Glaukoma Absolut 3

8/12/2019 Glaukoma Absolut 3

1/42

STATUS PASIEN

I. Identitas

Nama : Ny. A

Umur : 63 tahun

Jenis Kelamin : Perempuan

Pekerjaan : IRT

Alamat : Sangsau !esa Sukamaju lampung "arat

#asuk RSUA# : $% &kt'(er $)*$

II. Anamnesa

Keluhan Utama : Penglihatan keua mata turun perlahan tanpa isertai mata merah

sejak * tahun yang lalu

Keluhan Tam(ahan : Nyeri kepala

Ri+ayat Penyakit Sekarang

Keua mata pasien tiak apat melihat sekitar $ (ulan yang lalu. Pasien mengaku

penglihatannya gelap, -ahaya lampu pun tiak apat ilihatnya. Keluhan ini tanpa

isertai engan mata mata merah an (erair.

Setiap hari pasien merasakan nyeri kepala, terkaang nyeri irasakan sakit sekali nyeri

tanpa isertai mual muntah. Perasaan panas i kepala juga ialami, panas ini i rasakan

hingga ke mata. Panangan pasien menyempit alam * tahun terakhir.

Pasien mengatakan sempat (er'(at ke 'kter umum. &leh 'kter umum pasien i(erikan

'(at tetes mata pasien tiak tahu apa nama '(at tetes terse(ut, pasien merasa sempat

mem(aik, namun sekarang tim(ul lagi keluhan seperti itu. Akhirnya pasien memutuskan

pergi memeriksakan iri ke p'liklinik mata RSA#.


2/42

Riwayat Penyakit Dahulu

Ri+ayat arah tinggi aa, tiak terk'ntr'l

Ri+ayat ken-ing manis isangkal

Riwayat Penyakit Keluarga

Tiak aa angg'ta keluarga pasien yang menerita penyakit seperti ini.

III. PEMERIKSAAN FISIK

Status present

Keaaan umum : Tampak sakit seang

Kesaaran : 'mp's mentis

Tekanan arah : */)0**) mm1g

Nai : 2 40menit

Perna5asan : $$ 40menitSuhu : A5e(ris

Status generalis

Kepala

"entuk : Simetris

Ram(ut : 1itam, (eru(an, tiak muah i-a(ut

#ata : !ihat status "#talm"l"gis

1iung : Tiak aa kelainan

Telinga: Tiak aa kelainan

#ulut : Tiak aa kelainan


3/42

eher

Inspeksi : "entuk simetris

Palpasi : Trakhea i tengah

J7P : Tiak meningkat

T'raks

Jantung : !alam (atas n'rmal

Paru : !alam (atas n'rmal

A('men

1epar : Tiak tera(a

ien : Tiak tera(a

8kstremitas : Tiak aa kelainan


4/42

I$. STATUS %FTA!M%!%&IS

%''U!US DE(TRA %''U!US SINISTRA

)

Tiak ilakukan

Tiak ilakukan

Tiak ilakukan

Keuukan n'rmal

eks'tr'pia 9;, es'tr'pia 9;

#aar'sis 9;

"ergerak ke segala arah

8ema 9;, 1iperemis 9;,

"enj'lan 9;, Ulkus 9;,

1're'lum 9;, Kala


5/42

sikatriks 9;, sim(le5ar'n 9;

1iperemis 9;, 5'likel 9;,

papil 9;

Sekret 9;, injeksi k'njun-ti@a

9;, injeksi siliar 9;, injeksi

episklera 9;, pterigium 9;

anikterik

keruh, ulkus 9;, sikatrik 9;,

ar-us senilis 9;

angkal

?am(aran kripti 9;,

"ulat, sentral, R 9;

keruh

Tiak ilakukan

Tiak ilakukan

meningkat 9palpasi;

Tiak ilakukan

&NJUN?TI7A >&RNI8S

&NJUN?TI7A "U"I

S8RA

&RN8A

A#8RA &UI ANT8RI&R

IRIS

PUPI

8NSA

>UN!US R8>8KS

&RPUS 7ITR8U#

T8NSI& &UI

SIST8# ANAIS

ARI#AIS

sikatriks 9;, sim(le5ar'n 9;

1iperemis 9;, 5'likel 9;,

papil 9;

sekret 9;, injeksi k'njun-ti@a

9;, injeksi siliar 9;, injeksi

episklera 9;, pterigium 9;

anikterik

keruh, ulkus 9;, sikatrik 9;,

ar-us senilis 9;

angkal

?am(aran kripti 9;,

"ulat, sentral, R 9;

keruh

Tiak ilakukan

Tiak ilakukan

meningkat 9palpasi;

Tiak ilakukan


6/42

$. RESUME

Pasien Ny. A (erusia 63 tahun atang ke RSA# engan keluhan penglihatan paa keua mata

ka(ur suah irasakan sejak * tahum yang lalu. Pasien mengaku keluhan terse(ut isertai nyeri

kepala yang hilang tim(ul an nyeri sekitar mata, mual ataupun muntah isangkal pasien.

#enurut pengakuan pasien keua matanya sejak $ (ulan suah tiak apat melihat apaapa lagi.

Pasien mengaku se(elumnya panangannya seperti menyempit an melihat -ahaya lampu seperti

pelangi. Pasien mengatakan sempat (er'(at ke 'kter umum. &leh 'kter umum pasien

i(erikan '(at tetes mata namun sekarang tim(ul lagi keluhan seperti itu. Akhirnya pasien

memutuskan pergi memeriksakan iri ke p'liklinik mata RSA#.

Paa pemeriksaan 5isik itemukan

Status )resent : !alam (atas n'rmal

Status generalis : !alam (atas n'rmal

Status %#talm"l"gis %D Status "#thalm"l"gi %S

7isus ) 7isus )

-'njunti@a (ul(i: injeksi siliar 9; -'njunti@a (ul(i: injeksi siliar 9;

Injeksi -'njun-ti@a 9; injeksi -'njun-ti@a 9;

K'rnea: keruh, ar-us senilis 9; K'rnea : keruh, ar-us senilis 9;

Tensi' '-uli : meningkat palpasi tensi' '-uli : meningkat palpasi

Iris : gam(aran kripta 9; Iris : gam(aran kripta 9;

&A : angkal &A : angkal

ensa : keruh ensa : keruh


7/42

$I. PEMERIKSAAN AN*URAN

Pemeriksaan T'n'metri S-hi'tunusk'pi

DIA&N%SIS KER*A

?lauk'ma a(s'lut &!S

PENATA!AKSANAAN

#eikament'sa:

?lu-'n ta(let 3 ta( I Tim'l'l ),%B $ gtt * &!S

Sinar (eta paa (aan siliarPengangkatan ('la mata

PR%&N%SIS

Cu' a @itam : ('nam

Cu' a 5ungsi'nam : u(ia

Cu' a sanati'nam : u(ia

? A U K & # A


8/42

I. PENDA+U!UAN

?lauk'ma merupakan salah satu penye(a( ke(utaan utama i Amerika. 1ampir ).)))

penuuk Amerika Serikat (uta aki(at glauk'ma. !iperkirakan terapat $ juta penuuk

mengiap glauk'ma.

?lauk'ma (erasal ari kata =unani D ?lauk's E yang (erarti hijau ke(iruan, yang mem(erikan

kesan +arna terse(ut paa pupil penerita glauk'ma.

Kelainan mata glauk'ma itanai engan meningkatnya tekanan ('la mata, atr'pi sara5 'ptik

an men-iutnya lapang panang.

Penyakit yang itanai engan peninggian tekanan intra'kular ini ise(a(kan:

"ertam(ahnya pr'uksi -airan mata 'leh (aan siliar

"erkurangnya pengeluaran -airan mata i aerah suut (ilik mata atau i -elah pupil

1am(atan pengaliran paa pupil +aktu pengaliran -airan ari (ilik mata (elakang ke (ilik

mata epan

Paa glauk'ma akan terapat melemahnya 5ungsi mata engan terjainya penurunan lapang

panang an kerusakan anat'mi (erupa ekska@asi 9penggaungan; serta egenerasi papil sara5

'ptik, yang apat (erakhir engan ke(utaan.

8kska@asi glauk'mat'sa, penggaungan atau -ekungan papil sara5 'ptik aki(at glauk'ma

merupakan gejala glauk'ma yang mengaki(atkan kerusakan paa sara5 'ptik. uas atau

alamnya -ekungan ini paa glauk'ma k'ngenital ipakai se(agai inikat'r pr'gresi@itas

glauk'ma.

II. Patofsiologi

"ilik anteri'r an (ilik p'steri'r mata terisi 'leh -airan en-er yang ise(ut hum'r aFueus. !alam

keaaan n'rmal,


9/42

AFueus hum'r i(entuk 'leh (aan siliar, masuk ke alam (ilik mata p'steri'r 9&P;, melalui

pupil, ke (ilik mata epan 9&A;, melalui tra(ekula ke kanal S-hlemm, saluran k'lekt'r,

kemuian masuk kealam pleksus @ena. !ijaringan sklera an episklera juga kealam @.siliaris

anteri'r i (aan siliar.

?am(ar *. Aliran aFu's hum'r n'rmal


10/42

Jika aliran -airan ini terganggu 9(iasanya karena penyum(atan yang menghalangi keluarnya

-airan ari (ilik anteri'r;, maka akan terjai peningkatan tekanan. Peningkatan tekanan intra

'kular akan men'r'ng per(atasan antara sara5 'ptikus an retina i (agian (elakang mata.

Aki(atnya pas'kan arah ke sara5 'ptikus (erkurang sehingga selsel sara5nya mati. Karena sara5

'ptikus mengalami kemunuran, maka akan ter(entuk (intik (uta paa lapang panang mata.

=ang pertama terkena aalah lapng panang tepi, lalu iikuti 'leh lapang panang sentral. Jika

tiak i'(ati, glauk'ma paa akhirnya (isa menye(a(kan ke(utaan.

?am(ar $. Kerusakan N.II aki(at peningkatan TI&

III. Klasi#ikasi &lauk"ma

Klasi5ikasi 7aughen untuk glauk'ma aalah se(agai (erikut :

*. ?lauk'ma Primer

?lauk'ma suut ter(uka 9glauk'ma simpleks;

?lauk'ma suut sempit

$. ?lauk'ma K'ngenital

Primer atau in5antil

#enyertai kelainan k'ngenital lainnya

3. ?lauk'ma Sekuner

Peru(ahan lensa


11/42

Kelainan u@ea

Trauma

"eah

Ru(e'sis

Ster'i an lainnya

/. ?lauk'ma A(s'lut

!ari pem(agian i atas apat ikenal glauk'ma alam (entuk G (entuk :

*. ?lauk'ma suut sempit primer an sekuner 9engan (l'kae pupil atau tanpa (l'kae

pupil; H

$. ?lauk'ma suut ter(uka primer an sekuner H

3. Kelainan pertum(uhan, primer 9k'ngenital, in5antil, ju@enil;, sekuner kelainan

pertum(uhan lain paa mata.

A. &lauk"ma Primer

?lauk'ma engan eti'l'gi tiak pasti, i mana tiak iapatkan kelainan yang merupakan

penye(a( glauk'ma.


12/42

?lauk'ma ini iapatkan paa 'rang yang telah memiliki (akat (a+aan glauk'ma, seperti

*. "akat apat (erupa gangguan 5asilitas pengeluaran -airan mata atau susunan anat'mis (ilik

mata yang menyempit H

$. #ungkin ise(a(kan kelainan pertum(uhan paa suut (ilik mata epan 9g'ni'isgenesis;,

(erupa tra(ekul'isgenesis, iri'isgenesis an k'rne'isgenesis an yang paling sering

(erupa tra(ekul'isgenesis an g'ni'isgenesis.

Tra(ekul'isgenesis aalah :

"arkan menemukan mem(ran yang persisten menutupi permukaan tra(ekula.

Iris apat (erinsersi paa permukaan tra(ekula tepat paa sklera spur atau agak le(ih ke

epan.

?'ni'isgenesis

?lauk'ma primer (ersi5at (ilateral, yang tiak selalu simetris engan suut (ilik mata ter(uka

ataupun tertutup, pengel'mp'kan ini (erguna untuk penatalaksanaan an penelitian. Untuk

setiap glauk'ma iperlukan pemeriksaan g'ni'sk'pi.

Glaukoma Primer Sudut Terbuka (Simpleks)

Glauk'ma simpleks aalah glauk'ma yang penye(a(nya tiak iketahui. #erupakan suatu

glauk'ma primer yang itanai engan suut (ilik mata ter(uka. ?lauk'ma simpleks ini

iagn'sisnya i(uat (ila itemukan glauk'ma paa keua mata paa pemeriksaan pertama, tanpa

itemukan kelainan yang apat merupakan penye(a(.

Paa umumnya glauk'ma simpleks itemukan paa usia le(ih ari /) tahun, +alaupun penyakit

ini kaang G kaang itemukan paa usia mua. !iuga glauk'ma simpleks iturunkan se-ara

'minan atau resesi5 paa kira G kira %) B penerita, se-ara genetik peneritanya aalah

h'm'


13/42

8kska@asi papil, egenarasi papil an gangguan lapang panang apat ise(a(kan langsung atau

tiak langsung 'leh tekanan ('la mata paa papil sara5 'ptik an retina atau pem(uluh arah

yang memperarahinya.

#ulai tim(ulnya gejala glauk'ma simpleks ini agak lam(at yang kaang G kaang tiak isaari

'leh penerita sampai akhirnya (erlanjut engan ke(utaan. Paa keaaan ini glauk'ma simpleks

terse(ut (erakhir engan glauk'ma a(s'lut.

Paa glauk'ma simpleks tekanan ('la mata sehari G hari tinggi atau le(ih ari $) mm1g. #ata

tiak merah atau tiak terapat keluhan, yang mengaki(atkan terapat gangguan susunan

anat'mis an 5ungsi tanpa isaari 'leh penerita. Aki(at tekanan tinggi akan ter(entuk atr'pi

papil isertai engan ekska@asi' glauk'mat'sa.

?angguan sara5 'ptik akan terlihat se(agai gangguan 5ungsinya (erupa pen-iutan lapang

panang. Paa +aktu pengukuran (ila iapatkan tekanan ('la mata n'rmal seang terlihat

gejala gangguan 5ungsi sara5 'ptik seperti glauk'ma mungkin aki(at aanya @ariasi iurnal.

Patut ipikirkan kemungkinan pengukuran tekanan ilakukan alam kur@a renah aripaa

@ariasi iurnal. !alam keaaan maka ilakukan uji pr'@'kasi minum air,pil'karpin, uji @ariasi

iurnal an pr'@'kasi ster'i. ?lauk'ma primer yang kr'nis an (erjalan lam(at sering tiak

ketahui (ila mulainya, karena keluhan pasien amat seikit atau samar.

#isalnya mata se(elah terasa (erat, kepala pusing se(elah, kaang G kaang penglihatan ka(ur

engan anamnesa tiak khas. Pasien tiak mengeluh aanya hal' an memerlukan ka-a mata

k'reksi untuk pres(i'pia le(ih kuat i(aning usianya. Kaang G kaang tajam penglihatan tetap

n'rmal sampai keaaan glauk'manya suah (erat.


14/42

"ila iagn'sis suah i(uat maka penerita suah harus memakai '(at seumur hiup untuk

men-egah ke(utaan. Tujuan peng'(atan paa glauk'ma simpleks aalah untuk memperlan-ar

pengeluaran -airan mata 9aku's hum'r; atau usaha untuk mengurangi pr'uksi -airan mata

9aku's hum'r;.

!i(erikan pil'karpin tetes mata * G / B an (ila perlu itam(ah engan aseta


15/42

Penyakit ini tiak nyata ipengaruhi em'si

&lah raga merenahkan tekanan ('la mata seikit

#inum tiak ('leh sekaligus (anyak, karena apat menaikkan tekanan

Tekanan arah naik -epat akan menaikkan tekanan ('la mata

Tekanan arah tinggi lama (ila iturunkan -epat akan mengaki(atkan (ertam(ah

teran-amnya sara5 mata 'leh tekanan mata

Penerita memerlukan pemeriksaan papil sara5 'ptik an lapang panangan 6 (ulan satu kali.

"ila terapat ri+ayat keluarga glauk'ma, (uta, mi'pia tinggi, anemia, hip'tensi, mata satu atau

menerita ia(etes melitus, maka k'ntr'l ilakukan le(ih sering.

!iagn'sis (aning glauk'ma suut ter(uka aalah glauk'ma (ertekanan renah, glauk'ma suut

tertutup kr'nik, glauk'ma sekuner engan suut ter(uka, an glauk'ma i(angkitkan ster'i.

?lauk'ma 9#artin !'yle;

? Suut Tertutup ? Simpleks ? In5antil

Serangan !ekae ke % !ekae ke 6 "ayi

Tipe penerita 8m'si'nal Anteri'skler'tik k Pr

".#.! !angkal N'rmal !alam sekali

Suut ".#.! Sempit "iasa ter(uka Kel. K'ngenit

1al' serangan

Papil 8kska@asi (ila lanjut ini !alam sekali

Tekanan Naik (ila ipr'@'kasi 7ariasi iurnal tinggi Tinggi

Kampus (ila lanjut "jerrum, k'ntriksi

Peng'(atan !ini, inekt'mi &(at, (ila gagal, 5iltr ?'ni't'mi

&r'g'sis !ini, (aik Seang 0 (uruk "uruk


16/42

Glaukoma Primer Sudut Tertutup

(Glaukoma kongestif akut, angle closure galucome, closed angle glaucome)

Nama ini iasarkan keaaan suut yang tampak paa pemeriksaan gani'sk'pi. ?lauik'ma

primer suut tertutup (ila terapat kenaikan menaak ari tekanan intra'kuler, yang ise(a(kanpenutupan suut -'a yang menaak 'leh akar iris, sehingga menghalangi sama sekali keluarnya

tum'r akueus melalui tra(ekula, menye(a(kan meningginya tekanan intra'kuler, sakit yang

sangat i mata se-ara menaak an menurunnya ketajaman penglihatan se-ara menaak an

menurunya ketajaman penglihatan se-ara ti(a G ti(a, isertai tana G tana k'ngesti imata,

seperti mata merah kel'pak mata (engkan. Karena glauk'ma ini tim(ulnya menaak isertai

tana k'ngesti, maka ise(ut pula glauk'ma akut k'ngesti5 atau glauk'ma akut. ?lauk'ma akut,

hanya tim(ul paa 'rang G 'rang yang mempunyai suut (ilik mata yang sempit. Jai hanya

paa 'rang G 'rang engan preisp'sisi anat'mis.

>akt'r anat'mis yang menye(a(kan suut sempit aalah :

*. "ul(us 'kuli yang penek, (iasanya paa mata yang hipermetr'p. #akin (erat

hipermetr'pnya makin angkal -'anya.

$. Tum(uhnya lensa. #enye(a(kan -'a menjai le(ih angkal. Paa umur $% tahun,

alamnya -'a rata G rata 3,6 mm, seang paa umur 2) tahun 3,*% mm.

3. K'rnea yang ke-il, engan senirinya -'anya angkal.

/. Te(alnya iris. #akin te(al iris, makin angkal -'a.

Paa suut (ilik mata yang sempit, letak lensa menjai le(ih ekat ke iris, sehingga aliran -airan

(ilik mata ari (ilik mata (elakang ke (ilik mata engan terham(at. Inilah yang ise(ut

ham(atan pupil. 1al ini apat menye(a(kan meningkatnya tekanan i alam mata (elakang an

men'r'ng iris ke epan. Paa suut (ilik mata epan yang memang suah sempit aanya

'r'ngan ini menye(a(kan iris menutupi jaringa tra(ekula, sehingga -airan (ilik mata tiak

apat atau sukar untuk keluar an terjailah glauk'ma suut tertutup.

>akt'r 5isi'l'gis yang menye(a(kan -'a sempit :


17/42


18/42

Penapat lain tentang penye(a( ari glauk'ma suut tertutup, yaitu terjainya la(ilitas

@as'm't'ris setempat, sehingga mempertinggi tekanan i alam pem(uluh arah yang ke-il.

Jika hal ini terjai paa u@ea (agian epan, maka menye(a(kan penam(ahan ari -airan yang

ikeluarkan i (ilik mata (elakang sehingga (aan ka-a, lensa an iris menjai le(ih ter'r'ng

ke epan.

Gejala Klinik

Se(elum penerita menerita serangan akut, ia mengalami serangan pr''rma meskipun tiak

selalu emikian.

Fase Prodorma Dinamakan Juga Fase Nonkongestif

Paa staium ini terapat penglihatan ka(ur, melihat hal' 9gam(aran pelangi; sekitar lampu atau

lilin, isertai sakit kepala, sakit paa matanya an kelemahan ak'm'asi.

Keaaan ini (erlangsung $ jam. Paa staium ini penerita jarang pergi ke 'kter, (iasanya

mengi(ati irinya seniri engan analgetika atau '(at 5lu yang muah iapat, kemuian merasa

sem(uh lagi. Juga engan tiur se(entar keaaan pulih kem(ali, se(a( paa +aktu tiur, terjai

mi'sis yang menye(a(kan suut -'a ter(uka.

Pemeriksaan paa staium ini, iapatkan : injeksi perik'rnea yang ringan, k'rnea agak suram

karena eema, (ilik mata epan angkal, pupil seikit mele(ar reaksi -ahaya lam(at an tekanan

intra'kuler meninggi.

"ila serangannya rea, mata menjai n'rmal kem(ali, ke-uali penurunan aya ak'm'asi tetap

aa, sehingga penerita memerlukan penggantian ka-amata ekat yang le(ih serin5 an le(ih

kuat i(aning engan usianya. Karena itu, (ila terapat penerita engan kenaikan yang -epat

ari pres(i'pianya, +aspaalah terhaap kemungkinan glauk'ma suut tertutup. Staium

pr''rma ini apat iperhe(at 'leh ins'mnia, k'ngesti @ena, gangguan em'si, ke(anyakan

minum, pemakaian miriatika. #ula G mula antara serangan apat (erminggu G minggu atau

(e(erapa (ulan, akan tetapi makin lama makin sering an serangannya (erlangsung le(ih lama.

Staium ini apat (erlangsung (e(erapa minggu atau (e(erapa (ulan (ahkan (e(erapa tahun,


19/42

(aru kemuian sampai paa staium glauk'ma akut. Jai untuk meneteksi sese'rang engan

-al'n glauk'ma akut, i(utuhkan anamnesa yang teliti.

Fase glaukoma akut : (stadium kongestif)

Paa staium ini penerita tampak sangat payah, memegangi kepalanya karena sakit he(at.

Jalannya ipapah, karena ketajaman penglihatannya turun, muntah G muntah, karenanya sering

isangka (ukan menerita sakit mata, melainkan suatu penyakit sistemik. ?lauk'ma akut

menye(a(kan @isus -epat menurun, isertai sakit kepala i alam mata yang menjalar sepanjang

N.7, sakit i kepala, muntah G muntah, nausea, tampak +arna pelangi i sekitar lampu.

Paa pemeriksaan tampak :

Palpe(ra (engkak.

K'njungti@a (ul(i : hiperemia, k'ngesti5, kem'tis, engan injeksi silier, injeksi k'njungti@a,

injeksi episklera.

K'rnea : keruh, insensiti5 karena tekanan paa sara5 k'rnea.

"ilik mata epan : angkal, yang apat ilihat engan penyinaran (ilik mata epan ari

samping.

Iris : gam(aran -'rak (ergaris tak nyata, karena eema, (er+arna kela(u.

Pupil : mele(ar, l'nj'ng, miring agak @ertikal, kaang G kaang iapatkan miriasis yang

t'tal, +arnanya kehijauan, re5leks -ahaya lam(an atau tiak sama sekali.

"ila serangan G serangan suah (erulang kali, terjai untuk +aktu yang lama, maka terjai

lepasnya pigmen ari iris, yang masuk ke alam (ilik mata epan menim(ulkan kekerutan, juga

apat menempel paa en'tel k'rnea an tampak seperti keratik presipitat. !apat juga terjai

perlengketan antara pupil an lensa 9sinekhia p'steri'r;, sehingga pupil menjai tiak teratur,

an sering isangka menerita u@eitis. Irisnya tampak (er+arna putih kela(u, karena tim(ulnya

nekr'se l'kal. ensanya menjai katarak, yang tampak i atas permukaan kapsula lensa epan,


20/42

se(agai (er-ak G (er-ak putih, seperti susu yang tertumpah i atas meja yang ise(ut D?lauk'ma

>le-keE, suatu tana (ah+a paa mata itu pernah terjai serangan akut.

"ila glauk'ma akut tiak segera i'(ati engan (aik, tim(ullah perlekatan G perlekatan antara

iris (agian tepi an jaringan tra(ekula, yang ise(ut sinkhia anteri'r peri5er, yang mengaki(atkan

penyaluran keluar ari hum'r akueus le(ih mengham(at lagi.

Paa staium akut, karena k'rnea sangat keruh, pemeriksaan (agian alam mata sukar

ilakukan. >unusk'pi, pemeriksaan lapang panangan, juga untuk apat melihat iris, pupil,

lensa (aru apat menjai jelas, (ila 5ase ini suah (erlalu, imana k'rnea suah menjai agak

jernih kem(ali.

>unusk'pi : Papil sara5 'ptik menunjukkan penggaungan an

atr'5i,seperti paa glauk'ma simpleks.

T'n'metri : Tensi intra'kuler paa staium k'ngesti5 le(ih tinggi

ari paa staium n'n k'ngesti5.

T'n'gra5i : #enunjukkan 'ut5l'+ yang (aik. Tetapi (ila suah aa

perlengketan antara iris an tra(ekula 9g'ni'sinekhia, sinekhia anteri'r

peri5er;, maka aliran menjai terganggu.

?ani'sk'pi : Paa +aktu tekanan intra'kuler tinggi, suut (ilik

mata epan tertutup, seang paa +aktu tensi intra'kuler n'rmal,

suutnya sempit. "ila serangan apat ihentikan maka sesuah $/ jam,

(iasanya suut (ilik mata epan ter(uka kem(ali, tetapi masih sempit.

Tes pr'@'kasi ilakukan paa keaaan yang meragukan :

Tes yang ilakukan : tes kamar gelap, tes miriasis, tes mem(a-a, tes (ersuju 9pr'ne test;.

!iagn'sa (aning :


21/42

(e(erapa penyakit yang mirip engan glauk'ma akut aalah :

*. Iri'siklitis akut

$. K'njungti@itis akut

3. Keratitis

/. Skleritis

,. &lauk"ma k"ngenitalis

?lauk'ma ini terapat le(ih jarang aripaa glauk'ma paa 'rang e+asa. >rekuensinya kira

kira ),)*B iantara $%).))) penerita, imana pre@alensinya $03 aalah lakilaki an $03 terjai

(ilateral. S-hele mem(agi glauk'ma k'ngenital menjai $ yaitu:

o ?lauk'ma In5antum: apat tampak paa +aktu lahir atau umur *3 tahun an

menye(a(kan pem(esaran ('lamata karena engan elastisitasnya ('la mata

mem(esarmengikuti meningginya tekanan intra'kuler.

o ?lauk'ma Ju@enil: iapatkan paa anak yang le(ih (esar

!iagn'sa paa keaaan glauk'ma k'ngenital yang suah lanjut iapatkan:

!iameter k'rnea yang (esar *3*%mm

R'(ekan mem(ran es-ment

Pengeruhan i5us paa k'rnea

Akan tetapi, (ila penerita atang paa keaaan ini, peru(ahanperu(ahan yang klsik ini tiak

iapatkan. Tanatana ini antaralain: 5't'5'(i, lakrimasi, (le5ar'spasme. Kalau terapat anak

(erumur kurang ari $ tahun engan keluhan ini, ingatlah kepaa kemungkinan peninggian

tekanan intra'kuler. Kemuian tim(ul pengeruhan k'rnea, penam(ahan iameter k'rnea,

penam(ahan iameter ('la mata.

'. &lauk"ma sekunder

?lauk'ma sekuner terjai jika mata mengalami kerusakan aki(at:


22/42


23/42

Sering mata engan (uta ini mengaki(atkan penyum(atan pem(uluh arah sehingga

menim(ulkan penyulit (erupa ne'@askularisasi paa iris, keaaan ini mem(erikan rasa sakit

sekali aki(at tim(ulnya glauk'ma hem'ragik.

Peng'(atan glauk'ma a(s'lut apat engan mem(erikan sinar (eta paa (aan siliar untuk

menekan 5ungsi (aan siliar, alk'h'l retr'(ul(ar atau melakukan pengangkatan ('la mata karena

mata telah tiak (er5ungsi an mem(erikan rasa sakit.

III. Cara Pemeriksaan Khusus Untuk Glaukoma

*. Ketajaman penglihatan

$. T'n'metri

3. ?'ni'sk'pi

/. &5talm'sk'pi

%. Pemeriksaan lapangan panangan

6. T'n'gra5i

2. Tes pr'@'kasi

!i samping anamnesa yang -ermat an teliti. Pemeriksaan ketajaman penglihatan, (ukan

merupakan -ara yang khusus untuk glauk'ma, tetapi tetap penting, karena ketajaman penglihatan

yang (aik misalnya %0% (elum (erarti tiak aa glauk'ma. Paa glauk'ma suut ter(uka,

kerusakan sara5 mata imulai ari tepi lapang panangan an lam(at laun meluas ke tengah.

!engan emikian penglihatan sentral 95ungsi makula; (ertahan lama, +alaupun penglihatan

peri5er suah tiak aa, sehingga penerita terse(ut se'lah G 'lah melihat melalui ter'p'ng

9tunnel @isi'n;.


24/42

T'n'metri

Tingginya tekanan intra'kuler tergantung ari (anyaknya pr'suksi akueus hum'r 'leh (aan

siliar an penglihatan keluarnya melalui suut (ilik mata epan, yang juga (ergantung ari

keaaan suut (ilik mata epannya seniri, tra(ekula, kanal S-hlemn an keaaan tekanan i

alam @ena episklera. T'n'metri iperlukan untuk mengukur (esarnya tekanan intra'kuler.

Aa 3 ma-am t'n'meteri :

*. ara !igital

Paling muah, tetapi tiak -ermat, se(a( pengukurannya (erasarkan perasaan keua jari

telunjuk kita. !engan menyuruh penerita melihat ke (a+ah tanpa menutup matanya, kemuian

kita letakkan keua jari telunjuk i atasnya, engan satu jari menekan seangkan jari yang lain

menahan se-ara (ergantian. Tinggi renahnya tekanan i -atat se(agai (erikut :

Ti' L Tensi, intra 'kuler L N 9n'rmal;

Ti' L N * 9agak tinggi;,

Ti' L N G * 9agak renah;

Ti' L N $ 9tinggi;, an se(againya

"ila penerita menutup matanya paa +aktu melihat ke (a+ah, maka tarsus palpe(ra yang keras

pinah ke epan mata, sehingga paa palpasi, yang tera(a tarsusnya an mem(eri kesan keras.

$. ara #ekanis

Tiak (egitu mahal, apat i(a+a ke mana G mana, muah mengerjakannya. 1anya (ila

skleranya terlalu lem(ek, seperti paa penerita mi'pia, maka hasil pem(a-aannya menjai

terlalu renah. Penerita ter(aring tanpa (antal, matanya itetesi pant'kain * G $ B satu kali.

Suruh penerita memihat lurus ke atas an letakkan tan'meter i pun-ak k'rnea. Jarum

t'n'meter akan (ergerak i atas skala an menunjuk paa satu angka i atas skala terse(ut.


25/42


26/42

Untuk mem(eakannya, pakailah $ anak tim(angan %,%, g an *) g. "ila engan anak

tim(angan *) g tensinya le(ih tinggi ari paa engan anak tim(angan %,% g, hal ini

menunjukkan kekakuan 'kulernya yang tinggi. Seang jika tekanannya paa keua anak

tim(angan ini sama, maka menunjukkan (ah+a tensi n'rmati5nya yang tinggi.

?'ni'sk'pi

#erupakan suatu -ara untuk menilai le(ar sempitnya suut (ilik mata epan engan g'ni'sk'pi

apat i(eakan glauk'ma suut tertutup atau suut ter(uka, juga apat ilihat apakah terapat

perlekatan iris (agian peri5er, ke epan 9peripheral anteri'r sine-hiae;. !engan alat ini apat

pula iramalkan apakah suatu suut akan muah tertutup i kemuian hari. ara yang seerhana

untuk menentukan le(ar sempitnya suut (ilik mata epan, engan menyinari (ilik mata epan,

ari samping memakai se(uah senter. Iris yang atar akan isinari se-ara merata, ini (erarti

suut (ilik mata epannya ter(uka. Tetapi (ila yang isinari hanya paa sisi lampu senter,s

eang paa sisi yang lain ter(entuk (ayangan, maka kemungkinan suut (ilik mata epannya

sempit atau tertutup.

Oftalmoskopi

=ang harus iperhatikan aalah papil, yang mengalami peru(ahan penggaungan 9-upping; an

egenerasi sara5 'ptik 9atr'5i;. =ang mungkin ise(a(kan (e(erapa 5akt'r :

Peninggian tekanan intra'kuler, mengaki(atkan gangguan perarahan paa papil, sehingga

terjai egenerasi (erkas (erkas sera(ut sara5 paa papil sara5 'ptik.

Tekanan intra'kuler, menekan paa (agian tengah 'ptik, yang mempunyai aya tahan

terlemah ari ('la mata. "agian tepi papil relati5 le(ih kuat ari (agian tengah terjai

penggaungan paa papil ini.

#emang sampai saat ini pat'5isi'l'gi ari penggaungan an atr'5i ini masih ipere(atkan terus,

kita harus +aspaa terhaap aanya ekska@asi' glauk'ma (ila :

Terapatnya penggaungan le(ih ari ).3 iameter papil, terutama (ila iameter @ertikal le(ih

(esar aripaa iameter h'ri


27/42

Paa staium permulaaan tentu sukar untuk menentukan apakah ekska@asi yang terlihat itu

glauk'ma atau (ukan. Aa (aiknya (ila kita (aningkan keua papil ari mata kanan an mata

kiri. Kita gam(arkan ekska@asinya sehingga apat i(aningkan engan keaaan paa

pemeriksaan (erikutnya.

Tana penggaungan Pinggir papil (agian temp'ral menipis. 8kska@asi mele(ar an

menalam tergaung, sehingga ari epan tampak ekska@asi mele(ar,

iameter @ertikal le(ih (esar ari iameter h'ri


28/42

i mana paa jarak ),% m ari penerita, pemeriksa menggerakkan tangannya ari luar ke alam,

seang penerita satu matanya itutup.

!engan mata yang lain, melihat kepaa mata pemeriksa yang aa i epannya an pemeriksa

menutup mata yang se(elahnya. Penerita memperhatikan kapan gerak tangan itu mulai terlihat.

?erakan ini iulangi paa miriian lain sampai ter-apai 36) erajat. !engan -ara ini apat

i(aningkan lapang panangan pemeriksa engan lapang panangan penerita an tentu alam

hal ini kampus pemeriksa harus n'rmal. !engan tes k'n5r'ntasi ini, hanya kerusakan yang luas

saja yang apat iukur.

Kelainan lapang panangan paa glauk'ma ise(a(kan aanya kerusakan sera(ut sara5. =ang

paling ini (erupa sk't'ma relati5 atau a(s'lut yang terletak paa aerah 3) erajat sentral.

"erma-am G ma-am sk't'ma i lapang panangan sentral ini (entuknya sesuai engan (entuk

kerusakan ari sera(ut sara5, seperti terlihat ari gam(ar (erikut :

Kelainan yang mulai terjai aalah pem(esaran (linsp't engan (earing '5 the (linsp't,

kemuian isusul engan kelainan sara5 yang lain.

Kerusakan paa sera(ut *, menim(ulkan Seiel sign

Kerusakan paa sera(ut $, menim(ulkan sk't'ma "yerrum

Kerusakan paa sera(ut 3, menim(ulkan sk't'ma arkuata

Kerusakan paa sera(ut 3 /, menim(ulkan ring sk't'ma engan Rh'ne nasal step 9%;

"iasanya penerita tiak saar akan aanya kerusakan ini, karena tiak mempengaruhi

ketajaman penglihatan sentrall. Paa glauk'ma yang lanjut, tim(ul pula kelainan lapang

panangan peri5er, yang imulai ari (agian nasal atas. Kerusakan ini kemuian apat meluas ke

tengah an (erga(ung engan kelainan lapang panangan yang terapat i tengah. Paa tahap

yang suah lanjut seluruh lapang panangan telah rusak, terke-uali tersisa suatu pulau ke-il kira

G kira % erajat sekitar titik 5iksasi, engan tajam penglihatan sentral 9asies @isus; masih n'rmal,

sehingga penerita se'lah G 'lah melihat melalui suatu ter'p'ng 9tunnel @isi'n;. !engan

emikian nyatalah, (ah+a tajam penglihatan sentral tiak apat ipakai se(agai ukuran terhaap


29/42

kerusakan yang itim(ulkan 'leh glauk'ma sehingga juga tiak apat menentukan apakah

sese'rang menerita glauk'ma atau tiak.

#eskipun @isusnya masih (aik, paa tahap yang lanjut, pemeriksa apat segera mengetahuinya,

ari -ara penerita mem(a-a 'pt'tipe Snellen, satu per satu huru5 itu i(a-anya engan terus

menerus menggerakkan kepalanya, alam usaha menempatkan lu(ang penglihatannya engan

huru5 yang i-arinya. Akhirnya, titik 5iksasi itupun hilang an tersisa pulau ke-il i (agian

temp'ral, yang (ertahan lama sekali, se(elum mata itu menjai (uta t'tal.

Tonografi

Untuk mengukur -airan (ilik mata yang ikeluarkan mata melalui tra(ekula alam satu satuan

+aktu.

aranyaT'n'meter iletakkan i k'rnea selama / menit

an tekanan intra'kuler i-atat engan suatu gra5ik. !engan suatu rumus, ari gra5ik terse(ut

apat iketahui (anyaknya -airan (ilik mata yang meninggalkan mata alam satu satuan +aktu

9n'rmal : L ),*3;. Akhir G akhir ini t'n'gra5i (anyak yang meragukan kegunaannya, sehingga

(anyak yang telah meninggalkannya.

Tes provokasi: ilakukan paa keaaan yang meragukan.

A. Untuk ?lauk'ma Suut Ter(uka

*. Tes Minum ir H penerita isuruh (erpuasa, tanpa peng'(atan selama $/ jam.

Kemuian isuruh minum * l air alam % menit. alu tekanan intra'kuler iukur setiap

*% menit selama *,% jam. Kenaikan tensi mm1g atau le(ih ianggap mengiap

glauk'ma.

$. Pressure !ongestion TesH pasang tensimeter paa ketinggian %) G 6) mm1g selama *

menit. Kemuian iukur tensi intra'kulernya. Kenaikan mm1g atau le(ih

men-urigakan, seang (ila le(ih ari ** mm1g pasti pat'l'gis.


30/42

3. Kombinasi Tes ir Minum "engan Pressure !ongestion Test H setengah jam setelah tes

minum air ilakukan pressure -'ngesti'n test. Kenaikan ** mm1g men-urigakan,

seangkan kenaikan 3 mm1g atau le(ih pasti pat'l'gis.

/. Tes Steroid H iteteskan larutan e4amethas'ne 3 G / gt * selama $ minggu.

Kenaikan tensi intra'kuler mm1g menunjukkan glauk'ma

". Untuk ?lauk'ma Suut Tertutup

*. Tes Kamar GelapH 'rang sakit uuk i tempat gelap selama * jam, tiak ('leh tertiur.

!i tempat gelap ini terjai miriasis, yang mengganggu aliran -airan (ilik mata ke

tra(ekulum. Kenaikan tekanan le(ih ari *) mm1g pasti pat'l'gis, seang kenaikan

mm1g men-urigakan.

$. Tes Membaca H penerita isuruh mem(a-a huru5 ke-il paa jarak ekat selama /%

menit, kenaikan tensi *) G *% mm1g pat'l'gis.

3. Tes MidriasisH engan meneteskan miriatika seperti k'kain $ B, h'matr'pin * B atau

ne'synephrine *) B. Tensi iukur setiap M jam selama * jam. Kenaikan % mm1g

men-urigakan seangkan 2 mm1g atau le(ih pasti pat'l'gis. Karena tes inimenganung (ahaya tim(ulnya glauk'ma akut, sekarang suah (anyak itinggalkan.

/. Tes #ersujud (Prone Position Test)H penerita isuruh (ersuju selama * jam. Kenaikan

tensi G *) mm1g menanakan mungkin aa suut yang tertutup, yang perlu isusul

engan g'ni'sk'pi. !engan (ersuju, lensa letaknya le(ih ke epan men'r'ng iris ke

epan, menye(a(kan suut (ilik epan menjai sempit.

I$. Peng"atan

1arus iingat (etul (ah+a glauk'ma akut merupakan masalah pem(eahan. Terapi engan

peng'(atan hanya merupakan peng'(atan penahuluan se(elum penerita i'perasi. 1al ini

sejak a+al ikemukakan kepaa penerita an keluarganya, se(a( aa kemungkinan penerita

men'lak untuk i'perasi, karena telah merasa enak setelah i(eri '(at G '(atan.


31/42

Pada Fase N"nk"ngesti#

!i(erikan mi'tikum, yang paling muah iapat aalah pil'karpin $ /B tiap $) G 3) menit,

sehingga iris tertarik ke tengah an suut (ilik mata epan ter(uka. !i samping pengham(at

kar('n anhirase 9-ar('n anhyrase inhi(it'r;, seperti iam'4, glaupe4, glauk'n, -'r'ta


32/42

Pengham(at kar('nik anhirase 9-ar('ni- anhyrase inhi(it'r;, yang menye(a(kan

mengurangnya pr'uksi hum'r akueus, seperti iam'4, glaupa4 glau-'n, an se(againya.

!i(erikan %)) mg sekaligus 9$ ta(let;, kemuian isusul tiap / jam * ta(let. Jika muntah,

apat pula i(erikan intra@ena $%) mg. Kemuian isusul engan 3 kali sehari atau ta(let.

&(at hiper'sm'tik :

?lisering %) B 9muah iapat;, per 'ral * G *,% gram 0 kg (erat (aan atau * --

per kg (erat (aan, apat i-ampur engan jeruk nipis supaya tiak terlalu manis, harus

iminum sekaligus, (ila tiak, gunanya tiak aa.

Untuk mengurangi rasa sakitnya apat isuntikkan *) G *% mg m'r5in, yang juga

apat menge-ilkan pupil.

*) G *$,% mg largaktil apat isuntikkan paa penerita yang muntah G muntah

se(elum ta(let iam'4 an gliserin i(erikan sehingga '(at apat itelan.

!engan peng'(atan seperti i atas (ersama G sama, tekanan yang tinggi sekali apat itekan

sampai i (a+ah $% mm1g alam +aktu $/ jam. "ila tekanan intra 'kulernya suah turun,

'perasi harus ilakukan, paling lam(at $ G / hari kemuian. Selama ini peng'(atan tetap

ilanjutkan. "ila tekanan tetap tinggi, mele(ihi 3) mm1g, maka i(erikan hiper'smetik yang

lain yaitu :

#anit'l 9*,% G 3 g0kg (erat (aan; $) tetes per menit 9$) B;. Ureum 3) B in5us 3)) -- i(erikan kurang le(ih $ G 3 jam 9* g0kg (erat (aan; yang

(iasanya i(erikan se(elum 'perasi ilakukan.

#AA##AA# &"AT ?AUKA

1. %,AT K%!INER&IK /PARAS2MPAT+%MIMETI'0 KER*A !AN&SUN&

A. Pil"3ar)ine +ydr"3hl"rida 4 Nitrate

Seiaan : arutan ),$%B, ),%B *) B, B an *)B H gel /B. Juga aa alam (entuk

lepas (erkala9'kusert;.

!'sis : * tetes sampai enam kali sehariH kira G kira **,% -m panjang gel imasukkan

alam -ulesa- k'njugti@a in5eri'r se(elum tiur.


33/42

atatan : Pil'-arpine iperkenalkan tahun *26 anmasih sering ipakai se(agai '(at

antiglauk'ma.

,. 'ara3h"l - T")ikal

Seiaan : arutan, ),2%B, *,%B, $,$%B, an 3B.

!'sis : * tetes paa setiap mata, tiga atau empat kali sehari.

atatan : ar(a-h'l kurang ia(s'rpsi melalui k'rnea an umumnya ipakai jika

pil'-arpine tiak e5ekti5. ama kerjanya /6 jam. Jika (en


34/42

Seiaan : arutan, ),)3B, ),)6B, ),*$%B, an ),$%B.

!'sis : * tetes satu atau ua kali sehari atau kurang, tergantung paa resp'ns.

atatan : 8-h'thi'phate I'ie aalah '(at (ekerjalama serupa engan is'5lur'phate,

yang mempunyai keuntungan karena larutair an kurang menim(ulkan iritasi l'kal.

T'ksisitas sistematik apat tim(ul alam (entuk stimulasi k'linergik, antara lain (anyak

liur, mual, muntah, an iare. 85ek samping 'kuler aalah pem(entukan katarak, spasme

ak'm'asi, an pem(entukan kista iris.

,. Deme3arium ,r"mide / +um"rs"l 0

Seiaan : arutan, ),*$%B an ),$%B.

!'sis: * tetes satu atau ua kali sehari.

atatan : T'ksisitas sistemiknya serupa engan e-h'thi'phate I'ie.

'. Is"#lur")hate /Fl"r")ryl0

Seiaan : Salep, ),$%B.

!'sis : ),% * -m panjang salep i alam palpe(ra in5eri'r satu atau ua kali sehari.

7. %,AT ADRENER&IK /S2MPAT+%MIMETI'0

Paa peng'(atan glauk'ma, epine5rin mempunyai keuntungan karena kerjanya yang lama

9*$2$ jam; an tanpa mi'sis. Ini terutama penting paa pasien engan katarak insipien 9 e5ek

paa penglihatan tiak men'nj'l ;. Sekurang G kurangnya $%B pasien menunjukkan alergi

l'kalH yang lain mengeluh sakit kepala an egegan 9le(ih jarang engan ipi@e5rin;.

8pinephrine (ekerja meningkatkan pengeluaran hum'r akueus.

"e(erapa i antara seiaan yang aa untuk gluk'ma suutter(uka isampaikan (erikut ini.

!'sisnya sama untuk semuanya, yakni, * tetes satu atau ua kali sehari:


35/42

8pinephrine ('rate 98ppy0N; ),% B, *B, an $B.

8pinephrine hyr'-hl'rie 98pi5rin, ?lau-'n; ),$%B, ),%B, *B, an $B.

!ipi@e5rin hyr'-hl'rie 9Pr'pine;, ),*B.

8. %,AT PEN&+A!AN& ,ETAADRENER&IK

A. Tim"l"l Maleate /Tim")ti39 Tim")ti3 (E0

Seiaan : arutan, ),$%B an ),%BH gel, ),)$%B an ),%B.

!'sis : * tetes larutan ),$% B, satu atau ua kali sehari. Tingkatkan sampai * tetes larutan

),%B setiap mata satu atau ua kali sehari, jika perlu. Satu tetes gel satu kali sehari.

atatan : Tim'l'l maleate aalah '(at penghalang (etaarenergik n'nselekti5 yang

i(erikan t'pikal untuk peng'(atan glauk'ma suutter(uka, glauk'ma aphakik, an

(e(erapa jenis glauk'ma sekuner. Satu kali pakai apat menurunkan tekanan intra'kuler

selama *$$/ jam. Tim'l'l ternyata e5ekti5 paa e(erapa pasien glauk'ma (erat yang tiak

apat ikenali engan terapi '(at'(at antiglauk'ma lainyang it'leransi maksimal. &(at

ini tiakmempengaruhi ukuran pupil atau ketajaman penglihatan. #eskipun tim'l'l

(iasanya it'leransi (aik, tetap harus hati Ghati mem(erinya paa pasien engan

k'ntrainikasi terhaap penggunaan sistematik '(at G '(at penghalang (rtaarenergik

9mis.,asma, gagal jantung;.

,. ,eta:"l"l +ydr"3hl"ride /,et")ti39 ,et")ti3 S0

Seiaan : arutan, ),$%B 9 "et'pti- S; an ),% B.

!'sis : * tetes satu atau ua kali sehari.

atatan : "eta4'l'l mempunyai e5isiensi se(aning engan tim'l'l alam peng'(atan

glauk'ma. Selekti@itas relati5 terhaap *resept'r mengurangi risik' e5ek samping

pulm'ner, terutama paa pasien engan penyakit jalan napas reakti5.

'. !e;"un"l"l +ydr"3hl"ride / ,etagan0


36/42

Seiaan : arutan, ),$%B an ),%B.


atatan : e@'(un'l'l aalah penghalang * an $ n'nselekti5. &(at ini mempunyai e5ek

yang apat se(aning engan tim'l'l alam peng'(atan glauk'ma.

D. Meti)ran"l"l +ydr"3hl"ride /%)tiPran"l"l0

Seiaan : arutan , ),3B.


atatan : #etipran'l'l aalah penghalang * an $ n'nselekti5 engan e5ek mata serupa

engan tim'l'l.

E. 'arte"l"l +ydr"3hl"ride / %3u)ress 0

Seiaan : arutan, ),%B an *B.


atatan : arte'l'l aalah (eta(l'-ker n'nselekti5 engan e5ek 5armak'l'gik seupa

engan '(at (eta(l'-ker t'pikal lain yang ipakai paa png'(atan glauk'ma.


37/42

jangkapenek paa pasien engan t'leransi terapi '(at yang maksimal yang masih

memerlukan penurunan tekanan intra'kuler. Apra-l'niine menurunkan tekanan

intra'kuler engan menekan pem(entukan hum'r akueus, yang mekanisme se(enernya

(elum iketahui se-ara jelas. "er(ea engan -l'niine, apra-l'niine ternyata tiak

muah melalui sa+ar jaringanarah an menim(ulkan seikit e5ek samping. 85ek samping

sistemik yang ilap'rkan aalah turunnya tekanan iast'lik, (raikari, an penurunan

li(i'. 85ek samping paa mata aalah D-'njun-ti@al (lan-hingE, ele@asi palpe(ra superi'r,

miriasis an rasa panas.

=. PEN&+AM,ATAN /IN+I,IT%R0 AN+IDRASE KAR,%NAT

Pengham(atan anhirase kar('nat alam k'rpus siliaris mengurangi sekresi aFues. Pem(erian

pengham(atan anhirase kar('nat per 's terutama (erguna alam menurunkan tekanan

intra'kuler paa kasuskasus glauk'ma suut ter(uka tertentu an apat ipakai paa

galuk'ma suut tertutup engan seikit e5ek.

Pengham(atan kar('nat anhirase yang igunakan aalah eri@ateri@at sul5'namia.

Pem(erian 'ral menim(ulkan e5ek maksimum kirakira setelah $ jamH pem(erian intra@ena,

setelah $) menit. ama e5ek maksimal aalah /6 jam setelah pem(erian 'ral.

Pengham(atan nanhirase kar('nat ipakai paa pasien engan tekanan intra'kuler yang

tiak apat ikenalikan engan tetes mata. Untuk itu '(at'(at ini (erguna, namun

mempunyai (anyak e5ek samping yang tiak iingini, seperti kehilangan K, gangguan

lam(ung, iare, ermatitis eks5'liati5, pem(entukan (atu ginjal, penek napas, lelah, asi'sis,

an kesemutan paa ekstermitas. Sejak aa tim'l'l an peng'(atan laser, pengham(atn

anhirase kar('nat jarang ipakai.

A'ETA>%!AMIDE /DIAM%(0

Seian an 'sis:


38/42

&ral : ta(let, *$% mg an $%) mg, (erikan *$%$%) mg ua sampai empat kali sehari

9jangan mele(ihi * g alam $/ jam;. Kapsul lepas(erkala %)) mgH (erikan * kapsul satu

atau ua kali sehari.

Parenteral : apat i(erikan %)) mg intramuskular atau intra@ena untuk +aktu singkat

paa pasien yang tiak apat menerima '(at per 'ral.

MET+A>%!AMIDE /NEPTA>ANE0

Seiaan : ta(let $% an %) mg

!'sis : %) G *)) mg ua atau tiga kali sehari 9t'tal tiak mele(ihi 6)) mg0hari;

DI'+!%RP+ENAMIDE

Seiaan : ta(le %) mg

!'sis : 'sis a+al *)) G $)) mg, iikuti *)) mg setiap *$ jam sampai ter-apai resp'ns

yang iinginkan. !'sis pemeliharaan 9maintenan-e; yang (iasa unya atau empat kali

sehari. !'sis harian t'tal jangan mele(ihi 3)) mg.

?. %,AT %SM%TIK

&(at hiper'sm'tik seperti urea, manit'l an gliserin ipakai untuk mengurangi tekanan

inta'kuler engan mem(uat plasma jai hipert'niuk terhaap hum'r aFues. &(at'(at ini

paa umumnya ipakai alam penanganan glauk'ma akut 9suut tertutup; an kaang G

kaang pra atau pasa-a (eah isyaratkan penurunan tekanan intra'kuler. !'sis (agi semua

ratarata *,% g0kg.

&!ISERIN /&lyr"l- %sm"glyn0

Seiaan an 'sis: gliserin umumnya i(erikan per 'ral (erupa larutan %)B an 2%B(ersama engan air, 'range jui-e, atau larutan garam (erar'ma engan es 9 * -- gliserin

(eratnya *,$% g;. !'sisnya **,% g0kg.

#ula an lama kerja : e5ek hip'tensi5 maksimum i-apai alam * jam an (ertahan /%

jam.


39/42

T'ksisitas : mual, muntah, an sakkit kepala kaan5kaang terjai

atatan : pem(erian per 'ral an tiaanya e5ek iuretik aalah keuntungan gliserin ari

'(at'a(at hiper'sm'tik.

IS%S%R,IDE/Ism"ti30

Seiaan : larutan /%B

!'sis :*,% g0kg per 's

#ulai an lama kerja sepeti gliserin

atatan : (er(ea ari gliserin, is's'r(ie tiak menghasilkan kal'ri atau menaikkan

kaar gula arah. Reaksi samping seperti gliserin. Setiap $$) -- is's'r(ie menganung

/,6 meF natrium.

MANIT%!/%smitr"l0

Seiaan: larutan $) Balam air

!'sis : *,% G $ g0kg intra@ena

#ulai an lama kerja : e5ek hip'tensi5 maksimum alam * jam an (ertahan %6 jam.

atatan : masalah Q'@erl'a kari'@askuler an e5ema le(ih sering paa '(at ini karena

@'lume -airan yang i(utuhkan (esar.

UREA /Urea)hil0

Seiaan : laritan 3)B urea ly'phil alam gula in@ert

!'sis : **,% g0kg intra@ena.

#ulai an lama kerja : e5ek hip'tensi maksimum terjai alam * jam an (ertahan %6

jam.

T'ksisitas : ekstra@asai paa tempat injeksi apat menim(ulkan reaksi l'kal, ari iritasi

ringan samapai nekr'sis jaringan.


40/42

Ma3am ")erasinya @

Iriekt'mi peri5er

&perasi 5iltrasi 9irienkleisis, trepanasi, skler't'mi, tra(ekulekt'mi;

Iridekt"mi )eri#er

Inikasi : selain untuk glauk'ma akut 5ase pr''rma, juga paa staium akut yang (aru terjai

sehari, jai (elum aa sinekhia anteri'r peri5er. Juga ilakukan paa mata yang se(elahnya yang

masih sehat se(agai tinakan pen-egahan. Ternyata paa glauk'ma akut yang (iasanya terjai

unilateral, ternyata alam +aktu % tahun kemuian, 6) B paa mata yang tainya sehat, iserang

glauk'ma akut pula. "ila paa satu mata iapat glauk'ma a(s'lut, paa mata yang sehat

ilakukan inekt'mi peri5er se(agai pen-egahan.

Iriekt'mi peri5er : -aranya se-ara garis (esar :

Setelah anestesi t'pikal an retr'(ul(er, ilakukan sayatan i k'rnea $ G 3 mm i

aerah nasal atau temp'ral atas, sejajar an seekat mungkin engan lim(us.

Iris ijepit, itarik mele+ati (i(ir luka, igunting.

"ersihkan (i(ir luka engan kapas (asah, irigasi sayatan engan -airan "SS, supaya

iris an pupil kem(ali ke p'sisi semula.

7.

7I.

7II.

7III.

I.

.

Aa pula yang melakukan iriekt'mi, setelah i(uat 5lap k'njungti@a an sayatan

k'rne'skleral. &perasi 5iltrasi ilakukan (ila tekanan intra'kuler setelah peng'(atan


41/42


42/42

Documents

Glaukoma Absolut 3