OSNOVNI HEMIJSKI ZAKONI ATOMSKA I MOLEKULSKA TEORIJAhemija.me/wp-content/uploads/2018/09/osnovni-hemijski... · 2018-10-08 · 1 g vodonika + 8 g kiseonika →9 g vode ... jedinjenja

OSNOVNI HEMIJSKI ZAKONIATOMSKA I MOLEKULSKA TEORIJA

Prvi recepti

332g.p.n.e

OPŠTA I NEORGANSKA HEMIJA BIOLOGIJA

OSNOVNI HEMIJSKI ZAKONIATOMSKA I MOLEKULSKA TEORIJA

ALHEMIJA

VII vijek p.n.e do

XVIII vijeka


Zakon o održanju mase-

Zakon ekvivalentnih masenih odnosa-

Zakon umnoženih masenih odnosa-

Zakon stalnih masenih odnosa-

OSNOVNI HEMIJSKI ZAKONI


Gej – Lisakov zakon zapreminskih odnosa-

Avogadrov zakon-

OSNOVNI HEMIJSKI ZAKONI


ZAKON O ODRŽANJU MASE


Antoan-Loren de Lavoazjeotac savremene hemije

1774 god.



Mihail Vasilevič LomonosovRuski hemičar

1756 god.

Ukupna masa supstanci koje učestvuju u hemijskoj reakciji ostaje konstantna



Ukupna masa reaktanata jednaka je ukupnoj masi produkata reakcije

Primjer 1:


K


2H2 + O2 → 2 H2O

2 g + 16g = 18 g

18g = 18g

Primjer 2:

4 NH3 + 5 O2 4 NO + 6 H2O4.14g + 12.1g + 10.16g = 4 .14g +12g + 10.16g

228g = 228 g

ZAKON STALNIH MASENIH ODNOSA


Žozef Prust francuski hemičar

1789 god.

Elementi se jedine u stalnim masenim odnosima zbog čega je sastav jedinjenja stalan, bez obzira kako je to jedinjenje dobijeno


Jedno određeno hemijsko jedinjenje sadrži uvek iste elemente međusobno sjedinjene u istim masenim (težinskim) odnosima.


voda sa česmemorska voda



1 g vodonika + 8 g kiseonika → 9 g vode


1 g vodonika nije reagovao – višak vodonika

voda sa česmemorska voda





1 g vodonika nije reagovao – višak vodonika

H2O

2:16

H:O = 1:8





H2O

2 H2 + O2 2 H2O

4 g : 32 g 36 g / :4

1 g : 8 g 9 g

4 grama H2 + 4 grama O2 ?

1 g (H2)………..8 g (O2)

x g (H2)………. 4 g (O2)

¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯

x = 0,5 g (H2) se jedini sa 4 g O2

4 g – 0,5 g = 3,5 g (H2) u višku

0,5 g (H2) + 4 g (O2) 4,5 g (H2O)



Bertolidi

jedinjenja sa nestehiometrijskim sastavom (C. L. Bertholletu)

Daltonidi

jedinjenja koje imaju stalan hemijski sastav (John Dalton)

Idealna formula gvožđe oksida je FeO, ali je zbog kristalografskih šupljina ona zapravo

Fe0,95O.

ZAKON UMNOŽENIH MASENIH ODNOSA


Džon Dalton

1802 god.

Ako se sjedinjavanjem dva elementa gradi više jedinjenja, onda različite mase jednog elementa koje se jedine sa istom masom

drugog elementa stoje međusobno u odnosu malih (jednostavnih) celih brojeva.



H2O = 2 : 16 = 1 : 8 = 1 : 1 x 8

H2O2 = 2 : 32 = 1 : 16 = 1 : 2 x 8

8 : 16 = 1 : 2





H2O = 1 : 1

H2O2 = 1 : 2





N2O = 28 : 16 = 14 : 8 = 14 :1 x 8

NO = 14 : 16 = 14 : 16 = 14 : 2 x 8

N2O3 = 28 : 48 = 14 : 24 = 14 : 3 x 8

NO2 = 14 : 32 = 14 : 32 = 14 : 4 x 8

N2O5 = 28 : 80 = 14 : 40 = 14 : 5 x 8

Azot i kiseonik grade 5 oksida.

masa azota – stalnamasa kiseonika - promenljiva



N2O = 28 : 16 = 14 : 8 = 14 :1 x 8

NO = 14 : 16 = 14 : 16 = 14 : 2 x 8

N2O3 = 28 : 48 = 14 : 24 = 14 : 3 x 8

NO2 = 14 : 32 = 14 : 32 = 14 : 4 x 8

N2O5 = 28 : 80 = 14 : 40 = 14 : 5 x 8

ZAKON EKVIVALENTNIH MASA


Jeremias Benjamin Richter

1789 god.

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/2/2b/Richterchemist.gif



Mase dveju supstanci koje reaguju bez ostatka sa jednakom masom neke treće supstance su međusobno ekvivalentne

Ako se određene mase dva elementa jedine sa istom masom nekog trećeg elementa onda se i ono međusobno jedine u tim istim

masenim odnosima.



Mase dveju supstanci koje reaguju bez ostatka sa jednakom masom neke treće supstance su međusobno ekvivalentne

Ako se određene mase dva elementa jedine sa istom masom nekog trećeg elementa onda se i ono međusobno jedine u tim istim

masenim odnosima.

CH4 H2O12 g C : 4 g H /:4 2 g H : 16 g O /:2

3 g C : 1 g H 1 g H : 8 g O

CO2

12 g C : 32 g O/: 43 g C : 8 g O

DALTONOVA TEORIJA ATOMA


Džon Dalton

1808 god.

Najsitniji deo elementarne supstance je atom.Atom je nedeljiv.-

Hemijska jedinjenja nastaju spajanjem atoma odgovarajućih elemenata.-

Atomi različitih elemenata imaju različita osobine i različite mase.-

Atomi jedne proste supstance (elementa) imaju iste mase. -





Definisao je pojam relativne atomske težine-relativna atomska masa

Relativna atomska masa elementa pokazuje koliko masa atoma tog elementa ima veću masu od mase atoma vodonika.

GEJ–LISAKOV ZAKON ZAPREMINSKIH ODNOSA


Joseph Louis Gay-Lussac

1805 god.

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2f/Gaylussac.jpg



Zapremine gasova koji medjusobno reaguju ili nastaju tokom hemijske reakcije stoje u odnosu malih celih brojeva ako su merenja

vršena pri istim uslovima pritiska i temperature.



1 dm3 kiseonika + 2 dm3 vodonika → 2 dm3 vodene pare

1 : 2 : 2



1 dm3 azota + 1 dm3 kiseonika → 2 dm3 azot(II)-oksida

1 : 1 : 2

1 dm3 azota + 2 dm3 kiseonika → 2 dm3 azot(IV)-oksida

1 : 2 : 2

1 dm3 kiseonika + 2 dm3 ugljenik(II)-oksida → 2 dm3 ugljenik(IV)-oksida

1 : 2 : 2

Jednake zapremine različitih gasova pri istim uslovima sadrže jednak broj atoma

VODONIK + HLOR → HLOROVODONIK

1 dm3 + 1 dm3 → 2 dm3 Gej-Lisak

N atoma + N atoma → 2 N čestica Bercelijus

1 atom + 1 atom → 2 čestice





Daltonova atomska teorija – atom nedeljiv

Problem je rešio 1811. god. – Avogadro

MOLEKUL

+

AVOGADROV ZAKON


Amadeo Avogadro

(1776 – 1856)

AVOGADROV ZAKON


U jednakim zapreminama različitih gasova pri istim uslovima pritiska i temperature nalazi se isti broj molekula

+

1 zapremina 1 zapremina

2 zapremina

vodonik hlorhlorovodonik

AVOGADROV ZAKON


1 dm3 vodonika + 1 dm3 hlora → 2 dm3 hlorovodonika

N molekula vodonika+ N molekula hlora → 2 N molekula hlorovodonika

1 molekula vodonika + 1molekula hlora → 2 molekula hlorovodonika

+

1 zapremina 1 zapremina

2 zapremina

vodonik hlorhlorovodonik

AVOGADROV ZAKON


2 dm3 vodonika + 1 dm3 kiseonika → 2 dm3 vode

2 N molekula vodonika+ N molekula kiseonika → 2 N molekula vode

2 molekula vodonika + 1molekula kiseonika→ 2 molekula vode

AVOGADROV ZAKON


Amadeo Avogadro

(1776 – 1856)Stanislao Cannizzaro

1858 god.

AVOGADROV ZAKON


U jednakim zapremina različitih supstanci u gasovitom stanju pod istim uslovima nalazi

se isti broj čestica

NA – Avogadrov brojNA = 6,023 x 1023

AVOGADROV ZAKON


1 mol bilo kog gasa pod normalnim uslovima zauzima zapreminu

Vm = 22,4 dm3

Documents

OSNOVNI HEMIJSKI ZAKONI ATOMSKA I MOLEKULSKA TEORIJAhemija.me/wp-content/uploads/2018/09/osnovni-hemijski... · 2018-10-08 · 1 g vodonika + 8 g kiseonika →9 g vode ... jedinjenja