sistem u hotelu. 42. Osoblje na recepciji. 43. Poslovi recepcionera.

280

44. Neophodnost saradnje recepcije sa drugim službama hotela. 45. Odnos recepcije i hotelskog domaćinstva. 46. Odnos recepcije i tehničke službe. 47. Odnos recepcije i službe nabavke i prodaje. 48. Poslovne knjige i obrasci na recepciji. 49. Osnovne smještajne jedinice hotela. 50. Aktivna prodaja na recepciji hotela. 51. Načini rezervacije usluga na recepciji hotela. 52. Rezervacioni sistemi. 53. Postupak prijema i provjere rezervacija. 54. Garantovane i negarantovane rezervacije. 55. VIP gosti. 56. Postupak prijema gostiju na recepciji. 57. Značaj informisanja gostiju na recepciji. 58. Pojam animacije i njen značaj za poslovanje hotela. 59. Postupak odjave gosta na recepciji. 60. Ispostavljanje i naplata hotelskog računa. 61. Reklamacije gostiju. 62. Interna komunikacija na recepciji. 63. Organizacija i tehnika poslovanja hotelskih službi 64. Tehnika poslovanja službe na spratovima. 65. Tehnika poslovanja službe ishrane i pića. 66. Tehnika poslovanja tehničke službe. 67. Tehnika poslovanja finansijsko-računovodstvene službe. 68. Tehnika poslovanja marketing-službe. 69. Troškovi u hotelijerstvu. 70. Pojam kapaciteta hotela i faktori koji utiču na optimalnu veličinu kapaciteta

hotela. 71. Način izračunavanja stepena iskorišćenosti smještajnog kapaciteta hotela. 72. Samostalni saobraćajni poslovi turističke agencije (sopstveni prevozni poslovi). 73. Pojam turističkog aranžmana i kriterijumi za podjelu turističkih aranžmana. 74. Vrste turističkih aranžmana po osnovu određenih kriterijuma. 75. Formiranje turističkog aranžmana i glavne faze. 76. Postavljanje turističkog aranžmana utvrđivanjem bitnih elemenata. 77. Kalkulacija turističkog aranžmana. 78. Uslovi turističkog aranžmana. 79. Plasman turističkog aranžmana i faze plasmana. 80. Načini prodaje turističkog aranžmana. 81. Booking i vrste bookinga. 82. Faza izvođenja turističkog aranžmana. 83. Izvođači turističkog aranžmana. 84. Obračun turističkog aranžmana i faze obračuna. 85. Rast i razvoj turističke agencije. 86. Opšti i posebni propisi koji se odnose na pravnu regulativu poslovanja u

hotelijerstvu.

281

4. Tip ispita - Usmeno. - Nastavnik/aktiv formuliše pojedina pitanja i sastavlja detaljan spisak ispitnih



- Kandidat ima pravo da se pripremi za usmeni ispit 20 minuta. - Usmeni ispit traje najviše 20 minuta. - Ocjenu na usmenom ispitu oblikuje ispitna komisija, na predlog ispitivača.

5. Dozvoljena pomagala - Nijesu predviđena. 6. Literatura i drugi izvori - Za kandidate je preporučena literatura i drugi izvori dati u katalogu znanja i


282

2.1.3. MARKETING U TURIZMU 1. Naziv ispitnog kataloga: MARKETING U TURIZMU 2. Cilj ispita - Provjera nivoa postignuća standarda znanja iz oblasti marketinga u turizmu. 3. Standardi znanja koji se ocjenjuju na stručnom ispitu 1. Zadatak marketinga u današnjim uslovima poslovanja. 2. Značaj marketinga. 3. Instrumenti marketinga. 4. Poslovna filozofija privrednih društava orjentisana na marketing. 5. Marketing u uslužnim djelatnostima. 6. Specifičnosti usluga i marketing. 7. Interni marketing. 8. Razlozi primjene marketinga u turizmu. 9. Primjena integralnog marketinga u turizmu. 10. Planiranje marketing aktivnosti. 11. Faze procesa planiranja marketing aktivnosti. 12. Marketing aktivnosti na međunarodnom i domaćem tržištu. 13. Pojam potreba, motiva i želja 14. Ponašanje potrošača u turizmu. 15. Proces donošenja odluke o kupovini turističkog proizvoda. 16. Strategije marketinga u turizmu. 17. Strategija segmentacije tržišta. 18. Kriterijumi za segmentaciju turističkog tržišta. 19. Strategija diferenciranja proizvoda. 20. Pozicioniranje turističkog proizvoda.

TURIZAM U CRNOJ GORI 21. Značaj turizma za crnogorsko društvo i privredu. 22. Održivi razvoj turizma. 23. Faktor prostora kao uslov razvoja turizma Crne Gore. 24. Uslovi za turističku ponudu Crne Gore. 25. Osnovni pokazitelji turističkog prometa Crne Gore za prethodnu godinu i

analiza posljednje turističke sezone. 26. Nosioci turističke ponude u Crnoj Gori. 27. Vrste TO-a u Crnoj Gori i najvažnije područje aktivnosti različitih TO-a. 28. Značaj turističke politike za razvoj turizma i glavni ciljevi turističke politike

Crne Gore. 29. Osnovni zakonski akti koji regulišu oblast turizma u Crnoj Gori. TURISTIČKO TRŽIŠTE 30. Pojam i karakteristike turističkog tržišta. 31. Karakteristike turističke tražnje. 32. Elastičnost turističke tražnje. 33. Karakteristike turističke ponude. 34. Pojam i uloga marketing informacionih sistema. 35. Struktura marketing informacionog sistema. 36. Suština, sadržaj i značaj istraživanja tržišta. 37. Metode u istraživanju turističkog tržišta. 38. Nivoi i nosioci istraživanja turističkog tržišta.

283

39. Primjena marketinga u poslovanju turističkih agencija i organizatora putovanja. 40. Primjena marketinga u poslovanju ugostiteljskih privrednuh društava. POLITIKA PONUDE 41. Pojam i značaj instrumenata marketing – miksa. 42. Turistička ponuda, turistički proizvod i usluge. 43. Razlika između turističkog proizvoda i fizičkog(industrijskog) proizvoda. 44. Koje se mogućnosti koriste za pozicioniranje turističke ponude? 45. SWOT – analiza i portfolio – koncept. 46. Strategije za pozicioniranje turističke ponude. 47. Asortiman pojedinačnih nosilaca ponude i asortiman destinacije. 48. Kvalitet proizvoda i nivoi kvaliteta. 49. Uvođenje inovacija u ponudi. 50. Faze životnog ciklusa proizvoda. 51. Razvijanje marke proizvoda. POLITIKA CIJENA 52. Cijena kao instrumenta marketinga. 53. Troškovna orjentacija cijena. 54. Tržišna orjentacija cijena (tražnja). 55. Uticaj psihologije potrošača na formiranje cijena. 56. Tržišna orjentacija cijena (konkurencija). 57. Strateško formiranje cijena. 58. Uticaj Interneta na politiku cijena. 59. Diferenciranje cijena. 60. Upravljanje zaradom (yield management). 61. Paušalna cijena. DISTRIBUCIONA POLITIKA 62. Značaj distribucione politike za poslovanje privrednih društava. 63. Funkcije kanala distribucije. 64. Značaj odabira kanala distribucije i marketing logistike za turistička privredna

društva. 65. Direktni kanali distribucije. 66. Indirektni kanali distribucije. 67. Distribucija informacija u turizmu. 68. Digitalni info punktovi. 69. Call centri. 70. Sistemi rezervacija. 71. Prednosti i nedostaci korišćenja interneta za korisnika usluga. 72. Prednosti poslovanja online za turistička privredna društva. 73. Internet stranica. 74. Značaj i funkcionisanje instrumenata prodaje (sajmovi, turističke agencije... ). 75. Poslovni modeli sa aspekta saradnje među učesnicima. 76. Modeli elektronskih tržišta. PROMOCIJA 77. Oblici i vrste promotivnih aktivnosti. 78. Principi turističke propagande. 79. Osnovne karakteristike propagandne poruke. 80. Uticaj turističke propagande na potrošače. 81. Sredstva turističke propagande. 82. Planiranje turističke propagande. 83. Organizaciju odnosa sa strankama, njihovo vezanje i servis.

284

84. Pojam i oblici prodajne promocije. 85. Lična prodaja. 86. Karakteristike odnosa sa javnošću ( public relation ). 87. Sredstva koja se koriste u odnosima sa javnošću. 88. Planiranje press – konferencije. 89. Finansiranje promotivnih aktivnosti. 90. Promotivne aktivnost od strane NTO i LTO. 91. Optimalna kombinacija instrumenata marketing – miksa. MARKETING ZA RAZNA TURISTIČKA SUB - TRŽIŠTA 92. Subtržišta značajna za Crnu Goru. 93. Vrste eko-turizm. 94. Seoski turizam u Crnoj Gori. 95. Značaj nacionalnih parkova za turizam Crne Gore. 96. Zdravstveni turizam u Crnoj Gori. 97. Gradski turizam u Crnoj Gori. 98. Dnevni( izletnički ) turizam u Crnoj Gori. 99. MICE turizma u Crnoj Gori. 100. Sportski turizam u Crnoj Gori. 101. Komparativna analiza marketinških aktivnosti dva subtržišta ( po izboru) u

zavisnosti od oblika turističke ponude. 4. Tip ispita - Usmeno. - Nastavnik/aktiv formuliše pojedina pitanja i sastavlja detaljan spisak ispitnih



- Kandidat ima pravo da se pripremi za usmeni ispit 20 minuta. - Usmeni ispit traje najviše 20 minuta. - Ocjenu na usmenom ispitu oblikuje ispitna komisija, na predlog ispitivača.

5. Dozvoljena pomagala - Nijesu predviđena. 6. Literatura i drugi izvori - Za kandidate je preporučena literatura i drugi izvori dati u katalogu znanja i


285

2.2. ISPITNI KATALOZI ZA STRUČNI RAD 2.2.1. PRAKTIČNI RAD 1. Naziv ispitnog kataloga: PRAKTIČNI RAD 2. Cilj ispita - Na praktičnom dijelu stručnog ispita kandidat treba da pokaže: - pravilnu upotrebu stručne terminologije, - stepen povezanosti stručnoteoretskih i praktičnih znanja, - samostalnost i sistematičnost u radu, - poznavanje propisa za obezbjeđenje zaštite na radu i zaštite okoline, - racionalno korišćenje materijala, vremena i energije.

3. Spisak tema/zadataka 1. Popuni obrazac za transfer i organizuj transfer. 2. Formiraj izlet. 3. Uoči razliku između grafičkih propagandnih sredstava turističke agencije. 4. Izvrši rezervaciju za individualnog gosta. 5. Izvrši rezervaciju za grupu gostiju. 6. Izvrši prijavu gosta sa rezervacijom. 7. Izvrši prijavu gosta bez rezervacije. 8. Kreiraj individualni profil. 9. Kreiraj agencijski profil. 10. Kreiraj kompanijski profil. 11. Ostavi poruku za gosta. 12. Uknjiži na račun gosta konzumirane usluge (hrana, piće, dodatne usluge... ). 13. Analiziraj stanje hotela iz opcije House status. 14. Popuni ugovor o alotmanu. 15. Popuni ugovor o fiksnom zakupu. 16. Odjavi gosta. 17. Izvrši naplatu računa. 18. Popuni vaučer za individualnog gosta. 19. Popuni vaučer (grupni). 20. Popuni željezničku kartu. 21. Popuni brodsku kartu. 22. Pročitaj međunarodnu avio kartu. 23. Organizuj buđenje gostiju. 24. Popuni obrazac za rent-a-car. 25. Popuni obrazac za putničko-zdravstveno osiguranje. 26. Formiraj akcioni aranžman u zemlji. 27. Formiraj akcioni aranžman u inostranstvu. 28. Formiraj boravišni aranžman. 29. Napravi kalkulaciju aranžmana. 30. Popuni buking listu. 31. Popuni ruming listu. 32. Izvrši kalkulaciju individualne cijene smještaja. 33. Izvrši kalkulaciju cijene smještaja za grupu gostiju. 34. Izvrši kalkulaciju nabavne cijene hrane i pića. 35. Izvrši kalkulaciju prodajne cijene hrane i pića.

286

Napomena: Zadaci koji se odnose na hotelsko poslovanje realizuju se pomoću softvera Fidelio. 4. Uputstvo za realizaciju stručnog rada - Praktičan rad. - Nastavnik/aktiv formulišu zadatke i sastavljaju detaljan spisak zadataka na

osnovu okvirnog spiska zadataka, datih u ispitnom katalogu. - Na ispitnom listu treba da budu tri zadatka, kombinovana po složenosti na


- Vrijeme trajanja izvršenja zadatka se definiše na ispitnom listiću, a ističe se za svaki zadatak pojedinačno.

- Ispitni zadaci se izvlače pred ispitnom komisijom. - Ocjenu na praktičnom dijelu ispita oblikuje ispitna komisija, na predlog

ispitivača. 5. Dozvoljena pomagala - Kompjuter sa instaliranim softverom za hotelsko poslovanje FIDELIO. 6. Literatura i drugi izvori - Za učenike je preporučena literatura i drugi izvori objavljeni u katalogu znanja i


287

3. OBAVEZNI NAČINI PROVJERAVANJA ZNANJA Redni broj Naziv predmeta Obavezni načini provjeravanja znanja

1. Strani jezik II - Usmeni odgovori, pisanje, govor i pismeni radovi

2. Poslovna komunikacija - Usmeno

3. Osnove turizma - Usmeno i pismeno

4. Istorija umjetnosti - Usmeno

5. Finansijsko poslovanje - Usmeno, pismeno i u toku vježbi

6. Kulturno-istorijska baština Crne Gore - Usmeno

7. Privredno pravo - Usmeno

8. Turističko poslovanje - Usmeno, pismeno i u toku vježbi

9. Psihologija - Usmeno

10. Računovodstvo - Usmeno, pismeno i u toku vježbi

11. Turistička geografija - Usmeno i putem seminarskih radova

12. Marketing u turizmu - Usmeno i pismeno

13. Statistika - Usmeno, pismeno i u toku vježbi

14. Praktična nastava - Usmeno, pismeno i u toku vježbi

IZBORNA NASTAVA

1. Strani jezik III - Usmeni odgovori, pisanje, govor i pismeni radovi

2. Bonton u ugostiteljstvu - Usmeno

3. Ekologija i zaštita životne sredine - Usmeno i pismeno

4. Animacije - Usmeno

5. Poslovna ekonomija - Usmeno, pismeno

6. Turistički projekti - Usmeno

7. Preduzetništvo - Usmeno, pismeno i na vježbama

8. Ekonomika turizma - Usmeno

9. Vodički poslovi - Usmeno

10. Osnove restoraterstva - Usmeno

11. Osnove kuvarstva - Usmeno

288

4. USLOVI ZA NAPREDOVANJE I ZAVRŠETAK OBRAZOVNOG PROGRAMA - U sljedeći razred napreduju učenici koji su na kraju školske godine pozitivno

ocijenjeni iz svih predmeta tog razreda i ako su obavili profesionalnu praksu, kako je predviđeno nastavnim planom.

- Obrazovanje se završava stručnim ispitom, koji obuhvata: - Pismeni ispit iz maternjeg jezika i književnosti, - pismeni ispit iz stranog jezika ili matematike, - usmeni ispit iz Turističkog poslovanja, Turističke geografije ili Marketniga u

turizmu, po izboru učenika, - stručni rad.

5. NAČIN PRILAGOĐAVANJA UČENICIMA SA POSEBNIM POTREBAMA - U skladu sa Zakonom o usmjeravanju djece sa posebnim potrebama (u roku od

mjesec dana) škola bi izradila individualni program (nacrt) uzimajući u obzir odluku o usmjerenju.

- Individualni program omogućava prilagođeno izvođenje kako bi učenici dostigli propisani stručni standard u svim predmetima.

6. NAČIN PRILAGOĐAVANJA PROGRAMA OBRAZOVANJU ODRASLIH - Programi stručnog obrazovanja koji su pripremljeni za mlade izvode se i za

odrasle u skladu sa polaznim osnovama za prilagođavanje izvođenja obrazovnih programa obrazovanju odraslih tako da:

- Iz nastavnog plana se izostavljaju predmeti fizičko vaspitanje i slobodne aktivnosti, koji time prestaju biti uslov za završetak obrazovanja. Škola je obavezna da odraslim ponudi sportske aktivnosti kojima se oni mogu dobrovoljno priključiti;

- škola izradi prilagođen program praktičnog obrazovanja s obzirom na poslove i zadatke koje obavlja učesnik obrazovanja;

- za odrasle ne vrijede uslovi za napredovanje koji su određeni u programima nego uslovi koje utvrdi škola u nacrtu izvođenja obrazovnog programa za odrasle;

- se provjeravanje znanja izvodi putem ispita, pri čemu se uzimaju u obzir načini provjeravanja znanja (usmeno, pismeno, vježbe, praktični rad), određeni obrazovnim programom;

- odrasli ne polažu međuispit iz uspješnosti praktičnog obrazovanja.

7. PROFIL STRUČNE SPREME NASTAVNIKA I STRUČNIH SARADNIKA Redni broj Predmeti Profil stručne spreme nastavnika i stručnih

saradnika 1. Strani jezik II - Profesor stranog jezika

2. Poslovna komunikacija - Diplomirani psiholog - Diplomirani pedagog - Diplomirani sociolog

3. Osnove turizma - Diplomirani turizmolog - Diplomirani ekonomista-turistički smjer

4. Istorija umjetnosti - Profesor istorije umjetnosti

5. Finansijsko poslovanje - Diplomirani ekonomista

6. Kulturno-istorijska baština Crne Gore

- Diplomirani istoričar - Profesor istorije i geografije - Diplomirani arheolog - Dilpomirani istoričar umjetnosti - Dilpomirani kulturolog

289

Redni broj Predmeti Profil stručne spreme nastavnika i stručnih

saradnika 7. Privredno pravo - Diplomirani pravnik

8. Turističko poslovanje - Diplomirani turizmolog - Diplomirani ekonomista- turistički smjer

9. Psihologija - Diplomirani psiholog - Profesor psihologije - Diplomirani školski psiholog

10. Računovodstvo - Diplomirani ekonomista

11. Turistička geografija - Profesor geografije - Diplomirani geograf - Diplomirani geograf-turizmolog

12. Marketing u turizmu - Diplomirani turizmolog - Diplomirani ekonomista - Diplomirani ekonomista – turisički smjer

13. Statistika - Diplomirani ekonomista

14. Praktična nastava - Diplomirani turizmolog - Diplomirani hotelijer - Diplomirani ekonomista- turistički smjer

IZBORNA NASTAVA 1. Strani jezik III - Profesor stranog jezika

2. Bonton u ugostiteljstvu

- Diplomirani turizmolog - Diplomirani psiholog - Diplomirani pedagog - Diplomirani sociolog

3. Ekologija i zaštita životne sredine - Diplomirani biolog

4. Animacije - Diplomirani turizmolog - Diplomirani ekonomista

5. Poslovna ekonomija - Diplomirani ekonomista

6. Turistički projekti - Diplomirani turizmolog - Diplomirani ekonomista

7. Preduzetništvo - Diplomirani ekonomista

8. Ekonomika turizma - Diplomirani turizmolog - Diplomirani menadžer turizma

9. Vodički poslovi - Diplomirani turizmolog 10. Osnove restoraterstva - Diplomirani menadžer restoraterstva 11. Osnove kuvarstva - Visoka školska spremu (3+1)iz kuvarstva

8. OBLIK ORGANIZACIJE IZVOĐENJA OBRAZOVNOG PROGRAMA - Nastava se organizuje i izvodi u školskom obliku.

290

8. 1. BROJ ČASOVA PO GODINAMA OBRAZOVANJA I VRSTAMA NASTAVE

Redni broj Naziv predmeta

Razr

ed

Uku

pno

časo

va

Vrsta nastave Broj časova kod

kojih se odjeljenje dijeli na grupe

T V P T V P

1. Strani jezik II

I 108 108

II 108 108

II 108 108

IV 99 99

2. Poslovna komunikacija I 72 60 12

3. Osnove turizma I 72 72

4. Istorija umjetnosti I 72 72

5. Finansijsko poslovanje II 72 72

6. Kulturno-istorijska baština Crne Gore II 72 72

7. Privredno pravo II 72 72

8. Turističko poslovanje

II 72 36

III 72 36

IV 66 33

9. Psihologija III 72 72

10. Računovodstvo III 72 62 10

IV 66 54 12

11. Turistička geografija III 72 72

IV 66 66

12. Marketing u turizmu III 72 72

IV 66 66

13. Statistika IV 72 50 16

14. Praktična nastava

I 72 72

II 108 108

III 108 108

IV 99 99

IZBORNA NASTAVA

1. Strani jezik III

I 72 72

II 72 72

III 72 72

IV 66 66

2. Bonton u ugostiteljstvu I 72 72

291

Redni broj Naziv predmeta

Razr

ed

Uku

pno

časo

va

Vrsta nastave Broj časova kod

kojih se odjeljenje dijeli na grupe

T V P T V P

3. Ekologija i zaštita životne sredine I 72 72

4. Animacije II 72 72

5. Poslovna ekonomija II 72 72

6. Turistički projekti III 72 72

7. Preduzetništvo III 72 20 52

8. Ekonomika turizma IV 66 66

9. Vodički poslovi IV 66 66

10. Osnove restoraterstva IV 66 66

11. Osnove kuvarstva IV 66 66 9. PROFESIONALNA PRAKSA - Učenici I, II i III razreda nakon završetka nastavne godine obavljaju profesionalnu

praksu u trajanju od 15 dana, u skladu sa nastavnim planom. Profesionalna praksa izvodi se u odgovarajućim hotelsko-turističkim objektima.

- Za izradu programa profesionalne prakse i njenu realizaciju zadužena je škola. Program profesionalne prakse mora biti u korelaciji sa programom stručno teorijskih predmeta i praktične nastave. O realizaciji programa profesionalne prakse učenik je obavezan da vodi dnevnik profesionalne prakse. U dnevniku učenik po danima upisuje sadržaje rada. Dnevnik profesionalne prakse potpisuje lice zaduženo za realizaciju programa. Podatke o profesionalnoj praksi (ime i prezime učenika, mjesto i vrijeme izvođenja) evidentiraju se u posebnim rubrikama u odjeljenskim knjigama.

- Profesionalna praksa se ne ocjenjuje, ali je uslov za završetak razreda. 10. SLOBODNE AKTIVNOSTI - Slobodne aktivnosti učenika su sastavni dio nastavnog plana i obrazovnog

programa. Koncepcija slobodnih aktivnosti zasniva se na tome da doprinesu rasterećenju učenika, da pomognu njihovoj socijalizaciji, ali i da upotpune, prošire i prodube znanja i kompetencije učenika.

- Program slobodnih aktivnosti radi škola, polazeći od utvrđenog broja časova u nastavnom planu (u I, II, III razredu po 36 časova, a u IV-33 časa godišnje).

- Program slobodnih aktivnosti je sastavni dio godišnjeg plana rada škole. - Uspješnost učenika na slobodnim aktivnostima se ne ocjenjuje, ali su učenici

obavezni da realizuju sadržaje slobodnih aktivnosti. - Okvirni program slobodnih aktivnosti je sastavni dio godišnjeg plana rada škole, a

sastoji se iz tri cjeline: Sadržaji vezani za opšteobrazovno područje: dani sporta, ekološke aktivnosti, filmske, pozorišne, muzičke predstave i likovne izložbe, posjeta istorijskim spomenicima, muzejima, sajmu knjiga i dr; obavezni sadržaji vezani za stručno-teorijsko područje: posjete institucijama i preduzećima koja su stručno vezana za obrazovni program koji se realizuje, posjete sajmovima informatike, tehnike i nastavne tehnologije, učešće na stručnim predavanjima i takmičenjima u poznavanju određenih oblasti;

292

sadržaji po izboru učenika: učešće u raznim sekcijama (sportska, dramska, literarna, muzička, likovna, informatička, prva pomoć, saobraćajni propisi, Internet klub i dr); socijalni rad učenika; organizovanje dopunske i dodatne nastave i dr.

Documents

TURISTIČKI TEHNIČAR - cso.edu.me CSOa/Obrazovni programi/Obrazovni... · 1.2.1.5. RUSKI JEZIK ... za prodaju na recepciji hotela i u turističkoj agenciji. - Osposobljenost za prijem