Definicije pojmova

Osnovu za definisanje pojmova i izraza prisutnih u Projektu, predstavljaju zakoni, standardi, tehnički propisi i drugi standardi.

Gorivost materijala je osobina materijala da izložen standardom porastu temperature u standardno predviđenom prostoru, izazove pojave na osnovu kojih se vrši njihova klasifikacija (SRPS U.J1.010), a gorivost materijala se određuje standardom SRPS U.J1.040.

Zapaljive materije su one materije koje se pod normalnim uslovima (temperatura 0 [oC] i pritisak 101325 [Pa]) mogu zapaliti. Po uklanjanju izvora paljenja, zapaljive materije nastavljaju da gore sve do svog potpunog sagorevanja.

Eksplozivne materije su hemijska jedinjenja ili hemijske smeše sastavljene od goriva i oksidacionog sredstva koje mogu veoma brzom hemijskom reakcijom da razvijaju gasove takve brzine i takve temperature i pritiska da izazivaju oštećenje okoline.

Ili

Eksplozivne materije su čvrste ili tečne materije koje usled hemijskih reakcija mogu da razviju gasove takvom brzinom i takve temperature i pritiske da izazivaju oštećenje okoline.

Eksplozivna atmosfera je smeša zapaljivih materija u obliku gasa, pare, magle i prašine ili vlakana sa vazduhom, pod atmosferskim pritiskom, u kojoj se posle paljenja, gorenje lančano širi kroz celu nesagorelu smešu.

Maseno požarno opterećenje obuhvata sve zapaljive materije prisutne u prostoriji i one koje su ugrađene u njene građevinske konstrukcije. Ukupno maseno požarno opterećenje prostorije određuje se kao suma konstantnih i promenljivih komponenata. Konstantno maseno požarno opterećenje obuhvata sve zapaljive materije ugrađene u građevinske konstrukcije i enterijer prostorije. Promenljivo maseno požarno opterećenje obuhvata zapaljive materije ugrađene u inventar prostorije.

Toplotno požarno opterećenje, (SRPS U.J1.030), podrazumeva vrednost ukupne toplotne energije koja se može osloboditi pri sagorevanju zapaljivog materijala prisutnog u prostoriji (proizvodnoj hali, magacinu, požarnom sektoru ili čitavom objektu) odnosno na otvorenom prostoru. Požarnim opterećenjem su obuhvaćeni i zapaljivi konstruktivni elementi objekta.

Specifično požarno opterećenje objekta računa se po formuli:

- toplotna moć gorivog materijala.

U proračun ulaze svi gorivi materijali u smislu standarda SRPS U.J1.020.

pt —3 - zapreminska masa materijala,

Ovim standardom određuju se tri grupe specifičnog požarnog opterećenja:- nisko požarno opterećenje do 1GJ/m2,- srednje požarno opterećenje do 2 GJ/m2 i- visoko požarno opterećenje preko 2 GJ/m2.

Donja granica eksplozivnosti (DGE) je najmanja koncentracija zapaljivog gasa, pare ili magle u vazduhu, kod koje postoje uslovi za eksplozivno sagorevanje.

Gornja granica eksplozivnosti (GGE) je najveća koncentracija zapaljivog gasa, pare ili magle u vazduhu kod koje još uvek postoje uslovi za eksplozivno sagorevanje.

Opasan prostor (zbog prisustva opasne eksplozivne atmosfere), je prostor u kome je ili se može očekivati, pojava eksplozivne gasovite atmosfere u takvoj količini, koja zahteva posebne mere za izradu, instaliranje ili upotrebu električnih uređaja.

Zona 0 je prostor u kome je eksplozivna atmosfera prisutna trajno, ili duži period vremena, ili je učestalost njene pojave velika.

Zona 1 je prostor u kome je verovatno da će se u uslovima normalnog rada, pojaviti eksplozivna gasovita atmosfera.

Zona 2 je prostor u kome nije verovatno da će se u uslovima normalnog rada, pojaviti eksplozivna gasovita koncentracija, a ako se pojavi biće prisutna samo kratko vreme. Eksplozivna koncentracija se pojavljuje u nenormalnim situacijama.

Deflagracija je hemijska reakcija razlaganja eksplozivne materije čija brzina hemijskog razlaganja je relativno mala (nekoliko santimetara do nekoliko desetine metara u sekundi), a energija aktivacije predaje se od sloja do sloja putem prenošenja toplote od površine ka unutrašnjosti eksplozivne materije.

Detonacija je hemijska reakcija za koju je karakteristično da prvi delovi eksploziva inicirani na razlaganje naglo prelaze u gasovito stanje. Sledeći delići eksplozivne materije takođe se razlažu na isti način tako da eksplozija zahvata celu masu eksploziva u vidu naglih uzastopnih udara, to je takozvani detonacioni talas.

Detonaciona brzina je brzina kojom se detonacioni talas prostire kroz eksplozivno punjenje.

Toplota eksplozije je toplota oslobođena eksplozijom 1 [kg] eksploziva pri stalnoj zapremini, odnosno bez obavljanja rada. Toplota eksplozije jednaka je razlici toplote stvaranja produkata eksplozije i toplote obrazovanja samog eksploziva.

Temperatura eksplozije je maksimalna temperatura do koje se zagreju produkti nastali hemijskim razlaganje eksplozivne materije.

Pritisak eksplozije je pritisak koji vrše oslobođeni gasovi nakon detonacije na okolni ambijent. Taj pritisak je utoliko veći ukoliko je zapremina u kojoj se eksplozija desila manja, tj. ukoliko je gustina punjenja veća. Pritisak eksplozije može se posmatrati kao pritisak gasova neposredno posle eksplozije eksplozivne materije u prostoru u kome se odigrao taj proces, a pritisak detonacije kao pritisak u sloju eksplozivne materije zahvaćenim talasom detonacije.

Brzina širenja plamena je put fronta plamena prevaljen u jedinici vremena pod standardom određenim uslovima, na standardno određenom aparatu (SRPS U.J1.010), a za određivanje se koriste standardi SRPS U.J1.010 i SRPS U.J1.060.

Opasan pogon predstavlja objekat ili grupu objekata u kojima se vrši proizvodnja, dorada, prerada, laboracija, delaboracija, ispitivanje, uništavanje i čuvanje opasnih materija.

Požar je svako nekontrolisano sagorevanje usled koga dolazi, ili može doći, do ozlede ljudi ili štete na materijalnim dobrima (SRPS U.J1.010)

Klasifikacija požara - predstavlja standardizovani sistem podele prema prirodi gorivog materijala (SRPS ISO 3941).

-A (požari čvrstih materijala)-B (požari zapaljivih tečnosti)-C (požari zapaljivih gasova)-D (požari metala)-i požari elektrišnih postrojenja.

Zaštita od požara podrazumeva aktivnosti usmerene na ograničenje opasnosti od izbijanja požara, ograničenja širenja nastalog požara i smanjenja ugroženosti konstrukcija od požara, izborom odgovarajućih materijala i vrednovanjem rezultata ispitivanja (SRPS U.J1.010).

Zaštita od požara obuhvata planiranje mera, sistema, opreme, zgrada ili drugih objekata, da bi se smanjila opasnost po ljude i imovinu, tako što će se požar otkriti, ugasiti ili lokalizovati.

Otpornost konstrukcije protiv požara definisana je vremenom u kome konstrukcija ne izgubi ni jednu od standardom određenih namenjenih funkcija, dok je podvrgnuta standardnom razvoju požara (SRPS U.J1.010).

Ili

Otpornost prema požaru je sposobnost nekog dela građevinske konstrukcije ili sklopada za određeno vreme ispuni traženu stabilnost, integritet prema požaru i/ili toplotnuizolacionu ili drugu očekivanu ulogu pri standardnom ispitivanju otpornosti prema požaru.

To je sposobnost elementa da obezbedi istovremeno integritet, stabilnost i toplotnu izolaciju pri standardnom ispitivanju otpornosti prema požaru.

Stepen otpornosti objekta (požarnog sektora) protiv požara predstavlja određen stepen otpornosti građevinskih konstrukcija koje čine objekat, u uslovima standardnog požara (SRPS U.J1.240).

Sigurnosna udaljenost predstavlja minimalni međusobni razmak između susednih objekata, koji u slučaju eksplozije ili paljenja maksimalno dozvoljene količine opasnih materija u jednom opasnom objektu ne omogućuje prenos eksplozije ili požara na susedni objekat, a oštećenja susednih objekata ograničava na predviđeni opseg.

Spoljna hidrantska mreža je skup građevinskih objekata i uređaja kojima se voda od izvora za snabdevanje vodom dvodi cevovodima do hidrantskih priključaka koji se neposredno koriste za gašenje požara ili se na njih priključuju vatrogasna vozila s ugrađenim pumpama ili prenosne vatrogasne pumpe.

Unutrašnja hidrantska mreža je skup uređaja u objektu koji vodu razvode do hidrantskih ormarića, iz kojih se, primenom vatrogasnih creva određene dužine sa mlaznicom, prostorije štite od požara.

Rizik je verovatnoća da mogu nastati okolnosti ili neželjeni događaj koji u slučaju ostvarivanja mogu bitno da naruše ili ugroze ljudske živote, materijalna dobra i funkcionisanje ekosistema.

Rizik u opštem smislu obuhvata i neizvesnost i rezultat neizvesnosti. Mera rizika u praksi može biti različita. Nekada je ona jednaka verovatnoći nezadovoljavajućih izlaza, a nekada se rizik meri mogućim finansijskim gubitkom. To su razlozi za razvoj analize rizika kao inženjersko- ekonomske discipline koja nastoji da razvije i standardizuje pristupe tretiranju rizika.

Pouzdanost je verovatnoća da će posmatrani sistem izvršiti svoju funkciju u određenom vremenskom periodu i pod specifičnim uslovima bez otkaza. Nasuprot tome, nepouzdanost sistema je verovatnoća neželjenog događaja.

Pod neželjenim događajem ili otkazom podrazumeva se događaj koji se odvija u trenutku kada vrednost kontrolisanih parametra sistema dostigne ili napusti dozvoljene granice.

Akcident je neželjeni događaj koji dovodi do smrti, narušavanja zdravlja, povreda, oštećenja, materijalnih i drugih gubitaka.

Opasno stanje predstavlja stanje sistema koje predstoji otkazu koje može ugroziti zdravlje, život, prirodna i materijalna dobra.

Ugrožen prostor je onaj prostor u kom se očekuje prisutnost eksplozivne atmosfere u količinama koje zahtevaju posebne mere zaštite.

Primenjeni propisiPri izradi Projekta korišćeni su sledeći zakoni, tehnički propisi, standardi:

- Zakon o zaštiti od požara, Službenu glasnik RS, br. 111/09- Zakon o planiranju i izgradnji, Službeni glasnik RS, br. 72/09;

- Zakon o eksplozivnim materijama, zapaljivim tečnostima i gasovima, „Službeni glasnik SRS", br 44/77, 45/84, 18/89, Službeni glasnik RS, br. 53/93, 67/93, 48/94;

- Pravilnik o tehničkim normativima za zaštitu skladišta od eksplozija, „Službeni list SFRJ", br. 24/87;- Pravilnik o tehničkim normativima za spoljnu i unutrašnju hidrantsku mrežu za gašenje požara, „Službeni list SFRJ", br. 30/91;

- Pravilnik o tehničkim normativima za pristupne puteve, okretnice i uređene platoe zavatrogasna vozila u blizini objekta povećanog rizika od požara, „Službeni list SRJ"

br8/95;

- Pravilnik o tehničkim normativima za uređaje za automatsko zatvaranje vrata ili klapniotpornih prema požaru, „Službeni list SFRJ", br. 35/80;

- Pravilnik o tehničkim normativima za električne instalacije niskog napona, „Službeni listSFRJ",br. 53/88;- Pravilnik o tehničkim normativima za zaštitu od statičkog elektriciteta, „Službeni list SFRJ", br. 62/73;

- Pravilnik o tehničkim propisima o gromobranima, „Službeni list SFRJ", br. 17/68;- Pravilnik o tehničkim normativima za stabilne instalacije za dojavu požara, „Službeni list

SRJ", br. 87/93;- Propisi o tehničkim merama za pogon i održavanje elektroenergetskih postrojenja, „Službeni list SFRJ", br. 13/78.

Standardi:SRPS N.S8.003/81 - Klasifikacija eksplozivnih gasova i para;

SRPS N.S8.007 - Zone opasnosti prostora ugroženih eksplozivnimSRPS N.S8.007/1/92 smešama gasova i para-Izmene;SRPS N.S8.008/82 - Klasifikacija prostora ugroženih eksplozivnom

prašinom;SRPS U.J1.240/94 - Stepen otpornosti zgrade prema požaru;SRPS U.J1.010/73 - Ispitivanje otpornosti prema požaru materijala i

konstrukcija;SRPS ISO 1182/97 - Građevinski materijali ispitivanje negorivosti

SRPS ISO 834/94 - Ispitivanje otpornosti prema požaru-elementigrađevinskih konstrukcija;

SRPS U.J1.030/76 - Požarno opterećenje;SRPS U.J1.050/97 - Ponašanje građevinskih materijala u požaru -

Pregled i klasifikacija građevinskih materijala;SRPS ISO 3941/94 - Klasifikacija požara;SRPS Z.C0.005/79 - Klasifikacija materija i robe prema ponažanju u

požaru;SRPS Z.C0.007/78 - Klasifikacija zapaljivih tečnosti prema temperaturi

paljenja i temperaturi ključanja;SRPS Z.C0.010/79 - Klasifikacija opasnih zapaljivih gasova, tečnosti i

isparljivih čvrstih supstanci;SRPS Z.C0.012/79 - Utvrđivanje kategorija i stepena opasnosti

materijala prema požaru;SRPS Z.C2.020/80 - Ručni prevozni aparati za gašenje požara.

1. Stajsko đubrivo (Analiza stanja, procena ugroženosti od požara i mere zaštite od požara)

Đubrivo je smeša materija koje se koriste u poljoprivredi ili vrtlarstvu za poboljšanje rasta biljki. Obično se primjenjuje na poljoprivrednim zemljištima.

Đubriva se grubo mogu podijeliti na organska i neorganska (mineralna), gde je osnovna razlika izvor iz kojeg je đubrivo nastalo, a ne nužno sastav nutrijenata.

Najvažnije organsko đubrivo svakako je stajsko đubrivo. Stajsko đubrivo predstavlja osnovno đubrivo, jer sadrži sve hranjive elemente potrebne za ishranu biljaka. Pored hranjivih elemenata, zahvaljujući svojim organskim sastavima, stajsko đubrivo popravlja fizičke, hemijske i biološke osobine zemljišta. S toga je njegov značaj nezamjenljiv. Stajsko đubrivo se redovno tokom jeseni razbacuje po poljoprivrednim proizvodnim površinama (povrtnjacima, voćnjacima i vinogradima). To je i razumljivo s obzirom na činjenicu da stajsko đubrivo u prehrani biljaka ima dvojaku vrednost.

1.1.Makrolokacija Preduzeće ‘’Stajsko đubrivo’’, nalazi se sa desne strane ulice Dušana Popovića, Niš, pored Niške pivare, preko puta Medicinske skole(slika 1), a od najbliže vatrogasne jedinice je udaljeno 1.5 km, slika 2.

Lokacija objekta(slika 1)

Udaljenost objekta od Vatrogasne stanice(slika 2)

Niš ima umereno-kontinentalnu klimu, sa prosečnom godišnjom temperaturom od 13.2 °C. Avgust je najtopliji mesec u godini sa prosekom od 25.1 °C. Najhladniji mesec je decembar, u proseku 1.6 °C. Maksimalna ikad zabeležena temperatura je bila 44,2°C 24. Jula 2007., a najniža -

23,7°C 25. Januara 1963. Godišnje ima u proseku 123 kišnih dana i 43 dana sa snegom. Vazdušni pritisak je u proseku 992.74 mb. Uži centar Niša  nalazi se na 194 m nadmorske visine  (kod Spomenika u centru ). Najviša tačka grada je Sokolov kamen (1.523 metara) Suva planina, a najniža (173 metra) kod naselja Trupale, tačno na ušću reke Nišave.

Tabela 1. Srednje mesečne i srednja godišnja temperatura vazduha za Niš

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Sr.godišnja

2,9 4,9 7,0 14,0 18,7 20,6 22,8 25,1 17,3 13,9 9,5 1,6 13,2

Godišnje količine padavina su relativno male, oko 581,5 [mm]. Maksimalna količina padavina registrovana je 5. Novembra 1954. I iznosila je 76,6mm.

Tabela 2. Srednje mesečne i srednja godišnja godišnja suma padavina (u mm) za Niš

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Sr.godišnja

43,3 72,0 90,6 39,2 51,8 48,0 20,0 37,6 35,9 67,3 59,1 15,3 581,5

Sneg se javlja svake godine na čitavoj teritoriji. Maksimalna debljina snežnog pokrivača iznosila je 62cm, od 23. Do 25. Februara 1954.

Srednji broj dana sa gradom iznosi 2 što ugrožava poljoprivrednu proizvodnju.

Ukupno trajanje sunčvog sjaja u ovoj oblasti u proseku iznosi 2143 časa. Najsunšniji mesec je jul sa 300 časova i avgust sa 291 čas.

Srednja godišnja vrednost vlažnosti vazduha u moravskoj kotlini iznosi 69,5%.

Slika 2. Ruža vetrova na području Niša

1.2.Mikrolokacija

Preduzeće ‘’Stajsko đubrivo’’, nalazi se sa desne strane ulice Dušana Popovića, Niš, pored Niške pivare, preko puta Medicinske skole(slika 1). Na parceli ovog Preduzeća nalaze se: portirnica, upravna zgrada, garaže, komandna zgrada, remontne radionice, razvodna postrojenja: 220 [kV], 110 [kV] i 35 [kV], sklonište, parking prostor, rukometni i odbojkaško igralište, skladište sa otvorenom nadstrešnicom, platoi za demontiranu opremu i zelene površine (slike 3 i 4).

Udaljenost kompleksa preduzeća „Stajsko đubrivo“ od najbliže vatrogasne stanice u Nišu iznosi 1,5 [km]. Na putu do kompleksa Preduzeća nema prirodnih prepka, pa je realno očekivati da vatrogasna jedinica, u slučaju požara, pristupi gašenju u vremenskom imtervalu od 5-10 minuta od momenta dojave.

1.3. Kategorizacija ugroženosti od požara

Uredba o osnovnim merilima za razvrstavanje organizacija u odgovarajuću kategoriju ugroženosti od požara ("Službeni glasnik SRS" broj 4/90, član 20. )

1.4. Tehnološki proces proizvodnje

- Prikazati raspored prostorija (pogona) u kome se vrši tehnološki proces proizvodnje

- Prostorije (magacini) za čuvanje, odnosno odlaganje sirovina i gotovih proizvoda1.5. Fizičko-hemijska svojstva materija zastupljenih u tehnološkom procesu

Stepen opasnosti i rizika od požara i eksplozija u tehnološkom procesu uslovljen je pre svega fizičko-hemijskim svojstvima prisutnih zapaljivih materija i materijala. U objektuPreduzeća ______________________________ nalazi se transformatorsko ulje kao zapaljivatečna materija. U tehnološkom procesu skladištenja i sušenja transformatorskog ulja može da se nađe u objektu maksimalna količina od 32 [t]:

Neprerađeno ulje: 6 x 4,4 [m3]Prerađeno ulje: 10 [m3]Ukupno: 36,4 [m3]x 870[kg/m3] = 31,668 [t]

Transformatorsko ulje se koristi u transformatorima kao elektroizolacijsko i rashladnosredstvo. U uljnim prekidačima međusobno izoluje vodljive delove i gasi električni luk. Mineralna transformatorska ulja proizvode se iz sirove nafte i predstavljaju rafinisane vakuum destilate odgovarajuće viskoznosti. Osobine ulja dobijenih frakcionom destilacijom sirove nafte zavise od hemijskog sastava polazne sirovine. Po svom hemijskom sastavu predstavljaju smešu naftenskih, parafinskih i aromatskih ugljovodonika povezanih u molekularne strukture različitih vrsta. U zavisnosti od toga da li je ulje proizvedeno iz naftenske ili parafinske nafte sadrži, veći ili manji procenat naftenskih, odnosno parafinskih ugljovodonika, pa se u zavisnosti od toga ulja dele na parafinska i naftenska. Kod oba tipa ulja sadržaj aromatskih jedinjenja kreće se od 4 do 18 %. Ulja se zatim dele na inhibirana i neinhibirana u zavisnosti od toga da li u svom sastavu sadrže prirodni inhibitor oksidacije ili je on naknadno dodat u procesu proizvodnje. Ulja u transformatorima koriste se kao:

• izolaciona i

• rashladna sredstva,

Transformatorsko ulje treba, pre svega, da ima visoku dielektričnu čvrstoću i visok specifični električni otpor. Uslov za to je pored dobrog kvaliteta ulja, suv izolacioni sistem sa malim sadržajem vode koji semeri u milionitimdelovima. Voda nastaje i utoku eksploatacijeulja kao jedan od produkata starenja ulja, pa je jedan od uslova za upotrebutransformatorskog ulja, ulje sa dobrim hemijskim karakteristikama. Najvažnija karakteristika je oksidaciona stabilnost ili otpornost ulja prema starenju. Da bi ulje zadovoljilo svoju drugu po važnosti ulogu da vrši hlađenje izolacionog sistema transformatora, ono mora da bude dovoljno pokretljivo, odnosno viskozno i da ima odgovarajuću gustinu. Tehničke karakteristike ulja definišu se standardom SRPS B.H3 561/87, koji je u skladu sa međunarodnim standardom IEC 60296/03.Tabela 3. Tehničke karakteristike transformatorskog ulja prema standardu IEC 60296 (SRPS B.H3 561)

Osobina Jedinica mere Vrednost po SRPS B.H3 561 IEC 60296/82

Čistoća bistro, bez suspenzija, bez trunja

Gustina na 20 [°C] [kg/dm3] < 0,895

Kinetička viskoznost: - na -20 [°C] - na -

15 [°C]

[mm2/s] < 11 < 25

Tačka paljenja [°C] > 140

Tačka stinjavanja [°C] 54l<

Međupovršinski napon na 20 [°C] [mN/m] > 40

Neutralizacioni broj [mg KOH/g] < 0,03

Dielektrična čvrstoća (probni napon) [kV/cm] > 120 (> 30)

Faktor dielektričnih gubitaka na 90 [°C] x 103 < 5

Oksidaciona stabilnost talog % mase < 0,80

U TR Kruševac-1 prisutno je izolaciono ulje „TECHNOL" tipa Y - 3000

(Austrija). Tabela 4. Tehničke karakteristike ulja „TECHNOL" - AustrijaOsobina Jedinica mere Vrednost po JUS B.H3 561 IEC

60296/82

Stanje tečno

Boja 0,5

Miris svojstven mineralnim uljima

Tačka ključanja [°C] 290

Pritisak pare na 20 oC [mbar] 0,005

Rasrvorljivost u vodi [g/l] 0,1

Granice zapaljivosti % 0,6 - 6,5

Gustina na 20 °C [kg/dm3] 0,87

Kinetička viskoznost: [mm2/s] 9

Tačka paljenja [°C] 143

Tačka stinjavanja [°C] -48

Razlaganje usled visoke temperature [°C] 360

Donja toplotna moć [MJ/kg] 42

Prema broju CAS 64741-97-5, transformatorsko ulje „TECHNOL" tipa Y-3000 identifikovana je u Internacionalnoj hemijskoj karti sigurnosti kao materija sa karakteristikama prikazanim u narednim tabeli 8.

Od zapaljivih materija u objektu nalaze se kancelarijski nameštaj (drvo, sunđer, tekstil, prirodna i veštačka koža) i papir.

Drvo spada u grupu čvrstih zapaljivih materija. Pali se u prisustvu oksidatora i izvora paljenja na temperaturi od 250 do 300 [oC]. Temperatura samopaljenja drveta iznosi 450 oC. Stepen zapaljivosti drveta zavisi od brojnih faktora kao što su: vrsta drveta, veličina komada, obrađenost površina, stepen vlažnosti itd. Prosečna toplotna moć drveta je oko 16068 [kJ/kg].

Tekstil spada u grupu prirodnih ili sintetičkih zapaljivih materijala. U zavisnosti od hemijskog sastava pali se u prisustvu oksidatora i izvora paljenja na temperaturi od 150 do 250 [oC]. Toplotna moć tekstila je oko 19000 [kJ/kg].

Papir spada u grupu lakozapaljivih čvrstih materija koja može intenzivno goreti. Proces sagorevanja zavisi od vrste papira i oblika u kome se nalazi. Zagrevanjem do temperature od 450 [oC] dolazi do samopaljenja papira. Sagorevanje je praćeno oslobađanjem intenzivnog plamena. Na povišenim temperaturama dolazi do pirolitičke razgradnje papira na gasovite i tečne produkte. Početak pirolize odigrava se u intervalu od 100 do 130 [oC]. Toplotna moć papira iznosi oko 18540 [kJ/kg].Tabela 5. Karakteristike mineralnog ulja „TECHNOL" tipa Y - 3000, International Chemical Safety Cards

DISTILLATES, PETROLEUM, solvent-refined light naphthenic ICSC: 1430

Base oil Lubricant base oil Lubricant oil Mineral oil ICSC 1430 CAS 64741-97-5 RTECS PY8041000 EC 649-458-00-9

Tip opasnosti Akutni simptomi Prevencija Prva pomoć / u slučajupožara

Požar Sagoreva Držati van domašaja vatre. Pena, vodena magla, prah, ugljen - dioksid.

Udisanje Vrtoglavica. Glavobolja.. Izlaganje

Lokalna ventilacija

Svež vazduh. Odmah otići kod lekara.

Koža Suva koža Zaštitno odelo i rukavice. Skinuti kontaminiranu odeću i odložiti je kao otpad. Kožu oprati samo vodom i otići kod lekara.

Oči

GutanjeCrvenilo. Mučnina. Dijarea. Zaštitne naočare. Ne piti.

Skinuti kontaktna sočiva Oprati oči. Otići kod lekara

NE IZAZIVATI POVRAĆANjE. Odmah otići kod lekara.

T symbol T (OTROV)R: 45 (MOŽE IZAZVATI RAK)

S: 53-45 (prs upotrebe pročitati uputstvo, u slučaju nesreće odmah otići kod lekara)