Embed Size (px)
Citation preview
49
คมอ
การเขาถงความยตธรรมของผเสยหายจากการคามนษย
จดทาโดย
สนบสนนโดย
1
คมอ
การเขาถงความยตธรรมของผเสยหายจากการคามนษย
จดทาโดย
สนบสนนโดย
1
คมอ
การเขาถงความยตธรรมของผเสยหายจากการคามนษย
จดทาโดย
สนบสนนโดย
1
สนบสนนโดย
การเขาถง
ความยตธรรมของผเสยหายจาก
การคามนษย
จดท�าโดย
คมอ
������������������������ art2.indd All Pages 12/20/18 2:58 PM
คมอการเขาถงความยตธรรม
ของผเสยหายจากการคามนษยจดทำาโดย
สนบสนนโดย
คมอ การเขาถงความยตธรรมของผเสยหายจากการคามนษย
มลนธผหญง และ กลมหญงสชวต
พมพครงแรก ธนวาคม 2561
สนบสนนการจดพมพโดย องคการความรวมมอระหวางประเทศของญปน
คณะกรรมการมลนธผหญง
ศรพร สโครบาเนค อมรา พงศาพชญ
ดาราวรรณ ธรรมารกษ ศทธน สนตะบตร
สพตรา ภธนานสรณ อรพรรณ หลาวทอง
ปนหทย หนนวล รงสมา ลมปสวสด
ขอมลทางบรรณานกรมของสำานกหอสมดแหงชาต
มลนธผหญง.
คมอ การเขาถงความยตธรรมของผเสยหายจากการคามนษย
-- พมพครงท 1 กรงเทพฯ: บค ไทม, 2561. 54 หนา.
617.601
ISBN 978-616-91114-4-3
คณะบรรณาธการ
ชนญชดา จนทะแสง ชนกานต หมายมน
แจด บำาเพญผล จรพชร หอมสมบต
โชตกา อษา เลศศรสนทด
คณะเจาหนาท โครงการตอตานการคามนษย JICA
Ms. Ayaka Matsuno ทปรกษาอาวโส
Ms. Shoko Sato ผเชยวชาญดานความรวมมอระดบภมภาค
Mr. Tetsuro Oda ผประสานงานโครงการ
น.ส.รตกร นรเศรษฐาภรณ เจาหนาทโครงการ
น.ส.ชลาลย มากหลาย ผชวยโครงการ
น.ส.อณรรฆวร เตมสนสข ผชวยโครงการ
ภาพประกอบ: ปลานล & ปนหทย หนนวล
ภาพปก: ปนหทย หนนวล
ทตดตอ
มลนธผหญง 295 จรญสนทวงศซอย62 บางพลด กทม.10700
โทร.02-4335149, 02-4351246 โทรสาร 02-4346774
อเมล: [email protected] www.womenthai.org
พมพท บรษท บค ไทม จำากด
214 ซอยพระรามท 2 ซอย 38 ถนนพระราม 2 แขวงบางมด
เขตจอมทอง กทม.10150 โทรศพท:02-415-2621 ตอ 203
คมอ การเขาถงความยตธรรมของผเสยหายจากการคามนษย
มลนธผหญง และ กลมหญงสชวต
พมพครงแรก ธนวาคม 2561
สนบสนนการจดพมพโดย องคการความรวมมอระหวางประเทศของญปน
คณะกรรมการมลนธผหญง
ศรพร สโครบาเนค อมรา พงศาพชญ
ดาราวรรณ ธรรมารกษ ศทธน สนตะบตร
สพตรา ภธนานสรณ อรพรรณ หลาวทอง
ปนหทย หนนวล รงสมา ลมปสวสด
สารบญ
เกรนนำา ......................................................................................................... 7
ตอนท 1 ขอควรรเพอการตดสนใจดำาเนนคด ........................................ 9การคามนษยคออะไร ........................................................................ 10ผเสยหายจะไดรบสทธดานใดบาง .................................................... 13จะตองใชเวลาด�าเนนคดนานแคไหน ................................................ 16จะมขอดขอเสยอยางไร ถาเราด�าเนนคด .......................................... 17เราจะมเวลาตดสนใจวาจะด�าเนนคดหรอไมนานแคไหน ................. 18การด�าเนนคดตองมคาใชจายหรอไม ................................................ 19ท�าอยางไรถาถกขมขคกคาม ............................................................. 20
ตอนท 2 การเขาถงความยตธรรม ......................................................... 21ใครจะชวยเหลอเราในการด�าเนนคด ................................................ 21เราจะด�าเนนคดเอาผดกบใครไดบาง ................................................ 22ขนตอนการด�าเนนคดเปนอยางไร ..................................................... 23เราจะเตรยมตวไปแจงความอยางไร ................................................. 25
ตอนท 3 กระบวนการยตธรรม ............................................................... 29การสอบสวนมขนตอนอยางไร .......................................................... 29ท�าอยางไรหากอยการสงไมฟอง ........................................................ 32
เราจะคดคานการประกนตวไดหรอไม ............................................... 34
การเรยกรองคาเสยหายมขนตอนอยางไร ......................................... 35
การพจารณาคดในชนศาลมขนตอนอยางไร .................................... 37
ระบบไตสวนเปนอยางไร ...................................................................39
เราจะกลบค�าใหการในศาลไดหรอไม ...............................................41
ท�าอยางไรหากจ�าเลยหลบหนในชนศาล ...........................................41
สทธในการยนอทธรณและฎกา .........................................................42
ตอนท 4 การเรยกรองความเสยหายดานแรงงาน ...............................43
ขนตอนในศาลแรงงานเปนอยางไร ...................................................44
ตอนท 5 การดำาเนนการหลงจากศาลพพากษาแลว ............................46
การตดตามจบกมจ�าเลย ...................................................................46
การบงคบคดเพอตดตามคาเสยหาย .................................................47
รายชอหนวยงานทใหความชวยเหลอคมครองแกผเสยหาย
จากการคามนษย ...................................................................................... 48
รายชอแหลงขอมลประกอบการจดทำาคมอ ......................................... 50
แนะนำามลนธผหญง และกลมหญงสชวต ............................................ 51
คำานำา
คมอนจดท�าขนโดยความรวมมอของมลนธผหญงและกลมหญงสชวต
ซงตระหนกถงความส�าคญ ในการใหผเสยหายจากการคามนษยไดเขาถง
ขอมลเกยวกบกฎหมายและกระบวนการยตธรรม และมความเขาใจถงสทธ
ของตนเองในดานตาง ๆ
ในการจดท�าคมอฉบบน สมาชกของกลมหญงสชวตไดชวยกนระดม
ค�าถาม เพอใชเปนหวขอในการน�าเสนอขอมลทปรบภาษาจากกฎหมายและ
ระเบยบตาง ๆ ทเกยวของ และสมาชกกลมฯยงไดชวยกนอานและแนะน�าให
ใชภาษาทสามารถเขาใจไดงายขน
ทายทสดน ขอขอบคณองคการความรวมมอระหวางประเทศของ
ญปน ทไดใหการสนบสนนการจดท�าคมอส�าหรบผเสยหายจากการคามนษย
ขอขอบคณ ส�านกงานกฎหมายเอสอารทไดชวยใหค�าแนะน�าและใหขอมล
ในการจดท�าคมอฉบบน
มลนธผหญง และ กลมหญงสชวต
ธนวาคม 2561
พวกเราเปนสมาชกกลมหญงสชวต ซงเคยประสบปญหาจากการไป
ท�างานในตางประเทศ ถกลอลวงและตกเปนผเสยหายจากการคามนษย พวก
เราหลายคนทไดด�าเนนคดเพอใหพวกเอเยนตหรอคนทลอลวงถกน�าตวเขาส
กระบวนการยตธรรม และเหนวามความจ�าเปนอยางยงทเพอนผเสยหาย
ควรจะตองมขอมลเกยวกบกฎหมายและมความเขาใจในกระบวนการยตธรรม
เพอจะสามารถเตรยมตวและมความพรอมในการด�าเนนการแตละขนตอน
ทางกลมหญงสชวตหวงเปนอยางยงวา คมอนจะชวยใหผเสยหาย
สามารถตดสนใจและเขารวมในการด�าเนนคดไดอยางมนใจมากขน พวกเรา
ขอเปนก�าลงใจใหกบเพอนทก ๆ คนในการตอสเรยกรองความเปนธรรมใหกบ
ตนเอง
ตอนท 1ขอควรรเพอการตดสนใจดำาเนนคด
ขอใหเพอน ๆ ลองพจารณาเหตการณตอไปน หากเปนปญหาทเรา
ประสบมาอยางใดอยางหนง เรากอาจตกเปนผเสยหายจากการคามนษย
• งานทไปท�า ไมตรงกบทเอเยนตชกชวน
• ถกบงคบคาบรการทางเพศ
• ถกยดหนงสอเดนทาง
• ไมไดรบคาจางตามทตกลงกนไว
• รายไดสวนใหญตองถกหกไปใชหน
ใหกบคานายหนา
• ถกขมข ควบคม กงขง บงคบใหท�างาน
• ไมใหตดตอพดคยกบเพอนหรอคนในครอบครว
• ถกบงคบท�ารายรางกายหรอละเมดทางเพศ
9
การคามนษย เปนอาชญากรรมรป
แบบหนง ผเกยวของประกอบดวยเอเยนต
หรอนายหนาท ชวยน�าพา ชกชวน ลอลวง
ใหเราไปตกอยในสภาพบงคบท�างานหรอ
แสวงประโยชนในรปแบบตาง ๆ
การคามนษยมองคประกอบ
ดงตอไปน
1) การจดหา นำาพาเคลอนยาย
เงอนไขแรกทจะพจารณา ตองเปน
การยายถนทมคนตดตอชกชวน ชวย
ประสานงาน หรอช วยอ�านายความ
สะดวกใหเดนทาง หรอมเอเยนตมาตด
ตอและชวยใหเดนทางจากประเทศไทยไป
ยงประเทศปลายทาง และชวยตดตอจน
เราไดท�างาน เอเยนตอาจชวยจดเตรยม
เอกสาร เพอใหเรายนขอวซาไดสะดวก
บางคนอาจจะเดนทางไปพรอมกบเรา
1. การคามนษย หมายถงอะไร
หรอเราอาจจะเดนทางโดยล�าพง และม
คนมาชวยรบเราจากสนามบน ยงทพก
หรอไปสงใหกบนายจาง
2) การลอลวง หรอ บงคบ ขมข
ใชอบายหลอกลวง สวนใหญเอเยนต
นายหนา หรอคนทชกชวนจะเสนองาน
ในประเทศปลายทางทม รายไดด เปนการ
จงใจเพอใหเราสนใจ โดยมการชกชวนใน
รปแบบตาง ๆ ทงเรยกคานายหนาหรอ
ออกคาใชจายใหกอน วธการตดตอมทง
ชกชวนโดยตรง หรอประกาศโฆษณา
ชวนทางสอสงคมออนไลน เชน ทางเฟส
บค ทางไลน
10
3) การแสวงประโยชน เปนสภาพ
ทปลายทาง เมอเอเยนตหรอนายหนา
ตดตอหรอสงใหเรามาท�างานกบนายจาง
ในสภาพถกบงคบใชแรงงาน โดยงานท
ใหท�า หรอสภาพการท�างาน หรอคาจาง
ไมตรงกบขอมลทนายหนาหรอเอเยนต
แจงกบเรา ตองถกเอาเปรยบแรงงาน
ท�างานเสมอนเปนทาส บงคบขมข หรอ
ท�ารายรางกาย
การบงคบใชแรงงาน รวมถงวธ
การตาง ๆ เหลาน อยางใดอยางหนงหรอ
หลายอยางเพอบงคบใหท�างาน
• ยดเอกสารเดนทาง
• มภาระหนผกพน
• ควบคมกกขง
• ขมข จะท�าราย
• ท�ารายรางกาย
• ละเมดทางเพศ
กรณแรงงานนวดทอฟรกาใต
นอยและนองสาวเดนทาง
ไปท�างานนวดแผนโบราณทราน
นวดในเมองเคปทาวนกบเอเยนต
จดหางาน โดยมสญญาจางให
นอยเปนครฝกสอนนวดและจะได
รบคาตอบแทนเดอนละ 60,000
บาทสวนนองสาวเปนพนกงาน
นวดจะไดเดอนละ 40,000 บาท
แตเมอไปท�างานเดอนแรก กลบ
ไมไดรบคาจาง และยงถกเจาของ
รานยดหนงสอเดนทางเอาไวทง
สองคน
ขอมลจากการใหความชวยเหลอ
ของกลมหญงสชวต
11
การแสวงประโยชน เกดขน
ในการบงคบใหท�างานประเภทตาง ๆ
ไดแก
งานคาบรการทางเพศ
การแสวงหาประโยชนทาง
เพศในรปแบบอน เชน การถายภาพ
โป เปลอย และใหเขารวมในการ
ผลตสอลามก
ใชแรงงานเชน งานเกษตร
งานในฟารม งานในไร งานเกบผลไม
งานโรงงาน งานนวด สปา ขาย
ดอกไม
การน�าคนมาเปนขอทาน
น�ามาเพอตดอวยวะเพอ
การคาหรอการอนใด
การขดรดบคคลหรอการ
อนใดทคลายคลงกน
ไมวาเราจะยนยอมหรอสมคร
ใจยายถนไปกบเอเยนตหรอไมกตาม
หากเราตองตกอยในสภาพถกบงคบ
ถกหลอกลวง ใหท�างานทเราไม
ตองการ กเขาขายเปนผเสยหายจาก
การคามนษย
กรณถกลอลวงไปบาหเรน
ออ หลงเชอเอเยนต
ทมาชวนใหไปท�างานนวดท
ประเทศบาหเรน โดยเสนอวา
จะไดเงนเดอนด แตเมอไปถง
ตองถกคมขงไวในหอง ออไม
พอใจและขอกลบประเทศไทย
เนองจากไมใชงานทตกลงไว
แต แม เล าทน นก ให ชาย
บาหเรนขมขนและบงคบให
ท�างานรบแขก ขณะใชชวตอย
ทนนตองถกกระท�าเหมอนเรา
ไมใชคน ตองถกบงคบ ขมเหง
ถกท�ารายรางกาย ออรสกคบ
แคนใจมาก อยากจะหลบหน
ใหเรวทสด แตคนอน ๆ ซง
ตกอยในสถานการณเดยวกน
บอกวา ฝายเอเยนตเปนคนม
เงน มอ�านาจ ถาไปแจงต�ารวจ
กมแตเราจะโดนจบขง
ขอมลจากการใหความชวย
เหลอของกลมหญงสชวต
12
2.1 สทธในการเขาถงความ
ยตธรรม
ผเสยหายจากการคามนษย
มสทธในการเขาถงความยตธรรม
โดยสามารถแจงความรองทกขเพอ
ไดรบความค มครองทางกฎหมาย
ทงน ความผดในฐานการคามนษย
เปนคดอาญาทสงผลกระทบตอสงคม
หรอคนสวนใหญ เปนความผดทยอม
ความไมได รฐมหนาทด�าเนนการเพอ
น�าผกระท�าผดมารบโทษ
2.2 สทธในการเรยกรองคา
เสยหาย
ผเสยหายจากการคามนษย ม
สทธในการเรยกรองความเสยหายจาก
จ�าเลยได 2 ทาง คอ
2. ผเสยหายจะไดรบ สทธดานใดบาง
1) การเรยกรองคาเสยหายใน
ขนตอนการพจารณาคดอาญา โดย
ใหอยการรวมอยในค�าฟองทยนตอ
ศาล หรอเรยกคาสนไหมทดแทน
2) การเรยกรองคาเสยหายโดย
การฟองรองด�าเนนคดทางแพง เพอ
ใหผกระท�าผดชดใชความเสยหาย
นอกจากน หากเปนดานแรงงาน
ยงสามารถเรยกรองคาจางคาแรง
คางจายไดจากนายจาง สามารถสง
เรองฟองตอศาลแรงงานใหนายจาง
จายคาจางหรอคาแรงคางจาย รวม
ถงชดใชคาแรงงานจากการท�างาน
ลวงเวลา
13
2.3 สทธในการขอเงนชดเชย
ความเสยหายจากรฐ
กรณทเปนผเสยหายจากการ
คามนษยทเปนการบงคบคาบรการ
ทางเพศ หรอถกกระท�าความรนแรง
สามารถยนขอเงนชดเชยในฐานะผ
เสยหายคดอาญาจากรฐไดจากกรม
คมครองสทธและเสรภาพ กระทรวง
ยตธรรม หรอตดต อทส�านกงาน
ยตธรรมจงหวด
2.4 สทธในการเขาถงความ
ชวยเหลอทางการเงน
ผ เสยหายสามารถยนขอรบ
ความชวยเหลอทางการเงนเปนคา
ใชจายตาง ๆ ไดจากกองทนเพอการ
ปองกนและปราบปรามการคามนษย
โดยตดตอไดทกองตอตานการคา
มนษย กระทรวงการพฒนาสงคม
และความมนคงของมนษย หรอ
ส�านกงานพฒนาสงคมและความ
มนคงของมนษยในจงหวดทผ เสย
หายมภมล�าเนาอย
ทงน ผ เสยหายสามารถยน
ขอรบความชวยเหลอเปนคาใชจาย
ตาง ๆ ดงน
• คาใชจายในการเดนทาง
กลบประเทศและกลบภมล�าเนา
คาใชจายในการครองชพ คารกษา
พยาบาล การฟนฟทางรางกายและ
จตใจ เครองอปโภคบรโภค การจดหา
ทพกตามความเหมาะสม
• คาใชจายในการด�าเนนคด
เพอเรยกรองคาสนไหมทดแทน และ
ใหรวมถงคาใชจายเกยวกบคาทพก
คาพาหนะและคาอาหาร ในการไป
ใหการหรอเบกความ เปนพยานใน
ความผดฐานคามนษย
• คาใชจายในการสงเสรมการ
มงานท�า เงนทนเพอเรมตนชวตใหม
การศกษาหรอฝกอบรม
14
นอกจ ากน ผ เ ส ย ห า ยย ง
สามารถยนขอคาขาดประโยชนท�า
มาหาไดในระหวางทไม สามารถ
ประกอบการงานไดตามปกต ทงน
ตามหลกเกณฑ และเงอนไขทคณะ
กรรมการก�าหนด และพจารณาอนมต
เปนการเฉพาะราย
2 .5 สทธ ในการขอความ
ค มครองในฐานะผ เสยหาย
และพยาน
ผ เสยหายและพยานในคด
สามารถขอใหเจาหนาทต�ารวจด�าเนน
มาตรการค มครองแกเราในฐานะ
พยานในคดเมอเราแจงความตอ
พนกงานสอบสวน เนองจากผเสย
หายสวนใหญอาจจะกงวลเรองความ
ปลอดภยของตนเองและครอบครว
โดยเฉพาะเมอเราถกขมขจากพวก
เอเยนต จะตองรบแจงตอเจาหนาท
เพอขอรบการคมครอง
2.6 สทธในความคมครอง
ขอมลสวนตว
ตาม พ.ร.บ.ปองกนและ
ปราบปรามการคามนษย การ
เป ดเผยข อมลผ เสยหายต อ
สาธารณะถอวามความผด อก
ทงผ เสยหายสามารถแจงต อ
เจาหนาททเกยวของใหงดเวน
การสงเอกสาร และการตดตอ
ไปทบ านหรอครอบครว เพอ
ปกปดขอมลทเกยวของของเรา
เกยวกบปญหาจากถกลอลวงไป
ประสบปญหาในตางประเทศทง
ตอคนในครอบครวหรอบคคลอน
15
การด�าเนนคดของแตละคนใช
ระยะเวลาแตกตางกนไป โดยศาล
ชนตนอาจใชเวลาตงแต 6 เดอน ถง
หนงป โดยขนอย กบการรวบรวม
ข อม ลและพยานหลกฐานของ
พนกงานสอบสวนหรอเจ าหนาท
ต�ารวจทรบผดชอบสอบสวนคด
ซงการใหความรวมมอของผเสยหาย
เปนปจจยส�าคญในการทจะไดขอมล
พยานหลกฐานทจะท�าใหพนกงาน
สอบสวนเจาของคดสามารถตดตาม
ตวผ กระท�าผดมาลงโทษไดอยาง
รวดเรว
โดยทวไป ถ าผ ต องหาถก
ปลอยตวชวคราว หรอไดรบการ
ประกนตว พนกงานสอบสวนจะม
เวลาในการรวบรวมพยานหลกฐาน
และตองสรปส�านวนภายใน 3 เดอน
3. จะตองใชเวลา ดำาเนนคดนานแคไหน
แตในกรณจ�าเปน พนกงาน
สอบสวนสามารถขอขยายเวลาจาก
ผบงคบการออกไปได แตตองไมเกน
6 เดอน แตกรณทเปนคดซงมอตรา
โทษ 10 ปขนไป การสอบสวนจะตอง
ด�าเนนการใหเสรจสนภายใน 84 วน
พนกงานสอบสวน
หมายถง เจ าหนาท
ต�ารวจ หรอเจาหนาทซงรบ
ผดชอบในการด�า เนนคด
จดท�าส�านวนคด โดยการ
รวบรวมพยานหลกฐานทง
จากบคคลและพยานวตถ เพอ
สงตอใหอยการด�าเนนขนตอน
ตอไป
16
ขอดหากเราดำาเนนคด
• ผกระท�าผดถกด�าเนนคดตามกฎหมาย และเขาสกระบวนการยตธรรม
• ชวยปองกนมใหผกระท�าผดไปกระท�าตอผอน
• ปกปองสทธของตนเองและเขาถงความคมครองทางกฎหมาย
• เขาถงสทธดานตาง ๆ ตามกฎหมาย
• ไดเรยนรทจะตอสเพอความยตธรรม
• พสจนใหเหนวา เราไมไดสมครใจไปท�างาน
ขอเสยหากเราดำาเนนคด
• ตองแบงเวลาไปเขารวมในการด�าเนนคด
• อาจจะถกขมข คกคาม รสกไมปลอดภย
• อาจจะตองนกถงเรองทเราถกท�ารายหรอถกลอลวงและไดรบผลกระทบ
ทางจตใจ
4. จะมขอดขอเสยอยางไร ถาเราดำาเนนคด
17
ปจจบน ความผดฐานค า
มนษยไมมก�าหนดอายความในการ
แจงความ แตการตดสนใจยงเรว
เทาใดกจะยงท�าใหพนกงานสอบสวน
สามารถรวบรวมพยานหลกฐานได
5. เราจะมเวลาตดสนใจวาจะ ดำาเนนคดหรอไมนานแคไหน
ครบถวนและตดตามน�าตวผกระท�า
ผดมาด�าเนนคดไดเรวขน ถงแมผ
ตองหาหลบหนคด กจะไมมปญหา
วาจะหมดอายความ
18
การด�าเนนคดไมมคาใชจาย
เพราะถอเป นภารกจของหน วย
งานตาง ๆ ในกระบวนการยตธรรม
ส�าหรบคาเดนทางทผเสยหายจะตอง
เดนทางเพอไปใหการตอพนกงาน
เจาหนาทในแตละขนตอน สามารถ
ขอรบความชวยเหลอไดจากกองทน
เพอการปองกนและแกไขปญหาการ
คามนษยโดยตดตอ กองตอตาน
การคามนษย กระทรวงการพฒนา
สงคมและความมนคงของมนษย
หรอ ส�านกงานพฒนาสงคมและ
ความมนคงของมนษยในจงหวดทม
ภมล�าเนาอย
ในการเดนทางไปเบกความ
หรอใหการตอศาล สามารถขอเบกคา
6. การดำาเนนคดตอง มคาใชจายหรอไม
พาหนะไดจากศาล ซงจะมอตรา
เหมาจายรายหวตอครง
หากเดนทางไปศาลใน
จงหวดทมภมล�าเนา จะไดครงละ
200 บาทและหากไปจงหวดอน
จะใหคารถตามจายจรง อตรา
รถรบจางไมเกน 800 บาท และ
หากเปนจงหวดทตดกบกรงเทพ
ครงละไมเกน 600 บาท กรณ
ทไมสามารถเบกจากทางศาล
ปจจบนมการปรบแกระเบยบกอง
ทนฯ ใหผเสยหายเบกคาเดนทาง
คาทพก และคาอาหาร ในการ
เดนทางไปเบกความในศาลได
19
พวกเราหลายคน คงจะมความ
กงวลวาพวกเอเยนตซงรทอยของเรา
ตามบตรประชาชนอาจจะตามมา
ขมขท�ารายและจะท�าใหครอบครว
ของเราตกอยในอนตราย ในเบอง
ตนใหเราตดตอขอเขาพกทบานพก
เดกและครอบครว ซงปจจบนเปดให
บรการในทกจงหวด
จากนนใหทางบานพกฯ ตดตอ
เจาหนาทต�ารวจเพอแจงความไว
เปนหลกฐาน และหากคดวาจะไม
ปลอดภย สามารถแจงพนกงาน
สอบสวนทดแลคดของเราใหด�าเนน
ขนตอนขอใหมการค มครองพยาน
โดยจะตองยนค�ารองตอ ส�านกงาน
ค มครองพยาน กรมคมครองสทธ
และเสรภาพ หรอส�านกงานยตธรรม
จงหวดทวประเทศ
7. จะทำาอยางไรถาถก ขมขคกคาม
รปแบบการค มครองพยาน
เชน การจดเจาหนาทคมครอง การน�า
พยานไปอยทปลอดภย การยายทอย
การเปลยนชอ-สกล เปนตน
20
ตอนท 2การเขาถงความยตธรรม
1. ใครจะชวยเหลอ เราในการดำาเนนคด
หากเราพกอาศยในกรงเทพ ฯ หรอเลอกทจะตดตอขอ
ความชวยเหลอจากหนวยงานสวนกลาง สามารถตดตอไปท
กองตอตานการคามนษย กระทรวงการพฒนาสงคมและความ
มนคงของมนษย ซงมภารกจในการใหความชวยเหลอและชวย
ประสานงานใหผเสยหายไดรบการคมครองทางกฎหมาย
หากมภมล�าเนาในตางจงหวด ใหตดตอ ศนย
ประสานการปองกนและปราบปรามการคามนษยระดบ
จงหวดตงอยท ส�านกงานพฒนาสงคมและความมนคง
ของมนษยจงหวด
ในบทน จะกลาวถงขนตอนส�าหรบผเสยหายในการ
เขาถงความยตธรรมตามกฎหมายวาดวยการปองกนและ
ปราบปรามการคามนษย รวมถงกฎหมายอน ๆ ทเกยวของ
ในการท�างานของกลไกรฐดานตาง ๆ ในกระบวนการ
ยตธรรม
21
หรอสามารถตดตอขอค�าแนะน�าปรกษาไดจากมลนธผ
หญง และกลมหญงสชวตหรอสามารถประสาน ศนยปองกน
และปราบปรามการคามนษยส�านกงานต�ารวจแหงชาต หรอ
กรมสอบสวนคดพเศษ กระทรวงยตธรรม
2. เราจะดำาเนนคด เอาผดกบใครไดบาง
ผเสยหายสามารถรองทกขตอเจาพนกงานเพอให
ด�าเนนคดผเกยวของในการคามนษย ไดแก นายจาง ผชกชวน
เอเยนตหรอนายหนา ผทเกยวของ ผทรวมมอกบเอเยนตชวย
ประสานตดตอ ใหทพกพง และประสานการเดนทาง
ผเสยหายจะตองแจงชอบคคลทตดตอทงหมดและทก
ขนตอนทมาชกชวน ไมควรตดสนเองวาใครคอผเกยวของ
ในกระบวนการชกชวน บางกรณอาจเปนบรษท กใหแจงชอ
บรษท เราตดตอหรอรทตดตอของบรษทไดอยางไร มการ
โฆษณาหรอใบปลวหรอไมอยางไร ขนตอนแรกทเราตดตอ
ใครรบสายโทรศพท แมเปนพนกงานรบโทรศพทกตองแจง
นายจาง เจาของราน ผควบคม บงคบใหท�างาน หรอผทได
รบประโยชนจากการท�างานของเราในประเทศปลายทาง
22
3. ขนตอนการดำาเนน คดเปนอยางไร
การด�าเนนคดการคามนษย เปนไปตามคดอาญา
โดยมขนตอนตางๆ ดงน
การคดแยก เปนการสมภาษณเบองตนโดยเจาหนาทต�ารวจรวม
กบ นกสงคมสงเคราะห เพอพจารณาวาเปนผเสยหายจากการคา
มนษยหรอไม หากเขาขายกจะจดใหรองทกขตอไป
การรองทกข ผเสยหายแจงตอพนกงานสอบสวนถงการกระ
ท�าความผดทเกดขนและประสงคใหพนกงานสอบสวนด�าเนนคด
การสอบสวน กระบวนการทพนกงานสอบสวนรวบรวมพยานหลก
ฐาน และสอบปากค�าผเกยวของ จากนนจะจดท�าส�านวนคด และ
สรปสงอยการพรอมความเหนในการสงฟองหรอสงไมฟอง
1.
2.
3.
23
ชนอยการ พจารณาส�านวนจากพนกงานสอบสวนและมความเหน
สงฟอง หรอสงไมฟองผตองหา หรอสงใหพนกงานสอบสวนท�าการ
สอบเพมเตม จากนน อยการกจะยนฟองตอศาล
ชนศาล พจารณาตดสนคด ในศาลชนตน ผเสยหายทไมเหนดวย
ตอค�าพพากษา สามารถตดตอใหอยการยนอทธรณตอศาล
4.
5.
24
กอนไปแจงความใหเราเตรยมเอกสารและขอมลทเกยวของ ดงน
ขอมลรายละเอยดกอนออกเดนทาง• รวบรวมขอมล ล�าดบเหตการณทเกดขนกอนไป
ท�างานตางประเทศ ขณะทท�างานในประเทศปลายทาง จนถงวนทเดนทางกลบ เชนตดตอกบใคร สมครไปท�างานอยางไร รวมถงการตดตอผานสอสงคมออนไลน เชน ชอทโฆษณาทางเฟซบค เอเยนตเกยวของและตดตอกบนายจางอยางไร
• เงอนไขและขอตกลงกอนการเดนทางมการท�าสญญาจาง หรอสญญากยมเงนหรอไม หรอมการวางเงนมดจ�าไวกอนหรอไม ใหรวบรวมเอกสารทงหมดทม แมแตเปนกระดาษเขยนดวยลายมอกใหน�าไปดวยในการแจงความ
• รายละเอยดการเดนทางทงหมด ตวเครองบน หรอบตรโดยสารเครองบน
• รวบรวมรายชอผ เกยวของทงหมด คนทชกชวน น�าพา บางครงอาจมคนตดตอหลายคน เราตองแจงชอ และพฤตกรรมการตดตอในทกขนตอน บางกรณอาจเปนบรษท กใหแจงชอบรษท
• เราตดตอหรอรทตดตอของบรษทไดอยางไร มการโฆษณาหรอใบปลวหรอไมอยางไร ผรบโทรศพทครงแรกทเราตดตอไป รวมถงพนกงานรบโทรศพท
4. เราจะเตรยมตว ไปแจงความอยางไร
25
กรณถกลอลวงไปญปน
กรณของนา ซงถกลอลวงไปคาประเวณท
ประเทศญปน หลกฐานทใชมดตวคนผดได กคอหลก
ฐานการใชโทรศพทของเอเยนต ซงแสดงใหเหนวาม
การโทรตดตอไปประเทศญปนบอยผดปกต เดอนละ
หลายหมนบาท ซงหลกฐานเหลานตองอาศยความ
รวมมอของต�ารวจจงจะไดมา ดงนน เราจะตองให
ขอมลแกเจาหนาทต�ารวจดวยวา เอเยนตตดตอกบ
เครอขายในประเทศปลายทางอยางไร
ขอมลจากการใหความชวยเหลอของกลมหญงสชวต
ขอมลรายละเอยดในประเทศปลายทาง
• เมอเดนทางไปถงสนามบน เกดอะไรขนบาง ระบ
ชอคนทมารบ หากไมรชอจรง ใหระบวาเราเรยกคนๆนนวา
อยางไร หรอเคยไดยนคนอนเรยกอยางไร
• เงอนไขการท�างาน การจางงาน คาตอบแทนหรอ
คาแรงทเราไดรบ
• หนงสอเดนทางหรอพาสปอรต เกบไวเอง หรอถก
นายจางยดไว
• มใครทตกอยในสภาพเดยวกน หรอ ไปท�างานอยท
เดยวกนหรอไม
26
• การปฏบตของนายจาง สภาพความเปนอย ทพก
เปนอยางไร เราถกกระท�าจากนายจางอยางไร ถกกระท�า
ความรนแรงหรอไมอยางไร สามารถออกจากทพกหรอท
ท�างานไดหรอไม
• เวลาทเจบปวย ไดรบการรกษาหรอไม อยางไร
• หลงจากทหลดพนสภาพถกบงคบท�างานมาได ให
พจารณาวา จะสามารถหาหลกฐานเพอพสจนใหเหนถง
สภาพการท�างานของเราอยางไร
• รวบรวมหลกฐานทงหมดจากประเทศปลายทาง เพอ
จะแสดงใหเหนกระบวนการท�างานของนกคามนษย รวมทง
ภาพถายตาง ๆ เพอใชเปนพยานหลกฐานในคด
• ขอมลเกยวกบความชวยเหลอ เราออกมาจากท
ท�างานไดอยางไร มการตดตอกบหนวยงานหรอองคกรใด
บาง มการตดตอกบสถานทต หรอสถานกงสลของไทยหรอไม
• เราเดนทางกลบสประเทศไทยไดอยางไร ใครเปนคน
ออกคาตวและจดเตรยมตวเครองบนใหกบเรา
27
• หลกฐานทเรายนตอพนกงานสอบสวนควรเปนส�าเนา
เอกสาร เวนแตพนกงานสอบสวนจะขอตนฉบบเอกสาร
และเราตองขอคดบนทกประจ�าวนทเราไปแจงความดวย
ทกครง
• แจงทอยเพอพนกงานสอบสวนสามารถตดตอเราสะดวก
หรอหากยงไมมทตดตอ อาจใหทตดตอของ องคกร เชน
มลนธผหญง หรอกลมหญงสชวต
28
ตอนท 3กระบวนการยตธรรม
เมอเพอน ๆ แจงความด�าเนนคดตอเอเยนต นายจาง หรอผเกยวของ
แลวขนตอนการด�าเนนคดจะเรมตน โดยมประเดนตาง ๆ ดงน
เมอมการแจงความรองทกขแลว พนกงานสอบสวนจะเรมการสอบสวนโดยการคนหาขอเทจจรงจากผเสยหาย รวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของ โดยผเสยหาย มหนาทใหปากค�าหรอใหขอมลทเกยวของทงหมด
1. การสอบสวนม ขนตอนอยางไร
กรณผเสยหายเปนเดกอายไม
เกน 18 ป พนกงานสอบสวนมหนา
ทแจงตอกองตานการคามนษยหรอ
องคกรเอกชน หรอประสานใหมนก
สงคมสงเคราะห นกจตวทยาหรอ
จตแพทยแลวแตกรณ เขารวมการ
สอบปากค�าเบองตน
29
หากเราตองการใหญาตหรอ
เพอนเขารวมรบฟงอยดวย กสามารถ
รองขอได เมอมการแจงความรอง
ทกขแลว หรอมการรบเรองลงประจ�า
วนเกยวกบคดแลว พนกงานสอบสวน
มอ�านาจออกหมายเรยก ผถกกลาวหา
ผเสยหาย ผทมสวนรเหน
เรองทเกดขนทงหมด หรอบาง
สวน(พยานบคคล) หรอบคคลอน
เพอเปนประโยชนตอการด�าเนนคด
หากยงไมไดตวผตองหา หรอยงไมม
การแจงขอกลาวหาตอผตองหา จะ
ถอวา ระยะเวลาการด�าเนนคดจะยง
ไมเรมตนขน
30
• เราสามารถรองขอให พนกงานสอบสวนหญง เปนผ
สอบปากค�า ซงเปนไปตามสทธของผเสยหาย (ประมวล
วธพจารณาความอาญา)
• หากเรารสกไมปลอดภย ใหแจงตอเจาพนกงานเพอให
จดหาสถานททเหมาะสมตอไป โดยจะตองไมมผอนทไม
เกยวของเขารวมรบฟง
• ผเสยหายควรตดตอสอบถามความคบหนาของการ
ด�าเนนคดจากพนกงานสอบสวนเปนระยะ ๆ ใหจดชอ
ของเจาหนาททรบเรองของเรา
• ขอถายเอกสารค�าใหการจากเจาหนาทต�ารวจทกครง
• หากจ�าเปนสามารถรองเรยนตอ ผบงคบบญชาของ
พนกงานสอบสวน หรอสอบถามความคบหนาการ
ด�าเนนคดไดจากผบงคบการของแตละสถานต�ารวจ
ทไดแจงความไว
คำาแนะนำา
31
หลงจากทพนกงานสอบสวน
จดท�าส�านวนคดเสรจสนแลว กจะ
สงเรองตอไปยงพนกงานอยการเพอ
พจารณาตรวจสอบส�านวนทงหมด
วามมลและการกระท�าผดตามท
พนกงานสอบสวนสงมาหรอไม โดย
พนกงานสอบสวน จะสงความเหน
แนบไปพรอมกบส�านวน คอ สงฟอง
หรอ สงไมฟอง
ทางอยการ มหนาทในการ
ตรวจสอบส�านวนคดและพจารณา
สงส�านวนคดยนฟองผตองหาตอศาล
โดยเรว และมหนาทในการเรยกรอง
คาเสยหายใหกบผเสยหายในค�าฟอง
คด จากนนจะเขาสบพยานในชนศาล
2. ทำาอยางไรหาก อยการยงไมสงฟอง
เราสามารถตดตามสอบถาม
จากพนกงานอยการเจาของคด ถง
ความคบหนาในการพจารณาส�านวน
และหากยงไมมการสงฟองตอศาล
เราสามารถตดตอแจงไปยงส�านกงาน
อยการคดคามนษย ส�านกงานอยการ
สงสด โดยแจงรายละเอยดเกยวกบ
คด เพอใหมการสอบถามกบพนกงาน
อยการอยางเปนทางการ
32
33
ผตองหามสทธในการประกน
ตว (ปลอยตวชวคราว) ซงศาลจะเปน
ผพจารณาวาจะอนญาตหรอไม โดย
พจารณาถงพฤตการณความเปนไป
ไดทผตองหาจะไปยงเกยวกบพยาน
หลกฐาน หรอ หลบหน หรอขมข
คกคามพยานในคด
ผเสยหายสามารถขอคดคาน
การประกนตว หากผ ต องหาม
พฤตกรรมทคกคามตอสวสดภาพ
ความปลอดภยของผเสยหาย และ
พนกงานอยการ จะเปนผพจารณา
คดคานการประกนตวในชนศาลได
หากพจารณาเหนวา ผตองหาอาจ
หลบหน หรอไปย งเกยวกบพยาน
หลกฐาน
4. เราจะคดคานการประกนตวไดหรอไม
ทงนในกรณทผเสยหายไมได
แจงความรองทกขในจงหวดทตนม
ภมล�าเนา อาจสงผลใหผ เสยหาย
มเวลาอนจ�ากดในการยนเรองขอ
คดคานการประกนตว เนองจากตอง
เดนทางมายงศาลทกรงเทพ ฯ เพอ
ขอคดคานการประกนตวดวยตนเอง
34
1). ประสานกบพนกงาน
เจาหนาทของกองตอตานการคา
มนษย หรอ เจาหนาทศนยประสาน
การปองกนและปราบปรามการคา
มนษยระดบจงหวด เพอแจงความ
ประสงคจะขอใหด�าเนนการเรยก
รองคาสนไหม โดยเจาหนาทดง
กลาวจะแจงตอทมสหวชาชพเพอจด
ประชมประเมนความเสยหาย ทงน
จะตองด�าเนนการกอนทจะมการสบ
พยาน
2) เข าร วมในการประชม
ประเมนความเสยหายกบทมสห
วชาชพ ทรวมถง นกสงคมสงเคราะห
พนกงานสอบสวน พนกงานอยการ
และบคคลทผเสยหายตองการใหเขา
รวมเพอใหอยการรวมการเรยกคาเสย
หายอยในค�าฟองคดทจะยนตอศาล
ความเสยหายรวมถงทรพยสน
ทตองเสยไป เชน กรณทเราตองเปน
หนเพอกเงนมาจายเปนคาเอเยนต
ความเสยหายตอรางกายและทาง
จตใจ ตอชอเสยง ความเสยหาย
จากการกกกนท�าใหขาดเสรภาพ คา
รกษาพยาบาล รวมถงคาสญเสย
โอกาสในการหารายได คาเดนทาง
กลบภมล�าเนา
นอกจากน ศาลยงมอ�านาจ
ก�าหนดคาสนไหมทดแทนใหผ เสย
หายไดแมไมมการรองขอคาเสยหาย
เขามา และไมตดสทธผเสยหายใน
การฟองเรยกคาเสยหายทางแพง
5. การเรยกรองคาเสยหาย มขนตอนอยางไร
35
เพมเตมในสวนทยงไมไดเรยกรองได
อก ทงยงก�าหนดการด�าเนนกระบวน
พจารณาสวนนตลอดจนการบงคบ
คดไดรบยกเวนคาธรรมเนยมทงปวง
ดวย
ในสวนการฟองรองตอศาล
แพง จะแยกสวนไปตางหากและ
เรยกรองไดในสวนทอยการหรอศาล
ยงไมไดเรยกคาเสยหายให โดยผเสย
หายจะตองตดตอทนายความเพอ
ด�าเนนการยนเรองตอศาล ผเสยหาย
สามารถตดตอขอทนายความไดจาก
กองทนยตธรรม
36
หลงจากทพนกงานอยการ
ยนฟองคดตอศาลแลว จะเปนการ
พจารณาของศาล โดยมการด�าเนน
ขนตอน ดงน
ศาลประท บ ร บฟ อ ง
เปนการเรมด�าเนนขนตอนของศาล
ชนตน ทรบคดไวพจารณา
การนดพรอม อยการโจทก
และจ�าเลยในคดอาญาจะมาเจอหนา
กนเปนนดแรกหากจ�าเลยรบสารภาพ
กระบวนการพจารณาจะใชเวลา
นอยลง โดยไมตองมการไตสวนมล
ฟองในศาล
หากจ�าเลยไมยอมรบสารภาพ
ผเสยหาย จะมหนาทไปเบกความ
หรอไปใหถอยค�าในชนศาล
6. การพจารณาคดในชนศาล มขนตอนอยางไร
การไตสวนคด ผพพากษา
จะด�าเนนการไตสวนเพอใหไดขอเทจ
จรงเกยวกบการกระท�าผดตามคด
ททางอยการยนฟองตอศาล โดยผ
พพากษาจะน�าส�านวนการสอบสวน
มาเปนแนวทางในการพจารณาคด
ผเสยหายเบกความ คอ
การทผเสยหายไปใหถอยค�าแกศาล
โดยจะตองเตรยมตวใหขอเทจจรง
เกยวกบคด หากมพยานหลกฐานท
เราไมสามารถน�ามาเองได เราจะตอง
ใหขอมลตอศาลเพอใหมการเรยก
พยานเพมเตมเขาสการพจารณาคด
ใหไดมากทสด โดยอาจเปนพยาน
บคคล หรอพยานผเชยวชาญ หรอ
พยานเอกสารทเกยวของ
37
เมอเบกความเสรจ ผพพากษา
จะอานบนทกค�าใหการใหเราฟง
หากไมเขาใจเราสามารถทจะถาม
ผ พพากษาไดวาขอความดงกลาว
หมายความวาอยางไร ถาไมตรงตาม
สงทตองการสอสาร หรอเราไมเขาใจ
เราสามารถแจงถอยค�าใหม เพอ
สอความหมายทตองการไดชดเจน
ทสด ซงอาจเปนภาษาพดกได เมอ
ขอความทปรากฏชดเจนถกตองแลว
จากนนจะตองลงชอ หากลงชอไป
แลว จะไมสามารถแกไขไดอก
ผเสยหายมสทธแตงตงทนาย
รวมในการด�าเนนคดเปนโจทกรวม
หากเหนวาจะชวยเพมประสทธภาพ
ในคด โดยสามารถยนเรองเสนอตอ
กองทนฯ ซงจะพจารณาชวยเหลอ
เปนราย ๆ ไป
ในการสบพยาน การไตสวน
มลฟอง หากมเหตจ�าเปนถาพยาน
ไมสามารถมาเบกความได ทงอยการ
และทนายฝายจ�าเลยสามารถรองขอ
ตอศาลเพอขออนญาตใหเบกความ
ทศาลอน หรอสถานทท�าการของ
ราชการ สถานทแหงอนในและตาง
ประเทศ โดยใหมถายทอดภาพและ
เสยงในลกษณะการประชมทาง
จอภาพ ทงนตามทศาลเหนสมควร
38
ในระบบน ศาลจะได รบ
ส�านวนคดทงหมด ประกอบดวย
ขอเทจจรงจากทอยการสงฟองและ
ขอเทจจรงจากฝายผถกกลาวหา ผ
พพากษาสามารถแสวงหาขอเทจจรง
และพยานหลกฐานเพมเตม และม
อ�านาจรเรมด�าเนนกระบวนพจารณา
ตาง ๆ ไดดวยตนเองโดยทไมตองม
คความฝายใดรองขอจากแตเดมใน
ระบบกลาวหา ศาลจะไมมบทบาท
และไมมอ�านาจในการแสวงหาขอเทจ
จรงและพยานหลกฐานในคดเพมเตม
ดวยตนเอง
7. ระบบไตสวนเปนอยางไร
ทงนศาลจะด�ารงความเปนกลาง
ยงคงอยในหลกการทตองฟงความทง
สองฝาย ตามระบบไตสวนแตกตาง
จากระบบเดมซงเปนการกลาวหาท
พนกงานอยการในฐานะโจทก มหนา
ทน�าพยานหลกเขาส การพจารณา
คด และพยานหลกฐานนนจ�าเปน
ตองผานการสอบสวนของพนกงาน
สอบสวนมากอน
ท งน ทนายความจ� า เลย
พนกงานอยการจะซกถามพยานไดก
ตอเมอไดรบอนญาตจากผพพากษา
เทานน
39
• กอนไปศาลผเสยหายควรตดตอขอพบกบพนกงาน
อยการทดแลคดของผเสยหายลวงหนา 1-2 วน เพอ
เตรยมความพรอมกอนขนสบพยานในศาล
• กรณทผเสยหายยนขอเปนโจทกรวม จะตองเตรยม
ความพรอมกบทนาย ในการใหการตอศาล
• ควรทบทวนขอมล เพอเตรยมตอบค�าถามของทนาย
ฝายจ�าเลยซงศาลอาจจะอนญาตใหถามคานพยานได
• หลกเลยงการทองจ�า แตควรอานทบทวนล�าดบ
เหตการณและท�าความเขาใจเพอสามารถรอฟนความ
จ�าไดและสามารถใหการไดเปนธรรมชาต
• การแตงกายไปศาล จะตองไมขดตอระเบยบของ
ศาล กลาวคอ ไมพบแขนเสอ ไมสวมรองเทาแตะไม
ใสเสอสายเดยว เวนแตจะมเสอคลมทบ ไมใสกางเกง
ขาสน เปนตน
40
กรณทเราใหการในชนศาลท
ตางจากค�าใหการทใหไวกบพนกงาน
สอบสวน หากเปนขอมลเพมเตมท
เปนประโยชนตอรปคด เราจะไมได
รบผลกระทบใด ๆ แตหากเปนการ
เบกความทตรงกนขามกบขอเทจจรง
เดม และสงผลตอรปคด ศาลสวน
ใหญจะเชอตามขอมลทเราไดใหการ
8. เราจะกลบคำาใหการในศาลไดหรอไม
9. ทำาอยางไรหากจำาเลย หลบหนในชนศาล
ไวในชนพนกงานสอบสวน เราจงตอง
มเหตผลในการกลบค�าใหการ เชน ม
เหตจากความเขาใจผด ซงเราจะตอง
สามารถอธบายใหเหตผลได หากไม
เชนนน เราอาจจะถกฝายจ�าเลยฟอง
กลบในการแจงความเทจ หรอใหการ
เทจในศาล
หากถงก�าหนดศาลนดฟ ง
ค�าพพากษา แตจ�าเลยไดรบการ
ประกนตว และไมมาฟงค�าพพากษา
ศาลจะเลอนอานค�าพพากษา จากนน
หากนดคร งต อ ไป ผ พพากษา
สามารถอ านลบหลงได ภายใน
1 เดอนนบแตออกหมายจบ
กรณทจ�าเลยอาศยอยท ตาง
ประเทศ ต�ารวจเจาของคด จะตองท�า
เรองแจงตอส�านกงานต�ารวจแหงชาต
เพอแปลหมายจบเปนภาษาองกฤษ
และสงเรองไปยงต�ารวจสากลเพอให
มการสงผรายขามแดนตอไป
41
เมอพจารณาคดในศาลชนตน
แลว ทงฝายผเสยหายและจ�าเลยม
สทธขออทธรณค�าพพากษา หากเรา
คดวาผลการพพากษาไมเหมาะสม
เชน จ�าเลยไมไดรบโทษ เราจะตอง
ตดตอกบพนกงานอยการเพอยนขอ
อทธรณ สวนฝายจ�าเลยด�าเนนการ
ยนอทธรณโดยทนายด�าเนนการ และ
จ�าเลยจะตองมาแสดงตนเวลายน
อทธรณค�าพพากษาตอศาล
10. สทธในการยน อทธรณและฎกา
หากเรายงไม พอใจผลการ
อทธรณ เราสามารถตดตออยการเพอ
ยนขอฎกา สวนจ�าเลยหากตองการ
ฎกา จะตองมการขออนญาตโดย
มเหตผลส�าคญ เชน จ�าเลยไดรบ
โทษจ�าคกตลอดชวตหรอประหารชวต
42
ตอนท 4การเรยกรองความเสยหายดานแรงงาน
การคามนษย ไมไดเกดขนเฉพาะ
กรณการลอลวงไปคาประเวณเทานน แต
หากเราถกหลอกไปบงคบท�างานอยางอน
กเปนการคามนษยดวยเชนกน
ผ เสยหายคามนษยดานแรงงาน
สามารถเรยกรองคาเสยหายไดจากบรษท
จดหางาน ในกรณททางบรษทเปนผลงนาม
ในสญญาจางงาน โดยผเสยหายสามารถ
เรยกรอง คาจางคางจาย คาลวงเวลา คา
ท�างานในวนหยด โดยใหจายพรอมดอกเบย
นอกจากน ผ เสยหายยงสามารถ
เรยกคนคาบรการและคาใชจายตาง ๆ
ททางบรษทเรยกเกบเปนคาบรการจดสง
ไปท�างาน และบางกรณทางบรษทยงอาจม
ความผดจากการรบคาบรการ หรอคาใชจาย
เกนกวาอตราททางการก�าหนด
43
ผเสยหายสามารถเลอกด�าเนนการได 2 วธ ดงน
1) ยนค�ารองทกขตอพนกงานตรวจแรงงานในทองท
ทลกจางท�างานอยหรอทนายจางมภมล�าเนา หรอลกจางม
ภมล�าเนาอย หรอทกรมสวสดการและคมครองแรงงาน หรอ
ตดตอสอบถามไดทสายดวนเพอผใชแรงงาน 1546
2) น�าคดไปฟองศาลแรงงาน โดยการแตงตงทนาย หรอ
เขาพบปรกษาการฟองคดจากนตกรของศาลแรงงาน ซงการ
ฟองคดแรงงาน ไมตองเสยคาฤชาธรรมเนยม เหมอนคดแพง
ในศาลยตธรรมทวไป
ขนตอนในศาลแรงงานเปนอยางไร ?
1) เมอโจทกยนฟองคดตอศาลแรงงาน และศาลรบ
ฟองแลว คดจะถกสงไปสศนยไกลเกลย เพอนดวนพจารณา
ไกลเกลยกอน
2) หากไมสามารถเจรจาเพอหาขอยตได คดจะถกสง
ไปสกระบวนการพจารณาของศาลโดยองคคณะผพพากษา
และทางองคคณะผพพากษาจะไกลเกลยอกครง
3) หากยงไมสามารถบรรลขอยต ศาลจะพจารณา
ก�าหนดประเดนและนดสบพยาน ซงศาลอาจจะก�าหนดให
ฝายใดฝายหนงน�าพยานเขาสบกอนหรอหลงกไดแลวแตกรณ
44
4) หากถงวนพจารณาคด ถาฝายจ�าเลยทราบนดแลวไมมาศาล ศาลจะพจารณาคดของโจทก โดยใหโจทกสบพยานไปฝายเดยว แลวมค�าพพากษา แตถาฝายโจทกทราบนดแลวไมมาศาล ศาลจะสงจ�าหนายคดออกจากสารบบความ
5) ฝายผ เสยหายและจ�าเลยอาจจะยนค�ารองตอศาล ขอใหน�าคดเขาสการพจารณาใหมภายใน 7 วน หากมเหตผลทศาลรบฟงได ศาลจะอนญาต ใหน�าคดกลบมาพจารณาใหม
6) การอทธรณ ค�าพพากษาของศาลแรงงาน สามารถอทธรณไดเฉพาะในขอกฎหมายเทานน ถาเปนประเดนขอเทจจรง ไมสามารถอทธรณได และตองอทธรณค�าพพากษาภายใน 15 วน หลงทราบค�าพพากษา ตาม พ.ร.บ.จดตงศาลแรงงานและวธพจารณาคดแรงงาน
7) กอนคดจะมค�าพพากษา คความสามารถเจรจาไกลเกลย เพอหาขอยต หรอคความสามารถยนค�ารองตอศาลใหโอนคด ไปพจารณาศาลแรงงานอน หากศาลทจะโอนไปยอมรบ หากไมยอมรบตองสงใหอธบดผพพากษาศาลแรงงานกลางเปนผพจารณา การพจารณาของอธบดผพพากษาศาลแรงงานกลางถอเปนทสด
8) การสบพยานคดแรงงาน ศาลจะเปนผซกถามพยาน หากทนายความทงสองฝาย ประสงคจะถามพยานตองขอและไดรบอนญาตจากศาลกอน
45
ตอนท 5การดำาเนนการหลงจากศาลพพากษาแลว
การตดตามจบกมจำาเลย
การบงคบคดตามค�าพพากษาหรอค�าสงของ
ศาลในคดอาญา ถาเปนกรณทศาลพพากษาลงโทษ
จ�าคก เจาหนาทราชทณฑจะตองด�าเนนการบงคบให
เปนไปตามค�าพพากษาโดยสงตวจ�าเลยไปยงเรอนจ�า
หากจ�าเลยไมไดมาศาล ทางศาลจะมหมายจบสงไป
ยงสถานต�ารวจทองทตามภมล�าเนาของจ�าเลย
หากจ�าเลยหลบหนใปตางประเทศ จะตองแจงเรอง
ตอส�านกงานต�ารวจฝายคดการคามนษย ด�าเนนการแปล
หมายจบเปนภาษาองกฤษแลวจงสงไปยงต�ารวจสากลเพอ
สงหมายไปยงส�านกงานต�ารวจในประเทศทจ�าเลยพ�านก
เพอด�าเนนการจบกมตอไป
46
การบงคบคดเพอตดตามคาเสยหาย
เมอศาลมค�าพพากษาถงทสดใหจ�าเลยชดใชหรอจาย
คาเสยหายแกผเสยหาย ทางเจาหนาทกองตอตานการคา
มนษย จะมหนาทในการตดตามด�าเนนการใหกบผเสยหาย
โดยยนหมายศาลไปทกรมบงคบคด หากจ�าเลยไมยนยอม
จาย จะมการตงเรองขอบงคบคด มการตงพนกงานบงคบคด
ตอไป โดยมระยะเวลาบงคบคด ภายใน 10 ป
ทงน ศาลจะมอ�านาจเรยกลกหน หรอฝายจ�าเลยมา
ไตสวนทรพยสนทหลบซอนไว เพอเปนประโยชนแกเจาหน
หรอ ฝายผเสยหายในการทจะน�าทรพยสนทหลบซอนมาช�าระ
หนได นอกจากนยงมการก�าหนดเกยวกบทรพยสนทน�ามา
ช�าระหนได เชน สนสมรส ตลอดจนถงก�าหนดวธการคมครอง
ชวคราวในระหวางทยงไมอาจยดทรพยไดเพราะมเหตขดของ
บางประการเพอปองกนการยกยายถายเททรพยสน
47
รายชอหนวยงานทใหความชวยเหลอ
แกผเสยหายจากการคามนษย
หนวยงานของรฐ
หนวยงานของรฐ ทตง โทรตดตอ
1 กองบงคบการปราบ
ปรามการคามนษย
(บก.ปคม.)
ศนยราชการเฉลมพระเกยรต
80 พรรษา
อาคารรฐประศาสน
ภกด (อาคาร B) ถนน
แจงวฒนะ เขตหลกส กทม.
10210
1191
2 กองตอตานการคา
มนษย กระทรวง
การพฒนาสงคมและ
ความมนคงของมนษย
อาคาร ซพทาวเวอร 3
พญาไท กรงเทพมหานคร
10400
02-202-9068
3 ศนยชวยเหลอสงคม กระทรวงการพฒนาสงคม
และความมนคงของมนษย
1034 ถนนกรงเกษม เขตปอม
ปราบฯ กทม.10100
1300
4 กรมสวสดการและ
คมครองแรงงาน
กระทรวงแรงงาน
ถนนมตรไมตร เขตดนแดง
กรงเทพฯ 10400
1506 กด 3
48
หนวยงานของรฐ ทตง โทรตดตอ
5 ส�านกงานชวยเหลอทางการ
เงนแกผเสยหายและจ�าเลยใน
คดอาญา
กรมคมครองสทธและเสรภาพ
กระทรวงยตธรรม
ศนยราชการเฉลมพระเกยรต
80 พรรษา อาคารราชบร
ดเรกฤทธ (อาคาร A) ถนน
แจงวฒนะ เขตหลกส
กรงเทพฯ 10210
02-141-2720,
02-141-2847,
02-141-2875
6 กรมสอบสวนคดพเศษ
กระทรวงยตธรรม
128 ถนนแจงวฒนะ แขวง
ทงสองหอง เขตหลกส
กรงเทพฯ 10210
0-2831-9888
องคกรพฒนาเอกชน
องคกรพฒนาเอกชน โทรตดตอ
1 มลนธผหญง 02-433-5149
2 กลมหญงสชวต 081-908-8483
3 มลนธเพอนหญง 02-513-0101
4 มลนธเพอความเขาใจเดก 053-212-754
5 มลนธพฒนาการคมครองเดก 081-949-9349
6 มลนธพทกษสตร 094-403-7037
7 มลนธศนยพทกษสทธเดก 02-412-0739
8 มลนธกระจกเงา 02-973-2236
49
รายชอแหลงขอมลประกอบการจดทำาคมอ
พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. 2551
www.caht.ago.go.thพรบ. ปองกนและปราบปรามการคามนษย ฉบบท 2 พ.ศ. 2558
www.caht.ago.go.thพ.ร.บ. ปองกนและปราบปรามการคามนษย (ฉบบท 3) พ.ศ. 2560
www.caht.ago.go.thพระราชบญญตวธพจารณาคดคามนษย พ.ศ. 2559
www.caht.ago.go.thกฎหมายวาดวยการคมครองแรงงาน www.labour.go.thคมอการปราบปรามการคามนษยและการชวยเหลอผเสยหายจากการ
คามนษย www.e-aht.comวเคราะหปญหาการคมครองพยานในคดคามนษยของประเทศไทย
โดย วรา ภรณ ชมมณ บทท 4 http://dspace.spu.ac.th
50
มลนธผหญง เปนองคกรเอกชนซงด�าเนนการใหความชวยเหลอแกผหญง
และเดกทประสบปญหา ตลอดจนรณรงคใหสงคมตระหนกถงปญหาทผหญง
เผชญอยในสงคมปจจบน ไดแก ปญหาความรนแรงในครอบครวและความ
รนแรงทางเพศในรปแบบตาง ๆ
วตถประสงคหลก
เพอใหความชวยเหลอแกผหญงททกขยาก และดอยโอกาสในสงคม
และเพอสนบสนนสทธของผหญงตามทระบไวในปฏญญาสากลขององคการ
สหประชาชาต
การดำาเนนงาน
1. งานบรการสงคม มลนธผหญงไดด�าเนนงานใหความชวยเหลอผหญง
และเดกทงชาวไทยและชาวตางชาตทประสบปญหาความรนแรงในครอบครว
ความรนแรงทางเพศ และปญหาการคามนษย โดยใหค�าแนะน�าปรกษา ให
ขอมลและชวยเหลอใหปลอดภยและเขาถงความคมครองทางกฎหมาย และ
ประสานงานกบหนวยงานทงภาครฐและเอกชนในประเทศและตางประเทศท
เกยวของเพอใหเขาถงบรการทเหมาะสมทงการรกษาเยยวยาทางรางกายและ
จตใจ ทพกพงชวคราวรวมถงการเขาสกระบวนการยตธรรม
51
2. โครงการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนผหญงและเดกหญงกลม
ชายขอบ รวมถงหญงพมามสลมในอ�าเภอแมสอด จงหวดตาก หญงและเดก
หญงจากครอบครวยากจนขาดโอกาส หญงและเดกหญงยายถน ชนเผาพน
เมอง หญงและเดกพการโดยจดกจกรรมเสรมพลงใหกบแกนน�าหญงและเดก
หญงเพอชวยเฝาระวงความรนแรงตอผหญงและชวยประสานงานใหเดกและผ
หญงในชมชนทประสบปญหาไดรบการคมครองและเขาถงบรการตาง ๆ ไดแก
ทพกทปลอดภย การรกษาพยาบาลและเยยวยาทางดานจตใจ การบรการทาง
ดานกฎหมาย เปนตน
3. งานขอมลและรณรงค มลนธผหญงประสานความรวมมอกบภาค
สวนตาง ๆ เพอรณรงคเผยแพรขอมลทเปนประโยชนตอผหญงโดยผลตสอใน
รปแบบตาง ๆ โดยเฉพาะประเดนความรนแรงตอผหญง การคาหญงและเดก
รวมมอกบเครอขายผหญงทงในสวนกลางและภมภาคเพอรวมตดตามการ
บงคบใชกฎหมายและการด�าเนนนโยบายรฐดานตาง ๆ ทสงผลกระทบตอผ
หญงรวมถงผลกดนใหมการแกไขกฎหมายทไมเปนธรรมและเลอกปฏบตตอผ
หญง นอกจากนยงจดเวทแลกเปลยนเพอใหเครอขายผหญงไดมสวนรวมใน
การประเมนการปฏบตตามวาระการพฒนาทยงยน
รวมสมทบทนการดำาเนนงานของมลนธผหญงไดโดย
โอนเงนเขาบญชออมทรพย
ชอบญช “มลนธผหญง”
ธนาคารกสกรไทย เลขท 038-2-18085-2
52
กลมหญงสชวต เกดจากการรวมตวของผหญงทประสบปญหาอนปวดราว
จากการเดนทางยายถนไปท�างานตางประเทศ และตกเปนผเสยหายจากการคา
มนษยขามชาตในทวปเอเชย ยโรป และอฟรกา
พวกเราไดเขารวมกจกรรมกบมลนธผหญง ตงแตป พ.ศ. 2549 ทงการ
เยยวยาจตใจ เสรมสรางความเขมแขง แสวงหาทางเดนใหมใหชวต และเปน
ก�าลงใจใหแกกนและกน รวมทงตอสเพอเรยกรองความยตธรรมและการชดเชย
ในฐานะผเสยหายจากการคามนษย
วตถประสงค
1. เพอรวมกลมหญงทประสบปญหาจากการไปท�างานตางประเทศ โดย
เฉพาะผเสยหายจากการคามนษย เพอพดคยและแลกเปลยนปญหา ใหก�าลง
ใจซงกนและกน ชวยเหลอฟนฟจตใจและการคนสสงคม
2. เพอชวยเหลอผเสยหายจากการคามนษยไดเขาถงขอมล แหลงให
ความชวยเหลอทงภาครฐและองคกรเอกชน และความคมครองตามพระราช
บญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย ป 2551
3. เพอรวมมอกบหนวยงานภาครฐและเอกชน ตลอดจนองคกรทองถน
เพอรณรงคการยายถนทปลอดภยเพอปองกนปญหาการคามนษย
ตดตอกลมหญงสชวต โทร 081-908-8483
53
54
������������������������ art2.indd All Pages 12/20/18 2:58 PM
![คู่มือ เส้นทางkruinter.com].pdfเส้นทางครูมืออาชีพสำหรับครูผู้ช่วย 223 คู่มือ](https://img.dokumen.tips/doc/110x75/5e5341954b5b2d51fc1538f8/aaaaaa-aaaaaaa-pdf-aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaoeaaaaaa.jpg)
