เอกสารประกอบการเรยน วชา วสดกอสราง 1 รหสวชา 2108 – 1002 สาขาวชา สถาปตยกรรม

หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2556 ประเภทวชาอตสาหกรรม

เรยบเรยงโดย นายสทธพร แจมสวรรณ

ต าแหนงคร วทยฐานะครช านาญการ

สาขาวชาสถาปตยกรรม วทยาลยเทคนคอางทอง ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ

ค าน า

เอกสารประกอบการเรยน วชาวสดกอสราง 1 รหสวชา 2108 - 1002 ไดจดท าขนตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ (ปว ช.) พทธศกราช 2556 สาขาวชาสถาปตยกรรม ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ โดยเรยบเรยงขนตรงตามหลกสตรซงเกดขนจากประสบการณการสอนเปนระยะเวลานาน และจากความรความสามารถ โดยรวบรวมเนอหาสาระจากเอกสาร หนงสอ ต าราตางๆ เพอน ามาปรบปรง และเพมเตมเนอหาใหครบถวนตามจดประสงครายวชา สมรรถนะรายวชา และค าอธบายรายวชา พรอมสอดแทรกเนอหาสาระใหมความเหมาะสมกบการจดการเรยนการสอนของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ

เนอหาในเอกสารประกอบการเรยนนไดด าเนนการเรยบเรยง เนอหาสาระเกยวกบวสดกอสราง 1 ไดแก ไม เหลก ปนซเมนต ทราย หน คอนกรต อฐ และซเมนตบลอก และในแตละหนวยการเรยนจะประกอบดวยสาระการเรยนร สาระส าคญ จดประสงคการเรยนร ผงมโนทศน เนอหา แบบฝกหดทายหนวย และแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน โดยเรยบเรยงใหเหมาะสมกบผเรยน ใชภาษาทเขาใจงาย ทงนเพอใหผเรยนเกดเจตคตทดตอวชาวสดกอสราง และสามารถน าความรไปประยกตใชในชวตประจ าวนและการประกอบอาชพในอนาคตได ในการนขอขอบพระคณคณะครแผนกวชา ชางกอสราง วทยาลยเทคนคอางทอง ทใหความชวยเหลอเปนอยางมาก และบคคลหลายฝายทใหการสนบสนน ใหค าแนะน าในการปรบปรงเอกสารประกอบการ เรยนเลมนใหมความสมบรณยงขน โดยเฉพาะอยางยงขอขอบพระคณ ผแตงหนงสอ ต ารา ทกทานทผเรยบเรยงไดน าขอมลตางๆ มาอางองในเอกสารเลมน ผเรยบเรยงหวงวาเอกสารประกอบการ เรยน เลมน จะเปนประโยชนตอการเรยนการสอน ส าหรบนกเรยน ในรายวชาวสดกอสราง 1 และผอานทกทาน หากมขอเสนอแนะประการใดผเรยบเรยงยนดนอมรบไวดวยความขอบคณ

สทธพร แจมสวรรณ ต าแหนงคร วทยฐานะครช านาญการ

วทยาลยเทคนคอางทอง

I

สารบญ หนา

ค าน า.....................................................................................................................................................I สารบญ.............................................................................................................................................. . ค าแนะน าและวธการใชเอกสารประกอบการเรยน.............................................................................III จดประสงครายวชา สมรรถนะรายวชา ค าอธบายรายวชา..............................................................IV หลกสตรรายวชา..................................................................................................................................V การวเคราะหหลกสตร........................................................................................................................VI หนวยท 3 วสดประเภทปนซเมนต........................................................................................................1

สาระการเรยนร สาระส าคญ จดประสงคการเรยนร........................................................1 ผงมโนทศน.........................................................................................................................2 แบบประเมนผลกอนการเรยนร..........................................................................................3 บทน า..................................................................................................................................5

3.1 ประวตปนซเมนต...............................................................................................5 3.2 กรรมวธการผลตปนซเมนต................................................................................5 3.3 ประเภท และคณสมบตปนซเมนต.....................................................................9 3.4 การเกบและรกษาปนซเมนต............................................................................11

สรป..................................................................................................................................12 แบบฝกหดทายหนวยท 3.................................................................................................14

แบบประเมนผลหลงการเรยนร.........................................................................................17 บรรณานกรม....................................................................................................................19 ภาคผนวก

เฉลยแบบฝกหดทายหนวย เฉลยแบบประเมนผลการเรยน

II

ค าชแจงและวธการใชเอกสารประกอบการเรยน วชาวสดกอสราง 1 รหสวชา 2108 - 1002

1. ศกษาจดประสงครายวชา สมรรถนะรายวชา และค าอธบายรายวชา 2. ศกษากจกรรมและวธการจดการเรยนร เพอการจดกจกรรมในแตละขนใหแกผเรยน 3. ชแจงบทบาทของผเรยนในการศกษา เพอสรางความตระหนกใหผเรยนเหนความส าคญของ

วชาวสดกอสราง 1 รหสวชา 2108 - 1002 4. ใหผเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน เมอเรมเรยนในแตละหนวย 5. น าเขาสบทเรยน โดยรวมกบผเรยนอภปรายจากความเดมของผเรยน เพอน าเขาสเรองทจะ

ศกษา 6. ใหผเรยนศกษาหนวยการเรยน ซงในระหวางเรยนครจะอธบาย พรอมรวมอภปรายผลกบ

ผเรยน และมการจดกจกรรมสงเสรมการเรยนในรปแบบตางๆ เชน ฉายวดทศน การโตวาท ฉายpower point การสาธต เปนตน

7. มอบหมายใหผเรยนท าแบบฝกหดทายหนวย 8. รวมกนเฉลยแบบฝกหดทายหนวย 9. ใหผเรยนท าแบบทดสอบหลงการเรยน เมอจบการสอนในหนวยนนๆ 10. ใหผเรยนสลบตรวจแบบทดสอบกอนเรยน สวนแบบทดสอบหลงการเรยนครเปนผตรวจ 11. มบนทกผลคะแนนการทดสอบกอนเรยน และหลงเรยน โดยน าผลมาเปรยบเทยบเพอหา

ความกาวหนาจากการศกษาในแตละหนวยการเรยน

III I I

รายละเอยดรายวชา หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2556

ประเภทวชาอตสาหกรรม สาขาวชาสถาปตยกรรม จดประสงครายวชา สมรรถนะรายวชา ค าอธบายรายวชา

รหสวชา 2108 - 1002 ชอวชา วสดกอสราง 1 (Building Materials 1) ระดบรายวชา ระดบชน ปวช. ปท 1 สถาปตยกรรม เวลาศกษา ทฤษฎ 2 ชวโมง/สปดาห รวม 36 ชวโมง/ภาคเรยน หนวยกต จ านวน 2 หนวยกต ชอผสอน นายสทธพร แจมสวรรณ จดประสงครายวชา

1. มความรและเขาใจในประเภทและคณสมบตของวสดกอสราง 2. สามารถเลอกใชวสดในงานกอสรางได 3. มกจนสยในการใฝร ตระหนกและเหนความส าคญของวสดกอสราง

สมรรถนะรายวชา 1. แสดงความรเกยวกบประเภทและคณสมบตของวสดกอสราง 2. วเคราะหเลอกใชวสดกอสรางตามประเภทและคณสมบตของวสด

ค าอธบายรายวชา ศกษาเกยวกบวสดทใชในงานกอสรางประเภทไม เหลก ปนซเมนต ทราย หน อฐ ซเมนตบลอก ทใชในงานกอสราง

Iv

หลกสตรรายวชา

รหสวชา...2108 – 1002...... ชอวชา....วสดกอสราง..1......

v

วเคราะหค าอธบายรายวชา จดประสงครายวชา สมรรถนะรายวชาและประสบการณผสอน หนงสอ ต ารา เอกสาร คมอตางๆ ผเชยวชาญ ก าหนดเปน รายการหนวยการเรยนร

หนวยท 1

ไม หนวยท 2

เหลก หนวยท 3

ปนซเมนต

หนวยท 4

ทราย หนวยท 5

หน หนวยท 6

คอนกรต

หนวยท 7

อฐ หนวยท 8

ซเมนตบลอก

การวเคราะหหลกสตรรายวชา

รหสวชา.......2108 – 1002........... วชา ................วสดกอสราง 1............................ ทฤษฎ....2.....ชวโมง/สปดาห ปฏบต....-.....ชวโมง/สปดาห จ านวน.....2........ หนวยกต

หนวยท หนวยการเรยนร แหลงทมาของขอมล

A B C D

1. ไม

2. เหลก

3. ปนซเมนต

4. ทราย

5. หน

6. คอนกรต -

7. อฐ

8. ซเมนตบลอก

หมายเหต 1. แหลงทมาของขอมล A : ค าอธบายรายวชา

B : ประสบการณของผสอน C : ผเชยวชาญ D : หนงสอ ต ารา เอกสาร คมอตางๆ

2. ล าดบท 6 หนวยการเรยนร เรอง คอนกรต ไมไดระบไวในค าอธบายรายวชา แตเมอพจารณาแลวเหนวาผเรยนจ าเปนตองเรยนเพอความสอดคลองของหนวยการเรยนท 3,4 และ5 จงเพมหนวยการเรยนรนเขาไป vI

ปนซเมนต 3

หนวยท

หนวยท 3

ปนซเมนต

สาระการเรยนร

3.1 ประวตของปนซเมนต 3.2 กรรมวธการผลตปนซเมนต 3.3 ประเภทและคณสมบตของปนซเมนต 3.4 การเกบและดแลรกษาปนซเมนต

สาระส าคญ ปนซเมนต เปนวสดเชอมประสานทไดจากการบดปนเมดเลก โดยประเภทของปนซเมนตจะถกแบงออกไดหลายประเภทตามลกษณะของงานทจะกอสราง ซงเมอปนซเมนตผสมกบวสดจ าพวกหน ทราย และน ากจะเกดการแขงตว จงนยมน าไปใชในงานกอสรางอกหลายอยาง เชน บาน อาคาร สะพาน และทางดวน เปนตน ดงนนจ าเปนจะตองศกษาประเภทตาง ๆ ของปนซเมนต เพอประโยชนในการเลอกใชงาน รวมถงการดแลและเกบรกษาปนซเมนตใหสามารถใชไดอยางมประสทธภาพตอไป จดประสงคการเรยนร จดประสงคทวไป

1. เพอใหมความร ความเขาใจในประเภท คณสมบต ของปนซเมนตทใชในงานกอสราง 2. เพอใหนกเรยนสามารถเลอกใชงาน และสรางความตระหนกเหนความส าคญของปนซเมนต

ทใชในงานกอสราง

จดประสงคเชงพฤตกรรม 1. อธบายประวตของปนซเมนตไดอยางถกตอง 2. บอกกรรมวธการผลตปนซเมนตไดอยางถกตอง 3. อธบายประเภทและคณสมบตของปนซเมนตไดอยางถกตอง 4. บอกวธการเกบและดแลรกษาปนซเมนตไดอยางถกตอง

ผงมโนทศน ชอวชา วสดกอสราง 1 ( Building Materials 1) รหสวชา 2108 – 1002 สาขาวชา สถาปตยกรรม หลกสตร ประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2556

หนวยท 3 : ปนซเมนต

ปนซเมนต ปนซเมนต

ประวตปนซเมนต

กรรมวธการผลต

ปนซเมนต กรรมวธการ

ผลตแบบ

แหง

กรรมวธ

การผลต

แบบเปยก

ประเภทและคณสมบตของ

ปนซเมนต

ปนซเมนต

ปอรตแลนด

ปนซเมนตผสม

ปนซเมนตขาว

ปนซเมนตบอ

นามน

ปนซเมนต

ผสมเสรจ

การเกบและดแลรกษาปนซเมนต

เรยงในท

โปรงโลง

วางสง

จากพน

แบบทดสอบกอนเรยนหนวยท 3 เรอง ปนซเมนต วชา วสดกอสราง 1 (2108-1002) ระดบชน ปวช.1 สาขาวชาสถาปตยกรรม วทยาลยเทคนคอางทอง ค าชแจง : 1. ขอสอบเปนแบบปรนยจ านวน 10 ขอ ใชเวลาในการท าขอสอบ 10 นาท

2. ใหท าเครองหมายกากบาท ( x ) ลงในชองกระดาษค าตอบทถกตองทสด (10 คะแนน)

1. ขอใด “ไมใช” สวนผสมของปนซเมนต ก. หนปน ข. ผงถาน ค. ดนปนขาว ง. ดนดาน

2. โจเซป แอสปตน ชาวองกฤษ ไดน าเอาวสดชนดใดมาผสมกนและเผา แลวบดใหละเอยด เปนปนซเมนต ก. หนปนกบดนเหนยว ข. ดนเหนยวกบเปลอกหอย ค. เปลอกหอยกบหนปน ง. แรเหลกกบยปซม

3. ค าวา “ปอรตแลนด” มาจากอะไร ก. ใบไมในประเทศองกฤษ ข. ปาในแอฟรกา ค. พนธไมในยโรป ง. ชอเกาะเลก ๆ ของประเทศองกฤษ

4. กรรมวธการผลตปนซเมนต จ าแนกไดกวธ อะไรบาง ก. 2 วธ ไดแก แบบเปยกและแบบแหง ข. 3 วธ ไดแก แบบเปยก แบบแหง และแบบบรรยากาศ ค. 4 วธ ไดแก แบบบรรยากาศ แบบสญญากาศ แบบเปยก และแบบแหง ง. 5 วธ ไดแก แบบบรรยากาศ แบบสญญากาศ แบบเปยก แบบแหง และแบบถลงเหลก

5. ปนซเมนตปอรตแลนดประเภทใดทนยมน ามากอสราง ทางเทา ถนน เปนตน ก. ประเภทหนง ปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดา ข. ประเภทสอง ปนซเมนตปอรตแลนดดดแปลง ค. ประเภทสาม ปนซเมนตปอรตแลนดเกดแรงสงเรว ง. ประเภทหา ปนซเมนตปอรตแลนดตานซลเฟตสง

6. ถาตองการปลกสงกอสรางใกลทะเลควรเลอกปนซเมนตปอรตแลนดประเภทใด ก. ประเภทหนง ปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดา ข. ประเภทสอง ปนซเมนตปอรตแลนดดดแปลง ค. ประเภทสาม ปนซเมนตปอรตแลนดเกดแรงสงเรว ง. ประเภทหา ปนซเมนตปอรตแลนดตานซลเฟตสง

7. ปนซเมนตผสม เรยกอกอยางวาอะไร ก. ปนซเมนตส าเรจรป ข. ปนซเมนตขาว ค. ปนซเมนตซลกา ง. ปนซเมนตปอรตแลนด ปอรโซลาน

8. ถาตองการเลอกปนซเมนตเพอการตกแตง เพอความสวยงาม หรอทางเดนหนขด ควรเลอกปนซเมนตแบบใด ก. ปนซเมนตส าเรจรป ข. ปนซเมนตขาว ค. ปนซเมนตซลกา ง. ปนซเมนตปอรตแลนด ปอรโซลาน

9. ถาตองการเลอกใชปนซเมนตทมความสะดวกตอการใชงานควรเลอกปนซเมนตแบบใด ก. ปนซเมนตส าเรจรป ข. ปนซเมนตขาว ค. ปนซเมนตซลกา ง. ปนซเมนตปอรตแลนด ปอรโซลาน

10. ขอใดเปนการเกบรกษาปนซเมนต ไดถกตอง ก. กองตามสภาพการใชงาน ข. เรยงใหสง ๆ เพอประหยดพนท ค. เรยงกองเปนชนสลบและมไมรองยกระดบ ง. เรยงกองไวบรเวณกลางลานเพอสะดวกในการใชงาน

หนวยท 3

ปนซเมนต

บทน า

ในปจจบนงานกอสรางมการเจรญเตบโตอยางตอเนองตงแตโครงการขนาดเลก เชน หมบานจดสรร ตกแถว ไปจนถงโครงการใหญๆ เชน รถไฟลอยฟา อาคารสง จะตองมคอนกรตเขามามสวนรวมเสมอ แตในคอนกรตจะมสวนผสมดวยกนหลายอยางและทส าคญ คอ ปนซเมนต ดงนนปนซเมนตจงเปนวสดกอสรางอกชนดหนงทมความส าคญและตองเรยนรเชนกน 3.1 ประวตของปนซเมนต

ปนซเมนตไดถกน ามาใชตงแตยคของการเรมมอารยธรรม สงกอสรางตาง ๆ ทสรางกนมาตงแตชาวอยปต อาท ถนน สะพาน และอน ๆ เปนเครองพสจนใหเหนแลววาสามารถด ารงสภาพอยไดอยางดเลศมาจนถงปจจบน อยางไรกตามถงแมจะมการใชวสดชนดนกนอยางแพรหลายในสมยนนกตาม แตกมนอยคนนกทจะรถงคณสมบตทแทจรง จงไมมหลกฐานซงแสดงถงความกาวหนาในการผลตปนซเมนตในชวงระยะเวลาดงกลาว ในชวงเวลาทนบวาส าคญในป พ.ศ. 2367 คอ โจเซปต แอสปดน ( Joseph Aspdin) ชาวองกฤษ กไดคนพบโดยบงเอญเมอน าเอาหนปนกบดนเหนยวมาเผาแลวบดใหละเอยด เมอน าไปผสมกบน าจะจบเปนตวแขงเปนกอน โจเซปต แอสปดนจงไดจดสทธบตรการผลตปนซเมนต โดยเรยกวา “ปนซเมนตปอรตแลนด (Portland Cement)” สาเหตทตงชอวาปอรตแลนดเพราะวาปนซเมนตทไดมสเหลองปนเทาซงมสคลายกบดนในเกาะเมองปอรตแลนดประเทศองกฤษ และตอมากมการยอมรบกนวาโจเซปต แอสปดน ถอเปนบดาแหงปนซเมนตปอรตแลนด ส าหรบปนซเมนตปอรตแลนดไดถอก าเนดขนในประเทศไทย ดวยพระมหากรณาธคณพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ไดทรงมพระราชโองการสงใหทานเจาพระยายมราชเสนาบดจดตงบรษทปนซเมนตไทย จ ากด โดยมการก าหนดทนครงแรก 1 ลานบาท โดยใหพระคลงขางทรบซอหน 1 ใน 3 ของหนทงหมด และตงเมอ 14 มถนายน 2456 จนในปจจบนไดมบรษทผลตปนซเมนตเกดขนตามมาอกหลายบรษท เชน บรษทปนซเมนตนครหลวง จ ากด (มหาชน) บรษททพไอโพลน จ ากด (มหาชน) บรษทปนซเมนตเอเชย จ ากด (มหาชน)

3.2 กรรมวธการผลตปนซเมนต ปนซเมนตเปนวสดเชอมประสาน ซงเกดจากการเผาสวนผสมตางๆอนไดแก หนปน

(Limestone) หรอ ดนปนขาว ( Marl)กบดนเหนยว ( Clay) หรอดนดาน( Shale)ในสดสวนทเหมาะสมเปนวตถดบทส าคญในการผลต อาจมการเตมแรเหลก (Iron Ore) หรอยปซม ( Gypsum)

ตามความจ าเปน เพอปรบปรงใหมคณสมบตตามความตองการ ปนซเมนตเมอผสมกบวสดผสมคละจ าพวกหนยอยหรอกรวดกบทรายหยาบ และน าในสดสวนทพอเหมาะกจะกลายเปนซเมนตเพลส มอรตา และคอนกรต ตามวสดผสมคละทใช ซงเมอแขงตวแลวจะมความแขงและความทนทานคลายหน จงนยมน าไปใชกนมากกบงานกอสรางประเภทตางๆ หรอเมอผสมกบทรายและปนขาว กจะกลายเปนปนกอหรอปนฉาบทใชกบงานกออฐและฉาบปน กรรมวธการผลตปนซเมนตปอรตแลนด สามารถแบงออกไดเปน 2 วธดวยกน ไดแก ขนตอนการผลตปนซเมนตแบบเปยก และแบบแหง ดงแสดงในรปท 3.1 และ3.2 ตามล าดบ 3.2.1 กรรมวธการผลตแบบเปยก ( Wet Process) วตถดบทใชในการผลตปนซเมนตปอรตแลนดประกอบดวย 3.2.1.1 ดนขาวหรอดนสอพอง ( Marl) 3.2.1.2 ดนด าหรอดนเหนยว ( Clay) 3.2.1.3 แรเหลกหรอศลาแลง (IIron Ore Laterite) ขนตอนในการผลตจะเปนดงน

1) น าวตถดบดงกลาวล าเลยงเขาสบอตดน ตามสดสวนทก าหนด กวนกบน าใหเขากนเปนน าดน ( Slurry)

2) สงน าดนไปยงหมอบดดนเพอบดใหละเอยด 3) สงน าดนทบดละเอยดแลวไปผานเครองกรองหยาบ และเครอง

กรองละเอยดเพอแยกดนทยงหยาบอยกลบไปบดใหม 4) น าดนทผานเครองกรองละเอยดมาแลวน าไปเกบไวในยงเกบน าดน(Slurry Silo) และใหมลมเปากวนน าอยตลอดเวลา 5) ท าการปรบอตราสวนผสมใหถกตองแลวสบไปสบอกวนดน(Agitator Basin) แลวสงเขาสหมอเผาแบบหมน ( Rotary Kiln) เผาทอณหภมประมาณ 1,400 – 1,500 องศาเซลเซยส จนกระทงแหงไดปนเมด (Clinker) ออกมา ทงไวจนเยน 6) น าไปบดใหละเอยดพรอมทงเพมแรยปซมอกประมาณ 5 % เพอใหปนซเมนตมคณสมบตไมแขงตวเรวเกนไป 3.2.2 กรรมวธการผลตแบบแหง ( Dry Process) วตถดบทใชในการผลตแบบแหง ประกอบดวย

3.2.2.1 หนปน (Lime Stone) 3.2.2.2 ดนดาน (Shale) 3.2.2.3 แรเหลกหรอศลาแลง และทราย ขนตอนในการผลตจะเปนดงน

1) คดแยกวสดใหไดสดสวนตามทตองการสงล าเลยงเขาสเครองยอย เพอยอยใหเปนเมดเลกๆ จากนนล าเลยงเขาไปเกบในยง (Silo) เมอตองการผลตกจะล าเลยงเขาสหมอบดละเอยดตามขนตอนตอไปน 2) เมอผานการบดละเอยดแลวกล าเลยงไปผานเครองรอนขนาดโดยเมอไดสวนทละเอยดตามทก าหนดแลว ใหน าเขาไปเกบในยงเตรยมผสม ( Blend Silo) และสวนทยงหยาบอยกน ากลบไปบดใหม

3) ล าเลยงเขาสหมอเผาเชนเดยวกบกรรมวธการผลตแบบเปยก

ขนตอนในการผลตปนซเมนตทงแบบเปยกและแบบแหง แสดงตามแผนผงไดดงน

ขนตอนการผลตแบบเปยก ขนตอนการผลตแบบแหง

รปท 3.1 แสดงขนตอนการผลตปนซเมนตแบบเปยกและแบบแหง

หนปน ดนดาน ศลาแลง

เครองยอยหยาบ

กองเกบวตถดบ

เครองยอยละเอยด

ไซโลเกบวตถดบแตละชนด(หนปน ดนดาน

ศลาแลง)

หมอบดวตถดบ

ไซโลผสมวตถดบตาม

อตราสวนทก าหนด

ดนด า

กองเกบวตถดบ

หมอบดน าดน

ไซโลเกบน าดน

บอกวนน าดน

หนปน ศลาแลง

ตะแกรงละเอยดกรองน าดน

หมอเผา

ปนเมด

หองท าใหปนเมดเยน

ไซโลปนเมด

ยปซม

เครองยอย

ยปซม

ไซโลเกบยปซม

หมอบดปนซเมนต

ไซโลเกบปนซเมนตผง

จ าหนายปนซเมนตถง

โรงหอ

จ าหนายปนซเมนตผง

ทางรถยนต ทางรถไฟ ทางเรอ

รปท 3.2 แสดงกรรมวธการผลตปนซเมนต ทมา : เอกสารแนะน าของ บรษท ปนซเมนตนครหลวง จ ากด (มหาชน)

3.3 ประเภทและคณสมบตของปนซเมนต ปนซเมนตทใชอยปจจบนมอยหลายประเภท ซงสามารถแบงออกเปนชนดตาง ๆ ไดดงน 3.3.1 ปนซเมนตปอรตแลนด จ าแนกออกตามมาตรฐานของสมาคมทดสอบวสดอเมรกน (American Society For Testing Materials , ASTM) เปน 4 ประเภทใหญ ๆ ดวยกน ไดแก ปนซเมนตปอรตแลนด รหส ซ – 150 ปนซเมนตปอรตแลนดกกอากาศ ปนซเมนตปอรตแลนดเตาถลง และปนซเมนตปอรตแลนดปอซโซลาน 3.3.1.1 ปนซเมนตปอรตแลนด รหส ซ – 150 (C–150 Portland Cement) ปนซเมนตปอรตแลนดประเภทน เปนปนซเมนตทนยมใชกนโดยทวไปมากทสดในปจจบนจ าแนกออกได เปน 5 ประเภทยอย ๆ ดวยกน คอ

1) ประเภทหนง ปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดา (type I – Normal Portland Cement) ปนซเมนตประเภทนจดเปนปนซเมนตปอรตแลนดมาตรฐาน เหมาะส าหรบงานกอสรางทวๆ ไป ทไมตองการคณสมบตพเศษนอกเหนอไปกวาธรรมดา สวนใหญจะถกน าไปใชกบงานคอนกรตเสรมเหลก อาท งานกอสรางคานคอนกรต ทางเทา ถนน อาคาร สะพาน ถงน า และอนๆ ปนซเมนตประเภทนไมเหมาะกบงานทตองสมผสกบซลเฟตจากดนหรอน าหรอใชในทซงความรอนอนเกดจากปฏกรยาระหวางปนซเมนตกบน าจะไมเปนสาเหตทท าใหอณหภมเพมขนจนถงขดอนตราย ปนซเมนตประเภทนทผลตขนในประเทศไทย ไดแก ปนซเมนตตราชาง ตราอนทรเพชร ตราพญานาคเศยรเดยวสเขยว ตราทพไอ (สแดง) และตราภเขา สวนปนซเมนตประเภทนทเคยเขามาจากตางประเทศ ไดแก ปนซเมนตตราดอกจก ดงแสดงในรปท 3.3

รปท 3.3 แสดงปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดา ประเภทหนง

2) ประเภทสอง ปนซเมนตปอรตแลนดดดแปลง ( Type II Modified

Portland Cement) ปนซเมนตประเภทนจดเปนปนซเมนตปอรตแลนดประเภทดดแปลง เพอใหมความตานทานตอซลเฟตไดปานกลาง ความรอนทเกดขนจากปฏกรยาระหวางปนซเมนตกบน าจะต ากวาและเพมไดชากวาประเภทแรก จงสามารถชวยลดอณหภมของคอนกรตในอากาศรอนไดเปนอยางด ปนซเมนตประเภทนเหมาะกบงานโครงสรางขนาดใหญ อาท ตอมอขนาดใหญ สะพานเทยบเรอ เขอนหรอก าแพงกนดนในบรเวณทโดนน าเคมเปนครงคราว ปนซเมนตประเภทนทเคยผลตขนในประเทศไทย ไดแก ปนซเมนตตราพญานาคเจดเศยร ปจจบนหนมาใชปนซเมนตประเภทหาแทน

ก. ตราชาง ข. ตรานกอนทร ง. ตราทพไอ ค. ตราพญานาคเศยรเดยว

3) ประเภทสาม ปนซเมนตปอรตแลนดเกดแรงสงเรว (Type III High Early Strength Portland Cement) ปนซเมนตปอรตแลนดประเภทนเนอปนจะละเอยดกวาปนซเมนตแบบธรรมดา เปนผลท าใหแขงตวและรบแรงไดเรวกวาแบบธรรมดา โดยปกตจะสามารถรบแรงไดเมอคอนกรตมอายเพยงประมาณ 1 ถง 3 วน จงนยมน าไปใชกบงานเรงดวนทตองท าแขงกบเวลา นอกจากนนยงนยมน าไปใชกบงานทจ าเปนตองท าในชวงอากาศหนาวเยน ไดแก ปนซเมนตตราชางรบก าลงอดเรว ตราพญานาคเศยรเดยวสแดง และตราทพไอ (สด า) ดงแสดงในรปท 3.4

รปท 3.4 แสดงปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดา ประเภทสาม

4) ประเภทส ปนซเมนตปอรตแลนดเกดความรอนต า (Type Iv Low Heat Portland Cement) จดเปนปนซเมนตทเหมาะกบงานซงตองการควบคมทงปรมาณและอตราความรอนทเกดขนใหนอยทสด การเกดก าลงของคอนกรตทมสวนผสมของปนซเมนตประเภทนจะเปนไปอยางชา ๆ จงนยมน าไปใชกบงานคอนกรตขนาดใหญ อาท เขอนกนน า ซงความรอนทเกดขนในคอนกรตถามากเกนไปจะเปนอนตรายกบตวเขอนท าใหเกดการแตกหรอราวได ปนซเมนตประเภทนยงไมมการผลตในประเทศไทย แตมการดดแปลงโดยใชปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดา ผสมกบวสดผสมเพมจ าพวกเถาเชอเพลงบดและตะกรนเตาถลงบดแทน

5) ประเภทหา ปนซเมนตปอรตแลนดตานซลเฟตสง (Type V Sulfate – Resistance Portland Cement) จดเปนปนซเมนตปอรตแลนดทมคณสมบตในการตานทานตอซลเฟตไดสง เชน ในบรเวณดนหรอน าทมซลเฟตสง ระยะเวลาในการแขงตวของปนซเมนตประเภทนจะชากวาประเภทอน ๆ จงนยมน าไปใชกบการกอสรางในสวนของโครงสราง ทอยชายทะเล หรออยในทะเล ปนซเมนตประเภทนทผลตขนในประเทศไทย ไดแก ปนซเมนตตราชางทนซลเฟตสง ตราอนทรฟา ตราปลาฉลาม และตราทพไอ(สฟา) ดงแสดงในรปท 3.5

รปท 3.5 แสดงปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดา ประเภทหา

ก. ตรานกอนทร ข. ตราปลาฉลาม ค. ตราทพไอ(สฟา)

ข. ตราทพไอ(สด า) ก. ตราพญานาคเศยรเดยวสแดง

3.3.1.2 ปนซเมนตปอรตแลนดกกอากาศ ( Air-Entraining Portland Cement) ปนซเมนตปอรตแลนดประเภทน ผลตขนตามมาตรฐานของสมาคมทดสอบวสดอเมรกน รหสซ – 175 ปนซเมนตปอรตแลนดประเภทนจะใชวสดทมคณสมบตในการกกอากาศปรมาณเลกนอย เตมเขาไปและบดรวมกบปนเมดในระหวางการผลต ปนซเมนตปอรตแลนดประเภทน เหมาะกบงานคอนกรตในบรเวณทมอากาศหนาวจดหรอมหมะและมผลตอการใชประโยชนจากเกลอในการขจดหมะและน าเขง คอนกรตทท าจากปนซเมนตประเภทนจะมฟองอากาศขนาดเลกทแยกตวออกจากกนอยางสมบรณกระจายกนอยอยางสม าเสมอทวแทงคอนกรตประมาณ 2 ถง 8 เปอรเซนต 3.3.1.3 ปนซเมนตปอรตแลนดเตาถลง ( Portland Blast – Furnaces Slag Cement) ปนซเมนตปอรแลนดประเภทนผลตขนตามมาตรฐานของสมาคมทดสอบวสดอเมรกนรหสซ – 205 จ าแนกออกไวเปน 2 ประเภท คอ ประเภท 1 S ไดแก ปนซเมนตปอรตแลนดเตาถลง และประเภท ISA ไดแก ปนซเมนตปอรตแลนดเตาถลงกกอากาศ ปนซเมนตประเภทนตะกรนถลงทไดรบการคดเลอกคณภาพจะถกบดรวมกบปนเมดในระหวางการผลต ปนซเมนตประเภทนเหมาะส าหรบงานคอนกรตทตองการน าหนกและปรมาตรมากกวาความแขงแรง 3.3.1.4 ปนซเมนตปอรตแลนดปอซโซลาน ( Portland Pozzolan Cement) ปนซเมนตปอรตแลนดประเภทนผลตขนตามมาตรฐานของสมาคมทดสอบวสดอเมรกนรหสซ – 340 จ าแนกออกไดเปน 2 ประเภท คอ ประเภท IP ไดแก ปนซเมนตปอรตแลนดปอซโซลาน และประเภท IPA ไดแก ปนซเมนตปอรตแลนดปอซโซลานกกอากาศ ปนซเมนตปอรตแลนด ประเภทนไดจากการน าเอาปอซโซลาน (Pozzolan) ซงเปนเถาภเขาไฟทเกดขนตามธรรมชาตทท าเทยมขน บดผสมกบปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดา ปนซเมนตประเภทนสวนใหญจะถกน าไปใชกบงานโครงสรางใตน า ทงในน าจดและน าเคม อาท งานสะพาน เขอน หรอทาเทยบเรอ เนองจากสามารถทนตอการกดกรอนของคลอไรดและซลเฟตไดพอสมควร ปนซเมนตประเภทนผลตภายในประเทศไทย ไดแก ปนซเมนตตราชาง ตราอนทรเขยว และตราอนทรสมทร ดงแสดงในรปท 3.6

รปท 3.6 แสดงปนซเมนตปอรตแลนดปอซโซลาน (Portland Pozzolan Cement)

นอกจากปนซเมนตปอรตแลนดประเภทตางๆ ทกลาวมาขางตนแลว กยงมปนซเมนตอกหลายประเภทซงถกน ามาใชกบงานพเศษตาง ๆ แตละประเภทกมสวนผสมตลอดจนวสดทน ามาใชในการผลตปนซเมนตแตกตางกนออกไป เพอทจะใหมคณสมบตตามความตองการ ซงมอยหลายประเภทดงน

ก. ตราชาง ข. ตรานกอนทร ค. ตรานกอนทรสมทร

3.3.2 ปนซเมนตผสม ( Mixed Cement) ปนซเมนตผสม หรอทเรยกอกอยางหนงวา ปนซเมนตซลกา (Silica Cement) ไดจากการน าเอาทรายหรอหนปนบดละเอยดผสมเขากบปนซเมนตปอรตแลนดแบบธรรมดาในอตราสวนประมาณ 25 ถง 30 เปอรเซนต เพอใหมปรมาณมากขนและราคาถกลง ปนซเมนตประเภทนผลตขนในประเทศไทย ไดแก ปนซเมนตตราเสอ ตราเสอพลส ตราอนทรสแดง ตราอนทรทอง ตรางเหา ตราทพไอ(สเขยว) และตราดอกบว ดงแสดงในรปท 3.7

รปท 3.7 แสดงปนซเมนตผสม

3.3.3 ปนซเมนตบอน ามน ( Oil Well Cement) ปนซเมนตประเภทนเปนปนซเมนตไฮดรอลกชนดหนง ซงมความแตกตางไปจากปนซเมนตปอรตแลนดแบบธรรมดา ตราทกอตวชามากในอณหภมทสง เชน ทเกดขนตามบอลก ๆ นอกจากนนยงสามารถทนตอการกดกรอนจากซลเฟตไดด สามารถใชงานไดภายใตความกดดนสง ปนซเมนตประเภทนทผลตในประเทศไทย ไดแก ปนซเมนตตราชางขดเจาะน ามน 3.3.4 ปนซเมนตขาว ( White Cement) ปนซเมนตประเภทนเปนปนซเมนตทนยมใชกบงานตกแตงและงานทางสถาปตยกรรมทตองการความสวยงาม ปนซเมนตประเภทนผลตในประเทศไทย ไดแก ปนซเมนตตรากเลน ตราชางเผอกและตราเสอขาว ดงแสดงในรปท 3.8

ก. ตราเสอ ข. ตราอนทรแดง ค. ตราอนทรทอง

ง. ตรางเหา จ. ตราทพไอ (เขยว) ฉ. ตราดอกบว

รปท 3.8 แสดงปนซเมนตขาว

3.3.5 ปนซเมนตผสมเสรจ ( Ready – Mixed Cement) หรอปนซเมนตส าเรจรป ปจจบนมการผลตปนซเมนตผสมเสรจออกจ าหนาย เพอใชในการปฏบตงานทงงานกอ-ฉาบ และเทปรบพน ฯลฯ เปนสวนผสมระหวางปนซเมนตกบมวลรวมในสดสวนทเหมาะสมตามวตถประสงคของการใชงานแตละประเภท ปนซเมนตประเภทนสามารถน ามาผสมน าตามสดสวนทก าหนดจากบรษทผผลตซงสามารถน าไปใชงานไดเลย จงท าใหสะดวกตอการท างานโดยเฉพาะงานซอมแซมทปรมาณงานมไมมากนก นอกจากนยงท าใหเกดความประหยดอกดวย ปนซเมนตประเภทนผลตขนในประเทศไทย ไดแก ปนซเมนตตราเสอมอรตารชนดตาง ๆ ตราทพไอชนดตาง ๆ เปนตน ดงแสดงในรปท 3.9

รปท 3.9 แสดงปนซเมนตผสมเสรจ 3.4 การเกบและดแลรกษาปนซเมนต

ปนซเมนตจะตองเกบรกษาไวเปนอยางด ในสถานทปองกนความชนและน าได เพราะถาเกบไวไมดกจะท าใหปนซเมนตเสยเรว การเกบปนซเมนตควรเกบไวในโรงเรอน โปรงกวาง และจ าเปนจะตองมการตรวจสภาพของสถานทเกบปนซเมนต ถงปนซเมนตกควรจะวางชดกนใหมากทสด เพอมใหอากาศผานได พนควรเปนพนคอนกรตหรอพนไมยกระดบใหสงจากระดบพนเดมเลกนอย ทงนเพอเปนการปองกนมใหปนซเมนตดดความชนจากพนดน อนจะท าใหปนซเมนตเกดการแขงตวและเสยหายได โดยทวไปปนซเมนต 1 ถง มน าหนก 50 กโลกรม ดงแสดงในรปท 3.10

ก. ตรากเลน ข. ตราชางเผอก ค. ตราเสอขาว

ก. ตราเสอมอรตาร ข. ตราทพไอ

ก. การจดวางโดยมลกษณะของแผนไมรอง ข. ควรวางเรยงซอนในพนทโลงโปรง

รปท 3.10 แสดงการเกบรกษาปนซเมนต

การกองควรรองเปนชน ๆ ตามยาวและขวางสลบกนอยางมระเบยบ เพราะจะสะดวกตอการน าไปใชงาน อยาวางชดหนาประต เพราะอาจท าใหปนซเมนตดดความชนจากขางนอกเขามา ได ไมควรเกบปนซเมนตไวนานเกนกวา 3 เดอน หากเปนในชวงฤดฝนไมควรเกบนานเกนกวา 1 เดอน ถาปนซเมนตจบตวเปนกอนกอนน าไปใชงานควรบใหเปนผงกอน หรอไมกควรแยกออก

บทสรป ปนซเมนตเปนวสดกอสรางในการเชอมประสานทไดจากการบดปนเมด โดยมสวนผสม ไดแก หนปน (Lime Store) หรอดนปนขาว (Marl) กบดนเหนยว ( Clay) หรอหนดาน ( Shale) ในสดสวนทเหมาะสม ปนซเมนตเมอผสมกบวสดผสมคละ จ าพวกหนยอยกบทรายและน าในอตราสวนทเหมาะสม กจะกลายเปนซเมนตพลส มอรตา และคอนกรตตามวสดผสมนนๆ ซงเมอแขงตวจะคลายหนจงนยมใชในงานกอสราง โดยจะเปนงานกอ งานฉาบ หรองานเท เปนตน ประวตของปนซเมนต

ปนซเมนตมมาตงแตยคของการเรมมอารยธรรมในสมยชาวอยปต เชน ถนน สะพาน เปนตน แตชวงทส าคญ ป พ.ศ. 2367 มการคนพบปนซเมนตปอรตแลนด โดยไดจากการผสมหนปน (Linustone) และดนเหนยว (Clay) โดยการเผาใหไหมและจงมการพฒนาไปเรอย ๆ แตในประเทศไทย เรมมครงแรกในสมยพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว โดยมการก าหนดทนครงแรก 1 ลานบาท ซงเปน 1 ใน 3 ของหนทงหมด และไดจดตงบรษทปนซเมนตไทย จ ากด และในปจจบนกมอกหลาย ๆ บรษทตงขนตามมา

กรรมวธการผลตปนซเมนต มการผลตอย 2 วธ ไดแก 1. กรรมวธการผลตแบบเปยก (Wet Process) 2. กรรมวธการผลตแบบแหง (Dry Process)

ประเภทและคณสมบตของปนซเมนต 1. ปนซเมนตปอรตแลนด

1.1ปนซเมนตปอรตแลนด รหส ซ – 150 สามารถแบงออกได 5 ประเภท ไดแก

1.1.1 ประเภทหนง ปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดา ใชในงานโครง สรางทวไป 1.1.2 ประเภทสอง ปนซเมนตปอรตแลนดดดแปลงใชในงานโครง สรางขนาดใหญ เชน ตอมอขนาดใหญ

1.1.3 ประเภทสาม ปนซเมนตปอรตแลนดเกดแรงสง เชน กบงาน ทเรงดวน

1.1.4 ประเภทส ปนซเมนตปอรตแลนดเกดความรอนต า ใชในการ ท าเขอน

1.1.5 ประเภทหา ปนซเมนตปอรตแลนดตานซลเฟตสงทนตอความ เคมสง

1.2 ปนซเมนตปอรตแลนดกกอากาศ เหมาะกบพนททมอากาศหนาว 1.3 ปนซเมนตปอรตแลนดเตาถลง เหมาะกบงานทตองการน าหนกและ

ปรมาตรมากกวาความแขงแรง 1.4 ปนซเมนตปอรตแลนดปอซโซลาน ทนตอความเคมสง

2. ปนซเมนตผสมหรอปนซเมนตซลกา ใชในงานกอ และฉาบ 3. ปนซเมนตบอน ามน ทนตอการกดกรอนไดด 4. ปนซเมนตขาว ใชในงานตกแตงและความสวยงาม 5. ปนซเมนตผสมเสรจหรอปนซเมนตส าเรจรป ใชในงานกอและฉาบ

การเกบและดแลรกษาปนซเมนต 1. ควรเกบในพนทแหง ไมมน าขง และไมมความชน 2. เกบไวในโรงเรอน โปรง มอากาศถายเท 3. ควรเรยงสลบ เพองายตอการจดสงและน าไปใชงาน

แบบฝกหดหนวยท 3 เรอง : ปนซเมนต

ตอนท 1 ใหนกเรยนใสเครองหมาย หนาขอทถก และเครองหมาย x หนาขอทผด

............ 1. ปนซเมนตเปนวสดเชอมประสานทไดจากการบดปนเมด

............ 2. กรรมวธการผลตปนซเมนต มวธการผลตอย 2 วธ

............ 3. กรรมวธการผลตแบบหมาด (Semi – Dry Process) เปนหนงวธของกรรมวธการ ผลตปนซเมนต

............ 4. ปนซเมนตปอรตแลนดน าไปใชในงานกอและฉาบ

............ 5. อาคารหรอสงปลกสรางใกลทะเล ควรเลอกใชปนซเมนตปอรตแลนดตานซลเฟตสง

............ 6. ปนซเมนตผสม (Mixed Cement) เรยกอกอยางวา“ปนซเมนตซลกา” (Silica Cement) ............ 7. ปนซเมนตตราชาง จดอยในประเภทปนซเมนตซลกา ............ 8. ปนซเมนตขาว นยมใชในงานตกแตงเพอความสวยงาม ............ 9. ปนซเมนตส าเรจรปมความสะดวกตอการใชงาน ............ 10. ควรเรยงปนซเมนตใหเปนระเบยบ และควรมไมรองเพอปองกนความชน

ตอนท 2 จงตอบค าถามตอไปน 1. ปนซเมนตมสวนผสมของอะไรบาง

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

2. ปนซเมนตมกรรมวธการผลตกวธอะไรบาง ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

3. บรษทแรกทผลตปนซเมนตในประเทศไทยไดแกบรษทอะไร......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

4. ปนซเมนตปอรตแลนดประเภทใดทนยมใชบรเวณชายฝงหรอพนทใกลทะเล ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

5. ควรเกบรกษาปนซเมนตไวในลกษณะใด ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

6. ปนซเมนตปอรตแลนด รหส ซ -150 สามารถจ าแนกออกไดเปนกประเภท อะไรบาง ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

7. จงอธบายลกษณะของปนซเมนตผสมมาพอสงเขป

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................. 8. ส าหรบในประเทศไทยปนซเมนตไดก าเนดขนในรชสมยใด

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................. 9. จงอธบายกรรมวธการผลตปนซเมนตแบบเปยก ตามความเขาใจ

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................. 10. “ปนซเมนต ตราชาง” จดอยในปนซเมนตประเภทใด

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

แบบทดสอบหลงเรยนหนวยท 3 เรอง ปนซเมนต วชา วสดกอสราง 1 (2108-1002) ระดบชน ปวช.1 สาขาวชาสถาปตยกรรม วทยาลยเทคนคอางทอง ค าชแจง : 1. ขอสอบเปนแบบปรนยจ านวน 10 ขอ ใชเวลาในการท าขอสอบ 10 นาท 2. ใหท าเครองหมายกากบาท ( x ) ลงในชองกระดาษค าตอบทถกตองทสด (10 คะแนน)

1. ถาตองการเลอกใชปนซเมนตทมความสะดวกตอการใชงานควรเลอกปนซเมนตแบบใด ก. ปนซเมนตขาว ข. ปนซเมนตปอรตแลนด ปอรโซลาน ค. ปนซเมนตซลกา ง. ปนซเมนตส าเรจรป

2. กรรมวธการผลตปนซเมนต จ าแนกไดกวธ อะไรบาง ก. 5 วธ แบบบรรยากาศ แบบสญญากาศ แบบเปยก แบบแหง และแบบถลงเหลก ข. 4 วธ แบบบรรยากาศ แบบสญญากาศ แบบเปยก และแบบแหง ค. 3 วธ แบบเปยก แบบแหง และแบบบรรยากาศ ง. 2 วธ แบบเปยกและแบบแหง

3. ปนซเมนตผสม เรยกอกอยางวาอะไร ก. ปนซเมนตซลกา ข. ปนซเมนตส าเรจรป ค. ปนซเมนตปอรตแลนด ปอรโซลาน ง. ปนซเมนตขาว

4. ขอใด “ไมใช” สวนผสมของปนซเมนต ก. ดนดาน ข. ดนปนขาว ค. หนปน ง. ผงถาน

5. ขอใดเปนการเกบรกษาปนซเมนต ไดถกตอง ก. เรยงกองเปนชนสลบและมไมรองยกระดบ ข. เรยงกองไวบรเวณกลางลานเพอสะดวกในการใชงาน ค. เรยงใหสง ๆ เพอประหยดพนท ง. กองตามสภาพการใชงาน

6. ถาตองการเลอกปนซเมนตเพอการตกแตง เพอความสวยงาม หรอทางเดนหนขด ควรเลอก ปนซเมนตแบบใด

ก. ปนซเมนตซลกา ข. ปนซเมนตส าเรจรป

ค. ปนซเมนตขาว ง. ปนซเมนตปอรตแลนด ปอรโซลาน

7. โจเซป แอสปตน ชาวองกฤษ ไดน าเอาวสดชนดใดมาผสมกนและเผา แลวบดใหละเอยด เปนปนซเมนต ก. เปลอกหอยกบหนปน ข. แรเหลกกบยปซม ค. ดนเหนยวกบเปลอกหอย ง. หนปนกบดนเหนยว

8. ค าวา “ปอรตแลนด” มาจากอะไร

ก. พนธไมในยโรป ข. ชอเกาะเลก ๆ ของประเทศองกฤษ ค. ปาในแอฟรกา ง. ใบไมในประเทศองกฤษ

9. ปนซเมนตปอรตแลนดประเภทใดทนยมน ามากอสราง ทางเทา ถนน เปนตน ก. ประเภทหา ปนซเมนตปอรตแลนดตานซลเฟตสง ข. ประเภทหนง ปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดา ค. ประเภทสอง ปนซเมนตปอรตแลนดดดแปลง ง. ประเภทสาม ปนซเมนตปอรตแลนดเกดแรงสงเรว

10. ถาตองการปลกสงกอสรางใกลทะเลควรเลอกปนซเมนตปอรตแลนดประเภทใด ก. ประเภทสอง ปนซเมนตปอรตแลนดดดแปลง ข. ประเภทหนง ปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดา ค. ประเภทหา ปนซเมนตปอรตแลนดตานซลเฟตสง ง. ประเภทสาม ปนซเมนตปอรตแลนดเกดแรงสงเรว

บรรณานกรม กว หวงนเวศนกล. 2547. วสดวศวกรรมกอสราง. กรงเทพ : จดพมพโดย

บรษท ซเอดยเคชน จ ากด (มหาชน). ประณต กลประสตร. 2554. เทคนคงานปน-คอนกรต. พมพครงท 12. กรงเทพฯ :

พมพท โรงพมพ แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. พงศพน วรสนทรโรสถ และวรพงศ วรสนทรโรสถ. 2524. วสดกอสราง. กรงเทพฯ :

จดพมพโดย บรษท ซอดยเคชน จ ากด (มหาชน). พภพ สนทรสมย. 2554. วสดวศวกรรมการกอสราง. กรงเทพฯ : จดพมพโดย

สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย – ญปน). พภพ สนทรสมย. 2524. เทคนคการกอสรางเบองตน. พมพครงท 1. กรงเทพฯ :

พมพทโรงพมพโปรเพรสชนแนล พบลชชง. วสตร จระด าเกง. 2552. สรางบานอยางผร. กรงเทพฯ : จดพมพโดยวรรณกว. ศกดา ประสานไทย. 2553. วสดกอสราง. พมพครงท 6 กรงเทพฯ : จดพมพโดย

บรษทอมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง จ ากด (มหาชน) สาคร คนธโชต. 2534. วสดผลตภณฑ. กรงเทพ : จดพมพโดย สมาคมสงเสรมเทคโนโลย

(ไทย – ญปน). สภาวด บญยฉตร. 2537. วสดและการกอสรางอาคาร. นครปฐม : พมพท หจก.คงคาการพมพ และบรรจภณฑ.

ภาคผนวก

เฉลยแบบฝกหดหนวยท 3 เรอง : ปนซเมนต

ตอนท 1 ใหนกเรยนใสเครองหมาย หนาขอทถก และเครองหมาย x หนาขอทผด

.. .. 1.ปนซเมนตเปนวสดเชอมประสานทไดจากการบดปนเมด

..... 2.กรรมวธการผลตปนซเมนต มวธการผลตอย 2 วธ

... x.... 3.กรรมวธการผลตแบบหมาด (Semi – Dry Process) เปนหนงวธของกรรมวธการ ผลตปนซเมนต ... x.... 4.ปนซเมนตปอรตแลนดน าไปใชในงานกอและฉาบ

... .. 5.อาคารหรอสงปลกสรางใกลทะเล ควรเลอกใชปนซเมนตปอรตแลนดตานซลเฟตสง

... ... 6.ปนซเมนตผสม (Mixed Cement) เรยกอกอยางวา “ปนซเมนตซลกา” (Silica Cement) ... x.... 7.ปนซเมนตตราชาง จดอยในประเภทปนซเมนตซลกา

. .... 8.ปนซเมนตขาว นยมใชในงานตกแตงเพอความสวยงาม

...... 9.ปนซเมนตส าเรจรปมความสะดวกตอการใชงาน

....... 10.ควรเรยงปนซเมนตใหเปนระเบยบ และควรมไมรองเพอปองกนความชน ตอนท 2 จงตอบค าถามตอไปน

1. ปนซเมนตมสวนผสมของอะไรบาง ตอบ 1. หนปน หรอดนปนขาว

2. ดนเหนยว หรอหนดาน 3. แรเหลก หรอยปซม

2. ปนซเมนตมกรรมวธการผลตกวธอะไรบาง ตอบ 2 วธ ไดแก 1. กรรมวธการผลตแบบเปยก 2. กรรมวธการผลตแบบแหง

3. บรษทแรกทผลตปนซเมนตในประเทศไทยไดแกบรษทอะไร ตอบ บรษทปนซเมนตประเทศไทย จ ากด

4. ปนซเมนตปอรตแลนดประเภทใดทนยมใชบรเวณชายฝงหรอพนทใกลทะเล

ตอบ ปนซเมนตปอรตแลนด ประเภทหา ไดแก ปนซเมนตปอรตแลนดตานซลเฟตสง

5. ควรเกบรกษาปนซเมนตไวในลกษณะใด ตอบ 1. เรยงเปนชนๆ

2. อยาใหถกความชน หรอถกฝน 3. เกบในทโปรง ยกพน

6. ปนซเมนตปอรตแลนด รหส ซ -150 สามารถจ าแนกออกไดเปนกประเภท อะไรบาง ตอบ 5 ประเภท ไดแก ประเภทหนง ปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดา

ประเภทสอง ปนซเมนตปอรตแลนดดดแปลง ประเภทสาม ปนซเมนตปอรตแลนดเกดแรงสงเรว ประเภทส ปนซเมนตปอรตแลนดเกดความรอนต า ประเภทหา ปนซเมนตปอรตแลนดตานซลเฟตสง

7. จงอธบายลกษณะของปนซเมนตผสมมาพอสงเขป ตอบ ปนซเมนตผสม หรอทเรยกอกอยางหนงวา ปนซเมนตซลกา (Silica Cement) ไดจากการน าเอาทรายหรอหนปนลดละเอยด ผสมเขากบปนซเมนตปอรตแลนดแบบธรรมดาในอตราประมาณ 25 ถง 30 เปอรเซนต เพอใหมปรมาณมากขนและราคาถกลงปนซเมนตประเภทนผลตขนในประเทศไทย ไดแก ปนซเมนตตราเสอ ตราเสอพลส ตราอนทรยสแดง

8. ส าหรบในประเทศไทยปนซเมนตไดก าเนดขนในรชสมยใดและกอตงเมอใด

ตอบ พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว กอตงวนท 14 มถนายน 2456

9. จงอธบายกรรมวธการผลตปนซเมนตแบบเปยก มาพอเขาใจ ตอบ วตถดบทใชไดแก ดนสอพอง (Soil Chalk) หรอดนปนขาวและดนเหนยวบด น ามาผสมกนใหไดสดสวนทพอเหมาะตามตองการ โดยเตมน าลงไปชวยผสมแลวน าไปบดใหละเอยดกอนทจะปอนเขาไปในหมอเผา (Klin)

10. “ปนซเมนตตราชาง” จดอยในปนซเมนตประเภทใด

ตอบ ประเภทหนง ปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดา

เฉลยแบบทดสอบกอน – หลงเรยนหนวยท 3 เรอง : ปนซเมนต

แบบทดสอบกอนเรยน แบบทดสอบหลงเรยน ขอท ค าตอบ ขอท ค าตอบ

1. ข 1. ง 2. ก 2. ง 3. ง 3. ก 4. ก 4. ง 5. ก 5. ก 6. ง 6. ค 7. ค 7. ง 8. ข 8. ข 9. ก 9. ข 10. ค 10. ค