TOS สาขาศลยศาสตรชองปาก

ตารางท 1 เกณฑมาตรฐานวชาชพและ Supporting Competencies สาขาศลยศาสตรชองปาก

เกณฑมาตรฐานวชาชพ TDC Supporting Competencies

1 ปฏบตตนอยางมคณธรรม จรยธรรม และประพฤตตนตาม

จรรยาบรรณแหงวชาชพทนตกรรม

2 ปฏบตตนดวยความซอสตย สจรต รบผดชอบ ตลอดจนผดง

เกยรตแหงวชาชพ

3 ปฏบตตามขอบงคบ ระเบยบ และขอกฎหมายทเกยวของกบ

วชาชพ

4 ตระหนกถงประโยชนและสทธของผปวยเปนสาคญ และ

ดาเนนการดแลรกษาผปวยอยางมมาตรฐานถกตองตามหลก

วชาการ และดวยจตใจความเปนมนษย

5 ตระหนกถงขอจากด และระดบสมรรถนะของตน รวมท ง

พจารณาสงตอผปวยอยางเหมาะสม

1. สามารถอธบาย และอภปรายถงความจาเปนของการรกษาโรคทางศลยกรรมชองปากและ

ใบหนา สามารถสงตอผปวยไปรบการรกษาทเหมาะสม

6 ซกถาม พดคย อธบาย หรออภปรายกบผปวยอยางเหมาะสม

เพอนาไปสการดแลทสอดคลองกบความตองการและความ

คาดหวงของผปวย โดยสอดคลองกบหลกวชาการ

7 สอสาร ปฏสมพนธกบผปวย ผรวมงาน และสาธารณชน ดวย

ความสภาพ นมนวล และใหเกยรต

1

8 ตระหนกถงการเรยนรตลอดชวต ดาเนนการพฒนาตนเอง

อยางตอเนอง เพอรกษาคณภาพในการดแลผปวย

9 สบคน ประเมน และวเคราะหขอมลจากแหลงตางๆ อยางม

วจารณญาณ และนาไปประยกตในการดแลผ ปวยอยาง

เหมาะสม

1. สามารถสบคน ประเมน และวเคราะหขอมลทางศลยศาสตรชองปากและใบหนา จากแหลง

สารสนเทศ ตางๆได

2. สามารถประมวลขอมลทางศลยศาสตรชองปากและใบหนา จากแหลงสารสนเทศมา

ประยกตในการดแลผปวยไดอยางเหมาะสม

10 มสวนรวมและตระหนกถงความสาคญของการมสวนรวมใน

การพฒนาองคกรวชาชพ

11 พฒนาองคความรดวยการศกษา คนควา และวจย ใหเทาทนตอ

ค ว า ม กา ว ห นา ท า ง วช า ก า ร แ ล ะ เ ท ค โ นโ ล ย ท า ง ทน ต

แพทยศาสตรดวยตนเองได อยางมความสข ดวยความใฝร

และเหนความสาคญ

12 มความรและสามารถประยกตความรวทยาศาสตรการแพทย

พนฐาน (Basic medical science) และวทยาศาสตรพนฐานทาง

คลนก (Basic clinical science) และงานวจยทางทนต กรรม

หรอทางทนตสาธารณสข เพอการประกอบวชาชพ ทนตกรรม

ไดอยางถกตองตามหลกวชาการ

1. สามารถอธบายการเจรญเตบโต ลกษณะทางกายวภาคและจลกายวภาคของเนอเยอออน-แขง

ฟน กระดกขากรรไกรและใบหนา รวมถงความผดปกตได (12.1)

2. สามารถอธบายระบบประสาทของบรเวณอวยวะในชองปาก กระดกขากรรไกรและใบหนา

ศรษะและลาคอ (12.2)

3. สามารถอธบายสรรวทยาของบรเวณอวยวะในชองปาก กระดกขากรรไกรและใบหนา

ศรษะและลาคอ (12.3)

4. สามารถอธบายภาวะการตดเชอในชองปากทมสาเหตจากฟน ตลอดจนการแพรกระจายของ

เชอโรคไปสบรเวณใบหนาหรออวยวะตางๆของรางกายได (12.4)

5. สามารถอธบายผลของการบาดเจบของอวยวะในชองปาก กระดกขากรรไกรและใบหนา

2

ศรษะและลาคอได (12.5)

6. สามารถอธบายการเกดถงน า เนองอก มะเรง ของอวยวะในชองปาก กระดกขากรรไกร

และใบหนาได (12.6)

7. สามารถอธบายเภสชวทยา การนาไปใช การบรหารจดการยา การแพยา และผลขางเคยงของ

ยาทใชบอยในการรกษาโรคของอวยวะในชองปาก กระดกขากรรไกรและใบหนา ศรษะ

และลาคอ (12.7)

8. สามารถเชอมโยงความรพนฐานมาประยกตใชกบผปวยในการตรวจ วนจฉยโรค วางแผน

การรกษาโรค การรกษาโรค ตลอดจนการดแลผปวยหลงการรกษาทางศลยกรรมได (12.8)

13 ตรวจผปวยในสถานการณตางๆ อยางเหมาะสมกบปญหาของ

ผปวย โดยใชเครองมอพนฐาน การตรวจทางหองปฏบตการ

การตรวจทางภาพถายรงส และการตรวจอน ๆ โดยคานงถง

ความคมคาและความเหมาะสม

1. สามารถเลอกและใชเครองมอในการตรวจ บอกวธการตรวจ และทาการตรวจผปวย

ศลยศาสตรทงในและนอกชองปากไดอยางเหมาะสม รวมถงวดสญญาณชพได (13.1)

2. สามารถเลอกเทคนคการถายภาพทางรงสทเกยวของไดอยางถกตองและเหมาะสม (13.2)

3. สามารถเลอกใชวธการตรวจทางพยาธวทยา การตรวจทางหองปฏบตการและการตรวจ

อน ๆ เพมเตมไดอยางถกตองและเหมาะสม (13.3)

14 ประเมนสภาวะผปวยทงทางการแพทยและทางทนตกรรมเพอ

ประกอบการวนจฉยโรคและบนทกเวชระเบยนไดอยาง

ถกตองในแนวทางมาตรฐานสากล

1. สามารถระบและซกถามอาการนา สาเหตของอาการนา ประวตของความเจบปวยของผปวย

ศลยศาสตรชองปากและใบหนาได (14.1)

2. ซกประวตทางการแพทย และทางทนตกรรม ใหไดประวตการใชยาการแพยา หรอ โรคทาง

ระบบในอดตและปจจบนทเกยวของโรคหรอการรกษาทางศลยศาสตรชองปากและใบหนา

ของผปวย (14.2)

3. สามารถบนทกขอมลการซกประวตและการตรวจผปวยไดอยางถกตองครบถวนและเปน

ระบบ (14.3)

15 บนทกเวชระเบยนของผปวยไดอยางถกตอง เปนระบบ และ 1. สามารถบนทกการใหการรกษาและผลของการรกษาผปวยศลยศาสตรชองปาก และใบหนา

3

ตอเนอง โดยอาศยแนวทางมาตรฐานสากล ไดอยางถกตอง ครบถวนและเปนระบบในเวชระเบยนของผ ปวยตามแนวทาง

มาตรฐานสากล

16 แปลผลจากขอมลประวต ผลการตรวจผปวย ผลการตรวจทาง

พยาธวทยา และหองปฏบตการ ผลการตรวจภาพรงส และการ

ตรวจอน ๆ ไดอยางถกตอง

1. สามารถแปลผลการตรวจ ภาพถายรงส การตรวจทางหองปฏบตการ และการตรวจอนๆท

จาเปนในการวนจฉยโรคทางศลยศาสตรชองปากและใบหนาได (16)

17 วนจฉยเบองตนและวนจฉยแยกโรคทางทนตกรรม เพอนามา

ตงสมมตฐานวเคราะหเพอการวนจฉยโรคได

1. สามารถนาขอมลจากการตรวจทางคลนกและการตรวจเพมเตมอนๆมาประมวลเพอการ

วนจฉยแยกโรคทางทนตกรรมได (17.1)

2. สามารถใหการวนจฉยโรคของอวยวะในชองปาก และใบหนาทพบบอยไดอยางถกตอง

(17.2)

3. สามารถใหการวนจฉยแยกโรคเบองตนของโรคของอวยวะในชองปาก และใบหนา ศรษะ

และลาคอทมความซบซอนได (17.3)

18 ระบสาเหตและปจจยเสยงททาใหเกดโรค และระบปจจยทม

ผลกระทบตอการรกษาและปองกนโรค

1. สามารถระบสาเหต ปจจยเสยงของโรคในชองปากทพบบอยทางศลยศาสตรชองปากและ

ใบหนาได (18.1)

2. สามารถอธบายถงผลกระทบจากปจจยเสยงและ/หรอพฤตกรรมของผปวยตอการรกษาทาง

ศลยศาสตรชองปากและใบหนาได (18.2)

19 วางแผนการรกษาทางทนตกรรมลาดบขนตอนการรกษา

ทางเลอกของวธการรกษา และการพยากรณโรค ไดอยาง

เหมาะสมกบปญหาของผปวย รวมถงการปรบแผนการรกษา

ทางทนตกรรมอนเนองมาจากปญหาทางการแพทยของผปวย

รวมท งขอจากดอน โดยใชการดแลผ ปวยแบบองครวม

(Holistic approach) และการมสวนรวมของผปวยแตละราย

1. สามารถใหการพยากรณโรคทตองรกษาทางศลยศาสตรชองปากและใบหนาเพอการวาง

แผนการรกษาทไมยงยากได (19.1)

2. สามารถวางแผนการรกษาทางศลยศาสตรชองปากและใบหนาทไมยงยากในผปวยทมโรค

ทางระบบได (19.2)

3. สามารถประเมนสภาวะผปวยทมโรคทางระบบ ทไดรบรงสรกษา หรอ เคมบาบด กอนให

การรกษาทางทนตกรรม (19.3)

4

อยางเหมาะสม

4. สามารถอธบายลาดบขนตอนการรกษาทางศลยศาสตรชองปากและใบหนาได (19.4 )

5. สามารถวางแผนการใหยาและสารเคมในงานศลยศาสตรชองปากและใบหนาได (19.5)

6. สามารถสอสารกบผปวยเกยวกบแผนการรกษาทางศลยศาสตรชองปากและใบหนาได

(19.6)

7. สามารถใหทางเลอกของแผนการรกษาตามความจาเปนและเหมาะสม โดยสามารถอธบาย

ถงขอด ขอเสยของการรกษาแตละแบบ (19.7)

20 ปรกษาผประกอบวชาชพทางการแพทยกรณพบความผดปกต

หรอมปญหาทางการแพทยทเกยวของ หรอสงตอผปวยไปรบ

การรกษาตอไดอยางเหมาะสม

1. สามารถประเมนผปวยทมโรคทางระบบ และความผดปกตของกระดกขากรรไกรและ

ใบหนา ไปยงแพทย เพอขอความเหน คาแนะนาหรอสงตอเพอการรกษาไดอยางถกตองและ

เหมาะสม (20.1)

2. สามารถเขยนใบสงตอผปวยไดอยางถกตอง (20.2)

21 ตระหนกถงความสาคญ และจดการการปองกนการตดเชอ

การแพรกระจายเชอตลอดจนอนตรายจากการประกอบวชาชพ

ทอาจจะเกดขนในการรกษาทางทนตกรรมได

1. สามารถปองกนการปนเปอนและการแพรกระจายเชอตลอดจนอนตรายจากการประกอบ

วชาชพทอาจจะเกดขนในการรกษาทางทนตกรรมและศลยกรรมได (21.1)

2. สามารถเลอกใชยาตานจลชพและสารเคมในการควบคมการแพรกระจายเชอจากการ

ปฏบตงานทางทนตกรรม และศลยกรรมได (21.2)

22 ตระหนกและจดการเบองตนตอภาวะฉกเฉนทางการแพทยท

อาจเกดขนในผปวยทนตกรรม ไดอยางเหมาะสม

1. ประเมนระดบภาวะฉกเฉนทางการแพทยในผปวยได (22.1)

2. สามารถใหการจดการเบองตนในผปวยทมภาวะฉกเฉนไดอยางถกตอง เหมาะสม และสงตอ

ผปวย (22.2)

3. สามารถจดการภาวะฉกเฉนไดอยางเหมาะสม (22.3)

23 กชพเบองตนได 1. ประเมนระดบความรสกตวของผปวยได (23.1)

2. ตดตอประสานงานกบหนวยกชพตามเครอขายทสงกด (23.2)

3. ปฏบตการกชพเบองตนแกผปวย (23.3)

5

24 จดการภาวะแทรกซอนทางทนตกรรม เชน อาการเจบปวด

เฉยบพลน ภาวะเลอดออก การบาดเจบและการตดเชอของ

อวยวะชองปากได

1. สามารถระบสาเหต ใหการวนจฉย และบาบดรกษาผปวยทมภาวะแทรกซอนจากการ

บาบดรกษาทางศลยกรรมไดอยางเหมาะสม (24.1)

2. สามารถจดการภาวะเจบปวดเฉยบพลน เลอดออก การบาดเจบ และการตดเชอ ของอวยวะ

ในชองปากได (24.2)

3. สามารถเลอกและใชยาและ/หรอสารเคมในการชวยจดการภาวะเจบปวดเฉยบพลน

เลอดออก การบาดเจบ และการตดเชอของอวยวะในชองปากได (24.3)

25 จดการตอภาวะความเจบปวดและความวตกกงวลของผปวยได

อยางเหมาะสม

1. ประเมนความเจบปวดและความวตกกงวลของผปวยได (25.1)

2. สามารถจดการความวตกกงวลและความเจบปวดของผปวยไดอยางเหมาะสม (25.2)

3. สามารถใชยารวมกบวธการอนเพอควบคมภาวะความเจบปวด และความวตกกงวลของ

ผปวยได (25.3)

26 เลอกและใชยาและยาชา ตามขอบงชและแผนการรกษา

รวมท งจดการตอปญหาหรอผลขางเคยงไดอยางถกตอง

เหมาะสม

1. สามารถเลอกชนดของยาชาเฉพาะทและใชยาชาเฉพาะทไดอยางถกตอง และเหมาะสมกบ

การรกษาทางทนตกรรม (26.1)

2. สามารถตดสนใจไดวามความจาเปนในการใชยาเพอการบาบดรกษาทางทนตกรรม ไดอยาง

มเหตผล (26.2)

3. สามารถเลอกใชยาเพอการบาบดรกษาทางทนตกรรม ตามขอบงชและแผนการรกษา แก

ผปวยไดอยางถกตองและเหมาะสม (26.3)

4. สามารถบรหารยาตามชนดและขนาดยา ในการรกษาผปวยทนตกรรมไดอยางถกตอง

(26.4)

5. สามารถจดการตอปญหาหรอผลขางเคยงทเกดขนจากการใชยาแกผปวยไดอยางถกตองและ

เหมาะสม รวมทงสงตอผปวยตามความจาเปน (26.5)

27 ใหการรกษาทางศลยกรรมชองปากไดในระดบทเหมาะสม 1. สามารถถอนฟนได (27.1)

6

2. สามารถผาฟนกรามซท 3 คด (27.2)

3. สามารถถอน/ผาตด รากฟนทหกคาง/ฟนทเหลอแตราก (27.3)

4. สามารถรกษาการตดเชอทมสาเหตจากฟน (27.4)

5. สามารถจดการแกไขอาการแทรกซอนทไมซบซอนทเกดขนระหวางหรอหลงการถอนฟน/

ผาตดฟนคดได (27.5)

28 ตระหนกและจดการใหผปวยทมปญหาทางศลยกรรมชองปาก

และแมกซลโลเฟเชยลใหไดรบการรกษาทเหมาะสม

1. ตระหนกและจดการเบองตนในผปวยทมปญหาทางศลยกรรมชองปาก และแมกซลโลเฟ

เชยล

1.1 ทตองไดรบการถอนฟนหรอผาตดฟนคดอยางยาก

1.2 ทมการบาดเจบบรเวณฟน กระดกรองรบฟน กระดกขากรรไกร และเนอเยอออน

บรเวณชองปากและใบหนา

1.3 ทมการตดเชอสาเหตจากฟนทลกลามเขาชองพงผด (28.1)

2. ตระหนกและจดการเบองตนในการแกไขอาการแทรกซอนรนแรงทเกดขนระหวางหรอหลง

การถอนฟน/ผาตดฟนคดได (28.2)

3. ตระหนกและจดการเบองตนผปวยทมความผดปกตของเยอเมอกในชองปากและรอยโรคใน

กระดกขากรรไกร (28.3)

29 ใหการรกษาทางปรทนตวทยาไดในระดบทเหมาะสม

30 ใหการรกษาทางวทยาเอนโดดอนตไดในระดบทเหมาะสม

31 ใหการรกษาทางทนตกรรมบรณะไดในระดบทเหมาะสม

7

32 ตระหนกถงผปวยทมความผดปกตของการเจรญเตบโต และ

พฒนาการของกะโหลกศรษะ กระดกใบหนา และขากรรไกร

รวมทงการสบฟน

1. สามารถประเมนผปวยทมความผดปกตของการเจรญเตบโตและพฒนาการของกะโหลก

ศรษะ ใบหนา ขากรรไกร รวมทงการสบฟน (32.1)

2. สามารถอภปรายขอบงช และขนตอนการรกษาทางศลยกรรมในผปวยทมความผดปกตของ

การเจรญเตบโตและพฒนาการของกะโหลกศรษะ ใบหนา ขากรรไกร รวมทงการสบฟนได

(32.2)

3. สงตอผปวยทมความผดปกตของการเจรญเตบโตและพฒนาการของกะโหลกศรษะ ใบหนา

ขากรรไกร รวมทงการสบฟนใหไดรบการรกษาทเหมาะสม (32.3)

33 ตระหนกถงผปวยทมโรคหรอความผดปกตของเยอเมอกใน

ชองปาก และจดการใหผปวยไดรบการรกษาอยางเหมาะสม

34 ตระหนกถงผปวยทมโรคหรอความผดปกตของระบบบดเคยว

และอาการปวดบรเวณชองปากและใบหนา และจดการให

ผปวยไดรบการรกษาอยางเหมาะสม

35 บรณะภาวะสนเหงอกทมฟนหายไปบางสวน หรอทงหมด

ดวยการใสฟนเทยมทงชนดตดแนนหรอถอดได ไดในระดบท

เหมาะสม

1. สามารถวางแผนรวมกบงานทนตกรรมประดษฐในการเตรยมชองปากเพอใสฟนเทยมโดย

วธทางศลยกรรม (35.1)

36 แนะนาผปวยทตองการบรณะดวยวธทนตกรรมรากเทยมให

ไดรบการรกษาทเหมาะสม

1. ใหคาปรกษาหรอแนะนาเบองตนทเกยวของกบฟนเทยมชนดยดตดกบรากเทยมแบบตางๆ

ได (36.1)

2. สามารถอธบายขอบงชและขนตอนของการบรณะดวยวธทนตกรรมรากเทยมได (36.2)

3. สงตอผปวยทตองไดรบการบรณะดวยทนตกรรมรากเทยมได (36.3)

37 จดการทางทนตกรรมใหแกผปวยทมความจาเปนตองไดรบ

การดแลในระบบโรงพยาบาลได

1. ใหการดแลผปวยทางทนตกรรมในลกษณะของผปวยใน (37.1)

2. ใหการดแลผปวยในทไดรบการสงตวมาเพอขอคาปรกษาหรอการรกษาทางทนตกรรมจาก

8

แพทย (37.2)

38 ตดตาม ประเมนผลการรกษา ตามแนวปฏบตของการรกษาแต

ละชนด

1. สามารถประเมนผลการรกษา และการหายของแผลได (38.1)

2. สามารถตดตามผลการรกษา ปองกนการกลบเปนซ า (38.2)

3. จดการใหผปวยทมการกลบเปนซ าไดรบการรกษาทเหมาะสม (38.3)

39 สามารถดแลสขภาพชองปากของประชาชนในระดบบคคล

โดยผานแนวคดการดแลสขภาพแบบองครวมได

40 สามารถพฒนาสขภาพชองปากของประชาชนในระดบ

ครอบครวหรอชมชนโดยผานแนวคดการสรางเสรมสขภาพ

การปองกนโรคและบรหารจดการทางสาธารณสขได

41 ตระหนกถงสถานการณสขภาพชองปาก และความสาคญของ

ระบบบรการสขภาพของประเทศไทย

9

ตารางท 2 TOS สาขาศลยศาสตรชองปาก

Health promotion &

Prevention

Mechanism of diseases

Data gathering & Diagnosis

Pt. management &

treatment

Procedures

Total

ศลยศาสตรชองปาก

Recall/Comprehension 5 ขอ

Application 10 ขอ

Problem solving 20 ขอ

5 15 10 5 35

Recall/

Compre

hension

Application Problem

solving

Recall/

Compreh

ension

Application Problem

solving

Recall/

Compre

hension

Application Problem

solving

Recall/

Compre

hension

Application Problem

solving

Recall/

Compre

hension

Application Problem

solving

- - - 1 2 2 3 4 8 - 2 8 1 2 2

10

ตารางท 3 การกระจายขอสอบสาขาศลยศาสตรชองปากตามหวขอ Task ตาม Learning objectives ตามเกณฑมาตรฐานวชาชพ (จานวน 35 ขอ)

Health promotion &

Prevention 0

Supporting Competencies Must Know

Recall/Comprehension

Application

Problem solving

11

Mechanism of diseases

5

Supporting Competencies Must Know

Recall/Comprehension 1. สามารถอธบายการเจรญเตบโต ลกษณะทางกายวภาคและจลกายวภาค

ของเนอเยอออน-แขง ฟน กระดกขากรรไกรและใบหนา รวมถง

ความผดปกตได (12.1)

2. สามารถอธบายระบบประสาทของบรเวณอวยวะในชองปาก กระดก

ขากรรไกรและใบหนา ศรษะและลาคอ (12.2)

3. สามารถอธบายสรรวทยาของบรเวณอวยวะในชองปาก กระดก

ขากรรไกรและใบหนา ศรษะและลาคอ (12.3)

4. สามารถอธบายเภสชวทยา การนาไปใช การบรหารจดการยา การแพ

ยา และผลขางเคยงของยาทใชบอยในการรกษาโรคของอวยวะในชอง

ปาก กระดกขากรรไกรและใบหนา ศรษะและลาคอ (12.7)

1. การเจรญเตบโต ลกษณะทางกายวภาคและจลกายวภาคของเนอเยอออน-

แขง ฟน กระดกขากรรไกรและใบหนา รวมถงความผดปกต

1.1 Developmental of head and neck regions

- Jaws development, cleft lip and palate

1.2 Anatomy of oral and maxillofacial and neck

- Facial bones and muscle attachments

- Fascial spaces of head & neck

2. ระบบประสาทของบรเวณอวยวะในชองปาก กระดกขากรรไกรและใบหนา

ศรษะและลาคอ

- Cranial nerves (esp.Trigeminal. Facial)

3. สามารถอธบายสรรวทยาของบรเวณอวยวะในชองปาก กระดกขากรรไกร

และใบหนา ศรษะและลาคอ

- Function of masticatory muscles

- Mechanism of nerve conduction

4. เภสชวทยา การนาไปใช การบรหารจดการยา การแพยา และผลขางเคยงของ

ยาทใชบอยในการรกษาโรคของอวยวะในชองปาก กระดกขากรรไกรและ

ใบหนา ศรษะและลาคอ

- Principle of antibiotics therapy

12

5. สามารถเชอมโยงความรพนฐานมาประยกตใชกบผปวยในการตรวจ

วนจฉยโรค วางแผน การรกษาโรค การรกษาโรค ตลอดจนการดแล

ผปวยหลงการรกษาทางศลยกรรมได (12.8)

6. สามารถปองกนการปนเปอนและการแพรกระจายเชอตลอดจนอนตราย

จากการประกอบวชาชพทอาจจะเกดขนในการรกษาทางทนตกรรม

และศลยกรรมได (21.1)

7. สามารถเลอกใชยาตานจลชพและสารเคมในการควบคมการ

แพรกระจายเชอจากการปฏบตงานทางทนตกรรม และศลยกรรมได

(21.2)

5. การเลอกใชยาตานจลชพและสารเคมในการควบคมการแพรกระจายเชอจาก

การปฏบตงานทางทนตกรรม และศลยกรรม (Infection control)

- Concept of universal or standard precaution

- Sterilization and Disinfection of instruments, equipment

and dental unit

- Management of sharp injuries

Application 2 1. สามารถอธบายภาวะการตดเชอในชองปากทมสาเหตจากฟน ตลอดจน

การแพรกระจายของเชอโรคไปสบรเวณใบหนาหรออวยวะตางๆของ

รางกายได (12.4)

2. สามารถอธบายผลของการบาดเจบของอวยวะในชองปาก กระดก

ขากรรไกรและใบหนา ศรษะและลาคอได (12.5)

3. สามารถอธบายการเกดถงน า เนองอก มะเรง ของอวยวะในชองปาก

กระดกขากรรไกรและใบหนาได (12.6)

4. สามารถเชอมโยงความรพนฐานมาประยกตใชกบผปวยในการตรวจ

วนจฉยโรค วางแผน การรกษาโรค การรกษาโรค ตลอดจนการดแล

ผปวยหลงการรกษาทางศลยกรรมได (12.8)

1. ภาวะการตดเชอในชองปากทมสาเหตจากฟน

- Spread of infection from tooth to fascial spaces

2. ภาวะการบาดเจบของอวยวะในชองปาก กระดกขากรรไกรและใบหนา

ศรษะและลาคอ

- Body response to trauma

3. การเกดถงนา เนองอก มะเรง ของอวยวะในชองปาก กระดกขากรรไกร

และใบหนา

- Pathogenesis of common cyst, tumors and cancers

13

สามารถระบสาเหต ปจจยเสยงของโรคในชองปากทพบบอยทาง

ศลยศาสตรชองปากและใบหนาได (18.1)

5. สามารถอธบายถงผลกระทบจากปจจยเสยงและ/หรอพฤตกรรมของ

ผปวยตอการรกษาทางศลยศาสตรชองปากและใบหนาได (18.2)

4. สาเหต ปจจยเสยงของโรคในชองปากทพบบอยทางศลยศาสตรชองปากและ

ใบหนา

4.1 Effects of Local irritation เชน ฟนหรอฟนเทยมคม

4.2 พฤตกรรมทมผลตอการเกดโรคหรอภยนตรายทเกดขนในชองปาก

และใบหนาได เชน กนหมาก สบบหร ดมเครองดมแอลกอฮอล

Problem solving 2

1. สามารถอธบายภาวะการตดเชอในชองปากทมสาเหตจากฟน ตลอดจน

การแพรกระจายของเชอโรคไปสบรเวณใบหนาหรออวยวะตางๆของ

รางกายได (12.4)

2.. สามารถประเมนผลการรกษา และการหายของแผลได (38.1)

3. สามารถตดตามผลการรกษา ปองกนการกลบเปนซ า (38.2)

1. ภาวะการตดเชอในชองปากทมสาเหตจากฟน

- Spread of infection from tooth to fascial spaces

2. Mechanism of wound healing: Soft and hard tissues

- Disturbance of wound healing

- Recurrence of common benign tumors and cysts

14

Data gathering &

Diagnosis 15

Supporting Competencies Must Know

Recall/Comprehension 3 1. สามารถระบและซกถามอาการนา สาเหตของอาการนา ประวตของ

ความเจบปวยของผปวยศลยศาสตรชองปากและใบหนาได (14.1)

2. ซกประวตทางการแพทย และทางทนตกรรม ใหไดประวตการใชยา

การแพยา หรอ โรคทางระบบในอดตและปจจบนทเกยวของโรคหรอ

การรกษาทางศลยศาสตรชองปากและใบหนาของผปวย (14.2)

3. สามารถบนทกขอมลการซกประวตและการตรวจผปวยไดอยางถกตอง

ครบถวนและเปนระบบ (14.3)

4. สามารถเขยนใบสงตอผปวยไดอยางถกตอง (20.2)

1. การซกประวต ทวไปของผปวยศลยศาสตรชองปากและใบหนา

- History taking e.g. Chief complaint, present illness,

2. การซกประวตทางการแพทย และทางทนตกรรม เชน Drug allergy,

medication, hospitalization, systemic diseases, past dental treatment, etc.

3. บนทกขอมลการซกประวตและการตรวจผปวยไดอยางถกตองครบถวนและ

เปนระบบ

- Charting design or WHO hard and soft tissue charting Dental charting

4. เขยนใบสงตอผปวยไดอยางถกตอง

- Writing of consultation and refer forms

Application 4

1. สามารถเลอกและใชเครองมอในการตรวจ บอกวธการตรวจ และทา

การตรวจผปวยศลยศาสตรทงในและนอกชองปากไดอยางเหมาะสม

รวมถงวดสญญาณชพได (13.1)

1. การเลอกและใชเครองมอในการตรวจ วธการตรวจ และทาการตรวจผปวย

ศลยศาสตรทงในและนอกชองปากไดอยางเหมาะสม รวมถงวดสญญาณ

ชพได

- Basic examination method ( inspection, palpation, percussion,

auscultation )

- Head & Neck examination

- Oral examination

- Vital signs measurement

15

2. สามารถเลอกเทคนคการถายภาพทางรงสทเกยวของไดอยางถกตอง

และเหมาะสม (13.2)

3. สามารถเลอกใชวธการตรวจทางพยาธวทยา การตรวจทาง

หองปฏบตการและการตรวจอนๆ เพมเตมไดอยางถกตองและ

เหมาะสม (13.3)

2. การเลอกเทคนคการถายภาพทางรงสและการแปลผล

- Intra oral: Periapical, Topograph, Cross section view

- Extra oral: Skull series, Panoramic, Water’s, Towne view, Sialogram

3. วธการตรวจทางพยาธวทยา การตรวจทางหองปฏบตการและการตรวจ

อนๆ

3.1 การตรวจทางพยาธวทยา Biopsy, Fine needle biopsy, Aspiration,

Cytology examination

3.2 การตรวจเลอด เชน Blood, examination, Blood chemistry, Liver

function test, PT, PTT.

3.3 การตรวจจลชวะ เชน Urine, Sputum, Gram stain, KOH

preparation, Culture and sensitivity tests

3.4 การตรวจตอมนาลาย เชน การไหลของนาลาย การอดตนของทอ

ตอมนาลาย

3.5 การตรวจและประเมนภาวะความเจบปวดบรเวณชองปากและ

ใบหนา เชน Pin point test, Light touch, Visual analog scale

3.6 การตรวจอนๆ เชน 2 points discrimination, Hot-cold test

Problem solving 8

1. สามารถประเมนผปวยทมโรคทางระบบ และความผดปกตของกระดก

ขากรรไกรและใบหนา ไปยงแพทย เพอขอความเหน คาแนะนาหรอสง

ตอเพอการรกษาไดอยางถกตองและเหมาะสม (20.1)

1. Physical evaluation of systemic diseases:

1.1 ประเมนจากประวตผปวย

- Gastro-intestinal disease

- Genito-urinary Disease

- Neurologic disorder

16

2. สามารถประเมนผ ปวยทมความผดปกตของการเจรญเตบโตและ

พฒนาการของกะโหลกศรษะ ใบหนา ขากรรไกร รวมทงการสบฟน

(32.1)

3. สามารถประเมนสภาวะผปวยทมโรคทางระบบ ทไดรบรงสรกษา หรอ

เคมบาบด กอนใหการรกษาทางทนตกรรม (19.3)

- Behavioral and Psychiatric disorder

- Organ transplantation

- Prosthetic implants

1.2 ประเมนจากประวตและ/หรอการตรวจผปวย และ/หรอวดสญญาณชพ

- Cardiovascular disease

- Cerebrovascular disease

- Endocrine and metabolism disease

- Hematologic disorder

- Respiratory disease

- Autoimmune disease

- Infectious disease

- Pregnancy and Breast feeding

2. การประเมนผปวยทมความผดปกตของการเจรญเตบโตและพฒนาการของ

กะโหลกศรษะ ใบหนา ขากรรไกร รวมทงการสบฟน

- Normal of growth and development of jaws

- Abnormal or disturbance of growth and development of jaws

- Classification of occlusion, Malocclusions and jaw deformities

3. การประเมนสภาวะผปวยทมโรคทางระบบ ทไดรบรงสรกษา หรอ เคม

บาบด กอนใหการรกษาทางทนตกรรม

- Mechanism of chemotherapy and radiotherapy\

- Effect of chemotherapy and radiotherapy to oral cavity ( Mucosa,

17

4. ประเมนความเจบปวดและความวตกกงวลของผปวยได (25.1)

5. สามารถแปลผลการตรวจ ภาพถายรงส การตรวจทางหองปฏบตการ

และการตรวจอนๆทจาเปนในการวนจฉยโรคทางศลยศาสตรชองปาก

และใบหนาได ( 16 )

6. สามารถนาขอมลจากการตรวจทางคลนกและการตรวจเพมเตมอนๆมา

ประมวลเพอการวนจฉยแยกโรคทางทนตกรรมได (17.1)

tooth, bone, salivary glands )

- Osteoradionecrosis

4. การประเมนความเจบปวดและความวตกกงวลของผปวย

- Trigeminal nerve examination e.g. Pin point test, Light touch, Visual

analog scale

5. การแปลผลการตรวจ ภาพถายรงส การตรวจทางหองปฏบตการ และการ

ตรวจอนๆ

5.1 การแปลผลถายภาพทางรงส

- Intra oral: Periapical, Topograph, Cross section view

- Extra oral: Skull series, Panoramic, Water’s, Towne view, Sialogram

5.2 การตรวจทางพยาธวทยา เชน Biopsy, Fine needle biopsy, Aspiration,

Cytology examination,

5.3 การตรวจเลอด เชน Blood, examination, Blood chemistry, Liver

function test, PT, PTT.

5.4 การตรวจจลชวะ เชน Urine, Sputum, Gram stain, KOH preparation,

Culture and sensitivity tests

5.5 การตรวจตอมนาลาย เชน การไหลของนาลาย การอดตนของทอตอม

นาลาย

5.6 การตรวจอนๆ เชน 2 points discrimination, Hot-cold test

18

7. สามารถใหการวนจฉยโรคของอวยวะในชองปาก และใบหนาทพบ

บอยไดอยางถกตอง (17.2)

8. สามารถใหการวนจฉยแยกโรคเบองตนของโรคของอวยวะในชองปาก

และใบหนา ศรษะและลาคอทมความซบซอนได (17.3)

9. สามารถใหการพยากรณโรคทตองรกษาทางศลยศาสตรชองปากและ

ใบหนาเพอการวางแผนการรกษาทไมยงยากได (19.1)

6. การวนจฉยโรคของอวยวะในชองปาก และใบหนาทพบบอย

- Common cyst and tumor e.g. Radicular cyst, Dentigerous cyst,

Odontogenic keratocyst, Ameloblastoma, Fibroma, Odontoma

- Dentoalveolar infection e.g. Periodontal abscess, Vestibular abscess

- Dentoalveolar injuries e.g. Tooth and root fracture, Alveolar bone

fracture, TMJ dislocation

- Common salivary gland diseases e.g. Mucocele, Mixed tumor,

Sialolith

7. วนจฉยแยกโรคเบองตนของโรคของอวยวะในชองปาก และใบหนา ศรษะ

และลาคอทมความซบซอน

- Tumor and cancer

- Fascial space infection

- Osteomyelitis

- Maxillofacial fracture

- Diseases of maxillary from dental origin and non-dental origin

- Salivary gland diseases

- Myofacial pain and Odontogenic pain

8. การพยากรณโรคทตองรกษาทางศลยศาสตรชองปากและใบหนาเพอการวาง

แผนการรกษาทไมยงยาก

19

- Common cysts e.g. Radicular cyst, Dentigerous cyst, Odontogenic

keratocyst

- Common tumors e.g. Ameloblastoma, Fibroma, Odontoma

- Dento-alveolar infection

- Dento-alveolar injuries

- Impaction and tooth extractions

Pt.management &

treatment 10

Supporting Competencies Must Know

Recall/Comprehenion

Application 2

1. สามารถอภปรายขอบงช และขนตอนการรกษาทางศลยกรรมในผปวย

ทมความผดปกตของการเจรญเตบโตและพฒนาการของกะโหลกศรษะ

ใบหนา ขากรรไกร รวมทงการสบฟนได (32.2)

2. สามารถอธบายขอบงชและขนตอนของการบรณะดวยวธทนตกรรม

รากเทยมได (36.2)

1. ขอบงช และขนตอนการรกษาทางศลยกรรมในผปวยทมความผดปกตของ

การเจรญเตบโตและพฒนาการของกะโหลกศรษะ ใบหนา ขากรรไกร

รวมทงการสบฟน

- Indication and contraindication of orthognathic surgery

- Treatment plan of orthognathic surgery

2. ขอบงชและขนตอนของการบรณะดวยวธทนตกรรมรากเทยม

- Indication and contraindication of implants placements or

20

3. ใหคาปรกษาหรอแนะนาเบองตนทเกยวของกบฟนปลอมชนดยดตด

กบรากเทยมแบบตางๆได (36.1)

4. ใหการดแลผปวยทางทนตกรรมในลกษณะของผปวยใน (37.1)

5. ใหการดแลผปวยในทไดรบการสงตวมาเพอขอคาปรกษาหรอการ

รกษาทางทนตกรรมจากแพทย (37.2)

6. สงตอผปวยทตองไดรบการบรณะดวยทนตกรรมรากเทยมได (36.3)

7. จดการใหผปวยทมการกลบเปนซ าไดรบการรกษาทเหมาะสม (38.3)

rehabilitations

- Steps of implant and prosthesis placement

- Treatment planning

3. การใหคาปรกษาหรอแนะนาเบองตนทเกยวของกบฟนปลอมชนดยดตด

กบรากเทยมแบบตางๆ

- Osseointegration, Shape, Size and surface of implants

- Single tooth, Bridge, Removal partial denture, Full denture

4. การดแลผปวยทางทนตกรรมในลกษณะของผปวยใน

- Hospital dentistry : Admission, Charting and orders, Ward round,

Operation room procedure, discharge

- Common laboratory investigation : Chest film, CBC, UA, Blood

chemistry, Liver function test

- Writing of referral and consultation forms

5. การดแลผปวยในทไดรบการสงตวมาเพอขอคาปรกษาหรอการรกษาทาง

ทนตกรรมจากแพทย

6. การจดการใหผปวยทมการกลบเปนซ าไดรบการรกษาทเหมาะสม

- Writing of referral and consultation forms

Problem solving 8

1. สามารถวางแผนรวมกบงานทนตกรรมประดษฐในการเตรยมชองปาก

เพอใสฟนเทยมโดยวธทางศลยกรรม (35.1)

2. สามารถวางแผนการรกษาทางศลยศาสตรชองปากและใบหนาทไม

1. การวางแผนรวมกบงานทนตกรรมประดษฐในการเตรยมชองปากเพอใสฟน

เทยมโดยวธทางศลยกรรม

- Pre-prosthetic surgery

2. การวางแผนการรกษาทางศลยศาสตรชองปากและใบหนาทไมยงยากใน

21

ยงยากในผปวยทมโรคทางระบบได (19.2)

3. สามารถอธบายลาดบขนตอนการรกษาทางศลยศาสตรชองปากและ

ใบหนาได (19.4 )

ผปวยทมโรคทางระบบ

Patho-physiology of systemic diseases and dental treatment correlation:

- Cardiovascular disease

- Cerebrovascular disease

- Endocrine and metabolism disease

- Hematologic disorder

- Respiratory disease

- Autoimmune disease

- Infectious disease

- Gastro-intestinal disease

- Genito-urinary Disease

- Neurologic disorder

- Behavioral and Psychiatric disorder

- Pregnancy and Breast feeding

- Organ transplantation

- Prosthetic implants

3. ขนตอนการรกษาทางศลยศาสตรชองปากและใบหนา

- Pre-operation care

- Operation

- Post-operation care

- Complication of operation

22

4. สามารถวางแผนการใหยาและสารเคมในงานศลยศาสตรชองปากและ

ใบหนาได (19.5)

5. สามารถสอสารกบผปวยเกยวกบแผนการรกษาทางศลยศาสตรชองปาก

และใบหนาได (19.6)

6. สามารถใหทางเลอกของแผนการรกษาตามความจาเปนและเหมาะสม

โดยสามารถอธบายถงขอด ขอเสยของการรกษาแตละแบบ (19.7)

7. สามารถเลอกชนดของยาชาเฉพาะทและใชยาชาเฉพาะทไดอยาง

ถกตอง และเหมาะสมกบการรกษาทางทนตกรรม (26.1)

4. การวางแผนการใหยาและสารเคมในงานศลยศาสตรชองปากและใบหนา

- Indication and contraindication of drugs

- Pharmacokinetic of drugs

- Drug interaction

- Drug administration

- Status or underling diseases of patients

5.การสอสารกบผปวยเกยวกบแผนการรกษาทางศลยศาสตรชองปากและ

ใบหนา

- Communication skill

6. ทางเลอกของแผนการรกษาตามความจาเปนและเหมาะสม โดยสามารถ

อธบายถงขอด ขอเสยของการรกษาแตละแบบ

- Risk or complication of surgical treatment

- Cost effective and benefit of treatment

7. การเลอกชนดของยาชาเฉพาะทและใชยาชาเฉพาะทไดอยางถกตอง และ

เหมาะสมกบการรกษาทางทนตกรรม

- Indication and contraindication of local anesthetic agents

- Types of local anesthetic agents

- Pharmacology of local anesthetic agents -

- Dose, Dosage form, Drugs administration

- Side effect and complication of local anesthetic agents

- anesthetic techniques : Inferior alveolar, lingual, buccal, greater

23

8. สามารถตดสนใจไดวามความจาเปนในการใชยาเพอการบาบดรกษา

ทางทนตกรรม ไดอยางมเหตผล (26.2)

9. สามารถเลอกใชยาเพอการบาบดรกษาทางทนตกรรม ตามขอบงชและ

แผนการรกษา แกผปวยไดอยางถกตองและเหมาะสม (26.3)

palatine, posterior superior alveolar, incisive, mental, infra-orbital

nerve block, Local infiltration

8. การตดสนใจไดวามความจาเปนในการใชยาเพอการบาบดรกษาทางทนต

กรรม ไดอยางมเหตผล

- Indication and contraindication of drugs

- Pharmacokinetic of drugs

- Drug interaction

- Drug administration

- Status or underling diseases of patients

- Cost effective and benefit of treatment

9. การเลอกใชยาเพอการบาบดรกษาทางทนตกรรม ตามขอบงชและแผนการ

รกษา แกผปวยไดอยางถกตองและเหมาะสม

- Plaque and caries control agents

- Anti-inflammation drugs

- Analgesic drugs

- Hemostasis agents

- Local anesthesia

- Anxiolytic drugs

- Antibiotics

- Antihistamine and anti-allergic drugs

- Drugs for medical emergency

24

10. สามารถบรหารยาตามชนดและขนาดยา ในการรกษาผปวยทนตกรรม

ไดอยางถกตอง (26.4)

11. สามารถจดการตอปญหาหรอผลขางเคยงทเกดขนจากการใชยาแก

ผปวยไดอยางถกตองและเหมาะสม รวมทงสงตอผปวยตามความ

จาเปน (26.5)

12. สามารถถอนฟนได (27.1)

13. สามารถผาฟนกรามซท 3 คด (27.2)

10.การบรหารยาตามชนดและขนาดยา ในการรกษาผปวยทนตกรรมไดอยาง

ถกตอง

- Dose

- Dosage form

- Route of administration

- Interval of administration

11. การจดการตอปญหาหรอผลขางเคยงทเกดขนจากการใชยาแกผปวยได

อยางถกตองและเหมาะสม

- Indication and contraindication

- Side effects

- Adverse reaction

- Drug interaction

- Drug allergy

12. การถอนฟนอยางงายได ( 27.1 )

- Indication and contraindication of tooth extraction

- Armamentarium for tooth extraction

- Extraction techniques

- Post-extraction care

13. การผาฟนกรามคดซท3อยางงาย ( 27.2 )

- Etiology and classification of impacted tooth

- Indication and contraindication of surgical removal of impacted

25

14. สามารถถอน/ผาตด รากฟนทหกคาง/ฟนทเหลอแตราก (27.3)

15. สามารถรกษาการตดเชอทมสาเหตจากฟน (27.4)

16. สามารถจดการแกไขอาการแทรกซอนทไมซบซอนทเกดขนระหวาง

หรอหลงการถอนฟน/ผาตดฟนคดได (27.5)

17. ตระหนกและจดการเบองตนในผปวยทมปญหาทางศลยกรรมชอง

tooth

- Armamentarium for surgical removal of impacted tooth

- Surgical techniques for removal of impacted tooth

- Post- surgical removal of impacted tooth care

14. การถอน/ผาตด รากฟนทหกคาง/ฟนทเหลอแตรากอยางงาย ( 27.3 )

- Indication and contraindication of surgical removal of root or

fracture root

- Armamentarium for surgical removal of root

- Surgical techniques for removal of root or fracture root

- Post- surgical removal of roots care

15. การรกษาการตดเชอทมสาเหตจากฟนอยางงาย ( 27.4 )

- Antibiotic therapy

- Intra oral incision and drain

16. การจดการแกไขอาการแทรกซอนทไมซบซอนทเกดขนระหวางหรอหลง

การถอนฟน/ผาตดฟนคดได ( 27.5 )

- Stop bleeding of soft and hard tissue

- Treatment of dry socket

- Surgical technique of root removal

- Management of oroantral communication ( < 3 มลลเมตร )

- Treatment of dentoalveolar infection

- Treatment of alveolar fracture

26

ปาก และแมกซลโลเฟเชยล

17.1 ทตองไดรบการถอนฟนหรอผาตดฟนคดอยางยาก

17.2 ทมการบาดเจบบรเวณฟน กระดกรองรบฟน กระดกขากรรไกร

และเนอเยอออน บรเวณชองปากและใบหนา

17.3 ทมการตดเชอสาเหตจากฟนทลกลามเขาชองพงผด (28.1)

18. ตระหนกและจดการเบองตนในการแกไขอาการแทรกซอนรนแรงท

เกดขนระหวางหรอหลงการถอนฟน/ผาตดฟนคดได (28.2)

- Treatment of soft tissue injuries

17. การจดการเบองตนในผปวยทตองไดรบการถอนฟนหรอผาตดฟนคด อยางยาก

(ฟนหรอฟนคดนอกเหนอจากทระบไวในขอ 27

18. การจดการเบองตนในผปวยทมการบาดเจบบรเวณฟน กระดกรองรบฟน

กระดกขากรรไกร และเนอเยอออนบรเวณชองปากและใบหนา

- Initial management e.g. First aid, Stop bleeding, Soft tissue care,

Temporary immobilization:

- Tooth injury ; complicated and un complicated crown and/or root

fracture

- Periodontal injury; concussion, subluxation, luxation, ,extrusion and

avulsion

- Alveolar bone injury

- Mandible and maxilla fracture

19. การจดการเบองตนในผปวยตดเชอทมสาเหตจากฟนทลกลามเขาชอง

พงผด

- Initial management of fascial space infection e.g. Antibiotic,

Analgesic, Nutrition supplement

20. การจดการเบองตนในการแกไขอาการแทรกซอนรนแรงทเกดขนระหวาง

หรอหลงการถอนฟน/ผาตดฟนคดได

Initial management or symptomatic treatment :

- รากฟนหกและอยใกลอวยวะสาคญ ไดแก โพรงอากาศแมกซลลา

27

19. ตระหนกและจดการเบองตนผปวยทมความผดปกตของเยอเมอกใน

ชองปากและรอยโรคในกระดกขากรรไกร (28.3)

20. สามารถระบสาเหต ใหการวนจฉย และบาบดรกษาผ ปวยทม

เสนประสาท inferior alveolar

- ภาวะเลอดออกจากเนอเยอออนและกระดกทไมสามารถหามเลอดได

ดวยวธการเฉพาะท

- มรทะลระหวางโพรงอากาศแมกซลลาและชองปาก > 3 มลลเมตร

และหรอภาวะทมอาการอกเสบของโพรงอากาศแมกซลลา ภายหลง

การถอนฟน

- การตดเชอทลกลามไปยง fascial space ภายหลงการทาศลยกรรมชอง

ปาก

- เครองมอหกและตกคางอยภายในเนอเยอออนและกระดก

- ฟนหรอสวนของฟนไดเคลอนตวจากเบาฟนเขาไปในบรเวณใกลเคยง

เชน fascial space , maxillary sinus ,inferior alveolar canal เปนตน

- มกระดกขากรรไกรหก เชน บรเวณ tuberosity, angle of mandible

เปนตน

- Air emphysema

21. การจดการเบองตนผปวยทมความผดปกตของเยอเมอกในชองปากและ

รอยโรคในกระดกขากรรไกร

- Sympyomatic treatment

- Oral hygiene care

22. สาเหต ใหการวนจฉย และบาบดรกษาผปวยทมภาวะแทรกซอนจากการ

28

ภาวะแทรกซอนจากการบาบดรกษาทางศลยกรรมไดอยางเหมาะสม

(24.1)

21. สามารถจดการภาวะเจบปวดเฉยบพลน เลอดออก การบาดเจบ และ

การตดเชอ ของอวยวะในชองปากได (24.2)

22. สามารถเลอกและใชยาและ/หรอสารเคมในการชวยจดการภาวะ

เจบปวดเฉยบพลน เลอดออก การบาดเจบ และการตดเชอของอวยวะใน

ชองปากได (24.3)

23. สามารถจดการความวตกกงวลและความเจบปวดของผปวยไดอยาง

บาบดรกษาทางศลยกรรม

- Bleeding : Hemostasis and coagulation

- Severe or acute pain : Trigeminal nerve and neuro-physiology of

pain

- Postoperative infection : Fascial spaces andspread of odontogenic

infection,

- Trauma of soft or hard tissue :Body response to trauma

23. การจดการภาวะเจบปวดเฉยบพลน เลอดออก การบาดเจบ และการตดเชอ

ของอวยวะในชองปาก

- Methods of bleeding control e.g. Pressure pack, Cauterization,

Hemostasis agents

- Analgesic drugs

- Intra-oral incision and drain

- Use of antibiotics therapy

24. การเลอกและใชยาและ/หรอสารเคมในการชวยจดการภาวะเจบปวด

เฉยบพลน เลอดออก การบาดเจบ และการตดเชอของอวยวะในชองปาก

- Hemostasis agents e.g. Gel foam, Surgicel, Fibrin glue ect.

- Analgesic drugs e.g. Acetaminophen, NSAID, COX2 inhibitor

- Antibiotics e.g.Penicillin, Amoxicillin, Roxithromycin, Clindamycin,

Metronidazole

25. การจดการความวตกกงวลและความเจบปวดของผปวย

29

เหมาะสม (25.2)

24. สามารถใชยารวมกบวธการอนเพอควบคมภาวะความเจบปวด และ

ความวตกกงวลของผปวยได (25.3)

- Methods of pain and stress reduction :

Non pharmacological method

Pharmacological method

- Indication and contraindication of premedication, conscious sedation

and general anesthesia

- Sedative agents and anesthetic agents or Drugs e.g. Nitrous oxide,

Diazepam, Midazolam, Flumazenil, Halotane, Fentanyl etc.

- Pre-operative cares

- Premedication, conscious sedation and anesthetic techniques

- Recovery care

26. การใชยารวมกบวธการอนเพอควบคมภาวะความเจบปวด และความวตก

กงวลของผปวย

- Oral premedication e.g. Diazepam, Midazolam

- Oral sedation e.g. Chloralhydrate, Diazepam, Midazolam

Procedures 5 Supporting Competencies Must Know

Recall/Comprehension 1 1. ประเมนระดบความรสกตวของผปวยได (23.1)

1. การประเมนระดบความรสกตวของผปวย

- Clinical signs and symptoms

30

2. ตดตอประสานงานกบหนวยกชพตามเครอขายทสงกด (23.2)

3. ปฏบตการกชพเบองตนแกผปวย (23.3)

- Vital signs measurement

2. การตดตอประสานงานกบหนวยกชพตามเครอขายทสงกด

- Consultation and Referral system

- Writing of consultation and refer forms

3. การปฏบตการกชพเบองตนแกผปวย

- Basic knowledge of emergency kit e.g. Drugs, Instruments and

Equipment

- Basic life support

Application 2 1.ประเมนระดบความรสกตวของผปวยได (22.1)

2. สามารถใหการจดการเบองตนในผปวยทมภาวะฉกเฉนไดอยางถกตอง

เหมาะสม และสงตอผปวย (22.2)

1. การประเมนระดบความรสกตวของผปวย

- Clinical signs and symptoms e.g. Syncope, Hyperventilation

syndrome, Respiratory arrest, Shortness of breath, Air way

obstruction, Cardiac arrest, Cardiac pain, Hypertension crisis,

Hypoglycemia, Seizure, Drug allergy- Anaphylaxis

- Vital signs measurement

2. การจดการเบองตนในผปวยทมภาวะฉกเฉน และสงตอผปวย

- Respiratory arrest, Shortness of breath, Cardiac arrest, Cardiac pain,

Hypertension crisis, Seizure, Drug allergy- Anaphylaxis

- Consultation and Referral system

Problem solving 2 1. สามารถจดการภาวะฉกเฉนไดอยางเหมาะสม (22.3)

1. การจดการภาวะฉกเฉน

- Syncope

- Hyperventilation syndrome

31

2. สามารถเลอกชนดของยาชาเฉพาะทและใชยาชาเฉพาะทไดอยาง

ถกตอง และ เหมาะสมกบการใหการรกษาทางทนตกรรม (26.1)

- Hypoglycemia

- Air way obstruction

2. การเลอกชนดของยาชาเฉพาะทและใชยาชาเฉพาะท

- Pharmacology

- Indication and contraindication

- Dose, Dosage form, Drugs administration

- Side effect and complication

- Local anesthetic techniques : Inferior alveolar, lingual, buccal,

greater palatine, posterior superior alveolar, incisive, mental, infra-

orbital nerve block, Local infiltration

32