Embed Size (px)
Citation preview
คมอ
การสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย
สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย
สงพมพ สกศ. อนดบท๔๒/๒๕๕๑
พมพครงแรก เมษายน๒๕๕๑
จำนวน ๒,๐๐๐เลม
พมพและเผยแพร สำนกมาตรฐานการศกษาและพฒนาการเรยนร
สำนกงานเลขาธการสภาการศกษากระทรวงศกษาธการ
ถนนสโขทยเขตดสตกรงเทพฯ๑๐๓๐๐
โทร.๐-๒๖๖๘-๗๑๒๓โทรสาร๐-๒๒๔๓-๑๑๒๙
Website:http://www.onec.go.th
พมพท บรษท๒๑เซนจรจำกด
เลขท๒,๓ซอยจรญสนทวงศ๔๘ถนนจรญสนทวงศ
แขวงบางยขนเขตบางพลดกรงเทพฯ๑๐๗๐๐
โทร.๐-๒๘๘๓-๐๔๑๗-๘โทรสาร๐-๒๘๘๓-๐๔๑๙
E-mailAddress:[email protected]
๓๗๑.๑ สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา
ส๖๙๑ค คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย
กรงเทพฯ:๒๕๕๑
๗๓หนา
ISBN978-974-559-279-7
๑.ครภมปญญาไทย-คมอ
๒.ครภมปญญาไทย-การสรรหา
๓.ชอเรอง
คำนำ
พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.๒๕๔๒ และทแก ไขเพมเตม(ฉบบท๒)พ.ศ.๒๕๔๕มาตรา๕๗ในเรองการยกยองเชดชเกยรตผทสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษาสำนกงานเลขาธการสภาการศกษาไดดำเนนการคดเลอกครภมปญญาไทย ซงกำหนดไวในนโยบายใหมการยกยองเชดชเกยรตครภมปญญาไทย เพอทำหนาทในการถายทอดภมปญญาในการจดการศกษาและสนบสนนใหมบทบาทในการถายทอดภมปญญาในการจดการศกษาทงการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศยใหเหมาะสมกบบรบทของสงคม
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย เลมน เปนแนวทางในการดำเนนการคดเลอกครภมปญญาไทย และเนองจากมหนวยงานทางการศกษาจำนวนมากมความสนใจทจะนำแนวทางดงกลาวไปปรบปรงประยกตใชเพอดำเนนการยกยองเชดชเกยรตผทรงภมปญญาทเขามาสงเสรมสนบสนนดานการศกษา สำนกงานฯ จงไดจดพมพหนงสอเลมนเพมเตมเพอเกอหนนใหมการสงเสรมเรองภมปญญาใหกวางขวางยงขน เพอเปนตนแบบและเปนแนวทางใหหนวยงานทางการศกษาและหนวยงานทตระหนกถงความสำคญของผทรงภมปญญา ซงเปนฐานสำคญของการพฒนาประเทศบนพนฐานของภมปญญาไทย ไดนำไปปรบประยกตใชในการยกยองเชดชเกยรตผทรงภมปญญาดานตางๆในทองถนของตนตอไป
ดงนน สำนกงานฯ จงไดจดทำคมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทยขนเพอเผยแพรใหแกนกวชาการผทรงคณวฒผทรงภมปญญาและหนวยงานตางๆในทกภาคสวนไดรบรสำหรบแจงความจำนงเสนอขอมลเพอขอเขารบการพจารณายกยองเชดชเกยรตตอไป
(นายอำรงจนทวานช)
เลขาธการสภาการศกษา
สารบญ
หนา
คำนำ
สารบญ
๑. ความสำคญของภมปญญาทองถนและภมปญญาไทย ๑
๑.๑ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐ ๑
๑.๒พระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.๒๕๔๒ ๓
และทแก ไขเพมเตม(ฉบบท๒)พ.ศ.๒๕๔๕
๑.๓ นโยบายสงเสรมภมปญญาไทยในการจดการศกษา ๔
๑.๔ การยกยองเชดชเกยรตครภมปญญาไทย ๕
๒. หลกการเกดภมปญญาไทย ๖
๓. ความหมายของภมปญญาไทย ๙
๔. ประเภทของภมปญญาไทย ๙
๕. ลกษณะของภมปญญาไทย ๑๐
๖. ขอบขายภมปญญาไทย ๑๑
๗. ใครคอครภมปญญาไทย ๑๒
๘. คณสมบตและขนตอนการดำเนนการสรรหาและ ๑๓
คดเลอกครภมปญญาไทย
๘.๑ คณสมบตของผทรงภมปญญาทเสนอชอเพอยกยอง ๑๓
เปนครภมปญญาไทย
๘.๒ขนตอนการดำเนนการยกยองเชดชเกยรต ๑๓
ครภมปญญาไทย
๙. ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการยกยองเชดชเกยรต ๑๕
สารบญ (ตอ) ๑๐. ผรบผดชอบการดำเนนการ ๑๖
๑๐.๑การดำเนนการ ๑๖
๑๐.๒การตดสนชขาดผลการสรรหาและคดเลอก ๑๖
๑๑. หลกเกณฑการยกยองเชดชเกยรตเปน “ครภมปญญาไทย” ๑๖
๑๑.๑หลกเกณฑการประเมนจากเอกสาร ๑๖
๑๑.๒หลกเกณฑการประเมนภาคสนาม ๑๘
๑๒. การประกาศผลผไดรบการยกยองเชดชเกยรต ๑๙
๑๓. เครองหมายเชดชเกยรตครภมปญญาไทย ๒๗
๑๔. การสงเสรมสนบสนนครภมปญญาไทยในการจดการศกษา ๒๘
ภาคผนวก
เอกสารหมายเลข ๑นโยบายสงเสรมภมปญญาไทยในการจดการศกษา
ฉบบไดรบความเหนชอบจากคณะรฐมนตร
เมอวนท๑๖พฤศจกายน๒๕๔๒
เอกสารหมายเลข ๒แบบเสนอผทรงภมปญญาเพอประกาศ
ยกยองเชดชเกยรต เปน “ครภมปญญาไทย”
รนท....
เอกสารหมายเลข ๓ คำสงแตงตงคณะทำงานสรรหาและคดเลอก
ครภมปญญาไทยรนท๖
สารบญตาราง
ตารางท ๑ แสดงการใหนำหนกคะแนนในแตละประเดน ๑๘
องคประกอบตามแบบเสนอผทรงภมปญญา
เพอประกาศยกยองเชดชเกยรตเปน
“ครภมปญญาไทย”รนท...
ตารางท ๒ แสดงรายละเอยดขององคประกอบตวชวด ๒๑
เกณฑการใหคะแนนและการใหนำหนกคะแนน
แกผทรงภมปญญาเพอการประเมนเชงประจกษ
ในพนทภาคสนาม
สารบญภาพ
แผนภาพท ๑กระบวนการเกดภมปญญาไทย ๘
๑. ความสำคญของภมปญญาทองถนและภมปญญาไทย
ภมปญญาหรอความร ในชวตจรงทมอยเดมในชมชนตามทชนชาวไทยได
สงสมดวยประสบการณ มกระบวนการเลอกสรร เรยนร ปรงแตงและพฒนา
จนเกดหลอมรวมเปนแนวคดเพอใชแกปญหาของการดำรงชวตและพฒนาวถ
ชวตของคนไทยในแตละทองถนไดอยางเหมาะสมกบยคสมย ชวยใหสงคมไทย
นบแตอดตดำรงอย ไดอยางสขสงบสบมา เหลานถอไดวาภมปญญามสารตถะ
ทเปนพนฐานในการพฒนาประเทศไทยใหเจรญกาวหนาเรอยๆมาจนถงปจจบน
รวมทงภมปญญาไทยชวยเสรมสรางคณลกษณะทดแกสงคมไทย ชวยสรางชาต
ใหเปนปกแผนมนคง สรางความภาคภมใจและศกดศรเกยรตภมใหแกคนไทย
ดงนน ภมปญญาทองถนและภมปญญาไทย จงเปนเรองสำคญทตองระบไว
ตามสาระบญญตในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พระราชบญญต
การศกษาแหงชาต นโยบายสงเสรมภมปญญาไทยในการจดการศกษาและ
ผลการยกยองเชดชเกยรตครภมปญญาไทยมดงตอไปน
๑.๑ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐
รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ ไดบญญต เรอง
ภมปญญาทองถนและภมปญญาไทยไว๔หมวดใน๕มาตราดงน
หมวด ๓ สทธและเสรภาพของชนชาวไทย ในสวนท ๑๒ สทธชมชน
สาระบญญตตามมาตรา ๖๖ บญญตวา“บคคลซงรวมกนเปนชมชนชมชนทองถน
หรอชมชนทองถนดงเดม ยอมมสทธอนรกษหรอฟนฟจารตประเพณ ภมปญญา
ทองถน ศลปวฒนธรรมอนดของทองถนและของชาต และมสวนรวมใน
การจดการ การบำรงรกษา และการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาต
สงแวดลอมรวมทงความหลากหลายทางชวภาพอยางสมดลและยงยน”
การสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย �
หมวด ๔ หนาทของชนชาวไทยมสาระบญญตตามมาตรา ๗๓บญญตวา
“บคคลมหนาทรบราชการทหาร ชวยเหลอในการปองกนและบรรเทาภยพภย
สาธารณะ เสยภาษอากรชวยเหลอราชการรบการศกษาอบรมพทกษปกปอง
และสบสานศลปวฒนธรรมของชาตและภมปญญาทองถน...”
หมวด ๕ แนวทางนโยบายพนฐานแหงรฐ ในสวนท ๔ แนวนโยบาย
ดานศาสนา สงคม การสาธารณสข การศกษา และวฒนธรรม มสาระบญญต
ตามมาตรา ๘๐ ใน (๖) บญญตวา “สงเสรมและสนบสนนความรรกสามคคและ
การเรยนร ปลกจตสำนก และเผยแพรศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ
ของชาต ตลอดจนคานยมอนดงามและภมปญญาทองถน” รวมทงในสวนท ๗
แนวนโยบายดานเศรษฐกจตามมาตรา ๘๔ ใน (๖) บญญตวา “...สงเสรมสนบสนน
การพฒนาภมปญญาทองถนและภมปญญาไทย เพอใชในการผลตสนคา บรการ
และการประกอบอาชพ” รวมทงในสวนท ๙ แนวนโยบายดานวทยาศาสตร
ทรพยสนทางปญญาและพลงงานตามมาตรา ๘๖ ใน(๒)บญญตวา“สงเสรม
การประดษฐหรอการคนคดเพอใหเกดความรใหม รกษาและพฒนาภมปญญาทองถน
และภมปญญาไทยรวมทงใหความคมครองทรพยสนทางปญญา”
หมวด ๑๔ การปกครองสวนทองถน มสาระบญญตตามมาตรา ๒๘๙
บญญตวา “องคกรปกครองสวนทองถนยอมมอำนาจหนาทบำรงรกษาศลปะ
จารตประเพณภมปญญาทองถนและวฒนธรรมอนดของทองถน
องคกรปกครองสวนทองถนยอมมสทธทจะจดการศกษาอบรม และ
การฝกอาชพตามความเหมาะสมและความตองการภายในทองถนนน และเขาไป
มสวนรวมในการจดการศกษาอบรมของรฐโดยคำนงถงความสอดคลองกบ
มาตรฐานและระบบการศกษาของชาต
การจดการศกษาอบรมภายในทองถนตามวรรคสอง องคกรปกครอง
สวนทองถนตองคำนงถงการบำรงรกษาศลปะ จารตประเพณ ภมปญญาทองถน
และวฒนธรรมอนดของทองถนดวย”
กลาวโดยสรปรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ ม
สาระบญญตทสำคญเกยวกบภมปญญาทองถนและภมปญญาไทย คอ อนรกษ
บำรงรกษา ฟนฟ ปกปอง คมครอง พทกษ สงเสรม สนบสนน ชวยเหลอ
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย �
สบสาน พฒนา เผยแพรและปลกจตสำนก ประกอบกบบคคลมหนาท
รบการศกษาอบรมการเรยนรและฝกอาชพจากภมปญญาทองถนโดยชนชาวไทย
มสวนรวมจดการและใชประโยชนจากภมปญญาทองถนและภมปญญาไทย
เพอใช ในการผลตสนคา บรการและการประกอบอาชพ รวมทงสงเสรม
การประดษฐหรอการคนคดเพอใหเกดความร ใหมและเปนทรพยสนทางปญญา
ตลอดจนการปกครองสวนทองถนหรอองคกรปกครองสวนทองถนตองมหนาท
บำรงรกษาและจดการศกษาอบรมโดยคำนงถงความสอดคลองกบมาตรฐานและ
ระบบการศกษาของชาต
๑.๒ พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ และทแกไขเพมเตม
(ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕
พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ และทแก ไขเพมเตม
(ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ ไดบญญตเรองภมปญญาทองถนและภมปญญาไทย
ไว๓หมวดใน๕มาตราดงน
หมวด ๑ บททวไป ความมงหมายและหลกการ มสาระบญญตตาม
มาตรา ๗บญญตวา“...สงเสรม...ภมปญญาทองถนภมปญญาไทย...”
หมวด ๔ แนวการจดการศกษามสาระบญญตตามมาตรา ๒๓บญญตวา
“การจดการศกษา ทงการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษา
ตามอธยาศย ตองเนนความสำคญ...กระบวนการเรยนรและบรณาการตาม
ความเหมาะสมของแตละระดบการศกษาในเรอง...(๓)ความรเกยวกบ...ภมปญญาไทย
และการประยกตใชภมปญญา” ...และตามมาตรา ๒๗ บญญตวา “...ใหสถานศกษา
ขนพนฐานมหนาทจดทำสาระของหลกสตร... ภมปญญาทองถน ...เพอเปน
สมาชกทดของครอบครว ชมชน สงคม และประเทศชาต” รวมทงมาตรา ๒๙
บญญตวา”ใหสถานศกษารวมกบบคคลครอบครวชมชนองคกรชมชนองคกร
ปกครองสวนทองถน เอกชน องคกรเอกชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา
สถานประกอบการและสถาบนสงคมอนสงเสรมความเขมแขงของชมชนโดยจด
กระบวนการเรยนรภายในชมชน เพอใหชมชนมการจดการศกษาอบรม มการ
แสวงหาความร ขอมล ขาวสาร และรจกเลอกสรรหาภมปญญาและวทยากร
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย �
ตาง ๆ เพอพฒนาชมชนใหสอดคลองกบสภาพปญหาและความตองการรวมทง
หาวธการสนบสนนใหมการแลกเปลยนประสบการณการพฒนาระหวางชมชน”
หมวด ๗ คร คณาจารย และบคลากรทางการศกษาศกษา มสาระ
บญญตตามมาตรา ๕๗ บญญตวา “ใหหนวยงานทางการศกษาระดมทรพยากร
บคคลในชมชนใหมสวนรวมในการจดการศกษาโดยนำประสบการณความรอบร
ความชำนาญ และภมปญญาทองถนของบคคลดงกลาวมาใช เพอใหเกดประโยชน
ทางการศกษาและยกยองเชดชผทสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษา”
จากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒และทแก ไขเพมเตม
(ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ ดงกลาวขางตน มสาระบญญตทสำคญเกยวกบ
ภมปญญาทองถนและภมปญญาไทย คอ สงเสรมการนำประสบการณ
ความรอบรและความชำนาญจากภมปญญาทองถนของบคคลมาใชและประยกต
ใชในแตละระบบการจดการศกษาทงการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ
และการศกษาตามอธยาศย โดยสถานศกษารวมกบบคคล ครอบครว ชมชน
องคกรชมชนองคกรปกครองสวนทองถน เอกชนองคกรเอกชนองคกรวชาชพ
สถาบนศาสนา สถานประกอบการ และสถาบนสงคมอน ทงน เพอใหม
การจดการศกษาอบรมมการแสวงหาความรขอมลขาวสารและรจกเลอกสรร
ภมปญญาเพอพฒนาชมชนใหสอดคลองกบสภาพปญหาและความตองการ
รวมทงใหการยกยองเชดชผทสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษา
๑.๓ นโยบายสงเสรมภมปญญาไทยในการจดการศกษา
นโยบายสงเสรมภมปญญาไทยในการจดการศกษา ไดรบความเหนชอบ
ตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท๑๖พฤศจกายน๒๕๔๒(ตามเอกสารหมายเลข๑
ในภาคผนวก) เปนนโยบายเพอใหภมปญญาเปนฐานรากและเปนพลงขบเคลอน
สำคญสวนหนงในการพฒนาคนและการพฒนาเศรษฐกจ การเมอง สงคม
วฒนธรรมและสงแวดลอม โดยระบวสยทศนของนโยบายน ไววา “ภมปญญาไทย
จะไดรบการฟนฟและนำมาปรบใชอยางเหมาะสมกบสถานการณและบรบททาง
เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมทเปลยนแปลงไป โดยถอเปนสวนสำคญยง
สวนหนงของกระบวนการทางการศกษาสำหรบคนทงชาต และเปนไปเพอเนน
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย �
คณคาทางจตพสยเพอนำไปสดลยภาพอยางยงยน จนเกดเปนพลงขบเคลอนสการแกปญหาและพฒนาคนและสงคมตามแนวทางทเหมาะกบประเทศไทย”และมสาระสำคญๆในนโยบายกำหนดไวโดยสรปมดงน
๑) นำภมปญญาเขาสการศกษาของชาต โดยเลอกสรรสาระและกระบวนการเรยนร เขาสระบบการศกษา ทงการศกษาในโรงเรยน การศกษานอกโรงเรยนและการศกษาตามอธยาศย
๒) ยกยองและเชดชเกยรต “ครภมปญญา” และสนบสนนใหมบทบาทเสรมในการถายทอดภมปญญาในการจดการศกษาทกระดบและทกระบบรวมทงใหแบบอยางและชนำดานวถคด วธการเรยนร และการดำเนนชวตท ไดผานการทดสอบมามาก
๓) สนบสนนการศกษาวจยดานภมปญญา เพอพฒนาการจดการศกษาทหลากหลายใหสอดคลองกบความตองการของชมชนและทองถนอยางตอเนอง
๔) ประมวลคลงขอมลเกยวกบสารตถะ องคกร และเครอขายภมปญญาทงในระบบทองถนและระดบชาต
นโยบายสงเสรมภมปญญาไทยในการจดการศกษาดงกลาวมานน มสาระสำคญเกยวกบภมปญญาทองถนและภมปญญาไทย กลาวโดยสรปคอ สนบสนนพฒนาและศกษาวจย รวมทงใหการยกยองและเชดชเกยรต เพอให ไดคลงขอมลและมเครอขายภมปญญาทงในระบบทองถนและระดบชาต อนจะนำไปสการสรางพลงขบเคลอนทเกดจากครภมปญญา เพอใหภมปญญาถกถายทอด
นำเขาในการจดการศกษาทกระดบและทกระบบ
๑.๔ การยกยองเชดชเกยรตครภมปญญาไทย
สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา ไดดำเนนการยกยองและเชดชเกยรตผทรงภมปญญาเปน“ครภมปญญาไทย”โดยเรมป๒๕๔๔ไดรนท๑ เปนตนมาและดำเนนการทกๆปงบประมาณถงปจจบน
ครภมปญญาไทยทกรน ไดทำหนาทถายทอดภมปญญาไทยของตนใหกบบคคล คณะบคคลและสถาบนตาง ๆ รวมทงทำหนาทสงเสรมและสนบสนนการพฒนาสงคมไทย โดยเฉพาะการนำองคความรภมปญญาไทยเขาสระบบ
การศกษาในแตละระดบ
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย �
จากความสำคญของภมปญญาทองถนและภมปญญาไทยตามทกลาวมา
ขางตน จะเหนวา มความสำคญอยางยงททกภาคสวนตองอนรกษ บำรงรกษา
ฟนฟ ปกปอง คมครอง พทกษ สงเสรม สนบสนน ชวยเหลอ สบสานพฒนา
เผยแพรและปลกจตสำนก ซงการดำเนนการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย
จงเปนงานหนงทสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา ใหความตระหนกและ
เหนควรดำเนนการอยางตอเนอง ทงนมวตถประสงคในการยกยองเชดชเกยรต
ผทรงภมปญญาหรอปราชญชาวบานใหเปน“ครภมปญญาไทย”ดงน
๑) เพอยกยองเชดชเกยรตผทรงภมปญญาหรอปราชญชาวบานใหเปน
“ครภมปญญาไทย” จากสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา อนนำไปสการพฒนา
นโยบายและแผนการจดการเรยนรตอไป
๒) เพอรวบรวมรปแบบและวธการดำเนนกจกรรมการเรยนร ในการ
ขบเคลอนแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของครภมปญญาไทยทใหการเรยนร
แกประชาชนในทองถน
๓) เพอสงเสรมและสนบสนนการพฒนาองคความรของครภมปญญาไทย
ทใหการเรยนรแกประชาชนในทองถน
๒. หลกการเกดภมปญญาไทย
กระบวนการเกดภมปญญาไทย เปนการเกดจากบคคลทมลกษณะใฝร รกด
ทำด และชวยแกปญหา ซงบคคลดงกลาวนมความสามารถในการไดมาของ
องคความรในภมปญญานน ไดจาก๑)คดรงสรรคไดเอง๒)สบทอดจากบรรพบรษ
ของครอบครว ๓) เรยนรจากผร ๔) เรยนรจากสงแวดลอมธรรมชาต
๕)เรยนรจากศลปะวฒนธรรมประเพณและการละเลน๖)เรยนรจากนบถอเชอ
และ ๗) เรยนรจากสอตางๆ เหลาน ทำให ไดองคความรทนำไปสการพฒนา
เลอกสรรและปรบปรง โดยองคความรท ไดนจะนำไปใชปฏบตซงสงผลให
ไดความเชยวชาญเฉพาะคอ๑)มความร๒)มทกษะ๓)มเทคนค๔)มแหลง
การเรยนร และ ๕) มเครอขาย ทงน ความเชยวชาญเฉพาะทมจะเปนไป
ตามขอบขายภมปญญาไทยทง๙ดานไดแก
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย �
๑.ดานเกษตรกรรม
๒.ดานอตสาหกรรมและหตถกรรม
๓.ดานการแพทยแผนไทย
๔.ดานการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
๕.ดานกองทนและธรกจชมชน
๖.ดานศลปกรรม
๗.ดานภาษาและวรรณกรรม
๘.ดานปรชญาศาสนาและประเพณ
๙.ดานโภชนาการ
กระบวนการเกดภมปญญาไทยแสดงเปนแผนภาพไดดงน
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย �
ไดความเชยวชาญเฉพาะ
คอ
๑.มความร
๒.มทกษะ
๓.มเทคนค
๔.มแหลงความร
๕.มเครอขาย
แผนภาพท ๑ กระบวนการเกดภมปญญาไทย
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย �
๓. ความหมายของภมปญญาไทย
ภมปญญาไทยหมายถงองคความรความสามารถและทกษะของคนไทย
ในดานตาง ๆ อนเกดจากการสงสมประสบการณทผานกระบวนการเรยนร
เลอกสรร ปรงแตง พฒนาและถายทอดสบตอกนมา เพอใชแกปญหาและ
พฒนาวถชวตของคนไทยใหสมดลกบบรบทของสงคมในแตละยคสมย
ครภมปญญาไทย หมายถง บคคลผทรงภมทรงภมปญญาดานหนงดานใด
เปนผสรางสรรคและสบสานภมปญญาดงกลาวมาอยางตอเนองจนเปนทยอมรบ
ในสงคมและชมชน เพอทำหนาทถายทอดภมปญญาในการจดการศกษา
ทงในระบบโรงเรยน นอกระบบโรงเรยน และการศกษาตามอธยาศย ตามนย
พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.๒๕๔๒ และทแก ไขเพมเตม (ฉบบท ๒)
พ.ศ.๒๕๔๕
๔. ประเภทของภมปญญาไทย
๑. ภมปญญาพนบาน คอ องคความร ความชำนาญและประสบการณ
ทสงสมและสบทอดกนมา เพอใชแกปญหาในการปรบตวโดยมการเรยนรและ
สบทอดตอกนมาจากคนรนหนงไปสคนอกรนหนง จงเปนมรดกทางวฒนธรรม
ของคนในพนบานนน ๆ หรอเปนวถชวตทเปนเอกลกษณเฉพาะของชาวบาน
ในพนท
๒. ภมปญญาชาวบาน คอ ความร ทกษะและวธการปฏบตของชาวบาน
ทไดมาจากประสบการณแตละเรองและแตละสภาพแวดลอม โดยมเงอนไข
ของปจจยเฉพาะแตกตางกนไปสำหรบการนำมาใชแก ไขปญหา ทงน ตองอาศย
ศกยภาพทมอยโดยชาวบานคดเอง เปนความรทสรางสรรคและมสวนเสรมสราง
การผลต รวมทงเปนความรของชาวบานทสงสมมา สงผลใหมโครงสรางความร
ทมหลกการ มเหตและมผลในตวเอง จนกระทงเปนสวนหนงของมรดกทาง
วฒนธรรม และเปนความรทปฏบตไดมพลงและสำคญยง เหลานชวยใหชาวบาน
มชวตอยรอดสรางสรรคการผลตและชวยในดานการทำงาน
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย �
๓. ภมปญญาทองถน คอ ความรทมอยทวไป ๆ ในสงคม ชมชนและในตวผรเอง เปนความรทเกดจากประสบการณในชวตของคนนน ๆ สงทเรยนรผานกระบวนการศกษา สงเกต คดวเคราะหและลงมอปฏบตจนเกดปญญาในแตละทองถนนนๆจนกระทงสงทเรยนรมาจากหลายๆเรองไดถกประกอบกนขนแลวตกผลกเปนองคความร ซงจดวาเปนพนฐานขององคความรสมยใหมทชวยในการเรยนรเพอการแกปญหา ชวยการจดการและปรบตวในการดำเนนชวตของคนเรา จงควรมการสบคน รวบรวม ศกษา ถายทอด พฒนาและนำไปใชประโยชนไดอยางกวางขวาง
๕. ลกษณะของภมปญญาไทย
ลกษณะของภมปญญาไทยสรปไดดงน๑. เปนเรองของการใชความร (Knowledge) ทกษะ (Skill) ความเชอ
(Belief)และพฤตกรรม(Behavior)๒. แสดงถงความสมพนธระหวาง คนกบคน คนกบธรรมชาต คนกบ
สงเหนอธรรมชาต๓. เปนองครวมหรอกจกรรมทกอยางในวถชวต๔. เปนเรองของการแก ไขปญหา การจดการ การปรบตว การเรยนร
เพอความอยรอดของบคคลชมชนและสงคม๕. เปนแกนหลกหรอกระบวนทศนในการมองชวต เปนพนความร ใน
เรองตางๆ๖. มลกษณะเฉพาะหรอมเอกลกษณในตวเอง๗.มการเปลยนแปลงเพอการปรบสมดลในพฒนาการทางสงคม
ตลอดเวลากลาวโดยสรปลกษณะของภมปญญาไทย เปนความสมพนธระหวาง
คนกบคน คนกบสงแวดลอม และคนกบธรรมชาต โดยคนมกระบวนทศนมลกษณะเฉพาะหรอมเอกลกษณของตนเองในการใชความร ทกษะ ความเชอและพฤตกรรม อยางเปนองครวมซงเปนกจกรรมทกอยางในวถชวต โดยเฉพาะในการใชแก ไขปญหาการจดการการปรบตวการเรยนรเพอความอยรอดทำใหมการเปลยนแปลงและพฒนาทางสงคมตลอดเวลา
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย �0
๖. ขอบขายภมปญญาไทย
ตามนโยบายสงเสรมภมปญญาไทยในการจดการศกษา ซงไดรบความเหนชอบตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท ๑๖ พฤศจกายน ๒๕๔๒ ไดกำหนดขอบขายภมปญญาไทยไว๙ดานดงน
๑. ดานเกษตรกรรม ไดแก ความสามารถในการผสมผสานองคความรทกษะและเทคนคดานการเกษตรกบเทคโนโลย โดยการพฒนาบนพนฐานคณคาดงเดมซงคนสามารถพงพาตนเองในสภาวการณตางๆไดเชนการทำการเกษตรแบบผสมผสาน การแกปญหาการเกษตรดานการตลาด การแกปญหาดานการผลตและการรจกปรบใชเทคโนโลยทเหมาะสมกบการเกษตรเปนตน
๒.ดานอตสาหกรรมและหตถกรรมไดแกการรจกประยกตใชเทคโนโลยสมยใหมในการแปรรป ผลตเพอการบรโภคอยางปลอดภย ประหยด และเปนธรรมอนเปนกระบวนการใหชมชนทองถนสามารถพงตนเองทางเศรษฐกจได ตลอดทงการผลตและการจำหนายผลผลตทางหตถกรรม เชน การรวมกลมของกลมโรงงานยางพารากลมโรงสกลมหตถกรรมเปนตน
๓. ดานการแพทยแผนไทย ไดแก ความสามารถในการจดการปองกนและรกษาสขภาพของคนในชมชน โดยเนนใหชมชนสามารถพงพาตนเองทางดานสขภาพและอนามยได เชน ยาจากสมนไพรอนมอยหลากหลาย การนวดแผนโบราณการดแลและรกษาสขภาพแบบพนบานเปนตน
๔.ดานการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมไดแกความสามารถเกยวกบการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทงการอนรกษ การพฒนาและการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางสมดลและยงยนเชนการบวชปาการสบชะตาแมนำการทำแนวปะการงเทยมการอนรกษปาชายเลนการจดการปาตนนำและปาชมชนเปนตน
๕. ดานกองทนและธรกจชมชน ไดแก ความสามารถในดานการสะสมและบรหารกองทนและสวสดการชมชน ทงท เปนเงนตราและโภคทรพยเพอเสรมสร างความมนคงใหแกชวตความเปนอย ของสมาชกในกลมเชน การจดการกองทนของชมชนในรปของสหกรณออมทรพย รวมถง
ความสามารถในการจดสวสดการในการประกนคณภาพชวตของคนใหเกด
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย ��
ความมนคงทางเศรษฐกจสงคมและวฒนธรรมโดยการจดตงกองทนสวสดการ
รกษาพยาบาลของชมชนและการจดระบบสวสดการบรการชมชน
๖.ดานศลปกรรม ไดแก ความสามารถในการสรางสรรคผลงานทางดาน
ศลปะสาขาตาง ๆ เชน จตรกรรม ประตมากรรม นาฏศลป ดนตร ทศนศลป
คตศลปการละเลนพนบานและนนทนาการเปนตน
๗. ดานภาษาและวรรณกรรม ไดแก ความสามารถในการอนรกษและ
สรางสรรคผลงานดานภาษา คอ ภาษาถน ภาษาไทยในภมภาคตาง ๆ รวมถง
ดานวรรณกรรมทองถนและการจดทำสารานกรมภาษาถน การปรวรรตหนงสอ
โบราณการฟนฟการเรยนการสอนภาษาถนของทองถนตางๆ
๘. ดานปรชญา ศาสนา และประเพณ ไดแก ความสามารถประยกต
และปรบใชหลกธรรมคำสอนทางศาสนา ปรชญาความเชอและประเพณทม
คณคาใหเหมาะสมตอบรบททางเศรษฐกจ สงคม เชน การถายทอดวรรณกรรม
คำสอนการบวชปาการประยกตประเพณบญประทายขาวเปนตน
๙. ดานโภชนาการ ไดแก ความสามารถในการเลอกสรร ประดษฐและ
ปรงแตงอาหารและยาไดเหมาะสมกบความตองการของรางกายในสภาวการณ
ตาง ๆ ตลอดจนผลตเปนสนคาและบรการสงออกทไดรบความนยมแพรหลายมาก
รวมถงการขยายคณคาเพมของทรพยากรดวย
๗. ใครคอครภมปญญาไทย
ปจจบนมผทมความรเชยวชาญในเรองของภมปญญาพนบาน ภมปญญา
ชาวบานภมปญญาทองถนและภมปญญาไทยโดยนยของการยกยองเชดชเกยรต
ใหเปน “ครภมปญญาไทย” ตามทสำนกงานเลขาธการสภาการศกษาดำเนนการน
จะหมายถงบคคลซงมคณลกษณะเบองตน คอ เปนบคคลทมความรอบรและ
มทกษะทเปนเอกลกษณเฉพาะในระดบชำนาญการและ/หรอเชยวชาญใน
การใชความรของตนเองเพอเผยแพรและถายทอดในรปแบบการจดการศกษาใน
รปแบบใดรปแบบหนงหรอหลายรปแบบรวมกนการจดการศกษาของ๓รปแบบ
คอ การศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย
ตลอดจนเปนบคคลทมความสามารถใชความรอบรและทกษะเพอแก ไขปญหา
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย ��
หรอพฒนาคณภาพชวตของตน ครอบครวและทองถน จนกระทงประสบความสำเรจไดเปนแบบอยางหรอตนแบบและเปนทยอมรบของสาธารณชนเปนสำคญ
บคคลทมคณลกษณะเบองตนดงกลาวจดไดวาเปน “ผทรงภมปญญา”ซงเปนบคคลทสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา มงสรรหาและคดเลอกเพอประกาศยกยองเชดชเกยรตใหเปน“ครภมปญญาไทย”
๘. คณสมบตและขนตอนการดำเนนการสรรหาและคดเลอก ครภมปญญาไทย
๘.๑คณสมบตของผทรงภมปญญาทเสนอชอเพอยกยองเปนครภมปญญาไทย ๑)ตองมสญชาตไทย ๒)เปนบคคลทมคณธรรม จรยธรรม และประพฤตตนเปน
แบบอยางทดของสงคม ๓)มความรความสามารถและความเชยวชาญเฉพาะดานตาม
ขอบขายภมปญญาไทย ๔)มประสบการณในการถายทอดความรและความเชยวชาญ
ในขอบขายภมปญญาไทยดานใดดานหนงไมนอยกวา๕ป ๕)มผลงานเปนประโยชนตอชมชนและสงคม ๖) ไมเคยไดรบการประกาศยกยองเชดชเกยรตเปน “คร
ภมปญญาไทย”จากสำนกงานเลขาธการสภาการศกษามากอน๘.๒ขนตอนการดำเนนการยกยองเชดชเกยรตครภมปญญาไทย ๑)แตงตงคณะทำงานสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย
เพอดำเนนการยกยอง ๒)ประชมคณะทำงานฯ เพอกำหนดแนวทางการดำเนนงาน
และจดทำเกณฑยกยอง ๓)แจงหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ ทงในสวนกลางและ
สวนภมภาครวมมากกวา ๘๐๐ แหง เพอแสวงหาความรวมมอในการดำเนนการรวบรวมขอมลและจดสงขอมลของ “ผทรงภมปญญา” เขาพจารณายกยองเชดชเกยรตตอไป
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย ��
อนง ในขนตอนท ๓) น สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา ไดมการ
ประชาสมพนธผานสอมวลชนแขนงตาง ๆ และผานเวบไซตของสำนกงานฯ ท
http://www.onec.go.th โดยใหผสนใจศกษาแนวทางการสรรหาและคดเลอก
ครภมปญญาไทย และกรอกขอมลในแบบเสนอผทรงภมปญญาเพอประกาศ
ยกยองเชดชเกยรตเปน“ครภมปญญาไทย” รนท... (ตามเอกสารหมายเลข ๒
ในภาคผนวก) โดยใหระบรายละเอยดตาง ๆ รวมทงสงผลงานและสงรปภาพ
ทเกยวของ ทงน สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา ขอสงวนสทธในการไมสง
เอกสารใดๆกลบคนให
๔)รวบรวมเอกสารท เปนแบบเสนอผทรงภมปญญาเพอ
ประกาศยกยองเชดชเกยรต เปน “ครภมปญญาไทย” และจดทำรายนามของ
ผทรงภมปญญาตามแบบเสนอผทรงภมปญญาฯ ทมการจดสงมายงสำนกงาน
เลขาธการสภาการศกษาภายในเวลาตามทกำหนดไว
๕)ประชมคณะทำงานฯ เพอรวมกนพจารณาเอกสารแบบ
เสนอผทรงภมปญญาฯ ตามขอ ๔) โดยคดกรองและคดเลอกผทรงภมปญญาท
สมควรไดรบการยกยอง ดวยวธการใชแบบประเมนเอกสารเปนเครองมอ
ในการพจารณาแบบเสนอฯทแจงมา
๖)การประเมนภาคสนาม ใชแบบประเมนภาคสนามเปน
เครองมอในการพจารณาและรวบรวมขอมลเชงประจกษ โดยคณะทำงานฯ
ลงพนทภาคสนามเพอประเมนเชงประจกษดวยวธการศกษาดงานผทรงภม
ปญญาทผานเกณฑประเมนเอกสารตามขอ๕)
๗)ประชมคณะทำงานฯ เพอรวมกนพจารณาผลการประเมน
เชงประจกษจากภาคสนามตามขอ ๖) ดวยวธการนำเสนอขอมลท ไดจากแบบ
ประเมนภาคสนามตอทประชมและคณะทำงานฯ โดยทกทานรวมกนอภปราย
เพอหาขอสรปในการตดสนเปนขนตอนสดทาย
๘)ประกาศผลการยกยองเชดชเกยรตเปนครภมปญญาไทย
โดยสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา
๙)แจงหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ ทงในสวนกลางและ
สวนภมภาครวมมากกวา ๘๐๐ แหง และประชาสมพนธผานสอตาง ๆ เพอ
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย ��
รบทราบการประกาศผลการยกยองเชดชเกยรตเปนครภมปญญาไทย ทงน
เพอการสงเสรมสนบสนนจากหนวยงานตางๆตอไป
๑๐)จดงานมอบเครองหมายเชดชเกยรตครภมปญญาไทย
โดยมพธการอยางสมเกยรต
๑๑)ประชมผท ไดรบการประกาศยกยองเชดชเกยรตเปนคร
ภมปญญาไทย เพอการสงเสรมสนบสนนในการจดทำเอกสารประมวลองคความร
และการทำกจกรรมอน ๆ ทเกยวของกบการเผยแพรภมปญญาในแตละทานไปส
สงคมในวงกวางไดรบรถงเกยรตภมทม โดยการสนบสนนจากสำนกงาน
เลขาธการสภาการศกษา
๑๒)ผ ไดรบการประกาศยกยองเชดชเกยรตเปนครภมปญญาไทย
ดำเนนการในขอตกลงตามขอ ๑๑) โดยสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา
จะใหการปรกษาเปนระยะๆใหแลวเสรจ
๑๓)นำเอกสารประมวลองคความรทไดจากขอ ๑๒) มาพจารณา
และตรวจสอบโดยผทรงคณวฒทเกยวของ เพอการเสนอแนะใหมการปรบปรง
แก ไขในประเดนความชดเจนของเนอหาสาระ
๑๔)ผ ไดรบการประกาศยกยองเชดชเกยรตเปนครภมปญญาไทย
ดำเนนการปรบปรงแก ไขเอกสารประมวลองคความรตามขอเสนอแนะจาก
ขอ๑๓)(ถาม)
๑๕) จดทำรปเลมพมพและเผยแพรไปยงหนวยงานตางๆและ
ผเกยวของเพอใชประโยชนตอไป
๙. ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการยกยองเชดชเกยรต
๑. ได “ครภมปญญาไทย” จำนวนหนงเพอการพฒนาสงคมใหเปนสงคม
แหงการเรยนรและสนบสนนการขบเคลอนแนวคดเศรษฐกจพอเพยงตามกระแส
ของการพฒนาทองถนในปจจบน
๒. ไดองคความร ใหมในการสงเสรมและพฒนาการขบเคลอนการนำ
แนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของครภมปญญาไทยท ใหการเรยนรแก
ประชาชนในทองถนอนนำไปสความตอเนองของการดำเนนการในเรองนตอไป
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย ��
๓. ไดตวอยางรปแบบและวธการดำเนนกจกรรมการเรยนร ในการ
ขบเคลอนแนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยงดวยครภมปญญาไทยทใหการเรยนร
แกประชาชนในทองถน ซงนำไปสตนแบบในการดำเนนการของผเกยวของและ
หนวยงานอนๆตอไป
๔. เกดพลงขบเคลอนทเปนประโยชนตอครภมปญญาไทย ปราชญ
ชาวบาน หนวยงานทเกยวของ และประชาชนทวไป สำหรบการขบเคลอน
แนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยงและภมปญญาไทยใหกอเกดประโยชนแก
ประเทศและเปนการพฒนาทยงยนตอไป
๑๐. ผรบผดชอบการดำเนนการ
๑๐.๑การดำเนนการ
สำนกมาตรฐานการศกษาและพฒนาการเรยนร สำนกงาน
เลขาธการสภาการศกษา ๙๙/๒๐ ถนนสโขทย แขวงดสต เขตดสต กรงเทพฯ
๑๐๓๐๐โทร๐๒-๖๖๘-๗๑๒๓โทรสาร๐๒-๒๔๓-๑๑๒๙และ๐๒-๖๖๘-๗๓๒๙
๑๐.๒การตดสนชขาดผลการสรรหาและคดเลอก
คณะทำงานตามคำสงสำนกงานเลขาธการสภาการศกษาเรอง
แตงตงคณะทำงานสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย รนท... เปนผตดสน
ชขาดผลการสรรหาและการคดเลอก
๑๑. หลกเกณฑการยกยองเชดชเกยรตเปน “ครภมปญญาไทย”
การพจารณาคดเลอกบคคลเพอยกยองชเกยรตเปนครภมปญญาไทยนน
สำนกงานเลขาธการสภาการศกษารวมกบคณะทำงานสรรหาและคดเลอก
ครภมปญญาไทย กำหนดหลกเกณฑในการพจารณา เพอสรรหาและคดเลอก
บคคลผสมควรไดรบการยกยองเชดชเกยรตเปนครภมปญญาไทย โดยใช
หลกเกณฑการประเมน๒ลกษณะดงน
๑๑.๑หลกเกณฑการประเมนจากเอกสาร
การประเมนจากเอกสาร มหลกเกณฑในการใชพจารณาจากขอมล
ทม ในแบบเสนอผทรงภมปญญา เพอประกาศยกยองเชดช เกยรต เปน
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย ��
“ครภมปญญาไทย” รนท... รวมทงพจารณาขอมลจากสงอน ๆ ตามทผทรง
ภมปญญาจดสงแนบมาใหเชนซดและสงพมพเปนตนการตดสนจะพจารณา
ขอมลโดยรวมทม โดยมประเดนองคประกอบเพอการพจารณา ๑๐ ประเดน
(ตามเอกสารหมายเลข ๓ ในภาคผนวก) ดงม เกณฑการใหคะแนนใน
แตละประเดนองคประกอบและมการใหนำหนกคะแนนในแตละประเดนองค
ประกอบตอไปน
๑)เกณฑการใหคะแนนในแตละประเดนองคประกอบมดงน
(๑) ถามขอมลในแตละประเดนมขอความครบถวน ชดเจน
และมความเปนเอกลกษณเฉพาะตวทนาสนใจควรแกการตดตามให๒คะแนน
(๒) ถามขอมลในแตละประเดนมขอความไมครบถวนและ
ขาดความชดเจน แตนาจะมความเปนเอกลกษณเฉพาะตวทนาสนใจควรแก
การตดตามให๑คะแนน
(๓) ถามขอมลในแตละประเดนมขอความไมครบถวนและ
ขาดความชดเจน และไมมความเปนเอกลกษณเฉพาะตวทนาสนใจควรแก
การตดตามให๐คะแนน
๒) การใหนำหนกคะแนนในแตละประเดนองคประกอบ มคะแนน
ตามตารางท๑ดงตอไปน
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย ��
ตารางท ๑ แสดงการใหนำหนกคะแนนในแตละประเดนองคประกอบ
ตามแบบเสนอผทรงภมปญญาเพอประกาศยกยองเชดชเกยรต
เปน“ครภมปญญาไทย”รนท...
ประเดนองคประกอบตามแบบเสนอ
ผทรงภมปญญาเพอประกาศยกยองเชดชเกยรต
เปน “ครภมปญญาไทย” รนท...
การให
นำหนกคะแนน
๑.ประวตผทรงภมปญญา ๑
๒.ประวตชวตและผลงาน ๒
๓.ประสบการณการทำงานดานทเชยวชาญ ๔
๔.ผลงานทปรากฏ ๔
๕.เครองราชอสรยาภรณ/เกยรตคณ/รางวลทเคยไดรบ ๒
๖.เรยงความเลาถงประวตชวตและการทำงานอยางละเอยด ๓
๗.ความคดเหนของผเสนอ ๑
๘.ความคดเหนของผทรงคณวฒในทองถน ๑
๙.ชอ-ทอยของผใหขอมลเพมเตม ๑
๑๐.เอกสารหลกฐานประกอบการพจารณา ๑
รวม ๒๐
อนง การผานเกณฑประเมนจากเอกสารเพอกาวไปสการประเมน
ภาคสนามไดกตอเมอมผลคะแนนจากการประเมนเอกสารในประเดน
องคประกอบ๑๐ประเดนดงกลาวนน ไดผลลพธรวมของคะแนนตองไมตำกวา
รอยละ๘๐
๑๑.๒หลกเกณฑการประเมนภาคสนาม
การประเมนภาคสนาม มหลกเกณฑในการใชพจารณาจากขอมล
ทมในพนทภาคสนามเพอประเมนเชงประจกษ โดยใชหลกเกณฑการประเมน
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย ��
ภาคสนามนประเมนผทรงภมปญญาท ไดผานการประเมนจากเอกสาร
ตามขอ ๑๑.๑ แลว ทงน คณะทำงานฯ ตองพจารณาองคประกอบ ตวชวด
เกณฑการใหคะแนน และการใหนำหนกคะแนนแกผทรงภมปญญาตามท
กำหนดไว๓ดานดงน(รายละเอยดปรากฏในตารางท๒หนา๒๑)
๑)ดานคณลกษณะสวนบคคลไดแก(๕ขอ)
(๑)ประพฤตตนเปนแบบอยางทดและเปนทยอมรบของสงคม
(๒)มคณธรรมจรยธรรมและเสยสละในการถายทอดภมปญญา
(๓)มความสามารถในการใชภมปญญาดานนนๆ
(๔)ใฝรใฝเรยนใฝปฏบต
(๕)เปนผนำทดและมความสามารถในการบรหารจดการ
๒)ดานการถายทอดองคความรไดแก(๕ขอ)
(๑)มความสามารถในการถายทอดภมปญญา
(๒)มการปรบปรงและพฒนาวธการในการถายทอดองคความร
(๓)มความสามารถในการสรางเครอขายการเรยนรภมปญญา
(๔)มการเผยแพรและประชาสมพนธภมปญญา
(๕)มการตดตามและประเมนผลการถายทอดภมปญญา
๓)ดานคณภาพของผลงานไดแก(๓ขอ)
(๑) มผลงานทเกดจากความคดรเรมสรางสรรคและพฒนางานอยาง
ตอเนอง
(๒)มผลงานเปนประโยชนตอชมชนและสงคม
(๓) มผลงานทเปนประโยชนตอประเทศชาตในการแก ไขปญหาและ
เพอการพฒนา
๑๒. การประกาศผลผไดรบการยกยองเชดชเกยรต
การประกาศผลผทรงภมปญญาท ไดรบการยกยองเชดชเกยรต นน
สำนกงานเลขาธการสภาการศกษาจะประกาศรายชอกตอเมอมผลการประเมน
ซงคณะทำงานฯ ไดพจารณาเรยบรอยแลว โดยเฉพาะเงอนไขการประเมน
ภาคสนามน ผทรงภมปญญาทมสทธ ไดรบการประกาศผลไดรบการยกยอง
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย ��
จะตองผานเกณฑบงคบรอยละ๕๐ในองคประกอบของแตละดานดงตอไปน
๑) ดานคณลกษณะสวนบคคล ประกอบดวย ๒ ขอ ไดแก ขอ (๑)
ประพฤตตนเปนแบบอยางทดและเปนทยอมรบของสงคม และขอ (๓) มความ
สามารถในการใชภมปญญาดานนนๆ
๒) ดานการถายทอดองคความร ประกอบดวย ๓ ขอ ไดแก ขอ (๒)
มการปรบปรงและพฒนาวธการในการถายทอดองคความร ขอ (๓) มความ
สามารถในการสรางเครอขายการเรยนรภมปญญา และขอ (๔) มการเผยแพร
และประชาสมพนธภมปญญา
๓)ดานคณภาพของผลงานประกอบดวย๑ขอไดแกขอ(๑)มผลงาน
ทเกดจากความคดรเรมสรางสรรคและพฒนางานอยางตอเนอง
นอกจากจะผานเกณฑบงคบรอยละ ๕๐ แลว ยงมเงอนไขตอมา คอ
ผทรงภมปญญาจะตองไดคะแนนโดยรวมตามแบบประเมนภาคสนามรอยละ ๘๐
ตามประเดนตางๆขององคประกอบตวชวด เกณฑการใหคะแนนและการให
นำหนกคะแนนแกผทรงภมปญญาดงมรายละเอยดในตารางท๒ตอไปน
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย �0
ตารางท ๒ แสดงรายละเอยดขององคประกอบตวชวดเกณฑการใหคะแนนและการใหนำหนกคะแนนแกผทรงภมปญญา
เพอการประเมนเชงประจกษในพนทภาคสนาม
องคประกอบ
ตวชวด (KPI)
เกณฑการใหคะแนน
การใหนำหนก
คะแนน
รองรอย
หลกฐาน
๑.ดานคณ
ลกษณ
ะสวน
บคคล
๑.๑ประพฤตตน
เปนแบบอยางทดและ
เปนทยอมรบของสงคม
๑.ประกอบสมมาอาชพชอบ
๒.พงตนเองขยนหมนเพยร
๓.ประหยดและอดออม
๔.มระเบยบวนยและมความรบผดชอบ
๕.ปฏบตตนตามหลกคณธรรมตามศาสนา
๖.ปฎบตตนตามระบอบประชาธปไตย
อนมพระมหากษตรยทรงเปนพระประมข
ผานเกณฑ๖ขอได๓คะแนน
ผานเกณฑ๔-๕ขอได๒คะแนน
ผานเกณฑ๒-๓ขอได๑คะแนน
ผานเกณฑ๑ขอได๐คะแนน
๕
๑.๒มคณธรรม
จรยธรรมและเสยสละใน
การถายทอดภมปญญาไทย
๑.ไมหวงสงตอบแทนจากการถายทอด
องคความร
๒.ไมปดบงองคความรและเคลดลบ
ภมปญญาไทย
๓.ทมเทกำลงกายและใจสตปญญา
ในการถายทอดความร
ผานเกณฑ๕ขอได๓คะแนน
ผานเกณฑ๓-๔ขอได๒คะแนน
ผานเกณฑ๒ขอได๑คะแนน
ผานเกณฑ๑ขอได๐คะแนน
๕
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย ��
องคประกอบ
ตวชวด (KPI)
เกณฑการใหคะแนน
การใหนำหนก
คะแนน
รองรอย
หลกฐาน
๔.มความเปนธรรม/เสมอภาค
ในการถายทอดภมปญญา
๕.มความเมตตาและเอออาทรตอผเรยน
๑.๓มความสามารถ
ในการใชภมปญญา
ดานนนๆ
๑.มความรความเขาใจในภมปญญานนๆ
อยางชดเจน
๒.มทกษะในการใชภมปญญาอยางชดเจน
๓.สามารถประยกตใชภมปญญานนอยาง
เหมาะสมกบสถานการณในชมชน/
สงคม
๔.สามารถบรณาการกบภมปญญาอน
ผานเกณฑ๔ขอได๓คะแนน
ผานเกณฑ๓ขอได๒คะแนน
ผานเกณฑ๒ขอได๑คะแนน
ผานเกณฑ๑ขอได๐คะแนน
๕
๑.๔ใฝรใฝเรยน
ใฝปฏบต
๑.ศกษาคนควาขอมลทเปนประโยชน
อยเสมอ
๒.สนใจใฝรเรองทสรางสรรค
๓.ใชเวลาวางเพอการศกษาคนควา
อยางตอเนอง
๔.ทดลอง/ปฏบตอยางสมำเสมอ
ผานเกณฑ๔ขอได๓คะแนน
ผานเกณฑ๓ขอได๒คะแนน
ผานเกณฑ๒ขอได๑คะแนน
ผานเกณฑ๑ขอได๐คะแนน
๒
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย ��
องคประกอบ
ตวชวด (KPI)
เกณฑการใหคะแนน
การใหนำหนก
คะแนน
รองรอย
หลกฐาน
๑.๕เปนผนำทดและ
มความสามารถใน
การบรหารจดการ
๑.กลาตดสนใจในสงทถกตอง
๒.มวสยทศน
๓.มมนษยสมพนธ
๔.ยอมรบความคดเหนของผอน
๕.มการทำงานอยางเปนระบบ
๖.มความมงมนในการทำงาน
ผานเกณฑ๖ขอได๓คะแนน
ผานเกณฑ๔-๕ขอได๒คะแนน
ผานเกณฑ๒-๓ขอได๑คะแนน
ผานเกณฑ๑ขอได๐คะแนน
๓
๒. ดานการถายทอดองค
ความร
๒.๑มความสามารถ
ในการถายทอดภมปญญา
๑.ใชวธการถายทอดทหลากหลายเหมาะสม
กบผเรยน
๒.ใชสอ/อปกรณในการถายทอดอยาง
เหมาะสม
๓.มการถายทอดในระบบการศกษาหรอ
นอกระบบการศกษาหรอการศกษาตาม
อธยาศย
๔.มกระบวนการถายทอดทเปนลำดบ
ขนตอนทชดเจน
ผานเกณฑ๔ขอได๓คะแนน
ผานเกณฑ๓ขอได๒คะแนน
ผานเกณฑ๒ขอได๑คะแนน
ผานเกณฑ๑ขอได๐คะแนน
๕
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย ��
องคประกอบ
ตวชวด (KPI)
เกณฑการใหคะแนน
การใหนำหนก
คะแนน
รองรอย
หลกฐาน
๒.๒มการปรบปรง
และพฒนาวธการในการ
ถายทอดองคความร
๑.มการปรบปรง/พฒ
นาวธการถายทอด
อยางตอเนอง
๒.มการจดทำหลกสตรหรอมขอมล
การถายทอด
๓.มการรวบรวมขอมลเพอปรบปรงและ
พฒนาวธการถายทอดความรอยาง
สมำเสมอ
๔.มการนำเทคโนโลยทเหมาะสมมาใชใน
การถายทอดความร
๕.มการพฒนาปรบปรงสออปกรณ
ผานเกณฑ๕ขอได๓คะแนน
ผานเกณฑ๓-๔ขอได๒คะแนน
ผานเกณฑ๒ขอได๑คะแนน
ผานเกณฑ๑ขอได๐คะแนน
๕
๒.๓มความสามารถ
ในการสรางเครอขาย
การเรยนรภมปญญา
๑.มระบบการสรางเครอขายทชดเจน
๒.มการสรางเครอขายกบองคกรภาครฐ
หรอเอกชน
๓.มเครอขายการเรยนรทงในชมชน/
นอกชมชน
๔.มการผสมผสาน/บรณาการเครอขาย
ภมปญญา
ผานเกณฑ๔ขอได๓คะแนน
ผานเกณฑ๓ขอได๒คะแนน
ผานเกณฑ๒ขอได๑คะแนน
ผานเกณฑ๑ขอได๐คะแนน
๕
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย ��
องคประกอบ
ตวชวด (KPI)
เกณฑการใหคะแนน
การใหนำหนก
คะแนน
รองรอย
หลกฐาน
๒.๔มการเผยแพร
และประชาสมพนธภม
ปญญา
การเผยแพรผลงานผานสอ
๑.หนงสอพมพ
๒.โทรทศน/วดทศน
๓.วทย/หอกระจายขาว
๔.บทความ/วารสาร
๕.งานวจย
๖.นทรรศการ
๗.อนๆ(โปรดระบ).........................................
ผานเกณฑ๕-๗ขอได๓คะแนน
ผานเกณฑ๓-๔ขอได๒คะแนน
ผานเกณฑ๒ขอได๑คะแนน
ผานเกณฑ๑ขอได๐คะแนน
๓
๒.๕มการตดตาม
และประเมนผลการ
ถายทอดภมปญญา
๑.มรองรอยการพบปะเครอขายและ/หรอ
ผเรยน
๒.มรองรอยการดำเนนงานการตดตาม
ผลการถายทอดภมปญญา
ผานเกณฑ๔ขอได๓คะแนน
ผานเกณฑ๓ขอได๒คะแนน
ผานเกณฑ๒ขอได๑คะแนน
ผานเกณฑ๑ขอได๐คะแนน
๒
๓.มหลกฐานการตดตามเพมเตมความรใน
สวนทไมสมบรณ
๔.มการนำผลการตดตามมาใชพฒนางาน
อยางตอเนอง
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย ��
องคประกอบ
ตวชวด (KPI)
เกณฑการใหคะแนน
การให
นำหนก
คะแนน
รองรอย
หลกฐาน
๓. ดานคณภาพของผลงาน
๓.๑มผลงานทเกด
จากความคดรเรม
สรางสรรคและพฒนา
งานอยางตอเนอง
๑มผลงานทเปนตนแบบทสามารถนำไปฎบตได
๒.มการพฒนาผลงานตนแบบใหเหมาะสมกบ
ทองถน
๓.มการนำเทคโนโลยมาพฒนางานอยางตอเนอง
๔.มการพฒนารปแบบใหเหมาะสมกบผเรยน/ทองถน
/ยคสมย
ผานเกณฑ๔ขอได๓คะแนน
ผานเกณฑ๓ขอได๒คะแนน
ผานเกณฑ๒ขอได๑คะแนน
ผานเกณฑ๑ขอได๐คะแนน
๗
๓.๒
มผลงานเปน
ประโยชนตอชมชนและ
สงคม
๑.ไดรบการยอมรบในครอบครว
๒.ไดรบการยอมรบในชมชน
๓.ไดรบการยอมรบในสงคม
๔.ไดรบการยอมรบในประเทศชาต
๕.ไดรบการยอมรบในนานาชาต
ยอมรบในระดบประเทศชาต/
นานาชาตได๓คะแนน
ยอมรบในระดบสงคมได๒คะแนน
ยอมรบในระดบชมชนได๑คะแนน
ยอมรบในครอบครวได๐คะแนน
๖
๓.๓
มผลงานทเปน
ประโยชนตอประเทศชาต
ในการแกไขปญ
หาและ
เพอการพฒ
นา
๑.มการแกปญหาหรอพฒนาสำหรบตนเอง
๒.มการแกปญหาหรอพฒนาสำหรบครอบครว
๓.มการแกปญหาหรอพฒนาสำหรบชมชน
๔.มการแกปญหาหรอพฒนาสำหรบสงคม
๕.มการแกปญหาหรอพฒนาสำหรบประเทศชาต
๖.มการแกปญหาหรอพฒนาสำหรบนานาชาต
ทำเพอประเทศชาต/นานาชาต
ได๓คะแนน
ทำเพอสงคมได๒คะแนน
ทำเพอชมชนได๑คะแนน
ทำเพอตนเองได๐คะแนน
๗
ความคดเหนเพมเตม.................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................................
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย ��
๑๓. เครองหมายเชดชเกยรตครภมปญญาไทย
บคคลท ไดรบการประกาศยกยองเชดชเกยรตใหเปนครภมปญญาไทย
จากสำนกงานเลขาธการสภาการศกษาจะไดรบเครองหมายเชดชเกยรต
“ครภมปญญาไทย”ดงมลกษณะตอไปน
เครองหมายเชดชเกยรตครภมปญญาไทย
ลกษณะของเขมเชดชเกยรตครภมปญญาไทย
มลกษณะเปนชอลายกระจงตาออย๙ชอทใชเปนสญลกษณแทนขอบขาย
ภมปญญาไทย ๙ ดาน ประกอบดวยขอความ “ครภมปญญาไทย” ททำดวย
เงนบรสทธและเกสรทง๙ชอทำดวยทองคำแท
ความหมาย
หมายถงความเปนผทรงภมปญญาของครภมปญญาไทยดานใดดานหนง
ใน ๙ ดาน ไดแก ดานเกษตรกรรม ดานอตสาหกรรมและหตถกรรม ดานการ
แพทยแผนไทยดานการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมดานกองทน
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย ��
และธรกจชมชนดานศลปกรรมดานภาษาและวรรณกรรมดานปรชญาศาสนา
และประเพณและดานโภชนาการ
๑๔. การสงเสรมสนบสนนครภมปญญาไทยในการจดการศกษา
เมอไดรบการยกยองเชดชเกยรตเปนครภมปญญาไทยแลวสำนกงาน
เลขาธการสภาการศกษา ไดสงเสรมสนบสนนใหครภมปญญาไทยทำหนาท
ในการถายทอดองคความรในการจดการศกษาดงน
๑. การสนบสนนใหครภมปญญาไทยดำเนนการโครงการถายทอดความร
ใหแกผเรยนในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย โดยการสนบสนนเงน
งบประมาณ
๒. ในกรณครภมปญญาไทยทมความพรอมและมศกยภาพในการเปน
“ศนยการเรยนภมปญญาไทย” สำนกงานเลขาธการสภาการศกษาจะดำเนนการ
สนบสนนทงในดานงบประมาณและขอมล รวมทงการชวยประสานงานกบ
หนวยงานทเกยวของเพอประสานใหเกดการดำเนนงานของศนยการเรยน
ซงถอเปนหนวยงานสำคญทางดานการศกษา ตามนยพระราชบญญตการศกษา
แหงชาตพ.ศ.๒๕๔๒
๓. สวสดการตาง ๆ ทงในดานคาตอบแทน คาใชจายในการเดนทาง
สวสดการดานการรกษาพยาบาล โดยสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา
จะดำเนนการเทยบตำแหนงใหแกครภมปญญาไทยใหมศกดและสทธเทยบเทากบ
ขาราชการเพอความสะดวกในการเบกคาใชจายและคาตอบแทนตางๆ
๔. สำนกงานฯ จะไดดำเนนการขอพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ
ใหเปนเกยรตแกครภมปญญาไทย
๕.จดพมพเผยแพรประวตชวตและผลงานของครภมปญญาไทย
๖. เผยแพรเกยรตคณและผลงานของครภมปญญาไทยตอสอมวลชน
แขนงตางๆ
๗.เชญเขารวมการประชมสมมนาในงานสำคญของชาตในทกระดบ
คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย ��
ภาคผนวก
นโยบายสงเสรมภมปญญาไทยในการจดการศกษา ฉบบไดรบความเหนชอบจากคณะรฐมนตร
เมอวนท ๑๖ พฤศจกายน ๒๕๔๒
ความเปนมา
จากการทบทวนบทเรยนของการพฒนาประเทศทผานมาไดขอสรปวา
การพฒนาประเทศไมสอดคลองกบวถชวตวฒนธรรมไทยเทาทควร ทำใหเกด
ปญหาและภาวะวกฤตนานาประการ การพฒนาคนหรอการศกษาโดยรวมกเปน
ไปตามแนวทางของตะวนตกเปนสำคญ ฉะนนเพอใหการพฒนาคนตอแตน ไป
ไดรบการแก ไขใหสอดคลองกบวถชวตวฒนธรรมไทย การนำเอาภมปญญา
ทสงสมไว ในบานเมองมาใชเปนพนฐานสำคญสวนหนงในการพฒนาคนหรอ
การปฏรปการศกษาจงมความจำเปนและสำคญยงทจะตองนำมตทางวฒนธรรม
มาใชในการพฒนา
จากการศกษาคนควาพบวา การจดการศกษาในระบบโรงเรยนซงถอวา
เปนกระบวนการขดเกลาหลกของสงคมนน มไดเออใหผเรยนสวนใหญเรยนร
เรองราวและภมปญญาของสงคมไทยทสงสมสบทอดมาแตอดตเทาทควร
ยงไปกวานนการนำภมปญญามาใชในการจดการศกษา ผรกมจำนวนจำกดและ
สวนใหญกสงอาย มแตจะลวงลบไป ความรความชำนาญทสงสมไวกดบสญ
ตามไปดวย
อยางไรกด การนำเรองภมปญญาไทยมาผสมผสานเขาสระบบการศกษา
เพอสงคมทดขน จะตองคำนงถงธรรมชาตของภมปญญาทมลกษณะเปนพลวต
และจำเปนตองสอดคลองกบวถชวตของผคนแตละยคแตละสมย ซงการดำเนนงาน
ในเรองดงกลาวมหลายหนวยงานทงภาครฐและเอกชนดำเนนการอยบางแลว
เอกสารหมายเลข๑
แตนบวายงไมเพยงพอและยงมไดประสานเชอมโยงกบกระบวนการเรยนร
ภมปญญาทเปนไปตามธรรมชาตของสงคมทงในชนบทและในเมอง
การจดทำนโยบายและแผนงานสงเสรมภมปญญาในการจดการศกษา
จงมเปาหมายหลก เพอใหภมปญญาถกนำเขาสระบบการศกษาอยางเหมาะสม
และมเอกภาพเชงนโยบายในการดำเนนงานรวมกน เพอสรางพลงขบเคลอนท
เกดจากความรอบรจดเจนของคนไทยหลายชวคนใหกบสงคมไทยในอนาคต
ขอบเขตและวธดำเนนงาน
สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา (สำนกงานคณะกรรมการการศกษา
แหงชาต-เดม) ไดจดตงคณะทำงานขนเพอศกษาคนควาเรองภมปญญา เพอผลกดน
ใหเกดการเรยนรอนพงประสงคโดยไดดำเนนการดงน
๑. สำรวจ ศกษาคนควางานวจยและขอคดเหนตาง ๆ ทเกยวของ
กบภมปญญาในระดบพนทการศกษาทงของไทยและตางประเทศแลววเคราะห
สรปสาระสำคญไวประกอบการพจารณา
๒. สมภาษณ ผทรงคณวฒ ผร ผชำนาญการ ตลอดจนประชมสมมนา
ระดมความคดจากประดาผร
๓. จดทำรางนโยบายและแผนงานการสงเสรมภมปญญาไทยใน
การจดการศกษา สำหรบเสนอรฐบาลใชเปนยทธศาสตรในการฟนฟภมปญญา
เพอการจดการศกษาตามทกำหนดไว ในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย
พทธศกราช๒๕๔๐และพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพทธศกราช๒๕๔๒
นโยบาย
เพอใหภมปญญาเปนฐานรากและเปนพลงขบเคลอนสำคญสวนหนง
ในการพฒนาคนและการพฒนาเศรษฐกจ การเมอง สงคม วฒนธรรมและ
สงแวดลอมจงไดกำหนดไวเปนนโยบายดงน
๑. นำภมปญญาเขาสการศกษาของชาต โดยเลอกสรรสาระและกระบวนการ
เรยนรเขาสระบบการศกษา ทงการศกษาในระบบโรงเรยน การศกษานอกระบบ
โรงเรยนและการศกษาตามอธยาศย
๒.ยกยองและเชดชเกยรต“ครภมปญญา”และสนบสนนใหมบทบาทเสรม
ในการถายทอดภมปญญาในการจดการศกษาทกระดบและทกระบบ รวมทงให
แบบอยางและชนำดานวถคด วถการเรยนร และการดำเนนชวตท ไดผาน
การทดสอบมามาก
๓. สนบสนนการศกษาวจยดานภมปญญา เพอพฒนาการจดการศกษา
ทหลากหลายใหสอดคลองกบความตองการของชมชนและทองถนอยางตอเนอง
๔. ประมวลคลงขอมลเกยวกบสารตถะองคกรและเครอขายภมปญญา
ทงในระดบทองถนและระดบชาต
ความหมายและขอบขายภมปญญาไทย
ภมปญญาไทยหมายถงองคความรความสามารถและทกษะของคนไทย
อนเกดจากการสงสมประสบการณทผานกระบวนการเรยนร เลอกสรร ปรงแตง
พฒนาและถายทอดสบตอกนมา เพอใชแกปญหาและพฒนาวถชวตของคนไทย
ใหสมดลกบสภาพแวดลอมและเหมาะสมกบยคสมย
ภมปญญาไทยมลกษณะเปนองครวมและมคณคาทางวฒนธรรม เกดขน
ในวถชวตไทย ซงภมปญญาทองถนอาจเปนทมาขององคความรทงอกงามขนใหม
ทจะชวยในการเรยนรการแกปญหาการจดการและการปรบตวในการดำเนนวถ
ชวตของคนไทยลกษณะองครวมของภมปญญามความเดนชดในหลายดานเชน
ดานเกษตรกรรม ไดแก ความสามารถในการผสมผสานองคความร
ทกษะและเทคนคดานการเกษตรกบเทคโนโลย โดยการพฒนาบนพนฐานคณคา
ดงเดม ซงคนสามารถพงพาตนเองในสภาวการณตาง ๆ ได เชน การทำการ
เกษตรแบบผสมผสาน การแกปญหาการเกษตรดานการตลาด การแกปญหา
ดานการผลตและการรจกปรบใชเทคโนโลยทเหมาะสมกบการเกษตรเปนตน
ดานอตสาหกรรมและหตถกรรม ไดแก การรจกประยกตใชเทคโนโลย
สมยใหมในการแปรรปผลตเพอการบรโภคอยางปลอดภยประหยดและเปนธรรม
อนเปนขบวนการใหชมชนทองถนสามารถพงตนเองทางเศรษฐกจได ตลอดทง
การผลตและการจำหนายผลผลตทางหตถกรรม เชน การรวมกลมของกลม
โรงงานยางพารากลมโรงสกลมหตถกรรมเปนตน
ดานการแพทยแผนไทย ไดแก ความสามารถในการจดการปองกน
และรกษาสขภาพของคนในชมชนโดยเนนใหชมชนสามารถพงพาตนเอง
ทางดานสขภาพและอนามยไดเชนยาจากสมนไพรอนมอยหลากหลายการนวด
แผนโบราณการดแลและรกษาสขภาพแบบพนบานเปนตน
ดานการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ไดแก ความสามารถ
เกยวกบการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทงการอนรกษ การพฒนา
และการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางสมดล
และยงยนเชนการบวชปาการสบชะตาแมนำการทำแนวปะการงเทยมการอนรกษ
ปาชายเลนการจดการปาตนนำและปาชมชนเปนตน
ดานกองทนและธรกจชมชน ไดแก ความสามารถในดานการสะสมและ
บรหารกองทนและสวสดการชมชน ทงทเปนเงนตราและโภคทรพยเพอเสรมสราง
ความมนคงใหแกชวตความเปนอยของสมาชกในกลม เชน การจดการกองทน
ของชมชนในรปของสหกรณออมทรพย รวมถงความสามารถในการจดสวสดการ
ในการประกนคณภาพชวตของคนใหเกดความมนคงทางเศรษฐกจ สงคม และ
วฒนธรรมโดยการจดตงกองทนสวสดการรกษาพยาบาลของชมชนและการจด
ระบบสวสดการบรการชมชน
ดานศลปกรรม ไดแก ความสามารถในการสรางสรรคผลงานทางดาน
ศลปะสาขาตาง ๆ เชน จตรกรรม ประตมากรรม นาฏศลป ดนตร ทศนศลป
คตศลปการละเลนพนบานและนนทนาการเปนตน
ดานภาษาและวรรณกรรม ไดแก ความสามารถในการอนรกษและสรางสรรค
ผลงานดานภาษา คอ ภาษาถน ภาษาไทยในภมภาคตาง ๆ รวมถงดาน
วรรณกรรมทองถนและการจดทำสารานกรมภาษาถน การปรวรรตหนงสอ
โบราณการฟนฟการเรยนการสอนภาษาถนของทองถนตางๆ
ดานปรชญา ศาสนา และประเพณ ไดแก ความสามารถประยกต และ
ปรบใชหลกธรรมคำสอนทางศาสนา ปรชญาความเชอและประเพณทมคณคา
ใหเหมาะสมตอบรบททางเศรษฐกจสงคมเชนการถายทอดวรรณกรรมคำสอน
การบวชปาการประยกตประเพณบญประทายขาวเปนตน
ดานโภชนาการ ไดแก ความสามารถในการเลอกสรร ประดษฐและ
ปรงแตงอาหารและยาไดเหมาะสมกบความตองการของรางกายในสภาวการณ
ตาง ๆ ตลอดจนผลตเปนสนคาและบรการสงออกทไดรบความนยมแพรหลายมาก
รวมถงการขยายคณคาเพมของทรพยากรดวย
ครภมปญญา หมายถง บคคลผทรงภมปญญาดานหน งดานใด
เปนผสรางสรรคและสบสานภมปญญาดงกลาวมาอยางตอเนองจนเปนทยอมรบ
ของสงคมและชมชน และไดรบการยกยองใหเปน “ครภมปญญาไทย” เพอทำหนาท
ถายทอดภมปญญาในการจดการศกษาทงในระบบโรงเรยน นอกระบบโรงเรยน
และการศกษาตามอธยาศย ตามนยพระราชบญญตการศกษาแหงชาต
พทธศกราช๒๕๔๒
วสยทศน
ภมปญญาไทยจะไดรบการฟนฟและนำมาปรบใชอยางเหมาะสมกบสถานการณและบรบททางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมทเปลยนแปลงไปโดยถอเปนสวนสำคญยงสวนหนงของกระบวนการทางการศกษาสำหรบคนทงชาต และเปนไปเพอเนนคณคาทางจตพสยเพอนำไปสดลยภาพอยางยงยนจนเกดเปนพลงขบเคลอนสการแกปญหาและพฒนาคนและสงคมตามแนวทางทเหมาะสมกบประเทศไทย
แผนงานท ๑ การสงเสรมภมปญญาไทยในการจดการศกษา
วตถประสงค ๑. เพอนำสาระและกระบวนการเรยนรเรองภมปญญาเขาสการศกษา
ทงการศกษาในระบบโรงเรยน การศกษานอกระบบโรงเรยน และการศกษาตามอธยาศย
๒. เพอพฒนาเครอขายการจดการศกษาดานภมปญญาใหเขาไปเปนสวนหนงตอการจดการศกษาทกระดบและทกระบบ โดยเนนการมสวนรวมของประชาชนเอกชนและภาครฐ
๓.มการนำนวตกรรมสอและเทคโนโลยทางการศกษามาใชในการพฒนาระบบขอมลสารสนเทศดานภมปญญาเพอการศกษา
เปาหมาย ๑. มการฟนฟและพฒนาสาระและกระบวนการเรยนรภมปญญาทกระดบ
การศกษาโดยคำนงถงพนฐานทางวฒนธรรมอนหลากหลายของทองถน
๒. มสถาบน หรอ องคกรรบผดชอบงานคลงขอมลภมปญญา รวมถง
การศกษาวจยและพฒนาภมปญญาอยางเปนองครวม
๓. มเครอขายบคคล สถานศกษาและศนยการเรยนรหลายลกษณะ
รวมพฒนาการเรยนรเรองภมปญญา
๔. มระบบขอมลสารสนเทศภมปญญาไทยททนสมย และเออตอการเรยนร
ของผเรยนทกระดบและทกระบบ
มาตรการ/วธการ ๑. รฐตองสนบสนนใหโรงเรยนหรอชมชนทมความพรอมประสานการจด
ทำแผนและพฒนาการเรยนรรวมกน
๒. ใหหนวยงานของรฐท เกยวของกบการจดการศกษาบรรจสาระ
และกระบวนการเรยนรเรองภมปญญา ทงสวนทเกยวของกบการดำเนนชวต
วถวฒนธรรม ศาสนา ตลอดจนวธการ และองคความรเรองนใหเปนสวนสำคญ
หนงของการศกษา
๓. สนบสนนใหมสถาบน หรอองคกร ทงในระดบทองถนและระดบชาต
รบผดชอบงานคลงขอมลภมปญญา ตลอดจนการศกษาวจยและพฒนาเรอง
ภมปญญา
๔. สนบสนนใหมการนำนวตกรรม สอและเทคโนโลยททนสมย มาใชใน
การพฒนาคลงขอมลและกระบวนการเรยนรภมปญญา
๕. สนบสนน ประสานงานเครอขายภมปญญาใหรวมรณรงคสรางจตสำนก
ทเหมาะสมและรวมจดการศกษาในรปแบบทหลากหลาย
๖.พฒนาครและกระบวนการถายทอดภมปญญาอยางตอเนอง
แผนงานท ๒การสงเสรมการสำรวจและการวจยเรองภมปญญาในการจดการศกษา
วตถประสงค ๑. เพอสำรวจ รวบรวม วเคราะหและประมวลขอมลภมปญญาไทย
ทกระดบทงระดบทองถนและระดบชาต
๒.เพอฟนฟเลอกเฟนและพฒนาองคความรภมปญญาไทยใหเปนระบบ
สามารถนำมาใชในการศกษาอยางคมคาและสมจรง
๓. เพอแสวงหาและเลอกสรรวธการวจยทเหมาะสมในการศกษาพฒนา
การเรยนรเรองภมปญญา
๔. เพอพฒนารปแบบการนำเนอหาและวธการถายทอดการเรยนร
ภมปญญามาใชในระบบการศกษา
เปาหมาย ๑.มระบบขอมลองคความรเรองภมปญญา
๒. มเครอขายการวจยทำหนาทในการวจยและพฒนาองคความรเรอง
ภมปญญา
๓. มเครอขายสถานศกษาเพอทำวจยและนำผลการวจยไปใชพฒนา
การเรยนร
มาตรการ/วธการ ๑. สงเสรม สนบสนน ใหสถาบนอดมศกษาและหนวยวจยทกภมภาค
ทำการวจยและขยายผลการวจยไปใชประโยชนในการศกษาอยางกวางขวาง
โดยทำการศกษา คนควา วจยสาระภมปญญาในการดำรงชวต วถวฒนธรรม
ศาสนาตลอดจนวธการนำมาใชพฒนาการศกษา
๒. เสรมสรางและประสานงาน ใหเกดเวทแลกเปลยนเรยนรรวมกน
ระหวางนกวจยผรชาวบานนกวชาการและผทเกยวของในการสรางองคความร
เรองภมปญญาเพอการศกษา
๓. สงเสรม สนบสนน และประสานเครอขายคลงขอมลภมปญญาไทย
เพอการนำมาใชประโยชนและขยายผลสการพฒนาการศกษาในทกระดบและ
ทกระบบ
แผนงานท ๓ การยกยองครภมปญญาไทยในการจดการศกษา
วตถประสงค
๑. เพอยกยองและเชดชเกยรตผทรงภมปญญาใหมบทบาทสำคญ
ในการนำภมปญญาเขาสการศกษาในฐานะ “ครภมปญญา” ทไดสรางสรรคผลงาน
และพฒนากระบวนการถายทอดอยางตอเนอง
๒. เพอใหครภมปญญาสามารถทำหนาทถายทอดภมปญญาเขาสการศกษา
ในระบบการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอยางมศกดศร
เปาหมาย ๑. ยกยองและเชดชเกยรต “ครภมปญญา” ตลอดจนทำขอกำหนด
ในเรองสวสดการทเออตอการสรางสรรคผลงานและพฒนากระบวนการถายทอด
อยางตอเนอง
๒. มการจดระบบการตอบแทนการปฏบตภารกจของครภมปญญา
โดยความรวมมอของเครอขายภมปญญาและองคกรทเกยวของ
มาตรการ/วธการ ๑. ประสานกบหนวยงานและองคกรทเกยวของ สำรวจและจดทำฐาน
ขอมลเกยวกบผทรงภมปญญา เพอพจารณาและยกยองเชดชเกยรตเปน
“ครภมปญญา”
๒. สงเสรม สนบสนน และประสานหนวยงานทเกยวของในการยกยอง
ผทรงภมปญญาดานตาง ๆ เพอสรางระบบการยกยองเชดชเกยรตครภมปญญา
ในสวนทเกยวกบบทบาทในการถายทอดภมปญญา โดยกำหนดคาตอบแทนใน
การปฏบตภารกจและกจกรรมอนๆอยางเหมาะสม
๓.จดทำทำเนยบครภมปญญาพรอมคมอถายทอดเพอการเผยแพร
แผนงานท ๔ การบรหารและจดการในการนำภมปญญาเขาสการจดการศกษา
วตถประสงค
๑. เพอใหมกลไกในการบรหารและจดการทมประสทธภาพในการนำ
ภมปญญาไทยเขาสระบบการศกษา ทงการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ
และการศกษาตามอธยาศย
๒. เพอใหประชาชน เอกชน และภาครฐรวมเปนเครอขายดำเนนงาน
สงเสรมภมปญญาในการจดการศกษา
เปาหมาย ๑. เกดพลงทางสงคมในการมสวนรวมและสนบสนนในการนำภมปญญา
เขาสระบบการศกษาตามเจตนารมณของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย
พทธศกราช๒๕๔๐และพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพทธศกราช๒๕๔๒
๒.มเครอขายภมปญญาในทกระดบทกภมภาคและทองถนเพอดำเนนงาน
รวมกบหนวยงานทางการศกษาทกระดบ/ระบบตางๆ
๓. มกองทนของประชาชนสนบสนนการนำภมปญญาเขาสการจด
การศกษา
มาตรการ/วธการ
๑. สำรวจ รวบรวมและศกษาภมปญญาทปรากฏอยในชมชนทองถน ทงใน
รปของผทรงภมปญญา องคกรชมชน เครอขายการเรยนร เพอประโยชนในการ
บรหารและจดการ
๒. จดทำตวชวดภมปญญาเพอประโยชนในการตดตามและประเมนผล
แผนงาน
๓. สงเสรม สนบสนน และประสานงานเครอขายของประชาชน เอกชน
และภาครฐใหรวมกนดำเนนงานสงเสรมภมปญญาในการจดการศกษา
๔.จดตงกองทนสงเสรมภมปญญาในการจดการศกษา
๕.ใหมคณะกรรมการแหงชาตวาดวยภมปญญากบการศกษาซงประกอบ
ดวยทรงคณวฒจำนวนหนงทำหนาทสงเสรมสนบสนนประสานงานและระดม
ทรพยากร เพอการดำเนนงานดานภมปญญาในการจดการศกษา โดยมสถาบน
แหงชาตวาดวยภมปญญาและการศกษาไทยเปนสำนกงานเลขานการและ
ประสานงาน
๖.ทบทวนกฎระเบยบตางๆ ใหมผลเออตอการสนบสนนแผนงานตางๆ
ใหเกดผลในทางปฏบต
๑. ประวตผทรงภมปญญา
๑.๑ประวตสวนตว
ชอ..............................................................นามสกล.........................................................
เชอชาต..................สญชาต...................หมายเลขบตรประชาชน.............................
วนเดอนปเกด.......................อาย.........ปภมลำเนา(บานเกด).............................
ทอยปจจบน(ทสามารถตดตอได)
บานเลขท..............หมท............ตำบล/แขวง.................................................................
อำเภอ/เขต................................จงหวด............................รหสไปรษณย......................
โทรศพท..................................................โทรศพทมอถอ................................................
สถานททำงาน....................................................โทรศพท..............................................
วฒการศกษา/ระดบการศกษา
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
๑.๒ประวตครอบครว
ชอบดา....................................................ชอมารดา.........................................................
อาชพบดา..............................................อาชพมารดา....................................................
เปนบตรคนท........................................ในจำนวนพนอง...........................คน
(ถาเสยชวตแลวระบดวย)
เอกสารหมายเลข๒
แบบเสนอผทรงภมปญญา
เพอประกาศยกยองเชดชเกยรต
เปน “ครภมปญญาไทย” รนท.......
(๑)ชอ-นามสกล........................................อาชพ...................................................
(๒)ชอ-นามสกล........................................อาชพ..................................................
(๓)ชอ-นามสกล........................................อาชพ...................................................
ฯลฯ
ชอสาม/ภรรยา...............................(นามสกลเดมของสาม/ภรรยา.........................)
อาชพ.................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
บตร(ชาย).........................(หญง)......................คนรวมทงหมด...............คน
ไดแก(ระบชอ)
(๑)ชอ-นามสกล..........................................อาชพ.................................................
(๒)ชอ-นามสกล..........................................อาชพ................................................
(๓)ชอ-นามสกล..........................................อาชพ................................................
๒. ประวตชวตและผลงาน
๒.๑ความเชยวชาญภมปญญาดาน(เขยนเครองหมายในเพยงดานใด
ดานหนงแหงเดยวทเสนอขอเทานน)
เกษตรกรรม
อตสาหกรรมและหตถกรรม
การแพทยแผนไทย
การจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
กองทนและธรกจชมชน
ศลปกรรม
ภาษาและวรรณกรรม
ปรชญาศาสนาและประเพณ
โภชนาการ
หมายเหต : แบบเสนอฯ น ทานสามารถจดทำใหมได เพอใหมพนทกรอกขอมลอยางเพยงพอ และสงพมพไดทเวบไซต http://www.onec.go.th
๒.๒ชวตวยเดก(ไดรบความรทมความเชยวชาญในขอ๒.๑มาอยางไร
โปรดอธบายอยางละเอยด)
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
๓. ประสบการณการทำงานดานทเชยวชาญ
๓.๑ดานทเชยวชาญเฉพาะ(ระบความรและประสบการณการทำงานดานท
เสนอขอตามขอ๒.๑)
เรอง .....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
๓.๒ระยะเวลาในการทำงานดานทมความเชยวชาญ (ระบระยะเวลาใน
การทำงาน/การถายทอดความร)
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
๓.๓การถายทอดและการพฒนาการถายทอดความร(ระบรปแบบวธการ
ถายทอด/การพฒนาการถายทอด)
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
๓.๔ผรบการถายทอดความรในระบบโรงเรยน/นอกระบบโรงเรยน/ตามอธยาศย
จำนวน.......................คน
๓.๕ผรบการถายทอดนำความร ไปใชจำนวน.......................คน
ไดแก..........................................................................................................................
๓.๖การสรางเครอขายและการเผยแพรความร(มการสรางเครอขายหรอไม/
อยางไร/จำนวนกคน/เครอขาย)
ไมม
ม(โปรดระบ)............................................................................................
(๑)เครอขายชอ......................................................จำนวน............คน
(๒)เครอขายชอ......................................................จำนวน...........คน
(๓)เครอขายชอ......................................................จำนวน..........คน
๓.๗ประสบการณหรอความเชยวชาญอนๆ
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
๔. ผลงานทปรากฏ
๔.๑ผลงาน(ทมความเชยวชาญในขอ๒.๑)เปนประโยชนในการแกปญหา
และพฒนาสงคม
ไดแกเรอง.......................................เผยแพรท................................................
เรอง.......................................เผยแพรท...............................................
เรอง.......................................เผยแพรท...............................................
เรอง.......................................เผยแพรท...............................................
๔.๒ผลงานทรเรมสรางสรรค(ระบจดเดนของผลงานทแตกตางจากผลงาน
ของผอน)
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
๔.๓ผลงานซงเปนทยอมรบในสงคม(โปรดระบในระดบชมชน/ทองถน/
อำเภอ/ประเทศ)
......................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
๕. เครองราชอสรยาภรณ/ เกยรตคณ/ รางวลทเคยไดรบ
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
๖. ใหเขยนเรยงความเลาถงประวตชวตและการทำงานอยางละเอยด
(ไมจำกดความยาวของหนากระดาษ)
*** ตองระบขอมลในขอนเพอประกอบการพจารณา***
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
๗. ความคดเหนของผเสนอ (กรณทไมใชการเสนอชอตวเอง)
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
๘. ความคดเหนของผทรงคณวฒในทองถน (ถาม)คอ...............................................
ชอ–นามสกล...................................ตำแหนง.........................โทรศพท.......................
โทรศพท(บาน).................................โทรศพท(มอถอ)..................................................
๙. ชอ-ทอยของผใหขอมลเพมเตม
๙.๑ชอ–นามสกล........................ตำแหนง.......................โทรศพท..........................
๙.๒ชอ–นามสกล........................ตำแหนง........................โทรศพท..........................
๙.๓ชอ–นามสกล........................ตำแหนง........................โทรศพท..........................
๑๐. เอกสารหลกฐานประกอบการพจารณา
๑๐.๑ภาพถายสหรอขาวดำของผ ไดรบการเสนอชอ(ไมรบพจารณาภาพถาย
เอกสาร)
๑๐.๒เอกสารหลกฐานประกอบการพจารณาเชน
•ภาพถายผลงานหรอการปฏบตงานอยางนอย๕ภาพ
• เอกสารเพมเตมอนๆทเกยวของและเปนประโยชนในการพจารณา
เชนหนงสอCDรวบรวมผลงานตางๆฯลฯ
ไดตรวจสอบแลวขอรบรองวาขอมลดงกลาวขางตนถกตองตรงกบความเปนจรง
ทกประการ
(ลงชอ)...................................ผทรงภมปญญา(ลงชอ).......................................ผเสนอ
(.................................................................)(.......................................................)
วนท.........เดอน..................พ.ศ............วนท.........เดอน.................พ.ศ...........
ขอมลของผเสนอ(กรณทไมใชการเสนอชอตนเอง)
ชอผเสนอ................................................นามสกล.................................อาย...............ป
อยบานเลขท..........หมท............บาน.........................ตำบล/แขวง...............................
อำเภอ/เขต.................................จงหวด............................รหสไปรษณย......................
อาชพหรอตำแหนงงาน...................................................................................................
...............................................................................................................................................
สถานททำงาน....................................................................................................................
ตำบล/แขวง...................................................อำเภอ/เขต...............................................
จงหวด..................................................................รหสไปรษณย......................................
โทรศพท...........................................โทรสาร...............................มอถอ..........................
คำสงสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา ท ๒ /๒๕๕๑
เรอง แตงตงคณะทำงานสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย รนท ๖ --------------------------
ตามทสำนกงานเลขาธการสภาการศกษาไดจดทำแผนงานวจยและพฒนา
สงคมแหงการเรยนรดวยเศรษฐกจพอเพยงและภมปญญาไทย โดยไดกำหนดให
มการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย รนท ๖ ซงเปนผสรางสรรค และ
สบสานภมปญญาดานหนงดานใด ใน ๙ ดาน ไดแก ดานเกษตรกรรม ดาน
อตสาหกรรมและหตถกรรม ดานการแพทยแผนไทย ดานการจดการทรพยากร
ธรรมชาตและสงแวดลอม ดานกองทนและธรกจชมชน ดานศลปกรรม ดาน
ภาษาและวรรณกรรม ดานปรชญา ศาสนา และประเพณ และดานโภชนาการ
เพอยกยองเชดชเกยรตเปนครภมปญญาไทยจากสำนกงานเลขาธการสภา
การศกษาเพอสงเสรมสนบสนนการถายทอดภมปญญาในการจดการศกษาทง๓
รปแบบ ไดแก การศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษา
ตามอธยาศยตอไป
เพอใหการดำเนนการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย รนท ๖ เปนไป
อยางมประสทธภาพและมประสทธผลจงแตงตงคณะทำงานสรรหาและคดเลอก
ครภมปญญาไทยรนท๖ขนโดยมองคประกอบและหนาทดงน
องคประกอบ ๑. คณะทำงานอำนวยการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย รนท ๖
ประกอบดวย
เอกสารหมายเลข๓
๑) นายอำรงจนทวานช ทปรกษา
๒) นางสรพรบญญานนต ทปรกษา
๓) นายนพพรสวรรณรจ ทปรกษา
๔) นายสวสดตชน ทปรกษา
๕) นายนนทสารสสลบ ทปรกษา
๖) นางสาวสทธาสนวชรบล ทปรกษา
๗) นายพสฐเจรญวงศ ประธานคณะทำงาน
๘) นางสาวจรพรรณปณเกษม รองประธานคณะทำงาน
๙) พนเอกหญงมกดาซอมาก คณะทำงาน
๑๐) นายไพบลยแจมพงษ คณะทำงาน
๑๑) นางสาววรอนงคเนตรสภลกษณ คณะทำงาน
๑๒) นายอรณทพยวงศ คณะทำงาน
๑๓) นายพนมศรศลป คณะทำงาน
๑๔) นายสมชายสมานตระกล คณะทำงาน
๑๕) นายสมฤทธสภามา คณะทำงาน
๑๖) นายประพนธพลอยพม คณะทำงาน
๑๗)นายสมคะเนคำจน คณะทำงาน
๑๘) ผชวยศาสตราจารยศลปชยกงตาล คณะทำงาน
๑๙) นายประยงครณรงค คณะทำงาน
๒๐) นายกอเฉมหมนเหม คณะทำงาน
๒๑) นายสจรตบวพมพ คณะทำงาน
๒๒)นายประเสรฐเฉยดษ คณะทำงาน
๒๓) ผแทนสำนกงานคณะกรรมการ คณะทำงาน
การศกษาขนพนฐาน
๒๔) ผแทนสำนกบรหารงานการศกษา คณะทำงาน
นอกโรงเรยน
๒๕) นายตรวทยวนชสำเภาทพย คณะทำงาน
๒๖) นางสาววรรตนอภนนทกล คณะทำงาน
๒๗)นายสรชยขยน คณะทำงาน
๒๘) นายสนธยาเสนเอยม คณะทำงาน
๒๙) ผชวยศาสตราจารยสาระมขด คณะทำงาน
๓๐) นางสาลเพญศร คณะทำงาน
๓๑) นายวทยาคชสทธ คณะทำงาน
๓๒) นางสรยนาคนยม คณะทำงาน
๓๓) นายจรวฒนสวางวงศ คณะทำงาน
๓๔) นายถวลยมาศจรส คณะทำงานและ
เลขานการ
๓๕) นางสาวพฒสารอคคะพ คณะทำงานและ
ผชวยเลขานการ
๓๖) นางสาวสมปองสมญาต คณะทำงานและ
ผชวยเลขานการ
๓๗)นายนภมณฑลสบหมนเปยม คณะทำงานและ
ผชวยเลขานการ
๓๘) นางสาวณตตราแทนขำ คณะทำงานและ
ผชวยเลขานการ
หนาท ใหคณะทำงานอำนวยการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย รนท ๖
มหนาทและความรบผดชอบดงน
๑. พจารณาหลกเกณฑการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทยและแบบ
เสนอผทรงภมปญญาเพอประกาศยกยองเชดชเกยรตเปนครภมปญญาไทย
โดยปรบปรงใหสอดคลองกบสภาพการเปลยนแปลงของสงคม
๒.กำหนดคณะทำงานสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทยรนท๖เพมเตม
ในสวนภมภาค
๓. พจารณาตดสนผลการคดเลอกครภมปญญาไทยเพอเสนอเลขาธการ
สภาการศกษาลงนามประกาศผลการยกยองเชดชเกยรตครภมปญญาไทยรนท๖
๔.อนๆตามทไดรบมอบหมายจากสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา
๒. คณะทำงานสรรหาและและคดเลอกครภมปญญาไทย รนท ๖
ในสวนภมภาคประกอบดวย
๒.๑คณะทำงานสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทยภาคเหนอประกอบดวย
๑) นางสาววรอนงคเนตรสภลกษณ ประธานคณะทำงาน
๒) นายอรณทพยวงศ รองประธานคณะทำงาน
๓) นายประทปอนแสง คณะทำงาน
๔) นายตรวทยวนชสำเภาทพย คณะทำงาน
๕) นายเสรมศษฐพมพพนธด คณะทำงาน
๖) ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา คณะทำงาน
พษณโลกเขต๑
๗) ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา คณะทำงาน
นครสวรรคเขต๑
๘) ผแทนศนยการศกษานอกโรงเรยน คณะทำงาน
ภาคเหนอ
๙) นางสาวสมปองสมญาต คณะทำงานและ
เลขานการ
๒.๒คณะทำงานสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
ประกอบดวย
๑) นายสมคะเนคำจน ประธานคณะทำงาน
๒) ผชวยศาสตราจารยศลปชยกงตาล รองประธานคณะทำงาน
๓) นายนคมชมภหลง คณะทำงาน
๔) นายปรชาพาลกา คณะทำงาน
๕) นายธนากรผงศร คณะทำงาน
๖) นางสาวนพกนกบรษนนทน คณะทำงาน
๗) นางกลธดารตนโกศล คณะทำงาน
๘) ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา คณะทำงาน
อดรธานเขต๑
๙) ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา คณะทำงาน
กาฬสนธเขต๑
๑๐) ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา คณะทำงาน
ขอนแกนเขต๑
๑๑) ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา คณะทำงาน
นครราชสมาเขต๑
๑๒) นายวราพงษวรพนธพทกษ คณะทำงาน
๑๓) นายนภมณฑลสบหมนเปยม คณะทำงานและ
เลขานการ
๒.๓ คณะทำงานสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย ภาคกลางและ
ภาคตะวนออกประกอบดวย
๑) นายพนมศรศลป ประธานคณะทำงาน
๒) นายสมชายสมานตระกล รองประธานคณะทำงาน
๓) นางอญชลโตอสาห คณะทำงาน
๔) นางวชรภรณโกสนเจรญชย คณะทำงาน
๕) นายวทยาตงคะเสน คณะทำงาน
๖) นายประเวชสขประสงค คณะทำงาน
๗) ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา คณะทำงาน
พระนครศรอยธยาเขต๑
๘) ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา คณะทำงาน
ลพบรเขต๑
๙) ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา คณะทำงาน
นครปฐมเขต๑
๑๐) ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา คณะทำงาน
เพชรบรเขต๑
๑๑) นายถวลยมาศจรส คณะทำงานและ
เลขานการ
๑๒) นางสาวพฒสารอคคะพ คณะทำงานและ
ผชวยเลขานการ
๒.๔คณะทำงานสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทยภาคใตประกอบดวย
๑) นายประยงครณรงค ประธานคณะทำงาน
๒) นายกอเฉมหมนเหม รองประธานคณะทำงาน
๓) นายปญญาเลศไกร คณะทำงาน
๔) นางสาวพรทพยชาตะรตน คณะทำงาน
๕) นายนกลสขทพย คณะทำงาน
๖) นางจราภรณกอเกยรตยากล คณะทำงาน
๗) นางสาวพนตนนทเพชรนาค คณะทำงาน
๘) ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา คณะทำงาน
สราษฎรธานเขต๑
๙) ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษาภเกต คณะทำงาน
๑๐) ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา คณะทำงาน
สงขลาเขต๑
๑๑) นางสาวณตตราแทนขำ คณะทำงานและ
เลขานการ
หนาท
ใหคณะทำงานสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทยรนท๖ในสวนภมภาค
มหนาทและความรบผดชอบดงน
๑. ดำเนนการสรรหาและคดเลอกผทรงภมปญญาเพอการยกยอง
เปนครภมปญญาไทย รนท ๖ โดยดำเนนการประเมนเชงเอกสารและลงพนท
ภาคสนามประเมนผลเชงประจกษ
๒. รวบรวมและสรปผลการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย รนท ๖
เพอนำเสนอคณะทำงานอำนวยการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทยรนท๖
เพอพจารณาตดสนผลการคดเลอก
๓. จดทำเอกสารเผยแพรผลงานผทรงภมปญญาทไดรบการคดเลอกเปน
ครภมปญญาไทยรนท๖
๔. อนๆ ตามท ไดรบมอบหมายจากคณะทำงานอำนวยการสรรหาและ
คดเลอกครภมปญญาไทยรนท๖
ทงนตงแตบดนเปนตนไป
สงณวนท๒มกราคมพ.ศ.๒๕๕๑
(นายอำรงจนทวานช)
เลขาธการสภาการศกษา
รายนามผแทนจากหนวยงานตางๆ ตามคำสงสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา ท ๒/๒๕๕๑
เรอง แตงตงคณะทำงานสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย รนท ๖
รายนามผแทนเรยงลำดบตามคำสง
๑.นางพจมานพงษไพบลย ผแทนสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน
๒.นายวชรนทรจำป ผแทนสำนกบรหารงานการศกษานอกโรงเรยน
๓.นางนาถยาวสทธใจ ผแทนศนยการศกษานอกโรงเรยนภาคเหนอ
๔.นายเทนศรสข ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา
อดรธานเขต๑
๕.นายปราณตฉายจต ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา
กาฬสนธเขต๑
๖.นางเงนยวงประภาษา ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา
ขอนแกนเขต๑
๗.นางวฒนากอนเชอรตน ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา
นครราชสมาเขต๑
๘.นายประสานเสถยรพนธ ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา
พระนครศรอยธยาเขต๑
๙.นางกรณาธปแพ ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา
นครปฐมเขต๑
๑๐.นายจำลองนนทพละ ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา
เพชรบรเขต๑
๑๑.นายธนตสาเมอง ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา
สราษฎรธานเขต๑
๑๒.นายสเทพนาครตน ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษาภเกต
๑๓.นายสมพงษสวรรณชาตร ผแทนสำนกงานเขตพนทการศกษา
สงขลาเขต๑
คณะผจดทำ คมอการสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทย
ทปรกษา
ดร.อำรงจนทวานช เลขาธการสภาการศกษา
นางสาวสทธาสนวชรบล ทปรกษาดานระบบการศกษา
ดร.จรพรรณปณเกษม ผอำนวยการสำนกมาตรฐานการศกษา
และพฒนาการเรยนร
นายถวลยมาศจรส หวหนากลมพฒนาสงคมแหงการเรยนร
ผพจารณาคมอ
คณะทำงานตามคำสงสำนกงานเลขาธการสภาการศกษาทสกศ.๒/๒๕๕๑
เรองแตงตงคณะทำงานสรรหาและคดเลอกครภมปญญาไทยรนท๖
ผเขยนและเรยบเรยง
ดร.นภมณฑลสบหมนเปยม นกวชาการศกษา
สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา
บรรณาธการ
ดร.นภมณฑลสบหมนเปยม นกวชาการศกษา
สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา
นางสาวณตตราแทนขำ นกวชาการศกษา
สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา
ผพมพ
นายสมชาตสมญาต เจาหนาทประจำโครงการ
![Untitled-4 [backoffice.onec.go.th]backoffice.onec.go.th/uploads/Book/462-file.pdfด้านคณิตศาสตร ์ระดับมธยมศัึกษาตอนปลาย](https://img.dokumen.tips/doc/110x75/5e492d25e495cc0c0436a9fe/untitled-4-aaaaaaaaaaaaa-aoeaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa.jpg)
![Untitled-2 [backoffice.onec.go.th]backoffice.onec.go.th/uploads/Book/136-file.pdf · 2) จัดทำแผนการว ิจัย (ก) 3) กำหนดกล่มตุวอยัาง่](https://img.dokumen.tips/doc/110x75/605b3bfc1eb56179d67314a9/untitled-2-2-aaaaaaaoeaaaaa-aaaa-a-3-aaaaaaaaaaaaaaaaaa.jpg)
