Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
การประเมนเพอพฒนา 1) เพอศกษาผลการปฏบตงานของสามองคการหลกทท าหนาทก ากบคณภาพของสถานพยาบาล (สรพ.) สถานศกษา (สมศ.) และระบบราชการ (ก.พ.ร.)
2) เพอทบทวนแนวทางการพฒนาตามศาสตรพระราชา“เขาใจ เขาถง พฒนา” และการประยกตใชกบแนวทางการพฒนาองคการทเปนสากล
3) เสนอการประยกตใชศาสตรพระราชา “เขาใจ เขาถง พฒนา” กบภาระกจขององคการรฐทท าหนาทก ากบและพฒนาองคการในก ากบ
วสยทศน: ประเทศไทยมบรการสขภาพทไดมาตรฐาน เปนทไววางใจของสงคม โดยสรพ. มบทบาทในการสงเสรม การขบเคลอนวฒนธรรมคณภาพ (Change Catalyst)
วสยทศน: คงความเชยวชาญขององคกร เ พอความเชอมมนของประชาคม สรางความเชอใจใหประชาชนปณธาน: ประเมนเพอพฒนา...อยางตอเนอง
วสยทศน: สงเสรมใหการพฒนาระบบราชการด าเนนการไปอยางตอเนองและบงเกดผลอยางเปนรปธรรม
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
โรงพยาบาลทเขารบการรบรองนนเปนไปดวยสมครใจ ซงในปพ.ศ. 2558 มโรงพยาบาลทไดรบการรบรองตามมาตรฐาน “HA” โดยสมครใจ รวม 589 แหง คดเปนรอยละ 44.82 ของจ านวนสถานพยาบาลทงภาครฐและเอกชนทงหมดในประเทศไทย
ใชกระบวนการ “การรบรองคณภาพโรงพยาบาล” (HA: Hospital Accreditation) มาเปนกลไกกระตนใหเกดการพฒนาคณภาพของโรงพยาบาล ควบคไปกบการเรยนรแลกเปลยน
“Accreditation is an educational process, not an inspection.”
ประเทศไทยมโรงพยาบาลทไดมาตรฐาน HA และ JCI (Joint Commission International) รวม 813 แหง มากเปนอนดบ 1 ในอาเซยน
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
การประเมนคณภาพภายนอกของสถานศกษาทกแหงอยางนอย 1 ครงในทก 5 ป นบตงแตการประเมนครงสดทาย และเสนอผลการประเมนตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชน
โดยยดหลกการ “ลดภาระ สรางสรรค กลยาณมตร” สถานศกษาทกระดบ ทกประเภทกวา 60,000 แหงทวประเทศ สถานศกษาขน
พนฐาน อาชวศกษา และอดมศกษาผานการรบรองมาตรฐานกวารอยละ 60
แตเมอพจารณาถงผลลพธระดบนานาชาตพบวาการศกษาของประชากรไทยยงไมสามารถเขาสการแขงขนระดบโลกได (ดคะแนน PISA)
การจดการเรยนของอาชวะศกษาทยงไมสามรถจงใจใหประชาชนเชอมนในระบบการศกษานได
TIMES Higher Education 2016-2017 มหาวทยาลยไทยทดทสดสามารถตดอนดบไดเพยง 501
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
ภาพท 1: ภาพแสดงผลคะแนนวทยาศาสตร การอาน และคณตศาสตรป ค.ศ. 2015ทมา: ศนย PISA แหงชาต (2559)
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
กลไกขบเคลอนทส าคญของภาครฐเพอใหเกดการพฒนาระบบราชการ ระบบงบประมาณ ระบบบคลากร มาตรฐานทางคณธรรมและจรยธรรม คาตอบแทน และวธปฏบตราชการอนๆ เพอใหสวนราชการไทยไดรบการพฒนาเปนองคการขดสมรรถนะสง (High Performance Organization)
(1) ราชการสวนกลาง 173 หนวยงาน สวนภมภาค 954 หนวยงาน สวนทองถน 7.853 หนวยงาน (2) รฐวสาหกจ 58 หนวยงาน (3) องคการมหาชน 66 หนวยงาน (4) หนวยงานของรฐรปแบบใหม (หนวยงานอสระ) 8 แหง
ประสทธภาพระบบราชการไทย พบวาประเทศไทยเปน 1 ใน 3 ประเทศแรกทระบบราชการมประสทธภาพรองจากสงคโปรและฮองกง
ภาพรวมก าลงคนภาครฐในฝายพลเรอนยอนหลงตงแตงบประมาณ พ.ศ. 2548 ถงพ.ศ.2556 พบวาก าลงคนภาครฐในภาพรวมเพมขนเกอบทกประเภท ยกเวนลกจางประจ าและลกจางชวคราว รวมจ านวนทเพมขน 193,600 คน
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
ทรงเรมมพระราชด ารส “เขาใจ เขาถง พฒนา” อยางเปนทางการตงแตป พ.ศ. 2535ในครงทพระองคเสดจเขาพนทพรแฆแฆ อ าเภอสายบร จงหวดปตตาน อนเปนพนทพรเสอมโทรมประมาณ 11,000 ไร มน าทวมขงเกอบตลอดทงป ใชประโยชนไมได ถกปลอยรกรางมานาน พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชไดเสดจพระราชด าเนน ไดทรงศกษาแผนท สภาพภมศาสตร หลงจากนนไดทรงสนทนากบวาเดง ปเตะ (หรอ พระสหายแหงสายบร) ซงไดตอบค าถามถวายพระองค ไดใหขอมลของพระองค โดยททรงศกษาจนเขาใจอยางถองแท ทรงเยยมเยยนราษฎรจนไดรบการยอมรบและมผถวายทดนเพอเขารวมโครงการพระราชด ารเรยกวาทรงงานอยาง เขาถง น ามาสการพฒนาทไดผลในทายทสด
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
พลอากาศเอกก าธน สนธวานนท อดตองคมนตรในพระบาทสมเดจพระ
ปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ไดเขยนไวในบทความ “พระมหากษตรยนกคด...นกปฏบตเพอความสขของประชาชน” (สภาทนายความในพระบรมราชปถมภ, 2556, หนา 179) ความวา “ครงหนงพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงพระราชปรารภวา “ฉนครองราชยสองปแรก ฉนไมมผลงาน เพราะฉนยงไมรวาราษฎรตองการอะไร” เปนทประจกษวาทรงมองการเปนพระมหากษตรยเปนเรองของงาน เปนพระราชภาระ ทจะสนองความตองการของราษฎร เพอราษฎรจะไดด ารงชวต อยางมความสขและการทจะทรง
งานใหไดผลตรงเปาหมายไดนน ตองทราบวาประชาชนตองการอะไร
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
-
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
(1) การใชขอมลทมอย (Existing data) (2) การใชขอมลเชงประจกษ (Empirical data) (3) การวเคราะหและวจย (Analytics and Research) (4) การทดลองจนไดผลจรง (Experiment till actionable
results)
(1) ระเบดจากขางใน (Inside-out blasting) (2) เขาใจกลมเปาหมาย (Understand target) (3) สรางปญญา (Educate)
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
“ระเบดจากขางใน”
หมายความวาใหประชาชนหรอชมชนทเขาไปพฒนาหรอท างาน เกดการปรบตวทจะพฒนาตนเอง เกดความตองการทจะพฒนาตนเองเสยกอน ไมใชสงททางราชการเขาไปบงคบใหประชาชนหรอชมชนท า ซงจะไมยงยน พระองคทานทรงเนนการพฒนาคน ใหคนเกดการเปลยนแปลงตนเองกอน แลวจงเขาไปพฒนาเปลยนแปลง ซงเปนการเขาถงกอนจะพฒนา ไมใชน าการพฒนาเขาไปโดยทประชาชนยงไมตระหนกหรอเหนความส าคญของการพฒนาหรอการเปลยนแปลง
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
การสรางปญญาสงคมเปนสวนส าคญยงในการเขาถงประชาชน หากประชาชนยงขาดความเขาใจกตองสราง
ปญญาสงคมใหประชาชนเขาใจ ครแหงแผนดน เลอกจะใชวธทงายทสดในการสอสารกบประชาชนเพอสรางปญญา
ในคราวหนงทพระองคพระราชทาน “โคพนธและสกร” แกชาวไทยภเขาในภาคเหนอ นกวชาการของกระทรวงเกษตรและสหกรณตามเสดจฯ ไปดวย พระองคโปรดฯ ใหนกวชาการเกษตรแนะน าชาวไทยภเขาถงวธการเลยงโคพนธและสกร ซงการบรรยายนนนกวชาการเกษตรใชศพทวชาการทยาก
พระองคทานทรงสงเกตวาชาวเขาฟงอยางไรกคงไมเขาใจ พระองคทรงปลอยใหนกวชาการพดอธบายประมาณครงชวโมง ทรงทอดพระเนตรเหนชาวเขานงฟงท าตาปรบๆ จงทรงถามนกวชาการเกษตรวา “จบแลวหรอยง” นกวชาการเกษตรกราบทลวา “จบแลวพระพทธเจาขา” จงมพระราชด ารสวา “ถาอยางนน ฉนพดบางนะ” “ฟงใหดๆ นะ จะเลยงหมใหมนอวน โตเรวๆ
ตองใหมนกนใหอม” แลวทรงหนกลบมารบสงกบนกวชาการวา “จบแลว”
สรางปญญา (Educate)
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
พลต ารวจเอกวสษฐ เดชกญชร (2559) ไดเขยนไวในหนงสอ "รอยพระยคลบาท" เรองกาแฟตนเดยว เอาไววา ในวนท 3 ธนวาคม พ.ศ. 2517
ทรงเยยมราษฎรบนดอยอนทนนท จ. เชยงใหม ม.จ ภศเดช รชน ผอ านวยการโครงการหลวง กราบบงคมเชญทลเสดจใหทรงพระด าเนนตอไปอกประมาณ 1 กโลเมตร เพอทอดพระเนตรไรกาแฟของราษฎรชาวกะเหรยง รวมระยะทางททรงพระด าเนนมาทงหมดในบายวนนน 6 กโลเมตร
เมอไปถงปรากฏวา ไรกาแฟนนมตนกาแฟใหทอดพระเนตรเพยงตนเดยว พล .ต.อ. วสษฐ เดชกญชรโกรธจนแทบระงบโทสะไวไมไดและระบายความรสกนกบเพอนรวมงานความทราบฝาละอองธลพระบาท จ งมรบสงใหเขาเฝาฯ ซงพระองคทานตรสถามวา “เปนความจรงหรอทวาผมโกรธทานภศเดช” ผมกกราบบงคมทลตามความเปนจรงวาเปนเชนนน พระเจาอยหวตรสถามตอไปวา ผมทราบหรอเปลาวา เมอกอนนกะเหร ยงทดอยอนทนนท ประกอบอาชพอะไร ผมกกราบบงคมทลวา ทราบเกลาฯ วากะเหรยงปลกฝน พระเจาอยหวตรสตอไปดวยพระสรเสยงทเปยมไปดวยพระเมตตา (ไมไดดผม) วา “แตกอนเขาปลกฝน เรา ไปพดจาชแจง ชกชวนใหเขาลองมาปลกกาแฟแทน กะเหรยงไมเคยปลกกาแฟมากอนเลย ทกาแฟไมตายเสยหมด แตยงเหลออย ๑ ตนนน ตองถอวาเปนความกาวหนาส าหรบกะเหรยง จงตองไปทอดพระเนตร จะไดแนะน าเขาตอไปไดวา ท าอยางไรกาแฟจงจะเหลออยมากกวา ๑ ตน”
ทรงสรางแรงบนดาลใจ
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
(1) เรมตนดวยตนเอง (Self-initiated) (2) พงพาตนเองได (Self-reliance) (3) ตนแบบเผยแพรความร (Prototype and role model)
เสดจพระราชด าเนนไปหนวยงานตนน าพฒนาทงจอ จงหวดเชยงใหม พ.ศ. 2514 พระองคทรงมพระราชด ารสกบเจาหนาททเฝารบเสดจฯความวา “…ควรจะปลกตนไมในใจคนเสยกอน แลวคนเหลานนกจะพากนปลกตนไมลงบนแผนดนและรกษาตนไมดวยตนเอง ...” แนว
พระราชด ารในการพฒนาทรงเนนการพฒนาทเกดจากประชาชนตองการจะพฒนา
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
เรมตนดวยตนเอง (Self-initiated)
โครงการพระราชด ารกวาสพนโครงการ ทรงเคยมรบสงกบนายปราโมทย ไมกลดวา "...พระราชด ารเปนแนวคดของฉน ไมไดเปนพระบรมราชโองการ หรอค าสงนะ..."
เรมตนดวยตนเอง (Self-initiated)
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
“...การพฒนาประเทศจ าเปนตองท าตามล าดบขนตอน ตองสรางพนฐาน คอ ความพอม พอกน พอใช ของประชาชนสวนใหญเปนเบองตนกอนโดยใชวธการและอปกรณทประหยด แตถกตองตามหลกวชาการ เมอไดพนฐานมนคงพรอมพอควรและปฏบตไดแลว จงคอยสรางคอยเสรมความเจรญและฐานะเศรษฐกจชนทสงขนโดยล าดบ...”
ในพธพระราชทานปรญญา บตรของมหาวทยาลยขอนแกน เมอวนท 20 ธนวาคม 2516
พงพาตนเองได (Self-reliance)
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
“...ในการสรางความเจรญกาวหนาน ควรอยางยงทจะคอยสรางคอยเสรมทละเลกละนอยใหเปนล าดบ ใหเปนการท าไปพจารณาไป และปรบปรงไป ไมท าดวยอาการเรงรบตามความกระหายทจะสรางของใหมเพอความแปลกใหม เพราะความจรงสงทใหมแทๆ นนไมม สงใหมทงปวงยอมสบเนองมาจากสงเกาและตอไปยอมจะตองกลายเปนสงเกา...”
พระราชด ารสทรบสงกบนสตจฬาลงกรณมหาวทยาลย เมอวนท 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2523 วา
พงพาตนเองได (Self-reliance)
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
(1) เรมตนดวยตนเอง (Self-initiated)(2) พงพาตนเองได (Self-reliance) (3) ตนแบบเผยแพรความร (Prototype
and role model)
(1) ร ะ เ บ ด จ า ก ข า ง ใ น ( Inside- out blasting)
(2) เขาใจกลมเปาหมาย (Understand target)
(3) สรางปญญา (Educate)
(1) การใชขอมลทมอย (Existing data) (2) ก า ร ใ ช ข อ ม ล เ ช ง ป ร ะ จ ก ษ
(Empirical data) (3) การวเคราะหและวจย (Analytics
and Research) (4) ก า ร ท ด ล อ ง จ น ไ ด ผ ล จ ร ง
(Experiment till actionable results)
Page 25
From Cummings & Worley, 2009
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
1.Entering & Contractingเรมตนท าขอตกลง
2. Diagnosing
Organizations
การวนจฉยองคการ
3. Diagnosing groups and jobsวนจฉยกลมและงาน
5. Feeding back
diagnostic information
การชแจงผลการวนจฉย
4.Collecting & analyzing
diagnostic informationรวบรวมและวเคราะหขอมลจากการวนจฉย
6.Designing Interventions
การออกแบบกจกรรม
การพฒนา
7.Leading &
Managing Change
การจดการเปลยนแปลง
8.Evaluating &
institutionalizing
OD Interventions
การท าใหการพฒนาคงอย
OD Process
From Cummings & Worley, 2005
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต
1.Entering & Contractingเรมตนท าขอตกลง
2. Diagnosing Organizations
การวนจฉยองคการ
3. Diagnosing groups and jobsวนจฉยกลมและงาน
5. Feeding back diagnostic
information
การชแจงผลการวนจฉย
4.Collecting & analyzing
diagnostic informationรวบรวมและวเคราะหขอมล
จากการวนจฉย
6.Designing Interventions
การออกแบบกจกรรมการพฒนา
7.Leading & Managing Change
การจดการเปลยนแปลง
8.Evaluating &
institutionalizing
OD Interventions
การท าใหการพฒนาคงอย
From Cummings & Worley, 2009
(1) เรมตนดวยตนเอง (Self-initiated) (2) พงพาตนเองได (Self-reliance) (3) ตนแบบเผยแพรความร (Prototype and role model)
(1) ระเบดจากขางใน (Inside-out blasting) (2) เขาใจกลมเปาหมาย (Understand target) (3) สรางปญญา (Educate)
(1) การใชขอมลทมอย (Existing data) (2) การใชขอมลเชงประจกษ (Empirical data) (3) การวเคราะหและวจย (Analytics and Research) (4) การทดลองจนไดผลจรง (Experiment till actionable results)
รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต