CSOa/Obrazovni programi/Obrazovni... · 2 SADRŽAJ OPŠTI DIO .................................................................................................. 3 1. NAZIV PROGRAMA:

1

OBRAZOVNI PROGRAM

KONFEKCIJSKI TEHNIČAR

2

SADRŽAJ OPŠTI DIO .................................................................................................. 3 1. NAZIV PROGRAMA: KONFEKCIJSKI TEHNIČAR .................................................... 3 2. NASTAVNI PLAN ....................................................................................... 3 POSEBNI DIO ............................................................................................... 5 1. PREDMETNI PROGRAMI ............................................................................... 5 1.1. OPŠTEOBRAZOVNI PREDMETI ..................................................................... 5 1.2. STRUČNO - TEORIJSKI PREDMETI ................................................................ 6 1.2.1. SIROVINE ........................................................................................... 6 1.2.2. OSNOVE MAŠINSTVA ........................................................................... 17 1.2.3. TEHNOLOGIJA KONFEKCIJE .................................................................. 27 1.2.5. ISPITIVANJE TEKSTILA KOŽE I KRZNA ...................................................... 51 1.2.6. ESTETIKA ODIJEVANJA ........................................................................ 60 1.2.7. OSNOVI TEHNOLOGIJE TEKSTILA, KOŽE I KRZNA ........................................ 66 1.2.8. EKONOMIKA I ORGANIZACIJA PREDUZECA ................................................ 73 1.3. PRAKTIČNA NASTAVA ............................................................................ 83 1.4. IZBORNA NASTAVA .............................................................................. 105 1.4.1. POSLOVNA KOMUNIKACIJA .................................................................. 105 1.4.2. PRIRODNA TEKSTILNA VLAKNA ............................................................. 112 1.4.3. HEMIJSKA TEKSTILNA VLAKNA ............................................................. 119 1.4.4. KONSTRUKCIJA DJEČJE KONFEKCIJE ..................................................... 126 1.4.5. KONSTRUKCIJA LAKE KONFEKCIJE ........................................................ 131 1.4.6. NETKANI MATERIJALI ......................................................................... 136 1.4.7. KOŽNA GALANTERIJA ........................................................................ 142 1.4.8. ORGANIZACIJA PROIZVODNJE U KONFEKCIJI ............................................ 147 1.4.9. KONSTRUKCIJA TEŠKE KONFEKCIJE ....................................................... 153 1.4.10. ODRŽAVANJE TEKSTILA, KOŽE I KRZNA ................................................. 158 2. ISPITNI KATALOZI .................................................................................. 165 2.1 USMENI ISPITI IZ STRUČNO- TEORIJSKIH PREDMETA ....................................... 165 2.1.1. SIROVINE ........................................................................................ 165 2.1.2. ESTETIKA ODIJEVANJA ....................................................................... 168 2.2. ISPITNI KATALOZI ZA STRUČNI RAD .......................................................... 169 2.2.1. TEHNOLOGIJA KONFEKCIJE ................................................................. 169 2.2.2. KONSTRUKCIJA I MODELOVANJE ........................................................... 173 3. OBAVEZNI NAČINI PROVJERAVANJA ZNANJA ................................................. 179 4. USLOVI ZA NAPREDOVANJE I ZAVRŠETAK OBRAZOVNOG PROGRAMA .................... 179 5. NAČIN PRILAGOĐAVANJA UČENICIMA SA POSEBNIM POTREBAMA ........................ 179 6. NAČIN PRILAGOĐAVANJA PROGRAMA OBRAZOVANJU ODRASLIH ......................... 179 7. PROFIL STRUČNE SPREME NASTAVNIKA I STRUČNIH SARADNIKA ......................... 180 8. OBLIK ORGANIZACIJE IZVOĐENJA OBRAZOVNOG PROGRAMA ............................. 182 9. PROFESIONALNA PRAKSA ......................................................................... 183 10. SLOBODNE AKTIVNOSTI ......................................................................... 183

3

OPŠTI DIO 1. Naziv programa: KONFEKCIJSKI TEHNIČAR 2. Nastavni plan

Redni broj

Nastavni predmeti grupe predmeta

I II III IV Ukupno sed. god. sed. god. sed. god. sed. god. A Opšteobrazovni predmeti 1. Maternji jeziki

knjizevnostI 3 108 3 108 3 108 3 99 423

2. Matematika 3 108 3 108 3 108 3 99 423 3. Strani jezik 2 72 2 72 2 72 2 66 282 4. Informatika 2 72 72 5. Fizičko vaspitanje 2 72 2 72 2 72 2 66 282 Drustvena grupa predmeta

1. Istorija 2 72 72 2. Geografija 2 72 72 3. Sociologija 2 66 66 4. Umjetnost 2 72 72

Prirodna grupa predmeta 1. Fizika 2 72 72 2. Biologija 2 72 72 3. Hemija 2 72 2 72 144

UKUPNO A 20 720 14 504 12 432 12 396 2052 B Stručno - teorijski predmeti 1. Sirovine 2 72 2 72 144 2. Osnove mašinstva 2 72 2 72 144 3. Tehnologija konfekcije 2 72 2 72 2 72 2 66 282 4. Konstrukcije i

modelovanje 2 72 4 144 226

5. Ispitivanje tekstila kože i krzna 4 132 132

6. Estetika odijevanja 2 72 2 66 138 7. Osnove tehnologije

tekstila kože i krzna 3 108 108

8. Ekonomika i organizacija preduzeca 2 72 2 66 138

UKUPNO B 6 216 11 396 10 360 10 330 1302 C Praktična nastava 3 108 4 144 5 180 5 165 597 D Slobodne aktivnosti 1 36 1 36 1 36 1 33 141 E Izborna nastava 2 72 2 72 4 144 4 132 420 1. Poslovna komunikacija 2 72 72

2. Prirodna tekstilna vlakna 2 72 72

3. Hemijska tekstilna vlakna 2 72 72

4. Konstrukcija dječje konfekcije 2 72 72

5. Konstrukcija lake konfekcije 2 72 72

6. Netkani materijali 2 72 72 7. Kožna galanterija 2 72 72

8. Organizacija proizvodnje u konfekciji 2 66 66

9. Konstrukcija teške konfekcije 2 66 66

10. Održavanje tekstila, kože i krzna 2 66 66

4

Redni broj

Nastavni predmeti grupe predmeta

I II III IV Ukupno sed. god. sed. god. sed. god. sed. god. F Profesionalna praksa 10 dana 15 dana 15 dana 30 dana G Sedmični broj časova 32 1152 32 1152 32 1152 32 1056 4512 H Broj radnihsedmica 36 36 36 33 141

Ukupno (A + B + C + D + E) = 4.512 3. Ciljevi i zadaci obrazovnog programa - Osposobljavanje za planiranje, pripremu, izvođenje i kontrolu tehničko-

tehnološkog procesa proizvodnje u tekstilnoj i kožnoj konfekciji - Osposobljavanje za dizajn konfekcioniranja, tekstila, kože i krzna - Osposobljavanje za konstrukciju i izradu modela u konfekciji - Osposobljavanje za laboratorijska ispitivanja osnovnog pomoćnog materijala ,

poluproizvoda i gotovih konfekcioniranih proizvoda - Osposobljavanje za korišćenje i pripremu jednostavnih programa i rukovanja CNC

mašinama - Osposobljavanje za razvoj marketinških i preduzetničkih sposobnosti - Osposobljavanje za razvoj vještina poslovnog komuniciranja, rješavanja problema

i motivisanje saradnika - Poznaje princip rada, mašina, uređaja i opreme za konfekcioniranje - Osposobljavanje za usavršavanje i nastavak školovanja u svom zanimanju - Osposobljavanje za racionalno korišćenje vremena, materijala i energije - Osposobljavanje za zaštitu zdravlja, radne i životne sredine

4. Uslovi za upis, odnosno uključivanje u program za obrazovanje odraslih - U prvi razred moze se upisati lice koje je završilo osnovnu školu i nije starije od

17 godina, kao i lice do 18 godina života uz odobrenje nastavnickog vijeca škole. - U odgovarajući razred moze se upisati lice koje je završilo dvogodišnju stručnu

školu, nakon položenih odgovarajućih dopunskih i diferencijalnih ispita. - Uz dokumenta za upis lice je obavezno da dostavi uvjerenje medicine rada, kao

dokaz da nema psiho- fizičkih smetnji koje mogu biti prepreka obrazovanju za ovaj obrazovni program.

- Ako se na konkurs za upis prijavi veci broj kandidata od broja utvrđenog konkursom, upis se vrši prema Pravilniku o upisu učenika u stručnoj školi.

- Lice koje je napunilo 18 godina života uključuje se u program za obrazovanje odraslih.

5. Tajanje obrazovanja - Obrazovanje za obrazovni program konfekcijski tehničar/konfekcijska tehničarka

traje četiri školske godine. 6. Prohodnost - U redovnom obrazovanju učenici napreduju u viši razred ako su iz svih nastavnih

predmeta na kraju tekuće školske godine postigli pozitivnu ocjenu i obavili profesionalnu praksu.

- Odrasli napreduju po programu u skladu sa Uputstvom o prilagođavanju programa obrazovanja odraslih.

7. Obrazovanje koje se stiče/kvalifikacija - Završetkom obrazovnog programa konfekcijski tehničar – konfekcijska tehničarka

učenik stiče srednje stručno obrazovanje u četvorogodišnjem trajanju.

5

POSEBNI DIO 1. PREDMETNI PROGRAMI 1.1. OPŠTEOBRAZOVNI PREDMETI 1.1.1. MATRENJI JEZIK I KNJIŽEVNOST 1.1.2. MATEMATIKA 1.1.3. STRANI JEZIK 1.1.4. INFORMATIKA 1.1.5. FIZIČKO VASPITANJE DRUSTVENA GRUPA PREDMETA 1.1.6. ISTORIJA 1.1.7. GEOGRAFIJA 1.1.8. SOCIOLOGIJA 1.1.9. UMJETNOST PRIRODNA GRUPA PREDMETA 1.1.10. FIZIKA 1.1.11. BIOLOGIJA 1.1.12. HEMIJA

6

1.2. STRUČNO - TEORIJSKI PREDMETI 1.2.1. SIROVINE 1. Naziv predmeta: SIROVINE 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave

Razred Vrste nastave

Ukupno Teorija Vježbe Praktična

nastava I 63 9 72 II 56 16 72 III IV

Ukupno 119 25 144 T - teorijska nastava, odjeljenje se ne dijeli na grupe V - vježbe, odjeljenje se ne dijeli na grupe 3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje sa sirovinama u tekstilnoj industriji i industriji kože i krzna - Sticanje znanja o osnovnim karakteristikama prirodnih i hemijskih vlakana,

tekstila kože i krzna - Sticanje znanja o procjenjivanju kvaliteta sirovina (tekstilnih vlakana, kože i

krzna) - Sticanje znanja o određivanju upotrebnih svojstava sirovina (tekstila, kože i

krzna) - Osposobljavanje za razlikovanje sirovina i gotovih proizvoda tekstila, kože i krzna - Osposobljavanje za pravilno odabiranje sirovina za konkretnu namjenu - Razvijanje odgovornost prema radu - Ovladavanje stručnom terminologijom koja je neophodna za komuniciranje u

struci - Sticanje znanja koja su neophodna za dalje učenje i praćenje tehnološkog razvoja

u svom zanimanju

7

4. Sadržaj/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: PRVI

Informativni ciljevi i sadržaji Formativni ciljevi Socijalizacijski

ciljevi Preporuke za

izvođenje nastave učenik učenik učenik

Uvod - Navodi pojam

tekstilnog vlakna - Nabraja podjelu

tekstilnih vlakana prema porijeklu i načinu dobijanja

- Poznaje proizvodnju i potrošnju tekstilnih vlakana u svijetu i kod nas

- Razlikuje sirovine prema porijeklu i načinu dobijanja

- Razvija pozitivnu orijentaciju prema zanimanju

- Razvija analitičnost

i preciznost - Razvija tehničku

kulturu, smisao za red i urednost

Struktura tekstilnih vlakana - Objašnjava

strukturu prirodnih tekstilnih vlakana, Objašnjava vezu između strukture i svojstava prirodnih vlakana

- Razlikuje monomere, makromolekule i polimere, razlikuje strukturu polimera za tekstilna vlakna i strukturu tekstilnih vlakana, oblike strukture molekulskog lanca, mikro i makro strukturu tekstilnih vlakana

- Analizira nadmolekulsku strukturu tekstilnih vlakana

Svojstva tekstilnih vlakana - Nabraja i opisuje

svojstva tekstilnih vlakana

- Razlikuje svojstva tekstilnih vlakana:

- geometrijska - mehanička i - fizičko- hemijska

Prirodna vlakna biljnog porijekla - Nabraja vrste

biljnih vlakana Vlakna iz sjemena Pamuk - Nabraja vrste

biljaka i oblasti gajenja pamuka

- Poznaje uslove za gajenje i oblasti gajenja pamuka

- Opisuje dobijanje pamučnih vlakana

- Razlikuje biljna vlakna

- Razlikuje svojstva

pamučnih vlakana: - geometrijska - mehanička i - fizičko- hemijska - Određuje upotrebu

pamučnih vlakana

- Stiče saznanja o važnosti očuvanja prirode

- Prikazati slajd mašine za odvajanje vlakana od sjemena- egrenaljka

- Prikazati slajd (crtež) građe pamučnog vlakna

8




postupkom egrenovanja, strukturu pamučnih vlakana

- Navodi i objašnjava svojstva pamučnih vlakana i mogućnosti upotrebe

- Uviđa ljepotu

zanimanja

Vlakna iz stabljike Lan - Nabraja vrste

biljaka i oblasti gajenja lana

- Poznaje uslove za gajenje i oblasti za gajenje lana

- Objašnjava dobijanje lanenih vlakana

- Opisuje strukturu i svojstva lanenih vlakana

- Navodi upotrebu lanenih vlakana

- Razlikuje vrste lanenih biljki

- Razlikuje svojstva lanenih vlakana:

- geometrijska - mehanička i - fizičko- hemijska - Određuje upotrebu

lanenih vlakana

- Prikazati slajdove mašina za dobijanje vlakana

- Prikazati slajd (crtež) strukture lanenog vlakna

- Prikazati slajd (crtež) izgleda lanenog vlakna

Konoplja - Nabraja vrste

konoplje Poznaje uslove za gajenje i oblasti gajenja konoplje

- Objašnjava dobijanje konopljinih vlakana

- Navodi i objašnjava svojstva konopljinih vlakana i upotrebu konopljinih vlakana

- Navodi ostala biljna vlakna (tvrda vlakna) i područje upotrebe

- Razlikuje vrste konopljinih biljki

- Razlikuje svojstva konopljinih vlakana:


konopljinih vlakana

- Razvija ekološku svijest

- Razvija sposobnost

analitičkog mišljenja

Prirodna vlakna životinjskog porijekla - Nabraja vrste

životinjskih vlakana - Objašnjava

strukturu i definiše svojstva životinjskih vlakana

- Razlikuje životinjska vlakna

- Prepoznaje strukturu životinjskih vlakana

- Prikazati slajd (crtež) izgleda konopljinog vlakna

Vuna - Razlikuje vrste - Prikazati slajd

9




- Nabraja oblasti gajenja ovaca i rase ovaca

- Upoznaje se sa oblastima gajenja ovaca i rasama ovaca

- Navodi vrste vune u zavisnosti od načina dobijanja vune, porijekla i finoće

- Objašnjava dobijanje vunenih vlakana, strukturu i svojstva vunenih vlakana, mogućnost upotrebe vunenih vlakna

vunenih vlakana - Identifikuje

strukturu vunenog vlakna

- Razlikuje svojstva vunenih vlakana:


vunenih vlakana

(crtež) izgleda vunenog vlakna

Dlake - Navodi vrste dlaka

koje se koriste u tekstilnoj industriji, objašnjava svojstva dlaka, mogućnost upotrebe dlaka u tekstilnoj industriji

- Razlikuje karakteristike dlake koje se koriste u tekstilnoj industriji:

- moher - kašmir - kamilju dlaku - dlaku lame - zečiju dlaku

- Razvija preciznost - Razvija pozitivan

odnos prema ekologiji

Svila - Poznaje oblasti

gajenja svilene bube uslove i uslove za gajenje, vrste svile i mogućnost upotrebe svilenih vlakna

- Objašnjava dobijanje svilenih vlakana, strukturu i svojstva svilenih vlakana

- Razlikuje karakteristike pojedinih vrsta svile

- Razlikuje svojstva svilenih vlakana:

- geometrijska - mehanička i - fizičko- hemijska

- Prikazati slajd (crtež) svilenog vlakna

Prirodna vlakna neorganskog porijekla Azbest - Objašnjava

strukturu i dobijanje azbesta

- Navodi i objašnjava

- Identifikuje strukturu azbestnih vlakana

- Određuje područja upotrebe azbestnih

10




svojstva azbestnog vlakna, mogućnost upotrebe azbestnog vlakna

vlakana - Razvija tehničku

kulturu

Sirova koža Navodi: - porijeklo, podjelu i

vrstu sirove kože, - hemijska svojstva

sirove kože - kožarske sirovine

- Definiše porijeklo, podjelu i vrste sirovih koža

- Analizira građu sirove kože

- Zna hemijska svojstva sirove kože

- Obrazlaže karakteristike sirove kože

- Video kasete - Posjeta

proizvodnom pogonu

Gotova koža - Navodi vrste,

svojstva gotove kože, migućnostima upotrebe i načine ispitivanja kvaliteta gotove kože

- Analizira svojstva gotove kože

- Razlikuje karakteristike gotove od sirove kože

- Razvija pozitivan odnos prema očuvanju materijalnih dobara

- Razvija kreativnost

- Uzorci gotove kože

Krzno - Navodi vrste i

svojtva krzna - Poznaje faktore

klaviteta krzna

- Razlikuje krzno divljači i domaćih životinja

- Uzorci krzna - Video kasete - Ekskurzija: posjeta

krznarskoj radionici

11

Razred: DRUGI Informativni ciljevi i

sadržaji Formativni ciljevi Socijalizacijski ciljevi

Preporuke za izvođenje nastave

učenik učenik učenik Hemijska vlakna - Navodi vrste

hemijskih vlakana i karakteristike vještačkih i sintetičkih vlakana.

- Opisuje način dobijanja hemijskih vlakana.

- Definiše osobine monomera i polimera.

- Razumije hemijske reakcije:

- Polimerizacija - Polikondezacija - Poliedicija - Opisuje strukturu

molekulskog lanca za dobijanje vlakana, nađumolekulsku strukturu makro molekula za dobijanje vlakana.

- Upoređuje sirovine za dobijanje vještačkih i sintetičkih vlakana.

- Pronalazi sličnosti i razlike u načinu dobijanja vještačkih i sintetičkih vlakana.

- Razvija pozitivnu orijentaciju prema zanimanju

- Uviđa važnost

očuvanja zdrave životne sredine

Vještačka vlakna - Opisuje način

dobijanja celuloze kao sirovine za vještačka vlakna.

- Nabraja vrste bjelančevina koje se koriste za dobijanje vještačkih vlakana.

- Obrazlaže tehnološki postupak dobijanja celuloze iz drveta i postupak dobijanja kazeina iz mlijeka.

Vještačka celulozna vlakna Viskoza - Opisuje dobijanje

viskožnih vlakana.

- Procjenjuje osobine viskožnih vlakana i na osnovu toga određuje im upotrebnu vrijednost.

- Stiče sigurnost zbog novih saznanja

- Razvija ekološku

svijest

Acetatna vlakna - Opisuje dobijanje

acetatnih vlakana.

- Procjenjuje osobine acetatnih vlakana i na osnovu toga im određuje upotrebnu

12




vrijednost. - Pronalazi sličnosti i

razlike između viskožnih i acetatnih vlakana.

Bakrova vlakna - Opisuje dobijanje

bakrovih vlakana (bakrov rejon).

- Određuje područje upotrebe bakrovog rejona.

Vještačka proteinska vlakna - Nabraja vrste

proteinskih vlakana.

- Opisuje proizvodnju kazeinske vune.

- Uočava karakteristične osobine proteinskih vlakana i pronalazi primjere njihove upotrebe.

Sintetička vlakna - Opisuje svojsta

sintetizovanih polimera koji se koriste za proizvodnju vlakana.

- Nabraja postupak dobijanja sintetičkih vlakana.

- Upoređuje postupke dobijanja sintetičkih vlakana sa postupcima dobijanja vještačkih vlakana.

- Razvija pozitivan odnos prema svojoj profesiji

- Uviđa važnost

očuvanja materijalnih dobara, energije i vremena

Poliamidna vlakna - Opisuje postupak

dobijanja poliamidnih vlakana.

- Nabraja karakteristične osobine poliamidnih vlakana

- Određuje upotrebnu vrijednost poliamidnih vlakana.

Poliesterska vlanka - Opisuje sirovine za

dobijanje i dobijanje poliesterskih vlakana.

- Nabraja vrste i osobine poliesterskih vlakana.

- Određuje upotrebnu vrijednost poliesterskih vlakana.

Poliakrilonitrilna vlakna - Opisuje način

dobijanja poliakrilonitrilnih

- Pronalazi primjere upotrebe poliakrilonitrilnih

13




vlakana vlakana. Polipropilenska vlakna - Opisuje postupak

dobijanja polipropilenskih vlakana.

- Analizira osobine upotrebu polipropilenskih vlakana

- Razumije opasnosti po zagađenje zivotne sredine

- Izgrađuje osjećaj

odgovornosti prema očuvanju zdrave životne i radne sredine

Polietilenska vlakna - Opisuje postupak

dobijanja polietilenskih vlakana.

- Pronalazi primjere upotrebe polietilenskih vlakana.

Elastomerna vlakna - Nabraja vrste

elastomernih vlakana.

- Opisuje svojstva elastina.

- Opisuje postupak dobijanja poliuretana.

- Pronalazi primjere upotrebe elastomernih vlakana.

Staklena i metalna vlakna - Opisuje postupak

dobijanja staklenih i metalnih niti

- Pronalazi primjere upotrebe staklenih i metalnih niti.

Vlakna specijalne namjene - Nabraja najvažnija

vlakna iz grupe specijalnih vlakana, dobijanje i osobine termostabilnih vlakana.

- Pronalazi primjere upotrebe specijalnih vlakana.

Vlakna sekundarnog porijekla - Nabraja najvažnije

osobine hemijskih vlakana sekundarnog porijekla.

- Opisuje reciklažu hemijskih vlakana.

- Navodi značaj reciklirane sirovine.

- Pronalazi primjere upotrebe vlakana sekundarnog porijekla.

Vlakna izmjenjivači jona i elektrona - Nabraja vlakna

izmjenjivača jona i elektrona.

- Opisuje postupak dobijanja ovih vlakana.

- Pronalazi primjere upotrebe vlakana izmjenjivača jona i elektrona.

14




Biološki aktivna vlakna - Nabraja vlakna

koja spadaju u grupu biološko aktivnih vlakana.

- Pronalazi primjere upotrebe biološki aktivnih vlakana u medicinske svrhe.

Hartija Navodi: - Sirovine za

proizvodnju hartije - Svojstva hartije - Vrste hartije - Primjenu hartije u

kožarsko- prerađivačkoj industriji

- Definiše sirovine za proizvodnju hartije

- Analizira svojstva hartije

- Razlikuje vrste hartije prema upotrebi

- Zna primijeniti hartiju prema vrsti proizvoda

- Razvija pozitivan

odnos prema ekologiji

- Uviđa važnost

poštovanja propisa pri radu

- Uzorci hartije - Video kasete

Guma - Navodi sirovine za

dobijanje gume i pomoćne materijale

- Obrazlaže pojmove emulzija i koloidni sistem

- Razumije pojam vulkanizacije kaučuka

- Zna razlikovati proizvode sintetizovanih kaučuka i elastomera

- Zna oblikovanje gumene trake, đonova, gumenih cijevi

- Zna upotrebu gume u kožarsko- prerađivačkoj industriji

- Uzorci kaučuka i gume

- Video kasete

Plastične mase - Razvija pravilan

odnos prema radu i zaštiti čovjekove okoline

Navodi: - Svojstva plastičnih

masa - Sirovine za

proizvodnju plastičnih masa

- Vrste plastičnih masa

- Razlikuje termoplastične i termostabilne plastične mase

- Zna oblikovanje plastične mase

- Uzorci plastičnih masa

Vještačka koža - Navodi vrste

vještačkih koža - Opisuje

deziniranje vještačke kože

- Obrazlaže namjenu vještačke kože u kožarsko- prerađivačkoj industriji

Vještačko krzno - Opisuje vještačko

krzno - Navodi vrste i

- Razvlikuje svojstva vještačkih i prirodnih krzna

- Uzorci vještačkih krzna

15




svojstva vještačkih krzna

- Razlikuje kvalitet prirodnog i vještačkog krzna

- Opisuje primjenu vještačkog krzna u kožarsko- prerađivačkoj industriji

Ljepkovi Navodi: - Svojstva lijepka - Karakteristike

neopren lijepak - Prednost lijepka

bez rastvarača - Vrste lijepka u

kožarsko- prerađivačkoj industriji

- Uočava koja svojstva treba da posjeduje lijepak

- Razlikuje upotrebu jednokomponentn-og i dvokomponentnog lijepka

- Zna prednosti neopren lijepka nad drugim vrstama lijepka

- Razlikuje vrste lijepka prema namjeni

- Kroz brigu o okolini razvija spremnost i sposobnost za saradnju

- Uzorci lijepka - Video kasete - Posjeta

proizvodnom pogonu

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Tesic ; M. : Tekstilana vlakna ( za I razred četvorogodišnje tekstilne škole ).

Zavod za udžbenike i nastavna sredstva , Beograd 2001.god. - Obradovic ; V. : Kozarski materijali ; Zavod za udžbenike i nastavna sredstva ,

Beograd 2001.god. - Čunko., R., Friščić, V.: Tekstilna vlakna, Školska knjiga Zagreb, 1998. 6. Materijalni uslovi za izvodjenje nastave - Za izvođenje nastave treba obezbijediti: - grafoskop - Uzorke sirovina koji se koriste u konfekciji - Šeme za dobijanje sirovina - Tabele sa podacima za održavanje odjeće zavisno od vrste sirovine - Standarde oznaka sirovina na odjeći 7. Obavezni način provjeravanja i ocjenjivanja znanja - U svakom klasifikacionom periodu znanje se provjerava i ocjenjuje usmeno 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Visoka stručna sprema iz oblasti: - Tehnologije tekstila - Tehnologije kože i krzna

16

10. Povezanost predmeta

Znanja Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanje i vještine

- Izrada odijevnih predmeta - Poznavanje svojstava

sirovina i gotovih materijala u proizvodnji tekstila, kože i krzna

- Tehnologija odjeće - Parametri peglanja odjeće - Poznavanje

konfekcioniranja proizvoda od gotovoih proizvoda od gotovih materijala kože i krzna

- Izrada odijevnih predmeta - Hemija - Održavanje konfekcijskih proizvoda

- Poznavanje materijala za proizvodnju: hartije, gume, plastičnih masa, vještačke kože, vještačkog krzna, lijepka, sirove kože, gotove kože, prirodnog krzna

- Poznavanje propisa za stavljanje u promet

- Poznavanje vrsta materijala u kožarsko prerađivačkoj industriji

- Galanterijska tehnologija - Poznavanje svojstava i značaj materijala i sirovina

- Poznavanje svojstava sirovina i gotovih materijala u proizvodnji tekstila, kože i krzna

- Ispitivanje tekstila, kože i krzna

- Poznavanje svojstava sirovina i gotovih materijala u određivanju kvaliteta

- Poznavanje svojstava sirovina i gotovih materijala u proizvodnji tekstila, kože i krzna

- Tehnologija konfekcije - Poznavanje konfekcioniranja proizvoda od gotovih materijala od kože i krzna

17

1.2.2. OSNOVE MAŠINSTVA 1. Naziv predmeta: OSNOVE MAŠINSTVA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I 47 25 72 II 72 72 III

IV

Ukupno 119 25 144 T - teorijska nastava, odjeljenje se ne dijeli na grupe V - vježbe, odjeljenje se ne dijeli na grupe. 3. Opšti ciljevi nastave - Čitanje i razumijevanje tehničkih crteža, tabela, dijagrama, šema, tehničke

dokumentacije, propisa, - Konstruisanje jednostavnih mašinskih proizvoda, - Poštovanje standarda tehničkog crtanja, - Crtanje jednostavnih tehničkih radioničkih i sklopnih crteža mašinskih elemenata

i manjih sklopova, - Usvajanje osnovnih znanja o mašinskim materijalima i mašinskim elementima, - Osposobljavanje se za primjenu stručne terminologije radi lakšeg komuniciranja u

struči, - Osposobljavanje za rad na održavanju, popravci i servisiranju mašina i uređaja u

tekstilstvu i kožarstvu - Razvijanje osobina neophodnih za rad: tačnost, odgovornost, komunikativnost

itd., - Usvajanje znanja o zaštiti radne i životne sredine.

18





Osnovi tehničkog crtanja - Upoznaje pribor i

materijale za tehničko crtanje, pojam i značaj standarda, vrste i sadržaj tehničkog crteža i sa tehnikom izrade jednostavnih crteža.

- Uvježbava upotrebu pribora i materijala u tehničkom crtanju,

- Čita i analizira oznake standarda,

- Analizira sadržaj tehničkog crteža: vrstu, format, linije, tehničko pismo razmjeru, zaglavlje, sastavnicu,...

- Prostorno prikazuje skicom jednostavne elemente.

- Razvija tehničku kulturu

- Razvija urednost - Razvija sposobnost

opažanja i analitičkog mišljenja

Vježbe - Ispisuje: linije,

tehničko pismo, kotira, šrafira (rad u olovci).

Geometrijske konstrukcije - Navodi i upoznaje

osnovne geometrijske konstrukcije.

- Razlikuje geometrijske konstrukcije: prave, duži, uglova, pravilnih mnogouglova, krivih linija.

Vježbe - Crta: osnovne

geometrijske konstrukcije,konturemašinskih djelova (rad u olovci)

Osnovi nacrtne geometrije i tehničkog crtanja

- Upoznaje se sa pojmom i osnovnim elementima projektovanja, pojmom kvadranata, oktanata, aksonometrije.

- Razlikuje centralno i paralelno projiciranje,

- Razlikuje koso i ortogonalno projiciranje,

- Crta projekcije tačke, duži na jednu, dvije i tri ravni,

- Crta projekcije osnovnih geometrijskih likova u opštem i specijalnom položaju (trougao, kvadrat),

- Crta projekcije geometrijskih tijela u opštem i specijalnom položaju,

Vježbe - Projekcije tijela,

crtanje tijela u izometriji na osnovu projekcija, dopunjavanje pogleda, crtanje mašinskih elemenata uz upotrebu posebnih pogleda, presjeka i pojednostavljenog crtanja.

- (prvi grafički rad,

izrada u olovci)

19




- Crta u izometriji jednostavne elemente na osnovu ortogonalnih projekcija,

- Crta jednostavne elemente u ortogonalnoj projekciji i aksonometriji,

- Razlikuje prednosti i nedostatke pojedinih načina prikazivanja tijela.

Kotiranje - Upoznaje osnovna

načela kotiranja i elemente kotiranja, pravila prikazivanja djelova i njihovih detalja pri crtanju, pojam presjeka i njegov značaj pri crtanju.

- Kotira i označava vrijednosti kota na crtežu,

- Ispisuje tolerancije ikvalitat obrade površina,

- Crta i označava presjeke.

- Razvija kreativnost i preciznost

- Podstiče motivaciju

prema tačnosti pri radu

Vježbe - Kotiranje, crtanje

presjeka.

Prikazivanje mašinskih elemenata - Navodi osnovne

mašinske elemente: klin, vijak, zupčanik, lančanik, oprugu...

- Crta spojeve klinovima,

- Crta vijak i navrtku (metrički i cijevni navoj),

- Crta opruge, - Crta zupčanike i

lančanike, - Crta zavarene

spojeve.

Vježba - Prikazivanje

mapinskih elemenata. (rad u olovci)

Tehnički crteži - Upoznaje se sa

radionočkim crtežima i sklopnim crtežom, pojmom tolerancija, kvalitet obrade površina, nalijeganje mašinskih elemenata.

- Definiše pojam tolerancije obrade površina, nalijeganja,

- Crta radionički crtež jednostavnog mašinskog dijela sa svim potrebnim podacima neophonim za izradu mašinskog dijela,

- Zna koristiti potrebne tabele pri izradi sklopnog


Vježba - Označava stanje

površina tolerancije iz tabela

- Kotira tolerisane dimenzije,

- Izrađuje rdionički crtež datog sklopa. (izrada drugog grafičkog rada, rad u olovci)

20




crteža i koristiti potrebne podatke za izradu i montažu sklopova.

Mašinski materijali - Definiše i razlikuje

konstrukcione materijale,

- Navodi namjenu i osobine konstrukcionih materijala (čelik, obojeni metali, legure, plastične mase),

- Objašnjava koroziju, uzroke nastanka i mjere zaštite,

- Nabraja pogonske materijale:gorivo, mazivo, voda i navodi njihovu namjenu i osobine

- Nabraja pomoćne materijale: koža, guma, tekstil i druge navodi njihovu namjenu i osobine

- Raspoznaje uzorke pojedinih materijala,

- Razlikuje mogućnosti primjene pojedinih materijala,

- Razlikuje pogonske i pomoćne materijale,

- Razvija sposobnost analitičkog mišljenja

- Stiče

samopouzdanje zbog razumijevanja procesa u svom zanimanju

- Podstiče

odgovornost prema sredstvima rada

- Stiče sposobnost

analize pojava i procesa u okruženju

- uzorci materijala

Mašinski elementi - Definiše, nabraja i

razlikuje mašinske elemente

- Raspoznaje uzorke pojedinih mašinskih elemenata

Mašinski elementi za spajanje - Razumije i

objašnjava: namjenu i karakteristike elemenata razdvojive veze (klinovi, vijci), ulogu elemenata razdvojive veze na mašini, namjenu i karakteristike elemenata nerazdvojive veze (zakovice i zavari), ulogu elemenata nerazdvojive veze na mašini, namjenu

- Uočava elemente razdvojive veze i njihovu ulogu na mašini,

- Razlikuje elemente nerazdvojive veze na mašini,

- Razlikuje elemente elestične veze ne mašini.

- Zbirke (uzorci) mašinskih elemenata za spajanje

21




i karakteristike elemenata elastične veze (opruge), ulogu elemenata elastične veze na mašini.

- Razvija stručne

sposobnosti i tako stiče samopouzdanje

Elementi kružnog kretanja - Nabraja elemente

kružnog kretanja (osovine, vratila, ležišta, rukavci, spojnice),

- Navodi namjenu i karakteristike elemenata kružnog kretanja,

- Poznaje osnove standarda za mašinske elemente kružnog kretanja.

- Uočava karakteristike elemente kružnog kretanja, bitne za njihovu primjenu

- Razlikuje ulogu elemenata kružnog kretanja.

- Zbirke (uzorci) mašinskih elemenata za kružno krtetanje.

Elementi za prenos snage - Nabraja elemente

za prenos snage (frikcioni točkovi, zupčanici, remenice, lančanici, varijatori),

- Navodi namjenu i karakteristike elemenata za prenossnage,

- Poznaje pojam prenosnog odnosa i njegovu primjenu,

- Poznaje osnove standarda elemenata za prenos snage.

- Razlikuje karakteristike elemenata za prenossnage,

- Izračunava prenosni odnos.

22




učenik učenik učenik Mašinski elementi za sprovođenje fluida - Nabraja elemente

za sprovođenje fluida (cijevi, cijevni elementi, cijevni zatvarači),

- Navodi namjenu i karakteristike elemenata za sprovođenje fluida,

- Poznaje osnove standarda za elemente za sprovođenje fluida.

- Uočava ulogu elemenata za sprovođenje fluida.

- Stiče pozitivnu orjentaciju prema zanimanju

- Zbirke (uzorci) elemenata za sprovođenje fluida

Uređaji za proizvodnju sabijenog vazduha - Poznaje pojam

značaj i namjenu uređaja za proizvodnju sabijenog vazduha,

- Razumije princip rada kompresora,

- Nabraja pneumatske elemenate i elemente cijevne mreže.

- Zna mjere predostrožnosti i zaštite na radu,

- Poznaje postupak održavanja sistema.

- Razvija tehnčku kulturu

- Katalozi proizvođača uređaja.

Energetska postrojenja u pogonima Industrije tekstila, kože i krzna - Razumije proces

rada kotlovskih uređaja i funkcije osnovnih cjelina (za dovod i sagorijevanje goriva, za dovod vazduha, odvod dimnih gasova i dr.).

- Zna način upotrebe opreme za upravljanje i kontrolu energetskim postrojenjem (sigurnosni ventili, pumpe, manometar, vodomjerno staklo, ventili za pražnjenje instalacija i dr.),

- Predviđa mogućnost opasnosti i preduzima mjere zaštite na radu.

- Razvija odgovornost za pravilno korišćanje i održavanje sredstava rada

- Katalozi proizvođača postrojenja.

Električne mašine - Razumije pojmove

jednosmerna i - Razlikuje primjenu

sinhronih i - Stiče radne navike - Katalozi

proizvođača

23




naizmjenična struja, pojam strujnog kola, monofazne i trofazne struje.

asinhronih motora, - Zna opasnosti od

električne struje (dejstvo na čovečji organizam),

- Zna mjere predostrožnosti i zaštite i način primjene sredstava zaštite pri radu električnih mašina.

električnih mašina.

Automatizacija mašina u proizvodnji tekstila, kože i krzna Pojam automatike - Opisuje značaj,

primjenu i razvoj automatizacije mašina.

- Definiše automatizaciju mašina kao faktor povećanja proizvodnje i zamjene čovjekovog rada radom mašine.

- Uviđa važnost praćenja razvoja tehnike i tehnologije.

Automatsko upravljanje mašinama - Opisuje pojam

automatskog upravljanja i navodi sisteme upravljanja (otvoreni i zatvoreni),

- Navodi elemente upravljanja (pojačivači, mjerni pretvarači, izvršni organi, prekidački elementi, signalni uređaji, programatori, regulatori),

- Opisuje osnovne pojmove uloge elemenata upravljanja.

- Definiše automatsko upravljanje i razlikuje zatvoreni i otvoreni sistem upravljanja mašinama i uređajima.

- Razlikuje elemente upravljanja prema funkciji koju obavljaju na odgovarajućim mašinama i uređajima.



opažanja i prepoznavanja,

- Stiče

samopouzdanje pri radu.

- Katalozi proizvođača mašina.

Sredstva za transport - Poznaje vrste

transportnih uređaja i njihov značaj,

- Navodi vrste i namjenu uređaja za spolješnji i unutašnji transport,

- Razlikuje vrste transportnihsredstava po konstrukciji i namjeni,

- Razlikuje konstruktivne sklopove transportnih sredstava,

- Razvija pozitivan odnos prema ekologiji

- Preuzima

odgovornost za korišćenje sredstava zaštite na radu

- Katalozi proizvođača transportnih uređaja

- Šeme transportnih uređaja

24




- Poznaje vrste bešinskih transportnih sredstava, transportna sredstva sa ograničenom transportnom linijom, osnove automatizacije transporta,

- Svojstva zaštite na radu i način primjene.

- Uočava i obrazlaže opasnosti pri radu.

Primjena računara u tekstilstvu i kožarstvu - Razumije

mogućnost upotrebe računara u tekstilstvu i kožarstvu

- Upoznaje osnovne računske programe za crtanje (AUTO CAD ili druge)

- Upoznaje se sa mogućnostima Exela

- Izvodi osnovne manipulacije sa datotekama i prilagođava ih potrebama

- Oblikuje dopise i druge dokumente i štampa ih

- Izrađuje jednostavne tehničke crteže i đtampa ih

- Oblikuje jednostavne tabele i grafički predstavlja rezultate

- Stiče osjećaj sigurnosti u radu

- Rad sa softverskim paketima za obradu teksta, crtanje, tabele

Mašine sa numeričkim upravljanjem - Upoznaje se sa

mašinama za numeričko upravljanje u proizvodnji tekstila kože i krzna,

- Upoznaje se sa alatima u proizvodnji tekstila, kože i krzna,

- Obrazlaže pojmove ručnog i mašinskog programiranje CNC mašina,

- Opisuje strukturu programa,

- Navodi ISO oznake elemeneta

- Analizira funkcije pojedinih djelova mašine,

- Analizira crtež radnog predmeta i vrši prilagođavanje zahtjevima programiranja,

- Projektuje tehnološki proces (redoslijed operacija).

- Stiče pozitivnu orjentaciju prema zanimanji

- Razvija urednost,

tačnost i odgovornost

- Katalozi proizvođača CNC mašina,

- Video film o obradi i tehnologiji na CNC mašinama.

25




programa, Održavanje i opravka - Razumije pojam

održavanja (servisiranja i opravke) mašine i uređaja

- Upoznaje alat za održavanje mašina i uređaja u tekstilstvu i kožarstvui zna način rada na njima

- Upoznaje alate i uređaje za mjerenje i kontrolu (pomično mjerilo, mikrometar) i zna način rada sa njima

- Objašnjava pojam trenja i navodi vrste trenja, značaj podmazivanja i navodi vrste sredstava za podmazivanje

Za zadate uslove: - Radi plan

održavanja mašina i urećaja

- Vodi evidenciju održavanja mašina i uređaja

- Određuje alat za održavanja mašina i uređaja i rukuje sa njim

- Određuje alate za mjerenje i kontrolu i rukuje sa njima

- Za date uslove bira sredstva za podmazivanje

- Stiče radne navike - Uviđa važnost

poštovanja propisa u radu i svakodnevnom životu

- Alat za rad, mjerenje i kontrolu

- Izrada plana za održavanje mašina i uređaja

- Uzorci sredstava za podmazivanje

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Đoršević Dušan, Papić Željko: Tehničko crtanje sa nacrtnom geometrijom, Zavod

za udžbenike Beograd, - Drapić S., Teslić M., Gačić D., Nikolić J.: Osnovi mašinstva i elektrotehnike,

Zavod za udžbenike Beograd, - Nikolić Srećko : Osnovi automatike, Zavod za udžbenike Beograd, - Stručni časopiši : Tekstilna industrija, Tekstil, 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Za izvođenje nastave potrebno je obezbijediti: - Grafoskop, diaprojektor, računar sa odgovarajućom programskom opremom, A/V

sredstva, zbirke mašinskih elemenata i materijala, zbirke proizvoda tekstila, kože i krzna, razne sklopove i mode mašina, hidrauličkih i pneumatskih sistema, mjerne instrumente, kataloge proizvođača svih vrsta mašina za proizvodnju tekstila, kože i krzna.

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja - U svakom klasifikacionom periodu znanje se provjerava i ocjenjuje pismeno (test)

i usmeno

26

8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Visoka stručna sprema iz područja: - Mašinstva i obrade metala 10. Povezanost predmeta

Znanja Povezanost sa drugim predmetima

Predmet Znanja

- Tehničko crtanje sa nacrtnom geometrijom,

- Mašine za proizvodnju tekstila, kože i krzna,

- Transportni uređaji, - Hidraulični i tehnički

uređaji.

- Praktična nastava - Tehnologija konfekcije

- Pravilno skiciranje i crtanje mašinskih elemenata i sklopova,

- Pravilno rukovanje mašinama i njihovo optemalno korišćenje pri izvođenju tehnoloških operacija,

- Poštovanje propisa o zaštiti na radu i upotreba sredstava zaštite pri radu na mašinama.

- Mašine za proizvodnju tekstila, kože i krzna

- Osnovi tehnologije tekstila, kože i krzna

- Struktura tehnološkog procesa proizvodnje tekstila, kože i krzna

- Tehničko crtanje sa nacrtnom geometrijom

- Konstrukcija i modelovanje,

- Estetika odijevanja - Pravilno skiciranje i crtanje.

27

1.2.3. TEHNOLOGIJA KONFEKCIJE 1. Naziv predmeta: TEHNOLOGIJA KONFEKCIJE 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I 72 72 II 62 10 72 III 62 10 72 IV 58 8 66

Ukupno 254 28 282 T - Teorijska nastava i drugi oblici nastave za sve učenike u odjeljenju V - Vježbe i drugi oblici nastave, odeljenje se ne dijeli na grupe 3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje značaja proizvodnje odjeće - Sticanje znanja o procesu rada u krojnici - Sticanje znanja o mašinskim ubodima i šavovima i njihovoj primjeni i načinu

izrade konfekcijskih odjevnih predmeta - Sticanje znanja o mašinama za šivenje - Sticanje znanja o parametrima peglanja i njihovom pravilnom odabiranju za

različite vrste odjevnih predmeta - Sticanje znanja o sredstvima transporta u konfekciji - Sticanje znanja o tehničkoj pripremi u proizvodnji odjeće - Sticanje znanja o osnovnim pojmovima o vremenu izrade - Osposoobljavanje za sprovođenje različitih metoda izračunavanja vremena izrade - Osposobljavanje za izradu normi za različite odjevne predmete - Osposobljavanje za izradu operacionog lista - Osposobljavanje za izradu tehnološkog lista na osnovu operacionog lista

28





Uvod u tehnologiju konfekcije - Upoznaje

proizvodnju odjeće - Nabraja vrste

odjeće - Objašnjava

karakteristike proizvodnje odjeće

- Objašnjava tehnološke procese proizvodnje odjeće

- Razlikuje zanatsku od industrijske proizvodnje odjeće

- Razlikuje tehnološke procese proizvodnje odjeće

- Razvija svijest o značaju preciznosti i ekonomičnosti u radu

- Razvija

odgovornost - Razvija sposobnost

saradnje i timskog rada

Tehnologija krojenja - Navodi postupke

rada u krojnici - Objašnjava način

pripremanja materijala

- Navodi načine polaganja materijala

- Obašnjava: - Način polaganja

materijala na mašinama za polaganje,

- Način nanošenja krojne slike na krojnu naslagu,

- Grubo i fino krojenje prema vrsti materijala i krojnih djelova,

- Označavanje ključnih tačaka,

- Način numerisanja iskrojenih djelova,

- Način formiranja svježnjeva za šivaonu

- Navodi značaj parametara i postupke termofiksiranja

- Razvrstava materijal po boji, dezenu i količini

- Razlikuje ručno od

mašinskog polaganja

- Analizira postuoke polaganja materijala na mašinama za polaganje

- Razlikuje krojne slike i načine nanošenja na krojnu naslagu

- Uočava ključne tačke i njihovo označavanje

- Analizira mjesta na djelovima odjevnog predmeta gdje treba izvršiti numerisanje

- Analizira svježnjeve za šivaonu

- Analizira parametre i načine termofiksiranja

- Obilazak tekstilne

fabrike

Mašine i uređaji za pripremu i krojenje - Navodi mašine i

uređaje za pripremu i krojenje (mašine za pregled,

- Razlikuje mašine i uređaje prema vrsti, namjeni i karakteristikama

- Razvija svijest o značaju preciznosti i i ekonomičnosti u radu

- Katalozi proizvođača mašina

- Posjeta

29




mašine za stabilizaciju, mašine za fiksiranje iskrojenih djelova, mašine za polaganje krojne naslage,mašine za krojenje, uređaje za obilježavanje i numerisanje)

- Obrazlaže primjenu

mašina i uređaja za pripremu i krojenje

- Navodi osnovne sklopove mašina i uređaja za rad

- Navodi parametre za rad mašina i uređaja

- Opisuje greške pri

radu, uzroke nastajanja i njihovo otklanjanje

- Navodi opasnosti pri radu

- Navodi sredstva

zaštite na radu i način upotrebe

- Analizira greške,

uzroke nastajanja i njihovo otklanjanje

- Definiše opasnosti

na radu i zaštitna sredstva

- Razvija

odgovornosti - Razvija sposobnost


proizvodnom pogonu

- Karakteristični

djelovi mašina (uzorci)

- Skice i šeme

Tehnologija šivenja - Navodi vrste

šivenja - Nabraja: - Podjelu mašinskih

uboda i objašnjava njihove karakteristike

- Načine formiranja mašinskih uboda

- Vrste šavova, vrste i karakteristike konca

- Prepoznaje vrste uboda

- Razlikuje načine

formiranja mašinskih uboda, vrste šavova,vrste konca

- Uzorci i crteži raličitih mašinskih uboda

- Uzorci i crteži

različitih šavova - Uzorci konca

Mašine za šivenje - Navodi podjelu

šivaćih mašina prema tehničkim i radnim karakteristikama

- Razlikuje osnovne sklopove obične šivaće mašine i njenu namjenu

- Stiče sigurnost u radu


- Posjeta

proizvodnom

30




(vrsti uboda, broju igala, vrsti materijala, namjeni, konstrukciji i stepenu automatizacije)

- Objašnjava običnu

šivaću mašinu, navodeći osnovne sklopove,

- Navodi parametre za rad obične šivaće mašine

- Opisuje greške pri radu, uzroke nastajanja i njihovo otklanjanje

- Objašnjava integrisanu i kompjuterizovanu šivaću mašinu, navodeći osnovne sklopove

- Navodi parametre za rad integrisane i kompjuterizovane šivaće mašine



- Navodi sredstva zaštite na radu i način upotrebe

- Obrazlaže princip rada obične šivaće mašine

- Uočava parametre za ispravan rad mašine

- Analizira greške, uzroke nastajanja i njihovo otklanjanje

- Definiše opasnosti na radu i zaštitna sredstva

- Razlikuje osnovne sklopove obične šivaće mašine i njenu namjenu

- Obrazlaže princip rada integrisane i kompjuterizovane šivaće mašine

- Uočava parametre za ispravan rad mašina



uočavanja i analitičkog mišljenja

pogonu - Karakteristični


- Skice i šeme - Katalozi

proizvođača mašina - Posjeta

proizvodnom pogonu

- Karakteristični


- Skice i šeme

31




učenik učenik učenik Specijalne šivaće mašine - Nabraja vrste i

podjelu specijalnih šivaćih mašina (po tehničkim karakteristikama i namjeni:dvoiglovke sa zrnastim ubodom, mačine sa cik-cak ubodom, mašina za ušivanje rukava, mašina sa jednostrukim lančanim ubodom, mašina za fircanje i podfircavanje, mašina sa rubnim ubodom, dvoiglovke i višeiglovke sa lančanim ubodom, mašine za zavarivanje, ultrazvučne šivaće mašine)

- Objašnjava i

opisuje osnovne sklopove specijalnih šivaćih mašina

- Navodi parametre za rad specijalnih šivaćih mašina




- Razlikuje osnovne sklopove specijalnih šivaćih mašina

- Obrazlaže princip rada specijalnih šivaćih mašina

- Definiše i razlikuje parametre za ispravan rad mašine


- Razvija svijest o značaju preciznosti i i ekonomičnosti u radu

- Razvija osjećanje

odgovornosti - Razvija pravilan

odnos prema radu

- Šeme i crteže cik-cak mašina i uboda

- Uzorci i crteži

različitih mašinskih uboda i šavova

- Organizovati

stručne posjete odgovarajućim konfekcijama

Šivaći automati - Opisuje šivaće

automate - Navodi grupe

šivaćih automata prema tehničkim

- Razlikuje osnovne sklopove šivaćih automata

- Obrazlaže princip rada šivaćih automata

- Prospekte šivaćih automata

32




karakteristikama (konstrukciji) i namjeni (kratkošavni, dugošavni)

- Nabraja i opisuje osnovne sklopove šivaćih automata

- Navodi parametre za rad šivaćih automata




- Definiše i razlikuje parametre za ispravan rad mašine


- Svjestan je značaja

preciznosti i ekonomičnosti

- Razvija pravilan

odnos prema zahtjevu za korišćenje sredstava zaštite na radu



- Navikava se na

poštovanje radne discipline

- Uzorci i crteži

različitih dugošavnih automata

- Organizovati stručne posjete odgovarajućim konfekcijama

Šivaći agregati - Opisuje šivaće

agregate - Navodi grupe

šivaćih agregata prema tehničkim karakteristikama (konstrukciji) i namjeni

- Nabraja i opisuje osnovne sklopove šivaćih agregata

- Navodi parametre

za rad šivaćih agregata



- Navodi sredstva


- Uočava parametre za rad šivaćih agregata


- Prospekt šivaćih agregata

Transfer staze za šivanje - Opisuje šivaće

transfer staze za šivanje

- Razlikuje grupe transfer staza za šivanje prema

- Prospekti šivaćih transfer staza- robota

33




- Navodi grupe transfer staza za šivenje prema tehničkim karakteristikama (konstrukciji) i namjeni

- Nabraja i opisuje osnovne sklopove transfer staza za šivenje

- Navodi parametre za rad transfer staza za šivenje




tehničkim karakteristikama (konstrukciji) i namjeni

- Uočava greške pri radu, uzroke nastajanja i njihovo otklanjanje

Peglanje odjeće - Navodi parametre

peglanja - Navodi tehnološke

operacije peglanja - Opisuje međufazno

i završno peglanje Mašine i uređaji za peglanje - Opisuje mašine i

uređaje za peglanje

- Navodi mašine i uređaje za peglanje prema tehničkim karakteristikama (konstrukciji) i namjeni (pegle, stolovi, prese, agregati)

- Nabraja i opisuje osnovne sklopove mašina i uređaja za peglanje

- Navodi parametre za rad mašina i uređaja za

- Određuje parametre peglanje

- Analizira tehnološke operacije peglanja

- Razlikuje međufazno i završno peglanje

- Razumije namjenu međufaznog i završnog peglanja

- Opisuje greške pri



- Navodi sredstva


- Preuzima odgovornost za zaštitu zdravlja saradnike

- Razvija pozitivan

odnos prema potrebi sticanja novih saznanja

- Tabela dozvoljenih temperatura za pojedine vrste sirovina

- Organizovati

stručne posjete odgovarajućim konfekcijama

34




peglanje - Opisuje greške pri


- Navodi opasnosti pri radu i sredstva zaštite na radu i način upotrebe

- Prospekti agregata za peglanje

Tehnička kontrola proizvodnje - Navodi: - Vrste i zadatke

kontrole - Kontrolu predmeta

rada - Zadatak međufazne

kontrole - Zadatak finalne

kontrole

- Uočava značaj kontrole kontrole predmeta rada, međufazne kontrole , finalne kontrole

- Stiče radne navike - Razvija svijest o

značaju preciznosti i i ekonomičnosti u radu

- Razvija osjećanje

odgovornosti - Razvija sposobnost

saradnje


Mašine za pakovanje - Opisuje mašine za

pakovanje - Navodi grupe

mašina za pakovanje prema tehničkim karakteristikama (konstrukciji) i namjeni

- Nabraja i opisuje osnovne sklopove mašina za pakovanje

- Navodi parametre za rad mašina za pakovanje


- Navodi opasnosti pri radu i sredstva zaštite na radu i način upotrebe

- Opisuje mašine za pakovanje

- Uočava parametre

za rad mašina za pakovanje



35

Razred: TREĆI Informativni ciljevi i



učenik učenik učenik Tehnička priprema proizvodnje - Objašnjava oblike

tehničke pripreme i radne zadatke konstrukcione pripreme

- Primjenjuje ideje pri izradi odjevnih predmeta

- Zna da odabere odjevni predmet prema estetskim, ekonomskim i tehničkim zahtjevima

- Odabira kolekciju odjevnih predmeta prema zahtjevima tržišta i tehničkim mogućnostima proizvodnje

- Opisuje i označava model za proizvodnju

- Predlaže konstrukciju osnovnog kroja

- Standardizuje nove dijelove kroja

- Predlaže način povećavanja i umanjivanja krojeva

- Odabira način izrade krojnih slika

- Zna da utvrdi utrošak materijala

- Razvija osjećaj za timski rad

- Stiče samostalnost

u radu - Razvija

odgovornost prema radnim zadacima

- Razvija osjećaj za

pravilan odnos prema radnicima

- Šematski prikaz tehničke pripreme

- Šematski prikaz

sadržaja rada konstrukcione pripreme u odjevnoj industriji

- Organizovati

posjete odgovarajućim tekstilnim fabrikama i sajmovima mode

Studij rada i vremena - Navodi ciljeve,

zadatke i svrhu studija rada

- Objašnjava procjenu zalaganja, načine mjerenja vremena hronometrom (štopericom), prprotočno hronometriranje, povratno hronometriranje s procjenom zalaganja

- Navodi snimački list

- Definiše ciljeve, zadatke i svrhu studija rada

- Primjenjuje procjenu zalaganja prilikom mjerenja vremena

- Razlikuje protočno i povratno hronometriranje

- Očitava vrijeme protočnom metodom

- Primjenjuje opremu za mjerenje vremena

- Objašnjava izradu

- Šema zadataka studija rada

- Hronometar,

snimačka daska i formular za snimanje

- Skica slike radnog

dana

36




- Objašnjava: - Skicu radnog

mjesta - List za analizu

vremena - List za

izračunavanje vremena

- Mjerenje gubitaka pri radu

- Sliku radnog dana - Metodu trenutnih

zapažanja

snimačkog lista - Skicira skicu radnog

mjesta - Objašnjava analizu

normalnosti izvođenja rada i izračunavanja normalnih vremena

- Izračunava stvarno vrijeme, vrijeme izrade i vrijeme za jedinicu

- Poznaje skicu radnog dana i metodu trenutnih zapažanja

- Poznaje metodu i zna je sprovesti

- Sprovodi metodu trenutnih zapažanja, pravilno izračuna gubitke pri radu, pronađe uska grla u procesu proizvodnje

Određivanje normi u industriji odeće - Navodi i

objašnjava: - Probleme

normiranja - Norme - Sastavne elemente

vremena izrade - Pripremno završno

vrijeme - Tehnološko vrijeme - Pomoćno vrijeme - Dodatno vrijeme

- Definiše svrhu normiranja

- Definiše norme, razlikuje vrste normi, poznaje svrhu normi

- Razlikuje: pripremno-završno, tehnološko, pomoćno i dodatno vrijeme

- Analizira pripremno završno vrijeme, tehnološko vrijeme, pomoćno vrijeme, dodatno vrijeme

- Razvija odgovornost za pravilno određivanje normi i pravilan odnos prema radniku

- Vježba: Normiranje u šivaoni

Tehnološka priprema - Objašnjava zadatke

tehnološke pripreme, analizu izrade odjevnih predmeta, način izrade plana operacija rada

- Razlikuje zadatke tehnološke pripreme

- Vrši analizu za postojeći ili novi sistem tehnološkog procesa i


- Vježba: vrši analizu jednog odjevnog predmeta

- Vježba: izrađuje plan operacija rada za jedan odjevni predmet

37




racionalno koristi nove metode i sredstva rada

- Razlikuje planove operacija rada za krojenje, šivenje i doradu. Poznaje sastavne elemente plana operacija rada prema tehnološkom redoslijedu izrađuje plan operacija rada

38

Razred: ČETVRTI Informativni ciljevi i



učenik učenik učenik Sistemi tehnološkog procesa u industriji odjeće - Navodi i objašnjava - sisteme

tehnoloških procesa u odjevnoj industriji

- lančani sistem tehnološkog procesa

- fazni sistem tehnološkog procesa

- kombinovani sistem tehnološkog procesa

- Razlikuje lančani, fazni i kombinovani sistem tehnološkog procesa

- Zna primjeniti lančani sistem tehnološkog procesa pri izradi odjeće

- Zna primjeniti fazni sistem tehnološkog procesa

- Zna primjeniti kombinovani sistem tehnološkog procesa

- Stiče radne navike - Razvija pravilan

odnos prema saradnicima i preuzima odgovornost za kvalitetan rad

- izgrađuje stav o

važnosti poštovanja principa ekonomičnosti

- Spreman je da

preuzme odgovornost

- Skice sistema tehnoloških procesa

Sistem ugradnje radnih mjesta - Objašnjava sisteme

ugradnje radnih mjesta

- Vježba: skice ugradnje radnih mjesta

Izrada planova tehnološkog procesa - Navodi planove

tehnološkog procesa

- Objašnjava način

izrade plana tehnološkog procesa

- Razlikuje planove tehnološkog procesa za krojenje, šivenje i doradu

- Vrši pravilno grupisanje tehnoloških postupaka po radnim mjestima iz plana operacija rada. Vrši izbor sredstava rada s važnijim karakteristikama istih. Analizira radna mjesta prema taktu grupe

- Vježba: izrađuje plan tehnološkog procesa za krojenje, šivenje i doradu za jedan odjevni predmet

Operativna priprema - Objašnjava: - djelokrug rada

operativne pripreme

- utvrđivanje proizvodnih kapaciteta

- planiranje

- Definiše djelokrug rada operativne pripreme

- Analizira i zna da izračuna dnevni, nedjeljni, mjesečni i godišnji kapacitet proizvodnje

- Vježba: koristi računar za utvrđivanje proizvodnih kapaciteta i planiranje proizvodnje

39




proizvodnje - praćenje

proizvodnje

odjevnih predmeta - Analizira dnevno,

nedjeljno, mjesečno i godišnje planiranje proizvodnje odjevnih predmeta

- Vrši analizu dnevnih, nedjeljnih, mjesečnih i godišnjih planiranih kapaciteta sa stvarnim kapacitetima

Izrada tehničke dokumentacije - Navodi tehničku

dokumentaciju - Definiše radni

nalog, trebovanje i ostalu tehničko- tehnološku dokumentaciju

- Obrasci tehničko-tehnološke dokumentacije

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Tehnologija odjeće – Mr Jasminka Petrović, dipl. inž.- Naučna knjiga, Novi Sad

1987. - Tehnologija izrade odjeće – Blaž Knez, Zagreb 1979. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Učionica opremljena sa grafoskopom, dijaprojektorom, zbirkama konca, tekstila,

kože, potrebnim skicama i šemama 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja - U svakom klasifikacionom periodu znanje se provjerava i ocjenjuje pismeno – test

i usmeno. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika Visoka stručna sprema iz područja: - tekstilne konfekcije - tehnologije tekstila - tehnologije kože i krzna

40


Znanja Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja

Izrada odjevnih predmeta Praktična nastava Primjena mašinskih uboda, šavova i mašina pri izradi odjevnih predmeta

Konstrukcija i modelovanje odjevnih predmeta

Konstrukcija i modelovanje

Izrada šablona za odjevne predmete

41

1.2.4. KONSTRUKCIJE I MODELOVANJE 1. Naziv predmeta: KONSTRUKCIJE I MODELOVANJE 2. Broj časova po godinama obrazovanjai vrstama nastave:



nastava I II 62 46 108 III 102 42 144 IV

Ukupno 164 88 252 T- teorijska nastava, odjeljenje se ne dijeli na grupe V - vježbe, odjeljenje se dijeli na grupe, sa po 16 učenika 3. Opšti ciljevi nastave: - Upoznavanje teoretske osnove koje su potrebne za razumjevanje procesa

konstrukcije odjeće i modelovanja; - Sticanje znanja o osnovnim karakteristikama mjera; - Razvijanje sposobnosti za pravilno korišćenje mjera; - Osposobljavanje učenika da koriste skice modela; - Savladavanje znanja o konstruisanju odijevnih predmeta; - Razvijanje smisla za tačnost i preciznost; - Upoznavanje sa modom; - Prilagođavanje modela uslovima i zahtjevu tržišta; - Razvijanje zapažanja pri identifikovanju krojnih dijelova; - Razvijanje smisla o pravilnom modelovanju; - Osposobljavanje učenika da iskažu kreativne sposobnosti; - Razvijanje pojma estetike, i sticane znanja i vještina iz tih oblasti, primjena u

praksi; - Sticanje sposobnosti za primjenu računara; - Formiranje osnove za nastavak obrazovanja; - Osposobljavanje za uključivanje u neposrednu proizvodnju i razvijanje

preduzetničkog duha.

42

4. Sadržaj/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: DRUGI




Osnovi konstrukcije konfekcije - Objašnjava polazne

elemente za konstrukciju odjeće, pojam glavnih i pomoćnih mjera, standarde za konfekciju

- Navodi načine izrade konstrukcije odjeće

- Objašnjava pojam i način modelovanja prema anatomskoj građi ljudskog tijela

Konstrukcija ženske odjeće - Navodi vrste

sukanja

- Uzima mjere sa tijela i koristi tabele sa razrađenim mjerama i veličinama (standardi)

- Konstruiše krojeve na klasičan način i pomoću računara

- Modeluje na različite načine prema građi ljudskog tijela


- Razvija

interesovanje za praćenje razvoja tehnike i tehnologije

- Tabelarni prikaz mjera za žensku konfekciju

- Tabelarni prikaz mjera za mušku konfekciju

Klasična ravna suknja - Objašnjava značaj

skiciranja za konstrukciju i glavne i pomoćne mjere, sistem rada na konstrukciji kroja, način i tehniku modelovanja i način kompletiranja dijelova

- Navodi sastavne konstrukcione dijelove, metode umnožavanja, vrste i način izrade krojnih slika

- Analizira skicu modela

- Razlikuje sastavne dijelove

- Razlikuje glavne od pomoćnih mjera

- Konstruiše kroj po određenim mjerama


- Primjenjujući različite načine modelovanja, modeluje sastavne dijelove

- Kompletira osnovni materijal i materijal za postavu

- Razlikuje metode povećavanja i umanjivanja

- Klasično i pomoću računara sprovodi postupak povećavanja i

- Razvija preciznost - Razvija kreativne

sposobnosti

- Organizovati posjete odgovarajućim tekstilnim preduzećima

- Vježba: Konstruiše, modeluje, kompletira, umnožava i radi krojnu sliku klasične ravne suknje u razmjeri 1:1 i umanjeno

43




umanjivanja - Razlikuje krojne

slike - Radi krojne slike

- Stiče

samopouzdanje i sigurnost u radu i svakodnevnom životu

- Stiče pozitivnu

orjentaciju prema zanimanju

Proširena ženska suknja - Objašnjava sistem

rada na konstrukciji, način i tehniku modelovanja i način kompletiranja dijelova

- Navodi metode umnožavanja, način izrade krojnih slika

- Konstruiše kroj po zadatim mjerama

- Primjenjuje različite vrste modela

- Kompletira osnovni materijal i materijal za postavu

- Klasično i pomoću računara sprovodi postupak umnožavanja

- Radi krojne slike

- Vježba: Kontruiše, modeluje, kompletira, umnozava i radi krojnu sliku proširene zenske suknje u razmjeri 1:1 i umanjeno

Ženska bluza - Objašnjava značaj

skiciranja i glavne i pomoćne mjere, sastavne djelove bluze, sistem rada na konstrukciji, način i tehniku modelovanja, način kompletiranja dijelova

- Navodi metode umnožavanja i vrste i način izrade krojnih slika



- Razlikuje glavne mjere od pomoćnih

- Razrađuje pomoćne mjere

- Konstruiše kroj bluze prema određenom modelu i mjerama

- Primjenjuje različite načine modelovanja, modeluje sastavne djelove

- Kompletira dijelove - Razlikuje metode

umnožavanja - Razlikuje krojne


- Vježba: Konstruiše,

modeluje, kompletira, umnožava i radi krojnu sliku u razmjeri 1:1 i umanjeno

- Rad u grupama

Ženska haljina - Objašnjava sistem

rada za konstrukciju, način i tehniku modelovanja, način kompletiranja dijelova


- Razlikuje sastavne dijelove, razlikuje glavne i pomoćne mjere

- Razrađuje pomoćne



modeluje,

44




- Navodi metode umnožavanja, vrste i način izrade krojnih slika

mjere - Razlikuje dijelove

haljine - Konstruiše kroj

haljine prema određenom modelu i datim mjerama

- Modeluje sastavne dijelove

- Primjenjuje različite načine modelovanja


umnožavanja - Radi krojne slike

kompletira, umnožava i radi krojnu sliku u razmjeri 1:1 i umanjeno

Ženske pantalone - Navodi glavne i

pomoćne mjere, sastavne djelove

- Objašnjava sistem rada za konstrukciju, način i tehniku modelovanja, način kompletiranja dijelova



- Razlikuje sastavne dijelove ženskih pantalona, glavne od pomoćnih mjera


- Razlikuje dijelove ženskih pantalona

- Konstruiše kroj prema modelu i određenim mjerama



- Kompletira dijelove ženskih pantalona

- Sprovodi metode umnožavanja klasično ili pomoću računara

- Razlikuje krojne slike

- Radi krojne slike

- Izgrađuje osjećaj za lijepo


preciznog izražavanja

- Razvija pozitivan

odnos prema timskom radu i važnosti razmjene

- Organizovati posjete odgovarajućim tekstilnim fabrikama (krojnica, modelarnica) i uz razgovore i demonstracije sa stručnim licima upoznati učenike.


modeluje, kompletira, umnožava i radi krojnu sliku u razmjeri 1:1 i umanjeno- rad u grupama

Ženski prsluk - Objašnjava sistem

rada za konstrukciju ženskog prsluka, način i tehniku


- Razlikuje sastavne dijelove prsluka

- Razrađuje pomoćne


45




modelovanja, način kompletiranja dijelova


mjere - Razlikuje dijelove

ženskog prsluka - Konstruiše kroj

ženskog prsluka prema modelu i određenim mjerama



- Kompletira dijelove ž. Prsluka

- Razlikuje metode umnožavanja prsluka

- Sprovodi metode umnožavanja klasično ili pomoću računara


- Radi krojne slike

ideja i iskustava pri radu

- Razvija svijest o

potrebi očuvanja dobara


modeluje, kompletira, umnožava i radi krojnu sliku u razmjeri 1:1 i umanjeno

Ženski kostim - Objašnjava sistem

rada za konstrukciju, način i tehniku modelovanja, način kompletiranja dijelova



- Razlikuje sastavne dijelove kostima

- Razlikuje glavne i pomoćne mjere


- Razlikuje dijelove ženskog kostima

- Konstruiše kroj ženskog kostima prema modelu i određenim mjerama

- Modeluje sastavne dijelove ž.kostima


- Kompletira dijelove - Razlikuje krojne


- Vježba: Konstruiše, modeluje, kompletira, umnožava i radi krojnu sliku u razmjeri 1:1 i umanjeno- rad u grupama

46




učenik učenik učenik Konstrukcija muške odjeće Muška košulja - Objašnjava sistem

rada za konstrukciju kroja, sastavne konstrukcione djelove, način i tehniku modelovanja, način kompletiranja dijelova



- Razlikuje sastavne djelove

- Razlikuje glavne i pomoćne mjera

- Konstruiše kroj košulje prema modelu i određenim mjerama


- Modeluje sastavne dijelove primjenjujući različite načine modelovanja

- Kompletira dijelove košulje

- Razlikuje metode umnožavanja



- Radi krojne slike


- Razvija

interesovanje za praćenje razvoja tehnike i tehnologije

- Izgrađuje osjećaj

za lijepo

- Tabelarni prikaz mjera za mušku košulju

- Organizovati

posjete odgovarajućim konfekcijama

- Vježba Konstruiše,

modeluje, kompletira,umnožava i radi krojnu sliku u razmjeri 1:1 ili umanjeno 1:4

Muški radni mantil - Objasnjava sistem

rada za konstrukciju kroja

- Navodi sastavne

konstrukcione djelove

- Objašnjava način i tehniku modelovanja, način kompletiranja dijelova

- Navodi metode

umnožavanja, vrste krojnih slika



- Razlikuje glavne ipomoćne mjera

- Konstruiše kroj prema određenim mjerama

- Razlikuje sastavne

dijelove - Primjenjujući

različite načine modelovanja, modeluje sastavne dijelove muškog radnog mantila

- Tabelarni prikaz

mjera za radnu odjeću

- Organizovati


47




- Objašnjava način izrade krojnih slika


povećavanja i umanjivanja

- Klasično i pomoću računara sprovodi postupak povećavanja i umanjivanja


- Radi krojne slike

- Razvija sposobnost preciznog izražavanja

- Razvija pozitivan

odnos prema timskom radu i važnosti razmjene ideja i iskustava pri radu

- Razvija svijest o

potrebi očuvanja dobara

- Vježba Konstruiše, modeluje, kompletira,umnožava i radi krojne slike u razmjeri 1:1 ili umanjeno 1:4

Muško radno odijelo - Objašnjava značaj

skiciranja za konstrukciju

- Navodi glavne i pomoćne mjere, sistem rada za konstrukciju kroja, sastavne konstrukcione djelove muške radne odjeće

- Objašnjava način i tehniku modelovanja, način kompletiranja dijelova

- Navodi metode umnožavanja, vrste krojnih slika




- Razlikuje glavne i pomoćne mjera

- Konstruiše kroj prema određenim mjerama


- Modeluje sastavne dijelove primjenjujući različite načine modelovanja

- Kompletira dijelove - Klasično i pomoću

računara sprovodi postupak umnožavanja


- Radi krojne slike

- Tabelarni prikaz mjera za radnu odjeću

- Organizovati



modeluje, kompletira,umnožava i radi krojne slike u razmjeri 1:1 ili umanjeno 1:4

Muške pantalone - Navodi vrste

pantalona - Objašnjava značaj


- Navodi glavne i pomoćne mjere, sistem rada za konstrukciju kroja, sastavne konstrukcione djelove

- Objašnjava način i




- Konstruiše kroj - Razlikuje sastavne


različite načine modelovanja, modeluje sastavne

- Tabelarni prikaz

mjera za muške pantalone

- Organizovati

posjete

48




tehniku modelovanja, način kompletiranja dijelova osnovnog materijala i materijala za džepove

- Navodi metode umnožavanja


dijelove - Kompletira dijelove

za osnovni materijal i džepove


- Radi krojne slike

- Stiče

samopouzdanje pri radu

- Uviđa važnost

kvalitetnog rada - Razumije težnju za

očuvanjem materijalnih dobara i

odgovarajućim konfekcijama


modeluje, kompletira, umnožava i radi krojne slike u razmjeri 1:1 ili umanjeno 1:4

Muški prsluk Muški prsluk jednoredni - Objašnjava značaj


- Navodi glavne i pomoćne mjere, sistem rada za konstrukciju kroja

- Navodi sastavne konstrukcione djelove

- Objašnjava način i tehniku modelovanja, način kompletiranja dijelova muškog prsluka- osnovnog materijala i postave








različite načine modelovanja, modeluje sastavne dijelove

- Kompletira dijelove muškog prsluka


- Radi krojne slike

- Tabelarni prikaz mjera za muški prsluk

- Organizovati

posjete odgovarajućim tekstilnim fabrikama (konfekcijama)



Muški kaput - Objašnjava značaj



- Objašnjava način i tehniku modelovanja






različite načine modelovanja, modeluje sastavne

- Tabelarni prikaz mjera za muški kaput

- Organizovati



49




- Objašnjava način kompletiranja dijelova muškog kaputa,osnovnog, uložnogmaterijala i postave



dijelove - Kompletira dijelove

muškog kaputa - Razlikuje metode

umnožavanja - Klasično i pomoću

računara sprovodi postupak umnožavanja

- Radi krojne slike

ekonomičnom radu - Podiže sopstvene

estetske kriterijume


Muški sako Muški sako klasični - Objašnjava značaj



- Objašnjava način i tehniku modelovanja, način kompletiranja dijelova muškog sakoa, osnovnog, uložnog materijala i postave








različite načine modelovanja, modeluje sastavne dijelove

- Kompletira dijelove muškog kaputa

- Razlikuje metode umnožavanja


- Radi krojne slike

- Tabelarni prikaz mjera muški sako

- Organizovati




5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Petrojić, J.: Konstrukcija odjeće, zavod za udžbenike i nastavna sredstva,

Beograd 2002. god - Knez, B.: Konstrukcijska priprema u odijevnoj industriji, Savez inžinjera i

tehničara tekstilaca Hrvatske, Zagreb 1994. - Hrastinski, M.: Konstrukcija odjeće I, udžbenik za sednje tehničke škole, Školska

knjiga Zagreb, 2001. - Hrastinski, M.: Konstrukcija odjeće, udžbenik za III razred srednjih tekstilnih

škola, Školska knjiga Zagreb, 1997. - Modni časopiši.: “Burda”, “Modni list” 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Za izvođenje nastave potrebno je obezbijediti: - Kompjuter sa programom za konstrukciju odjeće - Projektor

50

- Tabele mjera (standarde) za konfekciju odjeće - Lenjire, krivuljare, krojačke cm. 7. Obavezni način provjeravanja i ocjenjivanja znanja - U svakom klasifikacionom periodu znanje se provjerava i ocjenjuje usmeno i

vježbama (grafički radovi) 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Visoka stručna sprema iz područja: - Tekstilne konfekcije - Tehnologije tekstila - Tehnologije kože i krzna 10. Povezanost predmeta


- Izrada odijevnih predmeta

- Praktična nastava

- Primjena šablona pri izradi odijevnih predmeta

- Proizvodnja odijevnih predmeta

- Tehnologija konfekcije

- Mašinski ubodi i šavovi, mašine i njihova primjena pri izradi odijevnih predmeta

- Izrada plana operacija rada - Konstrukcija odijevnih

predmeta - Estetika odijevanja

- Modni crtež - Projektovanje odjeće

51

1.2.5. ISPITIVANJE TEKSTILA KOŽE I KRZNA 1. Naziv predmeta: ISPITIVANJE TEKSTILA KOŽE I KRZNA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I II III IV 66 66 132

Ukupno 66 66 132 T - teorijska nastava, odjeljenje se ne dijeli na grupe V - vježbe, odjeljenje se ne dijeli 3. Opšti ciljevi nastave - Usvajanje osnovnog znanja o ispitivanju materijala tekstila, kože i krzna radi

utvrđivanja njihovog kvaliteta, - Sticanje znanja neophodnih za razumijevanje metoda ispitivanja materijala

tekstila, kože i krzna, - Usvajanje znanja ispitivanja materijala tekstila, kože i krzna radi otkrivanja i

otklanjanja grešaka u procesu proizvodnje, - Savladavanje tehnika rukovanja aparatima, uređajima, instrumentima i drugom

opremom za ispitivanje tekstila, kože i krzna, - Razvijanje logičkog mišljenja za rasuđivanje i zaključivanje, - Izgrađivanje pozitivnih osobina ličnosti kao što su: upornost, sistematičnost,

urednost, tačnost, odgovornost, smisao za samostalan rad, komunikativnost, - Razvijanje radnog i tehničkog obrazovanja učenika i radnika, - Usvajanje znanja o zaštiti radne i životne sredine.

52

4. Sadržaj/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: ČETVRTI


Ciljevi Preporuke za


Osnovi ispitivanja - Objašnjava

standardizaciju ispitivanja u industriji tekstila, kože i krzna i pojam mjerenja, uticaj klimatskih uslova na tekstil kožu i krzno, način formiranja uzoraka za ispitivanje tekstila, kože i krzna,

- Nabraja vrste uzoraka za ispitivanje tekstila, kože i krzna.

- Definiše elemente mjerenja i greške pri mjerenju,

- Upoređuje apsolutnu i relativnu vlagu,

- Nalizira i upoređuje uzorke za ispitivanje (vlakna, trake, pređe, tkanine, pletenine, kože, krzna,...).

- Pri radu poštuje propise standarda u ispitivanju tekstila, kože i krzna,


- Razvija tehničku

kulturu

Vježbe: - Izračunavanje

brojčanih karakteristika uzorka,

- Određivanje vlažnosti vazduha uprostoriji,

- Određivanje kondicionirane mase različitih materijala tekstila, kože i krzna,

- Izbor uzoraka, izračunavanje greške i pouzdanosti uzorka.

Vjerovatnoća - Objašnjava pojam

vjerovatnoće u ispitivanju tekstila, kože i krzna.

- Definiše elemente vjerovatnoće.

Statistika u ispitivanju tekstila, kože i krzna- Navodi postupak

prikupljanja podataka i prikazivanja rezultata,

- Opisuje učestanost vrijednosti obeležja,

- Opisuje mjere rasijavanja,

- Kazuje primjenu metoda statistike u obradi rezultata ispitivanja.

- Definiše postupak prikupljanja podataka,

- Analizira pustupak dobijanja rezultata (način obrade),

- Definiše elemente učestanosti i rasijanja,

- Definiše stistične metode u ispitivanju

- Razvija analitičko mšljenje

- Stiče

samopouzdanje u radu

Primjena mikroskopa u ispitivanju tekstila, kože i krzna

- Nabraja vrste mikroskopa,

- Opisuje postupak rada na mikroskopu i način održavanja mikroskopa.

- Analizira pojedinačne djelove mikroskopa,

- Razlikuje vrste mikroskopa,

- Obrazlaže postupak

Vježbe: - Mikroskopiranje

vlakana, - Identifikacija

vlakana.

53




rada na različitim uzorcima za ispitivanje,

- Definiše i razlaže elemente održavanja mikroskopa.

Svojstva tekstilnih vlakana i kože - Navodi svojstva

tekstilnih vlakana (sorpcija, desorpcija, bubrenje, vlažnost) i kože.

- Analizira uticaj vlage na tekstilnom materijalu,

- Analizira uticaj vlage na koži.

- Razvija svijest o važnosti kvalitetnog izvršavanja radnih zadataka

- Razvija ekološku

svijest

Vježba - Određivanje

stepena bubrenja vlakana,

- Mercerizovanje pamuka.

Trgovačka masa - Objašnjava pojam

trgovačke mase. - Definiše elemente

trgovačke mase.

Zrelost pamučnih vlakana - Opisuje različite

stepene zrelosti pamuka.

- Određuje uticaj stepena

- Zrelosti na kvalitet pamuka,

- Skicira izgled pamučnog vlakna.


stepena zrelosti pamučnih vlakana.

Randman tekstilnih vlakana - Nabraja vrste

primjesa u prirodnim vlaknima.

- Analizira kvalitet pamuka i masne vune u odnosu na vrstu i količinu primjesa.

Vježbe - Odeđivanje

randmana vlakana

Geometrijska svojstva tekstilnih vlakana- Nabraja

geometrijska svojstva tekstilnih vlakana (dužina, finoća, kovrdžavost),

- Razlikuje geometrijska svojstva različitih vrsta vlakana,

- Definiše geometrijska svojstva (dužinu, finoću, kovrdžavost).

Vježbe - Određivanje dužine

vlakana, određivanje finoće vlakana,

- Određivanje kovrdžavosti vlakana.

Prekidna jačina vlakana - Opisuje normalno

naprezanje i naprezanje na kadanje kod vlakana.

- Definiše prekidnu jačinu kidanja,

- Analizira jačini na kidanje kod različitih vlakana.

- Razvija odgovornost i preciznost u radu

Vježba - Određivanje jačine

pri kidanju vlakana.

Izduženje vlakana pri kidanju - Opisuje stanja

elasičnosti i plastičnosti kod

- Razlikuje pojam elastičnosti i plastičnosti


izduženja pri

54




vlakana pri izduženju do kidanja.

vlakana, - Definiše elastičnost

i plastičnost vlakana.

kidanju vlakana

Otpornost vlakana na uvijanje i savijanje - Opisuje otpornost

vlakana na uvijanje i savijanje.

- Analizira dejstvo sila na uvijanje i savijanje vlakana,

- Definiše promjene kod vlakana nakon dejstva sila na savijanje i uvijanje.

- Uočava vezu tehnike i prirode

Trenje vlakana - Opisuje pojam

trenja vlakana, uzroke naelektrisavanja vlakana.

- Definiše električna svojstva vlakana pri trenju.

Termička svojstva vlakana - Opisuje promjenu

svojstava vlakana pri uticaju temperature.

- Definiše elemente zapaljivosti različitih vrsta vlakana.


uticaja toplote na svojstva vlakana.

Optička svojstva vlakana - Opisuje optička

svojstva vlakana. - Analizira fizičke i

hemijske promjene na vlaknima usled djelovanja svjetlosti, zračenja, kiseonika, hemijskih i mehaničkih uticaja,

- Određuje stepen refleksije svjetlosti različitih vlakana.

- Razvija moć zapažanja

Ispitivanje uređene mase vlakana - Navodi vrste

uređene mase vlakana,

- Opisuje vrste grešaka na uređenoj masi vlakana.

- Analizira kvalitet uređene mase vlakana (svitka, koprene, trake predpređe).

- Preuzima odgovornost za izvršavanje radnih zadataka po propisanim procedurama

Vježbe - Određivanje finoće

svitka, koprene, trake, predpređe i pređe,

- Određivanje kondicionirane finoće pređe.

Ispitivanje pređe i konca - Opisuje vrste pređe

prema osobinama - Analizira svojstva

pređe u zavisnosti

55




(svojstva vlakana, broj zavoja, smjer zavoja,...).

od vrste vlakana, vrste i namjene pređe.

Podužna masa pređe - Opisuje i navodi

otpimalne vrijednisti i uslove koji utiču na svojstva pređe.

- Analizira i upoređuje nominalnu i stvarnu podužnu masu.

Upredenost pređe - Opisuje upredenost

pređe, - Navodi uticaj

upredenosti na vrstu i kvalitet pređe.

- Definiše koeficijent upredenosti,

- Razlikuje smjer zavoja.

Vježba - Odeređivanje

pravca i broja zavoja pređe.

Prekidna jačina i izduženje pređe pri kidanju - Nabraja faktore

koji utiču na jačinu pređe,

- Opisuje promjenu dužine pređe usled dejstva sile istezanja

- Definiše apsolutnu jačinu pređe,

- Analizira istezanje pređe pod dejstvom sile istezanja i funkciji vremena.

- Razvija analitičko mišljenje

- Razvija svijest o

važnosti kvalitetnog izvršavanja radnih zadataka

- Razvija tehničku

pismenost


i izduženja pri kidanju pređe.

Neravnomjernost pređe - Opisuje spoljašnju i

unutrašnju neravnomjernost pređe.

- Analizira uticaj broja vlakana i njihovu raspoređenost u pređi na neravnomjernos pređe.

Vježbe - Određivanje

ravnomjernosti traka pređpređe i pređe,

- Određivanje broja vlakana u poprečnom presjeku pređe.

Otpornost pređe na trenje - Navodi uzroke

oštećenja pređe pri trenju,

- Uočava uticaj skrobljenja, bojenja i mehaničkih uticaja radnih organa pri tkanju na otpornost pređe na trenje


otpornosti pređe i konca na trenje

Maljavost pređe - - Opisuje pojam

maljavosti pređe. - Analizira faktore

koji utiču na maljavost pređe.

Naprezanje pređe pri premotavanju - Navodi faze rada

na kojima je pređa izložena

- Analizira rad torziometra.


u kanuri.

56




naprezanju, savijanju i trenju.

Gustina namotaja pređe - Objašnjava pojam

gustine namotaja pređe,

- Nabraja elemente zavisnosti gustine namotaja pređe.

- Analizira rad dinamometra

- Stiče sigurnost zbog novih

- Saznanja i razumijevanja

- Procesa i pojava u svom okruženju


kvaliteta šivaćeg konca.

Ispitivanje finalnih proizvoda - Nabraja potrebna

ispitivanja ravnih površina (tkanina, pletenina, netkanih materijala, kože i krzna), konstrukcijske karakteristike tekstilnih površina, kože i krzna

- Upoređuje vrste ravnih površina (tkanina, pletenina, netkanih materijala, kože i krzna)

- Uočava način povezivanja niti i vlakana, strukturu kalogenskih vlakana u koži

- Definiše i analizira konstrukcijske karakteristike tekstilnih površina, kože i krzna


dimenzija, - Određivanje mase

proizvoda, jedinice površine i dužine (dužnog i kvadratnog metra.

Prekidna jačina tkanine i kože - Nabraja elemente

koji utiču na jačinu tkanine i kože.

- Pronalazi primjere primjene dinamometra

Vježbe - Određivanje jačine

tkanine u pravcu osnove i potke,

- Određivanje jačine kože.

Organoleptičko ispitivanje kože i krzna - Upoznaje

organoleptička ispitivanja kože i krzna.

- Razlikuje materijale po boji, izgledu, kvalitetu.

- Uviđa ljepotu svog zanimanja

Otpornost na habanje - Nabraja načine

utvrđivanja stepena promjene habanja na materijalu.

- Definiše i analizira stepen promjene na materilalu usled habanja.


otpornosti na trenje.

Piling efekat - Opisuje piling

efekat. - Analizira uzroke

nastajanja pilinga. Vježba - Određivanje

uticaja strukture na fizička svojstva i estetski izgled

57




proizvoda. Otpornost na gužvanje - Nabraja tekstilne

materijale i raspoređuje ih prema stepenu otpornosti na gužvanje, vrste kože i krzna i raspoređuje ih prema stepenu otpornosti na gužvanje.

- Analizira faktore koji utiču na gužvanje tekstila i kože i krzna

Vježba - Određivanje ugla

gužvanja.

Poroznost tkanine i kože - Opisuje poroznost

tkanine i kože. - Analizira elemente

koji utiču na poroznost tkanine i kože,

-


propustljivosti vode i vazduha tkanine i kože.

Stabilonst oblika i dimenzija tekstila kože i krzna - Nabraja postupke

određivanja stabilnosti oblika i dimenzija proizvoda tekstila kože i krzna.

- Analizira promjene dimenzija tekstilnih proizvoda,

- Analizira promjene dimenzija kože i krzna


stabolnosti dimenzija proizvoda tekstila kože i krzna,

- Određivanje strukture ispunjenosti tkanine pletenine i kože

Propustljivost tkanina , pletenina i kože - Nabraja osobine

tekstilnih materijala koje utiču na termofiziološku udobnost.

- Definiše vodoodbojnost.

- Preuzima odgovornost za brigu o sopstvenom zdravlju i zdravlju svojih saradnika


propustljivosti vazduha,

- Određivanje propustljivosti vode.

Postojanost obojenja - Nabraja vrste

ispitivanja za postojanost obojenja tekstila, kože i krzna.

- Analizira ,,sivu skalu“ postojanosti obojenja,

- Definiše faktore koji utiču na postojanost obojenja.


postojanosti obojenja tekstila, kože ikrzna za mehanička i hemijska dejstva.

Primjena hemijskih metoda u ispitivanju tekstila kože i krzna - Navodi vrste

hemijskih analiza, - Obrazlaže metode:

gorenja, suve Vježba

- Karakteristična

58




- Nabraja analize za kvalitativno određivanje.

destilacije rastvorljivosti u rastvaračima

ispitivanja proizvoda tekstila kože i krzna

Kvantitativna gravimetrijska analiza - Navodi

kvantitativne gravimetrijske analize.

- Definiše taloženje cijeđenje, ispiranje, sušenje i mjerenje, i analizira višekomponentne mješavine

- Stiče osjećaj odgovornosti prema očuvanju dobara


komponenata u mješavini.

Kvantitativna volumetrijska analiza - Opisuje

kvantitativno volumetrisku analizu.

- Analizira tačnost mjerenja boja i pravilne upotrebe laboratorijskog pribora

Analiza pomoćnih sredstava - Nabraja pomoćna

sredstva (ulja, masti, kiseline, baze, soli,...).

- Razlikuje područje primjene pojedinih vrsta pomoćnih sredstava i metode analiza pomoćnih sredstava.

Biološko ispitivanje - Opisuje značaj

biološkog ispitivanja,

- Navodi metode biološkog ispitivanja.

- Obrazlaže metode biološkog ispitivanja.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Simonović Vidosav : Ispitivanje tekstila, Naučna knjiga, Beograd - Mr Jovanovski Dobre : Tehnologija kože i krzna , Centar za izdavačku djelatnost

više tehničko- tehnološke škole,Vranje - Obradović Vera : Kožarski materijali , Zavod za udžbenike Beograd - Miletić Vladimir: Ispitivanje tekstila, Zavod za udžbenike Beograd, 1996. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Za izvođenje nastave potrebno je obezbijediti: Grafoskop ili dijaprojektor, zbirke

proizvoda tekstila, kože i krzna - Vježbe se izvode u laboratoriji koja treba da je opremljena aparatima,

uređajima, instrumentima i opremom za mehanička i hemijska ispitivanja 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja - Znanje se provjerava i ocjenjuje u svakom klasifikacionom periodu usmeno i

vježbama

59

8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju škol. godine. Kao uslov za dobijanje pozitivne ocjene

učenik je obavezan da od 26 vježbi uradi najmanje 18. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika Visoka stručna sprema iz područja: - Tehnologije tekstila - Tehnologije kože i krzna 10. Povezanost predmeta


Metode ispitivanja tekstila, kože i krzna

Praktična nastava

Pravilno korišćenje materijala i proizvoda tekstila, kože i krzna.

Metode ispitivanja tekstila, kože i krzna Osnove mašinstva Primjena aparata, uređaja i pribora u

ispitivanju tekstila, kože i krzna

Metode ispitivanja tekstila kože i krzna

Tehnologija konfekcije

Primjena rezultata ispitivanja tekstila, kože i krzna u tehološkom procesu konfekcioniranja proizvoda tekstila, kože i krzna

Agensi, preparati, hemikalije Hemija Primjena agenasa, preparata i hemikalija

u ispitivanju tekstila

60

1.2.6. ESTETIKA ODIJEVANJA

1. Naziv predmeta: ESTETIKA ODIJEVANJA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I II III 52 20 72 IV 26 40 66

Ukupno 78 60 138 T - teorijska nastava, odjeljenje se ne dijeli na grupe V - vježbe, odjeljenje se ne dijeli na grupe , vježbe se izvode u učionici 3. Opšti ciljevi nastave - Usvajanje znanja o obliku ljudskog tijela - Usvajanje znanja definisanja srazmjernosti oblika odijevnih predmeta - Razvijanje osjećaja za estetiku, oblikovanje i harmoniju boje i prostora u

odijevanju - Poznavanje razvoja odjeće kroz istoriju - Usvajanje osjećaja uticaja umjetnosti na oblačenje kroz istoriju i na trenutnu

modu - Izrađivanje kolekcije od ideje do potrošača - Razvijanje smisla za stvaranje novih ideja oblika, kombinacija - Usvajanje znanja o prezentiranju modnih skica - Kreativno rješavanje modnih skica - Razvijanje osjećaja za tačnost, pravovremenost, osjećajnost - Razvijanje sposobnosti kombinovanja, predviđanja, odlučivanja.

61

4. Sadržaj/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: TREČI




Uvodni dio - Opisuje pojam

estetike u odijevanju,

- Definiše estetiku kao metodičku, filozofsku i naučnu refleksiju o lijepom,



Odjeća i moda - Opisuje elemente

od uticaja mode ne odijevenje (čovjek, boja, javnost, moda, kič,...),

- Razlikuje elemente na području moda i oblačenje,

- Razlikuje funkcije odijevnih predmeta,

- Definiše vizuelno ocjenjivanje odijevanja,

- Pregled likovnog gradiva (časopiši, knjige, video kasete, diapozitivi, revije, ...),

- Rasprava o oblicima

i načinima odijevanja.

Likovni elementi Opisuje: - Pojam boje, - Osnovna saznanja o

boji, - Krug, trougao i

slaganje boja, - Ulogu boje u

odijevanju, - Nabraja elemente

kompozicije tekstilnih proizvoda,

- Opisuje liniju i površinu kao izražajni likovni element,

- Opisuje volumen , teksturu i trasparentnost kao izražajni likovni element.

- Analizira boju kao faktor estetskog i psihološkog djelovanja,

- Analizira spektar boja,

- Kombinuje boje po harmoničnim i kontrasnim odnosima,

- Definiše boju kao uticaj na modu,

- Razlikuje vrste boja i zna ih primijeniti.

- Definiše

pojedinačno elementekompozicije tekstilnih proizvoda,

- Razlikuje pojmove linije i površine,

- Razlikuje volumen, strukturu i transparentnost.

Vježbe - Crta paletu

harmoničnih boja, - Crta valerijsku skalu

jedne boje.

Strukturni elementi Navodi: - Ulogu strukturnih

elemenata u oblikovanju tekstila, primjenu strukturnih

- Upoređuje karakteristike mješavine: kaše, melanža, marenga, vigurea,...

- Upoređuje osobine

- Stiče osjećaj za lijepo

Vježbe - Likovni prikaz i

uzorkovanje pređe, - Izrada nijansi boje

u pređi, - Promjenljivost boje

62




elemenata u oblikovanju tekstila,

- Vrste mješavina, - Karakteristike

mješavine: kaša, melanž, marengo, vigure,

- Vrste končanih i efektnih pređa,

- Opisuje: načine preplitanja potke i osnove, osnovne prepletaje tkanina, način stvaranja pletenina, osnovne prepletaje pletenina, karakteristike žakard tkanina i pletenina, štampane i vezene motive na tkaninama i pleteninama.

- Nabraja različite efekte stvorene apretiranjem tekstilnih proizvoda.

i određuje upotrebu efektnih pređa (nopaste, čvoraste, muline, teksturirane, lame, banširane,...),

- Analizira i razumije povezivanje i preplitanje potke i osnove, promjenu obojenja pri različitom preplitanju potke i osnove, povezivanje zamki pri formiranju pletenine,

- Razlikuje osnovne prepletaje pletenine prema naćinu formiranja zamki,

- Uočava: estetske efekte žakard tkanina i pletenina, efekte stvorene štampanjem i vezenjem na tkaninama i pleteninama, različite efekte dobijene apretiranjem, efekte glat, melton, štrih i druge,

- Uviđa ljepotu svog

zanimanja

s promjenom smjera i broja zavoja pređe,

- Crta prepletaje platno, keper, atlas, rips, panama, izvedene prepletaje,...

- Jednobojne i vešebojne tkanine.

Vježbe - Crta D- L, L- L, D-

D, poluzahvatnu, zahvatnu, triko i atlas pleteninu,

- Daje likovni prikaz uzorkovanja pletenine,

- Prikazuje jednobojne, višebojne, reljefne i štampane pletenine,

- Mogući motivi u strukturi i boji pri apretiranju.

Modni crtež - Opisuje pozitivne

likovne deformacije kod modnog skiciranja,

- Opisuje stvaranje tehničke skice kod modnog skiciranja,

- Uočava odnos odijevnih predmeta i vrsta materijala,

- Crta zamišljene ideje modnih skica,

- Razvija analitičnost i preciznost

- Stiče

samopouzdanje i sugurnost u struci i svakodnevnom životu

Vježbe - Skiciranje

proizvoljne modne skice (skica, krtež, kroki,...),

- Crta tehničke modne skice

Istorija kostima - Upoznaje se sa

stilskim pravcima kroz istoriju odijvenja (Egipat, Persija, Grčka, Rim),

- Pronalazi sličnosti i razlike između Antičkih kostoma, Egipta, Grčke i Rima, srednjeg vijeka

Vježbe - Skiciranje odijevnih

predmeta kroz istoriju odijevanja

63




karakterističnim odijevnim predmetima (vrste tkanina iz doba praistorije), srednjovjekovnim kostimima: predromantički period, romantički period, gotički period,

- Navodi karakteristike u odjeći i namještaju renesanse i baroka i odijevanja IXX vijeku

- Nabraja karakteristike moderne umjetnosti (XX v.) Koju prati funkcionalnost,

- Nabraja elemente narodnog stvaralaštva u odijevanju s osvrtom na Crnu Goru

- Pronalazi sličnosti i razlike odijevanja iz perioda renesanse i baroka,

- Upoređuje vampir i bidermajer stil,

- Uočava detalje i ukrase narodnih nošnji

- Posjeta muzejima

64




učenik učenik učenik Projektovanje – oblikovanje odjeće Ženska odjeća - Navodi elemente

odjeće liniju, fazone, epolete, poklopce, ušitke prema vrsti odjeće i materijalu,

- Umije odrediti odjeću prema vremenu (godišnja doba),

- Zna pravovremeno uključiti dekorativneelemente na odjeći,

- Definiše i analizira uticaj vodoravnih, vertikalnih linija i asimetrije na odjeći,

- Prepoznaje vrste ženske odjeće prema namjeni, materijalu, modelu,...

- Razvoj odgovornost prema očuvanju dobara


lijepo

Vježbe - Kreacija ženskih

odijevnih predmeta (svi pogledi),

- Kreacija odijevnih predmeta sa različitim oblicima elemenata (fazoni, epolete, poklopci, džepovi,...),

- Kreacija odjeće sa vodoravnim i vertikalnim linijama,

- Kreacija večernje odjeće s naglaskom na draperiji i asimetriji,

- Kreacija odjeće u tehničkom crtežu.

Muška odjeća - Navodi vrste

pojedine odjeće i elemente na odjeći (linije, epolete, poklopci, džepovi, šavovi,...),

- Obrazlaže uticaj umjetnosti na razvoj odjeće,

- Umije odrediti odjeću prema vremenu,

- Zna uključiti dekorativne elemente na odjeći,

- Uočava uticaj vodoravnih i vertikalnih linija i asimetrije na odjeći

- Oblikuje kolekcije muške odjeće.

Vježbe - Kreacija različitih

odijevnih predmeta muške odjeće (svi pogledi),

- Kreacija odijevnih predmeta sa različitim elementima,

- Opremanje skica sa opisom materijala i ostalim podacima,

- Kreacija kolekcije

Dječija odjeća - Navikava se na

precizanost u radu

- Opisuje razvoj

dječije odjeće kroz istoruju i uticaj umjetnosti na razvoj odjeće,

- Navodi karakteristike dječije odjeće: dječija odjeća 110,

- Razumije srazmjeru dječijeg tijela i odjeće gledajući na starost,

- Posjeduje spretnost skiciranja dječije odjeće,

- Posjeduje

Vježbe - Kreacija dječije

odjeće, - Tehnički crtež

dječijeg kombinezona.

65




dječiji kaput 110, dječije pantalone 110,...

- Opisuje srazmjeru dječijeg tijela i odjeće prema starosti djeteta.

spsretnost i upotrebu znanja pri konstrukciji krojeva, modeliranju i praktičnom radu,

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Stručni časopiši :TEKSTILNA INDUSTRIJA TEKSTIL, - DITT – Maribor : TEKSTILNI PRIRUČNIK, - Jevtić Gordana : BOJENJE I ŠTAMPANJE TEKSTILA , Leskovac, - Spaso Čanković: GOVOR ODJEĆE - Dr Milenko Misailović: DRAMATURGIJA KOSTIMOGRAFIJE 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Za izvođenje nastave potrebno je obezbijediti: grafoskop, dijaprojektor, A/V

sredstva, zbirke proizvoda tekstila, kože i krzna, potrebne šeme - Nastava se izvodi u specijalizovanoj učionici opremljenoj sa grafoskopom,

dijaprojektor, A/V sredstvima, zbirkama proizvoda tekstila, kože i krzna, potrebnim i šemama

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja - U svakom klasifikacionom periodu znanje se provjerava i ocjenjuje usmeno i

vježbama 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Visoka stručna sprema iz oblasti: - Tekstilne konfekcije - Dizajn tekstila - Svi profili fakulteta likovne umjetnosti - Svi profili fakulteta primijenjene umjetnosti 10. Povezanost predmeta


- projektovanje (oblikovanje) muških ženskih i djičjih odijevnih predmeta od tekstila, kože i krzna

- Praktična nastava - Crtanje projekcija (u svim oblicima) odijevnih predmeta od tekstila, kože i krzna

- Moda i oblačenje, - Likovni elementi - Strukturni elementi, modni

crtež, projektovanje odijevnih predmeta

- Konstrukcija i modelovanje - Primjena mode, likovnih i strukturnih elemenata modnog crteža, projektovanja pri konstrukciji i modelovanju odijevnih predmeta

66

1.2.7. OSNOVE TEHNOLOGIJE TEKSTILA, KOŽE I KRZNA 1. Naziv predmeta: OSNOVI TEHNOLOGIJE TEKSTILA, KOŽE I KRZNA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I II 108 108 III

IV

Ukupno 108 108 T - Teorijska nastava, odjeljenje se ne dijeli na grupe 3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje podjele i značaja tehnologije tekstila, kože i krzna, - Upoznavanje klasične i savremene tehnologije tekstila, kože i krzna, - Upoznavanje prednosti savremene tehnologije za proizvodnju tekstila, kože i

krzna, - Upoznavanje postupaka izrade tekstila, kože i krzna od sirovine do gotovog

proizvoda, - Upoznavanje upotrebe proizvoda tekstila, kože i krzna, - Izgrađivanje osjećaja za prepoznavanje različitih proizvoda tekstila, kože i krzna, - Navikavanje se na samostalan, tačan i precizan rad, - Izgrađivanje osjećaja za kvalitet tekstila, kože i krzna, - Čuvanje i unapređivanje radne i životne sredine.

67





Uvodni dio - Upoznaje se sa

osnovama proizvodnje tekstila, kože i krzna, histologiju sirove kože, uslove rada u industriji tekstila, kože i krzna, standarde proizvodnje tekstila, kože i krzna

- Nabraja proizvode tekstila, kože i krzna i nihove karakteristike,

- Definiše ulogu standarda u proizvodnji tekstila, kože i krzna

- Razlikuje proizvode tekstila, kože i krzna (pređu, tkaninu, pleteninu, netkani tekstil, vrste sirove i gotove kože, vrste krzna,...),


Vježbe: - Raspoznavanje

vrsta proizvoda tekstila, kože i krzna iz datih uzoraka.

Tehnološki procesi proizvodnje - Nabraja sisteme

(procese) predenja po vrstama vlakana: predenje vune, predenje pamuka, predenje tvrdih vlakana, predenje mješavina i faze prerade kože i krzna.

- Razlikuje sisteme predenja prema vrsti vlakana,

- Definiše tehnološke faze rada prema vrsti sirovine,

- Izrađuje šeme predenja prema vrsti vlakana,

- Razlikuje postupke prerde kože i krzna po vrstama kože i krzna.

- Razvija osjećaj odgovornosti prema radu

- Razvija pozitivan

odnos prema ekologiji.

- Uviđa važnost

kvalitetnog rada

Vježba - Izrada šema

tehnološkog procesa proizvodnje za tačno određenu vrstu prediva, kože i krzna.

Priprema sirovina - Navodi i opisuje

pripremu sirovina za pamuk, vunu i tvrda vlakna, pripremu sirove kože i krzna.

- Razlikuje tekstilne sirovine i određuje njihove mogućnosti prerade prema osobinama,

- Definiše postupak pripreme prema vrsti sirovine,

- Razlikuje pripremu sirove kože i krzna zavisno od postupka pripreme,

- Definiše postupak pripreme zavisno

Vježbe - Izrada melanža od

različitih vlakana. - Posjeta

proizvodnom pogonu.

68




od vrste kože i krzna.

- Preuzima odgovornost za izvršavanje radnih zadataka po propisanim procedurama

Priprema češljane trake - Navodi i opisuje

faze rada pripreme češljane trake,

- Razlikuje i određuje faze rada za određenu vrstu pređe prema šemi predenja,

- Posjeta proizvodnom pogonu.

Prerada sirove kože i krzna - Upoznaje postupak i

faze prerade sirove kože i krzna,

- Razlikuje i određuje faze rada za određenu vrstu kože i krzna,

- Posjeta proizvodnom pogonu

Piklovanje kože i krzna - Opisuje pojam

piklovanja kože i krzna,

- Analizira uslove piklovanja i uticaj na dalji proces prerade, obrazlaže greške pri pilovanju.


Štavljenje kože - Opisuje pojam

štavljenja, navodi štavna sredstva i postupke štavljenja.

- Razlikuje štavna sredstva,

- Obrazlaže postupak štavljenja prema vrsti kože.

- Posjteta proizvodnom pogonu.

Priprema predpređe - Navodi i opisuje

faze rada pripreme predpređe,

- Razlikuje i određuje faze rada za određenu vrstu pređe prema šemi predenja


Formiranje pređe - Navodi sisteme

formiranja pređe, - Opisuje postupak

formiranja pređe zavisno od vrste pređe,

- Navodi vrste predilica prema vrsti pređe i postupku formiranja pređe.

- Razlikuje sisteme formiranja pređe i postupke formiranja pređe prema vrsti predilice.

- Stiče sigurnost zbog novih saznanja i razumijevanja procesa i pojava u svom radnom okruženju

- Navikava se na

poštovanje standarde zaštite na radu


Prerada pređe - Navodi i opisuje

faze prerade pređe. - Određuje i

upoređuje faze rada za različite vrste prediva: osnovu, potku, trikotažu, konce, užad,...

Vježba - Određivanje razlike

uzoraka pređe (jednožične, višežične, efektne,...) I

69




- Razvija analitičko

mišljenje

upotrebnih vrijednosti datih pređa.


Tkanine - Navodi i opisuje

postupak pripreme osnove i potke za tkanje,

- Opisuje formiranje tkanine na razboju.

- Ocjenjuje kvalitet prediva za potku i osnovu,

- Razlikuje vrste razboja,

- Definiše elemente tkanja,

- Analizira sinhronizaciju rada na razboju.


Prepletaji tkanina - Obrazlaže pojam

pletenine, - Nabraja vrste

pletenina i vrste pletećih mašina.

- Upoređuje karakteristike pletenina sa stanovišta namjene

Vježba - Prepoznavanje

pletenina iz uzoraka.


Netkani tekstil - Opisuje pojam

netkani tekstil, - Navodi postupke

izrade netkanog tekstila i primjere upotrebe netkanog tekstila.

- Razlikuje netkani tekstil od tkanine i pletenine,

- Određuje upotrebu netkanog tekstila na osnovu karakteristika.

Vježba - Razlikovanje

uzoraka po vrsti tehnologije izrade i namjeni.

- Posjeta

proizvodnom pogonu.

Oplemenjivanje tekstila - Objašnjava pojam i

ulogu oplemenjivanja (apletiranja) tekstila,

- Navodi faze oplemenjivanja: pripremni radovi, bojenje (bojenje i štampanje), dorada (mokra i suva).

- Razlikuje tehnološki postupak oplemenjivanja zavisno od vrste materijala,

- Definiše faze oplemenjivanja prema sirovinskom sastavu i namjeni proizvoda,

- Pronalazi sličnosti i razlike između bojenja i štampanja.

- Razvija pozitivan odnos prema ekologiji i zaštite na radu.

- Uviđa važnost

poštovanja principa ekonomičnosti

Vježba - Ocjenjuje

organoleptički kvalitet uzoraka gotovih proizvoda.

Mokra dorada kože i krzna

70




- Opisuje pojam mokre dorade,

- Navodi faze dorade prema postupku štavljenja i namjeni kože.

- Razlikuje faze mokre dorade prema postupku štavljenja i namjeni gotove kože.

- Stiče preciznosti u

radu


Suva dorada kože - Opisuje pojam suve

dorade, - Navodi faze dorade i

njihove karakteristike.

- Razlikuje faze dorade prema vrsti gotove kože.


Dovršavanje krzna - Opisuje pojam

dovršavanja krzna, - Navodi faze

dovršavanja prema vrsti i namjeni krzna

- Razlikuje faze dovršavanja prema namjeni krzna.


Mašine i uređaji za proizvodnju tekstila, kože i krzna - Upoznavanje sa

vrstama, namjenom, osnovnim karakteristikama mašina, aparata i uređaja za:

1. Proizvodnju tekstila

- Prediva (pripreme sirovina, priprema koprene, pripreme trake, priprema prediva, pripreme predprediva, ispredanje prediva, preradu prediva, netkanih tekstilnih materijala)

- Sirovih tkanina (pripreme potke, pripreme osnove, tkanje)

- Sirovih pletenina - Oplemenjivanje

tekstila (priprema za bojanje i oplemenjivanje, bojenje tekstila, mehaničko oplemenjivanje

- Razlikuje mašine, aparate i uređaje za proizvodnju tekstila, kože i krzna prema vrstam, namjeni i karakteristikama

- Definiše i razlikuje greške pri radu mašina, aparata i uređaja

- Definiše parametre za ispravan rad mašina

- Definiše opasnosti na radu i sredstva zaštite

- Stiče osjećaj odgovornosti i pravilan odnos prema mašinama

- Razvija pozitivnu

orjentaciju prema zanimanju

- Razvija pozitivan



- Posjeta proizvodnom pogonu

- Uzorci karakterističnih dijelova mašina

- Skice i šeme mašina

71




tekstila, hemijsko oplemenjivanje tekstila, završnu obradu)

2. Proizvodnju kože i krzna - Mehaničku preradu

kože i krzna - Hemijsku preradu

kože i krzna, - Nabraja glavne

sklopove mašina, aparata i uređaja,


- Navodi parametre za rad mašina


- Navodi sredstva zaštite na radu i način upotrebe.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Grupa autora : TENOLOGIJA TEKSTILA , Zavod za udžbenike Beograd, - Mlađenović Branislav : TEHNOLOGIJA KOŽE I KRZNA , Naučna knjiga Beograd - Đokić Dimitrije : HEMIJSKA DORADA TEKSTILNOG MATERIJALA , Naučna knjiga

Beograd, - DITT Maribor : TEKSTILNI PRIRUČNIK, - Kos Filip, Blagojević Jovan : TEHNOLOGIJA PREDENJA , DITT Leskovac. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Za izvođenje nastave potrebno je obezbijediti: - Grafoskop, dijaprojektor, A/V sredstvo, zbirke proizvoda tekstila kože i krzna,

potrebne skice i šeme 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja - U svakom klasifikacionom periodu znanje se provjerava i ocjenjuje, usmeno 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Visoka stručna sprema iz područja: - Tehnologije tekstila - Tehnologije kože i krzna

72



TEHNOLOŠKI PROCES IZRADE: - Tekstilni proizvodi za lake

odijevne predmete, - Tekstilni proizvodi za

muška odijela i ženske kostime,

- Tekstilni proizvodi za zimske kapurte,

- Tekstilni proizvodi za domaćinstvo,

- Tekstilni proizvodi za rublje,

- Koža za galanteriju, - Koža za odijevne

predmete, - Koža za sportsku odjeću, - Koža za obuću i ostale

namjene, - Netkani tekstilni

materijali.

- Praktična nastava - Konstrukcija i

modelovanje - Tehnologija konfekcije - Estetika odijevanja

- Izrada jednistavnih tekstilnih proizvoda,

- Krojenje i šivenje raznih konfekcioniranih proizvoda,

- Konstrukcija odijevnih predmeta (muških, ženskih i dečjih),

- Izbor tkanina, pletenina, kože, krzna u odnosu na sirovinski sastav i namjenu za konfekcioniranje,

- Izbor vrste konca za šivenje, - Izbor postave i pomoćnog

materijala prema vrsti i namjeni.

73

1.2.8. EKONOMIKA I ORGANIZACIJA PREDUZECA 1. Naziv predmeta: EKONOMIKA I ORGANIZACIJA PREDUZECA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I II III 47 25 72 IV 44 22 66

Ukupno 91 47 138 T - teorijska nastava, odjeljenje se ne dijeli na grupe V - vježbe, odjeljenje se ne dijeli na grupe. 3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje elementa proizvodnje i njihovu međusobnu zavisnost, - Usvajanje znanja iz oblasti privrednih događanja i ekonomskih zakonitosti na

tržištu i državi i njihov uticaj na poslovanje preduzeća, - Upoznavanje zakonskih propisa iz oblasti radnih odnosa, - Ovladavanje osnovnim znanjima iz oblasti trgovine tekstilnim proizvodima, - Sticanje znanja o preduztništvu - Upoznavanje organizacije vođenja i nadzora djelova proizvodnje ili grupe

poslova, - Sticanje znanja o upotrebi računarskih programa, koji omogućavaju planiranje

proizvodnje i praćenja poslovanja, - Upoznavanje sa značenjem ovladavanja kvalitetom, estetikom proizvoda, čuvanja

i zaštite okoline, - Shvatanje da radnu aktivnost obavlja na načelima zakonskih odredbi, - Shvatanje da treba dostići nivo znanja koje omogućava samostalni rad i nastavak

stručnog usavršavanja.

74

4. Sadržaj/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: TREĆI




Uvod u ekonomiku i organizaciju - Upoznaje osnovne

pojmove i zadatke ekonomike i organizacije

- Razumije ekonomiku i organizaciju preduzeća kao naučnu disciplinu

- Analizira povezanost između ekonomike i organizacije.

- Razvija svijest o značaju ekonomike i organizacije

Nosioci privređivanja - Upoznaje privredno

društvo (pojam, vrste, način osnivanja) sa posebnim akcentom na privatno preduzetnistvo, glavne djelatnosti i funkcije preduzeća i njihov uticaj na tržište,

- Poznaje i razumije:različite uredbe preduzeća koje utiču na stepen rizika pri poslovanju, pojam amortizacije, značaj obrta kapitala i konkurencije i tržišta, ulogu zakonskih propisa i značaj njihovog poštovanja.

- Analizira pojedine vrste privrednih društava, oblike poslovnog organizovanja, sagledava razlike među njima sa stanovišta aktuelne društvene problematike.

- Uočava značaj uloge radne snage u preduzeću,

- Razlikuje osnovna, obrtna i ostala sredstva preduzeća i uočava njihov značaj,

- Analizira faktore koji utiču na poslovne rezultate

- Radi knjigovostvenu evidenciju poslovanja.

- Obračunava troškova poslovanja

Radni odnosi: (odnos radnika i preduzeća) - Upoznaje osnovne

pojmove iz radnog zakonodavstva,

- Objašnjava postupak zasnivanja radnog odnosa, dužnosti, prava i obaveze po osnovu rada, način formiranja i isplate zarade i način stimulisanja radnika

- Analizira izvršenje obaveza iz ugovora o radu.

- Uočava odnos zarade i rezultata rada

- Shvata važnost dobrih odnosa u radu.

- Primjer ugovora o radu

75




- Poznaje prava iz oblasti socijalne i zdravstvene zaštite.


poštovanje principa koji vode uspješnom poslovanju.

Uspješnost poslovanja - Razumije pojamove

utrošaka i troškova u proizvodnji, osnovnih i pomoćnih materijala, pojam procenta iskorišćenja materijala i otpatka, pojam cijena materijala na tržišta, značaj biranja najpovoljnijeg dobavljača

- Formira i popunjava obrazce.

- Izračunava procenat iskorišćenja materijala i otpadka.

- Izračunava utrošak osnovnih materijala kod jednostavnijih proizvoda.

- Izračunava utrošaka pomoćnih materijala kod jednoplan amortizacije.

- Izračunava utrošak amortizacije.

- Izračunava utrošak rada i izrađuje kalkulaciju zajednostavniji proizvod.

- Izrađuje troškove plata, režijskih troškova- rad uz pomoć računara.

Tržište i marketing - Definiše i

objašnjava pojmove ponuda, potražnja, konkurencija, tender, licitacija, tržište, kupoprodajni ugovor.

- Razumije pravila koja su značajna za tržišnu ravnoteže,

- Objašnjava pojamove najpovoljnijeg ponuđača, propaganda, reklama, izložba,

- Analizira uticaj ponude, potražnje konkurencije, nakretanja na tržištu

- Uočava značaj tržišnih veza i tržišne ravnoteže

- Bira najpovoljnijeg ponuđača za zadate uslove

- Uočava ulogu marketinga u tržišnoj konkurenciji

- Analizira uticaj

- Uviđa ulogu

pravilne komunikacije u radu

- Razvija

komunikativnost i poslovnost

76




sajam, prezentacija, pojam marketinga i njegov značaj za tržište

propagande reklame, izložbe, sajma na ponudu i potražnju

Ekonomski principi poslovanja - Razumije principe

ekonomičnosti, produktivnosti irentabilnosti i njihov uticaj na poslovanje preduzeća.

- Izračunava ekonomičnost.

- Izračunava produktivnost.

- Izračunava rentabilnost.

- Razvija samostalnost


domaćinskog poslovanja

Načini plaćanja - Objašnjava načine

plaćanja (gotovinsko, polugotovinsko, bezgotovinsko)

- Upoznaje se sa žiro i tekućim računom, ko ih otvara i gdje,

- Zašto se upotrebljavaju i u čemu se razlikuju

- Analizira prednosti inedostatke pojedinih načina plaćanja.

- Opredjeljuje se za najpovoljniji način plaćanja u datim uslovima.

- Izračuna kamatu na štedni ulog i kreditnu ratu na jednostavan način.

- Ispunjava dokumentaciju iz oblasti platnog prometa.

Činioci proizvodnje - Razumije značaj činilaca proizvodnje, sredstava za rad i njihove oblike, pojam

- Pojam trošenja sredstava za rad u procesu proizvodnje, značaj radne snage u proizvodnom procesu,mjesto i ulogu radnog vremena.

- Poznaje osnovne i prateće oblike predmeta rada i

- Mogućnost njihove

- Analizira uticaj trošenja sredstava za rad u procesu proizvodnje na poslovanje.

- Analizira uticaj pravilnog korišćenja radnog vremena na poslovanje

- Razvija osjećaj za oprimalno i racionalno trošenje sredstava za rad u proizvodnom procesu.

77




dalje prerade, Osnovi knjigovodstva - Razumije osnovne

pojmove: inventura, poslovne knjige, dobit, poslovni uspjeh preduzeća i druge.

- Vodi osnovnu knjigovodstvenu dokumentaciju.

- Vodi jednostavno knjigovodstvo.

- Razlikuje jednostavno idvojno knjigovodstvo.

- Određuje okvirno poslovni uspjeh preduzeća i analizira faktore koji utiču na njega.

- Razvija pravilan odnosprema savjesnom radu.

Osnovi nauke o radu Poznaje i razumije: - Osnove iz

psihologije rada (motivacija, stav, frustracije),

- Osnove iz fiziologije rada (razmjena materije, energije i funkcija pojedinih organa),

- Osnove iz prilagođavanje čovjeka radu i obrnuto,

- Profesionalnu orjentaciju i selekciju,

- Značaj proučavanja i mjerenja rada.

- Određuje normalno vrijeme izrade.

- Vrši snimanje vremena različitim metodama.

- Razvija odgovornost prema ekonomičnom korišćenju radnog vremena.

Radno mjesto - Poznaje i razumije

osnovne principe organizacije radnih mjesta, osnovne principe pokreta (makropokreti, mikropokreti).

- Razvija svijest o važnosti timskog rada

Racionalizacija rada - Razumije principe

racionalizacije radne snage, alata, naprava, i unutrašnjeg

- Analiza iskorišćenja kapaciteta mašina.

- Sprovodi

- Razvija sposobnost ocjenjivanja

78




transporta, racionalizacije radnog mjesta, sirovina, materijala, mašina, sredine, uslova rada.

- Objašnjava racionalizaciju rada po metodi šest stepeni.

proračune iz radnog vremena, norme po komadu, vremena za radni nalog, koeficijenata za dodatno vrijeme.

- Navikava se na

tačnost i doslednost

- Stiče radne navike - Razvija osjećaj o

nužnosti zaštite čovjekove okoline

- Razvija osjećaj o

vašnosti pridržavanja propisa o zaštiti na radu

- Stiče sposobnost

rješavanja problema u različitim situacijama

Kvalitet proizvoda - Razumije pojam i

značaj kvaliteta, standardizacije, osnovne metode za kontrolu kvaliteta.

- Upoređuje različite metode kontrole kvaliteta

Proizvodni proces: - Objašnjava osnovne

karakteristike serijske i masovne proizvodnje, prednosti i nedostatke, osnovne karakteristike

- Zanatske proizvodnje, karakteristike i kretanja moderne organizacije proizvodnje.

- Razlikuje i upoređuje karakteristike pojedinih tipova proizvodnih procesa.

- Uočava razliku između pojedinačne i serijske proizvodnje.

- Analizira prostornu i vremensku povezanost radnih mjesta.

- Usaglašava linije u proizvodnji.

- Analizira pojedinačne postupke i faze u razvoju proizvodnog procesa.

- Raščlanjuje tehnološki proces

Zaštita na radu: - Razumuje pojam i

značaj zaštite na radu,

- Poznaje osnove propisa i standarda o zaštiti na radu, opšta sredstva

- Analizira osnovne izvore opasnosti i mjere zaštite-

- Detaljno obrazlaže poznaje postupak pružanja prve

- Zakon o zaštiti na radu.

- Slike zaštitnih sredstava.

- Standardni znaci za siguran rad.

79




zaštite na radu i njihovo korišćenje,

pomoći pri radu. - Detaljno

obrazlaže osnove iz protivpožarne zaštite.

Osiguranje - Objašnjava pojam

osiguranja i imovine i lica

- Navodi vrste osiguranja i pojašnjava ih, objašnjava pojam rizika

- Predlaže vrste osiguravanja imovine i lica zavisno od vrste rizika

- Vrši lično osiguranje

80




učenik učenik učenik Organizaciona proizvodnja u preduzeća u tekstilnoj industriji: - Upoznaje

organizacionu šemu preduzeća u tekstilnoj industriji u društvenom i privatnom sektoru, osnovne zadatke i pravce naučne organizacije rada (ekonomski, psihofiziološki i socijalni).

- Izrađuje organizacionu

- Šemu preduzaća za zadate uslove

- Razvija pravilan odnos prema savjesnom radu

Pojednostavljanje rada (racionalizacija) - Poznaje pojam i

razumije svrhu uvođenja racionalizacije.

- Shvata suštinu uticaja higijenskih faktora na radnom mjestu (osvjetljenje, temperatura, buka, šumovi, vibracije, boja, muzika) kao element racionalizacije.

- Primjenjuje simbole koji se koriste kod snimanja postojećeg stanja.

- Primjenjuje metodologiji za samostalnu izrdu hodograma.

- Snima radno mjesto.

- Izrađuje hodogram.

- Primjenjuje metodologiju za samostalno snimanje radnog mjesta (rad čovjeka, rad čovjek- mašina, rad grupe ljudi).

- Pravi analizu stanja i pronalazi rješenja za bolji način rada.

- Predlaže postupak sprovođenja predloženih mjera u radu, poslije analize stanja i standardizacije.

- Identifikuje se sa preduzećem,

- Uspješan rad preduzeće smatra i svojim uspjehom

Analitička procjena radnih mjesta Poznaje i pojašnjava: - Zahtjeve znanja i

sposobnosti, - Zahtjeve

- Analizira tabele sa gzahtjeva

81




odgovornosti, - Zahtjeve napora - Zahtjeve uslova

rada.

- Razvijanje osjećaja za poštovanje principa koji vode uspješnom poslovanju.

- Razvija pravilan

odnos prema imovini

- Navikava se na

tačnost

Obračunavanje zarade Poznaje i pojašnjava: - Elemente za obračun

zarada, - Osnovne

metodologije za obračun zarada.

- Obračunava zarade radnika na bazi zadatih podataka.

Vođenje (rukovođenje) - Navodi elemente

upravljanja preduzećem

- Navodi hijerarhiju rukovođenja i sisteme rukovođenja

- Opisuje odnos funkcije upravljanja i funkcije rukovođenja

- Razlikuje pojam upravljanja i rukovođenja

- Analizira savremene metode rukovođenja

- Analizira tradicionalne sisteme rukovođenja

Magacinsko poslovanje - Opisuje pojam

magacinskog poslovanja

- Poznaje vrste skladišta i postupak skladištenja

- Navodi propise skladištenja, skladišnu evidenciju i dokumemtaciju,

- Sistem prijema i otpreme

- Sirovina i gotovih proizvoda

- Izrađuje organizacionu šemu skladišta

- Vodi dokumentaciju prijema i otpreme robe

- Racionalizuje skladišni prostor

- Analizira transport u skladištu

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Medjugorac, N.: Organizacija proizvodnje 4, udžbenik, Zavod za udžbenike

Slovenije, - Milošević, D,: Ekonomika i organizacija proizvodnje, Zavod za udžbenike Beograd, - Simić, D.: Ekonomika i organizacija proizvodnje, Zavod za udžbenike Beograd,

4.Kosar Ljiljana: Ekonomika i organizacija preduzeća, Zavod za udžbenike i nastavna sredsva Beograd, 2002,

- Lovreta Stipe, Hamić Hasan, Adžić Jelena: Marketing, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva Beograd, 2002,

- Miletić Vladimir: Organizacija proizvodnje, Zavod za udžbenike i nastavna Sredstva Beograd, 1999.

82

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave Za izvođenje nastave potrebno je obezbijediti: - Odgovarajuću programsku opremu, i dostup internetu, softver za vođenje

knjigovodstvenih i računovodstvenih poslova, kamere i druge potrebne instrumente.

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja - U svakom klasifikacionom periodu znanje se provjerava i ocjenjuje usmeno 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Visoka stručna sprema iz: - Ekonomije - Tehnologije tekstila 10. Povezanost predmeta


- Proizvodi od tekstila kože i krzna


- Izbor tehnološke opreme za izvođenjeradnih operacija radi realizovanja određenih

- konstrukcionih rješenja - Konstrukciona

itehnološka - priprema proizvodnje - Proizvodni proces - Planiranje proizvodnje - Analiza vremena


- Izrada konstrukcionih rješenja na mašinama

- Za proizvodnju konfekcioniranih prpizvoda od tekstila, kože i krzna

- Konstruktivna i detaljistička razrada proizvoda

- Tehnološka priprema rada - Operativna priprema rada

83

1.3. PRAKTIČNA NASTAVA 1. Naziv predmeta: PRAKTIČNA NASTAVA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I 16 92 108 II 24 120 144 III 26 154 156 IV 22 143 165

Ukupno 88 509 597 T - teorijska nastava za sve učenike u odjeljenju P - praktična nastava, odjeljenje se dijeli u dvije grupe, po 16 učenika ako se praktična nastava obavlja u objektu škole 3. Opšti ciljevi nastave - Sticanje znanja o osnovnim karakteristikama šivaćih mašina i različitih materijala; - Razvijanje kritičkog procjenjivanja sopštvenog rada i rada drugih; - Osposobljavanje za krojenje, šivenje i doradu; - Sticanje navika preuzimanja odgovornosti; - Sticanje navika dobre vlastite prezentacije; - Razvijanje preduzetničkih sposobnosti - Razvijanje osjećanja odgovornosti i racionalnog korišćenja osnovnog i pomoćnog

materijala i sredstava za rad; - Uočavanje grešaka u procesu izrade odjeće, otklanjanje njihovih uzroka i načina

otklanjanja - Osposobljavanje za samostalno kreiranje, konstruisanje, modelovanje i izradu

odjevnog predmeta - Sticanje sposobnosti da teoretska znanja iz predmeta konstrukcija i modelovanje,

tehnologija konfekcije primjenjuje u praktičnoj nastavi

84





Uvod - Razvija preciznost - Poštuje propise

zaštite na radu

- Pojam i elementi

radnog mjesta - Priprema radnog

mjesta - Uzroci nezgoda na

radnom mjestu,njihovo spriječavanje i zaštita

Ručni rad Upoznaje: - Pribor za ručno

šivenje - Vrste ručnih uboda - Vrste šavova - Različite vrste

poruba - Različite vrste rupica- Različite načine

prišivanja dugmadi

- Odabira vrstu konca prema materijalu

- Ispravno koristi pribor za šivenje

- Radi različite ručne ubode

- Radi različite šavove

- Radi različite porube

- Radi različite rupice

- Prišiva dugmad na različite načine

- Uzorci raznih vrsta konca

Uzimanje mjera Razumije: - Pojam glavnih i

pomoćnih - Mjera - Tabele mjera za

različite stasove, uzraste i polove

- Uzima mijere sa tijela i iste razrađuje

- Iz tabele za određenu veličinu uzima odgovarajuće mjere

- Prikazati crteže figura za uzimanje mjera

Krojenje odijevnih predmeta Objašnjava: - Tehniku ručnog i

mašinskog polaganja tkanine

- Način nanošenja krojne slike (šablona) na krojnu naslagu

- Princip rada mašina za krojenje

- Princip rada aparata za označavanje

- Polaže tkaninu u krojnu naslagu

- Nanosi (polaže) krojnu sliku na naslagu za krojenje

- Radi na mašinama za krojenje

- Radi aparatima za označavanje ključnih mjesta

- Radi aparatom za numerisanje

- Kompletira

85




ključnih mjesta - Princip rada

aparata za numerisanje

- Način kompletiranja svežnjeva za šivaonu

- Princip radapresa za termofiksiranje

svježnjeve za šivaonu

- Radi na presi za termofiksiranje

Šivenje odjeće Upoznaje: - Osnovne dijelove

šivaćih mašina - Pravilno rukovanje

šivaćim mašinama - Način održavanja

šivaćih mašina

- Razlikuje osnovne dijelove šivaćih mašina

- Radi na mašini za šivenje

- Radi tehnološke operacije šivenja

- Održava šivaće mašine

- Poštuje propise zaštite na radu

- Razvija preciznost

u radu - Stiče naviku

preuzimanja odgovornosti

- Uzorci različitih vrsta materijala

Dorada odjeće Navodi: - Parametre za

peglanje - Način rukovanja na

mašini za peglanje - Način kontrolisanja

gotovih proizvoda

- Određuje parametre peglanja prema vrsti materijala

- Radi na mašini za peglanje

- Uočava eventualne greške na odijevnom predmetu

- Uzorci različitih vrsta materijala

Izrada djelova odjeće Upoznaje: - Vrste i način izrade

poklopaca za džepove

- Vrste džepova i objašnjava

- Način izrade - Princip šivenja

manžetni - Vrste kragni

- Šije različite poklopce za džepove

- Šije različite džepove

- Šije različite manžetne

- Šije različite kragne

- Uzorci poklopaca za džepove, raznih džepova, manžetni i kragni

Ženska odjeća Klasična ravna suknja

Objašnjava: - Potrebne mjere za

klasičnu ravnu suknju- Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole

- Uzima mjere sa tijela ili iz tabela standarda

- Razlikuje lice i naličje materajala

- Polaže šablone na materijal u smjeru

- Organizovati posjete odgovarajućim tekstilnim fabrikama uz konsultacije i demonstracije koje

86




osnove - Kroji sastavne

dijelove klasične ravne suknje

- Odabira konac za šivenje konkretnog materijala

- Vrši šivenje prema tehnološkom redoslijedu

- Određuje parametre peglanja konkretnog materijala

- Pegla gotovu klasičnu ravnu suknju

- Uočava eventualne greške nastale prilikom krojenja, šivenja i dorade

bi kasnije pomogle u daljem procesu učenja

- Vodi dnevnik o praćenju tehnološkog procesa izrade (izrada operacionog lista)

Suknja- pantalone Objašnjava - Potrebne mjere za

suknju- pantalone - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole


- Razlikuje lice i naličje materijala

- Polaže šablone na materijal u smjeru osnove

- Kroji sastavne dijelove suknje pantalona




- Pegla gotovu suknju- pantalone


- Organizovati posjete odgovarajućim tekstilnim fabrikama uz konsultacije i demonstracije koje bi kasnije pomogle u daljem procesu učenja

- Vodi dnevnik o praćenju tehnološkogprocesa izrade (izrada operacionog lista)

- Koristi šablone iz modnih časopisa

87


sadržaji Formativni ciljevi Socijalizacijski Ciljevi


učenik učenik učenik Sportska suknja

- Razvija kreativne

sposobnosti - Stiče naviku


- Poštuje propise

zaštite na radu

Objašnjava: - Potrebne mjere za

sportsku suknju - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole




- Kroji sastavne dijelove sportske suknje




- Pegla gotovu sportsku suknju





Svečana suknja Objašnjava: - Potrebne mjere za

svečanu suknju - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole




- Kroji sastavne dijelove svečane suknje







88




- Pegla gotovu svečanu suknju


Klasična bluza Objašnjava: - Potrebne mjere za

klasičnu bluzu - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole




- Kroji sastavne dijelove klasične bluze




- Pegla gotovu klasičnu bluzu


- Razvija kreativne sposobnosti

- Stiče naviku


- Razvija kreativne

sposobnosti



Sportska bluza Objašnjava: - Potrebne mjere za

sportsku bluzu - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole




- Kroji sastavne dijelove sportske bluze


- Vrši šivenje prema tehnološkom



89




redoslijedu - Određuje

parametre peglanja konkretnog materijala

- Pegla gotovu sportsku bluzu


- Razvija samopouzdanje i efikasnost


Svečana bluza Objašnjava: - Potrebne mjere za

svečanu bluzu - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole




- Kroji sastavne dijelove svečane bluze




- Pegla gotovu svečanu bluzu





Haljina iz jednog dijela Objašnjava: - Potrebne mjereza

haljinu iz jednog dijela

- Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole


- Razlikuje lice i naličje materijla

- Polaže šablone na materijalu u smjeru osnove

- Kroji sastavne dijelove haljine iz jednog dijela

- Razvija motivisanost prema kvalitetnom radu i ispunjavanju obaveza


- Vodi dnevnik o

90







- Pegla gotovu haljinu iz jednog dijela


praćenju tehnološkog procesa izrade (izrada operacionog lista)

Haljina sječena u struku Objašnjava: - Potrebne mjere za

haljinu sječenu u struku





- Kroji sastavne dijelove haljine sječene u struku




- Pegla gotovu haljinu sječenu u struku





Haljina sa ranglan rukavom Objašnjava: - Potrebne mjere za

haljinu sa ranglan rukavom


- Razlikuje lice i

- Navikava se na ekonomičan rad

- Organizovati posjete odgovarajućim tekstilnim

91





naličje materijala - Polaže šablone na

materijal u smjeru osnove

- Kroji sastavne dijelove haljine sa ranglan rukavom




- Pegla gotovu haljinu sa ranglan rukavom



za saradnju - Razvija kreativne

sposobnosti

fabrikama uz konsultacije i demonstracije koje bi kasnije pomogle u daljem procesu učenja



Spavaćica Objašnjava - Potrebne mjere za

spavaćicu - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole




- Kroji sastavne dijelove spavaćice




- Pegla gotovu spavaćicu





92




Radni mantil Objašnjava: - Potrebne mjere za

radni mantil - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole




- Kroji sastavne dijelove spavaćice




- Pegla gotovu spavaćicu


- Razvija efikasnost u radu

- Stiče samopouzdanje - Navikava se na red i

urednost




Pidžama Objašnjava: - Potrebne mjereza

pidžamu - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole




- Kroji sastavne dijelove pidžame




- Pegla gotovu pidžamu

- Uočava eventualne




93




greške nastale prilikom krojenja, šivenja i dorade

Klasične pantalone Objašnjava: - Potrebne mjere za

klasične pantalone - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole




- Kroji sastavne dijelove klasičnih pantalona




- Pegla gotove klasične pantalone



- Stiče preduzetničke

sposobnosti



94




učenik učenik učenik Klasične pantalone sa faltnama Objašnjava: - Potrebne mjere za

klasične pantalone sa faltnama





- Kroji sastavne dijelove klasičnih pantalona sa faltnama




- Pegla gotove klasičnepantalone sa faltnama


- Stiče radne navike - Stiče pravilan

odnos prema ekonomičnom radu




Prsluk Objašnjava: - Potrebne mjere - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole




- Kroji sastavne dijelove prsluka



- Određuje parametre peglanja


zanimanja



95




konkretnog materijala

- Pegla gotov prsluk - Uočava eventualne

greške nastale prilikom krojenja, šivenja i dorade

Klasični ženski kostim Objašnjava - Potrebne mjere za

klasični ženski kostim- Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole




- Kroji sastavne dijelove klasičnog ženskog kostima




- Pegla gotov klasični ženski kostim


- Stiče osjećaj za lijepo



Ženska jakna Objašnjava - Potrebne mjere za

žensku jaknu - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole




- Kroji sastavne dijelove ženske jakne


- Vrši šivenje prema


- Razvija sigurnost u

radu i svakodnevnomživotu


- Vodi dnevnik o praćenju tehnološkog procesa izrade (izrada

96




tehnološkom redoslijedu


- Pegla gotovu žensku jaknu


operacionog lista) - Koristi šablone iz

modnih časopisa

Ženski kaput Objašnjava - Potrebne mjere za

ženski kaput - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole




- Kroji sastavne dijelove ženskog kaputa




- Pegla gotov ženski kaput


- Stiče naviku preuzimanja odgovornosti




Muška odjeća Muška košulja- klasičan kroj Objašnjava: - Potrebne mjere za

mušku košulju- klasičan kroj





- Razvija samopouzdanje

- Organizovati posjete odgovarajućim tekstilnim fabrikama uz konsultacije i demonstracije koje bi kasnije pomogle u daljem procesu

97




- Kroji sastavne dijelove muške košulje- klasičan kroj




- Pegla gotovu mušku košulju- klasičan kroj


- Razvija stvaralačke

sposobnosti

učenja - Vodi dnevnik o

praćenju tehnološkog procesa izrade (izrada operacionog lista)

Muška košulja- sportski kroj Objašnjava - Potrebne mjere za

mušku košulju- sportski kroj





- Kroji sastavne dijelove muške košulje- sportski kroj




- Pegla gotovu mušku košulju- sportski kroj


- Stiče naviku preuzimanja odgovornosti u radu isvakodnevnom životu




Muški radni mantil Objašnjava - Potrebne mjere za

- Uzima mjere sa tijela ili iz tabela

- Razvija smisao za produktivnost

- Organizovati posjete

98




muški radni mantil - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole

standarda - Razlikuje lice i

naličje materijala - Polaže šablone na

materijal u smjeru osnove

- Kroji sastavne dijelove muškog radnog mantila




- Pegla gotov muški radni mantil


- Razvija preciznost i

tačnost u radu

odgovarajućim tekstilnim fabrikama uz konsultacije i demonstracije koje bi kasnije pomogle u daljem procesu učenja


Muška pidžama Objašnjava: - Potrebne mjere za

mušku pidžamu - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole




- Kroji sastavne dijelove muške pidžame




- Pegla gotovu mušku pidžamu

- Uočava eventualne greške nastale

- Preuzima odgovornost za izvršeni rad




99




prilikom krojenja, šivenja i dorade

Muško radno odijelo Objašnjava: - Potrebne mjere za

muško radno odijelo,- Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole




- Kroji sastavne dijelove muškog radnog odijela




- Pegla gotovo muško radno odijelo


- Razvija samopouzdanje pri radu




100




učenik učenik učenik Muške klasične pantalone Objašnjava: - Potrebne mjere za

muške klasične pantalone





- Kroji sastavne dijelove muških klasičnih pantalona




- Pegla gotove muške klasične pantalone


- Stiče radne navike - Razvija pozitivan

odnos prema zanimanju



Muške pantalone Objašnjava: - Potrebne mjere za

muške pantalone sa manžetnama





- Kroji sastavne dijelove muških pantalona sa manžetnama




- Pegla gotove muške

- Stiče naviku preuzimanja odgovornosti




101




pantalone sa manžetnama


Muški prsluk- jednoredni Objašnjava: - Mjere za muški

prsluk- jednoredni - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole




- Kroji sastavne dijelove muškog prsluka- jednorednog




- Pegla gotov muški prsluk- jednoredni


- Razvija pozitivan odnos prema kvalitetu rada i ispunjavanju radnih obaveza



Muški prsluk- dvoredni Objašnjava: - Potrebne mjere za

muški prsluk- dvooredni





- Kroji sastavne dijelove muškog prsluka- dvorednog



- Određuje


- Uviđa potrebu

očuvanja materijala, energije, vremena




102




parametre peglanja konkretnog materijala

- Pegla gotov muški prsluk- dvoredni


Muški sako Objašnjava: - Potrebne mjere za

muški - Sako - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole




- Kroji sastavne dijelove muškog sakoa




- Pegla gotov muški sako





Muški kaput Objašnjava: - Potrebne mjereza

muški kaput - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole




- Kroji sastavne dijelove muškog kaputa


- Vrši šivenje prema

- Razvija sposobnost logičkog razmišljanja


- Vodi dnevnik o praćenju tehnološkog procesa izrade (izrada

103




tehnološkom redoslijedu


- Pegla gotov muški kaput


operacionog lista)

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Vujic, B.: Praktikum za krojače, naucna knjiga, Beograd, 1989.god. - Ilic, M. : Praksa konfekcije tekstilni centar za obrazovanje "Milica Pavlovic"

Leskovac, 1983.god. 6. Materijalni uslovi za izvodjenje nastave - Za izvođenje nastave potrebno je obezbijediti:

- Sto za krojenje 2x5 m. - 1kom. - Obična mašina za šivenje - 10kom. - Specijalna mašina sa rubnim ubodom - 1kom. - Sto za peglanje - 2kom. - Elektroparna pegla - 2kom. - Ručne makaze - 15kom. - Potreban materijal za realizaciju programa - Osnovni materijal ( tkanina, pletenina, netkani materijal, kože i krzne) - Pomoćni materijal (konac, dugmad, naramenice i dr )

7. Obavezni način provjeravanja i ocjenjivanja znanja - U svakom klasifikacionom periodu znanje se provjerava i ocjenjuje: - Praktično (izrada praktičnih radova) - Usmeno - Dnevnik praktične nastave (urednost i redovnost vođenja) 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Nastavnik praktične nastave može biti lice sa završenom visokom ili višom

školskom spremom ili lice sa položenim majstorskim ispitom iz područja tekstilne konfekcije. Traženo lice treba da ima položen pedagoško- andragoški ispit:

- Instruktor praktične nastave može biti lice sa završenom visokom ili višom stručnom ili lice sa položenim majstorskim ispitom iz područja tekstilne konfekcije i konfekcije kože i krzna.

- Instruktor treba da ima položen pedagoško- andragoški ispit

104



- Konstrukcija i modelovanje odijevnih predmeta

- Konstrukcija i modelovanje

- Procjena kvaliteta rada na šablonima



- Mašinski ubodi i šavovi i njihova primjena pri izradi odijevnih predmeta

- Izrada plana operacija rada - Rukovanje mašinama

aparatima i uređajima i njihovo optimalno iskorišćenje

- Osnove mašinstva - Poznavanje mašina, aparata i

uređaja za konfekcioniranje tekstila, kože i krzna

105

1.4. IZBORNA NASTAVA 1.4.1. POSLOVNA KOMUNIKACIJA 1. Naziv predmeta: POSLOVNA KOMUNIKACIJA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I 60 12 72 II III IV

Ukupno 60 12 72 T - teorijska nastava, odjeljenje se ne dijeli na grupe V – vježbe, odjeljenje se ne dijeli na grupe

3. Opšti ciljevi nastave - Shvatanje pojma komunikacije u širem smislu riječi; - Upoznavanje različitih kultura, običaja i tradicijakoje opredjeljuju razlike u

poslovnom ponašanju; - Usvajanje osnovnih pravila poslovnog ponašanja i pravila poslovnog bontona; - Shvatanje značaja različitih vrsta i oblika poslovne komunikacije; - Usvajanje pozitivnih stavova pri vodjenju i učestvovanju u poslovnoj

komunikaciji; - Shvatanje značaja profesionalnog ponašanja.

106





- Pojam i definicija komunikacije

- Zna pojam i definiciju komunikacije uopšte i upoznaje se sa sadržajem predmeta poslovna komunikacija.

- Stiče sposobnost za saradnju

- Funkcija i vrste komunikacije

- Upoznaje istorijske izvore i shvata funkcijukomunikacije za čovjeka

- Upoznaje različite vrste neverbalne komunikacije

- Opisuje tipove komunikacije s obzirom na daljinu među učesnicima (intrapersonalna, komunikacija u grupama, javna komunikacija, masovna komunikacija).

- Navodi karakteristike društvene, privatne i poslovne komunikacije

- Opisuje način pozdravljanja, predstavljanja, upoznavanja i kulturnog vođenja razgovora.

- Upoznaje se sa vrstama poslovnih sastanaka.

- Razumije ulogu i značaj osoba sa različitim poslovnim zadacima u toku poslovnog sastanka.

- Navodi istorijske izvore i obrazlaže funkciju komunikacije za čovjeka

- Demonstrira

različite vrste neverbalne komunikacije

- Razlikuje tipove komunikacije s obzirom na daljinu među učesnicima (intrapersonalna, interpersonalna, komunikacija u grupama, javna komunikacija, masovna komunikacija).

- Uočava važnost poslovne komunikacije

- Obrazlaže na novim primjerima razliku između društvene, privatne i poslovne komunikacije.

- Demonstrira način pozdravljanja, predstavljanja, upoznavanja i kulturnog vodjenja razgovora.

- Imitira poslovni sastanak sa različitim ulogama i zadacima na poslovnom

- Razvija ličnu kulturu koja olakšava poslovnu komunikaciju

- Razvija ličnu

odgovornost u komunikaciji sa drugim ljudima

- Razvija spontanost

i opuštenost u komunikaciji.

- Razvija vještinu

pregovaranja.

- Vježba: rad u grupama; jedna grupa demonstrira različite oblike neverbalne komunikacije, a druga komentariše poruke i značenje različitih oblika neverbalne komunikacije. Uloge grupa se mijenjaju

- Vježba:

komunikacija sa nastavnikom, komunikacija sa pojedincima u radnoj grupi i komunikacija sa cijelim razredom

- Vježba: poslovno

predstavljanje, pozdravljanje, upoznavanje i kulturno vodjenje razgovora

- Vježbe: poslovni

sastanaksa različitim ulogama i poslovnim zadacima

- Vježba: poslovni razgovor

107




- Razumije tok poslovnog razgovora.

sastanku. - Imitira vodjenje

poslovnog razgovora.

- Konfliktne situacije u komunikaciji

- Opisuje konfliktne situacije u komunikaciji. Osnovne pristupe za rješavanje konfliktnih situacija.

- Obrazlaže na novim primjerima konfliktne situacije u komunikaciji koristeći osnovne pristupe za rješavanje istih.

- Razvija strpljenje i tolerantni pristup za rješavanje poteškoća u poslovnoj komunikaciji.

- Interpersonalna komunikacija

- Definiše i razumije pojam komunikacije i znaka, elemente komunikacionog procesa, pojam socijalne percepcije

- Nabraja podatke za ocjenjivanje drugih osoba (izraz lica, pokreti tijela, crte oko usta i očiju, gestovi, rukopis)

- Navodi po značaju činioce koje određuje tačnost opažanja osoba.

- Shvata značaj i simbole neverbalne i verbalne komunikacije

- Objašnjava osnovne principe verbalne komunikacije

- Opisuje izvore nesporazuma.

- Definiše denotatno i konotatno značenje jezika.

- Definiše pojam grupe i navodi osobine između formalnih i neformalnih grupa

- Opisuje strukturu

- Razlikuje elemente komunikacionog procesa (pošiljalac poruke, primalac poruke, poruka, sadržaj)

- Adekvatno reaguje na znak komunikacije, tumači ih i koristi ustvaranju što pozitivnije klime na radnom mjestu i u kontaktu sa klijentima.

- Povezuje podatke za ocjenjivanje drugih osoba (izraz lica, pokreti tijela, crte oko usta i očiju, gestovi, rukopis).

- Određuje po značaju činioce koji određuju tačnost opažanja osoba.

- Prepoznaje razna osjećanja na osnovu facijalne ekspresije i tako na osnovu dobijene informacije adekvatno reaguje.

- Identifikujući ove podatke osnažuje svoju kreativnu percepciju i tako ostvaruje

- Jača

samopouzdanje i osjećaje sigurnosti u kontaktu sa saradnicima.

- Uviđa važnost i

ljepotu timskog rada

- Razvija smisao za

grupni rad

Vježba: - Demonstracija u

okviru psihološke radionice – komunikacionog procesagdje učenici na licu mjesta uočavaju i vježbaju kroz imitaciju i slične tehnike, tok procesa u komunikaciji.

Vježba: - Psihološka

radionica sa temom "kako nas drugi vide".

- Demonstrirati na primjeru različite vidove verbalne komunikacije.

Vježba: - Psihološka

radionica sa isceniranim nesporazumom

Vježba: - Posjeta nekom

krojačkom salonu i posmatranje fukcionisanja u toku rada (rukovođenja, subordinacija, hijerarhija u poslu

108




grupe. - Opisuje

rukovođenje grupe. - Definiše

autokratsko i demokratsko rukovođenje kroz davanje individualnih sloboda.

kvalitetniji odnos sa kolegamai svojim saradnicima.

- Stiče vještinu reagovanja u zavisnosti od situacije i ličnosti klijenta prateći njegove neverbalne pokrete i shvatajući ih.

- Pravi razliku i navodi na primjeru kinetičke i proksemičke znakove.

- Koristi osnovne principe i zakonitosti verbalne komunikacije

- Pravi razliku između denotatnog i konotatnog značaja jezika.

- Prepoznaje izvore mogućih nesporazuma i izbjegava ih ili riješava na kostruktivan način.

- Razlikuje karaktristikeformalnih i neformalnih grupa.

- Analizira strukturu grupe.

- Razlikuje karakteristike autokratskog, demokratskog i rukovođenja.

- Formira pravilan

odnos prema pretpostavljeno,

i sl.)

- Poslovna korespodencija

- Opisuje faze poslovne korespodencije.

- Zamišlja pismeno protokolarno obraćanje.

- Opisuje različite oblike poslovne

- Obrazlaže faze poslovne korespodencije.

- Primjenjuje na pismenim primjerimaposlovno protokolarno obraćanje.

- Primjenjuje različite oblike

- Razvija svijest o

značaju poslovnog komuniciranja

- Vježba: rad na pismenim primjerima

- Vježba: poslovni

109




korespodencije. - Opisuje pravila za

uspješno vodjenje poslovnog razgovora.

- Shvata pravila poslovnog komuniciranja i razlikuje privatni od poslovog razgovora.

- Pojašnjava aktivnosti koje podstičnu poslovnu komunikaciju.

- Navodi oblike i značaj telefonske korespodencije i opisuje načine vođenja elektronske kortespodencije (telefaks, e-mail, internet)

poslovne korespodencije.

- Demonstrira poslovni razgovor i uporedo komentariše pravila za pravilno vođenje razgovora.

- Obrazlaže razliku izmedju privatnog i poslovnog telefonskog razgovora.

- Na novim primjerima obrazlaže aktivnosti koji podstiču poslovnu komunikaciju.

- Obrazlaže oblike elektronske korespodencije

- Na primjerima primjenjuje oblike elektronske korespodencije

- Izgrađuje pozitivan

stav u poslovnoj komunikaciji.

telefonski razgovor - Vježba: rad na

primjerima

- Poslovno predstavljanje

- Opisuje načela ponašanjai organizacije koja važe na javnim nastupima i predstavljanjima, izložbama sajamskim priredbamama, konferencijama za štampu i kulturnim priredbama.

- Opisuje značaj reklame kao jednog od načina poslovne komunikacije.

- Razumije načela ponašanja i organizacije koja važe na radnom mjestu.

- Usvaja pravila discipline na

- Vlada načelima ponašanja i organizacije na javnim nastupima i javnim predstavljanjima.

- Razlikuje dobru od loše urađene reklame.

- Vlada načelima ponašanja i organizacije koja važe na radnom mjestu.

- Obrazlaže i pravi paralelu izmedju dobre i loše discipline na radnom mjesu i u vezi sa njim.

- Navodi primjere iz sopštvenog ili tudjeg iskustva i ističući značaj spoljnih efekata

- Razvija

odgovornost o značaju pravilnog javnog nastupa i javnog predstavljanja

- Razvija svijest o

značaju profesionalnog ponašanja u odnosu prema saradnicima i korisnicima usluga

- Vježba na primjeru - Vježba: reklama

(samostalni radovi učenika)

- Vježba: poslovni

ručak u ugostiteljskom objektu

110




radnom mjestu - Opisuje značaj

spoljnih efekata (izgled i pojava) u poslovnoj komunikaciji.

- Usvaja pravila organizacije i ponašanja za vrijeme poslovnog ručka (mjesto sjedjenja, korišćenje pribora, izbor jela i pića, započinjanje poslovnog razgovora).

(izgled i pojava). - Demonstrira

organizaciju poslovnog ručka i ponašanje za vrijeme poslovnog ručka.

- Svjetske kulture i običaji u poslovnoj komunikaciji

- Upoznaje se sa različitim svjetskim kulturama i običajima koji vladaju u poslovnoj komunikaciji.

- Obrazlaže razliku među najznačajnijim svjetskim kulturama i običajima koji vladaju u poslovnoj komunikaciji.

- Razvija svijest o poštovanju različitih kultura naroda.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Komunikacija- T. Mandic - Poslovna komunikacija- V. Cvetanović - Kultura poslovnog komuniciranja- V. Cvetanović - Poslovna komunikavija- M. Novaković 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Kompjuter povezan sa internetom, telefon, telefax 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja - Znanje se u svakom klasifikacionom periodu provjerava i ocjenjuje usmeno 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Visoka stručna sprema iz područja: - Psihologije - Pedagogije - Sociologije

111



- Načela ponašanja na radnom mjestu

- Disciplina na radnom mjestu


- Primjena načela ponašanja na radnom mjestu

- Primjena pravila discipline na radnom mjestu

112

1.4.2. PRIRODNA TEKSTILNA VLAKNA 1. Naziv predmeta: PRIRODNA TEKSTILNA VLAKNA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I 52 20 72 II

III

IV

Ukupno 52 20 72 T - teorijska nastava, odjeljenje se ne dijeli na grupe V - vježbe, odjeljenje se ne dijeli na grupe 3. Opšti ciljevi nastave - Sticanje znanja o osnovnim karakteristikama tekstilnih vlakana prorodnog

porijekla; - Uočavanje razlika između pojedinih vrsta prirodnih vlakana; - Sticanje znanja o upotrebi prirodnih vlakana u tekstilnoj industriji; - Određivanje svojstava prirodnih vlakana; - Sticanje znanja o kvalitetu prirodnih tekstilnih vlakana; - Razvijanje radne i tehničke kulture; - Razvijanje sposobnosti za razlikovanje sirovina (vlakana) - Izgrađivanje pozitivnih osobina ličnosti: upornosti, urednost, tačnosti,

odgovornosti, komunikativnosti.

113





Definicija prirodnih vlakana - Navodi strukturna

svojstva vlakana. - Definiše prirodna

vlakna na osnovu fizičko hemijskih svojstava,

- Razlikuje fizička od hemijskih svojstava.


Podjela prirodnih vlakana - Navodi metode

podjele prirodnih vlakana,

- Razlikuje vlakna po fizičkom izgledu, hemijskom sastavu, namjeni,

- Uzorci prirodnih vlakana

Proizvodnja i upotreba vlakana - Opisuje

proizvodnju i potrošnju prirodnih vlakana kod nas i u svijetu,

- Navodi upotrebu prirodnih vlakana prema vrsti proizvoda.

- Razlikuje vrstu proizvoda prema vrsti vlakana,

- Razlikuje upotrebu vrste vlakna u odnosu na namjenu proizvoda,

- Stiče osjećaj

preciznosti i analitičkog mišljenja

- Video kasete

Biljna vlakna - Navodi vrste

biljnih vlakana, poznaje fizičku i hemijsku strukturu vlakana.

- Razlikuje biljna vlakna prema fizičkoj i hamijskoj strukturi,

- Uočava vazu između fizičke i hemijske strukture i svojstava vlakana.

- Uzorci biljnih vlakana,

- Video kasete, - Posjeta

proizvodnom pogonu,

Pamučno vlakno - Opisuje pamučno

vlakno, upoznaje fizičko hemijsku strukturu pamučnog vlakna,

- Opisuje dobijanje pamuka egreniranjem,

- Nabraja vrste pamuka i primjenu pamučnih vlakana.

- zna trgovačke nazive pamučnih proizvoda

- Razlikuje vrste pamuka prema upotrebnoj vrijednosti,

- Razlikuje pamučne proizvode prema vrsti proizvoda, vrsti pamuka.

- Uzorci pamučnih vlakana,

- Video kasete

Laneno vlakno - Opisuje laneno

vlakno, dobijanje, - Identifikuje lanano

vlakno pomoću

- Uzorci lanenih

vlakana,

114




svojstva, primjenu i fizičko hemijsku strukturu lanenog vlakna,

- Zna standard pravila u primjeni lanenih vlakana i trgovačke nazive lanenih proizvoda.

strukture, - Razlikuje proizvode

od lanenih vlakana,

- Razvija svijest o

kvalitetu proizvoda

- Video kasete

Konoplja - Opisuje vlakno

konoplje, strukturu, svojstva i primjenu, faktore gajenja konoplje i načine berbe,

- zna standard pavila u primjeni vlakana konoplje, trgovačke nazive proizvoda od vlakana konoplje

- Zna pravilnu upotrebu konopljanih vlakana,

- Razlikuje proizvode od lana i konoplje,

- Uzorci vlakana konoplje,

- Video kasete

Juta, ramija, kanaf - Opisuje svojstva,

način dobijanja i primjenu jute, ramije i kanafa.

- znaje standard pravila u primjeni jute, ramije i kanafa i trgovačke nazive nazive

- Razlikuje vlakna na osnovu svojstava,

- Razlikuje proizvode prema vrsti i namjeni,

- izgrađuje osjećaj

za lijepo

- Uzorci vlakana i proizvoda vlakana

- Video kasete

Vlakna lista - Opisuje dobijanje

vlakana lista, strukturu, vlakana, primjenu

- zna standard pravila u primjeni vlakana, trgovačke nazive proizvoda.

- Razlikuje svojstva vlakana u odnosu na druga biljna vlakna,

- Razlikuje proizvode prema vrsti i namjeni,

- Uzorci vlakana i proizvoda vlakana

- Video kasete

Životinjska vlakna - Opisuje životinjska

vlakna, - Navodi podjelu

životinjskih vlakana,

- poznaje fizičko- hemijsku strukturu vlakana

- Razlikuje životinjska vlakna po hemijskom sastavu (komponenti)

- Uzorci životinjskih vlakana,

- Video kasete

115




Vuna - Uviđa važnost

očuvanja materijalnih dobara

- Opisuje vuneno

vlakno i njegovu primjenu

- Opisuje svojstva vunenog vlakna i načine identifikaciju vunenog vlakna

- poznaje fizičko- hemijsku strukturu vunenog vlakna i vunene regenerate

- Poznaje trgovačke nazive vunenih proizvoda i standard pravila u primjeni vunenog vlakna.

- Definiše faktore dobijanja vunenih vlakana,

- Identifikuje vuneno vlakno metodom gorenja,

- Razlikuje vunu prema upotrebnoj vrijednosti.

- Razlikuje vunene proizvode prema vrsti vune i namjeni proizvoda,

- Uzorci vlakana vune i proizvoda vunenih vlakana,

- Video kasete, - Posjeta

proizvodnom pogonu

Svila - Opisuje svileno

vlakno, primjenu, svojstva i dobijanje svilenog vlakna,

- Poznaje fizičko hemijsku strukturu svilenog vlakna, faktore gajenja svilene bube i dobijanja vlakana,

- Poznaje trgovačke nazive svilenih proizvoda i standard pravila u primjeni svilenih vlakana,

- Razlikuje sirovo svileno vlakno, sericin i fibroin, svileno vlakno od sintetičkog filamenta,

- Razlikuje proizvode prirodne svile od proizvoda vještačke svile,

- Uzorci sirove i oplemenjene svile i proizvoda od svile,

- Vidoe kasete

Fina vlakna - Opisuje i navodi

fina vlakna: moher, kašmir, lama, alpaka, angora,

- Navodi organo leptička svojstva vlakana,

- Navodi primjenu finih vlakana.

- Poznaje standard pravila u primjeni finih vlakana i

- Razlikuje fina vlakna organoleptičkom metodom,

- Razlikuje proizvode od finih vlakana,

- Stiče osjećaj

odgovornosti i preciznosti,

- Razvija svijest o

- Uzorci finih vlakana i njihovih proizvoda,

- Video kasete

116




tehnologiju proizvodnje proizvoda finih vlakana,

kvalitetu proizvoda,

Ostala životinjska vlakna - Navodi i opsuje

ostala životinjska vlakna (kamelja, konjska, svinjska,...),

- Navodi osobine i primjenu vlakana,

- Razlikuje vlakna prema osobinama,

- Obrazlaže primjenu vlakana kamile, konja, svinje,...

Morfologija i histologija vlakana - Opisuje pojam

morfologije i histologije,

- Razlikuje vlakna mikroskopskim izgledom,

- Razlikuje vlakna mikrohemijskim i bojenim reakcijama.

- razvija analitičko

mišljenje - uviđa ljepotu svog

zanimanja

Pamuk - Obrazlaže rast,

poprečni presjek, zrelost, oštećenost, čistoća, oplemenjivnje itd.

- Obrazlaže stepen zrelosti pamuka,

- Definiše čistoću vlakna,

- Opisuje i crta poprečni presjek vlakana,

- Razlikuje zreli od nezrelog pamuka,

- Definiše oštećenost na pamučnim vlaknima (fizičko- hemijsku),

- Razlikuje mehaničko hemijske primjese zavisno od vrste i zrelosti vlakna,

- Razlikuje mercerizirani od nemerceriziranog pamuka.

- Uzorci vrsta pamuka i proizvoda od pamuka

- Vježba: crta mikroskopski izgledozrelog i nezrelog pamuka, stepene zrelosti pamuka, poprečni presjek vlakna, spoljašnji izgled vlakna, mercerizovano pamučno vlakno, oštećeno vlakno

- analizira ostatak sagorijevanja

Vlakna stabla - Obrazlaže rast,

raspored na stablu, poprečni presjek, uzdužni izgled (lan, konoplja, juta, ramija, kopriva),

- Opisuje i crta poprečni presjek vlakana,

- Opisuje i crta uzdužni izgled vlakana,

- Razlikuje vlakna mikroskopskim izgledom,

- Razlikuje vlakna po količini hemijskih

- navikava se na red - razvija svijest o

kvalitetu proizvoda

- Uzorci vlakana stabla i proizvodi od vlakana

- Vježba: crta mikroskopski izgled poprečnog presjeka i uzdužni izgled.

117




prijijesa. Vlakna lista - Obrazlaže rast,

izgled, poprečni presjek, uzdužni izgled, ostatak sagorijevanja (novozelandski lan, manilska konoplja, sizal konoplja,...),

- Razlikuje vlakna od drugih biljnih vlakana po poprečnom presjeku, obliku ćelija i boji pepela pri sagorijevanju,

- Uzorci vlakana - Vježba: crtanje

mikroskopskog izgled poprečnog presjeka i spoljašnjeg izgleda

- analiziranje ostatka sagorijevanja

Svila - Obrazlaže rast

(formiranje) kokona vlakna, poprečni presjek sirovog i oplemenjenog vlakna, uzdužni izgled.

- Crta poprečni presjek i uzdužni izgled sirovog i oplemenjenog vlakna,

- Razlikuje slojeve sirove svile.

- Stiče osjećaj odgovornosti i preciznosti,

- Uzorci sirove i oplemenjene svile i proizvoda svilenih vlakana,

- Vježba: crtanje mikroskopskog izgleda poprečnog presjeka sirove i oplemenjene svile.

Vuneno vlakno - Obrazlaže rast,

poprečni presjek, spoljašnji izgled, oštećenja

- Poznaje pojam štapela vlakana,

- Razlikuje štapel od runa,

- Razlikuje pokožicu, korteks i srž,

- Pojašnjava oštećenja na vlaknu

- Razvija svijest o kvalitetu proizvoda,

- Stiče osjećaj

odgovornosti prema očuvanju sredstava rada

- razvija osjećaj za

lijepo

- Uzorci vunenih vlakana i proizvoda od vunenih vlakana,

- Vježba: crta mikroskopski izgled poprečnog presjeka, spoljašnjeg izgleda, oštećenosti vlakana,

- analizira ostatak sagorijevanja vlakna,

Fina vlakna - Obrazlaže rast,

spoljašnji izgled i poprečni presjek finih vlakana (moherm kašmir, alpaka, lama, angora).

- Organoleptički razlikuje fina vlakna,

- Razlikuje fina vlakna mikroskopskim ispitivanjem spoljašnjeg izgleda i izgleda poprečnog presjeka,

- Uzorci finih vlakana i proizvoda finih vlakana.

- Vježba: crta mikroskopski izgled poprečnog presjeka i spoljašnjeg izgleda

Fibrilna struktura - Opisuje pojam

fibrilne strukture - Opisuje rad

elektronskog - Video kasete

118




vlakana, - Opisuje elektronski

mikroskop, - Opisuje fibrilnu

strukturu prirodnih vlakana,

mikroskopa, - Razlikuje fibrilnu

strukturu pojedinih prirodnih vlakana

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Tešić, M.: Tekstilna vlakna, udžbenik za tekstilne škole, Zavod za udžbenike

Beograd, 2001 - Obradović, V.: Kožarski materijali, Zavod za udžbenike Beograd, 2001 - STRUČNI ČASOPIŠI: TEKSTILNAJA PROMIŠLJENOST, TEKSTIL, TEKSTILNA

INDUSTRIJA 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave - Za izvođenje nastave potrebno je obezbijediti: - Grafoskop, dijaprojektor, računar, A/V sredstvima, zbirke uzoraka vlakana i

proizvoda od vlakna, gorionice i osnovnu aparaturu (pipete, epruvete, birete,...) 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjanjivanja znanja - U svakom klasifikacionom periodu znanje se provjerava i ocjenjuje usmeno 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Visoka stručna sprema iz područja tehnologije tekstila - Tehnologije tekstila 10. Povezanost predmeta


- Poznavanje vrsta prirodnih vlakana vlakana, dobijanje, fizičko- hemijske strukture svojstava, kvaliteta - Sirovine

- Prepoznavanje prirodnih vlakana i proizvoda prirodnih vlakana,

- Poznavanje dobijanja prirodnih vlakana,

- Poznavanje fizičko- hemijske strukture svojstava i kvaliteta.

- Poznavanje vrsta prirodnih vlakana vlakana, dobijanje, fizičko - hemijske strukture svojstava, kvaliteta,

- Crtanje mikroskopskih ispitivanja prirodnih vlakana

- Ispitivanje tekstila

- Metode ispitivanja vlakana (vrste, kvalitet, svojstva)

119

1.4.3. HEMIJSKA TEKSTILNA VLAKNA 1. Naziv predmeta: HEMIJSKA TEKSTILNA VLAKNA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I

II 64 6 72 III IV

Ukupno 64 6 72 T – teorijska nastava, odjeljenje se ne dijeli na grupe 3. Opšti ciljevi nastave - Sticanje znanja o razlikovanju različitih vrsta proizvoda iz hemijskih vlakana; - Sticanje znanja o osobinama hemijskih vlakana i proizvoda i njihovoj međusobnoj

zavisnosti; - Razvijanje sposobnosti uočavanja razlika među vlaknima; - Razvijanje osjećaja za primjenu hemijskih vlakana; - Razvijanje osjećaja za zaštitu životne sredine; - Osposobljavanje da se stečeno znanje primjeni u praksi; - Razvijanje samostalnosti u radu; - Razvijanje misaonih sposobnosti i osposobljavanje da vrši kontrolu kvaliteta

proizvoda od hemijskih vlakana.

120





Uvodni dio - Nabraja vrste

tekstila iz hemijskih vlakana i nazive hemijskih vlakana.

- Analizira sirovinski sastav na etiketamatekstilnih proizvoda.

- Pronalazi sličnosti i razlike u osobinama roizvoda od hemijskih vlakana

Vježba: Različite uzorke tekstila od hemijskih vlakana uporediti i opisati

Vještačka vlakna Viskožna vlakna Nabraja: - Vlakna iz celuloze i

e podjelu vlakana iz celuloze

- Različite tipove viskožnih vlakana.

- Opsuje i razumije postupak dobijanja talasavih vkakana, modalna viskožna vlakna, tekstil koji nosi oznaku- peri- nosi, promjene kod tekstila od viskožnih vlakana

- Analizira celulozu različitog stepena polimerizacije.

- Definiše osobine celuloze koja se koristi za dobijanje viskože.

- Upoređuje stepen polimerizacije kod vlakana pamuka i viskože.

- Uočava sličnosti talasavih vlakana sa vunom.

- Analizira razliku između polinoznih i vlakana visokog mokrog modula.

- Određuje osobine i nabraja primjenu modalnih vlakana.


Vježba: - Različite uzorke

tkanina i pletenica od viskožnih vlakana upoređuje i analizira

Nabraja: - Proizvode od

viskoznog filamenta.

- Tekstilne proizvode od viskožnih vlakana u obliku vlaska.

- Tekstilne proizvode od mješavina viskože sa drugim vlaknima.

- Opisuje promjene

koje nastaju na tekstilnim proizvodima proizvedenim od

- Analizira uticaj toplotne propustljivosti kod proizvoda od viskožnih vlakana u zavisnosti da li su tkanine ili pletenine.

- Uviđa prednosti odjeće napravljene od mješavine viskožnih vlakana i pamuka.

- Upoređuje svojstva viskožnih vlakana koja se koriste za izradu odjeće za kišu, kišobrane i


121




konvencionalnog viskožnog vlakna nakon pranja u mašini za pranje.

zavoja u medicini.

Acetatna vlakna - Nabraja razlike u

načinu dobijanja viskožnog iacetatnog filamenta.

- Opisuje razlike u

svojstvima vlakana viskožnih iacetatnih.

- Definiše osobine acetatnih vlakana zbog kojih se koriste za izradu rublja.

- Razvija pozitivan odnos prema tehnološkom razvoju

Vježba: - Uporediti acetatna

i plastična vlakna

- Nabraja upotrebne vrijednosti acetatnih vlakana, tekstile proizvode proizvedene od acetatne svile.

- Opisuje bojene efekte u mješavini aceratnih i viskožnih vlakana.

- Uočava osobine acetatnih vlakana zbog kojih se ona koriste za izradu: odijela, postava, spavaćica, haljina bluza,donjeg rublja, kupaćih kostima…

Hemijska vještačka vlakna na bazi proteina - Nabraja vrste

vještačkih vlakana dobijenih iz bjelančevina biljnog i životinjskog porijekla.

- Analizira uticaj svojstva vlakana kazeinske vune u njihovom učešču u mješavini sa vunom.

Sintetička vlakna Nabraja i objašnjava: - Vrste sintetičkih

vlakana. - Trgovačke nazive

sintetičkih vlakana.

- Obrazlaže na primjeru značaj bojenja u masi sintetičkih vlakana.

- Navikava se na red i urednost

- Uporediti i analizirati različite vrste vlakana

Poliamidna vlakna Nabraja i objašnjava: - Tipove poliamidnih

vlakana. - Vrste poliamidnih

vlakana koja se izrađuju kao vlasak.

- Teksturirane poliamidne

- Uočava zašto se multifilament manje finoće koristi za izradu odijevnih predmeta, a multifilament veće finoće za izradu osnovo- prepletećeg


- Uporediti i analizirati različite vrste vlakana

122




filamente - Tehncke proizvode

izradjenen od poloamidnih vlakana.

- Vrste poliamidnih vlakana u obliku vlaska koji se koristi za izradu odijevnih predmeta i tepiha.

- Razlicite finoce poliamidnogi filamenta koji se koristi za izradu carapa.

- Trgovacke nazive poliamidnih vlakana.

pletiva. - Pronalazi vezu

između karakteristika poliamidnih vlakana i predmeta koji se od njih rade


Poliesterna vlakna Nabraja i opisuje: - Karakteristične

osobine vlakana poliestera.

- Vrste proizvoda od poliesterskih vlakana

- Vrste poliestra koji se koristi za izradu vještačke kože.

- Tehničke proizvode od poliestra.

- Vrste poliesterskih filamenata prema sjaju i jačini.

- Analizira proizvode od poliesterskih vlakana koji imaju pamučni, vuneni i svileni karakter.

- Uočava osobine poliesterskih vlakana koji se upotrebljavaju za izradu:

- Ženske odjeće i džempera,

- Šivaćeg konca i zavjesa,

- Kanapa, ribarskih mreža, beskrajnih traka, vatrogasnih rukavica i filtera .

- Definiše karakteristike teksturiranog filamenta.

Nabraja i opisuje: - Različite finoće

ojačanog poliesterskog filamenta

- Vrste poliesterskih (flis) vlakana koja se koriste za netkani tekstil,

- Uočava svojstva vlakana poliestera koja se koriste za izradu:

- Transportnih traka kaišnika i za ojačavanje korda za auto gume.

- Netkanog tekstila.


123




- Osobine poliesterskih vlakana koja se koriste za izradu ispuna,

- Finoću i jačinu monofilamentne pređe od poliestera.

- Tekstilnih proizvoda ispunjenih poliamidnim vlaknima (jastuci, prekrivači, vjetrovke, vreće za spavanje…).

- Sita pri izradi papira, rajsferšlusa…

- Nabraja specijalne vrste poliesternih PET vlakana.

- Razlaže karakteristike poliestra: visokog stepena skupljanja, povećanog afiniteta do boja, visoke kovrdžavosti, antistatičkih vlakana i vlakana smanjenog pilinga.

Poliakrilonitrilna vlakna - Nabraja osobine

poliakrilonitrilnih vlakana

- Opisuje ″panoteks″ oksidirana poliakrilonitrilna vlakna

Uočava i razumije: - Karakteristike

poliakrilonitrila koji se koristi za odijevne predmete.

- Postojanost poliakrilonitrilnih vlakana prema svjetlosti, atmosferilijama i nuklearnom zračenju.

- Osobine poliakrilonitrilnih vlakana koja se koriste za proizvodnju ugljeničnih vlakana i kao zamjena za azbest.

- Stiče sigurnost u radu i svakodnevnom životu

- Uporediti i analizirati razne vrste vlakana

Polipropilenska vlakna - Nabraja opšte

osobine polipropilenskih vlakana, primjenu polipropilena u tehničkom i

- Uočava osobine polipropilena koji se koristi za izradu tepiha, gurtni, tkanina za plivajuće prsluke…

- Stiče naviku pravilnog odlaganja štetnih materija

124




tekstilnom sektoru, vrste proizvoda od polipropilena.

- Pronalazi primjere primjene polipropilenskih vlakana kao zamjenu za jutu i konoplju kod izrade ambalaže.

- Navikava se na red

i urednost

Elastomerna vlakna - Nabraja primjenu

elastomernih vlakana u automobilskoj industriji.

- Uočava primjenu gumenih niti u različitim sferama života.

Polivinilhloridna vlakna - Nabraja grane

hemijske industrije gdje se polivinilhloridna vlakna koriste kao zaštitna odijela.

- Uviđa važnost termičke stabilnosti polivinilhloridnih vlakana.

Biološki aktivna vlakna - Nabraja vrste

vlakana koja se koriste u medicinske svrhe.

- Pronalazi primjere primjene bioloških vlakana

Specijalna vlakna - Nabraja vrste

specijalnih vlakana.

- Upoređuje osobine specijalnih vlakana sa ostalim vrstama vlakana

Vlakna sekundarnog porijekla - Nabraja izvor

vlakana sekundarnog porijekla.

- Analizira pozitivne strane korišćenja otpadnih vlakana u proizvodnji.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Tesic ; M. : Tekstilna vlakna ( za I razred četvorogodišnje tekstilne škole ). Zavod

za udžbenike, Beograd 2001.god. - Obradovic ; V. : Kozarski materijali ; Zavod za udžbenike, Beograd 2001.god. 6. Materijalni uslovi za izvodjenje nastave - Za izvođenje nastave potrebno je obezbijediti: - Dijaprojektor odnosno grafoskop - Uzorke razlicitih sirovina, koje se koriste u konfekciji - Seme mašina koje se primjenjuju pri proizvodnji sirovina - Tabele održavanja odjeće u zavisnosti od sirovine 7. Obavezni način provjeravanja i ocjenjivanja znanja - Znanje se provjerava i ocjenjuje u svakom klasifikacionom periodu usmeno

125

8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Visoka stručna sprema iz područja tehnologije tekstila 10. Povezanost predmeta


- Izrada odijevnih predmeta - Tehnologija odjeće - Parametri peglanja odjeće

- Izrada odijevnih predmeta - Hemija - Održavanje konfekcijskih proizvoda

126

1.4.4. KONSTRUKCIJA DJEČJE KONFEKCIJE 1. Naziv programa: KONSTRUKCIJA DJEČJE KONFEKCIJE 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I

II 44 28 72 III IV

Ukupno 44 28 72 T - teorijska nastava, odjeljenje se ne dijeli na grupe V – vježbe, odjeljenje se dijeli na dvije grupe sa po 16 učenika u grupi 3. Opšti ciljevi nastave - Poznavanje teoretske osnove koje su potrebne za razumijevanje konstrukcije

odjeće i modelovanja; - Razvijanje smisla za tacnost i preciznost; - Prilagođavanje modela uslovima i zahtjevu trzista; - Osposobljavanje učenika za iskazivanje kreativne sposobnosti; - Sticanje sposobnosto za primjenu kompjutera; - Formiranje osnova za nastavak obrazovanja; - Osposobljavanje učenika za uključivanje i neposrednu proizvodnju i razvijanje


127





Dječija benkica Objašnjava: - Glavne i pomoćne

mjere - Sastavne dijelove

benkice - Sistem rada na

konstrukciji - Modelovanje - Način

kompletiranja djelova

- Navodi metode umnožavanja i vrste krojnih slika


- Analizira skicu modela benkica; razlikuje sastavne dijelove

- Razlikuje glavne mjere od pomoćnih, razrađuje pomoćne mjere

- Razlikuje dijelove - Konstruiše kroj

prema određenom modelu i mjerama

- Modeluje prema zadanom modelu

- Kompletira djelove - Radi krojne slike

- Stiče radne navike - Razvija preciznost - Razvija kreativne

sposobnosti

- Vježba: konstruiše, modeluje, kompletira, umnožava i radi krojnu sliku u razmjeri 1:1 i umanjeno

- Rad u grupama

Dječiji bodi Objašnjava: - Glavne i pomoćne


dječijeg bodija - Sistem rada na





- Analizira skicu modela dječijih bodija; razlikuje sastavne dijelove







- Rad u grupama

Dječija pidžama Objašnjava: - Glavne i pomoćne


dječje pidžame - Sistem rada na



- Navodi metode

- Analizira skicu modela pidžama; razlikuje sastavne dijelove



prema određenom


- Rad u grupama

128




umnožavanja i vrste krojnih slika


modelu i mjerama - Modeluje prema

zadanom modelu - Kompletira djelove - Radi krojne slike

- Osposobljava se za

timski rad kroz razmjenu ideja sa drugim


zanimanja - Izgrađuje osjećaj

za lijepo

Dječija trenerka Objašnjava: - Glavne i pomoćne


dječje trenerke - Sistem rada na





- Analizira skicu modela dječijih trenerki i razlikuje sastavne dijelove







- Rad u grupama

Dječiji prsluk Objašnjava: - Glavne i pomoćne


dječjeg prsluka - Sistem rada na





- Analizira skicu modela dječijih prsluka i razlikuje sastavne dijelove







- Rad u grupama

Dječije pantalone Objašnjava: - Glavne i pomoćne


dječjih pantolona sistem rada na konstrukciji

- Modelovanje

- Analizira skicu modela dječijih pantolona i razlikuje sastavne dijelove

- Razlikuje glavne mjere od pomoćnih,


- Rad u grupama

129




- Način kompletiranja djelova



razrađuje pomoćne mjere





- Navikava se na

ekonomisanje pri radu

- Čuva svoju okolinu

na propisan način odlažući višak materijala

Dječija haljina Objašnjava: - Glavne i pomoćne


dječje haljine - Sistem rada na





- Analizira skicu modela dječije haljine i razlikuje sastavne dijelove







- Rad u grupama

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Petrović ; J. : Konstrukcija odjeće, zavod za udžbenike Beograd, 2002. - Knez, B. : Konstrukcija priprema u odijevnoj industriji, savez inžinjera i tehničara

tekstilaca, Zagreb 1990.god. - Modni časopisi :"Burda ; "Modni list" 6. Materijalni uslovi za izvodjenje nastave Za izvođenje nastave potrebno je obezbijediti - Kompjuter sa programskom opremom za konstrukciju - Projektor - Tabele mjera (standarde) za dječju konfekciju - Lenjire, krivuljare , krojačke cm. 7. Obavezan način provjeravanja i ocjenjivanja znanja - Znanje se provjerava i ocjenjuje u svakom klasifikacionom periodu usmeno i

vježbama (grafički radovi) 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine

130

9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Visoka stručna sprema iz područja tekstilne konfekcije 10. Povezanost predmeta


- Izrada odijevnih predmeta - Praktična nastava - Primjena šablona pri izradi odijevnih predmeta


- Tehnologija konfekcije - Mašinski ubodi i šavovi, mašine i njihova primjena pri izradi odijevnih predmeta

- Izrada plana operacija rada

131

1.4.5. KONSTRUKCIJA LAKE KONFEKCIJE 1. Naziv predmeta: KONSTRUKCIJA LAKE KONFEKCIJE 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I

II III 44 28 72 IV

Ukupno 44 28 72 T - teorijska nastava, odjeljenje se ne dijeli na grupe V – vježbe, nastava se izvodi u grupama sa 16 učenika u grupi 3. Opšti ciljevi nastave - Upoznavanje teoretske osnove koje su potrebene za razumjevanje procesa

konstrukcije odjeće i modelovanja; - Sticanje znanja o osnovnim karakteristikama mjera; - Razvijanje sposobnosti za pravilno korišćenje mjera; - Osposobljavanje učenika da znaju da koriste skicu modela; - Razvijanje smisla za tačnost i preciznost; - Razvijanje smisla o pravilnom modelovanju; - Razvijanje pojma estetike, i sticanje znanja i vještina iz tih oblasti, i

primjenjivanje u praksi; - Formiranje osnove za nastavak školovanja; - Osposobljavanje učenike za uključivanje u neposrednu proizvodnju i razvijanje


132





Trik majica muška i ženska Objašnjava: - glavne i pomoćne

mjere - sastavne dijelove

trik majce - sistem rada na

konstrukciji - modelovanje - način




- Analizira skicu modela i razlikuje sastavne dijelove






- Stiče radne navike - Razvija

ekonomičnost i produktivnost u radu

- Razvija preciznost Razvija kreativne sposobnosti


- Rad u grupama

Donji veš muški i ženski Objašnjava: - glavne i pomoćne


muškog i ženskog veša

- sistem rada na konstrukciji

- modelovanje - način











- Rad u grupama

Kombinezon Objašnjava: - glavne i pomoćne


kombinezona - sistem rada na



- Navodi metode umnožavanja i





- Modeluje prema

Vježba: konstruiše, modeluje, kompletira, umnožava i radi krojnu sliku u razmjeri 1:1 i umanjeno Rad u grupama

133




vrste krojnih slika - Objašnjava način

izrade krojnih slika

zadanom modelu - Kompletira djelove - Radi krojne slike




zanimanja

Grudnjak Navodi vrste grudnjaka Objašnjava:

- glavne i pomoćne mjere

- sastavne dijelove grudnjaka




Navodi metode umnožavanja i vrste krojnih slika Objašnjava način izrade krojnih slika








- Rad u grupama

Muški i ženski kupaći kostim Objašnjava:

- glavne i pomoćne mjere

- sastavne dijelove kupaćih kostima




Navodi metode umnožavanja i vrste krojnih slika Objašnjava način izrade krojnih slika







Vježba: konstruiše, modeluje, kompletira, umnožava i radi krojnu sliku u razmjeri 1:1 i umanjeno Rad u grupama

Ženske kratke pantalone Objašnjava: - glavne i pomoćne


ženskih kratkih

- AAnalizira skicu

modela i razlikuje sastavne dijelove

- Razlikuje glavne

- Vježba: konstruiše, modeluje, kompletira, umnožava i radi krojnu sliku u

134




pantolona - sistem rada na





mjere od pomoćnih, razrađuje pomoćne mjere




- Kompletira djelove - Radi krojne slikee

- Razvija osjećaj za ekonomičnost i produktivnost

- Navikava se na

timski rad

razmjeri 1:1 i umanjeno

- Rad u grupama

Haljina sječena u struku Objašnjava: - glavne i pomoćne


haljine sječene u struku













- Rad u grupama

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Petrović ; J. : Konstrukcija odjeće, Zavod za udžbenike Beograd 2002. - Slavicek, J. : Konstrukcija odjeće za haljine, bluze, suknje, zensko i musko

rublje, Zajednica odgoja i uobrazovanja za tekstilnu industriju, Zagreb 1992.god. - Knez, B. : Konstrukcija priprema u odijevnoj industriji, savez inžinjera i tehničara

tekstilaca, Zagreb 1990.god. - Modni časopiši :"Burda ; "Modni list" 6. Materijalni uslovi za izvodjenje nastave - Za izvođenje nastave je obezbijediti: - Kompjuter sa programskom opremom za konstrukciju - Projektor - Tabele mjera (standarde) za dječju konfekciju - Lenjir, krivuljare , krojačke cm. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja - U svakom klasifikacionom periodu znanje se provjerava i ocjenjuje usmeno i

vježbama (grafički radovi)

135

8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Visoka stručna sprema iz područja: - Tehnologije konfekcije 10. Povezanost predmeta




- Tehnologija konfekcije - Mašinski ubodi i šavovi, mašine i njihova primjena pri izradi odijevnih predmeta


136

1.4.6. NETKANI MATERIJALI 1. Naziv predmeta: NETKANI MATERIJALI 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I

II III 72 72 IV

Ukupno 72 72 T - teorijska nastava, odjeljenje se ne dijeli na grupe V - vježbe, 3. Opšti ciljevi nastave U okviru predmeta učenik: - Usvaja teoretska znanja proizvodnje netkanih materijala; - Proširuje znanja o osobinama i upotrebi netkanih materijala; - Usvaja nove postupke proizvodnje netkanih materijala; - Upoznaje sredstva rada u proizvodnji netkanih materijala; - Poznaje standarde netkanih materijala; - Poznaje standarde i propise zaštite lične, radne i životne sredine; - Stiče sposobnost udruživanja znanja sa praktičnim radom.

137





Uvod Objašnjava: - Pojam netkanih

tekstilnih materijala,

- Osobine netkanih tekstilnih materijala,

- Podjelu netkanih tekstilnih materijala.

- Razlikuje netkane materijale od tkanih materijala,

- Razlikuje netkane materijale prema tehnologiji izrade i namjeni,


Netkani materijali prema tehnologiji izrade - Navodi podjelu

netkanih materijala,

- Opisuje netkani tekstil na bazi flora (koprene),

- Opisuje netkani materijal na bazi sistema niti,

- Opisuje netkani materijal na bazi lijepljenja tekstilnih elemenata na podlogu,

- Opisuje netkani materijal na bazi polimera,

- Opisuje netkani materijal na bazi papira.

- Razlikuje netkane materijale prema tehnologiji izrade,

- Razlikuje mehaničke i hemijske postupke izrade,

- Definiše pojedinačne postupke izrade.

- Uviđa važnost poštovanja principa ekonomičnosti,

- Video kasete.

Izrada flora (koprene) - Opisuje pojam

flora, - Navodi načine

izrade flora (suvi, mokri),

- Navodi načine uređenosti vlakana u floru,

- Opisuje postupke pripreme flora: na kardi, aerodinamički, na mašini za šešire, vazdušnom strujom,

- Razlikuje suvi od mokrog načina izarde flora,

- Analizira uređenost vlakana u floru,

- Razlikuje postuke izrade flora,

- Stiče radne navike - Video kasete.

138




turbulentnom komorom, pneumatskim uređajem,...

- Navodi mašine za izradu flora.

Vezivanje vlakana u floru - Navodi načine

vezivanja vlakana u floru,

- Opisuje mehaničko vezivanje vlakana u floru, malimo, malivat i malipol, formiranje filca (skeletno, iglano), hemijsko vezivanje vlakana u floru,

- Navodi materijale za hemijsko vezivanje vlakana u floru,

- Navodi osobine lepila za vezivanje vlakana u floru, vrste lepila,

- Opisuje postupak vezivanja niti u floru vezivnim sredstvima.

- Navodi mašine i uređaje za vezivanje vlakana u floru,

- Opisuje sušenje i kondezovanje vezivnih sredstava, osobine flizelina i njegovu namjenu,

- Opisuje hladno i toplo presovanje.

- Razlikuje mehaničko i hemijsko vezivanje vlakana u floru,

- Razlikuje nastanak malimo, malivat i malipol proizvoda,

- Razlikuje postupke formiranja filca (skeletno, iglano),

- Definiše ulogu lepila kao vezivnog sredstva vlakana u floru,

- Analizira načine nanošenja vezivnog sredstva,

- Definiše sušenje i komdezovanje vezivnih sredstava,

- Razlikuje hladni i tpopli postupak presovanja.

- Uviđa važnost pridržavanja propisa zaštite na radu

- Navikava se na

ekonomičan rad - Stiče sigurnost i

samopouzdanje


- Uzorci na bazi vezivanja vlakana u floru,

- Video kasete, - Uzorci lepila.

Netkani materijali dobijeni lijepljenjem više sistema žica

- Navodi načine uređenosti žica,

- Navodi načine uređenosti trake vlakana i sistema žica,

- Razlikuje uređeni i neuređeni sistem žica,

- Razlikuje uređenost sistema žica od uređenosti sistema trake i žica

- Uzorci na bazi lijepljenja ssistema žica,

- Video kasete.

Netkani materijali u kombinaciji tekstilnih

139




elemenata - Navodi postupak

izrade netkanih materijala u kombinaciji tekstilnih elemenata,

- Navodi vrste proizvoda,

- Opisuje termoplastičnu foliju, nastanak tafting proizvoda, nastanak flok proizvoda, ulogu termoplastične folije

- Definiše faze izrade netkanih materijala iz sistema tekstilnih elemenata,

- Razlikuje tafting i flok proizvode,

- Uzorci na bazi kombinacije tekstilnih elemenata,

- Video kasete.

Netkani tekstilni materijali iz rastvora i rastvora polimera - Navodi netkane

materijale na bazi rastvora i rastvora polimera,

- Opisuje izradu iz jednog i dva polimera,

- Opisuje mrežaste materijale iz jednog polimera,

- Opisuje mrežaste materijale iz dva polimera,

- Navodi mašine u uređaje.

- Upoređuje netkane tekstilne materijale na bazi rastvora i rastvora polimera,

- Razlikuje mrežaste netkane materijale iz jednog i dva polimera,



- Uzorci netkanih materijala na bazi rastvora i rastvora polimera,

- Video kasete.

Netkani tekstilni materijali na bazi papira - Opisuje netkane

materijale na bazi papira,

- Navodi faze rada, - Opisuje fibride i

tekstrile, papirnati netkani materijal, rotoformer uređaj

- Zna postupak izradena rotoformeru,

- Uočava faze rada, - Razlikuje fibride i

tekstrile materijale na bazi papira,

- Definiše osobine papirnatog netkanog materijala,

- Uzorci netkanih materijala na bazi papira,

- Video kasete.

Upotreba netkanog tekstilnog materijala - Opisuje upotrebnu

vrijednost netkanog tekstilnog materijala,

- Analizira mogućnost upotrebe netkanog tekstilnog

- Uzorci netkanih materijala

140




- Navodi upotrebu netkanih tekstilnih materijala.

materijala prema namjeni proizvoda,

Kompjuterska izrada netkanog tekstila - Opisuje

kompjutersku izradu netkanog tekstila,

- Navodi prednosti kompjuterske izrade,

- Navodi proizvode dobijene kompjuterskom tehnikom.

- Uočava prednosti kompjuterske izrade netkanog tekstila,

- Zna izradu jednostavnih programa netkanih materijala,

- Razvija analitičko

mišljenje - Stiče

samopouzdanje

- Izarda jednostavnih programa u izradi netkanih materijala.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Alojz Gregorič : NETKANI MATERIJALI – NONWOVEN, Ljubljana, - S. Milošević : MALI – TEHNOLOGIJA, - H. Kemter : MALIPOL, - DITT , Maribor : TEKSTILNI PRIRUČNIK, - STRUČNI ČASOPIS TEKSTILNA INDUSTRIJA. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave Za izvođenje nastave potrebno je obezbijediti: - Grafoskop, diaprojektor, računar, A/V sredstva, zbirke uzoraka netkanih

materijala. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja - U svakom klasifikacionom periodu znanje se provjerava i ocjenjuje i usmeno. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjna na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika Visoka stručna sprema iz područja - Tehnologije tekstila 10. Povezanost predmeta


- Netkani tekstilni materijali - Praktična nastava

- Primjena netkanih tekstilnih materijala u odijevanju

- Netkani tekstilni materijali - Estetika odijevanja

- Primjena netkanih tekstilnih materijala u savremenom odijevanju

- Netkani tekstilni materijali - Konstrukcija i modelovanje

- Konstrukcija odijevnih i drugih predmeta od netkanih tekstilnih materijala

141


- Netkani tekstilni materijali

- Hemija

- Primjena rastvora i polimera rastvora, vezivnih sredstava (lepila) u proizvodnji netkanih materijala.

142

1.4.7. KOŽNA GALANTERIJA 1. Naziv predmeta: KOŽNA GALANTERIJA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I

II III 26 46 72 IV

Ukupno 26 46 72 T - teorijska nastava, odjeljenje se ne dijeli na grupe V – vježbe, nastava se izvodi u grupe sa 16 učenika 3. Opšti ciljevi nastave: - Upoznavanje teorijskih osnova koje su potrebne za razumijevanje procesa izrade

kožne galanterije; - Sticanje znanja o osnovnim karakteristikama mjera; - Osposobljavanje učenika da znaju da koriste skicu modela; - Razvijanje smisla za tačnost i preciznost; - Razvijanje smisla o pravilnom modelovanju; - Razvijanje pojma estetike i sticanje znanja i vještina iz tih oblasti, i njihovo

primjenjivanje u praksi; - Naučiti proces rada u krojnici, šivaonici i završnim fazama i i njihovo

primjenjivanje; - Savladavanje parametara peglanja; - Formiranje osnova za nastavak školovanja; - Osposobljavanje učenika za uključivanje u neposrednu proizvodnju i razvijanje


143





Rukavice - Navodi vrste

rukavica - Objašnjava: - Značaj skiciranja - Sastavne dijelove - Modelovanje - Način

kompletiranja dijelova




- Kompletira djelove


sposobnosti - Osposobljava se za


- Vježba: konstruiše, modeluje, kompletira i radi u razmjeri 1:1

- Rad u grupama

Futrola za naočare - Navodi vrste

futrola - Objašnjava: - Značaj skiciranja - Sastavne dijelove - Modelovanje - Način







- Rad u grupama

Novčanik - Navodi vrste

novčanika - Objašnjava: - Značaj skiciranja - Sastavne dijelove - Modelovanje - Način







- Rad u grupama

Muška tašna - Navodi vrste

muških tašni - Objašnjava: - Značaj skiciranja - Sastavne dijelove - Modelovanje - Način







- Rad u grupama

Ženska tašna - Navodi vrste

ženskih tašni - Objašnjava: - Značaj skiciranja - Sastavne dijelove - Modelovanje - Način

kompletiranja






- Rad u grupama

144




dijelova - Uviđa ljepotu svog


za lijepo - Navikava se na


Rukavice - Objašnjava: - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole

- Kroji sastavne dijelove

- Odabira konac za šivenje konkretnog materijala, vrši šivenje prema tehnološkom redoslijedu

- Određuje parametre peglanja konkretnog materijala, pegla rukavice




Futrola za naočare - Objašnjava: - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole


- Odabira konac za šivenje konkretnog materijala, vrši šivenje prema tehnološkom redosljedu

- Određuje parametre peglanja konkretnog materijala, pegla futrole




Novčanik - Objašnjava: - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole



- Određuje parametre peglanja konkretnog materijala, pegla novčanike


- Vodi dnevnik o praćenju tehnološkog

145





procesa izrade (izrada operacionog lista)

Muška tašna - Objašnjava: - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole



- Određuje parametre peglanja konkretnog materijala, pegla muške tašne




Ženska tašna - Objašnjava: - Način krojenja - Način šivenja - Način peglanja - Način kontrole



- Određuje parametre peglanja konkretnog materijala, pegla ženske tašne




5. Okvirni spisak literature i drugih izvora Velimirac, M.: Tehnologija kožne galanterije, viša politehnička škola, Beograd 1995. g. Radonjić, M.: Modelarstvo kožne galanterije, Zavod za udžbenika, Beograd¸1992. g. Pilipović, B.: Tehnologija kožne galanterije, Zavod za udžbenika, Beograd¸1997. g 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave Za izvođenje nastave potrebno je obezbijediti: - Sto za krojenje 3 x 1.5m 1 kom - Običnu šivaću mašinu 10 kom

146

- Specijalnu mašinu sa rubnim ubodom 1 kom - Makaze 10 kom - Specijalne noževe 10 kom

- Osnovne i pomoćne materijale (kožu, vještačku kožu, postavu, konac, drikere, ljepila)

- Aparat za kopče 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja U svakom klasifikacionom periodu znanje se provjerava i ocjenjuje usmeno i praktično 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta: Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika Teorijska nastava Visoka stručna sprema iz područja: - Tehnologije kožne konfekcije - Tehnologije kože i krzna Praktična nastava - Završena visoka, viša stručna sprema ili položeni majstorski ispit iz područja:

tehnologije kože i krzna ili tehnologije kožne konfekcije 10. Povezanost predmeta


- Izrada kožne galanterije - Praktična nastava - Primjena šablona pri izradi kožne galanterije

- Proizvodnja odijevnih predmeta - Tehnologija konfekcije

- Mašinski ubodi i šavovi - Mašine i njihova primjena - Izrada plana operacija rada

147

1.4.8. ORGANIZACIJA PROIZVODNJE U KONFEKCIJI 1. Naziv predmeta: ORGANIZACIJA PROIZVODNJE U KONFEKCIJI 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave




Ukupno 36 30 66 T - teorijska nastava, odjeljenje se ne dijeli u grupe V - vježbe, odjeljenje se ne dijeli na grupe 3. Opšti ciljevi nastave : - Poznavanje tehnološkog procesa proizvodnje odjeće; - Poznavanje mašina za korojenje; - Poznavanje mašina za šivenje; - Poznavanje mašina za peglanje; - Postizanje sposobnosti određivanje vremena izrade za faze krojenja , šivenja i

peglanja; - Postizanje sposobnosti za izradu operacionog lista; - Postizanje produktivnosti rada, pravilnom izradom tehnološkog lista.

148


Informativni ciljevi i sadržaji Formativni ciljevi Socijalizacijiski



Klasična suknja - Navodi planove

tehnološkog procesa izrade klasične suknje



- Navodi sisteme



- Vrši pravilno grupisanje tehnoloških postupaka po radnim mjestima iz plana operacija rada.

- Vrši izbor sredstava - Opterećuje radna

mjesta prema taktu grupe

- Razlikuje sistemeradnih mjesta, pravilno ih primjenjuje i pravi skice


sposobnosti - Osposobljava se za


- Vježba: izrađuje plan tehnološkog procesa za krojenje, šivenje i doradu za jedan odijevni predmet

- Skica ugradnje

radnih mjesta

Haljina - Navodi planove

tehnološkog procesa izrade haljine



- Navodi sisteme




- Vrši izbor sredstava rada

- Opterećuje radna mjesta prema taktu grupe



- Skica ugradnje

radnih mjesta

Radni mantil - Navodi planove

tehnološkog procesa izrade

- Razlikuje planove tehnološkog procesa za

- Vježba: izrađuje plan tehnološkog procesa za

149




radnog mantila - - Objašnjava način


- Navodi sisteme ugradnje radnih mjesta

krojenje, šivenje i doradu




- Razlikuje sisteme radnih mjesta, pravilno ih primjenjuje i pravi skice



za lijepo - Navikava se na


krojenje, šivenje i doradu za jedan odijevni predmet

- Skica ugradnje

radnih mjesta

Prsluk - Navodi planove

tehnološkog procesa izrade prsluka



- Navodi sisteme








- Skica ugradnje

radnih mjesta

Muške pantalone - Navodi planove

tehnološkog procesa izrade muških pantolona




- Vrši pravilno grupisanje tehnoloških postupaka po radnim mjestima iz


150




- Navodi sisteme ugradnje radnih mjesta

plana operacija rada.




- Stiče radne navike - Razvija kreativne

sposobnosti

- Skica ugradnje

radnih mjesta

Ženska jakna - Navodi planove

tehnološkog procesa izrade ženske jakne



- Navodi sisteme








- Skica ugradnje

radnih mjesta

Muški sako - Navodi planove

tehnološkog procesa muškog sakoa



- Navodi sisteme







- Skica ugradnje

radnih mjesta

151





Ženski kaput - Navodi planove

tehnološkog procesa izrade ženskog kaputa



- Navodi sisteme








- Skica ugradnje

radnih mjesta

Muški kaput - Navodi planove

tehnološkog procesa izrade muškog kaputa



- Navodi sisteme




- Vrši izbor sredstava rada.




- Skica ugradnje

radnih mjesta

152

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Petrović ; J. : Konstrukcija odjeće, zavod za udžbenike i nastavna sredstva

Beograd 2003.god. - Knez, B. : Tehnološki procesi proizvodnje odjeće, udžbenici sveucilista u

Zagrebu,1990.god. 6. Materijalni uslovi za izvodjenje nastave Za izvođenje nastave potrebno je obezbijediti: - Grafoskop - Skice za ugradnju radnih mjesta. 7. Obavezan način provjeravanja i ocjenjivanja znanja - U svakom klasifikacionom periodu znanje se ocjenjuje i provjerava usmeno i

vježbama 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Visoka stručna sprema iz područja: Tehnologije tekstilne konfekcije, tekstilne

tehnologije ili tehnologije kože i krzna 10. Povezanost predmeta


- Izrada odijevnih predmeta - Praktična nastava - Primjena mašinskih uboda, šavova i mašina pri izradi odijevnih predmeta

- Konstrukcija i modelovanje odijevnih predmeta

- Tehnologija konfekcije - Izrada šablona za odijevne predmete

153

1.4.9. KONSTRUKCIJA TEŠKE KONFEKCIJE 1. Naziv predmeta: KONSTRUKCIJA TEŠKE KONFEKCIJE 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave




Ukupno 36 30 66 T - teorijska nastava, odjeljenje se ne dijeli na grupe V – vježbe i nastava se izvodi u grupama do 16 učenika 3. Opšti ciljevi nastave: - Poznavanje teoretskih osnova koje su potrebne za razumijevanje konstrukcije

odjeće i modelovanja; - Razvijanje smisla za tacnost i preciznost; - Prilagođavanje modela uslovima i zahtjevu trzista; - Osposobljavanje učenika da iskažu kreativne sposobnosti; - Sticanje sposobnosti za primjenu kompjutera; - Formiranje osnova za nastavak obrazovanja; - Osposobljavanje učenika za uključivanje i neposrednu proizvodnju i razvijanje


154





Ženska pelerina - Objašnjava: - glavne i pomoćne


ženske pelerine - sistem rada na












sposobnosti


- Rad u grupama

Muška pelerina - Objašnjava: - glavne i pomoćne


muške pelerine - sistem rada na












- Rad u grupama

Ženski kaput sa ranglan rukavom - Objašnjava: - glavne i pomoćne


ženskog kaputa sa ranglan rukavom




- Navodi metode umnožavanja i







- Rad u grupama

155




vrste krojnih slika - Objašnjava način

izrade krojnih slika





zanimanja - Razvija kreativnost

Muški kaput sa ranglan rukavom - Objašnjava: - glavne i pomoćne


muškog kaputa sa ranglan rukavom













- Rad u grupama

Ženski mantil - Objašnjava: - glavne i pomoćne


ženskog mantila - sistem rada na












- Rad u grupama

Muški mantil - Objašnjava: - glavne i pomoćne


muškog mantila - sistem rada na



- Navodi metode






- Rad u grupama

156




umnožavanja i vrste krojnih slika




- Navikava se na


Muški sako sa dvorednim kopčanjem - Objašnjava: - glavne i pomoćne


muškog sakoa sa dvorednim kopčanjem













- Rad u grupama

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Petrović ; J. : Konstrukcija odjeće, zavod za udžbenike i nastavna sredstva

Beograd 2002. - Knez, B. : Konstrukcija priprema u odijevnoj industriji, savez inžinjera i tehničara

tekstilaca, Zagreb 1990.god. - Modni časopiši :"Burda ; "Modni list" 6. Materijalni uslovi za izvodjenje nastave - Za izvođenje nastave potrebno je obezbijediti: - Kompjuter sa programskom opremom za konstrukciju - Projektor - Tabele mjera (standardi) za dječju konfekciju - Lenjir krivuljar , krojački cm. 7. Obavezan način provjeravanja i ocjenjivanja znanja - U svakom klasifikacionom periodu znanje se provjerava i ocjenjuje usmeno i

vježbama 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika Visoka stručna sprema iz područja: - Tehnologije tekstilne konfekcije

157




- Proizvodnja odijevnih predmeta - Tehnologija konfekcije

- Mašinski ubodi i šavovi, mašine i njihova primjena pri izradi odijevnih predmeta


158

1.4.10. ODRŽAVANJE TEKSTILA, KOŽE I KRZNA 1. Naziv predmeta: ODRŽAVANJE TEKSTILA, KOŽE I KRZNA 2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave



nastava I II III IV 66 66

Ukupno 66 66 T - teorijska nastava, odjeljenje se ne dijeli na grupe 3. Opšti ciljevi nastave - Usvajanje teoretskih znanja o održavanju tekstila, kože i krzna; - Proširivanje znanja o osobinama i upotrebi tekstila, kože i krzna; - Upoznavanje tehnološkog postupka održavanja; - Upoznavanje sredstava za održavanje tekstila, kože i krzna; - Sticanje znanja o upotrebi tehničke i tehnološke dokumentacije; - Poznavanje standarda i propisa zaštite lične, radne i životne sredine; - Sticanje sposobnosti udruživanja znanja sa praktičnim radom.

159





Značaj održavanja tekstila, kože i krzna - Upoznaje se sa

značajem održavanja,

- Navodi karakteristike proizvoda tekstila, kože i krzna i potupke održavanja

- Definiše održavanje proizvoda tekstila, kože i krzna,

- Upoređuje karakteristike proizvoda tekstila, kože i krzna,

- Razlikuje pojam pranja od pojma hemijskog čišćenja.

- Uviđa važnost poštovanja principa o očuvanju okoline

- Razvija

sistematičnost u svakodnevnom životu i radu

- Navikava se na red

i urednost - Razvija ekološku

Standardi održavanja - Navodi standarde

održavanja i oznake standarda za održavanje,

- Obrazlaže oznake standarda za određene proizvode u održavanju tekstila, kože i krzna

Praonica i hemijska čistionica - Upoznaje se sa

prostorom i opremljenosti praonice i hemijske čistionice i radnom dokumentacijom

- Navodi opasnosti za ličnu, radnu i životnu sredinu, propise za siguran rad i mjere zaštite lične, radne i životna sredine,

- Analizira negativan uticaj pranja i hemijskog čišćenja na ličnu, radnu i životnu sredinu,

- Rješava mjere zaštite liče, radne i životne sredine,

- Uočava primjere štetnog djelovanja uticaja fizičke i hemijske prirode na životnu i radnu sredinu,

- Razlikuje fizičko i hemijsko djelovanje pranja i hemijskog čišćenja,

- Katalozi proizvođača opreme za pranje i hemijsko čišćenje

Postupak rada u održavanju tektila, kože i krzna

- Navodi faze rada u održavanju tekstila, kože i krzna.

- Razlikuje karakteristike faza rada (pranja i hemijskog čišćenja).

Prijem i razvrstavanje proizvoda - Upoznaje se sa: - Pojmom prijema i

razvrstavanja

- Definiše kriterijum razvrstavanja proizvoda z pranje

160




proizvoda, - Kriterijumima za

pravilno održavanje proizvoda,

- Kontakt sa strankom pri prijemu proizvoda,

- Postupkom izdavanje naloga o prijemu i sortiranju proizvoda.

i hemijsko čišćenje,

- Razlikuje ulogu pranje i hemijskog čišćenja,

- Uočava i razlikuje nečistoće,

svijest

Lokalno odstranjivanje nečistoća - Navodi vrste

nečistoća, nihove karakteristike po hemijskom sastavu, sredstva za detaširanje i njihovo djelovanje, postupak detaširanja, uticaj vlage pri detaširanju.

- Razlikuje nečistoće po hemijskom sastavu,

- Obrazlaže kriterijume prepoznavanja nečistoća

- Razlikuje sredstva za detaširanje,

- Obrazlaže postupak detaširanja,

- Analizira prisustvo vlage pri detaširanju,

- Uočava i otklanja greške detaširanja.

- Uzorci karakterističnih nečistoća,

- Uzorci sredstava za detaširanje,

- Katalozi sredstava za detaširanje.

Sredstva za pranje - Upoznaje se sa

sredstvima za pranje i njihovom ulogom,

- Navodi sastav sredstava za pranje,

- Opisuje pojedinačno ulogu supstanci sredstava za pranje,

- Razlikuje vrste i oblike sredstava za pranje,

- Razlikuje ulogu supstanci sredstava za pranje,

- Obrazlaže ulogu površinsko aktivnih sredstava,

- Obrazlaže polifosfate i njihov ekološki uticaj,

- Analizira djelovanje enzima.

- Preuzima odgovornost za zdravlje drugih

- Razvija osjećaj

odgovornosti i preciznosti u radu

- Katalozi proizvođača sredstava za pranje,

- Uzorci sredstava za pranje

Ručno i mašinsko pranje - Opisuje ručno i

mašinsko pranje, - Navodi vrste i

porijeklo nečistoća, vrste mašina za pranje i

- Razlikuje ručni od mašinskog postupka pranja,

- Analizira vrste i porijeklo nečistoća, ulogu

- Katalozi mašina za pranje i sušenje,

- Video kasete.

161




sušenje, parametre pranja, greške pranja.

parametara pranja, postupak odstranjivanja nečistoća, greške pranja, uzroke i otklanjanje

- Obrazlaže uticaj rastvora na čovjeka i okolinu

Sredstva za hemijsko čišćenje - Upoznaje se sa

sredstvima za hemijsko čišćenje i njihovom ulogom, hemijskim sastavom sredstava PER, OVT i pomoćnih sredstava i sredstava za hemijsko čišćenje,

- Zna ulogu pomoćnih sredstava

- Navodi fizičko- hemijske osobine organskih rastvarača u procesu hemijskog čišćenja,

- Upoređuje karakteristike i ulogu sredstva za hemijsko čišćenje od srdstava za pranje,

- Razlikuje fizičke od hemijskih osobina organskih rastvarača,

- Rješava zaštitu lične, radne i životne sredine.

- Katalozi proizvođača sredstava za hemijsko čišćenje,

- Uzorci sredstava

Hemijsko čišćenje sa tetra hlor etenom (per) - Opisuje rastvor i

pomoćna sredstva, postupke čišćenja i navodi parametre postupka čišćenja.

- Razlikuje ostupke čišćenja (regeneracijski, destilacijski, frontalni),

- Definiše parametre čišćenja.

- Razvija pozitivan


- Katalozi proizvođača hemikalija i opreme.

Hemijsko čišćenje sa ugljovodoničnim rastvaračima (ovt)

- Opisuje sisteme čišćenja sa OVT, objašnjava upotrebu ovtrastvarača u postupcima čišćenja,

- Definiše djelovanje OVT sredstava na nečistoće,

- Razlikuje OVT od PER sredstava, jednofazni od dvofatnog sistema čišćenja sa OVT,

- Obrazlaže ekološku opravdanost upotrebe OVT sredstava.

- Određuje metode

- Katalozi proizvođača hemikalija i opreme.

162




zaštite, radne i životne sredine.

- Uviđa važnost

upotrebe sredstava zaštite na radu

Čišćenje podnih obloga - Navodi vrste

podnih obloga, postupke čišćenja, hemikalije i pomoćna sredstva, aparate i uređaje za čišćenje.

- Razlikuje suvi od mokrog postupka,

- Odabira aparate i uređaje prema vrsti podne obloge.

- Demonstracija

Oplemenjivanje proizvoda tekstila, kože i krzna pri pranju i hemijskom čišćenju

- Navodi hemijska sredstva za oplemenjivanje (doradu) tekstila, kože i krzna,

- Opisuje postupak impregniranja i djelovanje sredstava impregniranja.

- Uočava ulogu pranja i hemijskog čišćenja u procesu oplemenjivanja,

- Razlikuje sredstva i postupke impregniranja prema vrsti proizvoda.

- Video kasete - Katalozi sredstava

za oplemenjivanje.

Peglanje - Opisuje postupke

peglanja, - Navodi parametre

peglanja, opremu za peglanje.

- Poznaje pravila za siguran rad,

- Razlikuje ručno od mašinskog peglanja,

- Razlikuje postupak peglanja od parenja

- Definiše parametre peglanja,

- Razlikue opremu za peglanje prema vrsti proizvoda.

- Video kasete.

Uticaj pranja i hemijskog čišćenja na obojenje

- Stiče osjećaj preciznosti, preciznosti i ekonomičnosti

- Opisuje uticaj pranja i hemijskog čišćenja na postojanost obojenja,

- Navodi faktore postojanosti obojenja.

- Poznaje sivu skalu ocjenjivanja.

- Razlikuje faktore postojanosti obojenja,

- Ocjenjuje postojanost obojenja poslije pranja i hemijskog čišćenja,

- Ocenjivanje postojanosti obojenja pomoću sive skale na različitim uzorcima.

Ekološki uticaj pranja i hemijskog čišćenja - Obrazlaže uticaj

rastvarača na organizam čovjeka,

- Obrazlaže način

- Rješava metode zaštite lične, radne i životne sredine,

- Razlikuje sredstva

- Prpisi i znanja za održavanje tekstila, kože i krzna,

163




rukovanja sa hemikalijama,

- Navodi razvrstavanje hemikalija.

zaštite, - Poznaje postupak

zaštite.

- Hemijski priručnici.

Trend razvoja održavanja tekstila, kože i krzna - Navodi savremene

postupke čišćenja, - Opisuj mokro čišćenje,

- Navodi opremu za mokro čišćenje,

- Navodi vrste proizvoda za mokro čišćenje.

- Definiše mokri postupak čišćenja,

- Ocjenjuje prednost mokrog postupka nad klasičnim postupcima čišćenja.

- Razvija samostalnost i stručnost

- Video kasete,

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Lindtner Viktor :TEHNOLOGIJA APRETUREI,II dio, DZS, Ljubljana, - Stojković Lazar, Ilić Branko : TEHNOLOGIJA APRETURE , Leskovac, - Gnam Helmut : PRIRUČNIK ZA KOZARSTVO , - Oton Jurko : TEHNOLOGIJA KOŽARSTVA (SKRIPTA), - STRUČNI ČASOPIŠI : TEKSTIL, TEKSTIL- PRAXIS, TEKSTILNA INDUSTRIJA,

TEKSTILNAJA PROMIŠLJENOST, TEHNIČKE INFORMACIJE PROIZVOĐAČA. 6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave Za izvođenje nastave potrebno je obezbijediti: - Grafoskop, diaprojektor, računar, A/V sredstva, zbirke uzoraka tekstila kože i

krzna, katalozi i šeme pranja i hemijskog čišćenja. 7. Obavezni načini provjeravanja i ocjanjivanja znanja - U svakom klasifikacionom periodu znanje se provjerava i ocjenjuje usmeno. 8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju školske godine. 9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika - Visoka stručna sprema iz područja: - Tehnologije tekstila - Tehnologije kože i krzna

164



- Praonica i hemijska čistionica,

- Postupak rada u održavanju tekstila, kože i krzna,

- Ručno i mašinsko pranje, - Hemijsko čišćenje, - Čišćenje podnih obloga.


- Opremljenost praonice i čistionice, - Upotreba aparata, uređaja i druge

opreme, - Postupak ručnog i mšinskog pranja, - Postupak hemijskog čišćenja, - Čišćenje podnih obloga.

- Čišćenje podnih obloga, - Netkani tekstil - Vrste odnih obloga. - Apretiranje –

oplemenjivanje tekstila, kože i krzna,


- Postupci apretiranja tekstila, kože i krzna,

- Sredstva za pranje, - Sredastva za hemijsko čišćenje,

- Hemija - Primjena sredstava za prsanje i hemijsko čišćenje i pomoćnih sredstava u održavanju tekstila, kože i krzna.

165

2. ISPITNI KATALOZI 2.1 USMENI ISPITI IZ STRUČNO- TEORIJSKIH PREDMETA 2.1.1. SIROVINE A. Prirodna tekstilna vlakna 1. Definisati pojam tekstilnog vlakna 2. Objasniti podjelu tekstilnih vlakana 3. Navesti upotrebu tekstilnih vlakana u svijetu i kod nas 4. Objasniti pojmove monomer, mikromolekul i polimer 5. Objasniti međusobni raspored molekula u vlaknu 6. Navesti svojstva tekstilnih vlakana: geometrijska, mehanička i fizičko-

hemijska 7. Objasniti vrste pamuka i oblasti gajenja 8. Objasniti faze rasta i berbu pamuka 9. Opisati mikroskopski izgled pamučnog vlakna 10. Navesti najvažnija svojstva pamučnih vlakana 11. Nabrojati upotrebu pamučnih vlakana 12. Navesti vrste lana i oblasti gajenja 13. Nabrojati i opisati faze dobijanja vlakana iz lana 14. Opisati mikroskopski izgled lanenih vlakana 15. Navesti najvažnija svojstva lanenih vlakana 16. Nabrojati upotrebu lanenih vlakana 17. Navesti vrste konoplje i oblasti gajenja 18. Nabrojati i opisati faze dobijanja vlakana iz konoplje 19. Opisati mikroskopski izgled konopljinih vlakana 20. Navesti vrste svojstva konopljinih vlakana 21. Nabrojati upotrebu konopljinih vlakana 22. Navesti vrste životinjskih vlakana 23. Navesti rase ovaca i oblasti gajenja ovaca 24. Navesti vrste vune u zavisnosti od načina dobijanja vune, porijekla i finoće 25. Objasniti dobijanje vunenih vlakana 26. Objasniti strukturu vunenih vlakana 27. Objasniti najvažnija svojstva vunenih vlakana 28. Opisati mikroskopski izgled vunenih vlakana 29. Nabrojati upotrebu vunenih vlakana 30. Nabrojati vrste dlaka koje se koriste u tekstilnoj industriji 31. Navesti osobine i upotrebu dlaka koje se koriste u tekstilnoj industriji 32. Nabrojati vrste svile i oblasti gajenja svilene bube 33. Objasniti dobijanje svilenih vlakana 34. Opisati mikroskopski izgled svilenog vlakna 35. Objasniti najvažnija svojstva svilenih vlakana 36. Nabrojati upotrebu svilenih vlakana 37. Objasniti što je azbest po hemijskom sastavu 38. Opisati dobijanje azbestnih vlakana 39. Navesti najvažnija svojstva azbesta 40. Objasniti zašto se azbest sve više izbacuje iz upotrebe B. HEMIJSKA TEKSTILNA VLAKNA 1. Objasniti kako se dijele hemijska vlakna prema porijeklu 2. Nabrojati grupe vlakana koji se dobijaju iz prirodnih polimera.

166

3. Opisati razliku između vještačkihsintetičkih vlakana.. 4. Nabrojati vlakna iz grupe vještačkih vlakana na bazi celuloze i opisati njihove zajedničke osobine. 5. Nabrajati vlakna i opisati zajedničke osobine vlakana iz bjelančevina biljnog i životinjskog porijekla 6. Nabrajati i opisati sirovine iz kolih se dobijaju polimerna jedinjenja za dobijanje vlakana. 7. Definisati polimerizaciju, polikondezaciju i poliadiciju ina primjeru objašnjava stvaranje polimera. 8. Opisati molekulsku i nadmolekulsku građu makromolekula. 9. Opisati tehnološki postupak dobijanja celuloze iz drveta. 10. Analizirati kvalitet dobijene celuloze.opisuje tehnološki postupak dobijanja viskožnih vlakana iz celuloze. 11. Opisati osobine viskožnih vlakana i nabraja njihovu upotrebnu vrijednost. 12. Opisati kvalitet celuloze dobijene iz lintersa. 13. Opisati tehnološki postupak dobijanja acetatnih vlakana. 14. Opisati osobine viskožnih vlakana i kazuje njihove upotrebne vtijedosti. 15. Opisati sličnosti i razlike u sirovinama, dobijanju i osobinama između acetatnih i viskožnih vlakana. 16. Opisati postupak dobijanja kazeina iz mlijeka. 17. Opisati postupak dobijanja vlakana kazeinske vuna iz polimera kazeina 18. Opisati osobine i uporebne vrijednosti vlakana kazeinske vune. 19. Opisati postupak sintetizovanja poliamida. 20. Opisati postupak formiranja vlakana iz polimera. 21. Opisati osobine vlakana poliamida i njihove upotrebne vrijednosti. 22. Opisati sirovine za dobijanje polimera. 23. Opisati postupak sintetizovanja polimera. 24. Opisati postupak oblikovanja vlakana iz dobijenih polimera. 25. Objasniti vrste poliesterskih vlakana, njihove osobine i odrediti upotrebne vrijednosti. 26. Opisati sirovine za dobijanje poliakrilonitrila. 27. Opisati postupak sintetizovanja polimera. 28. Opisati postupak oblikovanja vlakana iz polimera. 29. Opisati osobine poliakrilonitrilnih vlakana i njihove upotrebne vrijednosti. 30. Opisati postupak dobijanja polipropilena. 31. Opisati postupak oblikovanja vlakana iz polimera. 32. Opisati osobine vlakana polipropilena i upotrebne vrijednosti tih vlakana. 33. Opisati postupak dobijanja polietilena. 34. Opisati postupak oblikovanja vlakana iz polimera. 35. Opisati osobine vlakana polietilena i njihove upotrebne vrijednosti. 36. Opisati postupak dobijanja elastomera. 37. Opisati postupak dobijanja vlakana iz polimera. 38. Opisati osobine elastomernih vlakana i njihove upotrebne vrijednosti. 39.Opisati postupak dobijanja staklenih i metalnih niti i njihove upotrebne vrijednosti 40.Nabrojiti najvažnija vlakna iz grupe specijalnih vlakana i opisati po čemu se ova vlakna razlikuju od vlakana za masovnu upotrebu. 41. Opisati svojstva termostabilnih vlakana i odrediti njihove upotrebne vrilednosti. 42. Opisati posrupak dobijanja ovih vlakana. kazuje osobine vlakana izmjenjivača jona i elektrona i određuje njihove upotrebne vrijednosti. 43. Analizirati upotrebubiološki aktivnih vlakana u medicinske svrhe

167

C. KOŽA I KRZNO 1. Obrazloziti primjenu hartije u kozarsko prerađivackoj industriji 2. Opisati proizvodnju hartije 3. Navesti vrste hartije i njena svojstva 4. Uporediti svojstva hartije i kože na kvalitet proizvoda u odijevanju 5. Obrazloziti primjenu gume u kozarsko- prerađivackoj indistriji 6. Opisati proizvodnju gume 7. Opisati proces vulkaniziranja gume 8. Navesti proizvode od gume i njihova svojstva 9. Definisati gumu kao zamjenu za kozu(navesti primjerak) 10. Uporediti svojstva gume i kože na kvalitet proizvoda 11. Obrazloziti plasticne mase i njihovu primjenu u kozarsko- prerađivackoj

industriji 12. Navesti materijale za proizvodnju plasticnih masa 13. Navesti vrste plasticnih masa i njihovu namjenu 14. Uporedi svojstva plasticnih masa i kože na kvalitet proizvoda 15. opisati pojam plasticnosti i termo plasticnosti 16. Navesti i opisati pomoćne materijale u proizvodnji plasticnih masa 17. Opisati vrste i proizvodnju vještackog krzna 18. Opisuje razlike tkanog, trikotazno i lijepljenog vještackog krzna 19. Opisati upotrebu vještackog krzna kao za mjenu za prirodno krzno 20. Analizirati svojstva vještackog krzna i uporediti ga sa svojstvima prirodnog

krzna 21. Opisati znacaj vještacke kože u kozarsko- prerađivackoj industriji 22. Objasniti pojam vještacke kože 23. Analizirati svosjtva vještacke kože i uporediti ih sa svojstvima prrodne kože 24. Objasniti ulogu dezeniranja kože 25. Odrediti vrste vještacke kože prema vrsti proizvoda 26. Navedi po čemu se skaj razlikuje od drugih vrsta vještackih koza 27. Navedi i opiši pomoćne materijale u kozarsko- prerađivackoj industriji 28. Opiši pojam i karakteristike lijepljenog spoja 29. Navedi razlike za lijepljeni spoj od sivenog i kovanog 30. Navedi vrste biljnih i sintetickih ljekova 31. Ocjijeni kvalitet lijepka i lijepljenih spojeva 32. Opiši pojam sirove kože 33. Navedi porijeklo i podjelu sirove kože 34. Analiziraj građu sirove kože 35. Opiši hemijski sastav sirove kože 36. Definisi svojstva sirove kože 37. uporedi svosjstava sirove kože sa drugim materijalima 38. Navedi vrste gotovih koza 39. Navedi vrste prerade sirove kože prema vrsti i namjeni 40. Opiši uticaj sredstava za štavljenje i završnu obradu na kvalitet gotove kože 41. Opiši pojam prirodnog krzna 42. Navedi svojstva sirove kože koja se prerađuje kao krznarska sirovina 43. Navedi i pojasni faktore koji uticu na svojstva i kvalitet krzna 44. Navedi razliku kvaliteta krzna divljači i domaćih životinja 45. Opiši preradu krzna

168

2.1.2. ESTETIKA ODIJEVANJA 1. Opiši cilj i znacaj estetike odijevanja 2. Navedi i objasni stilske pravce u istoriji odijevanja : praistorija, srednji vijek,

renesansa, barok, XIX i XX vijek 3. Opiši kostime i elemente kostima 4. Odrediti sličnosti i razlike stilskih pravaca kroz istoriju odijevanja 5. Obrazlozi pojam kostima narodne nosnje 6. Navedi i objasni dekorativne elemente na narodnoj nosnji 7. Objasni pojam odjeće i mode 8. Obrazlozi uticaj mode na odijevne predmete 9. Opiši pojam i znacaj modnog crteza 10. Objasni modno skiciranje 11. objasni modnu skicu 12. Navedi i opiši likovne elemente od uticaja na modu 13. Analiziraj spektar boja 14. kombinuj boje po harmoniji i kontrastu 15. Definisi boju i njen uticaj na modu 16. Razlikuj liniju površinu i prostor 17. Definisi pojam strukturnih elemenata u odijevanju 18. Analiziraj i uporedi uticaj strukturnih elementata na odijevne predmete 19. Opiši melanz 20. Opiši uticaj prirode vlakana i proizvoda od vlakana na upotrebnu vrijednost

odijevnih predmeta 21. Opiši uticaj prepletaja na vrstu i izgled tkanine,pletenine i konfekcioniranih

proizvoda 22. Opiši uticaj zavoja na izgled tkanine, pletenine i konfekcioniranih proizvoda 23. Opiši estetski izgled zakard prepletaj 24. Opiši efekte apretiranja i uticaj na estetiku odijevnih predmeta 25. Nabroji vrste odjeće kroz istoriju 26. Navedi vrste materijala prema modi, izgledu i psihologiji ličnosti i izvrši njihov

izbor 27. Odredi vrste vlakana prema vrsti odjeće 28. Odredi uticaj bojena vrstu i namjenu odijevnog predmeta 29. Analiziraj uticaj rasta i stasa covjeka na izbor modela odijevnih predmeta 30. Analiziraj deformaciju na tijelu covjeka i uticaj na estetiku odjeće 31. Analiziraj uticaj dekorativnih elelemenata na estetiku odijevnih predmeta

169

2.2. ISPITNI KATALOZI ZA STRUČNI RAD 2.2.1. TEHNOLOGIJA KONFEKCIJE

1. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za ženske pantalone za šivaonu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 30 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 2. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za žensku suknju za šivaonu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 20 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 3. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za muške pantalone za šivaonu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 24 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 4. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za muški sako za šivaonu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 32 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 5. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za ženski kaput za šivaonu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 35 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 6. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za žensku bluzu za šivaonu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7sati R- broj radnika = 15 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 7. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za muški

170

prsluk za šivaonu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 10 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 8. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za ženske pantalone za krojnicu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 7 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacite (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 9. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za žensku suknju za krojnicu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 5 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 10. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za muške pantalone za krojnicu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 8 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 11. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za muški sako za krojnicu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 12 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 12. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za ženski kaput za krojnicu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 10 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 13. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za žensku bluzu za krojnicu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 6 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks)

171

14. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za muški prsluk za krojnicu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 5 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 15. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za ženske pantalone za doradu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 8 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 16. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za žensku suknju za doradu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 6 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 17. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za muške pantalone za doradu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 7 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 18. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za muški sako za doradu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 12 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 19. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za ženski kaput za doradu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 14 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 20. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za žensku bluzu za doradu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 5

172

- iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 21. Na osnovu plana operacija rada izraditi plan tehnološkog procesa za muški prsluk za doradu uz sledeće podatke: Tr- dnevno radno vrijeme = 7 sati R- broj radnika = 4 - iz plana operacija rada izračunati vrijeme za jedinicu (t1) - izračunati kapacitet po radniku i dnevni kapacitet (Cdr ; Cd) - izračunati količinu sredstava za rad sa osnovnim karakteristikama mašina (Ks) 22. Izraditi plan operacija rada za žensku haljinu - snimiti i izračunati vrijeme za sve operacije - izračunati norme za dnevno radno vrijeme od 7 sati - izračunati cijenu u eurima za sve operacije i komplet odijevni predmet - kategorisati operacije po složenosti poslova - označiti sredstva rada 23. Izraditi plan operacija rada za muške pantalone - snimiti i izračunati vrijeme za sve operacije - izračunati norme za dnevno radno vrijeme od 7 sati - izračunati cijenu u eurima za sve operacije i komplet odijevni predmet - kategorisati operacije po složenosti poslova - označiti sredstva rada 24. Izraditi plan operacija rada za muški prsluk - snimiti i izračunati vrijeme za sve operacije - izračunati norme za dnevno radno vrijeme od 7 sati - izračunati cijenu u eurima za sve operacije i komplet odijevni predmet - kategorisati operacije po složenosti poslova - označiti sredstva rada 25. Izraditi plan operacija rada za žensku jaknu - snimiti i izračunati vrijeme za sve operacije - izračunati norme za dnevno radno vrijeme od 7 sati - izračunati cijenu u eurima za sve operacije i komplet odijevni predmet - kategorisati operacije po složenosti poslova - označiti sredstva rada 26. Izraditi plan operacija rada za žensku suknju - snimiti i izračunati vrijeme za sve operacije - izračunati norme za dnevno radno vrijeme od 7 sati - izračunati cijenu u eurima za sve operacije i komplet odijevni predmet - kategorisati operacije po složenosti poslova - označiti sredstva rada 27. Izraditi plan operacija rada za mušku košulju - snimiti i izračunati vrijeme za sve operacije - izračunati norme za dnevno radno vrijeme od 7 sati - izračunati cijenu u eurima za sve operacije i komplet odijevni predmet - kategorisati operacije po složenosti poslova - označiti sredstva rada

173

28. Izraditi plan operacija rada za muški sako - snimiti i izračunati vrijeme za sve operacije - izračunati norme za dnevno radno vrijeme od 7 sati - izračunati cijenu u eurima za sve operacije i komplet odijevni predmet - kategorisati operacije po složenosti poslova - označiti sredstva rada 29. Izraditi plan operacija rada za ženski kaput - snimiti i izračunati vrijeme za sve operacije - izračunati norme za dnevno radno vrijeme od 7 sati - izračunati cijenu u eurima za sve operacije i komplet odijevni predmet - kategorisati operacije po složenosti poslova - označiti sredstva rada 2.2.2. KONSTRUKCIJA I MODELOVANJE Okvirni spisak tema 1. Klasična ravna suknja - skicirati i opisati ravnu suknju - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti suknju - izraditi krojnu sliku 2. Proširenasuknja - skicirati i opisati proširenusuknju - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti suknju - izraditi krojnu sliku 3. Sportska suknja - skicirati i opisati sportsku suknju - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti suknju - izraditi krojnu sliku 4. Svečana suknja - skicirati i opisati svečanu suknju - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti suknju - izraditi krojnu sliku 5. Bluza - skicirati i opisati bluzu - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4

174

- modelovati - povećati i umanjiti bluzu - izraditi krojnu sliku 6. Sportska bluza - skicirati i opisati bluzu - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti bluzu - izraditi krojnu sliku 7. Svečana bluza - skicirati i opisati bluza - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti bluza - izraditi krojnu sliku 8. Haljina - skicirati i opisati haljinu - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti haljinu - izraditi krojnu sliku 9. Haljina sječena u struku - skicirati i opisati haljinu - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti haljinu - izraditi krojnu sliku 10. Haljina sa raglan rukavima - skicirati i opisati haljinu - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti haljinu - izraditi krojnu sliku 11. Ženske kratke pantalone - skicirati i opisati pantalone - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti pantalone - izraditi krojnu sliku 12. Ženske pantalone - skicirati i opisati pantalone

175

- razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti pantalone - izraditi krojnu sliku 13. Ženska trenerka - skicirati i opisati trenerku - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti trenerku - izraditi krojnu sliku 14. Ženski prsluk - skicirati i opisati prsluk - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti prsluk - izraditi krojnu sliku 15. Ženski kostim - skicirati i opisati kostim - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti kostim - izraditi krojnu sliku 16. Ženski kaput - skicirati i opisati kaput - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti kaput - izraditi krojnu sliku 17. Ženski radni mantil - skicirati i opisati mantil - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti mantil - izraditi krojnu sliku 18. Ženska spavaćica - skicirati i opisati spavaćicu - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti spavaćicu - izraditi krojnu sliku

176

19. Ženska pidžama - skicirati i opisati pidžamu - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 42 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti pidžamu - izraditi krojnu sliku 20. Muška klasična košulja - skicirati i opisati košulju - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 50 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti košulju - izraditi krojnu sliku 21. Muška košulja sportski kroj - skicirati i opisati košulju - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 50 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti košulju - izraditi krojnu sliku 22. Muške pantalone - skicirati i opisati pantalone - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 50 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti pantalone - izraditi krojnu sliku 23. Muške pantalone sa manžetnom - skicirati i opisati pantalone - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 50 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti pantalone - izraditi krojnu sliku 24. Muška trenerka - skicirati i opisati trenerku - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 50 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti trenerku - izraditi krojnu sliku 25. Muški prsluk sa jednorednim kopčanjem - skicirati i opisati prsluk - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 50 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti prsluk

177

- izraditi krojnu sliku 26. Muški prsluk sa dvorednim kopčanjem - skicirati i opisati prsluk - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 50 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti prsluk - izraditi krojnu sliku 27. Muški sako - skicirati i opisati sako - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 50 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti sako - izraditi krojnu sliku 28. Muški kaput - skicirati i opisati kaput - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 50 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti kaput - izraditi krojnu sliku 29. Muški mantil - skicirati i opisati mantil - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 50 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti mantil - izraditi krojnu sliku 30. Muško radno odijelo - skicirati i opisati radno odijelo - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 50 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti radno odijelo - izraditi krojnu sliku 31. Muški radni mantil - skicirati i opisati radni mantil - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 50 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4 - modelovati - povećati i umanjiti radni mantil - izraditi krojnu sliku 32. Muška pidžama - skicirati i opisati pidžamu - razraditi glavne i pomoćne mjere za veličinu 50 - izvršiti konstrukciju u razmjeri 1:4

178

- modelovati - povećati i umanjiti pidžamu - izraditi krojnu sliku

179

3. OBAVEZNI NAČINI PROVJERAVANJA ZNANJA Redni broj Naziv predmeta Obavezni načini provjeravanja znanja

1. Sirovine Usmeno 2. Osnove mašinstva Usmeno i pismeno (test) 3. Tehnologija konfekcije Pismeno i usmeno 4. Konstrukcije i modelovanje Usmeno i vježbe (grafički radovi) 5. Ispitivanje tekstila kože i krzna Usmeno i vježbe 6. Estetika odijevanja Usmeno i vježbe

7. Osnove tehnologije tekstila kože i krzna

Usmeno

8. Ekonomika i organizacija preduzeca Usmeno

9. Praktična nastava Usmeno, praktično (praktični radovi) i dnevnik praktične nastave

10. Poslovna komunikacija Usmeno 11. Prirodna tekstilna vlakna Usmeno 12. Hemijska tekstilna vlakna Usmeno 13. Konstrukcija dječje konfekcije Usmeno i vježbe (grafički radovi) 14. Konstrukcija lake konfekcije Usmeno i vježbe(grafički radovi) 15. Netkani materijali Usmeno 16. Kožna galanterija Usmeno i praktično

17. Organizacija proizvodnje u konfekciji

Usmeno i vježbe

18. Konstrukcija teške konfekcije Usmeno i vježbe 19. Održavanje tekstila, kože i krzna Usmeno

4. USLOVI ZA NAPREDOVANJE I ZAVRŠETAK OBRAZOVNOG PROGRAMA - U sledeci razred napreduju ucenici koji su na kraju školske godine pozitivno

ocjenjeni iz svih nastavnih predmeta koji se izucavaju u tom razredu,obavili profesionalnu praksu i obavili slobodne aktivnosti.

- Stručno obrazovanje u četvorogodišnjem trajanju za obrazovni program konfekcijski tehničar završava se polaganje stručnog ispita koji se sastoji iz:

- Pismenog ispita iz maternjeg jezika i knjizevnosti; - Pismenog ispita iz matematike; - Usmenog ispita iz nastavnog predmeta sirovine ili estetike odijevanja i

- Stručnog rada iz nastavnog predmeta tehnologija konfekcije ili konstrukcija i modelovanje.

5. NAČIN PRILAGOĐAVANJA UČENICIMA SA POSEBNIM POTREBAMA - U skladu sa Zakonom o usmjeravanju djece sa posebnim potrebama, škola je

obavezna da na osnovu vazeceg programa, izradi posebni program. Posebni program omogucava prilagođeno izvodjenje nastave kako bi ucenici dostigli propisani stručni standard u svim predmetima, a time i stručne kompetencije.

6. NAČIN PRILAGOĐAVANJA PROGRAMA OBRAZOVANJU ODRASLIH - Za prilagođavanje obrazovnog programa, kojise odnosi na stručno obrazovanje

ucesnika potrebno je da se: - Iz nastavnog plana izostavi predmet fizičko vaspitanje kao i slobodne aktivnosti,

koji time prestaju biti uslov za završetak obrazovanja. Škola je obavezna da odraslima ponudi sportske aktivnosti za koje se odrasli mogu dobrovoljno odlučiti.

- Uradi prilagođeni program praktičnog obrazovanja s obzirom na poslove i zadatke koje obavlja polaznik stručnog obrazovanja.

180

- Provjeravanje i ocjenjivanje znanja izvodi putem ispita pri čemu se uzimaju u obzir sledeci načini : usmeno, pismeno, vježbe i praktični radovi, koji su određeni obrazovnim programom.

7. PROFIL STRUČNE SPREME NASTAVNIKA I STRUČNIH SARADNIKA

Nastavni predmet Izvođac Stručna sprema Područje

A. stručno- teorijski predmet - Tehnologija tekstila

- Tehnologija kože i krzna

1. Sirovine nastavnik visoka

2. Osnove mašinstva nastavnik visoka - Mašinstvo i obrada

metala

3. Tehnologija konfekcije nastavnik visoka

- Tekstilna konfekcija - Tehnologija tekstila - Tehnologija kože i

krzna

4. Konstrukcija i modelovanje nastavnik visoka

- Tekstilna konfekcija - Tehnologija tekstila - Tehnologija kože i

krzna

5. Ispitivanje tekstila kože i krzna natavnik visoka

- Tehnologija tekstila - Tehnologija kože i

krzna

6. Estetika odijevanja natavnik visoka

- Tekstilna konfekcija - Dizajn tekstila - Svi profile fakulteta

likovne umjetnosti - Svi profili fakulteta

primijenjene umjetnosti

7. Osnove tehnologije tekstila kože i krzna nastavnik visoka

- Tehnologija tekstila - Tehnologija kože i

krzna 8. Ekonomika i organizacija

preduzeca nastavnik visoka - Ekonomija - Tehnologija tekstila

9. Praktična nastava

nastavnik praktične nastave

- visoka - viša - srednja (majstorski ispit)

- Tekstilna konfekcija - Konfekcija kože i

krzna

instruktor praktične nastave

- visoka - viša

- srednja (majstorski ispit)

-

- Tekstilna konfekcija - Konfekcija kože i

krzna

B. Izborna nastava

10. Poslovna komunikacija nastavnik visoka - Psihologija

181

Nastavni predmet Izvođac Stručna sprema Područje

- Pedagogija - Sociologija

11. Prirodna tekstilna vlakna nastavnik visoka - Tehnologija tekstila 12. Hemijska tekstilna

vlakna nastavnik visoka - Tehnologija tekstila

13. Konstrukcija dječje konfekcije nastavnik visoka - Tekstilna konfekcija

14. Konstrukcija lake konfekcije nastavnik visoka - Tekstilna konfekcija

15. Netkani materijali nastavnik visoka - Tehnologija tekstila 16.Kožna galanterija Teorijska nastava Praktična nastava

nastavnik - visoka

- Tehnologija kožne konfekcije - Tehnologija kože i krzna

nastavnik praktične nastave

- visoka - viša - srednja (majstorski ispit) i položen pedagoško andragoški ispit

- Tehnologija kožne konfekcije

- Tehnologija kože i krzna

16. Organizacija proizvodnje u konfekciji nastavnik visoka

- Tehnologija tekstila - Tekstilna konfekcije - Tehnologija kože i

krzna 17. Konstrukcija teške

konfekcije nastavnik visoka - Tekstilna konfekcija

18. Održavanje tekstila nastavnik visoka - Tehnologija tekstila - Tehnologija kože i

krzna

182

8. OBLIK ORGANIZACIJE IZVOĐENJA OBRAZOVNOG PROGRAMA 8.1. OBRAZOVNI PROGRAM SE IZVODI U ŠKOLSKOM OBLIKU

Redni broj Naziv predmeta Razred Ukupno

časova

Vrsta nastave

Broj časova kod kojih se

odjeljenje dijeli na grupe

T V P T V P

1. Sirovine I 72 63 9 II 72 56 16

2. Osnove mašinstva I 72 47 25 II 72 72

3. Tehnologija konfekcije

I 72 72 II 72 62 10 III 72 62 10 IV 66 58 8

4. Konstrukcije i modelovanje

II 108 62 46 46 III 144 102 42 42

5. Ispitivanje tekstila kože i krzna IV 132 66 66

6. Estetika odijevanja III 72 52 20 IV 66 26 40

7. Osnove tehnologije tekstila kože i krzna II 108 108

8. Ekonomika i organizacija preduzeca

III 72 47 25

IV 66 44 22

9. Praktična nastava

I 144 16 92 92 II 144 24 120 120 III 180 26 154 154 IV 165 22 143 143

10. Poslovna komunikacija I 72 60 12

11. Prirodna tekstilna vlakna I 72 52 20

12. Hemijska tekstilna vlakna II 72 64 6

13. Konstrukcija dječje konfekcije II 72 44 28 28

14. Konstrukcija lake konfekcije III 72 44 28 28

15. Netkani materijali III 72 72 16. Kožna galanterija III 72 26 46 46

17. Organizacija proizvodnje u konfekciji

IV 66 36 30

18. Konstrukcija teške konfekcije IV 66 36 30 30

19. Održavanje tekstila kože i krzna IV 66 66

183

9. PROFESIONALNA PRAKSA

Razred Broj radnih dana -godišnje-

Broj radnih časova -godišnje-

I 10 80

II 15 120

III 15 120

Svega: 40 320 Opšti ciljevi nastave - Sticanje praktičnih znanja i vještina neophodnih za rad u radnom procesu; - Povezivanje znanja stečenih u teoretskim predmetima sa praktičnim zadacima; - Uvježbavanje učenika za rad sa mjernim instrumentima i drugim uredjajima; - Priprema za prihvatanje novih tehnlogija i inovacija; - Obučavanje učenika mjerama higijensko–tehničke zaštite na radu. Učenici I, II, i III razreda nakon završetka nastavne godine obavljaju profesionalnu praksu u skladu s nastavnim planom. Profesionalna praksa se izvodi u odgovarajućim preduzećima ili objektima škole. Za izradu programa profesionalne prase i njenu realizaciju zadužena je škola. Program profesionalne prakse mora biti u korelaciji sa programom stručno–teorijskih predmeta i praktičnom nastavom. O realizaciji programa profesionalne prakse učenik je obavezan da vodi dnevnik profesionalne prakse. U dnevnik učenik po danima upisuje sadržaje rada, a potrebno je da proloži skice, šeme ili neke druge elemente tehnološko – tehničke dokumentacije. Dnevnik profesionalne prakse potpisuje lice zaduženo za realizaciju programa. Podatke o profesionalnoj praksi (ime i prezime učenika, mjesto i vrijeme izvodjenje) evidentiraju se u posebnim rubrikama u odjeljenskim knjigama. Ako učenik nije obavio profesionalnu praksu smatra se da nije završio razred. 10. SLOBODNE AKTIVNOSTI Slobodne aktivnosti učenika su sastani dio nastavnog plana i obrazovnog programa. Koncepcija slobodnih aktivnosti učenika zasniva se na tome, da sa jedne strane doprinese rekreaciji i opštekulturnom uzdizanju učenika, a sa druge strane da upotpuni njihova stručna znanja. Slobodne aktivnosti sadrže obavezne sadržaje i sadržaje po izboru učenika. Program slobodnih aktivnosti radi škola, polazeći od utvrdjenog broja časova u nastavnom planu (u I, II, III razredu po 36 časova, a u IV – 33 časa godišnje). Program slobodnih aktivnosti je sastavni dio godišnjeg plana rada škole a sastoji se iz tri cjeline: - obavezni sadržaji vezani za opšteobrazovno područje:

- dan sporta, - ekološke aktivnosti, - filmske, pozorišne, muzičke predstave i likovne izložbe, - posjeta istorijskim spomenicima, muzejima, sajmu knjiga i dr.;

- obavezni sadržaji vezani za stručno teorijsko područje: - posjeta institucijama i preduzećima koji su stručno vezani sa

obrazovnim programom koji se realizuje, - posjeta sajmovima informatike, tehnike i nastavne tehnologije, - učešće na stručnim predavanjima i takmičenjima u poznavanju

odredjenih oblasti;

184

- i sadržaji po izboru učenika: - učešće u raznim sekcijama (prve pomoći, saobraćajnih propisa,

sportske, dramske, literarne, muzičke, likovne, informatičke, tehnički i Internet klub i dr.),

- socijalni rad učenika, - organizovanje dopunske i dodatne nastave i dr.

Uspješnost učenika na slobodnim aktivnostima se ne ocjenjuje, ali su učenici obavezni da realizuju sadržaje slobodnih aktivnosti jer je to uslov za napredovanje iz jednog u sledeći razred kao i za završetak obrazovnog programa.

Documents

CSOa/Obrazovni programi/Obrazovni... · 2 SADRŽAJ OPŠTI DIO .................................................................................................. 3 1. NAZIV PROGRAMA: