34
TRƯỜNG PHÁI NHÂN VĂN Abraham Maslow New York 1908-1970 Biên soạn: Hoàng Minh TNga

Nhan van sinh vien

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Nhan van   sinh vien

TRƯỜNG PHÁI NHÂN VĂNAbraham Maslow

New York1908-1970

Biên soạn: Hoàng Minh TốNga

Presenter
Presentation Notes
Page 2: Nhan van   sinh vien

THANG NHU CẦU Ý MUỐN

• Thực hiện được bản thân

• Quý trọng

• An toàn

• Thể lý

• Yêu và thuộc về

12345

Page 3: Nhan van   sinh vien

Nhu cầu - Động cơ

Động cơ chi phối con người toàn diệnĐộng cơ thường phức tạp – 1 hành vi do nhiềubậc nhu cầu thúc đẩyCon người luôn được thúc đẩy bởi 1 hay nhiềunhu cầuMọi người được thúc đẩy bởi những nhu cầucăn bản giống nhauCác nhu cầu có thể xếp theo cấp độ

Page 4: Nhan van   sinh vien

Nhu cầu cấp cao và nhu cầu cấp thấp

Hai cấp nhu cầu giống nhau về căn bản (đều bẩm sinh)Khác nhau về mức độ tiến hóa giống lòai, mức độ trưởng thành theo tuổiHai cấp độ: Sung sướng (thỏa mãn nhu cầu cấp thấp) và hạnh phúc (thỏa mãn nhu cầu cấp cao)Môt hành vi có thể do nhiều nhu cầu cùng lúc

Page 5: Nhan van   sinh vien

Những hành vi không động cơ

Những hành vi không do nhu cầu (tự phát, không cần học hỏi)Những hành vi do phản xạ, do thuốc…Những hành vi diễn tả (cử chỉ, giọng nói, nụ cười, dáng đứng, thái độ)Được thúc đẩy bởi những năng lực bên trong hơn là từ môi trường

Page 6: Nhan van   sinh vien

Những hành vi đối phó

Thường có ý thức, có nỗ lực, có học hỏiThường do ngọai cảnh thúc đẩyNhằm một mục tiêuThúc đẩy bởi nhu cầu chưa được đáp ứng

Page 7: Nhan van   sinh vien

Những động cơ không được thỏa mãn

• Dẫn đến bệnh lý(1) Suy dinh dưỡng, ám ảnh bởi sex…(2) sợ, bất an…(3) tự vệ, hung hăng, nhút nhát…(4) nghi ngờ bản thân, đánh giá thấp mình,

thiếu tự tin…(5) không có giá trị, mất ý nghĩa…

Page 8: Nhan van   sinh vien

Những nhu cầu bẩm sinh

Không thỏa mãn → bệnh lýDai dẳng – Thỏa mãn sức khỏe tâm lýRiêng của lòaiDù khó thay đổi, có thể uốn nắn, ngăn cấm, điều chỉnh

Page 9: Nhan van   sinh vien

NHỮNG NHU CẦU KHÁC

Những nhu cầu thẩm mỹNhững nhu cầu nhận thứcNhững nhu cầu nhiễu tâm (bù trừnhững nhu cầu căn bản khôngđược thỏa mãn)

Page 10: Nhan van   sinh vien

MỐI TƯƠNG QUAN GIỮA BA NHÓM NHU CẦU

Nhu cầu ý muốn và nhu cầu nhận thức

• Nhu cầu nhận thức có ở đa số • Nhu cầu ý muốn và nhu cầu nhận thức

liên hệ mật thiết• Người lành mạnh tâm lý có nhu cầu tìm

hiểu, khám phá nhiều hơn

Page 11: Nhan van   sinh vien

MỐI TƯƠNG QUAN GIỮA BA NHÓM NHU CẦU

Nhu cầu ý muốn và nhu cầu nhận thức

Nhu cầu nhận thức bị ngăn chặn: Nhu cầu ý muốn bị đe dọaNhu cầu nhận thức không thỏa mãn →bệnh lý: hòai nghi, vỡ mộng-thất vọng

Page 12: Nhan van   sinh vien

MỐI TƯƠNG QUAN GIỮA BA NHÓM NHU CẦU

Nhu cầu ý muốn và nhu cầu thẩm mỹ

• Nhu cầu thẩm mỹ chỉ có ở một số người • Nhu cầu ý muốn và nhu cầu thẩm mỹ chỉ

liên hệ mật thiết nơi một số người• Khi không được thỏa mãn: bệnh cả thể

xác lẫn tâm hồn nơi những người này

Page 13: Nhan van   sinh vien

Thực hiện được bản thân

Có cái nhìn hữu hiệu về thực tếChấp nhận mình, người khác và thiênnhiênTự giác, giản dị và hồn nhiênTập trung vào vấn đề (problem-centered)Cần những khoảnh khắc riêng tư, côtịch

Page 14: Nhan van   sinh vien

Thực hiện được bản thânTự lập, không lệ thuộc văn hoá và môitrườngLuôn mở ra và tán thưởng cái mớiKinh nghiệm đỉnh caoLiên đới với nhân loạiKhiêm nhường và tôn trọng người khácNgười có “thần”: Có những mối tươngquan có chất lượng

Page 15: Nhan van   sinh vien

Thực hiện được bản thânGiá trị luân lý cao (không theo truyềnthống, không vặt vãnh)Phân biệt cứu cánh và phương tiệnHài hước triết họcSáng tạoDám là chính mình - Kháng cự lại sựnô lệ môi trường và văn hoá xã hộiCái nhìn nhất nguyên (khác nhị nguyên)

Page 16: Nhan van   sinh vien

Tình yêu, tính dục và sự thực hiện bản thân

Yêu vô vị lợi, không mong đền đápKhông phải vì thiếu thốn, bất tòan và bù trừYêu người khác như họ là, không vì cái họ cóTình yêu giúp cả 2 phía triển nởTính dục = kinh nghiệm huyền bí

Page 17: Nhan van   sinh vien

MẶC CẢM JONAH

Chạy trốn số phận và sứ mạng, không thực hiện sự vĩ đại của bản thân, sợ thành công và thành nhânCơ thể bé nhỏ, không chịu được cảm giác tuyệt đỉnh của sự viên mãnHỏang sợ khi so sánh mình với những nhân vật vĩ đại

Page 18: Nhan van   sinh vien

TRƯỜNG PHÁI THÂN CHỦ TRỌNG TÂM

Carl RogersIllinois

1902-1987

Page 19: Nhan van   sinh vien

Khuynh hướng tạo thànhCả chất vô cơ lẫn hữu cơ đều có khuynh hướng tiến hóa từ đơn giản đến phức tạpVũ trụ có năng lực sáng tạo gọi là khuynh hướng tạo thành. VD: từ hỗn mang trải qua quá trình tạo thành, tạo nên các vì sao dải ngân hà, đơn bào đến vật hữu cơCon người tiến từ vô thức tiền sử đến ý thức cao

Page 20: Nhan van   sinh vien

Khuynh hướng hiện thực hóa mọi tiềm năng

Có trong tất cả mọi con người: khuynh hướng hoàn thành và hiện thực hóa tất cả mọi tiềm năng

Là động cơ duy nhất có nơi con người. VD: Nhu cầu thỏa mãn cái đói, diễn tả những tình cảm sâu xa, chấp nhận mình….

Con người là thực thể tòan diện → thực hiện bản thân bao hàm con người tòan diện: thể lý, trí tuệ, ý chí, tình cảm, ý thức, vô thức

Page 21: Nhan van   sinh vien

Khuynh hướng hiện thực hóa mọi tiềm năng

Bao hàm trong khuynh hướng này có 2 nhu cầu: Nhu cầu duy trì tình trạng ổn định (cân bằng

nội môi), mặt tiêu cực là duy trì tình trạng trì trệ cũ, chống lại sự thay đổi, khăng khăng bào vể hình ảnh đã có về bản thân, bóp méo những kinh nghiệm không khớp với hình ảnh đó

Page 22: Nhan van   sinh vien

Khuynh hướng hiện thực hóa mọi tiềm năng

Nhu cầu cải thiện – Biểu hiện qua học hỏi những cái mới không mang lại lợi ích trước mắt và tức thì, thậm chí có khi đau đớn và mất mát trước mắt.Khuynh hướng hiện thực hóa mọi tiềm năng

không chỉ có ở người mà còn có ở những động vất khác và thực vật nữa

Page 23: Nhan van   sinh vien

Khuynh hướng hiện thực hóa mọi tiềm năng

Tất cả đều có thể phát triển đến mức tối đa dưới những điều kiện tối ưuĐiều kiện tối ưu nơi con người là có một đối

tác sống thật (thống nhất đời sống), thấu hiểu và trân trọng vô điều kiệnChỉ có con người có khuynh hướng thực

hiện thực bản thân

Page 24: Nhan van   sinh vien

BẢN THÂN VÀ SỰ THỰC HIỆN BẢN THÂN

Cái tôi hữu cơ: Cái tôi tự nhiên, động vậtHình ảnh về bản thân: Tất cả mọi khía cạnh của

hữu thể và kinh nghiệm sống mà con người cảm nhận trong ý thức: cái tôi mà bản thân ý thức được (khuynh hướng phát triển mọi tiềm năng)

Cái tôi được hiện thực hóa là cái tôi được bản thân ý thức

Page 25: Nhan van   sinh vien

BẢN THÂN VÀ SỰ THỰC HIỆN BẢN THÂN

Cái tôi lý tưởng: Cái tôi mà mình muốn trở thành, có tất cả những phẩm chất mà bản thân muốn cóKhoảng cách lớn giữa cái tôi ý thức (hình

ảnh bản thân) và cái tôi lý tưởng = thiếu thống nhất đời sống, nhân cách không lành mạnh

Page 26: Nhan van   sinh vien

Sự Chối bỏ nhữngkinh nghiệm tích cực

Vì không khớp với hình ảnh cảm nhận về bản thânKhông tin nguồn thông tin phản hồiĐược cảm nhận một cách lệch lạc (người

khen tôi có quyền định giá trị cho tôi? Có quyền chỉ trích hay kết án tôi?)

Page 27: Nhan van   sinh vien

TRỞ THÀNH CON NGƯỜI ĐÚNG NGHĨA

Tiếp cận với người khác

Cái nhìn tích cực của người khác về mình (những người quan trọng)

Cái nhìn tích cực đối với bản thân (đặt nền trên cái nhìn tích cực của người khác về mình trong quá trình phát triển)

Page 28: Nhan van   sinh vien

NHỮNG YẾU TỐ CẢN TRỞ SỨC KHỎE TÂM LÝ

Giá trị có điều kiện: cảm thấy người thân chỉ yêu thương, chấp nhận tôi khi tôi đáp ứng mong đợi của họ và được họ nhìn nhận

Không có sự giống nhau giữa cái tôi thật hiện sống và đã sống với hình ảnh tôi có về bản thân mình

Sự tự vệ : bóp méo và chối bỏ (để bảo vệ hình ảnh đã có về bản thân khi kinh nghiệm khác với hình ảnh này)

Page 29: Nhan van   sinh vien

NHỮNG YẾU TỐ CẢN TRỞ SỨC KHỎE TÂM LÝ

Những đánh giá bên ngoài (bởi người khác) không nuôi dưỡng sức khỏe tâm lý mà cản trở tôi sống kinh nghiệm mới

Sự lo sợ: Xảy ra khi ý thức sự khác biệt lớn giữa cái tôi tự nhiên và hình ảnh bản thân –Đây là cơ may để lớn lên

Sự rối loạn hành vi: Do hình ảnh bản thân tan vỡ, không còn hình thù rõ ràng, không còn thống nhất - Hành vi trở nên thiếu nhất quán, khó hiểu, và hoàn toàn không dự đoán được

Page 30: Nhan van   sinh vien

NHỮNG YẾU TỐ CẢN TRỞ SỨC KHỎE TÂM LÝ

• Sự tự vệ: Bảo vệ hình ảnh bản thân khỏi lo sợ bằng cách chối bỏ hay bóp méo những kinh nghiệm ngược với hình ảnh đang có về bản thân

Page 31: Nhan van   sinh vien

Trị liệu

• Sự chân thật của nhà tư vấn (ý thức rõ và đúng về con người mình, có khả năng và ước muốn diễn tả cách cởi mở những cảm xúc của mình, thống nhất đời sống)

• Nhìn thân chủ tích cực 1 cách vô điều kiện

• Lắng nghe và thấu hiểu

Page 32: Nhan van   sinh vien

Con người của ngày mai

• Có khả năng thích nghi cao hơn• Mở ra với kinh nghiệm - tin vào trải

nghiệm của mình• Sống đầy tràn trong giây phút hiện tại• Tin mình có khả năng sống hài hòa với

người khác

Page 33: Nhan van   sinh vien

Con người của ngày mai

• Trở nên con người toàn diện hơn (whole + integrated)

• Tin vào bản chất con người (không hại người nhưng quan tâm và giúp người khác khi họ cần, biết bộc lộ cảm xúc tiêu cực nhưng không làm tổn hại đến người khác)

• Đời sống phong phú hơn

Page 34: Nhan van   sinh vien

KẾT LUẬN CỦA TRƯỜNG PHÁI NHÂN VĂN

Tha thiết mong học thuyết của mình mở ra cho công luận, các quan điểm khác và khoa học cải thiện