Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
วารสารปญญาภวฒน ปท 8 ฉบบท 2 ประจ�ำเดอนพฤษภำคม - สงหำคม 2559134
การพฒนารปแบบวฒนธรรมคณภาพโรงเรยนมธยมศกษา
สงกดส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน
THE DEVELOPMENT OF SECONDARY SCHOOL QUALITY CULTURE MODEL
UNDER THE OFFICE OF THE BASIC EDUCATION COMMISSON
นนทพร แสงอไร1 สพรรณ สมานญาต2 และนภทร แกวนาค3
Nantaporn Saeng-urai1 Supannee Smarnyat2 and Naputr Gawnak3
1,2วทยาลยบณฑตศกษาดานการจดการ มหาวทยาลยศรปทม3กองการศกษาวทยาลยการทพอากาศ
1,2Graduate College of Management, Sripatum University3Air War College, Education and Training, RTAF
บทคดยอ การวจยนมวตถประสงค 1) เพอพฒนารปแบบวฒนธรรมคณภาพโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส�านกงาน
คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 2) เพอตรวจสอบและประเมนรปแบบวฒนธรรมคณภาพโรงเรยนมธยมศกษา
สงกดส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน การวจยม 3 ขนตอน ไดแก (1) การพฒนารปแบบวฒนธรรม
คณภาพโรงเรยนมธยมศกษา โดยผเชยวชาญ 17 คน โดยใชเทคนคเดลฟาย (Delphi Technique) (2) การตรวจ
สอบความเหมาะสมของรปแบบวฒนธรรมคณภาพโรงเรยนมธยมศกษา โดยผปฏบตงานในสถานศกษา กลมตวอยาง
เปนผบรหารโรงเรยน 23 คน คร 191 คน และคณะกรรมการสถานศกษา 81 คน ของสถานศกษาในโครงการพฒนา
โรงเรยนสมาตรฐานสากล (World Class Standard School) แบบเขมขน (Intensive School) จ�านวน 37 โรงเรยน
และ (3) การประเมนความถกตองของรปแบบโดยผเชยวชาญ 15 คนในการสนทนากลม (Focus Group Discussion)
เครองมอวจย ไดแก แบบสอบถาม แบบประเมน และวเคราะหขอมลโดยการวเคราะหเนอหา คาเฉลย ความเบยงเบน
มาตรฐาน คามธยฐาน คาพสยระหวางควอไทล ผลการวจยพบวา 1) รปแบบวฒนธรรมคณภาพประกอบดวย
10 องคประกอบ ไดแก (1) ภาวะผน�า (2) การพฒนาทรพยากรมนษย (3) การวางแผนกลยทธ (4) กระบวนการ
และระบบ (5) การท�างานเปนทม (6) การมงเนนผใชบรการ (7) ผลลพธขององคกร (8) ความเชอ (9) คานยม และ
(10) รปแบบพฤตกรรม 2) การตรวจสอบโดยผปฏบตงานในสถานศกษา ซงเปนผบรหารโรงเรยน คร และคณะกรรมการ
สถานศกษา และการประเมนความถกตองของรปแบบโดยผเชยวชาญ 15 คน โดยการสนทนากลม (Focus Group
Discussion) พบวา มความเหมาะสมและถกตอง
ค�าส�าคญ: วฒนธรรมคณภาพ รปแบบวฒนธรรมคณภาพ โรงเรยนมธยมศกษา ส�านกงานคณะกรรมการการศกษา
ขนพนฐาน
Corresponding AuthorE-mail: [email protected]
Panyapiwat Journal Vol.8 No.2 May - August 2016 135
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
Abstract The purposes of this research were 1) to study the quality cultural model and 2) to
determine and evaluate the quality cultural model of schools under the office of the Basic
Education Commission. The research procedures consisted of 3 steps as follows: (1) developed
the quality cultural model using 17 experts’ opinions through Delphi Technique (2) examined the
propriety of the quality cultural model of schools under the Office of Basic Education Commission,
participants were 23 school administrators, 191 teachers and 81 school board members of
37 World Class Intensive Standard Schools. (3) evaluated the accuracy of the quality cultural
model by 15 experts through focus group discussion. The research tools were questionnaires and
evaluation forms. Analyzing by content analysis, mean, standard deviation, median, range and
inter-quartile. The research findings revealed that 1) The components of the quality cultural
model were (1) Leadership (2) Human Resources Development (3) Strategic Planning (4) Processes
and System (5) Teamwork (6) Customer Focus (7) Organizational Results (8) Beliefs (9) Values and
(10) Behavioral Patterns. 2) The propriety and the accuracy of the quality cultural model of schools
under the office of the Basic Education Commission based on the verifications of administrators,
teachers, and school board members and through focus group discussion were found.
Keywords: quality culture, quality cultural model, secondary school, the office of the Basic
Education Commission
บทน�า วกฤตทางการศกษาของระบบการศกษาไทยทถอวา
เปนปญหาใหญ คอ คณภาพการศกษา ดงจะเหนได
จากการจดล�าดบโดยใชคาหรอคะแนนสอบเปนหลก
โดยหนวยงานตางๆ ในระดบนานาชาต ทงนจากการ
ประเมนของ International Institute for Management
Development (IMD) เปนความสามารถในการแขงขน
ระดบนานาชาตของประเทศไทย ดานโครงสรางพนฐาน
ทางการศกษาในป ค.ศ. 2011 ประเทศไทยอยในอนดบ
ท 51 ของกลมประเทศส�ารวจ 59 ประเทศ ผลการ
ประเมนของ Programme for International Student
Assessment (PISA) ป ค.ศ. 2012 จ�านวน 65 ประเทศ
ของกลมนกเรยนอาย 15 ป ประเทศไทยอยในอนดบท 50
(สภทร พนธพฒนกล, 2554: 4-5) และผลการจดอนดบ
ของ Trends in International Mathematics and
Science Study (TIMSS) ป ค.ศ. 2011 ม 45 ประเทศ
ประเทศไทยอยในอนดบท 25 และจากการจดล�าดบ
ผลสอบ O-NET ชน ป.6 ชน ม.3 ชน ม.6 ปการศกษา
2556 คะแนนเฉลยทวประเทศต�ากวารอยละ 50 ทกวชา
ยกเวนรายวชาสขศกษาและพลศกษา
แมวาจะมระบบการประกนคณภาพการศกษา
ภายในสถานศกษาแตกพบวา ระบบการประกนคณภาพ
ยงไมเขมแขง สถานศกษาไมไดสรางระบบคณภาพ
ใหเกดอยางจรงจง ทงทการประกนคณภาพ (Quality
Assurance) เปนกลไกส�าคญทสามารถขบเคลอนคณภาพ
การศกษาใหด�าเนนไปอยางตอเนอง คณภาพการศกษา
จงสะทอนคณภาพของคนทเปนผลตผลของการจด
การศกษา (ส�านกงานทดสอบทางการศกษา ส�านกงาน
คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553: 1)
การจดการศกษา จ�าเปนตองมการพฒนาคณภาพ
วารสารปญญาภวฒน ปท 8 ฉบบท 2 ประจ�ำเดอนพฤษภำคม - สงหำคม 2559136
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
การศกษา การพฒนาปรบปรงคณภาพตองการวฒนธรรม
ใหม (เรองวทย เกษสวรรณ, 2545: 376) คอ วฒนธรรม
คณภาพ (Quality Culture) ซง Goetsch & Davis
(2000) พบวา วฒนธรรมคณภาพเปนวฒนธรรมการท�างาน
ทไดรบการยอมรบ และวฒนธรรมคณภาพในองคการ
น�าไปสการพฒนาบคลากรขององคการใหเปนคนคณภาพ
(Quality Man) และสงผลตอความเปนเลศ ความอยรอด
และความยงยนขององคการ (พนพ เกษามา, 2546:
38-46)
ฉะนนวฒนธรรมองคการจงเปนวถชวตทไดรบอทธพล
จากการปฏบต เปนสงทรบรในฐานะทเปนแบบแผนของ
ความเชอ คานยม การคาดคะเน ซงเปนแนวทางปฏบต
ในองคการหรอสรปไดวา วฒนธรรมองคการ มความ
ส�าคญตอการจดการคณภาพ การเปลยนแปลงคณภาพ
การยอมรบคณภาพ การปรบปรงคณภาพใหเหมาะสม
การปรบปรงแกไข การประเมน การวางแผนดานมนษย
และวฒนธรรม เพอใหเกดวฒนธรรมคณภาพ (เรองวทย
เกษสวรรณ, 2545: 383) นกวชาการใหความสนใจศกษา
และระบวา วฒนธรรมคณภาพในองคการมองคประกอบ
ดงน 1) ภาวะผน�า 2) การพฒนาทรพยากรมนษย
3) การวางแผนกลยทธ 4) กระบวนการและระบบ
5) การท�างานเปนทม 6) การมงเนนผใชบรการ 7) ผลลพธ
ขององคกร (Goetsch & Davis, 2000) ซงองคประกอบ
ดงกลาวสอดคลองกบการบรหารคณภาพทงองครวม
(Total Quality Management: TQM) และแนวคด
เกยวกบเกณฑรางวลคณภาพแหงชาต (Thailand
Quality Award: TQA) อนจะน�าไปสคณภาพของ
องคการและคณภาพของคน ซงจะเปนพนฐานและทมา
ของคณภาพอนๆ ทงหมด ดาวรวรรณ ถวลการ (2552)
เหนวา วฒนธรรมองคการของโรงเรยนมสวนส�าคญยง
ตอความส�าเรจของโรงเรยน การสรางวสยทศน และ
คานยมรวมกน (Share Vision & Share Values) เปน
สงส�าคญในการยกระดบคณภาพการศกษาของชาต
ซงมนกวชาการ (Schein, 1988; Deal & Peterson,
1993; Sergiovanni & Tobert, (1988); Owens, 2004
และณฏฐพนธ เขจรนนทน, 2551) สนใจศกษาเกยวกบ
วฒนธรรมองคการ ระบวา วฒนธรรมในสถานศกษา
เรยกวา วฒนธรรมโรงเรยนมองคประกอบดงน 1) คานยม
(Values) 2) ความเชอ (Beliefs) 3) รปแบบพฤตกรรม
(Behavioral Patterns)
จากทกลาวมาขางตนพบวา ในสถานศกษายงขาด
องคความรในการสรางวฒนธรรมคณภาพ ผวจยจงสนใจ
ด�าเนนการวจยเรอง การพฒนารปแบบวฒนธรรมคณภาพ
ของโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส�านกงานคณะกรรมการ
การศกษาขนพนฐาน เพอทราบกระบวนการสราง
วฒนธรรมคณภาพเปนอยางไร และมตวแปรใดบางท
สงผลตอกระบวนการสรางวฒนธรรมคณภาพและสงผล
ตอประสทธผลของสถานศกษา และน�าผลวจยครงน
ไปเปนแนวทางสรางกระบวนการสรางวฒนธรรมคณภาพ
และเพมประสทธผลของสถานศกษา ท�าใหไดขอมล
ทสามารถน�าไปปรบปรงอยางตอเนอง ไดเครองมอวด
ตางๆ ซงทางโรงเรยนสามารถน�าไปใชในการประเมนสภาพ
ความเปนจรง เพอประโยชนในการบรหารสถานศกษา
ตอไป
วตถประสงคการวจย 1. เพอพฒนารปแบบวฒนธรรมคณภาพโรงเรยน
มธยมศกษา สงกดส�านกงานคณะกรรมการการศกษา
ขนพนฐาน
2. เพอตรวจสอบและประเมนรปแบบวฒนธรรม
คณภาพโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส�านกงานคณะ
กรรมการการศกษาขนพนฐาน
เครองมอทใชในการศกษาวจย เครองมอทใชในการศกษาวจยครงน เปนแบบสอบถาม
ทงหมด 5 ฉบบ ฉบบท 1 ฉบบท 2 และฉบบท 3 เปน
แบบสอบถามทใชเทคนคเดลฟาย (Delphi Technique)
ดงน
ฉบบท 1 แบบสอบถามผเชยวชาญ โดยใชเทคนค
เดลฟายรอบท 1 เปนแบบสอบถามแบบปลายเปด
Panyapiwat Journal Vol.8 No.2 May - August 2016 137
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
เพอใหผเชยวชาญไดแสดงความคดเหนเพมเตมอยาง
อสระ
ฉบบท 2 แบบสอบถามผเชยวชาญ โดยใชเทคนค
เดลฟายรอบท 2 ผวจยสรางขนโดยการวเคราะหเนอหา
แบบสอบถามปลายเปดรอบท 1 ดวยวธการ 6’C Technic
Analysis (นภทร แกวนาค, 2555) แบบสอบถามฉบบน
เปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ
ฉบบท 3 แบบสอบถามผเชยวชาญ โดยใชเทคนค
เดลฟายรอบท 3 ผวจยสรางขนดวยการน�าขอมลจาก
การตอบแบบสอบถามฉบบท 2 มาวเคราะหหามธยฐาน
(Median) คาพสยระหวางควอไทล (Interquartile
Range) ของกลม แลวแสดงไวในแบบสอบถามรอบท 3
เพอใหผตอบพจารณาขอทมคามธยฐานตงแต 3.50 ขนไป
และมคาพสยระหวางควอไทลไมเกน 1.50 ของแตละ
ขอความเพอหาความสอดคลอง ถอเปนเกณฑการแปลผล
ตามเกณฑของจมพล พลภทรชวน (2546: 19-24)
ประกอบระดบความคดเหนของกล มโดยใหผ ตอบ
แบบสอบถามมอสระในการตอบ ซงอาจจะยนยนค�าตอบ
เดมหรอเปลยนแปลงค�าตอบของตนเอง
ฉบบท 4 แบบสอบถามความเหมาะสมของรปแบบ
วฒนธรรมคณภาพ ส�าหรบสอบถามผบรหารสถานศกษา
23 คน ครผสอน จ�านวน 191 คน คณะกรรมการ
สถานศกษา จ�านวน 81 คน รวม 295 คน ผวจยสรางขน
โดยคดเลอกขอความจากแบบสอบถามฉบบท 3 ทมคา
มธยฐานตงแต 3.50 ขนไป และคาพสยระหวางควอไทล
ไมเกน 1.50 โดยผทรงคณวฒตรวจแบบสอบถามมคา
ความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) เทากบ
0.99 และคาความเชอมน (Reliability) โดยใชคา
สมประสทธอลฟา (Alpha Coefficient) ของครอนบาค
(Cronbach) เทากบ 0.98
ฉบบท 5 แบบประเมนความถกตองของรปแบบ
ส�าหรบผทรงคณวฒจ�านวน 15 คน ประเมนความถกตอง
ของรปแบบ โดยการสนทนากลม (Focus Group Dis-
cussion)
วธด�าเนนการวจย การวจยครงนใชระเบยบวธวจยแบบผสมผสาน
โดยใชวธวจยเชงคณภาพ ผ วจยใชเทคนคเดลฟาย
ในการเกบขอมลจากผเชยวชาญ โดยใชแบบสอบถาม
3 ฉบบ และใชระเบยบวจยเชงปรมาณในการตรวจสอบ
ความเหมาะสมของรปแบบ โดยสอบถามผปฏบตงาน
ในโรงเรยนมาตรฐานสากลทวทกภมภาค 37 โรงเรยน
และประเมนความถกตองของรปแบบโดยการสนทนากลม
ผใหขอมลและกลมตวอยางในการวจย ประกอบดวย
(1) ผเชยวชาญในการตอบแบบสอบถามโดยใชเทคนค
เดลฟาย 3 รอบ จ�านวน 17 คน (2) กลมตวอยาง
ในการตอบแบบสอบถามเปนผปฏบตงานในโรงเรยน
มาตรฐานสากล จ�านวน 37 โรงเรยน เพอตรวจสอบ
ความเหมาะสมของรปแบบ ไดแก ผบรหารสถานศกษา
23 คน ครผสอน จ�านวน 191 คน และคณะกรรมการ
สถานศกษา จ�านวน 81 คน รวม 295 คน และ (3)
ผทรงคณวฒในการประเมนความถกตองของรปแบบ
โดยการสนทนากลม จ�านวน 15 คน
ผวจยด�าเนนการวจย 3 ขนตอนดงน
ขนตอนท 1 การพฒนารปแบบวฒนธรรมคณภาพ
โรงเรยนมธยมศกษา สงกดส�านกงานคณะกรรมการ
การศกษาขนพนฐาน ผวจยศกษาเอกสารและงานวจย
ทเกยวของ และสงเคราะหขอมล ไดองคประกอบของ
วฒนธรรมคณภาพโรงเรยนมธยมศกษา ผวจยด�าเนนการ
สอบถามผเชยวชาญ 17 คน โดยใชเทคนคเดลฟาย
รอบท 1 รอบท 2 และรอบท 3 โดยใชเครองมอฉบบท 1
ฉบบท 2 และฉบบท 3 ตามล�าดบ และผวจยไดราง
รปแบบวฒนธรรมคณภาพโรงเรยนมธยมศกษา
ขนตอนท 2 การตรวจสอบรปแบบวฒนธรรม
คณภาพโรงเรยนมธยมศกษา ผวจยใชเครองมอฉบบท 4
สอบถามผปฏบตงานในโรงเรยนมาตรฐานสากลทวทก
ภมภาค 37 โรงเรยน ซงไดแก ผบรหารสถานศกษา
23 คน ครผสอน จ�านวน 191 คน และคณะกรรมการ
สถานศกษาจ�านวน 81 คน รวม 295 คน
วารสารปญญาภวฒน ปท 8 ฉบบท 2 ประจ�ำเดอนพฤษภำคม - สงหำคม 2559138
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
ขนตอนท 3 การประเมนความถกตองรปแบบ
วฒนธรรมคณภาพโรงเรยนมธยมศกษา ผ วจยเชญ
ผเชยวชาญ 15 คน รวมประชมสนทนากลมและประเมน
ความถกตองของรปแบบ โดยใชเครองมอฉบบท 5
ผลการวจย 1. องคประกอบรปแบบวฒนธรรมคณภาพโรงเรยน
มธยมศกษา สงกดส�านกงานคณะกรรมการการศกษา
ขนพนฐานม 10 องคประกอบดงน 1) ภาวะผ น�า
2) การพฒนาทรพยากรมนษย 3) การวางแผนกลยทธ
4) กระบวนการและระบบ 5) การท�างานเปนทม 6) การ
มงเนนผใชบรการ 7) ผลลพธขององคกร 8) ความเชอ
9) คานยม และ 10) รปแบบพฤตกรรม
2. ผลการตรวจสอบรปแบบวฒนธรรมคณภาพ
โรงเรยนมธยมศกษา สงกดส�านกงานคณะกรรมการ
การศกษาขนพนฐาน พบวา ผบรหาร ครผสอน และ
คณะกรรมการสถานศกษา มความเหนวา รปแบบ
วฒนธรรมคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาทผวจยพฒนาขน
มความเหมาะสม โดยผบรหารมความเหนวา เหมาะสม
ในระดบมากทสดทกองคประกอบ ครและคณะกรรมการ
สถานศกษามความเหนวา เหมาะสมในระดบมากทก
องคประกอบ ยกเวนความเชอ คานยม และรปแบบ
พฤตกรรมทครมความเหนวา เหมาะสมในระดบมากทสด
3. ผลการประเมนรปแบบวฒนธรรมคณภาพ
โดยผ เชยวชาญในการสนทนากล มพบวา รปแบบ
วฒนธรรมคณภาพโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส�านกงาน
คณะกรรมการการศกษาขนพนฐานผ วจยพฒนาขน
มความถกตอง สามารถน�าไปใชปฏบตจรงในโรงเรยน
การอภปรายผล จากการศกษาวจยการพฒนารปแบบวฒนธรรม
คณภาพโรงเรยนมธยมศกษา ส งกดส� านกงาน
คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ทผวจยพฒนาขน
มขอเสนอในการอภปรายผลดงน
1. องคประกอบรปแบบวฒนธรรมคณภาพโรงเรยน
มธยมศกษา สงกดส�านกงานคณะกรรมการการศกษา
ขนพนฐานประกอบดวย 10 องคประกอบ ไดแก 1) ภาวะ
ผน�า 2) การพฒนาทรพยากรมนษย 3) การวางแผน
กลยทธ 4) กระบวนการและระบบ 5) การท�างาน
เปนทม 6) การมงเนนผใชบรการ 7) ผลลพธขององคกร
8) ความเชอ 9) คานยม และ 10) รปแบบพฤตกรรม
ซงสอดคลองกบผลการวจยของปรยาภรณ ตงคณานนต
(2551) ทศกษาวจยพบวา วฒนธรรมคณภาพของ
สถานศกษาสงกดส�านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา
ภาคตะวนออก ประกอบดวย 9 องคประกอบ คอ 1) ภาวะ
ผน�าของผบรหาร 2) การด�าเนนงานโดยใชขอมลเปนฐาน
3) การวางแผนกลยทธ 4) การกระจายอ�านาจ 5) การ
พฒนาตนเองอยางตอเนองของบคลากร 6) การสงเสรม
บคลากรใหเกดความผกพนตอสถานศกษา 7) การท�างาน
เปนทม 8) การยดประโยชนของผรบบรการ และ 9)
การปรบปรงการด�าเนนการอยางตอเนอง และสอดคลอง
กบผลการวจยของรงรชดาพร เวหะชาต (2548) ทพบวา
รปแบบการพฒนาคณภาพทงองคการของสถานศกษา
ขนพนฐาน ประกอบดวย 1) ดานการน�าองคการและ
การวางแผนกลยทธ 2) ดานระบบและกระบวนการ
3) ดานทรพยากรบคคลและทมงาน 4) ดานการวเคราะห
ประเมน และการจดการเรยนร 5) ดานความพงพอใจของ
ผเรยนและผเกยวของ และ 6) ดานผลลพธขององคการ
นอกจากนผลการวจยนสอดคลองกบผลการวจยของ
สภทร พนธพฒนกล (2554) ทพบวา รปแบบการบรหาร
โรงเรยนมธยมศกษาทมประสทธผล เปนการบรหาร
เชงระบบและการบรหารคณภาพ ประกอบดวยปจจย
น�าเขา กระบวนการ และผลผลต ทมองคประกอบยอย
9 องคประกอบ ไดแก 1) การน�าองคกร 2) การมงเนน
ทรพยากรบคคล 3) ธรรมาภบาล 4) วฒนธรรมโรงเรยน
5) การวางแผนกลยทธ 6) การจดกระบวนการ 7) การให
ความส�าคญกบนกเรยน ผปกครอง และผมสวนเกยวของ
8) การจดการความร และ 9) คณภาพผเรยนทเกง ด
และมความสข
2. ผลการตรวจสอบและประเมนรปแบบวฒนธรรม
Panyapiwat Journal Vol.8 No.2 May - August 2016 139
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
คณภาพโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส�านกงานคณะ
กรรมการการศกษาขนพนฐาน พบวา มความเหมาะสม
และถกตอง สามารถน�าไปปฏบตจรงไดในโรงเรยน
ซงการน�าไปปรบประยกตใชในสถานศกษานนตองค�านง
ถงบรบทของสถานศกษาแตละแหงทมบรบทตางกน
มขนาดตางกน รวมทงมอตลกษณทแตกตางกน
3. ผลการวจยครงน ผวจยไดวเคราะห สงเคราะห
และบรณาการแนวคดทหลากหลายจากการสนทนากลม
ในการทจะน�ารปแบบวฒนธรรมคณภาพโรงเรยน
มธยมศกษาไปปรบใชใหเหมาะสมถกตองและบรรล
เปาประสงค ซงท�าใหผวจยไดองคความรใหม เรยกวา
LOPO MODEL ดงน
Leadership: L ผบรหารตองมภาวะผน�า เปนผน�า
ในการปฏบตงานอยางจรงจง มงมน และเปนแบบอยาง
ทด ซงสอดคลองกบงานวจยของดาวรวรรณ ถวลการ
(2552), King (2002), Tebbano (2002) ทพบวา
ผบรหารตองมภาวะผน�าซงผน�าสงผลตอประสทธผล
องคการ
Organizational Culture: O วฒนธรรมองคการ
ประกอบดวยความเชอ คานยม และรปแบบพฤตกรรม
ผบรหารตองสรางจตส�านก (Mindset) และใหความส�าคญ
กบวฒนธรรมองคการดวยการสรางความเชอจากพนฐาน
ขององคการ จนไดรบการยอมรบและพฒนาเปนคานยม
และน�าไปปฏบตทวทงองคการจนเปนรปแบบพฤตกรรม
และวฒนธรรมทเขมแขงทงองคการ ซงสอดคลองกบ
แนวคดของ Heckman (1993), Sergiovanni & Tobert
(1988)
Processes: P กระบวนการ ประกอบดวยการ
วางแผนกลยทธ การพฒนาทรพยากรมนษย การท�างาน
เปนทม กระบวนการและระบบ และการมงเนนผใชบรการ
ผบรหารตองสรางกลไกกระบวนการและด�าเนนการ
อยางเปนระบบโดยการวางแผนกลยทธมงเนนการพฒนา
ครและบคลากร และสงเสรมการท�างานเปนทม การจด
กระบวนการบรหารและการปฏบตงานทเปนระบบ
โดยใหความส�าคญกบผเรยน ผปกครอง รวมทงชมชน
และผมสวนไดสวนเสย (Stakeholders) สอดคลอง
ตรงกบเกณฑรางวลคณภาพ TQA (Thailand Quality
Award)
Organizational Results: O จากกระบวนการ
และขนตอนขางตนยอมจะท�าใหเกดผลลพธขององคการ
ทมคณภาพ ผเรยนเปนคนเกง ด และมความสข (สภทร
พนธพฒนกล, 2554)
แนวทางการน�ารปแบบวฒนธรรมคณภาพไปใช
สถานศกษาควรมงเนนบรหารแบบโรงเรยนเปนฐาน
(School–Based Management: SBM) (วระยทธ
ชาตะกาญจน, 2551: 48) ซงเปนกลยทธทผบรหาร
จะตองใหความส�าคญกบการกระจายอ�านาจ หลกการ
มสวนรวม หลกการคนอ�านาจการศกษาใหประชาชน
หลกการบรหารตนเอง และหลกการตรวจสอบและ
ถวงดล และการบรหารทเรยกวา “POSDCoRB” โดยม
การวางแผน การจดองคกร การจดบคลากรปฏบตงาน
การอ�านวยการ การประสานงาน การรายงาน และการ
งบประมาณ
นอกจากน ปจจยของความส�าเรจ (Key Success
Factors) ไดแก คณภาพคร คณภาพผบรหาร คณภาพ
หลกสตร สภาพแวดลอมการศกษา การมสวนรวมของ
ผปกครอง ชมชน และผมสวนไดสวนเสย งบประมาณ
การประกนคณภาพการศกษา การพฒนาความเปน
พลเมอง พลโลกของผเรยน เปนเงอนไขส�าคญทจะสงผล
ใหสถานศกษามวฒนธรรมคณภาพโรงเรยนทมนคงและ
ยงยนตอไปได
องคความร ดงกลาวเปนแนวทางในการพฒนา
วฒนธรรมคณภาพโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส�านกงาน
คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ทควรน�าไปประยกต
ใชใหเปนประโยชนตอวงการศกษาตอไป
ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะเชงนโยบาย
1.1 ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน
ควรก�าหนดเปนนโยบายในการพฒนาวฒนธรรมคณภาพ
วารสารปญญาภวฒน ปท 8 ฉบบท 2 ประจ�ำเดอนพฤษภำคม - สงหำคม 2559140
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
โรงเรยนมธยมศกษาในสงกด
1.2 ผบรหารการศกษาควรก�าหนดเปนนโยบาย
การพฒนาวฒนธรรมคณภาพของสถานศกษา สงกด
ส�านกงานเขตพนทการศกษา
1.3 ผบรหารสถานศกษาสามารถน�าผลการวจย
ไปใชในการพฒนาการบรหารสถานศกษาใหมคณภาพ
เพมขนได
2. ขอเสนอแนะเชงปฏบต
2.1 ผ บรหารการศกษาควรน�าผลการวจยน
ไปปรบใชใหเปนแนวทางการพฒนาวฒนธรรมคณภาพ
ของสถานศกษาในเขตพนทการศกษาตอไปได
2.2 ผบรหารสถานศกษาสามารถน�าผลการวจย
ไปใชในการพฒนาการบรหารสถานศกษาใหมคณภาพ
เพมขนได
3. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป
3.1 ควรศกษาวจยการพฒนารปแบบวฒนธรรม
คณภาพในสถานศกษาระดบอนๆ
3.2 ควรศกษาวจยการพฒนารปแบบวฒนธรรม
คณภาพในสถานศกษาทมขนาดตางกน
ภาพประกอบ LOPO MODEL: รปแบบวฒนธรรมคณภาพโรงเรยนมธยมศกษา
Panyapiwat Journal Vol.8 No.2 May - August 2016 141
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
บรรณานกรมจมพล พลภทรชวน. (2546). ปฏบตการวจยอนาคตดวย EDFR. วารสารบรหารการศกษา,1(2), 19-31.ณฏฐพนธ เขจรนนทน. (2551). พฤตกรรมองคการ. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน.ดาวรวรรณ ถวลการ. (2552). วฒนธรรมองคการในโรงเรยน รางวลพระราชทาน: การวจยเชงชาตพนธวรรณนา.
วทยานพนธปรญญา ปรชญาดษฎบณฑต สาขาบรหารการศกษา มหาวทยาลยขอนแกน.นภทร แกวนาค. (2555). เทคนคการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ. เอกสารอดส�าเนา.ปรยาภรณ ตงคณานนต. (2551). แผนกลยทธเพอการพฒนาวฒนธรรมคณภาพของสถานศกษา สงกดส�านกงาน
คณะกรรมการการอาชวศกษาภาคตะวนออก. ปรญญาดษฎบณฑต สาขาการบรหารอาชวศกษา สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง.
พนพ เกษามา. (2546). การบรหารคณภาพเพอความเปนเลศ/อยรอด/ยงยน: การสรางวฒนธรรม คณภาพขององคกรคณภาพ. ManagementBestPractice,3(14), 38-46.
รงรชดาพร เวหะชาต. (2548). การพฒนารปแบบการบรหารคณภาพทงองคการของสถานศกษาขนพนฐาน. ดษฎนพนธการศกษาดษฎบณฑต มหาวทยาลยบรพา.
เรองวทย เกษสวรรณ. (2545). การจดการคณภาพ: จาก TQC ถง TQM, ISO 9000 และการประกนคณภาพ. กรงเทพฯ: บพธการพมพ.
วระยทธ ชาตะกาญจน. (2551). เทคนคการบรหารส�าหรบนกบรหารการศกษามออาชพ. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
ส�านกงานทดสอบทางการศกษา ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2553). ขอมลการประเมนภายนอกรอบสองของสถานศกษาระดบมธยมศกษาโดยสมศ.วนท8กนยายน2553. กรงเทพฯ: เอกสารอดส�าเนา.
ส�านกเลขานการคณะกรรมการรางวลคณภาพแหงชาต. (2550). ThailandQualityAwardเกณฑรางวลคณภาพแหงชาตเพอองคกรทเปนเลศป2550. กรงเทพฯ: จรวฒน เอกซเพรส.
สภทร พนธพฒนกล. (2554). การพฒนารปแบบการบรหารโรงเรยนมธยมศกษาทมประสทธผล สงกดส�านกงาน คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา วทยาลยบณฑตศกษาดานการจดการ มหาวทยาลยศรปทม.
Deal, T. & Peterson, K. (1993). Strategies for building school cultures: Principals as symbolicleader. In M. & H.J. Walberg (eds.). Educational leadership and school culture. Berkeley, CA: Mc Cutchan.
Goetsch, D. L. & Davis, S. (2000). QualityManagement:introductionto totalqualitymanagementforproduction,processandservices (3rd ed.). Ohio: Pearson Prentice Hall.
Heckman, P. E. (1993). School restructuring in Practice: reckoning with the culture of school. InternationalJournalofEducationReform,2(3), 263-271.
King, S. W. (2002). Effective Leadership for Quality Achievement and Organizational learning. Ph.D. Dissertation, Portland State University.
Owens, R. G. (2004). OrganizationalBehaviorinEducation. Boston, MA: Pearson.Peterson, K. & Deal, T. (1998). How leaders influence the culture of school. EducationalLeadership,
56(1), 28-30.
วารสารปญญาภวฒน ปท 8 ฉบบท 2 ประจ�ำเดอนพฤษภำคม - สงหำคม 2559142
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
Schein, E. H. (1988). OrganizationCulture. WP # 2088-88.
Sergiovanni, J. T. & Tobert, J. S. (1988). Supervision Human Perspectives (4th ed.). New York:
Mc Graw-Hill Book Company.
Tebbano, M. D. (2002). “AStudyoftheRelationshipbetweenthe PreferredLeadershipStylesof
School District Superintendents and the Capability of Become Professional Learning
Organizations” Ed.D. Thesis, SetonHall University, College of Education and Human Services.
Translated Thai ReferencesBureau of Educational Testing, Office of The Basic Education Commission. (2010).TheInformation
of External Evaluation of Secondary Schools, Report of theOffice ofNation Education
Standards andQuality Assessment (PublicOrganisation). September 8, 2010. Bangkok:
Copier papers. [in Thai]
Chatakan, V. (2008). TechnicalManagementforProfessionalAdministrators. Bangkok: Chulalongkorn
University. [in Thai]
Kaewnak, N. (2012). TechniquestoAnalyzeQualitativeData. (Copier papers). [in Thai]
Kesama, P. (2003). Management Best Practice, Survival, Sustainability: Creating a Culture of Quality
in the Quality Organization. ManagementBestPractice,3(14), 38-46. [in Thai]
Ketsuwan, R. (2002). TheQualityManagement: TQC, TQM, ISO 9000 andQuality Assurance.
Bangkok: Borpit printing. [in Thai]
Khejornnan, N. (2008). OrganizationalBehavior. Bangkok: Se-education. [in Thai]
Poonpattaracheewin, C. (2008). The Future of Action Research: Ethnographic Delphi Future Research
(EDFR). JournalofEducationalAdministration, 1(2), 19-31. [in Thai]
Punpattanakul, S. (2011). The Development of an Effective Secondary School Administration
Model under Office of the Basic Education Commission. The degree of Doctor of
Philosophy. Program in Educational Administration, Graduate College of management,
Sripatum University. [in Thai]
Secretary of the National Quality Award. (2007). ThailandQualityAward:TQACriteriaforPerformance
Excellence2007. Bangkok: Jirawat Express. [in Thai]
Thavinkarn, D. (2009).TheOrganizationalCultureinGrantedRoyalAwardSchool:AnEthnographic
Research. Ph.D. Dissertation, Khon Kaen University. [in Thai]
Tungkunanan, P. (2008). StrategicPlanforDevelopingQualityCulture inVocationalColleges in
theEasternRegionofThailandUnder theOfficeofVocationalEducationCommission.
Ph.D. Dissertation, King Mongkut’s Institute of Technology Ladkrabang. [in Thai]
Vehachart, R. (2005). TheDevelopmentofaModelofTotalQualityManagementinBasicEducation
Institutions. Doctoral Dissertation, Burapa University. [in Thai]
Panyapiwat Journal Vol.8 No.2 May - August 2016 143
ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
Name and Surname: Nantaporn Saeng-urai
Highest Education: Ph.D. in Educational Administration,
Sripatum University
University or Agency: Sripatum University
Field of Expertise: Education Quality Assurance
Address: Protpittayapayat School, The Secondary Educational Service
Area Office 2
Name and Surname: Supannee Smarnyat
Highest Education: Doctor of Education, Ed.D. (Education Administration)
Srinakharinwirot University
University or Agency: Sripatum University
Field of Expertise: Lecturer, Ph.D. and M.Ed. Program in Educational
Administration
Address: Graduate College of Management, Sripatum University
Name and Surname: Naputr Gawnak
Highest Education: Doctor of Education, Ed.D. (Research Design)
Srinakharinwirot University
University or Agency: Air War College, Education and Training, RTAF
Field of Expertise: Lecturer, Ph.D. and M.Ed. Program in Educational
Research and Evaluation
Address: Air War College, Education and Training, RTAF