คมอ

สงเสรมคณธรรม จรยธรรม และความโปรงใสในการท างาน

เทศบาลเมองชยภม

ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560

เทศบาลเมองชยภม

โทรศพท 044-811378

โทรสาร 044-822484

ค าน า

คณะรฐมนตรไดมมตใหความเหนชอบยทธศาสตรชาตวาดวยการปองกนและปราบปรามการ

ทจรต ระยะท ๓ (พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๔) เมอวนท ๑๑ ตลาคม ๒๕๕๙ และใหความเหนชอบใหหนวยงาน

ภาครฐแปลงแนวทางและมาตรการตามยทธศาสตรชาตวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต ระยะท

๓ (พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๔) สการปฏบตตามแผนงานบรณาการและปองกนปราบปรามการทจรตและประพฤตม

ชอบ ทก าหนดไววา “ประเทศไทยใสสะอาด ไทยทงชาตตานทจรต (Zero Tolerance & Clean Thailand)”

โดยใหเรมด าเนนการตงแตปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐ เปนตนไป

เทศบาลเมองชยภม ไดเลงถงความส าคญในการตอบสนองนโยบายดงกลาว โดยจะเปน

แบบอยางทดในการบรหารงานดวยความซอสตย สจรต มคณธรรม ความโปรงใส ปราศจากการทจรต

และเพอเสรมสรางคณธรรม จรยธรรม ในการบรหารงาน ใหบรรลเจตนารมณ อนจะกอใหเกดประโยชน

สงสดตอประเทศชาตและประชาชน และรวมมอกบทกภาคสวนในการปองกนและปราบปรามการทจรต และ

ประพฤตมชอบของเจาหนาททกระดบรวมทงตอบสนอง และอ านวยความสะดวกแกประชาชน จงไดจดท า

คมอเลมนเพอยดถอเปนแนวทางปฏบตตอไป

ส านกปลด

เทศบาลเมองชยภม

สารบญ

เรอง หนา

๑. บทท ๑ แนวทางในการปองกนและประพฤตมชอบ ๑

- หลกธรรมาภบาล ๑

- หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ๒

- คานยมหลก ๑๒ ประการ ๓

๒. บทท ๒ มาตรฐานการด าเนนงานของเทศบาลเมองชยภม ๔

- ประกาศเทศบาลเมองชยภม เรอง มาตรฐานทางคณธรรมและจรยธรรมของพนกงาน

เทศบาล ลกจางประจ า และพนกงานจางของเทศบาลเมองชยภม ๔

- ประกาศเทศบาลเมองชยภม วาดวยจรรยาบรรณขาราชการเทศบาลเมองชยภม ๕

- ประกาศเทศบาลเมองชยภม เรอง เจตนารมณเทศบาลเมองชยภมเปนหนวยงานในการ

ตอตานการทจรตคอรปชน ๖

๓. บทท ๓ ผลประโยชนทบซอน ๘

- ความหมายของผลประโยชนทบซอน ๘

- แนวทางปฏบตเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ๑๐

- กฎหมายทเกยวกบเรองผลประโยชนทบซอน ๑๖

- ตวอยางความขดกนระหวางผลประโยชนสวนตวและผลประโยชนสวนรวม ๑๘

ภาคผนวก

- ประกาศเทศบาลเมองชยภม เรอง การแสดงเจตจ านงสจรต เสรมสรางคณธรรม และ

ความโปรงใสในการบรหารงาน

- ประกาศเทศบาลเมองชยภม เรอง การปองกนและตอตานการทจรตคอรปชน

- ประกาศเทศบาลเมองชยภม เรอง มาตรฐานคณธรรม และจรยธรรมของพนกงาน

เทศบาล และพนกงานจาง เทศบาลเมองชยภม

- ประกาศเทศบาลเมองชยภม เรอง จรรยาบรรณของพนกงานเทศบาล และพนกงานจาง

๑

บทท ๑

แนวทางในการด าเนนการปองกนและประพฤตมชอบ

ตามทเทศบาลเมองชยภมจะบรหารงานอยางมคณธรรม และความโปรงใส ผบรหาร

พนกงานเทศบาล พนกงานจาง จะตองมหลกทยดถอปฏบตใหเปนไปแนวทางเดยวกน สามารถน าองคกร

ประสบผลส าเรจในการทจะใหไมมการทจรตและประพฤตมชอบ ซงไดมการศกษาวเคราะห ขอมลแลววา

หนวยงานตางๆ ทน าแนวทางเหลานมาปฏบต ลวนประสบผลส าเรจสามารถยดถอเปนแนวทางมาตรฐานได

เทศบาลเมองชยภม จงไดน าแนวทางทจะกลาวตอไปน มายดถอปฏบตเพอใหเทศบาลเมองชยภมปลอดจาก

การทจรต และประพฤตมชอบ ดงตอไปน

๑. หลกธรรมาภบาล

“หลกธรรมาภบาล” หรออาจเรยกไดวา “การบรหารกจการบานเมองทด หลกธรรมรฐ และ

บรรษทภบาล ฯลฯ” ซงเรารจกกนในนาม “Good Governance” ทหมายถง การปกครองทเปนธรรม นนไมใช

แนวความคดใหมทเกดขนในสงคม แตเปนการสะสมความรทเปนวฒนธรรมในการอยรวมกนเปนสงคมของ

มวลมนษย ซงเปนหลกการเพอการอยรวมกนในบานเมองและสงคมอยางมความสงบสขสามารถประสาน

ประโยชนและคลคลายปญหาขอขดแยงโดยสนตวธและพฒนาสงคมใหมความยงยน

องคประกอบของหลกธรรมาภบาล

หลกธรรมาภบาลมองคประกอบทส าคญ ๖ ประการดงน

๑. หลกนตธรรม คอ การตรากฎหมาย กฎ ระเบยบขอบงคบและกตกาตางๆ ใหทนสมยและ

เปนธรรม ตลอดจนเปนทยอมรบของสงคมและสมาชก โดยมการยนยอมพรอมใจและถอปฏบตรวมกนอยาง

เสมอภาคและเปนธรรม

๒. หลกคณธรรม คอ การยดถอและเชอมนในความถกตองดงาม โดยการรณรงคเพอสราง

คานยมทดงามใหผปฏบตงานในองคการหรอสมาชกของสงคมถอปฏบต ไดแก ความซอสตยสจรต ความ

เสยสละ ความอดทนขยนหมนเพยร ความมระเบยบวนย เปนตน

๓.หลกความโปรงใส คอ การท าใหสงคมไทยเปนสงคมทเปดเผยขอมลขาวสารอยาง

ตรงไปตรงมาและสามารถตรวจสอบความถกตองได โดยการปรบปรงระบบและกลไกการท างานขององคกร

ใหมความโปรงใส มการเปดเผยขอมลขาวสารหรอเปดใหประชาชนสามารถเขาถงขอมลขาวสารไดสะดวก

ตลอดจนมระบบหรอกระบวนการตรวจสอบและประเมนผลทมประสทธภาพ ซงจะเปนการสรางความ

ไววางใจซงกนและกน และชวยใหการท างานของภาครฐและภาคเอกชนปลอดจากการทจรตคอรปชน

/๔.หลกความ...

๒

๔. หลกความมสวนรวม คอ การท าใหสงคมไทยเปนสงคมทประชาชนมสวนรวมรบร และ

รวมเสนอความเหนในการตดสนใจส าคญๆของสงคม โดยเปดโอกาสใหประชาชนมชองทางในการเขามามสวน

รวมไดแก การแจงความเหน การไตสวนสาธารณะ การประชาพจารณ การแสดงประชามตหรออนๆ และขจด

การผกขาดทงโดยภาครฐหรอโดยภาคธรกจเอกชน ซงจะชวยใหเกดความสามคคและความรวมมอกนระหวาง

ภาครฐและภาคธรกจเอกชน

๕. หลกความรบผดชอบ ผบรหาร พนกงานและลกจางตองตงใจปฏบตภารกจตามหนาท

อยางดยง โดยมงใหบรการแกผมารบบรการ เพออ านวยความสะดวกตางๆ มความรบผดชอบตอความ

บกพรองในหนาทการงานทตนรบผดชอบอย และพรอมทจะปรบปรงแกไขไดทนทวงท

๖. หลกความคมคา ผบรหารตองตระหนกวามทรพยากรคอนขางจ ากด ดงนนในการบรหาร

จดการจ าเปนจะตองยดหลกความประหยดและความคมคา ซงจ าเปนจะตองตงจดมงหมายไปทผรบบรการ

หรอประชาชนดวย

๒. หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

“เศรษฐกจพอเพยง” เปนปรชญาทในหลวงรชกาลท ๙ ทรงมพระราชด ารสชแนะแนว

ทางการด าเนนชวตแก พสกนกรชาวไทยมาโดยตลอดนานกวา ๒๕ ป ตงแตกอนวกฤตการณทางเศรษฐกจ

และเมอภายหลงไดทรงเนนย าแนวทางการแกไขเพอใหรอดพน และสามารถด ารงอยไดอยางมนคงและยงยน

ภายใตกระแสโลกาภวฒน และความเปลยนแปลงตาง ๆ

ความพอประมาณ หมายถง ความพอดทไมนอยเกนไปและไมมากเกน โดยไมเบยดเบยน

ตนเองและผอน เชน การผลตและการบรโภคทอยในระดบพอประมาณ

ความมเหตผล หมายถง การตดสนใจเกยวกบระดบของความพอเพยงนน จะตองเปนไป

อยางมเหตผล โดยพจารณาจากปจจยทเกยวของ ตลอดจนค านงถงผลทคาดวาจะเกดขนจากการกระท านน ๆ

อยางรอบคอบ

การมภมคมกนทดในตว หมายถง การเตรยมตวใหพรอมรบผลกระทบและการ

เปลยนแปลงดานตาง ๆ ทคาดวาจะเกดขนในอนาคตทงใกลและไกล

เงอนไข

การตดสนใจและการด าเนนกจกรรมตาง ๆ ใหอยในระดบพอเพยง ตองอาศย ทงความรและ

คณธรรมเปนพนฐาน

เงอนไขความร ประกอบดวย ความร เกยวกบวชาการตางๆ ทเกยวของ อยางรอบ

ดาน ความรอบคอบทจะน าความรเหลานนมาพจารณา ใหเชอมโยงกน เพอประกอบการวางแผนและความ

ระมดระวงในขนปฏบต

/เงอนไข...

๓

เงอนไขคณธรรม ทจะตองเสรมสราง ประกอบดวยมความตระหนก ในคณธรรม มความ

ซอสตยสจรต และมความอดทน มความเพยร ใชสต ปญญาในการ ด าเนนชวต

๓. คานยมหลก ๑๒ ประการ

การสรางคานยมหลกของคนไทย ตามนโยบายของคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.)เพอ

สรางสรรคประเทศไทยใหเขมแขง โดยตองสรางคนในชาต ใหมคานยมไทย ๑๒ประการ

๑. มความรกชาต ศาสนา พระมหากษตรย

๒. ซอสตย เสยสละ อดทน

๓. กตญญตอพอแม ผปกครอง ครบาอาจารย

๔. ใฝหาความร หมนศกษาเลาเรยนทงทางตรงและทางออม

๕. รกษาวฒนธรรมประเพณไทย

๖. มศลธรรม รกษาความสตย

๗. เขาใจเรยนรการเปนประชาธปไตย

๘. มระเบยบ วนย เคารพกฎหมาย ผนอยรจกการเคารพผใหญ

๙. มสตรตว รคด รท า

๑๐. รจกด ารงตนอยโดยใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๑๑. มความเขมแขงทงรางกายและจตใจ ไมยอมแพตออ านาจฝายต า

๑๒. ค านงถงผลประโยชนของสวนรวมมากกวาผลประโยชนสวนตน

๔

บทท ๒

มาตรฐานการด าเนนงานของเทศบาลเมองชยภม

จากทไดกลาวในบทท ๑ เกยวกบแนวทางในการด าเนนการปองกนการทจรตและประพฤตม

ชอบ ซงเปนมาตรฐานทสามาถน ามาเปนตนแบบยดถอและปฏบตตามใหประสบผลส าเรจ นอกจากแนวทาง

ทจะถอเปนแนวทางปฏบตแลว เทศบาลเมองชยภมไดก าหนดมาตรฐาน ส าหรบใหพนกงานเทศบาล

ลกจางประจ า และพนกงานจาง ยดถอและปฏบตตามโดยสอดคลองกบแนวทางทไดกลาวในบทท ๑ เพอ

สงเสรม สนบสนน หรอเปนค ามน ใหการปฏบตงาน บรรลเปาหมาย ดงตอไปน

๑. ประกาศเทศบาลเมองชยภม เรอง มาตรฐานทางคณธรรมและจรยธรรมของพนกงานเทศบาล

ลกจางประจ า และพนกงานจางของเทศบาลเมองชยภม

โดยทคณะกรรมการมาตรฐานการบรหารงานบคคลสวนทองถน ไดออกประกาศ ก.ถ. เรอง

ก าหนดมาตรฐานกลางทางจรยธรรมของขาราชการ พนกงานและลกจางขององคกรปกครองสวนทองถน

ลงวนท ๑๑ มถนายน พ.ศ. ๒๕๕๘ เพอใหขาราชการ พนกงานและลกจางขององคกรปกครองสวน

ทองถนยดถอเปนหลกการ แนวทางปฏบต และเปนเครองก ากบความประพฤตของตน

อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๑๓ มาตรา ๑๕ อนโลมโดยมาตรา ๒๓ แหง

พระราชบญญตระเบยบบรหารงานบคคลสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๔๒ ประกอบกบคณะกรรมการกลาง

พนกงานเทศบาลในการประชมครงท ๖/๒๕๕๘ เมอวนท ๒๕ มถนายน ๒๕๕๘ และคณะกรรมการ

เทศบาลจงหวดชยภม ในการประชมครงท ๙/๒๕๕๘ เมอวนท ๒๓ กนยายน ๒๕๕๘ เหนชอบใหก าหนด

หลกเกณฑและเงอนไขเกยวกบจรยธรรมของพนกงานเทศบาล ลกจางประจ า และพนกงานจาง เพอยดถอ

เปนหลกการ แนวทางปฏบตและเปนเครองก ากบความประพฤตพนกงานเทศบาล

เทศบาลเมองชยภม จงออกประกาศ มาตรฐานทางคณธรรม และจรยธรรมใหพนกงาน

เทศบาล ลกจางประจ า และพนกงานจาง ยดมนในคานยมหลกของมาตรฐานจรยธรรม ดงน

๑. การยดมนในคณธรรมและจรยธรรม

๒. การมจตส านกทด ซอสตย สจรต และรบผดชอบ

๓. การยดถอประโยชนของประเทศชาตเหนอกวาประโยชนสวนตน และไมมผลประโยชนทบซอน

๔. การยนหยดท าในสงทถกตอง เปนธรรม และถกกฎหมาย

๕. การใหบรการแกประชาชนดวยความรวดเรว มอธยาศย และไมเลอกปฏบต

๖. การใหขอมลขาวสารแกประชาชนอยางครบถวน ถกตอง และไมบดเบอนขอเทจจรง

๗. การมงผลสมฤทธของงาน รกษามาตรฐาน มคณภาพ โปรงใส และตรวจสอบได

๘. การยดมนในระบอบประชาธปไตยอนมพระบาทมหากษตรยทรงเปนประมข

๙. การยดมนในหลกจรรยาวชาชพขององคกร

/๒.ประกาศเทศบาล...

๕

๒.ประกาศเทศบาลเมองชยภม วาดวยจรรยาบรรณพนกงานเทศบาลเมองชยภม

เทศบาลเมองชยภม เปนหนวยงานในระดบทองถนทอยใกลชดประชาชน มบทบาทส าคญใน

การพฒนาเศรษฐกจและสงคมของทองถน การด าเนนการใหเปนไปตามกฎหมาย เพอรกษาผลประโยชน

เปนกลางทางการเมอง อ านวยความสะดวกและใหบรการประชาชาตามหลกธรรมมาภบาล จงมความ

จ าเปนทจะตองก าหนดจรรยาบรรณทจะปฏบตตอผบงคบบญชา ผใตบงคบบญชา ผรวมงาน ตอตนเอง ตอ

หนวยงาน ตอสงคมและประชาชน โดยใหพนกงานเทศบาล และพนกงานจาง ยดถอเปนแนวปฏบต

ดงตอไปน

๑. มความจงรกภกดตอชาต ศาสนาและพระมหากษตรย

๒. ตองเปนแบบอยางทดในการเกบรกษาไว และปฏบตตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกร

ไทยทกประการ

๓. ตองเปนแบบอยางทด เคารพและปฏบตตามกฎหมายอยางเครงครด

๔. ตองไมประพฤตตนอนกอใหเกดความเสอมเสยตอเกยรตภมของต าแหนงหนาท

๕. ตองปฏบตหนาทอยางเตมก าลงความสามารถดวยความเสยสละ ทมเทสตปญญา ความ

สามรถ ใหบรรลส าเรจและมประสทธภาพตามภาระหนาททไดรบมอบหมาย เพอให เกดผลประโยชนสงสด

แกประเทศชาตและประชาชน

๖. มงแกปญหาความเดอดรอนของประชาชนดวยความเปนธรรม รวดเรว และมงเสรมสราง

ความเขาใจอนดระหวางหนวยงานและประชาชน

๗. ตองปฏบตหนาทดวยความสภาพ เรยบรอยมอธยาศย

๘. ตองรกษาความลบทไดจากการปฏบตหนาท การเปดเผยขอมลทเปนความลบโดย

ราชการ/ขาราชการ จะกระท าไดตอเมอมอ านาจหนาทและไดรบอนญาตจากผบงคบบญชา หรอเปนไปตาม

กฎหมายก าหนดเทานน

๙. ตองรกษาและเสรมสรางความสามคคระหวางผรวมงาน พรองกบใหความชวยเหลอ

เกอกลซงกนและกนในทางทชอบ

๑๐. ตองไมใชสถานะหรอต าแหนงไปแสวงหาผลประโยชนทมควรได ส าหรบตนเองหรอผอน

ไมวาจะเปนประโยชนในทางทรพยสนหรอไมกตาม ตลอดจนไมรบของขวญ ของก านน หรอประโยชนตางๆ

อนอาจเกดการปฏบตหนาทของตน เวนแตเปนการใหโดยธรรม จรรยา หรอการใหตามประเพณ

๑๑. ตองประพฤตตนใหสามารถท างานรวมกบผอนดวยความสภาพ มน าใจ มมนษย

สมพนธอนด ตองไมปดบงขอมลทจ าเปนในการปฏบตงานของเพอรวมงาน และไมน าผลงานของผอนมาแอบ

อางเปนผลงานของตน

/ใหพนกงาน...

๖

ใหพนกงานเทศบาล และพนกงานจาง ปฏบตตามจรรยาบรรณดงกลาวอยางเครงครด การ

ไมปฏบต อนมใชความผดทางวนย ใหผบงคบบญชาตกเตอน หรอน าไปประกอบการพจารณาแตงตง เลอน

ขนเงนเดอน หรอสงใหผนนไดรบการพฒนาตนเอง

๓. ประกาศเทศบาลเมองชยภม เรอง เจตนารมณเทศบาลเมองชยภมเปนหนวยงานในการตอตาน

การทจรตคอรปชน

ตามทคณะรฐมนตรมมตใหความเหนชอบยทธศาสตรชาตวาดวยการปองกนและปราบปราม

การทจรต ระยะท ๓ (พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๔) เมอวนท ๑๑ ตลาคม ๒๕๕๙ และใหความเหนชอบใหหนวยงาน

ภาครฐแปลงแนวทางและมาตรการตามยทธศาสตรชาตวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต ระยะท

๓ (พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๔) สการปฏบตตามแผนงานบรณาการและปองกนปราบปรามการทจรตและประพฤตม

ชอบ ทก าหนดไววา “ประเทศไทยใสสะอาด ไทยทงชาตตานทจรต (Zero Tolerance & Clean Thailand)”

รวมกนตอไป และพรอมทจะไดรบการตดตามตรวจสอบการปฏบตงานตามเจตจ านงทไดแสดงไวอยางจรงใจ

ทงจากเจาหนาทภายในหนวยงานและจากผมสวนไดสวนเสยหรอสาธารณชนภายนอกหนวยงาน โดยใหเรม

ด าเนนการตงแตปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐ เปนตนไป

ในการนขาพเจา นายบรรยงค เกยรตกองชชย นายกเทศมนตรเมองชยภม จงขอประกาศ

เจตจ านงวา จะเปนแบบอยางทดในการบรหารงานดวยความซอสตย สจรต มคณธรรม ความโปรงใส

ปราศจากการทจรต และเพอเสรมสรางคณธรรม จรยธรรม และความโปรงใสในการบรหารงานของ

เทศบาลเมองชยภม ดงนนเพอใหบรรลเจตนารมณ อนจะกอใหเกดประโยชนสงสดตอประเทศชาตและ

ประชาชน จงขอใหค ามนทจะน าพา คณะผบรหาร สมาชกสภาเทศบาล พนกงานเทศบาล พนกงานคร

ลกจางประจ า พนกงานจางเทศบาล ในสงกดเทศบาลเมองชยภมทกคน ใหปฏบตราชการดวยความซอสตย

สจรต ยตธรรม ควบคกบการบรหารจดการทมประสทธภาพ และรวมมอกบทกภาคสวนในการปองกนและ

ปราบปรามการทจรต และประพฤตมชอบของเจาหนาททกระดบรวมทงตอบสนอง และอ านวยความสะดวก

แกประชาชน และขอก าหนดแนวทางใหเทศบาลเมองชยภม ถอปฏบตและด าเนนการดงน

๑. ดานความโปรงใส จะบรหารงานดวยความถกตอง ยตธรรม ตรวจสอบได ประชาชน

สามารถเขาถงขอมลขาวสารขององคกร พรอมเปดโอกาสใหผมสวนไดสวนเสยทงจากภายในและภายนอก

หนวยงานสามารถเขาถงขอมลดวยวธตางๆ ไดหลากหลายชองทาง การด าเนนการจดซอจดจาง สงเสรม

การใหเกดความโปรงใสในทกขนตอน และเปดโอกาสใหภาคเอกชน ภาคประชาสงคม และภาคประชาชน

เขามามสวนรวมในการตรวจสอบการปฏบตงานโดยเปดเผยขอมลขาวสารในการด าเนนกจกรรมทกรปแบบ

๒. มความพรอมรบผด มเจตจ านงสจรตในการบรหารงานและพรอมทจะรบผดในการท างาน

และการบรหารงานเมอเกดความผดพลาด เพอสรางความเชอมนแกสงคมวาการขบเคลอนหนวยงาน จะ

เปนไปอยางมคณธรรมและธรรมาภบาล

/๓.ดานความปลอด...

๗

๓. ดานความปลอดจากการทจรตในการปฏบตงาน มเจตจ านงสจรตทจะท าใหหนวยงาน

ปลอดจากการทจรตในเชงนโยบายและการทจรตตอหนาท โดยไมใชต าแหนงหนาทในการเออประโยชนหรอ

รบสนบน

๔. ดานวฒนธรรมคณธรรมในองคกร บรหารงานและปฏบตงานตามหลกธรรมาภบาล โดย

มงตอบสนองความตองการของประชาชนดานการบรการทรวดเรว ถกตอง เสมอภาค โปรงใสและเปนธรรม

ไมทนตอการทจรตทงปวงและมความละอาย และเกรงกลวทจะทจรต รวมทงการด าเนนการเพอป องกน

ผลประโยชนทบซอน

๕. ดานคณธรรมการท างานในหนวยงาน ปลกฝงคานยมและทศนคตใหบคลากรมงเนน

ผลประโยชนสวนรวม มความร ความเขาใจ ยดหลกคณธรรม จรยธรรม น าหลกปรชญาเศรษฐกจ

พอเพยงมาใชในการบรหารงานและการด าเนนชวต มความเปนธรรมในการปฏบตงาน และคณธรรมในการ

บรหารงาน ในเรองการบรหารงานบคคล การบรหารงบประมาณ การมอบหมายงาน และ การ

บรหารสภาพแวดลอมในการท างาน

๖. ดานการสอสารภายในหนวยงาน สงเสรมและพฒนาการสอสารโดยน าเทคโนโลยทนสมย

มาปรบใชในการประชาสมพนธใหประชาชน และบคลากรในเทศบาลเมองชยภมเขาถงขอมลขาวสารท

เกยวของไดโดยเปดเผย รวดเรว ถกตอง และประชาสมพนธใหประชาชนแจงขอมลขาวสาร เบาะแสทจรต

รองเรยนรองทกข ผานเวบไซต และศนยด ารงธรรมเทศบาลเมองชยภม

๘

บทท ๓

ผลประโยชนทบซอน

ความหมายของผลประโยชนทบซอน

ผลประโยชนทบซอน Conflict of Interest หมายถง สถานการณ หรอการกระท าทบคคล

ไมวาจะเปนนกการเมอง ขาราชการ พนกงาน บรษท หรอผบรหาร มประโยชนสวนตวมากจนมผลตอการ

ตดสนใจ หรอการปฏบตหนาทในต าแหนงหนาททบคคลนนรบผดชอบอย และสงผลกระทบ ตอประโยชน

ของสวนรวม กลาวคอ การทเจาหนาทของรฐตดสนใจหรอปฏบตหนาทในต าแหนง ของตนอนกอใหเกด

ประโยชนตอตนเองหรอพวกพอง ดงกลาว มใหพบเหนไดมากในสงคม สงผลใหบคคลนนขาดการตดสนใจท

เทยงธรรม เนองจากการยด ผลประโยชนสวนตนเปนหลกไดสงผลเสยหายใหเกดขนกบประเทศชาต

กอใหเกดการกระท าทผดจรยธรรม และจรรยาบรรณของเจาหนาทของรฐทตองค านงถงประโยชนสาธารณะ

แตเจาหนาทกบตดสนใจหรอปฏบตหนาท โดยค านงถงประโยชนสวนตนหรอพวกพองเปนหลก

ปจจยทท าใหเกดผลประโยชนทบซอน

ผลประโยชนทบซอน หรอการขดกนระหวางผลประโยชนสวนตวและประโยชน สวนรวมเปน

ผลมาจากการไมสามารถแยกแยะระหวางบทบาทหนาทในเรองสวนตว และเรองสวนรวมออกจากกนได

ชดเจนและมสาเหตมาจากพนฐานความคดแบบดงเดม ของคนไทยและมปจจยทเออใหเกดพฤตกรรมทจรต ดงน

๑) มฐานคดในลกษณะบรณาการ คอ คนไทยไมสามารถแยกแยะระหวางเรอง สวนตวกบ

เรองสวนรวมออกจากกนไดอยางสนเชง ดงน (๑) คนไทยมฐานความเชอในอดตท เหนวา ขนนางคาขายไดโดยไมเปนสงท

นารงเกยจ

(๒) ต าแหนงหนาทราชการสามารถน ามาซงผลประโยชนสวนตว จงไมมการแยกแยะ

ระหวางประโยชนสวนตวออกจากประโยชนสวนรวม

(๓) ทศนคตและแนวความคดของคนในสงคมไทยยงเปนระบบคดแบบฐานสบ

( คอ ไมแยกแยะระหวางผลประโยชนสวนตวของผมอ านาจกบผลประโยชนสวนรวม ) จงพฒนาไมทนกบ

พนฐานแนวคดของระบบกฎหมายสากลทเปนระบบคดแบบฐานสอง (คอ แยกแยะผลประโยชนสวนตวออก

จากผลประโยชนสวนรวมอยางชดเจน)

๒) มฐานคดในเรองการตอบแทนบญคณ โดยเฉพาะบญคณทางการเมอง เชน การเออ

ประโยชนใหผเคยสนบสนน คะแนนเสยง หรอตอบแทนต าแหนงให โดยจะไมใชการ ตอบแทนดวยตวเงนเปน

หลก แตเปนการตอบสนองในลกษณะผลประโยชนอยางอน เชน การใหผลประโยชนหรอต าแหนงทาง

การเมอง เปนตอน

/๓) มพฤตกรรม...

๙

๓) มพฤตกรรมการใชจายเงนทสรยสราย ท าใหรายรบไมสมดลกบรายจาย เชน มภาระ

การใชจายในการรกษาพยาบาล หรอเลยงดครอบครว ฯลฯ ท าใหมพฤตกรรมทตองเขาไปเกยวของกบการ

กระท าผดโดยสมครใจ หรอมพฤตกรรมทยกยอกประโยชนสวนรวม เขาเปนประโยชนสวนตวเกดการขดกน

ระหวางผลประโยชนสวนรวมและประโยชนสวนตว

๔) มความจ าเปนในการรกษาตวรอดและลดการเผชญปญหากบคานยม การมผลประโยชน

ทบซอนท าใหตนเองตองเขาไปเกยวของกบผลประโยชนทบซอน สาเหตสวนหนงนนคอปจจยทางสงคม

ซงเปนลกษณะ “ตวกของก” อนเปนคานยมของสงคม ทเนนเรองวตถนยม การอยากมอยากได การรกษา

หนาตาและยกหนาตาทางสงคม ท าใหตองมการแสวงหาทรพยสน และอ านาจมากขน

๕) โครงสรางการบรหาร และการมระบบการตรวจสอบถวงดล ซงฝายตรวจสอบยงขาด

ความเขาใจและระบบยงไมมประสทธภาพ จงเออตอการมพฤตกรรมทเปนไปในลกษณะการมผลประโยชน

ทบซอนมากทสด

๖) ปญหาการมผลประโยชนทบซอนเกดจากปจจยดานกฎหมาย ดงจะเหนไดวาตวบท

กฎหมายยงไมตอบสนองตอสภาพปญหาและทนตอสภาวการณปจจบน กลาวคอบทลงโทษทางกฎหมายยง

ไมเพยงพอตอการ “ปองกน” และ “ปองปราม” ผทจะกระท าหรอคดทจะกระท าทเออตอการมผลประโยชน

ทบซอนเทาทควร

กจกรรมทมความเสยงตอการมผลประโยชนทบซอน

๑. การรบผลประโยชนหรอการเรยกรองสงตอบแทนจากการปฏบตงานในหนาทความรบผดชอบ

๒. การรบงานนอกหรอการท าธรกจทเบยดบงเวลาราชการ/งานโดยรวมของหนวยงาน

๓. การท างานหลงเกษยณใหกบหนวยงานทมผลประโยชนขดกบหนวยงานตนสงกดเดม

๔. การน ารถราชการไปใชในกจธระสวนตวและในหลายกรณมการเบกคาน ามนดวย

๕. การน าบคลากรของหนวยงานไปใชเพอการสวนตว

๖. การรบงานจากภายนอกจนกระทบตอการปฏบตหนาทประจ า

๗. การใชสทธในการเบกจายยาใหแกญาตแลวน ายาไปใชทคลนกสวนตว

๘. การรบประโยชนจากระบบการลอกบตรควใหแกเจาหนาทหรอญาตเจาหนาทในหนวยงาน

๙. การก าหนดมาตรฐาน (Specification) ในสนคาทจะจดซอจดจางใหบรษทของตนหรอของ

พวกพองไดเปรยบหรอชนะในการประมล

๑๐. การใหขอมลการจดซอจดจางแกพรรคพวก/ญาต เพอแสวงหาผลประโยชนในการ

ประมลหรอการจางเหมา รวมถงการปกปดขอมล เชน การปดประกาศหรอเผยแพรขอมลขาวสารลาชาหรอ

พนก าหนดการยนใบเสนอราคา เปนตน

/แนวทางปฏบต...

๑๐

แนวทางปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน

๑. การปองกนมใหมการฝาฝนบทบญญต มาตรา ๑๐๐ แหงกฎหมายประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต

๑.๑) การเตรยมตวกอนเขาสต าแหนง (กอนเปนเจาหนาทของรฐ) กอนเขามารบ

ต า แหน ง เ จ า หน า ท ข อ ง ร ฐ บ ค คลน น ๆ จ ะต อ ง เ ต ร ย มต ว โ ด ยตร วจสอบ ตน เ อ ง ค ส ม ร ส

บตรทยงไมบรรลนตภาวะ วาไดมการด าเนนกจการใดๆ บาง

ในขณะทตนเองอยในสถานะของเอกชนทไดท าธรกจหรอท าการคาไวกบรฐ โดย

จะตองตรวจสอบการเปนคสญญากบรฐ การรบสมปทานจากรฐหรอการเปนกรรมการ ผจดการ การถอหน

หรอการเปนหนสวนผจดการหรอการเปนหนสวนในหางหนสวนตางๆ วา มหรอไมอยางไร และตองส ารวจ

กจการตางๆ ของคสมรสรวมถงการศกษากฎหมายทเกยวของ

๑.๒) การปฏบตหนาทหรอด ารงตนในระหวางทเปนเจาหนาทของรฐ

เจาหนาทของรฐในต าแหนง เชน ต าแหนงนายกรฐมนตร รฐมนตร ผบรหาร

องคกรปกครองสวนทองถน หรอผบรหารหนวยงานภาครฐ ตองไมด าเนนกจการใดๆ ทเปนการขดกน

ระหวางประโยชนสวนบคคลกบประโยชนสวนรวม ตามทก าหนดไวในมาตรา ๑๐๐ แหงกฎหมายประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต

คสมรสของเจาหนาทของรฐ กฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกน และ

ปราบปรามการทจรตไดหามคสมรสมใหด าเนนกจการใดๆ ทเปนการขดกนระหวาง ประโยชนสวนบคคลและ

ประโยชนสวนรวมไวดวย

๑.๓) การด าเนนกจการในภายหลงทพนจากต าแหนง

(พนจากการเปนเจาหนาทของรฐ ยงไมถง ๒ ป)

กฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต ตาม

มาตรา ๑๐๐ไดบญญตหามเจาหนาทของรฐมใหด าเนนกจการทเปนการขดกนระหวาง ประโยชนสวนบคคล

และประโยชนสวนรวม โดยหามด าเนนกจการนนตอไปอกเปนเวลา ๒ ป นบแตเจาหนาทของรฐผนนไดพน

จากต าแหนงเจาหนาทของรฐ ในต าแหนงนนๆ แลว ทงน ไดหามการด าเนนกจการของคสมรสของเจาหนาท

ของรฐดวย

๒. การปองกนมใหฝาฝนพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการ

ทจรต พ.ศ. ๒๕๕๒ และแกไขเพมเตม พ.ศ. ๒๕๕๐ และแกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๔

มาตรา ๑๐๐ หามมใหเจาหนาทของรฐผใดด าเนนกจการ ดงตอไปน

(๑) เปนคสญญาหรอมสวนไดสวนเสยในสญญาทท ากบหนวยงานของรฐ ท

เจาหนาทของรฐผนนปฏบตหนาทในฐานะทเปนเจาหนาทของรฐซงมอ านาจก ากบ ดแล ควบคม ตรวจสอบ

หรอด าเนนคด

/๒.การปองกนมให...

๑๑

(๒) เปนหนสวนหรอผถอหนในหางหนสวนหรอบรษททเขาเปนคสญญากบหนวยงาน

ของรฐ เจาหนาทของรฐผนนปฏบตหนาทในฐานะทเปนเจาหนาทของรฐซงมอ านาจก ากบดแล ควบคม หรอด าเนนคด

(๓) รบสมปทานหรอคงถอไวซงสมปทานจากรฐ หนวยงานราชการ หนวยงานของรฐ

รฐวสาหกจ หรอราชการสวนทองถน หรอเขาเปนคสญญากบรฐ หนวยราชการ หนวยงานของรฐ

รฐวสาหกจ หรอราชการสวนทองถนอนมลกษณะเปนการผกขาดตดตอน ทงน ไมวาโดยทางตรงหรอ

ทางออม หรอเปนหนสวนหรอผถอหนในหางหนสวนหรอบรษททรบสมปทานหรอเขาเปนคสญญาในลกษณะดงกลาว

(๔) เขาไปมสวนไดสวนเสยในฐานะเปนกรรมการ ทปรกษา ตวแทน พนกงาน หรอ

ลกจางในธรกจของเอกชนซงอยภายใตการก ากบ ดแล ควบคม หรอตรวจสอบของหนวยงานของรฐท

เจาหนาทของรฐผนนสงกดอย หรอปฏบตหนาทในฐานะเปนเจาหนาทของรฐ ซงโดยสภาพของผลประโยชน

ของธรกจเอกชนนนอาจขดหรอแยงตอประโยชนสวนรวม หรอประโยชนทางราชการ หรอผลกระทบตอ

ความมอสระในการปฏบตหนาทของเจาหนาทของรฐผนน

เจาหนาทของรฐต าแหนงใดทตองหามมใหด าเนนกจการตามวรรคหนงใหเปนไป

ตามทคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต (ป.ป.ช.) ก าหนดโดยประกาศในราชกจจานเบกษา

ใหน าบทบญญตในวรรคหนงมาใชบงคบกบคสมรสของเจาหนาทของรฐตามวรรค

สอง โดยใหถอวาการด าเนนกจการของคสมรสดงกลาวเปนการด าเนนกจการของเจาหนาทของรฐ

มาตรา ๑๐๑ ใหน าบทบญญตมาตรา ๑๐๐ มาใชบงคบกบการด าเนนกจการของผ

ซงพนจากการเปนเจาหนาทของรฐมาแลวยงไมถงสองปโดยอนโลม เวนแตการเปนผถอหนไมเกนรอยละหา

ของจ านวนหนทงหมดทจ าหนายไดในบรษทมหาชนจ ากด ซงมใชบรษททเปนคสญญากบหนวยงานของรฐ

ตามมาตรา ๑๐๐ (๒) ทไดรบอนญาตตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย

มาตรา ๑๐๒ บทบญญตมาตรา ๑๐๐ มใหน ามาบงคบใชกบการด าเนนกจการ

ของเจาหนาทขงรฐ ซงหนวยงานทมอ านาจก ากบ ดแล ควบคม หรอตรวจสอบการด าเนนงานของบรษท

จ ากดหรอบรษทมหาชนจ ากด มอบหมายใหปฏบตหนาทในบรษทจ ากด อบหมายใหปฏบตหนาทในบรษท

จ ากด หรอบรษทมหาชนจ ากดทหนวยงานของรบถอหนหรอเขารวมทน

มาตรา ๑๐๓ หามมใหเจาหนาทขงรฐผใดรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจาก

บคคล นอกเหนอจากทรพยสนหรอประโยชนอนควรไดตามกฎหมาย หรอกฎ ขอบงคบทออกโดย

ธรรมจรรยาตามหลกเกณฑและจ านวนทคณะกรรมการ ป.ป.ช. ก าหนด

บทบญญตในวรรคหนงใหใชบงคบกบการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดของผทพนจากการ

เปนเจาหนาทของรฐมาแลวยงไมถงสองปดวยโดยอนโลม

มาตรา ๑๐๓/๑ บรรดาความผดทบญญตไวในหมวดน ใหถอเปนความผดฐานทจรตตอ

หนาทหรอความผดตอต าแหนงหนาทราชการหรอความผดตอต าแหนงหนาทในการยตธรรมตามประมวล

กฎหมายอาญาดวย

/๓.กรณการรบ...

๑๒

๓. กรณการรบของขวญหรอรบผลประโยชน

ในการรบของขวญหรอผลประโยชนใดๆ ทานควรพจารณาตอบค าถาม ๓ ขอน เพอ

ใชในการตดสนใจวาจะรบหรอไมรบของขวญหรอผลประโยชนนนๆ คอ

๓.๑ การรบของขวญ ตามหลกการทางจรยธรรม แมวาเราไมควรรบ แตมหลาย

โอกาส ทเราไมสามารถปฏเสธได หรอเปนการรบในโอกาสทเหมาะสมตามขนบธรรมเนยมประเพณ

วฒนธรรมหรอใหกนตามมารยาททปฏบตกนในสงคม อยางไรกตาม มหลายโอกาสท ไมเปนการเหมาะสมท

จะรบอยางยง ดงน ถาเปนการใหเงน ทานตองปฏเสธ ไมวาจะเปนโอกาสใดๆ หรอการรบเงนสด หรอ

สงใดๆ ทสามารถเปลยนเปนเงนได เชน หน พนธบตร หรอ ลอตเตอร ฯลฯ ลวนเขาขาย การรบสนบน และ

เปนการฝาฝนประมวลจรยธรรมทงสน

ทงน หากไดรบการเสนอสงใดๆ นอกเหนอจากเงน สงทควรน ามาเปนเหตผล

ในการตดสนใจคอ ใหพจารณาวา ท าไมเขาจงเสนอของขวญหรอผลประโยชนดงกลาวใหเรา และการเสนอ

ของดงกลาวนนมผลตอการตดสนใจในการปฏบตตนหรอไม หรอควรพจารณา บนหลกการปฏบตงานใน

ภาครฐ ทอยบนพนฐานวา การกระท าและการตดสนใจใดๆ จะตอง กระท าดวยความเปนกลาง ปราศจากการ

มสวนไดสวนเสยในการใหบรการ และปกปอง ผลประโยชนของสงคมไทยโดยรวม

ดงนน องคกรหรอบคคลใดๆ ไมควรใชของขวญหรอผลประโยชนมาแสวงหา

ความชอบ ผลประโยชนใหกบองคกรของตนหรอตนเอง เหนอองคกรหรอบคคลอน ท าใหสนคลอนความ

เชอถอไววางใจทประชาชนมตอรฐ และท าใหเกดความไมเปนธรรมในสงคม

๓.๒ การรายงานการรบของขวญ ของขวญทงหมดทมคาทางประวตศาสตรหรอ

วฒนธรรม เชน งานศลปะ พระพทธรปเครองประดบโบราณ ฯลฯ แมจะมขนาดเลก แตกถอวา ของขวญ

นนๆ เปนทรพยสนขององคกร ไมวาจะมราคาเทาใด

ของขวญหรอผลประโยชนทไดรบเมอเทยบกบราคาตลาด มคานอยกวา ๓,๐๐๐ บาท

ไมตองรายงานหรออาจเกบเปนของตนเองได ทงน เพอปฏบตตามประกาศคณะกรรมการปองกนและ

ปราบปรามการทจรตแหงชาต เรองหลกเกณฑการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใด โดยธรรมจรรยาของ

เจาหนาทของรฐพ.ศ. ๒๕๔๓

ของขวญหรอผลประโยชนใดๆ เมอเทยบกบราคาตลาดมคาเกน ๓,๐๐๐ บาท ตอง

รายงานหนวยงานและลงทะเบยนไว

ถาของขวญหรอผลประโยชน ทมคาทางการตลาดระหวาง ๓,๐๐๐-๑๕,๐๐๐ บาท

และเจาหนาทมความจ าเปนตองรบใหองคกร โดยหวหนาสวนราชการตดสนวา สมควร ใหขาราชการหรอ

เจาหนาทของรฐคนนนๆ รบทรพยสนดงกลาวหรอไม

/ถาของขวญ...

๑๓

ถาของขวญหรอผลประโยชนมคาทางการตลาดมากกวา ๑๕,๐๐๐ บาท ใหสงมอบ

เปนทรพยสนขององคกร เพอใชประโยชนสาธารณะหรอตามความเหมาะสม องคกรอาจพจารณา อนญาต

ใหขาราชการหรอเจาหนาทของรฐผนนเกบรกษาของไวเปนกรณไป เชน ของขวญ ในการยายหนวยงาน ขณะ

ด ารงต าแหนงเดม ของขวญในโอกาสเกษยณอายราชการ หรอลาออกจากงาน เปนตน

ถาในปงบประมาณใดๆ คณคารวมของของขวญและหรอผลประโยชนทไดรบ จาก

ผใหคนเดยวกนกลมเดยวกน หรอผใหมความสมพนธกนหลายๆ ครง เมอรวมกน ทงปมคามากกวา

๓,๐๐๐ บาท ตองรายงานของขวญหรอผลประโยชนแตละอยางทไดรบ

ถาในปงบประมาณใดๆ ไดของขวญและหรอผลประโยชนทไดรบจากผรบบรการ แม

จะตางคนตางกลม เพอเปนการขอบคณในการใหบรการทด แตเมอรวมกนแลวมคามากกวา ๓,๐๐๐

บาท ตองรายงานของขวญหรอผลประโยชนแตละอยางนน

ของขวญและหรอผลประโยชนใดๆ ท ไดรบเพอเปนการขอบคณจากผรบบรการ

(ประชาชนและองคกรเอกชน ) ทไดอยางสม าเสมอบอยครง อาจท าใหเกดขอสงสยจากประชาชนวาม

อทธพลบดเบอนกอใหเกดอคตในการใหบรการของขาราชการหรอเจาหนาท ของรฐ หรออาจกอใหเกด

ความรสกชอบและคาดหวงวา จะไดรบของขวญหรอผลประโยชน เมอมผมารบบรการ ควรปฏเสธการรบ

เงนสดหรอสงใดๆ ทสามารถเปลยนเปนเงนได ตองปฏเสธไมรบ ไมวาจะอยใน สถานการณใดๆ

การเกบรกษาของขวญ

ตามปกตสามารถเกบรกษาไวเอง หากของขวญหรอผลประโยชนนนมคาไมเกน ๓,๐๐๐

บาท หากมราคาทางการตลาด ระหวาง ๓,๐๐๐ – ๑๕,๐๐๐ บาท สวนราชการตอง พจารณาตดสนวา

ขาราชการหรอเจาหนาทของรฐนนๆ จะเกบไวเองไดหรอไม หากราคามากกวา ๑๕,๐๐๐ บาท จะตองให

เปนทรพยสนของสวนราชการ และสวนราชการพจารณาตดสนวา จะใชประโยชนอยางไร

มาตรการทางกฎหมายกรณการรบทรพย หรอผลประโยชน

ประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต เรองหลกเกณฑการรบ

ทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยาของเจาหนาทของรฐ พ.ศ. ๒๕๔๓

อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๑๐๓ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการ

ปองกนและปราบปรามการทจรต พ.ศ. ๒๕๔๓ คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตจง

ก าหนดหลกเกณฑและจ านวนทรพยสนหรอประโยชนอนใดทเจาหนาทของรฐจะรบจากบคคลโดยธรรมจรรยา

ไว ดงน

ขอ ๑ ประกาศนเรยกวา “ประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรต

แหงชาต เรองหลกเกณฑการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยาของเจาหนาทของรฐ พ.ศ. ๒๕๔๓”

ขอ ๒ ประกาศนใ ชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา

เปนตนไป

/ขอ ๓ ในประกาศ....

๑๔

ขอ ๓ ในประกาศน

“การรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดธรรมจรรยา” หมายความวา การรบทรพย

หรอประโยชนอนใดจากญาตหรอบคคลทใหกนในโอกาสตางๆ โดยปกตตามขนบธรรมเนยมประเพณ หรอ

วฒนธรรม หรอใหกนตามมารยาททปฏบตกนในสงคม

“ญาต” หมายความวา ผบพการ ผสบสนดาน พนองรวมบดามารดา หรอรวม

บดาหรอมารดาเดยวกน ลง ปา นา อา คสมรส ผบพการหรอผสบสนดานของคสมรส บตรบญธรรม

หรอผรบบตรบญธรรม

“ประโยชนอนใด” หมายความวา สงทมมลคา ไดแก การลดราคา การรบความ

บนเทง การรบบรการ การรบการฝกอบรม หรอสงอนใดในลกษณะเดยวกน

ขอ ๔ หามมใหเจาหนาทของรฐผใดรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากบคคล

นอกเหนอจากทรพยสนหรอประโยชนอนควรไดตามกฎหมาย หรอกฎ ขอบงคบทออกโดยอาศยอ านาจตาม

บทบญญตแหงกกหมาย เวนแตการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยาตามทไดก าหนดไวใน

ประกาศน

ขอ ๕ เจาหนาทของรฐจะรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยาได

ดงตอไปน

(๑) การรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากญาต ซงใหโดยเสนหาตาม

จ านวนทเหมาะสมตามฐานานรป

(๒) รบรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากบคคลอนซงมใชญาตมราคาหรอ

มลคาในการรบจากแตละบคคล แตละโอกาสไมเกนสามพนบาท

(๓) การรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดทการใหนนเปนการใหในลกษณะ

ใหกบบคคลทวไป

ขอ ๖ การรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากตางประเทศ ซงผใหมไดระบใหเปน

การสวนตว หรอมมลคาเกนกวาสามพนบาท ไมวาจะระบเปนของสวนตวหรอไม แตมเหตผลความจ าเปนท

จะตองรบไวเพอรกษาไมตร มตรภาพ หรอความสมพนธอนดระหวางบคคล เจาหนาทของรฐผนนรายงาน

รายละเอยดขอเทจจรงเกยวกบการรบทรพยสนหรอประโยชนดงกลาวใหผบงคบบญชาทราบโดยเรว หาก

ผบงคบบญชาเหนวาไมมเหตทจะอนญาตใหเจาหนาทผนนยดถอทรพยสนหรอประโยชนดงกลาวนนไวเปน

ประโยชนสวนบคคล ใหเจาหนาทของรฐผนนสงมอบทรพยสนใหหนวยงานของรฐทเจาหนาทของรฐผนน

สงกดโดยทนท

/ขอ ๗ การรบ...

๑๕

ขอ ๗ การรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดทไมเปนไปตามหลกเกณฑหรอมราคา

หรอมมลคามากกวาก าหนดไวในขอ ๕ ซงเจาหนาทของรฐไดมารบโดยมความจ าเปนอยางยงทตองรบไวเพอ

รกษาไมตร มตรภาพ หรอความสมพนธอนดระหวางบคคลเจาหนาทของรฐผนนตองแจงรายละเอยดของ

เทจจรงเกยวกบการรบทรพยสนหรอประโยชนนนตอผบงคบบญชา ซงเปนหวหนาสวนราชการ ผบรหาร

สงสดของรฐวสาหกจ หรอผบรหารสงสดของหนวยงาน สถาบนหรอองคกรทเจาหนาทของรฐผนนสงกดโดย

ทนททสามารถท ากระท าได เพอวนจฉยวามเหตผลความจ าเปน ความเหมาะสม และสมควรทจะให

เจาหนาทของรฐผนนรบทรพยสนหรอประโยชนนนไวเปนสทธของตนหรอไม

ในกรณทผบงคบบญชาหรอผบรหารสงสดของรฐวสาหกจ หนวยงานหรอ

สถาบนหรอองคกรทเจาหนาทของรฐผนนสงกด มค าสงวาไมสมควรรบทรพยสนหรอประโยชนดงกลาว กให

คนทรพยสนหรอประโยชนนนแกผใหโดยทนท ในกรณทไมสามารถคนใหได ใหเจาหนาทของรฐผนนสงมอบ

ทรพยสนหรอประโยชนดงกลาวใหเปนสทธของหนวยงานทเจาหนาทของรฐผนนสงกดโดยเรว

เมอไดด าเนนการตามความในวรรคสองแลว ใหถอวาเจาหนาทของรฐผนน

ไมเคยไดรบทรพยสนหรอประโยชนดงกลาวเลย

ในกรณทเจาหนาทของรฐผไดรบทรพยสนไวตามวรรคหนงเปนผด ารง

ต าแหนงผบงคบบญชา ซงเปนหวหนาสวนราชการระดบกระทรวงหรอเทยบเทา หรอเปนกรรมการ หรอ

ผบรหารสงสดของรฐวสาหกจ หรอเปนกรรมการ หรอผบรหารสงสดของหนวยงานของรฐ ใหแจง

รายละเอยดขอเทจจรงเกยวกบการรบทรพยสนหรอประโยชนนนตอผมอ านาจแตงตงถอดถอน สวนผทด ารง

ต าแหนงประธานกรรมการและกรรมการในองคกรอสระตามรฐธรรมนญ หรอผด ารงต าแหนงทม

ผบงคบบญชาทมอ านาจถอดถอน ใหแจงตอคณะกรรมการ ป.ป.ช. ทงนเพอด าเนนการตามความในวรรค

หนงและวรรคสอง

ในกรณทเจาหนาทของรฐผไดรบทรพยสนไวตามวรรคหนง เปนผด า รง

ต าแหนงสมาชสภาผแทนราษฎร หรอสมาชกวฒสภา หรอสมาชกสภาทองถน ใหแจงรายละเอยด

ขอเทจจรงเกยวกบการรบทรพยสนหรอประโยชนนน ตอสภาผแทนราษฎร ประธานวฒสภา หรอ

ประธานสภาทองถนทเจาหนาทของรฐผนนเปนสมาชก แลวแตกรณเพอด าเนนการตามวรรคหนงและวรรคสอง

ขอ ๘ หลกเกณฑการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดของเจาหนาทของรฐตาม

ประกาศฉบบนใหใชบงคบผซงพนจากการเปนเจาหนาทของรฐมาแลวไมถงสองปดวย

/บทก าหนดโทษ...

๑๖

บทก าหนดโทษ

เจาหนาทของรฐตองเปนผทมจตส านกทถกตองและมจรยธรรมในการปฏบตหนาทราชการ

เพอสวนรวมตลอดเวลา พฤตกรรมความขดแยงระหวางผลประโยชนสวนตนละผลประโยชนสวนรวมอาจ

เกดขนไดโดยเจตนาหรอไมเจตนากตาม ถอเปนพฤตกรรมทฝาฝนการปฏบตตามประมวลจรยธรรม ยอม

สงผลใหถกลงโทษตกเตอน ตดเงนเดอน จนกระทงถงขนไลออก ขนอยกบความรายแรงของการฝาฝน

นอกจากนน หากพฤตกรรมความขดแยงระหวางผลประโยชนสวนสวนตนและผลประโยชน

สวนรวมเขาขายการรบสนบน ฉอฉลทจรต และสามารถพสจนไดวา เจาหนาทของรฐผนนมการรบ

ผลประโยชนทบซอน หรอเขารวมการมพฤตกรรมดงกลาว ซงมผลตอความเปนธรรมกอใหเกดผลประโยชน

แกผใหโดยมชอบ หากถกตดสนวาผดจรง ผมสวนเกยวของทกคนอาจมสวนรวมในการรบโทษทางอาญาดวย

ความผดฐานทจรตตอหนาทหรอความผดตอต าแหนงหนาทราชการหรอความผดตอหนาทใน

การยตธรรม ตามประมวลกฎหมายอาญาและกฎหมายปองกนและปราบปรามการทจรต พ.ศ. ๒๕๔๒

แกไขเพมเตม พ.ศ. ๒๕๕๐ ก าหนดโทษของการฝาฝนบทบญญตมาตรา ๑๐๐ มาตรา ๑๐๑ หรอมาตรา

๑๐๓ ตองระวางโทษจ าคกไมเกน ๓ ป หรอปรบไมเกน ๖๐,๐๐๐ บาท หรอทงจ าทงปรบ

กฎหมายทเกยวกบเรองผลประโยชนทบซอน

๑. พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต พ.ศ.

๒๕๔๒ และทแกไขเพมเตม มาตรา ๑๐๐ , ๑๐๓ และ ๑๐๓/๑ ก าหนดเรองการขดกนของผลประโยชนสวนตว

และสวนรวมไว เพอลดระบบอปถมภในสงคมไทย ใหเจาหนาทของรฐ มจตส านกแยกแยะประโยชนสวน

บคคลและประโยชนสวนรวมออกจากกนได หากเจาหนาท ของรฐฝาฝนใหถอเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญาดวย

๒. ประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตเรอง หลกเกณฑ การรบ

ทรพยสนหรอประโยชนอนใด โดยธรรมดาของเจาหนาทของรฐ พ.ศ. ๒๕๔๓ ไดก าหนดวา โดยอาศยอ านาจ

ตามความในมาตรา ๑๐๓ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย การปองกนและปราบปรามการ

ทจรตแหงชาตไดก าหนดหลกเกณฑและจ านวนทรพยสน หรอประโยชนอนใดทเจาหนาทของรฐจะรบจาก

บคคลไดโดยธรรมจรรยา กลาวคอ การรบ ทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากบคคลทใหกนในโอกาสตางๆ

โดยปกตตามขนบธรรมเนยม ประเพณหรอวฒนธรรม หรอใหกนตามมารยาททปฏบตกนในสงคม

๓) ประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน

๓.๑ คานยมหลกของมาตรฐานจรยธรรมส าหรบ ผด ารงต าแหนงทางการเมองและ

เจาหนาทของรฐ ของส านกงานผตรวจการแผนดน ๙ ขอ ดงน

(๑) การยดมนในคณธรรมและจรยธรรม

(๒) การมจตส า นกทดซอสตยสจรต และรบผดชอบ

(๓) การยดถอประโยชนของประเทศชาตเหนอกวาประโยชนสวนตน และไม

มผลประโยชนทบซอน

/(๔) การยน...

๑๗

(๔) การยนหยดท า ในสงทถกตอง เปนธรรมและถกกฎหมาย

(๕) การใหบรการแกประชาชนดวยความรวดเรว มอธยาศย และไมเลอก

ปฏบต

(๖) การใหขอมลขาวสารแกประชาชนอยางครบถวน ถกตอง ไมบดเบอน

ขอเทจจรง

(๗) การมงผลสมฤทธของงาน รกษามาตรฐานมคณภาพ โปรงใส และ

ตรวจสอบได

(๘) การยดมนในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

(๙) การยดมนในหลกจรรยาวชาชพขององคกร

๓.๒) ใหขาราชการตองแยกเรองสวนตวออกจากต าแหนงหนาท และยดถอประโยชน

สวนรวมของประเทศชาตเหนอกวาประโยชนสวนตน โดยอยางนอยตองวางตน ดงน

(๑) ไมน า ความสมพนธสวนตวทตนมตอบคคลอน ไมวาจะเปนญาต พนอง

พรรคพวก เพอนฝงหรอผมบญคณสวนตว มาประกอบการใชดลยพนจใหเปนคณ หรอเปนโทษแกบคคลนน

หรอปฏบตตอบคคลนนตางจากบคคลอน เพราะความชอบหรอชง

(๒) ไมใชเวลาราชการ เงน ทรพยสน บคลากร บรการหรอสงอ า นวย ความ

สะดวกของทางราชการไปเพอประโยชนสวนตวของตนเองหรอผอน เวนแตไดรบอนญาต โดยชอบดวย

กฎหมาย

(๓) ไมกระท าการใด หรอด ารงต าแหนง หรอปฏบตการใดในฐานะสวนตว ซง

กอใหเกดความเคลอบแคลงหรอสงสยวาจะขดกบประโยชนสวนรวมทอยในความรบผดชอบ ของหนาท ทงน

ในกรณมความเคลอบแคลงหรอสงสย ใหขาราชการผนน ยตการกระท า ดงกลาวไวกอนแลวแจงให

ผบงคบบญชา หวหนาสวนราชการและคณะกรรมการ จรยธรรมพจารณา เมอคณะกรรมการจรยธรรม

วนจฉยเปนประการใด แลวจงปฏบตตามนน คมอการปองกนผลประโยชนทบซอน

(๔) ในการปฏบตหนาททรบผดชอบในหนวยงานโดยตรงหรอหนาทอน ใน

ราชการ รฐวสาหกจ องคการมหาชน หรอหนวยงานของรฐ ขาราชการตองยดถอประโยชน ของทางราชการ

เปนหลก ในกรณทมความขดแยงระหวางประโยชนของทางราชการหรอประโยชน สวนรวม กบประโยชนสวน

ตนหรอสวนกลม อนจ า เปนตองวนจฉยหรอชขาด ตองยดประโยชน ของทางราชการและประโยชนสวนรวม

เปนส าคญ

๓.๓) ใหขาราชการตองละเวนจากการแสวงหาประโยชนทมชอบ โดยอาศยต าแหนง

หนาทและไมกระท า การอนเปนการขดกนระหวางประโยชนสวนตน และประโยชนสวนรวม โดยอยางนอย

ตองวางตน ดงน

/(๑) ไมเรยกรบ...

๑๘

(๑) ไมเรยกรบ หรอยอมจะรบ หรอยอมใหผอน เรยก รบ หรอ ยอมจะรบ

ซงของขวญแทนตนหรอญาตของตน ไมวา กอนหรอหลงด ารงต าแหนง หรอปฏบตหนาทไมวาจะเกยวของ

หรอ ไมเกยวของกบการปฏบตหนาทหรอไมกตาม เวนแตเปนการใหโดย ธรรมจรรยา หรอการใหตาม

ประเพณหรอใหแกบคคลทวไป

(๒) ไมใชต าแหนงหรอการกระท า การทเปนคณ หรอเปนโทษแกบคคลใด

เพราะมอคต

(๓) ไมเสนอ หรออนมตโครงการ การด าเนนการ หรอการท านตกรรม

หรอสญญา ซงตนเองหรอบคคลอน จะไดประโยชนอนมควรไดโดยชอบดวยกฎหมายหรอ ประมวล

จรยธรรมน

๔. ตวอยางความขดกนระหวางผลประโยชนสวนตวและผลประโยชนสวนรวม

รปแบบพฤตกรรมและการกระท า ทเขาขายท าใหผลประโยชนขดกน ดงน

๑) การรบของขวญหรอรบผลประโยชน คอ การรบของขวญและความสะดวกสบาย ทเกน

ความเหมาะสม ซงอาจสงผลตอบคคลในการปฏบตงานในหนาท การรบของขวญ มไดในหลายรปแบบ เชน

การลดราคาของทซอให การเลยงอาหารอยางฟมเฟอย ตลอดจน การใหความบนเทงในรปแบบตางๆ ซงมผล

ตอการ ตดสนใจของเจาหนาทใหเอนเอยง หรอเปนไปในลกษณะทเออประโยชนตอผใหของขวญนน

ตวอยาง เชน การทเจาหนาทของรฐรบของขวญจากผบรหารของบรษทเอกชน เพอชวยให

บรษทตนไดรบชนะการประมลรบงานโครงการขนาดใหญของรฐ / การทบรษท แหงหนงใหของขวญเปน

ทองค ามลคามากกวา ๑๐ บาท แกเจาหนาทในปทผานมา และปน เจาหนาทเรงรดคนภาษใหกบบรษทนนเปน

พเศษ โดยลดควใหกอนบรษทอนๆ เพราะ คาดวาจะไดรบของขวญอก / การทเจาหนาทของรฐไปเปน

คณะกรรมการของบรษท เอกชนหรอรฐวสาหกจและไดรบความบนเทงในรปแบบตางๆ จากบรษทเหลานน ซง

มผล ตอการใหค าวนจฉยหรอขอเสนอแนะทเปนธรรมหรอเปนไปในลกษณะทเออประโยชน ตอบรษทผใหนน ๆเปนตน

๒) การหาประโยชนใหตนเอง (Self-Dealing) คอ การหาประโยชนใหกบตนเอง

ครอบครวหรอพวกพองจากต าแหนงหนาท เปนการใชต าแหนงหนาทเพอตนเอง

ตวอยาง เชน การทเจาหนาทของรฐใช อ านาจหนาท ท าให บรษทตนเองหรอบรษท

ครอบครวไดรบงานเหมาจากรฐหรอฝากลกหลานเขาท างาน / การทเจาหนาทในกระบวนการ จดซอจดจางท า

สญญาใหหนวยงานตนสงกดซอคอมพวเตอร ส านกงานจากบรษทของครอบครวตนเอง หรอบรษททตนเองม

หนสวนอย / ผบรหารหนวยงานท าสญญาเชารถไปสมมนา และดงานกบบรษท ซงเปนของเจาหนาทหรอ

บรษททผบรหารมหนสวนอย เปนตน

/(๓) การท างาน...

๑๙

๓) การท างานหลงเกษยณ (Post-Employment) คอ การไปท างานหลงออกจากงานเดม

โดยใชความรประสบการณ หรออทธพลจากทเคยด ารงต าแหนงมารบงาน หรอเอาประโยชนใหกบตนเองและ

พวกพอง

ตวอยาง เชน การทผบรหารหรอเจาหนาทของหนวยงานท เกษยณแลว ใชอทธพล ทเคย

ด ารงต าแหนง ในหนวยงานรฐ รบเปนทปรกษาใหบรษทเอกชนทตนเคยตดตอประสานงาน โดยอางวาจะได

ตดตอกบ หนวยงานรฐไดอยางราบรน / การวาจางเจาหนาทผเกษยณ มาท างานในต าแหนงเดมทหนวยงาน

โดยไมคมคากบภารกจทไดรบมอบหมาย / การทผบรหารหรอเจาหนาทขององคกรดานเวชภณฑและสขภาพ

ออกจาก ราชการไปท างานใน บรษทผลตหรอขายยา เปนตน

๔) การท างานพเศษ (Outside Employment or Moonlighting) คอ การเปนทปรกษาและ

การจางงานใหแกตนเอง รวมถงการใชต าแหนงสถานภาพการท างานสาธารณะ ในการเขาไปเปนนายจาง

ของภาคเอกชนหรอเปนเจาของเอง นอกจากน ยงรวมถงการใชเวลา และเครองมอของรฐในการท างาน

พเศษภายนอกทไมใชอ านาจหนาททไดรบมอบหมาย จากหนวยงานดวย

ตวอยาง เชน การทเจาหนาทของรฐอาศยต าแหนงหนาททางราชการรบจาง เปนทปรกษา

โครงการเพอใหบรษทเอกชนทวาจางนนเกดความนาเชอถอกวาบรษทคแขง / การทเจาหนาทของรฐไมท างาน

ทไดรบมอบหมายจากหนวยงานอยางเตมท แตเอาเวลา ไปรบงานพเศษอนๆ ทอยนอกเหนออ านาจหนาทท

ไดรบมอบหมายจากหนวยงานตามกฎหมาย / การทผตรวจสอบบญชภาครฐรบงานพเศษทเปนทปรกษาหรอ

เปนผท าบญชใหกบบรษท ทตองถกตรวจสอบ เปนตน

๕) การรบรขอมลภายใน (Inside Information) คอ การทเจาหนาทของรฐรเหน ในขอมลลบ

ของทางราชการ หรอน าขอมลไปเปดเผย เพอรบสงตอบแทนทเปนประโยชน ในรปของเงนหรอประโยชนอนๆ

หรอน าขอมลไปเปดเผยใหแกญาตหรอพวกพองในการแสวงหา ผลประโยชนจากขอมลเหลานน

ตวอยาง เชน การทเจาหนาทของรฐทราบขอมลโครงการตดถนนเขาหมบาน จงบอกใหญาต

พนองไปซอทดนบรเวณโครงการดงกลาว เพอขายใหกบราชการในราคาทสงขน / การทเจาหนาทหนวยงาน

ผรบผดชอบโครงขายโทรคมนาคมทราบมาตรฐาน (Spec) วสด อปกรณทจะใชในการวางโครงขาย

โทรคมนาคม แลวแจงขอมลใหกบบรษทเอกชนทตนรจก เพอใหไดเปรยบในการประมล เปนตน

๖) การน าทรพยสนของหนวยงานไปใชชวคราวในกจการทเปนของสวนตน เพอ

ประโยชนสวนตวของเจาหนาทของรฐและท าใหหนวยงานของรฐเสยหายหรอเสยประโยชน

ตวอยาง เชน การทเจาหนาทของรฐ ผมหนาทขบรถยนตของสวนราชการน าน ามนในรถไป

ขายและน าเงนมาไวใชจายสวนตนท าใหสวนราชการตองเสยงบประมาณ เพอซอน ามนรถมากกวาทควรจะ

เปนพฤตกรรมดงกลาวถอเปนการทจรต เบยดบงผลประโยชน ของสวนรวมเพอประโยชนของตนเองและม

ความผดฐานลกทรพย

/๗) การน าโครงการ...

๒๐

๗) การน าโครงการสาธารณะลงในเขตเลอกตงเพอประโยชนทางการเมอง (Pork Barreling)

คอการใชอทธพลทางการเมองเพอเรยกผลตอบแทนหรอประโยชน ตอพนททตนรบผดชอบ

ตวอยางเชน เชน การทนกการเมองในจงหวดขอเพมงบประมาณเพอน าโครงการ ตดถนน

สรางสะพานลงในจงหวด โดยใชชอหรอนามสกลของตนเองเปนชอสะพาน / การใชงบสาธารณะในการหา

เสยง / การทรฐมนตรอนมตโครงการไปลงในพนทหรอบานเกดของตนเอง เปนตน

ภาคผนวก